Lexikalischer Kalender – zweites Jahr (Marcin Perliński)

1 . März

die Formel, -, -n – 1. wzór (np. matematyczny); 2. formuła

„Die heutigen Wissenschaftler haben Experimente durch Mathematik ersetzt, und sie verlieren sich
in Formel um Formel, bis sie schließlich ein Konstrukt erschaffen, das keinen Bezug zur Realität hat.“
[Nikola Tesla]

Dziś naukowcy zastąpili eksperymenty matematyką i miotają się od równania do równania,
by w rezultacie stworzyć strukturę, która nie ma żadnego związku z rzeczywistością.
[Nikola Tesla, tłumaczenie niedosłowne]

aufsammeln (er sammelt auf – sammelte auf – hat aufgesammelt) – zebrać, pozbierać

Weil er es ihr nicht besorgt hat, hat sie ihren Slip, ihr T-Shirt und ihren BH vom Schlafzimmerboden
aufgesammelt, mit der Tür geknallt und ist die Treppe hinuntergelaufen.

Ponieważ jej nie dogodził, (to) pozbierała z podłogi sypialni swoje majtki, (swoją) koszulkę
i (swój) biustonosz, trzasnęła drzwiami i zbiegła (w dół) po schodach.

der Haarausfall, -s, (ohne Plural) – wypadanie włosów, łysienie

Die nordamerikanische Sägepalme ist letztens sehr populär geworden, weil der aus ihr gewonnene
Extrakt angeblich gegen Haarausfall hilft.

Północnoamerykańska bocznia piłkowana* zrobiła się ostatnio bardzo popularna, ponieważ
pozyskiwany z niej ekstrakt pomaga rzekomo/podobno na wypadanie włosów.

* zwana także „palmą serenoa repens” (lub potocznie i niepoprawnie karłowatą palmą sabalową)

2 . März

ungesäuert – przaśny, niekwaszony, nie na zakwasie

Aus der Bibel geht eindeutig hervor, dass Gott den Israeliten den Verzehr ungesäuerten Brotes empfahl.
Die heutige Ernährungswissenschaft bestätigt, dass sich solche Nahrung sehr positiv
auf den Körper auswirkt.

Z Biblii wynika jednoznacznie, że Bóg zalecił Izraelitom spożywanie chleba przaśnego. Współczesna
dietetyka potwierdza, że taki pokarm bardzo pozytywnie wpływa na organizm.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

die Ehrenlegion, -, -en – Legia Honorowa (odznaczenie francuskie)

Das deutsche Bundesverdienstkreuz am Bande, der englische Hosenbandorden, die französische
Ehrenlegion, die amerikanische Ehrenmedaille, der russische Orden des Heiligen Andreas des
Erstberufenen oder der polnische Orden des Weißen Adlers sind Beispiele sehr hoher Auszeichnungen,
die für besondere Verdienste verliehen werden.

Niemiecki Krzyż Zasługi na Wstędze, angielski Order Podwiązki, francuska Legia Honorowa,
amerykański Medal Honoru, rosyjski Order Świętego Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania
czy polski Order Orła Białego to przykłady bardzo wysokich odznaczeń, które nadawane są
za szczególnie zasługi.

jemandem den Stinkefinger zeigen (er zeigt – zeigte – hat gezeigt) – pokazać komuś „fakjusa“
(fuck you)

Und als ihn eine der Journalistinnen der größten mit den Bankstern sympathisierenden regierungstreuen
neoliberalen Zeitung auf der Straße ansprach, um ihn kurz zu interviewen, zeigte er ihr den
Stinkefinger, spuckte ihr ins Gesicht, verpasste ihr einen mächtigen Arschtritt und ging unbekümmert
seines Weges weiter.

I kiedy jedna z dziennikarek największej sympatyzującej z banksterami neoliberalnej gazety
prorządowej zagadnęła go na ulicy, aby przeprowadzić z nim krótki wywiad, pokazał jej fakjusa, napluł
(jej) w twarz, zasadził (jej) potężnego kopa (w dupę) i poszedł beztrosko w swoją stronę.

3 . März

die Potenz, -, -en – 1. potencja (np. seksualna); 2. potęga (np. „do kwadratu”, „do sześcianu” itd.)

Drittes Keplersches Gesetz:

Die Quadrate der Umlaufbahnen (T) zweier Planeten verhalten sich wie die dritten Potenzen der großen
Halbachsen (a) ihrer Bahnen. T1

2

: T2

2

= a1

3

: a2

3

Trzecie prawo Keplera:

Stosunek kwadratów okresów obiegu dwóch planet (T) odpowiada stosunkowi sześcianów wielkich
półosi* ich orbit (a). T1

2

: T2

2

= a1

3

: a2

3

* czyli ich średnich odległości od Słońca/słońca

das Knöllchen, -s, - – mandat za (złe) (za)parkowanie

Wenn an der Windschutzscheibe ihres Wagens ein Knöllchen von der Politesse steckt, schmeißt sie es

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

sofort in den Müll und fährt weiter.

Kiedy za wycieraczką (dosł na przedniej szybie) jej samochodu jest (zatknięty) mandat
za (złe) parkowanie od funkcjonariuszki straży miejskiej*, to (ona) wyrzuca go od razu do śmieci
i jedzie dalej. [tłumaczenie niedosłowne]

* chodzi o (zazwyczaj nawet ładnie umundurowaną) pracownicę straży miejskiej lub urzędu miasta,
która zajmuje się faktycznie tylko i wyłącznie wlepianiem mandatów za parkowanie

der Sturzhelm*, -(e)s, -e – kask ochronny (chroniący głowę rowerzysty lub motocyklisty w razie
upadku/wypadku)

* das Wort steht für Fahrrad- oder Motorradhelme

Die heutigen Radfahrer tragen gerne Sturzhelme, weil man ihnen einredete, dass es bedingungslos
nötig und angesagt ist. In den guten alten Zeiten sind wir einfach fröhlich geradelt, ohne uns
um solche Scheißmätzchen kümmern zu müssen.

Dzisiejsi rowerzyści chętnie noszą kaski ochronne, gdyż wmówiono im, że jest to bezwarunkowo
konieczne i „na topie“. W starych dobrych czasach jeździliśmy po prostu na rowerze bez potrzeby
zawracania sobie głowy takimi pieprzonymi wydziwianiami. [tłumaczenie niedosłowne]

4 . März

die Lebensdevise, -, -n – dewiza życiowa, motto życiowe

Unabhängige und vernünftig denkende Menschen brauchen sich nicht immer nach der Mehrheit
zu richten, wenn sie es nicht für nötig oder plausibel halten. Ihre Lebensdevise lautet:
„Leben und andere leben lassen“.

Niezależni i trzeźwo (dosł. rozsądnie) myślący ludzie nie potrzebują się zawsze dopasowywać
do większości, jeśli nie uważają tego za konieczne lub przekonujące/zrozumiałe. Ich dewiza życiowa
brzmi: „Żyj i pozwól żyć innym“. [tłumaczenie niedosłowne]

soeben – właśnie, dopiero co, przed chwilą, tylko co

Er hat mich soeben angerufen und gesagt, dass er noch kurz im Büro vorbei* muss.

* umgangssprachlich und abgekürzt; volle Form: vorbeikommen (er kommt vorbei – kam vorbei – ist
vorbeigekommen; in/bei + Dativ)

Dopiero co do mnie zadzwonił i powiedział, że musi jeszcze na chwilę wpaść do biura

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

der Abstellraum, -(e)s, ...räume (auch: die Abstellkammer, -, -n) – rupieciarnia, pakamera, komórka,
małe pomieszczenie gospodarcze, schowek

Sie wachte schweißgebadet kurz nach Mitternacht auf, weil sie ziemlich komische Geräusche
im Haus hörte. Die Türangeln im Abstellraum an der Küche quietschten, die Fußbodenbretter
im Flur knarrten und jemandes Schlüssel kratzte im Schloss der Kellertür.

Obudziła się zlana potem tuż po północy, gdyż usłyszała dość dziwne odgłosy w domu. Zawiasy drzwi
komórki przy kuchni skrzypnęły, deski podłogowe na korytarzu zatrzeszczały i czyjś klucz zachrzęścił
w zamku drzwi od piwnicy.

5 . März

die Ewigkeit, -, -en (Plural sehr selten) – 1. wieczność; 2. wieki (przen.), długi czas

–

Sei gelobt Jesus Christus!

–

In Ewigkeit. Amen.

–

Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!

–

Na wieki wieków amen.

jemandem in Fleisch und Blut übergehen (geht über – ging über – ist übergegangen) – wejść/wchodzić
komuś w krew

Als kleines Kind hat sie ständig am Daumen gelutscht, was ihr mit der Zeit dermaßen stark
in Fleisch und Blut übergegangen ist, dass sie es jetzt, als erwachsene Frau, auf dem
Unterhaltungsgebiet und im Rahmen zwischengeschlechtlicher Kontakte in die Tat umzusetzen pflegt.

Jako małe dziecko ciągle ssała kciuka, co z czasem weszło jej w krew do tego stopnia, że teraz, jako
dorosła kobieta, ma w zwyczaju realizować to w branży rozrywkowej oraz w ramach kontaktów
między obiema płciami.

hellwach – 1. całkiem rozbudzony, nieśpiący, otrząśnięty ze snu, zupełnie wyspany; 2. inteligentny,
bardzo bystry

Da sie noch sehr verschlafen und nicht ganz hellwach war, zog sie ihr T-Shirt auf links an.

Ponieważ była jeszcze bardzo zaspana i nie całkiem obudzona/rozbudzona, (to) ubrała/włożyła swoją
koszulkę na lewą stronę/na lewo.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

6 . März

das Prisma, -s, Prismen – 1. graniastosłup; 2. pryzmat (np. do rozszczepiania światła)

Die meisten einigermaßen gut ausgebildeten Menschen kennen solche geometrischen Körper
wie Kuben, Quader, Konen oder Kegelstümpfe, Zylinder, Pyramiden (darunter Tetraeder), Prismen
oder Tori.

Większość w miarę dobrze wykształconych ludzi zna takie bryły geometryczne jak sześciany,
prostopadłościany, stożki lub stożki ścięte, walce, ostrosłupy (w tym ostrosłupy foremne),
graniastosłupy lub torusy.

sich herumsprechen als ... (es spricht sich herum – sprach sich herum – hat sich herumgesprochen) –
roznieść się/roznosić się jako ..., zyskać opinię

In den ultrakapitalistischen Kreisen haben sich die neokolonialen und liberal verwalteten
Bananenrepubliken im Herzen Europas als sehr gute Unternehmensstandorte herumgesprochen.

W kręgach ultrakapitalistycznych neokolonialne i administrowane w sposób liberalny republiki
bananowe w sercu Europy zyskały opinię bardzo dobrych miejsc do prowadzenia działalności
gospodarczej. [tłumaczenie niedosłowne]

hoch aufschießen (schießt hoch auf – schoss hoch auf – ist hoch aufgeschossen) – bardzo
wyrosnąć/urosnąć, wystrzelić w górę (w obu przypadkach w odniesieniu do ludzi, roślin itp.)

Sein ältester Sohn Hermann war inzwischen hoch aufgeschossen und fing an, sich immer mehr
für junge Muschis aus der Nachbarschaft zu interessieren.

Jego najstarszy syn Hermann w międzyczasie bardzo wyrósł i zaczął się coraz bardziej interesować
młodymi psioszkami ze sąsiedztwa.

7 . März

der Kipper, -s, - – wywrotka (samochód ciężarowy; pot.)

9.5 Tonnen, sagst du ... . Ja, das könnte sogar hinkommen, weil unser Lagerist immer wiederholt,
dass man ganz locker etwas weniger als 200 Zentner* Mörsergranaten auf diesen Kipper
draufschmeißen** kann.

* der Zentner, -s, - = 50 Kilo
** (sehr) umgangssprachlich

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

9.5 tony, powiadasz ... . Tak, to by się nawet mogło zgadzać, bo nasz magazynier ciągle powtarza,
że na tę wywrotkę można na luzie wpierniczyć/nawrzucać/wciepnąć nieco poniżej 200 centnarów
pocisków moździerzowych.

die Krux/Crux, -, - (Plural sehr selten) – 1. ciężar; 2. problem; 3. sedno, istota

Die Krux bei der Sache ist es, dass der Antigravitationsantrieb mit zwei gegenläufig rotierenden
Quecksilbermassen sehr anfällig für plötzlich erscheinende Spannungsspitzen auf der Seite der
Stromversorgung ist.

Sedno sprawy tkwi w tym, napęd antygrawitacyjny z dwoma przeciwbieżnie wirującymi masami
rtęciowymi jest bardzo podatny/wrażliwy na nagłe przepięcia pojawiające się po stronie zasilania.

abgetragen – znoszony (o ubraniach itp.)

Sie bevorzugt abgetragene Jeans, karierte Hemden und gewöhnliche Sneakers.

Ona preferuje znoszone dżinsy, koszule w kratę i zwykłe trampki.

8 . März

der Funkspruch, -(e)s, ...sprüche – radiogram, radiotelegram, radiodepesza, depesza radiowa

Admiral Günther Lütjens, der Kriegsheld des Dritten Reiches und Flottenchef an Bord der „Bismarck“,
hat am 27. Mai 1941 um 21:40 Uhr seinen berühmten Abschiedsfunkspruch absetzen lassen: „Schiff
manövrierunfähig. Wir kämpfen bis zur letzten Granate. Es lebe der Führer!“.

Admiral Günther Lütjens, bohater wojenny Trzeciej Rzeszy i szef floty na pokładzie „Bismarcka“,
kazał w dniu 27 maja 1941 roku o godzinie 21:40 nadać swój słynny radiogram pożegnalny: „Okręt
niezdolny do manewrowania. Walczymy do ostatniego pocisku. Niech żyje führer!“

verstauen (er verstaut – verstaute – hat verstaut) – umieścić, rozłożyć, ułożyć, upakować

Nachdem er das Hotelzimmer betreten hatte, ließ er sofort einen fahren, rülpste lautstark, rauchte eine,
stellte sein Rasierzeug auf das Waschbecken und verstaute seine Klamotten in den Schränken.

Wszedłszy do pokoju hotelowego od razu puścił bąka, beknął donośnie, zapalił jednego (papieroska),
postawił swoje przybory do golenia na umywalce i rozłożył (swoje) ciuchy
w szaf(k)ach.

prämenstruelles Syndrom – zespół napięcia przedmiesiączkowego

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

Ich vermute, sie hat momentan alle Symptome des prämenstruellen Syndroms, was sich dadurch
äußert, dass sie sehr leicht reizbar ist und mich nicht ranlassen will.

Przypuszczam, że (ona) ma obecnie wszelkie objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego,
co przejawia się w ten sposób, że jest bardzo łatwo drażliwa i nie chce mnie (do siebie) dopuścić.

9 . März

der Geier, -s, - – sęp

Aus rein taktischen Gründen hat sie nur sehr symbolische kleine Beträge auf ihrem Bankkonto liegen
und vergräbt sofort alle ihre wirklichen Einnahmen in Einmachgläsern im Wald. Hätte sie es nicht
getan, wären sofort verschiedenste Geier wie (das) Finanzamt oder (der) Gerichtsvollzieher über sie
hergefallen.

Ze względów czysto taktycznych trzyma na swoim koncie bankowym tylko bardzo symboliczne
niewielkie kwoty i wszystkie swoje rzeczywiste dochody zakopuje od razu w słoikach/wekach
w lesie. Gdyby tego nie robiła, to od razu rzuciłyby się na nią najróżniejsze sępy jak urząd skarbowy
czy komornik.

sich aufs hohe Ross setzen (er setzt sich – setzte sich – hat sich gesetzt) – wywyższać się,
być pyszałkowatym, patrzyć na kogoś z góry

Setz dich jetzt gleich nicht auf ein so hohes Ross, weil du in deiner Studentenzeit doch auch nicht hast
verschwenderisch leben können.

Nie bądź teraz od razu aż tak(i) pyszałkowaty, bo za twoich czasów studenckich przecież też nie
mogłeś żyć zbyt rozrzutnie.

sich (= Dativ) keinen Zwang antun (er tut sich an – tat sich an – hat sich angetan) – nie krępować się

Tu dir meinetwegen keinen Zwang an, greif einfach zu und iss alles, worauf du nur Lust hast.
Der Steuerzahler kommt für alles auf und wenn etwas übrig bleibt, werden wir es sowieso an die
Hunde verfüttern müssen.

Nie krępuj się mną, częstuj się po prostu i jedz wszystko, na co masz tylko ochotę. Wszystko
na koszt podatnika (dosłownie: na wszystko łoży podatnik), a jeśli coś zostanie, to tak czy siak
będziemy musieli tym nakarmić psy.

10

. März

etwas springen lassen (er lässt springen – ließ springen – hat springen lassen) – zafundować coś
(komuś), postawić coś komuś, fundnąć (pot.)

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

Wollte er kein neues schickes Smartphone springen lassen? Er fickt dich ja seit zwei Wochen,
und zwar dreimal am Tag. Übrigens wäre es das Mindeste, was du von ihm erwarten solltest.

Nie chciał fundnąć nowego eleganckiego smartfona? Pieprzy cię od dwóch tygodni, i to trzy razy
dziennie. Byłoby to zresztą minimum, którego powinnaś od niego oczekiwać.

die Pomade, -, -n – brylantyna, pomada (do włosów)

Mein Großvater hat sich immer nach hinten gekämmt und manchmal auch etwas Haarpomade benutzt,
was für seine Generation ziemlich typisch war.

Mój dziadek czesał się zawsze do tyłu i czasami używał też niewielkiej ilości brylantyny, co było dość
typowe dla jego pokolenia.

das Napalm, -s, (ohne Plural) – napalm

Es ist nicht ratsam, Styroporstücke im Benzin aufzulösen, es sei denn, es wäre Krieg und wir müssten
mit Napalm unser Vaterland verteidigen.

Nie jest wskazane rozpuszczanie kawałków styropianu w benzynie, no chyba że byłaby wojna
i musielibyśmy bronić naszej ojczyzny napalmem.

11

. März

mit jemandem/etwas Schindluder treiben (er treibt – trieb – hat getrieben) – 1. wykorzyst(yw)ać
kogoś/coś; 2. bardzo źle kogoś/coś potraktować

Wenn du weiterhin vorhast, mit deiner Gesundheit Schindluder zu treiben, wirst du früher
oder später den Löffel abgeben. Anders ausgedrückt wird man dich mit den Füßen voran*
hinaustragen.

* auch so: mit den Füßen nach vorne

Jeżeli nadal masz zamiar masakrować swoje zdrowie, to prędzej czy później kopniesz
w kalendarz. Wyrażając to inaczej – wyniosą cię nogami do przodu.

das Protokoll, -s, -e – protokół

Bist du schon alle Protokolle durchgegangen, die ich dir gegeben habe?

Czy przejrzałeś już wszystkie protokoły, które ci dałem?

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

in den Startlöchern sitzen (er sitzt – saß – hat gesessen) – 1. być gotowym; 2. tylko czekać na coś

Seine Anwälte sitzen schon in den Startlöchern, darum würde ich dir empfehlen, solche unüberlegten
öffentlichen Äußerungen einfach zu unterlassen.

Jego adwokaci tylko na to czekają, dlatego zalecałbym ci po prostu powstrzymać się od takich
nieprzemyślanych wypowiedzi publicznych.

12

. März

der Rotschopf, -(e)s, ...schöpfe – rudzielec (Synonym: der Rotkopf, -es, ...köpfe)

Fangt den Rotschopf! Er ist der Verräter, der uns an die internationale Finanzoligarchie verkauft hat.

Łapać rudzielca! To on jest zdrajcą, który sprzedał nas międzynarodowej oligarchii/finansjerze.

verschlissen – zniszczony, zużyty, starty, wytarty

Der Rücken des Großen Meyers-Konversationslexikons von 1908, das sie in ihrem Bücherschrank
aufbewahrten, war etwas verschlissen, aber der Einband hat sich im Großen und Ganzen in einem sehr
guten Zustand erhalten, weil man noch den goldenen Schriftzug problemlos lesen konnte.

Grzbiet wielkiego leksykonu konwersacyjnego Meyersa z roku 1908, przechowywanego przez nich
w (ich) biblioteczce, był nieco zniszczony, ale oprawa zachowała się zasadniczo w bardzo dobrym
stanie, gdyż można było jeszcze bez problemu odczytać złote litery. [tłumaczenie niedosłowne]

der Hirte, -n, -n – pasterz

Der Herr ist mein Hirte; mir wird nichts mangeln. Er weidet mich auf einer grünen Aue und führet
mich zum frischen Wasser. Er erquicket meine Seele; er führet mich auf rechter Straße um seines
Namens willen. Und ob ich schon wanderte im finstern Tal, fürchte ich kein Unglück; denn du bist
bei mir, dein Stecken und Stab trösten mich. [Psalm 23, Luther]

Pan jest moim pasterzem, nie brak mi niczego. Pozwala mi leżeć na zielonych pastwiskach. Prowadzi
mnie nad wody, gdzie mogę odpocząć: orzeźwia moją duszę. Wiedzie mnie
po właściwych ścieżkach przez wzgląd na swoje imię. Chociażbym chodził ciemną doliną, zła się nie
ulęknę, bo Ty jesteś ze mną. Twój kij i Twoja laska są tym, co mnie pociesza. [Psalm 23, BT]

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

13

. März

in eine Straße einbiegen (er biegt ein – bog ein – ist eingebogen) – skręcić/skręcać w ulicę

Plötzlich schaltete sie den rechten Blinker an* und bog mit quietschenden Reifen in eine dunkle
Querstraße ein, wo ein angefreundeter Mossad-Agent schon auf sie wartete.

* andere Möglichkeiten: einschalten, auslösen

Nagle włączyła/wrzuciła prawy kierunkowskaz i z piskiem opon skręciła w ciemną przecznicę, gdzie
czekał już na nią zaprzyjaźniony agent Mosadu.

schließen von/aus ... {Dat.} auf ... {Akk.} (er schließt – schloss – hat geschlossen) –
wyciągać/wyciągnąć wnioski z ... prowadzące do ...

Man soll von sich nicht auf andere schließen, weil nicht alle das wissen und können, was wir gelernt
und an Lebenserfahrungen gesammelt haben. Dies funktioniert selbstverständlich auch umgekehrt.

Nie należy oceniać innych swoją miarą, gdyż nie wszyscy wiedzą i potrafią to, czego nauczyliśmy się
i zebraliśmy jako bagaż doświadczeń życiowych. Działa to oczywiście również
odwrotnie/w drugą stronę.

übertakten (er übertaktet – übertaktete – hat übertaktet) – podkręcić (prędkość procesora)

In diesem stickigen Serverraum herrschte ein unerträglicher Lärm der dreihundert sehr leistungsfähigen
Prozessorlüfter, weil alle Computer beträchtlich übertaktet werden mussten,
um die benötigte enorme Rechenleistung auf einem konstanten Niveau aufrechtzuerhalten.

W tej dusznej serwerowni panował nieznośny hałas trzystu bardzo wydajnych wentylatorów
chłodzących procesory, gdyż wszystkie komputery musiały zostać znacznie podkręcone,
aby utrzymać na stałym poziomie wymaganą olbrzymią moc obliczeniową.

14

. März

vortreten (er tritt vor – trat vor – ist vorgetreten) – wystąpić naprzód (np. żołnierze z szeregu)

Kompanie, angetreten! Stillgestanden! Rührt euch! Links um! Gewehr um! Augen rechts!
Erster Infanteriezug 10 Schritte vortreten und im Gleichschritt vorwärts Marsch! Eins, zwei, eins, zwei!
Halt!

Kompania, zbiórka! Baczność! Spocznij! W lewo zwrot! Na ramię broń! Na prawo patrz!
Pierwszy pluton piechoty 10 kroków wystąp i równym krokiem naprzód marsz! Raz, dwa, raz dwa!
Stój!

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

die Wahrscheinlichkeitsrechnung, -, -en – rachunek prawdopodobieństwa

Die Basis des natürlichen Logarithmus, auch eulersche Zahl genannt, hat einen Wert von ungefähr 2.71
und kann praktisch unter anderem im Rahmen der Wahrscheinlichkeits-
oder Zinseszinsrechnung benutzt werden.

Podstawa logarytmu naturalnego, zwana również liczbą Eulera, ma wartość wynoszącą około 2.71
i może być praktycznie wykorzystana w ramach rachunku prawdopodobieństwa lub obliczania
procentu składanego.

das Sulfid, -s, -e – siarczek

Es gibt einige gefährliche Substanzen, deren Verwendung im Chemieunterricht an den Schulen nicht
gestattet ist. Die wichtigsten von ihnen sind Acrylnitril, Arsen und seine Verbindungen, Bleitetraäthyl,
Fluorwasserstoffsäure ab 50%, Kadmium- und Quecksilberverbindungen (ausgenommen
Quecksilbersulfid und -chlorid) sowie Zyanwasserstoffsäure (auch Blausäure genannt) und ihre
Verbindungen.

Jest kilka substancji niebezpiecznych, których używanie na lekcjach chemii w szkołach nie jest
dozwolone. Najważniejszymi z nich są akrylonitril, arsen i jego związki, czteroetylek ołowiu, kwas
fluorowodorowy (o stężeniu) powyżej 50%, związki kadmu i rtęci (z wyjątkiem siarczku i chlorku
rtęci), jak również kwas cyjanowodorowy (zwany pruskim) oraz jego związki.

15

. März

spitzfindig – (aż do przesady/nieprzyzwoicie) drobiazgowy, wnikliwy, szczegółowy

Sei nicht so spitzfindig! Wenn es um Abmessungen der Balken für den Bau eines gewöhnlichen
Plumpsklos geht, kommt es ja auf die ein paar Nachkommastellen bestimmt nicht an.

Nie bądź aż tak przesadnie drobiazgowy! Jeśli chodzi o wymiary belek do budowy zwykłego
wychodka, to nie chodzi przecież na pewno o (tych/te) kilka zer po przecinku.

die Dartscheibe, -, -n – tarcza do gry w rzutki/lotki/darta

So eine riesengroße und schwere Dartscheibe wie diese hier soll allerdings richtig an der Wand
befestigt werden, darum werden wir jetzt vier Zehner-Dübel mit Achter-Schrauben, eine gute
Schlagbohrmaschine und einen passenden Steinbohrer brauchen.

Tak olbrzymią i ciężką tarczę do gry w rzutki jak tę tutaj powinno się jednak porządnie przymocować
do ściany, dlatego będziemy potrzebowali teraz czterech kołków rozporowych dziesiątek ze śrubami
ósemkami, wiertarki udarowej i odpowiedniego wiertła widiowego.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

einen Knochen richten (er richtet – richtete – hat gerichtet) – nastawić/zestawić kość

Der gebrochene Unterarmknochen konnte Gott sei Dank sofort geröntgt, gerichtet und eingegipst
werden.

Dzięki Bogu złamana kość przedramienia mogła być natychmiast prześwietlona, nastawiona
i wsadzona w gips.

16

. März

sich nicht unterkriegen lassen (er lässt sich nicht unterkriegen – ließ sich nicht unterkriegen – hat sich
nicht unterkriegen lassen) – 1. nie dać się; 2. nie dać się zbić z tropu

Die getarnten Brüsseler Neomarxisten unter der Führung der deutschen Agentin der internationalen
Chemiekonzerne versuchten die traditionelle und anständige Kultur unseres tapferen Volkes
zu verunreinigen, doch wir ließen uns nicht unterkriegen und traten beizeiten aus diesem
EU-Irrenhaus aus.

Zamaskowani brukselscy neomarksiści z Unii Europejskiej pod przywództwem niemieckiej agentki
międzynarodowych koncernów chemicznych próbowali zanieczyścić tradycyjną i przyzwoitą kulturę
naszego dzielnego narodu, jednak nie daliśmy się i wystąpiliśmy zawczasu z tego
europejskiego/unijnego domu wariatów.

die Räumungsklage, -, -n – powództwo o eksmisję

Wegen eines beträchtlichen Zahlungsrückstandes hat der Vermieter der Wohnung beim Amtsgericht
(eine) Räumungsklage eingereicht.

Z powodu znacznych opóźnień w płatności wynajemca mieszkania złożył w sądzie rejonowym
powództwo o eksmisję.

sich untersuchen lassen {auf + A} (er lässt sich untersuchen – ließ sich untersuchen – hat sich
untersuchen lassen) – dać się zbadać/przebadać {pod kątem ...}

Nach so einem Autounfall soll(t)en Sie sich besser zumindest auf eine Gehirnerschütterung untersuchen
und sicherheitshalber noch röntgen lassen.

Po takim wypadku samochodowym powinien się pan lepiej dać zbadać pod kątem ewentualnego
wstrząsu mózgu i dla pewności porobić jeszcze prześwietlenia.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

17

. März

tendieren {zu + Dativ} (er tendiert – tendierte – hat tendiert) – skłaniać się do ...

Der Etatausschuss tendiert dazu, den Antrag auf die Finanzierung unseres streng geheimen
Forschungsprojekts abzulehnen.

Komisja budżetowa skłania się (do tego), aby odrzucić wniosek o finansowanie naszego ściśle tajnego
projektu badawczego.

etwas im Klo runterspülen (er spült runter – spülte runter – hat runtergespült) – spłukać, spuścić coś
w toalecie/kiblu

Mit den meisten EU-Direktiven hat sich unser unerschrockener Präsident den Arsch gewischt
und sie im Klo runtergespült, einige hat er einfach in die Tonne gekloppt, mit anderen hat
er dagegen das Feuer im Kamin entfacht und dabei festgestellt, dass sie nur dafür taugen.

Nasz nieustraszony prezydent wytarł sobie dupę dyrektywami Unii Europejskiej i spuścił je
w kiblu, niektóre wywalił po prostu do kubła, natomiast innymi rozpalił/rozniecił ogień
w kominku i stwierdził przy tym, że tylko do tego się nadają.

umrühren (er rührt um – rührte um – hat umgerührt) – pomieszać, zamieszać, wymieszać

Rühr den Tee um!

Pomieszaj herbatę

18

. März

das Zuckerei*, -(e)s, -er – kogel-mogel

* Synonym: Quirlei mit Zucker

Zuckerei ist ein besonderes und etwas in Vergessenheit geratenes Dessert, das nicht nur stärkende,
sondern auch heilende Eigenschaften aufweist, weil es das Blutbild verbessert, der Unterzuckerung
entgegenwirkt, sehr lecker ist und vor allem keine Konservierungsstoffe enthält.

Kogel-mogel jest wyjątkowym i trochę zapomnianym deserem, który wykazuje nie tylko właściwości
krzepiące/wzmacniające, lecz także i lecznicze, gdyż poprawia morfologię (krwi), przeciwdziała
hipoglikemii, jest bardzo smaczny i przede wszystkim nie zawiera (żadnych) konserwantów.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

der Zappelphilipp, -s, -s/-e – wiercipięta (Synonym: der Quirl*, -s, -e)

* rzeczownik „Quirl“ może również oznaczać znane narzędzie kuchenne, czyli mątewkę
(zwaną np. na Górnym Śląsku wzgl. na Opolszczyźnie jako „kwirlejka“)

Einst nannte man es immer Einfaltspinsel, Schulmuffel, Drückeberger oder einfach Zappelphilipp.
Heutzutage hat man dafür pseudowissenschaftliche, künstliche und völlig fiktive, aber politisch
korrekte Bezeichnungen, und zwar: Legastheniker, leseschwacher oder rechenschwacher Schüler,
LRS-ler, ADHS-ler usw.

LRS = Lese-Rechtschreib-Schwierigkeiten
ADHS = Aufmerksamkeitsdefizit-/Hyperaktivitätsstörung

Kiedyś mówiło się na to zawsze cymbał, nieuk, leser lub po prostu wiercipięta. Dzisiaj ma się
na to pseudonaukowe, sztuczne i całkowicie fikcyjne, ale poprawne politycznie określenia,
a mianowicie legastenik, dyslektyk, uczeń z dyskalkulią, symptomami dysfunkcyjnymi typu
dysleksyjno-dysortograficznego, zespołem ADHD itd.

der Lippenpflegestift, -es, -e – pomadka ochronna/pielęgnacyjna do ust (np. do ochrony na mrozie)

Ich sehe, dass deine Lippen rissig* geworden sind. Hier, nimm meinen Lippenpflegestift.

* auch: spröde, aufgesprungen, bzw. trocken

Widzę, że spierzchły ci usta. Masz tu, weź moją pomadkę (ochronną).

19

. März

da lang – tędy (Synonyme: hier entlang, hier lang)

Da lang und dann die Treppe hoch.

Tędy, a potem schodami do góry.

die Nasenwurzel, -, -n – nasada nosa

Er nahm seine Brille ab und massierte sich die Nasenwurzel. Dann setzte er die Brille wieder auf.

Zdjął swoje okulary i rozmasował sobie nasadę nosa. Potem znowu założył okulary.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

aufwischen (er wischt auf – wischte auf – hat aufgewischt) – 1. wytrzeć, pościerać, powycierać;
2. (po)zmywać [wycierając] (np. podłogę)

Mit dem Mopp versuchte sie die ganze Blutlache vom Boden aufzuwischen, aber es blieben trotzdem
viele Schlieren zurück.

Próbowała mopem zmyć całą kałuże krwi z podłogi, ale mimo tego pozostało wiele smug.

20

. März

in Tränen ausbrechen (sie bricht aus – brach aus – ist ausgebrochen) – zalać się łzami, wybuchnąć
płaczem

Sie stand kurz davor, in Tränen auszubrechen.

Była bliska wybuchnięcia płaczem.

der Kleinscheiß*, ohne Genitiv, nur Singular – (małe) gówno, drobnostka, błahostka

* (sehr) umgangssprachlich

Reg dich, bitte, aber nicht über so einen Kleinscheiß auf, weil die Welt davon bestimmt nicht
untergehen wird.

Ale(ż) nie denerwuj się, proszę, takim (małym) gównem, bo to na pewno nie koniec świata.
[tłumaczenie niedosłowne]

der Spinner, -s, - – pomyleniec, nawiedzony, przygłup, przychlast

„Fortschrittliche“ linksradikale und liberale Spinner, die sich so intensiv für das Recht der Frauen
auf „Abtreibung“ einsetzen, sollen erfahren, dass es sich bei diesem „Eingriff“, der euphemistisch
als „Schwangerschaftsterminierung“ bezeichnet wird, um eine unmenschliche, brutale
und inhumane Hinrichtung handelt, bei der das Kind ohne Gerichtsurteil, bei lebendigem Leibe,
bei vollem Bewusstsein und ohne jegliche Betäubung in Stücke geschnitten wird und dass man dessen
Köpfchen am Ende mit einer speziellen Zange zerquetscht.

„Postępowi” lewaccy i liberalni pomyleńcy, którzy tak intensywnie opowiadają się za prawem kobiet
do „aborcji”, powinni się dowiedzieć, że w przypadku tego „zabiegu”, określanego eufemistycznie
„terminacją ciąży”, chodzi o nieludzką, brutalną i niehumanitarną egzekucję,
w czasie której dziecko jest bez wyroku sądowego, na żywca, przy pełnej świadomości
i bez jakiegokolwiek znieczulenia rozcinane na kawałki i że jego główeczkę na końcu miażdży się
przy pomocy specjalnych kleszczy.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

21

. März

bei jemandem abschmieren (er schmiert ab – schmierte ab – hat abgeschmiert) – odpisywać, odgapiać,
zgapiać, odwalać, zerżnąć, zrzynać, ściągać (np. na sprawdzianie)

Ich frage mich nur, wer bei wem abgeschmiert hat, weil es aus euren Klausuren nicht eindeutig
hervorgeht.

Pytam się tylko, kto od kogo zrzynał, bo z waszych klasówek jednoznacznie to nie wynika.

grobkörnig – 1. o grubym ziarnie, gruboziarnisty (np. papier ścierny); 2. o poszarpanych krawędziach
(np. czcionka na ekranie)

Wenn der Hersteller dieses Computers angeblich eine so gute Grafikeinheit verbaut hat, warum
erscheinen denn dann die Systemschriften so grobkörnig und verwischt auf dem Bildschirm?

Skoro/Jeśli producent tego komputera zamontował rzekomo tak dobrą jednostkę graficzną/kartę
graficzną, to dlaczegóż czcionki systemowe na ekranie są aż tak poszarpane i rozmyte?

die letzte Hand anlegen {an + Akk.} (er legt an – legte an – hat angelegt) – dopiąć coś na ostatni guzik

Diesmal haben sie an typischste potentielle Programmfehler und alle zu erwartenden
Hardwareprobleme gedacht und wirklich die letzte Hand an dieses komplizierte Projekt angelegt.

Tym razem pomyśleli o najbardziej typowych potencjalnych błędach programowych
oraz wszystkich spodziewanych problemach sprzętowych/hardwarowych i rzeczywiście/naprawdę
dopięli ten skomplikowany projekt na ostatni guzik.

22

. März

dehnbar – 1. elastyczny, rozciągliwy; 2. pojemny, obszerny, dopuszczający wiele interpretacji

(Die) Gerechtigkeit ist in der Tat ein äußerst dehnbarer Begriff, der darauf ankommt, wie man seinen
Umfang interpretiert.

Sprawiedliwość jest w rzeczy samej nadzwyczaj pojemnym/obszernym pojęciem, które zależy
od tego, jak interpretuje się jego zakres.

Das Teleportationsverfahren besteht nicht darin, einen Gegenstand in einzelne Atome
oder Moleküle zu zerlegen und an einem anderen Ort wieder zusammenzusetzen, sondern die Raumzeit
so zu krümmen oder zu deformieren, dass der oben genannte „andere Ort” durch eine Art Wurmloch
an das „zu beamende*” Objekt „herangezogen” wird.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

* dieses Verb kommt aus dem Englischen (to beam); es taucht vor allem in der bekannten
SF-Kultserie „Star Trek“ auf

Procedura teleportacji nie polega na tym, że przedmiot jest rozkładany na poszczególne atomy
czy cząsteczki i ponownie składany w innym miejscu, lecz na takim zakrzywieniu
lub zdeformowaniu czasoprzestrzeni, że (to) wyżej wspomniane „inne miejsce” jest „przyciągane”
poprzez rodzaj tunelu czasoprzestrzennego ku obiektowi, który ma zostać poddany transportowi.
[tłumaczenie niedosłowne]

salutieren (er salutiert – salutierte – hat salutiert) – (za)salutować

Stabsoberfeldwebel Blaschke legte seine Hand an die Mütze und salutierte den vorbeifahrenden
Panzergrenadieren und den marschierenden Fallschirmjägern aus der 11. Luftlandedivision,
um ihren Sieg an der Ostfront zu ehren.

Starszy sierżant sztabowy Blaschke przyłożył/przytknął swoją dłoń/rękę do czapki i zasalutował
przejeżdżającym (obok) grenadierom pancernym oraz maszerującym komandosom z 11 dywizji
powietrzno-desantowej, aby uhonorować ich zwycięstwo na froncie wschodnim.

23

. März

der Käse, -s, ohne Plural bzw. Käsesorten – 1. ser (żółty*); 2. bzdura, głupota

* ale „sernik” to już wbrew tej powszechnej logice dziwnym trafem „der Käsekuchen”

Wegen so einem** Käse werde ich mich ja bestimmt nicht an die deutsche Besatzungsmacht
in Polen wenden.

** modernes gesprochenes (und auch geschriebenes) Deutsch – mit dem Dativ; klassisches
(literarisches) und herkömmliches (älteres) Hochdeutsch – mit dem Genitiv

Przecież z powodu takiej bzdury na pewno nie zwrócę się do niemieckich władz okupacyjnych
w Polsce.

1. eingefleischt – zatwardziały, zagorzały (np. przeciwnik); 2. zakorzeniony, nawykowy
(np. oszczędność)

Egon Olsen ist ein eingefleischter Junggeselle, der immer weiß, was er vom Leben will und stets einen
neuen Plan hat, in dem alles „mächtig gewaltig” durchdacht zu sein scheint.

Egon Olsen jest zatwardziałym kawalerem, który zawsze wie, czego chce od życia i ma ciągle (jakiś)
nowy plan, w którym wszystko zdaje się być przemyślane „klawo jak cholera”.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

die Windbö, -, -en – (nagły) poryw wiatru

Eine Windbö hat ihren Regenschirm umgestülpt.

(Nagły) poryw wiatru wywrócił/przegiął jej parasol na drugą stronę.

24

. März

das Übel, -s, - – zło

Als vernünftiger Christ weiß man immer, dass es eine Tugend ist, einem flüchtigen Häftling
Unterschlupf zu gewähren – besonders dann, wenn er von Pharisäern gesucht wird, die das größte Übel
dieses Planeten sind.

Jako rozsądny chrześcijanin zawsze się wie, że udzielenie schronienia zbiegłemu więźniowi jest cnotą
– zwłaszcza wtedy, jeśli/kiedy jest poszukiwany przez faryzeuszy, którzy są największym złem tej
planety.

behänd(e) – zręcznie, zwinnie, żywo, żwawo, szybko i sprawnie

Behänd(e) sprang er auf, setzte sich im Bett auf, stieg in seine verwaschene Jeans und zog seine
ausgelatschten Turnschuhe an.

Poderwał się zwinnie, usiadł prosto w/na łóżku, wśliznął się w swoje sprane dżinsy i założył (swoje)
rozciapane/rozklepane tenisówki.

verführerisch – uwodzicielsko, kusząco

So wie sie mit ihrem Hintern immer verführerisch wackelt, möchte ich sofort mindestens 10 Kinder
von ihr haben.

I kiedy tak na nią patrzę, jak zawsze uwodzicielsko kręci swoim tyłkiem/tyłeczkiem, to od razu
chciałbym z nią mieć przynajmniej dziesięcioro/dziesiątkę dzieci. [tłumaczenie niedosłowne]

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

25

. März

die Gaußsche Normalverteilung, -, -en – krzywa Gaussa

Die Gaußsche Normalverteilung ist eine der wenigen höheren mathematischen Prinzipien,
die so deutlich im Alltag zu beobachten sind: Eine riesengroße Gruppe von gewöhnlichen,
unkomplizierten, ziemlich mäßig qualifizierten, meistens armen, aber auch relativ glücklichen
und „lockeren“ Menschen wird von einer sehr kleinen Gruppe angeblich hochintelligenter, gebildeter,
einigermaßen reicher, aber auch gestresster und oft unglücklicher „Verwalter“ regiert.

Krzywa Gaussa* jest jedną z niewielu wyższych zasad matematycznych, które można tak wyraźnie
zaobserwować w życiu codziennym: Olbrzymia grupa zwykłych, nieskomplikowanych, dość
umiarkowanie wykształconych, przeważnie biednych, ale również względnie szczęśliwych
i „wyluzowanych“ ludzi rządzona jest przez bardzo małą grupę rzekomo bardzo inteligentnych,
wykształconych, jako tako bogatych, jednak również zestresowanych i często nieszczęśliwych
„administratorów”.

* inne określenia: rozkład Gaussa, rozkład normalny

der Angriff, -es, -e – atak

In der bekannten SF-Serie „Battlestar Galactica” wird Kara „Starbuck“

Thrace gefragt, warum sie

unter Arrest gestellt wurde. Ihre Antwort „Angriff auf ein vorgesetztes Arschloch” war nicht nur sehr
schockierend und interessant, sondern ging bereits in die Weltfilmgeschichte ein.

W znanym serialu science-fiction „Battlestar Galactica” Kara „Starbuck“ Thrace jest pytana, dlaczego
trafiła do aresztu. Jej odpowiedź „atak na przełożonego skurwysyna” była nie tylko bardzo szokująca
i ciekawa, lecz przeszła już do historii kina światowego.

die Uhrzeit, -, -en – godzina, czas (zegarowy)

Sie behauptet, sich in der Uhrzeit geirrt zu haben.

Ona twierdzi, że pomyliła godzinę.

26

. März

die Schlinge, -, -n – 1. pętla, pętelka; 2. pułapka, sidło; 3. temblak (die Armschlinge)

Unter seinem linken Auge hatte er ein Veilchen und den rechten Arm trug er in einer Schlinge.

Miał limo pod lewym okiem, a prawą rękę trzymał na temblaku.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

der Bergahorn, -(e)s, -e – jawor

Es sind alles riesengroße Mischwälder mit Kiefern, Tannen, Fichten, Eiben, Lärchen, Buchen
oder Hainbuchen*, Eichen, Erlen und sogar gelegentlich auftretenden Ulmen, Weiden, Birken, Pappeln,
Ahornen bzw. Bergahornen und Kastanienbäumen.

* Weißbuchen

Są to wszystko olbrzymie lasy mieszane z sosnami, jodłami, świerkami cisami, modrzewiami, bukami
lub grabami, dębami, olchami i nawet występującymi sporadycznie wiązami, wierzbami, brzozami,
topolami, klonami, wzgl. jaworami i kasztanowcami.

der Berliner, -s, - – 1. berlińczyk; 2. pączek (Synonym: der Krapfen, -s, -)

Wie kommt eine Blondine an Aprikosenmarmelade? Sie schält einen Berliner.

Skąd blondynka bierze marmoladę morelową? Obiera pączka.

27

. März

das Reagenzglas, -es, ...gläser – probówka

In unserem Chemielabor haben wir mehrere Reagenzgläser, Kolben, Retorten, Becher(gläser),
Messzylinder, Kühler, Trichter, Vollpipetten, Spritzflaschen, Abdampfschalen, Tiegel, Bunsenbrenner
und Thermometer.

W naszym laboratorium chemicznym mamy wiele probówek, kolb, retort, zlewek, cylindrów
miarowych, chłodnic, lejków, pipet, tryskawek, parowniczek, tygli, palników Bunsena
i termometrów.

umsonst – za darmo, gratis

Es stimmt gar nicht, dass Juden nicht über sich selbst lachen können. Mein guter Bekannter
aus Haifa fragte mich einst, warum viele Juden solch große Nasen haben. „Keine Ahnung“, sagte ich
ihm, worauf er entgegnete: „Na, weil die Luft umsonst ist“.

Wcale się nie zgadza, że Żydzi nie potrafią się śmiać z siebie samych. Mój dobry znajomy z Haify
zapytał mnie kiedyś, dlaczego wielu Żydów ma tak(ie) duże nosy. „Nie mam pojęcia”, powiedziałem
mu, na co on odparł: „No, bo powietrze jest za darmo”.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

die Unterlegscheibe, -, -n – podkładka (np. pod śrubę, nakrętkę, trzpień itp.)

Sie nahm eine Ratsche, setzte sie an die erste Mutter an und versuchte sie zu lösen, was ihr sogar nach
etwas Anstrengung gelang, so dass sie die Mutter mit den Fingern abschrauben und die darunter
befindliche Unterlegscheibe vom Gewinde abnehmen konnte.

Wzięła klucz grzechotkowy (= grzechotkę), założyła go na nakrętkę i spróbowała ją poluzować,
co udało się jej nawet bez większego wysiłku, tak że mogła ją odkręcić palcami i zdjąć z gwintu
znajdującą się pod spodem podkładkę. [tłumaczenie niedosłowne]

28

. März

einleitet (er leitet ein – leitete ein – hat eingeleitet) – zacząć, rozpocząć, wszcząć

Gegen zwei Polizeibeamte wurden Disziplinarverfahren eingeleitet, weil sie keine hirnlosen Maschinen
sein wollten und sich für unterdrückte Menschen einzusetzen versuchten.

W stosunku do dwóch policjantów wszczęto postępowania dyscyplinarne, gdyż nie chcieli być
bezmózgimi maszynami i próbowali stanąć po stronie prześladowanych ludzi.

die Entvölkerung, -, -en – depopulacja

Die Äußerungen einiger Politiker stützen den Verdacht, den Fachleute schon eine Weile hegen: Brüssel
arbeitet im Geheimen mit den USA zusammen, um Nanobots zu entwickeln, deren Aufgabe darin
bestünde, die Population des ganzen Planeten permanent unfruchtbar zu machen und die geplante
Entvölkerung durchzuführen.

Wypowiedzi niektórych polityków uprawdopodobniają podejrzenia formułowane już od jakiegoś czasu
przez fachowców: Bruksela współpracuje potajemnie z USA nad stworzeniem nanobotów, których
zadanie polegałoby na tym, aby trwale ubezpłodnić ludność całej planety i przeprowadzić zaplanowaną
depopulację. [tłumaczenie niedosłowne]

das Rätselraten, -s, (nur Plural) – 1. rozwiązywanie zagadek; 2. zgadywanie, przypuszczanie,
domyślanie się

Die Veröffentlichung eines so lakonischen Berichtes löste allgemeines Rätselraten aus.

Publikacja tak lakonicznego raportu rozpętała powszechną falę domysłów.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

29

. März

vorzeitige Entlassung, -, -en – zwolnienie przedterminowe/warunkowe

In dieser JVA* hat jeder Knasti eine faire Möglichkeit, einen Aufenthalt in der sogenannten
Begegnungszelle oder, soweit er sich gut genug führt, eine vorzeitige Entlassung zu beantragen.

die JVA = die Justizvollzuganstalt (= zakład karny)

W tym zakładzie karnym każdy zapuszkowany ma uczciwą możliwość złożenia wniosku
o pobyt w tzw. pokoju miłości lub, o ile sprawuje się wystarczająco dobrze, o zwolnienie
przedterminowe/warunkowe.

der Ausbund, -(e)s, (ohne Plural); {an/von} – 1. wzór, uosobienie, krynica (np. mądrości); 2. szczyt
(np. bezguścia)

Es gibt schon einige opportunistische Pseudoautoritäten, die von dem regierungsfreundlichen
deutschen staatlichen Fernsehen zu einem Ausbund an Klugheit kreiert werden.

Istnieje już kilka oportunistycznych pseudoautorytetów, które przez prorządową niemiecką telewizję
państwową są kreowane na krynicę mądrości (wszelakiej/wszelakich).

sich optimistisch geben (er gibt – gab – hat gegeben) – wypowiadać się bardzo optymistycznie,
być bardzo optymistycznym

Dieses Bauunternehmen gibt sich sehr optimistisch, wenn es um den Fertigstellungstermin
schlüsselfertiger Wohnungen in der Goethestraße geht.

To przedsiębiorstwo budowlane wypowiada się bardzo optymistycznie co do terminu oddania
do użytku mieszkań gotowych „pod klucz” na/przy ulicy Goethego. [tłumaczenie niedosłowne]

30. März

unerschlossen – nieuzbrojony, bez przyłącz/instalacji (o działce budowlanej, parceli, terenie itp.)

Sein neues Grundstück ist ein unerschlossenes und mit Büschen bestandenes Gelände.

Jego nowa działka (budowlana) jest terenem nieuzbrojonym i porośniętym krzakami.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

scheiden (er scheidet – schied – hat geschieden) – 1. rozdzielać, oddzielać; 2. udzielić rozwodu
(np. sąd); 3. odróżniać (przestarzałe)

Meine Emma, ich nehme dich zur Frau und schwöre dir Liebe und Treue – in guten wie auch
schlechten Zeiten, bis dass der Tod uns scheidet.

Moja Emmo, biorę cię za żonę i ślubuję ci miłość i wierność – na dobre i na złe, (do)póki śmierć nas
nie rozłączy.

zusammenharken (er harkt zusammen – harkte zusammen – hat zusammengeharkt) – zgrabić
(np. liście na kupę)

Nimm diesen großen Rechen, den mit der ausgebrochenen Zinke, und harke das trockene Laub
im Vorgarten zusammen. Der Winter naht und wir können es nicht zulassen, dass es bei uns wie
bei Zigeunern aussieht.

Weź te duże grabie, te z wyłamanym zębem, i zgrab suche liście (w ogródku) przed domen.
Zima się zbliża i nie możemy do tego dopuścić, żeby wyglądało u nas jak u Cyganów.

31. März

benedeien (er benedeit – benedeite – hat gebenedeit) – błogosławić, wychwalać (przestarzałe)

Gegrüßet seist du, Maria, voll der Gnade, der Herr sei mit Dir. Du bist gebenedeit unter den Frauen
und gebenedeit ist die Frucht deines Leibes, Jesus.

Zdrowaś Maryjo, łaski(ś) pełna, Pan z Tobą, błogosławionaś Ty między niewiastami
i błogosławiony owoc żywota Twojego, Jezus.

verkehrt herum – 1. tyłem naprzód, tyłem do przodu, przodem na tył, odwrotnie (np. coś założyć
na siebie tyłem do przodu); 2. na lewą stronę (= widać szwy); 3. odwrotnie (= do góry nogami,
np. trzymać książkę)

Sie zog den Pullover verkehrt herum an – so dass der vordere Einschnitt auf ihrem Rücken zu sehen
war. Als ich sie aber fünf Minuten später wieder im Flur sah, war der Pullover schon richtig herum
angezogen.

Ubrała sweter tyłem naprzód – tak, że przednie wycięcie było widoczne na (jej) plecach. Kiedy ją
jednak pięć minut później znowu zobaczyłem na korytarzu, to sweter był już założony dobrze.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).

liken (er likt – likte – hat gelikt) – lajkować, zalajkować (Facebook itp.)

Das Foto der Siegerin des Wet-T-Shirt-Contests wurde über zwei Millionen Mal gelikt.

Zdjęcie zwyciężczyni konkursu „Miss Mokrego Podkoszulka” dostało ponad dwa miliony lajków.

Rozpowszechnianie tylko i wyłącznie na zasadach proedukacyjnych oraz niekomercyjnych wraz z obowiązkowym podaniem informacji o autorze (Marcin Perliński).