© Copyright for Polish edition by &
Data: 20.12.2006
Tytuł: Sekrety czytania
Autor: Katarzyna Szafranowska
Korekta: Justyna Mroczkowska
Skład: Anna Popis-Witkowska
Niniejsza publikacja może być kopiowana oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
Wydawcę. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości
publikacji bez pisemnej zgody Wydawcy. Zabrania się jej
odsprzedaży, zgodnie z
regulaminem Wydawnictwa Złote Myśli
Dystrybucja w Internecie, za zgodą Autora
Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli
Netina Sp. z o. o.
ul. Daszyńskiego 5
Wszelkie prawa zastrzeżone.
All rights reserved.
SPIS TREŚCI
....................................................................................6
.............................................................................................9
#1 SEKRET: „Każdy mózg jest genialny! Zwłaszcza Twój!”
........................12
#2 SEKRET: „Twój mózg uczy się sam, zupełnie bez wysiłku.”
...................14
# 3 SEKRET: „Czytanie nie jest umiejętnością, ale funkcją mózgu.”
.............17
#4 SEKRET: „Im wcześniej nauczysz się czytać, tym czytasz szybciej.”
........20
# 5 SEKRET: „O tym, jak szkolna nauka czytania sprawiła,
.............................................................................23
#6 SEKRET : „Czytasz mózgiem, nie oczami!”
........................................26
...............................................30
#8 SEKRET: „Jak znaleźć odpowiedni czas do nauki i czytania?”
...............35
#9 SEKRET: „Twoje ciało aktywnie uczestniczy w czytaniu i nauce.”
...........37
#10 SEKRET: „Żonglowanie zwiększa zdolność do nauki od 50% do 300%”
.39
#11 SEKRET: „Każdy Może Czytać Szybko”
............................................41
# 12 SEKRET: „Wejdź na Ścieżkę Mistrzowskiego Czytania dzięki 4 Krokom
........................................................................44
# 13 SEKRET: „Sukces osiąga się wtedy, gdy Przygotowanie Natrafia
na Odpowiedni Czas i Miejsce”
..............................................................46
# 14 SEKRET: „Poznaj Sekretne Słowo, dzięki któremu Wszystkie Cele
Będą dla Ciebie na Wyciągnięcie Ręki.”
...................................................49
# 15 SEKRET: „Odkryj 5 Powodów, dla których Warto Się Relaksować
Przed Czytaniem i Nauką”
....................................................................56
# 16 SEKRET: „Przełam Stres i Odpręż się Jak Nigdy Dotąd w 30 Sekund,
.............................................................59
# 17 SEKRET: „Jak Rozgryźć Każdy Tekst W 5 Minut?”
............................64
# 18 SEKRET: „Zastosuj Proste Triki i Przyspiesz 2 Razy
w Ciągu 10 Minut!”
..............................................................................70
#1 BONUS: „Jak trwale i szybko uwolnić się od ograniczeń i raz na zawsze
przejąć kontrolę nad własnym życiem?”
...................................................76
......................................................................................90
.......................................................................................92
...............................................................................93
..............................................................................96
Dla Olgi
–
naszego największego trenera
„Czytanie to odnajdywanie własnych bogactw
i własnych możliwości
przy pomocy cudzych słów”
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
6
Od autorki
Od autorki
C
zy zastanawiałeś się kiedyś, w jak dużym stopniu
Twoim życiem rządzi przypadek?
Wyobraź sobie skromną studentkę polonistyki we
Wrocławiu kilka miesięcy przed obroną pracy
magisterskiej. Wybrała sobie wybitnie niszowy
temat. Jedyna książka, na której mogła oprzeć
swoją pracę, znajdowała się w bibliotece na uniwersytecie we
Lwowie...
Nie wiem, czy potrafisz uzmysłowić sobie, jak twardy był to orzech
do zgryzienia. Wizja spędzania całych dni w czytelni na
przekopywaniu się przez książki, w których 0,1% informacji
dotyczyło tematu, była dla niej dość odstraszająca. Przyjęła strategię
znaną i bliską każdemu normalnemu człowiekowi, czyli zajęła się
czymś zupełnie innym. Zaczęła szukać pracy i tak o tym opowiada:
„Przypadkowo lub nie trafiłam do firmy prowadzącej szkolenia
szybkiego czytania i technik pamięciowych. Każdy trener miał
najpierw sam przejść kurs. Kolejnym punktem w planie było
szkolenie trenerskie w centrali firmy. Kurs okazał się strzałem
w dziesiątkę. Po 2 miesiącach czytałam z prędkością 1350 słów na
minutę.
Mój powrót do czytelni był jak triumfalny powrót Cezara. W ciągu
kilku tygodni potrafiłam przeczytać ok. 50 książek, a pisanie pracy
ruszyło z kopyta.
Pewnego piątkowego popołudnia szef łaskawie poinformował mnie,
że następnego dnia, w centrali w Poznaniu, odbywa się kurs
trenerski. Wiesz, jak to jest, gdy musisz podjąć decyzję w ciągu
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
7
5 minut. Idziesz na żywioł albo wycofujesz się przestraszony
ogromem wyzwania. Podjęłam wyzwanie i „przypadkiem”
wykorzystałam jedną z największych szans mojego życia. Po kursie
trenerskim moje tempo podniosło się do 10 000 słów na minutę, co
pozwalało mi na czytanie 2-3 książek dziennie. Dzięki temu
odkryłam swoją pasję i po 2 latach byłam już głównym trenerem tej
firmy z dorobkiem prawie 200 kursantów.
Barbarze i Pawłowi Bladocha chcę podziękować za danie mi szansy,
natomiast Markowi Hoffmanowi – głównemu mentorowi firmy -
dziękuję za rozpalenie mojej pasji do czytania oraz warsztat pracy
z emocjami w Kołobrzegu. Wyobraź sobie, jak zostawiasz cały bagaż
negatywnych doświadczeń za drzwiami i z lekkością , uśmiechem na
twarzy zaczynasz życie od nowa. Marku, jeszcze raz Ci dziękuję!
Następnym magicznym doświadczeniem, które zmieniło moje życie,
były warsztaty Kinezjologii Edukacyjnej oraz „Zakończenia zaległych
spraw” prowadzone przez Grażynę Wieczorek, której z całego serca
dziękuję za wsparcie w najtrudniejszych momentach.
Po prawie 3 latach pracy w niekompetentnie prowadzonej firmie
miałam kiepskie stosunki z szefostwem, ale wspaniale zgrany zespół
trenerów. Odgórne zmiany metodyki kursu dla dzieci postawiły nas
przed ważną decyzją. Zmiany nie podobały się żadnemu trenerowi,
co negatywnie wpływało na naszą motywację. Mieliśmy wybór:
zrobić kurs po swojemu i kolejny raz pójść na żywioł albo
z niesmakiem pozostać w miejscu. W ciągu 2 tygodni zmieniliśmy
1/3 podręcznika i nabraliśmy przekonania, że zrobienie własnego
programu jest łatwe i co najważniejsze zabawne.
Byłam o krok od założenia własnej firmy. Dzięki wizji stworzenia
przedsiębiorstwa, w którym będę mogła rozwinąć skrzydła i zacząć
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
8
robić to, co kocham w taki sposób, jaki kocham, powstała
SYNERGIA.
Dla Ciebie, Drogi Czytelniku, oznacza to, że ebook, który czytasz, jest
stworzony z czystej pasji i chęci dzielenia się moim już ponad 4-
letnim doświadczeniem i wiedzą.
Tak właśnie powstał prawdopodobnie najdroższy darmowy ebook
w historii polskiego Internetu - „Sekrety czytania”.
Pewnie zastanawiasz się, dlaczego udostępniam ten ebook wszystkim
za darmo, skoro celem każdej firmy jest osiąganie zysków.
Skąd pomysł, żeby całkowicie za darmo oddać tyle cennych
informacji?
Chcę podziękować osobie, której nie znam osobiście, ale która
odwróciła całkowicie moje postrzeganie zarabiania pieniędzy. Ten
ebook jest wynikiem inspiracji, jaką dał mi Joe Vitale.
Na koniec tej historii, która dla Ciebie dopiero się zaczyna, chcę
podziękować jeszcze Marcinowi Krukowskiemu, Dorotce
Matuszewskiej i Andrzejowi Sasakowi za serdeczne wsparcie i wiarę,
że nam się uda.
Dziękuję także moim kursantom i wszystkim, których nie
wymieniłam.”
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
9
Wstęp
Wstęp
K
ażdy z nas ma swoje sekrety. Jedni mają większe, inni mniejsze, ale
każdy kryje jakąś tajemnice. Popatrz przez chwilę na siebie. Przyjrzyj
się lustrzanemu odbiciu i zadaj sobie pytanie: „Jakie jeszcze
możliwości, o których teraz nie mam pojęcia, tkwią w moim
wnętrzu?” I nie wiadomo dlaczego może się zdarzyć, że uśmiechniesz
się do siebie, mrugniesz porozumiewawczo i dostrzeżesz w sobie
ukryty potencjał.
Czy zdajesz sobie sprawę, co jest prawdziwym źródłem wewnętrznej
motywacji? Co rozpala umysły geniuszy i popycha dzieci do
szalonych wyczynów? Czy chcesz poznać ten sekret? Jak bardzo
chcesz poznać to magiczne słowo?
Uwielbiamy sekrety i na pewno chcesz poznać tę tajemnicę już teraz.
Poczekaj jednak chwilę i czytaj dalej, bo szczególnie fascynujące jest
odkrywanie odpowiedzi.
Można powiedzieć, że Ty sam i Twoje możliwości są największym
sekretem. Całą tajemnicę nosisz między... uszami! Tak, dobrze
czytasz. Mózg, z całą jego złożonością i genialnością, jest dla nas
największym sekretem i jednocześnie ogromnym wyzwaniem. O
możliwościach ludzkiego mózgu wiemy dotąd bardzo niewiele
i nawet rozwijająca się prężnie neuronauka nie zapełni prędko tej
luki. Dzieje się tak dlatego, że nie stworzyliśmy dotąd narzędzia,
którym można by zbadać ludzki mózg. To tak jakby zbadać komputer
przy pomocy młotka. Można, ale czego dowiemy się o jego
możliwościach? Zapewne niczego.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
10
Odkrycie choćby niewielu sekretów działania genialnego organu
przekracza ramy tej skromnej publikacji, dlatego zajmę się tylko
jedną z funkcji mózgu – CZYTANIEM.
Zapraszam zatem do odkrywania ze mną sekretów czytania,
a zapewniam, że będzie to szczególnie fascynująca podróż
w nieznane. Podczas czytania zachowaj otwarty umysł i pozwól mi
poprowadzić się ścieżką Mistrzowskiego Czytania, a gwarantuję, że
przeżyjesz niezwykłą przygodę!
Potrzebujesz jeszcze tylko jednego. Magicznego słowa, które wyzwala
gigantyczną motywację do czytania. Co to jest? Jesteś absolutnie
pewien, że chcesz wiedzieć? To stan, którego doświadczasz właśnie
teraz. Bezgraniczna CIEKAWOŚĆ.
Copyright by
&
CZĘŚĆ PIERWSZA
CZĘŚĆ PIERWSZA
POZNAJ
POZNAJ
10 SEKRETÓW CZYTANIA
10 SEKRETÓW CZYTANIA
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
12
#1 SEKRET
#1 SEKRET
:
:
„Każdy mózg jest genialny!
„Każdy mózg jest genialny!
Zwłaszcza
Zwłaszcza
Twój!”
Twój!”
W
ydaje się to oczywiste. Mózg jest genialny. Słyszałeś to pewnie sto
razy, czytałeś o tym i wydawało się takie naturalne. W dobie
rozwijającej się nauki ciągle jesteśmy informowani o nowych
odkryciach dotyczących mózgu. Jaki to sekret? Wiesz, że mózg ma
olbrzymie możliwości. No tak, Einstein miał genialny mózg, Da Vinci
też i paru innych wybitnych przedstawicieli świata nauki i sztuki.
Ale czy jesteś przekonany o tym, że TWÓJ mózg jest
genialny?
Co czujesz na myśl, że posiadasz wszystko, co jest Ci potrzebne do
osiągnięcia każdego celu, a w szczególności czytania i uczenia się
szybko i z przyjemnością? Jak odnosisz się do tego, że możesz
znaleźć odpowiedź na każde pytanie, które zadasz; możesz rozwiązać
każdy problem? To nie wydaje się już tak oczywiste. A jednak
wszystko to możliwe - Twój mózg jest genialny. W tym tkwi sekret.
Każdy wie, że mózg jest genialny, ale tylko nieliczni są przekonani, że
to ich mózg ma nieograniczone możliwości i wykorzystują tę wiedzę
w swoim życiu. To najważniejszy sekret i zarazem brama
prowadząca w świat przyspieszonego czytania. Z chwilą gdy
przyszedłeś na świat, otrzymałeś wspaniały dar, jakim jest Twój
mózg. Najwspanialsze i najdoskonalsze narzędzie przetwarzania
informacji, jakie kiedykolwiek powstało. Kwintesencja
człowieczeństwa. To dzięki niemu możesz teraz czytać te słowa,
myśleć i jednocześnie odbierać 6 bilionów informacji płynących
z ciała.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
13
Czy wiesz, że:
Twój genialny mózg
może uruchamiać
1
z dziesięcioma
milionami kilometrów zer połączeń nerwowych
jednocześnie
.
Twój mózg podzielony jest w pionie na lewą i prawą
półkulę
. Otrzymują one i przetwarzają informacje w zupełnie
różny sposób. Połączone są wyspecjalizowaną stacją
przekaźnikową, liczącą 300 milionów komórek nerwowych.
Twój mózg ma konkretne obszary z 7 odrębnymi
typami inteligencji
. Tylko niektórzy korzystają z dużej części
tego ogromnego potencjału.
Twój mózg funkcjonuje w zakresie czterech różnych fal
elektrycznych
. Podobnie jak radio i telewizja. Fale te określają
typ świadomości, w jakiej funkcjonujesz w danym momencie.
Masz trzy mózgi zamiast jednego
. Ułożone warstwami od
najstarszego do najmłodszego leżą mózg gadzi, ssaczy i kora
mózgowa.
Najmłodsza część mózgu, kora mózgowa
, ośrodek
myślenia składający się z sześciu warstw, jest najbardziej
zaawansowanym systemem biologicznym we wszechświecie, jaki
znamy.
W Twoim mózgu operują dwa typy świadomości
. To
wszystko, czego jesteś świadom, z czego zdajesz sobie sprawę,
jest nazywane świadomością. Twoje zachowanie, motywacja,
myśli, system wiary, reakcje, emocje, przebiegające poza
normalnym torem Twego postrzegania i nazywane są
nieświadomością.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
14
#2 SEKRET:
#2 SEKRET:
„Twój mózg uczy się sam,
„Twój mózg uczy się sam,
zupełnie
zupełnie
bez
bez
wysiłku.”
wysiłku.”
U
świadom sobie, że uczyłeś się od zawsze. Twoja nauka nie
rozpoczęła się w chwili, gdy poszedłeś do 1 klasy, lecz... w 12 dniu po
zapłodnieniu. Na długo zanim Twoja mama dowiedziała się, że jest
w ciąży. Po trzech miesiącach odznaczał się już aktywnością
specyficzną wyłącznie dla Ciebie. Stałeś się niepowtarzalny
i wyjątkowy. Nikt inny nie uczy się tak jak Ty. Jesteś geniuszem.
Tempo rozwoju mózgu jest wręcz fenomenalne. A zarazem każdego
dnia nieco wolniejsze od dnia poprzedniego. Proces jego
fizjologicznego rozwoju zostaje zakończony w wieku ośmiu lat.
W życiu płodowym nauczyłeś się wielu rzeczy. Trenowałeś swoje
ciało, uczyłeś się odróżniać zapachy i smaki. Sporo czasu poświęcałeś
na słuchanie dźwięków otoczenia. Kształtował się Twój wzrok
i równowaga. Uczyłeś się reagować na różne stany emocjonalne,
a Twoja pamięć sięga 7-8 miesiąca życia płodowego. W momencie
urodzenia Twój mózg stanowił 11% masy ciała, teraz to tylko 2%.
W dzieciństwie mózg dynamicznie rozwijał się dalej, tworzył nowe
połączenia neuronalne i przygotowywał strukturę, z której teraz
korzystasz. Twój mózg uczył się bez przerwy i nawet nie wiedziałeś
o tym. Wystarczyło, że byłeś w środowisku, w którym słyszałeś mowę
i stopniowo zaczynałeś rozumieć słowa, a potem ich używać.
Jako dzieci uczymy się w sposób naturalny, korzystając z bogatego
w stymulację otoczenia oraz przez zabawę. Między osiemnastym
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
15
miesiącem a piątym rokiem życia po prostu uwielbiamy się uczyć.
Jest to największa frajda, jaką znamy. Nie potrafimy odróżnić nauki
od zabawy. Trwamy w tym przekonaniu do czasu, kiedy dorośli nie
przekonają nas, że nauka nie jest zabawą.
Jako małe dzieci uczymy się więcej niż kiedykolwiek później
i szybciej niż możemy to sobie wyobrazić. Mając sześć, lat znamy już
większość podstawowych faktów o sobie samym i swojej rodzinie.
Poznaliśmy swoich sąsiadów i związki z nimi, swój świat i związek
z tym światem i mnóstwo innych faktów, które są niezliczone. Przede
wszystkim nauczyliśmy się w całości przynajmniej jednego języka,
a czasem więcej niż jednego. Wszystko to zanim ujrzeliśmy wnętrze
szkolnej klasy.
Znane są przypadki dzieci, które opanowały kilka języków obcych
przez samo przebywanie w danym kraju. Na przykład dziecko
urodzone w kraju trójjęzycznym bez wysiłku i z wielką łatwością
posługuje się każdym z języków, zanim skończy sześć lat.
Czy ktoś uczy takie dziecko języka? Nie. Po prostu przebywając
w środowisku języka mówionego, uczy się nieświadomie jego reguł
i słownictwa.
Glenn Doman opisuje przypadek ośmioletniego chłopca z Brazylii
o przeciętnej inteligencji, który potrafił posługiwać się w mowie
i piśmie dziewięcioma językami. Avi Roxannes urodził się w Kairze
(francuski, arabski i angielski), gdzie mieszkał z nimi dziadek
(turecki). Gdy Avi miał cztery lata, rodzina przeniosła się do Izraela,
gdzie dołączyła do nich babka ze strony ojca (hiszpański). W Izraelu
nauczył się trzech dalszych języków (hebrajskiego, niemieckiego
i yiddish), a później, gdy miał sześć lat, przeprowadził się do Brazylii
(portugalski).
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
16
Czy chłopiec ten uczęszczał na kursy językowe lub rodzice prowadzili
go jakimś programem? NIE. Wystarczyło, że słyszał w domu
rozmowy prowadzone w wielu językach, a jego mózg w krótkim
czasie przyswoił sobie słownictwo, akcent i gramatykę każdego
z nich.
Mózg uczy się sam. Nic nie możemy na to poradzić. Czy tego chcemy,
czy nie, mózg każdego z nas uczy się sam. Wystarczy tylko
stymulujące środowisko i czas.
Mózg uczy się mówić przez kontakt ze słowem mówionym, podobnie
uczy się czytać. Aby mózg mógł nauczyć się czytać, wystarczy
stworzyć bogate środowisko słowa pisanego i dać czas, aby mógł się
do niego dostosować.
To takie proste, a zarazem genialne. Mózg każdego z nas uczy się
sam i robi to bez wysiłku. Dzieje się tak czy tego chcemy, czy nie.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
17
# 3 SEKRET:
# 3 SEKRET:
„Czytanie nie jest umiejętnością,
„Czytanie nie jest umiejętnością,
ale
ale
funkcją mózgu.”
funkcją mózgu.”
T
o, że czytasz te słowa, wydaje się być oczywistą sprawą. Potrafisz
czytać. Co w tym niezwykłego? Umiejętność jak każda inna.
Czytanie, gra w szachy, jazda na rowerze czy obsługa komputera. Co
za różnica?
A jednak ogromna! Może Cię to zdziwi, ale czytanie nie jest
umiejętnością. Czytanie jest funkcją mózgu. Jedną z najbardziej
złożonych funkcji kory mózgowej.
Czy wiesz, co odróżnia nas od zwierząt? Co sprawia, że jesteśmy
wyjątkowi w biologicznym świecie? Jest oczywiście wiele różnic, ale
najważniejsze dotyczą ukształtowania mózgu i jego funkcji.
Istnieje sześć funkcji neurologicznych odróżniających nas od
zwierząt:
1. Tylko człowiek może chodzić całkowicie wyprostowany.
2. Tylko człowiek mówi abstrakcyjnym, symbolicznym,
wymyślonym językiem.
3. Tylko człowiek potrafi połączyć swą unikalną sprawność
manualną z wymienionymi wyżej zdolnościami ruchowymi po to,
by pisać w swoim języku.
Wymienione trzy pierwsze umiejętności są natury ruchowej
(ekspresywne) i opierają się na pozostałych trzech, które mają
charakter czuciowy (receptywny).
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
18
4. Tylko człowiek rozumie abstrakcyjny, symboliczny, wymyślony
język, który słyszy.
5. Tylko człowiek potrafi rozpoznać przedmiot wyłącznie dotykiem.
6. Tylko człowiek widzi w sposób pozwalający mu na czytanie
abstrakcyjnego języka — gdy jest on w postaci pisma.
Wszystkie funkcje rozwijają się do ósmego roku życia. Jeśli do tego
czasu dziecko nie zetknie się ze środowiskiem słowa mówionego czy
pisanego, nauczenie się rozumienia mowy lub czytania będzie
utrudnione i będzie przebiegało dużo wolniej.
To, że czytanie jest funkcją mózgu, oznacza, że w mózgu istnieje
ośrodek odpowiadający za czytanie. (Nie ma zaś ośrodka
odpowiadającego za grę w szachy czy obsługę komputera.) Jako
ośrodek podlega on, podobnie jak inne ośrodki, pewnym zasadom
rozwoju, których zaburzenie może spowodować późniejsze
trudności.
Prześledźmy rozwój ośrodka chodzenia w mózgu.
Czy wiesz, kiedy dziecko uczy się chodzić? Nie od 9 miesiąca po
urodzeniu. Uczy się tej umiejętności od chwili urodzenia.
Pierwszy etap rozwoju ośrodka chodzenia to ruchy rękami i nogami.
Kiedy po urodzeniu dziecko wykonuje pierwsze ruchy, jego mózg
uczy się chodzić.
Drugi etap to pełzanie. Mózg uczy się chodzić, gdy dziecko pełza.
Trzeci etap to raczkowanie. Jeśli zakłócimy naturalny proces rozwoju
ośrodka chodzenia i włożymy dziecko do chodzika, to automatycznie
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
19
okaleczamy je na poziomie neurologicznym. Może się to mieć
dalekosiężne skutki w postaci braku koordynacji i koncentracji.
Czwarty etap to chód słonia. Dziecko podpiera się rękami i nogami
i próbuje przejść do pozycji pionowej. Mózg uczy się chodzić podczas
chodu słonia.
Piąty etap to chodzenie. Dziecko stawia pierwsze kroki bez
podtrzymywania.
Mózg dziecka uczy się chodzić, jeśli damy mu możliwość rozwoju
w ten właśnie bardzo konkretny sposób. Jeśli nie, to nawet 3-4 letnie
dziecko nie będzie chodzić. Zdarzały się przypadki, że dziecko
spędziło pierwsze 4 lata życia przywiązane do łóżka. Po uwolnieniu
nie chodziło, mimo że mięśnie i kości mogły pracować. Po prostu
mózg nie nauczył się chodzić.
Podobnie dzieje się podczas rozwoju korowego ośrodka czytania.
Podlega on określonym etapom rozwoju, a zaburzenia ich kolejności
powodują problemy z czytaniem w późniejszym wieku.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
20
#4 SEKRET:
#4 SEKRET:
„Im wcześniej nauczysz się czytać,
„Im wcześniej nauczysz się czytać,
tym
tym
czytasz szybciej.”
czytasz szybciej.”
D
ecydującym okresem dla rozwoju ośrodka czytania jest wiek od
urodzenia do 5 lat. Pod koniec tego okresu nauka czytania powinna
zostać zakończona.
W wieku 5 lat zakończone zostaje tworzenie połączeń nerwowych
wszystkich ośrodków. Oznacza to, że komórki nerwowe, które nie
wytworzyły połączeń, bo nie zostały odpowiednio stymulowane,
obumierają. Pozostają tylko komórki, które stworzyły sieć połączeń.
Nie do końca wiadomo, dlaczego tak się dzieje. Natura jest
ekonomiczna i zaplanowała, że ze wszystkim, co jest nam potrzebne
w życiu, zetkniemy się do 5 roku życia. Niepotrzebne komórki są
usuwane.
Odpowiednia stymulacja i bogate środowisko do 5 roku życia
stanowią podstawę dalszego prawidłowego rozwoju umiejętności
umysłowych. Dotyczy to także czytania. Dziecko mające kontakt
z tekstem do 5 roku życia rzadko później ma problem z czytaniem.
Ośrodek pobudzany przez bogate środowisko słowa pisanego
kształtuje się w sposób prawidłowy.
Pierwszy etap rozwoju korowego ośrodka czytania to czytanie
pojedynczych wyrazów. Obejmuje on widzenie i rozumienie wyrazów
jako całości, bez rozbijania na litery czy sylaby. Dlaczego całe
wyrazy? Bo one tylko jako całość mają znaczenie. Widzę słowo
„jabłko” i wiem, co ono znaczy. Sama litera „j” nie ma znaczenia dla
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
21
mojego mózgu. Podobnie pozostałe litery - same w sobie są
abstrakcyjne i pozbawione znaczenia. Aby przekonać się jeszcze
dokładniej, że czytamy całe słowa, przeczytaj poniższy tekst:
„ Zdognie z nanjwoymszi baniadmai perzporawdzomyni na
bytyrijskch uweniretasytch nie ma zenacznia kojnoleść ltier przy
zpiasie dengao sołwa. Nwajżanszie jest, aby prieszwa i otatsnia
lteria była na siwom mijsecu, ptzosałoe mgoą być w niaedziłe
i w dszalym cąigu nie pwinono to sawrztać polbemórw ze
zozumierniem tksetu. Dzijee się tak datgelo, że nie czamyty
wyszistkch lteir w sołwie, ale cłae sołwa od razu.”
Drugi etap to czytanie wyrażeń dwuwyrazowych. Postrzeganie
i rozumienie wyrażeń dwuwyrazowych np. „zielone jabłko”. 3-latki
osiągają ten etap po miesiącu.
Trzeci etap to postrzeganie i rozumienie prostych zdań, czyli 3-5
wyrazów, np. „Zielone jabłko spadło z drzewa.”
Czwarty etap to widzenie i rozumienie zdań rozbudowanych, 6-8
wyrazów, np. „Zielone jabłko spadło z drzewa, pod którym siedział
mały chłopiec.”
Ostatni etap czytania to ... A jak myślisz? Dwie linijki tekstu? Akapit?
Tekst?
Ostatnim etapem rozwoju korowego ośrodka czytania jest alfabet.
Poznanie liter kończy całą naukę czytania. Litery jako abstrakcyjne
symbole są poznawane dopiero, gdy dziecko jest w stanie przeczytać
swoją pierwszą książkę.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
22
Tak wygląda prawidłowo ukształtowany ośrodek czytania w mózgu.
Osoby, które nauczyły się czytać przed pójściem do szkoły, mają
zdecydowanie mniej problemów z czytaniem oraz czytają więcej
i szybciej niż osoby nauczone w szkole.
Szkoła bowiem (jako system, nie zaś nauczyciele) zdecydowała, że
dziecko w wieku 6 lat jest gotowe do nauki czytania. To za późno.
W tym wieku kształtowanie ośrodka czytania powinno być już dawno
zakończone. Dlatego nauka czytania w szkole zajmuje średnio 4-5
lat, podczas gdy trzylatki opanowują czytanie w ciągu pół roku.
Drugi problem to fakt, że naukę czytania w szkole zaczyna się od
alfabetu, czyli od końca. Pamiętasz przykład z chodzikiem?
Zaburzenie kolejności etapów powoduje okaleczenie na poziomie
neurologicznym. Dzieci mają problemy z czytaniem, bowiem są
uczone zbyt późno i bez uwzględnienia prawidłowego rozwoju
ośrodka czytania. Dodajmy do tego nieciekawe, bezwartościowe
teksty, trudną i męcząca technikę czytania (głośne czytanie)
i problem gotowy.
Całe szczęście, że kłopoty z czytaniem można całkowicie
wyeliminować poprzez trening naturalnego, szybkiego czytania.
Wychodzimy wtedy od pierwszego etapu, czyli czytania całych
wyrazów oraz zmiany błędnych, szkolnych nawyków.
Dzieci uczone czytania prawidłowo przed ukończeniem 5 roku życia
czytają później o wiele szybciej. Tempo czytania nie jest ograniczone
przez tempo wymawiania wyrazów i sięga 800-1200 słów na minutę.
Dzieci takie traktują czytanie jako świetną zabawę i pomoc
w odkrywaniu fascynującego świata.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
23
# 5 SEKRET:
# 5 SEKRET:
„O tym, jak szkolna nauka czytania
„O tym, jak szkolna nauka czytania
sprawiła, że czytamy uszami.”
sprawiła, że czytamy uszami.”
J
ak już wiesz, nauka czytania dla większości z nas była trudna,
męcząca i długotrwała, a teksty, na których się uczyliśmy, były
infantylne i nudne. Po 15 minutach żmudnych prób czytania na głos
dowiadywaliśmy się, że „Ala ma kota”. Także dzisiaj treści są
niedopasowane do poziomu intelektualnego dzieci XXI wieku,
korzystających z Internetu i nowoczesnych mediów. Wyrabia to
przekonanie, że nie warto czytać.
Czytając tradycyjnie, natrafiamy na kilka przeszkód, które skutecznie
obniżają tempo. Mając tego świadomość, zadajmy pytanie: „Co mogę
zrobić już teraz, aby poprawić efektywność czytania?”
Przede wszystkim warto zdać sobie sprawę z owych przeszkód
i znaleźć skuteczne sposoby radzenia sobie z nimi.
Pierwszą przeszkodą związaną ze szkolną techniką uczenia czytania
jest subwokalizacja, czyli wymawianie tekstu w myślach lub po
cichu. Polega na głośnym wymawianiu liter, składaniu w sylaby
i wyrazy. W szkole uczymy się czytać głównie poprzez głośne
czytanie. Sukcesywnie staje się to naszym nawykiem, którego bardzo
często nawet nie jesteśmy świadomi.
Okazuje się jednak, że tak samo jak rozumiemy znaki drogowe bez
przytaczania w myślach ich znaczenia, rozumiemy słowo pisane. Czy
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
24
gdybyś zobaczył przez ułamek sekundy napis „CocaCola”, miałbyś
wątpliwość, o co chodzi?
Z pewnością zobaczyłbyś dobrze znany każdemu napój, zanim
zdążyłbyś wymówić jego nazwę.
Rozejrzyj się dookoła... i odpowiedz sobie na pytanie: czy wymawiasz
w myślach nazwy przedmiotów wokół, aby zrozumieć, co widzisz?
Czytanie jest odbiorem języka przez oko. Badacze funkcji mózgu
twierdzą, iż zdolność przepustowa kanału wzrokowego jest o wiele
większa niż kanału słuchowego. Z tego względu odgrywa on
decydującą rolę w czytaniu. Kanałem tym przyjmujemy 80%-90%
informacji o świecie.
Ponadto kanał wizualny pozwala na przyswajanie znacznie większej
ilości informacji niż kanał słuchowy, który ze swej natury nie jest tak
pojemny.
Subwokalizacja ogranicza tempo czytania do szybkości mówienia.
Dlatego nie jesteśmy w stanie przekroczyć granicy 350 słów na
minutę (snm). Poza obniżeniem tempa, utrudnia koncentrację
i obniża jakość odbioru treści (aby się o tym przekonać, spróbuj
przeczytać cały ten rozdział na głos!). To wszystko powoduje
powstawanie negatywnych skojarzeń związanych z czytaniem,
a później podświadomą niechęć do jakiejkolwiek lektury.
Sposobów radzenia sobie z subwokalizacją jest wiele. Sprowadzają
się one przede wszystkim do zakłócania ośrodka mowy.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
25
Na standardowych kursach szybkiego czytania podczas treningu
zaleca się np. śpiewanie w myślach, liczenie czy wystukiwanie
określonego rytmu, w celu całkowitego wyeliminowania tego
nawyku. Jednoczesne wystukiwanie rytmu i czytanie jest
początkowo trudne i wydaje się być zbędnym wyważaniem otwartych
drzwi. Subwokalizację można obejść po prostu przyspieszając
czytanie. Tak naprawdę najbardziej skuteczne jest uświadomienie
sobie, że wystarczy zobaczyć wyraz, aby go zrozumieć.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
26
#6 SEKRET :
#6 SEKRET :
„Czytasz mózgiem, nie oczami!”
„Czytasz mózgiem, nie oczami!”
W
ielu ludzi jest przekonanych, że czytają „oczami”. Niemniej jednak
to mózg czyta, oczy jedynie przekazują obraz do tylnych płatów
mózgowych.
Popatrz na zwierzęta, wiele z nich ma lepszy wzrok niż człowiek.
Jednak gdyby orzeł, choć ma doskonały wzrok, przez godzinę
wpatrywał się w stronę książki, jego mózg nie zweryfikuje znaczeń
zapisanych w niej słów.
Zanim informacja dotrze do mózgu, przechodzi przez oko. Co zatem
dzieje się z okiem w momencie czytania?
Zaobserwuj kiedyś, co dzieje się z okiem osoby, która czyta.
Zauważysz, że kilka razy na linijce oko zatrzymuje się na krótką
chwilę. Takie zatrzymanie oka nazywa się fiksacją.
Oko zatrzymuje się na tekście, aby mózg mógł zweryfikować
znaczenie zobaczonego wyrazu. Aby informacja była wyraźna, oko
zatrzymuje się. Po krótkiej chwili przesuwa się w poszukiwaniu
kolejnej porcji informacji. Oczywiście my nie odczuwamy tych
przeskoków, ponieważ na siatkówce oka zachowujemy obraz
z poprzedniej fiksacji (zatrzymania się oka). W naszym odczuciu
oko płynnie porusza się po tekście, w rzeczywistości jednak porusza
się skokowo.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
27
Wprawny czytelnik zatrzymuje się około 6 razy na linijce tekstu.
Ilość zatrzymań, czyli fiksacji zależy od pola widzenia, czyli obszaru,
który w trakcie czytania postrzegamy wyraźnie. Pole widzenia
ostrego to elipsa o wymiarach 4-6 cm w poziomie i 0.5-1.5 cm
w pionie. Dookoła rozciąga się pole widzenia peryferyjnego, które
jest o wiele szersze. Informacje w polu peryferyjnym postrzegamy
jako niewyraźne i rozmyte, jednak szybko wyłapujemy w nim ruch.
Wielkość pola widzenia to sprawa bardzo indywidualna. Niektórzy
ludzie mają pole szersze, inni węższe. Większość ludzi w naszej
kulturze ma szersze pole widzenia z prawej strony, ze względu na to,
że czytamy od lewej do prawej.
Jeśli chcesz zbadać swoje pole widzenia, zrób następujące ćwiczenie.
Weź dowolną książkę i otwórz ją na stronie wypełnionej ciągłym
tekstem. Teraz wybierz na środku literę lub krótki wyraz. Zatrzymaj
oczy na tej literze i uświadom sobie, jakie wyrazy są po jej lewej
i prawej stronie. Chodzi o to, aby były one wyraźne. To samo
ćwiczenie powtórz w pionie, chcąc zbadać pionowe pole widzenia.
Możesz zbadać dokładną szerokość swojego pola, wykonując
poniższe ćwiczenie. Skup wzrok na pionowej linii i sprawdź, czy
obejmujesz cały wers (rozumiesz tekst). Posuwaj się w dół i sprawdź,
czy w którymś wersie nie rozpoznajesz krańcowych słów (mając
wzrok skupiony centralnie na pionowej linii).
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
28
Wąskie pole widzenia jest kolejną przeszkodą w drodze do
mistrzowskiego czytania. Od wielkości pola widzenia zależy szybkość
i efektywność czytania. Ilość fiksacji na wersie decyduje o prędkości,
z jaką czytasz. Im więcej zatrzymań, tym wolniej czytasz.
I odwrotnie, im mniej zatrzymań oka, tym czytasz szybciej.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
29
Z tego faktu jasno wynika, że małe pole widzenia, a co za tym idzie
większa ilość zatrzymań oka na tekście, stanowi przeszkodę
w podnoszeniu tempa czytania i jego efektywności.
Aby zmniejszyć ilość fiksacji do 2-3 na wersie i znacząco podnieść
prędkość swojego czytania, warto poszerzyć pole widzenia ostrego.
Zwiększamy zatem ilość wyraźnie dostrzeganych informacji, przez co
oko może zatrzymywać się na tekście dużo rzadziej.
Aby poszerzyć pole widzenia można stosować ćwiczenia
zamieszczane w różnych podręcznikach szybkiego czytania. Polegają
one głównie na tym, że po dwóch stronach kropki lub linii znajdują
się stopniowo oddalające się litery lub wyrazy. Patrząc w punkt lub
linię uświadamiamy sobie, jakie to wyrazy.
Osobiście polecam ćwiczenie, które można wykonywać wszędzie:
w domu, na ulicy, jadąc autobusem czy stojąc w kolejce. Wybierz
dowolny punkt przed sobą trochę powyżej linii wzroku. Teraz
patrząc w ten punkt, uświadom sobie jak najwięcej szczegółów tego,
co znajduje się po Twojej prawej i lewej stronie. Możesz się także
koncentrować na tym, co widzisz w górze i na dole. Jadąc na
przykład w tramwaju, wybierasz punkt naprzeciwko i uświadamiasz
sobie, że po prawej stronie stoi wąsaty mężczyzna z niebieskim
parasolem, w okularach, a po lewej dziewczyna w brązowej spódnicy,
z trójkątnymi kolczykami słucha walkmana.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
30
#7 SEKRET:
#7 SEKRET:
„Otoczenie, w którym przebywasz,
„Otoczenie, w którym przebywasz,
wzmacnia lub osłabia Twoją
wzmacnia lub osłabia Twoją
koncentrację i motywację do nauki”
koncentrację i motywację do nauki”
C
zy już wiesz, gdzie najlepiej Ci się czyta lub uczy? Wyobraź sobie,
jak dobrze byłoby mieć takie miejsce w domu czy poza nim, gdzie
czułbyś się zrelaksowany, spokojny, rozluźniony i jednocześnie
skoncentrowany. Miejsce, które motywowałoby Cię do osiągnięcia
wcześniej określonego celu oraz dodawało energii zawsze, gdy jej
poziom opada.
K
olorystyka
. Spójrz na miejsce, w którym się uczysz. Czy ściany są
jasne i optymistyczne, czy ciemne i ponure? Kolory otoczenia
wpływają na nasze emocje. Wyobraź sobie, że zaczynasz się uczyć
w piwnicy, w której jest brudno, ciemno, szaro i nieprzyjemnie. Jak
się czujesz? Jaka byłaby Twoja motywacja do nauki?
I
m bardziej optymistycznie nastraja Cię kolorystyka wnętrza,
w którym czytasz lub uczysz się, tym więcej pozytywnych emocji
Twój mózg skojarzy z nauką. Dobór konkretnych kolorów jest
sprawą indywidualną i Twoją misją jest eksperymentowanie
i sprawdzenie, które najbardziej Ci odpowiadają. Ogólne zasady
mówią, że kolory ciepłe (żółty, pomarańczowy) i jasne energetyzują
oraz poprawiają samopoczucie. Kolory chłodne (niebieski, zielony)
uspokajają i tonizują (obniżają zbyt dużą energię).
U
porządkowanie
. Otoczenie odzwierciedla Twoje wnętrze. Im
bardziej uporządkowana będzie przestrzeń, w której pracujesz lub
się uczysz, tym bardziej uporządkowana będzie Twoja przestrzeń
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
31
umysłowa. Chaos na biurku przekłada się wprost na brak jasności
myślenia. Oczywiście zjawisko „twórczego bałaganu” można w pełni
akceptować, ale w niektórych sytuacjach należy zadać sobie pytanie
o jego UŻYTECZNOŚĆ. Jeśli często przerywasz czytanie lub pracę
(lub nie możesz ich zacząć) po to, aby znaleźć długopis czy dokument
w stosie papierów leżących na biurku, to efektywność Twojej pracy
spada radykalnie. Zastanów się, czy można efektywnie i szybko
odrobić lekcje, gdy już na początku zdenerwujesz się faktem, że
zgubiłeś ważne notatki.
N
ajbardziej użyteczne dla celu koncentracji na określonym zadaniu
jest uporządkowanie miejsca pracy. Sprawia to, że możesz osiągać
swój cel w zupełnym spokoju. Pozytywne emocje, które towarzyszą
czytaniu czy pracy umysłowej, tworzą fundament wysokiej
motywacji.
D
źwięki otoczenia
. Pewnie zaczynasz sobie coraz lepiej zdawać
sprawę z tego, że wszelkie niezaplanowane dźwięki (telefon, sms,
rozmowy innych) wpływają na obniżenie Twojej koncentracji
i spadek efektywności. Jeśli nie możesz wyeliminować tego typu
źródeł dźwięku (odizolować się), dobrym rozwiązaniem mogą być
stopery do uszu. Oczywiście są osoby, które dostają gęsiej skórki na
samą myśl o wkładaniu czegokolwiek do ucha. Takim osobom
proponuję duże słuchawki, które zakrywają całe uszy. Przy ich
pomocy można upiec dwie pieczenie na jednym ogniu, ponieważ
dodatkowo stwarzają możliwość słuchania dźwięków, które
wspomagają pracę umysłu.
M
uzyka
. Kiedy czytaniu czy nauce towarzyszy muzyka, testy
wskazują zawsze spadek koncentracji. Jej wpływ zależy w dużym
stopniu od tego, jak jest głośna, jaki jest jej rytm i czy towarzyszą jej
słowa w języku zrozumiałym dla czytającego. Zatem jeśli nie możesz
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
32
rozstać się z muzyką podczas nauki, masz dwa rozwiązania. Słuchaj
muzyki o spokojnym rytmie, po cichu i najlepiej w obcym języku.
Ewentualnie zwiększ skuteczność swojej pracy poprzez słuchanie
odpowiedniej muzyki.
M
ożesz skorzystać z doświadczeń sugestopedii (superlearning).
Słuchaj muzyki o częstotliwościach 5-8 tys. Hz i w tempie 55-65
uderzeń na minutę. W tych kategoriach mieści się muzyka barokowa
(Bach, Mozart, Teleman, Vivaldi), chorały gregoriańskie, muzyka
etniczna oraz dźwięki natury (dźwięki białe). Wpływają one na
rozluźnienie ciała i koncentrację umysłu. Podczas słuchania
dochodzi do synchronizacji półkul mózgowych oraz do zwiększenia
ilości fal alfa odpowiedzialnych za stan relaksu i przyspieszonego
uczenia się.
M
ożesz także sprawdzić działanie tzw. dudnień różnicowych.
Naukowcy odkryli, że można wpłynąć na częstotliwość fal
mózgowych, puszczając do jednego ucha dźwięki o innej
częstotliwości niż do drugiego. W efekcie w mózgu zwiększa się ilość
fal, których częstotliwość odpowiada różnicy częstotliwości
dźwięków z jednego i drugiego ucha. Jednym z najbardziej
popularnych programów na PC, wykorzystujących ten efekt, jest
BrainWave Generator.
C
zytanie w środkach komunikacji
. Twierdzenie, że czytanie np.
w autobusie jest męczące i szkodliwe jest jednym z mitów higieny
czytania. Mówi się, że wibracje towarzyszące jeździe środkami
komunikacyjnymi obniżają szybkość czytania o 14%. Jednakże wiele
osób, dojeżdżając do pracy lub szkoły, wykorzystuje ten czas na
czytanie z dobrym skutkiem. Na początku rzeczywiście efektywność
czytania maleje. Wibracje mogą powodować zamazywanie się tekstu,
ale po pewnym czasie oko i mózg przystosowują się do warunków
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
33
czytania. O efektywności czytania podczas jazdy decyduje
rozluźnienie oczu.
D
r. William Bates, światowy autorytet w dziedzinie metod poprawy
wzroku, tak opisuje powyższy problem:
„Wiele osób w trosce o swój wzrok unika czytania w pojazdach, lecz
w związku z postępem cywilizacji muszą one spędzać znaczną część
czasu w środkach komunikacji i spora grupa nie ma możliwości
czytania w innym czasie. Byłoby zatem bezowocne oczekiwać, że
zaprzestaną praktykowania lektury podczas podróży. Na szczęście
teoria o szkodliwości czytania w trakcie jazdy nie jest oparta na
faktach. Oglądanie poruszających się obiektów początkowo
powoduje napięcie i pogorszenie się ostrości widzenia, lecz jest to
tylko chwilowe zjawisko i wraz z praktyką poprawia się ostrość
widzenia. (...) Widzenie w utrudnionych warunkach jest dobrym
treningiem umysłowym. Początkowo umysł może być rozproszony
niesprzyjającym otoczeniem, lecz po przystosowaniu się do tego
rodzaju otoczenia, w miarę poprawy psychicznej kontroli, wzrok
ulega poprawie.”
„
M
ózg tlenożerca”
. W trakcie długotrwałej pracy umysłowej
konieczne jest wietrzenie pomieszczenia, w którym przebywamy.
Potrzeba ta wynika z bardzo dużego zapotrzebowania mózgu na tlen.
Mózg pochłania bowiem 20% tlenu zużywanego przez organizm
w stanie spoczynku, choć jego waga to tylko 2,5% masy ciała.
Komórka mózgowa potrzebuje 20-krotnie więcej tlenu niż komórka
mięśniowa. Niedotlenienie powoduje szybsze zmęczenie i niską
koncentrację. Dlatego warto pamiętać o dostarczaniu sobie dużej
ilości świeżego powietrza.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
34
O
świetlenie
. Najważniejszym kanałem odbioru informacji
o otaczającym nas świecie jest wzrok. Tą drogą odbieramy aż 80%
informacji! Wzrok odgrywa decydującą rolę podczas czytania
i uczenia się, stąd wniosek, że warto dbać o oczy.
W
ielu specjalistów (np. K. Seferyński) zaleca stosowanie dwóch
mocnych (od 500 lx) źródeł światła (otoczenia i podstawowej
powierzchni pracy), unikanie odbić i cieni oraz korzystanie wyłącznie
z opraw żarówek.
N
iedopuszczalne wydaje się czytanie lub uczenie się w słabo
oświetlonych pomieszczeniach. Jest to jeden z mitów na temat
higieny czytania. Każdy z nas słyszał niejednokrotnie głosy rodziców:
„Nie czytaj przy słabym świetle, bo sobie popsujesz oczy!”.
P
rzekonanie to jest bezpodstawne.
D
r William Bates przebadał w trakcie ponad 20 lat pracy badawczej
dziesiątki tysięcy osób z wadami wzroku i stwierdził, że żadna z nich
nie została spowodowana pracą w słabym oświetleniu, tylko
chronicznym napięciem oka. Początkowo czytanie w półmroku może
wywoływać poczucie dyskomfortu, lecz w miarę upływu czasu oko
rozluźnia się i następuje znaczna poprawa widzenia. Słabe
oświetlenie wymusza po prostu rozluźnienie oka, co jest tak
naprawdę bardzo korzystne na dłuższą metę. Rozluźnione oczy mają
większy zakres pola widzenia, łagodnie i bez wysiłku poruszają się po
tekście, a co za tym idzie czytamy szybciej i z większym komfortem.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
35
#8 SEKRET:
#8 SEKRET:
„Jak znaleźć odpowiedni czas
„Jak znaleźć odpowiedni czas
do
do
nauki
nauki
i
i
czytania?”
czytania?”
O
ptymalny czas
. Podczas czytania i nauki
należy bezwzględnie unikać kilkugodzinnego
siedzenia bez ruchu. Warto robić częste i krótkie
przerwy. Jest to zgodne z cyklami aktywności
mózgu. Nasz genialny organ, podobnie jak wszystko w przyrodzie,
podlega stale cyklom aktywności i pasywności. Cykl aktywności
pokazuje, w jakim rytmie pracuje umysł i jak możesz to wykorzystać.
Pełny cykl aktywności trwa ok. 1 – 1,5 godziny.
P
oczątkowo, gdy zabieramy się do pracy lub czytania, potrzebujemy
ok. 5 - 10 minut na rozgrzewkę. Po tym czasie przychodzi moment
właściwego działania z wysoką koncentracją i dużą efektywnością.
Trwa on zazwyczaj od 45 do 60 minut. Pod koniec godziny
zauważamy wyraźny spadek koncentracji i poczucie utkwienia
w martwym punkcie. To oznacza, że czas na relaks. Przez kolejne 5 -
10 możesz zrobić przerwę i totalnie się odprężyć. Najlepiej położyć
się w ciszy i ciemności, koncentrując się na oddechu.
Jeśli nie masz ochoty na leżenie, warto wykorzystać przerwę na ruch.
Spacer, ćwiczenia Kinezjologii Edukacyjnej, żonglowanie lub
skakanka doskonale pobudzą i dotlenią Twój mózg i ciało.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
36
W zagadnieniach higieny czytania często pojawia się pytanie, kiedy
najlepiej jest się uczyć lub czytać. Zależy to w dużej mierze od
indywidualnego zegara biologicznego. Ludzie skowronki wybiorą
z pewnością godziny poranne, zaś ludzie sowy wolą uczyć się
i pracować wieczorem. W tej kwestii postępuj w zgodzie ze sobą,
pamiętając jednak o tym, że naukę i czytanie dobrze jest zakończyć
przed 3 nad ranem. Siedzenie całą noc pozbawi Cię potrzebnej
energii i zaowocuje spadkiem koncentracji.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
37
#9 SEKRET:
#9 SEKRET:
„Twoje ciało aktywnie uczestniczy
„Twoje ciało aktywnie uczestniczy
w
w
czytaniu i nauce.”
czytaniu i nauce.”
N
a początek warto sobie uświadomić, że ciało i mózg są
nierozerwalnie połączone i jednakowo uczestniczą w procesach
umysłowych. Mózg bez narządów zmysłów jest ślepy, głuchy
i nieczuły. Nic nie wie o rzeczywistości, interpretuje jedynie sygnały
nerwowe, które otrzymuje od oczu, uszu, języka, nosa, skóry.
Elektrycznym sygnałom nadaje znaczenie i w ten sposób uzyskujemy
obraz (mapę) otaczającej rzeczywistości.
Narządy zmysłów i ciało nie mogą istnieć bez mózgu ani mózg nie
może istnieć bez ciała. Dlatego tak ważna jest rola ciała w procesie
nauki. Ciało bierze aktywny udział w uczeniu się, czytaniu oraz
przetwarzaniu informacji.
C
zytanie na leżąco.
Prawidłowa postawa ciała jest jedną
z najważniejszych rzeczy wpływających na skuteczność uczenia się
i czytania. Ciało bierze udział w przetwarzaniu informacji na równi
z mózgiem. Odpowiada także za kształtowanie się pozytywnej lub
negatywnej postawy wobec tego, co robimy. Im bardziej jesteśmy
napięci, tym bardziej negatywny obraz kodowany jest przez mózg.
I odwrotnie - to, co sprawia, że jesteśmy rozluźnieni i swobodni,
koduje się jako pozytywne w mózgu.
Przypomnij sobie teraz, jaką postawę ciała podczas uczenia się
promuje szkoła i rodzice. „Siedź przy biurku lub stoliku, z prostym
kręgosłupem, nie ruszaj się i nie wychodź z pokoju, dopóki nie
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
38
skończysz”. Takie zalecenia słyszymy już od najmłodszych lat. Jaki
jest tego skutek? Nikt nie lubi się uczyć.
Nie lubimy się uczyć, bo mamy negatywne odczucia w ciele podczas
czytania i nauki. Chcąc to zmienić, warto zadbać o to, aby ciało było
jak najbardziej rozluźnione.
Trudno zaś poczuć się komfortowo i przyjemnie, siedząc przez długi
czas na twardym krześle w jednej pozycji.
Włącz ruch do nauki, często zmieniaj pozycje, sprawdzaj różne
sposoby siedzenia, stania, leżenia, aż w końcu odkryjesz taką
postawę ciała, która pozwoli Ci na rozluźnienie i przyjemność.
Chcesz czytać na leżąco z nogami do góry, rób to, jeśli czujesz się
z tym dobrze. Złam stare przyzwyczajenia i szukaj przyjemności
w ciele.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
39
#10 SEKRET:
#10 SEKRET:
„Żonglowanie zwiększa zdolność
„Żonglowanie zwiększa zdolność
do
do
nauki od 50% do 300%”
nauki od 50% do 300%”
S
koro mówimy o wpływie ruchu na naukę, nie sposób nie
wspomnieć o tym, jakie ćwiczenia fizyczne powodują wzrost
koncentracji i lepsze szybsze przyswajanie wiedzy.
Tak naprawdę każdy sport pozytywnie wpływa na Twoje zdolności
umysłowe z kilku względów. Praktycznie każdy sport wymaga dobrej
kondycji. Dobra kondycja oznacza sprawną pracę mięśnia sercowego
i bardzo dobre dotlenienie mózgu.
Im lepiej dotleniony jest Twój mózg, tym lepiej odżywione są
neurony, a co za tym idzie, sprawniej przewodzone są impulsy
nerwowe.
Niedawne badania prowadzone na osobach systematycznie
żonglujących wykazały przyrost tkanki mózgowej w obszarach
odpowiedzialnych między innymi za przetwarzanie i magazynowanie
informacji.
Badania psychologiczne dostarczają dowodów na to, że żonglowanie
sprzyja rozwojowi koordynacji wzrokowo-ruchowej, poczucia
rytmu, refleksu, a także zdolności utrzymania równowagi
i właściwej postawy ciała. Nie dziwi zatem fakt, że coraz częściej
psychologowie i pedagodzy zalecają je przy leczeniu wielu zaburzeń.
Na przykład w brytyjskim centrum leczenia dysleksji w Kenilworth
wprowadzono ćwiczenia terapeutyczne polegające na łapaniu
piłeczek, żonglowaniu i utrzymywaniu równowagi na „rola-bola”,
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
40
czyli desce
położonej na leżącym walcu. Badania przeprowadzone
przez Carole Smith, amerykańską specjalistkę od wychowania
fizycznego, sugerują, że ćwiczenie żonglowania – dzięki związanej
z nim poprawie koordynacji wzrokowo-ruchowej – usprawnia
umiejętność pisania i czytania.
Amerykańscy naukowcy przeprowadzili bardzo ciekawy
eksperyment dotyczący wpływu żonglowania na efekty w nauce.
W jednej z podstawówek wybrano dwie klasy uczące się na
podobnym poziomie tych samych przedmiotów. Jedną z nich
nauczono żonglować i zlecono ćwiczenie żonglowania 3 piłkami
przez kolejne 3 miesiące przez godzinę dziennie. Poza tym nie było
żadnych zmian. Druga grupa była grupą kontrolną i w ich życiu nie
wprowadzano żadnych zmian.
Po 3 miesiącach sprawdzono, czy są jakieś zmiany w ocenach
obydwu klas.
Wnioski były zaskakujące dla wszystkich. Dzieciaki w klasie, która
żonglowała, miały oceny wyższe średnio o 50% – 300% w stosunku
do klasy kontrolnej.
Obecnie żonglowanie, dzięki takim zaletom jak pobudzanie
kreatywności i motywacji, stało się jednym z najbardziej
popularnych sportów wśród menedżerów w największych firmach
w USA.
Aby opanować żonglowanie trzema piłeczkami (lub czymkolwiek
innym przypominającym kulki),
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
41
#11 SEKRET:
#11 SEKRET:
„Każdy Może Czytać Szybko”
„Każdy Może Czytać Szybko”
T
eraz, kiedy już poznałeś 10 sekretów czytania, poznaj
najważniejszy. Niezależnie od tego, kiedy nauczyłeś się czytać,
możesz czytać szybko.
Wiesz już, jak w tej chwili czytasz oraz znasz główne przeszkody
stojące na drodze Twojego rozwoju jako czytelnika.
To, że każdy może czytać 4 -5 razy szybciej, wynika nie tylko z wiedzy
na temat działania mózgu, lecz także z moich osobistych obserwacji.
Na podstawie doświadczeń zebranych podczas kilku lat prowadzenia
kursów szybkiego czytania, mogę Cię zapewnić, że będziesz czytał
szybko, jeśli podejmiesz odpowiednią decyzję i zaczniesz działać.
Jest tylko jedna rzecz, która może Cię powstrzymać przed
mistrzostwem w czytaniu. Na kursach, które prowadziłam, jedynie
osoby z niską motywacją i mglistymi celami nie osiągały pełni swoich
możliwości (choć i tak przyspieszały tempo czytania).
W drugiej części dostaniesz do dyspozycji zestaw ćwiczeń, który
możesz wykonywać sam, niezależnie od jakichkolwiek publikacji na
temat szybkiego czytania. Jedyne, co będzie Ci potrzebne, to
wysoka motywacja i szczypta samodyscypliny.
Czy zastanawiałeś się już, ile zyskasz, gdy już zauważysz, że na każdej
lekturze oszczędzasz 50% - 90% czasu? W zależności od Twojego
wieku masz do przeczytania w ciągu roku szkolnego średnio od 15 do
40 lektur. Załóżmy, że książka ma średnio 250 stron, a Twoje tempo
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
42
czytania to średnia w Polsce, czyli 200 słów na minutę. Załóżmy też,
że chcesz bezstresowo zaliczyć wszelkie sprawdziany, kolokwia
i egzaminy. W takim wypadku powinieneś przeczytać minimum
programowe i przyjmijmy, że jest to 15 książek. Na przeczytanie
jednej standardowej książki w tradycyjnym tempie potrzeba ok. 6
godzin. Zatem w sumie potrzebne Ci jest ok. 90 godzin lektury.
Wyobraź sobie, że po miesiącu treningu czytasz z prędkością 600
słów na minutę. Oszczędzasz zatem 60 godzin! Z prostego
rachunku wynika, że na przeczytanie minimum programowego
potrzebujesz 3 razy mniej czasu! Czy wiesz już, na co przeznaczysz
ten dodatkowy czas? Oczywiście tych obliczeń nie można uogólnić na
wszystkie rodzaje studiów i wszystkie rodzaje lektur. Im bardziej
ścisły jest przedmiot i mniejsze masz w nim doświadczenie (małe
słownictwo specjalistyczne), tym wolniejsze jest tempo czytania.
Jednakże czytanie po treningu zawsze będzie szybsze i bardziej
efektywne niż przed jego rozpoczęciem.
Teraz weź kartkę i wypisz WSZYSTKIE korzyści, które da Ci
przyspieszenie tempa czytania 3 razy. Puść wodze fantazji, spójrz
dalej, zobacz więcej możliwości, poczuj większe podekscytowanie niż
zawsze. Spróbuj teraz nie myśleć o tym, jak wielkie horyzonty
otwierają się przed Tobą. Po prostu wykonaj ćwiczenie i uświadom
sobie, jak wiele możesz zyskać.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
43
CZĘŚĆ DRUGA
CZĘŚĆ DRUGA
NAJPIERW RZECZY
NAJPIERW RZECZY
NAJWAŻNIEJSZE -
NAJWAŻNIEJSZE -
ZDOBĄDŹ NARZĘDZIA
ZDOBĄDŹ NARZĘDZIA
XXI
XXI
WIEKU
WIEKU
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
44
# 12 SEKRET:
# 12 SEKRET:
„Wejdź
„Wejdź
na
na
Ścieżkę
Ścieżkę
Mistrzowskiego
Mistrzowskiego
Czytania
Czytania
dzięki
dzięki
4
4
Krokom Skutecznego Działania”
Krokom Skutecznego Działania”
Jeśli chcesz należeć do grupy, która bez wysiłku i z przyjemnością
osiąga swoje cele w życiu prywatnym i zawodowym, spróbuj nie
wyobrażać sobie, jak szybko będziesz mógł zastosować wiedzę
z zakresu efektywnego działania.
Dzięki zastosowaniu prostej strategii 4 kroków możesz osiągnąć
upragnione rezultaty z łatwością i bez wysiłku.
T
o uniwersalne prawa rządzące naszymi działaniami we wszystkich
obszarach życia, nie tylko w czytaniu i nauce.
K
rok
1: W
yznacz cel. To pierwszy i najważniejszy krok, od
którego rozpoczyna się każda Twoja podróż. Wyznacz cel, to znaczy
zdecyduj, czego pragniesz i co chcesz osiągnąć. Jeśli w restauracji na
pytanie kelnera, co zamawiasz, odpowiesz: „cokolwiek”, to istnieje
małe prawdopodobieństwo, że otrzymasz swoją ulubioną potrawę.
Z czytaniem jest podobnie. Postawienie celu ukierunkuje Twój umysł
na poszukiwanie konkretnych informacji, a nie odszukanie
czegokolwiek w tekście.
K
rok
2: Z
acznij działać. Kiedy masz już określony cel, możesz
wyruszyć w nawet najdłuższą podróż. Zacznij podejmować działania
zbliżające Cię do wymarzonego celu. Zaczynasz działać, czyli
otwierasz książkę i czytasz. Zastanów się dobrze, czy masz określony,
konkretny plan działań. Watro wcześniej wprowadzić się
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
45
w odpowiedni stan do nauki, zrobić wstępny przegląd, ale o tym
w dalszej części. Początkowo działaniom towarzyszy spory entuzjazm
i energia, którą możesz wykorzystać do rozwiązania najtrudniejszych
problemów na swojej drodze. Wiele osób, które mimo dużego
wysiłku nie osiąga zamierzonych rezultatów, zatrzymuje się na tym
kroku. Do sukcesu potrzeba jednak czegoś więcej niż celu i działania,
ale o tym w kroku 3 i 4.
K
rok
3: O
bserwuj, co się dzieje. Do wspaniałych rezultatów
prowadzi jedynie celowe działanie połączone z uważnością. Jeśli
działasz, to miej oczy szeroko otwarte i obserwuj, czy Twoje działania
przybliżają Cię do celu, czy nie. Często bowiem działamy “na hurra”
i tracimy z oczu cel. Zadawaj sobie wciąż pytanie: „Czy to, co robię,
zbliża mnie do mojego celu?” Jeśli otrzymasz potwierdzenie, działaj
dalej w tym kierunku. Jeśli odpowiedź brzmi: „nie”, lepiej przejdź do
kolejnego kroku. Podejmując działania, które oddalają Cię od celu,
marnujesz siły i osłabiasz swoją motywację.
K
rok
4: Z
mieniaj, dopóki nie osiągniesz właściwego
rezultatu. Zauważasz, że Twoje działania nie dają pożądanych
rezultatów? Zmieniaj, zmieniaj, zmieniaj. Tylko co? Masz dwa
wyjścia. Zmieniasz sposób działania tak, aby kierował Cię bardziej
precyzyjnie w stronę celu lub zmieniasz cel. Pamiętaj, jeśli robisz coś
w ten sam sposób otrzymasz zawsze ten sam efekt. Chcąc zmienić
rezultat, zmień sposób działania. Po drodze może się również okazać,
że cel, który postawiłeś, jest zbyt duży lub za mały. Wtedy warto
zmienić sam cel na bardziej realny lub motywujący. Na tym etapie
zadawaj sobie pytanie: „Jak sprawić, aby to co robię, jeszcze szybciej
zbliżało mnie do celu?”.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
46
# 13 SEKRET
# 13 SEKRET
:
:
„Sukces
„Sukces
osiąga się wtedy
osiąga się wtedy
,
,
gdy
gdy
Przygotowanie Natrafia
Przygotowanie Natrafia
na
na
Odpowiedni Czas i Miejs
Odpowiedni Czas i Miejs
ce”
ce”
B
ierzesz książkę do ręki. Spoglądasz na tytuł, przeglądasz spis treści.
Czytasz wstęp, a potem każdy rozdział od deski do deski. Odkładasz
książkę i mówisz sobie: „Tak, to bardzo ciekawe, dobra książka”.
C
zy zastanawiałeś się kiedyś, w jakim celu czytasz?
Czytanie książki można porównać do podróży. Czy wybierając się
w daleką podróż, np. do Paryża, wsiadasz do samochodu
i zatrzymujesz się dopiero na miejscu? Prawdopodobnie nie.
Najpierw stosownie się przygotowujesz. Określasz wszelkie
parametry związane z podróżą oraz jej celem. Przygotowujesz się
w zależności od swojego CELU. Jeśli jedziesz na wakacje,
Copyright by
&
DOBRE PRZYGOTOWANIE DO CZYTANIA
składa się z 4 etapów:
I. Ustalenie celu czytania.
II. Osiągnięcie optymalnego stanu do nauki.
III. Wstępny przegląd.
IV. Rozgrzewka.
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
47
z pewnością weźmiesz aparat fotograficzny, jeśli natomiast jest to
wyjazd służbowy, zapakujesz eleganckie, biznesowe ubranie.
Każdy wie, że lepiej wykonujemy daną czynność, jeśli się do niej
przygotujemy. Dotyczy to poważnych spraw takich jak negocjacje czy
prowadzenie prezentacji, ale również tych codziennych i błahych jak
wędkowanie czy pielenie ogródka.
Dokładnie tak samo jest z czytaniem książki. Dobrze jest
przygotować się wcześniej, niż wziąć książkę czy czasopismo do ręki
i po prostu zacząć czytać.
Kilkuminutowe przygotowanie sprawia, że jesteś bardziej
skoncentrowany, a co za tym idzie, lepiej rozumiesz i zapamiętujesz
to, co czytasz. Przygotowanie przed lekturą wydaje się być prostą
sprawą, tymczasem to ono w największym stopniu decyduje
o efektywności czytania.
Etap I:
Ustal CEL czytania
C
zy wiesz, czym różnią się osoby, które działają i osiągają sukces od
tych, które działają i nie osiągają sukcesu?
J
edyna różnica mieści się w słowie CEL. Osoby, które osiągają
sukces, dokładnie wiedzą, czego chcą. Mają wyraźnie i szczegółowo
określone cele. Osoby, które działają i wkładają w to dużo pracy, a są
dalekie od sukcesu, nie mają określonego celu w ogóle albo jest on
niekonkretny i nieprecyzyjny.
Zauważ, że w sekrecie 4 kroków skutecznego działania najważniejszy
jest krok pierwszy: cel. Dzięki niemu dużo łatwiej osiągniesz to,
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
48
czego chcesz. Cel uruchamia wewnętrzny mechanizm napędowy,
wzmacnia motywację i wyzwala pozytywne emocje. Od razu
zaczynasz wyobrażać sobie, jak to będzie, gdy zdobędziesz to, czego
pragniesz.
Samo posiadanie celu nie gwarantuje jeszcze sukcesu. Ważne jest
jego poprawne sformułowanie. Zastanów się, jakie szanse
powodzenia ma osoba, która sformułowała swój cel w następujący
sposób: „Nie chcę palić papierosów”. Większość osób, które pytam
na kursie, jaki jest ich cel mówi np. „Chcę czytać szybciej i wszystko
pamiętać”. Zadziwiające jest to, że wystarczy zadać takiej osobie
kilka prostych pytań, aby sama doszła do wniosku, że cel tak
sformułowany jest nieosiągalny.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
49
# 14 SEKRET
# 14 SEKRET
:
:
„Poznaj Sekretne Słowo,
„Poznaj Sekretne Słowo,
dzięki
dzięki
któremu
któremu
Wszystkie Cele
Wszystkie Cele
Będą
Będą
dla
dla
Ciebie na Wyciągnięcie Ręki.”
Ciebie na Wyciągnięcie Ręki.”
C
hcąc zapamiętać kryteria dobrze sformułowanego celu, zastosuj
prosty skrót mnemotechniczny. Rezultaty osiągniętego celu są dla
Ciebie wielką POKUSĄ.
CEL
CEL
= P O K U S A
= P O K U S A
P
OZYTYWNY
Określ swój cel pozytywnie. Mózg nie potrafi bezpośrednio
przetwarzać przeczeń, dlatego mówienie o tym, czego nie chcesz,
jedynie to wzmacnia. Sformułuj cel pozytywnie bez negacji
i porównań.
Spróbuj sobie nie wyobrażać zielonego krokodyla...
Co w pierwszej kolejności pojawia się w Twojej wyobraźni? Szansa,
że nie jest to zielony krokodyl, jest jak jeden na milion. Nasza
wyobraźnia, a zarazem podświadomość ma taką przypadłość, że
kompletnie nie rozumie słowa „nie”. Jeśli sformułujesz swój cel,
używając słowa „nie”, to masz 99,9% gwarancji, że nie osiągniesz
tego, co zamierzałeś. Gdybyś swój cel sformułował następująco: „Nie
chcę czytać i uczyć się tak wolno” to Twoja wyobraźnia
i podświadomość zobaczy i skoncentruje się na obrazie Ciebie
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
50
czytającego i uczącego się powoli. Tak sformułowane cele nazywane
są samosabotażem. ZAWSZE formułuj cel pozytywnie: „Czytam
i uczę się szybko i z przyjemnością”.
Równie negatywny jest cel, w którym zawarte jest porównanie np.
„Czytam tak szybko jak mój znajomy, który był na kursie”. Jak się
czułeś, gdy ktoś porównywał Cię w dzieciństwie z „lepszymi”?
Najczęściej mamy poczucie bycia gorszym, zgodnie z logiką. Umysł
ma bardzo silną tendencję do unikania cierpienia, a uczucie niższości
ewidentnie kojarzy się negatywnie. Nie da się osiągnąć tak
sformułowanego celu, ponieważ w głębi wiesz, że wcale nie jesteś
gorszy. Skoro jesteś równie dobry jak przywołany znajomy, to nie ma
celu, do którego można dążyć.
O
PISANY SZCZEGÓŁOWO
W
yobraź sobie swój cel jak najbardziej szczegółowo, używając
zmysłów wzroku, słuchu, dotyku, smaku i zapachu. Bądź konkretny.
Jak to będzie, gdy go osiągniesz, jak będziesz się czuł. Im lepiej to
sobie wyobrazisz, tym staje się konkretniejszy i łatwiej przekształci
się oczekiwany rezultat. Nadaj swojemu celowi kształt, kolory, smak,
a Twój mózg uzna go za tak przekonywujący, że aż rzeczywisty.
Pamiętaj, że dla mózgu rzeczywistość i wyobrażenia są tym samym!
Prawdopodobnie Twój logiczny umysł uśmiecha się teraz ironicznie
i srogo krytykuje powyższe stwierdzenie, ale szybko się do niego
przekonasz, robiąc mały eksperyment.
Wyobraź sobie, że jesteś w swojej kuchni. Wyjmujesz cytrynę
z lodówki i płuczesz ją pod wodą. Teraz trzymając ją w ręku zbliż ją
do nosa i poczuj jej świeży zapach. Następnie przekrój ją na pół
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
51
i ponownie powąchaj. Powoli wyciśnij trochę soku na język i poczuj
jej kwaśny smak...
I jak? Ile razy więcej śliny napłynęło do Twoich ust, gdy czytałeś
i wyobrażałeś sobie tę sytuację? Jak to możliwe, że Twoje ciało
zareagowało na cytrynę, której nie było? Samo wyobrażenie
wywołało fizjologiczną reakcję Twojego ciała!! Twój mózg
zareagował na obrazy, które WIZUALIZOWAŁEŚ dokładnie tak
samo, jak reaguje na rzeczywistą sytuację. Ta zasada odnosi się do
każdej sytuacji w Twoim życiu, a w szczególności do osiągania celów.
Jakby to było, gdybyś wyobraził sobie swój cel tak dokładnie
i precyzyjnie, że Twój mózg uznałby go za obraz rzeczywistości?
Zanim jednak to zrobisz, zapoznaj się z kolejnymi punktami.
K
ONTEKST (czas, miejsce, otoczenie)
U
mieść teraz cel w szerszym kontekście. Określ ramy czasowe. Kiedy
chcesz go osiągnąć? Zastanów się, w jakich miejscach i sytuacjach
chcesz zastosować swój cel. W jakim kontekście będziesz mógł
zastosować nabytą wiedzę i umiejętności?
N
p. „Czytam przez 30 minut książkę X, żeby zaliczyć jutrzejszy
egzamin z Y na ocenę Z”
U
JEMNE KONSEKWENCJE
Pomyśl teraz, jakie są negatywne konsekwencje osiągnięcia celu. Co
stracisz, realizując cel. Zrób bilans zysków i strat. Oceń całość zmian
towarzyszących osiągnięciu celu. Zachowaj równowagę między tym,
co masz teraz i tym, co zyskasz. Zastanów się, czy cel jest zgodny
z Tobą, z Twoimi zasadami.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
52
S
AMODZIELNY
Cel jest wyłącznie TWOIM celem i Ty masz największy wpływ na jego
osiągnięcie. Sprawdź, ile działań w drodze do celu zależy od Ciebie.
Pamiętaj, że odpowiedzialność za realizację celu spoczywa na Tobie.
Zastanów się także kto i co będzie Ci potrzebne do jego osiągnięcia.
Im większy jest Twój wpływ na osiągnięcie zamierzonego rezultatu
(czyli im bardziej jest on samodzielny), tym większe
prawdopodobieństwo sukcesu.
A
MBITNY
Niech cel będzie dla ciebie maksymalnie korzystny, przyciągający
i inspirujący. Jeśli jest duży i ambitny, jego osiągnięciu będzie
towarzyszyć duża koncentracja. Pamiętaj jednak, że warto go wtedy
rozbić na etapy i świętować sukces po osiągnięciu każdego z nich.
Jak się czujesz, gdy Twoim celem jest zdobycie pracy na kasie
w Biedronce, a jak będziesz się czuł, gdy Twoim celem będzie
zdobycie stanowiska głównego menedżera czterogwiazdkowego
hotelu Plaza? O ile większą motywację zdobędziesz i więcej wysiłku
włożysz w pracę, gdy Twój cel będzie duży i ambitny?
Pamiętaj!
Jeśli nie wiesz, dokąd podążasz, sprawiasz,
że bardzo trudno Ci tam trafić.
Po uwzględnieniu wszystkich kryteriów dobrze sformułowanego celu
wynik zapisujemy w czasie teraźniejszym, najlepiej dodając swoje
imię. Np. „Ja Kasia przez godzinę czytam z komfortem
i przyjemnością książkę X i przygotowuję na jej postawie recenzję do
Y.”
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
53
Zapisując cel, korzystamy z czasu teraźniejszego dokonanego.
Przygotowuje to umysł do przyjęcia pożądanego rezultatu. Zapisując
cel, używaj zwrotów: „czytam”, „mam”, „osiągam”, „zapamiętuję”,
„rozumiem” zamiast: „chcę czytać”, „będę mieć”, „osiągnę”,
„zapamiętam”, „zrozumiem”.
Dlaczego zapisujemy, a nie formułujemy w myślach?
Przeprowadzono kiedyś pewien eksperyment na studentach.
Naukowcy jednego z uniwersytetów podzielili studentów ostatniego
roku na 3 równe grupy.
Pierwsza grupa miała za zadanie opisać ze wszystkimi możliwymi
szczegółami, co zamierzają robić, posiadać, gdzie mieszkać, kim być
za 20 lat. Badani tej grupy zapisali swoje odpowiedzi na kartkach
i wzięli ze sobą.
Druga grupa odpowiadała na te same pytania, ale nie zapisywała
odpowiedzi. Natomiast grupa trzecia nie dostała żadnych pytań
o plany na przyszłość.
Po 20 latach odszukano badanych studentów i spytano, czy tak
wyobrażali sobie swoje życie 20 lat temu.
W drugiej i trzeciej grupie okazało się, że jedynie 10% było
zadowolonych z osiągniętych po 20 latach rezultatów.
W pierwszej grupie 90% osób było w pełni zadowolonych z życia
i tego, co osiągnęły.
Pamiętaj, że każda lektura ma jakiś cel. Dla rozmaitych książek
i sytuacji cele mogą być różne. Zawsze jednak są, bo zawsze po coś
czytamy, choć często nie zdajemy sobie z tego sprawy. Czasami cele
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
54
są nietypowe np. gdy
s
iedzisz w poczekalni u dentysty i odwracasz
uwagę od tego, co dzieje się za drzwiami. Często czytamy dla samej
przyjemności czytania. Zawsze jednak czytamy w jakimś celu,
a określenie go zwiększa szansę na jego osiągnięcie.
Zastanów się teraz, co jest dla Ciebie najcenniejsze. Pewnie przyszło
Ci do głowy zdrowie, szczęście, pieniądze. Tymczasem najcenniejszy
dla każdego człowieka jest czas. Ten, który został stracony, nigdy już
nie powróci. Określanie celu przed czytaniem wpływa pozytywnie na
Twoje zarządzanie czasem. Pomyśl, ile czasu możesz zaoszczędzić,
czytając tylko to, co jest Ci naprawdę niezbędne. W dobie
społeczeństwa wiedzy zarządzanie informacją i czasem to
podstawowe umiejętności wpływające na jakość życia. Określenie
celu przed czytaniem to kwestia kilku sekund, zaś czas
zaoszczędzony przez czytanie tylko tego, co najważniejsze, można
przeliczyć na setki godzin!
Podsumowując, możemy zapytać, jakie korzyści płyną z określenia
celu czytania:
ü Wzmacniasz swoją koncentrację i motywację
ü Pobudzasz ciekawość
ü Oszczędzasz czas, czytając to, co jest najbardziej
potrzebne
Po ustaleniu celu możesz przejść do kolejnego etapu.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
55
Etap II:
Osiągnij Optymalny Stan do Nauki,
czyli Zrelaksowaną Koncentrację
P
rzypomnij sobie sytuację, w której byłeś tak zaabsorbowany
wykonywaną czynnością, że zapomniałeś o całym świecie. Może
zajmowałeś się swoją pasją lub po prostu odkrywałeś coś niezwykle
ciekawego. Jak się czułeś w tym momencie? Czy myślałeś o czymś
innym?
Najczęściej stanom tego typu towarzyszy wysoka koncentracja
połączona z rozluźnieniem ciała. Stan ten nazywamy zrelaksowaną
koncentracją. W tym stanie możesz korzystać z pełni swojego
potencjału. Będąc zrelaksowanym i czujnym, jednocześnie możesz
czytać szybciej i z większym zrozumieniem. Jest on przydatny
również przy wykonywaniu każdej innej czynności. Twierdzi się, że
dopiero w tym stanie ujawnia się nasz prawdziwy geniusz.
Stan rozluźnionej koncentracji podobny jest do odczuć w medytacji,
kontemplacji i modlitwie. Czujesz się odprężony, ale nie senny
i jednocześnie odczuwasz wewnętrzny spokój oraz skupienie.
Dwa kolejne sekrety wprowadzą Cię w tajniki tego stanu.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
56
# 15 SEKRET
# 15 SEKRET
:
:
„Odkryj 5
„Odkryj 5
Powodów,
Powodów,
dla
dla
których
których
Warto
Warto
Się Relaksować
Się Relaksować
Przed
Przed
Czytaniem i Nauką”
Czytaniem i Nauką”
I
stnieje kilka ważnych powodów. Większość z nich związana jest
z funkcjonowaniem naszego mózgu.
P
owód 1: rozluźnienie oka. Przypomnę tylko, że czytanie
odbywa się na drodze oko – mózg. Od rozluźnienia oka zależy
w dużym stopniu tempo czytania i szerokość pola widzenia. Im
bardziej rozluźnione oko, tym większe pole widzenia i tym szybciej
oko porusza się po tekście. Trudno jest jednak rozluźnić same
mięśnie oka. Kiedy powiem sobie: „mięśnie moich oczu rozluźniają
się”, to efekt będzie mizerny. Tylko odprężając całe ciało, mogę
rozluźnić oczy.
P
owód 2: fale alfa w mózgu. Fascynujące jest, że nasza
efektywność zależy od natężenia prądu w mózgu. Nasz genialny
organ pracuje na czterech częstotliwościach: beta, alfa, theta i delta.
Najbardziej przydatna z punktu widzenia przyspieszonego uczenia
i czytania jest częstotliwość alfa. Mózg zaczyna naturalnie pracować
z tą częstotliwością, gdy zamykamy oczy i osiągamy granicę jawy
i snu. Dzieje się tak najczęściej tuż przed zaśnięciem i tuż po
przebudzeniu. Zastanawiałeś się może kiedyś, dlaczego dzieci tak
szybko się uczą? Ze względu na to, że ich mózgi cały czas pracują
w częstotliwości alfa. Dzięki niej uczymy się szybciej i bez wysiłku.
Mózg sam chłonie wszystko praktycznie bez naszego świadomego
udziału. Czy już uświadamiasz sobie, jak możesz wykorzystać te
możliwości mózgu w swojej pracy i nauce?
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
57
P
owód 3: synchronizacja półkul mózgowych. Ciekawe, że
mając dwie półkule mózgu o zdumiewających zdolnościach,
najczęściej korzystamy tylko z jednej. To tak jakbyśmy chcieli wygrać
maraton, skacząc na jednej nodze. W stanie zrelaksowanej
koncentracji dochodzi jednak do „uruchomienia drugiej nogi”, czyli
synchronizacji półkul mózgowych. Oznacza to, że większa
powierzchnia mózgu jest aktywna podczas wykonywania danej
czynności. Przepływ informacji między półkulami zwiększa się, co
daje szybsze i sprawniejsze przetwarzanie informacji. Oprócz
myślenia logicznego uruchamiamy wyobraźnię i pamięć.
P
owód 4: odblokowanie synaps, czyli żegnaj stresie! Czy
miałeś kiedyś poczucie pustki w głowie w najmniej odpowiedniej
chwili? Na przykład podczas egzaminu lub ważnej rozmowy nie
mogłeś sobie przypomnieć najbardziej banalnej rzeczy. Większości
ludzi taki duży stres przytrafia się przynajmniej raz w życiu.
Studentom o wiele częściej! Pamiętam, jak przed wejściem na
egzamin z historii Polski jedyną datą, jaką mogłam sobie
przypomnieć, była data bitwy pod Grunwaldem!
T
eraz już wiem, że za luki w pamięci w momentach napięcia
odpowiada blokada przekaźnictwa nerwowego w mózgu. Połączenia
komórek nerwowych zakończone są maleńką przerwą, zwaną
synapsą. Impulsy elektryczne płynące wzdłuż neuronu, docierając do
synapsy, są zamieniane na substancje chemiczne
(neuroprzekaźniki). Podczas stresu następuje blokada synapsy, co
wpływa na szybkość i jakość przetwarzania informacji oraz działanie
pamięci. A wystarczy wyjść z sali po rozmowie lub egzaminie i nagle
wszystko się przypomina. „Mogłem jeszcze to powiedzieć i tamto!” -
mówimy, chwytając się za głowę. No cóż.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
58
W
arto pamiętać, że informacja sama w sobie nie ma znaczenia, tylko
użyta we właściwym miejscu i czasie daje rezultaty. Informacja
przypomniana po egzaminie nie ma już wartości. A wystarczy
zrelaksować się przed wejściem i spokojnie, na luzie skorzystać
z informacji zachowanych w banku pamięci.
P
owód 5: przyjemność. Jeśli chcesz czytać z prawdziwą
przyjemnością i komfortem, dbaj o jak najbardziej przyjemne
odczucia w ciele. Relaks powoduje, że odprężasz się i czujesz się
naprawdę dobrze w swoim ciele. Im głębsza jest przyjemność
i spokój w ciele, tym szybciej mózg skojarzy czytanie jako pozytywne
działanie.
Skoro już wiesz, dlaczego warto się relaksować nie tylko przed
czytaniem, ale i przed ważnymi wydarzeniami, możemy przejść do
technik relaksu i koncentracji.
Istnieje wiele różnych technik relaksu, jedne polegają na pracy
z ciałem, inne wykorzystują wizualizacje, a jeszcze inne koncentrują
się na oddechu. Wszystkie mają to do siebie, że wymagają czasu
i pewnego treningu, aby nauczyć się w pełni odprężać i rozluźniać.
Początkowo dobrze jest przeznaczyć nawet kilkanaście minut na
relaks przed nauką i czytaniem, później w miarę wprawy czas ten
należy skracać. Chodzi o to, aby relaks był praktycznym narzędziem
do wykorzystania w każdych okolicznościach. Jeśli trwa minutę, to
można powiedzieć, że jest dla nas w pełni użyteczny. Jeśli wymaga
godziny, to jego zastosowanie znacznie się zawęża.
Przegląd podstawowych technik relaksu to temat na inną książkę,
dlatego skoncentruję się wyłącznie na prostej i efektywnej metodzie,
stworzonej z myślą o czytaniu.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
59
# 16 SEKRET
# 16 SEKRET
:
:
„Przełam Stres i Odpręż się
„Przełam Stres i Odpręż się
Jak
Jak
Nigdy
Nigdy
Dotąd w 30 Sekund,
Dotąd w 30 Sekund,
Stosując
Stosując
Technikę Oka Umysłu”
Technikę Oka Umysłu”
N
ajbardziej przydatną techniką wprowadzenia się w stan
zrelaksowanej koncentracji przed czytaniem jest technika „Oka
Umysłu”. Pochodzi ona z badań brytyjskiego specjalisty z zakresu
czytania Rona Davisa. Odkrył on u siebie dysleksję, czyli specyficzne
problemy z czytaniem i przez lata poszukiwał rozwiązań.
Pracując z ludźmi z dysleksją zauważył, że ich punkt uwagi stale
przemieszcza się, podczas gdy ci, którzy sprawnie czytają, mają ten
punkt umiejscowiony w górnej części tyłu głowy. Wychodząc od tego
odkrycia, stworzył metodę koncentrowania uwagi, którą nazwał
„Okiem Umysłu”. Jest ona świetnym sposobem uzyskiwania
zrelaksowanej koncentracji przed czytaniem.
Usiądź teraz wygodnie, zamknij oczy, jeśli potrzebujesz i wyobraź
sobie słonia. Słoń, jaki jest każdy widzi. Odpowiedz jednak sobie, czy
widziałeś słonia z boku, z przodu, z tyłu czy z góry? Większość ludzi
widzi szarego słonia z przodu lub z boku. Rzadko kto postrzega
słonia z góry lub z dołu (czyżby z tej strony był mniej atrakcyjny?).
Możesz wyobrazić sobie słonia z dowolnej strony, jeśli tylko
zechcesz. Zwróć uwagę na bardzo ważną rzecz: patrząc z innego
punktu, to ty się poruszasz, nie słoń.
Punkt, z którego patrzysz, to właśnie Twoje Oko Umysłu. Może się
dowolnie poruszać w Twojej wyobraźni i patrzeć na przedmioty
z różnych stron. Oka używamy nie tylko w stosunku do
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
60
przedmiotów, ale także w odniesieniu do znaków i symboli. Czytając
Twoje oko umysłu może widzieć litery i wyrazy z różnych stron. Jeśli
zaś ciągle się porusza, to jest duża szansa, że otrzymasz zaburzony
obraz wyrazu lub litery.
Oko patrzące z przodu litery
Oko patrzące z tyłu litery
Na przykład oko patrzące z tyłu litery zobaczy literę „s” odwróconą.
Takie zaburzone postrzeganie wywołuje stan, który Davis nazwał
dezorientacją. W tym stanie mózg otrzymuje inny obraz niż widzą
oczy, co powoduje u czytającego frustrację i niechęć. Dzieje się tak
u dyslektyków.
Technika Davisa polega na ustawieniu oka umysłu w punkcie, który
wyłącza stan dezorientacji. Punkt ten znajduje się na czubku głowy,
trochę z tyłu. Tam, gdzie najczęściej się drapiesz, gdy myślisz lub
zastanawiasz się nad czymś intensywnie.
Zastosowanie tej techniki zajmuje średnio kilkadziesiąt sekund,
a efekty podczas czytania są wręcz rewelacyjne. Zresztą sprawdź
sam. Ponieważ oko umysłu wydaje się pojęciem zbyt abstrakcyjnym,
aby je sobie łatwo wyobrazić, zastąpimy je konkretnym przedmiotem
np. pomarańczą (możesz użyć dowolnego przedmiotu, który dobrze
Ci się kojarzy).
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
61
P
rocedura
T
echniki
R
ona
D
avisa
K
rok 1. Wyobraź sobie, że w ręku trzymasz pomarańczę (inny
równie pachnący i przyciągający uwagę przedmiot), czujesz jej
ciężar, strukturę i zapach. Przerzuć ją teraz kilka razy z ręki do ręki.
K
rok 2. Teraz delikatnie umieść ją w górnej części z tyłu głowy.
Dotknij ręką tego punktu, wyobrażając sobie, że czujesz tam
pomarańczę. Opuść powoli rękę pozwalając, aby pomarańcza została
cały czas w tym samym punkcie. Rozluźnij ramiona i całe ciało.
Możesz udawać, że to magiczna pomarańcza, która będzie zawsze
w miejscu, w którym ją położyłeś.
K
rok 3. Zamknij oczy i pozwól, żeby pomarańcza cały czas
pozostała z tyłu głowy. Poczuj, jak zmienia się Twój stan. Teraz oko
umysłu jest w punkcie uwagi, co sprawia, że będziesz czuć się
zrelaksowany i skoncentrowany.
K
rok 4. Pozostając w stanie zrelaksowanej koncentracji, otwórz
oczy i poczuj tę różnicę. Jesteś teraz gotowy do czytania i nauki.
J
eśli poczujesz, że umieszczenie pomarańczy lub innego przedmiotu
nie działa w Twoim przypadku, eksperymentuj dalej z punktem
uwagi. Ważna jest koncentracja na samym punkcie z tyłu głowy.
Możesz wyobrażać sobie ptaka siedzącego na Twojej głowie,
magiczną czapkę lub kulę światła.
Innym sposobem koncentracji na tym szczególnym punkcie jest
wyobrażanie sobie, że stoisz za własnym ciałem i patrzysz na tekst
ponad swoją głową.
Gdy już pobudzisz punkt uwagi na czubku głowy przez umieszczenie
tam pomarańczy lub innym sposobem, zapomnij o nim podczas
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
62
czytania. Skoncentruj się tylko na czytaniu, resztą zajmie się Twój
umysł.
Kiedy już jesteś zrelaksowany i skoncentrowany, zapraszam do
kolejnego ważnego etapu przygotowania przed czytaniem.
Etap III:
Odkryj strukturę tekstu
dzięki wstępnemu przeglądowi
N
asz mózg wśród niezliczonych talentów ma jedną szczególną
zdolność. Wszystkie informacje, jakie otrzymuje z otoczenia,
wpasowuje w struktury i układa według znanych wzorów. Każda
informacja jest porównywana z wcześniejszymi i rozumiana
w odniesieniu do innych.
Copyright by
&
K
orzyści wynikające ze stosowania techniki
Davisa:
●
O
szczędzasz czas, bo zamiast długiego relaksu
uzyskujesz stan zrelaksowanej koncentracji
w kilkadziesiąt sekund.
●
P
oszerzasz pole widzenia, co wpływa na
szybkość i jakość Twojego czytania.
●
N
iwelujesz stres i docierasz do naturalnych
zdolności swojego mózgu.
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
63
Wzory i struktury pomagają nam orientować się wśród wielu nowych
informacji, jakimi jesteśmy stale bombardowani. Dzięki temu nasz
świat jest zrozumiały i uporządkowany.
Zdolność mózgu do poszukiwania wzorów i schematów nowych
informacji wykorzystujemy podczas czytania w trzecim etapie
przygotowania. Im więcej wiesz o tekście przed rozpoczęciem
lektury, tym szybciej i z większym komfortem będziesz czytał.
Najszybszym i najbardziej skutecznym sposobem na odkrycie
wzorów i schematów tekstu jest jego wstępny przegląd. Zajmuje
on od kilku sekund do kilku minut. Warto jednak poświęcić ten czas,
gdyż zaowocuje to lepszym zrozumieniem tekstu i krótszym czasem
czytania.
Większość ludzi intuicyjnie przegląda książkę przed czytaniem, chcąc
się zorientować w treści i stylu pisania. Często czytamy tylną okładkę
i zaglądamy do spisu treści. To bardzo pożyteczny nawyk i warto
z niego korzystać. W dużej mierze decyduje on o wyborze tej czy
innej lektury. Jeśli po przeglądzie książka wydaje się być ciekawa, to
częściej do niej sięgniemy, niż jeśli zdaje się być nudna. Wstępny
przegląd pobudza naszą ciekawość.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
64
# 17 SEKRET
# 17 SEKRET
:
:
„Jak Rozgryźć Każdy Tekst W
„Jak Rozgryźć Każdy Tekst W
5
5
Minut?”
Minut?”
W
ystarczą trzy proste posunięcia, które zajmą Ci tylko chwilę,
a będą procentować w trakcie czytania.
Po pierwsze: Zbadaj tekst
Przypomnij sobie, jak wybierasz miejsce na wakacje. Szukając
miejscowości na letni wypoczynek, oglądasz mapę okolicy,
zapoznajesz się z atrakcjami, poszukujesz najdogodniejszego
noclegu. Jednym słowem, zanim podejmiesz decyzję o wyjeździe,
badasz teren.
Podobnie jest z książką. Wstępny przegląd rozpoczynamy badaniem
tekstu. Co to oznacza?
●
Weź książkę lub czasopismo do ręki i poczuj jej ciężar. Przyjrzyj
się okładce i sprawdź, czy budzi w Tobie jakieś skojarzenia lub
emocje. Przeczytaj głośno tytuł. Zastanów się przez chwilę, czy
znasz autora. Jeśli tak, to co wiesz na jego temat. Przeczytaj
informacje na tylnej okładce.
Copyright by
&
Aby
WSTĘPNIE PRZEJRZEĆ TEKST,
wystarczy:
1. Zbadać tekst.
2. Odszukać słowa kluczowe.
3. Dokonać oceny tekstu.
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
65
●
Przejrzyj lekturę najlepiej od końca do początku. Przekartkuj ją
w dosyć dużym tempie. Na artykuł poświęć kilkanaście sekund,
na dłuższy tekst do trzech minut, na książkę wystarczy do pięciu
minut. Jeśli zabierze Ci to więcej czasu, to znaczy, że nie badasz
już tekstu, tylko po prostu się wczytujesz. Pamiętaj więc cały czas
o celu przeglądu.
Podczas przeglądu zwróć szczególną uwagę na:
●
Tytuły rozdziałów
●
Spis treści
●
Datę wydania
●
Indeks
●
Pierwsze i ostatnie strony książki
●
Fragmenty wyróżnione inną czcionką, w tym nagłówki
●
Teksty w ramkach, wykresy, tabele, rysunki
●
Podsumowania, wstępy
Badanie tekstu ma za zadanie pomóc Ci w zorientowaniu się
w zawartości tekstu. Dzięki niemu wiesz też miej więcej, gdzie
możesz szukać interesujących Cię treści. Pobudza także pamięć
długotrwałą przez poznanie struktury całości tekstu oraz jej
uporządkowanie. Im lepiej coś znasz i bardziej jest to
uporządkowane, tym lepiej to pamiętasz.
Po drugie: Odszukaj słowa kluczowe
Słowa kluczowe to najczęściej powtarzające się słowa, niosące ze
sobą główne przesłanie tekstu. Są bardzo widoczne, zwracają na
siebie uwagę czytelnika i pomagają w zrozumieniu sensu wypowiedzi
autora.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
66
Najczęściej wychwycenie słów kluczowych jest proste, wystarczy
zwracać uwagę na nagłówki rozdziałów, słowa w spisie treści lub
powtarzające się terminy w indeksie.
W przypadku beletrystyki lub poezji słowami kluczowymi będą
imiona i nazwiska osób lub nazwy miejsc lub rzeczy.
Przeglądając tekst, zatrzymuj się co kilka stron i zastanawiaj, jakie
słowa przyciągają Twoją uwagę bardziej niż inne. Następnie zapisuj
je lub zapamiętuj.
Wybierz od 10 do 15 słów kluczowych dla całego tekstu w ciągu
2 minut. Pamiętaj o odprężeniu i traktowaniu tego jak zabawę.
Będzie Ci łatwiej i szybciej odszukasz interesujące Cię słowa
kluczowe.
Po trzecie: Oceń tekst
Na koniec wstępnego przeglądu oceń tekst według informacji, jakie
uzyskałeś podczas badania i odszukania słów kluczowych. Zdecyduj,
czy chcesz czytać dalej czy nie. Oceniaj mając na uwadze swój cel
czytania.
Możesz uznać, że tekst nie zawiera interesujących Cię informacji i
nie warto go czytać. Może nie zbliża Cię do celu i potrzebujesz czegoś
zupełnie innego. Jakkolwiek będzie, ocena tekstu pomoże Ci podjąć
decyzję, co robić dalej.
Po wstępnym przeglądzie będziesz wiedział:
●
Czy warto ją czytać.
●
Czego się spodziewać i jaka jest zawartość książki.
●
Jaka jest struktura i styl tekstu.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
67
●
Czy znajdziesz tu informacje zbliżające Cię do celu czytania.
●
Gdzie znajdziesz potrzebne informacje.
T
eraz, gdy jesteś w pełni przygotowany do czytania, zrób
rozgrzewkę, o której za chwilę i przyspiesz
2
razy swoje tempo
czytania!
Etap IV:
Rozpal szare komórki do czerwoności podczas
rozgrzewki na tekście
R
ozgrzewka to już ostatni z etapów przed właściwym czytaniem,
dzięki któremu uzyskujesz realne przyspieszenie tempa czytania
nawet 2-3 razy.
Podobnie jak w sporcie każdy trening czy start w zawodach
rozpoczyna się rozgrzewką, tak każde czytanie poprzedza rozgrzewka
na tekście.
Rozgrzewka w sporcie służy nie tylko zapobieganiu kontuzjom, ale
przede wszystkim podniesieniu wydolności organizmu.
Rozgrzewka przed czytaniem zapewnia właściwą stymulację mózgu,
ugruntowuje informacje zgromadzone podczas wstępnego przeglądu
oraz podnosi tempo czytania.
C
zy
W
iesz,
J
aka
J
est
N
ajbardziej
N
iezwykła
Z
dolność
L
udzkiego
M
ózgu?
Jest to zdolność, dzięki której nasza cywilizacja rozwija się w tak
szybkim tempie i prawdopodobnie będzie się rozwijać coraz szybciej.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
68
Wykorzystujemy ją podczas nauki przez całe życie, a szczególnie
intensywnie w pierwszych latach życia.
Mowa o habituacji, czyli zdolności mózgu do przystosowywania się
do otaczającego środowiska. Jesteśmy w tym naprawdę świetni
i chyba nie trzeba nikogo o tym przekonywać. Mózg przystosowuje
się właściwie do każdych warunków, w jakich się znajdzie. Dlaczego
dzieci z taką łatwością uczą się mówić? Ponieważ znajdują się
w środowisku języka mówionego. Ogólnie wiadomo, że najłatwiej
jest się uczyć języka obcego, przebywając w danym kraju. Wtedy
łapie się język w kilka miesięcy. Mózg po prostu przystosowuje się do
nowego środowiska i zaczyna w nim z powodzeniem funkcjonować.
Nauka szybkiego czytania jest dokładnie tym samym, co nauka
obcego języka. Jest zmianą środowiska. Mózg przystosowuje się do
nowego, szybszego tempa postrzegania i rozumienia tekstu. Wymaga
to odpowiedniej ilości czasu oraz stymulującego środowiska (trening
i przyspieszanie).
Rozgrzewka bazuje na zjawisku habituacji. Przez kilka minut
postrzegamy tekst z bardzo dużą szybkością, tworząc nowe,
stymulujące środowisko. Mózg przyzwyczaja się do tego tempa tak,
że zaczynamy wyraźnie widzieć tekst i rozumieć pojedyncze wyrazy
lub małe grupy. Następnie zwalniamy do tempa, w którym
rozumiemy czytany tekst z pełnym komfortem i zawsze okazuje się,
że jest to tempo wyższe niż przed rozgrzewką.
Żeby lepiej zobrazować ten proces wyobraź sobie taki eksperyment
(który został realnie przeprowadzany). Jedziesz samochodem po
mieście swoim zwykłym tempem, załóżmy, że jest to 60 km/h.
Wyjeżdżasz na autostradę i przyspieszasz do 130 km/h. Teraz Twój
odważny pasażer zasłania prędkościomierz i mówi Ci, żebyś zwolnił
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
69
do swojego normalnego tempa (60 km/h). Jak myślisz, przy jakiej
prędkości zdejmiesz nogę z gazu? W przeprowadzonych
eksperymentach okazało się, że badani zwalniali do ok. 80 km/h,
twierdząc, że jadą 60 km/h. Wyjaśnienie leży w tym, że mózg
kierowcy szybko przystosował się do większej prędkości jazdy
i zaczął ją traktować jak prędkość naturalną.
Ten sam proces zachodzi podczas rozgrzewki przed właściwym
czytaniem.
PAMIĘTAJ!
Do rozgrzewki i czytania zawsze używaj wskaźnika.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
70
# 18 SEKRET:
# 18 SEKRET:
„Zastosuj Proste Triki
„Zastosuj Proste Triki
i
i
Przyspiesz
Przyspiesz
2
2
Razy
Razy
w Ciągu 10
w Ciągu 10
Minut!”
Minut!”
D
o ćwiczenia przygotuj sobie książki z jak najszerszym tekstem.
Rozgrzewkę zaczynaj na książce obróconej do góry nogami.
Odwrotny układ tekstu daje jeszcze większą stymulację szarych
komórek oraz powoduje koncentrację na postrzeganiu (widzeniu)
tekstu, a nie na rozumieniu. Podczas treningu najważniejsze jest
zachowanie bardzo wysokiego tempa. Tylko w ten sposób mózg
będzie miał środowisko, do którego będzie mógł się przystosować.
Podczas rozgrzewki ważne są:
a) Szeroki tekst
b) Odwrotny układ tekstu
c) Bardzo wysokie tempo
Do najlepszego wykorzystania czasu rozgrzewki używaj poniższych
technik prowadzenia wskaźnika.
Trik 1 – Pion
Rozgrzewka tą techniką jest bardzo efektywna, ponieważ pozwala
uzyskać tempo w okolicach 10 000 słów na minutę.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
71
Pionowe czytanie wykonuj w dwóch
przeplatających się wariantach.
Zacznij od ćwiczenia na książce
odwróconej do góry nogami, co
zwiększy pobudzenie mózgu. Posuwaj
się przewracając strony od końca do
początku książki.
Z dużą prędkością ciągnij wskaźnik
(palec, długopis lub patyczek do
szaszłyka) przez środek strony w pionie.
Koncentruj się na wyraźnym
postrzeganiu tekstu. Zwróć uwagę jak
duży obszar widzisz wyraźnie. Czy widzisz środek czy także
marginesy?
Zacznij od wolniejszego tempa, lecz cały czas pamiętaj
o przyspieszaniu. Nie ma znaczenia, czy przerzucasz na raz jedną czy
kilka kartek. Najważniejsze, żebyś utrzymywał duże tempo
przesuwania wskaźnika. To ma największe znaczenie na tym etapie!
Im większe tempo uda Ci się uzyskać podczas rozgrzewki, tym
szybciej będziesz czytał później. Wyobraź sobie, że to zabawa! Bądź
rozluźniony, uśmiechaj się i obserwuj, co się dzieje.
Następnie odwróć książkę do normalnego układu i wykonuj to
ćwiczenie w taki sam sposób. Zwróć teraz uwagę, jaki obszar tekstu
widzisz wyraźnie i czy dociera do Ciebie znaczenie niektórych słów.
Możesz je rozumieć w momencie, gdy je dostrzegasz, ale ich nie
pamiętać. Jest to całkowicie naturalne na tym etapie czytania. Cały
czas pamiętaj o wysokim tempie ciągnięcia wskaźnika. Jest to
niezwykle ważne.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
72
Zauważ, jak zmienia się Twoja percepcja (postrzeganie) tekstu po
przejściu z układu odwróconego do normalnego. Jest duża różnica!
Zazwyczaj obserwuje się poszerzenie pola widzenia i wyostrzenie
dostrzeganego tekstu.
W tym momencie sam doświadczysz niezwykłej umiejętności mózgu
do przystosowywania się do środowiska. Przy odwróconym tekście
dajesz mózgowi bardzo podniesioną poprzeczkę. Po chwili treningu
mózg zaczyna radzić sobie z nowym układem odniesienia. Po takiej
stymulacji postrzeganie i rozumienie tekstu w normalnym układzie
przychodzi z łatwością. To tak jakbyś założył na nogi 2 kg ciężarki na
10 minut i potem je zdjął. O ile lżej będzie Ci się poruszać? Lekko,
prawie jak na księżycu!
Trik 2 – Wąski Sygzak
Nazwaliśmy tę technikę Sygzakiem,
ponieważ jest to zygzak, podczas którego
rysujemy wskaźnikiem rozciągniętą
w pionie literę S.
Niektórym osobom ten rozgrzewkowy
trik odpowiada bardziej niż poprzedni,
ze względu na większą łagodność ruchu.
Jest on tak samo skuteczny. Zachęcam
do eksperymentowania i wybrania takiej
techniki, z którą czujesz się najlepiej.
W tym triku, w porównaniu do wcześniejszego, zmienia się jedynie
sposób wodzenia. Reszta zasad jest taka sama. Podobnie jak
w kolejnym triku.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
73
Trik 3 – Pytajnik
Jest to jedna z bardziej komfortowych
odmian zygzaka powodująca, że
czytający przełamuje schematy zawarte
w tym ebooku J. Korzystając z tej
techniki,
zaczniesz traktować
rozgrzewkę
jako
możliwość
wykorzystania swojej wrodzonej
kreatywności. Zaczniesz łamać schematy
wodzenia wskaźnikiem i wymyślać
własne sposoby rozgrzewki na tekście.
Optymalny czas rozgrzewki przed
właściwym czytaniem to 10 minut. Tylko tyle potrzeba, żeby czytać
ok. 2 razy szybciej!
Najprostszą metodą przyspieszenia czytania bez użycia
jakichkolwiek technik i długotrwałych treningów jest użycie
wskaźnika podczas czytania. Jako dzieci intuicyjnie używaliśmy
palca do czytania, czując, że to pomaga płynnie prowadzić oko po
tekście. Potem zabroniono nam to robić, tłumacząc, że „duże dzieci
tak nie robią” (nie potrzebują dziecinnego wspomagania). Ach, jakże
wielka jest mądrość dzieci! Wskaźnik nie tylko pomaga
w utrzymaniu płynnego ruchu oka, powoduje rozluźnienie, lecz
także nadaje czytaniu właściwy rytm i tempo. Czytając ze
wskaźnikiem łatwiej przyspieszyć czytanie, bo wskaźnik będzie
automatycznie kierował oko w przód, nie w tył. Po prostu ciągnij
wskaźnik pod wersem, czytając z komfortowym dla siebie tempem.
Używając palca, długopisu lub patyczka od szaszłyków (my tak
robimy na kursie) jako wskaźnika robisz milowy krok w kierunku
szybszego czytania.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
74
Odkryłeś już wszystkie sekrety czytania i wiesz, jak je wykorzystać
w praktyce. Umiesz się przygotować i wiesz, jak szybko osiągnąć
każdy cel związany z czytaniem. Teraz do Ciebie wyłącznie należy
decyzja, czy posiadając Ferrari będziesz jeździł zużytym Fiatem 126p.
Ty zdecydujesz, jak szybko zaczniesz przekładać tu zdobytą wiedzę
na umiejętności.
Teraz wszystko zależy od Ciebie. Powodzenia.
Na zakończenie przygotowaliśmy dla Ciebie, Drogi Czytelniku,
4 niespodzianki, które sprawiają, że jest to najdroższy darmowy
ebook w historii polskiego Internetu. A więc każdy kolejny akapit
czytaj z coraz większą ciekawością.
Copyright by
&
BONUSY
BONUSY
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
76
#1 BONUS:
#1 BONUS:
„
„
Jak trwale i szybko uwolnić się
Jak trwale i szybko uwolnić się
od
od
ograniczeń i raz na zawsze przejąć
ograniczeń i raz na zawsze przejąć
kontrolę nad własnym życiem?”
kontrolę nad własnym życiem?”
Wywiad z Grzegorzem Halkiewem, trenerem Neuro-
Lingwistycznego Programowania i hipnoterapeutą, który
zgłębił tajniki rozwijania ludzkiego potencjału i teraz
odkrywa je przed Tobą.
W trakcie tego wywiadu zostanie ujawniony 2 bonus, którego
wartość to 100 zł, więc zapraszam do uważnego czytania.
- Czym ogólnie się Pan zajmuje?
- Najogólniej rzecz ujmując, zajmuję się rozpowszechnianiem wiedzy
na temat ludzkiej psychiki.
Tylko pełne zrozumienie mechanizmów działania tejże psychiki
pozwala przekraczać jej pozorne, często wyuczone ograniczenia.
W świecie może narodzić się wiele filozofii, ludzie mogą wyjść poza
niejeden dogmat, ale tylko poprzez pełne zrozumienie mechanizmów
podejmowania takich, a nie innych decyzji, poprzez pełne poznanie
siebie, ludzie mogą uwolnić się od ograniczeń. Nie możesz uwolnić
się od problemu, przymykając na niego oczy. Tylko szaleniec może
sądzić, że wróg zniknie, jeśli tylko sam zamknie oczy. To struś na
pustyni myśli w ten sposób. Wpycha głowę w piasek i ponieważ nie
widzi już wroga, sądzi, że go tam nie ma. Tego rodzaju logikę można
wybaczyć strusiowi, ale nie ludziom.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
77
- Od kiedy i w jaki sposób promuje Pan tę wiedzę?
- Wiedzę promuję poprzez prowadzenie szkoleń z zakresu rozwoju
potencjału ludzkiego. Hipnozą zajmuję się od 1996 roku,
certyfikowanym trenerem NLP jestem zaś od 2005. Największe
sukcesy są ciągle przede mną. W tej chwili opracowuję system
pozwalający na zdobywanie wiedzy na temat otaczającego nas
świata, system pozwalający na przekraczanie umysłem barier
fizyczności. Tym systemem jest NeuroTransgresja.
Transgresją nazywamy działanie, myśli i przeżycia, w których
człowiek intencjonalnie wychodzi poza granice dotychczasowych
doświadczeń i osiągnięć. Neuro Transgresja to wychodzenie poza
dotychczasowe pojęcia. Język, którym się posługujemy, stwarza nie
porozumienie pomiędzy ludźmi, ale iluzję. Często mamy pewność, że
każdy z nas pod danym pojęciem rozumie to samo. Ale tak naprawdę
to nie można sprawdzić, czy ty i ja pod pojęciem np. koloru
niebieskiego widzimy to samo. Wiemy tylko, ze coś nazywamy tak
samo, ale czy to ten sam kolor? Wątpię. Każdy widzi, słyszy w innym
zakresie. Są ludzie, którzy rozróżniają pełną paletę barw, są i tacy, co
rozróżniają jedynie barwy podstawowe. To samo ze słuchem. Są
ludzie, którzy rozróżniają niewielkie zmiany w tonie dźwięku. Są też
i tacy, którzy mają kłopoty z rozróżnieniem wysokości podstawowych
tonów w oktawie.
Ogólnie rzecz biorąc, biografia jednostki składa się przede wszystkim
z różnego rzędu czynności codziennych - z działań nawykowych,
stereotypowych i powtarzalnych - zaspokajających jej elementarne
potrzeby. Jednak człowiek nie tylko działa i myśli w granicach
wyznaczonych przez biologię oraz społeczeństwo. Często działa
i myśli kierowany czymś, z czego nie zdaje sobie nawet sprawy-
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
78
kierowany swoją nieświadomością, archetypami, a przede wszystkim
swoim przeznaczeniem, sensem istnienia tu i teraz.
NeuroTransgresja to nowe spojrzenie na otaczający nas świat.
Spojrzenie wolne od stereotypów, uprzedzeń, ograniczeń.
NeuroTransgresja to podróż w sferę już nie tylko duszy, ale i ducha.
-
Wiem, że współtworzył Pan program kursu
fotograficznego czytania. Czym jest technika czytania
fotograficznego i jakie naturalne procesy wykorzystuje?
- Czytanie fotograficzne jest czynnością jeszcze szybszą od
superczytania - charakteryzuje się obejmowaniem na raz jednym
rzutem oka obu stron książki - to tak jak zrobienie zdjęcia okiem nie
kamery, ale własnym, zdjęcia obu stron, bez werbalizacji czytanych
słów; bez regresji przeczytanego tekstu; bez fiksacji wzroku na
pojedynczych słowach lub grupach słów. W ten sposób przeczytana
książka wymaga jednak aktywacji zdobytej wiedzy - uświadomienia.
Czytanie fotograficzne jako technika ma wiele wspólnego z dniem
codziennym. Dzień w dzień doświadczamy wielu wrażeń. Dzień
w dzień jesteśmy świadkami wielu wydarzeń. Poznajemy, uczymy
się, rozmawiamy, widzimy, czujemy, dotykamy. Choć na koniec dnia
nie wszystko pamiętamy, to jednak każdy bodziec, nawet ten
najmniej uświadomiony - ale naszym umysłem sfotografowany,
utrwalony - ma na nas wpływ. Ci, którzy są bardziej spostrzegawczy,
wiedzą o tym, że każde doświadczenie jest podczas snu inkubowane -
nowe doświadczenie staje się kolebką nowej wiedzy. Poprzez
inkubację wpływa ono na nasze późniejsze zachowanie, przekonania,
reakcje, oceny, wyobrażenia. Wpływa na naszą wiedzę. Choć nie
wiem, jak bardzo byłbyś pochłonięty życiem codziennym, nawet do
tego stopnia, że nie widziałbyś wszechobecnych reklam, to i tak
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
79
podczas zakupów będziesz się nimi kierował. Takimi badaniami
kieruje się wszechobecny marketing.
Tę naturalną inkubację można z powodzeniem wykorzystać podczas
czytania fotograficznego. Choć tak naprawdę czytający nie zafiksował
wzroku na żadnym zdaniu książki, to jednak w swoim
nieświadomym doświadczeniu posiada wiedzę taką, jakby ją
przeczytał. To mniej więcej tak, jak rok po tradycyjnym przeczytaniu
książki. Nie pamiętasz szczegółów, ale pamiętasz sens i własne
wnioski. Ktoś, kto wiele czyta, pamięta przeczytane książki przez całe
życie. Są tacy, którzy potrafią również i po latach cytować. Rzadko się
to zdarza przy czytaniu fotograficznym, ale podobno zanotowano
jednak i takie przypadki.
- Co to jest NLP?
- NLP powstało na początku lat 70-tych w Stanach Zjednoczonych.
Twórcami programowania neurolingwistycznego był informatyk
i zarazem psychoterapeuta Richard Bandler oraz profesor
lingwistyki John Grinder. Zajęli się oni badaniem sposobów, jakimi
posługiwali się ówcześni terapeuci, którzy odnosili spektakularne
rezultaty:
–
Milton Ericsson – hipnoterapeuta;
–
Fritz Pearls - twórca metody Gestalt;
–
Virginia Satir - terapeutka rodzinna.
Opracowali swoje badania i stworzyli model zachowań.
Neuro- odnosi się do neurologii, naszych procesów myślowych.
Dotyczy układu nerwowego, naszych zmysłów (wzroku, słuchu,
dotyku, smaku i zapachu), dzięki którym poznajemy otaczającą nas
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
80
rzeczywistość. Bodźce odbierane przez zmysły są przekazywane
w postaci impulsów nerwowych do mózgu, w którym powstają
obrazy, dźwięki, odczucia i emocje.
Lingwistyczny- to język, sposób jego używania i to, jak on na nas
oddziałuje. Jest narzędziem pozwalającym na porozumiewanie się
z innymi i samym sobą. Używając słów, możemy porządkować
własne myśli i przekazywać je innym. Poprzez to możemy zmieniać
sposób myślenia i wpływać na zachowanie.
Programowanie- nawiązuje do wzorów naszego zachowania i celów,
które sobie ustalamy. Słowo zaczerpnięte jest z terminologii
informatycznej. Wskazuje na to, że nasze myśli, emocje i zachowania
są nawykowymi schematami, które można porównać do
komputerowych programów. Takie podejście zakłada także
możliwość wprowadzania zmian w wymienionych obszarach.
Dziś słowo programowanie kojarzy się z mechanistycznym
i bezdusznym podejściem do człowieka lub, co gorsza, z manipulacją.
Pierwotnie miało ono podkreślać fakt, że ludzie funkcjonują
w oparciu o pewne schematy myślenia i działania, które można
opisać podobnie jak programy komputerowe. Programy te mogą być
skuteczne lub nie. Jeśli nie, to należy je zmienić na nowe,
skuteczniejsze.
Słowo programowanie powinno się traktować tu jako metaforę.
Ludzie nie są komputerowymi cyborgami, lecz istotami
wielowymiarowymi i wielopoziomowymi (co opisuje na przykład
model poziomów neurologicznych R.Diltsa) i nie da się ich
przeprogramować w dowolny sposób- toteż słowo programowanie
dziś powinno być rozumiane jako wolne od nieuświadomionego
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
81
przymusu, niezależne od czynników zewnętrznych, w pełni
świadome postępowanie.
Od momentu powstania NLP stale się rozwija. Wiele z osób
poznających metodę przyczyniło się do jej rozbudowania i nowych
odkryć, m.in.: Gregory Bateson, Steve Adreas, Connirae Andreas,
Judith DeLozier, Robert Dilts, Joseph O’Connor, John Seymour.
I chociaż NLP wyrosło z praktyki terapeutycznej, jest obecnie
wykorzystywane także w biznesie, edukacji, sporcie, polityce
i medycynie. Taka możliwość wynika z elastycznego charakteru
metody, która niezależnie od kontekstu zawsze odnosi się do
człowieka.
Dziś istnieją narodowe stowarzyszenia NLP w krajach na całym
świecie, a metoda ta jest szeroko stosowana w biznesie, edukacji,
szkoleniach, terapii oraz w sporcie wyczynowym. W Polsce
organizacją skupiającą trenerów Neurolingwistyki jest
Stowarzyszenie Trenerów NLP.
- Jaką dodatkową niespodziankę przygotował Pan dla
czytelników tego ebooka?
- Jeśli zapiszesz się teraz na jeden z moich kursów, dostaniesz zniżkę
wysokości 100,00 zł! Aby, dostać #2 bonus dostępny wyłącznie dla
czytelników tego ebooka wejdź
- W jaki sposób NLP pomaga lepiej wykorzystać własny
potencjał?
- NLP jest modelem osiągania doskonałości. Model ten jest
zestawem technik skutecznej komunikacji słownej i pozawerbalnej,
osobistej zmiany człowieka oraz kontroli stanów emocjonalnych.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
82
Jest sposobem doskonalenia własnych zdolności, podnoszenia
motywacji, wpływania na siebie i innych - łączy w sobie elementy
psychologii, lingwistyki i zarządzania.
NLP bada, w jaki sposób ludzie się wyróżniają i jak nauczyć tych
wzorów innych, aby mogli uzyskać takie same wyniki. Proces ten
nazywa się modelowaniem. Model dobrego komunikowania wymaga
znajomości celu oraz otwartości na informacje zwrotne. W procesie
komunikacji nie istnieją bowiem błędy, istnieje wyłącznie informacja
zwrotna. Właściwie wykorzystana zwrotna informacja poprawia
jakość, jest szansą na elastyczność i różnorodność, jest istotnym
elementem uczenia się i zmiany.
NLP pozwala zaobserwować wzorce zachowań i struktur
lingwistycznych oraz wpływać na działania własne i innych osób
w celu osiągania pożądanych rezultatów. Jest to, inaczej mówiąc,
metoda świadomego programowania poczynań, pozwalająca szybciej
i skuteczniej realizować stawiane sobie cele.
Poznając NLP w praktyce można świadomie kształtować swój
wizerunek, kierować emocjami, eliminować ograniczające nawyki,
szczęśliwie budować związki z ludźmi, osiągać bez dotychczasowego
wysiłku satysfakcję i spełnienie. Ta swoista technologia umysłu
przyniesie efekty w bardzo krótkim czasie. Można szybko nauczyć się
tego, co wcześniej było tylko udziałem ludzi posiadających talent, dar
przekonywania, charyzmę - o których mówiono, że to szczęściarze.
Każdy, kto pozna wzorzec prowadzący do sukcesu, spostrzeże, że
sukces już jest w zasięgu ręki.
Osiągnięty tą metodą rozwój umiejętności myślenia w wyraźny
sposób poprawia poczucie wartości i skuteczność w samorealizacji.
Od tej pory każdy będzie mógł wyzwalać własne, nieograniczone
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
83
pokłady kreatywności. Nic przecież nie wskazuje na to, aby
w krótkim czasie zasoby ludzkiego potencjału mogły być wyczerpane.
- Jak dzięki NLP można osiągnąć lepsze rezultaty
w czytaniu?
- Dobre rezultaty przynoszą wszystkie techniki motywacyjne. Jak
mówi przysłowie: chcieć to móc. Polecam również techniki
poprawiające poprzez sugestię pole widzenia, zdolność
zapamiętywania, kreatywność.
- Twierdzi Pan, że poprzez sugestię można poszerzyć pole
widzenia. Czy może Pan powiedzieć więcej na ten temat?
- Przeprowadzono wielokrotnie badania dotyczące wykorzystania
widzenia peryferyjnego do obejmowania wzrokiem większej ilości
tekstu i wpływu treningu pamięci na ilość przyswajanych informacji.
Dowiedziono, że dzięki odpowiedniemu treningowi ludzkie oko
może nie tylko obejmować jednym spojrzeniem całe zdanie, ale cały
paragraf, a nawet całą stronę! Jednocześnie osoby, które
wykorzystywały Mapy Myśli (Tony Buzan – „Mapy Twoich myśli”)
jako technikę pamięciową, potrafiły przeczytać i zapamiętać
zawartość całej książki w ekspresowym tempie.
Duża część ludzi ma zawężone pole widzenia zarówno w wymiarze
fizycznym, jak i w wymiarze duchowym. Skostniałe poglądy,
przyzwyczajenia, przekonania - wszystko to stwarza bariery przed
przyjęciem nowego. Poprzez ukazanie innych możliwości dokonuje
się przysłowiowe otworzenie oczu na nowe, a poprzez sugestię
dokonuje się powiązania tego otwarcia ze wzrokiem. Następuje
rzeczywiste postrzeganie w szerszym polu widzenia, a zwiększenie
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
84
postrzegania wpływa na szybsze czytanie i łatwiejsze
zapamiętywanie.
- Od czego może zależeć osiągnięcie własnego celu np.
związanego z przyspieszeniem tempa czytania?
- Podczas kursów, które prowadzę, ludzie często pytają mnie, jak
dużo czasu zajmuje opanowanie określonej umiejętności. A przecież
to zależy tylko od nich. Często inni ludzie uczą się danej czynności
latami, ale wykonują ja zaledwie kilka razy w miesiącu. Jeśli ty
podejmiesz działanie dziesięć razy dziennie to w ciągu jednego
tygodnia zdobędziesz doświadczenie dziesięciu miesięcy i bardzo
szybko opanujesz daną umiejętność. Umiejętność szybkiego
czytania, tak jak każda inna umiejętność, zależna jest od ilości
i częstości wykonywania ćwiczeń.
- W jaki sposób się motywować?
- Motywacja to nic innego jak silne pragnienie czegoś. Jeśli nasze
pragnienie zrobienia czegoś jest wystarczająco mocne, to na pewno
uczynimy to. Do niektórych rzeczy niepotrzebna jest motywacja,
ponieważ nie są wykonywane świadomie. Nie potrzebujemy
motywacji do oddychania, spania, picia lub jedzenia. Oddychamy
w sposób automatyczny, ponieważ potrzebujemy powietrza, ale
gdyby ktoś nas dusił wówczas nasze pragnienie oddychania byłoby
tak silne, że gotowi bylibyśmy zabić tę osobę, aby tylko zdjęła ręce
z naszej szyi.
Na wstępie powinniśmy sobie uświadomić, do czego chcielibyśmy
mieć silną motywację. Co chcielibyśmy osiągnąć, a wciąż nie
możemy się na to zdobyć i odkładamy to w nieskończoność. Tak
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
85
właśnie wygląda słaba motywacja. Należy ją wzmocnić. Jedną
z technik jest praca z obrazem pożądanej rzeczy lub celu.
Koncentrujemy się na wybranym celu i wizualizujemy go.
Wyobrażamy sobie, że jest on już zrealizowany, a my jesteśmy
uśmiechnięci i w pełni zadowoleni. Następnie wzmacniamy
wizualizację – wyostrzamy obraz, dodajemy barw, czynimy go
trójwymiarowym, powiększamy go itd. Wyobrażamy sobie także
pozytywne skutki naszego działania, a także termin, miejsce i sposób
realizacji celu. Następnie koncentrujemy się na wyobrażeniu sobie
udanego zakończenia naszego działania, aby zwiększyć swój zasób
energii. Chciałbym jeszcze dodać, że wizualizacja jest najważniejszą
częścią tej techniki, ponieważ właśnie ona kumuluje energię, która
jest warunkiem koniecznym do działania i wszelkiej aktywności.
- Jak szybko osiągnąć stan relaksu i koncentracji?
- Jeśli jesteś spięty i czujesz silną presję wywieraną na ciebie przez
czynniki zewnętrzne, po prostu usiądź na chwilę w ciszy i pomyśl, że
cały świat to sen, złudzenie, w którym nie ma nic istotnego. Nic nie
jest trwałe i wszystko, włączając ciebie, przeminie, a jedyną
rzeczywistością jest świadek- więc bądź tylko świadkiem. To
powinno uspokoić twój umysł, a wtedy z pewnością szybko
osiągniesz stan relaksu.
Najprostszym sposobem szybkiej koncentracji jest świadome
podążanie za oddechem, nie zmieniaj go, patrz, obserwuj. Dzięki tej
obserwacji sprowadzisz umysł do teraźniejszości. Ciało obecne jest tu
i teraz. Nie możesz oddychać wczoraj lub jutro. Musisz oddychać
teraz. Umysł natomiast skacze z przeszłości w przyszłość. Więc po
prostu skup się na swoim oddechu.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
86
- Wiadomo, że nauka szybkiego czytania wymaga zmiany
pewnych nawyków. W jaki sposób można dokonać tej
zmiany szybko, bez wysiłku i długotrwale?
- Szybka, skuteczna i trwała zmiana możliwa jest wówczas, kiedy
zaczynamy wpływać na nieświadome wzorce - nasze lub innej osoby.
Nieświadome wzorce często zawierają przyjęte systemy i wartości
odniesienia. Kierując się pozytywnymi oczekiwaniami i będąc
w hipnotycznym transie, jesteśmy bardziej otwarci na sugerowane
przesłania i wpływy.
Dyrektywne pouczenia mogą być odrzucone przez nasz świadomy
umysł, natomiast dużo łatwiej zaakceptować sposób i kierunek
myślenia wypowiedziany interesująco i intrygująco. Trans
hipnotyczny (stan głębokiego relaksu) jest tutaj bardzo pomocny,
ponieważ jest to stan, w którym najłatwiej przebiega proces uczenia
się i najłatwiej pojawia się gotowość do zmiany. W tym stanie ludzie
łatwiej przyjmują sugestie.
Zamiast wielomiesięcznego warunkowania nawyku, utrwalenie jego
następuje już w chwili wypowiedzenia sugestii.
- Dlaczego niektóre osoby nie osiągają własnych celów? Jak
sobie z tym radzić?
- Myślę, że głównym powodem jest konflikt pragnienia z wyobraźnią.
Gdyby kazano ci przejść po desce leżącej na ziemi, zrobiłbyś to
z łatwością. Gdyby jednak deska ta znajdowała się na wysokości
kilku metrów – czy byłbyś skłonny tak od razu na nią wejść? Twoje
pragnienie przejścia po niej kłóciłoby się z wyobrażeniem upadku
z dużej wysokości. Wtedy z pewnością górę wziąłby strach, a chęć
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
87
odwagi odwróciłaby się w jej przeciwieństwo, co spotęgowałoby
jeszcze strach przed porażką.
Dodatkowo wszelkie forsowanie umysłu skazane jest z góry na
klęskę, a nawet z zasady powoduje przeciwieństwo tego, czemu
miało służyć. Umysł ogarnia powstałe z autosugestii poczucie
bezsilności. Ponieważ podświadomością kieruje zawsze ta idea, która
akurat dominuje w umyśle, dlatego w razie sprzeczności wyobrażeń
rozstrzygnięcie zapadnie na rzecz tego silniejszego. A zatem im
mniejszy jest nakład energii, tym lepiej. Kiedy mówisz: „Chciałbym
wyzdrowieć, ale to niemożliwe” lub „Wkładam w to całą siłę woli” –
błąd polega właśnie na tym wysiłku. Nigdy nie próbuj narzucać
podświadomości pożądanych wyobrażeń wyłącznie siłą woli. Próby
takie skazane są z góry na niepowodzenie, ponieważ zbyt duża jest
presja psychiczna. Trzeba znieść sprzeczność między pragnieniem
a wyobraźnią. Kiedy tylko świadomość i podświadomość przestaną
sobie przeczyć, ale się porozumieją, nabierzesz pewności,
a negatywne myśli stracą moc. Wtedy twoje pragnienia
podświadomość zacznie urzeczywistniać. Twoim atutem jest
wyobrażenie, więc wyobrażaj sobie tylko rzeczy dobre i piękne. Ty
i twój los jest tym, czym twoje myśli i wyobrażenia.
- W jaki sposób według Pana można wykorzystać w życiu
umiejętność szybkiego czytania?
- Posłużę się tu przykładem Anthony Robbinsa. Wiedza, jaką
dysponuje ten najwyższej światowej klasy coach, trener rozwoju
osobistego, terapeuta, wynika z dużej ilości książek, jakie poznał
w krótkim czasie dzięki szybkiemu czytaniu. Dzięki zawartej w nich
wiedzy i praktycznemu jej wykorzystaniu stał się milionerem
znanym na całym świecie.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
88
- W świetle NLP największy nasz potencjał ukrywa się
w umyśle nieświadomym. Co to dokładnie oznacza?
- Odpowiadając na to pytanie, należałoby wyjaśnić, na czym polega
dualizm naszego umysłu. Z jednej strony umysł nasz stanowi
jedność. Z drugiej jednak umysł ludzki pełni dwie zasadniczo
odmienne funkcje, dzieląc się tym samym na dwa różne obszary
o całkowicie odrębnych, niepowtarzalnych właściwościach i siłach.
I tak rozróżnić można umysł świadomy i nieświadomy.
Umysł nieświadomy wykonuje wszelkie rozkazy, jakie pod postacią
osądów i przekonań przesyła nam umysł świadomy. Kiedy lęki
i troski wypełniają naszą świadomość, wyzwala to w umyśle
nieświadomym negatywny stan emocjonalny, który z kolei przenosi
się na świadomość pod postacią złych przeczuć, rozpaczy lub paniki.
I właśnie wtedy najbardziej przydatne są techniki hipnotyczne.
Dzięki tym technikom możemy dotrzeć do umysłu nieświadomego
i tak go zaprogramować (uwarunkować), aby zaczął pracować
zgodnie ze swoimi możliwościami. Umysł nieświadomy kryje w sobie
nieskończoną mądrość, niewyczerpalne uzdolnienia, które czekają
tylko na to, aby je rozwinąć i przejawić. Korzystając z technik
hipnotycznych, uświadomisz sobie lub innym, że owe psychiczne
moce naprawdę istnieją, a mając w ręku odpowiedni klucz,
otworzysz drzwi do swojego nieświadomego umysłu, który zawsze
i wszędzie uczyć cię będzie ciekawych rzeczy.
- Jak można wykorzystać hipnozę do nauki szybkiego
czytania?
- Stan transu hipnotycznego jest zjawiskiem naturalnym. Wówczas
umysł świadomy zawiesza się, ogranicza swoją kontrolę i aktywność.
Tym samym pobudza do działania tę część naszej psychiki, która jest
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
89
źródłem bogactwa i ogromnych możliwości. W transie hipnotycznym
uwalniamy się od stereotypowego myślenia, przekonań, nastawienia
i nawyków. Stereotypy są jak strażnicy, którzy bronią dojścia do
skarbca. Hipnoza pozwalana uśpić ich czujność i bezpośrednio
dotrzeć do podświadomości, której zasoby wystarczają aż nadto do
konstruktywnego myślenia, realizacji naszych celów, a już na pewno
do nauki szybkiego czytania.
- Co jeszcze może Pan dodać na zakończenie?
- Tam, gdzie twoje myśli, tam też jest twoja energia. Warto w życiu
kierować swoją uwagę na to, czego chcemy, zamiast na to, czego
chcielibyśmy uniknąć. Dam taki przykład - dziecko uczy się jeździć
na rowerze, a droga jest dobra i szeroka, ale na jej końcu wystaje
z ziemi głaz. Dziecko boi się, że w niego uderzy. Szansa na uderzenie
jest jak jeden do stu - według wszelkiego prawdopodobieństwa
nawet ślepiec bezpiecznie go ominie. Z powodu lęku dziecko jednak
zwraca na głaz wiele własnej uwagi. W jego wyobrażeniu głaz staje
się wielki, a reszta drogi znika. Ten głaz go hipnotyzuje, przyciąga
i w końcu dziecko wpada na niego. Zderza się z tą rzeczą, której
z całych sił chciał uniknąć. To, co uważam za najistotniejsze w życiu
to dostrzeganie wszędzie pozytywów. Ktoś, kto w życiu kieruje się
wyrozumiałością, tolerancją, miłością- zbiera piękne plony. Proszę,
pomyślcie czasem o tym. Jako dowód na skuteczność sterowania
swoim życiem, jako dowód na możliwość przyśpieszenia nie tylko
czytania, potraktujcie wypowiedzi amerykańskich naukowców
zawarte w filmie What the bleep do we know - do którego obejrzenia
z całego serca namawiam.
- Dziękuję za rozmowę i zapraszam czytelników na Pana
stronę internetową:
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
90
#2 BONUS
#2 BONUS
S
ekrety, które odkryłam przed Tobą w ebooku, dają Ci podstawową
wiedzę o technikach naturalnego czytania. Mimo że są to tylko
podstawy, znając je i aktywnie z nich korzystając, dołączasz do
elitarnej grupy 5% ludzkości, która czyta powyżej 400 słów na
minutę.
Gdy ta grupa osób rozszerzy się do 10% , umiejętność szybkiego
czytania zacznie być na naszej planecie czymś oczywistym
i całkowicie naturalnym. Czyż nie jest to wspaniała wizja? Jak bardzo
chciałbyś osobiście przyczynić się do przyspieszenia tego procesu?
To bardzo łatwe. Wyślij wszystkim swoim znajomym na gg lub
mailem ten link:
http://zlotemysli.pl/whitefrog.php?c=rejestracja&idFreeEbook=298&em=1
Czy zastanawiałeś się już, jakby to było czytać jeszcze szybciej?
800 słów na minutę? A może 3000 snm? Z moich doświadczeń
trenerskich i kilkudziesięciu grup treningowych, jakie prowadziłam
wynika, że nie znamy górnej granicy ograniczającej tempo czytania.
Wiem na pewno, że tempo między 800 a 1200 jest osiągalne dla
każdego czytelnika.
Gdy już zdecydujesz się dołączyć do jeszcze bardziej ekskluzywnej
grupy 1% osób czytających ponad 1000 słów na minutę, weź udział
w moim kursie Praktyk Zintegrowanego Czytania. Nie tylko dowiesz
się na nim dużo więcej o czytaniu, ale nauczysz się radzić sobie
sprawnie z każdą, nawet największą, stertą książek.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
91
Oficjalnie przekazuję Tobie, jako wytrwałemu czytelnikowi tego
ebooka zniżkę na kurs Praktyk Zintegrowanego Czytania
w wysokości 50 zł. Podczas gdy już będziesz wypełniał formularz
zgłoszeniowy, poproszę Cię o odpowiedź na jedno pytanie.
Odpowiedź znajduje się w tym ebooku, ale o szczegółach przeczytasz
na stronie kursu.
Sprawdź, co to jest Zintegrowane Czytanie, zyskaj nową wiedzę
i dowiedz się jak zostać Praktykiem >>
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
92
#3 BONUS
#3 BONUS
Pomyśl, jak dobrze byłoby coraz więcej zarabiać, pracując coraz
mniej.
Nasz przyjaciel Ireneusz Tomczyk (autor ebooka „Tylko Ty
decydujesz...”) jest współtwórcą i organizatorem niesamowitego
przedsięwzięcia na skalę ogólnopolską.
Masz jedyną w swoim rodzaju okazję uzyskać zniżkę na 3-letni cykl
szkoleń i warsztatów z wielu obszarów rozwoju osobistego
i finansowego.
Jako czytelnik tego ebooka dostajesz 50 zł zniżki na cykl szkoleń
w Klubie Sukcesu.
Aby dowiedzieć się, dlaczego warto jak najszybciej poznać szczegóły
tego przedsięwzięcia, wejdź na poniższą stronę:
Po zsumowaniu wartość Twoich bonusów wynosi dokładnie
200
zł0tych
!
Czy widzisz już, jak bardzo korzystne może być przesłanie tego
ebooka wszystkim swoim znajomym?
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
93
ZAKOŃCZENIE
ZAKOŃCZENIE
Ebook ten powstał w celu upowszechniania wiedzy i świadomości na
temat technik naturalnego czytania.
Moim celem jako trenerki szybkiego i fotograficznego czytania oraz
współtwórczyni SYNERGII jest pozytywne wpływanie na
popularyzację i rozwój nowoczesnych metod uczenia się w Polsce.
Moją osobistą misją jest uświadamianie ludziom, jak przyjemne
i komfortowe może być czytanie, gdy już wiesz, jak to robić bez
wysiłku.
Wierzę, że ten ebook przyczyni się do wielu zmian w sposobie
myślenia wśród czytelników w całej Polsce.
Jeśli uważasz, że wiedza tutaj zawarta jest inspirująca i godna
polecenia, prześlij „Sekrety czytania” przynajmniej dwóm
najbliższym znajomym.
Dzięki temu w krótkim czasie bardzo wiele osób zacznie czytać
zgodnie z własnymi możliwościami i potencjałem.
Wiedz, że gdy przekażesz ten ebook swoim bliskim, ofiarujesz im coś
bezcennego - wiedzę o tym, jak lepiej radzić sobie w świecie,
w którym informacje są najbardziej cenionym kapitałem. Wiedzę,
dzięki której odnajdą się wreszcie w gąszczu zalewających nas
informacji, ponieważ odkryją w sobie przekonanie, że poradzą sobie
w życiu w każdej sytuacji i w każdych warunkach.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
94
Jeśli jesteś gotowy na kolejną darmową porcję informacji o czytaniu,
uczeniu się, motywacji i innych obszarach rozwoju Twojej
osobowości, zajrzyj na stronę
Mam nadzieję, że czytałeś ten ebook z zapartym tchem i ciągle
rosnącą ciekawością i że odniesiesz dzięki temu szereg korzyści.
Napisz mi, proszę, co o nim sądzisz, co dzięki niemu zyskałeś.
Z najwyższą przyjemnością przeczytam Twoją opowieść o tym, jak
sam uczyłeś się technik przyspieszonego czytania. Napisz do mnie
o tym, niezależnie od tego, jak bardzo spektakularne efekty
osiągnąłeś. Masz pytania, chcesz wyrazić swoją opinię lub podzielić
się historią własną lub zasłyszaną? Pisz do mnie! Proszę Cię
o aktywną reakcję na tego ebooka, ponieważ szukam dalszego
materiału do kolejnych artykułów i ebooków. Napisz już teraz, co
myślisz, ponieważ możesz znienacka stać się współtwórcą jakiejś
książki... :)
Serdecznie pozdrawiam,
Katarzyna Szafranowska
Trener rozwoju osobistego, coach, terapeutka KE
S Y N E R G I A – Rozwija Twój Potencjał
PS – prześlij ten ebook swoim znajomym, aby i oni mogli zyskać
nowe umiejętności i wiedzę.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
95
PPS – zezwalam na umieszczanie fragmentów tego ebooka na
stronach www jako artykułów, pod dwoma warunkami:
1. Fragment ma pozostać niezmieniony i stanowić spójną całość.
2. Pod fragmentem/artykułem musi znaleźć się stopka o treści:
„Autor: Katarzyna Szafranowska. Trener technik uczenia się
i rozwoju osobistego. Autorka darmowego ebooka "Sekrety
czytania", właścicielka i redaktorka serwisu
”
PPPS –
PAMIĘTAJ! Wiedza z tego ebooka nic nie zmieni
w Twoim czytaniu, dopóki jej nie zastosujesz!
Zanim
ocenisz wiedzę jako przydatną lub nie, sprawdź ją na
własnej skórze.
Copyright by
&
SEKRETY CZYTANIA
Katarzyna Szafranowska
● str.
96
BIBLIOGRAFIA
BIBLIOGRAFIA
1. Bates William, Naturalne samoleczenie wzroku bez okularów,
Katowice 2001.
2. Doman Glenn, Jak nauczyć małe dziecko czytać, Bydgoszcz 1992.
3. Scheele Paul, Czytanie fotograficzne, Warszawa 2000.
Wyślij życzenia wraz z prezentem, do swoich znajomych!
Copyright by
&
POLECAMY TAKŻE PORADNIKI:
POLECAMY TAKŻE PORADNIKI:
Szybkie czytanie dla wytrwałych
Kto jeszcze chce czytać
co najmniej 2000 słów na minutę,
z pełnym zrozumieniem czytanego tekstu?
Gdy potrafisz czytać szybciej mniej obciążasz swój wzrok.
Dzięki lepszej płynności i stałemu rytmowi czytania lepiej
przyswajasz treść czytanego tekstu. Obniżasz tendencję do
znudzenia i dekoncentracji, przestajesz błądzić myślami
i lepiej rozumiesz tekst. Szybkie czytanie mobilizuje umysł
do pracy.
Więcej o tym poradniku przeczytasz na stronie:
http://szybkie-czytanie.zlotemysli.pl
"Uważam, że jest to najlepsza publikacja wydana w tej formie. Wiele
różnorodnych i przejrzystych ćwiczeń przy teorii zredukowanej do
niezbędnego minimum (...)"
Anna Z. 21 lat, studentka
Szybkie czytanie – praktyczne ćwiczenia
W dzisiejszych czasach szybkie czytanie to umiejętność,
która staje się coraz bardziej potrzebna i popularna. Nie
robią już na nas niewiarygodnego wrażenia osoby, które
czytają po 1000-2000 słów na minutę, bo po prostu wiemy,
że jest to możliwe.
Więcej o tym poradniku przeczytasz na stronie:
http://szybkie-czytanie-cwiczenia.zlotemysli.pl
"Tego mi właśnie brakowalo!!! Przygotowane ćwiczenia, tak, że już nie
musisz się męczyć i szukać albo wymyślać je samemu!!! "Szybkie czytanie
dla wytrwałych" oraz "Szybkie czytanie praktyczne ćwiczenia" to tak jak
podręcznik i zeszyt ćwiczen! Po prostu strzał w dziesiątkę!"
Irena Lassonczyk studentka historii sztuki w Passau
Zobacz pełen katalog naszych praktycznych poradników
na stronie
Document Outline
- Od autorki
- Wstęp
- #1 SEKRET:
- #2 SEKRET:
- # 3 SEKRET:
- #4 SEKRET:
- # 5 SEKRET:
- #6 SEKRET :
- #7 SEKRET:
- #8 SEKRET:
- #9 SEKRET:
- #10 SEKRET:
- #11 SEKRET:
- # 12 SEKRET:
- # 13 SEKRET:
- # 14 SEKRET:
- # 15 SEKRET:
- # 16 SEKRET:
- # 17 SEKRET:
- # 18 SEKRET:
- #1 BONUS:
- #2 BONUS
- #3 BONUS
- ZAKOŃCZENIE
- BIBLIOGRAFIA
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
K Szafranowska = Sekrety Czytania (Full 96 str)
K Szafranowska = Sekrety Czytania (Full 96 str)
Sekrety czytania
CZYTANIE GLOBALNE, CZYLI „SOJUSZ METOD
53 LEKI WYKRZTUŚNE I SEKRETOLITYCZNE
Metody i techniki szybkiego czytania fragment
Pożegnanie sekretarki Siostry Faustyny
Gotowość dzieci przedszkolnych do czytania a ich dojrzałość językowa
napisy do czytania globalnego(2)
Eliade Kowale i alchemicy Rytualy i sekrety metalurgow
czytanie2
CZYTANIE MAPY
25628465 Metody i techniki szybkiego czytania
czytanie ze z id 129930 Nieznany
więcej podobnych podstron