1

Wskazówki i wskaźniki dotyczące badania określonej kompetencji u dzieci sześcioletnich

Lp.

Badana kompetencja

Zachowania dziecka podczas badania

gdy nauczyciel przyznaje

4 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

3 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

2 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

1 punkt

1

Chętnie uczestniczy
w ćwiczeniach
gimnastycznych
i zabawach ruchowych
kształtujących postawę.

Samo inicjuje i organizuje
ćwiczenia gimnastyczne
i zabawy ruchowe w kon-
taktach z rówieśnikami.
Sprawiają mu one radość,
wykonuje je prawidłowo
i sprawnie.ćwiczenia.

Wymaga zachęty do udziału
w ćwiczeniach gimnastycz-
nych i zabawach rucho-
wych, ale wykonuje je zgod-
nie z możliwościami dziecka
sześcioletniego, poprawnie.

Ćwiczenia gimnastyczne
i zabawy ruchowe sprawiają
dziecku trudność, wykonuje
je wolno z pomocą doro-
słego, wymaga powtarza-
nia tych zabaw i ćwiczeń,
zanim je wykona – wymaga
powtórzenia instrukcji, cza-
sami wykonuje je etapami.

Odmawia wykonania
ćwiczeń gimnastycznych
i zabaw ruchowych.
Nie potrafi ich wykonać
i nie rozumie, reaguje pła-
czem, przejawia zachowania
nieadekwatne do wymagań
nauczyciela.

2

Zwinnie biega
w różnych kierunkach,
bez potrącenia,
omijając przeszkody.

Zwinnie biega w różnych
kierunkach, bez potrącania,
omijając przeszkody.

Potrafi dość sprawnie biegać
w różnych kierunkach, bez
potrącania, omijając prze-
szkody. Zachęcane przez
dorosłego stara się popraw-
nie wykonać tego typu
ćwiczenia.

Sprawne bieganie w róż-
nych kierunkach bez potrą-
cania, z omijaniem prze-
szkód wymaga jeszcze
treningu i wspomagania
w postaci dodatkowych
ćwiczeń. Rzadko dba
o poprawność wykonywa-
nych ćwiczeń.

Nie chce uczestniczyć szcze-
gólnie w zabawach i ćwicze-
niach typu: bieganie w róż-
nych kierunkach bez potrą-
cania, omijając przeszkody.

3

Wykonuje skoki
na jednej nodze
w miejscu i obunóż
przed siebie.

Bardzo sprawnie wyko-
nuje skoki na jednej nodze
w miejscu i obunóż przed
siebie.

Dość sprawnie wykonuje
skoki na jednej nodze
w miejscu i obunóż przed
siebie.

Sprawne wykonywanie sko-
ków na jednej nodze w miej-
scu i obunóż przed siebie
wymaga jeszcze treningu
i wspomagania w postaci
dodatkowych ćwiczeń.

Nie chce uczestniczyć
w zabawach i ćwiczeniach
typu: wykonywanie skoków
na jednej nodze w miejscu
i obunóż przed siebie.

4

Chwyta i odrzuca piłkę.
Rzuca piłką do celu.
Toczy piłkę przed sobą
jedną ręką i dwiema
rękami.

Bardzo sprawnie chwyta
i odrzuca piłkę, rzuca piłką
do celu, toczy piłkę przed
sobą jedną ręką i dwiema
rękami.

Dość sprawnie chwyta
i odrzuca piłkę, rzuca piłką
do celu, toczy piłkę przed
sobą jedną ręką i dwiema
rękami.

Sprawne chwytanie i odrzu-
canie piłki, rzucanie piłką
do celu, toczenie piłki przed
sobą jedną ręką i dwiema
rękami wymaga jeszcze
treningu i wspomagania
w postaci dodatkowych
ćwiczeń.

Nie chce uczestniczyć
w zabawach i ćwiczeniach
z piłką typu: chwytanie
i odrzucanie piłki, rzuca-
nie piłką do celu, toczenie
piłki przed sobą jedną ręką
i dwiema rękami.

2

Lp.

Badana kompetencja

Zachowania dziecka podczas badania

gdy nauczyciel przyznaje

4 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

3 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

2 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

1 punkt

5

Potrafi wejść
na ławeczkę, przejść
po niej i zeskoczyć
z niej na ugięte nogi.

Potrafi bardzo sprawnie
wejść na ławeczkę, przejść
po niej i zeskoczyć z niej
na ugięte nogi.

Dość sprawnie potrafi wejść
na ławeczkę, przejść po niej
i zeskoczyć z niej na ugięte
nogi.

Wejście na ławeczkę,
przejście po niej i zesko-
czenie z niej na ugięte nogi
wymaga jeszcze treningu
i wspomagania w postaci
dodatkowych ćwiczeń.

Nie chce uczestniczyć
w zabawach i ćwiczeniach
równoważnych typu:
wejście na ławeczkę, przej-
ście po niej i zeskoczenie
z niej na ugięte nogi.

6

Porusza się prawidłowo
na czworakach po sali,
omijając inne dzieci lub
ustawione przeszkody.

Porusza się sprawnie, pra-
widłowo na czworakach
po sali, omijając inne dzieci
lub ustawione przeszkody.

Dość sprawnie porusza się
prawidłowo na czworakach
po sali, omijając inne dzieci
lub ustawione przeszkody.

Poruszanie się prawidłowe
na czworakach po sali,
z omijaniem innych dzieci
lub ustawionych przeszkód
wymaga jeszcze treningu
i wspomagania w postaci
dodatkowych ćwiczeń.

Nie chce uczestniczyć
w zabawach i ćwiczeniach
równoważnych typu:
poruszanie się prawidłowe
na czworakach po sali,
z omijaniem innych
dzieci lub ustawionych
przeszkód.

7

Wchodzi i schodzi
ze schodów
naprzemiennie,
bez trzymania się
poręczy.

Sprawnie wchodzi i schodzi
ze schodów naprzemiennie,
bez trzymania się poręczy.

Dość sprawnie wchodzi
i schodzi ze schodów
naprzemiennie, bez trzyma-
nia się poręczy.

Wchodzenie i schodzenie
ze schodów naprzemiennie,
bez trzymania się poręczy
wymaga jeszcze treningu
i wspomagania w postaci
dodatkowych ćwiczeń.

Nie chce uczestniczyć
w zabawach i ćwiczeniach
typu: wchodzenie i scho-
dzenie ze schodów naprze-
miennie, bez trzymania się
poręczy.

8

Samodzielnie
rozbiera się i ubiera
(zapina i rozpina
suwaki, guziki,
zawiązuje i odwiązuje
sznurowadła).

Sprawnie i bez pomocy
osoby dorosłej rozbiera się
i ubiera. Potrafi również
pomóc innym dzieciom.

Rzadko potrzebuje pomocy
osoby dorosłej podczas roz-
bierania i ubierania się.

Ma jeszcze trudności
w samodzielnym rozbiera-
niu i ubieraniu się, wyni-
kające z niskiej sprawności
manualnej, często oczekuje
pomocy nauczyciela.

Oczekuje stałej pomocy
ze strony osoby doro-
słej podczas rozbierania
i ubierania się.

9

Potrafi samodzielnie
jeść, posługując się
sztućcami.

Sprawnie i bez pomocy
osoby dorosłej potrafi jeść,
posługując się łyżką, widel-
cem i nożem.

Rzadko potrzebuje pomocy
osoby dorosłej podczas spo-
żywania posiłków (potrafi
samodzielnie jeść, posługu-
jąc się łyżką, widelcem).

Ma jeszcze trudności
w samodzielnym spoży-
waniu posiłków, wynika-
jące z niskiej sprawności
manualnej, często oczekuje
pomocy nauczyciela.

Oczekuje stałej pomocy
ze strony osoby doro-
słej podczas spożywania
posiłków.

3

Lp.

Badana kompetencja

Zachowania dziecka podczas badania

gdy nauczyciel przyznaje

4 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

3 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

2 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

1 punkt

10

Nakrywa do stołu
i sprząta po posiłku
zgodnie z przyjętymi
zasadami.

Potrafi samodzielnie
zasznurować buty, zawiązać
kokardki, funkcjonuje samo-
dzielnie, często pomaga
innym dzieciom.

Działa wolno, wymaga ćwi-
czenia sznurowania butów
i wiązania kokardek, ale jest
samodzielne.

Ma jeszcze trudności
w samodzielnym sznurowa-
niu butów i wiązaniu kokar-
dek, wynikające z niskiej
sprawności manualnej,
często oczekuje pomocy
nauczyciela.

Funkcjonuje na poziomie
dziecka młodszego, nie
potrafi sznurować butów
i wiązać kokardek.
Jest niesamodzielne w tym
zakresie.

11

Samodzielnie wykonuje
czynności higieniczne
(mycie, wycieranie rąk,
mycie zębów).

Sprawnie i bez pomocy
osoby dorosłej potrafi wyko-
nać czynności higieniczne
(mycie, wycieranie rąk,
mycie zębów).

Rzadko potrzebuje pomocy
osoby dorosłej podczas
wykonywania czynno-
ści higienicznych (mycie,
wycieranie rąk, mycie
zębów).

Ma jeszcze trudności
w samodzielnym wykony-
waniu czynności higienicz-
nych (mycie, wycieranie
rąk, mycie zębów) wyni-
kające z niskiej sprawności
manualnej, często oczekuje
pomocy nauczyciela.

Oczekuje stałej pomocy
ze strony osoby dorosłej
podczas wykonywania
czynności higienicznych
(mycie, wycieranie rąk,
mycie zębów).

12

Wywiązuje się
z obowiązków
dyżurnego.

Bardzo dobrze wywią-
zuje się z obowiązków
dyżurnego.

Raczej dobrze wywiązuje się
z obowiązków dyżurnego,
czasami potrzebuje przypo-
mnienia osoby dorosłej.

Często nie wywiązuje się
z powierzonych obowiąz-
ków dyżurnego. Potrzebuje
przypomnienia i pomocy
osoby dorosłej.

Mimo przypominania osoby
dorosłej – nie wywiązuje się
z obowiązków dyżurnego.

13

Samodzielnie
przygotowuje
i porządkuje swoje
miejsce pracy.

Potrafi samodzielnie sprzą-
tać zabawki i porządko-
wać miejsce pracy, często
pomaga innym dzieciom.
Rozumie potrzebę utrzy-
mania porządku w swoim
otoczeniu.

Raczej utrzymuje porządek
w swoim otoczeniu. Cza-
sami potrzebuje zachęty
osoby dorosłej, aby odłożyć
na miejsce zabawki i upo-
rządkować miejsce pracy.

Rzadko utrzymuje porządek
w swoim otoczeniu. Często
potrzebuje wielokrotnych
upomnień, zachęty nauczy-
ciela, aby odłożyć zabawki
na swoje miejsce. Niechęt-
nie uczestniczy w pracach
porządkowych.

Nie dba o porządek
w swoim otoczeniu. Mimo
wielokrotnych upomnień
nie odkłada zabawek
na swoje miejsce. Nie chce
uczestniczyć w pracach
porządkowych.

14

Sprawnie łączy klocki
różnego typu i buduje
proste budowle.

Chętnie buduje z różnego
typu klocków. Tworzy różne
kompozycje.

Dość chętnie buduje proste
budowle z klocków różnego
typu.

Rzadko jest zainteresowane
budowaniem z klocków.
Potrzebuje pomocy nauczy-
ciela podczas budowania
prostych budowli.

Nie wykazuje zaintereso-
wania zabawami konstruk-
cyjnymi. Mimo pomocy
nauczyciela z trudem
buduje proste budowle.

4

Lp.

Badana kompetencja

Zachowania dziecka podczas badania

gdy nauczyciel przyznaje

4 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

3 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

2 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

1 punkt

15

Lepi z plasteliny,
np. człowieka, zwierzę;
lepi proste kształty
przestrzenne – figury
(owoce, warzywa).

Sprawnie lepi z plasteliny
różne kształty: człowieka,
zwierzę, figury itp.

Dość chętnie lepi z plaste-
liny proste kształty prze-
strzenne, człowieka, zwie-
rzę. Czasem ma trudności
z wykonaniem zadania, ale
potrafi samodzielnie prze-
zwyciężyć trudności.

Rzadko jest zainteresowane
lepieniem z plasteliny.
Potrzebuje pomocy nauczy-
ciela podczas lepienia
kształtów przestrzennych.

Odmawia lepienia z plaste-
liny kształtów przestrzen-
nych. Ma dużo problemów
z ulepieniem człowieka czy
zwierzęcia i zawsze czeka
na pomoc dorosłego.

16

Potrafi nawlekać
na żyłkę korale
(makaron, jarzębinę itp.).
Przecina nożyczkami
papier, tnie po prostej
linii.

Sprawnie nawleka na żyłkę
korale, przecina nożyczkami
papier, tnie po prostej linii.

Potrafi dość sprawnie
nawlekać na żyłkę korale,
przecina nożyczkami papier
i tnie po prostej linii.

Potrzebuje pomocy nauczy-
ciela podczas nawlekania
na żyłkę korali, przeci-
nania nożyczkami kartki
po linii prostej. Rzadko
jest zainteresowane takimi
aktywnościami.

Odmawia samodzielnego
cięcia nożyczkami, nawle-
kania na żyłkę korali. Nie
potrafi ciąć po linii prostej.
Zawsze czeka na pomoc
dorosłego.

17

Koloruje obrazki,
wypełnia kolorem
kontury. Rysuje rysunek
zgodny z podanym
tematem; postacie mają
podstawowe części.

Wykazuje się bardzo dobrą
sprawnością manualną.
Zawsze prawidłowo:
trzyma ołówek, rysuje linie
pionowe, poziome i ukośne,
rysuje figury geometryczne
i odwzorowuje szlaczki.

Zwykle prawidłowo: trzyma
ołówek, rysuje linie pio-
nowe, poziome i ukośne,
rysuje figury geometryczne
i odwzorowuje szlaczki.

Często nieprawidłowo
trzyma ołówek, niepra-
widłowo rysuje linie pio-
nowe, poziome i ukośne,
rysuje figury geometryczne
i odwzorowuje szlaczki.
Potrzebuje ćwiczeń w tym
zakresie.

Jest niesprawne manualnie.
Nie potrafi prawidłowo
trzymać ołówka, rysować
linii pionowych, poziomych
i ukośnych, rysować figur
geometrycznych i odwzoro-
wywać szlaczków. Potrze-
buje ćwiczeń w tym zakresie.

18

Ma ustaloną
lateralizację.

Ma ustaloną lateralizację
(stronność ciała).

Lateralizacja ustalona,
zgodnie z normą wiekową,
rękę zamienia rzadko,
nie wymaga pomocy
nauczyciela.

Lateralizacja nieustalona,
wymagająca ćwiczeń stymu-
lujących.

Lateralizacja nieustalona,
skrzyżna, dziecko
bardzo często zamienia
rękę, co wpływa na jakość
wykonywanych zadań,
występują liczne trudności.

19

Na obrazkach
widzi do kilkunastu
elementów,
nie spostrzega jeszcze
zależności między
elementami ilustracji.

Jest spostrzegawcze. Potrafi
na obrazku zobaczyć
do kilkunastu elementów,
dostrzega zależności między
elementami ilustracji.

Na obrazku dostrzega tylko
kilka elementów. Po napro-
wadzeniu przez nauczyciela
– dostrzega zależność mię-
dzy elementami obrazka.

Mimo wsparcia osoby doro-
słej na obrazkach dostrzega
tylko pojedyncze elementy.
Ma duże probemy ze spo-
strzeganiem zależności mię-
dzy elementami na obrazku.

Nie potrafi dostrzec żad-
nych zależności między
elementami obrazka,
po wskazaniu przez nauczy-
ciela wymienia elementy
obrazka.

5

Lp.

Badana kompetencja

Zachowania dziecka podczas badania

gdy nauczyciel przyznaje

4 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

3 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

2 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

1 punkt

20

Spostrzega podstawowe
części ciała człowieka,
zwierząt.

Wyróżnia poszczególne czę-
ści ciała człowieka lub zwie-
rzęcia, nazywając je prawi-
dłowo, zna różne określenia
na części ciała (np. wie, że
łapy to nogi, łeb to głowa).

Nazywa z pomocą osób
dorosłych różne części ciała
człowieka lub zwierzęcia.

Wyróżnia tylko niektóre
części ciała (np. głowę),
zastanawia się. Z częściami
zwierząt ma problem (np.
nie wie, że łapy to nogi, łeb
to głowa).

Myli różne części ciała,
nie zna nazw, stosuje
neologizmy.

21

Buduje proste budowle
według załączonego
wzoru.

Z łatwością buduje proste
budowle według załączo-
nego wzoru o stopniu trud-
ności znacznie przekracza-
jącym możliwości dziecka
w tym wieku.

Prawidłowo buduje proste
budowle według załączo-
nego wzoru. Czasem ma
trudności, ale potrafi je
samodzielnie przezwycię-
żyć. Wraca do wcześniej
zbudowanych budowli.

Wymaga zachęty i stałego
nadzoru osoby dorosłej
podczas budowania pro-
stych budowli według załą-
czonego wzoru. Często nie
radzi sobie z budowaniem,
zniechęca się. Nie chce
ponawiać prób.

Często odmawia budo-
wania prostych budowli
według załączonego wzoru,
a jeśli przystąpi do budo-
wania, wybiera wzór o niż-
szym stopniu trudności.
Ma dużo problemów
z budowaniem, czeka
na pomoc dorosłego.

22

Rozumie czytany tekst,
uważnie słucha.

Słucha ze zrozumieniem,
wie, co czyta nauczyciel,
potrafi opowiedzieć treść
słyszanego opowiadania,
bajki.

Z pomocą nauczyciela
oowiada treść czyta-
nego przez nauczyciela
utworu, buduje dłuższe
wypowiedzi.

Aby opowiedzieć treść sły-
szanego opowiadania, bajki,
wymaga zadawania pytań.
Opowiada pojedynczymi
słowami.

Mimo pytań, nie wie,
co czytał nauczyciel.

23

Potrafi tworzyć proste
rymy. W wyuczonym
wierszu odtwarza rymy.

Z łatwością rozpoznaje
i wskazuje rymujące się
w wierszu słowa. Szybko
potrafi tworzyć proste rymy.
Odtwarza rymy w wyuczo-
nym wierszu.

Rozpoznaje i wskazuje,
które słowa w wierszu się
rymują. Potrafi tworzyć
proste rymy. W wyuczonym
wierszu odtwarza rymy,
chociaż czasem potrzebuje
dodatkowych powtórzeń.

Rozpoznaje z pomocą
nauczyciela rymujące
się słowa, często się
myli, odtwarzając rymy
w wyuczonym wierszu.

Nie potrafi wymienić rymu-
jących się słów.

24

Odtwarza proste rytmy.

Z łatwością odtwarza proste
rytmy.

Czasem myli się pod-
czas ćwiczeń, w których
odtwarza proste rytmy
i potrzebuje dodatkowych
powtórzeń.

Często się myli podczas
ćwiczeń, w których odtwa-
rza proste rytmy. Tego typu
ćwiczenia sprawiają dziecku
trudność.

Mimo zachęty nie potrafi
odtwarzać prostego rytmu.

6

Lp.

Badana kompetencja

Zachowania dziecka podczas badania

gdy nauczyciel przyznaje

4 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

3 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

2 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

1 punkt

25

Wypowiada się
na określony temat
i umiejętnie formułuje
myśli w zdania.

Mówi chętnie na okreslony
temat, swobodnie, formułuje
zdania złożone, interpretuje
treść obrazka, ma bogaty
słownik, wymawia popraw-
nie głoski, w tym: sz, ż, cz,
dż, r.

Wpowiada się na dany
temat, ale całość opisuje,
posługując się prostymi
zdaniami.

Wypowiadając się, formu-
łuje jedno zdanie proste,
dalej wylicza lub wymienia
nazwy pojedynczych przed-
miotów lub czynności.

Nie chce się wypowiadać
na dany temat. Wymaga
zachęty, źle wymawia nie-
które dźwięki, mówi dzie-
cinnie (mowa zmiękczona),
jąka się, zacina, ma ubogi
zasób słów, występują
agramatyzmy.

26

Odróżnia elementy
świata fikcji
od rzeczywistości.

Odróżnia elementy świata
fikcji od rzeczywistości.
Dostrzega logiczny
związek między faktami
a zda rzeniami.

Z niewielką pomocą
nauczyciela odróżnia
elementy świata fikcji
od rzeczywistości.

Ma trudności z odróżnia-
niem elementów świata
fikcji od rzeczywistości.
Wymaga pomocy nauczy-
ciela w tym zakresie.

Nie odróżnia ele-
mentów świata fikcji
od rzeczywistości.

27

Opowiada o zdarzeniach
(z przedszkola),
odpowiada na pytania.

Bardzo chętnie opowiada
o zdarzeniach (z przed-
szkola). Udziela wyczerpu-
jących odpowiedzi na każde
pytanie. Wypowiada się
pełnymi zdaniami.
Samo inicjuje rozmowę.

Opowiada o zdarzeniach
(z przedszkola). Posługuje
się prostymi zdaniami.
Czasami oczekuje wsparcia
osoby dorosłej.

Opowiada o zdarzeniach
z pomocą osoby dorosłej.
Formułuje jedno zdanie pro-
ste, dalej wymienia czynno-
ści, przedmioty lub osoby.

Mimo zachęty nie opo-
wiada o zdarzeniach
z przedszkola, nie odpo-
wiada na pytania. Ma ubogi
zasób słów.

28

Posługuje się pojęciami
dotyczącymi następstw
czasu (wczoraj, jutro,
rano, wieczorem),
w tym nazwami pór
roku, nazwami dni
tygodnia i miesięcy.

Prawidłowo posługuje się
pojęciami dotyczącymi
następstw czasu (wczoraj,
jutro, rano, wieczorem),
w tym nazwami pór roku,
nazwami dni tygodnia
i miesięcy.

Posługuje się pojęciami
dotyczącymi następstw
czasu (wczoraj, jutro,
rano, wieczorem), w tym
nazwami pór roku, nazwami
dni tygodnia i miesięcy,
popełniając pojedyncze
błędy.

Z pomocą nauczyciela
podejmuje próby posługi-
wania się pojęciami doty-
czącymi następstw czasu
(wczoraj, jutro, rano, wie-
czorem), w tym nazwami
pór roku, nazwami dni
tygodnia i miesięcy.

Mimo zachęty nie podej-
muje się zadania lub wyko-
nuje zadanie niepoprawnie.

29

Przelicza elementy
zbioru – posługuje się
liczebnikami głównymi.

Samodzielnie przelicza ele-
menty zbioru – posługuje
się liczebnikami głównymi.
Ostatni liczebnik odnosi
do wielkości zbioru.

Popełniając drobne błędy,
przelicza elementy zbioru –
posługuje się liczebnikami
głównymi.

Z pomocą nauczyciela
podejmuje próby przeli-
czania elementów zbioru,
posługując się liczebnikami
głównymi. Wymaga ćwi-
ceńw tym zakresie.

Myli się podczas przelicania
elementów zbioru, nie rozu-
mie zadania lub nie podej-
muje się wykonania zadania
samodzielnie ani z pomocą
nauczyciela.

7

Lp.

Badana kompetencja

Zachowania dziecka podczas badania

gdy nauczyciel przyznaje

4 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

3 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

2 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

1 punkt

30

Przelicza elementy
zbioru – posługuje
się liczebnikami
porządkowymi.

Samodzielnie przelicza
elementy zbioru – posłu-
guje się liczebnikami
porządkowymi.

Popełniając drobne błędy,
przelicza elementy zbioru –
posługuje się liczebnikami
porządkowymi.

Z pomocą nauczyciela
podejmuje próby przeli-
czania elementów zbioru,
posługując się liczebnikami
porządkowymi.

Myli się podczas przeli-
czania elementów zbioru,
nie rozumie zadania
lub nie podejmuje się
wykonania zadania samo-
dzielnie ani z pomocą
nauczyciela.

31

Powtarza rymowanki
i proste wierszyki,
śpiewa piosenki.

Z łatwością powtarza
w języku obcym: rymo-
wanki, proste wierszyki,
śpiewa piosenki, samo
prowadzi takie zabawy.

Powtarza w języku obcym:
rymowanki, proste wier-
szyki, śpiewa piosenki.

Ma trudności z powta-
rzaniem w języku obcym:
rymowanek, prostych wier-
szyków, ze śpiewaniem
piosenek.

Nie powtarza w języku
obcym: rymowanek,
prostych wierszyków,
nie śpiewa piosenek.

32

Rozumie bardzo proste
polecenia i je wykonuje.

Bardzo dobrze rozumie
polecenia w języku obcym
i je wykonuje.

Rozumie bardzo proste
polecenia w języku obcym
i je wykonuje.

Ma trudności z rozumie-
niem bardzo prostych pole-
ceń w języku obcym i z ich
wykonaniem.

Nie rozumie bardzo pro-
stych poleceń w języku
obcym i nie wykonuje ich.

33

Używa prostych
zwrotów w codziennych
sytuacjach.

Bardzo często używa pro-
stych zwrotów w języku
obcym w codziennych
sytuacjach.

Używa prostych zwrotów
w języku obcym w codzien-
nych sytuacjach. Umiejęt-
ność należy doskonalić.

Samo nie używa prostych
zwrotów w języku obcym
w codziennych sytuacjach,
oczekuje wsparcia
nauczyciela.

Nigdy nie używa prostych
zwrotów w języku obcym
w codziennych sytuacjach.

34

Wypowiada się
w różnych formach
(np. ruchowej, werbalnej,
artystycznej) na temat
wysłuchanej historyjki.

Z łatwością wypowiada się
w języku obcym na temat
wysłuchanej historyjki –
w różnych formach
(np. ruchowej, werbalnej,
artystycznej).

Wypowiada się w języku
obcym na temat wysłucha-
nej historyjki – w różnych
formach (np. ruchowej,
werbalnej, artystycznej).
Czasem potrzebuje wsparcia
nauczyciela.

Ma trudności z wypowia-
daniem się w języku obcym
na temat wysłuchanej
historyjki – bez względu
na formę (np. ruchową, wer-
balną, artystyczną).

Nie potrafi i nie chce wypo-
wiadać się w języku obcym
na temat wysłuchanej
historyjki – w żadnej z form
(np. ruchowej, werbalnej,
artystycznej).

35

Współpracuje w zespole,
przyjmując różne role.

Zawsze chętnie współpra-
cuje w zespole, przyjmując
różne role.

Najczęściej współpracuje
w zespole, przyjmując
różne role.

Rzadko współpracuje
w zespole, przyjmując różne
role. Zazwyczaj odmawia.

Nie współpracuje w zespole,
nie podejmuje prób.

8

Lp.

Badana kompetencja

Zachowania dziecka podczas badania

gdy nauczyciel przyznaje

4 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

3 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

2 punkty

gdy nauczyciel przyznaje

1 punkt

36

Samodzielnie ocenia
zachowanie swoje
i innych.

Prawidłowo ocenia
zachowanie swoje i innych,
adekwatnie do sytuacji.

Samodzielnie ocenia
zachowanie swoje i innych,
ale wymaga wsparcia
nauczyciela.

Nie potrafi samodzielnie
ocenić zachowania swojego
i innych. Oczekuje pomocy
nauczyciela.

Nie podejmuje się oceny
zachowania swojego
i innych.

37

Przestrzega norm
i zasad ustalonych
w grupie.

Zna i rozumie ustalone
normy i zasady w grupie,
zawsze ich przestrzega.

Zna, rozumie ustalone
normy i zasady w grupie,
przestrzega ich, choć
czasami wymaga przy-
pomnienia.

Najczęściej nie stosuje
ustalonych norm i zasad
w grupie. Nie rozumie
ich, wymaga wdrażania
do przestrzegania reguł obo-
wiązujących w społeczności
dziecięcej.

Sprawia trudności wycho-
wawcze, nie zna i nie prze-
strzega norm i zasad ustalo-
nych w grupie.

38

Reaguje w sposób
akceptowalny
społecznie w różnych
sytuacjach (brak wyco-
fania się, bierności,
reakcji agresywnych,
histerycznych).

Zawsze reaguje w sposób
akceptowalny społecznie
w różnych sytuacjach.

Zazwyczaj reaguje w sposób
akceptowalny społecznie
w różnych sytuacjach.

Podejmuje próby reagowa-
nia w sposób akceptowalny
społecznie w różnych sytu-
acjach, ale oczekuje pomocy
nauczyciela.

Nigdy nie reaguje
w sposób akceptowalny
społecznie. Sprawia trud-
ności wychowawcze.

39

Zna zawody wykony-
wane przez rodziców
i osoby z najbliższego
otoczenia.

Zna zawody wykonywane
przez rodziców i osoby
z najbliższego otoczenia.
Chętnie wypowiada się
na ten temat.

Zna zawody wykonywane
przez rodziców i osoby
z najbliższego otoczenia.
Z pomocą nauczyciela
wypowiada się na ich temat.

Myli zawody wykonywane
przez rodziców i osoby
z najbliższego otoczenia.

Mimo zachęty nigdy nie
mówi o zawodach wyko-
nywanym przez rodziców
i osoby z najbliższego oto-
czenia. Nie zna ich.