źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

257

9

WYKORZYSTANIE ZAAWANSOWANYCH

TECHNOLOGII TELEINFORMATYCZNYCH

W ZARZĄDZANIU MAGAZYNAMI

Remigiusz Kozłowski

Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem, Uniwersytet Łódzki

1. Wprowadzenie

Magazyny we współczesnej gospodarce pełni

ą

coraz wa

ż

niejsz

ą

rol

ę

.

Powierzchnia i liczba nowo budowanych takich obiektów ci

ą

gle wzrasta. Rosn

ą

tak

ż

e wymagania stawiane magazynom do których nale

żą

m.in.: szybka

identyfikacja miejsca składowania towarów, wydajne

ś

rodki transportu

wewn

ę

trznego, mo

ż

liwo

ść

szybkiej kompletacji produktów, itp. Wzrasta tak

ż

e

liczba ró

ż

norodnych zada

ń

, które s

ą

realizowane w budynkach magazynowych.

W efekcie współczesne magazyny staj

ą

si

ę

coraz bardzie zło

ż

onymi

„przedsi

ę

biorstwami”, którymi zarz

ą

dzanie staje si

ę

coraz trudniejsze. Zaczyna

tak

ż

e by

ć

widoczna specjalizacja magazynów.

Post

ę

p technologiczny ma olbrzymi wpływ na sposób do realizacji procesów

magazynowych oraz wsparcie zarz

ą

dzania tymi obiektami.

Celem artykułu jest scharakteryzowanie zaawansowanych technologii

teleinformatycznych, które znajduj

ą

zastosowanie w magazynach.

2. Specyfika i rola magazynów we współczesnej gospodarce

Magazyn okre

ś

lany jest jako jednostka organizacyjno – funkcjonalna

przeznaczona do składowania zapasów i zajmuj

ą

ca wyodr

ę

bnion

ą

przestrze

ń

wyposa

ż

on

ą

we wła

ś

ciwe

ś

rodki techniczne i obsługiwana przez zespół ludzi [1,

s. 11]. Magazyn mo

ż

e wi

ę

c zajmowa

ć

tylko cz

ęść

budowli, cały budynek lub

składa

ć

si

ę

z kilku obiektów. W tej ostatniej z wymienionych mo

ż

liwo

ś

ci musi

by

ć

spełniony warunek,

ż

e budowle magazynu posiadaj

ą

wspólne pole przyj

ęć

i

wyda

ń

towarów.

Bardzo du

ż

a ró

ż

norodno

ść

wyst

ę

puj

ą

cych na rynku towarów spowodowała

konieczno

ść

dopasowania do nich magazynów, które musz

ą

skutecznie chroni

ć

przechowywane dobra w takim stopniu, aby nie utraciły one walorów
jako

ś

ciowych oraz nie zostały rozkradzione. Wa

ż

ne jest tak

ż

e zapewnienie

źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

258

bezpiecze

ń

stwa zatrudnionym pracownikom [2, s. 91]. Z tych powodów mamy

do czynienia z olbrzymim zró

ż

nicowaniem istniej

ą

cych magazynów. Rodzaj

magazynu do przechowywania danego produktu zale

ż

y m.in. od:

− wła

ś

ciwo

ś

ci fizykochemicznych towarów,

− czasu magazynowania,
− warto

ś

ci towaru,

− rotowania towarów w magazynie,
− wykonywanie czynno

ś

ci na produktach,

− kompletacji produktów.

Zarówno w literaturze jak i w praktyce gospodarczej bardzo cz

ę

sto

rozró

ż

nia si

ę

cztery rodzaje magazynów [3, s.118-119]:

− Magazyn otwarty

–

najcz

ęś

ciej ogrodzona i utwardzona powierzchnia

słu

żą

ca do przechowywania odpornych na wpływy atmosferyczne

produktów o niewielkiej warto

ś

ci.

− Magazyn półotwarty

–

posiada dach i w niektórych przypadkach jedn

ą

ś

cian

ę

. Zapewnia ochron

ę

produktów przed opadami atmosferycznymi. Jego

budowa jest dro

ż

sza od magazynu otwartego.

− Magazyn zamkni

ę

ty

–

to budynek posiadaj

ą

cy dach i wszystkie

ś

ciany

boczne. Mo

ż

e mie

ć

wi

ę

cej ni

ż

jedn

ą

kondygnacj

ę

. Zapewnia dobr

ą

ochron

ę

przed warunkami atmosferycznymi oraz kradzie

ż

ami. Ponadto dzi

ę

ki

odpowiednim konstrukcjom i wyposa

ż

eniu istnieje mo

ż

liwo

ś

ci regulacji

parametrów takich jak np. temperatura, wilgotno

ść

powietrza, skład

chemiczny powierza, itp. Koszty budowy i eksploatacji takich magazynów
s

ą

wysokie.

− Magazyn specjalny

–

słu

ż

y do przechowywania materiałów o szczególnych

cechach i wymaganiach. Do tego rodzaju magazynów zaliczamy m.in.:
cysterny do przechowywania paliw płynnych, elewatory zbo

ż

owe,

podziemne zbiorniki gazu, itp.
Istnieje jeszcze wiele innych klasyfikacji magazynów według ró

ż

nych

kryteriów, które nie zostan

ą

przedstawione w niniejszym artykule.

Decyduj

ą

c si

ę

na wybór rodzaju magazynu, który przedsi

ę

biorstwo b

ę

dzie

zamierzało wybudowa

ć

lub w których b

ę

dzie chciało składowa

ć

swoje towary

trzeba kierowa

ć

si

ę

przede wszystkim dwoma parametrami: wymogami

przechowywanych produktów oraz kosztami ich magazynowania.

Od dłu

ż

szego czasu podejmowane s

ą

wysiłki przez przedsi

ę

biorstwa

zmierzaj

ą

ce do ograniczenia utrzymywanych zapasów lub nawet ich eliminacji

(systemy just in time) co w konsekwencji powinno spowodowa

ć

zmniejszenie

popytu na powierzchni

ę

magazynow

ą

.

Zapasy s

ą

gromadzone w ró

ż

nych „miejscach” ła

ń

cucha logistycznego np.

zapasy surowców czy półproduktów w zaopatrzeniu lub gotowe produkty w
dystrybucji. Cele utrzymywania tych zapasów, sposoby zarz

ą

dzania nimi jak

równie

ż

podej

ś

cie do roli czasu zale

żą

wła

ś

nie od tego, w którym miejscu si

ę

one znajduj

ą

[7, s. 392-393].

źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

259

Do głównych przyczyn utrzymywania zapasów produktów zalicza si

ę

:

konieczno

ść

zapewnienia odpowiedniego poziomu obsługi klientów,

sezonowo

ść

popytu, oszcz

ę

dno

ś

ci na transporcie, oszcz

ę

dno

ś

ci na skali

produkcji i konieczno

ść

zagwarantowania ci

ą

gło

ś

ci produkcji [8, s. 43].

W ostatnich latach obserwuje si

ę

intensywny rozwój ró

ż

norodnych usług

dodanych, które s

ą

realizowane na terenie magazynu takich jak: czynno

ś

ci

wykonywane na produktach czy kompletacja towarów na zlecenie klientów. Do
czynno

ś

ci wykonywanych na produktach zalicza si

ę

m.in.:

−

pakowanie i przepakowywanie,

−

et yki et owa ni e,

−

składanie produktów z komponentów,

−

monta

ż

elementów produktów gotowych,

−

instalowanie elektronicznych kart i chipów,

−

wgrywanie oprogramowania,

−

dodatkowe wyposa

ż

anie urz

ą

dze

ń

.

Procesy kompletacji produktów i czynno

ś

ci wykonywane na produktach

przyczyniły si

ę

tak

ż

e do szybkiego zwi

ę

kszania powierzchni magazynowych.

Dane z praktyki gospodarczej pokazuj

ą

,

ż

e zapotrzebowanie na magazyny

nie maleje lecz wzrasta. Podobne zjawiska zachodz

ą

w naszym kraju. Analitycy

z firmy Cushman & Wakefield (C&W) w swoim opracowaniu okre

ś

laj

ą

aktualn

ą

sytuacj

ę

w Polsce w tym segmencie gospodarki jako boom [4, s. 14-15].

Najwi

ę

cej magazynów w naszym kraju istnieje i powstaje w okolicach

Warszawy, na Górnym

Ś

l

ą

sku, w Poznaniu i w Polsce Centralnej (głównie w

okolicach Łodzi i Piotrkowa Trybunalskiego).

Prognozy dalszego rozwoju powierzchni magazynowych w naszym kraju s

ą

bardzo obiecuj

ą

ce. Sytuacja ta wnika m.in. z poło

ż

enia geograficznego Polski

oraz planów intensywnej rozbudowy infrastruktury makrologistyki w ci

ą

gu

najbli

ż

szych kilku lat [5, s. 2-11]. W Polsce Centralnej tak

ż

e nale

ż

y spodziewa

ć

si

ę

dalszego szybkiego wzrostu istniej

ą

cych powierzchni magazynowych w

zwi

ą

zku z za

ż

egnaniem istniej

ą

cych zagro

ż

e

ń

dla budowy korzystnego dla tego

regionu układu sieci komunikacyjnych [6, s. 39-44].

3. Strefy w magazynie i ich wyposa

ż

enie

Współczesne magazyny stały si

ę

miejscem realizacji wielu zada

ń

. Ich liczba

na przestrzeni ostatnich dziesi

ę

cioleci ul

ę

gała ci

ą

głemu wzrostowi i tendencja ta

nadal si

ę

utrzymuje. Doprowadziło to wyspecjalizowania obszarów

wewn

ę

trznych magazynów. Obecnie mo

ż

na wyró

ż

ni

ć

nast

ę

puj

ą

ce strefy w

tych obiektach [9, s. 123-125]:

−

p r z y j

ę ć

,

−

skła dowa nia ,

−

ko mp l et a c j i ,

−

ma ni p u l a c j i ,

−

w y d a ń .

źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

260

W ka

ż

dej strefie odbywaj

ą

si

ę

inne czynno

ś

ci. Cz

ę

sto strefa przyj

ęć

i

wyda

ń

to fizycznie jeden obszar. Takie rozwi

ą

zanie pozwala na zwi

ę

kszenie

powierzchni innych stref w magazynie oraz lepsze wykorzystanie istniej

ą

cego

tam oprzyrz

ą

dowania. W skład wyposa

ż

enia strefy przyj

ęć

i wyda

ń

wchodz

ą

m.in. urz

ą

dzenia kontrolno – pomiarowe pozwalaj

ą

ce na ocen

ę

ilo

ś

ciow

ą

i

jako

ś

ciow

ą

„przepływaj

ą

cych” przez te strefy wyrobów. Jest to niew

ą

tpliwie

newralgiczne miejsce w magazynie wymagaj

ą

ce zapewnienia

ś

cisłej kontroli aby

przedsi

ę

biorstwo nie ponosiło strat z tytułu np. wydanych w zbyt du

ż

ej liczbie

towarów, przyj

ę

cia złej jako

ś

ci produktów, kradzie

ż

y, itp.

Wyposa

ż

enie w strefie składowania silnie uzale

ż

nione jest od rodzaju

towarów przechowywanych w magazynie. Mog

ą

by

ć

to np. palety lub ró

ż

nego

rodzaju regały, które umo

ż

liwiaj

ą

wielopoziomowe uło

ż

enie towarów.

Strefa kompletacji mo

ż

e nie by

ć

wydzielona fizycznie. Takie wydzielenie

jest stosowane, gdy czynno

ś

ci kompletacji jest du

ż

o. Czynno

ś

ci te w zale

ż

no

ś

ci

od rodzaju i ilo

ś

ci kompletowanych towarów wymagaj

ą

ró

ż

nego wyposa

ż

enia.

W magazynach realizuj

ą

cych zlecenia handlu internetowego spotyka si

ę

bardzo

zaawansowane technologicznie rozwi

ą

zania cz

ę

sto z du

ż

ym stopniem

automatyzacji realizowanych procesów.

Strefa manipulacji mo

ż

e tak

ż

e nie wyst

ę

powa

ć

w ka

ż

dym magazynie.

Czynno

ś

ci manipulacji s

ą

realizowane przy wykorzystaniu specjalistycznego

sprz

ę

tu. Zarz

ą

dzanie t

ą

stref

ą

jest trudne dla kierownictwa magazynu ze

wzgl

ę

du na zasadnicze ró

ż

nice wyst

ę

puj

ą

ce w wykonywanych zadaniach.

Procesy realizowane w strefie manipulacji s

ą

bardzo podobne do tych

spotykanych w przedsi

ę

biorstwach produkcyjnych. Z tego powodu w wielu

przypadkach wydzielono w ramach outsourcingu ten obszar działalno

ś

ci w

postaci

odr

ę

bnych

podmiotów

gospodarczych.

Przykładem

takiego

post

ę

powania jest firma FM Logistics, która powołała spółk

ę

joint venture z

przedsi

ę

biorstwem Kuehne+Nagel o nazwie CO_logic.

Aby towary przepływały pomi

ę

dzy poszczególnymi strefami niezb

ę

dne s

ą

odpowiednie

ś

rodki transportu wewn

ę

trznego. Najbardziej uniwersalne i

rozpowszechnione s

ą

wózki widłowe. Tych urz

ą

dze

ń

w praktyce gospodarczej

wyst

ę

puje bardzo du

ż

o rodzajów. Do pozostałych zaliczmy m.in. układnice,

ż

urawie lub wyci

ą

gniki. W strefach kompletacji i manipulacji w nowoczesnych

magazynach mo

ż

emy spotka

ć

m.in. przeno

ś

niki ta

ś

mowe lub rolkowe za

pomoc

ą

których przemieszcza si

ę

towary wewn

ą

trz przedsi

ę

biorstwa.

Niezb

ę

dnym wyposa

ż

eniem ka

ż

dego magazynu jest tak

ż

e infrastruktura

pozwalaj

ą

ca na odpowiedni przepływ informacji. Urz

ą

dzenia realizuj

ą

ce te

zadania musz

ą

by

ć

w ka

ż

dej strefie magazynu i zostan

ą

omówione w punkcie 5

niniejszego opracowania.

Warto tak

ż

e wspomnie

ć

o nowoczesnych technologiach wykorzystywanych

do budowy samego magazynu. Wykorzystanie płyt poliw

ę

glanowych oraz

zmodyfikowanych za pomoc

ą

plastyfikatorów elementów betonowych

stanowi

ą

cych konstrukcj

ę

budynku pozwala na obni

ż

enie kosztów zarówno

budowy jak i eksploatacji oraz lepsze zapewnienie dobrych warunków pracy
zatrudnionym [10 , s. 307-307].

źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

261

4. Zarz

ą

dzanie czynno

ś

ciami magazynowymi

Kierownictwo magazynu ma cały szereg trudnych zada

ń

do realizacji. Za

najwa

ż

niejsze mo

ż

na przyj

ąć

:

− sterowanie i koordynacja procesów składowania i przemieszczania towarów,
− efektywne wykorzystanie pomieszcze

ń

magazynowych,

− zmniejszenie liczby operacji ładunkowych,
− ułatwienie prac magazynowych i skrócenie czasu ich wykonywania,
− optymalizacja liczby zatrudnionych w magazynie.

Aby te zadania zrealizowa

ć

musz

ą

odpowiednio sterowa

ć

czynno

ś

ciami,

które odbywaj

ą

si

ę

w poszczególnych strefach magazynu. Czynno

ś

ci te to:

− przyj

ę

cie towaru,

− składowanie,
− kompletacja,
− rotacja wewn

ę

trzna,

− manipulacji,
− wydania towaru.

Przyjmuj

ą

towar nale

ż

y dokona

ć

jego oceny pod wzgl

ę

dem jako

ś

ci i ilo

ś

ci.

Nast

ę

pnie zdecydowa

ć

o lokalizacji, w której b

ę

dzie on składowany. Wybór tej

lokalizacji zale

ż

y od ilo

ś

ci danego towaru oraz przewidywanego czasu jego

składowania. Potem realizowane s

ą

czynno

ś

ci przygotowuj

ą

ce do składowania i

towar jest przewo

ż

ony za pomoc

ą ś

rodków transportu wewn

ę

trznego do

wybranego miejsca składowania.

Procesy kompletacji nale

żą

do jednych z trudniejszych, z którymi mamy do

czynienia w magazynie. Bardzo wa

ż

na jest tutaj dobra organizacja pracy. Nale

ż

y

zdecydowa

ć

o kolejno

ś

ci zlece

ń

kompletacyjnych, sposobie kompletacji oraz

kontroli efektów tego procesu. Coraz cz

ęś

ciej spotyka si

ę

w praktyce cały szereg

rozwi

ą

za

ń

, w których wykorzystuje si

ę

automatyk

ę

i robotyk

ę

np. w

magazynach leków. W tym przypadku klientami s

ą

apteki, których zlecenia s

ą

realizowane przy wykorzystaniu regałów z automatycznymi podajnikami oraz
przeno

ś

ników rolkowych.

Podobnie wygl

ą

da sytuacja przy realizacji czynno

ś

ci manipulacji. W

nowoczesnych, obecnie stosowanych rozwi

ą

zaniach tak

ż

e bardzo cz

ę

sto

wykorzystywana jest automatyka i robotyka, która w znacznym stopniu
eliminuje prace ludzk

ą

i zwi

ę

ksza wymagania w stosunku do zatrudnionych tam

pracowników.

Zarz

ą

dzanie rotacj

ą

wewn

ę

trzn

ą

towarów jest czynno

ś

ci

ą

bardzo trudn

ą

do realizacji. Powoduje ona dodatkowe obci

ąż

enie prac

ą

i zwi

ą

zane z tym

koszty. Podstawowym problemem jest okre

ś

lenie kryteriów, które maj

ą

decydowa

ć

o tym,

ż

e tak

ą

czynno

ść

nale

ż

y przeprowadzi

ć

w stosunku do danej

partii towarów umieszczonych w okre

ś

lonej lokalizacji lub lokalizacjach.

Kierownictwo

d

ąż

y m.in. do skrócenia czasu realizacji czynno

ś

ci

magazynowych. Wi

ę

c te towary, które rotuj

ą

wolniej powinno si

ę

przenie

ść

w

miejsca, gdzie czas ich przewiezienia do strefy wyj

ś

cia z magazynu jest

źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

262

dłu

ż

szy (np. na wy

ż

sz

ą

kondygnacj

ę

magazynu). W opró

ż

nione miejsce nale

ż

y

wprowadzi

ć

towary rotuj

ą

ce szybciej.

Innym kryterium decyduj

ą

cym o zrealizowaniu czynno

ś

ci rotacji

wewn

ę

trznej mo

ż

e by

ć

np. zbyt du

ż

a liczba ró

ż

nych lokalizacji tego samego

produktu. W wyniku zrealizowania tej czynno

ś

ci liczba tych lokalizacji powinna

znacz

ą

co si

ę

zmniejszy

ć

.

5. Technologie teleinformatyczne wykorzystywane w magazynach

Aby zrealizowa

ć

czynno

ś

ci magazynowe mo

ż

liwie najszybciej, najtaniej i

nie robi

ć

bł

ę

dów niezb

ę

dny jest bardzo sprawny system informacyjny, który

b

ę

dzie wspierał kierownictwo magazynu przy podejmowaniu decyzji oraz

ułatwiał prac

ę

zatrudnionym. Aby taki system mógł spełnia

ć

swoje funkcje

potrzebna jest infrastruktura teleinformatyczna, które musi realizowa

ć

nast

ę

puj

ą

ce zadania:

− umo

ż

liwi

ć

szybki przepływu informacji,

− zapewni

ć

wła

ś

ciwy zakresu informacji,

− zachowa

ć

odpowiedni

ą

struktur

ę

informacji,

− dotrzymywa

ć

terminów przekazywania informacji.

Wyró

ż

nimy dwa obszary tej infrastruktury w magazynie: telekomunikacj

ę

i

informatyk

ę

. Systemy informatyczne składaj

ą

si

ę

z terminali (stacjonarnych

oraz mobilnych), urz

ą

dze

ń

przeno

ś

nych (handheld computers) i serwerów

(steruj

ą

cych prac

ą

sieci) oraz oprogramowania. Obecnie w magazynach

stosowane s

ą

zarówno tradycyjne komputery stacjonarne jak i przeno

ś

ne

urz

ą

dzenia posiadaj

ą

ce du

ż

e mo

ż

liwo

ś

ci oraz cechuj

ą

ce si

ę

wytrzymało

ś

ci

ą

na

uszkodzenia mechaniczne.

Terminale zapewniaj

ą

dost

ę

p do serwera, który wykonuje operacje

przekazane wła

ś

nie z terminali [15, s. 57]. Terminale mobilne s

ą

przekazywane

pracownikom, którzy poruszaj

ą

si

ę

po terenie magazynu z tymi urz

ą

dzeniami

lub przymocowywane s

ą

do

ś

rodków transportu wewn

ę

trznego takich jak np.

wózki widłowe [11, s. 56].

Urządzenia przenośne s

ą

bardziej rozbudowane od terminali. Pracuj

ą

na

nich specjalne wersje systemów operacyjnych np. Windows Mobile lub
Symbian. Do nich zaliczamy urz

ą

dzenia typu Smartphone i Pocket PC.

Mo

ż

liwo

ś

ci współczesnych urz

ą

dze

ń

przeno

ś

nych dost

ę

pnych na rynku s

ą

olbrzymie. Działaj

ą

na nich typowe aplikacje biurowe, umo

ż

liwiaj

ą

dost

ę

p do

sieci intranetowej i internetowej, umo

ż

liwiaj

ą

skanowanie kodów produktów

przechowywanych w magazynie i coraz cz

ęś

ciej słu

żą

do pracy z wyko-

rzystaniem sterowania głosem. Widoczny jest trend do upowszechniania si

ę

wykorzystania wła

ś

nie takich urz

ą

dze

ń

w pracy w magazynie. Dzieje si

ę

tak z

dwóch głównych powodów: umo

ż

liwiaj

ą

one podnoszenie wydajno

ś

ci pracy

oraz nast

ę

puje szybki spadek cen tego rodzaju terminali.

źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

263

Na rynku oprogramowania wykorzystanego w magazynach do wsparcia

procesów decyzyjnych i procesów realizacji zada

ń

magazynowych obserwowany

jest tak

ż

e bardzo szybki post

ę

p. Oprogramowanie WMS (Warehouse

Management

System)

stanowi

kategori

ę

systemów informatycznych

wykorzystywanych do zarz

ą

dzania procesami magazynowymi [12, s. 24]. Jednak

w obecnej fazie rozwoju zintegrowanych systemów informatycznych (ZSI)
przedsi

ę

biorstwa

posiadaj

ą

ce

magazyny

wykorzystuj

ą

oprogramowanie

obejmuj

ą

ce swoim zasi

ę

giem tak

ż

e inne obszary takie jak m.in.: rachunkowo

ść

,

zasoby ludzkie, obsługa klientów. Stanowi

ą

one wi

ę

c kategorie ERP (Enterprise

Resources Planning). W praktyce gospodarczej spotkamy dwa przypadki
konkretnych rozwi

ą

za

ń

. Pierwszy polega na tym,

ż

e dane przedsi

ę

biorstwo

posiada własn

ą

komórk

ę

informatyczn

ą

, która pod jej potrzeby napisała i

wdro

ż

yła takie oprogramowanie (tzw. oprogramowanie autorskie). Przykładem

tu jest lider na polskim rynku – przedsi

ę

biorstwo Ogólnopolski System

Dystrybucji Wydawnictw Azymut Sp. z o.o. posiadaj

ą

ce swój magazyn w

Tulipan Parku w Strykowie pod Łodzi

ą

.

Drugi przypadek to zakup gotowego oprogramowania, które nast

ę

pnie jest

dostosowywane do konkretnych potrzeb danej firmy. Tego typu rozwi

ą

zania

oferowane s

ą

przez dostawców takich jak SAP (modułu WM SAP R/3 został

wdro

ż

ony m.in. w zakładach Stora Enso Polska SA w Łodzi), Quantum software

(oferuj

ą

cy system Qguar) oraz Microsoft. Ta ostatnia firma oferuje produkt

Microsoft Dynamics-AX posiadaj

ą

cy nast

ę

puj

ą

ce funkcje:

− rejestracja towarów i ich rozmieszczenie,
− pi

ęć

wymiarów magazynowych w celu okre

ś

lenia dokładnej lokalizacji

towarów w magazynie,

− kontrola numerów serii i numerów partii,
− chaotyczne rozmieszczanie,
− automatyczny wybór lokalizacji,
− zarz

ą

dzanie strefami magazynowymi,

− organizacja wysyłki,
− organizacja transportu wewn

ę

trznego,

− zarz

ą

dzanie rodzajem palet,

− zarz

ą

dzanie transportem palet,

− zarz

ą

dzanie kompletacj

ą

towarów.

Program ten jest bardzo elastyczny i mo

ż

e by

ć

wykorzystywany przez

przedsi

ę

biorstwa ró

ż

nej wielko

ś

ci [13, s. 24].

Zadaniem telekomunikacji w zarz

ą

dzaniu i wspieraniu pracy magazynu

jest przesłanie danych pomi

ę

dzy terminalami oraz pomi

ę

dzy nimi a serwerem.

W obecnych czasach instaluje si

ę

i wykorzystuje głownie systemy

bezprzewodowe. Zdecydowany prym wiedzie tu system Wi-Fi, który
charakteryzuje si

ę

szeregiem cech bardzo przydatnych w rozwi

ą

zaniach

magazynowych: niskie koszty instalacji i u

ż

ytkowania, odporno

ść

na zakłócenia

i du

ż

e bezpiecze

ń

stwo przesyłanych danych. Doskonale sprawdza si

ę

do

komunikacji z mobilnymi urz

ą

dzeniami działaj

ą

cymi na terenie magazynu. Na

źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

264

ś

wiatowych rynkach pojawiły si

ę

kolejne rozwi

ą

zania bazuj

ą

ce na systemie

Wi-Fi. Do najbardziej obiecuj

ą

cych nale

ż

y technologia MIMO (ang. Multiple

Input, Multiple Output). Pozwala ona na znacz

ą

ce zwi

ę

kszenie przepustowo

ś

ci

sieci

bezprzewodowej

dzi

ę

ki wysyłaniu danych wieloma drogami

jednocze

ś

nie, a tak

ż

e odbiór tych danych przez kilka odbiorników. Ma to

ogromne znaczenie w przypadku magazynu, który jest wypełniony ró

ż

nymi

produktami stanowi

ą

cymi przeszkod

ę

do komunikacji pomi

ę

dzy terminalami

zwłaszcza mobilnymi.

W

nowoczesnych

magazynach

musz

ą

funkcjonowa

ć

systemy

automatycznej identyfikacji. Umo

ż

liwiaj

ą

one znacz

ą

cy wzrost wydajno

ś

ci

pracy magazynu. Systemy automatycznej identyfikacji oparte s

ą

w

zdecydowanej wi

ę

kszo

ś

ci na kodach kreskowych. W praktyce gospodarczej

wyst

ę

puje bardzo du

ż

o rodzajów tych kodów.

Od kilku lat jest rozwijana technologia RFID (Radio Frequency

Identification). System ten składa si

ę

z nast

ę

puj

ą

cych elementów:

− czytnika zawieraj

ą

cego nadajnik fal radiowych i dekoder,

− anteny,
− transponderów zwanych znacznikami lub tagami, które mog

ą

by

ć

aktywne

(wyposa

ż

one we własne

ź

ródło zasilania) lub pasywne.

Dzi

ę

ki

wykorzystaniu

tej

technologii

mo

ż

liwe

staje

si

ę

pełne

zautomatyzowanie odczytu danych o produktach nawet w przypadku, gdy nie
mamy do niego bezpo

ś

redniego dost

ę

pu (np. uło

ż

one s

ą

na palecie).

Współczesne oprogramowanie kategorii ERP w zdecydowanej wi

ę

kszo

ś

ci

posiada moduł umo

ż

liwiaj

ą

cy prac

ę

z tym systemem.

System identyfikacji wizualnej pomagaj

ą

w pracach magazynowych

poprzez ułatwianie znalezienia poszukiwanego produktu w magazynie.
Najcz

ęś

ciej wykonane s

ą

one tak,

ż

e w danej lokalizacji w której znajduje si

ę

towar, który powinien by

ć

zabrany przez pracownika magazynu zapala si

ę

lampka okre

ś

lonego koloru. Przy

ś

piesza to prace magazynowe oraz zmniejsza

liczb

ę

pomyłek. Wł

ą

czaniem poszczególnych lampek steruje oprogramowanie

kategorii WMS.

Kolejnym przełomem w u

ż

ywanych technologiach komunikacyjnych w

magazynie s

ą

systemy komunikacji głosowej. Jest to jak dot

ą

d najbardziej

naturalny dla człowieka sposób komunikacji z urz

ą

dzeniami. Systemy te potrafi

ą

skutecznie zwi

ę

kszy

ć

wydajno

ść

procesów magazynowych. Kluczowym

elementem tych urz

ą

dze

ń

jest przetwornik informacji w postaci głosowej.

Zapewnia on przetwarzanie informacji w zarówno od komputera do człowieka
jak i w drug

ą

stron

ę

. Urz

ą

dzenie takie składa si

ę

z nast

ę

puj

ą

cych elementów:

gło

ś

nika i/lub słuchawek, mikrofonu oraz terminala najcz

ęś

ciej pracuj

ą

cego w

sieci Wi-Fi oraz współpracuj

ą

cego w oprogramowaniem klasy WMS.

Przykładem takiego urz

ą

dzenia jest Walkman R firmy Vocollect [14, s. 52-55].

Dzi

ę

ki takiemu rozwi

ą

zaniu pracownik dostaje zadania do zrealizowania w

magazynie bezpo

ś

rednio na słuchawki i potwierdza ich realizacj

ę

– mówi

ą

c

okre

ś

lon

ą

komend

ę

do mikrofonu.

źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

265

5. Podsumowanie

Współczesne zaawansowane technologie teleinformatyczne s

ą

niezb

ę

dnym

elementem infrastruktury magazynów. Bez ich wykorzystania nie byłoby
mo

ż

liwe funkcjonowanie tak du

ż

ych obiektów magazynowych. Nie udałoby si

ę

tak

ż

e osi

ą

gn

ąć

wysokiego stopnia organizacji procesów zachodz

ą

cych w

magazynie oraz bardzo dobrej wydajno

ś

ci pracy.

Ze wzgl

ę

du na ró

ż

norodno

ść

zada

ń

realizowanych w magazynach oraz ich

wielko

ść

systemy teleinformatyczne musz

ą

spełnia

ć

bardzo wysokie

wymagania. Do tych wymaga

ń

nale

żą

m.in. przesyłanie informacji w czasie

rzeczywistym, konieczno

ść

współpracy ró

ż

norodnych urz

ą

dze

ń

, programów i

systemów telekomunikacyjnych.

Kolejn

ą

cech

ą

zaawansowanych

technologii

teleinformatycznych

wykorzystywanych w zarz

ą

dzaniu magazynem jest ich ci

ą

gły rozwój.

Obserwuj

ą

c ewolucj

ę

tych technologii na przestrzeni kilkudziesi

ę

ciu ostatnich

lat zauwa

ż

alna staje si

ę

tak

ż

e tendencja do przy

ś

pieszania tego rozwoju.

Bibiografia

[1] Korzeniowski A., Weselik A., Skowro

ński Z., Kaczmarek M.:

Zarz

ą

dzanie gospodark

ą

magazynow

ą

, PWE, Warszawa 1997.

[2] Abt S.

, Zarz

ą

dzanie logistyczne w przedsi

ę

biorstwie, PWE, Warszawa

1998.

[3] Liwowski B., Kozłowski R.:

Podstawowe zagadnienia zarz

ą

dzania

produkcj

ą

, Wydanie 2 poszerzone, Oficyna a Wolters Kluwer business,

Kraków 2007.

[4] Hernik A.:

Co roku milion metrów. Magazyny. Polski rynek rozwija si

ę

coraz pr

ęż

niej, Puls Biznesu, 21.02.2008 r.

[5] Ministerstwo Infrastruktury,

Drogi na Euro 2012, opracowanie

przedstawione na konferencji w Warszawie przez Ministra Infrastruktury
Cezarego Grabarczyka w dn.14.02.2008 r.

[6] Kozłowski R.:

Szanse i zagro

ż

enia dla rozwoju przedsi

ę

biorstw w regionie

łódzkim zwi

ą

zane z infrastruktur

ą

makrologistyczn

ą

[w:] Lachiewicz S. i

Staniec I. (red.), Sytuacja ekonomiczna, organizacyjna i kadrowa du

ż

ych

organizacji gospodarczych w aglomeracji łódzkiej, Monografie, Media
Press, Łód

ź

2007.

[7] Stankiewicz J. (red.):

Budowanie potencjału konkurencyjno

ś

ci przedsi

ę

-

biorstwa, TNOiK, „Dom organizatora”, Toru

ń

1999.

[8] Kozłowski R., Wi

śniewska K.:

Zarz

ą

dzanie zapasami w małym

przedsi

ę

biorstwie handlowym bran

ż

y odzie

ż

owej w: Lachiewicz S. i

Matejun M. (red.), Problemy współczesnej praktyki zarz

ą

dzania,

Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łód

ź

2007.

źródło: Kozłowski R., Wykorzystanie zaawansowanych technologii teleinformatycznych w

zarządzaniu magazynami w: Lachiewicz S., Zakrzewska - Bielawska A., Zarządzanie

przedsiębiorstwem w warunkach rozwoju wysokich technologii, Monografie Politechniki

Łódzkiej, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2008, s. 257-266.

266

[9] Pohl H.-Ch.:

Systemy logistyczne. Podstawy organizacji i zarz

ą

dzania,

Biblioteka Logistyka, Pozna

ń

2001.

[10] Kozłowski R.:

Kierunki rozwoju infrastruktury logistyki w przedsi

ę

-

biorstwie [w:] Lachiewicz S. (red.), Zarz

ą

dzanie rozwojem organizacji,

Monografie Politechniki Łódzkiej Materiały, Tom 2, Wydawnictwo
Politechniki Łódzkiej, Łód

ź

2007.

[11] Podniesi

ń

ski A.:

Magia du

ż

ego ekranu. Co sprawia,

ż

e warto zamontowa

ć

komputer na wózku widłowym?, Nowoczesny Magazyn nr 2/2006.

[12] Majewski J.:

Informatyka dla logistyki, Wydanie II, Bibliotek Logistyka,

Pozna

ń

2006.

[13] ERP dla du

ż

ych i małych, Logistyka a jako

ść

, nr 2/2007.

[14] Pograniczny K.:

Wół roboczy w magazynie, Nowoczesny magazyn, nr

2/2007.

[15] Stair M.R., Reynolds W.G.:

Fundamentals of Information Systems, Third

Edition, Thomas Course Technology, Boston Massachusetts 2006.