*O™ZOJFSJO™ZOJFSJJvSPEPXJTLB

qTZTUFNZXPEPDJ“HPXFJLBOBMJ[BDZKOF

4QFDKBMJvDJ

2

Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt „Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych”.

KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH

Inżynier inżynierii środowiska – systemy wodociągowe i kanalizacyjne
(214211)

Autorzy

–

mgr inż. Andrzej Świderek

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3, Łódź

–

mgr inż. Marzena Więcek

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3, Łódź

Konsultant ds. metodologii

–

mgr Małgorzata Sienna

Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego, Łódź

Recenzenci

–

mgr inż. Grażyna Antoniewska
Akademia Viessmann, Komorniki k. Poznania

–

mgr inż. Piotr Sokołowski
Thermo – Clim, sp.j., Łódź

Ewaluatorzy zewnętrzni

–

inż. Witold Lipiński
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, Łódź

–

mgr inż. Maria Przybylska
Łódzki Urząd Wojewódzki, Łódź

–

Piotr Wolnicki
P.H.U. „WOL – PRIM”, Łódź

Komisja zatwierdzająca

–

dr inż. Witold Opasewicz – przewodniczący
Stowarzyszenie Inżynierów Mechaników Polskich, Oddział Łódź

–

dr inż. Jan Karczmarek
dyrektor produkcji, Common S.A., Łódź

–

Łukasz Anuszczyk
Pogotowie wod.-kan.-c.o., Łódź

–

mgr inż. Włodzimierz Tokarczyk
„Techcom”, Łódź

–

inż. Wojciech Grzegorczyk
F.H.U. „GWOMAX”, Łódź

© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [100]

Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

SPIS TREŚCI

Wstęp

................................................................................................................. 4

1.

Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9

2.

Syntetyczny opis zawodu .......................................................................... 10

3. Stanowiska

pracy

...................................................................................... 11

4. Zadania

zawodowe .................................................................................... 12

5.

Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 13

6. Korelacja

między zadaniami zawodowymi

a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 14

7. Kwalifikacje

ponadzawodowe .................................................................. 14

8.

Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 17

4

Wstęp

Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-

mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.

Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwalifi-

kacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:

„…Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy

przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
–

prowadzenie badań i analiz rynku pracy,

–

ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,

–

koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji…”.

W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji

zawodowych o randze krajowej zajmuje się Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.

Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-

dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej

http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl

.

Opis standardu zawiera następujące elementy:

1.

Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).

2.

Syntetyczny opis zawodu.

3.

Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.

4.

Wykaz zadań zawodowych.

5.

Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.

6.

Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porządkowane do:
–

pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,

–

grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.

W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie są obli-

gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonują na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji

5

osób poszukujących pracy, oceny „luki kwalifikacyjnej” osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.

Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.

Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych

KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
I SPECJALNOŚCI

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 1

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2

kolejne zawody ....

!

Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacją

!

Słownik pojęć

!

Podstawy prawne wykonywania zawodu

!

Syntetyczny opis zawodu

!

Stanowiska pracy

!

Zadania zawodowe

!

Składowe kwalifikacji zawodowych

!

Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 3

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 4

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 1

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 2

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 5

(itd. ...)

6

* * *

Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizę za-

wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3…). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3…). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.

W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na

zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.

Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.

Rys. 2. Etapy analizy zawodu

Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały

do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.

Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-

ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji

ZAWÓD

ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)

ZADANIE ZAWODOWE

UMIEJĘTNOŚCI – WIADOMOŚCI
– CECHY PSYCHOFIZYCZNE

7

zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu są charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.

W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-

ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.

GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)


















Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)

BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)














Kwalifikacje ponadzawodowe

ZAWÓD










Kwalifikacje ogólnozawodowe

ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)





Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

ZADANIE ZAWODOWE

Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych

Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom

prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonująca pracę ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.

8

Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-

powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.

Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-

konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.

Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu

różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te mają charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagają
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.

Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-

mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.

9

1. Podstawy prawne wykonywania zawodu

1

−

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 156,
poz. 1118).

−

Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbioro-
wym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858).

−

Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 130,
poz. 1087).

−

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 45, poz. 319).

−

Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2001 r.
Nr 122, poz. 1321 z późn. zm.).

−

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2006
r. Nr 129, poz. 902).

−

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2006 r.
Nr 89, poz. 625).

−

Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r.
w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 83,
poz. 578).

−

Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie spo-
sobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warun-
ków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 136,
poz. 964).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia
1 października 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w oczyszczal-
niach ścieków (Dz. U. Nr 96, poz. 438).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia
1 października 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksplo-
atacji, remontach i konserwacji sieci kanalizacyjnych (Dz. U. Nr 96, poz. 437).

−

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia

21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych
obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563).

−

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów
urządzeń technicznych podlegających Dozorowi Technicznemu (Dz. U. Nr 120,
poz. 1021 z późn. zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szcze-
gółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1133).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca
2003 r. w sprawie warunków dozoru technicznego w zakresie eksploatacji nie-
których urządzeń ciśnieniowych (Dz. U. Nr 135, poz. 1269).

1

Stan prawny na dzień 31 marca 2007 r.

10

−

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bez-
pieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U.
Nr 47, poz. 401).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń
technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U. Nr 118,
poz. 1263).

−

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 14 stycznia 2002 r. w sprawie okreś-
lenia przeciętnych norm zużycia wody (Dz. U. Nr 8, poz. 70).

−

Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnic-
twa z dnia 20 grudnia 1996 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powin-
ny odpowiadać obiekty budowlane gospodarki wodnej i ich usytuowanie (Dz.U.
z 1997 r. Nr 21, poz. 111).

2. Syntetyczny opis zawodu

Inżynier inżynierii środowiska – systemy wodociągowe i kanalizacyjne –

prowadzi prace badawczo-projektowe, opracowuje technologię uzdatniania wody
i oczyszczania ścieków. Do jego zadań należy również sprawowanie nadzoru nad
budową nowych obiektów lub systemów wodociągowych i kanalizacyjnych oraz
kierowanie ich eksploatacją. Ponadto wykonuje szczegółowe kosztorysy, opraco-
wuje zestawienia zużycia materiałów na potrzeby budowlano-montażowe oraz
ustala normy czasu pracy. Inżynier inżynierii środowiska – systemy wodociągowe
i kanalizacyjne projektuje zaopatrzenie w wodę wsi oraz oczyszczanie ścieków na
terenach wiejskich.

Osobę wykonującą ten zawód powinna cechować spostrzegawczość i wy-

obraźnia przestrzenna. Powinna to być osoba uzdolniona organizacyjnie, posiada-
jąca umiejętności analizowania sytuacji oraz podejmowania szybkich i trafnych
decyzji. Pełniąc zadania związane z kierowaniem i nadzorowaniem powinna potra-
fić działać pod presją czasu, cechować się odpowiedzialnością i otwartością na
zmiany.

Czas pracy w tym zawodzie jest stały, lecz niejednokrotnie, ze względu na

występowanie awarii lub konieczność zakończenia cyklu budowy albo produkcji,
może zostać przedłużony w zależności od potrzeb. W czasie budowy systemów
wodociągowych i kanalizacyjnych występują zagrożenia życia i zdrowia związane
z nieprzestrzeganiem przepisów bhp i ppoż. Dotyczą one prac na wysokościach,
w wykopach, przemieszczania materiałów, sprzętu i ludzi. Występuje także uciąż-
liwość związana z warunkami atmosferycznymi, np. niskie i wysokie temperatury,
opady, wiatr.

Ze względu na różnorodność stanowisk pracy i wykonywanych zadań zawo-

dowych różne jest środowisko, w którym pracuje inżynier inżynierii środowiska.
Praca w tym zawodzie wykonywana jest zarówno w pomieszczeniach zamkniętych
(zakładach pracy, biurach projektów, obiektach hydrotechnicznych), jak i na wol-
nym powietrzu (terenie budowy).

11

Inżynier inżynierii środowiska wykonuje czynności zawodowe zarówno in-

dywidualnie, jak i zespołowo. Współpracuje ze swoimi zwierzchnikami, nadzorem
technicznym lub sam pełni funkcję zwierzchnika.

Inżynier inżynierii środowiska pracuje w firmach na stanowisku kierownika

budowy systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. Uczestniczy w rozruchu
obiektów oraz systemów wodociągowych i kanalizacyjnych. Może pracować w or-
ganach administracji państwowej na stanowiskach specjalisty w zakresie swojego
zawodu. Znajduje także zatrudnienie w firmach utrzymujących sprawność sieci
wodociągowych i kanalizacyjnych na danym terenie, a także w zakładach zajmują-
cych się uzdatnianiem wody i oczyszczaniem ścieków jako technolog tych syste-
mów. Będąc specjalistą w swojej dziedzinie, prowadzi branżowe doradztwo zawo-
dowe.

Inżynier inżynierii środowiska – systemy wodociągowe i kanalizacyjne

współpracuje z urzędami normalizacyjnymi, sprawuje nadzór autorski, projektowy
i wykonawczy. W zakresie swoich zadań może dokonywać uzgodnień opracowy-
wanych koncepcji i projektów. Opracowuje oferty przetargowe oraz uczestniczy
w przetargach.

Warunkiem pełnienia zadań projektanta i kierownika budowy systemów wodo-

ciągowych i kanalizacyjnych jest posiadanie uprawnień budowlanych do projekto-
wania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności instalacyj-
nej w zakresie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Warunkiem prowadzenia
nadzoru nad urządzeniami ciśnieniowymi w stacjach uzdatniania wody i oczyszcza-
nia ścieków jest posiadanie uprawnień energetycznych w zakresie dozoru.

3. Stanowiska pracy

Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Typowe stanowiska pracy

UWAGI

1

*

)

2

*

)

3

*

)

4

−

Technolog/specjalista systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych w zakła-
dzie wodociągów i kanalizacji.

−

Dyspozytor w stacji uzdatniania wody
lub oczyszczalni ścieków.

−

Doradca techniczny w zakresie syste-
mów wodociągowych i kanalizacyjnych.

−

Projektant systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych.

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r.
Prawo energetyczne (Dz. U.
Nr 54, poz. 348 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo budowlane (t.j. Dz. U.
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118).
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.

12

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Typowe stanowiska pracy

UWAGI

−

Inspektor nadzoru inżynierii środowiska
w zakresie systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych.

−

Kierownik robót budowlanych w zakre-
sie systemów wodociągowych i kanali-
zacyjnych.

−

Kierownik budowy obiektów inżynierii
środowiska w zakresie systemów wo-
dociągowych i kanalizacyjnych.

Prawo budowlane (t.j. Dz. U.
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118).
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo budowlane (t.j. Dz. U.
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118).
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo budowlane (t.j. Dz. U.
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118).

5

– Dyrektor techniczny w zakładach wo-

dociągów, kanalizacji, oczyszczalni
ścieków oraz uzdatniania wody.

*

)

Nie zidentyfikowano w badaniach.

4. Zadania zawodowe

Z-1.

Organizowanie własnego stanowiska pracy oraz stanowisk pracy podległych
pracowników zgodnie z zasadami oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny
pracy, ergonomii, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.

Z-2.

Opracowywanie ofert przetargowych oraz udział w przetargach.

Z-3.

Projektowanie ujęć wody, układów transportujących wodę i ścieki oraz stacji
uzdatniania wody oraz oczyszczalni ścieków na potrzeby komunalne i prze-
mysłowe.

Z-4.

Projektowanie zaopatrzenia w wodę wsi i oczyszczanie ścieków na terenach
wiejskich.

Z-5.

Dokonywanie uzgodnień opracowywanych koncepcji i projektów systemów
wodociągowych i kanalizacyjnych oraz uzdatniania wody i oczyszczania
ścieków z właściwymi organami władz terenowych.

Z-6.

Zbieranie danych, analizowanie planów zagospodarowania przestrzennego
w zakresie ilości zużycia wody i odprowadzanych ścieków oraz opracowy-
wanie bilansu ścieków pod względem ich ilości i jakości oraz bilansu zapo-
trzebowania na wodę.

Z-7.

Dokonywanie wyboru technologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków;
monitorowanie postępu technicznego w kraju i w świecie w dziedzinie tech-
nologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków oraz wdrażanie go w pro-
jektach inwestycyjnych.

Z-8.

Opracowywanie dokumentacji rozruchu oraz instrukcji eksploatacji i bhp dla
systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

Z-9.

Udział w rozruchu obiektów i systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

13

Z-10.

Lokalizowanie i korygowanie wadliwego działania wcześniej zaprojektowa-
nych i eksploatowanych rozwiązań projektowych bądź produkowanych
urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych.

Z-11.

Opracowywanie dokumentacji wodno-prawnej dotyczącej poboru wody
i odprowadzania ścieków.

Z-12.

Opracowywanie norm technicznych w zakresie systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych.

Z-13.

Wykonywanie kosztorysów, opracowywanie zestawień zużycia materiałów
na potrzeby budowlano-montażowe oraz ustalanie norm czasu pracy.

Z-14.

Udział w ustanawianiu standardów kontroli i procedur, zapewniających
sprawne i bezpieczne funkcjonowanie systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych podczas ich eksploatowania.

Z-15.

Studiowanie i doradzanie w zakresie technicznych i ekonomicznych aspek-
tów zastosowanych rozwiązań, materiałów i armatury, stanowiących wypo-
sażenie instalacyjne systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

Z-16.

Zarządzanie zasobami ludzkimi.

Z-17.

Dokonywanie oceny źródła wody pod względem jego lokalizacji, zasobów
i jakości wody.

Z-18.

Pełnienie nadzoru nad budową zaprojektowanego obiektu lub systemu oraz
kierowanie utrzymaniem i naprawami istniejących systemów wodociągo-
wych i kanalizacyjnych wraz z instalacją i wyposażeniem.

5. Składowe kwalifikacji zawodowych

K-1.

Projektowanie, wykonywanie i eksploatacja ujęć wody, stacji uzdatniania
wody i oczyszczalni ścieków.

K-2.

Projektowanie, wykonywanie i eksploatacja systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych.

K-3.

Kosztorysowanie projektów i budowy oraz optymalizowanie kosztów eks-
ploatacji ujęć wody, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, syste-
mów wodociągowych i kanalizacyjnych.

K-4.

Opracowywanie i prowadzenie dokumentacji związanej z budową i eksplo-
atacją ujęć wody, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, systemów
wodociągowych i kanalizacyjnych.

K-5.

Prowadzenie doradztwa technicznego w zakresie projektowania, budowy
i eksploatacji ujęć wody, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, sys-
temów wodociągowych i kanalizacyjnych.

K-6.

Nadzorowanie budowy, eksploatacji, remontów, konserwacji i prac kontrol-
no pomiarowych ujęć wody, stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków.

K-7.

Nadzorowanie budowy, eksploatacji, remontów, konserwacji i prac kontrol-
no-pomiarowych systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

14

6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi

kwalifikacji zawodowych

Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych

Składowe kwalifikacji zawodowych

Zadania

zawodowe

K-1 K-2 K-3 K-4 K-5 K-6 K-7

Z-1

X X X X X X X

Z-2

X X X X X

Z-3

X X X X

Z-4

X X X X

Z-5

X X X X X

Z-6

X X X X X

Z-7

X X X X X

Z-8

X

X

X

X

Z-9

X

X

X

X

Z-10

X X X X X X

Z-11

X X X X

Z-12

X

X

Z-13

X X X X X

Z-14

X X X X X X

Z-15

X X X X X X

Z-16

X X X X X X X

Z-17

X X X X

Z-18

X

X

X

X

7. Kwalifikacje ponadzawodowe

UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów

niższych

Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Kwalifikacje ponadzawodowe

UMIEJĘTNOŚCI

1

*

)

2

*

)

3

*

)

4

−

Adaptuje innowacje organizacyjne, techniczne i specjalistyczne do rozwiązywania
problemów zawodowych.

−

Analizuje i rozwiązuje konflikty w grupie pracowniczej.

15

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Kwalifikacje ponadzawodowe

−

Buduje tożsamość grupy.

−

Dobiera styl kierowania zespołem.

−

Kieruje zespołem lub zespołami pracowników.

−

Dokonuje oceny pracy zespołu oraz wykorzystuje wnioski do doskonalenia pracy
zespołu.

−

Stosuje odpowiednie metody motywacyjne.

−

Określa zakresy obowiązków dla poszczególnych pracowników i zespołów.

−

Stosuje efektywne strategie rozwoju instytucji.

−

Dobiera i stosuje specjalistyczne programy komputerowe, materiały eksploatacyj-
ne i konstrukcyjne.

−

Posługuje się językiem obcym, w szczególności językiem angielskim, niemieckim
i rosyjskim.

−

Kształtuje zasady współżycia społecznego.

−

Opracowuje harmonogram prac.

−

Opracowuje i wdraża systemy jakości.

−

Opracowuje i wprowadza w życie zarządzenia i procedury usprawniające system
organizacji pracy.

−

Planuje pracę własną i podległych pracowników.

−

Planuje wyposażenie stanowisk pracy.

−

Kształtuje zasady kultury pracy.

−

Rozwiązuje problemy nadzorowanego zespołu lub zespołów pracowników w za-
kresie posiadanych kompetencji.

−

Odpowiada za przestrzeganie przepisów i zasad bhp, przeciwpożarowych i ochro-
ny środowiska oraz wydaje stosowne polecenia (zarządzenia) i decyzje.

−

Stosuje zabezpieczenie ochronne firmy przed uszczerbkiem.

−

Tworzy klimat zaufania i bezpieczeństwa w środowisku pracy.

−

Ustala zasady współpracy zespołów pracowniczych.

−

Wykorzystuje umiejętności negocjacyjne w rozwiązywaniu konfliktów.

−

Wyznacza cele zawodowe oraz określa sposoby ich realizacji.

5

−

Inicjuje i wprowadza zmiany organizacyjne, techniczne i ekonomiczne.

−

Kieruje dużymi zespołami ludzkimi lub całą organizacją (instytucją).

−

Określa formy działalności instytucji.

−

Określa misję instytucji.

−

Określa zasady naboru pracowników i dokonuje właściwego ich rozmieszczania.

−

Opracowuje i wprowadza w życie odpowiednie wewnątrzzakładowe akty norma-
tywne i procedury.

−

Opracowuje systemy wynagradzania.

−

Opracowuje i wprowadza w życie systemy zintegrowane systemy zarządzania
jakością.

−

Organizuje krajową i międzynarodową współpracę.

−

Aktualizuje informacje dotyczące poziomu rozwoju gospodarki w kraju i za gra-
nicą.

−

Planuje zadania dla instytucji i sposoby ich realizacji.

−

Planuje i zarządza środkami finansowymi.

−

Dokonuje oceny efektywności działania instytucji.

−

Prowadzi negocjacje z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi w sprawach
istotnych dla instytucji.

16

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Kwalifikacje ponadzawodowe

−

Projektuje zmiany organizacyjne z wykorzystaniem teorii i praktyki organizacji
i zarządzania.

−

Projektuje formy doskonalenia pracowników.

−

Stosuje techniki grupowego rozwiązywania problemów.

−

Systematycznie kontroluje realizację planów i zobowiązań instytucji.

−

Tworzy struktury organizacyjne.

−

Wspomaga rozwój zawodowy załóg pracowniczych.

−

Współpracuje z uczelniami i innymi instytucjami naukowymi.

−

Współpracuje z partnerami społecznymi na szczeblu lokalnym i krajowym.

WIADOMOŚCI

1

*

)

2

*

)

3

*

)

4

−

Kierowanie zespołami pracowników.

−

Metody oceniania pracowników.

−

Metody rozwiązywania problemów w zespołach pracowniczych.

−

Podstawy psychologii i socjologii pracy.

−

Organizacja stanowisk i pracy zespołów pracowniczych.

−

Kształcenie ustawiczne pracowników.

−

Podstawy marketingu.

−

Podstawowe zagadnienia prawne.

−

Mikroekonomia i zasady gospodarki rynkowej.

−

Sposoby motywowania pracowników.

−

Struktura organizacyjna firmy.

−

Techniki komunikacji interpersonalnej w kierowaniu i zarządzaniu.

−

Techniki negocjacji.

−

Systemy komputerowe, specjalistyczne oprogramowanie komputerowe.

−

Znajomość języków obcych: angielskiego, niemieckiego i rosyjskiego

−

Zasady współ życia społecznego, etyki zawodowej, etyki pracy.

−

Procesy pracy.

−

Zarządzanie jakością.

−

Zarządzanie jednostką gospodarczą.

−

Elementy zarządzania strategicznego.

−

Elementy pedagogiki i podstawy dydaktyki.

−

Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska na poziomie kierownika instytucji.

−

Znajomość ergonomii.

5

−

Formy organizacyjno-prawne działalności gospodarczej.

−

Budowanie zespołów pracowniczych.

−

Kultura organizacji.

−

Systemy ocen pracowniczych.

−

Metody badania i oceniania efektywności działania organizacji (instytucji).

−

Metody i zasady prowadzenia negocjacji.

−

Zintegrowane systemy zarządzania jakością.

−

Organizacja oraz zasady funkcjonowania instytucji w środowisku lokalnym i mię-
dzynarodowym.

−

Organizacja pracy zespołów pracowniczych.

17

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Kwalifikacje ponadzawodowe

−

Style i metody kierowania.

−

Sztuka prezentacji.

−

Techniki negocjacji i dyskusji.

−

Zarządzanie zmianą.

−

Zarządzanie projektami.

−

Zintegrowane systemy zarządzania.

−

Zarządzanie strategiczne.

−

Przywództwo i kierowanie zespołem.

−

Rozwiązywanie problemów i procesy decyzyjne.

−

Zarządzanie jakością.

−

Psychologia pracy.

−

Socjologia pracy.

CECHY PSYCHOFIZYCZNE

1

*

)

2

*

)

3

*

)

4

−

Uzdolnienia organizacyjne.

−

Uzdolnienia techniczne.

−

Zdolność współpracy w zespole.

−

Kreatywność.

−

Odpowiedzialność.

5

−

Zdolność analizowania sytuacji i podejmowania ryzyka.

−

Zdolność podejmowania szybkich i trafnych decyzji.

−

Odporność na działanie pod presją czasu.

−

Elastyczność i otwartość na zmiany.

*

)

Nie zidentyfikowano w badaniach.

8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,

podstawowych i specjalistycznych dla zawodu

UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów

niższych

POZIOM 1

–

Nie zidentyfikowano.

POZIOM 2

–

Nie zidentyfikowano.

18

POZIOM 3

–

Nie zidentyfikowano.

POZIOM 4

Kwalifikacje ogólnozawodowe

Umiejętności

–

Wykorzystuje programy komputerowe do sporządzania projektów i kosztory-
sów systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

–

Analizuje koszty i zestawienia kosztorysowe systemów wodociągowych i kana-
lizacyjnych.

–

Dokumentuje postępy prac związanych z budową i eksploatacją systemów wo-
dociągowych i kanalizacyjnych.

–

Wykorzystuje prawa mechaniki ciała stałego i płynów w procesie projektowa-
nia wybranego obiektu systemu wodociągowo-kanalizacyjnego.

–

Przygotowuje dokumenty projektowe systemów wodociągowych i kanalizacyj-
nych do uzgodnień z właściwymi organami władz terenowych.

–

Wykorzystuje procedury uzgodnień opracowywanych koncepcji i projektów.

–

Dobiera metody oceny kosztów, zużycia materiałów oraz ustalania norm czasu
pracy.

–

Ustala czynniki wpływające na wysokość kosztów inwestycyjnych i eksploata-
cyjnych oraz czynniki mające wpływ na normy czasu pracy ludzi i sprzętu.

–

Stosuje procedury obowiązujące w ofertach przetargowych.

–

Sporządza dokumenty przetargowe z wykorzystaniem techniki komputerowej
dla kontrahentów krajowych i zagranicznych.

–

Przygotowuje ofertę przetargową i przystępuje do przetargu.

–

Uczestniczy w przetargach.

Wiadomości

–

Specjalistyczne programy komputerowe do projektowania, kosztorysowania
i dokumentowania systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

–

Zagadnienia ochrony środowiska.

–

Akty prawne z zakresu projektowanego obiektu systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych.

–

Dokumentacja projektowa systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

–

Procedura projektowania systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

–

Struktura organów władz terenowych uprawnionych do prowadzenia uzgodnień
projektów.

19

–

Archiwizacja dokumentacji projektowej systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych.

–

Zakres kosztorysu systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

–

Dokumentowanie i archiwizowanie postępu prac związanych z budową i eks-
ploatacją systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.

–

Mechanika budowli i płynów.

–

Procedury uzgodnień opracowywanych koncepcji i projektów systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych, uzdatniania wody i oczyszczania ścieków.

–

Metody kosztorysowania robót budowlanych.

–

Metoda kalkulacji uproszczonej.

–

Metoda kalkulacji szczegółowej.

–

Rodzaje przetargów.

–

Zasady przystępowania do przetargu i ich podstawy prawne.

–

Zasady informacji o ofercie przetargowej.

–

Zamówienia publiczne.

–

Status prawny jednostek uczestniczących w przetargu.

–

Oferta przetargowa.

–

Dokumentacja przetargowa.

Cechy psychofizyczne

–

Sprawność fizyczna.

–

Spostrzegawczość.

–

Wyobraźnia przestrzenna.

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu

Umiejętności

–

Ocenia jakość wody na podstawie jej właściwości fizycznych, chemicznych
i biologicznych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Ocenia jakość ścieków na podstawie miejsca ich powstawania i składu che-
micznego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Analizuje wpływ gospodarki wodno-ściekowej na środowisko (K-1, K-2, K-3,
K-4, K-5).

–

Sporządza dokumentację techniczno-ruchową w oparciu o wymagania Urzędu
Dozoru Technicznego, prawa budowlanego i energetycznego (K-4, K-5, K-6,
K-7).

–

Stosuje procedury obowiązujące w czasie rozruchu obiektów i systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Dokumentuje kolejne etapy rozruchu obiektów oraz systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Uczestniczy w procesie rozruchu obiektów i systemów wodociągowych i kana-
lizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).

20

–

Odczytuje i posługuje się dokumentacją techniczno-ruchową oraz budowlaną
systemów, obiektów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1,
K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Opracowuje instrukcje bhp i ppoż. dla systemów wodociągowych i kanalizacyj-
nych (K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Posługuje się instrukcjami obowiązującymi podczas czynności diagnostycznych
i naprawczych systemów wodociągowych i kanalizacyjnych oraz instrukcjami
stanowiskowymi (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Gromadzi i selekcjonuje dane dotyczące systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych (K-4, K-5).

–

Aktualizuje stan wiedzy technicznej, krajowej i zagranicznej, w tym wiedzy
związanej z systemami wodociągowymi i kanalizacyjnymi oraz związanymi
z nimi instalacjami (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Selekcjonuje i dobiera optymalne rozwiązania techniczne w zakresie systemów
wodociągowych i kanalizacyjnych oraz związanej z nimi infrastruktury tech-
nicznej (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Opracowuje założenia techniczno-ekonomiczne projektowanego obiektu syste-
mu wodociągowego i kanalizacyjnego (K-1, K-2, K-3, K-5).

–

Opracowuje koncepcję, technologię i lokalizację projektowanego obiektu sys-
temów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-3, K-5).

–

Sporządza dokumentację projektową obiektu lub systemów wodociągowych
i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-3, K-5).

–

Wykorzystuje wiedzę inżynierską dla organizacji i prowadzenia prac z zakresu
budowy, kierowania, utrzymania i napraw obiektów oraz systemów wodocią-
gowych i kanalizacyjnych wraz z instalacjami i ich wyposażeniem (K-2, K-4,
K-5, K-6, K-7).

–

Przewiduje koszty inwestycji wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2,
K-3, K-4, K-5).

–

Analizuje dane celem opracowania instrukcji eksploatacji i bhp dla systemów
wodociągowych i kanalizacyjnych (K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Przewiduje skutki techniczne, prawne i ekonomiczne proponowanego rozwią-
zania technicznego w zakresie systemów wodociągowych i kanalizacyjnych
oraz jego oddziaływania na środowisko (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Analizuje skutki stosowania procedur i standardów kontroli w celu osiągnięcia
optymalnych warunków eksploatacji systemów wodociągowych i kanalizacyj-
nych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Ocenia stan techniczny funkcjonujących systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych oraz ich wpływ na gospodarkę wodą i ściekami w regionie (K-1, K-2,
K-4, K-5, K-6, K-7).

Wiadomości

–

Analiza fizykochemiczna i biologiczna wody i ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Normy dotyczące jakości wód powierzchniowych i podziemnych (K-1, K-2,
K-3, K-4, K-5).

21

–

Racjonalna gospodarka wodno-ściekowa (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Systemy, obiekty oraz urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne (K-1, K-2,
K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Dokumentacja techniczno-ruchowa i procedury jej tworzenia (K-4, K-5, K-6,
K-7).

–

Zasady prawidłowego funkcjonowania systemów, obiektów i urządzeń wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Procedury związane z przygotowaniem stanowisk pracy oraz rozruchem obiek-
tów i systemów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Zakres obowiązków oraz odpowiedzialności kadry inżynieryjno-technicznej
podczas rozruchu obiektów i systemów wodociągowych i kanalizacyjnych
(K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Stanowiskowe i przedmiotowe instrukcje, wytyczne oraz przepisy techniczno-
-prawne (K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Rozwiązania techniczne i technologiczne w zakresie materiałów i armatury
stanowiących wyposażenie instalacyjne systemów wodociągowych i kanaliza-
cyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Uwarunkowania techniczne prowadzenia eksploatacji systemów wodociągo-
wych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Normy technologiczne dotyczące systemów wodociągowych i kanalizacyjnych
(K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Raport o stanie gospodarki wodno-ściekowej oraz zanieczyszczenia środowiska
lokalnego (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Procedury oraz standardy kontroli zapewniające sprawne funkcjonowanie
i bezpieczeństwo systemów wodociągowych i kanalizacyjnych w trakcie ich
eksploatowania (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

Cechy psychofizyczne

–

Nie zidentyfikowano.

Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu

Umiejętności

–

Analizuje mapy sytuacyjno-wysokościowe oraz dokumentacje hydrologiczno-
-geologiczne (K-1, K-3, K-5).

–

Analizuje plan zagospodarowania przestrzennego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Posługuje się wskaźnikami zapotrzebowania na wodę (K-1, K-2, K-3, K-4,
K-5).

–

Selekcjonuje dane i informacje w zakresie zapotrzebowania na wodę w oparciu
o plan zagospodarowania przestrzennego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Sporządza bilans zapotrzebowania na wodę (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

22

–

Opracowuje bilans ścieków pod względem ich ilości i jakości (K-1, K-2, K-3,
K-4, K-5).

–

Sporządza dokumentację budowlano-technologiczną dotyczącą wdrożenia pro-
jektowanej technologii uzdatniania wody i oczyszczania ścieków (K-1, K-2,
K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Analizuje skutki wdrożenia projektu dotyczącego doboru technologii uzdatnia-
nia wody i/lub oczyszczania ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Opracowuje technologię uzdatniania wody w zależności od jej składu i prze-
znaczenia (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Dobiera urządzenia dla stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków (K-1,
K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Opracowuje technologię oczyszczania ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Analizuje dokumentację hydrogeologiczną ujęcia wody oraz dokumentację
oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Analizuje i syntetyzuje informacje zawarte w dokumentacji technicznej i tech-
nologicznej ujęć wody, stacji uzdatniania wody lub oczyszczalni ścieków (K-1,
K-2, K-3, K-5).

–

Analizuje sytuację wodno-prawną dotyczącą poboru wody i odprowadzania
ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Ocenia wpływ lokalizacji ujęcia wody na gospodarkę zasobami wodnymi
w regionie i stan środowiska (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Prognozuje czas eksploatacji ujęcia wody i wielkość jego zasobów eksploata-
cyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Prowadzi doradztwo techniczne w zakresie systemów wodociągowych i kanali-
zacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Sporządza wniosek o wydanie pozwolenia wodno-prawnego poboru wody
i odprowadzania ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Ustala zakres obowiązków i odpowiedzialności kadry inżynieryjno-technicznej
podczas rozruchu obiektów oraz systemów wodociągowych i kanalizacyjnych
(K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Tworzy harmonogram prac dla uruchomienia obiektów oraz systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Przygotowuje stanowiska pracy dla rozruchu obiektów oraz systemów wodo-
ciągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Ustala zakres czynności naprawczych, czas ich trwania i szacunkowe koszty,
dobiera skład zespołu roboczego dla usuwania nieprawidłowości działania sys-
temów, obiektów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2,
K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Dokumentuje czynności podejmowane w celu likwidacji i korygowania niepra-
widłowego działania systemów, obiektów oraz urządzeń wodociągowych
i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Ustala przyczyny nieprawidłowości działania systemów, obiektów oraz urzą-
dzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

23

–

Lokalizuje nieprawidłowości działania systemów, obiektów oraz urządzeń wo-
dociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Dobiera sprzęt do lokalizowania nieprawidłowości działania systemów, obiek-
tów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5,
K-6, K-7).

–

Kontroluje sprawność techniczną i prawidłowe działanie sprzętu do lokalizo-
wania i korygowania nieprawidłowości działania systemów, obiektów oraz
urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6,

K-7).

–

Wykorzystuje zdobycze wiedzy technicznej, krajowej i zagranicznej w dziedzi-
nie lokalizowania i korygowania nieprawidłowości działania systemów, obiek-
tów oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5,
K-6, K-7).

–

Stosuje procedury dotyczące opracowania norm technicznych w zakresie sys-
temów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5).

Wiadomości

–

Akty prawne z zakresu projektowanego obiektu (K-1, K-3, K-5).

–

Mapa sytuacyjno-wysokościowa (K-1, K-3, K-5).

–

Plan zagospodarowania przestrzennego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Wskaźniki zapotrzebowania na wodę (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Normy zużycia wody (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Rodzaje wskaźników zanieczyszczeń wody i ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4,
K-5).

–

Jakość wody i technologia jej uzdatniania (K-1, K-2, K-3, K-4, K-5).

–

Technologia uzdatniania wody i oczyszczania ścieków (K-1, K-2, K-3, K-4,
K-5).

–

Urządzenia stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-3,
K-4, K-5).

–

Dokumentacja hydrogeologiczna ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Dokumentacja eksploatacyjna ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Dokumentacja techniczna i technologiczna ujęć wody, stacji uzdatniania wody,
oczyszczalni ścieków (K-1, K-3, K-5).

–

Dokumentacja techniczno-ruchowa urządzeń ujęć wody, stacji uzdatniania wo-
dy, oczyszczalni ścieków (K-1, K-3, K-5).

–

Zapotrzebowanie na wodę dla obszaru zasilania (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Urządzenia stosowane dla ujmowania wody (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Strefy ochrony sanitarnej ujęcia wody i oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4,
K-5).

–

Pozwolenie wodno-prawne budowy i eksploatacji ujęcia wody (K-1, K-2, K-4,
K-5).

–

Rodzaje ujęć wody (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Rodzaje oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).

24

–

Dokumentacja techniczno-technologiczna oczyszczalni ścieków (K-1, K-2, K-4,
K-5).

–

Pozwolenie wodno-prawne na budowę i eksploatację oczyszczalni ścieków
(K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Aktualny stan prawny w dziedzinie gospodarki wodno-ściekowej oraz obiektów
inżynierskich w kraju i na świecie (K-4, K-5).

–

Gospodarka wodno-ściekowa oraz systemy wodociągowe i kanalizacyjne (K-4,
K-5).

–

Doradztwo techniczne (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Obowiązki i zakres odpowiedzialności kadry inżynieryjno-technicznej w czasie
i eksploatacji dozoru systemów wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5,
K-6, K-7).

–

Polskie normy i normy zharmonizowane z dyrektywą nowego podejścia
Wspólnot Europejskich związane z systemami wodociągowymi i kanalizacyj-
nymi stosowane w technice inżynierskiej (K-4, K-5).

–

Zakres czynności naprawczych i ich dokumentowanie (K-1, K-2, K-4, K-5,
K-6, K-7).

–

Raport z oddziaływania na środowisko wodne i gruntowe ujęć wody i oczysz-
czalni ścieków (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Raporty z badań zdolności eksploatacyjnej ujęcia wody (K-1, K-2, K-4, K-5).

–

Procedury tworzenia i zatwierdzania norm (K-4, K-5).

–

Zakres struktury przedmiotowej normy technicznej (K-4, K-5).

–

Przyczyny nieprawidłowości funkcjonowania systemów, obiektów oraz urzą-
dzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Sposoby likwidowania nieprawidłowości funkcjonowania systemów, obiektów
oraz urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6,
K-7).

–

Sprzęt stosowany do wykrywania, lokalizowania i naprawy usterek i nieprawi-
dłowości działania systemów, obiektów lub urządzeń wodociągowych i kanali-
zacyjnych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Przepisy bhp obowiązujące podczas czynności diagnostycznych i naprawczych
oraz eksploatacyjnych i dozorowych (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).

–

Harmonogram prac związanych z uruchomieniem obiektów oraz systemów
wodociągowych i kanalizacyjnych (K-4, K-5, K-6, K-7).

Cechy psychofizyczne

–

Nie zidentyfikowano.

25

POZIOM 5

Kwalifikacje ogólnozawodowe

Umiejętności

–

Optymalizuje koszty.

–

Negocjuje umowy i oferty przetargowe.

–

Analizuje skutki techniczno-prawne oferty przetargowej.

–

Przewiduje skutki przemian gospodarczych i politycznych na realizację oferty
przetargowej.

–

Przewiduje skutki unieważnienia przetargów dla inwestora.

Wiadomości

–

Wskaźniki ekonomiczno-finansowe do kosztorysów.

–

Rynek zamówień publicznych.

–

Skutki prawne i finansowe złożenia i wycofania oferty przetargowej.

Cechy psychofizyczne

–

Nie zidentyfikowano.

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu

–

Nie zidentyfikowano.

Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu

–

Nie zidentyfikowano.