Opracowano na podstawie skryptu autorstwa Stefana Zawadzkiego i Karola Kociołka
pt. "Laboratorium z chemii organicznej"
wydanego w Łodzi w roku 2004 nakładem Politechniki Łódzkiej.
DIAZOAMINOBENZEN
NH
2
N
N
N
N
N
N
H
2
N
H
N
NaNO
2
HCl / H
2
O
+
]
Cl
_
+
]
Cl
_
+
M.cz. 93,1 69 129,6
M.cz. 129,6 93,1 197,2
Substraty:
Anilina
6,9 ml (7g; 0,075 mola)
Kwas solny stężony
10 ml
Azotan (III) sodu
2,6 g (0,037 mola)
Octan sodu krystaliczny
10,5 g
W kolbie stożkowej pojemności 150 ml umieszcza się 38 ml wody, 10 ml
stężonego kwasu solnego i 6,9 ml aniliny (uwaga 1). Kolbę wstrząsa się
energicznie i dodaje 25 g pokruszonego lodu, a następnie w ciągu 5 minut dodaje
się roztwór 2,6 g azotanu (III) sodu w 6 ml wody. Mieszaninę pozostawia się na 15
minut często mieszając, a następnie w ciągu 5 minut dodaje się roztwór 10,5 g
krystalicznego octanu sodu w 20 ml wody. Kolbę pozostawia się na dalsze 45
minut, często mieszając i utrzymując temperaturę poniżej 20
o
C (w razie potrzeby
dodaje się lodu). Żółty diazoaminobenzen (uwaga 2) odsącza się na lejku
Büchnera, przemywa 15 ml zimnej wody, dokładnie odciska i suszy na bibule.
Wydajność surowego diazoaminobenzenu o tt. 91
o
C wynosi około 6,5 g (87%).
Niewielką próbkę surowego produktu można przekrystalizować z benzyny lekkiej
(tw. 60-80
o
C) (uwaga 3), otrzymując czysty związek o tt. 97
o
C.
Opracowano na podstawie skryptu autorstwa Stefana Zawadzkiego i Karola Kociołka
pt. "Laboratorium z chemii organicznej"
wydanego w Łodzi w roku 2004 nakładem Politechniki Łódzkiej.
Uwaga 1. Anilina, jak również chlorowodorek aniliny są silnymi truciznami,
działającymi toksycznie na układ nerwowy i krwionośny.
Uwaga 2. Diazoaminobenzen jest przypuszczalnie silną trucizną
Uwaga 3. Pary benzyny z powietrzem tworzą mieszaninę wybuchową.
Literatura:
•
Arendt A., Kołodziejczyk A.M., Sokołowska T.: Ćwiczenia Laboratoryjne z Chemii Organicznej.
Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1980, str. 37;
•
Vogel A.J.: Preparatyka Organiczna. Wyd. II, WNT, Warszawa 1984, str. 614;