1

D.1

ZASADY PRACY NA PASMACH PRZEZNACZONYCH

DLA RADIOKOMUNIKACYJNEJ SŁU

Ż

BY AMATORSKIEJ

W pozwoleniach radiowych istnieje zapis: "Posiadacz pozwolenia obowi

ą

zany jest do

ś

cisłego

przestrzegania przepisów obowi

ą

zuj

ą

cych w radiokomunikacyjnej słu

ż

bie amatorskiej". Celem

obja

ś

nienia co si

ę

kryje pod tym zapisem poni

ż

ej podaj

ę

wykładni

ę

tego zapisu w oparciu o

Regulamin Radiokomunikacyjny, oraz rekomendacje IARU.

Wszyscy posiadacze pozwolenia radiowego, na u

ż

ywanie radiowego urz

ą

dzenia nadawczego w słu

ż

bie

radiokomunikacji amatorskiej (SA), pozwolenie uzyskiwali na podstawie egzaminu i

ś

wiadectwa uzdolnienia.

Zało

ż

y

ć

wi

ę

c mo

ż

na,

ż

e ka

ż

dy posiadacz pozwolenia SA, potocznie nazywany krótkofalowcem, zna przepisy

obowi

ą

zuj

ą

ce w słu

ż

bie radiokomunikacji amatorskiej. Poniewa

ż

jednak pami

ęć

jest ulotna, a tak

ż

e podczas

szkolenia nie wszystkie tematy były dostatecznie wyja

ś

nione i wobec wyst

ę

puj

ą

cych zmian w przepisach,

zachodzi potrzeba okresowego przypominania społeczno

ś

ci krótkofalarskiej aktualnych zasad pracy na

radiostacji amatorskiej.

1. Słu

ż

ba Amatorska (SA) i Słu

ż

ba Amatorska Satelitarna s

ą

okre

ś

lone przez ITU i wymienione w

Regulaminie Radiokomunikacyjnym (RR). Poniewa

ż

Prezydent ratyfikował ten dokument, to ma on

zastosowanie tak

ż

e w Polsce.

2. Regulamin Radiokomunikacyjny w sposób szczególny wyró

ż

nia SA, a mianowicie:

- stawia wymaganie uzyskania odpowiednich kwalifikacji, potwierdzonych

ś

wiadectwem uzdolnienia

- przeznacza pasma (allokacja) dla słu

ż

by amatorskiej

- nakazuje podawanie znaku identyfikacyjnego stacji w krótkich odst

ę

pach czasu

- okre

ś

la ograniczenia tre

ś

ci informacji przekazywanych przez stacj

ę

amatorsk

ą

(nie handlowe,

polityczne, religijne i nie w imieniu osób trzecich)

-

okre

ś

la post

ę

powanie w przypadku zakłóce

ń

- w przypadku stacji bez operatora przy niej (stacje bezobsługowe jak przemienniki naziemne,

transpondery satelitarne) wymagane jest okre

ś

lenie dokładne cz

ę

stotliwo

ś

ci takiej stacji i

zapewnienie mo

ż

liwo

ś

ci wył

ą

czenia przez operatora odpowiedzialnego w przypadku wprowadzania

zakłóce

ń

, lub na polecenie Administracji.

3. Wspomniany RR daje Słu

ż

bie Amatorskiej szczególne prawa, których nie maj

ą

inne słu

ż

by:

-

po uzyskaniu pozwolenia, prawo do nadawania w wyznaczonych pasmach amatorskich (a nie tak
jak w innych słu

ż

bach na okre

ś

lonej cz

ę

stotliwo

ś

ci lub kanałach)

-

prawo do stosowania ró

ż

nych technik (modów) ł

ą

czno

ś

ci, w tym do prowadzenia nowatorskich

eksperymentów, z jedynym ograniczeniem – nie stosowania ukrytego kodowania.

-

prawo do konstruowania własnych urz

ą

dze

ń

nadawczo-odbiorczych, bez konieczno

ś

ci homologacji

i prawo do przeprowadzania eksperymentów technicznych i propagacyjnych.

4. RR nie reguluje spraw porz

ą

dkowych w pasmach amatorskich. Wynika z tego

ż

e dla unikni

ę

cia

totalnego chaosu i dowolno

ś

ci w korzystaniu z przyznanych pasm konieczne jest samookre

ś

lenie si

ę

Słu

ż

by Amatorskiej. W zwi

ą

zku z tym społeczno

ść

radioamatorska skonsolidowała si

ę

i utworzyła w

1925r. Mi

ę

dzynarodow

ą

Uni

ę

Radioamatorsk

ą

(IARU).

Poniewa

ż

ITU wyró

ż

nia 3 strefy geograficzne, przyznaj

ą

c SA w tych strefach ró

ż

ne pasma, IARU

podzieliło si

ę

tak

ż

e na 3 Regiony. Europa z Afryk

ą

i cz

ęś

ci

ą

Azji s

ą

w Regionie I IARU.

5. Członkami IARU s

ą

wiod

ą

ce krajowe organizacje radioamatorskie (po jednej). Podczas

mi

ę

dzynarodowych Konferencji w poszczególnych Regionach IARU wypracowywane s

ą

zalecenia

(rekomendacje) porz

ą

dkuj

ą

ce sposób korzystania z przyznanych pasm amatorskich. Podstawowymi

dokumentami s

ą

tzw. band-plany KF i UKF oraz szereg innych ustale

ń

dotycz

ą

cych spraw

operatorskich i technicznych.

Zalecenia (rekomendacje) IARU nie maj

ą

mocy prawnej, lecz organizacje członkowskie (w Polsce PZK)

powinny zadba

ć

o to aby były one, w interesie całej SA, przestrzegane nie tylko przez członków

organizacji członkowskiej IARU. Wynika to z deklaracji danej organizacji o przyst

ą

pieniu do IARU.

6. Administracje pa

ń

stwowe s

ą

suwerenne. Pozwala to im na odmienne od zało

ż

e

ń

RR ustalanie

warunków dla SA. Tak wi

ę

c Administracja, u nas Ministerstwo Transportu / UKE mo

ż

e przyzna

ć

dodatkowe pasma (u nas 50MHz), lub ustali

ć

własne wymagania na

ś

wiadectwo uzdolnienia, okre

ś

li

ć

dodatkowe wymagania, lub ograniczy

ć

prawo do korzystania z okre

ś

lonych pasm lub technik.

7. UKE, nadzoruje przestrzeganie wymaga

ń

ITU, a w szczególno

ś

ci nie wychodzenie w pracy poza

pasmo amatorskie, tre

ść

korespondencji, wywoływanie zakłóce

ń

. Natomiast UKE nie okre

ś

la i nie

ingeruje na temat sposobu wykorzystywania przez SA poszczególnych cz

ę

stotliwo

ś

ci w ramach

przyznanego pasma. Zadanie to spoczywa na Polskim Zwi

ą

zku Krótkofalowców (PZK), który jest

jedynym przedstawicielem Słu

ż

by Amatorskiej w Polsce w stosunku do Administracji i do IARU

2

8. Według danych z UKE wa

ż

nych pozwole

ń

jest ponad 12 tysi

ę

cy. Członków PZK jest około 3000, co

stanowi około 25%. Dawniej istniał obowi

ą

zek przynale

ż

enia wszystkich krótkofalowców do PZK, za

ś

PZK było finansowane przez Ministerstwo Ł

ą

czno

ś

ci. Pozwalało to na administracyjne oddziaływanie

na krótkofalowców naruszaj

ą

cych zasady etyki krótkofalarskiej "Ham spirit", a tak

ż

e nie

przestrzegaj

ą

cych band-planów ustalonych przez IARU. Obecnie sytuacja jest odmienna i dlatego

konieczne jest

ś

wiadome zdyscyplinowanie wszystkich nadawców (krótkofalowych i UKF-owych),

niezale

ż

nie od przynale

ż

no

ś

ci do PZK. W przeciwnym przypadku niemo

ż

liwa b

ę

dzie praca wyczynowa

na pasmach.

9. Podstawowymi dokumentami do których dostosowa

ć

si

ę

powinien ka

ż

dy nadawca s

ą

:

-

Band-plan IARU Region 1 opublikowany w dokumentach IARU:

- KF Manager Handbook oraz VHF Manager Handbook, z przypisami
- Kodeks pracy operatora w pa

ś

mie 50MHz, maj

ą

cy zastosowanie tak

ż

e i do innych pasm.

Poni

ż

ej podane b

ę

d

ą

najwa

ż

niejsze ustalenia, maj

ą

ce charakter uniwersalny, ale nie zawsze znane i

przestrzegane przez nadawców.

10. Cz

ę

stotliwo

ść

wywoławcza (calling frequency / center of activity)

Jest to szczególna cz

ę

stotliwo

ść

na której rozpoczyna si

ę

przypadkow

ą

(random) ł

ą

czno

ść

(wywołanie

CQ) i niezwłocznie przechodzi do pracy na cz

ę

stotliwo

ś

ci roboczej. Na wy

ż

szych pasmach, w miejsce

cz

ę

stotliwo

ś

ci wywoławczych, ustalone s

ą

cz

ę

stotliwo

ś

ci aktywno

ś

ci, jednak bez obowi

ą

zku ich

opuszczania po nawi

ą

zaniu ł

ą

czno

ś

ci. (Patrz zał

ą

cznik nr 1)

11. Stacja wołaj

ą

ca na cz

ę

stotliwo

ś

ci wywoławczej powinna podawa

ć

cz

ę

stotliwo

ść

na której b

ę

dzie słucha

ć

-

przy wywołaniu CW stosuje si

ę

podawanie np. UP5, co oznacza,

ż

e słucha si

ę

na cz

ę

stotliwo

ś

ci

wy

ż

szej o 5 kHz , lub podaje ko

ń

cówk

ę

cz

ę

stotliwo

ś

ci pracy.

-

przy wywołaniu FSK441 na 144.370 podaje CQ383, co oznacza,

ż

e słucha na 144.383

-

przy wywołaniu CW MS na 144.100 podaje si

ę

np. CQ105 co oznacza słuchanie i zamiar

prowadzenia ł

ą

czno

ś

ci na cz

ę

stotliwo

ś

ci 144.105MHz.

Podobne zasady nale

ż

y stosowa

ć

tak

ż

e przy innych cz

ę

stotliwo

ś

ciach wywoławczych podanych w p. 10.

12. W Handbook IARU Region 1, w dokumencie 5.03 zawarty jest "Kodeks pracy operatora w pa

ś

mie

50MHz". Do najwa

ż

niejszych ustale

ń

nale

żą

:

- W segmencie 50.100 do 50.130MHz nie nale

ż

y prowadzi

ć

ł

ą

czno

ś

ci lokalnych, gdy

ż

jest to segment

przewidziany dla ł

ą

czno

ś

ci mi

ę

dzykontynentalnych

- Prawdziwy DX-man z pasma 50MHz po

ś

wi

ę

ca 5% czasu na nadawanie, za

ś

95% czasu na słuchanie.

- 50.110 MHz jest to cz

ę

stotliwo

ść

wywoławcza dla ł

ą

czno

ś

ci mi

ę

dzykontynentalnych. W

ż

adnym

przypadku nie zajmuj jej dla ł

ą

czno

ś

ci kontynentalnych (Europa) nawet na jedn

ą

minut

ę

. Poniewa

ż

podstaw

ą

pracy DX w pa

ś

mie 50MHz jest słuchanie, dlatego dwukrotnie pomy

ś

l zanim zaczniesz

woła

ć

na 50.110MHz. Lecz rzadkie CQ jest potrzebne, gdy

ż

mo

ż

e nieoczekiwanie ujawni

ć

wyst

ą

pienie

otwar

ć

mi

ę

dzykontynentalnych. Zapobiega to przypadkom nie wykrywania otwar

ć

.

- Je

ś

li stacja DX-owa pracuje w tłoku (pile-up) to zaleca si

ę

stosowanie pracy z rozstawieniem

cz

ę

stotliwo

ś

ci (split) podobnie jak na pasmach KF jednak nie wi

ę

ksze ni

ż

10 kHz.

- Nale

ż

y unika

ć

powtarzania ł

ą

czno

ś

ci ze stacj

ą

DX.

- Nale

ż

y zwraca

ć

uwag

ę

na wywoływanie zakłóce

ń

- nie przesterowywa

ć

nadajnika, stosowa

ć

minimum

koniecznej mocy.

13. Sposób oddziaływania

Poniewa

ż

jest pewna grupa "niepokornych" nie tylko spod znaku SP, którzy nie przestrzegaj

ą

ww.

ustale

ń

zachodzi, w interesie ogółu, konieczno

ść

reagowania na nieprawidłowe zachowania. S

ą

to w

pierwszym rz

ę

dzie działania wychowawcze:

- w stosunku do członków PZK przeprowadzanie rozmów wyja

ś

niaj

ą

cych w klubach, oddziałach, na

zjazdach.

-

w stosunku do nieczłonków PZK – nawi

ą

zywanie z nimi kontaktu (pozyskanie adresu) i prowadzenie

tak

ż

e rozmów wyja

ś

niaj

ą

cych

-

je

ś

li rozmowy takie nie daj

ą

skutku to stosowanie sankcji w postaci:

- bojkotowania – nie nawi

ą

zywanie z nimi ł

ą

czno

ś

ci

- wnioskowania o dyskwalifikacj

ę

w zawodach w których naruszane były ww. zasady

-

oficjalne wyst

ę

powanie PZK do organizacji SA innych krajów z protestami.

-

w przypadkach uporczywych narusze

ń

ww. zasad wyst

ę

powanie do koordynatora PZK w IARUMS,

kol. Jerzego Gierszewskiego SP3DBD z wnioskiem o interwencj

ę

na szczeblu IARU

- wnioskowanie przez PZK do UKE o czasowe zawieszenie lub cofni

ę

cie pozwolenia stacji nagminnie

nie przestrzegaj

ą

cej przepisów obowi

ą

zuj

ą

cych w słu

ż

bie amatorskiej.

UKF Manager PZK
Zdzisław, SP6LB
Jelenia Góra 26.11.2007

3

------------------------------------------------------------------
Zał

ą

cznik nr 1

Cz

ę

stotliwo

ś

ci wywoławcze i centra aktywno

ś

ci:

50.110 MHz wywoławcza tylko dla ł

ą

czno

ś

ci mi

ę

dzykontynentalnych (poza Europ

ą

).

50.270 MHz wywoławcza dla FSK441
51.510 MHz wywoławcza dla FM
144.050 MHz wywoławcza CW
144.100 MHz wywoławcza CW MS
144.300 MHz wywoławcza SSB
144.370 MHz wywoławcza dla FSK441
144.500 MHz wywoławcza SSTV
144.600 MHz wywoławcza RTTY
144.700 MHz wywoławcza FAX
145.500 MHz wywoławcza FM (mobil)
432.050 MHz centrum aktywno

ś

ci CW

432.088 MHz centrum aktywno

ś

ci PSK31

432.200 MHz centrum aktywno

ś

ci SSB

432.370 MHz wywoławcza FSK441
433.500 MHz wywoławcza FM (mobil)
1296.138 MHz centrum aktywno

ś

ci PSK31

1296.200 MHz centrum aktywno

ś

ci w

ą

skopasmowej (SSB)

1297.500 MHz centrum aktywno

ś

ci FM

2320.138 MHz centrum aktywno

ś

ci PSK31

2320.200 MHz centrum aktywno

ś

ci SSB

3400.100 MHz centrum aktywno

ś

ci

5668.200 MHz centrum aktywno

ś

ci w

ą

skopasmowej

5760.200 MHz centrum aktywno

ś

ci w

ą

skopasmowej

10.3682 GHz centrum aktywno

ś

ci w

ą

skopasmowej

24.0482 GHz centrum aktywno

ś

ci w

ą

skopasmowej

47.0882 GHz centrum aktywno

ś

ci w

ą

skopasmowej

75.9762 GHz centrum aktywno

ś

ci w

ą

skopasmowej

76.0322 GHz centrum aktywno

ś

ci w

ą

skopasmowej