43

P

arametry akustyczne przeg-
ród oddzielających pomiesz-
czenia w budynkach miesz-
kalnych powinny zapewniać

należyty komfort pobytu w użytkowa-
nym wnętrzu, natomiast w budynkach
użyteczności publicznej możliwość
skupienia i pracy, poufność rozmów,
możliwość prowadzenia lekcji w szko-
łach, a także stwarzać odpowiednie
warunki dla chorych i personelu
w szpitalach, przychodniach zdrowia
itd. Przegrody są oceniane pod wzglę-
dem akustycznym w odniesieniu do
dźwięków powietrznych (ściany i stro-
py) oraz uderzeniowych (tylko stropy).

Wymagania dotyczące izolacyjnoś-

ci akustycznej przegród w budynku od-
noszą się do izolacyjności całego ukła-
du przegród w konkretnym obiekcie,
z uwzględnieniem przenoszenia bocz-
nego wszystkimi możliwymi drogami.

Wymagania dotyczące
parametrów akustycznych
przegród w budynkach
mieszkalnych i użyteczności
publicznej

Polskie wymagania dotyczące izo-

lacyjności akustycznej przegród w bu-
dynkach są zawarte w następujących
normach:

•

PN-87/B-02151.02 Akustyka bu-

dowlana. Ochrona przed hałasem po-
mieszczeń w budynkach. Dopuszczal-
ne wartości poziomu dźwięku w po-
mieszczeniach;

•

PN-B-02151-3: 1999 Akustyka bu-

dowlana. Ochrona przed hałasem po-
mieszczeń w budynkach. Izolacyjność
akustyczna przegród w budynkach
oraz izolacyjność akustyczna elemen-
tów budowlanych. Wymagania.

Obejmują one ochronę budynku

przed hałasem zewnętrznym (pocho-
dzącym od wszystkich źródeł na zew-
nątrz budynku), wewnętrznym powie-
trznym i uderzeniowym (przeni-
kającym między pomieszczeniami)
oraz instalacyjnym (pochodzącym od
wyposażenia technicznego budyn-
ku). Ten sam wyrób budowlany, cha-
rakteryzujący się określoną w warun-
kach laboratoryjnych izolacyjnością
akustyczną, ma zróżnicowaną zdol-
ność izolacji hałasu w zależności od
rodzaju widma źródła dźwięków oraz
od wielkości przenoszenia bocznego
energii akustycznej w miejscu jego
zastosowania (tzn. w budynku).

Wyrobom budowlanym nie stawia

się wymagań akustycznych. Przepisy
zobowiązują jednak, aby miały one
określone właściwości akustyczne.
Normy i obligatoryjne wymagania
prawne określają natomiast właści-
wości akustyczne, jakimi powinny
charakteryzować się budynki miesz-
kalne oraz użyteczności publicznej.
Pomimo, że normy akustyczne są
obowiązkowe, a polskie wymagania
akustyczne są na dosyć niskim pozio-
mie, wiele budynków oddawanych do
użytkowania ich nie spełnia. W mo-
mencie odbioru mieszkania przyszły
nabywca lub użytkownik nie jest
w stanie na podstawie własnych ob-
serwacji stwierdzić, czy parametry
akustyczne mieszkania są właściwe.
Problemy z hałasem ujawniają się do-
piero po zasiedleniu budynku i poja-
wieniu się lokatorów. W tej sytuacji,
w wielu przypadkach na zlecenie in-
westora lub lokatorów, przeprowadza
się badania kontrolne izolacyjności
akustycznej przegród przy odbiorze
budynku.

W obiektach już istniejących jedy-

nym możliwym sposobem określenia

parametrów akustycznych ścian jest
przeprowadzenie pomiarów izolacyj-
ności akustycznej od dźwięków po-
wietrznych. Pomiary izolacyjności
akustycznej powinny być wykonane
w początkowej fazie realizacji bu-
dynku (w 2 lub 3 mieszkaniach wzor-
cowych) w celu sprawdzenia pop-
rawności doboru materiałów budow-
lanych w warunkach rzeczywistych
oraz po zakończeniu prac budowla-
nych w losowo wybranych mieszka-
niach. Badania mogą być przepro-
wadzane zarówno w umeblowanych
budynkach zamieszkałych, jak
i w budynkach w stanie surowym.
Wyniki w obu przypadkach są po-
równywalne, ponieważ sprowadza
się je do standardowych warunków
odniesienia. Należy jednak spełnić
wymaganie, by pomieszczenia po-
między którymi znajduje się badana
przegroda, były całkowicie zamk-
nięte (miały wszystkie okna i drzwi).
W przypadku, gdy badana przegro-
da znajduje się w budynku niewy-
kończonym, ważne jest również, aby
nie było w niej mostków akustycz-
nych spowodowanych brakiem wy-
kończenia instalacji elektrycznych
i sanitarnych lub innych otworów
i nieszczelności.

Opis badań

W celu potwierdzenia dobrych

wyników testów laboratoryjnych
wykonanych w Zakładzie Akustyki
ITB w Warszawie przeprowadzono
badania izolacyjności akustycznej
ściany działowej z dwóch warstw
bloków gipsowych o wymiarach
666 x 500 x 100 mm i gęstości obję-
tościowej 900 kg/m

3

oraz warstwy

z wełny mineralnej grubości 50 mm
(rysunek 1).

Gips w budownictwie – TEMAT WYDANIA

10 ’2007 (nr 422)

* VG-ORTH POLSKA Sp. z o.o.

Izolacyjność akustyczna

ścian warstwowych z bloków

gipsowych na przykładzie badań

poligonowych w Wilnie

mgr inż. Tomasz Kania*

Przegrodę wykonano zgodnie z za-

leceniami producenta. Badania kon-
trolne czterech losowo wybranych
ścian międzymieszkaniowych prze-
prowadzono w marcu 2007 r. w bu-
dynkach wielorodzinnych na Litwie
(w Wilnie). Ściany towarzyszące ba-
danej przegrodzie wykonano z beto-
nu komórkowego grubości 240 mm
i gęstości objętościowej 400 kg/m

3

,

natomiast stropy z betonu monolitycz-
nego grubości 200 mm. Połączenia
ściany z bloków gipsowych ze ściana-
mi towarzyszącymi, podłożem oraz
stropem wykonano w sposób ela-
styczny. Wzdłuż podstawy zastosowa-
no przekładkę bitumiczną o gęstości
1000 kg/m

3

i grubości 2,5 mm; wzdłuż

bocznych oraz górnej krawędzi ściany
wklejono przekładkę z korka prasowa-
nego gęstości 280 kg/m

3

i grubości

5 mm. Podczas wykonania ostatniej
warstwy ścięto płyty ukośnie w ten
sposób, aby pomiędzy ścianą a stro-
pem (z przyklejoną taśmą korkową)
powstała szczelina szerokości 1 – 3 cm
i przestrzeń tę wypełniono szczelnie
zaprawą gipsową (rysunek 2).

Zastosowanie przekładek elas-

tycznych ma na celu oddzielenie
ściany z bloków gipsowych od są-
siednich elementów budynku, co

zwiększa izolacyjność akustyczną
przegrody nawet o 3 dB oraz prze-
ciwdziała powstawaniu w niej zary-
sowań.

Badania kontrolne przeprowadzono

dla ścian międzymieszkaniowych
o powierzchni 11,3 m

2

, a kubatura

pomieszczeń nadawczych i odbior-
czych wynosiła po 41,6 m

3

. Izolacyj-

ność akustyczną przegrody określo-
no zgodnie z metodyką zawartą w nor-
mie EN-ISO 140-4:1998 Akustyka –
Pomiary izolacyjności akustycznej
elementów budowlanych – Pomiary
terenowe izolacyjności akustycznej
od dźwięków powietrznych między
pomieszczeniami.

Wyniki badań

Stwierdzono, że ważony wskaźnik

przybliżonej izolacyjności akustycznej
właściwej ściany działowej z dwóch
warstw bloków gipsowych grubości
10 cm wynosi:

R’

w

(C, C

tr

) = 56 (-1, -6) dB

Otrzymaną charakterystykę izola-

cyjności akustycznej przegrody przed-
stawiono na rysunku 3.

Wnioski

W 2003 r. na Litwie została wpro-

wadzona norma STR 2.01.07:2003
dotycząca wymagań w zakresie izo-
lacyjności akustycznej przegród bu-
dowlanych. W stosunku do ścian
działowych w obiektach mieszkal-
nych wprowadzono podział na pięć
kategorii obiektów. Minimalna izola-
cyjność akustyczna ściany działowej
zależy od przynależności budynku do
danej kategorii (tabela).

Porównując wyniki przeprowadzo-

nych badań z wymaganiami normo-
wymi ścian międzymieszkaniowych,
stwierdzono, że izolacyjność akus-
tyczna badanej ściany działowej
z dwóch warstw bloków gipsowych
grubości 10 cm (rysunek 1) spełnia li-
tewskie wymagania normowe dla bu-
dynków kategorii C. Badany wariant
ściany spełnia również polskie wyma-
gania akustyczne dotyczące ścian
międzymieszkaniowych, podane
w normie PN-B-02151.03 (wskaź-
nik oceny przybliżonej izolacyjności
akustycznej właściwej przegrody R’

A1

jest większy niż określony w normie
wskaźnik 50 dB). W Polskim Komite-
cie Normalizacyjnym trwają prace
nad kategoryzacją akustyczną obiek-
tów budowlanych. Biorąc pod uwagę
opracowywany projekt normy doty-
czącej wymagań akustycznych oraz
propozycje wprowadzenia wartości
progowej izolacyjności akustycznej
ścian międzymieszkaniowych budyn-
ków najwyższej kategorii na poziomie
55 dB, można stwierdzić, że również
względem opracowywanych stan-
dardów izolacyjność akustyczna ba-
danej przegrody warstwowej jest
zadowalająca. Prawidłowe zastoso-
wanie rozwiązań przegród z bloków
gipsowych na wpust i pióro pozwa-
la na wykonanie wszystkich warian-
tów wewnętrznych ścian wypełnia-
jących, które spełniają obowiązują-
ce w normach krajowych oraz euro-
pejskich wymagania izolacyjności
akustycznej. Badania kontrolne
przeprowadzone w obiektach bu-
dowlanych potwierdziły dobre właś-
ciwości akustyczne przegród działo-
wych wykonanych z pełnych bloków
gipsowych.

44

TEMAT WYDANIA – Gisp w budownictwie

10 ’2007 (nr 422)

Rys. 2. Sposób połączenia ściany z bloków
gipsowych ze stropem

Rys. 3. Charakterystyka izolacyjności
akustycznej podwójnej ściany z bloków
gipsowych grubości 10 cm

Zestawienie podstawowych wymagań
dotyczących izolacyjności ścian dzia-
łowych w budynkach wielorodzin-
nych na Litwie

Wymagany ważony

wskaźnik przybliżonej

Kategoria

izolacyjności akustycznej

budynku

właściwej R’

w

[dB]

ściany wew-

ściany od-

nątrz lokalu

dzielające

lokale

A

40

63

B

35

58

C

30

55

D

25

52

E

20

48

Rys. 1. Schemat połączenia ściany dzia-
łowej ze ścianą towarzyszącą: 1-ściana
towarzysząca; 2-bloki gipsowe; 3-klej gip-
sowy; 4-przekładka z korka prasowanego;
5-wełna mineralna; 6 – pustka powietrzna