Dz.U.03.124.1151

2004.05.01

zm. Dz.U.04.91.870

art. 13

zm. Dz.U.04.96.959

art. 88

2005.06.13

zm. Dz.U.05.83.719

art. 69

2005.08.02

zm. Dz.U.05.143.1204

art. 1

2005.08.17

zm. Dz.U.05.143.1204

art. 1

2005.10.24

zm. Dz.U.05.183.1538

art. 207

zm. Dz.U.05.184.1539

art. 122

2006.01.01

zm. Dz.U.05.167.1396

art. 2

2006.03.26

zm. Dz.U.05.143.1204

art. 1

2006.09.19

zm. Dz.U.06.157.1119

art. 52

USTAWA

z dnia 22 maja 2003 r.

o działalności ubezpieczeniowej

1)

(Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.)

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. 1.

Ustawa określa warunki wykonywania działalności w zakresie ubezpieczeń osobowych i

ubezpieczeń majątkowych.

2.

Ustawa określa także zasady:

1) wykonywania zawodu aktuariusza;
2) sprawowania nadzoru ubezpieczeniowego;
3)

organizacji i funkcjonowania ubezpieczeniowego samorządu gospodarczego.

Art. 2.

(1)

1.

Określenia użyte w ustawie oznaczają:

1) biuro narodowe - biuro narodowe w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach

obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli
Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152);

2)

duże ryzyka - ryzyka, o których mowa w dziale II załącznika do ustawy:
a) grupy 4-7, 11, 12,
b) grupy 14, 15 - w przypadku gdy

ubezpieczający wykonuje działalność gospodarczą lub wolny

zawód, a ryzyko wiąże się z tą działalnością,

c) grupy 8, 9, 13, 16 -

w przypadku gdy ubezpieczający przekracza co najmniej dwa z następujących

kryteriów w roku obrotowym:
– suma bilansowa wynosi 6,2 mln euro,
– obroty netto wynoszą 12,8 mln euro,
– średnia ilość pracowników wynosi 250 osób,

jeżeli ubezpieczający należy do grupy kapitałowej, dla której przygotowywane jest sprawozdanie
skonsolidowane w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r.
Nr 76, poz. 694 oraz z 2003 r. Nr 60, poz. 535), powyższe kryteria oceniane będą na podstawie
sprawozdania skonsolidowanego;

2a)

(2)

firma inwestycyjna -

firmę inwestycyjną w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o nadzorze

uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń i firmami inwestycyjnymi
wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego (Dz. U. Nr 83, poz. 719), zwanej dalej "ustawą o
nadzorze uzupełniającym";

3)

główny oddział - oddział, w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności
gospodarczej (Dz. U. Nr 101, poz. 1178, z późn. zm.

2)

), zakładu ubezpieczeń z państwa niebędącego

państwem członkowskim Unii Europejskiej;

3a)

(3)

instytucja kredytowa -

instytucję kredytową w rozumieniu ustawy o nadzorze uzupełniającym;

4) koasekuracja -

umowę ubezpieczenia, na podstawie której co najmniej dwa zakłady ubezpieczeń

działając w porozumieniu zobowiązują się do spełnienia określonego świadczenia w przypadku
zajścia, przewidzianego w umowie, zdarzenia losowego;

5)

krajowy zakład ubezpieczeń - przedsiębiorcę, w rozumieniu ustawy - Prawo działalności
gospodarczej, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który uzyskał zezwolenie na
wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

5a)

(4)

konglomerat finansowy -

konglomerat finansowy w rozumieniu ustawy o nadzorze uzupełniającym;

5b)

(5)

mieszany dominujący podmiot ubezpieczeniowy - podmiot dominujący, który nie jest:

a)

zakładem ubezpieczeń,

b)

dominującym podmiotem ubezpieczeniowym,

c)

dominującym podmiotem nieregulowanym w rozumieniu ustawy o nadzorze uzupełniającym

-

jeżeli przynajmniej jednym z jego podmiotów zależnych jest zakład ubezpieczeń;

5c)

(6)

nadzór dodatkowy - nadzór dodatkowy sprawowany nad krajowym zakładem ubezpieczeń,

wchodzącym w skład ubezpieczeniowej grupy kapitałowej zgodnie z przepisami ustawy bądź nad
zagranicznym zakładem ubezpieczeń, wchodzącym w skład ubezpieczeniowej grupy kapitałowej
zgodnie z odpowied

nimi regulacjami przyjętymi w państwach członkowskich Unii Europejskiej;

6)

oddział - oddział, w rozumieniu ustawy - Prawo działalności gospodarczej, zakładu ubezpieczeń z
państwa członkowskiego Unii Europejskiej;

7)

(7)

organ nadzoru -

Komisję Nadzoru Finansowego, o której mowa w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o

nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. Nr 157, poz. 1119);

8)

(8)

podmiot dominujący - podmiot dominujący w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie

publicznej i warunkach wprowadza

nia instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu

obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539);

8a)

(9)

podmiot zależny - podmiot zależny w rozumieniu ustawy o ofercie publicznej i warunkach

wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach
publicznych;

9)

(10)

(uchylony);

10)

reprezentant do spraw roszczeń - reprezentanta do spraw roszczeń w rozumieniu ustawy o
ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze
Ubezpieczycieli Komunikacyjnych;

11)

(11)

spółka publiczna - spółkę publiczną w rozumieniu ustawy o ofercie publicznej i warunkach

wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach
publicznych;

12)

(12)

ubezpieczen

iowa grupa kapitałowa - grupę podmiotów, w skład której wchodzi zakład

ubezpieczeń podlegający nadzorowi dodatkowemu oraz co najmniej:
a)

inny zakład ubezpieczeń, będący podmiotem zależnym zakładu ubezpieczeń podlegającego
nadzorowi dodatkowemu lub w którym zakład ubezpieczeń podlegający nadzorowi dodatkowemu
posiada znaczący udział kapitałowy lub jest w inny sposób blisko powiązany z zakładem
ubezpieczeń podlegającym nadzorowi dodatkowemu lub

b)

dominujący podmiot ubezpieczeniowy, zakład ubezpieczeń wykonujący działalność wyłącznie w
zakresie reasekuracji lub zagraniczny zakład ubezpieczeń z siedzibą w państwie niebędącym
państwem członkowskim Unii Europejskiej, będące podmiotami dominującymi zakładu
ubezpieczeń podlegającego nadzorowi dodatkowemu, lub

c) m

ieszany dominujący podmiot ubezpieczeniowy będący podmiotem dominującym zakładu

ubezpieczeń podlegającego nadzorowi dodatkowemu, a także

d)

podmioty będące podmiotami zależnymi, podmiotami ze znaczącym udziałem kapitałowym lub w
inny sposób blisko powiązane z zakładem ubezpieczeń podlegającym nadzorowi dodatkowemu,

e)

podmioty dominujące, posiadające znaczący udział kapitałowy lub w inny sposób blisko
powiązane z zakładem ubezpieczeń podlegającym nadzorowi dodatkowemu,

f)

podmioty będące podmiotami zależnymi, podmiotami ze znaczącym udziałem kapitałowym lub w
inny sposób blisko powiązane z podmiotami, o których mowa w lit. e;

13)

ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy - w ubezpieczeniu, o którym mowa w dziale I grupa 3
załącznika do ustawy, wydzielony fundusz aktywów, stanowiący rezerwę tworzoną ze składek
ubezpieczeniowych, inwestowany w sposób określony w umowie ubezpieczenia;

13a)

(13)

dominujący podmiot ubezpieczeniowy - podmiot dominujący, niebędący dominującym podmiotem

nieregulowanym w rozumieniu ustawy

o nadzorze uzupełniającym, który posiada znaczące udziały

kapitałowe w podmiotach zależnych i którego podmiotami zależnymi są wyłącznie lub w większości
zakłady ubezpieczeń, a przynajmniej jednym z tych zakładów ubezpieczeń jest krajowy zakład
ubezpieczeń lub zagraniczny zakład ubezpieczeń, który uzyskał zezwolenie w jednym z państw
członkowskich Unii Europejskiej;

13b)

(14)

znaczący udział kapitałowy - znaczący udział kapitałowy w rozumieniu ustawy o nadzorze

uzupełniającym;

14)

(15)

Urząd - Urząd Komisji Nadzoru Finansowego;

15) zagraniczny ubezpieczeniowy fundusz gwarancyjny -

podmiot, którego siedziba znajduje się poza

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gwarantujący zaspokojenie roszczeń z tytułu obowiązkowego
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w przypadku
niespełnienia obowiązku ubezpieczenia lub nieustalenia sprawcy szkody;

16)

zagraniczny zakład ubezpieczeń - przedsiębiorcę zagranicznego, w rozumieniu ustawy - Prawo
działalności gospodarczej, wykonujący działalność ubezpieczeniową;

17)

(16)

bliskie powiązania - bliskie powiązania w rozumieniu ustawy o nadzorze uzupełniającym;

18) zdarzenie losowe -

niezależne od woli ubezpieczającego zdarzenie przyszłe i niepewne, którego

nastąpienie powoduje uszczerbek w dobrach osobistych lub w dobrach majątkowych albo
zwiększenie potrzeb majątkowych po stronie ubezpieczającego lub innej osoby objętej ochroną
ubezpieczeniową.

2.

Ilekroć w ustawie, jest mowa o państwach członkowskich Unii Europejskiej należy przez to

rozumieć także państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony
umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Art. 3. 1.

Przez

działalność

ubezpieczeniową

rozumie

się

wykonywanie

czynności

ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia
skutków zdarzeń losowych.

2.

Zakład ubezpieczeń nie może wykonywać innej działalności poza działalnością ubezpieczeniową i

bezpośrednio z nią związaną, z zastrzeżeniem ust. 8 i art. 26 ust. 1.

3.

Czynnościami ubezpieczeniowymi, o których mowa w ust. 1, są:

1)

zawieranie umów ubezpieczenia, umów reasekuracji lub umów gwarancji ubezpieczeniowych lub
zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy z dnia
22 maja 2

003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154), a także wykonywanie

tych umów;

2)

składanie oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania lub inne świadczenia należne z
tytułu umów, o których mowa w pkt 1;

3)

ustalanie składek i prowizji należnych z tytułu zawieranych umów, o których mowa w pkt 1;

4)

ustanawianie w drodze czynności cywilnoprawnych, zabezpieczeń rzeczowych lub osobistych, jeżeli
są one bezpośrednio związane z zawieraniem umów, o których mowa w pkt 1.

4.

Czynnościami ubezpieczeniowymi są również:

1)

ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych oraz w umowach
gwarancji ubezpieczeniowych;

2)

wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów, o których mowa w ust. 3 pkt
1;

3)

przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakład ubezpieczeń w związku z
wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej;

4)

prowadzenie kontroli przestrzegania przez ubezpieczających lub ubezpieczonych, zastrzeżonych w
umowie lub w ogólnych warunkach ubezpieczeń, obowiązków i zasad bezpieczeństwa odnoszących
się do przedmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową;

5)

(17)

prowadzenie postępowań regresowych oraz postępowań windykacyjnych związanych z

wykonywaniem umów ubezpieczenia, reasekuracji oraz gwarancji ubezpieczeniowych;

6)

lokowanie środków zakładu ubezpieczeń;

7)

wykonywanie innych czynności określonych w przepisach innych ustaw.

5.

Czynnościami ubezpieczeniowymi są także następujące czynności, jeżeli są wykonywane przez

zakład ubezpieczeń:
1)

ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych;

2)

ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych
uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych;

3)

ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia;

4)

czynności zapobiegania powstawaniu albo zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub
finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego.

6.

Zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust.

5, innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, wykonywane przez te
podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i
na rzecz zakładu ubezpieczeń.

7.

(18)

Czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 2 i 5 oraz ust. 5 pkt 1 i 2, uważa się za czynności

ubezpieczeniowe także wtedy, gdy ich wykonywania podejmuje się zakład ubezpieczeń na wniosek
innego zakładu ubezpieczeń, Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, Polskiego Biura
Ubezpieczycieli Komunikacyjnych lub uprawnionego z tytułu umów, o których mowa w ust. 3 pkt 1, także
gdy umowy te zawarte są z innym zakładem ubezpieczeń.

8.

(19)

Zakład ubezpieczeń może bezpośrednio lub poprzez pośredników ubezpieczeniowych

ustanowionych na podstawie odrębnych przepisów:
1)

wykonywać działalność akwizycyjną na rzecz otwartych funduszy emerytalnych, zgodnie z
przepisami ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych
(Dz. U. z 2004 r. Nr 159, poz. 1667 oraz z 2005 r. Nr 143, poz. 1202);

2)

pośredniczyć w imieniu lub na rzecz podmiotów wykonujących czynności bankowe określone w art. 5
ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z
późn. zm.

3)

), zwanej dalej "ustawą - Prawo bankowe", przy zawieraniu umów w ramach wykonywania

tych czynności, na zasadach określonych w ustawie - Prawo bankowe;

3)

pośredniczyć w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych lub tytułów
uczestnictwa funduszy zagranicznych, funduszy inwestycyjnych otwartych z siedzibą w państwach
członkowskich Unii Europejskiej oraz funduszy inwestycyjnych otwartych z siedzibą w państwach
należących do OECD innych niż państwo członkowskie Unii Europejskiej, na zasadach określonych
w ustawie z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 oraz z 2005
r. Nr 83, poz. 719).

9.

(20)

Zakład ubezpieczeń może zlecić, w formie pisemnej, innym podmiotom wykonywanie

czynności, o których mowa w ust. 3 pkt 2.

10.

(21)

O zawarciu zlecenia, o którym mowa w ust. 9, zakład ubezpieczeń niezwłocznie informuje

organ nadzoru.

tezy z piśmiennictwa

Art. 4.

Ustala się podział ubezpieczeń według działów, grup i rodzajów ryzyka określony w

załączniku do ustawy.

Rozdział 2

Zasady wykonywania działalności ubezpieczeniowej

Art. 5.

Zakład ubezpieczeń może wykonywać działalność ubezpieczeniową wyłącznie w formie spółki

akcyjnej albo towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych.

Art. 6. 1.

Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej wymaga zezwolenia organu nadzoru.

2.

Działalność ubezpieczeniową wykonuje zakład ubezpieczeń działający jako zakład ubezpieczeń i

reasekuracji albo zakład ubezpieczeń albo zakład reasekuracji.

3.

Zakład ubezpieczeń, w formie spółki akcyjnej, ma obowiązek i wyłączne prawo używania w nazwie

lub firmie wyrazów "towarzystwo ubezpieczeń", "zakład ubezpieczeń", "towarzystwo ubezpieczeń i
reasekuracji", "zakład ubezpieczeń i reasekuracji", "towarzystwo reasekuracji" lub "zakład reasekuracji".
Dopuszczalne jest używanie w obrocie odpowiednio skrótów "TU", "ZU", "TUiR", "ZUiR", "TR" lub "ZR".

4.

Zakład ubezpieczeń, w formie towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, ma obowiązek i wyłączne

prawo używania w nazwie wyrazów "towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych". Dopuszczalne jest używanie
w obrocie skrótu "TUW".

Art. 7.

Organ nadzoru może być uczestnikiem postępowania rejestrowego dotyczącego zakładu

ubezpieczeń.

Art. 8. 1.

Zakład ubezpieczeń nie może wykonywać jednocześnie działalności, o której mowa w

dzi

ale I załącznika do ustawy, oraz w dziale II załącznika do ustawy.

2.

Zakład ubezpieczeń wykonujący działalność, o której mowa w dziale I załącznika do ustawy,

używa w nazwie lub firmie wyrazy wyróżniające ten rodzaj działalności.

Art. 9.

Powództwo o roszczenia wynikające z umów ubezpieczenia można wytoczyć albo według

przepisów o właściwości ogólnej albo przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby
ubezpieczającego, ubezpieczonego, uposażonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia.

Art. 10. 1.

(22)

Krajowy lub zagraniczny zakład ubezpieczeń wykonujący działalność ubezpieczeniową

w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody
powstałe w związku z ruchem tych pojazdów staje się członkiem:
1) Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego - z dniem zawarcia pierwszej umowy w tej grupie

ubezpieczenia, oraz

2) Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych:

a)

w przypadku krajowego zakładu ubezpieczeń - z dniem uzyskania zezwolenia na wykonywanie
działalności ubezpieczeniowej,

b)

w przypadku zagranicznego zakładu ubezpieczeń mającego siedzibę w państwie członkowskim
Unii Europejskiej -

z dniem złożenia deklaracji członkowskiej,

c)

w przypadku zagranicznego zakładu ubezpieczeń mającego siedzibę w państwie niebędącym
państwem członkowskim Unii Europejskiej - z dniem uzyskania zezwolenia na wykonywanie
działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez główny oddział.

2.

Krajowy zakład ubezpieczeń lub zagraniczny zakład ubezpieczeń wykonujący działalność

ubezpieczeniową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego staje się członkiem Ubezpieczeniowego
Funduszu Gwarancyjnego z dniem zawarcia pierwszej umowy w tego rodzaju ubezpieczeniu.

Art. 11.

Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez krajowy zakład ubezpieczeń lub

zagraniczny zakład ubezpieczeń mający siedzibę w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii
Europejskiej,

który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej, podlega nadzorowi organu nadzoru.

Art. 12. 1.

Zakład ubezpieczeń udziela ochrony ubezpieczeniowej na podstawie umowy

ubezpieczenia zawartej z ub

ezpieczającym.

2.

Umowa ubezpieczenia ma charakter dobrowolny, z zastrzeżeniem przepisów ustawy o

ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze
Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

3.

Ogólne warunki ubezpieczenia oraz umowa ubezpieczenia powinny być formułowane

jednoznacznie i w sposób zrozumiały.

4.

Postanowienia sformułowane niejednoznacznie interpretuje się na korzyść ubezpieczającego,

ubezpieczonego, uposażonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia.

orzeczenia sądów
tezy z piśmiennictwa
projekty ustaw

Art. 13. 1.

W zakresie ubezpieczeń, o których mowa w dziale I załącznika do ustawy, zakład

ubezpieczeń jest obowiązany do zawarcia w umowie ubezpieczenia:
1)

definicji poszczególnych świadczeń;

2)

wysokości składek odpowiadających poszczególnym świadczeniom podstawowym i dodatkowym;

3)

zasad ustalania świadczeń należnych z tytułu umowy, w szczególności sposobu kalkulacji i
przyznawania premii, rabatów i udziału w zyskach ubezpieczonego, określenia stopy technicznej,
wskazania wartości wykupu oraz wysokości sumy ubezpieczenia w przypadku zmiany umowy
ubezpieczenia na bezskładkową, o ile są one gwarantowane, określenia kosztów oraz innych

obciążeń pobieranych przez zakład ubezpieczeń przy wypłacie świadczeń;

4) opisu t

ych czynników w metodach kalkulacji rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, które mogą mieć

wpływ na zmianę wysokości świadczenia zakładu ubezpieczeń;

5)

wskazania przepisów regulujących opodatkowanie świadczeń zakładu ubezpieczeń.

2.

(23)

W zakresie ubezpieczeń, o których mowa w dziale I załącznika do ustawy, przed wyrażeniem

przez strony zgody na zmianę warunków umowy lub zmianę prawa właściwego dla zawartej umowy
ubezpieczenia zakład ubezpieczeń jest obowiązany przekazać pisemnie informacje w tym zakresie
ubezpieczającemu wraz z określeniem wpływu tych zmian na wartość świadczeń przysługujących z tytułu
zawartej umowy.

3.

(24)

W zakresie ubezpieczeń, o których mowa w dziale I załącznika do ustawy, zakład ubezpieczeń

pisemnie informuje ube

zpieczającego, nie rzadziej niż raz w roku, o wysokości świadczeń przysługujących

z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia, w tym o wartości wykupu, jeżeli wysokość świadczeń ulega
zmianie w trakcie obowiązywania umowy ubezpieczenia. W przypadku gdy z umowy ubezpieczenia
przysługuje świadczenie ustalane na podstawie sumy ubezpieczenia wyrażonej w ustalonej kwocie,
zakład ubezpieczeń informuje ubezpieczającego o każdej zmianie w zakresie sumy ubezpieczenia.

3a.

(25)

W zakresie ubezpieczeń, o których mowa w dziale I załącznika do ustawy, zakład

ubezpieczeń jest obowiązany do pisemnego informowania ubezpieczającego, nie rzadziej niż raz w roku,
o wartości premii, jeżeli umowa ubezpieczenia uwzględnia udział w zysku z inwestowania rezerw
techniczno-ubezpieczeniowych.

3b.

(26)

W przypadku umów ubezpieczenia na rzecz osoby trzeciej, w szczególności ubezpieczeń

grupowych, ubezpieczający obowiązany jest do przekazania ubezpieczonemu informacji określonych w
ust. 2-

3a. Umowa ubezpieczenia określa sposób przekazywania informacji, o których mowa w ust. 2-3a,

przy czym informacje te powinny być przekazane ubezpieczonemu:
1)

przed wyrażeniem przez ubezpieczającego zgody na zmianę warunków umowy lub prawa
właściwego dla umowy ubezpieczenia - w przypadku informacji, o których mowa w ust. 2;

2)

niezwłocznie po przekazaniu informacji ubezpieczającemu przez zakład ubezpieczeń - w przypadku
informacji, o których mowa w ust. 3 i 3a.

3c.

(27)

W przypadku grupowych umów ubezpieczenia, o którym mowa w dziale I załącznika do

ustawy, zakład ubezpieczeń, na żądanie ubezpieczonego, jest obowiązany do przekazania informacji
określonych w ust. 2-3a.

3d.

(28)

W przypadku nieprzekazania ubezpieczonemu, zgodnie z ust. 3c, wymaganych informacji,

zmiana warunków umowy lub prawa właściwego dla umowy ubezpieczenia, wysokości świadczeń
przysługujących z tytułu umowy ubezpieczenia, w tym wartości wykupu, sumy ubezpieczenia w przypadku
umowy ubezpieczenia z sumą ubezpieczenia wyrażoną w ustalonej kwocie oraz wartości premii jest
skut

eczna względem ubezpieczonego jedynie w części korzystnej dla tego ubezpieczonego.

3e.

(29)

W przypadku nieprzekazania ubezpieczonemu informacji, o których mowa w ust. 2-3a,

zgodnie z ust. 3b ubezpieczający ponosi wobec ubezpieczonego odpowiedzialność na zasadach
ogólnych.

4.

W zakresie ubezpieczeń na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem

kapitałowym, o których mowa w dziale I grupa 3 załącznika do ustawy, zakład ubezpieczeń jest
obowiązany do określenia lub zawarcia w umowie ubezpieczenia:
1)

wykazu oferowanych ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych;

2)

zasad ustalania wartości świadczeń oraz wartości wykupu ubezpieczenia, w tym również zasad
umarzania jednostek ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego i terminów ich zamiany na środki
pie

niężne i wypłaty świadczenia;

3)

regulaminu lokowania środków ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego obejmującego w
szczególności charakterystykę aktywów wchodzących w skład tego funduszu, kryteria doboru
aktywów oraz zasady ich dywersyfikacji i inne ograniczenia inwestycyjne;

4)

zasad i terminów wyceny jednostek ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego;

5)

zasad ustalania wysokości kosztów oraz wszelkich innych obciążeń potrącanych ze składek
ubezpieczeniowych lub z ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego;

6)

zasad alokacji składek ubezpieczeniowych w jednostki ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego, w
szczególności w zakresie określonym w pkt 4 i 5, oraz terminu zamiany składek na jednostki tego
funduszu.

5.

W zakresie umów ubezpieczenia z działu I grupa 3 załącznika do ustawy, zakład ubezpieczeń jest

obowiązany do:

1)

dokonywania wyceny jednostek ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego nie rzadziej niż raz w
miesiącu;

2)

(30)

ogłaszania, nie rzadziej niż raz w roku, w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim wartości jednostki

ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego ustalonej w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym
jest dokonywane ogłoszenie.

3)

sporządzania i publikowania rocznych i półrocznych sprawozdań ubezpieczeniowego funduszu
kapitałowego.

6. Mi

nister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, zakres

sprawozdań, o których mowa w ust. 5 pkt 3, a także formę, sposób sporządzania oraz termin i sposób
publikacji tych sprawozdań, uwzględniając konieczność właściwego i pełnego poinformowania
ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, o
ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.
tezy z piśmiennictwa
projekty ustaw

Art. 14. 1.

W przypadku ubezpieczeń, o których mowa w dziale II grupa 17 załącznika do ustawy,

umowa ubezpieczenia nie może obejmować dodatkowo innych grup ubezpieczeń, chyba że
ubezpieczenia te uwzględnione zostały w odrębnej części polisy oraz została dla nich ustalona odrębna
składka ubezpieczeniowa.

2.

W ramach ubezpieczenia, o którym mowa w ust. 1, ubezpieczonemu przysługuje prawo

swobodnego wyboru adwokata lub radcy prawnego, w zakresie obrony, reprezentowania lub wspierania
jego interesów w postępowaniu sądowym lub administracyjnym.

3.

Zakład ubezpieczeń wykonujący działalność w zakresie ubezpieczeń, o których mowa w dziale II

grupa 17 załącznika do ustawy, ma obowiązek zapewnić, aby pracownik zakładu ubezpieczeń zajmujący
się obsługą roszczeń z tytułu umowy ubezpieczenia w tym zakresie nie wykonywał podobnej działalności:
1)

w zakresie innej grupy ubezpieczeń prowadzonej przez ten zakład ubezpieczeń;

2)

w innym zakładzie ubezpieczeń, który jest podmiotem dominującym lub podmiotem zależnym wobec
tego zakładu ubezpieczeń, wykonującym działalność ubezpieczeniową w dziale II załącznika do
ustawy.

Art. 15.

(31)

Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania

roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o
którym mowa w art. 16, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.

Art. 16. 1.

(32)

Po otrzymaniu zawiadomienia o zajściu zdarzenia losowego objętego ochroną

ubezpieczeniową, w terminie 7 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia, zakład ubezpieczeń informuje
o

tym ubezpieczającego lub ubezpieczonego, jeżeli nie są oni osobami występującymi z tym

zawiadomieniem, oraz podejmuje postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia,
zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia, a także informuje osobę występującą z
roszczeniem pisemnie lub w inny sposób, na który osoba ta wyraziła zgodę, jakie dokumenty są
potrzebne do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości świadczenia, jeżeli jest to
niezbędne do dalszego prowadzenia postępowania.

1a.

(33)

Przepisu ust. 1 nie stosuje się do zdarzeń objętych ochroną ubezpieczeniową na podstawie

umowy ubezpieczenia, o którym mowa w dziale II w grupie 18 załącznika do ustawy, jeżeli świadczenie
jest spełnione bezpośrednio po zgłoszeniu zdarzenia losowego objętego ochroną ubezpieczeniową lub
bez przeprowadzania postępowania dotyczącego ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności
zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia.

2.

(34)

Jeżeli w terminach określonych w umowie lub w ustawie zakład ubezpieczeń nie wypłaci

świadczenia, zawiadamia pisemnie osobę zgłaszającą roszczenie o przyczynach niemożności
zaspokojenia jej roszczeń w całości lub w części, a także wypłaca bezsporną część świadczenia.

3.

(35)

Jeżeli świadczenie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości niż określona w

zgłoszonym roszczeniu, zakład ubezpieczeń informuje o tym pisemnie osobę występującą z roszczeniem,
wskazując na okoliczności oraz na podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę
wypłaty świadczenia. Informacja zakładu ubezpieczeń powinna zawierać pouczenie o możliwości
dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.

4.

(36)

Zakład ubezpieczeń ma obowiązek udostępniać osobom, o których mowa w ust. 1, informacje i

dokumenty gromadzone w celu ustalenia odpo

wiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości

świadczenia. Osoby te mogą żądać pisemnego potwierdzenia przez zakład ubezpieczeń udostępnionych
informacji, a także sporządzenia na swój koszt kserokopii dokumentów i potwierdzenia ich zgodności z
oryginałem przez zakład ubezpieczeń. Sposób udostępniania informacji i dokumentów, zapewniania
możliwości pisemnego potwierdzania udostępnianych informacji, a także zapewniania możliwości
sporządzania kserokopii dokumentów i potwierdzania ich zgodności z oryginałem nie może wiązać się z
wykraczającymi ponad uzasadnioną potrzebę utrudnieniami dla tych osób, zaś koszty sporządzenia
kserokopii ponoszone przez te osoby nie mogą odbiegać od przyjętych w obrocie zwykłych kosztów
wykonywania tego rodzaju usług.

tezy z piśmiennictwa

Art. 17.

(37)

Posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany poinformować zakład ubezpieczeń o

przeprowadzeniu dodatkowego badania technicznego, o którym mowa w art. 81 ust. 8 pkt 4 ustawy z dnia
20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515). Badanie techniczne
uznane jest jako normalne następstwo szkody i jego koszty pokrywa ubezpieczyciel w ramach polisy AC,
jak i OC sprawcy.

Art. 17a.

(38)

W przypadku okazania zakładowi ubezpieczeń przez podmiot, któremu przysługuje

odszkodowanie, niebędący płatnikiem podatku od towarów i usług, faktury (faktur) za naprawę szkody
komunikacyjnej, zakład ubezpieczeń jest zobowiązany uwzględnić w odszkodowaniu podatek od towarów
i usług.

tezy z piśmiennictwa

Art. 18. 1.

Wysokość składek ubezpieczeniowych ustala zakład ubezpieczeń po dokonaniu oceny

ryzyka ubezpieczeniowego.

2.

Składkę ubezpieczeniową ustala się w wysokości, która powinna co najmniej zapewnić wykonanie

wszystkich zobowiązań z umów ubezpieczenia i pokrycie kosztów wykonywania działalności
ubezpieczeniowej zakładu ubezpieczeń.

3.

Zakład ubezpieczeń jest obowiązany gromadzić odpowiednie dane statystyczne w celu ustalania

na ich podstawie składek ubezpieczeniowych i rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

4.

Składka ubezpieczeniowa powinna być ustalana według kryteriów przedstawionych w ogólnych

warunkach ubezpieczenia, zwłaszcza w zakresie zniżek lub podwyższeń kwot zasadniczych.

5.

Zakład ubezpieczeń może dokonywać indeksacji składki ubezpieczeniowej oraz innych opłat

pobier

anych od ubezpieczającego lub należnych ubezpieczającemu z tytułu zawartej umowy, pod

warunkiem przedstawienia w umowie ubezpieczenia metod i terminów, według których dokonuje się
indeksacji.

tezy z piśmiennictwa

Art. 19. 1.

Zakład ubezpieczeń i osoby w nim zatrudnione lub osoby i podmioty, za pomocą których

zakład ubezpieczeń wykonuje czynności ubezpieczeniowe, są obowiązane do zachowania tajemnicy
dotyczącej poszczególnych umów ubezpieczenia.

2.

Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy informacji udzielanych na wniosek:

1)

sądu lub prokuratury, o ile są niezbędne w toczącym się postępowaniu;

2)

Policji, jeżeli jest to konieczne do skutecznego zapobieżenia przestępstwu, jego wykrycia albo
ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, na zasadach i w trybie określonym w art. 20 ustawy z dnia
6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58, z późn. zm.

4)

);

3)

komornika sądowego w związku z toczącym się postępowaniem egzekucyjnym;

4)

organu nadzoru, w zakresie wykonywania ustawowych zadań;

5)

Najwyższej Izby Kontroli, o treści umów ubezpieczenia zawartych przez jednostki objęte kontrolą;

6)

Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, w związku z prowadzoną przez organ kontroli
skarbowej:
a)

sprawą o przestępstwo skarbowe lub o wykroczenie skarbowe przeciwko, będącej osobą fizyczną,
stronie umowy ubezpieczenia, o ile informacje mają związek z tą sprawą,

b)

sprawą o przestępstwo skarbowe popełnione przy wykonywaniu czynności związanych z
działalnością osoby prawnej lub spółki handlowej nieposiadającej osobowości prawnej, będącej

stroną umowy ubezpieczenia, o ile informacje mają związek z tą sprawą;

7)

Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, w zakresie wykonywania przez niego zadań
określonych w ustawie z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu
finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o
przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu (Dz. U. Nr 116, poz. 1216, z późn. zm.

5)

);

8) Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobo

wych, w zakresie wykonywania przez niego zadań

określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr
101, poz. 926 i Nr 153, poz. 1271);

9)

Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w zakresie wykonywania przez niego zadań
określonych w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z
2003 r. Nr 86, poz. 804);

10)

komisji do rozpatrywania roszczeń z tytułu szkód wyrządzonych przez wojska obce w zakresie
wykonywania przez n

ią zadań określonych w ustawie z dnia 23 września 1999 r. o zasadach pobytu

wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich przemieszczania się przez
to terytorium (Dz. U. Nr 93, poz. 1063 oraz z 2003 r. Nr 60, poz. 536);

11) dyrekt

ora izby celnej, w związku z prowadzoną przez organ celny:

a)

sprawą o przestępstwo skarbowe lub o wykroczenie skarbowe przeciwko, będącej osobą fizyczną,
stronie umowy ubezpieczenia, o ile informacje mają związek z tą sprawą,

b)

sprawą o przestępstwo skarbowe popełnione przy wykonywaniu czynności związanych z
działalnością osoby prawnej lub spółki handlowej nieposiadającej osobowości prawnej, będącej
stroną umowy ubezpieczenia, o ile informacje mają związek z tą sprawą;

12)

centralnej ewidencji pojazdów, w rozumieniu ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu
drogowym, w zakresie umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów
mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów;

13) Rzecznika Praw Obywatelskich, w zak

resie wykonywania ustawowych zadań, w związku z podjętą

interwencją;

14)

Rzecznika Ubezpieczonych, w zakresie wykonywania ustawowych zadań, w związku z podjętą
interwencją;

15) Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, w zakresie wykonywania ustawowych z

adań;

16)

Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w zakresie wykonywania ustawowych zadań;

17)

Polskiej Izby Ubezpieczeń, w zakresie zadań, o których mowa w art. 220 ust. 2 pkt 7;

18)

banku upoważnionego do dokonywania czynności obrotu dewizowego, w zakresie ustalenia istnienia
wymagalnego zobowiązania stanowiącego podstawę do przekazania za granicę waluty obcej;

19)

biegłego rewidenta, w zakresie wykonywania ustawowych zadań;

20)

(39)

ubezpieczającego, ubezpieczonego, a w przypadku zgłoszenia nastąpienia zdarzenia, z którym

umowa wiąże odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń - także uposażonego lub uprawnionego z
umowy ubezpieczenia;

21)

innego zakładu ubezpieczeń, z którym zawarto umowę reasekuracji lub koasekuracji, w zakresie
umów ubezpieczeń ryzyk objętych tą umową;

22)

(40)

innego zakładu ubezpieczeń, w zakresie niezbędnym dla przeciwdziałania przestępczości

ubezpieczeniowej lub stosowania taryfy w zależności od długości okresu bezszkodowego, lub
ustalania proporcjonalnej odpowiedzialności, w przypadku zawarcia umów ubezpieczenia
obowiązkowego na ten sam okres w co najmniej dwóch zakładach ubezpieczeń, lub dla potrzeb
ustalenia odpowiedzialności, jeżeli ten sam przedmiot ubezpieczenia w tym samym czasie jest
ubezpieczony od tego samego ryzyk

a w dwóch lub więcej zakładach ubezpieczeń na sumy, które

łącznie przewyższają jego wartość ubezpieczeniową;

23)

podmiotu przetwarzającego, na zlecenie zakładu ubezpieczeń, dane dotyczące ubezpieczających,
ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia oraz administrujących
indywidualnymi kontami jednostek uczestnictwa w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym;

24)

zleceniobiorców czynności określonych w art. 3 ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5 w zakresie, w jakim dotyczą
one zleconych czynności;

25)

innych podmiotów, których uprawnienie do żądania informacji wynika z przepisów innych ustaw.

3.

Przetwarzanie danych oraz wykonywanie czynności przez podmioty, o których mowa w ust. 2 pkt

23 i 24, nie ogranicza odpowiedzialności wynikającej z zakazu, o którym mowa w ust. 1.

4.

Zakład ubezpieczeń może udostępniać dane dotyczące umów ubezpieczenia na zasadach i w

trybie określonych w ustawie z dnia 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych (Dz. U.

Nr 50, poz. 424).

5.

(41)

Nie narusz

a obowiązku zachowania tajemnicy, o której mowa w ust. 1, złożenie zawiadomienia

o popełnieniu przestępstwa.

Art. 20. 1.

Zakład ubezpieczeń i osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za pośrednictwem których

zakład ubezpieczeń wykonuje czynności ubezpieczeniowe, są obowiązane zachować w tajemnicy
informację o przekazaniu Policji danych na zasadach określonych w art. 20 ust. 4-10 ustawy z dnia 6
kwietnia 1990 r. o Policji.

2.

Zachowanie tajemnicy, o której mowa w ust. 1, obowiązuje wobec strony umowy ubezpieczenia

oraz osób trzecich.

Art. 21. 1.

Zakład ubezpieczeń może zażądać, aby ubezpieczony lub osoba na rzecz której ma

zostać zawarta umowa ubezpieczenia poddała się badaniom lekarskim lub badaniom diagnostycznym z
minimalnym ryzykiem, z wyłączeniem badań genetycznych, w celu oceny ryzyka ubezpieczeniowego,
ustalenia prawa do świadczenia i wysokości tego świadczenia.

2.

Koszty badań, o których mowa w ust. 1, pokrywa zakład ubezpieczeń.

3.

(42)

Na żądanie ubezpieczonego lub osoby, z którą lub na rzecz której nie została zawarta umowa

ubezpieczenia na skutek odmowy zawarcia tej umowy przez zakład ubezpieczeń lub rezygnacji tej osoby
z zawarcia umowy, zakład ubezpieczeń jest obowiązany udostępnić wyniki badań, o których mowa w ust.
1. W przypadku śmierci ubezpieczonego zakład ubezpieczeń jest obowiązany udostępnić wyniki badań
ubezpieczonego także na żądanie uposażonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia, jeżeli wyniki
badań ubezpieczonego miały wpływ na całkowitą lub częściową odmowę wypłaty świadczenia.

4.

(43)

W przypadku gdy z żądaniem udostępnienia wyników badań, o których mowa w ust. 1,

występuje osoba, z którą lub na rzecz której nie została zawarta umowa ubezpieczenia wskutek
rezygnacji tej osoby z zawarcia tej umowy, koszt tych badań pokrywa osoba występująca z żądaniem.

tezy z piśmiennictwa

Art. 22. 1.

Zakład ubezpieczeń może uzyskać odpłatnie od podmiotów, o których mowa w art. 4

ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.

6)

),

które udzielały świadczeń zdrowotnych ubezpieczonemu lub osobie na rzecz której ma zostać zawarta
umowa ubezpieczenia, informacje o okolicznościach związanych z oceną ryzyka ubezpieczeniowego i
weryfikacją podanych przez tę osobę danych o jej stanie zdrowia, ustaleniem prawa tej osoby do
świadczenia z zawartej umowy ubezpieczenia i wysokością tego świadczenia, a także informacje o
przyczynie śmierci ubezpieczonego, z wyłączeniem wyników badań genetycznych.

2.

Z żądaniem przekazania informacji, o których mowa w ust. 1, występuje lekarz upoważniony przez

zakład ubezpieczeń.

3.

Wystąpienie zakładu ubezpieczeń o informację, o której mowa w ust. 1, wymaga pisemnej zgody

ubezpieczonego lub osoby na rzecz której ma zostać zawarta umowa ubezpieczenia albo jej
przedstawiciela ustawowego.

4.

Podmioty, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki

zdrowotnej, są obowiązane przekazać posiadane informacje, o stanie zdrowia ubezpieczonego lub osoby
na rzecz której ma zostać zawarta umowa ubezpieczenia, zakładowi ubezpieczeń, który o te informacje
występuje, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od daty otrzymania wystąpienia zakładu ubezpieczeń o
przekazanie informacji.

5.

Zakład ubezpieczeń może, za pisemną zgodą osoby, której dane dotyczą albo jej przedstawiciela

us

tawowego, na pisemne żądanie innego zakładu ubezpieczeń, udostępnić temu zakładowi ubezpieczeń

przetwarzane przez siebie dane osobowe, w zakresie potrzebnym do oceny ryzyka ubezpieczeniowego i
weryfikacji danych podanych przez ubezpieczającego lub ubezpieczonego lub osobę na rzecz której ma
zostać zawarta umowa ubezpieczenia, ustalenia prawa ubezpieczonego do świadczenia z zawartej
umowy ubezpieczenia i wysokości tego świadczenia, a także do udzielenia posiadanych przez siebie
informacji o przyczynie śmierci ubezpieczonego lub informacji niezbędnych do ustalenia prawa
uprawnionego do odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia i jego wysokości.

6.

Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw instytucji

finansowych, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres i tryb udzielania zakładom
ubezpieczeń przez podmioty, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach
opieki zdrowotnej, informacji o stanie zdrowia ubezpieczonych lub osób na rzecz których ma zostać

zawarta umowa ubezpieczenia, a także sposób ustalania wysokości opłat za udzielenie tych informacji,
uwzględniając, niezbędny dla oceny ryzyka ubezpieczeniowego, zakres tych informacji oraz zastosowanie
odpowiedniej stawki składki dla określenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 23.

Przepisy art. 21 i art. 22 stosuje się odpowiednio do pozyskiwania danych osoby

zgłaszającej roszczenie z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Udostępnianie danych może
dotyczyć informacji niezbędnych zakładowi ubezpieczeń do ustalenia prawa tej osoby do odszkodowania
lub świadczenia, a także określenia jego wysokości.

Art. 24.

(44)

1.

Zakład ubezpieczeń może zbierać, odpowiednio w celu oceny ryzyka

ubezpieczeniowego lub wykonania umowy ubezpieczenia, zawarte w umowach ubezpieczenia lub
oświadczeniach ubezpieczających składanych przed zawarciem umowy ubezpieczenia, dane
ubezpieczonych lub uprawnionych z umowy ubezpieczenia.

2.

Zbieranie danych, o których mowa w ust. 1, odpowiednio w celu oceny ryzyka ubezpieczeniowego

lub wykonania umowy ubezpieczenia przez zakład ubezpieczeń, nie powoduje po stronie zakładu
ubezpieczeń obowiązku powiadomienia, o którym mowa w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 i Nr 153, poz. 1271 oraz z 2004 r. Nr 25,
poz. 219 i Nr 33, poz. 285).

Art. 25. 1.

Sądy, prokuratura, Policja oraz inne organy i instytucje, na wniosek zakładu ubezpieczeń,

w zakresie zadań przez ten zakład ubezpieczeń wykonywanych i w celu ich wykonania, w związku z
wypadkiem lub zdarzeniem będącym podstawą ustalania odpowiedzialności, udzielają informacji o stanie
sprawy oraz udostępniają zebrane materiały, jeżeli są one niezbędne do ustalenia okoliczności tych
wypadków i zdarzeń losowych oraz wysokości odszkodowania lub świadczenia.

2.

Sądy, prokuratura, Policja oraz inne organy i instytucje, na wniosek Ubezpieczeniowego Funduszu

Gwarancyjnego, Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych lub Rzecznika Ubezpieczonych, w
zakresie zadań przez nie wykonywanych i w celu ich wykonania, udzielają informacji w zakresie stanu
sprawy oraz udostępniają zebrane materiały.

3.

Zakład ubezpieczeń ma obowiązek, na żądanie ubezpieczonego, uposażonego lub uprawnionego

z umowy ubezpieczenia lub poszkodowanego, udostępnić posiadane przez siebie informacje związane z
wypadkiem lub zdarzeniem będącym podstawą ustalenia jego odpowiedzialności oraz ustalenia
okoliczności wypadków i zdarzeń losowych, jak również wysokości odszkodowania lub świadczenia.

tezy z piśmiennictwa

Art. 26. 1.

Dokumenty związane z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia mogą być

sporządzane na elektronicznych nośnikach informacji, jeżeli będą w sposób należyty utworzone,
utr

walone, przechowywane i zabezpieczone. Usługi związane z zabezpieczeniem tych dokumentów mogą

być wykonywane przez zakład ubezpieczeń lub spółkę utworzoną przez zakład ubezpieczeń lub przez
inne podmioty.

2.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe

zasady tworzenia, utrwalania, przechowywania i zabezpieczania, w tym przy zastosowaniu podpisu
elektronicznego, dokumentów, o których mowa w ust. 1, uwzględniając konieczność odpowiedniego
zabezpieczenia danych.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 27. 1.

(45)

Zarząd krajowego zakładu ubezpieczeń, z wyłączeniem towarzystwa ubezpieczeń

wzajemnych, składa się z co najmniej dwóch członków.

1a.

(46)

W skład zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń wchodzi prezes.

2. C

złonkiem zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń może być osoba, która spełnia łącznie

następujące wymagania:
1)

posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2)

(47)

posiada wyższe wykształcenie uzyskane w Polsce lub uzyskane w innym państwie wykształcenie

będące wykształceniem wyższym w rozumieniu właściwych przepisów tego państwa;

3)

nie była skazana za umyślne przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu;

4)

daje rękojmię prowadzenia spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należyty.

2a.

(48)

Równoczesne członkostwo tej samej osoby w zarządach zakładów ubezpieczeń

wykonujących działalność w zakresie działu I i działu II załącznika do ustawy nie może być uznane za
naruszenie spełnienia wymagania, o którym mowa w ust. 2 pkt 4.

3.

(49)

Co najmniej dwie os

oby wchodzące w skład zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń, w tym

prezes zarządu, muszą posiadać udowodnioną znajomość języka polskiego.

3a.

(50)

Organ nadzoru, na wniosek organu zakładu ubezpieczeń właściwego w zakresie powołania

członków zarządu, odstąpi, w drodze decyzji, od wymogu znajomości języka polskiego, o którym mowa w
ust. 3, jeżeli nie jest to niezbędne ze względów nadzoru ostrożnościowego, biorąc w szczególności pod
uwagę zakres działalności zakładu ubezpieczeń.

3b.

(51)

Organ nadzoru, na wnio

sek zakładu ubezpieczeń, może odstąpić, w drodze decyzji, od

stosowania wymogu posiadania wyższego wykształcenia uzyskanego w Polsce lub wykształcenia
uzyskanego w innym państwie, będącego wykształceniem wyższym w rozumieniu właściwych przepisów
tego państwa, w stosunku do danej osoby, uwzględniając w szczególności doświadczenie zawodowe
kandydata na członka zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń.

4.

(52)

Co najmniej dwóch członków zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń, w tym prezes zarządu,

powinno posiadać doświadczenie zawodowe niezbędne do zarządzania zakładem ubezpieczeń.

5.

(53)

Powołanie dwóch członków zarządu, w tym prezesa krajowego zakładu ubezpieczeń,

następuje za zgodą organu nadzoru, chyba że powołanie dotyczy osób, które pełniły funkcję członka
zarządu w poprzedniej kadencji. O wyrażenie zgody występuje organ zakładu ubezpieczeń właściwy w
zakresie powołania członków zarządu.

6.

Wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 5, następuje w drodze decyzji.

7.

Organ nadzoru może w drodze decyzji odmówić wyrażenia zgody na powołanie osoby wchodzącej

w skład zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń, jeżeli nie spełnia ona warunków określonych w ust. 2-4.

8.

W przypadku odmowy udzielenia przez organ nadzoru zgody, o której mowa w ust. 5, powołanie

członka zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń nie wywołuje skutków prawnych.

9.

Organ krajowego zakładu ubezpieczeń właściwy w sprawie powoływania lub odwoływania

członków zarządu jest obowiązany poinformować organ nadzoru o zmianach w składzie zarządu w ciągu
7 dni od dn

ia podjęcia uchwały o powołaniu lub odwołaniu.

10.

(54)

Jeżeli wymogi określone w ust. 3-5 nie są spełnione w związku z wygaśnięciem mandatu

członka zarządu wskutek rezygnacji, śmierci albo odwołania go ze składu zarządu, krajowy zakład
ubezpieczeń jest obowiązany, w terminie 6 miesięcy, dostosować swoją działalność do wymogów
określonych w przepisach ustawy.

orzeczenia sądów

Art. 28. 1.

Członkiem rady nadzorczej krajowego zakładu ubezpieczeń może być osoba, która

spełnia łącznie następujące wymagania:
1)

posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2)

(55)

(uchylony);

3)

nie była skazana za umyślne przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu;

4)

daje rękojmię prowadzenia spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należyty.

2.

Organ krajowego zakładu ubezpieczeń właściwy w sprawie powołania lub odwołania członków

rady nadzorczej jest obowiązany poinformować organ nadzoru o zmianach w składzie rady nadzorczej w
ciągu 7 dni od dnia podjęcia uchwały o powołaniu lub odwołaniu.

Art. 29.

Członkiem organu zarządzającego zakładu ubezpieczeń nie może być osoba będąca

członkiem organu zarządzającego:
1)

narodowego funduszu inwestycyjnego lub firmy zarządzającej majątkiem narodowego funduszu
inwestycyjnego;

2) towarzystwa funduszy inwestycyjnych;
3)

(56)

podmiotu

prowadzącego działalność maklerską w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o

obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538) lub inną działalność w zakresie obrotu
maklerskimi instrumentami finansowymi w rozumieniu tej ustawy;

4) powszechnego towarzystwa emerytalnego;
5) banku.

Art. 30. 1.

(57)

Zarząd krajowego zakładu ubezpieczeń odpowiada za opracowanie, wprowadzenie i

funkcjonowanie

regulacji

wewnętrznych

określających

sposób

wykonywania

działalności

ubezpieczeniowej, w szczególności w zakresie czynności zleconych innym podmiotom, w tym regulaminu
kontroli wewnętrznej, dostosowanych do skali prowadzonej działalności oraz wielkości i profilu ryzyka
związanego z działalnością krajowego zakładu ubezpieczeń.

2.

(58)

W przypadku krajowego z

akładu ubezpieczeń wchodzącego w skład ubezpieczeniowej grupy

kapitałowej i podlegającego nadzorowi dodatkowemu zgodnie z przepisami ustawy regulacje wewnętrzne,
o których mowa w ust. 1, powinny zapewniać:
1)

należyte gromadzenie i przekazywanie informacji i danych na potrzeby sprawowania nadzoru
dodatkowego;

2)

identyfikowanie, mierzenie, monitorowanie i kontrolę nad transakcjami przeprowadzonymi z udziałem
tego zakładu ubezpieczeń w ubezpieczeniowej grupie kapitałowej.

Rozdział 3

Zakład ubezpieczeń wykonujący działalność w formie spółki akcyjnej

Art. 31.

W zakresie nieuregulowanym w ustawie, do krajowego zakładu ubezpieczeń wykonującego

działalność w formie spółki akcyjnej stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych.

Art. 32. 1.

Statut zakładu ubezpieczeń wymaga, przed zarejestrowaniem, zatwierdzenia przez organ

nadzoru.

2.

Zmiany w statucie wymagają, przed zarejestrowaniem, zatwierdzenia przez organ nadzoru w

zakresie:
1) zmiany siedziby lub firmy;
2)

podwyższenia lub obniżenia kapitału zakładowego;

3)

zmiany zasięgu terytorialnego lub rzeczowego zakresu działalności;

4)

zmiany dotyczącej uprzywilejowania akcji lub uprawnień przyznanych akcjonariuszom osobiście;

5)

tworzenia w ciężar kosztów funduszy, rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i innych rezerw;

6)

zmiany zasad reprezentacji spółki;

7)

zmian w gospodarowaniu majątkiem i aktywami zakładu ubezpieczeń, w tym w zakresie określenia
kompetencji organów zakładu ubezpieczeń;

8) zmian w funduszu organizacyjnym;
9)

organu uprawnionego do zatwierdzania ogólnych lub szczególnych warunków ubezpieczenia.

Art. 33. 1.

Kapitał zakładowy krajowego zakładu ubezpieczeń nie może być niższy niż najwyższa

wysokość minimalnego kapitału gwarancyjnego wymaganego dla grup ubezpieczeń, o których mowa w
załączniku do ustawy, w zakresie których krajowy zakład ubezpieczeń posiada zezwolenie na
wykonywanie działalności ubezpieczeniowej.

2.

Kapitał zakładowy jest pokrywany wkładem pieniężnym i podlega wpłaceniu w całości przed

zarejestrowaniem krajowego zakładu ubezpieczeń w Krajowym Rejestrze Sądowym.

3.

Środki na opłacenie kapitału zakładowego nie mogą pochodzić z kredytu lub pożyczki albo być w

inny sposób obciążone.

4.

Wpłaty na akcje nie mogą pochodzić z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.

Art. 34.

(59)

1.

Akcje zakładu ubezpieczeń, z wyłączeniem akcji zdematerializowanych zgodnie z

przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, mogą być tylko akcjami
imiennymi.

2. Zbycie akc

ji imiennych wymaga wydanej w drodze decyzji zgody organu nadzoru, jeżeli następuje

w okresie do 12 miesięcy od dnia dokonania wpisu zakładu ubezpieczeń do Krajowego Rejestru
Sądowego.

3.

Zbycie akcji z naruszeniem ust. 2 jest nieważne.

4. W celu ustalenia

składu akcjonariuszy zakładu ubezpieczeń, Krajowy Depozyt Papierów

Wartościowych S.A. oraz firmy inwestycyjne i banki powiernicze w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005
r. o obrocie instrumentami finansowymi mają obowiązek, na żądanie zakładu ubezpieczeń będącego
spółką publiczną i na jego koszt, w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia żądania, przekazać zakładowi
ubezpieczeń informację o posiadaniu przez poszczególnych akcjonariuszy akcji tego zakładu ubezpieczeń

w liczbie zapewniającej co najmniej 5 % ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu.

5.

Przekazanie zakładowi ubezpieczeń informacji, o których mowa w ust. 4, nie narusza obowiązku

zachowania tajemnicy zawodowej określonej w przepisach ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie
instrumentami finansowymi.

6.

W przypadku wykluczenia akcji zakładu ubezpieczeń z obrotu na rynku regulowanym lub

zniesienia dematerializacji jego akcji zgodnie z przepisami, o których mowa w ust. 5, zakład ubezpieczeń
jest obowiązany, w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia decyzji, dokonać zamiany akcji na okaziciela
na akcje imienne. W okresie od dnia doręczenia decyzji do dnia dokonania zamiany nie można
dokonywać obrotu akcjami na okaziciela.

Art. 35. 1.

(60)

Podmiot, który zamierza, bezpośrednio lub pośrednio poprzez podmioty zależne lub w

drodze porozumień, nabyć albo objąć akcje lub prawa z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń w liczbie
zapewniającej dysponowanie albo przekroczenie 10 % głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału w
kapitale zakładowym, jest obowiązany każdorazowo zawiadomić o tym organ nadzoru nie później niż 30
dni przed nabyciem albo objęciem, wraz ze wskazaniem liczby nabywanych albo obejmowanych akcji lub
praw z akcji.

2.

(61)

Podmiot, który zamierza, bezpośrednio lub pośrednio poprzez podmioty zależne lub w drodze

porozumień, nabyć albo objąć akcje lub prawa z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń w liczbie
zapewniającej dysponowanie albo przekroczenie odpowiednio 20 %, 33 %, 50 % głosów na walnym
zgromadzeniu lub udziału w kapitale zakładowym, jest obowiązany każdorazowo zawiadomić organ
nadzoru o zamiarze nabycia albo objęcia. Podmiot, który zamierza podjąć inne działania, o których mowa
w art. 4 pkt 14 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do
zorganizowanego syste

mu obrotu oraz o spółkach publicznych, powodujące, że krajowy zakład

ubezpieczeń stanie się jego podmiotem zależnym, obowiązany jest każdorazowo zawiadomić o tym
zamiarze organ nadzoru. Podmiot dokonujący zawiadomienia przekazuje również informację o
posia

danych bezpośrednio lub pośrednio poprzez podmioty zależne lub w drodze porozumień akcjach lub

prawach z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń, jak również o podmiotach dominujących tego podmiotu i
zawartych przez ten podmiot porozumieniach, stanach faktyczn

ych i prawnych pozwalających innym

podmiotom na wykonywanie praw z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń lub podejmowanie działań, o
których mowa w art. 4 pkt 14 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów
finansowych do zorganizowanego

systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.

2a.

(62)

Jeżeli wskutek nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji, o którym mowa w ust. 2, albo

wskutek podjęcia innych działań określonych w ust. 2, krajowy zakład ubezpieczeń stałby się podmiotem
zależnym lub podmiotem, w którym posiadany byłby znaczący udział kapitałowy:
1)

zakładu ubezpieczeń, instytucji kredytowej lub firmy inwestycyjnej, które uzyskały zezwolenia na
wykonywanie działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym państwie
członkowskim Unii Europejskiej, lub

2)

podmiotu dominującego zakładu ubezpieczeń, instytucji kredytowej lub firmy inwestycyjnej, które
uzyskały zezwolenia na wykonywanie działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w
innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, lub

3)

osoby fizycznej lub prawnej posiadającej znaczący udział kapitałowy w instytucji kredytowej lub firmie
inwestycyjnej, które uzyskały zezwolenia na wykonywanie działalności na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej lub w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej

-

zawiadomienie, o którym mowa w ust. 2, zawiera odpowiednią informację w tym zakresie, wskazującą w

szczególności podmioty, w stosunku do których krajowy zakład ubezpieczeń stałby się podmiotem
zależnym lub podmiotem, w którym posiadałyby one znaczący udział kapitałowy.

2b.

(63)

W przypadku, o którym mowa w ust. 2a, organ nadzoru występuje na piśmie do właściwego

organu nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przekazanie informacji dotyczących
nadzorowanego przez ten organ zakładu ubezpieczeń, instytucji kredytowej, firmy inwestycyjnej,
założycieli, akcjonariuszy lub udziałowców tych podmiotów, podmiotów dominujących w stosunku do tych
podmiotów lub osób fizycznych lub prawnych posiadających znaczący udział kapitałowy w tych
podmiotach celem ustalenia, czy zachodzą przesłanki, o których mowa w ust. 4.

3.

(64)

Organ nadzoru może, w drodze decyzji, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zawiadomienia,

o którym mowa w ust. 2, zgłosić sprzeciw co do nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji albo co do
podjęcia innych działań, o których mowa w art. 4 pkt 14 ustawy, o której mowa w ust. 2, powodujących, że
krajowy zakład ubezpieczeń stanie się podmiotem zależnym podmiotu składającego zawiadomienie. W

przypadku gdy organ nadzoru nie zgłasza sprzeciwu, może, w drodze decyzji, ustalić maksymalny termin
nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji albo podjęcia innych działań, o których mowa w art. 4 pkt 14
ustawy, o której mowa w ust. 2, powodujących, że krajowy zakład ubezpieczeń stanie się podmiotem
zależnym podmiotu składającego zawiadomienie.

3a.

(65)

Podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w ust. 2, zobowiązany jest przedstawić

wraz z zawiadomieniem dowody, w tym przekazać dokumenty, wskazujące, że nie zachodzą przesłanki
do zgłoszenia przez organ nadzoru sprzeciwu zgodnie z ust. 4. Termin 3 miesięcy, o którym mowa w ust.
3, biegnie od dnia złożenia zawiadomienia wraz z przedstawieniem dowodów, w tym przekazaniem
dokumentów, zgodnie ze zdaniem poprzedzającym, i innych informacji wymaganych przepisami ustawy, a
w przypadku gdy przepisy wymagają wystąpienia przez organ nadzoru o informacje do właściwego
organu nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej - od dnia przekazania informacji przez
właściwy organ nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

4.

(66)

Organ nadzoru może zgłosić sprzeciw, o którym mowa w ust. 3, jeżeli nabywający albo

obejmujący akcje albo podejmujący inne działania, o których mowa w art. 4 pkt 14 ustawy, o której mowa
w ust. 2, wskutek których krajowy zakład ubezpieczeń stanie się podmiotem zależnym tego podmiotu, nie
wykaże, że:
1)

daje rękojmię prowadzenia spraw krajowego zakładu ubezpieczeń w sposób należycie
zabezpieczający interesy ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z
umów ubezpieczenia;

2)

w okresie od dnia zawiadomienia organu nadzoru o zamiarze, o którym mowa w ust. 2, do dnia
nabycia włącznie, środki przeznaczone na nabycie albo objęcie akcji lub praw z akcji krajowego
zakładu ubezpieczeń lub na podjęcie innych działań, o których mowa w art. 4 pkt 14 ustawy, o której
mowa w ust. 2, powodujących, że krajowy zakład ubezpieczeń stanie się podmiotem zależnym, nie
pochodzą z kredytu lub pożyczki albo nie są w inny sposób obciążone;

3)

wpłaty na akcje lub na podjęcie innych działań, o których mowa w art. 4 pkt 14 ustawy, o której mowa
w ust. 2, powodujących, że krajowy zakład ubezpieczeń stanie się podmiotem zależnym, nie
pochodzą z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.

5. Nabyci

e albo objęcie akcji lub praw z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń przez podmiot zależny

uważa się za nabycie albo objęcie przez podmiot dominujący.

6.

Przepisu ust. 5 nie stosuje się, gdy podmiotem dominującym jest Skarb Państwa.

7.

(67)

W przypadku naby

cia albo objęcia akcji lub praw z akcji z naruszeniem warunków, o których

mowa w ust. 1 lub 2, albo w przypadku zgłoszenia sprzeciwu przez organ nadzoru, albo w przypadku
nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji po wyznaczonym przez organ nadzoru maksymalnym terminie
na nabycie albo objęcie akcji lub praw z akcji, z akcji tych nie może być wykonywane prawo głosu.

7a.

(68)

W przypadku podjęcia innych działań, o których mowa w art. 4 pkt 14 ustawy, o której mowa w

ust. 2, powodujących, że krajowy zakład ubezpieczeń stanie się podmiotem zależnym podmiotu
podejmującego te działania, z naruszeniem warunków, o których mowa w ust. 2, albo w przypadku
zgłoszenia sprzeciwu przez organ nadzoru albo podjęcia tych działań po wyznaczonym przez organ
nadzoru maksymalny

m terminie na podjęcie tych działań, członkowie zarządu krajowego zakładu

ubezpieczeń powołani przez podmiot dominujący lub będący członkami zarządu, prokurentami lub
osobami pełniącymi kierownicze funkcje w podmiocie dominującym nie mogą uczestniczyć w
cz

ynnościach z zakresu reprezentacji krajowego zakładu ubezpieczeń. W przypadku gdy nie można

ustalić, którzy członkowie zarządu zostali powołani przez podmiot dominujący, powołanie zarządu jest
bezskuteczne od dnia podjęcia przez podmiot dominujący innych działań, o których mowa w art. 4 pkt 14
ustawy, o której mowa w ust. 2, powodujących, że krajowy zakład ubezpieczeń stał się podmiotem
zależnym podmiotu podejmującego te działania.

8.

(69)

Uchwały walnego zgromadzenia krajowego zakładu ubezpieczeń podjęte z naruszeniem ust. 7,

a także czynności z zakresu reprezentacji krajowego zakładu ubezpieczeń podejmowane z udziałem
członków zarządu z naruszeniem ust. 7a są nieważne.

9.

(70)

Przepisy ust. 1-

7 nie naruszają przepisów ustawy, o której mowa w ust. 2, oraz przepisów

ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

10.

Podmiot nabywający albo obejmujący akcje lub prawa z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń, w

trybie ust. 1-

7, jest obowiązany poinformować o nabyciu lub objęciu krajowy zakład ubezpieczeń, którego

ak

cji nabycie albo objęcie dotyczy.

Art. 36. 1.

Podmiot, który zamierza zbyć bezpośrednio lub pośrednio akcje lub prawa z akcji

krajowego zakładu ubezpieczeń, ma obowiązek każdorazowo powiadomić o zamiarze zbycia organ
nadzoru, jeżeli w wyniku zbycia jego udział w liczbie głosów na walnym zgromadzeniu lub w kapitale
zakładowym spadłby odpowiednio poniżej 10%, 20%, 33%, 50%.

2.

Zamiar zbycia lub zbycie akcji lub praw z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń przez podmiot

zależny uważa się za zamiar ich zbycia lub zbycie przez podmiot dominujący.

3.

Przepisu ust. 2 nie stosuje się, gdy podmiotem dominującym jest Skarb Państwa.

4.

(71)

Przepisy ust. 1-

3 nie naruszają przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i

warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o
spółkach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539) oraz przepisów ustawy o ochronie konkurencji i
konsumentów.

5.

Podmiot zbywający akcje lub prawa z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń, w trybie ust. 1-3, jest

obowiązany poinformować o zbyciu krajowy zakład ubezpieczeń, którego zbycie dotyczy.

Art. 37. 1.

Zakład ubezpieczeń ma obowiązek po uzyskaniu informacji zawiadomić organ nadzoru o

każdym nabyciu albo objęciu albo zbyciu akcji lub praw z akcji przez akcjonariusza, jeżeli powoduje to
powstanie sytuacji, o której mowa w art. 35 ust. 1 i 2, art. 36 ust. 1 oraz w art. 239 ust. 1 i 2.

2.

Zakład ubezpieczeń ma obowiązek dołączyć do rocznego sprawozdania finansowego

przedstawianego organowi nadzoru informację o posiadaniu przez każdego akcjonariusza akcji dających
mu minimum 5% głosów na walnym zgromadzeniu lub 5% kapitału zakładowego.

3.

Informacja, o której mowa w ust. 2, zawiera:

1)

imię i nazwisko lub nazwę albo firmę akcjonariusza;

2) miejsce zamieszkani

a i adres zamieszkania lub siedzibę i adres siedziby akcjonariusza;

3)

liczbę posiadanych akcji i procent odpowiadających im głosów na walnym zgromadzeniu.

Art. 37a.

(72)

1.

Członkiem organu zarządzającego dominującego podmiotu ubezpieczeniowego z

siedzib

ą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może być wyłącznie osoba fizyczna, która spełnia łącznie

następujące warunki:
1)

posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2)

daje rękojmię należytego pełnienia funkcji członka organu zarządzającego dominującego podmiotu
ubezpieczeniowego;

3)

nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo popełnione umyślnie.

2.

W przypadku gdy dominujący podmiot ubezpieczeniowy z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej

Polskiej nie posiada organu zarządzającego, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osoby lub osób
odpowiedzialnych za prowadzenie spraw podmiotu.

Art. 37b.

(73)

1.

W przypadku naruszeń prawa lub innych nieprawidłowości zagrażających

wypłacalności zakładu ubezpieczeń wchodzącego w skład ubezpieczeniowej grupy kapitałowej, w tym na
wniosek organu nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym siedzibę ma zakład
ubezpieczeń, organ nadzoru może podjąć w stosunku do dominującego podmiotu ubezpieczeniowego z
siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej środki określone w art. 209 lub art. 212 ust. 1 pkt 1 i 2,
przy czym górna granica wysokości kary pieniężnej nakładanej na dominujący podmiot ubezpieczeniowy
nie może przekroczyć 10.000.000 zł.

2.

W przypadkach, o których mowa w ust. 1, organ nadzoru może, w drodze decyzji, zakazać

wykonywania praw głosu z akcji lub udziałów posiadanych w zakładzie ubezpieczeń przez dominujący
podmiot ubezpieczeniowy.

Art. 37c.

(74)

1.

Organ nadzoru, po zasięgnięciu opinii organów nadzoru państw członkowskich Unii

Europejskiej, w których zezwolenia uzyskały zakłady ubezpieczeń wchodzące w skład ubezpieczeniowej
grupy kapitałowej, może, w drodze decyzji skierowanej do krajowego zakładu ubezpieczeń wchodzącego
w skład ubezpieczeniowej grupy kapitałowej i podlegającego nadzorowi dodatkowemu, uznać, że na
potrzeby sprawowania nadzoru dodatkowego zgodnie z przepisami ustawy nie uważa się niektórych
podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 12 lit. a-c, za wchodzące w skład ubezpieczeniowej grupy
kapitałowej.

2.

Wydając decyzję, o której mowa w ust. 1, organ nadzoru uwzględnia rolę danego podmiotu w

ubezpieczeniowej grupie kapitałowej oraz prawidłowe i skuteczne wykonywanie nadzoru dodatkowego.

Rozdział 4

Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych

Art. 38. 1.

Zakład ubezpieczeń, który ubezpiecza swoich członków na zasadzie wzajemności, jest

towarzystwem ubezpieczeń wzajemnych, zwanym dalej "towarzystwem ".

2.

Do umów ubezpieczenia zawieranych z towarzystwem przez podmioty będące członkami tego

towarzystwa nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych.

Art. 39. 1.

Towarzystwo podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.

2.

Towarzystwo uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

Art. 40. 1.

Statut towarzystwa jest sporządzany w formie aktu notarialnego.

2. Statut towarzystwa wymaga przed zarejestrowaniem zatwierdzenia przez organ nadzoru.
3.

Zmiany w statucie towarzystwa wymagają przed zarejestrowaniem zatwierdzenia przez organ

nadzoru w zakresie:
1) zmiany siedziby lub nazwy;
2) ob

niżenia kapitału zakładowego;

3)

zmiany zasięgu terytorialnego lub rzeczowego zakresu działalności;

4)

tworzenia w ciężar kosztów funduszy, rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i innych rezerw;

5) zmiany zasad reprezentacji towarzystwa;
6)

(75)

zmian w gospodarowaniu majątkiem i aktywami towarzystwa, w tym w zakresie określenia

kompetencji organów towarzystwa oraz spłat z tytułu zobowiązań wobec członków towarzystwa;

7)

zmian w funduszu organizacyjnym, z zastrzeżeniem art. 92 ust. 2 pkt 5.

Art. 41. 1.

Statut towarzystwa określa w szczególności:

1)

nazwę i siedzibę towarzystwa;

2)

terytorialny zasięg działalności;

3)

liczbę członków zarządu i rady nadzorczej;

4)

zakres rzeczowy działalności z określeniem działu, grup i rodzajów ubezpieczeń oraz zakres
działalności reasekuracyjnej;

5)

wysokość kapitału zakładowego;

6)

zasady wykorzystania nadwyżki bilansowej oraz sposób pokrycia strat;

7)

zasady umarzania udziałów;

8)

zasady uzyskania i utraty członkostwa oraz rodzaje członkostwa;

9)

sposób rozwiązania towarzystwa;

10)

zasady dokonywania ogłoszeń towarzystwa, w tym oznaczenie pisma do ogłoszeń;

11)

organ uprawniony do zatwierdzania ogólnych warunków ubezpieczenia.

2.

Do statutu towarzystwa mogą być włączone ogólne warunki ubezpieczenia.

Art. 42.

W towarzystwie mogą być tworzone związki wzajemności członkowskiej, jeżeli tak stanowi

statut towarzystwa.

Art. 43. 1.

Towarzystwo posiadające ograniczony zakres działalności ze względu na małą liczbę

członków oraz niewielką liczbę lub niskie sumy zawieranych umów ubezpieczenia lub niewielki terytorialny
zasięg działalności może być uznane przez organ nadzoru za małe towarzystwo ubezpieczeń
wzajemnych.

2.

Organ nadzoru może uznać towarzystwo za małe towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych, po

spełnieniu przez nie następujących warunków:
1)

towarzystwo ubezpiecza jedynie swoich członków;

2)

(76)

członkami towarzystwa jest zdefiniowany w statucie krąg podmiotów;

3)

roczny przypis składki nie przekracza równowartości w złotych 5 mln euro.

3. Decyzja o uzn

aniu towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych przez organ nadzoru za małe

towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.

4.

Do małego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych nie stosuje się przepisów art. 13 ust. 1, jeżeli

statut p

rzewiduje wnoszenie przez członków dopłat lub zmniejszenie świadczeń towarzystwa na rzecz

członków, a także art. 45 ust. 1, art. 46, art. 47 oraz art. 146 ust. 1.

5.

Małe towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych nie może wykonywać działalności w zakresie

reasekuracji czynnej.

6.

W razie przekroczenia przez małe towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych kwot rocznego przypisu

składki, o której mowa w ust. 2 pkt 3, towarzystwo obowiązane jest zawiadomić o tym organ nadzoru.

7. Od dnia przekroczenia kwoty rocznego przypisu

składki, o której mowa w ust. 2 pkt 3, towarzystwo

z mocy ustawy kontynuuje działalność jako towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych.

8.

Towarzystwo zobowiązane jest dostosować działalność do wymogów ustawy w terminie 12

miesięcy od dnia przekroczenia rocznego przypisu składki, o której mowa w ust. 2 pkt 3.

Art. 44. 1.

Jeżeli statut nie stanowi inaczej, uzyskanie członkostwa musi być związane z zawarciem

umowy ubezpieczenia, a jego utrata -

z wygaśnięciem stosunku ubezpieczenia.

2.

Statut towarzystwa może przewidywać, że towarzystwo będzie ubezpieczało także osoby

niebędące członkami towarzystwa. Osoby te nie mogą być zobowiązane do udziału w pokrywaniu straty
towarzystwa przez wnoszenie dodatkowej składki ubezpieczeniowej.

3.

Składki od osób, o których mowa w ust. 2, nie mogą stanowić więcej niż 10 % składki przypisanej

brutto towarzystwa.

Art. 45. 1.

Statut towarzystwa przewiduje tworzenie kapitału zapasowego według zasad, o których

mowa w art. 396 Kodeksu spółek handlowych, z tym że obniżenie kapitału zapasowego może nastąpić
wyłącznie przez pokrycie straty bilansowej.

2.

Statut towarzystwa określa system świadczeń członków na rzecz towarzystwa. Przysługujące

członkowi należności majątkowe od towarzystwa nie zwalniają tego członka z obowiązku płacenia
składek.

3.

Statut towarzystwa może przewidywać zmniejszenie świadczeń towarzystwa na rzecz członków z

tytułu ubezpieczeń, chyba że przewiduje on nieograniczony udział członków w pokryciu straty w
technicznym rachunku ubezpieczeń.

4.

Członkowie towarzystwa nie odpowiadają za jego zobowiązania.

Art. 46. 1.

Kapitał zakładowy nie może być niższy niż najwyższa wysokość minimalnego kapitału

gwarancyjnego wymaganego dla grup ubezpieczeń, o których mowa w załączniku do ustawy, w zakresie
których towarzystwo posiada zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej.

2.

Kapitał zakładowy jest pokrywany w całości wkładem pieniężnym w terminie 30 dni od dnia

zarejestrowania towarzystwa.

3.

Statut towarzystwa może przewidywać spłacanie kapitału zakładowego tylko z nadwyżek rocznych

i w okresie tworzenia kapitału zapasowego osobom, które wniosły kapitał zakładowy, lub niespłacanie
kapitału zakładowego określonym osobom.

4.

Kapitał zakładowy może być obniżony przez zmniejszenie nominalnej wartości udziałów lub przez

umorzenie

części udziałów.

5.

Osoby, które wniosły kapitał zakładowy, mogą być członkami zarządu towarzystwa lub rady

nadzorczej towarzystwa, w zakresie określonym w statucie, do czasu spłacenia kapitału.

6.

Spłata kapitału zakładowego osobie, o której mowa w ust. 5, powoduje nabycie udziałów własnych

przez towarzystwo.

7.

Jeżeli udziały własne nie zostaną zbyte w terminie 12 miesięcy od dnia nabycia, muszą być

umorzone w drodze obniżenia kapitału zakładowego.

8.

Udziały własne należy umieścić w bilansie jako osobną pozycję pod nazwą "Udziały własne do

zbycia".

9.

Towarzystwo nie może wykonywać samo albo przez pełnomocników uprawnień wynikających z

własnych udziałów.

10.

Nadwyżka roczna może być przeznaczona na spłatę kapitału zakładowego, o którym mowa w

ust. 3, alb

o na zwiększenie kapitałów własnych i funduszy członkowskich tworzonych w towarzystwie.

Art. 47.

Do towarzystwa stosuje się odpowiednio przepisy art. 35, art. 36 i art. 239.

Art. 48.

Organami towarzystwa są:

1)

zarząd towarzystwa, zwany dalej w niniejszym rozdziale "zarządem";

2)

rada nadzorcza towarzystwa, zwana dalej w niniejszym rozdziale "radą nadzorczą";

3)

walne zgromadzenie członków towarzystwa, zwane dalej w niniejszym rozdziale "walnym
zgromadzeniem".

Art. 49. 1.

Zarząd prowadzi sprawy towarzystwa i reprezentuje towarzystwo.

2.

Do zarządu mogą być powołane osoby spośród członków towarzystwa lub spoza ich grona.

3.

Członków zarządu powołuje i odwołuje walne zgromadzenie, chyba że statut towarzystwa stanowi

inaczej.

Art. 50. 1.

Mandat członka zarządu wygasa najpóźniej z dniem odbycia walnego zgromadzenia

zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka
zarządu.

2.

Mandat członka zarządu wygasa również wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu

zarządu.

3.

Do złożenia rezygnacji przez członka zarządu stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu

zlecenia przez przyjmującego zlecenie.

Art. 51.

Członek zarządu może być w każdym czasie odwołany lub zawieszony w czynnościach. Nie

pozbawia go t

o roszczeń ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego dotyczącego pełnienia funkcji

członka zarządu.

Art. 52. 1.

Prawo członka zarządu do prowadzenia spraw towarzystwa i reprezentowania

towarzystwa dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych towarzystwa, z wyjątkiem spraw,
które wymagają uchwały walnego zgromadzenia.

2.

Prawa członka zarządu do prowadzenia spraw towarzystwa i reprezentowania towarzystwa nie

można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich.

Art. 53. 1.

Sposób reprezentowania towarzystwa określa statut towarzystwa. Jeżeli statut

towarzystwa nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń woli i
podpisywania pism w imieniu towarzystwa jest wymagane współdziałanie dwóch członków zarządu albo
jedneg

o członka zarządu łącznie z prokurentem.

2.

Do ustanowienia prokury stosuje się przepisy dotyczące ustanowienia prokury w spółce akcyjnej.

3.

Przepisy ust. 1 i 2 nie wyłączają ustanowienia prokury jednoosobowej lub łącznej i nie ograniczają

praw prokurentów, wynikających z przepisów o prokurze.

4.

Oświadczenia pisemne kierowane do towarzystwa złożone w jego lokalu albo jednemu z członków

zarządu lub prokurentowi mają skutek prawny względem towarzystwa.

Art. 54. 1.

Oświadczenia pisemne towarzystwa kierowane do oznaczonej osoby zawierają:

1)

nazwę towarzystwa, jego siedzibę i adres;

2)

oznaczenie sądu rejestrowego i numeru, pod którym towarzystwo jest wpisane do rejestru;

3)

imiona i nazwiska członków zarządu.

2.

Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy oświadczeń woli kierowanych do osób

pozostających z towarzystwem w stałych stosunkach umownych.

Art. 55.

W umowach między towarzystwem a członkami zarządu, a także w sporach z nimi,

towarzystwo reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik wybrany przez walne zgromadzenie.

Art. 56. 1.

Członek zarządu nie może bez zgody towarzystwa zajmować się interesami

konkurencyjnymi ani też uczestniczyć w podmiocie konkurencyjnym. Jeżeli statut towarzystwa nie stanowi
inaczej, zgody udziela organ uprawniony do powołania zarządu.

2.

W przypadku sprzeczności interesów towarzystwa z osobistymi interesami członka zarządu, jego

współmałżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest on powiązany
osobiście, członek zarządu wstrzymuje się od udziału w rozstrzygnięciu takich spraw i żąda zaznaczenia
tego w protokole z posiedzenia zarządu.

Art. 57.

Uchwały zarządu są protokołowane. Protokoły zawierają porządek obrad, nazwiska i imiona

obecnych członków zarządu, liczbę głosów oddanych na poszczególne uchwały oraz zdania odrębne.
Protokoły podpisują obecni na posiedzeniu członkowie zarządu.

Art. 58. 1.

Rada nadzorcza składa się co najmniej z pięciu członków powoływanych i odwoływanych

przez walne zgromadzenie.

2.

Statut towarzystwa może przewidywać inny sposób powoływania lub odwoływania członków rady

nadzorczej.

3.

Członek zarządu, likwidator i pracownik towarzystwa zajmujący stanowisko głównego księgowego,

radcy prawnego lub inne podlegające bezpośrednio członkowi zarządu nie może być równocześnie
członkiem rady nadzorczej.

Art. 59. 1.

Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością towarzystwa we wszystkich

dziedzinach jego działalności.

2.

Do kompetencji rady nadzorczej należy w szczególności ocena sprawozdania finansowego,

zarówno co do zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, badanie sprawozdania
zarządu z działalności towarzystwa, badanie wniosków zarządu co do podziału nadwyżki bilansowej albo
pokrycia straty bilansowej oraz składanie walnemu zgromadzeniu corocznego sprawozdania pisemnego z
wyników powyższej oceny.

3.

W celu wykonania obowiązków, o których mowa w ust. 2, rada nadzorcza może badać każdą

czynność towarzystwa, żądać od zarządu i pracowników towarzystwa sprawozdań i wyjaśnień,
dokonywać rewizji stanu majątku oraz sprawdzać księgi i dokumenty.

Art. 60. 1.

Do kompetencji rady nadzorczej należy również zawieszanie w czynnościach

poszczególnych lub wszystkich członków zarządu oraz delegowanie członków rady nadzorczej do
czasowego wykonywania czynności członków zarządu niemogących sprawować swoich czynności.

2.

W przypadku długotrwałej niemożności sprawowania czynności przez członka zarządu rada

nadzorcza niezwłocznie podejmuje odpowiednie działania w celu dokonania zmiany w składzie zarządu.

Art. 61. 1. Statut tow

arzystwa może rozszerzyć uprawnienia rady nadzorczej, a w szczególności

przewidywać, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę rady nadzorczej przed dokonaniem określonych
czynności.

2.

Jeżeli rada nadzorcza nie wyrazi zgody na dokonanie określonej czynności, zarząd może zwrócić

się do walnego zgromadzenia, aby powzięło uchwałę udzielającą zgody na dokonanie tej czynności.

Art. 62.

Rada nadzorcza wykonuje swoje obowiązki kolegialnie, może jednak delegować swoich

członków do samodzielnego pełnienia określonych czynności nadzorczych.

Art. 63. 1.

Uchwały rady nadzorczej mogą być powzięte, jeżeli wszyscy członkowie zostali

zaproszeni do udziału w posiedzeniu rady nadzorczej. Uchwały zapadają bezwzględną większością
głosów, przy obecności co najmniej połowy członków rady nadzorczej, chyba że statut towarzystwa
stanowi inaczej.

2.

Do protokołów rady nadzorczej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące protokołów zarządu.

3.

Walne zgromadzenie uchwala dla rady nadzorczej regulamin określający jej organizację i sposób

wykonywania czynności.

Art. 64.

Najwyższym organem towarzystwa jest walne zgromadzenie. W sprawach niezastrzeżonych

w ustawie lub statucie do właściwości innych organów towarzystwa, podejmowanie uchwał należy do
walnego zgromadzenia.

Art. 65. 1. Zwyczajne

walne zgromadzenie odbywa się w terminie 6 miesięcy po upływie każdego

roku obrotowego.

2. Przedmiotem obrad zwyczajnego walnego zgromadzenia, poza innymi sprawami wymienionymi w

statucie, jest:
1)

rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności towarzystwa, bilansu oraz
rachunku zysków i strat za rok ubiegły;

2)

powzięcie uchwały o podziale nadwyżki bilansowej albo o pokryciu straty bilansowej;

3)

udzielenie członkom organów towarzystwa absolutorium z wykonania przez nich obowiązków.

Art. 66.

Walne zgromadzenie odbywa się w siedzibie towarzystwa. Statut towarzystwa może

zawierać odmienne postanowienia dotyczące określenia miejsca zwołania walnego zgromadzenia,
jednakże walne zgromadzenie może odbywać się wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 67. 1.

Walne zgromadzenie zwołuje zarząd.

2.

Rada nadzorcza ma prawo zwołania zwyczajnego walnego zgromadzenia, jeżeli zarząd nie zwoła

go w terminie określonym w art. 65 ust. 1, oraz nadzwyczajnego walnego zgromadzenia, jeżeli zwołanie
go uzna za wskazane, a zarząd nie zwoła walnego zgromadzenia w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia
odpowiedniego żądania przez radę nadzorczą.

3.

Statut towarzystwa może przyznać uprawnienie, o którym mowa w ust. 2, także innym osobom.

Art. 68. 1.

Członkowie towarzystwa uprawnieni do udziału w walnym zgromadzeniu, reprezentujący

przynajmniej jedną dziesiątą udziałów lub głosów na walnym zgromadzeniu, mogą żądać zwołania
nadzwyczajnego walnego zgromadzenia, jak również umieszczenia określonych spraw w porządku obrad
najbliższego walnego zgromadzenia. Żądanie takie należy złożyć na piśmie do zarządu najpóźniej na 30
dni przed proponowanym terminem walnego zgromadzenia.

2.

Statut towarzystwa może przyznać uprawnienia, o których mowa w ust. 1, członkom towarzystwa

uprawnionym do udziału w walnym zgromadzeniu przedstawiającym mniej niż jedną dziesiątą udziałów
lub głosów na walnym zgromadzeniu.

3.

Jeżeli w terminie 14 dni od dnia przedstawienia żądania zarządowi nadzwyczajne walne

zgromadzenie nie będzie zwołane, sąd rejestrowy może po wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia
upoważnić do zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia członków towarzystwa uprawnionych do
udziału w walnym zgromadzeniu, występujących z tym żądaniem. Sąd wyznacza przewodniczącego tego
walnego zgromadzenia. Walne zgromadzenie podejmie uchwałę rozstrzygającą, czy koszty zwołania i
odbycia walnego zgromadzenia ma ponieść towarzystwo.

4.

W ogłoszeniach i zawiadomieniach listami poleconymi, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, o

zwołaniu nadzwyczajnego walnego zgromadzenia, o którym mowa w ust. 3, należy powołać się na
postanowienie sądu rejestrowego.

Art. 69. 1.

Walne zgromadzenie zwołuje się przez ogłoszenie, którego dokonuje się co najmniej na

21 dni przed terminem walnego zgromadzenia.

2.

W ogłoszeniu należy oznaczyć datę, godzinę i miejsce odbycia walnego zgromadzenia oraz

szczegółowy porządek obrad. W przypadku zamierzonej zmiany statutu towarzystwa należy powołać
dotychczas obowiązujące postanowienia, jak również treść projektowanych zmian.

3.

Członek towarzystwa uprawniony do udziału w walnym zgromadzeniu, który złoży w towarzystwie

przynajmniej jeden udział, może żądać zawiadomienia go listem poleconym, za zwrotnym potwierdzeniem
odbioru, wysłanym najpóźniej równocześnie z ogłoszeniem, o terminie i porządku obrad walnego
zgromadzenia, a następnie o powziętych uchwałach.

Art. 70.

Jeżeli statut towarzystwa nie stanowi inaczej, walne zgromadzenie jest ważne bez względu

na liczbę reprezentowanych na nim udziałów.

Art. 71.

Jeżeli statut nie stanowi inaczej, walne zgromadzenie otwiera przewodniczący rady

nadzorczej albo jego zastępca, a następnie spośród osób uprawnionych do uczestnictwa na walnym
zgromadzeniu wybiera się przewodniczącego.

Art. 72. 1.

Lista obecności, zawierająca spis uczestników walnego zgromadzenia z wymienieniem

liczby udziałów na walnym zgromadzeniu, które każdy z nich przedstawia i służących im głosów,
podpisana przez przewodniczącego walnego zgromadzenia, wyłożona jest podczas obrad tego walnego
zgromadz

enia. Statut towarzystwa może zawierać inne postanowienia w tym zakresie.

2.

Na wniosek członków towarzystwa uprawnionych do udziału w walnym zgromadzeniu

reprezentujących przynajmniej jedną dziesiątą udziałów, lista obecności jest sprawdzona przez wybraną w
tym celu komisję, złożoną co najmniej z 3 osób. Wnioskodawcy mają prawo wyboru jednego członka
komisji.

Art. 73. 1.

Członkowie towarzystwa uprawnieni do udziału w walnym zgromadzeniu mogą

uczestniczyć w walnym zgromadzeniu oraz wykonywać prawo głosu osobiście lub przez pełnomocników.

2.

Pełnomocnictwo udzielone jest, pod rygorem nieważności, na piśmie i dołączone do protokołu

walnego zgromadzenia.

3.

Członek zarządu lub pracownik towarzystwa nie mogą być pełnomocnikami na walnym

zgromadzeniu.

Art. 74. Cz

łonek towarzystwa uprawniony do udziału w walnym zgromadzeniu nie może ani

osobiście, ani przez pełnomocnika, ani jako pełnomocnik innej osoby, głosować przy powzięciu uchwały,
dotyczącej jego odpowiedzialności wobec towarzystwa z jakiegokolwiek tytułu oraz w sprawie przyznania
mu wynagrodzenia, umowy między nim a towarzystwem oraz sporu między nim a towarzystwem.

Art. 75. 1.

Uchwały walnego zgromadzenia zapadają bezwzględną większością głosów oddanych,

jeżeli przepisy statutu towarzystwa lub niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.

2.

Głosowanie jest jawne. Tajne głosowanie zarządza się przy wyborach organów towarzystwa lub

likwidatorów oraz nad wnioskami o odwołanie członków organów towarzystwa lub likwidatorów, o
pociągnięcie ich do odpowiedzialności, jak również w sprawach osobowych. Tajne głosowanie należy
również zarządzić na żądanie choćby jednego z obecnych.

3.

Uchwały walnego zgromadzenia są protokołowane przez notariusza.

4.

W protokole należy stwierdzić prawidłowość zwołania walnego zgromadzenia i jego zdolność do

powzięcia uchwał, wymienić powzięte uchwały, liczbę głosów oddanych za każdą uchwałą i zgłoszone
sprzeciwy. Do protokołu należy dołączyć odpowiednie dokumenty, w tym dowody zwołania walnego
zgromadzenia i listę obecności z podpisami uczestników zgromadzenia.

5.

Odpis protokołu zarząd umieści w księdze protokołów. Członkowie towarzystwa uprawnieni do

udziału w walnym zgromadzeniu mogą przeglądać księgę protokołów, mogą także żądać wydania
poświadczonych przez zarząd odpisów uchwał.

Art. 76. 1.

Uchwała walnego zgromadzenia sprzeczna z prawem, postanowieniami statutu

towarzystwa lub dobrymi obyczajami może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko
towarzystwu powództwa o uchylenie uchwały.

2.

Prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia przysługuje:

1)

zarządowi, radzie nadzorczej oraz poszczególnym członkom tych organów;

2)

członkowi towarzystwa uprawnionemu do udziału w walnym zgromadzeniu, który głosował przeciwko
uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu;

3)

członkowi towarzystwa uprawnionemu do udziału w walnym zgromadzeniu bezzasadnie
niedopuszczonemu do udziału w walnym zgromadzeniu;

4)

innym członkom towarzystwa uprawnionym do udziału w walnym zgromadzeniu, którzy nie byli
obecni n

a walnym zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego zwołania zgromadzenia lub też

powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad.

3.

Uchwała walnego zgromadzenia może być zaskarżona przez członka towarzystwa uprawnionego

do udziału w walnym zgromadzeniu nawet w przypadku zgodności uchwały z przepisami prawa i statutem
towarzystwa, jeżeli jest sprzeczna z interesem towarzystwa lub ma na celu pokrzywdzenie członka
towarzystwa uprawnionego do udziału w walnym zgromadzeniu.

4.

Powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia należy wnieść w terminie 30 dni od dnia

otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie 6 miesięcy od dnia powzięcia
uchwały.

Art. 77. 1.

W sporze dotyczącym uchylenia lub stwierdzenia nieważności uchwały walnego

zgromadzenia pozwane towarzystwo reprezentuje zarząd, jeżeli na mocy uchwały walnego zgromadzenia
nie został ustanowiony w tym celu pełnomocnik.

2.

Jeżeli zarząd nie może działać za towarzystwo, a brak jest uchwały walnego zgromadzenia o

ustanowieniu pe

łnomocnika, sąd właściwy do rozstrzygnięcia powództwa wyznacza kuratora towarzystwa.

Art. 78. 1.

Prawomocny wyrok uchylający uchwałę ma moc obowiązującą w stosunkach między

towarzystwem a wszystkimi członkami towarzystwa uprawnionymi do udziału w walnym zgromadzeniu.

2.

W przypadkach, w których ważność czynności dokonanej przez towarzystwo jest zależna od

uchwały walnego zgromadzenia, uchylenie takiej uchwały nie ma skutku wobec osób trzecich działających
w dobrej wierze.

Art. 79. 1. Zmiana sta

tutu towarzystwa wymaga uchwały walnego zgromadzenia, powziętej

większością co najmniej trzech czwartych oddanych głosów.

2.

Walne zgromadzenie może upoważnić radę nadzorczą do dokonania w jego uchwałach zmian o

charakterze redakcyjnym.

3. Zmiany statutu t

owarzystwa nie mogą ograniczać praw wynikających z zawartych umów

ubezpieczenia.

Art. 80.

Uchwała o rozwiązaniu towarzystwa lub połączeniu z innym towarzystwem zapada

większością co najmniej trzech czwartych oddanych głosów.

Art. 81. 1.

Towarzystwo może zostać przekształcone w spółkę akcyjną. Do przekształcenia

towarzystwa stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych dotyczące powstania spółki
akcyjnej.

2.

Do przekształcenia, o którym mowa w ust. 1, wymaga się:

1)

sporządzenia planu przekształcenia towarzystwa wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;

2)

powzięcia uchwały o przekształceniu towarzystwa w spółkę akcyjną i jej zatwierdzenia przez organ
nadzoru;

3)

powołania członków organów spółki akcyjnej powstałej w wyniku przekształcenia towarzystwa;

4)

podpisania, przez członków towarzystwa, statutu spółki akcyjnej powstałej w wyniku przekształcenia
towarzystwa;

5)

wykreślenia towarzystwa z rejestru i dokonania wpisu do rejestru spółki akcyjnej powstałej w wyniku
przekształcenia towarzystwa.

3.

Do przygotowania planu przekształcenia towarzystwa stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu

spółek handlowych.

Art. 82. 1.

Uchwała o przekształceniu towarzystwa w spółkę akcyjną jest podejmowana większością

trzech czwartych głosów przez walne zgromadzenie.

2.

Uchwała o przekształceniu towarzystwa w spółkę akcyjną zawiera:

1)

nazwę i siedzibę towarzystwa przekształcanego oraz firmę i siedzibę spółki akcyjnej, która powstanie
w wyniku przekształcenia towarzystwa;

2)

zasady ustalenia wartości udziałów towarzystwa określonych na podstawie sprawozdania
finansowego sporządzanego dla celów przekształcenia;

3)

określenie wysokości kapitału zakładowego spółki akcyjnej, która powstanie w wyniku
przekształcenia towarzystwa;

4)

sposób objęcia akcji oraz zakres praw przyznanych akcjonariuszom uczestniczącym w spółce
akcyjnej, która powstanie w wyniku przekształcenia towarzystwa, jeżeli przyznanie takich praw jest
przewidziane;

5)

zakres rzeczowy i terytorialny zasięg działalności spółki akcyjnej, która powstanie w wyniku
przekształcenia towarzystwa;

6)

zgodę na brzmienie statutu spółki akcyjnej, która powstanie w wyniku przekształcenia towarzystwa;

7)

nazwiska i imiona członków zarządu oraz rady nadzorczej spółki akcyjnej, która powstanie w wyniku
pr

zekształcenia towarzystwa.

Art. 83. 1.

Towarzystwo, na 30 dni przed planowanym podjęciem uchwały o przekształceniu

towarzystwa w spółkę akcyjną, wzywa członków w sposób przewidziany dla ich zawiadamiania, do
złożenia oświadczeń o uczestnictwie w powstającej spółce akcyjnej w zakresie:
1)

zamiaru objęcia akcji spółki, która powstanie w wyniku przekształcenia towarzystwa;

2)

kontynuowania umowy ubezpieczenia w zakładzie ubezpieczeń, który powstanie w wyniku
przekształcenia towarzystwa.

2.

Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, wymaga, pod rygorem nieważności, formy pisemnej.

3.

Członkowi, który nie złożył oświadczenia o uczestnictwie w powstającej spółce akcyjnej,

przysługuje roszczenie o zapłatę kwoty odpowiadającej wartości jego udziału w towarzystwie, zgodnie ze
sprawozdaniem finansowym sporządzonym dla celów przekształcenia; przysługuje mu również prawo

wypowiedzenia umowy ubezpieczenia.

4.

Towarzystwo ma obowiązek zapłaty kwoty, o której mowa w ust. 3, nie później niż w terminie 6

miesięcy od dnia przekształcenia towarzystwa w spółkę akcyjną.

5.

Roszczenie o zapłatę kwoty, o której mowa w ust. 3, przedawnia się z upływem 2 lat od dnia

powzięcia uchwały o przekształceniu towarzystwa w spółkę akcyjną.

Art. 84.

Oświadczenia członków towarzystwa o nieuczestniczeniu w powstającej spółce akcyjnej

przedstawia się na walnym zgromadzeniu, które ma podjąć uchwałę o przekształceniu towarzystwa w
spółkę akcyjną.

Art. 85. 1.

Członkowie towarzystwa przystępujący do spółki powstałej w wyniku przekształcenia

obejmują akcje proporcjonalnie do ich udziałów.

2.

Jeżeli kapitał zakładowy nie został w całości objęty w sposób, o którym mowa w ust. 1, musi być

do pełnej wysokości uzupełniony nowymi akcjami. Akcje te są w całości obejmowane za wkłady
pieniężne.

Art. 86. 1.

Uchwała o przekształceniu towarzystwa w spółkę akcyjną jest zatwierdzana przez organ

nadzoru.

2.

Wniosek o zatwierdzenie uchwały o przekształceniu powinien zawierać:

1)

plan przekształcenia, o którym mowa w art. 81 ust. 2 pkt 1;

2)

uchwałę o przekształceniu towarzystwa w spółkę akcyjną;

3)

sprawozdanie finansowe przekształcanego towarzystwa;

4)

dokumenty potwierdzające posiadanie środków finansowych wolnych od obciążeń w wysokości
równej kapitałowi zakładowemu wraz z oświadczeniem o przeznaczeniu ich na pokrycie kapitału
zakładowego;

5)

informacje o obejmujących akcje osobach, które nie były członkami przekształcanego towarzystwa;

6)

oświadczenia członków towarzystwa o nieuczestniczeniu w powstającej spółce akcyjnej, jako głos
odrębny.

Art. 87. Organ nadzoru za

twierdza, w drodze decyzji, uchwałę o przekształceniu towarzystwa w

spółkę akcyjną, jeżeli są spełnione następujące warunki:
1)

został złożony wniosek spełniający warunki określone w art. 86 ust. 2;

2)

przekształcenie towarzystwa w spółkę akcyjną jest zgodne z przepisami prawa;

3)

interesy ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umowy ubezpieczenia
są należycie zabezpieczone.

Art. 88. 1.

Zarząd zgłosi do rejestru przekształcenie towarzystwa w spółkę akcyjną.

2. Towarzystwo staje

się spółką akcyjną z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.

Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla z rejestru towarzystwo przekształcane (dzień
przekształcenia).

Art. 89. 1.

Majątek przekształconego towarzystwa staje się majątkiem powstałej spółki akcyjnej.

2.

Do majątku powstałej spółki i do akcji wydawanych akcjonariuszom stosuje się przepisy Kodeksu

spółek handlowych dotyczące wkładów niepieniężnych i akcji wydawanych za te wkłady.

Art. 90. 1.

Spółce akcyjnej powstałej w wyniku przekształcenia przysługują wszystkie prawa i

obowiązki, które przysługiwały towarzystwu przed przekształceniem.

2.

Spółka akcyjna staje się podmiotem zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej,

które zostało przyznane towarzystwu przed jego przekształceniem.

Art. 91. 1.

Powstała spółka akcyjna ogłosi trzykrotnie w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim o

przekształceniu i poinformuje pisemnie ubezpieczonych, którzy nie byli członkami przekształcanego
towarzystwa, o przysługującym im prawie do wypowiedzenia umowy ubezpieczenia w okresie 3 miesięcy
od dnia ostatniego ogłoszenia.

2.

Pierwsze ogłoszenie, o którym mowa w ust. 1, powinno być dokonane w terminie 7 dni od dnia

przekształcenia, a pozostałe w odstępach nie krótszych niż 7 dni i nie dłuższych niż 14 dni.

Rozdział 5

Warunki wykonywania działalności ubezpieczeniowej przez krajowe zakłady ubezpieczeń

Art. 92. 1.

Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej dla krajowego zakładu

ubezpieczeń wydaje, w drodze decyzji, po rozpatrzeniu wniosku założycieli zakładu ubezpieczeń, organ
nadzoru.

2.

Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1)

określenie nazwy lub firmy, siedziby i adresu, zasięgu terytorialnego i rzeczowego zakresu
działalności krajowego zakładu ubezpieczeń;

2)

określenie wysokości kapitału zakładowego;

3)

wskazanie założycieli krajowego zakładu ubezpieczeń;

4)

wskazanie formy prawnej, w jakiej ma być wykonywana działalność;

5)

określenie wysokości funduszu organizacyjnego przeznaczonego na utworzenie administracji
krajowego zakładu ubezpieczeń i zorganizowanie sieci przedstawicielstw; wymóg ten nie dotyczy
przypadku, gdy akwizycja na rzecz zakładu ubezpieczeń, o którym mowa w art. 38 ust. 1, będzie
prowadzona przez struktury własne założycieli zakładu ubezpieczeń;

6) wskazanie imion i

nazwisk osób przewidzianych na członków zarządu i rady nadzorczej;

7)

wskazanie imienia i nazwiska aktuariusza, osoby której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych
oraz doradcy inwestycyjnego w przypadku, gdy obowiązek zatrudnienia tej osoby wynika z ustawy.

3.

Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:

1)

projekt statutu krajowego zakładu ubezpieczeń;

2)

projekty ogólnych warunków ubezpieczenia ryzyk, w zakresie których ma być wydane zezwolenie;

3)

sprawozdania finansowe założycieli, obejmujące bilanse, rachunki zysków i strat, sprawozdania z
przepływu środków pieniężnych za ostatnie trzy lata przed datą złożenia wniosku lub z całego okresu
działalności, jeżeli założyciel wykonuje działalność gospodarczą przez czas krótszy niż okres trzech
lat -

w przypadku gdy obowiązek sporządzania takich sprawozdań finansowych założycieli, z

prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, wynika z odrębnych przepisów prawa;

4)

noty objaśniające do sprawozdań, o których mowa w pkt 3;

5) wyliczenie margine

su wypłacalności i wyliczenie wartości środków własnych - w przypadku gdy

założycielem jest zakład ubezpieczeń;

6)

sprawozdania bankowe z przepływu środków pieniężnych na rachunkach bankowych, obejmujące
okres roku do dnia złożenia wniosku, zeznania podatkowe, składane na podstawie przepisów o
podatku dochodowym od osób fizycznych, za ostatnie trzy lata podatkowe, oświadczenie o
pochodzeniu środków pieniężnych przeznaczonych na pokrycie kapitału zakładowego i funduszu
organizacyjnego -

w przypadku założycieli będących osobami fizycznymi, które nie mają obowiązku

sporządzania sprawozdań finansowych;

7)

oświadczenia założycieli o kapitale zakładowym ze wskazaniem podmiotów obejmujących akcje lub
udziały, sposobu objęcia akcji lub udziałów, ilości obejmowanych akcji lub udziałów oraz rodzaju akcji
lub udziałów;

8)

dowód posiadania przez założycieli środków finansowych wolnych od obciążeń w wysokości równej
kapitałowi zakładowemu i funduszowi organizacyjnemu wraz z oświadczeniem o przeznaczeniu ich
na pokrycie

kapitału zakładowego i funduszu organizacyjnego;

9)

plan działalności, obejmujący okres pierwszych trzech lat obrotowych działalności;

10)

odpis z Krajowego Rejestru Sądowego lub równoznaczny dokument wystawiony poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej, wydany nie później niż 3 miesiące przed złożeniem wniosku - w
przypadku, gdy założycielem jest osoba prawna;

11)

zaświadczenie organu nadzoru, właściwego dla siedziby zagranicznego zakładu ubezpieczeń,
dotyczące wykonywanej przez wnioskodawcę działalności oraz spełnienia wymogów w zakresie
wypłacalności;

12)

poświadczone notarialnie kopie stron dowodu osobistego, zawierające serię i numer dowodu
osobistego, imię i nazwisko, numer ewidencyjny PESEL, oznaczenie organu wydającego dowód
osobisty oraz datę wydania dowodu osobistego albo poświadczoną notarialnie kopię paszportu - w
przypadku założycieli będących osobami fizycznymi;

13)

życiorysy założycieli będących osobami fizycznymi oraz osób przewidzianych na członków zarządu,
członków rady nadzorczej i aktuariusza;

14)

zgody osób przewidzianych na członków zarządu oraz rady nadzorczej na objęcie stanowisk w
zakładzie ubezpieczeń oraz oświadczenie aktuariusza o wyrażeniu zgody na wykonywanie
obowiązków w krajowym zakładzie ubezpieczeń;

15)

poświadczenie odpowiedniego wykształcenia i doświadczenia zawodowego członków zarządu i rady
nadzorczej, w tym świadectwa pracy i odpisy dyplomów;

16)

poświadczoną kopię decyzji o wpisie aktuariusza do rejestru aktuariuszy;

17)

dane o wykształceniu i doświadczeniu zawodowym osoby proponowanej na stanowisko aktuariusza,
w tym świadectwa pracy i odpisy dyplomów;

18)

zaświadczenie o niekaralności osób proponowanych na członków zarządu i rady nadzorczej oraz
aktuariusza, wydane nie później niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku, w przypadku
obywateli polskich przez Krajowy Rejestr Karny, a w przypadku obywateli państw obcych przez
właściwy organ;

19)

oświadczenia założycieli oraz osób przewidzianych na członków zarządu i członków rady nadzorczej
o toczących się przeciwko nim postępowaniach sądowych w związku ze sprawą gospodarczą;

20)

oświadczenia założycieli oraz osób przewidzianych na członków zarządu i członków rady nadzorczej
o uczestnictwie w

organach zarządzających i nadzorujących spółek handlowych;

21)

oświadczenie doradcy inwestycyjnego o wyrażeniu zgody na zatrudnienie - w przypadku wniosku o
wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie działu I grupa 3
załącznika do ustawy;

22)

(77)

listę reprezentantów do spraw roszczeń, którzy zostaną ustanowieni w każdym państwie

członkowskim Unii Europejskiej - w przypadku wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie
działalności ubezpieczeniowej w zakresie działu II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika;

23)

(78)

oświadczenie założycieli, czy krajowy zakład ubezpieczeń będzie podmiotem zależnym lub

podmiotem ze znaczącym udziałem kapitałowym:
a)

zakładu ubezpieczeń, instytucji kredytowej lub firmy inwestycyjnej, które uzyskały odpowiednie
zezwolenia na wykonywanie działalności w państwie członkowskim Unii Europejskiej,

b)

podmiotu dominującego w stosunku do zakładu ubezpieczeń, instytucji kredytowej lub firmy
inwest

ycyjnej, które uzyskały odpowiednie zezwolenia na wykonywanie działalności w państwie

członkowskim Unii Europejskiej,

c)

osoby fizycznej lub prawnej, posiadającej znaczący udział kapitałowy w zakładzie ubezpieczeń,
instytucji kredytowej lub firmie inwestyc

yjnej, które uzyskały odpowiednie zezwolenia na

wykonywanie działalności w państwie członkowskim Unii Europejskiej

-

z informacją o nazwach i adresach siedziby podmiotów, o których mowa w lit. a-c.

4.

Dokumenty, o których mowa w ust. 3, powinny być sporządzone w języku polskim lub

przetłumaczone na język polski. Tłumaczenie powinno być sporządzone przez tłumacza przysięgłego lub
konsula Rzeczypospolitej Polskiej. Dokumenty urzędowe przed tłumaczeniem powinny być
zalegalizowane przez konsula Rzeczypospolitej Polskiej.

4a.

(79)

Organ nadzoru może, w uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy prawo kraju

właściwego nie przewiduje sporządzania określonych dokumentów, o których mowa w ust. 3, odstąpić od
wymogu złożenia dokumentów, zastępując je oświadczeniem wnioskodawcy lub osoby, której sprawa
dotyczy.

5.

Organ nadzoru może żądać od założycieli krajowego zakładu ubezpieczeń informacji dotyczących

ich:
1)

struktury własnościowej;

2) sytuacji finansowej;
3)

dotychczasowej działalności.

Art. 93. 1.

Plan działalności, o którym mowa w art. 92 ust. 3 pkt 9, określa dane i warunki, jakie ze

względu na rodzaj i rozmiar prowadzonych ubezpieczeń są niezbędne do zapewnienia zdolności
krajowego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań. Plan działalności zawiera w szczególności:
1)

określenie rodzaju ryzyk, które krajowy zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać;

2)

program reasekuracji określający formę i zakres reasekuracji oraz reasekuratorów;

3)

określenie źródeł finansowania środków w wysokości minimalnego kapitału gwarancyjnego i
marginesu wypłacalności;

4)

oszacowanie kosztów utworzenia administracji krajowego zakładu ubezpieczeń i organizacji

działalności z określeniem źródeł finansowania tych kosztów;

5)

określenie środków będących w posiadaniu krajowego zakładu ubezpieczeń, które są niezbędne do
wykonania usług świadczenia pomocy, jeżeli krajowy zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać
ryzyka określone w dziale II grupa 18 załącznika do ustawy;

6)

określenie organizacji działalności ubezpieczeniowej, w tym:
a)

struktury organizacyjnej krajowego zakładu ubezpieczeń,

b)

sposobu zawierania umów ubezpieczenia,

c) zasad akceptacji ryzyk,
d) sposobu ustalania stawek ubezpieczeniowych,
e) sposobu ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych,
f)

przyjętych zasad rachunkowości, w szczególności zasad rozliczania kosztów, w tym kosztów
administracyjnych i kosztów akwizycji,

g)

systemu ustalania wartości odszkodowań lub świadczeń,

h)

systemu zarządzania aktywami,

i)

systemu kontroli wewnętrznej.

2. Do planu

działalności, o którym mowa w art. 92 ust. 3 pkt 9, dołącza się rachunek symulacyjny

pierwszych 3 lat obrotowych działalności, obejmujący:
1)

oszacowanie kosztów działalności ubezpieczeniowej, w tym kosztów administracyjnych i kosztów
akwizycji;

2) osza

cowanie składki i świadczeń z wyróżnieniem działalności bezpośredniej i reasekuracji;

3)

oszacowanie liczby zawieranych umów ubezpieczenia, stopy wypowiedzeń umów i wartości sum
ubezpieczenia, jeżeli krajowy zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać ryzyka określone w dziale I
załącznika do ustawy;

4)

oszacowanie i wskazanie źródeł finansowania środków niezbędnych do pokrycia rezerw
techniczno-

ubezpieczeniowych i środków własnych w wysokości marginesu wypłacalności;

5) projekt:

a) bilansu,
b)

ogólnego rachunku zysków i strat,

c)

zbiorczego technicznego rachunku ubezpieczeń,

d)

technicznych rachunków ubezpieczeń dla grup ubezpieczeń,

e)

wyliczenia środków własnych oraz marginesu wypłacalności i kapitału gwarancyjnego;

6) uzasadnienie oszacowanych

wartości, o których mowa w pkt 1-4.

Art. 93a.

(80)

Jeżeli zachodzą okoliczności określone w art. 92 ust. 3 pkt 23, przed wydaniem

zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej organ nadzoru występuje na piśmie do
właściwego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przekazanie informacji dotyczących:
1)

nadzorowanego przez ten organ zakładu ubezpieczeń, instytucji kredytowej lub firmy inwestycyjnej,

2)

założycieli, akcjonariuszy lub udziałowców podmiotów, o których mowa w pkt 1,

3)

podmiotów dominujących w stosunku do podmiotów, o których mowa w pkt 1,

4)

osób fizycznych lub prawnych posiadających znaczący udział kapitałowy w podmiotach, o których
mowa w pkt 1

-

które mogą być przydatne dla oceny, czy założyciele, akcjonariusze, udziałowcy lub osoby przewidziane

na członków zarządu lub rady nadzorczej krajowego zakładu ubezpieczeń dają rękojmię prowadzenia
spraw krajowego zakładu ubezpieczeń w sposób należyty.

Art. 94.

Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej jest wydawane w zakresie jednej

lub więcej grup ubezpieczeń, o których mowa w załączniku do ustawy.

Art. 95.

W zezwoleniu, o którym mowa w art. 92, określa się:

1)

nazwę lub firmę, siedzibę i adres, zasięg terytorialny i rzeczowy zakres działalności krajowego
zakładu ubezpieczeń;

2)

wysokość kapitału zakładowego;

3)

założycieli krajowego zakładu ubezpieczeń;

4)

formę organizacyjną działalności krajowego zakładu ubezpieczeń;

5)

imiona i nazwiska osób przewidzianych na członków pierwszego zarządu.

Art. 96. 1. Na

wniosek założycieli zakładu ubezpieczeń, o którym mowa w art. 38 ust. 1, organ

nadzoru może wydać promesę zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej.

2.

W promesie organ nadzoru określa okres jej ważności, który nie może być krótszy niż 6 miesięcy.

3.

W okresie ważności promesy organ nadzoru nie może odmówić wydania zezwolenia na

wykonywanie działalności ubezpieczeniowej, chyba że nastąpią zmiany w zakresie wniosku, dokumentów
i informacji, o których mowa w art. 92.

4.

Odmowa wydania promesy zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej może

nastąpić z przyczyn, o których mowa w art. 98, z wyłączeniem ust. 1 pkt 5 i 6 tego artykułu.

Art. 97. 1.

Zmiana zasięgu terytorialnego lub rzeczowego zakresu działalności krajowego zakładu

ubezpieczeń wymaga zezwolenia organu nadzoru.

2.

Zezwolenie jest wydawane na wniosek krajowego zakładu ubezpieczeń.

3.

Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera informacje, o których mowa w art. 92 ust. 2 pkt 1.

4.

Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, dołącza się plan działalności, o którym mowa w art. 92 ust. 3

pkt 9, oraz odpowiednio inne dokumenty, o których mowa w art. 92 ust. 3.

Art. 98. 1.

Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej nie może być wydane, jeżeli

zachodzi co na

jmniej jedna z następujących okoliczności:

1)

wniosek o wydanie zezwolenia i dołączone do niego dokumenty nie spełniają wymagań określonych
w ustawie;

2)

w skład zarządu lub rady nadzorczej krajowego zakładu ubezpieczeń wchodzą osoby, które nie
spełniają wymogów określonych w ustawie;

3)

założyciele krajowego zakładu ubezpieczeń byli karani za umyślne przestępstwo stwierdzone
prawomocnym wyrokiem sądu;

4)

założyciele krajowego zakładu ubezpieczeń nie dają rękojmi prowadzenia spraw krajowego zakładu
ubez

pieczeń w sposób należycie zabezpieczający interesy ubezpieczających, ubezpieczonych,

uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia;

5)

założyciele krajowego zakładu ubezpieczeń nie udowodnią posiadania środków finansowych w
wysokości równej co najmniej funduszowi organizacyjnemu i ustalonym w planie działalności
wartościom emisji akcji (udziałów) krajowego zakładu ubezpieczeń;

6)

założyciele posługują się wartościami majątkowymi pochodzącymi z nielegalnych lub nieujawnionych
źródeł;

7)

plan działalności krajowego zakładu ubezpieczeń nie zapewnia zdolności krajowego zakładu
ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań;

8)

wykonywanie działalności przez ten zakład ubezpieczeń zagraża obronności, bezpieczeństwu
państwa lub bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu.

2.

Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie działu II grupa 10

załącznika do ustawy, z wyjątkiem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, nie może być
wydane, jeżeli krajowy zakład ubezpieczeń nie przedłoży listy reprezentantów do spraw roszczeń.

Art. 99.

W przypadkach, o których mowa w art. 35 lub art. 239, przepisy art. 98 ust. 1 pkt 3-6 stosuje

się odpowiednio do akcjonariuszy albo udziałowców zakładu ubezpieczeń przy wtórnym nabyciu akcji albo
udziałów.

Art. 100. 1.

Krajowy zakład ubezpieczeń jest obowiązany rozpocząć wykonywanie działalności

ubezpieczeniowej w terminie nieprzekraczającym 12 miesięcy od dnia wydania zezwolenia.

2.

Za dzień rozpoczęcia wykonywania działalności ubezpieczeniowej uważa się dzień zawarcia

pierwszej umowy ubezpieczenia.

3.

Krajowy zakład ubezpieczeń jest obowiązany zawiadomić organ nadzoru o zaprzestaniu

wykonywania działalności ubezpieczeniowej lub zawierania umów ubezpieczenia w danej grupie
ubezpieczeń w terminie 7 dni.

Art. 101. 1.

Organ nadzoru może cofnąć krajowemu zakładowi ubezpieczeń w drodze decyzji

zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie jednej lub więcej grup
ubezpieczeń, jeżeli:
1)

przestał spełniać warunki wymagane do uzyskania zezwolenia lub

2)

wykonuje działalność z naruszeniem prawa, statutu, planu działalności lub nie zapewnia zdolności
krajowego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań, lub

3)

nie zrealizuje w terminie planu przywrócenia prawidłowych stosunków finansowych albo
krótkoterminowego planu wypłacalności, lub

4)

zaprzestanie wykonywania działalności ubezpieczeniowej przez okres dłuższy niż 6 miesięcy, lub

5)

złoży wniosek o cofnięcie zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej;

6)

nie rozpoczął wykonywania działalności ubezpieczeniowej w terminie, o którym mowa w art. 100 ust.
1;

7)

jeżeli w stosunku odpowiednio do akcjonariuszy albo udziałowców zakładu ubezpieczeń zaistniały
przesłanki określone w art. 98 ust. 1 pkt 3-6.

2.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, organ nadzoru może cofnąć zezwolenie w zakresie

grup ubezpieczeń, w których działalność ubezpieczeniowa nie została rozpoczęta.

3.

Organ nadzoru cofa zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie działu

II grupa

10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, w

przypadku stwierdzenia braku reprezentanta do spraw roszczeń w państwie członkowskim Unii
Europejskiej.

4.

W przypadku cofnięcia zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie

jednej lub więcej grup ubezpieczeń, organ nadzoru może ograniczyć lub zakazać krajowemu zakładowi
ubezpieczeń swobodnego rozporządzania jego aktywami oraz zaciągania zobowiązań lub przekazać
zarząd majątkiem zakładu ubezpieczeń wyznaczonej osobie.

5.

Z dniem przekazania zarządu majątkiem wyznaczonej osobie prawo reprezentacji krajowego

zakładu ubezpieczeń w zakresie praw i obowiązków, których przedmiotem jest majątek krajowego zakładu
ubezpieczeń, przechodzi na wyznaczoną osobę.

6.

Z dniem przekazania zarządu majątkiem wyznaczonej osobie, kompetencje organów krajowego

zakładu ubezpieczeń w zakresie praw i obowiązków, których przedmiotem jest majątek krajowego zakładu
ubezpieczeń, ulegają zawieszeniu do dnia upływu terminu sprawowania zarządu przez wyznaczoną
osobę.

7.

Organ nadzoru ustala wynagrodzenie za sprawowanie zarządu majątkiem krajowego zakładu

ubezpieczeń przez wyznaczoną osobę. Koszty zarządu majątkiem krajowego zakładu ubezpieczeń przez
wyznaczoną osobę ponosi krajowy zakład ubezpieczeń.

8.

Osoba wyznaczona do sprawowania zarządu majątkiem krajowego zakładu ubezpieczeń

otrzymuje w razie potrzeby urlop bezpłatny w macierzystym zakładzie pracy na czas pełnienia tej funkcji.
Okres bezpłatnego urlopu zalicza się do okresów pracy oraz innych okresów, od których zależy nabycie
uprawnień pracowniczych.

9.

Organ nadzoru w decyzji o przekazaniu zarządu majątkiem, o którym mowa w ust. 4, określa:

1)

osobę, której przekazuje się zarząd majątkiem krajowego zakładu ubezpieczeń;

2)

okres, na który jest ustanawiany zarząd majątkiem;

3)

szczegółowe zadania zarządu majątkiem;

4)

sposób wykonywania zadań zarządu majątkiem;

5)

wysokość wynagrodzenia za zarząd majątkiem.

10.

Decyzja o cofnięciu zezwolenia jest natychmiast wykonalna.

11.

Organ nadzoru, w terminie 7 dni od dnia wydania decyzji, trzykrotnie ogłasza w dzienniku o

zasięgu ogólnopolskim informację o cofnięciu zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej.

Art. 102.

W przypadku cofnięcia zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej:

1)

krajowy zakład ubezpieczeń nie może zawierać umów ubezpieczenia;

2)

umowy ubezpieczenia już zawarte nie mogą być przedłużane i nie przedłużają się;

3)

sumy ubezpieczeń zawartych umów ubezpieczenia nie mogą być podwyższane.

Rozdział 6

Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez

zagraniczne zakłady ubezpieczeń

Art. 103.

Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do głównych oddziałów zagranicznych zakładów

ubezpieczeń, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.

Art. 104. 1.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń może podejmować i wykonywać działalność

ubezpieczeniową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadzie wzajemności.

2.

Zasady wzajemności, o której mowa w ust. 1, nie stosuje się do państw należących do Światowej

Organizacji Handlu.

3.

Podjęcie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń, z zastrzeżeniem

przepisów rozdziału 7, wymaga zezwolenia organu nadzoru.

Art. 105. 1. Z

agraniczny zakład ubezpieczeń może podejmować i wykonywać działalność

ubezpieczeniową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jedynie przez główny oddział, z zastrzeżeniem
przepisów rozdziału 7.

2.

Główny oddział działa na podstawie przepisów prawa polskiego i statutu głównego oddziału

sporządzanego przez zagraniczny zakład ubezpieczeń, w formie aktu notarialnego.

3.

Statut głównego oddziału i jego zmiany podlegają zatwierdzeniu przez organ nadzoru.

4.

Statut głównego oddziału określa w szczególności:

1) s

trukturę organizacyjną głównego oddziału;

2) zasady tworzenia jednostek terenowych oraz zasady ich reprezentacji;
3) rodzaje rezerw techniczno-

ubezpieczeniowych tworzonych przez główny oddział i metody ich

tworzenia;

4)

zasady rozliczeń z centralą zagranicznego zakładu ubezpieczeń.

5.

Główny oddział podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego i może rozpocząć działalność

z chwilą dokonania wpisu.

6.

Wpis do Krajowego Rejestru Sądowego może zostać dokonany po uzyskaniu zezwolenia organu

nadzoru na wyko

nywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 106. 1.

Główny oddział może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być

pozywany.

2.

Głównym oddziałem kieruje dyrektor głównego oddziału.

3.

Dyrektor głównego oddziału i jego zastępcy muszą każdorazowo spełniać następujące

wymagania:
1)

posiadać pełną zdolność do czynności prawnych;

2)

(81)

posiadać wyższe wykształcenie uzyskane w Polsce lub uzyskane w innym państwie wykształcenie

będące wykształceniem wyższym w rozumieniu właściwych przepisów tego państwa;

3)

nie być skazanym za umyślne przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu;

4)

dawać rękojmię prowadzenia spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należyty.

3a.

(82)

Równoczesne pełnienie funkcji dyrektora głównego oddziału lub jego zastępcy, przez tę samą

osobę w głównych oddziałach zagranicznych zakładów ubezpieczeń wykonujących działalność w zakresie
działu I i działu II załącznika do ustawy, nie może być uznane za naruszenie spełnienia wymagania, o
którym mowa w ust. 3 pkt 4.

4.

(83)

Co najmniej dwie osoby, o których mowa w ust. 3, w tym dyrektor głównego oddziału, muszą

posiadać udowodnioną znajomość języka polskiego.

4a.

(84)

Organ nadzoru, na wniosek zagranicznego z

akładu ubezpieczeń, odstąpi, w drodze decyzji,

od wymogu znajomości języka polskiego, o którym mowa w ust. 4, jeżeli nie jest to niezbędne ze
względów nadzoru ostrożnościowego, biorąc w szczególności pod uwagę zakres działalności zakładu
ubezpieczeń.

4b.

(85)

Organ nadzoru, na wniosek zagranicznego zakładu ubezpieczeń, może odstąpić, w drodze

decyzji, od stosowania wymogu posiadania wyższego wykształcenia uzyskanego w Polsce lub
wykształcenia uzyskanego w innym państwie, będącego wykształceniem wyższym w rozumieniu
właściwych przepisów tego państwa, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, uwzględniając w szczególności
doświadczenie zawodowe kandydata na dyrektora głównego oddziału zagranicznego zakładu
ubezpieczeń lub jego zastępcy.

5.

(86)

Co najmniej dwie osoby, o k

tórych mowa w ust. 3, w tym dyrektor głównego oddziału, powinny

posiadać doświadczenie zawodowe niezbędne do zarządzania zakładem ubezpieczeń.

6.

Prawo reprezentacji głównego oddziału przysługuje dyrektorowi i jednemu z zastępców lub dwóm

zastępcom łącznie.

7.

Dyrektor głównego oddziału oraz jego zastępcy są ujawniani w Krajowym Rejestrze Sądowym.

8.

Główny oddział jest obowiązany przechowywać wszelkie dokumenty dotyczące jego działalności w

siedzibie głównego oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

9.

Główny oddział ma swoją siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w miejscowości

wskazanej w zezwoleniu.

10.

Właściwe do rozpoznawania spraw, w których stroną lub uczestnikiem jest zagraniczny zakład

ubezpieczeń działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez główny oddział, są polskie sądy
powszechne.

Art. 107. 1.

Organ nadzoru, na wniosek zagranicznego zakładu ubezpieczeń, wydaje, w drodze

decyzji, zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez główny oddział na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.

2.

Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1)

nazwę i siedzibę zagranicznego zakładu ubezpieczeń oraz nazwę państwa, w którym znajduje się
jego siedziba;

2)

siedzibę oraz rzeczowy zakres działalności głównego oddziału;

3)

imiona i nazwiska osób przewidzianych na dyrektora głównego oddziału, jego zastępców,
aktuariusza, osoby odpowiedzialnej za prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz doradcy
inwestycyjnego, w przypadku gdy obowiązek zatrudnienia tej osoby wynika z ustawy.

3.

Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:

1)

statut zagranicznego zakładu ubezpieczeń;

2)

projekty ogólnych warunków ubezpieczeń, w zakresie których ma być wydane zezwolenie;

3)

wyliczenie marginesu wypłacalności i wyliczenie wartości środków własnych zagranicznego zakładu
ubezpieczeń;

4)

plan działalności spełniający warunki, o których mowa w art. 93, dotyczący prowadzenia głównego
oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, obejmujący okres pierwszych 3 lat działalności;

5) projekt

statutu głównego oddziału;

6)

zaświadczenie organu nadzoru ubezpieczeniowego państwa, w którym znajduje się siedziba
zagranicznego zakładu ubezpieczeń, o posiadaniu przez ten zakład ubezpieczeń zezwolenia na
wykonywanie działalności ubezpieczeniowej oraz o posiadaniu środków własnych oraz informację o
sytuacji finansowej tego zakładu ubezpieczeń;

7)

sprawozdanie finansowe za okres ostatnich 3 lat działalności zagranicznego zakładu ubezpieczeń
wraz z opinią biegłego rewidenta;

8)

dowód, że krajowe zakłady ubezpieczeń mogą podjąć działalność ubezpieczeniową na terytorium
kraju, w którym zakład ubezpieczeń ma siedzibę; wymóg ten nie dotyczy krajów, z którymi
Rzeczpospolita Polska podpisała stosowne umowy międzynarodowe;

9)

informacje o wysokości funduszu organizacyjnego przeznaczonego na utworzenie administracji
głównego oddziału i zorganizowanie jego jednostek terenowych;

10)

wskazanie źródeł środków finansowych niezbędnych do wypłacenia świadczeń ubezpieczeniowych i
pokrycia marginesu wypłacalności;

11)

zgodę osoby proponowanej na stanowisko dyrektora głównego oddziału oraz osób proponowanych
na stanowiska jego zastępców, a także zgodę aktuariusza - na wykonywanie obowiązków w głównym
oddziale;

12)

życiorysy osób proponowanych na stanowiska dyrektora głównego oddziału i jego zastępców oraz
aktuariusza;

13)

dokumenty potwierdzające odpowiednie wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do
zarządzania zakładem ubezpieczeń osoby proponowanej na stanowisko dyrektora i osób
proponowanych na stanowiska j

ego zastępców, w tym świadectwa pracy i odpisy dyplomów;

14)

dane o wykształceniu i doświadczeniu zawodowym osoby proponowanej na stanowisko aktuariusza,
w tym świadectwa pracy i odpisy dyplomów oraz potwierdzoną kopię decyzji o wpisie do rejestru
aktuariuszy;

15)

zaświadczenie o niekaralności osób proponowanych na stanowiska dyrektora głównego oddziału i
jego zastępców oraz aktuariusza, wydane nie później niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku,
w przypadku obywateli polskich przez Krajowy Rejestr Karny, a w przypadku obywateli państw
obcych przez właściwy organ;

16)

oświadczenie osób proponowanych na stanowiska dyrektora głównego oddziału i jego zastępców
oraz aktuariusza o toczących się przeciwko nim postępowaniach sądowych w związku ze sprawą

gospodarczą oraz o uczestnictwie w organach zarządzających i nadzorujących spółek handlowych;

17)

oświadczenie doradcy inwestycyjnego o wyrażeniu zgody na zatrudnienie - w przypadku wniosku o
wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie działu I grupa 3
załącznika do ustawy;

18)

listę ustanowionych w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej reprezentantów do spraw
roszczeń - w przypadku wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności
ubezpieczeniowej w zakresie działu II grupa 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej przewoźnika.

4.

Dokumenty, o których mowa w ust. 3, powinny być sporządzone w języku polskim lub

przetłumaczone na język polski. Tłumaczenie powinno być sporządzone przez tłumacza przysięgłego lub
konsula Rzeczypospolitej Polskiej. Dokumenty urzędowe przed tłumaczeniem powinny być
zalegalizowane przez konsula Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 108. 1. Z

ezwolenie, o którym mowa w art. 107 ust. 1, jest wydawane na wykonywanie

działalności ubezpieczeniowej w zakresie jednej lub więcej grup ubezpieczeń, o których mowa w
załączniku do ustawy.

2.

Zezwolenie może być wydane, jeżeli w państwie, w którym znajduje się siedziba zagranicznego

zakładu ubezpieczeń, zakład ten posiada odpowiednie zezwolenie na wykonywanie działalności
ubezpieczeniowej we wnioskowanym zakresie i działa w formie spółki akcyjnej albo towarzystwa
ubezpieczeń wzajemnych.

3.

Wymóg co do formy, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy podmiotów zagranicznych

wykonujących działalność ubezpieczeniową, których siedziba znajduje się w państwach należących do
Światowej Organizacji Handlu.

Art. 109. 1.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń, który złożył wniosek o wydanie zezwolenia na

wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez główny oddział lub uzyskał takie zezwolenie na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
może złożyć wniosek o przyznanie mu łącznie następujących uprawnień:
1)

obliczenia marginesu wypłacalności, o którym mowa w art. 116, w odniesieniu do wyników całej
działalności, którą zagraniczny zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać lub wykonuje przez główne
oddziały mające siedziby na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej;

2)

złożenia kaucji, o której mowa w art. 113, jedynie na terytorium jednego spośród państw
członkowskich Unii Europejskiej, na terytorium których zagraniczny zakład ubezpieczeń zamierza
wykonywać lub wykonuje działalność ubezpieczeniową przez główne oddziały;

3)

umiejscowienia aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na terytorium
jednego spośród państw członkowskich Unii Europejskiej, na terytorium których zagraniczny zakład
ub

ezpieczeń zamierza wykonywać lub wykonuje działalność ubezpieczeniową przez główne oddziały.

2.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń występuje o przyznanie uprawnień, o których mowa w ust. 1, do

organu nadzoru oraz właściwych organów państw członkowskich Unii Europejskiej, w których zamierza on
wykonywać lub wykonuje działalność ubezpieczeniową przez główny oddział.

3.

We wniosku, o którym mowa w ust. 1, zagraniczny zakład ubezpieczeń ma obowiązek wskazać

właściwy organ nadzoru jednego spośród państw członkowskich Unii Europejskiej na terytorium których
zagraniczny zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać lub wykonuje działalność ubezpieczeniową przez
główne oddziały. Wskazany we wniosku właściwy organ będzie sprawować nadzór nad wypłacalnością
zagranicznego zakładu ubezpieczeń w odniesieniu do jego działalności wykonywanej przez główne
oddziały na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej. W państwie członkowskim Unii
Europejskiej, w którym ma siedzibę wskazany właściwy organ nadzoru składana jest kaucja, o której
mowa w ust. 1 pkt 2.

4.

Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, mogą być przyznane, gdy wyrażą na to zgodę właściwe

organy wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, na terytorium których zagraniczny zakład
ubezpieczeń zamierza wykonywać lub wykonuje działalność ubezpieczeniową przez główne oddziały i na
terytorium których złożył wniosek, o którym mowa w ust. 1. Organ nadzoru udziela zgody w drodze
decyzji, po dokonaniu w szczególności oceny sytuacji finansowej zagranicznego zakładu ubezpieczeń, w
tym jego wypłacalności.

5.

Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, przysługują po wyrażeniu zgody, o której mowa w ust. 4, od

dnia przekazania informacji przez wskazany właściwy organ nadzoru, o którym mowa w ust. 3, organom

nadzoru pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej na terytorium których zagraniczny zakład
ubezpieczeń zamierza wykonywać lub wykonuje działalność ubezpieczeniową przez główne oddziały, o
zamiarze sprawowania nadzoru nad wypłacalnością tego zakładu ubezpieczeń.

6. Organ nadzor

u przekaże lub wystąpi do właściwych organów nadzoru państw członkowskich Unii

Europejskiej na terytorium których zagraniczny zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać lub wykonuje
działalność ubezpieczeniową przez główne oddziały - informacje niezbędne do sprawowania nadzoru nad
wypłacalnością zagranicznego zakładu ubezpieczeń w odniesieniu do jego działalności wykonywanej
przez główny oddział na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej.

7.

Na wniosek jednego lub kilku zainteresowanych państw członkowskich Unii Europejskiej zgoda na

przyznanie uprawnień, o których mowa w ust. 1, może być cofnięta równocześnie przez wszystkie
zainteresowane państwa członkowskie Unii Europejskiej. Organ nadzoru cofa zgodę w drodze decyzji.

8.

Nadzór sprawowany przez wskazany właściwy organ nadzoru, o którym mowa w ust. 3, jest

traktowany tak jak nadzór, o którym mowa w rozdziale 7.

Art. 110. 1.

(87)

Powołanie dyrektora głównego oddziału i jednego z jego zastępców następuje za

zgodą organu nadzoru, chyba że powołanie dotyczy osób, które pełniły te funkcje w poprzedniej kadencji.
O wyrażenie zgody występuje zagraniczny zakład ubezpieczeń.

2.

Wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 1, następuje w drodze decyzji.

3.

Organ nadzoru może, w drodze decyzji, odmówić wyrażenia zgody na powołanie danej osoby na

stanowisko dyrektora głównego oddziału lub jego zastępcy, jeżeli osoba ta nie spełnia warunków
określonych w art. 106 ust. 3-5.

4.

W przypadku odmowy udzielenia przez organ nadzoru zgody, o której mowa w ust. 1, powołanie

osób, o których mowa w ust. 1, nie wywołuje skutków prawnych.

5.

(88)

Jeżeli wymogi określone w ust. 1 oraz w art. 106 ust. 4-5 nie są spełnione w związku z

rezygnacją, śmiercią lub odwołaniem dyrektora głównego oddziału lub jego zastępcy, zagraniczny zakład
ubez

pieczeń jest obowiązany, w terminie 6 miesięcy, dostosować swoją działalność do wymogów

określonych w przepisach ustawy.

Art. 111.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń jest obowiązany rozpocząć wykonywanie działalności

ubezpieczeniowej w terminie nieprzekraczającym 12 miesięcy od dnia wydania zezwolenia.

Art. 112.

Zmiana rzeczowego zakresu działalności głównego oddziału wymaga zezwolenia organu

nadzoru.

Art. 113. 1.

Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może być rozpoczęte po złożeniu kaucji, w celu zabezpieczenia jego
przyszłych zobowiązań z tytułu umów ubezpieczenia zawartych przez główny oddział na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.

2.

Kaucja wynosi równowartość minimalnej wysokości kapitału gwarancyjnego.

3.

Kaucja jest utrzymywana przez cały okres działalności głównego oddziału na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej.

4.

Kaucja wraz z oprocentowaniem jest zaliczana na poczet posiadanych środków własnych i

po

dlega zdeponowaniu na wyodrębnionym, oprocentowanym rachunku w banku mającym siedzibę na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który posiada fundusze własne w wysokości stanowiącej
równowartość w złotych co najmniej 100 mln euro.

5. Kaucja wraz z oprocento

waniem podlega zwrotowi zagranicznemu zakładowi ubezpieczeń po

zaspokojeniu wszystkich roszczeń wynikających z umów ubezpieczenia zawartych za pośrednictwem
głównego oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

6. Kaucja nie podlega egzekucji; zaspoko

jenie z kaucji za zgodą organu nadzoru wydaną w drodze

decyzji może nastąpić jedynie w trakcie likwidacji głównego oddziału.

Art. 114. 1.

Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład

ubezpieczeń nie może być wydane, jeżeli:
1)

wniosek zagranicznego zakładu ubezpieczeń nie spełnia warunków określonych w ustawie lub

2)

osoby proponowane na stanowiska dyrektora głównego oddziału i jego zastępców nie spełniają
wymogów określonych w ustawie, lub

3)

zagraniczny zakład ubezpieczeń nie daje rękojmi prawidłowego wykonywania działalności
ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub

4)

zagraniczny zakład ubezpieczeń nie posiada środków finansowych w wysokości równej co najmniej
funduszowi organizacyjnemu i środków własnych głównego oddziału ustalonych w planie
działalności, lub

5)

zagraniczny zakład ubezpieczeń nie posiada środków finansowych niezbędnych do zapewnienia
pokrycia rezerw techniczno-

ubezpieczeniowych głównego oddziału, lub

6)

zagraniczny zakład ubezpieczeń posługuje się wartościami majątkowymi pochodzącymi z
nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, lub

7)

plan działalności nie zapewnia zdolności do wykonywania zobowiązań głównego oddziału, lub

8)

wykonywanie działalności zagraża obronności, bezpieczeństwu państwa lub bezpieczeństwu i
porządkowi publicznemu.

2.

Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń

w zakresie działu II grupa 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
przewoźnika, nie może być wydane, jeżeli zagraniczny zakład ubezpieczeń nie przedłoży listy
reprezentantów do spraw roszczeń.

Art. 115.

Główny oddział jest obowiązany do tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, o

których mowa w art. 149 ust. 1 pkt 2, na pokrycie zobowiązań, jakie mogą wyniknąć z zawartych przez
główny oddział umów ubezpieczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 116.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać na terytorium Rzeczypospolitej

Polskiej środki własne w wysokości nie niższej niż margines wypłacalności i nie niższej niż kapitał
gwarancyjny, przy czym podstawą do wyliczenia marginesu wypłacalności jest:
1)

wysokość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych głównego oddziału oraz wielkość sum
ubezpieczen

ia umów zawartych przez główny oddział, w przypadku zagranicznego zakładu

ubezpieczeń wykonującego działalność w dziale I grupy 1-3 lub 4 załącznika do ustawy;

2)

składka lub świadczenie głównego oddziału w przypadku zagranicznego zakładu ubezpieczeń
wyko

nującego działalność w dziale I grupa 5 załącznika do ustawy;

3)

składka lub świadczenie głównego oddziału w przypadku zagranicznego zakładu ubezpieczeń
wykonującego działalność w dziale II załącznika do ustawy.

Art. 117.

Przepisy określające uprawnienia organu nadzoru w stosunku do organów zakładu

ubezpieczeń stosuje się odpowiednio do dyrektora głównego oddziału i jego zastępców.

Art. 118. 1.

Organ nadzoru zatwierdza, w drodze decyzji, umowę o przeniesienie całości lub części

portfela ubezpieczeń posiadanego przez główny oddział, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na rzecz
zakładu ubezpieczeń mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2.

Decyzja zatwierdzająca umowę, o której mowa w ust. 1, może być wydana, jeżeli zakład

ubezpieczeń przejmujący portfel ubezpieczeń będzie posiadać środki własne w wysokości marginesu
wypłacalności.

3.

Organ nadzoru zatwierdza, w drodze decyzji, przeniesienie całości lub części portfela ubezpieczeń

posiadanego przez główny oddział, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na rzecz zakładu
ubezpieczeń mającego siedzibę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, po uzyskaniu od
właściwych organów tego państwa informacji w zakresie:
1)

dopuszczalności, według prawa krajowego tego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
przeniesienia portfela;

2) zgody na dokonanie przeniesienia portfela;
3)

posiadania przez zakład ubezpieczeń przejmujący portfel ubezpieczeń środków własnych w
wysokości marginesu wypłacalności.

4. Organ nadzo

ru zatwierdza, w drodze decyzji, przeniesienie całości lub części portfela ubezpieczeń

posiadanego przez główny oddział, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na rzecz głównego oddziału,
który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w innym państwie członkowskim
Unii Europejskiej, po uzyskaniu od właściwych organów tego państwa informacji w zakresie, o którym
mowa w ust. 3.

5.

W przypadku gdy ryzyko objęte umową ubezpieczenia zawartą przez główny oddział na terytorium

Rzeczypospol

itej Polskiej, umiejscowione jest w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, organ

nadzoru zatwierdza przeniesienie portfela, o którym mowa w ust. 1, 3 lub 4, po uzyskaniu zgody
właściwych organów państwa, w którym jest umiejscowione ryzyko.

6. Do um

ów o przeniesienie portfela, o których mowa w ust. 1 oraz w ust. 3, przepisy art. 183-186

stosuje się odpowiednio.

Art. 119. 1.

Organ nadzoru cofa, w drodze decyzji, zezwolenie na wykonywanie działalności

ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli
zakład ten w państwie, gdzie znajduje się jego siedziba:
1)

utracił zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej;

2)

został postawiony w stan likwidacji lub ogłoszono jego upadłość.

2. Organ n

adzoru może cofnąć, w drodze decyzji, zezwolenie na wykonywanie działalności w

zakresie jednej lub kilku grup ubezpieczeń albo jednego lub kilku rodzajów ubezpieczeń przez
zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:
1)

zagraniczny zakład ubezpieczeń przestał spełniać warunki niezbędne do uzyskania zezwolenia;

2)

główny oddział wykonuje działalność ubezpieczeniową z naruszeniem przepisów prawa, statutu lub
nie zapewnia zdolności zagranicznego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań;

3)

zagraniczny zakład ubezpieczeń wystąpił do organu nadzoru z wnioskiem o cofnięcie zezwolenia,
przy czym należy zagwarantować zabezpieczenie interesów ubezpieczających, ubezpieczonych,
uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia w szczególności w zakresie spełnienia
świadczeń i wypłaty odszkodowań;

4)

zagraniczny zakład ubezpieczeń nie rozpoczął wykonywania działalności ubezpieczeniowej na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie, o którym mowa w art. 111;

5) zagraniczny

zakład ubezpieczeń zaprzestał wykonywania działalności ubezpieczeniowej przez okres

dłuższy niż 6 miesięcy;

6)

zagraniczny zakład ubezpieczeń nie zrealizuje w terminie planu przywrócenia prawidłowych
stosunków finansowych albo krótkoterminowego planu wypłacalności;

7)

w stosunku odpowiednio do akcjonariuszy albo udziałowców zagranicznego zakładu ubezpieczeń
zaistnieją przesłanki określone w art. 98 ust. 1 pkt 3-6.

3.

W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, organ nadzoru może cofnąć zezwolenie w zakresie

grup ubezpieczeń, w których działalność ubezpieczeniowa nie została rozpoczęta.

4.

Organ nadzoru cofa zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny

zakład ubezpieczeń w zakresie działu II grupa 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, w przypadku stwierdzenia braku reprezentanta do spraw
roszczeń w państwie członkowskim Unii Europejskiej.

5.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń jest obowiązany, w terminie 7 dni, zawiadomić organ nadzoru o

zaprzestaniu wykonywania działalności ubezpieczeniowej lub zawierania umów w danej grupie
ubezpieczenia.

Art. 120. 1.

W przypadku gdy organ nadzoru sprawuje nadzór nad działalnością ubezpieczeniową

zagranicznego zakładu ubezpieczeń na zasadach i w trybie określonych w art. 109, cofnięcie zezwolenia,
o którym mowa w art. 119, wymaga powiadomienia organów nadzoru pozostałych państw członkowskich
Unii Europejskiej, na terytorium których zagraniczny zakład ubezpieczeń wykonuje działalność
ubezpieczeniową przez główne oddziały.

2.

W przypadku gdy właściwy organ nadzoru, o którym mowa w art. 109 ust. 3, poinformuje organ

nadzoru o cofnięciu zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład
ubezpieczeń na jego terytorium, organ nadzoru zastosuje do tego zagranicznego zakładu ubezpieczeń
wszelkie środki przewidziane w ustawie.

3.

W przypadku gdy powodem cofnięcia zezwolenia, o którym mowa w ust. 2, jest brak wymaganego

marginesu wypłacalności, organ nadzoru cofa zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej
przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 121.

Rozwiązanie głównego oddziału następuje po przeprowadzeniu jego likwidacji.

Art. 122. 1.

Organ nadzoru może zarządzić likwidację głównego oddziału w przypadku, gdy:

1)

działalność głównego oddziału jest wykonywana z naruszeniem przepisów prawa, statutu, planu

działalności lub nie zapewnia zdolności zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań;

2)

główny oddział nie spełnia świadczeń ubezpieczeniowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
albo spełnia je z opóźnieniem lub częściowo;

3)

zostało wszczęte postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne wobec zagranicznego zakładu
ubezpieczeń w kraju jego siedziby.

2.

W przypadku zarządzenia likwidacji organ nadzoru wyznacza likwidatora.

Art. 123. 1.

Likwidatorzy są obowiązani składać sprawozdania o przebiegu likwidacji co 3 miesiące

od dnia otwarcia likwidacji; organ nadzoru może żądać przedstawiania sprawozdań o przebiegu likwidacji
w te

rminach krótszych oraz przekazywania dodatkowych informacji.

2.

W przypadku zarządzenia likwidacji głównego oddziału:

1)

główny oddział nie może zawierać nowych umów ubezpieczenia;

2)

umowy już zawarte nie mogą być przedłużane i nie przedłużają się;

3)

sumy ubezpieczeń zawartych umów ubezpieczenia nie mogą być podwyższane.

3.

W przypadku likwidacji przez zagraniczny zakład ubezpieczeń działalności na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej lub utraty zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w kraju, w
którym znajduje się siedziba zagranicznego zakładu ubezpieczeń, likwidatorem głównego oddziału jest
jego dyrektor.

4.

Dyrektor głównego oddziału ma obowiązek powiadomić organ nadzoru o zaistnieniu okoliczności,

o których mowa w art. 119, w terminie 3 dni od dnia powzięcia informacji o zaistnieniu tych okoliczności
oraz trzykrotnie ogłasza o zaistnieniu tych okoliczności w dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym.
Ogłoszenia są dokonywane w odstępach nie krótszych niż 7 dni i nie dłuższych niż 14 dni. Pierwsze
ogłoszenie powinno być dokonane w terminie 7 dni od dnia powiadomienia organu nadzoru.

5.

Dyrektor głównego oddziału, który nie powiadomi organu nadzoru oraz nie ogłosi trzykrotnie w

dzienniku o zasięgu ogólnopolskim o okolicznościach, o których mowa w art. 119, odpowiada całym
swoim majątkiem solidarnie z zagranicznym zakładem ubezpieczeń za szkodę wyrządzoną z tego tytułu
wierzycielom.

Art. 124.

Jeżeli środki stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych nie wystarczą na

pokrycie wszystki

ch zobowiązań głównego oddziału, za wydaną w drodze decyzji zgodą organu nadzoru,

zaspokojenie niepokrytej części zobowiązań następuje z kaucji, o której mowa w art. 113.

Art. 125.

Do likwidacji głównego oddziału stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek

handlowych dotyczące likwidacji spółki akcyjnej.

Art. 126.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń odpowiada za zobowiązania głównego oddziału całym

swoim majątkiem.

Rozdział 7

Swoboda świadczenia usług ubezpieczeniowych

Art. 127. 1.

Krajowy zakład ubezpieczeń, w ramach swobody świadczenia usług, może wykonywać

działalność ubezpieczeniową na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

2.

Działalność krajowego zakładu ubezpieczeń w zakresie, o którym mowa w ust. 1, podlega

nadzorowi organu nadzoru.

Art. 128. 1.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej może

wykonywać działalność ubezpieczeniową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli uzyskał
odpowiednie zezwolenie na wykonywanie tej działalności w państwie, w którym ma swoją siedzibę.

2.

Wykonywanie działalności przez zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, podlega nadzorowi

właściwego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym ma on swoją siedzibę.

Art. 129. 1.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej,

wykonujący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązany stosować prawo polskie,
chyba że co innego wynika z umowy międzynarodowej, której Rzeczpospolita Polska jest stroną.

2.

Za zobowiązania z tytułu wykonywanej działalności ubezpieczeniowej zagraniczny zakład

ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, odpowiada całym swoim majątkiem.

3.

Zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, w zakresie określenia prawa właściwego dla umowy

ubezpieczenia jest obowiązany stosować następujące zasady:
1)

jeżeli ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę zarządu w państwie członkowskim Unii
Europejskiej umiejscowienia ryzyka, do umów ubezpieczenia stosuje się prawo tego państwa
członkowskiego Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem, że gdy pozwala na to prawo tego państwa
członkowskiego strony mogą wybrać prawo innego państwa;

2)

jeżeli ubezpieczający nie ma stałego miejsca zamieszkania lub siedziby zarządu w państwie
członkowskim Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka, strony umowy ubezpieczenia mogą wybrać
jako właściwe prawo państwa członkowskiego Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka lub prawo
państwa, w którym ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę organu zarządzającego;

3)

jeżeli ubezpieczający wykonuje działalność gospodarczą lub wykonuje wolny zawód, a umowa
ubezpieczenia obejmuje co najmniej dwa ryzyka, związane z tą działalnością i umiejscowione w
innych państwach członkowskich Unii Europejskiej, swoboda wyboru prawa właściwego w
odniesieniu do umowy ubezpieczenia będzie rozciągać się na prawo tego państwa Unii Europejskiej,
w którym ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę organu zarządzającego;

4)

w zakresie określonym w pkt 2 i 3 dopuszcza się możliwość swobody wyboru prawa właściwego;

5)

jeżeli ryzyko ogranicza się do zdarzeń zachodzących w państwie członkowskim innym niż państwo
umiejscowienia ryzyka, niezależnie od przepisów pkt 1-3, strony mogą wybrać prawo pierwszego z
tych państw;

6)

dokonanie wyboru prawa właściwego przez strony umowy ubezpieczenia, gdy wszystkie istotne
elementy w czasie dokonania wyboru są związane tylko z jednym państwem członkowskim Unii
Europejskiej nie wyłącza stosowania bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa tego państwa
członkowskiego Unii Europejskiej;

7)

wybór prawa ma być jednoznacznie określony w umowie ubezpieczenia;

8)

jeżeli wybór nie został dokonany zgodnie z pkt 1-7, prawem właściwym dla danej umowy
ubezpieczenia będzie prawo państwa członkowskiego Unii Europejskiej, z którym umowa jest
najściślej związana.

4.

Przepis ust. 3 nie ogranicza prawa właściwego dla siedziby sądu, jeżeli jest ono bezwzględnie

wiążące.

5.

W przypadku ubezpieczenia dużych ryzyk, strony umowy ubezpieczenia mogą wybrać prawo

dowolnego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

tezy z piśmiennictwa

Art. 130.

(89)

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej

wykonujący działalność ubezpieczeniową w zakresie działu I załącznika do ustawy, w zakresie określenia
prawa właściwego dla umowy ubezpieczenia, jest obowiązany stosować następujące zasady:
1)

prawem właściwym dla umowy ubezpieczenia jest prawo państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
w którym ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę zarządu;

2)

jeżeli ubezpieczającym jest osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w państwie członkowskim
Unii Europejskiej innym niż państwo, którego jest obywatelem, ubezpieczający może wybrać prawo
państwa członkowskiego Unii Europejskiej, którego jest obywatelem.

tezy z piśmiennictwa

Art. 131. 1.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej może

wykonywać działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez oddział:
1)

(90)

po otrzymaniu

przez organ nadzoru od właściwego organu państwa, w którym znajduje się

siedziba zakładu ubezpieczeń, odpowiednich informacji dotyczących zagranicznego zakładu
ubezpieczeń, o których mowa w art. 132 ust. 1 pkt 1 i w art. 135 ust. 1,

2) po otrzymaniu od o

rganu nadzoru informacji o warunkach, na których działalność ta jest wykonywana

na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2.

(91)

Organ nadzoru przekazuje informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 2, organowi nadzoru

państwa właściwego ze względu na siedzibę zakładu ubezpieczeń, w terminie 2 miesięcy od dnia
otrzymania informacji, o których mowa w art. 132 ust. 1 pkt 1 i w art. 135 ust. 1.

3.

(92)

W przypadku, gdy organ nadzoru nie przekaże informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 2,

organowi nadzoru państwa właściwego ze względu na siedzibę zakładu ubezpieczeń, w terminie
określonym w ust. 2, zakład ubezpieczeń może rozpocząć wykonywanie działalności przez oddział po
upływie 2 miesięcy od dnia otrzymania przez organ nadzoru informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
chyba że organ nadzoru wskaże wcześniejszy dzień, od którego działalność może być podjęta.

4.

(93)

W zakresie zmiany informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 1 odpowiednie zastosowanie ma

przepis art. 138.

Art. 132.

(94)

1.

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej może

wykonywać działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w inny sposób niż przez oddział w
ramach swobody świadczenia usług, po otrzymaniu przez organ nadzoru od właściwych organów państwa
członkowskiego Unii Europejskiej, na terenie którego znajduje się siedziba zakładu ubezpieczeń:
1)

zaświadczenia potwierdzającego, że zakład ubezpieczeń posiada środki na pokrycie marginesu
wypłacalności;

2)

informacji o grupach ubezpieczeń, na wykonywanie których posiada on zezwolenie;

3)

informacji o rodzaju ryzyk, które taki zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.

2.

W zakresie zmiany informacji, o których mowa w ust. 1, odpowiednie zastosowanie ma przepis art.

138.

Art. 133. 1.

(95)

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej

wykonujący działalność w dziale II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem odpowiedzialności cywilnej
przewoźnika, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody
świadczenia usług, ma obowiązek przekazać organowi nadzoru, za pośrednictwem właściwego organu
państwa, w którym znajduje się siedziba zakładu ubezpieczeń:
1)

dane osobowe przedstawicieli zakładu ubezpieczeń upoważnionych do jego reprezentowania w
zakresie niezbędnym dla:
a)

podejmowania i zaspokajania roszczeń zgłaszanych przez osoby uprawnione oraz

b)

zapewnienia zastępstwa prawnego zakładu w sporach przed polskimi sądami powszechnymi,

2)

(96)

oświadczenie o zamiarze zostania członkiem Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

2.

W przypadku gdy zakład ubezpieczeń nie wyznaczy przedstawicieli, o których mowa w ust. 1,

organ nadzoru może wyrazić zgodę na reprezentowanie zakładu ubezpieczeń w zakresie, o którym mowa
w ust. 1, przez ustanowionego przez ten zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
reprezentanta do spraw roszczeń.

Art. 134.

Krajowy zakład ubezpieczeń, który zamierza rozpocząć działalność ubezpieczeniową na

terytorium innego pa

ństwa członkowskiego Unii Europejskiej, ma obowiązek zawiadomienia organu

nadzoru.

Art. 135. 1.

Zawiadomienie, o którym mowa w art. 134, w przypadku zamiaru wykonywania

działalności przez oddział zawiera:
1)

nazwę państwa członkowskiego Unii Europejskiej, na terytorium którego zakład ubezpieczeń
zamierza wykonywać działalność ubezpieczeniową;

2)

rodzaj planowanej działalności, w tym rodzaje ryzyk, które zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać
w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej;

3)

strukturę organizacyjną oddziału;

4)

plan działalności;

5)

adres oddziału w państwie członkowskim Unii Europejskiej;

6)

(97)

imiona i nazwiska osób upoważnionych do reprezentowania oraz kierowania sprawami zakładu

ubezpieczeń w zakresie jego działalności przez oddział, ze wskazaniem, jeżeli jest to niezbędne,
sposobu reprezentacji,

7)

oświadczenie, że zakład ubezpieczeń jest członkiem biura narodowego i zagranicznego
ubezpieczeniowego funduszu gwarancyjnego, w przypadku gdy zamierza on wykonywać działalność
w dzi

ale II grupa 10 załącznika do ustawy, z wyłączeniem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika.

2.

W terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, organ nadzoru

przekaże informacje, o których mowa w ust. 1, wraz z oświadczeniem, że zakład ubezpieczeń posiada
środki na pokrycie marginesu wypłacalności, właściwym organom państwa członkowskiego Unii

Europejskiej, w którym krajowy zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać działalność.

3.

Organ nadzoru może odmówić, w drodze decyzji, przekazania informacji, o których mowa w ust. 1,

jeżeli:
1)

sytuacja finansowa zakładu ubezpieczeń nie pozwala na utworzenie oddziału;

2)

struktura organizacyjna oddziału nie zapewnia prawidłowego wykonywania działalności;

3)

(98)

osoby mające kierować oddziałem nie posiadają odpowiedniego wykształcenia i doświadczenia

zawodowego niezbędnego do zarządzania zakładem ubezpieczeń lub nie dają rękojmi prowadzenia
spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należyty lub były karane za umyślne przestępstwo stwierdzone
praw

omocnym wyrokiem sądu,

4)

przedstawiony plan działalności nie zapewnia zdolności do wykonywania zobowiązań.

4.

Oddział może zostać ustanowiony, jeżeli po przekazaniu informacji, w trybie ust. 2, zakład otrzyma

od właściwych organów państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym zakład zamierza ustanowić
oddział, informacje o warunkach, na jakich działalność ta będzie wykonywana. Oddział może być
ustanowiony w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji przez zakład.

5. Organ nadzoru n

iezwłocznie powiadomi zakład ubezpieczeń o przyczynach odmowy, o której

mowa w ust. 3.

Art. 136. 1.

Organ nadzoru przekazuje informacje, o których mowa w art. 135 ust. 1, oraz

oświadczenie, o którym mowa w art. 135 ust. 2, w języku urzędowym państwa członkowskiego Unii
Europejskiej, w którym krajowy zakład ubezpieczeń zamierza działać przez oddział lub w inny sposób niż
przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, chyba że właściwe organy tego państwa nie zgłoszą
takiego wymogu.

2.

Organ nadzoru może zgłosić wymóg przekazania mu w języku polskim informacji, o których mowa

w art. 131-133.

Art. 137. 1.

(99)

Zawiadomienie, o którym mowa w art. 134, w przypadku zamiaru wykonywania

działalności w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, zawiera wskazanie
rodzajów ryzyk, jakie zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać, a w przypadku gdy krajowy zakład
ubezpieczeń wykonuje działalność w dziale II grupa 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem
odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, także:
1)

dane osobowe przedstawicieli zakładu ubezpieczeń upoważnionych do jego reprezentowania w
zakresie niezbędnym dla:
a)

podejmowania i zaspokajania roszczeń zgłaszanych przez osoby uprawnione oraz

b)

(100)

zapewnienia zastępstwa prawnego zakładu ubezpieczeń w sporach przed sądami

powszechnymi,

2)

oświadczenie, że zakład ubezpieczeń jest członkiem biura narodowego i zagranicznego
ubezpieczeniowego funduszu gwarancyjnego.

2.

W terminie 30 dni od dnia zawiadomienia, o którym mowa w art. 134, organ nadzoru przekaże

właściwemu organowi państwa, w którym zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać działalność:
1)

zaświadczenie potwierdzające, że zakład ubezpieczeń posiada środki własne na pokrycie marginesu
wypłacalności;

2)

informację o grupach ubezpieczeń, na które posiada zezwolenie;

3)

informację o rodzaju ryzyk, które zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać w państwie
członkowskim Unii Europejskiej;

4)

(101)

w przypadku gdy krajowy zakład ubezpieczeń wykonuje działalność w dziale II grupa 10

załącznika, z wyjątkiem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, dane osobowe przedstawicieli
zakładu ubezpieczeń, o których mowa w ust. 1 oraz oświadczenie, że zakład ubezpieczeń jest
członkiem biura narodowego i zagranicznego ubezpieczeniowego funduszu gwarancyjnego.

3. Organ

nadzoru może odmówić przekazania informacji, o których mowa w ust. 2, jeżeli sytuacja

finansowa zakładu ubezpieczeń nie pozwala na wykonywanie działalności w zakresie określonym w
zawiadomieniu, o którym mowa w art. 134.

4.

(102)

Zakład ubezpieczeń może rozpocząć działalność po otrzymaniu potwierdzenia od właściwego

organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej o otrzymaniu informacji, o których mowa w ust. 2. Art.
131 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

5.

Organ nadzoru niezwłocznie powiadomi zakład ubezpieczeń o przyczynach odmowy, o której

mowa w ust. 3.

Art. 138. 1.

O zamiarze zmiany wszelkich danych lub informacji, o których mowa w art. 135 ust. 1 i

art. 137 ust. 1 i 2, zakład ubezpieczeń ma obowiązek poinformowania organu nadzoru oraz właściwych
organów państwa, w którym znajduje się siedziba oddziału zakładu ubezpieczeń, w terminie co najmniej
30 dni przed planowanym wprowadzeniem tych zmian.

2.

Wprowadzanie zmian informacji lub danych, o których mowa w art. 135 ust. 1 i art. 137 ust. 1 i 2,

następuje w trybie określonym w art. 135 ust. 2 i 3 i art. 137 ust. 2 i 3.

Art. 139. 1.

Jeżeli organ nadzoru stwierdzi, że zagraniczny zakład ubezpieczeń, wykonujący

działalność przez oddział lub w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, przy
wykonywaniu tej działalności nie przestrzega przepisów prawa polskiego, zobowiąże ten zakład
ubezpieczeń do usunięcia takiej nieprawidłowości.

2.

Jeżeli zakład ten nie podejmie koniecznych działań, o których mowa w ust. 1, organ nadzoru

poinformuje o tym

właściwe organy państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym zakład ten ma

siedzibę.

3.

Jeżeli pomimo zastosowania środków przez właściwe organy państwa członkowskiego Unii

Europejskiej wobec zakładu ubezpieczeń lub jeżeli środki te okażą się niedostateczne lub nie zostaną
zastosowane, a zagraniczny zakład ubezpieczeń w dalszym ciągu będzie naruszać przepisy prawa
polskiego, organ nadzoru, po poinformowaniu właściwych organów państwa członkowskiego Unii
Europejskiej, w którym zakład ten ma siedzibę, może zastosować wszystkie uprawnienia przysługujące
mu z mocy ustawy w stosunku do krajowych zakładów ubezpieczeń i zagranicznych zakładów
ubezpieczeń, aby zapobiec dalszym naruszeniom prawa.

4.

Organ nadzoru w ramach czynności, o których mowa w ust. 3, może również zakazać

wykonywania, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, działalności ubezpieczeniowej przez zakład
ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 3.

Art. 140.

Krajowy zakład ubezpieczeń, który wykonuje działalność w ramach swobody świadczenia

usług, jest obowiązany do poinformowania ubezpieczającego, przed zawarciem umowy ubezpieczenia, o
siedzibie zakładu ubezpieczeń.

Art. 141.

Polisa lub inny dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia przez oddział lub

w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług musi zawierać informacje
dotyczące:
1)

adresu i siedziby zakładu ubezpieczeń lub odpowiednio adresu oddziału zakładu ubezpieczeń, który
udziela ochrony ubezpieczeniowej;

2) miejsca zawarcia umowy ubezpieczenia;
3)

właściwości sądu, w przypadku sporu między stronami umowy ubezpieczenia;

4)

daty zawarcia umowy ubezpieczenia i terminu jej obowiązywania;

5)

przedmiotu umowy ubezpieczenia i warunków jej wykonania;

6) oznaczenia stron umowy ubezpieczenia;
7)

wysokości składki ubezpieczeniowej;

8)

wskazania ogólnych warunków ubezpieczenia, w oparciu o które została zawarta umowa
ubezpieczenia oraz ich dostarczenia ubezpieczającemu.

Art. 142.

Krajowy zakład ubezpieczeń wykonujący działalność poza granicami kraju jest obowiązany

do

informowania organu nadzoru, oddzielnie dla transakcji przeprowadzanych w zakresie działalności

oddziału oraz dla transakcji przeprowadzanych w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody
świadczenia usług, o wysokości składek, świadczeń i prowizji, niepomniejszonych o reasekurację, w
podziale na państwa członkowskie Unii Europejskiej i grupy ubezpieczeń, a także - w odniesieniu do
działu II grupa 10 załącznika do ustawy, z wyłączeniem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika - o
częstotliwości występowania i średniej wysokości szkód.

Art. 143.

(103)

1.

Krajowy zakład ubezpieczeń może zawrzeć umowę o przeniesienie portfela

ubezpieczeń z zakładem ubezpieczeń mającym siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej.

2.

Organ nadzoru zatwierdza umowę, o której mowa w ust. 1, z zachowaniem warunków określonych

w art. 181-186:
1)

po otrzymaniu od właściwego organu nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym

przejmujący zakład ubezpieczeń ma siedzibę, potwierdzenia, że zakład ten, po przejęciu portfela,
będzie posiadał środki własne w wysokości marginesu wypłacalności;

2)

po zasięgnięciu opinii:
a)

w przypadku ubezpieczeń z działu I załącznika do ustawy - właściwego organu państwa
członkowskiego Unii Europejskiej, w którym ubezpieczający ma stałe miejsce zamieszkania lub
siedzibę zarządu,

b)

w przypadku ubezpieczeń z działu II załącznika do ustawy - właściwego organu państwa
członkowskiego Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka.

Art. 144. 1.

(104)

Przeniesienie portfela ubezpieczeń zawartych na terytorium Rzeczypospolitej

Polskiej przez zakład ubezpieczeń mający siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej wymaga
pozytywnej opinii organu nadzoru przekazanej właściwemu organowi państwa członkowskiego Unii
Europejskiej, w którym zagraniczny zakład ubezpieczeń ma siedzibę.

2.

W przypadku gdy przeniesienie portfela, o którym mowa w ust. 1, ma nastąpić na rzecz krajowego

zakładu ubezpieczeń, organ nadzoru przekazuje właściwemu organowi państwa członkowskiego Unii
Europejskiej, w którym zagraniczny zakład ubezpieczeń ma siedzibę, informację, czy krajowy zakład
ubezpieczeń po przeniesieniu portfela będzie posiadać środki własne w wysokości marginesu
wypłacalności.

3.

Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, organ nadzoru przekazuje najpóźniej w terminie 3

miesięcy od dnia wystąpienia o przekazanie tych informacji.

Art. 145.

Do likwidacji oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii

Europejskiej i krajowego zakładu ubezpieczeń za granicą stosuje się odpowiednio art. 190-201.

Rozdział 8

Gospodarka finansowa zakładu ubezpieczeń

Art. 146. 1.

(105)

Zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać środki własne w wysokości nie niższej

niż margines wypłacalności i nie niższej niż kapitał gwarancyjny.

2.

Kapitał gwarancyjny jest równy większej z wartości:

1)

jednej trzeciej marginesu wypłacalności;

2)

minimalnej wysokości kapitału gwarancyjnego.

Art. 147.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, sposób

wyliczenia wysokości marginesu wypłacalności oraz minimalną wysokość kapitału gwarancyjnego dla
działów i grup ubezpieczeń, uwzględniając konieczność zapewnienia wypłacalności zakładów
ubezpieczeń.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 148. 1.

(106)

Środki własne zakładu ubezpieczeń są to aktywa zakładu ubezpieczeń, z

wyłączeniem aktywów:
1)

przeznaczonych na pokrycie wszelkich przewidywalnych zobowiązań;

2)

wartości niematerialnych i prawnych;

3)

akcji i udziałów własnych będących w posiadaniu zakładu ubezpieczeń;

4)

z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

2.

(107)

Z aktywów stanowiących środki własne zakładu ubezpieczeń, podlegającego nadzorowi

dodatkowemu, wyłącza się posiadane przez ten zakład ubezpieczeń akcje i inne aktywa finansujące
kapitały własne zakładów ubezpieczeń należących do tej samej ubezpieczeniowej grupy kapitałowej.

2a.

(108)

Z aktywów stanowiących środki własne zakładu ubezpieczeń wchodzącego w skład

konglomeratu finansowego wyłącza się posiadane przez zakład ubezpieczeń akcje lub udziały finansujące
kapitały własne innych zakładów ubezpieczeń, instytucji kredytowych i instytucji finansowych w
rozumieniu prawa bankowego oraz firm inwestycyjnych.

2b.

(109)

Z aktywów stanowiących środki własne zakładu ubezpieczeń wyłącza się posiadane przez

zakład ubezpieczeń w odniesieniu do innych zakładów ubezpieczeń, instytucji kredytowych i instytucji
finansowych w rozumieniu prawa bankowego oraz firm inwestycyjnych:

1)

udzielone przez zakład ubezpieczeń pożyczki podporządkowane spełniające warunki określone w
ust. 4 pkt 2;

2) skumul

owane niezapłacone dywidendy z tytułu akcji uprzywilejowanych.

2c.

(110)

Na wniosek zakładu ubezpieczeń, jeżeli udziały lub akcje w innej instytucji kredytowej, firmie

inwestycyjnej, instytucji finansowej lub zakładzie ubezpieczeń, posiadane są tymczasowo do celów
pomocy finansowej przeznaczonej na reorganizację oraz utrzymanie podmiotu, organ nadzoru może
wyrazić zgodę na odstąpienie od stosowania przepisów w sprawie odliczeń określonych w ust. 2a lub 2b.

2d.

(111)

Na wniosek zakładu ubezpieczeń podlegającemu dodatkowemu nadzorowi organ nadzoru

może wyrazić zgodę na odstąpienie od pomniejszania środków własnych zakładu ubezpieczeń o
elementy określone w ust. 2a lub 2b, odnoszące się do podmiotów określonych w ust. 2a lub 2b, jeżeli
podlegają one dodatkowemu nadzorowi zgodnie z właściwymi przepisami.

3.

W szczególności środki własne zakładu ubezpieczeń powinny odpowiadać:

1)

wartości opłaconego kapitału zakładowego;

2)

wartości zobowiązań wobec członków towarzystwa, w przypadku towarzystwa ubezpieczeń
wzaje

mnych, pod warunkiem, że zgodnie ze statutem towarzystwa zobowiązania wobec członków

towarzystwa:
a)

mogą być spłacone członkom towarzystwa tylko i wyłącznie wtedy, gdy nie spowoduje to
naruszenia art. 146 ust. 1,

b) w przypadku likwidacji towarzystwa, mog

ą być spłacone członkom towarzystwa tylko i wyłącznie

po spłaceniu wszelkich innych zobowiązań towarzystwa,

c)

z wyłączeniem indywidualnych płatności związanych z wygaśnięciem członkostwa, nie mogą być
spłacane przed przekazaniem informacji o zamiarze dokonania spłaty, w terminie 30 dni przed
dniem spłaty, organowi nadzoru, który może zakazać w tym terminie dokonywania spłaty;

3)

(112)

(uchylony);

4)

(113)

kapitałowi zapasowemu i kapitałom rezerwowym oraz kapitałowi z aktualizacji wyceny;

5)

(114)

niepod

zielonemu wynikowi finansowemu z lat ubiegłych po potrąceniu należnych dywidend: zysk

-

wielkość dodatnia, strata - wielkość ujemna;

6)

(115)

wynikowi finansowemu netto w okresie sprawozdawczym po potrąceniu należnych dywidend:

zysk -

wielkość dodatnia, strata - wielkość ujemna.

7)

(116)

(uchylony).

4.

Na wniosek zakładu ubezpieczeń i na podstawie przedstawionych przez niego dowodów organ

nadzoru może wyrazić, w drodze decyzji, zgodę na zaliczenie do środków własnych:
1) wszelkich ukrytych rezerw, wynika

jących z niedoszacowania aktywów lub przeszacowania pasywów

w bilansie, o ile takie ukryte rezerwy nie mają wyjątkowego charakteru;

2)

kapitału pożyczek podporządkowanych spełniających łącznie następujące warunki:
a)

kapitał pożyczek podporządkowanych nie może stanowić więcej niż 25 % środków własnych,

b)

kapitał pożyczek podporządkowanych jest opłacony w pełnej wysokości,

c)

w umowie pożyczki zawarto warunki, zgodnie z którymi kapitał pożyczek podporządkowanych w
przypadku upadłości albo likwidacji zakładu ubezpieczeń, może być spłacony dopiero po
zaspokojeniu wszystkich innych wierzycieli zakładu ubezpieczeń,

d)

w przypadku pożyczek z określonym okresem spłaty, pierwotny okres spłaty musi wynosić
przynajmniej 5 lat; nie później jednak, niż 12 miesięcy przed terminem spłaty, zakład ubezpieczeń
jest obowiązany przedstawić do zatwierdzenia przez organ nadzoru, plan przedstawiający sposób
utrzymania lub podniesienia środków własnych do wymaganej wartości przed terminem spłaty,
chyba że warunki zaliczenia pożyczki do środków własnych stopniowo ograniczają wartość
pożyczki zaliczanej do środków własnych przez okres co najmniej 5 lat przed terminem spłaty;
organ nadzoru może zezwolić na przedterminową spłatę pożyczek, na wniosek zakładu
ubezpieczeń, pod warunkiem że nie spowoduje to naruszenia art. 146 ust. 1,

e)

w przypadku pożyczek, których termin spłaty nie jest ustalony, pożyczki te mogą być spłacane
tylko i wyłącznie z zachowaniem pięcioletniego okresu wypowiedzenia, chyba że nie są już
zaliczane do środków własnych; dokonanie przedterminowej spłaty może nastąpić tylko i
wyłącznie po uzyskaniu uprzedniej zgody organu nadzoru, na wniosek zakładu ubezpieczeń, który
jest obowiązany zawiadomić organ nadzoru o planowanej spłacie co najmniej 6 miesięcy przed
planowan

ym terminem spłaty i przedstawić aktualne dane o wartości środków własnych i dane o

wartości środków własnych przed i po dokonaniu płatności; organ nadzoru może zezwolić na
spłatę pożyczek pod warunkiem, że nie spowoduje to naruszenia art. 146 ust. 1,

f) w

umowie pożyczki nie zawarto żadnych warunków przewidujących, że w określonych

okolicznościach, innych niż likwidacja zakładu ubezpieczeń, zadłużenie zostanie spłacone przed
uzgodnionym terminem spłaty,

g)

w umowie pożyczki zawarto warunki, zgodnie z którymi umowa pożyczki może być zmieniona
tylko po otrzymaniu od organu nadzoru oświadczenia o braku zastrzeżeń do planowanych zmian;

3)

(117)

połowy należnych wpłat na kapitał zakładowy pod warunkiem, że 25 % tego kapitału zostało

opłacone, nie więcej jednak niż równowartość 50 % mniejszej spośród wartości marginesu
wypłacalności lub środków własnych zakładu ubezpieczeń.

5.

(118)

Na wniosek zakładu ubezpieczeń, o którym mowa w art. 38 ust. 1, wykonującego działalność

w dziale II załącznika do ustawy, organ nadzoru może wyrazić, w drodze decyzji, zgodę na zaliczenie do
środków własnych należności towarzystwa od jego członków z tytułu dopłat, których może zażądać na
podstawie statutu, do wysokości 50 % dopłat należnych w roku obrotowym i do wysokości 50 % mniejszej
spośród wartości środków własnych lub marginesu wypłacalności.

6.

Na wniosek zakładu ubezpieczeń na życie i na podstawie przedstawionych przez niego dowodów

organ nadzoru może wyrazić, w drodze decyzji, zgodę na zaliczenie do środków własnych:
1)

(119)

do dnia 31 grudnia 2009 r., kwoty 50 % przyszłych zysków zakładu ubezpieczeń, nie więcej

jednak niż równowartość 25 % mniejszej spośród wartości marginesu wypłacalności lub środków
własnych zakładu ubezpieczeń, ustalonych poprzez pomnożenie przewidywanego rocznego zysku,
którym jest średnia arytmetyczna zysków zakładu ubezpieczeń wykazanych w okresie ostatnich 5 lat
działalności, przez współczynnik, który określa pozostały średni okres ważności umów
ubezpieczenia, nieprzekraczający 6 lat, o ile przyszłe zyski nie zostały już uwzględnione w wyliczeniu
środków własnych zakładu ubezpieczeń w ramach ukrytych rezerw;

2)

w przypadku gdy zakład ubezpieczeń nie stosuje metody Zillmera lub stosuje ją, lecz nie uwzględnia
przy tym kosztów akwizycji w pełnej wysokości - różnicy między wysokością rezerwy obliczoną przez
zakład ubezpieczeń i wysokością rezerwy obliczoną przy zastosowaniu metody Zillmera z
uwzględnieniem kosztów akwizycji w pełnej wysokości; wielkość ta nie może jednak przekroczyć 3,5
% sumy r

óżnicy pomiędzy sumami kapitału i wysokości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla

wszystkich umów ubezpieczenia, dla których stosowanie metody Zillmera jest dopuszczalne; różnica
zaliczana do środków własnych jest pomniejszana o nierozliczone koszty akwizycji, wykazane w
bilansie jako aktywa.

7.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, sposób

kalkulacji współczynnika kwoty 50 % przyszłych zysków oraz współczynnika określającego maksymalną
wysokość przyszłych zysków, które mogą być zaliczone do środków własnych, zakładu ubezpieczeń
wykonującego działalność ubezpieczeniową w dziale I załącznika do ustawy, uwzględniając konieczność
zapewnienia spójności i przejrzystości dokonywanych obliczeń.

8.

(120)

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia,

szczegółowy sposób ustalania środków własnych krajowych zakładów ubezpieczeń wchodzących w skład
ubezpieczeniowej grupy kapitałowej uwzględniając, aby w ubezpieczeniowej grupie kapitałowej do
środków własnych nie były zaliczane podwójnie, w sposób bezpośredni lub pośredni, te same aktywa.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 148a.

(121)

Środki własne na pokrycie kapitału gwarancyjnego stanowią aktywa, o których mowa

w art. 148 ust. 3 pkt 1-6 i ust. 4 pkt 1 i 2.

Art. 149. 1.

Zakład ubezpieczeń tworzy:

1)

kapitał zapasowy oraz kapitały rezerwowe;

2) rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe.

2.

Zakład ubezpieczeń może tworzyć w ciężar kosztów:

1) fundusz prewencyj

ny przeznaczony na finansowanie działalności zapobiegawczej, w wysokości

nieprzekraczającej 1 % składki przypisanej na udziale własnym w ostatnim roku obrotowym;

2)

fundusze i rezerwy specjalne określone w statucie.

Art. 150. 1.

Wydatki związane z utworzeniem administracji zakładu ubezpieczeń oraz ze

zorganizowaniem sieci jego przedstawicielstw mogą być finansowane jedynie ze środków pochodzących z
funduszu organizacyjnego zakładu ubezpieczeń gromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym.

2. Przychody ze

środków funduszu organizacyjnego zakładu ubezpieczeń, po opodatkowaniu,

zwiększają odpowiednio wartość tego funduszu.

3.

Sposób tworzenia i gospodarowania funduszem organizacyjnym określa statut zakładu

ubezpieczeń.

Art. 151. 1. Rezerwy techniczno-ubezpie

czeniowe, o których mowa w art. 149 ust. 1 pkt 2, są

przeznaczone na pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań, jakie mogą wyniknąć z zawartych umów
ubezpieczenia.

2. Na rezerwy techniczno-

ubezpieczeniowe składają się:

1)

rezerwa składek;

2) rezerwa na

ryzyka niewygasłe;

3)

rezerwa na niewypłacone odszkodowania lub świadczenia, w tym rezerwa na skapitalizowaną
wartość rent;

4)

rezerwa na wyrównanie szkodowości (ryzyka);

5)

rezerwa ubezpieczeń na życie;

6)

rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający;

7) rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych;
8)

rezerwy na zwrot składek dla członków;

9) inne rezerwy techniczno-

ubezpieczeniowe określone w statucie.

3.

Rezerwy, o których mowa w ust. 2 pkt 5-7, oraz rezerwa na skapitalizowaną wartość rent

zwiększane są w całości lub określonej części o dochody z tytułu lokat tych rezerw, z uwzględnieniem
warunków umowy ubezpieczenia i odpowiednich formuł matematycznych wykorzystywanych przy
obliczaniu rezerw.

4. Obliczenia rezerw techniczno-

ubezpieczeniowych w zakładzie ubezpieczeń wykonującym

działalność w dziale I załącznika do ustawy mogą być dokonywane wyłącznie przez aktuariusza.

5. Rezerwy techniczno-

ubezpieczeniowe w zakładzie ubezpieczeń wykonującym działalność w dziale

II załącznika do ustawy, które są ustalane metodami matematyki ubezpieczeniowej, muszą być
potwierdzone opinią aktuariusza o ich prawidłowości. Opinia ta stanowi załącznik do sprawozdania
finansowego.

Art. 152. W zakresie koasekuracji rezerwy techniczno-ubezpiecz

eniowe są tworzone przez każdy z

zakładów ubezpieczeń zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie, co najmniej w wysokości
proporcjonalnej do udziału zakładu w koasekurowanym ryzyku.

Art. 153.

Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do lokowania środków finansowych w taki sposób,

aby uwzględniając rodzaj i strukturę prowadzonych ubezpieczeń osiągnąć jak największy stopień
bezpieczeństwa i rentowności przy jednoczesnym zachowaniu płynności środków.

orzeczenia sądów

Art. 154. 1.

Zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać aktywa spełniające warunki określone w

ustawie w wysokości nie niższej niż wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w ujęciu brutto.

2.

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych są ustalone w walucie, w

której są wyrażone zobowiązania z umów ubezpieczenia, z tytułu których tworzy się odpowiednie rezerwy
techniczno-ubezpieczeniowe.

3.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe

zasady ustalania waluty, w której ma zostać wypłacone odszkodowanie lub świadczenie z umowy
ubezpieczenia oraz przypadki, kiedy nie stosuje się zasady ustalania waluty, uwzględniając w
szczególności sytuację, gdy odszkodowanie lub świadczenie określone w umowie ubezpieczenia nie jest
wyrażone w żadnej walucie oraz możliwość zaistnienia niedopasowania aktywów lub pasywów zakładu
ubezpieczeń w danej walucie.

4.

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinny być w odpowiedni

sposób zróżnicowane i rozproszone tak, aby nie były one związane z jednym rodzajem aktywów lub
jednym podmiotem, jak również nie były obciążone zobowiązaniami innymi niż wynikające z umów
ubezpieczenia.

5.

Termin wymagalności aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych

powinien być dostosowany do terminu wymagalności zobowiązań z umów ubezpieczenia.

6.

Aktywami stanowiącymi pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych mogą być następujące

rodzaje aktywów:
1)

papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez Skarb Państwa oraz
o

rganizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska;

2)

obligacje emitowane lub poręczone przez jednostki samorządu terytorialnego lub związki jednostek
samorządu terytorialnego;

3)

inne dłużne papiery wartościowe o stałej stopie dochodu;

4) akcje, w tym dopuszczone do publicznego obrotu;
5) jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne w funduszach inwestycyjnych;
6)

inne dłużne papiery wartościowe o zmiennej stopie dochodu;

7)

udziały;

8) listy zastawne;
9)

pożyczki, w tym zabezpieczone hipotecznie lub przez instytucje finansowe, oraz pożyczki pod zastaw
praw wynikających z umów ubezpieczenia na życie;

10)

nieruchomości lub ich części, z wyłączeniem nieruchomości lub ich części wykorzystywanych na
własne potrzeby;

11)

środki pieniężne, w tym zgromadzone na rachunku bankowym;

12) depozyty bankowe;
13)

należności od reasekuratorów;

14)

udział reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych;

15)

należności depozytowe od cedentów;

16)

(122)

należności od ubezpieczających wynikające z zawartych umów ubezpieczenia z wyłączeniem

należności, w przypadku których od dnia ich wymagalności upłynęło więcej niż 3 miesiące;

17)

(123)

należności od pośredników ubezpieczeniowych wynikające z zawartych umów ubezpieczenia z

wyłączeniem należności, w przypadku których od dnia ich wymagalności upłynęło więcej niż 3
miesiące;

18)

należności od budżetu państwa;

19)

środki trwałe, inne niż nieruchomości, jeżeli dokonuje się od nich odpisów amortyzacyjnych według
stawe

k amortyzacyjnych ustalonych z zachowaniem zasady ostrożności;

20) zarachowane czynsze i odsetki;
21)

(124)

aktywowane koszty akwizycji w zakresie zgodnym ze sposobem ustalania rezerwy składek lub

rezerwy ubezpieczeń na życie w dziale I załącznika do ustawy oraz w zakresie zgodnym ze
sposobem ustalania rezerwy składek w dziale II załącznika do ustawy;

22)

instrumenty pochodne, jak opcje, transakcje terminowe typu futures, transakcje zamienne o ile służą
zmniejszeniu ryzyka związanego z innymi aktywami stanowiącymi pokrycie rezerw
techniczno-ubezpieczeniowych.

7.

Wartość aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych jest ustalana z

zachowaniem zasady ostrożności, po pomniejszeniu o zobowiązania wynikające z ich uzyskania. Jeżeli
zakład

ubezpieczeń

ustala

wartość

aktywów

stanowiących

pokrycie

rezerw

techniczno-

ubezpieczeniowych w sposób naruszający zasadę ostrożności wyceny, organ nadzoru może

zobowiązać zakład ubezpieczeń do dokonywania wyceny indywidualnych aktywów po cenach sprzedaży
netto.

8.

(125)

Nie stanowią aktywów na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych krajowego zakładu

ubezpieczeń, podlegającego nadzorowi dodatkowemu, aktywa finansujące kapitały własne zakładów
ubezpieczeń należących do tej samej ubezpieczeniowej grupy kapitałowej.

9.

Organ nadzoru może, na wniosek zakładu ubezpieczeń, udzielić, w drodze decyzji, zezwolenia na

uznawanie za aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, aktywów innych niż
określone w ust. 6, pod warunkiem że są one związane z nowymi instrumentami finansowymi. Organ
nadzoru w decyzji udzielającej zezwolenia określa warunki dopuszczalności uznawania za aktywa
stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych wskazanych w zezwoleniu aktywów.

10.

Przez państwo członkowskie umiejscowienia ryzyka rozumie się państwo członkowskie Unii

Europejskiej, w którym:
1)

znajduje się nieruchomość wraz z częściami składowymi i przynależnościami oraz znajdującym się w
niej mieniem, o ile mienie to jest objęte tą samą umową ubezpieczenia co nieruchomość;

2) jest zarejestrowany pojazd mechaniczny, w przypadku gdy umowa ubezpieczenia dotyczy pojazdu

mechanicznego;

3)

została zawarta umowa ubezpieczenia, na okres nie dłuższy niż 4 miesiące, dotycząca

ubezpieczenia związanego z podróżą niezależnie od grupy określonej w załączniku do ustawy;

4)

ubezpieczający będący osobą fizyczną ma stałe miejsce zamieszkania;

5)

ubezpieczający będący osobą prawną ma siedzibę jednostki organizacyjnej objętej umową
ubezpieczenia.

11. W przypadku, gdy ryzyko

jest umiejscowione na terytorium państwa członkowskiego Unii

Europejskiej aktywa, o których mowa w ust. 6, mogą być lokowane wyłącznie na terytorium państw
członkowskich Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem ust. 12.

12.

Do uznania za środki stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, aktywów

znajdujących się poza granicami państw członkowskich Unii Europejskiej, jest wymagane zezwolenie
ogólne udzielone przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych.

13.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może, w drodze rozporządzenia, udzielić

zezwolenia ogólnego na uznawanie za środki stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
aktywów znajdujących się poza granicami państw członkowskich Unii Europejskiej, uwzględniając
kon

ieczność zachowania bezpieczeństwa i rentowności aktywów.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.
orzeczenia sądów

Art. 155. 1.

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych nie mogą

przekraczać:
1)

(126)

40 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w papierach wartościowych dopuszczonych

do obrotu na rynku regulowanym i jednostkach uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych;

2)

25 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w nieruchomościach oraz inwestycjach w
certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyjnych, dokonujących lokat wyłącznie w nieruchomości, a
także pożyczkach zabezpieczonych hipotecznie, z zastrzeżeniem że aktywa te nie mogą
przekraczać:
a)

10% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w jednej nieruchomości lub kilku
nieruchomościach, które ze względu na swoje położenie powinny być uznane za jedną lokatę,

b)

5 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w pożyczce zabezpieczonej hipotecznie
udzielonej temu samemu pożyczkobiorcy lub grupie pożyczkobiorców związanych ze sobą;

3)

(127)

10 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w listach zastawnych, udziałach, akcjach

niedopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym i innych papierach wartościowych o stałej lub
zm

iennej stopie dochodu, z zastrzeżeniem, że udział zakładu ubezpieczeń w przedsiębiorstwie, które

jestem emitentem tych papierów wartościowych, nie przekracza 10 % jego kapitału podstawowego;

4)

10 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w certyfikatach inwestycyjnych funduszy
inwestycyjnych zamkniętych;

5)

10 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w dłużnych papierach wartościowych o stałej
kwocie dochodu i pożyczkach zabezpieczonych przez instytucje finansowe;

6)

5 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w papierach wartościowych jednego emitenta
lub grupy emitentów powiązanych albo w pożyczkach jednego pożyczkobiorcy lub grupy
pożyczkobiorców związanych ze sobą;

7)

5 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w pożyczkach, które nie są zabezpieczone
hipotecznie albo przez instytucje finansowe, przy czym aktywa te nie mogą przekraczać 1 % wartości
rezerw techniczno-

ubezpieczeniowych w jednej pożyczce;

8)

łącznie 25 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w należnościach od cedentów,
reasekuratorów, ubezpieczających lub pośredników ubezpieczeniowych oraz udziale reasekuratorów
w rezerwach techniczno-

ubezpieczeniowych, przy czym wartość tych należności oraz udziału

reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych niezabezpieczonych hipotecznie albo
przez

instytucje

finansowe

nie

przekroczy

5

%

łącznej

wartości

rezerw

techniczno-

ubezpieczeniowych; nie są wymagane zabezpieczenia od reasekuratorów, którzy uzyskali

pozytywną opinię organu nadzoru;

9)

5 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w środkach trwałych, z zastrzeżeniem pkt 2;

10)

3 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w środkach pieniężnych;

11)

3 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w zarachowanych czynszach i odsetkach.

2. Ogranicze

nia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 5 i 6, nie dotyczą papierów wartościowych

emitowanych, poręczonych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa, albo organizacje
międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska, pożyczek udzielanych Skarbowi Państwa

lub poręczonych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa albo organizacje międzynarodowe, których
członkiem jest Rzeczpospolita Polska, papierów wartościowych emitowanych, poręczonych lub
gwarantowanych przez jednostki samorządu terytorialnego lub związki jednostek samorządu
terytorialnego, pożyczek udzielonych jednostkom samorządu terytorialnego oraz poręczonych lub
gwarantowanych przez jednostki samorządu terytorialnego.

3.

Ograniczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 8, nie dotyczą zakładu ubezpieczeń, o którym mowa

w art. 38 ust. 1.

4.

Z ograniczeń określonych w ust. 1 są wyłączone aktywa stanowiące pokrycie rezerw

techniczno-

ubezpieczeniowych dla ubezpieczeń na życie, o których mowa w dziale I grupa 3 załącznika

do ustawy, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający.

5.

Z ograniczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 8, są wyłączone należności od ubezpieczających

wynikające z dobrowolnych ubezpieczeń, o których mowa w dziale II załącznika do ustawy, do wysokości
rezerwy składek utworzonej dla tych ubezpieczeń.

Art. 156.

W przypadku gdy zakład ubezpieczeń wykonuje działalność ubezpieczeniową w dziale I

grupa 3 załącznika do ustawy, do zarządzania ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym lub
ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi jest obowiązany zatrudnić doradcę inwestycyjnego lub
zawrzeć umowę z podmiotem uprawnionym, na podstawie odrębnych przepisów, do zarządzania
aktywami na zlecenie.

Art. 157.

(128)

(uchylony).

Rozdział 9

Aktuariusz

Art. 158.

Aktuariuszem jest osoba fizyczna wykonująca czynności w zakresie matematyki

ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki, wpisana do rejestru aktuariuszy.

Art. 159. 1.

Do zadań aktuariusza należy:

1)

ustalanie wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;

2)

kontrolowanie aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, zgodnie z art.
167;

3)

wyliczanie marginesu wypłacalności;

4)

sporządzanie rocznego raportu o stanie portfela ubezpieczeń;

5)

ustalanie wartości składników zaliczanych do środków własnych.

2. Aktuariusz

niezwłocznie informuje zarząd zakładu ubezpieczeń o ujawnieniu podczas

wykonywania zadań, o których mowa w ust. 1, faktów wskazujących na popełnienie przestępstwa lub
naruszenie przepisów prawa.

3. Aktuariusz, w terminie 30 dni od dnia poinformowania zarz

ądu zakładu ubezpieczeń o ujawnieniu

faktów, o których mowa w ust. 2, informuje organ nadzoru o ujawnionych faktach oraz podjętych przez
zakład ubezpieczeń działaniach w związku z ujawnieniem tych faktów.

4.

Aktuariusza powołuje i odwołuje zarząd, a jeżeli aktuariusz jest członkiem zarządu - organ

właściwy w sprawie powołania lub odwołania zarządu.

5.

Organ właściwy w sprawie powołania lub odwołania aktuariusza jest obowiązany niezwłocznie

poinformować organ nadzoru o powołaniu lub odwołaniu aktuariusza, nie później niż w terminie 3 dni od
dnia powołania lub odwołania.

6.

Organ właściwy w sprawie powołania aktuariusza jest obowiązany powołać nowego aktuariusza

nie później niż w terminie 30 dni od dnia odwołania poprzedniego aktuariusza.

7. W razie naruszenia

przez organ właściwy w sprawie powołania lub odwołania aktuariusza

obowiązku, o którym mowa w ust. 6, organ nadzoru jest uprawniony do wskazania aktuariusza na okres
nieprzekraczający 6 miesięcy.

8.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, zakres

informacji, które muszą być zawarte w rocznym raporcie o stanie portfela, o którym mowa w ust. 1 pkt 4,
uwzględniając konieczność zapewnienia organowi nadzoru pełnej informacji o stanie portfela zakładu
ubezpieczeń.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 160. Rejestr aktuariuszy prowadzi organ nadzoru.

Art. 161. 1.

Do rejestru aktuariuszy może być wpisana osoba fizyczna, spełniająca następujące

wymagania:
1)

ukończyła studia wyższe;

2) przez okres co najmniej 2 lat wykonywa

ła czynności z zakresu matematyki ubezpieczeniowej,

finansowej i statystyki, pod kierunkiem aktuariusza;

3)

złożyła z pozytywnym wynikiem egzamin aktuarialny;

4)

posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

5)

korzysta z pełni praw publicznych;

6) nie

była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów,

przestępstwo przeciwko mieniu lub za przestępstwo skarbowe.

2. Organ nadzoru dokonuje wpisu do rejestru aktuariuszy na wniosek zainteresowanej osoby.
3. Wpis aktuariusza do rejestru obejmuje:

1)

imię i nazwisko, datę urodzenia i miejsce zamieszkania;

2)

numer zaświadczenia Komisji Egzaminacyjnej dla Aktuariuszy o złożeniu egzaminów aktuarialnych;

3)

datę wpisu.

4.

Aktuariusz ma obowiązek niezwłocznego zgłoszenia organowi nadzoru zmiany danych

podlegających wpisowi.

5.

Rejestr aktuariuszy jest ogłaszany przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych w

Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

6.

Od wymogu złożenia egzaminu aktuarialnego organ nadzoru, po uzyskaniu opinii ogólnopolskich

organizacji aktuariuszy, może zwolnić osobę będącą obywatelem państwa obcego spełniającą warunki, o
których mowa w ust. 1 pkt 4-6.

7.

Od wymogu złożenia egzaminu aktuarialnego są zwolnieni obywatele państw członkowskich Unii

Europejskiej na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania
nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów
regulowanych (Dz. U. Nr 87, poz. 954 ora

z z 2002 r. Nr 71, poz. 655), z zastrzeżeniem warunków, o

których mowa w ust. 1 pkt 4-6.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 162.

Organ nadzoru dokona skreślenia aktuariusza z rejestru aktuariuszy w przypadku:

1) wniosku aktuariusza;
2) zaprzestania wyko

nywania zawodu aktuariusza przez okres dłuższy niż 6 lat;

3)

utraty pełnej zdolności do czynności prawnych;

4) prawomocnego orzeczenia utraty praw publicznych;
5)

skazania aktuariusza prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa, o których mowa w art. 161 ust.
1 pkt 6;

6)

orzeczenia prawomocnym wyrokiem sądu o pozbawieniu prawa do wykonywania zawodu
aktuariusza;

7)

śmierci aktuariusza.

Art. 163. 1.

Tworzy się Komisję Egzaminacyjną dla Aktuariuszy, zwaną dalej "Komisją".

2.

Osoby wchodzące w skład Komisji powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw instytucji

finansowych na wniosek organu nadzoru.

3.

Komisja składa się z:

1)

przewodniczącego Komisji;

2)

zastępcy przewodniczącego Komisji;

3) sekretarza Komisji;
4)

trzech członków Komisji.

4.

W skład Komisji wchodzą osoby posiadające wiedzę z zakresu matematyki ubezpieczeniowej,

finansowej i statystyki.

5.

Do zadań Komisji należy w szczególności:

1)

przygotowywanie testów egzaminacyjnych;

2)

przeprowadzanie egzaminów aktuarialnych oraz sprawdzanie testów egzaminacyjnych;

3)

sporządzanie protokołów z posiedzeń Komisji;

4)

rozpatrywanie odwołań od wyników egzaminów, składanych przez jego uczestników.

6.

Za udział w każdej sesji egzaminacyjnej oraz za przygotowanie zadania egzaminacyjnego

członkom Komisji, o których mowa w ust. 3, przysługuje wynagrodzenie.

Art. 164.

Obsługę administracyjno-biurową Komisji zapewnia Urząd.

Art. 165. 1.

Tematy egzaminów aktuarialnych dotyczą w szczególności zagadnień z zakresu

matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki.

2.

Warunkiem przystąpienia do egzaminu aktuarialnego jest zgłoszenie w Urzędzie pisemnego

wniosku o przystąpienie do egzaminu oraz wniesienie opłaty egzaminacyjnej.

3.

Wejście na salę egzaminacyjną odbywa się za okazaniem dowodu tożsamości.

4.

Osoba przystępująca do egzaminu aktuarialnego potwierdza ten fakt własnoręcznym podpisem na

liście obecności.

5.

Kontrolę nad organizacją i przebiegiem egzaminu aktuarialnego wykonują osoby wchodzące w

skład Komisji. W czasie egzaminu na sali egzaminacyjnej muszą być obecne co najmniej 2 osoby
wchodzące w skład Komisji.

6.

Urząd jest odpowiedzialny za przechowywanie testów egzaminacyjnych.

7.

Urząd nie ponosi kosztów uczestnika związanych z przystąpieniem do egzaminu aktuarialnego.

Art. 166. 1.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii ogólnopolskich

organizacji aktuariuszy, w drodze rozporządzenia:
1) nadaje regulamin Komisji;
2)

ustala wysokość opłat egzaminacyjnych, o których mowa w art. 165 ust. 2, dla osób składających
egzaminy aktuarialne przed Komisją;

3)

ustala wysokość wynagrodzenia dla osób wchodzących w skład Komisji za przeprowadzanie
egzaminów oraz przypadki, gdy wynagrodzenie to nie przysługuje.

2.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust.

1, uwzględnia sposób działania Komisji, terminy i miejsce przeprowadzania egzaminów, kontrolę sposobu
ich przeprowadzenia, terminy przyjmowania zgłoszeń i uiszczania opłaty egzaminacyjnej oraz sposób
ogłaszania powyższych danych do publicznej wiadomości.

3.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii ogólnopolskich

organizacji aktuariuszy, określi, w drodze rozporządzenia, zakres obowiązujących tematów egzaminów
a

ktuarialnych oraz tryb przeprowadzania tych egzaminów, uwzględniając konieczność zapewnienia

pełnego sprawdzianu wiedzy kandydatów oraz sprawnego przeprowadzenia egzaminów.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Rozdział 10

Sprawozdawczość ubezpieczeniowa zakładu ubezpieczeń

Art. 167. 1.

Zakład ubezpieczeń przedstawia organowi nadzoru roczne sprawozdanie finansowe,

sporządzone zgodnie z przepisami o rachunkowości, w terminie 6 miesięcy od ostatniego dnia roku
obrotowego.

2.

Sprawozdanie finansowe zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność w zakresie działu I oraz

działu II grupa 10 załącznika do ustawy, obok osób określonych w odrębnych ustawach, podpisuje
również aktuariusz.

3.

Do sprawozdania finansowego zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność w zakresie

ub

ezpieczeń działu II załącznika do ustawy, w których rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe są ustalane

metodami aktuarialnymi, dołącza się opinię aktuariusza o prawidłowości wykazanych w sprawozdaniu
rezerw techniczno-ubezpieczeniowych ustalanych metodami aktuarialnymi.

4.

Do sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, dołącza się raport o stanie portfela ubezpieczeń, o

którym mowa w art. 159 ust. 1 pkt 4.

Art. 168.

Do sprawozdań finansowych zakład ubezpieczeń dołącza zestawienie środków własnych

wraz ze wskazaniem d

owodów posiadania środków własnych w wysokości co najmniej marginesu

wypłacalności.

Art. 169. 1.

Zakład ubezpieczeń przedstawia organowi nadzoru kwartalne i dodatkowe roczne

sprawozdania finansowe i statystyczne.

2.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określa, w drodze rozporządzenia, zakres,

formę i sposób sporządzania sprawozdań, o których mowa w ust. 1, oraz terminy ich przedstawiania
organowi nadzoru, uwzględniając wszystkie informacje mające wpływ na ocenę sytuacji finansowej
zakładu ubezpieczeń.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 170. 1.

Wyboru biegłego rewidenta dokonuje się przed upływem roku obrotowego, jednakże ten

sam podmiot nie może być wybrany na okres dłuższy niż 5 lat.

2.

O wyborze biegłego rewidenta zakład ubezpieczeń zawiadamia organ nadzoru nie później niż w

terminie 7 dni od dnia wyboru.

Art. 171. 1.

Zakład ubezpieczeń jest obowiązany zawiadomić organ nadzoru o zmianie osoby, której

powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, w terminie 7 dni od dnia powstania tych zmian.

2.

Zakład ubezpieczeń jest obowiązany zawiadomić organ nadzoru o zmianie biegłego rewidenta

badającego sprawozdanie finansowe zakładu ubezpieczeń, w terminie 7 dni od dnia zmiany biegłego
rewidenta.

Art. 172.

Biegły rewident, przeprowadzający badanie sprawozdania finansowego zakładu

ubezpieczeń, jest obowiązany powiadomić niezwłocznie organ nadzoru o ujawnionych podczas badania
sprawozdania finansowego zakładu ubezpieczeń faktach wskazujących na:
1)

popełnienie przestępstwa;

2)

naruszenie przepisów prawa;

3)

zagrożenie wypłacalności zakładu ubezpieczeń.

Art. 173. 1.

(129)

Krajowy zakład ubezpieczeń podlegający dodatkowemu nadzorowi oraz główny

oddział jest obowiązany do sporządzenia i przekazywania organowi nadzoru wraz ze sprawozdaniem, o
którym mowa w art. 169 ust. 1, rocznych sprawozdań dotyczących transakcji przeprowadzanych w
ubezpieczeniowej grupie kapitałowej w szczególności w zakresie:
1)

pożyczek;

2) gwarancji oraz innych transakcji pozabilansowych;
3)

środków stanowiących pokrycie marginesu wypłacalności;

4) lokat;
5)

działalności reasekuracyjnej;

6)

porozumień co do podziału kosztów.

2.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy

zakres, formę i zasady sporządzania sprawozdań, o których mowa w ust. 1, uwzględniając wysokość i
strukturę kapitału zakładowego, wysokość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, prawidłowość polityki
lokacyjnej, wysokość i pokrycie środkami własnymi marginesu wypłacalności oraz informacje mające
wpływ na sytuację finansową zakładu ubezpieczeń.

3.

(130)

Organ nadzoru, w przypadku stwierdzenia, że transakcje, o których mowa w ust. 1, zagrażają

bądź mogą zagrozić wypłacalności zakładu ubezpieczeń, może podjąć środki określone w art. 187, art.
189 ust. 1, art. 209 i art. 212.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 174. 1.

Zakład ubezpieczeń współubezpieczający lub główny oddział współubezpieczający są

obowiązane do sporządzania danych statystycznych dotyczących zakresu operacji koasekuracyjnych oraz
przekazywania ich organowi nadzoru.

2.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, zakres i

rodzaje danych statystycznych, które mają być sporządzone przez zakład ubezpieczeń
współubezpieczający lub główny oddział współubezpieczający, oraz terminy i formy ich przekazywania
organowi nadzoru, uwzględniając szczegółowo dane pozwalające określić pełny zakres operacji

koasekuracyjnych.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 175. Organ nadzoru przekazuje o

rganom nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej

niezbędne informacje dotyczące umów koasekuracji i współpracuje z nimi w zakresie nadzoru nad takimi
umowami.

Rozdział 11

Łączenie się zakładów ubezpieczeń, przeniesienie umów ubezpieczenia

Art. 176. 1.

Połączenie zakładów ubezpieczeń może nastąpić, jeżeli wykonują one działalność w

takiej samej formie organizacyjnej.

2.

Przepisy niniejszego rozdziału nie wyłączają stosowania przepisów ustawy o ochronie konkurencji

i konsumentów.

Art. 177.

Do łączenia się zakładów ubezpieczeń stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych o

łączeniu się spółek kapitałowych, z uwzględnieniem przepisów niniejszego rozdziału. W przypadku
towarzystw ubezpieczeń wzajemnych przepisy te stosuje się odpowiednio.

Art. 178.

Na zakład ubezpieczeń przejmujący lub na zakład ubezpieczeń nowo zawiązany

przechodzi, z dniem połączenia, portfel ubezpieczeń zakładu przejmowanego lub łączących się zakładów.

Art. 179. 1.

Łączące się zakłady ubezpieczeń uzgadniają na piśmie plan połączenia zakładów

ubezpieczeń.

2.

Plan połączenia zakładów ubezpieczeń, oprócz danych określonych w Kodeksie spółek

handlowych, zawiera:
1)

grupy ryzyk, w zakresie których zakład ubezpieczeń przejmujący lub nowo zawiązany będzie
wykonywać działalność;

2) imiona i nazwiska:

a)

osób, które będą wchodzić w skład organów zakładu ubezpieczeń przejmującego lub nowo
zawiązanego,

b)

osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych,

c)

aktuariusza, jeżeli obowiązek wykonywania przez tę osobę przypisanych jej czynności wynika z
ustawy.

3.

Do planu połączenia zakładów ubezpieczeń należy dołączyć:

1)

projekty uchwał o połączeniu zakładów ubezpieczeń;

2)

projekt statutu zakładu przejmującego lub zakładu ubezpieczeń nowo zawiązanego;

3)

dowód posiadania aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych zakładu
ubezpieczeń przejmującego lub nowo zawiązanego oraz dowód posiadania środków własnych na
pokrycie marginesu wypłacalności;

4) sprawozdania finansowe;
5)

dowód posiadania środków własnych na pokrycie marginesu wypłacalności.

Art. 180. 1.

Organ nadzoru, w terminie 21 dni od dnia powiadomienia o planie połączenia zakładów

ubezpieczeń może, w drodze decyzji, złożyć sprzeciw wobec planowanego połączenia zakładów
ubezpieczeń, jeżeli z przedłożonych dokumentów wynika, że:
1)

po połączeniu nowo powstały zakład ubezpieczeń nie będzie dysponować środkami własnymi w
wysokości wymaganego marginesu wypłacalności lub zakład ubezpieczeń nie będzie posiadał
aktywów na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, oraz

2)

interesy ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia
nie zostały należycie zabezpieczone.

2.

Sprzeciw, złożony przez organ nadzoru, powoduje bezskuteczność planu połączenia zakładów

ubezpieczeń.

3.

Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, następuje nie później niż w terminie 14 dni od ogłoszenia

planu połączenia zakładów ubezpieczeń, przez jeden z łączących się zakładów ubezpieczeń.

Art. 181. 1.

Zakład ubezpieczeń może zawrzeć z innym zakładem ubezpieczeń umowę o

przeniesienie całości lub części umów ubezpieczeń, zwaną dalej "przeniesieniem portfela ubezpieczeń".

2.

Umowa, o której mowa w ust. 1, wymaga zatwierdzenia przez organ nadzoru.

Art. 182. 1.

Przeniesienie portfela ubezpieczeń może nastąpić pod warunkiem, że zakład

ubezpieczeń przejmujący portfel ubezpieczeń i zakład ubezpieczeń przekazujący portfel ubezpieczeń, po
wykonaniu umowy będą posiadać środki własne w wysokości co najmniej marginesu wypłacalności oraz
będą posiadać aktywa na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

2.

Organ nadzoru może zwolnić zakład ubezpieczeń przekazujący lub przejmujący portfel od

warunku, o którym mowa w ust. 1, jeżeli umowa ma na celu ochronę interesów ubezpieczających,
ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, w sytuacji zagrożenia
wypłacalności zakładu ubezpieczeń przekazującego.

Art. 183.

(131)

1.

Po zatwierdzeniu przeniesienia portfela ubezpieczeń organ nadzoru, na koszt

zainteresowanych zakładów ubezpieczeń, ogłosi w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim o dokonanym
przeniesieniu portfela ubezpieczeń i wezwie ubezpieczających do zgłaszania sprzeciwu w terminie 3
miesięcy od dnia ogłoszenia.

2.

Ubezpieczający, którzy zgłosili sprzeciw, mają prawo wypowiedzenia przenoszonej umowy

ubezpie

czenia na ostatni dzień terminu, o którym mowa w ust. 1, licząc od dnia ogłoszenia o dokonanym

przeniesieniu portfela.

Art. 184. 1.

Wniosek o zatwierdzenie przeniesienia portfela ubezpieczeń składają wspólnie

zainteresowane zakłady ubezpieczeń.

2. Wniosek

o zatwierdzenie przeniesienia portfela ubezpieczeń określa:

1)

nazwy i siedziby zakładów ubezpieczeń przejmującego i przekazującego portfel ubezpieczeń;

2)

wykaz przenoszonych umów ubezpieczenia;

3) wykaz rezerw techniczno-ubezpieczeniowych ustalonych d

la przenoszonych umów ubezpieczenia;

4)

wykaz aktywów przenoszonych wraz z umowami ubezpieczenia.

3.

Do wniosku o zatwierdzenie przeniesienia portfela ubezpieczeń należy dołączyć:

1)

umowę o przeniesienie portfela ubezpieczeń;

2)

dowód posiadania środków własnych w wysokości marginesu wypłacalności zakładów ubezpieczeń
przejmującego i przekazującego portfel ubezpieczeń lub wniosek o zwolnienie od warunku
określonego w art. 182 ust. 1;

3)

dowód posiadania aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych przez
zakład ubezpieczeń przejmujący i przekazujący portfel ubezpieczeń, z wyjątkiem przypadku
określonego w art. 182 ust. 2.

Art. 185.

Organ nadzoru zatwierdza, w drodze decyzji, przeniesienie portfela ubezpieczeń, jeżeli są

spełnione następujące warunki:
1)

został złożony wniosek spełniający warunki określone w art. 184;

2)

zakłady ubezpieczeń przekazujący i przejmujący portfel ubezpieczeń spełniają warunki określone w
art. 182;

3)

interesy ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umowy ubezpieczenia
są należycie zabezpieczone.

Art. 186. 1.

Wraz z przeniesieniem portfela ubezpieczeń następuje przeniesienie aktywów zakładu

ubezpieczeń przekazującego do zakładu ubezpieczeń przyjmującego, w wysokości rezerw
techniczno-

ubezpieczeniowych ustalonej dla przenoszonego portfela ubezpieczeń.

2.

W przypadku uzasadnionym ochroną interesów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych

lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, organ nadzoru może, na wniosek zainteresowanego zakładu
ubezpieczeń, określić wartość aktywów przenoszonych wraz z portfelem ubezpieczeń lub wyrazić zgodę
na przeniesienie portfela ubezpieczeń bez przekazania środków finansowych.

Rozdział 12

Postępowanie naprawcze i likwidacja zakładów ubezpieczeń

Art. 187. 1.

Jeżeli rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe zakładu ubezpieczeń nie są pokryte

aktywami zgodnie z prawem, organ nadzoru może zobowiązać zakład ubezpieczeń do przedłożenia planu
przywrócenia prawidłowych stosunków finansowych w zakresie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

2.

Jeżeli środki własne zakładu ubezpieczeń są niższe niż wymagany margines wypłacalności, organ

nadzoru może zobowiązać zakład ubezpieczeń do przedłożenia planu przywrócenia prawidłowych
stosunków finansowych, do zatwierdzenia przez organ nadzoru.

3.

Jeżeli środki własne zakładu ubezpieczeń są niższe niż wymagany kapitał gwarancyjny, zakład

ubezpieczeń jest obowiązany niezwłocznie:
1)

zawiadomić organ nadzoru o zaistniałej sytuacji;

2)

przedłożyć do zatwierdzenia przez organ nadzoru krótkoterminowy plan wypłacalności.

4.

W przypadkach, o których mowa w ust. 1-3, organ nadzoru może:

1)

zakazać zakładowi ubezpieczeń swobodnego rozporządzania aktywami lub ograniczyć zakres
działalności;

2)

wyznaczyć zakładowi ubezpieczeń termin przedłożenia planów, o których mowa w ust. 1 i 2, lub
termin, do którego zakład ubezpieczeń powinien przywrócić prawidłowe stosunki finansowe albo
wypłacalność;

3)

zakazać zakładowi ubezpieczeń dokonywania wypłat z zysku.

5.

O zamiarze zastosowania środków, o których mowa w ust. 4, organ nadzoru informuje właściwe

organy państw członkowskich Unii Europejskiej, w których zakład ubezpieczeń posiada zobowiązania.

6.

O zastosowaniu środków, o których mowa w ust. 4, organ nadzoru informuje właściwe organy

państw członkowskich Unii Europejskiej, w których zakład ubezpieczeń wykonuje działalność
ubezpieczeniową.

7.

Jeżeli w przypadkach, o których mowa w ust. 1-3, organ nadzoru uzna, że zostały zagrożone

interesy ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia,
może podjąć czynności określone w ustawie, które uzna za konieczne w celu ochrony interesów tych
osób.

8.

Jeżeli interesy ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów

ubezpieczenia mogą zostać lub zostały zagrożone, organ nadzoru może zażądać od zakładu ubezpieczeń
przedłożenia programu naprawczego. Program naprawczy podlega zatwierdzeniu przez organ nadzoru w
drodze decyzji.

8a.

(132)

Program naprawczy, o którym mowa w ust. 8, powinien zawierać co najmniej informacje, o

których mowa w art. 93 ust. 2, sporządzone na okres kolejnych 3 lat obrotowych działalności zakładu
ubezpieczeń. W uzasadnionych przypadkach organ nadzoru może zatwierdzić program naprawczy
obejmujący okres krótszy niż kolejne 3 lata obrotowe działalności zakładu ubezpieczeń.

8b.

(133)

W przypadku, o którym mowa w ust. 8, organ nadzoru może zobowiązać zakład ubezpieczeń

do utrzymywania w okresie objętym programem naprawczym środków własnych na poziomie wyższym niż
wymagany margines wypłacalności.

8c.

(134)

Organ nadzoru może zobowiązać zakład ubezpieczeń do wyliczenia środków własnych

zakładu ubezpieczeń przy zastosowaniu niższej niż wynika to z przyjętych przez zakład ubezpieczeń
zasad wyceny, wartości elementów wykorzystywanych do ich wyliczenia, w szczególności gdy
stwierdzone zostały w okresie ostatniego roku obrotowego istotne zmiany wartości rynkowej tych
elementów.

8d.

(135)

Organ nadzoru może zobowiązać zakład ubezpieczeń do ograniczenia wpływu reasekuracji

przy ustalaniu wartości wymaganego marginesu wypłacalności jeżeli:
1)

w okresie ostatniego roku obrotowego zaszły istotne zmiany w zawartych przez zakład ubezpieczeń
umowach reasekuracji;

2)

z zawartych umów reasekuracji wynika, że brak jest rzeczywistego transferu ryzyka bądź jest on na
nieznaczącym poziomie.

9.

Organ nadzoru współdziała z właściwymi organami państw członkowskich Unii Europejskiej, w

których zakład ubezpieczeń wykonuje działalność ubezpieczeniową w celu prawidłowego wykonania
środków, o których mowa w ust. 4.

Art. 188. 1.

Organ nadzoru może podjąć decyzję o ustanowieniu kuratora nadzorującego wykonanie

przez zakład ubezpieczeń:
1)

planu

przywrócenia

prawidłowych

stosunków

finansowych

w

zakresie

rezerw

techniczno-

ubezpieczeniowych, o których mowa w art. 187 ust. 1;

2)

planu przywrócenia prawidłowych stosunków finansowych, o których mowa w art. 187 ust. 2;

3)

krótkoterminowego planu wypłacalności, o którym mowa w art. 187 ust. 3 pkt 2;

4)

programu naprawczego, o którym mowa w art. 187 ust. 8.

2.

Kuratora powołuje się na czas określony. Kurator może być w każdym czasie odwołany przez

organ nadzoru.

3.

Kuratorowi przysługuje prawo uczestniczenia w posiedzeniach organów zakładu ubezpieczeń oraz

prawo do uzyskiwania wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego funkcji.

4.

Kuratorowi przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu wobec uchwał i decyzji zarządu i rady

nadzorczej zakładu ubezpieczeń do właściwego sądu gospodarczego w terminie 14 dni od dnia ich
powzięcia. Wniesienie sprzeciwu wstrzymuje wykonanie uchwały lub decyzji.

5.

Kurator może zaskarżyć uchwałę walnego zgromadzenia akcjonariuszy lub uchwałę walnego

zgromadzenia członków, które naruszają interesy zakładu ubezpieczeń, ubezpieczających,
ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, w terminie określonym w art.
424 § 1 Kodeksu spółek handlowych.

6. Decyzja organu nadzoru o ustanowieniu kuratora jest natychmiast wykonalna. Od decyzji o

ustanowieniu kuratora zakład ubezpieczeń może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 7
dni od dnia doręczenia decyzji. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji. Przepisu art. 127 § 3
Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

7.

Funkcję kuratora może pełnić osoba fizyczna legitymująca się co najmniej 10-letnim

doświadczeniem zawodowym w zakresie organizacji i zasad działalności zakładu ubezpieczeń. Kuratorem
może być również osoba prawna, w której co najmniej połowa członków organu zarządzającego spełnia
warunek określony w zdaniu poprzedzającym.

8.

Kurator składa organowi nadzoru okresowe sprawozdania ze swojej działalności zawierające

ocenę realizacji przez zarząd zakładu ubezpieczeń planu przywrócenia prawidłowych stosunków
finansowych, krótkoterminowego planu wypłacalności lub programu naprawczego.

9. Wynagrodzenie

kuratora ustala organ nadzoru, z tym że nie może ono być wyższe niż

wynagrodzenie prezesa zarządu zakładu ubezpieczeń, w którym ustanowiono kuratora. Koszty związane
z wykonaniem funkcji kuratora obciążają koszty działalności zakładu ubezpieczeń.

Art. 189. 1.

Organ nadzoru może ustanowić, w drodze decyzji, zarząd komisaryczny w celu

doprowadzenia do prawidłowych stosunków finansowych w przypadku, gdy zakład ubezpieczeń:
1)

nie przedłoży krótkoterminowego planu wypłacalności lub organ nadzoru odmówi jego zatwierdzenia
lub

2)

nie zrealizuje w terminie krótkoterminowego planu wypłacalności, lub

3)

w każdym innym przypadku zagrożenia wypłacalności zakładu ubezpieczeń.

2.

Organ nadzoru może ustanowić zarząd komisaryczny w przypadku zaistnienia w zakładzie

ubez

pieczeń sytuacji niemożności wykonywania przez organy tego zakładu ubezpieczeń powierzonych im

zadań, co może w istotny sposób zagrozić interesom ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych
lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, a także gdy organy zakładu ubezpieczeń wykonują powierzone
im zadania z rażącym naruszeniem interesów zakładu ubezpieczeń, ubezpieczających, ubezpieczonych,
uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia w szczególności przez doprowadzanie do sytuacji,
w której zakład ubezpieczeń nie będzie w stanie wypłacać należnych świadczeń.

3.

Decyzja, o której mowa w ust. 1 i 2, jest natychmiast wykonalna.

4.

Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz skargę do sądu administracyjnego na decyzję o

ustanowieniu zarządu komisarycznego może wnieść rada nadzorcza zakładu ubezpieczeń.

5.

Ustanowienie zarządu komisarycznego podlega zgłoszeniu do Krajowego Rejestru Sądowego.

Zgłoszenia dokonuje zarząd komisaryczny w dniu jego ustanowienia.

6.

Ustanowienie zarządu komisarycznego nie wpływa na prawa i obowiązki zakładu ubezpieczeń, z

wyjątkiem zmian określonych w ustawie.

7.

Z dniem ustanowienia zarządu komisarycznego:

1)

zostaje odwołany zarząd zakładu ubezpieczeń;

2)

ustanowione prokury i pełnomocnictwa wygasają;

3)

prawa i obowiązki innych organów zakładu ubezpieczeń ulegają zawieszeniu na okres zarządu
komisarycznego, z zastrzeżeniem ust. 4.

8.

Zarząd komisaryczny ma prawo podejmowania decyzji we wszelkich sprawach zastrzeżonych w

przepisach prawa i statucie do właściwości zarządu, rady nadzorczej i walnego zgromadzenia zakładu

ubezpieczeń.

9.

Organ nadzoru wydaje decyzję o odwołaniu zarządu komisarycznego w każdym przypadku, w

którym przestały istnieć przesłanki ustanowienia zarządu komisarycznego albo została zarządzona
likwidacja przymusowa al

bo zakład ubezpieczeń został postawiony w stan upadłości.

10.

Zarząd komisaryczny w porozumieniu z organem nadzoru podejmuje wszelkie niezbędne

czynności w celu zabezpieczenia interesów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub
uprawnionych z umów ubezpieczenia.

11.

Organ nadzoru w decyzji o ustanowieniu zarządu komisarycznego określa dzień ustanowienia

zarządu komisarycznego i okres, na jaki jest ustanowiony zarząd komisaryczny, a także wskazuje, czy
okres ten może być przedłużany.

12. Organ nadzor

u po wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 1 i 2, w formie pisemnej określa liczbę

członków i skład zarządu komisarycznego, a także szczegółowe zadania, sposób wykonywania zadań,
zasady reprezentacji oraz wynagrodzenie zarządu komisarycznego.

13. Wynagrodz

enie członków zarządu komisarycznego nie może być wyższe niż wynagrodzenie

członków dotychczasowego zarządu zakładu ubezpieczeń. Koszty zarządu komisarycznego obciążają
zakład ubezpieczeń.

14.

Członkowie zarządu komisarycznego otrzymują w razie potrzeby urlop bezpłatny w macierzystym

zakładzie pracy na czas pełnienia tej funkcji. Okres bezpłatnego urlopu zalicza się do okresów pracy oraz
innych okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych.

15.

Decyzja o ustanowieniu zarządu komisarycznego jest wykonalna z dniem wskazanym w decyzji.

Art. 190.

Likwidacja zakładu ubezpieczeń następuje w przypadku:

1)

podjęcia uchwały walnego zgromadzenia zakładu ubezpieczeń o rozwiązaniu zakładu ubezpieczeń
(likwidacja dobrowolna);

2)

zarządzenia likwidacji przez organ nadzoru (likwidacja przymusowa).

Art. 191. W przypadku otwarcia likwidacji:

1)

zakład ubezpieczeń nie może zawierać umów ubezpieczenia;

2)

umowy już zawarte nie mogą być przedłużane i nie przedłużają się;

3)

sumy ubezpieczeń zawartych umów ubezpieczenia nie mogą być podwyższane.

Art. 192. 1.

O zamiarze podjęcia uchwały o rozwiązaniu zakładu ubezpieczeń organ zwołujący walne

zgromadzenie zakładu ubezpieczeń jest obowiązany, nie później niż 30 dni przed zwołaniem walnego
zgromadzenia, zawiadomić organ nadzoru.

2.

W zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, zawiadamiający określa:

1)

przyczyny rozwiązania zakładu ubezpieczeń;

2)

osoby mające pełnić funkcje likwidatorów.

3.

Organ nadzoru może, w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust.

1, wyrazić, w drodze decyzji, sprzeciw, w przypadku gdy rozwiązanie zakładu ubezpieczeń zagraża
interesom ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia. W
przypadku zgłoszenia sprzeciwu organ, który zwołał walne zgromadzenie zakładu ubezpieczeń, jest
obowiązany do niezwłocznego odwołania posiedzenia.

4.

Organ nadzoru, z ważnych powodów, może wyznaczyć, w drodze decyzji, likwidatorów z urzędu.

Art. 193. 1.

Organ nadzoru może zarządzić likwidację przymusową zakładu ubezpieczeń, jeżeli:

1)

zakład ubezpieczeń wykonuje działalność z naruszeniem prawa lub statutu lub planu działalności nie
zapewniając zdolności zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań;

2)

zakład ubezpieczeń nie zrealizuje w terminie planu przywrócenia prawidłowych stosunków
finansowych albo krótkoterminowego planu wypłacalności;

3)

walne zgromadzenie zakładu ubezpieczeń nie podejmie uchwały o pokryciu straty finansowej albo
strata finansowa nie zostanie pokryta w terminie i w sposób określony w uchwale;

4)

zarząd komisaryczny nie doprowadził do przywrócenia prawidłowych stosunków finansowych zakładu
ubezpieczeń w ustalonym terminie;

5)

zakład ubezpieczeń nie spełnia świadczeń z tytułu umów ubezpieczenia albo spełnia je z
opóźnieniem lub częściowo;

6)

zostało cofnięte zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie całej

działalności.

2.

Decyzja, o której mowa w ust. 1, jest natychmiast wykonalna.

Art. 194. 1.

W przypadku zarządzenia likwidacji przymusowej organ nadzoru:

1) wyznacza likwidatora;
2)

powiadamia pisemnie o otwarciu likwidacji znanych sobie wierzycieli zakładu ubezpieczeń;

3)

powiadamia o otwarciu likwidacji organy nadzoru państw członkowskich Unii Europejskiej.

2.

Organ nadzoru ogłasza otwarcie likwidacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Art. 195. 1.

Likwidator posiada umocowanie do wykonywania obowiązków, wynikających z

prowadzonego postępowania likwidacyjnego w stosunku do zakładu ubezpieczeń, także na terytorium
państw członkowskich Unii Europejskiej, z zachowaniem prawa krajowego tych państw.

2.

Likwidator posiadający umocowanie do wykonywania obowiązków wynikających z prowadzonego

przymusowego postępowania likwidacyjnego w stosunku do zagranicznego zakładu ubezpieczeń
mającego siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej posiada takie same uprawnienia jak
likwidator, o którym mowa w ust. 1.

Art. 196.

Informacja o likwidacji zakładu ubezpieczeń podlega wpisowi do właściwych rejestrów

państw członkowskich Unii Europejskiej, w których zakład ubezpieczeń wykonuje działalność, zgodnie z
przepisami rozdziału 7.

Art. 197.

Likwidator składa organowi nadzoru:

1)

bilans otwarcia likwidacji i sprawozdanie likwidacyjne, sporządzone w terminie wyznaczonym przez
organ nadzoru -

niezwłocznie po ich sporządzeniu;

2)

sprawozdanie finansowe za każdy rok likwidacji, w terminie ustalonym dla zakładów ubezpieczeń;

3)

sprawozdania o przebiegu likwidacji, w terminach i w sposób określonych przez organ nadzoru.

Art. 198.

Likwidator ma obowiązek niezwłocznego zawiadomienia organu nadzoru o ukończeniu

likwidacji.

Art. 199. 1.

W przypadku likwidacji zakładu ubezpieczeń aktywa stanowiące pokrycie rezerw

techniczno-

ubezpieczeniowych tworzą osobną masę przeznaczoną na zaspokojenie roszczeń z tytułu

umów ubezpieczenia.

2.

Inne zobowiązania zakładu ubezpieczeń mogą być pokryte z aktywów stanowiących pokrycie

rezerw techniczno-

ubezpieczeniowych wyłącznie po zaspokojeniu wszystkich roszczeń z tytułu umów

ubezpieczenia.

Art. 200. 1.

Do likwidacji towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, z wyjątkiem małych towarzystw

ubezpieczeń wzajemnych, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych.

2.

Likwidacja małego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych następuje w sposób określony w

uchwale walnego zgromadzenia. W przypadku stwie

rdzenia przez organ nadzoru niepodjęcia lub

niewykonywania czynności likwidacyjnych wobec małego towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, do
likwidacji towarzystwa stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych.

Art. 201.

W przypadku likwidacji zakładu ubezpieczeń zobowiązania wynikające z umów

koasekuracji zawartych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej będą zaspokajane w ten
sam sposób, jak zobowiązania wynikające z innych umów ubezpieczenia zawartych przez ten zakład
ubezpieczeń.

Ro

zdział 13

Zasady sprawowania nadzoru ubezpieczeniowego

Art. 202. 1.

(136)

Organ nadzoru sprawuje nadzór nad zakładami ubezpieczeń wykonującymi

działalność ubezpieczeniową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 11.

2.

Do zadań organu nadzoru należy w szczególności:

1)

ochrona interesów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów
ubezpieczenia, przez zapobieganie sytuacji, w której zakład ubezpieczeń nie będzie w stanie
wypłacać tym osobom należnego świadczenia;

2)

wydawanie zezwoleń na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej;

3)

podejmowanie innych działań określonych w ustawie.

Art. 203. 1.

(137)

(uchylony).

2.

(138)

(uchylony).

3.

Organ nadzoru może nadać decyzji rygor natychmiastowej wykonalności również jeżeli wymaga

tego interes ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia.

Art. 204.

(139)

1.

W przypadku ubezpieczeniowej grupy kapitałowej, w skład której wchodzi krajowy

zakład ubezpieczeń oraz zagraniczny zakład ubezpieczeń mający siedzibę w państwie członkowskim Unii
Europejskiej, organ nadzoru może zawrzeć z organami nadzoru państw członkowskich Unii Europejskiej
porozumienie w zakresie współpracy w sprawowaniu dodatkowego nadzoru nad zakładami ubezpieczeń
wchodz

ącymi w skład ubezpieczeniowej grupy kapitałowej.

2.

Organ nadzoru, stosownie do porozumień zawartych zgodnie z ust. 1, może, na wniosek organu

nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej, przeprowadzić kontrolę krajowego zakładu
ubezpieczeń wchodzącego w skład ubezpieczeniowej grupy kapitałowej bądź zapewnić możliwość
przeprowadzenia takiej kontroli przez przedstawicieli organu nadzoru państwa członkowskiego Unii
Europejskiej, zgodnie z przepisami art. 208 ust. 1-4 oraz przepisami wydanymi na podstawie art. 208 ust.
5.

3.

Organ nadzoru, stosownie do porozumień zawartych zgodnie z ust. 1, może wystąpić do organu

nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przeprowadzenie kontroli zagranicznego zakładu
ubezpieczeń, który uzyskał zezwolenie w tym państwie członkowskim, bądź o zapewnienie
przedstawicielom organu nadzoru możliwości przeprowadzenia takiej kontroli.

Art. 205. 1.

W przeprowadzonej przez organ nadzoru kontroli, o której mowa w art. 208, oddziału

krajowego zakładu ubezpieczeń może uczestniczyć właściwy organ państwa członkowskiego Unii
Europejskiej, w którym krajowy zakład ubezpieczeń wykonuje działalność ubezpieczeniową przez oddział,
jeżeli organ ten złoży taki wniosek.

2.

Organ nadzoru może wystąpić do właściwego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej,

w którym ma siedzibę zagraniczny zakład ubezpieczeń wykonujący działalność ubezpieczeniową na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez oddział, o uczestniczenie w przeprowadzanej w tym oddziale
kontroli działalności i stanu majątkowego zagranicznego zakładu ubezpieczeń.

Art. 206.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w przeprowadzonym badaniu sprawozdania

finansowego na zlecenie zakładu ubezpieczeń, organ nadzoru może zobowiązać zakład ubezpieczeń do
zlecenia biegłym rewidentom badania prawidłowości i rzetelności wszystkich sprawozdań finansowych
sporządzanych przez zakład ubezpieczeń oraz kontroli ksiąg rachunkowych mającej na celu badanie
gospodarki finansowej i wypłacalności zakładu ubezpieczeń. Badanie nie może być zlecone ponownie
biegłemu rewidentowi, który dokonał badania sprawozdania, w którym stwierdzono nieprawidłowości.

Art. 207. 1.

(140)

Organ nadzoru może żądać od zakładu ubezpieczeń informacji i wyjaśnień

dotyczących działalności zakładu ubezpieczeń i jego gospodarki finansowej, w zakresie niezbędnym dla
wykonywania zadań z zakresu nadzoru.

2.

Organ nadzoru może zażądać okresowego przekazywania przez zakład ubezpieczeń danych

określonych przez organ nadzoru.

3.

Organ nadzoru może żądać od zakładu ubezpieczeń przedstawienia wzorów umów

ubezpieczenia, informacji o poszczególnych produktach oferowanych na podstawie indywidualnych
negocjacji z ubezpieczającymi, wniosków o zawarcie ubezpieczenia, taryf składek ubezpieczeniowych i
innych formularzy lub innych drukowanych d

okumentów stosowanych przez zakład ubezpieczeń przy

zawieraniu umów.

Art. 207a.

(141)

1.

Organ nadzoru może żądać od podmiotu innego niż zakład ubezpieczeń,

wchodzącego w skład ubezpieczeniowej grupy kapitałowej i mającego siedzibę na terytorium

Rzeczyposp

olitej Polskiej, informacji, wyjaśnień lub danych niezbędnych dla sprawowania nadzoru

dodatkowego.

2.

W przypadku gdy podmiot, o którym mowa w ust. 1, nie przekaże w wyznaczonym terminie

wymaganych informacji, wyjaśnień lub danych, organ nadzoru może podjąć w stosunku do takiego
podmiotu środki określone w art. 212 ust. 1 pkt 1 i 2, przy czym górna granica wysokości kary pieniężnej
nakładanej na ten podmiot nie może przekroczyć 10.000.000 zł.

Art. 208. 1.

Organ nadzoru może przeprowadzać, w każdym czasie, kontrolę działalności i stanu

majątkowego zakładu ubezpieczeń.

2.

W ramach kontroli, o której mowa w ust. 1, organ nadzoru może przeprowadzić w każdym czasie

kontrolę działalności i stanu majątkowego podmiotów, które wykonują czynności ubezpieczeniowe w
imi

eniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń w zakresie tych czynności.

3.

Kontrola działalności i stanu majątkowego zakładu ubezpieczeń jest przeprowadzana przez

upoważnionych przez organ nadzoru pracowników Urzędu tworzących zespół inspekcyjny.

4.

Pracownicy, o których mowa w ust. 3, w zakresie ustalonym w upoważnieniu organu nadzoru,

mają prawo do:
1)

wstępu do wszystkich pomieszczeń kontrolowanego zakładu ubezpieczeń;

2)

swobodnego dostępu do oddzielnego pomieszczenia biurowego i środków łączności;

3)

wglądu do wszelkich dokumentów kontrolowanego zakładu ubezpieczeń oraz żądania sporządzenia
kopii, odpisów i wyciągów z tych dokumentów;

4)

wglądu do danych zawartych w systemie informatycznym kontrolowanego zakładu ubezpieczeń oraz
żądania sporządzenia kopii lub wyciągów z tych danych, w tym w formie elektronicznej;

5)

wglądu do wszelkich dokumentów pośrednika ubezpieczeniowego kontrolowanego zakładu
ubezpieczeń oraz żądania sporządzenia kopii, odpisów i wyciągów z tych dokumentów;

6)

(142)

żądania wyjaśnień ustnych lub pisemnych od osób pozostających w stosunku pracy, zlecenia lub

innym stosunku prawnym o podobnym charakterze z zakładem ubezpieczeń i pośredników
ubezpieczeniowych kontrolowanego zakładu ubezpieczeń, w tym w formie elektronicznej;

7)

żądania sporządzenia niezbędnych danych, w tym w formie elektronicznej;

8)

zabezpieczenia dokumentów i innych dowodów.

5.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, zakres i tryb

przeprowadzania kontroli działalności i stanu majątkowego zakładu ubezpieczeń oraz podmiotów, które
wykonują czynności ubezpieczeniowe w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń, uwzględniając
konieczność zapewnienia skutecznej kontroli.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 208a.

(143)

1.

Organ nadzoru może przeprowadzić, w każdym czasie, kontrolę podmiotów, o

których mowa w art. 207a, w zakresie rzetelności informacji, wyjaśnień lub danych przekazanych w trybie
art. 207a.

2.

Do kontroli przeprowadzanej na podstawie ust. 1 stosuje się odpowiednio przepisy art. 208 ust. 3 i

4 oraz przepisy wydane na podstawie art. 208 ust. 5.

3.

W przypadku gdy podmiot, o którym mowa w ust. 1, utrudnia lub uniemożliwia przeprowadzenie

kontroli, organ nadzoru może podjąć w stosunku do takiego podmiotu środki określone w art. 212 ust. 1
pkt 1 i 2, przy czym górna granica wysokości kary pieniężnej nakładanej na ten podmiot nie może
przekroczyć 10.000.000 zł.

Art. 209. 1.

Organ nadzoru może wydawać zalecenia w stosunku do zakładu ubezpieczeń w celu:

1) zapewnien

ia zgodności działalności zakładu ubezpieczeń z przepisami prawa, statutu lub planem

działalności;

2)

zapewnienia trwałej zdolności zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań;

3)

zapobieżenia naruszaniu interesów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub
uprawnionych z umów ubezpieczenia.

2.

W przypadku gdy zakład ubezpieczeń nie wykonuje w wyznaczonym terminie zaleceń, o których

mowa w ust. 1, organ nadzoru może, w drodze decyzji, zobowiązać zakład ubezpieczeń do wykonania
tych zaleceń.

Art. 210. 1.

(144)

Organ nadzoru może nakazać zakładowi ubezpieczeń rozwiązanie w wyznaczonym

terminie umowy, na podstawie której zlecono wykonywanie czynności ubezpieczeniowych innemu
podmiotowi, w przypadku stwierdzenia, że wykonywanie czynności odbywa się z naruszeniem prawa,
wpływa niekorzystnie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zakład ubezpieczeń zgodnie z
przepisami prawa, na ostrożne i stabilne zarządzanie zakładem ubezpieczeń lub na interesy
ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia.

2.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się przewidzianych w umowie ograniczeń w

zakresie możliwości i terminów jej rozwiązywania lub wypowiadania.

3.

W przypadku nierozwiązania umowy w wyznaczonym terminie organ nadzoru może nałożyć na

zakład ubezpieczeń kary pieniężne, o których mowa w art. 212 ust. 1 pkt 1 i 2.

Art. 211. 1.

(145)

Zakład ubezpieczeń zawiadamia organ nadzoru o terminie walnego zgromadzenia

zakładu ubezpieczeń, w terminie 7 dni przed datą posiedzenia, a w przypadku nadzwyczajnego walnego
zgromadzenia -

niezwłocznie po powzięciu informacji o zwołaniu walnego zgromadzenia.

2.

Organ nadzoru może delegować swojego przedstawiciela do udziału w posiedzeniu walnego

zgromadzenia zakładu ubezpieczeń.

3.

Przedstawiciel organu nadzoru może zabierać głos we wszystkich sprawach na walnym

zgromadzeniu zakładu ubezpieczeń.

4.

Organ nadzoru może żądać od organów zakładu ubezpieczeń zwołania, w określonym terminie,

walnego zgromadzenia zakładu ubezpieczeń lub umieszczenia określonych spraw w porządku obrad
najbliższego walnego zgromadzenia.

5.

Jeżeli w terminie 14 dni od dnia przedstawienia żądania, o którym mowa w ust. 4, walne

zgromadzenie zakładu ubezpieczeń nie zostanie zwołane w terminie określonym przez organ nadzoru lub
określone sprawy nie zostaną umieszczone w porządku obrad najbliższego walnego zgromadzenia, organ
nadzoru zwołuje walne zgromadzenie zakładu ubezpieczeń lub umieszcza określone sprawy w porządku
obrad najbliższego walnego zgromadzenia. Koszty zwołania i odbycia walnego zgromadzenia ponosi
zakład ubezpieczeń.

6.

W przypadkach, o których mowa w ust. 4 i 5, organ nadzoru deleguje swojego przedstawiciela do

udziału w walnym zgromadzeniu zakładu ubezpieczeń.

Art. 212. 1.

Jeżeli zakład ubezpieczeń nie wykonuje w wyznaczonym terminie decyzji, o której mowa

w art. 209 ust. 2, lub wykonuje działalność z naruszeniem przepisów prawa, statutu, zawartych umów
ubezpieczenia lub planu działalności lub nie udziela informacji lub wyjaśnień, organ nadzoru może, w
drodze decyzji:
1)

nakładać na członków zarządu zakładu ubezpieczeń lub prokurentów kary pieniężne do wysokości
odpowiadającej trzykrotnemu przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu z ostatnich 12 miesięcy;

2)

nakładać na zakład ubezpieczeń kary pieniężne do wysokości 0,5 % składki przypisanej brutto
uzyskanej przez zakład ubezpieczeń w roku poprzednim, a w przypadku gdy zakład ubezpieczeń nie
prowadził działalności lub miał zbiór składki przypisanej poniżej 20 mln złotych do wysokości 100.000
złotych;

3)

zawieszać w czynnościach członków zarządu zakładu ubezpieczeń do czasu rozpatrzenia wniosku o
ich odwołanie, na najbliższym posiedzeniu organu uprawnionego do ich odwołania; zawieszenie w
czynnościach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji za zakład ubezpieczeń, w tym w
zakresie jego praw i obowiązków majątkowych;

4)

(146)

występować do właściwego organu zakładu ubezpieczeń lub innego uprawnionego podmiotu z

wnioskiem o odwołanie członka zarządu lub odwołanie udzielonej prokury.

2.

(147)

(uchylony).

3.

Wpływy z tytułu kar pieniężnych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, stanowią dochód budżetu

państwa.

Art. 213.

(148)

1.

Organ nadzoru informuje Komisję Europejską oraz organy nadzoru innych państw

członkowskich Unii Europejskiej o:
1) udzieleniu z

ezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej krajowemu zakładowi

ubezpieczeń, będącemu podmiotem zależnym od podmiotu dominującego mającego siedzibę w
państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej;

2)

bezpośrednim lub pośrednim nabyciu albo objęciu akcji lub praw z akcji krajowego zakładu
ubezpieczeń przez podmiot mający siedzibę w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii

Europejskiej, jeżeli wskutek nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji krajowy zakład ubezpieczeń
staje

się podmiotem zależnym od tego podmiotu.

2.

Organ nadzoru wraz z informacją, o której mowa w ust. 1 pkt 1, przekazuje Komisji Europejskiej

oraz organom nadzoru innych państw członkowskich Unii Europejskiej informacje o strukturze kapitałowej
ubezpieczeniow

ej grupy kapitałowej.

Art. 214. 1.

Organ nadzoru informuje Komisję Europejską o wszelkich trudnościach, na które w

państwach niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej napotykają krajowe zakłady
ubezpieczeń, które zamierzają wykonywać działalność ubezpieczeniową na terytorium tych państw.

2.

Organ nadzoru na wniosek Komisji Europejskiej przekaże informacje o:

1)

wnioskach o udzielenie zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zakład
ubezpieczeń będący podmiotem zależnym od podmiotu dominującego mającego siedzibę w państwie
niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej;

2)

(149)

posiadanych przez siebie informacjach o zamiarze bezpośredniego lub pośredniego nabycia albo

objęcia akcji lub praw z akcji krajowego zakładu ubezpieczeń lub innego zakładu ubezpieczeń z
państwa członkowskiego Unii Europejskiej przez podmiot mający siedzibę w państwie niebędącym
państwem członkowskim Unii Europejskiej, w ilości powodującej, że ten zakład ubezpieczeń stanie
się podmiotem zależnym podmiotu mającego siedzibę w państwie niebędącym państwem
członkowskim Unii Europejskiej.

3.

(150)

W przypadku podjęcia przez Komisję Europejską odpowiedniej decyzji w warunkach, o których

mowa w ust. 1, bądź w przypadku rozpoczęcia procedury, o której mowa w art. 5 decyzji Rady z dnia 28
czerwca 1999 r. nr 1999/468/WE ustanawiającej warunki wykonywania uprawnień wykonawczych
przyznanych Komisji Europejskiej (Dz. Urz. WE L 184 z 17.07.1999), organ nadzoru, stosownie do
podjętej przez Komisję Europejską decyzji, zawiesza z urzędu prowadzone postępowania, ogranicza
liczbę wydawanych zezwoleń bądź wydaje inne decyzje o treści wynikającej z decyzji podjętej przez
Komisję Europejską w sprawach z zakresu:
1)

udzielania zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa niebędącego państwem członkowskim Unii
Europejskiej;

2)

nabywania albo obejmowania akcji lub praw z akcji w przypadkach, o których mowa w art. 35, przez
podmi

ot, którego siedziba znajduje się w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii

Europejskiej, lub przez podmiot zależny od takiego podmiotu.

4.

Przepisu ust. 2 nie stosuje się do zagranicznych zakładów ubezpieczeń, które posiadają

zezwolenie na wykonywa

nie działalności ubezpieczeniowej na terytorium państwa członkowskiego Unii

Europejskiej.

Art. 214a.

(151)

1.

Organ nadzoru może zwrócić się do Komisji Europejskiej z propozycją negocjacji

porozumień z państwami niebędącymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej, dotyczącymi
wykonywania nadzoru dodatkowego nad:
1)

zakładami ubezpieczeń z państw członkowskich Unii Europejskiej, posiadającymi podmioty
partycypujące, których siedziby znajdują się w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii
Europejskiej;

2)

zakładami ubezpieczeń z państw niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej,
posiadającymi podmioty partycypujące, które mają siedzibę w państwie członkowskim Unii
Europejskiej.

2.

Propozycja negocjacji porozumień, o której mowa w ust. 1, powinna mieć na celu zapewnienie:

1)

organom nadzoru z państw członkowskich Unii Europejskiej informacji niezbędnych do wykonywania
dodatkowego nadzoru nad zakładami ubezpieczeń, z siedzibą na terytorium Unii Europejskiej, które
posiadają podmioty zależne lub podmioty partycypujące w podmiotach mających siedzibę w
państwach niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej;

2)

organom nadzoru z państw niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej informacji
niezbędnych do wykonywania dodatkowego nadzoru nad zakładami ubezpieczeń, z siedzibą na
terytorium tych państw, które posiadają podmioty zależne lub podmioty partycypujące w podmiotach
mających siedzibę w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

3. Podmiot partyc

ypujący jest to podmiot dominujący lub inny podmiot, który posiada znaczący udział

kapitałowy, lub podmiot powiązany z podmiotem, w taki sposób, że może on podjąć inne działania, o

których mowa w art. 4 pkt 16 ustawy - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi.

Rozdział 14

Ubezpieczeniowy samorząd gospodarczy

Art. 215.

Krajowe zakłady ubezpieczeń i zagraniczne zakłady ubezpieczeń wykonujące działalność

na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tworzą ubezpieczeniowy samorząd gospodarczy.

Art. 216. 1.

Polska Izba Ubezpieczeń, zwana dalej "Izbą", jest organizacją ubezpieczeniowego

samorządu gospodarczego, reprezentującą zakłady ubezpieczeń, o których mowa w art. 215, i które z
mocy ustawy są członkami Izby, działającej na rzecz rozwiązywania problemów rynku ubezpieczeń w
Rzeczypospolitej Polskiej.

2.

Izba posiada osobowość prawną.

Art. 217. 1.

Członkostwo w Izbie jest obowiązkowe i powstaje z chwilą podjęcia przez zakład

ubezpieczeń, o którym mowa w art. 215, działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej.

2.

Członkostwo w Izbie ustaje z chwilą podjęcia uchwały o likwidacji dobrowolnej lub z chwilą, gdy

decyzja o likwidacji przymusowej stała się prawomocna.

Art. 218. 1.

Organami Izby są:

1) Walne Zgromadzenie Polskiej Izby Ubezpiec

zeń, zwane dalej "Walnym Zgromadzeniem Izby";

2)

Zarząd Polskiej Izby Ubezpieczeń, składający się z Prezesa Zarządu, który jest Prezesem Izby, i z
pozostałych członków Zarządu, w tym Wiceprezesów, których liczbę określa statut Izby;

3) Komisja Rewizyjna

Polskiej Izby Ubezpieczeń.

2.

Wybory do organów Izby są powszechne i odbywają się w głosowaniu tajnym.

3.

Kadencja organów, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, nie może być dłuższa niż 4 lata.

Art. 219. 1.

Statut Izby i jego zmiany są uchwalane przez Walne Zgromadzenie Izby bezwzględną

większością głosów przy obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania.

2.

Statut Izby określa w szczególności:

1)

nazwę Izby i jej siedzibę;

2) zadania Izby i formy ich realizacji;
3)

zakres uprawnień organów Izby oraz tryb ich wyboru;

4)

prawa i obowiązki członków Izby;

5)

zasady gospodarki finansowej Izby oraz zasady wykonywania działalności gospodarczej;

6)

strukturę organizacyjną Izby.

Art. 220. 1.

Podstawowymi zadaniami Izby jest reprezentowanie i podejmowanie działań w celu

ochrony wspólnych interesów członków Izby, współdziałanie w zapobieganiu zagrożeniom rynku
ubezpieczeń, kształtowanie, upowszechnianie i czuwanie nad przestrzeganiem zasad uczciwej
konkurencji i zasad etyki w działalności ubezpieczeniowej.

2.

Do zadań Izby należy w szczególności:

1)

reprezentowanie członków Izby wobec organów władzy publicznej oraz podejmowanie działań w celu
ochrony ich interesów;

2)

wyrażanie opinii o projektach aktów prawnych zawierających regulacje dotyczące działalności
ubezpieczeniowej, lub z nią związane, i współdziałanie na wniosek przy ich opracowywaniu;

3)

reprezentowanie członków Izby w międzynarodowych organizacjach ubezpieczeniowych;

4)

współdziałanie z organizacjami, stowarzyszeniami i instytucjami krajowymi i zagranicznymi w
zakresie ubezpieczeń;

5)

inicjowanie i wykonywanie działalności edukacyjnej i informacyjnej w dziedzinie ubezpieczeń oraz
współpraca w zakresie szkolenia i doskonalenia zawodowego kadr ubezpieczeniowych;

6)

pozyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji o funkcjonowaniu rynków
ubezpieczeniowych w kraju i za granicą oraz opracowywanie na ich podstawie i udostępnianie dla
potrzeb działalności ubezpieczeniowej analiz i prognoz oraz wydawanie biuletynu Izby;

7)

(152)

tworzenie i wykonywanie informatycznych baz danych w zakresie statystyki ubezpieczeniowej, a

w szczególności baz danych o przebiegu szkodowości w poszczególnych rodzajach ubezpieczeń
oraz baz da

nych niezbędnych do przeciwdziałania przestępczości ubezpieczeniowej, w tym

informacji o wypłaconych odszkodowaniach lub świadczeniach, z wyłączeniem ubezpieczeń, o
których mowa w dziale II w grupach 3 i 10 załącznika do ustawy, oraz o osobach, przeciwko którym
było prowadzone postępowanie karne w związku z podejrzeniem popełnienia przez nie przestępstwa
na szkodę zakładu ubezpieczeń, zakończone wyrokiem skazującym lub warunkowym umorzeniem
postępowania;

8)

stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między członkami Izby.

3.

(153)

Ustalenie zakresu oraz sposobu pozyskiwania i udostępniania informacji i danych, o których

mowa w ust. 2 pkt 6 i 7, od zakładów ubezpieczeń wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia Izby.

4.

(154)

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z Ministrem

Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy zakres danych gromadzonych w bazach danych, o których mowa w ust. 2 pkt 7, a także
okres przechowywania tych danych, uwzględniając w szczególności przepisy o ochronie danych
osobowych oraz przepisy regulujące funkcjonowanie Krajowego Rejestru Karnego.

5.

(155)

Izba udostępnia swoim członkom dane zgromadzone w bazach, o których mowa w ust. 2 pkt

7.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 221.

Izba, w przypadku naruszenia przez członka Izby zasad, o których mowa w art. 220,

podejmuje działania i stosuje środki określone w statucie i uchwałach Walnego Zgromadzenia Izby.

Art. 222.

Izba może wykonywać działalność gospodarczą w ramach przedsiębiorcy powołanego

przez Walne Zgromadzenie Izby.

Art. 223. 1.

Majątek Izby powstaje ze składek członkowskich, dotacji, darowizn, spadków, zapisów,

dochodów z majątku Izby oraz dochodów z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 222.

2.

Dochód z działalności gospodarczej służy do realizacji zadań Izby i nie może być przeznaczony do

podziału między jej członków.

3.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość

składki członkowskiej płaconej przez zakłady ubezpieczeń na rzecz Izby, uwzględniając zadania Izby
określone w ustawie.

4.

Sposób opłacania i egzekwowania składki oraz ustalania wysokości odsetek za nieterminowe jej

opłacanie określa statut Izby.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Rozdział 15

Przepisy karne

Art. 224. 1.

Kto biorąc udział w czynnościach mających na celu powstanie zakładu ubezpieczeń albo

będąc członkiem zarządu lub rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń lub likwidatorem działa na szkodę
zakładu ubezpieczeń

podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności do lat 5.
2.

Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu osoby

prawnej.

Art. 225. 1.

Kto bez wymaganego zezwolenia wykonuje czynności ubezpieczeniowe

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2.

Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu osoby

prawnej.

Art. 226. 1.

Kto nie będąc uprawnionym przez zakład ubezpieczeń zawiera w jego imieniu umowy

ubezpieczenia

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

2.

Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu osoby

prawnej.

Art. 227. 1. Kto

przy wykonywaniu obowiązków określonych w ustawie ogłasza dane nieprawdziwe

albo przedstawia je organowi zakładu ubezpieczeń, władzom państwowym lub osobie powołanej do
rewizji

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2.

Jeżeli sprawca działa nieumyślnie

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Art. 228.

Kto będąc członkiem zarządu lub rady nadzorczej zakładu ubezpieczeń podaje organowi

nadzoru informacje niezgodne ze stanem

faktycznym albo w inny sposób wprowadza w błąd ten organ

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Art. 229.

Kto będąc członkiem zarządu zakładu ubezpieczeń albo likwidatorem, nie zgłasza wniosku

o upadłość zakładu ubezpieczeń pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów
upadłość zakładu ubezpieczeń

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Art. 230. 1.

Kto wykonując działalność gospodarczą, nie będąc zakładem ubezpieczeń, używa w

nazwie albo do określenia wykonywanej działalności lub w reklamie wyrazów wskazujących na
wykonywanie działalności ubezpieczeniowej

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
2. Tej samej karze podle

ga, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu osoby

prawnej.

Art. 231.

Dyrektor głównego oddziału, który nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 123

ust. 4

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Art. 232. 1.

Kto będąc obowiązany do zachowania tajemnicy, o której mowa w art. 19 ust. 1, ujawnia

ją lub wykorzystuje

podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 3.
2.

Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu, o którym mowa w ust. 1, w celu osiągnięcia korzyści

majątkowej lub osobistej

podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 5.

Rozdział 16

Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 233. W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16,

poz. 93, z późn. zm.

7)

)

wprowadza się następujące zmiany:
1)

w art. 384 dodaje się § 5 w brzmieniu:

"§ 5.

W przypadku umowy ubezpieczenia przepisy niniejszego tytułu stosuje się do stron umowy,
także gdy ubezpieczający nie jest konsumentem.";

2) w art.

807 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2.

W ubezpieczeniach dotyczących obrotu z zagranicą mogą być stosowane warunki
ubezpieczeń odbiegające od przepisów niniejszego tytułu.";

3) art. 812 otrzymuje brzmienie:

"Art. 812.

§ 1.

Przed zawarciem umowy ubezpieczenia

zakład ubezpieczeń ma obowiązek

doręczyć ubezpieczającemu tekst ogólnych warunków ubezpieczenia.

§ 2. Ogólne warunki ubezpieczenia określają w szczególności:

1)

przedmiot i zakres ubezpieczenia,

2)

sposób zawierania umowy ubezpieczenia,

3)

zakres i czas trwania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń,

4)

prawa i obowiązki stron umowy,

5)

tryb, warunki, sposób oraz przesłanki i terminy wypowiedzenia umowy przez
ubezpieczającego lub zakład ubezpieczeń,

6)

sposób ustalania i opłacania składki ubezpieczeniowej lub opłat pobieranych
przez zakład ubezpieczeń oraz metod ich indeksacji, a także ich wysokość,

7)

sposób indeksacji składki ubezpieczeniowej,

8)

tryb, warunki oraz sposób dokonywania zmiany umowy ubezpieczenia
zawartej na czas nieokreślony,

9)

sposób ustalania wysokości szkody oraz wypłaty odszkodowania lub innego
świadczenia,

10)

sposób i tryb dochodzenia roszczeń z umowy ubezpieczenia,

11)

informację o sądzie właściwym dla rozstrzygnięcia sporu mogącego
wynikać z danej umowy ubezpieczenia,

12)

sumę ubezpieczenia i warunki jej zmiany.

§ 3. Oprócz obowiązku, o którym mowa w § 1, zakład ubezpieczeń udziela

ubezpieczającemu, będącemu osobą fizyczną, informacji o sposobie i trybie
rozpatrywania skarg i zażaleń zgłaszanych przez ubezpieczającego lub
uprawnionego z umowy ubezpieczenia, a także informacji o organie właściwym
do ich rozpatrzenia.

§ 4. Jeżeli umowa ubezpieczenia jest zawarta na okres dłuższy niż sześć miesięcy

ubezpieczający ma prawo odstąpienia od umowy ubezpieczenia, w terminie 30
dn

i, a w przypadku gdy ubezpieczający jest przedsiębiorcą w terminie 7 dni, od

dnia zawarcia umowy. Odstąpienie od umowy ubezpieczenia nie zwalnia
ubezpieczającego z obowiązku zapłacenia składki za okres, w jakim zakład
ubezpieczeń udzielał ochrony ubezpieczeniowej.

§ 5. Zastrzeżony w umowie ubezpieczenia termin, w którym wypowiedzenie umowy

nie jest możliwe, nie może być dłuższy niż dwa lata.

§ 6. Umowa ubezpieczenia może regulować prawa i obowiązki stron w sposób

odbiegający od ogólnych warunków ubezpieczenia.

§ 7. Umowa ubezpieczenia zawierająca element międzynarodowy wskazuje prawo

właściwe dla tej umowy ubezpieczenia.

§ 8. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany, w formie pisemnej pod rygorem

nieważności, przedstawić ubezpieczającemu różnice między postanowieniami
umowy a ogólnymi warunkami. Przepisu nie stosuje się do umów ubezpieczenia
zawieranych w drodze rokowań.";

4)

w art. 817 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2.

Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia
odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe,
świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu
należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część
świadczenia zakład ubezpieczeń powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1.";

5) art. 822 otrzymuje brzmienie:

"Art. 822.

§ 1.

Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń
zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody
wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę
ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa
ubezpieczenia.

§ 2. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których

mo

wa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał

miejsce w okresie ubezpieczenia.

§ 3. Jeżeli strony tak postanowiły, umowa może obejmować także szkody powstałe,

ujawnione lub zgłoszone w okresie ubezpieczenia, będące następstwem
wy

padków, które miały miejsce w okresie przed zawarciem umowy

ubezpieczenia, pod warunkiem że w chwili zawierania umowy ich skutki nie były
znane żadnej ze stron, pomimo zachowania przez strony należytej staranności.

§ 4. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową

ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia
bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.";

6)

po art. 824 dodaje się art. 824

1

w brzmieniu:

"Art. 824

1

.

§ 1.

O ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład
ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej
szkody.

§ 2. Jeżeli ten sam przedmiot ubezpieczenia w tym samym czasie jest ubezpieczony

od tego samego ryzyka w dwóch lub więcej zakładach ubezpieczeń na sumy,
które łącznie przewyższają jego wartość ubezpieczeniową, każdy z zakładów
ubezpieczeń odpowiada do wysokości szkody w takim stosunku, w jakim
przyjęta przez niego suma ubezpieczenia pozostaje do łącznych sum
wynikających z podwójnego lub wielokrotnego ubezpieczenia.".

tezy z piśmiennictwa

Art. 234.

W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408,

z późn. zm.

8)

) w art. 18 w ust. 3:

1)

w pkt 6 skreśla się wyrazy ", zakładom ubezpieczeniowym";

2)

w pkt 7 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 8 w brzmieniu:

"8)

zakładom ubezpieczeń na zasadach określonych w przepisach o działalności
ubezpieczeniowej.".

Art. 235. W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami

wartościowymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447 i Nr 240, poz. 2055 oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424 i Nr 84,
poz. 774) w art. 25 w ust. 1 po pkt 3b dodaje się pkt 3c w brzmieniu:

"3c)

z zakładem ubezpieczeń,".

Art. 236. W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 49,

poz. 448 i Nr 141, poz. 1178) w art. 11 w ust. 4 w zdaniu drugim skreśla się wyrazy "oraz ubezpieczeń na
życie, jeżeli są one związane z ubezpieczeniowym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu ustawy z dnia
28 l

ipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 1996 r. Nr 11, poz. 62, z 1997 r. Nr 43, poz.

272, Nr 88, poz. 554, Nr 107, poz. 685, Nr 121, poz. 769 i 770 i Nr 139, poz. 934, z 1998 r. Nr 155, poz.
1015, z 1999 r. Nr 49, poz. 483, Nr 101, poz. 1178 i Nr 110, poz. 1255, z 2000 r. Nr 43, poz. 483, Nr 48,
poz. 552, Nr 70, poz. 819, Nr 114, poz. 1193 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 37, poz. 424, Nr 88, poz.
961, Nr 100, poz. 1084 i Nr 110, poz. 1189 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 41, poz. 365)".

Rozdział 17

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 237.

Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez

zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej podlega nadzorowi organu nadzoru.

Art. 238. 1. Rezyd

ent, w rozumieniu przepisów prawa dewizowego, może zawrzeć umowę

ubezpieczenia wyłącznie z zakładem ubezpieczeń posiadającym zezwolenie na wykonywanie działalności
ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Nierezydent, w rozumieniu przep

isów prawa dewizowego, podejmujący działalność gospodarczą

na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, może ubezpieczyć ryzyka związane z tą działalnością wyłącznie
w zakładzie ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1.

3.

Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki dopuszczalności zawierania

umów ubezpieczenia z innym zakładem ubezpieczeń niż zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1,
uwzględniając warunki zawarcia umowy ubezpieczenia za granicą oraz procedurę uprawniającą do
zawarcia takiej umowy.

Art. 239. 1.

Podmiot, który nabył albo objął akcje lub prawa z akcji zakładu ubezpieczeń w ilości

zapewniającej przekroczenie 10 % głosów na walnym zgromadzeniu, jest obowiązany powiadomić o tym
organ nadzoru w terminie 7 dni od dnia nabycia albo obj

ęcia.

2.

Podmiot zamierzający nabyć bezpośrednio lub pośrednio akcje lub prawa z akcji albo objąć akcje

lub prawa z akcji zakładu ubezpieczeń zapewniające przekroczenie odpowiednio 25 %, 50 %, 75 %
głosów na walnym zgromadzeniu jest obowiązany każdorazowo uzyskać, wydaną w drodze decyzji,
zgodę organu nadzoru na nabycie albo objęcie.

3.

Organ nadzoru odmawia wyrażenia zgody, o której mowa w ust. 2, jeżeli:

1)

podmiot, zamierzający nabyć albo objąć akcje lub prawa z akcji zakładu ubezpieczeń, nie daje
rękojmi prowadzenia spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należycie zabezpieczający interesy
ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia;

2)

środki przeznaczone na nabycie albo objęcie akcji lub praw z akcji pochodzą z kredytu lub pożyczki
albo są w inny sposób obciążone;

3)

nabycie albo objęcie akcji lub praw z akcji zakładu ubezpieczeń przez określony podmiot zagraża
obronności, bezpieczeństwu państwa lub bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu;

4)

wpłaty na akcje pochodzą z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł;

5)

nabycie albo objęcie akcji lub praw z akcji zakładu ubezpieczeń przez określony podmiot stoi w
sprzeczności z planami restrukturyzacji sektora lub jego części.

4.

Decyzja organu nadzoru, o której mowa w ust. 2, zawiera:

1)

oznaczenie ilości nabywanych albo obejmowanych akcji lub praw z akcji;

2)

oznaczenie wartości nominalnej nabywanych albo obejmowanych akcji lub praw z akcji;

3)

procentowe oznaczenie liczby głosów, jakie będą przysługiwały nabywcy albo obejmującemu akcje
lub prawa z akcji na walnym zgromadzeniu;

4) oznaczenie rodzaju kodu i emisji nabywanych albo obejmowanych akcji lub praw z akcji.

5.

Organ nadzoru jest obowiązany wydać decyzję w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o

wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 2.

6.

Nabycie albo objęcie akcji lub praw z akcji zakładu ubezpieczeń przez podmiot zależny uważa się

za nabycie albo objęcie przez podmiot dominujący.

7.

Przepisu ust. 6 nie stosuje się, gdy podmiotem dominującym jest Skarb Państwa.

8.

Nie można wykonywać prawa głosu z akcji nabytych albo objętych z naruszeniem ust. 2.

9.

Wykonywanie prawa głosu z akcji nabytych albo objętych z naruszeniem ust. 1 i 2 jest

bezskuteczne.

10.

Zakład ubezpieczeń nie może nabywać albo obejmować akcji w podmiocie dominującym.

11.

(156)

Przepisy ust. 1-

10 nie naruszają przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej

i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o
spółkach publicznych oraz przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

12.

Podmiot nabywający albo obejmujący akcje lub prawa z akcji zakładu ubezpieczeń, w trybie ust.

1-

10, jest obowiązany poinformować zakład ubezpieczeń, którego nabycie albo objęcie dotyczy.

Art. 240. 1. W przypadku gdy ryzyko umiejscowione jest na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

aktywa, o których mowa w art. 154 ust. 6, mogą być lokowane wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, z zastrzeżeniem ust. 2.

2.

Do uznania za środki stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, aktywów

znajdujących się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jest wymagane zezwolenie ogólne udzielone
przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych.

3.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w drodze rozporządzenia, może udzielić

zezwolenia

ogólnego

na

uznawanie

za

aktywa

stanowiące

pokrycie

rezerw

techniczno-

ubezpieczeniowych aktywów znajdujących się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej,

uwzględniając konieczność zachowania bezpieczeństwa i rentowności aktywów.

Art. 241. 1.

Zakład ubezpieczeń przekazuje organowi nadzoru ogólne i szczególne warunki

ubezpieczeń, w terminie 14 dni od dnia wprowadzenia ich do obrotu.

2.

W przypadku stwierdzenia, że dokumenty, o których mowa w art. 207 ust. 3, nie są zgodne z

prawem, organ nadzoru w formie zalecenia może żądać od zakładu ubezpieczeń dokonania
odpowiednich zmian.

Art. 242. 1.

Zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej wydane na podstawie

ustawy, o której mowa w art. 256, zachowują swoją ważność.

2.

(157)

W stosunku do zakładów ubezpieczeń, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie

działalności ubezpieczeniowej na podstawie ustawy, o której mowa w art. 256, a które przed upływem 12
miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy nie rozpoczęły działalności ubezpieczeniowej, organ nadzoru
może dokonać cofnięcia zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie grup
ubezpieczeń, w których działalność ubezpieczeniowa nie została rozpoczęta.

Art. 243. 1.

Do wniosków o wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej lub

na zmianę obszaru lub rzeczowego zakresu działania zakładu ubezpieczeń, złożonych na podstawie
ustawy, o których mowa w art. 256, co do których nie została wydana decyzja, stosuje się przepisy
ustawy.

2.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie

ustawy, przekaże organowi nadzoru wnioski, o których mowa w ust. 1, wraz z dołączonymi do nich
dokumentami.

Art. 243a.

(158)

1. Z dniem uzyskania pr

zez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej:

1)

główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń z państw członkowskich Unii Europejskiej,
które przed tym dniem uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na
terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej, stają się oddziałami w rozumieniu art. 2 pkt 6,

2)

wygasają zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez główne oddziały
zagranicznych zakładów ubezpieczeń, o których mowa w pkt 1,

3) kaucja, wraz z odsetkami,

złożona przez zagraniczny zakład ubezpieczeń, o którym mowa w pkt 1,

podlega zwrotowi.

2.

Od dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej do oddziałów

zagranicznych zakładów ubezpieczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zastosowanie mają przepisy
rozdziału 7 ustawy.

3.

Organ nadzoru państwa właściwego ze względu na siedzibę zagranicznego zakładu ubezpieczeń,

o którym mowa w ust. 1 pkt 1, w terminie 3 miesięcy od dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską
członkostwa w Unii Europejskiej przekazuje organowi nadzoru informacje określone w art. 132 i 133.
Organ nadzoru, w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji, może wskazać warunki, o których
mowa w art. 131 ust. 1 pkt 2.

4.

Oddziały, o których mowa w ust. 1, do czasu uzyskania od organu nadzoru informacji o

warunkach, o których mowa w art. 131 ust. 1 pkt 2, bądź upływu terminu 2 miesięcy na przekazanie tej
informacji, mogą wykonywać działalność ubezpieczeniową w zakresie określonym w zezwoleniu na
wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez główny oddział
zagranicznego zakładu ubezpieczeń.

5.

W przypadku nieprzekazania organowi nadzoru informacji, o których mowa w art. 132 i 133,

zgodnie z ust. 3, organ nadzoru może zakazać wykonywania, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1 pkt 1.

Art. 244. 1.

(159)

Zakłady ubezpieczeń, które posiadają zezwolenia na wykonywanie działalności

ubezpieczeniowej w zakresie działu II grupa 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, są obowiązane do ustanowienia reprezentantów do spraw
roszczeń, o których mowa w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu
Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, z dniem uzyskania przez
Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.

2.

W przypadku niedopełnienia przez zakład ubezpieczeń obowiązku, o którym mowa w ust. 1, organ

nadzoru cofa zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie działu II grupa 10, z
wyjątkiem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika.

Art. 245. 1.

Zakłady ubezpieczeń, które w dniu wejścia w życie ustawy nie spełniają wymagań, o

których mowa w art. 6 ust. 3, są obowiązane dostosować do tych wymagań nazwę lub firmę, w terminie
18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

2.

Treść umów ubezpieczenia, o których mowa w dziale I załącznika do ustawy, która w dniu wejścia

w życie ustawy nie spełnia wymagań, o których mowa w art. 13, powinna być dostosowana do tych
wymagań w terminie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Przepis art. 13 stosuje się do umów
zawartych po dniu wejścia w życie ustawy. W terminie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy do
umów zawartych przed tą datą stosuje się przepisy dotychczasowe.

2a.

(160)

Do umów ubezpieczenia, o których mowa w dziale I załącznika do ustawy, zawartych przed

dniem 1 stycznia 1992 r. nie stosuje się art. 13, z wyłączeniem obowiązków określonych w art. 13 ust. 2.

3.

Zakłady ubezpieczeń wykonujące działalność ubezpieczeniową w formie towarzystw ubezpieczeń

wzajemnych, które w dniu wejścia w życie ustawy nie spełniają wymagań, o których mowa w rozdziale 4,
są obowiązane dostosować się do tych wymagań w terminie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

4.

Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych uznane za małe na mocy dotychczas obowiązujących

przepisów uważa się za małe towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych w rozumieniu art. 43, jeżeli spełniają
warunki określone w art. 43 ust. 2.

5.

Do towarzystw ubezpieczeń wzajemnych uznanych na mocy dotychczasowych przepisów za małe,

które w dniu wejścia w życie ustawy nie spełniają wymogów określonych w art. 43 ust. 2, stosuje się
odpowiednio przepisy art. 43 ust. 6-8.

tezy z piśmiennictwa

Art. 246.

Zakłady ubezpieczeń, które w dniu wejścia w życie ustawy nie spełniają wymagań, o

których mowa w art. 156, są obowiązane dostosować się do tych wymagań w terminie 12 miesięcy od
dnia wejścia w życie ustawy.

Art. 247.

Do spraw rozpoczętych przed dniem wejścia w życie ustawy i niezakończonych stosuje się

przepisy ustawy, o ile nie są one mniej korzystne dla ubezpieczającego, ubezpieczonego, uposażonego
lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia.

Art. 248.

Z dniem wejścia w życie ustawy zawarte dotychczas umowy ubezpieczenia na życie jeżeli

są związane z ubezpieczeniowym funduszem inwestycyjnym, przekształcają się z mocy prawa w umowy
ubezpieczenia z działu I grupa 3 załącznika do ustawy.

Art. 249. 1. Zar

ząd komisaryczny ustanowiony na mocy dotychczas obowiązujących przepisów

wykonuje swoje zadania do upływu terminu określonego w decyzji o jego ustanowieniu, z zastrzeżeniem
ust. 2.

2.

Z dniem ustanowienia przez organ nadzoru zarządu komisarycznego zgodnie z przepisami

ustawy, zarząd komisaryczny ustanowiony na mocy dotychczas obowiązujących przepisów wygasa.

Art. 250. 1.

Do osób będących członkami zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń oraz do dyrektora

głównego oddziału i jego zastępcy powołanych na podstawie zezwoleń wydanych przez Ministra
Finansów, zgodnie z przepisami ustawy, o której mowa w art. 256, przepisy odpowiednio art. 27 ust. 3
oraz art. 106 ust. 4 stosuje się po upływie 2 lat od dnia wejścia w życie ustawy.

2.

Do osób będących członkami zarządu i rady nadzorczej krajowego zakładu ubezpieczeń oraz do

dyrektora głównego oddziału i jego zastępcy, powołanych na podstawie zezwoleń wydanych przez
Ministra Finansów, zgodnie z przepisami ustawy, o której mowa w art. 256, przepisy odpowiednio art. 27
ust. 1, 2, 4-

9, art. 28, art. 106 ust. 3 i 5 oraz art. 110 stosuje się po upływie 12 miesięcy od dnia wejścia w

życie ustawy.

Art. 251.

Z dniem wejścia w życie ustawy Polska Izba Ubezpieczeń utworzona na podstawie

przepisów ustawy, o której mowa w art. 256, staje się Polską Izbą Ubezpieczeń w rozumieniu ustawy.

Art. 252. 1.

Osoby, które zdały egzamin przed Komisją dla Aktuariuszy przed dniem wejścia w życie

ustawy oraz spełniają warunki określone w art. 161 ust. 1 pkt 1 i 4-6, zostają z dniem wejścia w życie
ustawy wpisane do rejestru aktuariuszy.

2.

Osoby, które zostały wpisane na listę aktuariuszy przed dniem wejścia w życie ustawy, podlegają z

urzędu wpisowi do rejestru aktuariuszy.

Art. 253. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 37 ust. 3, art. 37c, art. 37e

ust. 6, art. 37i ust. 5, art. 37ł ust. 3, art. 46 ust. 1, art. 46a ust. 2, art. 53 ust. 2, art. 63 ust. 9, art. 82 ust.
12, art. 82c ust. 4a i art. 84 ust. 4 ustawy, o której mowa w art. 256, zachowują moc do czasu wydania
nowych prz

episów wykonawczych na podstawie:

1)

art. 9 ust. 2, art. 28 ust. 6 i art. 36 ust. 6 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie
ubezpieczeniowym;

2) art. 13 ust. 3 i ust. 5, art. 14 ust. 3 i art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze

ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych;

3)

art. 117 ust. 5 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym
Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych;

4) art. 147, art. 166 ust. 1 i ust. 3, art. 169 ust. 2, art. 238 ust. 3 oraz art. 240 ust. 3 niniejszej ustawy.

akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.

Art. 254.

(161)

(uchylony).

Art. 255. 1.

Do dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej stosuje

się art. 237-241.

2.

Od dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej stosuje się art. 2

pkt 2, 3 i 10, art. 11, art. 14, art. 35, art. 36, art. 92 ust. 3 pkt 22, art. 98 ust. 2, art. 101 ust. 3, art. 107 ust.
3 pkt 18, art. 109, art. 114 ust. 2, art. 118 ust. 3-

5, art. 119 ust. 4, art. 120, przepisy rozdziału 7, art. 154

ust. 10-13, art. 161 ust. 7, art. 175, art. 187 ust. 5, 6 i 9, art. 194 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2, art. 195, art.
196, art. 201, art. 204, art. 205, art. 213, art. 214 i art. 244.

Art. 256.

Traci moc ustawa z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 1996 r.

Nr 11, poz. 62, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 107, poz. 685, Nr 121, poz. 769 i 770 i Nr
139, poz. 934, z 1998 r. Nr 155, poz. 1015, z 1999 r. Nr 49, poz. 483, Nr 101, poz. 1178 i Nr 110, poz.
1255, z 2000 r. Nr 43, poz. 483, Nr 48, poz. 552, Nr 70, poz. 819, Nr 114, poz. 1193 i Nr 116, poz. 1216, z
2001 r. Nr 37, poz. 424, Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz. 1084 i Nr 110, poz. 1189, z 2002 r. Nr 25, poz. 253,
Nr 41, poz. 365 i Nr 153, poz. 1271 oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424 i Nr 60, poz. 535).

Art. 257.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2004 r., z wyjątkiem art. 189 oraz art. 249,

które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.

________

1)

Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw Wspólnot
Europejskich:
1)

dyrektywy 92/49/EWG z dnia 18 lipca 1992 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych,
wykonawczych i administracyjnych odno

szących się do ubezpieczeń bezpośrednich innych niż

ubezpieczenia na życie oraz zmieniająca dyrektywy 73/239/EWG i 88/357/EWG (trzecia
dyrektywa w sprawie ubezpieczeń innych niż ubezpieczenia na życie) (Dz. Urz. WE L 228 z
11.08.1992),

2) dyrektywy 2000/26

/WE z dnia 16 maja 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw

członkowskich odnoszących się do ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej za
szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych, zmieniająca dyrektywy
73/239/EWG i 88/357/

EWG (czwarta dyrektywa w sprawie ubezpieczeń komunikacyjnych) (Dz.

Urz. WE L 181 z 20.07.2000),

3)

dyrektywy 2001/17/WE z dnia 19 marca 2001 r. w sprawie reorganizacji i likwidacji zakładów
ubezpieczeń (Dz. Urz. WE L 110 z 20.04.2001),

4) dyrektywy 2002/83

/WE z dnia 5 listopada 2002 r. dotyczącej ubezpieczeń na życie (Dz. Urz. WE L

345 z 19.12.2002).

Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej ustawie - z
dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej - dotyczą ogłoszenia
tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej - wydanie specjalne.

(162)

2)

Zmiany ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 86, poz. 958 i Nr 114, poz. 1193, z 2001 r. Nr
49, poz. 509, Nr 67, poz. 679, Nr 102, poz. 1115 i Nr 147, poz. 1643, z 2002 r. Nr 1, poz. 2, Nr 115,
poz. 995 i Nr 130, poz. 1112 oraz z 2003 r. Nr 86, poz. 789.

3)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 126, poz.
1070, Nr 141, poz. 1178, Nr 144, poz. 1208, Nr 153, poz. 1271, Nr 169, poz. 1385 i 1387 i Nr 241,
poz. 2074, z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 60, poz. 535, Nr 65, poz. 594, Nr 228, poz. 2260 i Nr 229,
poz. 2276, z 2004 r. Nr 64, poz. 594, Nr 68, poz. 623, Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959, Nr 121, poz.
1264, Nr 146, poz. 1546 i Nr 173, poz. 1808 oraz z 2005 r. Nr 83, poz. 719 i Nr 85, poz. 727.

4)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 19, poz. 185,

Nr 74, poz. 676, Nr 81, poz. 731, Nr 113, poz. 984, Nr 115, poz. 996, Nr 153, poz. 1271, Nr 176, poz.
1457 i Nr 200, poz. 1688 oraz z 2003 r. Nr 90, poz. 844 i Nr 113, poz. 1070.

5)

Zmiany ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 63, poz. 641, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr
32, poz. 299, Nr 41, poz. 365, Nr 74, poz. 676, Nr 89, poz. 804, Nr 141, poz. 1178, Nr 144, poz.
1204, Nr 169, poz. 1385 i Nr 180, poz. 1500 oraz z 2003 r. Nr 65, poz. 597.

6)

Zmiany ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1992 r. Nr 63, poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z
1995 r. Nr 138, poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769 i Nr
158, poz. 1041, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1115, z 1999 r. Nr 28,
poz. 255 i 256 i Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3, poz. 28, Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz.
948, Nr 114, poz. 1193 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45, Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz.
1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113, poz. 1207, Nr 126, poz. 1382, 1383 i 1384 i Nr 128, poz. 1407, z
2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391.

7)

Zmiany ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1971 r. Nr 27, poz. 252, z 1976 r. Nr 19, poz. 122, z
1982 r. Nr 11, poz. 81, Nr 19, poz. 147 i Nr 30, poz. 210, z 1984 r. Nr 45, poz. 242, z 1985 r. Nr 22,
poz. 99, z 1989 r. Nr 3, poz. 11, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, Nr 55, poz. 321 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r.
Nr 107, poz. 464 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 17, poz. 78, z 1994 r. Nr 27, poz. 96, Nr 85, poz.
388 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 114, poz. 542, Nr 139, poz. 646 i Nr
149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 115, poz. 741, Nr 117, poz. 751 i Nr 157, poz. 1040, z
1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 758, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r. Nr 22, poz. 271, Nr
74, poz. 855 i 857, Nr 88, poz. 983 i Nr 114, poz. 1191, z 2001 r. Nr 11, poz. 91, Nr 71, poz. 733, Nr
130, poz. 1450 i Nr 145, poz. 1638, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 141, poz. 1176 oraz z 2003 r. Nr
49, poz. 408, Nr 60, poz. 535 i Nr 64, poz. 592.

8)

Zmiany ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1992 r. Nr 63, poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z
1995 r. Nr 138, poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769 i Nr
158, poz. 1041, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1115, z 1999 r. Nr 28,
poz. 255 i 256 i Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3, poz. 28, Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz.
948, Nr 114, poz. 1193 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45, Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz.
1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113, poz. 1207, Nr 126, poz. 1382, 1383 i 1384 i Nr 128, poz. 1407, z
2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391.

ZAŁĄCZNIK

PODZIAŁ RYZYKA WEDŁUG DZIAŁÓW, GRUP I RODZAJÓW UBEZPIECZEŃ

DZIAŁ I

Ubezpieczenia na życie

1.

Ubezpieczenia na życie.

2. Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci.
3.

Ubezpieczenia na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.

4. Ubezpieczenia rentowe.
5. U

bezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeśli są uzupełnieniem ubezpieczeń wymienionych w

grupach 1-4.

DZIAŁ II

Pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe

1. Ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej:

1)

świadczenia jednorazowe;

2)

świadczenia powtarzające się;

3)

połączone świadczenia, o których mowa w pkt 1 i 2;

4)

przewóz osób.

2. Ubezpieczenia choroby:

1)

świadczenia jednorazowe;

2)

świadczenia powtarzające się;

3)

świadczenia kombinowane.

3.

Ubezpieczenia casco pojazdów lądowych, z wyjątkiem pojazdów szynowych, obejmujące szkody

w:
1) pojazdach samochodowych;
2)

pojazdach lądowych bez własnego napędu.

4.

Ubezpieczenia casco pojazdów szynowych, obejmujące szkody w pojazdach szynowych.

5. Ubez

pieczenia casco statków powietrznych, obejmujące szkody w statkach powietrznych.

6.

Ubezpieczenia żeglugi morskiej i śródlądowej casco statków żeglugi morskiej i statków żeglugi

śródlądowej, obejmujące szkody w:
1)

statkach żeglugi morskiej;

2) statkach

żeglugi śródlądowej.

7.

Ubezpieczenia przedmiotów w transporcie, obejmujące szkody na transportowanych

przedmiotach, niezależnie od każdorazowo stosowanych środków transportu.

8.

Ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami, obejmujące szkody rzeczowe nieujęte w

grupach 3-7, spowodowane przez:
1)

ogień;

2)

eksplozję;

3)

burzę;

4)

inne żywioły;

5)

energię jądrową;

6)

obsunięcia ziemi lub tąpnięcia.

9.

Ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych (jeżeli nie zostały ujęte w grupie 3, 4, 5, 6 lub 7),

wywołanych przez grad lub mróz oraz inne przyczyny (jak np. kradzież), jeżeli przyczyny te nie są ujęte w
grupie 8.

10.

Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wszelkiego rodzaju, wynikającej z posiadania i

użytkowania pojazdów lądowych z napędem własnym, łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności
przewoźnika.

11.

Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wszelkiego rodzaju, wynikającej z posiadania i

użytkowania statków powietrznych, łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności przewoźnika.

12. Ubezpieczenia odpow

iedzialności cywilnej za żeglugę morską i śródlądową, wynikającej z

posiadania i użytkowania statków żeglugi śródlądowej i statków morskich, łącznie z ubezpieczeniem
odpowiedzialności przewoźnika.

13.

Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej ogólnej)

nieujętej w grupach 10-12.

14. Ubezpieczenia kredytu, w tym:

1)

ogólnej niewypłacalności;

2)

kredytu eksportowego, spłaty rat, kredytu hipotecznego, kredytu rolniczego.

15. Gwarancja ubezpieczeniowa:

1)

bezpośrednia;

2)

pośrednia.

16.

Ubezpieczenia różnych ryzyk finansowych, w tym:

1) ryzyka utraty zatrudnienia;
2)

niewystarczającego dochodu;

3)

złych warunków atmosferycznych;

4)

utraty zysków;

5)

stałych wydatków ogólnych;

6)

nieprzewidzianych wydatków handlowych;

7)

utraty wartości rynkowej;

8)

utraty stałego źródła dochodu;

9)

pośrednich strat handlowych poza wyżej wymienionymi;

10) innych strat finansowych.

17. Ubezpieczenia ochrony prawnej.
18.

Ubezpieczenia świadczenia pomocy na korzyść osób, które popadły w trudności w czasie

podróży lub podczas nieobecności w miejscu zamieszkania.