Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny Jacek Danielewski

Biblioteka Akustyki w Architekturze

Dom i Mieszkanie

Komfort Akustyczny

Jacek Danielewski

Wydanie III

Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem

Polska Edycja VII 2006

Sponsorzy

Publikacja “DOM i Mieszkanie Komfort Akustyczny” wydana z okazji
Międzynarodowego Dnia Świadomości Zagrożenia Hałasem
Polska EDYCJA VII 2006

Publikacja w ramach działań edukacyjnych pod hasłem:
“Komfort Akustyczny Środowiska Życia Człowieka”

Tytuł: "Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny"

Autor:

Jacek Danielewski

Format:

Forma:

plik pdf do pobrania

Wydanie:

trzecie poszerzone

Wydawca:

FABRYKA CISZY
ul. K Potockiej 45B/11, 60-211 Poznań,
tel. (061) 847-68-41,
fc@akustyka.pl www.akustyka.pl

Prawa autorskie
Niniejsza publikacja jest chroniona prawem autorskim zgodnie z obowiązującą
ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Publikacja może być
kopiowana w postaci elektronicznej tylko jako całość i udostępniania tylko
nieodpłatnie.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 2

Sponsorzy publikacji

Niniejsza publikacja powstała dzięki firmom sponsorującym, producentom wyrobów
budowlanych.

Grupa SILIKATY to jeden z największych
w kraju producentów wyrobów
silikatowych. Znaczącą pozycję rynkową
zawdzięcza dbałości o jakość
produktów. Staranny dobór i dokładne
dozowanie surowców oraz nowoczesna
linia technologiczna zapewnia produkcję
silikatów o najlepszych parametrach na
polskim rynku.

Grupa SILIKATY

www.grupasilikaty.pl
kontakt

Firma Knauf to znany producent
materiałów budowlanych, powstających
głównie z gipsu. Systemy suchej
zabudowy wnętrz na bazie płyty
gipsowo-kartonowej,

gipsowo-

włókninowej Vidiwall, a także
cementowej Aquapanel, tynki gipsowe i
masy szpachlowe pozwalają na
wykończenie domu od piwnicy aż po
dach.

Knauf Sp. z o.o.
ul. Światowa 25
02-229 Warszawa
tel. 022 / 57 25 100

www.knauf.pl
mail@knauf.pl

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 3

Wavin Metalplast-Buk Sp. z o.o.,
członek koncernu Wavin, to wiodący
producent systemów instalacyjnych z
tworzyw sztucznych w Polsce,
dostawca najwyższej jakości systemów
doprowadzania wody do budynku, jej
transportu wewnątrz domu oraz
odprowadzania ścieków i wód
deszczowych. Wavin jest także
ekspertem w dziedzinie systemów
kanalizacji zewnętrznej, drenażu i
odwodnień, systemów ciśnieniowych do
przesyłania wody i gazu, a także
systemów do renowacji rurociągów.

Wavin Metalplast-Buk Sp. z o.o.
ul. Dobieżyńska 43
64-320 Buk
tel. 061 891 10 01

www.wavin.pl
kontakt_pl@wavin.pl

Styropol stale podnosi jakość swoich
wyrobów, nie ustaje w poszukiwaniu i
opracowywaniu nowych rozwiązań
technicznych.

Systematycznie

wprowadza na rynek nowe produkty.
Rozwój technologiczny spowodował
powstanie kilku typów polistyrenów o
różnych właściwościach, dlatego nie
można mówić o styropianie jako jednym
materiale.

Styropol Sp. z o.o.
Kolonia III / 5
11-300 Biskupiec
tel. 089 715 08 00

www.styropol.pl
styropol@styropol.pl

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 4

Od autora

Niniejsza publikacja ma pomóc osobom pragnącym posiadać komfortowy dom lub
mieszkanie w realizacji inwestycji od projektu do zamieszkania. Jako klienci nie
musimy już, jak w poprzednich latach, godzić się na wszystko, co daje rynek
budowlany. Aby jednak odróżnić obiekt, który nie będzie spełniał naszych
wymagań od budynku o wysokiej jakości musimy wiedzieć, co sprawdzić. Wiedza
Inwestorów, tych dużych i tych indywidualnych jest jedyną drogą do podniesienia
jakości akustycznej budownictwa mieszkalnego.

W budownictwie jest zwyczaj robienia zgodnie z prawem. Jednak polskie prawo w
kwestii komfortu akustycznego życia obywateli jest stare, nie zaspakaja potrzeb
ludzi i nie przystaje do rzeczywistych warunków środowiskowych, nowych źródeł
hałasu. Hałas jest dziś postrzegany jako główny czynnik obniżenia jakości życia
człowieka. Ta ocena hałasu jest tylko w deklaracjach, nie w czynach.

Szybki wzrost poziomu hałasu w środowisku, brak zmiany legislacyjnej nie
przyczyniają się do poprawy warunków życia obywateli Polski. W najbliższych 25
latach nie nastąpi spadek liczby osób zagrożonych działaniem hałasu. Na zmiany
prawne w tej dziedzinie nie należy liczyć. Dlatego książce tej przyświeca hasło
OBYWATELU BROŃ SIĘ SAM. Najlepszym środkiem obrony jest świadomość
otaczającej nas rzeczywistości, wiedza czego możemy wymagać i co nam się
należy.

Dzisiaj nie zmusi się nikogo do kupienia wadliwej lodówki, czy pralki. Podobnie nie
można zmusić do kupienia domu o niskim komforcie akustycznym. Warunkiem jest
jednak wiedza o tym, co wpływa na komfort akustyczny w domu, czy mieszkaniu,
czego należy wymagać od projektanta i co trzeba zweryfikować w umowie z
deweloperem. Tylko indywidualne zadbanie o własny dom i mieszkanie może
zagwarantować rodzinie wysoki komfort życia.

Publikacja, którą oddaję w Państwa ręce, ma dostarczyć odpowiedniej wiedzy o
komforcie akustycznym wszystkim, którzy pragną mieć jak najlepsze warunki życia
w tym, co nazywamy domem. Dom to coś więcej niż tylko ściany i podłoga, to styl
życia, zdrowie i zadowolenie, enklawa, nasze bezpieczne ja na świecie.

Jacek Danielewski

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 5

Spis treści

Strona

Współczesne budownictwo

Prawo Budowlane

Warunki techniczne

Czym jest hałas

Przed jakim hałasem się chronimy

Hałas szkodzi w domu

Źródła hałasu w domu

Cechy hałasu

Zanim wybierzesz dom czy mieszkanie

Pytania o komfort akustyczny

Budowa domu

Poziom dźwięku w mieszkaniu

Izolacyjność a dźwiękochłonność

Izolacyjność akustyczna od dźwięków powietrznych - ściany, stropy,

dach, okno, drzwi

Izolacyjność akustyczna szklenia i okna

Reguła masy

Stropy - izolacyjność akustyczna od dźwięków uderzeniowych

Technologie stopowe

Dźwiękochłonność

Warunki pogłosowe w mieszkaniu

Czas pogłosu

Hałas pogłosowy

Czynniki wpływające na pogłos w pomieszczeniu

Technologie okładzin dźwiękochłonnych

Wyposażenie techniczne

Pomieszczenie techniczne w budynku mieszkalnym

Hałas wyposażenia technicznego

Techniki eliminacji wpływu hałasu wyposażenia technicznego

Wymagania akustyczne dla wielorodzinnych domów mieszkalnych

Standardy akustyczne domów jednorodzinnych zawarte w normach

Indywidualne standardy akustyczne domów jednorodzinnych

Obowiązki Inwestora

Zawartość projektu architektonicznego

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 6

Współczesne budownictwo

Wzrastająca konsumpcja i wzrost dostępności indywidualnych środków transportu
jest jednym z czynników generujących hałas. Przemysł jako "dostawca hałasu" w
postrzeganiu obywateli spadł na dalsze miejsce. Aktualnie głównie hałas bytowy i
komunikacyjny jest określany przez 30% społeczeństwa jako czynnik pogarszający
stan zdrowia i warunków życia. Te dwa rozdaje hałasu najbardziej obciążają
budynki ilościowo i do nowych parametrów tego obciążenia należy dostosować
budynki mieszkalne i pozostałe przeznaczone na stały pobyt ludzi.

Sytuacja ta powoduje zmianę ośrodka decyzyjnego, który kształtuje klimat
akustyczny w środowisku życia człowieka, jak i środowisku naturalnym.
Kształtowanie to jest w rękach urbanistów, architektów, architektów wnętrz i
krajobrazu oraz organów nadzoru budowlanego. W skrócie można powiedzieć, że
za poziom hałasu i komfort akustyczny będą odpowiedzialni wszyscy uczestnicy
procesu budowlanego.

Uczestnicy procesu budowlanego w różny sposób postrzegają akustykę i jakość
akustyczną środowiska życia człowieka. Wiele osób ocenia sytuację innych ludzi ze
swojego punktu, co jest powodem marginalizacji problemów, których się nie
doświadcza. Dla poprawy jakości środowiska życia Polaków konieczna jest
aktywność obywatela, ostatecznego użytkownika danej przestrzeni, czy obiektu.
Tylko droga przymusu rynkowego może podnieść jakość mieszkań, polepszyć
obsługę, wprowadzić nowe technologie budowlane. Przepisy prawa nie są
narzędziem do uzyskania lepszego wyrobu. Wymagania, jakie nakłada prawo są na
poziomie minimum, a same zmiany są tak powolne, że w okresie półwiecza nie
należy liczyć na znaczący skok w budownictwie.

Najbardziej narażeni na hałas są mieszkańcy miast. Wzrost zagrożenia rośnie
wraz ze wzrostem wielkości miasta. Gęstość zaludnienia i stopień ruchliwości
mieszkańców wprost proporcjonalnie wpływa na hałas w mieście. Transport
indywidualny i zbiorowy jest określany jako największy "dostawca hałasu" w
obszarach zurbanizowanych. Mimo to miasto jest atrakcyjnym miejscem dobrego
życia, gdzie łatwo można znaleźć pracę i rozrywkę.

Hałas również bardzo przeszkadza w pracy ludziom czynnym zawodowo. Na jego
dokuczliwość zwraca uwagę zarówno kadra kierownicza, jak i pracownicy fizyczno-
umysłowi. Zmniejsza on ich zdolności koncentracji w rezultacie obniżając ich
wydajność. Hałas coraz bardziej przeszkadza w biurach. Spowodowane jest to
przekształcaniem w hałaśliwych centrach miejskich dotychczasowych mieszkań na
obiekty biurowe.

Brak odpowiednich warunków życia w miastach spowodował migrację ludzi poza
obszary miejskie i budowę indywidualnych domów. Indywidualne budownictwo daje
wyższy standard życia przy kosztach budowy zbliżonych do ceny mieszkania.
Przemyślane budownictwo pozwala na realizację obiektów mieszkalnych również w
zanieczyszczonych hałasem obszarach miejskich.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 7

Prawo Budowlane

Uzyskanie odpowiedniego komfortu akustycznego w budynkach na uczestników
procesu inwestycyjnego nakłada Prawo budowlane.

USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
...
Art.5.1.Obiekt budowlany należy projektować, budować, użytkować i utrzymywać
zgodnie z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, obowiązującymi Polskimi
Normami oraz zasadami wiedzy technicznej, w sposób zapewniający:
1)spełnienie wymagań podstawowych dotyczących:
a)bezpieczeństwa konstrukcji,
b)bezpieczeństwa pożarowego,
c)bezpieczeństwa użytkowania,
d)odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska,
e)ochrony przed hałasem i drganiami,
f)oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród,
..
Wszyscy uczestnicy uczestnicy procesu inwestycyjnego powinni dbać o należyte
przestrzeganie zapisów prawa budowlanego w celu wybudowania komfortowego
akustycznie domu.

Inwestor
Inwestor poprzez prawidłowe stawianie zadania w sposób konkretny i zrozumiały
dla projektanta i wykonawcy gwarantuje prawidłowy przebieg kolejnych etapów
projektowania i realizacji inwestycji. Inwestor dba również o odpowiedni dobór osób
posiadających kwalifikacje do realizacji inwestycji na każdym etapie.

Architekt - Projektant
Wykonuje projekt w odpowiednim zakresie z uwzględnieniem wszelkich czynników,
jakie mogą wpłynąć na funkcjonowanie obiektu. Zakres projektu budowlanego
reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w
sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego Dz.U. 2003 nr
120 poz. 1133. W projekcie budowlanym z zakresu akustyki powinny znaleźć się
informacje związane z emisją hałasu do środowiska oraz związane z oceną
zdrowia użytkowników. Ocena zdrowia nie dotyczy uszkodzenia narządu słuchu
tylko zdrowia w rozumienia zadowolenia ze stanu fizycznego jak i psychicznego
człowieka.

Wydział architektury i budownictwa
Powiatowy lub miejski wydział architektury, który zajmuje się zatwierdzaniem
projektów budowanych dokonuje oceny zawartości projektu, na podstawie którego
ma zostać wykonany obiekt. Przy wydawaniu warunków zabudowy urząd ma
obowiązek wskazać inwestorowi i projektantowi wymagania sytuacyjne, jakie mogą
powstać w lokalizacji obiektu. Na terenach w obszarach ograniczonego
użytkowania w warunkach zabudowy powinny znaleźć się odpowiednie informacje o
nowych warunkach środowiskowych obciążenia hałasem środowiskowym. Urząd

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 8

miejski, dla większych aglomeracji wymienionych w odrębnych przepisach i ustawie
o ochronie środowiska, dysponować powinien mapą akustyczną, w oparciu o którą
inwestor może dowiedzieć się o hałasie w miejscu lokalizacji inwestycji.

Nadzór inwestorski
Nadzór inwestorski związany jest z kontrolą realizacji inwestycji ustanowioną
przez inwestora. Inwestor sam może wyznaczyć osobę do nadzoru nad inwestycją
oraz podpisać umowę z projektantem na nadzór autorski.

Inspektor nadzoru budowlanego
Nadzór budowlany związany jest z kontrolą inwestycji. Zakres obowiązkowej
kontroli procesu inwestycji zawarty jest w prawie budowlanym i innych aktach
szczegółowych regulujących zakres pracy nadzoru. Inspektor nadzoru budowlanego
jest odpowiedzialny za kontrolę stanu technicznego budynku i spełnienia wymagań
opisanych przez prawo budowlane w warunkach technicznych, w tym izolacyjności
akustycznej, poziomu hałasu i drgań. Do obowiązków inspektora nadzoru
budowlanego należy również kontrola wyrobów budowlanych i informacji
handlowych przedstawianych przez producentów. Pierwszą instancją inspekcji
budowlanej jest powiatowy inspektorat nadzoru budowlanego.

Inspektorat ochrony środowiska
Inspektorat ochrony środowiska ma za zadanie kontrolowanie emisji poziomu
hałasu od obiektu do środowiska. Kontrola dotyczy również etapu realizacji
inwestycji i emisji hałasu z placu budowy. Inspektor nakłada obowiązek usunięcia
zanieczyszczenia, nakłada kary pieniężne oraz daje zezwolenia na
zanieczyszczenie hałasem środowiska.

Sanepid (Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna)
Sanepid jest jednostką kontrolną, która na wniosek Inspektora Nadzoru
Budowlanego lub Inspektora Ochrony Środowiska albo każdej innej jednostki
dokonuje kontroli zanieczyszczenia hałasem. Sanepid wykonuje pomiary poziomu
dźwięku i drgań zarówno w obiekcie, jak i na zewnątrz. Raport z badań składany
jest do odpowiedniej jednostki, która na podstawie wyników podejmuje decyzję
administracyjną.

Zmiany w prawie budowlanym, jakie nastąpiły w zakresie ochrony przed hałasem,
dotyczą dostosowania prawa do dyrektyw UE obowiązujących w zjednoczonej
Europie. Najważniejszą zmianą jest sposób oznakowania wyrobów. Obecnie
wymagane jest oznaczenie znakiem CE wyrobu i konieczności deklarowania
parametrów zgodnie z systemami z norm PN ISO, w tym szczegółowo opisanych w
normach zharmonizowanych. Prawidłowe oznakowanie wyrobu oraz podanie
parametrów w informacji handlowej pozwala inwestorowi, czy projektantowi na
wybranie najbardziej optymalnego produktu, czy technologii dla inwestycji i
warunków obciążenia hałasem.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 9

Warunki techniczne

Warunki techniczne, jakie powinny spełniać budynki, określa prawo budowlane
poprzez rozporządzenie. Aktualnie obowiązuje: ROZPORZĄDZENIE MINISTRA
INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.(Dz. U. z
dnia 15 czerwca 2002 r.)

Dział I Przepisy ogólne

§ 1. Rozporządzenie ustala warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać
budynki i związane z nimi urządzenia, ich usytuowanie na działce budowlanej
oraz zagospodarowanie działek przeznaczonych pod zabudowę, zapewniające
spełnienie wymagań art. 5 i 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo
budowlane.

§ 2. 1. Przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu i budowie, w
tym także odbudowie, rozbudowie, nadbudowie, przebudowie oraz przy zmianie
sposobu użytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych
spełniających funkcje użytkowe budynków, a także do związanych z nimi
urządzeń budowlanych, z zastrzeżeniem § 207 ust. 2.

Zapisy rozporządzenia w zakresie ochrony przed hałasem i drganiami obejmują
zarówno budynki nowo projektowane, jak i istniejące.

Dział IX Ochrona przed hałasem i drganiami

§ 323. 1. Budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i
wykonane w taki sposób, aby poziom hałasu, na który będą narażeni
użytkownicy lub ludzie znajdujący się w ich sąsiedztwie, nie stanowił
zagrożenia dla ich zdrowia, a także umożliwiał im pracę, odpoczynek i sen w
zadowalających warunkach.
2. Pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i
użyteczności publicznej należy chronić przed hałasem:
1) zewnętrznym przenikającym do pomieszczenia spoza budynku,
2) pochodzącym od instalacji i urządzeń stanowiących techniczne
wyposażenie budynku,
3) powietrznym i uderzeniowym, wytwarzanym przez użytkowników innych
mieszkań, lokali użytkowych lub pomieszczeń o różnych wymaganiach
użytkowych.

Najważniejszą kwestią w procesie projektowania obiektu jest określenie warunków
akustycznych w obiekcie nie ze względu na ochronę narządu słuchu, lecz ze
względu na fizyczne i psychiczne zdrowie człowieka.

§ 324. Budynek, w którym ze względu na prowadzoną w nim działalność lub
sposób eksploatacji mogą powstawać uciążliwe dla otoczenia hałasy lub

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 10

drgania, należy kształtować i zabezpieczać tak, aby poziom hałasów i drgań
przenikających z pomieszczeń tego budynku nie przekraczał wartości
dopuszczalnych, określonych w przepisach odrębnych dotyczących ochrony
środowiska.

Ocena obiektów odbywa się w zakresie ich przeznaczenia i funkcjonowania w
konkretnych warunkach terenowych. Obiekty budowlane nie powinny pogarszać
stanu środowiska pod względem zanieczyszczenia hałasem.

§ 325. 1. Budynki mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej
należy sytuować w miejscach najmniej narażonych na występowanie hałasu i
drgań, a jeżeli one występują i poziomy ich przekraczają wartości
dopuszczalne, określone w przepisach o ochronie przed hałasem i drganiami,
należy stosować skuteczne zabezpieczenia.
2. Budynki z pomieszczeniami wymagającymi ochrony przed zewnętrznym
hałasem i drganiami należy chronić przed tymi uciążliwościami poprzez
zachowanie odpowiednich odległości od ich źródeł, usytuowanie i
ukształtowanie budynku, stosowanie elementów amortyzujących drgania oraz
osłaniających i ekranujących przed hałasem, a także racjonalne rozmieszczenie
pomieszczeń w budynku i zapewnienie wymaganej izolacyjności przegród
zewnętrznych.

Lokalizacja obiektu wymaga analizy warunków środowiskowych, obciążenia hałasem
zewnętrznym. Zagospodarowanie obiektu i technologia realizacji powinna być tak
opracowana, aby zagwarantować komfort ludziom przebywającym w budynku.

§ 326. 1. Poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w
budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, z
wyłączeniem budynków, dla których jest konieczne spełnienie szczególnych
wymagań ochrony przed hałasem, nie może przekraczać wartości
dopuszczalnych, określonych w Polskich Normach dotyczących ochrony przed
hałasem pomieszczeń w budynkach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w
budynkach.
2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, przegrody zewnętrzne i
wewnętrzne, a także elementy budowlane powinny mieć izolacyjność
akustyczną:
1) od dźwięków powietrznych dla: ścian zewnętrznych, stropodachów, ścian
wewnętrznych, okien w przegrodach zewnętrznych, drzwi i okien wewnętrznych,
2) od dźwięków powietrznych i uderzeniowych dla stropów,
nie mniejszą od określonej w Polskiej Normie dotyczącej izolacyjności
akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów
budowlanych.
3. W budynku wielorodzinnym izolacja akustyczna stropów
międzymieszkaniowych powinna zapewniać zachowanie przez te stropy
właściwości akustycznych, o których mowa w ust. 2 pkt 2, bez względu na
rodzaj zastosowanej nawierzchni podłogowej.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 11

Polskie normy przywoływane przez rozporządzenie stanowią wiedzę techniczną z
zakresu komfortu akustycznego w budynku. Rozporządzenie przywołuje
następujące normy:

PN-87 B02151/02: Akustyka Budowlana Ochrona przed hałasem pomieszczeń
w budynkach Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach.

PN-B-02151-3: 1999 Akustyka budowlana Ochrona przed hałasem w budynkach
Izolacyjność akustyczna przegród w budynkach oraz izolacyjność akustyczna
elementów budowlanych. Wymagania

PN-88/B-02171 Ocena wpływu drgań na ludzi w budynkach

§ 327. 1. Zabrania się sytuowania przy pomieszczeniach mieszkalnych
pomieszczeń technicznych o szczególnej uciążliwości, takich jak szyby i
maszynownie dźwigowe lub zsypy śmieciowe. Wymaganie to nie dotyczy
przypadków, o których mowa w § 196 ust. 2 oraz w § 197 ust. 2 - przy
nadbudowie lub adaptacji strychu na cele mieszkalne.
2. Instalacje i urządzenia, stanowiące techniczne wyposażenie budynku
mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, nie mogą
powodować powstawania nadmiernych hałasów i drgań, utrudniających
eksploatację lub uniemożliwiających ochronę użytkowników pomieszczeń przed
ich oddziaływaniem.
3. Sposób posadowienia urządzeń, o których mowa w ust. 1, oraz sposób ich
połączenia z przewodami i elementami konstrukcyjnymi budynku, jak również
sposób połączenia poszczególnych odcinków przewodów między sobą i z
elementami konstrukcyjnymi budynku, powinien zapobiegać powstawaniu i
rozchodzeniu się hałasów i drgań do pomieszczeń podlegających ochronie lub
do otoczenia budynku.
4. Ściany i stropy oraz inne elementy budowlane pomieszczeń technicznych i
garaży w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i zamieszkania zbiorowego
powinny mieć konstrukcję uniemożliwiającą przenikanie z tych pomieszczeń
hałasów i drgań do pomieszczeń wymagających ochrony.

Wszelkie pomieszczenia techniczne w budynku mieszkalnym nie mogą zakłócać snu
i odpoczynku. Przebudowa i rozbudowa budynku o nowy węzeł cieplny nie może
odbyć się kosztem komfortu mieszkańców w mieszkaniach ponad pomieszczeniem
technicznym.

Przestrzeganie warunków technicznych nie jest jednoznaczne z uzyskaniem
budynku o wysokim komforcie akustycznym. Prawo budowlane określa tylko
minimalne wymagania; posiadanie lepszego domu wymaga stawiania indywidualnych
wymagań.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 12

Czym jest hałas

Precyzyjne określenie negatywnego wpływu hałasu wymaga zdefiniowania samego
hałasu jako rodzaju zanieczyszczenia środowiska życia człowieka. Przez
środowisko to rozumiemy zarówno przestrzeń na zewnątrz i wewnątrz obiektu,
mieszkanie, czy miejsce pracy. Jedna z definicji hałasu ma następującą treść:
"Hałas: dźwięk szkodliwy, niepożądany, przeszkadzający" definicja prosta i
zrozumiała. Inna definicja dokładniej precyzująca niepożądany charakter dźwięku w
architekturze brzmi: "Hałas: dźwięk, który w danym czasie i w danej
przestrzeni pogarsza stan zdrowia zarówno fizycznego, jak i psychicznego
człowieka". Definicja zdrowia rozumiana w kategoriach WHO oznacza zadowolenie
człowieka ze swojego stanu ciała i umysłu. Hałas współcześnie bardziej zagraża
naszemu zdrowiu psychicznemu, samopoczuciu niż fizycznemu uszkodzeniu narządu
słuchu.

Badania osób, na które działa hałas, wskazują na dużą różnorodność oceny
wpływu dźwięków na samopoczucie. Ocena pojedynczej osoby ma charakter
subiektywny, dotyczy rodzaju dźwięku, miejsca kontaktu, jak i poziomu głośności.
Różnice te wynikają nie tylko z stanu narządu słuchu, ale również są związane ze
zdolnościami człowieka do abstrakcyjnej oceny otaczającego go świata, oczekiwań i
świadomości samostanowienia.

Z punktu widzenia eliminacji hałasu w obiektach mieszkalnych i wzrostu jakości
życia, najważniejsze jest postrzeganie tego zagadnienia przez wąską grupę osób
podejmujących decyzje w procesie inwestycyjnym. Do grupy tej należą: inwestorzy,
projektanci, urzędnicy, którzy w zależności od doświadczenia w kontaktach z
takim problemem zwracają lub nie uwagę na znaczenie hałasu w budynkach. Ważną
grupę stanowią osoby bezpośrednio związane z inwestorem. Inwestor w wielu
wypadkach nie wie czego wymagać i czego oczekiwać, polega na doświadczeniu
osób zawodowo związanych z budownictwem. Im większa wiedza architekta o
znaczeniu hałasu w budynku, tym większa możliwość zwrócenia uwagi inwestora
na warunki użytkowania obiektu.

Hałas w budynkach mieszkalnych nie jest zauważany od razu. W budynkach
wielorodzinnych, gdzie mieszkania sprzedawane są etapami uciążliwy sąsiad pojawia
po jakimś czasie. W momencie zasiedlenia sprzedanego z opóźnieniem mieszkania
pojawić się może hałas, który dotychczas nie był mieszkańcom znany.

W kategoriach prawnych hałas oznacza zanieczyszczenie szkodliwą energią.
Energia ta może trwać krótko lub długo w zależności od natury źródła. Hałas
motocykla jest głośny, ale krótkotrwały. Hałas wentylatora jest cichszy, ale
jednostajny. W każdym przypadku hałas jest dźwiękiem niepożądanym. Natura
hałasu jest jedną z ważnych cech oceny uciążliwości. Hałas przemijający i nie
powracający może być oceniany jako głośny, lecz jego uciążliwość jest znikoma w
zestawieniu z codziennym hałasem, jaki dostarcza sąsiad.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 13

Przed jakim hałasem się chronimy

Zapewnienie odpowiedniego komfortu akustycznego w budownictwie wymaga
świadomego postępowania podczas realizacji obiektu od koncepcji do rozpoczęcia
użytkowania. W eliminowaniu negatywnego wpływu hałasu na użytkowników
obiektu bardzo ważne jest określenie, gdzie i dlaczego tworzy się hałas.

Aby stworzyć komfort akustyczny w budynku, należy wyartykułować w sposób
zrozumiały dla uczestników całego procesu inwestycyjnego przed jakiego rodzaju
hałasami należy chronić mieszkanie, dom.

Ochrona przed zewnętrznym hałasem powietrznym

Ochrona ta dotyczy eliminacji hałasu docierającego z otoczenia budynku, od źródeł
nie związanych z nim. Główny hałas zewnętrzny, jaki działa na budynek, to hałas
komunikacyjny.

Hałas komunikacyjny generowany przez samochody jest współcześnie postrzegany
jako najsilniej wpływający na komfort akustyczny w obszarach zurbanizowanych na
terenie Polski. Hałas komunikacyjny zależy głównie od poziomu zurbanizowania
terenu, gęstości zaludnienia, przepustowości dróg.

Drugim, silnym źródłem hałasu środowiskowego jest hałas kolejowy. Jest to
źródło liniowe o dużej długości obciążające szeroki obszar wzdłuż torów po obu
jego stronach. Hałas kolejowy i miejskiej komunikacji szynowej jest uciążliwy w
dużych aglomeracjach miejskich stanowiących węzły komunikacyjne. W miastach
tramwaje przyczyniają się do wzrostu hałasu poprzez konflikt z jezdnią i
spowalnianie przepływu samochodów.

Nowym hałasem w środowisku jest hałas lotniczy. Powstawanie konkurencyjnej
komunikacji lotniczej i tworzenie kolejnych połączeń lokalnych i międzynarodowych
przyczynia się do wzrostu obciążenia hałasem lotniczym coraz większej liczby
gmin. Wzrost ten nie polega na wzroście poziomu dźwięku, tylko zwiększenia w
znaczący sposób obszaru zagrożonego. Gminy, w których nie było problemu z
hałasem lotniczym, nagle są w obszarze toru wzlotu samolotów. Pojawia się nowe,
dotychczas nieistniejące źródło hałasu, które blokuje rozwój obszaru.

W zakresie hałasu lotniczego nowym źródłem zanieczyszczającym są lotniska
wojskowe budowane w bezpośrednim sąsiedztwie obszarów silnie zurbanizowanych.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 14

Ochrona przed hałasem powietrznym przenikającym
między pomieszczeniami

Ochrona ta dotyczy eliminacji przenoszenia dźwięków z jednego pomieszczenia do
drugiego. W przypadku domów w zabudowie szeregowej, dochodzi do tego jeszcze
przenoszenie z budynku do budynku. Hałas powietrzny to głównie hałasy bytowe:
rozmowy, dźwięk z urządzeń audio, hałas sprzętu technicznego: odkurzacza,
miksera, czy klimatyzatora.

Hałas powietrzny w pomieszczeniach jest jednak bardzo zróżnicowany i zależy od
sposobu użytkowania pomieszczeń. Inna jest charakterystyka hałasu w budynkach
biurowych, szkołach, czy obiektach sportowych niż w budynkach mieszkalnych.
Ochrona przed tym rodzajem hałasu wymaga znajomości źródeł, jakie obciążają
przegrodę między pomieszczeniami.

W budownictwie mieszkaniowym w ostatnim czasie pojawił się nowy silny i bardzo
uciążliwy, niskoczęstotliwościowy dźwięk bytowy. Jest on związany z
wyposażeniem mieszkań w systemy audio – video, kino domowe. Promocja medialna
głośników niskotonowych jako elementu decydującego o jakości dźwięku podczas
seansu filmowego spowodowała znaczny wzrost osób postrzegających kina
domowe jako uciążliwe i zakłócające życie sąsiadom. Wysoka jakość dźwięku w
kinie domowym nie wymaga głośnika niskotonowego tylko odpowiedniego doboru
wszystkich głośników. Tak zwane subbasy są niskoczęstotliwościowymi dźwiękami
trudnymi do izolowania i często zanieczyszczają większy obszar niż tylko jedno
sąsiednie mieszkanie, czasem jest to cały budynek lub nawet kilka.

Hałas zza ściany jest najbardziej uciążliwym hałasem w budynkach mieszkalnych.
Kiedy zbyt niska izolacyjność akustyczna przegród niedostatecznie ogranicza
przenoszenie dźwięków od sąsiada, stajemy się uczestnikami jego życia. Wielu
osobom nie odpowiada to, że słyszą wszystko, co dzieje się u sąsiada i vice
versa.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 15

Ochrona przed hałasem uderzeniowym

Ochrona ta dotyczy eliminacji dźwięków powstałych na skutek uderzenia w strop,
propagacji dźwięków drogą powietrzną i konstrukcyjną. Wymuszenia dynamiczne w
budynku, do jakich zalicza się chodzenie osób, toczenie np. wózków, czy uderzenie
przedmiotu generuje drgania, które za przegrodą odbierane są jako dźwięk.

Ten rodzaj dźwięku jest o tyle uciążliwy, że może przenosić się drogą
konstrukcyjną nawet do odległych pomieszczeń. W praktyce głównym źródłem
hałasu uderzeniowego są kroki i dźwięki związane z przemieszczaniem się
obiektów po stropie, czy konstrukcji schodów.

W budynkach mieszkalnych występować mogą jeszcze inne wymuszenia dynamiczne
związane z typowym użytkowaniem obiektu. Do nich zaliczamy drgania, jakie
wzbudza w konstrukcji budynku pralka, czy wirówka.

Ochrona przed hałasem generowanym przez
wyposażenie techniczne

Ten dział obejmuje pomieszczenia techniczne i urządzenia wykorzystywane w
budynku dla realizacji jego funkcji obiektu. Głównym źródłem tego typu hałasu
jest kotłownia, system wentylacyjny i grzewczy oraz dźwigi (winda). Hałas od
wyposażenia to hałas w pomieszczeniu technicznym, gdzie znajduje się główne
urządzenie oraz dźwięk przenoszony przez instalację do pomieszczeń
mieszkalnych.

Hałas z pomieszczenia technicznego może być dystrybuowany poprzez instalację
podłączoną do głównego urządzenia i przedostawać się poprzez ściany.
Przykładowo system wentylacyjny to system kanałów przenoszących powietrze i
hałas z centrali wentylacyjnej do każdego pomieszczenia. System grzewczy może
przenosić stuki z pompy i hałas palników metalowymi przewodami i grzejnikami. W
skrajnych przypadkach poprzez metalowe kaloryfery panelowe można podsłuchiwać
sąsiadów.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 16

Odrębne zagadnienie stanowi wyposażenie techniczne związane z czynnościami,
jakie są wykonywane w pomieszczeniu. Rodzaj i poziom tego hałasu jest
uzależniony do użytkownika i może zostać zmieniony.

Ochrona przed hałasem spowodowanym nadmiernym
pogłosem

Hałas pogłosowy jest charakterystycznym hałasem dla pomieszczeń nie
posiadających adaptacji akustycznej. Zjawisko to związane jest z brakiem eliminacji
odbić dźwięku od ścian, sufitu i podłogi. Fala odbita powraca do ucha z pewnym
opóźnieniem powodując zniekształcenie. Tworzy zakłócenie dźwięku bezpośrednio
docierającego do naszego ucha od źródła.

Jest to rodzaj hałasu, na który nie zwracano uwagi przez wiele lat. Głównym
czynnikiem zmieniającym warunki pogłosowe w pomieszczeniach jest zwiększenie
kubatury wnętrz użytkowych. Budowane współcześnie mieszkania są szersze,
wyższe, bardziej przestrzenne. W niskich pomieszczeniach nadmierny pogłos nie
był tak uciążliwy jak w pomieszczeniach o wysokości powyżej 3 metrów.

Hałas pogłosowy przyczynia się głównie do utraty informacji, zaburza zrozumienie
wypowiedzi. Nadmierny pogłos jest również jednym ze składowych subiektywnej
oceny wnętrza, jego właściciela i przeznaczenia. W pomieszczeniach zimnych
kolorystycznie z nadmiernym pogłosem wiele osób czuje duży dyskomfort i chłód
akustyczny.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 17

Hałas szkodzi w domu

Truizmem jest stwierdzenie, że najczęstszą przyczyną uszkodzenia słuchu jest
hałas. Jednak hałas nie działa tylko na słuch, lecz również na nasze zdrowie
psychiczne. W badaniach dotyczących wpływu hałasu na zdrowie człowieka nie
przeprowadza się oceny zmian emocjonalnych o podłożu psychicznym.

Aspekt psychiczny wpływu hałasu na nasze zdrowie, komfort i wynikające z tego
ogólne postrzeganie spadku jakości życia ciągle stoi w cieniu dużej liczby osób z
ubytkiem słuchu. Na pogorszenie komfortu życia w mieszkaniu mogą wpłynąć
nawet niezbyt głośne dźwięki. Wystarczy, że są jednostajne, dokuczliwe i nie
mamy na nie wpływu.

Osoby mające kłopoty ze zdrowiem z powodu hałasu, w 60% przytaczają
zaburzenia psychofizyczne jako główny wpływ hałasu: spadek zdolności
koncentracji, zmęczenie, bóle głowy. Natomiast zaburzenia z powodu
mechanicznego uszkodzenia słuchu przytacza 30% osób deklarujących świadomość
wpływu hałasu na ich zdrowie.

Hałas, na jaki narażenie jesteśmy w domu, bardziej pogarsza zdrowie psychiczne
niż fizyczne. Jest to główny czynnik architektoniczny, jaki powoduje w człowieku
frustrację i obniżenie oceny wartości własnej. Brak możliwości wpływania na
poziom dźwięku w domu, czy mieszkaniu jest przyczynkiem złej oceny warunków
życia. Niemożność wpływania na jakość własnego życia nawet w tej enklawie
spokoju, jaką jest dom, którego czujemy się właścicielami, robi z człowieka
niewolnika.

Hałas w domu:

poczucie zagrożenia i bezsilności

brak enklawy

apatia, niska samoocena

niemoc dokonywania zmian i podejmowania decyzji we własnym domu

agresja wynikająca z frustracji

brak swobody korzystania z mieszkania

brak inicjatywy w poprawie warunków życia

Złe warunki akustyczne w domu szkodzą bardziej naszej samoocenie niż naszemu
słuchowi. W naszym mieszkaniu nie jesteśmy zainteresowani uczestnictwem w
rozmowie sąsiadów, a sami chcielibyśmy swobodnie korzystać z tej osobistej
przestrzeni życiowej, jaką jest mieszkanie.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 18

Źródła hałasu w domu

Hałas do domów i mieszkań dociera z wielu źródeł. W Polsce 30% mieszkań
poddanych jest stałemu oddziaływaniu hałasu, który obniża komfort ich
użytkowania. Mieszkańcy postrzegający hałas w swoim domu jako czynnik
obniżający komfort życia podają różne źródła jego pochodzenia.

W 35 %

mieszkań jako uciążliwy odczuwany jest hałas komunikacyjny. W domu

najbardziej narażeni jesteśmy na hałas z pobliskiej ulicy generowany przez
samochody, autobusy. Związane jest to z szybkim wzrostem liczby samochodów
bez przyrostu powierzchni dróg. Przyczynia się to do spadku prędkości pojazdów,
co skutkuje podniesieniem poziomu stałego hałasu. Tło akustyczne w dużych
aglomeracjach miejskich generują głównie wolno poruszające się samochody.
Zwiększył się również transport z wykorzystaniem samochodów ciężarowych jako
alternatywa dla transportu kolejowego.

W 23 %

mieszkań jako uciążliwy odczuwany jest hałas osiedlowy. Do hałasów

osiedlowych zalicza się hałas z podwórka, szczekające psy, alarmy samochodowe,
dzwony kościelne. Stan ten jest wynikiem przyjmowanych koncepcji urbanistycznych
nie uwzględniających komfortu akustycznego mieszkańców. Miejsca parkingów,
skwery osiedlowe oraz place zabaw powinny być oddzielone od budynków
mieszkalnych.

W 14 %

mieszkań uciążliwy jest hałas sąsiedzki przez ścianę lub strop. Do

hałasów tych należą kłótnie sąsiadów, hałaśliwe imprezy, głośne odtwarzanie
muzyki. Stan ten świadczy o niskiej jakości wielorodzinnych budynków
mieszkalnych. Tak mały odsetek postrzegających hałas sąsiedzki jako uciążliwy
wynika z dużej liczby budowanych domów wolnostojących. Taki budynek nie jest
narażony na hałas zza ściany od sąsiada, a głównie na oddziaływanie hałasu
komunikacyjnego. Budynki indywidualne stanowią większość powstającej powierzchni
mieszkalnej.

Dźwięki silnie uciążliwe w domu:

bieganie dzieci w mieszkaniu powyżej

szczekania psa sąsiada za ścianą

korzystanie z łazienki nocą

dudnienie basów kina domowego

szum w instalacji centralnego ogrzewania

buczenie wentylatora łazienkowego

szum ruchu windy

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 19

Cechy hałasu

Każdy dźwięk posiada swój opis ilościowy i jakościowy. Hałas jako dźwięk złożony
jest sumą dźwięków o różnych częstotliwościach i różnej mocy. Do podstawowego
opisu dźwięku służą dwa parametry: częstotliwość i moc.

Tabela: Dwie podstawowe cechy hałasu

Częstotliwość

Moc

Odpowiada z ocenę jakościową dźwięku.
Wg składowych częstotliwości ocenimy,
czy dźwięk jest miły, nieprzyjemny,
ciepły, chłodny, wysoki, niski.

Odpowiada za ocenę siły dźwięku. Moc
określa, czy dźwięk postrzegamy jako
cichy, czy głośny.

jednostka Hz

jednostka dB

Dźwięki - pasma

32 Hz - 500 Hz pasmo niskie
500 Hz - 4000 Hz pasmo średnie
4000 Hz - 8000 Hz pasmo wysokie

Dźwięki - głośność

30 dB dźwięki ciche
45 dB szum komputera
56 dB - 70 dB rozmowa ludzi
85 dB - 95 dB hałas samochodu
120 dB hałas odrzutowca

W architekturze dźwięki ocenia się w zakresie częstotliwości od 32 Hz do 8 000
Hz. W tym obszarze znajduje się większość dźwięków, jakie występują w
mieszkaniu, a mają wpływ na komfort użytkowników. Składowe częstotliwościowe
hałasu decydują o rozwiązaniach technicznych, jakie należy zastosować, aby
izolować pomieszczenia. Materiały budowlane i technologie najlepiej pochłaniają i
izolują dźwięki wysokoczęstotliwościowe powyżej 500 Hz. Dźwięki poniżej 500 Hz
są określane jako bardziej uciążliwe, silniej wpływają na obniżenie komfortu
akustycznego mieszkania.

W budownictwie przedział mocy hałasów obciążających mieszkanie jest od 25 dB
do 110 dB. Dźwięki o mocy większej niż 110 dB zdarzają się rzadko. W miastach tło
akustyczne miasta w porze dziennej (8:00 – 22:00) wynosi 65 dB. Główne źródła,
jakimi są pojazdy, generują hałas w przedziale od 75 dB do 95 dB. Samoloty
obciążają duże tereny hałasem od 65 dB do 92 dB. Obciążenie hałasem sąsiedzkim
znacznie wzrosło ze względu na użytkowanie urządzeń o emisji powyżej 75 dB.
Dźwięki generowane przez domowe systemy audio dochodzą do 90 dB.

Dźwięki w mieszkaniu są uciążliwe nie tylko ze względu na poziom mocy. Cichy,
monotonny dźwięk niskoczęstotliwościowy jest równie uciążliwy jak głośny i
piskliwy. Dużą uciążliwości stanowią dźwięki impulsowe występujące chwilowo np. w
nocy przejazd karetki pogotowia na sygnale.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 20

Zanim wybierzesz dom czy mieszkanie

Hałas jako czynnik szkodliwy ma inną naturę niż zanieczyszczenie chemikaliami. Nie
jest to zanieczyszczenie stałe, występujące przez dłuższy okres, które można
pobrać do probówki i zbadać w laboratorium. Po wyłączeniu źródła, które
generuje niepożądany dźwięk, zanieczyszczenie hałasem znika. Zanik ten jest
pozorny, gdyż źródło uaktywnia się ponownie.

Szkodliwość działania hałasu wyraźnie widzimy dopiero w dłuższym czasie.
Długotrwałe narażenie na jednostajny hałas komunikacyjny o wysokim poziomie
uszkadza słuch. Krótkotrwałe dźwięki pojawiające się okresowo rozpraszają na
wiele godzin i obniżają naszą koncentrację. Skupiamy uwagę na zagrożeniu i
"oczekujemy hałasu". To oczekiwanie na zagrożenie pogarsza naszą wydajność w
pracy i zamienia odpoczynek w udrękę.

Aktywne przeciwdziałanie już na początku drogi do nowego domu czy mieszkania
najskuteczniej ochroni nas przed niepożądanymi dźwiękami metoda "lepiej
zapobiegać niż leczyć", jest tańsza i skuteczniejsza. Świadome przeciwdziałanie
hałasowi świadczy o zainteresowaniu otaczającym nas światem, a także o dbałości
o własne zdrowie i otoczenie.

Metoda prewencyjna opiera się na prowadzeniu działań w celu zapobieżenia
wystąpieniu zagrożenia hałasem. Te działania dotyczą wielu aspektów, do których
należy wybór miejsca – lokalizacji budynku, rodzaj technologii realizacji inwestycji,
dbałość o wysoki poziom merytoryczny uczestników procesu projektowego i
realizacyjnego.

Każdy nowy obiekt musi spełniać (już w fazie projektowej) wymagania określone w
przepisach prawa budowlanego. Wiele o przyszłym komforcie akustyczny naszego
domu, czy mieszkania można dowiedzieć się zadając sprzedawcy lub projektantowi
kilka prostych pytań.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 21

Pytania o komfort akustyczny

Zadanie kilku pytań przed zakupem domu mieszkania lub wyborem działki może dać
każdemu inwestorowi wiele informacji pozwalających świadomie dokonać wyboru.

Jaki poziom hałasu panuje aktualnie w miejscu projektowanej (przyszłej)
inwestycji?

Jaki poziom hałasu jest prognozowany dla danego terenu przez
projektanta przy rozbudowie?

Czy dla terenu zgodnie z prawem o ochronie środowiska powinna być
wykonana mapa akustyczna, jeśli tak to jakie poziomy i jakie źródła są
zapisane w tym dokumencie?

Czy w okolicy przewidywana jest lokalizacja inwestycji przemysłowych lub
innych mogących pogorszyć warunki akustyczne w przyszłości?

Czy w pobliżu planowana jest budowa centrum handlowego mogącego
zwiększyć ruch samochodowy w okolicy, a w szczególności przed naszym
domem?

Czy okna mają na tyle dużą izolacyjność akustyczną, aby dobrze chronić
przed hałasem z zewnątrz?

Czy wentylacja pomieszczeń nie będzie wymagała otwierania okien, co
naraża nas na wpływ hałasu zewnętrznego?

Jaka jest praktyczna izolacyjność akustyczna ścian i stropów?

Czy nasze mieszkanie sąsiaduje z pomieszczeniem technicznym np.
kotłownią? Jeśli tak, co nie powinno mieć miejsca, to jaki będzie wpływ
hałasu z tego pomieszczenia na mieszkanie?

Jaką izolacyjność akustyczną ma ściana między naszym mieszkaniem a
sąsiada? Czy wartość ta zagwarantuje nam nieuczestniczenie w życiu
sąsiada?

Jaką klasę akustyczną ma mieć dom wykonany według tego projektu?

Czy szyb windy jest odseparowany od konstrukcji budynku?

Jak głośna jest wentylacja mechaniczna w budynku?

Czy izolacyjność akustyczna stropu jest określona z podłogą, którą sami
wykonujemy czy bez niej?

Po odpowiedziach na pytanie można poznać, czy obiekt będzie komfortowy
akustycznie, czy nie. Jeśli sprzedający, czy projektant nie potrafi wprost
odpowiedzieć na zadawane pytania, to jest to sygnał, że nie analizowano
inwestycji pod kątem komfortu akustycznego przyszłych użytkowników.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 22

Budowa domu

Zgodnie z prawem budowlanym parametry techniczne związane z akustyką powinny
być zawarte w dokumentacji budowlanej, na podstawie której obiekt uzyskał
pozwolenie na budowę. Uzyskanie pozwolenia na budowę nie jest jednoznaczne z
odpowiednim komfortem akustycznym obiektu. Wszystkie informacje o komforcie
akustycznym powinny być w projekcie.

Projektant, który zaprojektował komfortowy akustycznie dom, bez większego
problemu poda takie dane zawarte w projekcie. W projekcie typowym wszelkie
informacje są naniesione na rysunkach i znajdują się w opisie technicznym.

Warto samemu sprawdzić działkę, na której chcemy budować dom lub położenie
budynku, w którym chcemy kupić mieszkanie. Kilkugodzinna wizyta w terenie
pozwoli ocenić, jakie dźwięki słychać będzie w naszym ogrodzie przez otwarte
okno. Czasami bywa, że nie od razu usłyszymy hałas generowany przez pobliską
kolej np. o 6:30 rano. Wizyta w urzędzie gminnym i ocena planu zagospodarowania
przestrzennego oraz strategii rozwoju gminy też jest konieczna. Wiele inwestycji
jest planowanych z dużym wyprzedzeniem i nie byłoby przyjemne, gdyby nagle
okazało się, że nasz dom sąsiaduje z planowaną od 30 lat autostradą.

Komfort akustyczny naszego domu czy mieszkania zależy tylko od nas samych.
Dzisiaj, dzięki gospodarce rynkowej i szerokim możliwościom budowy mieszkań, nie
ma potrzeby godzenia się na „pierwszy z brzegu” dom czy mieszkanie. Okazji w
budownictwie już nie ma, a to, co wydaje się być okazją, prawdopodobnie jest
wadliwe lub właściciel próbuje coś ukryć. Dom kupuje się na wiele lat i nie
zostanie zmieniony jak rękawiczki na przyszłą jesień na nowy. Warto więc zadbać
o nasz komfort akustyczny od początku, kiedy wymarzyliśmy sobie nowy dom.

Informacje o komforcie akustycznym w projekcie budowlanym

prognozowany poziom hałasu na terenie obiektu

parametry izolacyjności akustycznej ścian, dachu, stropu, okien, drzwi,
prognozowany poziom dźwięku w pomieszczeniach

ocena emisji hałasu przez wyposażenie techniczne (kocioł, wentylacja)

ocena hałasu pogłosowego w dużych pomieszczeniach

Podane powyżej parametry i konieczność ich podania określa prawo budowlane.
Parametry z zakresu akustyki stanowią integralną część opisu technicznego
obiektu. Ustawowo urządzenia wyposażenia technicznego muszą mieć podany
poziom emisji hałasu, deklarowany przez producentów dla produktów oznaczonych
znakiem CE.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 23

Poziom dźwięku w mieszkaniu

Poziom dźwięku w mieszkaniu lub domu przed wprowadzeniem się należy oceniać
jako całkowity poziom pochodzący ze wszystkich źródeł generujących hałas
obciążający budynek. Poziom ten wynika z konstrukcji obiektu, zastosowanych
technologii, materiałów do budowy, lokalizacji obiektu oraz wyposażenia
technicznego.

Na poziom dźwięku w mieszkaniu ma wpływ:

hałas z ulicy dochodzący przez okno oceniany przy zamkniętym oknie

hałas dochodzący przez stropy i ściany generowany za przegrodą

hałas z urządzeń wentylacyjnych, klimatyzacyjnych, instalacji wod-kan

Wyłączenie od tego stanowią hałasy generowane przez urządzenia wprowadzone
do mieszkania przez jego mieszkańców. O hałasie generowanym przez zestaw kina
domowego decyduje użytkownik. Jednak ten dźwięk wpływa na komfort akustyczny
mieszkania za ścianą. Wartość poziomu dźwięku jest dla ułatwienia pomiarowego
podana w dB(A). Dźwięk mierzony jest w pełnym zakresie częstotliwości, ważony
krzywą korekcji i sprowadzony do jednej liczby.

Tabela: Maksymalny poziomu dźwięku w pomieszczeń mieszkalnych, bez względu
na porę dnia dla mieszkań komfortowych akustycznie.

L.p

Typ obiektu

Rodzaj pomieszczenia

Maksymalny poziom

dźwięku dB(A) bez względu

na porę dnia

Budynki mieszkalne

jednorodzinne

Pokój dzienny

Pokój dzieci

Kuchnia

Gabinet

Sypialnia

Budynki mieszkalne

wielorodzinne

Pokój dzienny

Pokój dzieci

Sypialnia

Kuchnia

Dla uzyskania komfortowego mieszkania najważniejsza jest maksymalna wartość
chwilowa docierająca do mieszkania. Ocena wartości chwilowej odbywa się w
krótkim czasie obserwacji i jest to wartość największa, szczytowa.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 24

Izolacyjność a dźwiękochłonność

Z praktycznego punktu widzenia w akustyce budowlanej występują dwa
podstawowe zjawiska: izolacyjność akustyczna i dźwiękochłonność. Te dwa
odrębne zagadnienia rozwiązywane są przy użyciu różnych materiałów, technologii,
technik oraz cech fizycznych materiałów i konstrukcji.

Izolacyjność akustyczna związana z przenoszeniem dźwięków przez przegrodę
jest determinowana głównie przez masę przegrody. Im jest większa masa, tym
lepsze jest ograniczenie propagacji dźwięków z jednego pomieszczenia do drugiego,
czy ze środowiska do pomieszczenia. Izolacyjność akustyczna przegród wpływa na
poziom dźwięku w pomieszczeniu, jaki dociera z sąsiadujących pomieszczeń, z ulicy,
czy ogólnie ze środowiska zewnętrznego obiektu.

Dźwiękochłonność jest drugim zjawiskiem fizycznym w architekturze związanym z
padaniem dźwięku na ścianę, czy sufit. Nadmierny pogłos, potocznie zwany echem,
wynika z odbicia bez strat dźwięku od przegrody architektonicznej ograniczającej
przestrzeń. Materiałami i technologiami dźwiękochłonnymi nazywamy te, które nie
powodują odbicia dźwięku od swojej płaszczyzny i powrotu do pomieszczenia. W
pomieszczeniu, w którym nie eliminuje się odbić fali dźwiękowej od ścian i sufitu,
panuje hałas pogłosowy.

Te dwa techniczne zadania nie jest łatwo powiązać ze sobą w jednym produkcie,
czy technologii. Przykładowo sufity o silnych własnościach dźwiękochłonnych
dobrze eliminują hałas pogłosowy, ale mają słabe własności izolacyjne. Natomiast
sufit o dobrych własnościach dźwiękoizolacyjnych jest zazwyczaj zbity i ciężki,
przez co nie jest dźwiękochłonny i nie eliminuje hałasu pogłosowego.

Realizując inwestycje należy świadomie wybierać rozwiązanie według oczekiwania
uzyskania jakości akustycznej. O wielkości wskaźnika izolacyjność akustycznej
decyduje obciążenie hałasem mierzone w dB. Obciążenie to zależy od lokalizacji
obiektu, jak i jego funkcji oraz wyposażenia technicznego. Wartość pogłosowego
współczynnika pochłaniania dźwięku, który związany jest z dźwiękochłonnością,
dobiera się według oczekiwań jakości akustyki wnętrza, zrozumiałości przekazu
informacji, poczucia ciepła akustycznego w pomieszczeniu.

Parametry akustyczne opisujące materiały i technologie budowlane:

Izolacyjność akustyczna

wskaźnik izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych R

wskaźnik izolacyjności akustycznej od dźwięków uderzeniowych L

Dźwiękochłonność

pogłosowy współczynnik pochłaniania dźwięku w pasmach częstotliwości

wskaźnik pochłaniania dźwięku

klasa pochłaniania dźwięku

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 25

Izolacyjność akustyczna od dźwięków powietrznych -

ściany, stropy, dach, okno, drzwi

Izolacyjność od dźwięków powietrznych to zdolności do ograniczenia propagacji
hałasu niesionego za pośrednictwem powietrza. Własność ta dotyczy ścian
zewnętrznych i miedzy pomieszczeniami oraz stropów i okien.

Ściana zewnętrzna wydziela przestrzeń budynku i odgradza od środowiska. Pełni
ona kilka funkcji, ochrania przed wiatrem, zimnem i hałasem. Jej konstrukcja i
elementy składowe muszą być na tyle wytrzymałe, aby ochronić osoby wewnątrz
budynku. Hałas obciążający ścianę zewnętrzną jest hałasem środowiskowym.

Ściana dzieląca pomieszczenia, podobnie jak ściana zewnętrzna, pełni wiele funkcji.
Podstawową funkcją jest wydzielenie części wnętrza budynku na mniejsze obszary
o różnym przeznaczeniu. Oznacza to ograniczenie swobodnej propagacji dźwięków i
blokowanie przenoszenia hałasu z jednego pomieszczenia do drugiego. Ściany
wewnętrzne oraz stropy są obciążone hałasem powietrznym bytowym.

Przebywając w jednym pomieszczeniu nie musimy, a często nie chcemy słyszeć
tego, co się dzieje tuż za ścianą lub na zewnątrz budynku. Całkowita izolacyjność
akustyczna ściany jest wypadkową kilku takich czynników jak izolacyjność
wynikająca z konstrukcji, technologii, jakości wykonania, istnienia otworów
celowych i przypadkowych. O jakości i praktycznych parametrach decyduje w
znacznej mierze dbałość wykonania przegrody i trzymanie reżimów
technologicznych.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 26

W praktyce w ocenie skuteczność przegród jednym z ważnych czynników
wpływających na ogólną izolacyjność jest przenoszenie boczne.

Wielkość przenoszenia bocznego jest zależna od proporcji izolacyjności
akustycznej ściany w stosunku do stropów, pomiędzy którymi jest rozpięta.
Wartość ta w praktyce wpływa na ocenę całkowitą przegrody pionowej. Stropy
powinny mieć izolacyjność akustyczną o min 12 dB większą od ściany, aby
przenoszenie boczne było znikome.

Niedokładne wykonanie jest przyczyną utraty nawet 15 dB w stosunku do
parametrów, jakie określa producent. Jednym z elementów staranności wykonania
jest zabezpieczenie słabych punktów (przejścia kablowe, linie styku stropu ze
ścianą), aby nie powodowały obniżenia izolacyjności przegrody. Dbałość ta powinna
przejawiać się w utrzymywaniu reżimów technologii określonych przez producenta,
co zapewnia otrzymanie takich parametrów, jakie deklaruje producent.

Parametrem określającym izolacyjność akustyczną od dźwięków powietrznych jest
wskaźnik R. W zależności od przegrody jest to: RA1 dla ścian między
pomieszczeniami i RA2 dla ścian zewnętrznych. Różnica w parametrze wynika z
rodzaju hałasu, jaki działa na przegrodę.

Wskaźnik izolacyjność akustycznej
Określenie wskaźnika izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych odbywa
się wg następującej procedury:

R cał = Lobc - Lwym

[dB]

Rcał - całkowity wskaźnik izolacyjności akustycznej przegrody [dB]
Lobc - hałas obciążający, prognozowany poziom dźwięku [dB]
Lwym - poziom dźwięku wymagany w pomieszczeniu wg jego przeznaczenia [dB]

Wartość wskaźnika określana jest w kolejnych pasmach częstotliwości w zakresie
od 32 Hz do 16 000 Hz. W praktyce dla oceny izolacyjności akustycznej od
dźwięków powietrznych przegrody stosuje się zakres od 100 do 4 000 Hz, jest to
główny zakres dźwięków słyszalnych. Wzrost izolacyjności akustycznej o 6 dB
wymaga wzrostu masy przegrody o 100%.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 27

Wartość i rodzaj parametru R dobieramy ze względu na rzeczywisty hałas
działający na budynek. Dla ścian zewnętrznych jest to np. hałas, jaki dociera do
budynku z pobliskiego skrzyżowania dróg. Wskaźnik izolacyjności akustycznej od
dźwięków powietrznych określany jest dla ścian, stropów, stolarki i ślusarki
drzwiowej oraz okiennej wg procedury z normy PN-EN ISO 717-1:1999 Akustyka.
Ocena izolacyjności akustycznej w budynkach i izolacyjności akustycznej
elementów budowlanych. Izolacyjność od dźwięków powietrznych. Przegrody w
praktyce oceniane są jako całość wraz ze stolarką.

Parametr izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych:

RA1 -

dla hałasów bytowych (rozmowa, normalne użytkowanie mieszkania)
przegrody wewnętrzne

RA2 -

dla hałasów komunikacyjnych (samochody, samoloty, kolej)
przegrody zewnętrzne

RA1, RA2 -

dla wartości określonych laboratoryjnie, wskaźniki podawane w
informacji handlowej producentów

R’A1, R’A2 - dla rzeczywistej izolacyjności w obiekcie praktyczna skuteczność,

wskaźniki wymagane na obiekcie

Tabela: Wartość izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych
dla ścian i stropów wewnątrz budynku.

Wartość R’A1 dla przegrody

Opis

30 dB

Przegroda słabo izolująca. Przegrody wewnątrz
mieszkania.

35 dB - 45 dB

Przegroda dobrze izolująca. Wartość jak dla
pomieszczeń typowych bez silnych źródeł.

52 dB

Przegroda dobrze izolująca. Wartość minimalna
dla ściany między mieszkaniami dla uzyskania
komfortu akustycznego w mieszkaniach.

65 dB

Przegroda wyśmienicie izolująca dźwięki
powietrzne Wartość zalecana dla ścian między
mieszkaniami i budynkami dla uzyskania
wysokiego komfortu akustycznego.

Tabela: Wartość izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych
dla ścian zewnętrznych jako całość wraz z oknem.

Wartość R’A2 dla przegrody

Opis

20 dB

Przegroda słabo izolująca od hałasu
środowiskowego.

30 dB - 40 dB

Przegroda dobrze izolująca. Standardowa
przegroda w obszarach zurbanizowanych.

40 - 50 dB

Przegroda dobrze izolująca zalecana dla
budynków pod wpływem silnego hałasu
komunikacyjnego.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 28

Izolacyjność akustyczna szklenia i okna

Elementem ważnym w całościowej ocenie przegrody zewnętrznej są okna. Okna
przepuszczają światło i traktowane są jako element wentylacji. Okna skrzynkowe
mają większą izolacyjność akustyczną od okiem ramowych.

W konkretnych warunkach realizacji na ocenę izolacyjności akustycznej okna
wpływa kilka czynników związanych z montażem okna w przegrodzie masywnej.

- typ okna, rodzaj szklenia
- konstrukcja ramy i szczelność skrzydła
- technologia zamocowania
- sposób wypełnienia szczelin styku okna ze ścianą
- materiał wypełnienia szczelin
- perforacja podokienna

Wskaźnik izolacyjności akustycznej ściany z oknem oceniamy poprzez ważenie
wskaźnika względem udziału powierzchniowego okna w stosunku do powierzchni
przegrody ocenianej po wewnętrznych wymiarach między ścianami i stropami.

W zależności od powierzchni okna, wpływa ono bardziej lub mniej na całkowitą
izolacyjność przegrody zewnętrznej. Optymalne wymiary okna muszą jednak
uwzględniać kwestie doświetlenia pomieszczenia, które może w ostatecznością
decydować o wielkości okna w budynku.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 29

Okno małe o powierzchni nie większej niż 1 % powierzchni przegrody ma mały
wpływ na zmianę wskaźnika izolacyjności akustycznej części nieprzeźroczystej
ściany zewnętrznej. Obniżenie wskaźnika części nie przeźroczystej o około 2 dB.

Stosowanie okien o powierzchni do 15 % powierzchni przegrody powoduje spadek
izolacyjności akustycznej całej przegrody 4-10 dB w stosunku do wskaźnika części
masywnej, nieprzeźroczystej przegrody zewnętrznej.

Przegrody zewnętrzne z oknem o powierzchni 15–45 % charakteryzują się
znaczącym wpływem okna na izolacyjność akustyczną przegrody zewnętrznej.
Utrata wynosi od 10 do 20 dB. Najpowszechniej projektowane są okna o
powierzchni 17 – 25 % powierzchni przegrody zewnętrznej w układzie poziomym.

Najlepiej jest, z punktu widzenia izolacyjności akustycznej, kiedy powierzchnia okna
w przegrodzie zewnętrznej nie przekracza 7% powierzchni przegrody.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 30

Reguła masy

Podstawową regułą pozwalającą na określenie izolacyjności akustycznej przegrody
jest reguła masy. Masa przegrody jest głównym czynnikiem wpływającym na
wielkość wskaźnika izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych.

R = 20 log M

R - wskaźnik izolacyjności akustycznej
M -

masa powierzchniowa przegrody w kg/m

W przypadku przegród wewnętrznych reguła jest prawdziwa dla przegród
masywnych. W lekko sprężystych przegrodach warstwowych inne czynniki poza
masą również wpływają na izolacyjność akustyczną. Reguła masy nie przystaje do
oceny izolacyjności akustycznej fasad przeszklonych.

Wzrost izolacyjności akustycznej o 6 dB wymaga wzrostu masy przegrody o 100%

Przegroda o masie 120 kg/m2

R = 20 log 120 = 42 dB

Przegroda o masie 240 kg/m2

R = 20 log 240 = 47 dB

Przegroda o masie 440 kg/m2

R = 20 log 440 = 53 dB

Przegroda o masie 880 kg/m2

R = 20 log 880 = 59 dB

Przegroda o masie 1760 kg/m2

R = 20 log 1760 = 65 dB

W praktyce wartość oszacowana wg reguły masy powinna być skorygowana
współczynnikami korekcji.

Reguła masy w praktyce dla przegrody między mieszkaniami

Rw = 20 logM

R'A1 ist = Rw - C - K - Pm

- izolacyjność akustyczna

- wskaźnik adaptacyjny wg danych producentów C = 1 – 4 dB

- normowa korekta do warunków rzeczywistych

K = 2 - 3 dB

- wpływ warunków i jakości montażu

Pm = 0 - 12 dB

Reguła masy w praktyce dla ściany zewnętrznej

Rw = 20 logM

R'A2 ist = Rw - Ctr - K - Pm

- izolacyjność akustyczna

Ctr

- wskaźnik adaptacyjny wg danych producentów C = 4 – 9 dB

- normowa korekta do warunków rzeczywistych

K = 2 - 4 dB

- wpływ warunków i jakości montażu

Pm = 2 - 6 dB

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 31

Przykłady technologii

Wskaźnik izolacyjność akustycznej dla technologi budowy przegród jest zależny od
wielu czynników. Zbliżone technologie, w zależności od producenta, mogą się różnić
wartościami w zależności od dokładności wykonania. Poniżej kilka przykładów
technologii.

Przykłady technologii klasycznych
Cegła - pełna ściana 35 cm

R'A1 = 48 - 55 dB

Pustak ceramiczny 25 cm

R'A1 = 40 - 48 dB

Pustak ceramiczny 18 cm

R'A1 = 35 – 42 dB

Beton komórkowy

16 cm

R'A1 = 35 – 42 dB

Beton komórkowy

24 cm

R'A1 = 42 – 48 dB

Silikat 24 cm, obustronnie tynkowany
tynkiem o grubości 1 cm

R'A1 = 48 – 52 dB

Prefabrykat beton 15 cm

R'A1 = 38 – 45 dB

Prefabrykat beton

20 cm

R'A1 = 40 – 49 dB

Przykłady technologi szkieletowych
Przegrody o różnym układzie uzyskują różna izolacyjność akustyczną.

1x GK / profil 75 / 1xGK

R'A1 = 40 dB

2x GK / profil 50 / 2xGK

R'A1 = 47 dB

1x GK / profil 100 / 1xGK

R'A1 = 45 dB

2x GK / profil 100 / 2xGK

R'A1 = 48 dB

3x GK / profil 100 / 3xGK

R'A1 = 50 dB

2x GK / profil 100 profil 100 / 2xGK

R'A1 = 52 dB

3x GK / profil 120 łącznik 15 cm profil 120 / 3xGK

R'A1 = 60 dB

Zgodnie z normą PN-B-02151-3:1999 izolacyjność akustyczna przegrody między
mieszkaniami nie powinna być mniejsza niż R'A1 = 51 dB. Dla ścian wewnątrz
mieszkania: R'A1= 35, w sanitariatach R'A1 = 30 dB.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 32

Stropy - izolacyjność akustyczna od dźwięków uderzeniowych

Hałas przenoszony przez stropy jest jednym z typów hałasu w budownictwie.
Dźwięki uderzeniowe powstają w konstrukcji na skutek wymuszenia dynamicznego
np. stukania w strop, toczenia po stropie, nacisku kroków. Dźwięki uderzeniowe
wymagają analizy technicznej rozwiązania konstrukcyjnego stropu i ścian w celu
eliminacji ich propagacji po konstrukcji budynku.

Najskuteczniejsza eliminacja polega na niedopuszczeniu do przenoszenia
wymuszenia akustycznego na konstrukcję, czyli niedopuszczeniu do wzbudzenia
drgań konstrukcji. Oznacza to, że należy odseparować źródło (kroczącego
człowieka, toczony wózek) od konstrukcji budynku poprzez warstwę ochronną
podłogi pływającej, wykładziny, czy specjalistycznych podkładów pod panele.

Stosowanie na podłogach wykładzin dywanowych jest skuteczną techniką, lecz nie
zawsze do zastosowania w obiekcie z powodów higienicznych, możliwości
czyszczenia. Innym rozwiązaniem jest stosowanie systemowych podłóg pływających
na stropach konstrukcyjnych.

W budynku izolacyjność akustyczna od dźwięków uderzeniowych powinna być
uzyskana bez uwzględniania rodzaju wykończenia powierzchni, jaki zastosuje
ostateczny użytkownik. Parametrem określającym izolacyjność akustyczną od
dźwięków uderzeniowych stropu jest wskaźnik L podawany w jednostce dB.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 33

Parametr izolacyjności akustycznej od dźwięków uderzeniowych
Izolacyjność akustyczną od dźwięków uderzeniowych stropów i podłóg opisuje
wskaźnik izolacyjności akustycznej od dźwięków uderzeniowych o oznaczeniu
podstawowym L. Ocena wskaźnika dokonywana jest w oparciu o procedury z
normy PN-EN ISO 717-2:1999 Akustyka. Ocena izolacyjności akustycznej w
budynkach i izolacyjności akustycznej elementów budowlanych. Izolacyjność od
dźwięków uderzeniowych

Rodzaj wskaźnika:
Lnw -

wartość określona na podstawie badań laboratoryjnych

L’nw -

wartość określona na podstawie badań na obiekcie, rzeczywistej
izolacyjności w obiekcie – praktyczna skuteczność, wymaganie
prawne

∆

L’nw -

rzeczywisty przyrost izolacyjności akustycznej dla podłóg
pływających, wykładzin dywanowych

W budynkach mieszkalnych wymagana normą PN-B-02151-3: 1999 izolacyjność
akustyczna od dźwięków uderzeniowych dla stropów jest w wartości wskaźnika
L'nw = 58 dB. Jest to izolacyjność stropu uzyskana bez warstwy wykończeniowej
na stropie.

Tabela: Wartość izolacyjności akustycznej od dźwięków uderzeniowych dla
stropów w budynkach mieszkalnych.

Wartość L’nw dla stropu

Opis

powyżej 77 dB

Strop bardzo źle izoluje od dźwięków uderzeniowych.
Strop jest nieodpowiedni dla obiektów mieszkalnych.
Rozwiązania techniczne: Stropy cienkie betonowe,
stropy drewniane belkowe, obustronnie obłożone
deską.

77 – 60 dB

Strop słabo i niezadowalająco izoluje od dźwięków
uderzeniowych. Dla uzyskania komfortu akustycznego
konieczne jest stosowanie dodatkowej podłogi
pływającej.
Rozwiązania techniczne: Stropy z płyt kanałowych,
stropy filigran, stropy z wykładziną jako warstwą
tłumiącą.

62 – 52 dB

Strop dobrze izoluje od dźwięków uderzeniowych.
Wartość minimalna dla komfortu akustycznego w
mieszkaniach.
Rozwiązania techniczne: Stropy masywne betonowe z
pływającą podłogą.

40 dB

Strop wyśmienicie izoluje od dźwięków uderzeniowych.
Wartość zalecana dla uzyskania wysokiego komfortu
akustycznego w mieszkaniu.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 34

Technologie stropowe

Uzyskanie odpowiedniej izolacyjności akustycznej od dźwięków uderzeniowych dla
powszechnie stosowanych w Polsce stropów masywnych wymaga zastosowania
dodatkowych zabiegów technicznych.

Wibroizolatory na czopach dla stropów masywnych prefabrykowanych

W masywnych stropach prefabrykowanych można zastosować elementy
sprężyste, elastomery na czopach, które pochłaniają energię akustyczną.
Elastomery dobrze ograniczają przenoszenie dźwięków na przegrody pionowe.
Słabą stroną tego rozwiązania jest nieuzyskanie odpowiedniej izolacyjności
akustycznej ze względu na grubość stropu.

Podłoga panelowa z podkładem sprężystym

Jako system wykończeniowy o estetyce drewna można zastosować panel
drewnopochodny z podkładem sprężystym. Nieprawidłowy montaż tego systemu
obniża izolacyjność akustyczną od dźwięków uderzeniowych całego stropu. Dla
skuteczności tego rozwiązania konieczna jest warstwa sprężysta pod panelem,
najlepiej z cienkiego, spienionego tworzywa sztucznego.

Tylko producenci oferujący markowy system paneli jako całość posiadają
przebadany wskaźnik podniesienia izolacyjności akustycznej

∆

L'nw. Skuteczność

metody

∆

L'nw wynosi od 8 do 12 dB.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 35

Płyty podłogowe – pływająca podłoga

Produkt ten oferują producenci płyt gipsowych. Płyta gipsowa na stropie
masywnym wraz z warstwą sprężystą tworzy pływającą podłogę. W systemach
stosowane są różne rodzaje warstw sprężystych: wełna mineralna, styropian. To
rozwiązanie daje możliwość uzyskania cienkich stropów o wysokiej izolacyjności
akustycznej od dźwięków uderzeniowych. W budownictwie mieszkalnym jest to
jeden ze sposobów uzyskania na stropie masywnym podłogi pływającej z
efektywnością całego rozwiązania na poziomie L'n,w = 56 dB. Systemy z warstwą
sprężystą mają efektywność

∆

L'nw od 6 do 18 dB.

Wylewka ciężka – pływająca podłoga

Na nośnej warstwie sprężystej (styropian, wełna mineralna) wykonuje sie 4 lub 5
cm wylewkę betonową lub jastrychową. Ciężka podłoga pływająca pozwala na
prowadzenie pod wylewką instalacji. W budownictwie mieszkalnym jest to jeden ze
sposobów uzyskania na stropie masywnym podłogi pływającej z efektywnością
całego rozwiązania na poziomie L'n,w = 56 dB. Systemy z warstwą sprężystą ze
styropianu lub wełny mają skuteczność

∆

L'nw od 18 do 26 dB

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 36

Dźwiękochłonność

Dla uzyskania komfortu akustycznego w dużych salonach należy ograniczyć
propagację dźwięku odbitego od ścian, sufitu i mebli. Ograniczenie to poprawia
jakość komunikacji i zmienia ocenę wnętrza. Powierzchnie odbijające dźwięk
powodują kontynuację propagacji dźwięku, przyczyniając się do wzrostu hałasu
pogłosowego. Hałas pogłosowy powoduje zniekształcenie informacji w dźwięku.
Powierzchnie pochłaniające "łapią" energię dźwięku i ograniczają dalsze
rozchodzenie się hałasu w pomieszczeniu. Pomieszczenia niepochłaniające energii
fali dźwiękowej padającej na ścianę i sufit stają się kolejnym źródłem
podnoszącym poziom dźwięku w pomieszczeniu o ok. 3 dB.

Wzrost poziomu dźwięku w pomieszczeniu silne odbijającym zwanym pogłosowym
jest pozorny. Bezwładność naszego ucha powoduje, że dźwięki odbite docierające z
opóźnieniem maskują w uchu dźwięk pierwotny docierający bezpośrednio od źródła
do ucha. W pomieszczeniach pogłosowych głośniejsze mówienie nie poprawia
zrozumiałości przekazu.

Parametrem określającym zdolności materiału do pochłaniania dźwięku i eliminacji
hałasu pogłosowego jest pogłosowy współczynnik pochłaniania dźwięku. Wartość
współczynnika wynosi: 0 dla materiałów odbijających, a 1,5 dla silnie
dźwiękochłonnych przestrzennych ustrojów. Wartość współczynnika jest zależna
od pasma częstotliwości.

Stosowane w budownictwie materiały dźwiękochłonne służące do eliminacji hałasu
pogłosowego są sklasyfikowane według kolejnych klas pochłaniania dźwięku. W
typowych zastosowaniach i obiektach w zupełności wystarczy stosowanie sufitów
i innych okładzin w B i C klasie pochłaniania dźwięku.

Aktualnie wyroby dźwiękochłonne, a w szczególności systemy sufitowe powinny,
zgodnie z dyrektywą UE dotyczącą wyrobów budowlanych i normami
zharmonizowanymi, mieć podany jedno liczbowy wskaźnik pochłaniania dźwięku

Informacja o tym parametrze jest zawarta w informacji handlowej o produkcie.

Wskaźnik pochłaniania dźwięku materiału i powierzchnia zastosowana do budowy i
wykończenia wnętrza domu decyduje o powstawaniu w pomieszczeniu hałasu
pogłosowego. Im więcej materiałów o silnych zdolnościach do pochłaniania dźwięku
(wartości od 0,4 do 1,0), tym mniejszy hałas pogłosowych. Hałas ten oceniany jest
poprzez czas pogłosu. Pokoje w mieszkaniu powinny mieć czas pogłosu w zakresie
od 0,6 do 1,2 s.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 37

Tabela: Przykładowe wartości pogłosowego współczynnika pochłaniania dźwięku
dla typowych materiałów budowlanych

Materiał

Pasmo częstotliwości

125

250

500

1000

2000

4000

8000

Tynk gipsowy gładź

malowany

0,01

0,02

0,03

0,04

0,03

Płyta G-K na packi

malowana

0,03

0,04

0,05

0,06

0,6

0,07

0,08

Tynk wapienny 1 cm

0,01

0,02

0,03

0,02

0,01

Szyba okienna

0,02

0,03

0,05

0,04

0,03

0,02

Deska podłogowa

drewniana

0,15

0,11

0,10

0,07

0,06

0,07

0,05

Panele podłogowe

drewnopochodne

0,20

0,13

0,11

0,08

0,05

0,04

Płytki ceramiczne

0,02

0,03

0,01

Wykładzina dywanowa 0,04

0,10

0,22

0,52

0,74

0,62

0,54

Wykładzina PCV

0,02

0,03

0,04

0,05

0,5

Zasłona

0,05

0,21

0,32

0,38

0,35

0,25

0,27

Roleta listwowa

drewniana

0,06

0,12

0,24

0,26

0,31

0,29

0,24

Fotel standardowy

0,41

0,52

0,67

0,90

1,00

0,95

Panele drewnopodobne

perforowane

0,23

0,35

0,40

0,48

0,52

0,42

0,38

Sufit systemowy w

A klasie pochłaniania

dźwięku

0,60

0,70

0,80

0,90

0,80

0,70

Sufit systemowy w

C klasie pochłaniania

dźwięku

0,30

0,40

0,50

0,60

0,50

0,40

Ściana betonowa

malowana

0,02

0,03

0,02

0,01

0,02

0,01

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 38

Warunki pogłosowe w mieszkaniu

Pogłos to zjawisko fizyczne polegające na zanikaniu w pomieszczeniu dźwięku po
wyłączeniu źródła. Zjawisko to spowodowane jest wielokrotnymi odbiciami fal
dźwiękowych od ścian pomieszczenia, w którym znajduje się źródło dźwięku.

Niekiedy pogłosem nazywamy czas, po którego upływie natężenie zanikającego
dźwięku będzie milion razy mniejsze od dźwięku pierwotnego. Istnieje także
zjawisko sztucznego pogłosu, który wytwarzany jest przy pomocy urządzeń
elektroakustycznych w celu uzyskania odpowiedniego efektu akustycznego.

W mowie potocznej słyszalne odbicie fal dźwiękowych jest nazywane echem.
Zależnie od liczby i rodzaju przeszkód echo może być pojedyncze lub wielokrotne.
Echo pojedyncze nie wymaga szerszego omówienia, gdyż znane jest ono
powszechnie. Echo wielokrotne powstaje wówczas, gdy na drodze fali dźwiękowej
znajduje się kilka przeszkód, z których każda powoduje echo pojedyncze lub też,
jeśli źródło dźwięku umieszczone jest między dwiema płaskimi i równoległymi
przeszkodami, np. w korytarzu.

Gdy odległość między płaszczyznami jest dostatecznie mała, poszczególne echa
zlewają się w jeden dźwięk. Ponieważ ucho zatrzymuje wrażenie akustyczne przez
około 1/15 s, stąd dźwięk i echo rozróżniane są jedynie wtedy, gdy echo
przychodzi z opóźnieniem większym niż 1/15 s. Jest to równoznaczne ze
spełnieniem warunku dotyczącego przebytej przez echo drogi, która musi być
dłuższa o c/15 = 344/15 = 23 m od drogi dźwięku bezpośredniego. Gdy odległość
ta jest mniejsza, ucho doznaje jedynie wrażenia przedłużania się dźwięku
pierwotnego. Negatywne działanie echa w pomieszczeniu jest postrzegane jako
hałas zakłócający.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 39

Czas pogłosu

Czas pogłosu jest łatwym do zmierzenia parametrem opisującym warunki
pogłosowe. Określa on czas, w jakim dźwięk ze źródła wzorcowego zanika w
pomieszczeniu po wyłączeniu tego źródła. Pierwotnie definicja określała czas, po
upływie którego

poziom dźwięku spadnie o 60 dB (milion razy mniejszy poziom

energii dźwięku).

Z technicznych względów łatwiejszy jest pomiar czasu zaniku dźwięku w mniejszym
zakresie spadku dynamiki. 60 dB dynamika zaniku sygnału nie jest rejestrowana
przez wiele urządzeń pomiarowych. W typowych badaniach wykonuje się ocenę
czasu zaniku o 30 dB lub 15 dB. Pomiar zanikającego sygnału z dynamiką 30 dB
jest łatwiejszy do wykonania i można go przeprowadzić technikami cyfrowymi.

Czas pogłosu jest technicznym parametrem mierzonym w pomieszczeniu, który
pozwala na ocenę warunków pogłosowych w pasmach częstotliwości. Wielkość
czasu pogłosu wyrażona w sekundach określa siłę hałasu pogłosowego.

Im dłuższy czas pogłosu, tym większy negatywny wpływ hałasu pogłosowego na
jakość przekazu słownego w pomieszczeniu. W sposób roboczy można powiedzieć,
że czas pogłosu określa czas, w jakim dźwięk trwa w pomieszczeniu. O czasie
pogłosu decyduje kubatura pomieszczenia i własności dźwiękochłonne materiałów,
z jakich wykonany jest obiekt. Do oszacowania czasu pogłosu można wykorzystać
następujący wzór:

czas pogłosu

kubatura pomieszczenia [m

]

powierzchnia o jednorodnym współczynniku pochłaniania dźwięku [m

]

pogłosowy współczynnik pochłaniania dźwięku danego materiału

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 40

Hałas pogłosowy

Niepożądany pogłos jest nazywany hałasem pogłosowym. Ten rodzaj hałasu to
wszelkie niepożądane dźwięki, które powodują zakłócenie przekazu słownego.
Hałas pogłosowy nie jest związany bezpośrednio z utratą słuchu, lecz głównie z
powstawaniem dyskomfortu wynikającego z problemów ze zrozumiałością
przekazywanych głosem informacji. Nadmierny pogłos w pomieszczeniach powoduje
niepożądany wzrost poziomu dźwięku i jego "trwanie" zakłócając rozmowę osób w
tym pomieszczeniu. Fale odbite bez strat od ścian dodają się do dźwięku
bezpośredniego powodując jego zakłócenie w uchu wynikające z niemożliwości
prawidłowego rozpoznania i interpretacji dźwięku.

Hałas pogłosowy powstaje w każdej przestrzeni ograniczonej przegrodami. Wynika
on z propagacji dźwięku napotykającego na swojej drodze ograniczające
płaszczyzny, jakimi są ściana, sufit, podłoga. Padająca fala ulega odbiciu i podąża
dalej jako fala odbita do kolejnej ściany, aby ulec kolejnemu odbiciu. Teoretycznie
w idealnym pomieszczeniu, gdzie nie występują straty dźwięku w powietrzu i nie
ma strat przy odbiciu od ścian, dźwięk może trwać nieskończenie długo. W
rzeczywistym pomieszczeniu, gdzie dźwięk jest słabo pochłaniany, trwa on kilka
sekund i może być wyraźnie, kilkukrotnie rozpoznawalny.

Przyczynami powstawania pogłosu jest tworzenie dużych, otwartych przestrzeni,
długich pomieszczeń z małą liczbą mebli, wyposażenia i elementów wystroju. Takie
klasyczne materiały wykończenia ścian, jak tynki i gładzie gipsowe silnie odbijają
dźwięk. Ciekawa, surowa architektura oszczędna w formie i elementach niesie ze
sobą konsekwencje chłodu akustycznego i powstawanie hałasu pogłosowego.

Rozwój techniki przyczynił się do stworzenia nowych materiałów dźwiękochłonnych
mających jednocześnie charakter dekoracyjny. Nowe materiały i techniki można z
powodzeniem stosować nie ograniczając architektonicznej swobody kreowania
przestrzeni mieszkania. Powstawanie hałasu pogłosowego jest cechą każdej
przestrzeni ograniczonej przegrodami.

Typowe problemy akustyczne w pomieszczeniach z nadmiernym pogłosem:

trudności ze zrozumieniem słów wypowiadanych przez rozmówcę

konieczność głośniejszego słuchania radia

konieczność oglądania telewizji z małej odległości dla zrozumienia
przekazu słownego

konieczność cichego mówienia, aby być zrozumianym

wyraźne słyszenie rozmowy z dalszej części pomieszczenia

wzmocnienie dźwięku przedmiotów upadających na podłogę

niska jakość muzyki odtwarzanej z urządzeń audio

brak wyraźnych efektów przestrzennych z systemu kina domowego

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 41

Czynniki wpływające na pogłos w pomieszczeniu

W każdej przestrzeni mieszkalnej pogłos jest wypadkową czterech czynników
podstawowych:

kubatura pomieszczenia

odległości między ścianami

materiały budowlane

liczba mebli i innych elementów dekoracyjnych

Kubatura
Kubatura pomieszczenia i jego wymiary mają silny wpływ na pogłos. Wzrost
kubatury powoduje wzrost pogłosu, lecz nie jest to związek wprost
proporcjonalny. W budowanych współcześnie domach istotne znaczenie dla
powstawania hałasu pogłosowego ma zwiększenie kubatury spowodowane
tworzeniem wysokich pomieszczeń.

Odległość między ścianami
W pomieszczeniach długich lub dużych przestrzeniach otwartych odległości między
ścianami wpływają na pogłos. Jeśli pokój ma długość 8 m, hałas pogłosowy jest
wynikiem drogi, jaką pokonuje dźwięk. Pomieszczenie długie może mieć małą
kubaturę, ale mimo to wyraźnie odczuwalny pogłos.

Materiały budowlane
Parametrem technicznym, który określa wpływ materiału na akustykę wnętrza
jest pogłosowy współczynnik pochłaniania dźwięku. Wartość tego współczynnika
wyznaczana jest laboratoryjne dla materiału w konkretnym sposobie jego
zamocowania. Oznacza to, że materiał może mieć różne zdolności do pochłaniania
dźwięku w zależności od sposobu montażu. Wartość parametru waha się w
przedziale wartości od 0 do 1,5 i jest bezwymiarowa.

Liczba mebli i innych elementów dekoracyjnych
Meble stanowią elementy dźwiękochłonne poprawiając akustykę wnętrza. We
współczesnych, dużych pomieszczeniach liczba mebli jest znikoma, dlatego nie
wpływają one na korektę akustyki wnętrza. Takie elementy wystroju jak obrazy,
rzeźby, zasłony również korygują pogłos w pomieszczeniu. Dekoracje muszą
pokrywać co najmniej 10 % powierzchni ścian i sufitu, aby miały wpływ na hałas
pogłosowy.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 42

Tabela: Ocena warunków pogłosowych w mieszkaniu według oceny wartości
czasu pogłosu RT. W tabeli podano wartości czasu pogłosu dla pasma 1 000 Hz.

Czas pogłosu

[s]

Warunki pogłosowe -

ocena subiektywna

powyżej 2,50

bardzo złe warunki pogłosowe, wyraźnie i kilkukrotnie
słyszany dźwięk pierwotny, hałas pogłosowy zakłóca do 70
% wypowiadanych fraz, konieczność cichego mówienia dla
zrozumienia przez rozmówcę

2,50 - 1,80

złe warunki pogłosowe, wyraźnie słyszalne powielenie
dźwięku pierwotnego, duże zakłócenie wypowiedzi, około
50% niezrozumiałość wypowiadanych fraz, silny wpływ
hałasu pogłosowego na jakość dźwięku z urządzeń audio

1,80 - 1,20

słabe warunki pogłosowe, chłód akustyczny, wpływ hałasu
pogłosowego na jakość dźwięku z urządzeń audio,
zakłócenie zrozumiałości wypowiedzi na poziomie 40 %
wypowiadanych fraz

1,19 - 0,80

zadowalające warunki pogłosowe, akceptowalny wpływ
hałasu pogłosowego na jakość dźwięku, duża zrozumiałość
wypowiadanych fraz, w połączeniu z kolorami pomieszczenie
odbierane jest jako "żywe" akustycznie

0,80 - 0,60

optymalne warunki pogłosowe, brak wpływu hałasu
pogłosowego na zrozumiałość wypowiadanych fraz, ciepło
akustyczne, warunki jak dla salonów z kinem domowym i
urządzeniami audio, warunki dla "żywych" akustycznie
pomieszczeń kina domowego

0,60 - 0,40

wyśmienite warunki pogłosowe, parametry zalecane do
pomieszczeń kina domowego i pokojów odsłuchowych, gdzie
duże znaczenie ma jakości dźwięku z urządzeń audio

poniżej 0,40

warunki specjalne dla pomieszczeń prywatnego studia
nagrań, kina domowego, pomieszczenia odsłuchu wysokiej
jakości sprzętu audio; w pomieszczeniach do odsłuchu audio
czas pogłosu powinien być równomierny we wszystkich
pasmach częstotliwości od 32 Hz do 16 000 Hz

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 43

Technologie okładzin dźwiękochłonnych

Do eliminacji hałasu pogłosowego w mieszkaniach stosuje sie różne technologie w
zależności od możliwości technicznych i oczekiwań estetycznych.

Bezpośrednia okładzina ścienna i sufitowa
System korekcji własności pogłosowych oparty jest na klejeniu na powierzchnie
ścian lub sufitu bazowego panelu dźwiękochłonnego z wełny mineralnej. Na panel
natryskiwana jest warstwa tynku dekoracyjnego. Cienkowarstwowy tynk mineralny
wzmacniany jest flizeliną z włókna szklanego.

System ze względu na swoje własności dobrze eliminuje pogłos w szerokim paśmie
częstotliwości. Możliwość tworzenia form przestrzennych zwiększa rozproszenie
fali dźwiękowej co powoduje dodatkową poprawę pola akustycznego w
pomieszczeniu. Własności dźwiękochłonne zależą od grubości panelu bazowego.
System pozwala na budowę pułapek basowych.

System przeznaczony jest do pomieszczeń, w których należy kreować warunki
pogłosowe pod wymagania urządzenia audio. Wyśmienicie nadaje się do kin
domowych. W salonach z kinem domowym można w systemie tworzyć
architektonicznie rozbudowane układy dźwiękochłonne eliminujące odbicia fali
dźwiękowej za widzem. System oferuje duże możliwości kompozycji
architektonicznych.

Panel bazowy klejony jest do ściany kontaktowym klejem technicznym. Barwienie
uzyskuje się poprzez natrysk tynku barwionego w masie. Dostępna jest szeroka
gama barw wg wzornika NCS oraz lazury i woski. Przemalowywanie pogarsza
własności dźwiękochłonne.

Opis: 1- panel bazowy, 2- flizelina z natryskiem tynku dekoracyjnego

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 44

Sufit perforowany
System korekcji własności pogłosowych oparty na wykonaniu odsuniętego od
stropu sufitu z perforowanych paneli gipsowych, drewnianych lub
drewnopochodnych. W zależności od producenta sufit ma różną konstrukcję oraz
panele o różnej perforacji.

System pochłania dźwięk selektywnie. Własności dźwiękochłonne uzależnione są
od rodzaju perforacji. Dla podniesienia pochłaniania dźwięku na strop nabijana
jest miękka wełna mineralna. Pustka powietrzna za panelem przyczynia się do
zwiększenia pochłaniania dźwięków w paśmie niskich częstotliwości.

System przeznaczony jest do pomieszczeń dedykowanych na kino domowe i
salonów z funkcją kina domowego. W panelu gipsowym można osadzać lampy, a
także montować głośniki, windę do projektora.

Panel bazowy mocowany jest mechaniczne do konstrukcji sufitowej. Barwienie
uzyskuje się poprzez malowanie lub stosowanie laminowanych paneli
drewnopodobnych. Przemalowywanie nie pogarsza własności dźwiękochłonnych.

Opis 1- zawiesie, 2- profil sufitowy, 3- panel dźwiękochłonny, 4- profil przy
ścienny

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 45

Gruba, ścienno-sufitowa okładzina panelowa
System korekcji własności pogłosowych oparty jest na panelach dźwiękochłonnych
z wełny mineralnej odsuniętych od ściany. System stosowany jest jako okładzina
ścienna lub sufitowa.

Ze względu na swoje własności system dobrze eliminuje pogłos w wąskim zakresie
częstotliwości. Pustka powietrzna za panelem przyczynia się do zwiększenia
pochłaniania dźwięków w paśmie niskich częstotliwości.

System przeznaczony jest do nowoczesnych, jednobarwnych pomieszczeń kina
domowego. Przestrzeń za panelem pozwala na prowadzenia instalacji audio,
oświetlenia i sterowania. W salonach z funkcją kina domowego można w tym
systemie wykonać ustrój dźwiękochłonny akcentujący architekturę wnętrza
pomieszczenia. W tym systemie można tworzyć ciekawe kompozycje przestrzenne
i kolorystyczne.

Panel dźwiękochłonny w konstrukcji metalowej barwiony jest tynkiem natryskowym
wg wzornika NCS. Panele dostępne są w 2000 barw. Konstrukcja barwiona jest
lakierem wg wzornika RAL.

Opis: 1- panel dźwiękochłonny, 2- flizelina z tynkiem, 3- profil konstrukcji,
4- profil przyścienny, 5- konstrukcja wsporcza

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 46

Cienka, ścienno-sufitowa okładzina panelowa

System korekcji własności pogłosowych oparty jest na laminowanych,
perforowanych panelach dźwiękochłonnych z wełną mineralną za panelem. System
stosowany jest jako okładzina ścienna lub sufitowa.

Że względu na swoje własności system dobrze eliminuje pogłos w wąskim
zakresie częstotliwości. Pustka powietrzna za panelem przyczynia się do
zwiększenia pochłaniania dźwięków w paśmie niskich częstotliwości. System można
stosować w połączeniu z bezspoinowym sufitem dźwiękochłonnym.

System przeznaczony jest do pomieszczeń kina domowego, gdzie duże znaczenie
mają dekoracyjne walory. W kinach służą do budowy okładzin maskujących
prowadzenie instalacji. W salonach z funkcją kina domowego można budować
miejscowe ustroje dźwiękochłonne wkomponowane w architekturę wnętrza
pomieszczenia. System oferuje duże możliwościmi tworzenia ciekawych kompozycji
architektonicznych.

Panel dźwiękochłonny w konstrukcji metalowej barwiony jest wg RAL. Panele
laminowane drewnopodobne dostępne są w bogatej gamie wzorów klasycznych i
egzotycznych. Panele są również dostępne w nowoczesnych wzorach
metalizowanych i ryflowanych. Kolorystyka ograniczona jest do wzorów laminatów
dostępnych na rynku.

Opis: 1- panel dźwiękochłonny, 2- panel perforowany, 3- profil główny,
4- profil przyścienny, 5- konstrukcja wsporcza

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 47

Wyposażenie techniczne

Urządzanie techniczne jest układem fizycznym transportującym lub
przetwarzającym energię i materię. W budynkach mamy do czynienia z transportem
np. świeżego powietrza oraz przetwarzaniem np. gazu ziemnego na ciepło.

Ze względu na naturę przetwarzana energii urządzenia generują hałas i drgania,
które są procesem ubocznym wszelkich procesów energetycznych. Powstawanie
drgań i hałasu wynika z własności fizycznych masy oraz sztywności układu
mechanicznego oraz ilości masy i przetwarzanej energii.

Rodzaje wyposażenia technicznego
- trwale związane z obiektem
- używane do funkcjonowania obiektu, nietrwale związane z obiektem
- wprowadzane przez użytkowników obiektu

Przeznaczenie urządzenia i sposób jego użytkowania decyduje o ocenie urządzenia
jako uciążliwego, hałaśliwego.

Urządzenie trwale zawiązane z obiektem
Urządzenia trwale związane z obiektem są urządzeniami konstrukcyjnie związanymi
z budynkiem. Tworzą z nim integralną całość, a założony sposób funkcjonowania
obiektu bez tych urządzeń byłby zakłócony.

Do hałaśliwych urządzeń z tej grupy i występujących w budynkach mieszkalnych
należą:
- windy
- urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne
- pompy, piece
- lampy i osprzęt oświetleniowy
- centralne systemy odkurzania

Urządzenia nietrwale związane z obiektem
Urządzenia te są potrzebne do prawidłowej i sprawnej obsługi obiektu, lecz nie
są z nim trwale związane, zwykle są w nim magazynowane. Urządzenia te
wykorzystywane są do wykonywania czynności potrzebnych do funkcjonowania
obiektu. Jednak realizacja tych zadań nie musi odbyć się za pomocą urządzeń
mechanicznych i można je zastąpić „sprzętem ręcznym”. Brak tych urządzeń nie
wpływa na funkcjonowanie obiektu.

Do hałaśliwych urządzeń z tej grupy i występujących w budynkach mieszkalnych
należą głównie maszyny do pielęgnacji zieleni wokół obiektu:

•

moto kosy

•

kosiarki do trawy

•

dmuchawy

•

piły łańcuchowe

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 48

Urządzenia wprowadzane przez użytkowników
Urządzenia te służą funkcjonowaniu obiektu, lecz osobom wykonującym czynności
w obiekcie. Urządzenia te zależą do aktualnego sposobu użytkowania obiektu lub
jego części, czy konkretnego pomieszczenia.

Do hałaśliwych urządzeń z tej grupy należą:
- urządzenia komunikacji

telefony
wewnętrzne systemy komunikacji
komputery

- urządzenia gospodarstwa domowego

pralki, wirówki, suszarki bębnowe
lodówki, agregaty chłodnicze
kuchenne urządzenia mechaniczne do przygotowania żywności

- wentylatory przenośne i sufitowe

Problemy z hałasem wyposażenie technicznego
Należy wybrać urządzenia wyposażenia technicznego cechujące się najmniejszą
emisją hałasu do budynku. Struktura budynku powinna być odpowiednio dobrana do
obciążenia hałasem od wyposażenia technicznego.

Problemy w obiektach

stosowanie głośnych urządzeń nie posiadających przebadanych parametrów
emisji hałasu.

błędny dobór sufitu (sufit dźwiękochłonny) bez określonego parametru
izolacyjności akustycznej dla ograniczenia przenoszenia hałasu z
przestrzeni między stropowej do pomieszczeń

niedostosowanie izolacyjności akustycznej przegród w pomieszczeniach
technicznych do obciążenia hałasem zainstalowanego urządzenia

nieinstalowanie tłumików drgań i kompensatorów odkształceń i innych
tłumików na instalacji

mocowanie urządzeń technicznych do przegrody w sposób bezpośredni do
konstrukcji budynku lub za pomocą nienośnych wibroizolacji

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 49

Pomieszczenie techniczne w budynku mieszkalnym

W pomieszczeniach technicznych znajdujących się wewnątrz budynku dopuszczalny
jest poziom dźwięku, przy jakim nie są potrzebne specjalistyczne rozwiązania, nie
powinien przekroczyć wartości 60 dBA. Jeśli poziom ten jest większy, konieczne
jest stosowanie przegród o wyższej izolacyjności akustycznej, czy stosowanie
innych zabezpieczeń specyficznych dla urządzenia.

Urządzenia hałaśliwe należy tak lokalizować, aby generowany przez nie poziom
hałasu nie wpływał na osoby w pomieszczeniach sąsiednich. Zabrania się
lokalizowania sypialni za ścianą pomieszczenia technicznego. Pomieszczenia
techniczne, zwłaszcza z urządzeniami o głośności powyżej 60 dBA, nie powinny
znajdować się w bezpośrednim sąsiedztwie pomieszczeń przeznaczonych do
stałego pobytu osób, snu, nauki. Pomieszczenia techniczne należy separować
innymi pomieszczeniami. Separacja pomieszczeń wymagających komfortu od
pomieszczeń hałaśliwych powinna być realizowana na etapie projektu
architektonicznego.

Pomieszczenia techniczne należy dodatkowo wyłożyć wewnątrz materiałem
dźwiękochłonnym w celu eliminacji hałasu pogłosowego, jaki tworzy pomieszczenie
nieadaptowane akustycznie. Pogłosowe pomieszczenie techniczne staje się
pozornym źródłem podnosząc poziom dźwięku wewnątrz pomieszczenia o 3 – 5 dB.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 50

Hałas wyposażenia technicznego

Urządzenia techniczne wprowadzają do budynku hałas dwiema drogami:

droga powietrzna

droga materiałowa

Powietrzna
Emisja od zespołu napędowego poprzez obudowę, transport hałasu instalacją.
Materiałowa
Przenoszenie drgań na konstrukcję budynku posadowieniem oraz poprzez
wzbudzenie od drgań instalacji.

Informacje o emisji hałasu urządzeń technicznych powinny znajdować się w opisie
technicznym. Takie wymagania nakładają na producentów dyrektywy UE
wprowadzone do stosowania polskimi aktami prawnymi.

Urządzenia domowego użytku
Dyrektywa UE:

86/594/EWG

Polski akt prawny wprowadzający:

Dz. U. Nr 132/2003, poz. 1228

Emisja hałasu przez elektryczne urządzenia gospodarstwa domowego

Wszelkie urządzenia mechaniczne z napędem
Dyrektywa UE:

19 98/37/WE

Polski akt prawny wprowadzający:

Dz. U. Nr 91/2003, poz. 858

Bezpieczeństwo maszyn

Obowiązek oznaczenia emisji hałasu dla urządzeń mechanicznych służących do
pielęgnacji ogrodów wprowadza ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 26
marca 2002 r. w sprawie wymagań zasadniczych dla urządzeń używanych na
zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska.
(Dz. U. z dnia 21 maja 2002 r.).

Nabywca jakiegokolwiek urządzenia ma prawo do poznania wielkości emisji hałasu.
Obowiązek deklarowania wartości emisji LwA w konkretnych wartościach
decybelowych dotyczy każdego producenta i importera urządzeń mechanicznych.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 51

Tabela: Uciążliwość urządzenia a deklarowana wartość emisji hałasu.

Deklarowany poziom emisji

hałasu LwA

Opis

20 - 30 dB

Bardzo ciche urządzenia słyszalne tylko w nocy
przy obniżonym tle akustycznym.

30 dB - 40 dB

Urządzenia ciche, nieuciążliwe, słabo słyszalne
podczas pracy. Urządzenia emitujące szum
jednostajny, modulowany; przy tak niskim poziomie
mogą być oceniane jako uciążliwe.

40 - 50 dB

Urządzenia słyszalne, rozpoznawalne źródła
hałasu. Poziom akceptowalny za dnia.

50 - 60 dB

Urządzenia głośne. Generują maksymalne
obciążenie hałasem, jakie jest dopuszczalne w
budynkach mieszkalnych ze względu na
izolacyjność akustyczną przegród.

65 - 75 dB

Urządzenia głośne, zakłócające zrozumienie
rozmowy; wymagane głośniejsze mówienie podczas
komunikacji. Hałas urządzeń może docierać do
sąsiada przez przegrodę.

80 dB i więcej

Głośność urządzenia, przy którego użytkowaniu
należy - zgodnie z przepisami - stosować
zabezpieczenia dla ochrony przed hałasem.
Dotyczy np. mechanicznych urządzeń do pielęgnacji
ogrodów.

75 – 85 dB

Urządzenia bardzo głośne. Hałas zakłócający
komunikację słowną. Działanie takich urządzeń
w mieszkaniu jest uciążliwe dla mieszkańców i
sąsiadów, powoduje zmęczenie, a nawet
uszkodzenie słuchu.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 52

Techniki eliminacji wpływu hałasu wyposażenia technicznego

Lokalizacja pomieszczenia technicznego
Pomieszczenia techniczne nie powinny znajdować się w bezpośrednim sąsiedztwie
pomieszczeń przeznaczonych do stałego pobytu osób, snu, nauki. Należy je
separować innymi pomieszczeniami.

Indywidualne elementy
Jednym ze sposobów eliminacji hałasu od wyposażenia technicznego jest
stosowanie indywidualnych elementów, do których należą np. tłumiki drgań. Dobór
tych elementów jest uzależniony od warunków obiektowych i działania urządzenia.

Podstawa wibroizolacyjna
- dostosowana nośnością do ciężaru urządzenia
- dostosowana tłumieniem drgań do wymuszenia

Uchwyt sprężysty
- dostosowany do rzeczywistej amplitudy drgań instalacji

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 53

Zabudowa urządzeń
Zabudowa urządzeń z napędem jest jedną ze skuteczniejszych metod eliminacji
hałasu od wyposażenia technicznego zarówno w zakresie emisji do środowiska jak
i emisji do pomieszczeń. Zabudowa powinna być tak dobrana, aby pozwalała na
prawidłowe funkcjonowanie urządzenia, lecz nie powodowała np. przegrzewania.

Projektowanie instalacji
W przypadku odpowiedniego projektowania instalacji można regulować wieloma
czynnikami zmniejszając uciążliwość hałasu od wyposażenia technicznego.

dobór parametrów pracy dla uzyskania oczekiwanych wydajności bez
zwiększania ilości energii przetwarzanej na hałas np. zmniejszenie
prędkości przepływu powietrza w systemach wentylacyjnych

projektowanie instalacji nie stającej się nowym źródłem dźwięku podczas
pracy na skutek powstawania rezonansów i wzbudzeń

stosowanie technologii wykonania i układu instalacji przyczyniających się
do zmniejszenia poziomu hałasu własnościami fizycznymi i układem
instalacji

montowanie na instalacji elementów sprężystych eliminujących przenoszenie
drgań

projektowanie kompensacji odkształceń termicznych instalacji

stosowanie systemowych tłumików hałasu, jakie oferują producenci

Dobór urządzeń na etapie projektu budowlanego jest najbardziej skuteczną metodą
eliminacji hałasu od wyposażenia technicznego. Wyraźny zapis w projekcie
budowlanym w postaci artykulacji co do poziomu emisji hałasu przez urządzenie
jak i ilości hałasu docierającego do pomieszczeń jest wskazaniem dla pozostałych
uczestników procesu inwestycyjnego.

W projekcie budowlanym powinny znaleźć się informacje o dopuszczalnym hałasie
urządzeń oraz dopuszczeniu urządzeń bardziej hałaśliwych ze względu na
zaprojektowanie przegród o wyższej izolacyjność akustycznej.

Istnienie wskazań w projekcie budowlanym nakłada na branżystę - projektanta
instalacji zapewnienie uzyskania takiego efektu, jaki założył architekt. Projekt
wykonawczy powinien zawierać szczegółowe dane techniczne i rozwiązania,
oszacowanie parametrów oraz dobór odpowiednich urządzeń. Prawo budowlane
wymaga dokonania odpowiednich zapisów w projekcie budowlanym.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 54

Wymagania akustyczne dla wielorodzinnych domów mieszkalnych

Wiedzę techniczną o komforcie akustycznym zgodnie z prawem budowlanym
zawierają przywoływane przez to prawo normy. Poniżej znajdują się wielkości,
jakie należy uzyskać w budynkach w zakresie ochrony przed hałasem.

Tabela: Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku wg normy PN-87/B-02151/02.

Przeznaczenie

pomieszczenia

Dopuszczalny

równoważny

poziom dźwięku

A hałasu

przenikającego

do pomieszczenia

od wszystkich

źródeł łącznie

LAeq,

[dB]

Dopuszczalny poziom dźwięku A

hałas przenikającego do

pomieszczeń od wyposażenia

technicznego budynku oraz innych

urządzeń w budynku i poza

budynkiem

średni poziom

dźwięku A, (LAm)

przy hałasie

ustalonym lub

równoważny

poziom dźwięku

A (LAeq) przy

hałasie nie

ustalonym,

[dB]

maksymalny

poziom dźwięku

(LAmax), przy

hałasie nie

ustalonym,

[dB]

w dzień w noc w dzień w noc w dzień w noc

Pomieszczenia

mieszkalne w

budynkach

mieszkalnych

Tabela: Wymagane parametry przegród dla domów jednorodzinnych w zabudowie
bliźniaczej wg normy PN-B/02151/03: 1999.

Lp.

Przegroda

Wskaźnik izolacyjności

akustycznej

przegrody w [dB]

R'A1min

L'nwmax

Ściany między mieszkaniami w budynkach

szeregowych i bliźniaczych

52 -55

2 Stropy w budynkach szeregowych i bliźniaczych

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 55

Tabela: Wymagane parametry przegród dla wielorodzinnych domów mieszkalnych
wg normy PN-B/02151/03: 1999.

Przegroda

Wskaźnik izolacyjności akustycznej

przegrody w [dB]

Stropy

Ściany

bez drzwi

Drzwi

R'A1min L'nwmax R'A1min

R'A1

Wszystkie

pomieszcz-

enia

mieszkania

wszystkie pomieszczenia

przyległe do mieszkania

korytarze, klatki

schodowe

pomieszczenia techniczne

wyposażenia

instalacyjnego budynku

sklepy, punkty usługowe

o poziomie dźwięku do 70

dBA

punktu usługowe o

poziomie dźwięku ponad

70 dBA

55 - 60 48 -53

55 - 60

kawiarnie, jadłodajnie,

restauracje

55 - 60 48 - 53 55 - 60

7
8

Pokój

pomieszczenia sanitarne

w tym samym mieszkaniu

wszystkie pomieszczenia

poza pomieszczeniami

sanitarnymi

45 - 51

30 -35

Dopuszczalny poziom drgań w budynkach mieszkalnych
Skorygowana wartość przyspieszenia a

w oś z = 0.005 ms

-2

oś xy = 0.0036 ms

-2

Zgodnie z normą PN -88 B- 02171 Ocena wpływu drgań na ludzi w budynku.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 56

Standardy akustyczne domów jednorodzinnych zawarte w normach

Ujednolicenie formy prezentacji wymagań technicznych realizacji obiektu daje
możliwości budowania budynków o wysokiej jakości akustycznej. Jednolita forma
pozwala na weryfikację inwestycji w sposób nie podlegający dyskusji i jest
akceptowana przez uczestników procesu inwestycyjnego. Stosowanie kryteriów
parametrycznych i technicznych eliminuje z procesu inwestycji subiektywizm i
niejednoznaczność. Łatwiej jest budować dom wiedząc, jakie są wymagania
zleceniodawcy.

Standaryzacja jest jedną z technik tworzenia łatwego do zastosowania i
akceptowanego przez strony systemu opisywania parametrów obiektu. Stosowanie
norm jest jednak dobrowolne. Jeśli strony się umówią, kryteria oceny i parametry
użytkowe mogą być znacznie ostrzejsze niż zaproponowane w normach, czy prawie
budowlanym. W budownictwie indywidualnym również celowe jest stosowanie
standaryzacji, podobnie jak to jest w przypadku budynków użyteczności publicznej.

Informacja o standardzie akustycznym domów jednorodzinnych znajduje się w
normie PN-B/02151/03: 1999, dotyczącej izolacyjności akustycznej elementów
budowlanych. Wymaganie dotyczące komfortu akustycznego domu inwestor zawiera
w umowie poprzez np. podanie standardu akustycznego, w jakim ma zostać
zaprojektowany i wykonany budynek.

Stosując informację techniczną z wymienionej wyżej normy ułatwiamy postawienie
zadania, a także dajemy architektowi i wykonawcy odpowiedni materiał techniczny
dla opracowania projektu i wykonania budynku. Powołanie się na normę pozwala
uniknąć subiektywizmu. Jednocześnie wskazuje się na techniki weryfikacji
parametrów w istniejącym obiekcie. Zgodnie z normą PN-B/02151/03: 1999
występują trzy standardy akustyczne domów jednorodzinnych.

Standardy akustyczne domów jednorodzinnych:
podwyższony, podstawowy, obniżony, z nieokreślonymi parametrami.

Tabela: Techniczne parametry przegród dla domów jednorodzinnych o różnym
standardzie akustycznym wg normy PN-B/02151/03: 1999.

Przegroda

Wskaźnik izolacyjności akustycznej przegrody w

zależności od standardu budynku [dB]

Standard podstawowy Standard podwyższony

R'A1min

L'nwmax

R'A1min

L'nwmax

Stropy pomiędzy

pomieszczeniami

mieszkalnymi

Ściany bez drzwi między

pokojami

3 Ściany między pokojami a

pomieszczeniami sanitarnymi

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 57

Indywidualne standardy akustyczne domów jednorodzinnych

Chcąc wybudować dom o wyższej jakości akustycznej niż przewiduje prawo
budowane należy postawić wyższe wymagania. Należy jednak podać konkretne
parametry, jakich się oczekuje i które można zmierzyć. Można to określić jako
indywidualny standard inwestora. Podaje się wtedy tylko dwa parametry
akustyczne.

Parametry akustyczne podawane przy stawianiu indywidualnych wymagań:

- poziom dźwięku
- czas pogłosu

Takie postawienie zadania nakłada na projektanta konieczność pełnej oceny
warunków realizacji inwestycji. Budynek jest oceniany pod kątem obciążenia
hałasem środowiskowym, jak i wewnętrznym z uwzględnieniem np. pomieszczenia
kina domowego i jego wpływu na komfort akustyczny w pozostałych
pomieszczeniach, a w szczególności w sypialniach. Takie podejście pozwala na
różny, indywidualny kontakt z dźwiękiem nie zakłócając życia innych domowników.

Dla zapewnienia dobrych warunków pogłosowych (echo, chłód akustyczny) już na
etapie projektu oceniana będzie kubatura pomieszczeń i zastosowane materiały.
Nie trzeba będzie rozwiązywać problemów, które zwykle zauważane są dopiero po
zamieszkaniu, a jakie występują w dużych przestrzeniach pokojów dziennych, czy
salonów połączonych z otwartą kuchnią.

Indywidualne postawienie wymagań projektantowi, jak i wykonawcy zawarte w
umowie jest skuteczną gwarancją odpowiedniego komfortu akustycznego w
mieszkaniu. Architekt, czy wykonawca wiedzą również czego się od nich oczekuje,
jakie są wymagania i z czego będą rozliczani. To znacznie ułatwia pracę i wybór
odpowiednich rozwiązań technicznych, konstrukcyjnych, które zagwarantują
spełnienie wymagań inwestora.

Podane w tabeli poniżej indywidualne parametry komfortu akustycznego, jakie
określi inwestor można zweryfikować technikami pomiarowymi. Jest to o tyle
ważne, że eliminuje subiektywny odbiór efektu pracy projektanta i wykonawcy.
Ocena jakości „na słuch” nie jest wiarygodna i może być podważana przez obie
strony. Wytyczne czasu pogłosu, jak i poziomu dźwięku podają polskie normy.
Normy nie są obowiązkowe do stosowania, dlatego w umowie musi być zawarta
informacja, że wiedza techniczna o sposobie kontroli obiektu akceptowana przez
obie strony jest zawarta w polskich normach.

Zastosowanie do oceny pomieszczenia procedur stworzonych przez instytucję
państwową jest najlepszym podejściem. Państwo tworzy system normalizacji dla
ułatwienia życia obywatelom. Procedury zawarte w normach są wiarygodne,
przetestowane i co najważniejsze powtarzalne.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 58

Tabela: Indywidualne standardy komfortu akustycznego domów.

Rodzaj mieszkania/domu

Poziom dźwięku dla

wszystkich pomieszczeń

oceniany bez

wyposażenia

użytkownika

Czas pogłosu dla

wszystkich pomieszczeń

bez mebli i wyposażenia

O wysokim komforcie

akustycznym

max 20 dBA

0,60 – 0,80 s

O standardowym komforcie

akustycznym

max 30 dBA

0,80 – 1,20 s

Normy pomiarowe

Dla kontroli efektów i uzyskania odpowiedniego komfortu akustycznego należy
przeprowadzić pomiary najlepiej wg sprawdzonych procedur opisanych w polskich
normach.

Poziom dźwięku w pomieszczeniach mierzony jest w oparciu o wytyczne z normy
PN-87/B-02156 Akustyka budowlana. Metody pomiaru poziomu dźwięku A w
budynkach.

Pomiar czasu pogłosu i ocena warunków pogłosowych dokonywana jest w oparciu
o wytyczne z normy PN-EN ISO 3382:2001 Akustyka. Pomiar czasu pogłosu
pomieszczenia w powiązaniu z innymi parametrami akustycznymi.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 59

Obowiązki Inwestora

W procesie inwestycyjnym występuje kilku uczestników, jednak głównym, gdyż
wydającym fundusze i podejmującym decyzje, jest Inwestor. Poziom jego
świadomości i wiedzy determinuje jakość całego przedsięwzięcia. W zależności od
zakresu i poziomu swojej wiedzy inwestor stawia wymagania pozostałym
uczestnikom procesu budowanego.

Od strony prawnej obowiązki Inwestora określa prawo budowlane.
Dz.U.00.106.1126 ogłoszony dnia 5 grudnia 2000 r. Prawo budowlane. USTAWA
z dnia 7 lipca 1994 r. (tekst jednolity)

Rozdział 1 Przepisy ogólne
Art. 18.
1. Do obowiązków inwestora należy zorganizowanie procesu budowy przez
zapewnienie opracowania projektów oraz wykonania i odbiorów robót
budowlanych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.

2. Inwestor może ustanowić inspektora nadzoru inwestorskiego na budowie.

3. Inwestor może zobowiązać projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego.

Jeżeli świadomość inwestora jest dostatecznie wysoka, to jest on w stanie
odpowiednio zorganizować realizację inwestycji dobierając specjalistów.

W takim przypadku posiadane środki finansowe zostaną zainwestowane w
odpowiedni sposób w dobry projekt i dobre technologie. Dobry i komfortowy
akustycznie dom nie jest droższy od budynku o niskim standardzie. Współczesne
technologie oferują szeroki zakres rozwiązań technicznych, które w zależności od
warunków architektoniczno-urbanistycznych potrafią zagwarantować spełnienie
oczekiwań przyszłych użytkowników. Wybór technologi realizacji obiektu musi być
świadomy i podyktowany rachunkiem ekonomicznym.

Brak wyraźnej artykulacji potrzeb ze strony inwestora jest jedną z przeszkód w
uzyskaniu komfortu akustycznego. Sytuacja niepełnej artykulacji oczekiwań może
prowadzić do niepotrzebnych konfliktów wynikających z rozbieżności pomiędzy
mieszkaniem oczekiwanym a uzyskanym. Precyzyjnie spisana umowa zawierająca
założenia techniczne przyszłego budynku jest podstawą prawidłowych relacji
między uczestnikami procesu inwestycyjnego. Umowa już z projektantem pozwoli
uniknąć w przyszłości wszelkich konfliktów, nawet tych podczas samej realizacji.

Bez ogólników
Zakres realizacji inwestycji powinien być precyzyjny i nie zawierać ogólnikowych
stwierdzeń. Nie powinien być zdawkowy i sprowadzać się tylko do tytularnych
słów "akustyka budowlana". Zdawanie się na prawo nie jest również prawidłowe.
Jeśli chcemy mieć komfortowy akustycznie dom, nie możemy domyślnie zakładać,
że budynek wykonany zgodnie z prawem będzie nam odpowiadał. Aktualnie polskie

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 60

przepisy prawa nie przystają do oczekiwań ludzi. Inną ułomnością są przepisy
nieprzewidujące obciążenia hałasem środowiskowym i bytowym, jaki współcześnie
występuje. Przykładem jest norma dotycząca izolacyjności ścian zewnętrznych,
której zakres kończy się przy obciążeniu hałasem na poziomie 75 dB. W
aglomeracjach miejskich hałas obciążający budynki wynosi 80 – 85 dB.

Dane dotyczące lokalizacji
Inwestor powinien sprawdzić miejsce lokalizacji obiektu. W wytycznych dla
projektanta powinien zawrzeć informacje, jakie zdobył o warunkach akustycznych
w miejscu lokalizacji. W wymaganiach dla obiektu należy zawrzeć uwagę o
konieczność oceny warunków rzeczywistych obciążenia budynku hałasem
środowiskowym aktualnym i prognozowanym. Część informacji o hałasie w miejscu
lokalizacji zawierają warunki zabudowy, ale tylko w przypadku, kiedy jest to
obszar ograniczonego użytkowania w rozumieniu ustawy o ochronie środowiska.
Jeśli lokalizacja budynku jest obciążona hałasem np. sąsiedniego zakładu pracy, to
informacje o poziomie tego hałasu powinny być zawarte w danych np.
wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego.

Oczekiwane parametry (liczbowo)
Inwestor powinien określić przeznaczenie wszystkich pomieszczeń, ogólny zakres
nasycenia wyposażeniem technicznym poprzez podanie funkcji użytkowych, jakie to
wyposażenie ma realizować. Inwestor w umowie zawiera konkretne parametry
techniczne wnętrz. Wskazane jest podanie dla pomieszczeń wartości oczekiwanego
poziomu dźwięku i czasu pogłosu.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 61

Zawartość projektu architektonicznego

Sposób prezentacji informacji o obiekcie w projekcie architektonicznym określa
prawo budowlane aktem prawnym rangi rozporządzenia: ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego
zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. z dnia 10 lipca 2003 r.). W tym
rozporządzeniu określono, jakie informacje z zakresu akustyki architektonicznej
należy zawrzeć w dokumentacji architektonicznej, jaka jest składana do
pozwolenia na budowę.

Zgodnie z tym rozporządzeniem w projekcie powinny znajdować się informacje o
wpływie hałasu na osoby, technikach ograniczenia wpływu hałasu na człowieka i
środowisko, poziomie emisji hałasu do środowiska. Zapisy rozporządzenia co do
zawartości dokumentacji budowlanej w zakresie ochrony przed hałasem nie są
jednoznaczne i pozostawiają architektowi szeroki obszar do różnej interpretacji,
co tak naprawdę zawierać powinien konkretny projekt budowlany i projekt
wykonawczy.

Sposób prezentacji informacji o parametrach akustycznych nie jest w
podręcznikach budowniczych szczegółowo opisany. Nadmiar informacji na rysunkach
zaciemnia obraz całości projektu. Wykonywanie dodatkowej, odrębnej dokumentacji
często nie jest celowe ze względu na wielkość inwestycji i ogólny koszt w
stosunku do kosztów np. dokumentacji typowej.

Sposoby przedstawiania zagadnień akustyki w projektach architektoniczno-
budowlanych:

Weryfikacja specjalisty
Metoda oparta na kontroli, audycie projektu przez osobę posiadającą stosowną
wiedzę techniczną oraz doświadczenie zawodowe. Weryfikacja taka jest celowa,
zwłaszcza w przypadku małych obiektów, remontów, przebudów. W ramach
weryfikacji proponowane są zamienne rozwiązania techniczne. Ocena zamyka się
krótką notatką dołączaną do dokumentacji. Wszelki korekty, jeśli jest to celowe,
na projekt nanosi projektant główny.

UWAGA: Polskie prawo budowlane nie przewiduje oddzielnych funkcji
technicznych z zakresu akustyki w budownictwie (jak to jest w przypadku
architektów i konstruktorów). W związku z tym na terenie Polski nie ma osób
uprawnionych w świetle prawa budowlanego do wykonywania takich czynności,
gdyż państwo polskie nie przyznaje takich uprawnień.

Uzupełnienie projektu architektonicznego
Uzupełnienie projektu stanowi wprowadzenie szczegółowych informacji o
parametrach akustycznych do projektu architektoniczny w części opisowej i
rysunkowej. Takie postępowanie jest wskazane w przypadku małych obiektów,
szczególnie domów jednorodzinnych lokalizowanych w obszarach ograniczonego
użytkowania ze względu na hałas środowiskowy. W wielorodzinnych obiektach

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 62

mieszkalnych pełna informacja o stanie technicznym obiektu pozwala klientom na
świadomy wybór. W przypadkach spornych dokumentacja i jej zawartości jest
podstawą do dochodzenia roszczeń przy zakupie wadliwego mieszkania.

Dane z zakresu komfortu akustycznego, jakie powinien zawierać taki projekt, aby
uzyskać pozwolenie na budowę to:

izolacyjności akustyczne przegród zewnętrznych,

izolacyjności akustyczne przegród wewnętrznych,

izolacyjności akustyczne stropów,

szacowany poziom dźwięku w pomieszczeniu

ocenę obciążenia hałasem środowiskowym i z pomieszczeń sąsiadujących,

emisja hałasu od wyposażenia technicznego.

wartość szacowanego czasu pogłosu

Dane te, w postaci opisów i symboli graficznych, powinny być naniesione na
rysunek. Wskaźniki izolacyjności mogą być umieszczone wraz z informacją o
rodzaju przegrody. Dodatkowo w opisie technicznym można zawrzeć dokładniejsze
informacje o przyjętych rozwiązaniach konstrukcyjnych i ich parametrach
akustycznych oraz wymaganiach co do deklaracji parametrów od dostawców.

Poziom hałasu w środowisku można zamieścić w opisie, w postaci tabelki z
odnośnikiem do punktu na planie sytuacyjnym. Informacje o emisji hałasu do
środowiska należy umieścić na rzucie przy opisie urządzeń zastosowanych w
budynku. Dla każdej przegrody należy podać przyjętą wartość wskaźnika
izolacyjności akustycznej, jak podaje się wartość współczynników izolacyjności
termicznej.

Odrębny projekt
Odrębny projekt jest celowy tylko w przypadku dużych obiektów posiadających
pomieszczenia, w których jakość akustyczna jest istotna z punktu widzenia funkcji
obiektu, np. sale konferencyjne, kina, szkoły muzyczne. Odrębny projekt powinny
posiadać wszystkie obiekty wymienione w prawie budowlanym, które mogą
spowodować pogorszenie stanu środowiska, a dla których wymagane jest
wykonanie oceny oddziaływania na środowisko. Taki projekt nie jest operatem
ochrony środowiska, lecz projektem określającym, w jaki sposób na poziomie
inżynieryjnym metodami technicznymi należy rozwiązać wszelkie kwestie z zakresu
komfortu akustycznego.

Dom i Mieszkanie Komfort Akustyczny 63

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Jacek Danielewski Akustyka wnętrz w nowoczesnej architekturze
Jacek Danielewski Jak zmniejszyć koszty eliminacji hałasu pogłosowego w salach sportowych
Dom mieszkalny we Wrocławiu w
Jacek Danielewski Sufity bezspoinowe
Jacek Danielewski Rodzaje hałasów w budownictwie
słówka Przymiotniki opisujące dom mieszkanie
B Skaziński Dom mieszkalny zamku krzyżackiego w Chomętowie
BEZPIECZNY DOM I MIESZKANIE JAK UCHRONIĆ SIĘ PRZED WŁAMANIEM
Jacek Danielewski Zalecane wartości wskaźnika CP
cz II Kiedy żydzi przyjdą ukraść twój dom, ten, w którym mieszkasz – Polskę…
AKUSTYKA POMIESZCZEN MIESZKALNYCH
Kiedy żydzi przyjdą ukraść twój dom ten w ktorym mieszkasz Polske
cz I Kiedy żydzi przyjdą ukraść twój dom, ten w którym mieszkasz Polskę
Inteligentny dom Automatyzacja mieszkania za pomoca platformy Arduino systemu Android i zwyklego kom
Hrabal Bohumil Sprzedam dom, w ktorym juz nie chce mieszkac
Akustyka pomieszczeń mieszkalnych
Akustyka pomieszczeń mieszkalnych
Inteligentny dom Automatyzacja mieszkania za pomoca platformy Arduino
SS032 Plan rozwoju Właściwości akustyczne lekkiej szkieletowej konstrukcji stalowej w budownictwie m

więcej podobnych podstron