przewodnik metodyczny część 2(2)

Opracowanie zajêæ muzycznych: Joanna Pietrzak

Projekt ok³adki i strony tytu³owej: Adam Bardos

Redakcja: Ewa Skalska, Magdalena Marczewska

ISBN 978-83-7253-593-1

Wydanie pierwsze
Warszawa 2007
Wydawnictwo JUKA-91 Sp. z o.o.
ul. Rejtana 17/40-41
02-516 Warszawa
tel. 022 864 98 22 do 24
faks 022 864 98 26

Sk³ad: PW CITO

Spis treœci

Modu³ 7 ................................................................................................................ 5
Marzec – temat miesi¹ca „Zielono wokó³ nas” ................................................. 5

Temat kompleksowy: Marzec czarodziej .................................................... 5
Temat kompleksowy: Wiosenna pogoda ................................................... 15
Temat kompleksowy: Kolorowe pisanki ................................................... 22
Temat kompleksowy: Zwyczaje wielkanocne ........................................... 32

Modu³ 8 .............................................................................................................. 41
Kwiecieñ – temat miesi¹ca „Strach ma wielkie oczy” ................................... 41

Temat kompleksowy: Cieñ ........................................................................ 41
Temat kompleksowy: Smoki i smoczki ..................................................... 51
Temat kompleksowy: Czary-mary ............................................................ 58
Temat kompleksowy: Lustereczko ............................................................ 66

Modu³ 9 .............................................................................................................. 75
Maj – temat miesi¹ca „Moja rodzina” ............................................................ 75

Temat kompleksowy: Ja i moja rodzina .................................................... 75
Temat kompleksowy: Krasnoludek pomocnik .......................................... 83
Temat kompleksowy: Mój przyjaciel ........................................................ 92
Temat kompleksowy: Moja mama ............................................................ 99

Modu³ 10 .......................................................................................................... 106
Czerwiec – temat miesi¹ca „Œwiat dzieci” .................................................... 106

Temat kompleksowy: Œwiat dzieci .......................................................... 106
Temat kompleksowy: Mój przyjaciel miœ ............................................... 115
Temat kompleksowy: Letnia wycieczka ................................................. 123
Temat kompleksowy: Kto ty jesteœ? ........................................................ 134

Modu³ 11 – dodatkowy ................................................................................... 141
Temat „Czym podró¿ujemy” ......................................................................... 141

Temat kompleksowy: Latamy ................................................................. 141
Temat kompleksowy: Jedziemy .............................................................. 148
Temat kompleksowy: P³yniemy .............................................................. 155
Temat kompleksowy: Chodzimy, skaczemy, biegamy ............................ 163

Modu³ 12 – dodatkowy ................................................................................... 170
Temat „Zdrowym byæ” ................................................................................... 170

Temat kompleksowy: Co jemy ................................................................ 170
Temat kompleksowy: Ruch to zdrowie ................................................... 177
Temat kompleksowy: Bezpieczne zabawy .............................................. 185
Temat kompleksowy: Czystoœæ to zdrowie ............................................. 192

Modu³ 7

Marzec – temat miesi¹ca „Zielono wokó³ nas”

Temat kompleksowy: Marzec czarodziej

Cele ogólne:

•

doskonalenie spostrzegania wzrokowego

•

pos³ugiwanie siê okreœleniem para

•

przyjmowanie prawid³owej postawy podczas stania i chodzenia

•

poznanie krzewów i drzew rosn¹cych w ogrodzie

•

prowadzenie obserwacji w k¹ciku przyrody

•

stwarzanie warunków do ró¿norodnej aktywnoœci dzieci

•

rozwijanie fantazji muzycznej dzieci

•

œwiadome reagowanie na sygna³y dŸwiêkowe

•

kszta³cenie poczucia rytmu i estetyki ruchu

•

æwiczenie umiejêtnoœci rozpoznawania i nazywania aktualnej pory roku

•

interpretowanie muzyki ruchem i gr¹ na instrumentach perkusyjnych

•

poznanie charakterystycznych cech przedwioœnia

•

zapoznanie ze zjawiskami atmosferycznymi wystêpuj¹cymi w marcu: wyró¿-
nianie ich, nazywanie i naœladowanie

•

rozwijanie umiejêtnoœci przedstawiania ruchem muzyki wysokiej i niskiej

•

usprawnianie aparatu g³osowego

•

doskonalenie umiejêtnoœci poruszania siê na czworakach

•

kszta³towanie pojêæ liczbowych

•

porównywanie liczebnoœci zbiorów za pomoc¹ okreœleñ: mniej, wiêcej, tyle
samo

•

uwra¿liwianie na przerwê w muzyce

•

obserwowanie zmian atmosferycznych charakterystycznych dla przedwioœnia
(topnienie œniegu, opady deszczu, coraz wy¿sze temperatury)

•

poznawanie zwiastunów wiosny.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Kolorowe kwiatki, listki, motylki, biedronki przeciête asymetrycznie na pó³
i wzory w ca³oœci (dodatkowe karty pracy, s. 123, 124), dzwoneczki, peleryna,
wierzbowe ga³¹zki, kapelusz ozdobiony symbolami zimy i wiosny, pude³ka
z rysunkami kotka, p¹czków do jedzenia, pani z kwiatami i ptakami we w³o-
sach, kredki, karta pracy nr 61, piosenka Marzec-czarodziej.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa z wyliczank¹.

Czary-mary, czary-mary,
mam wiosenne okulary.
Okulary mi siê zbi³y.
Czary marca siê skoñczy³y.

Nauczyciel przebrany za marca czarodzieja wiosny w kapeluszu ozdobionym
symbolami zimy i w pelerynie narzuconej na ramiona naœladuje czarowanie,
wykonuj¹c ruch g³askania powietrza wierzbowymi ga³¹zkami. Nastêpnie pyta
dzieci, co mo¿e wyczarowaæ nam marzec.

2. Zabawa dydaktyczna „Dobierz do pary”.

Nauczyciel demonstruje obrazki w ca³oœci. Nastêpnie wrêcza dzieciom dowol-
ne czêœci rekwizytu. Przedszkolaki poruszaj¹ siê lekko przy akompaniamencie
dzwoneczka, a podczas przerwy w muzyce szukaj¹ dziecka, które ma brakuj¹c¹
czêœæ wiosennego rekwizytu, po czym dobieraj¹ siê w pary i sk³adaj¹ w ca³oœæ
swoje czêœci. (Dzieci, którym zabawa bêdzie sprawia³a trudnoœæ, mog¹ sk³adaæ
wed³ug wzoru.) Na ponowny dŸwiêk dzwoneczka dzieci, które mia³y kwiatki,
tworz¹ ko³o i poruszaj¹ siê po jego obwodzie. Motylki i biedronki biegaj¹ po
sali na palcach z rêkami u³o¿onymi w skrzyde³ka. Dzieci-listki stoj¹ z podnie-
sionymi do góry rêkami, naœladuj¹c szum wiatru szu, szu, szu. Ruchami palców
pokazuj¹ poruszanie siê listków. Zabawê powtarzamy, wymieniaj¹c dzieciom
obrazki.

3. Wys³uchnie wiersza A. Rumiñskiej „Marcowe czary”.

Marzec czarodziej i pani wiosna ju¿ ustalili:
Tu kwiatki wyrosn¹, tutaj bêdzie trawka zielona,
Poka¿ siê, z³ote s³onko, przyjdŸ wreszcie do nas!
Dzieci przybieg³y do ogródka, patrz¹, a tu czary:
Ze œniegu wychylaj¹ siê bia³e kwiatki – wiosny dary,

Obok trawa wyrasta, a w górze –
S³oñce siê œmieje i mocno, mocno, coraz mocniej grzeje.

Nawi¹zuj¹c do treœci wiersza, nauczyciel wyjaœnia dzieciom, ¿e marzec to cza-
rodziej, który sprawia, ¿e pogoda bywa bardzo zmienna. Za pomoc¹ swojej
ró¿d¿ki mo¿e wyczarowaæ ró¿ne niespodzianki w przyrodzie. Lubi te¿ robiæ
niespodzianki dzieciom.

4. Zabawa twórcza „Marcowe czary”.

Nauczyciel chowa w sali pude³ka z ró¿nymi rysunkami. W³¹cza piosenkê Ma-
rzec-czarodziej i proponuje dzieciom, aby poszuka³y niespodzianek marca cza-
rodzieja (dzieci spaceruj¹ po sali i znajduj¹ pude³ka). W pude³kach s¹ na przy-
k³ad obrazki:
– kotków
– p¹czków do jedzenia
– pani z kwiatami i ptakami we w³osach.
Nauczyciel prosi dzieci, by powiedzia³y, co przedstawiaj¹ obrazki. Wyjaœnia,
¿e obrazki pozostawione przez czarodzieja to nie pomy³ka. Podpowiada, ¿e
chodzi o oznaki wiosny. Daje dzieciom czas, aby same pokaza³y oznaki wios-
ny: p¹czki na drzewach, bazie-kotki, wiosnê.

5. Wykonanie karty pracy nr 61.

Nauczyciel pyta dzieci, co na obrazku jest wysoko, a co nisko. Zwraca uwagê
na zwiastuny wiosny, nazywa pierwsze wiosenne kwiaty. Nastêpnie prosi dzie-
ci, by powiedzia³y, jakim kolorem mo¿na pokolorowaæ niebo, a jakim trawê.
Proponuje pokolorowanie nieba i dorysowanie trawy.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Pêk pociêtych wst¹¿ek, kredki, piosenka Marzec-czarodziej (w: „Bajki i piosenki
dla dzieci” – „Domowe Przedszkole”), Leci marzec, CD1 – AKOMPANIAMEN-
TY, chmurki z kroplami deszczu i p³atkami œniegu, kwiatki z papieru, pianino, flet
prosty, syntezator lub inny instrument melodyczny, bia³e kartki papieru, opaski na
g³owê z obrazkami kaczuszek, bazi, trawki, krokusów, karta pracy nr 62.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa orientacyjno-porz¹dkowa „Wiatraczki” (wg K. WlaŸnik).

Dzieci-wiatraczki stoj¹ nieruchomo. Nauczyciel wyznacza dziecko, które bê-
dzie wiatrem. „Wiatr” trzyma w rêku pêk pociêtych wst¹¿ek. Na has³o: wieje

wiatr, „wiatr” biega po ca³ej sali, a „wiatraczki” zaczynaj¹ obracaæ siê wokó³
w³asnej osi, naœladuj¹c wirowanie. Na has³o: wiatr cichnie „wiatr” przykuca,
a dzieci biegn¹ pod œcianê. Zabawê powtarzamy, wybieraj¹c inne dziecko do
roli wiatru.

2. Wys³uchanie piosenki Marzec-czarodziej (muz. Zbigniew Ciechan, s³. Anna

Bernat).

Chodzi marzec-czarodziej,
po chmurach po lodzie.
A¿ tu nagle hokus-pokus:

I ju¿ p¹czki na patyku,
i ju¿ trawka na œnie¿niku.
Och, ten marzec, czarodziej!

Chodzi marzec-czarodziej,
po chmurach po lodzie.
A¿ tu nagle hokus-pokus:

s³oñce rzuca swe b³yskotki,
¿e a¿ mrucz¹ bazie kotki.
Och, ten marzec, czarodziej!

Chodzi marzec-czarodziej,
po chmurach po lodzie.
A¿ tu nagle hokus-pokus:

przez ka³u¿e skacz¹ kaczki,
¿ó³te kaczki przedszkolaczki.
Och, ten marzec, czarodziej.

3. Zabawa ruchowa „Marzec czarodziej”.

Nauczyciel wyznacza jedno dziecko, które bêdzie marcem, pozosta³e dzieci dzieli
na cztery zespo³y: kaczki, trawki, kwiatki, bazie. Zak³ada dzieciom opaski z od-
powiednimi obrazkami. Dzieci kucaj¹ na bia³ych kartkach papieru (lodzie). Przy
melodii piosenki Marzec-czarodziej „marzec” spaceruje miêdzy uœpionymi ro-
œlinkami i zwierz¹tkami. Dotykaj¹c delikatnie swoj¹ ró¿d¿k¹, budzi je z zimo-
wego snu. Na przerwê w muzyce „roœlinki” otwieraj¹ oczy i powoli siê pros-
tuj¹, unosz¹c swoje g³ówki ku s³oñcu, ma³e „kaczuszki” wykluwaj¹ siê z jajek.
Ponowne w³¹czenie muzyki sprawia, ¿e „marzec” odchodzi, a „roœlinki” poru-
szaj¹ siê w rytm muzyki, a „kaczuszki” skacz¹ po sali.

4. Æwiczenia oddechowe „Odganiamy deszczowe chmury”.

W trakcie piosenki Marzec-czarodziej dzieci dmuchaj¹ na zawieszone u sufitu
chmury z przyczepionymi „kroplami deszczu i p³atkami œniegu”.

5. Zabawa s³uchowo-ruchowa „Wysoko, nisko”, CD1 – akompaniament do

piosenki Leci marzec.
Nauczyciel wrêcza dzieciom po jednej chmurce i kwiatku wyciêtym z niebie-
skiego i bia³ego papieru. W takt akompaniamentu dzieci poruszaj¹ siê po ca³ej
sali. Gdy us³ysz¹ wysokie dŸwiêki grane przez nauczyciela na dowolnym in-
strumencie melodycznym, zatrzymuj¹ siê i podnosz¹ w górê chmurki, podczas
muzyki w niskim rejestrze siadaj¹ na pod³odze i w¹chaj¹ kwiatki (nabieraj¹
powietrze nosem i naœladuj¹ kichniêcia). Na zakoñczenie nauczyciel proponuje
zaœpiewanie melodii piosenki na samog³oskach.

6. Wykonanie karty pracy nr 62.

Nauczyciel zwraca uwagê dzieci na rysunek przedstawiaj¹cy ma³e i du¿e kro-
kusy. Proponuje wskazanie spoœród ma³ych krokusów kwiatka, który najbar-
dziej podoba siê dzieciom oraz pokolorowanie du¿ego krokusa na dowolny kolor.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Leci marzec, CD1 PIOSENKI, pa³eczka od bêbenka, pacynka chomi-
ka, 3 patyczki, scena przedstawiaj¹ca skraj lasu, œciête ga³¹zki z drzew i krzewów
ozdobnych i owocowych, wazony, ko³atki, grzechotki, drewienka, trójk¹ty.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa muzyczna „Wiosna na ³¹ce”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom instrumenty perkusyjne (ko³atki, grzechotki, dre-
wienka, trójk¹ty) i prosi, by graj¹c na nich, spróbowa³y naœladowaæ g³osy wy-
dawane przez ¿aby, bociany, s³owiki itp.

2. Inscenizacja opowiadania A. Galicy „Chomik szuka wiosny” (w: Antologia

literatury...).
Dzieci siedz¹ w pó³kolu przed scen¹. Nauczyciel prezentuje inscenizacjê. Prowa-
dzi z przedszkolakami rozmowê o poszukiwaniach Chomika, zadaj¹c pytania:
– Po co Chomik wyszed³ z norki?
– Kogo pyta³, gdzie jest wiosna?
– Czy Chomik potrzebnie szuka³ wiosny?
– Co jest zapowiedzi¹ wiosny?
– Jakie by³y oznaki wiosny?

3. Rozmowa na temat ekspozycji w k¹ciku przyrody.

Nauczyciel zwraca uwagê dzieci na znajduj¹ce siê w k¹ciku przyrody ga³êzie

forsycji, drzew owocowych, leszczyny z ¿ó³tymi baziami, pierwsze wiosenne
kwiaty i pyta:
– Co ozdabia nasz k¹cik przyrody?
– Co roœnie na ga³¹zkach?
– Co wyroœnie z ma³ych p¹czków?
– Dlaczego w sali m³ode listki i kwiaty szybciej siê rozwijaj¹?

4. Wys³uchanie wiersza M. Konopnickiej „Bazie”.

Bazie

Przynios³a Danusia do przedszkola bazie
I wszystko by³o dobrze na razie…
Ale po nied³ugiej chwili
Te bazie zaczê³y… pyliæ!
Pyli³y ¿ó³tym proszkiem –
Jaœ wysmarowa³ siê troszkê…
Adaœ i Bolek
¯ó³te placki mieli na czole,
Rysiek mia³ plamê na nosie,
Py³ek wymalowa³ Zosiê,
A dy¿urnego Ludwika
Zamieni³ po prostu w Chiñczyka!...
Wtedy powiedzia³a pani:
– Nie zrywa siê leszczynowych bazi.
Niech sobie na drzewie rosn¹,
Niech nas raduj¹ wiosn¹.

Nauczyciel prosi dzieci o wskazanie wœród ga³¹zek zgromadzonych w k¹ciku
przyrody leszczyny z baziami. Sprawdza, czy bazie maluj¹ r¹czki na ¿ó³to.
Nastêpnie pokazuje te¿ inne bazie – wierzbowe. Zwraca uwagê na ró¿nice w wy-
gl¹dzie. Pyta, czy dzieci wiedz¹, jak mo¿na inaczej okreœliæ bazie.

5. Zabawa integracyjna „Zaczarowana ró¿d¿ka pana Marca”, CD1 – piosen-

ka Leci marzec.

Po wys³uchaniu piosenki omawiamy jej treœæ i charakter, po czym zachêcamy
dzieci do zabawy.
Chêtne dziecko zostaje czarodziejem i otrzymuje pa³eczkê od bêbenka. Pozo-
sta³e dzieci (kwiaty) wykonuj¹ siad klêczny i zakrywaj¹ oczy. Podczas piosenki
„czarodziej” chodzi miêdzy dzieæmi i dotyka ich pa³eczk¹. „Zaczarowane” dziec-
ko-kwiatek budzi siê z zimowego snu (powoli wstaje i rozk³ada rêce). Po za-
koñczeniu zabawy dzieci rytmicznie recytuj¹ fragment piosenki: woda z kranu
kap, kap, kap, z³ap wiosenkê, marcu, z³ap.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Leci marzec, CD1 AKOMPANIAMENTY, paski krepiny, dowolny
instrument melodyczny, obrazek przedstawiaj¹cy wiosnê, nagranie A. Vival-
diego Wiosna z cyklu Cztery pory roku, sylwetki postaci z bia³ego kartonu:
¿abki, listki, s³oneczka, biedronki, kwiaty, motyle, chmurki, kr¹¿ki: zielone, czer-
wone, niebieskie i ¿ó³te, kredki, du¿a obrêcz, ró¿d¿ka, karta pracy nr 63.

Proponowane dzia³ania:

1. Æwiczenie oddechowe „Lataj¹ce piórko”, CD1 – akompaniament do pio-

senki Leci marzec.
Nauczyciel odwo³uje siê do wyobraŸni dzieci, wrêcza im paski bibu³ki, które
bêd¹ symbolizowa³y piórko. Przy akompaniamencie dzieci maszeruj¹ po ca³ej
sali, wymachuj¹c „piórkiem”. Podczas wysokiej muzyki (kilka powtarzaj¹cych
siê dŸwiêków granych przez nauczyciela w wysokim rejestrze na dowolnym
instrumencie melodycznym) dzieci unosz¹ paski bibu³ki i dmuchaj¹ tak, aby
„piórko” jak najd³u¿ej utrzymywa³o siê w powietrzu. Podczas niskiej muzyki
k³ad¹ „piórko” na pod³odze i dmuchaj¹ na nie, przemieszczaj¹c siê za nim na
czworakach.

2. Wykonanie karty pracy nr 63.

Chêtne dzieci mog¹ nazwaæ figury geometryczne, z których zosta³ u³o¿ony wio-
senny kwiatek. Nauczyciel prosi dzieci o wybranie z naklejek trzech trójk¹tów
czerwonych, jednego zielonego trójk¹ta i prostok¹ta oraz ¿ó³tego kó³ka. Propo-
nuje samodzielne u³o¿enie z nich kwiatka wed³ug zamieszczonego wzoru i na-
klejenie go na kartce.

3. Zabawa naœladowcza „Z wizyt¹ u Wiosny”, nagranie A. Vivaldiego Wiosna.

Nauczyciel zawiesza ilustracjê o tematyce wiosennej i zaprasza dzieci na wy-
cieczkê. Wszyscy tworz¹ „poci¹g”. Nauczyciel œpiewa piosenkê Poci¹g kra-
snoludków (muz. Andrzej Koszewski, s³. Antoni Sikorski).

Ze stacyjki „Siedmiu Smutków”
rusza poci¹g krasnoludków.
Maszynista z kozi¹ bródk¹
zagwizda³ cichutko.

Wyruszaj¹c na wycieczkê
zaczynaj¹ w drodze sprzeczkê:
„Czy ma poci¹g jechaæ z planem,
czy mo¿e w „nieznane?”.

Jest to sygna³ do wyruszenia poci¹gu w stronê wiosny (obrazka). Po drodze
poci¹g zatrzymuje siê przy k¹ciku przyrody, nauczyciel œpiewa dowoln¹ pio-
senkê o wioœnie. Nastêpnie pyta, po czym mo¿na poznaæ, ¿e jest wiosna. Po
omówieniu oznak wiosny poci¹g rusza dalej. Nastêpnie nauczyciel w³¹cza na-
granie A. Vivaldiego Wiosna i proponuje, aby dzieci pokaza³y za pomoc¹ ru-
chu, w jaki sposób wiosn¹ przyroda budzi siê do ¿ycia.

4. Zabawa dydaktyczna „Na jaki kolor?”.

Nauczyciel rozk³ada na dywanie kr¹¿ki w kolorach: zielonym, czerwonym,
¿ó³tym i niebieskim. Dzieci siedz¹ w kole. W du¿ej obrêczy na œrodku sali le¿¹
sylwetki ¿abek, listków, biedronek, kwiatów, motyli, s³oneczek i chmurek. Na-
uczyciel prosi dzieci, by wybra³y sobie dowolne sylwetki (wyciête z bia³ego
kartonu) i przyporz¹dkowa³y je do chmurek w okreœlonym kolorze, np. sylweta
¿abki do zielonego kr¹¿ka, poniewa¿ ¿abki s¹ zielone, sylweta s³oneczka do
kr¹¿ka ¿ó³tego, poniewa¿ s³oneczko jest ¿ó³te itd. Dzieci koloruj¹ wybrane przez
siebie sylwety wed³ug ich przyporz¹dkowania i uk³adaj¹ na kr¹¿kach w takim
samym kolorze. Nauczyciel zachêca do policzenia, ile jest kwiatów, chmurek,
motyli itp. Dzieci mog¹ porównaæ, o ile jest wiêcej lub mniej, np. ¿ó³tych moty-
li i czerwonych biedronek.

5. Zabawa ruchowa „Marzec czarodziej” (wg K. WlaŸnik).

Nauczyciel rysuje z boku sali zaczarowane ko³o. Dzieci stoj¹ w rozsypce, jedno
wyznaczone dziecko bêdzie marcem czarodziejem: dostaje ró¿d¿kê. Pozosta³e
dzieci uciekaj¹ przed czarodziejem, który stara siê je dotkn¹æ ró¿d¿k¹. Dziecko
dotkniête przez czarodzieja wchodzi do zaczarowanego ko³a i nie wolno mu
stamt¹d wyjœæ, dopóki inne dziecko nie odczaruje go dotkniêciem.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Leci marzec, CD1 – PIOSENKI, chusta animacyjna, szarfy w 4 kolo-
rach, kosz, sznurek, kolorowe pi³eczki.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa z chust¹ animacyjn¹ „Kolorowe motyle”.

Nauczyciel zak³ada dzieciom kolorowe szarfy. Prosi, by chwyci³y za chustê
i delikatnie ni¹ falowa³y. Wyjaœnia zasady zabawy: chusta to kolorowy kwiat,
którym lekko porusza wiatr. Dzieci to motyle: ¿ó³te, zielone, czerwone i niebie-
skie, które bawi¹ siê wœród kolorowych kwiatów. Po wypowiedzeniu nazwy

okreœlonego koloru dzieci, które maj¹ szarfy w tym kolorze, przebiegaj¹ pod
chust¹ trzyman¹ przez resztê grupy.

2. Nauka I zwrotki piosenki Leci marzec, CD1.

Powtarzaj¹c za nauczycielem s³owa piosenki, dzieci klaœniêciem zaznaczaj¹
ka¿d¹ pauzê, a podczas refrenu wystukuj¹ rytm piosenki palcami o pod³ogê.
Naukê przeplatamy æwiczeniami. Dzieci maszeruj¹ podczas zwrotki, a podczas
ka¿dej pauzy na chwilê siê zatrzymuj¹.

3. Wys³uchanie piosenki Wiosna w b³êkitnej sukience (muz. S. Marciniak,

s³. E. Zawistowska).

Wiosna w b³êkitnej sukience
Bierze krokusy na rêce.
Wyk¹pie je w rosie œwie¿ej.
I w nowe p³atki ubierze

Wiosna buja w ob³okach.
Wiosna p³ynie wysoko.
Wiosna chodzi po drzewach.
Wiosna piosenki œpiewa.

Potem z rozwianym warkoczem
niebem powoli gdzieœ kroczy.
Wysy³a promienie s³oñca
I wiersze pisze bez koñca.

Wiosna...

Noc¹ siê skrada z kotami,
Chodzi w³asnymi drogami.
A teraz œpi ju¿ na soœnie
I nie wie, ¿e sosna roœnie.

Wiosna...

Nauczyciel wrêcza dzieciom barwne wst¹¿ki i proponuje dowoln¹ interpretacjê
ruchow¹ podczas s³uchania piosenki.

4. Spacer w ogrodzie.

Ka¿de dziecko wybiera drzewo lub krzew, na którym wska¿e pierwsze oznaki
wiosny. Nauczyciel zachêca do nas³uchiwania radosnego œwiergotu ptaków.

5. Zabawa ruchowa z celowaniem „Rzuty pi³eczkami”.

Nauczyciel zawiesza na ga³êzi koszyk, a w odleg³oœci oko³o metra od koszyka
wyznacza liniê rzutu. Dzieci w rzêdzie próbuj¹ wrzuciæ do kosza swoj¹ pi³ecz-
kê. Nastêpnie zbieraj¹ rozsypane pi³eczki i powtarzamy zabawê.

Temat kompleksowy: Wiosenna pogoda

Cele ogólne:

•

kszta³towanie umiejêtnoœci wspólnej zabawy i wspó³dzia³ania w grupie

•

wspomaganie psychofizycznego rozwoju dziecka

•

doskonalenie wymowy dzieci

•

kszta³towanie umiejêtnoœci liczenia

•

dokonywanie obserwacji œrodowiska przyrodniczego

•

obserwacja zmian atmosferycznych charakterystycznych dla wiosny

•

poznawanie zwiastunów wiosny

•

poznawanie zmys³owe kwiatów: w¹chanie, dotykanie, okreœlanie kolorów

•

uczestnictwo dzieci w zagospodarowywaniu k¹cika przyrody

•

prowadzenie hodowli roœlin

•

uwra¿liwianie na odg³osy otoczenia, muzykê brzmi¹c¹ wysoko, nisko i œrednio

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê w takt muzyki

•

zwrócenie uwagi na zachowanie ciszy podczas zabaw przy muzyce

•

uwra¿liwianie na muzykê brzmi¹c¹ coraz ciszej

•

zapoznanie z ko³atk¹ – nauka gry

•

rozwijanie poczucia rytmu

•

uwra¿liwianie na pauzê muzyczn¹

•

uwra¿liwienie na dŸwiêki otoczenia

•

rozwijanie aparatu g³osowego i inwencji twórczej.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Koperty z 4 s³oneczkami dla ka¿dego dziecka, kolorowe kartki, emblematy fi-
gur geometrycznych, wyciête z folii samoprzylepnej sylwety s³oñca i chmurek
dla ka¿dego dziecka, kredki, kartony.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Weso³e s³oneczka”.

Ka¿de dziecko otrzymuje kopertê z czterema s³oneczkami. Nauczyciel propo-
nuje przeliczanie s³oneczek stosownie do umiejêtnoœci dzieci w liczeniu. Na-
stêpnie pokazuje wzór i prosi dzieci, by go zapamiêta³y i u³o¿y³y w szeregu na
pod³odze.

2. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Wiosenna pogoda”.

Wiosenna pogoda

Jeszcze œnieg, sypie, prószy,
Jeszcze wiatr wieje w uszy,
Ale ju¿ s³onko mocniej grzeje,
Œnie¿ek topnieje.
– To wiosenna pogoda.

Topi siê œnieg
W œniegowe ka³u¿e,
Ptaki œpiewaj¹
W wiosennym chórze.

Raz pada deszcz, raz s³onko œwieci,
To wiosenna pogoda tak przeplata
„Trochê zimy, trochê lata”.

Po wys³uchaniu wiersza nauczyciel prosi dzieci o okreœlenie:
– Jaka jest wiosenna pogoda?
– Jakie pory roku przeplata?
– Po czym mo¿na poznaæ, ¿e mamy ju¿ wiosnê?

3. Zabawa twórcza z kolorowymi kartkami.

Dzieci naœladuj¹ ró¿ne zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla wiosny:
– padaj¹cy deszcz – stukanie palcami obu r¹k w le¿¹c¹ na pod³odze kartkê,
– szum wiatru – poruszanie kartk¹ trzyman¹ obur¹cz w górê i w dó³,
– zimow¹ zawieruchê – gniecenie kartki.
Na koniec zgniataj¹ kartki i wypowiadaj¹ rytmicznie rymowankê: Wiosna prze-
plata trochê zimy trochê lata.

4. Praca plastyczna „Wiosenne s³onko i deszczowa chmurka”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom karki z³o¿one na pó³. Prosi dzieci, by na jednej
po³owie naklei³y s³oneczko, na drugiej chmurkê, a nastêpnie roz³o¿y³y kartkê
i dorysowa³y coœ wg w³asnego pomys³u.

5. Zabawa „Jaka to figura geometryczna?”.

Nauczyciel rozdaje dzieciom emblematy figur geometrycznych. Rysuje w po-
wietrzu wybran¹ figurê geometryczn¹ i prosi dzieci o odgadniêcie nazwy poka-
zanej figury przez podniesienie odpowiedniego emblematu.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Papierowa kula, obrazek marcowej pogody, kolorowe œrodki kwiatów i p³atki
oznaczone kropkami od 1 do 4 (p³atki i œrodki kwiatków z t¹ sam¹ cyfr¹ w jed-
nakowym kolorze), Deszcz, Burza, S³oñce, CD1 – WESO£E PL¥SY, materace
gimnastyczne lub inny sprzêt b¹dŸ przedmioty stanowi¹ce przeszkody, karta
pracy nr 64.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa s³uchowo-ruchowa „Kuku³cze jajo”.

Dzieci siedz¹ w krêgu. Nauczyciel opowiada kuku³kach i ich zwyczaju podrzu-
cania jaj do gniazd innych ptaków. Nastêpnie proponuje zabawê „Kuku³cze
jajo”. Wybrane dziecko otrzymuje papierow¹ kulê i chodzi za plecami siedz¹-
cych kolegów, naœladuj¹c g³os kuku³ki. Po chwili zostawia za plecami jednego
z uczestników „jajo”, milknie i szybko wraca na swoje miejsce. Dziecko, które
us³yszy, ¿e zosta³o mu podrzucone jajko, zostaje kuku³k¹ i zabawa toczy siê
dalej. Jeœli nie us³yszy, nauczyciel wskazuje, kto bêdzie kuku³k¹.

2. Praca z obrazkiem„Marcowa pogoda”.

Nauczyciel rozmawia z dzieæmi na temat marcowej pogody. Wymienia jej cha-
rakterystyczne cechy.

3. Zabawa matematyczna „Wiosenne kwiatki”.

Nauczyciel rozk³ada w sali œrodki kwiatków i p³atki oznaczone okreœlon¹ liczb¹
kropek od 1 do 4. Dzieci odszukuj¹ i uk³adaj¹ wokó³ œrodków p³atki z tak¹ sam¹
liczb¹ kropek. Nauczyciel pyta dzieci, jakie kolory maj¹ wiosenne kwiaty.

4. Zagadki s³uchowo-ruchowe „W marcu jak w garncu”, CD1.

Zabawa polega na wykonywaniu ró¿nych czynnoœci w zale¿noœci od w³¹cza-
nych improwizacji. Gdy w³¹czamy Deszcz, dzieci biegaj¹ po ca³ej sali miêdzy
kilkoma wczeœniej przygotowanymi przeszkodami (ka³u¿ami). Improwizacja
S³oñce jest sygna³em do maszerowania po obwodzie ko³a, a improwizacja Bu-
rza zaprasza do schowania siê w dowolnym miejscu sali (ucieczka przed burz¹).
Prosimy dzieci o zachowanie ciszy podczas zabawy. Za ka¿dym razem coraz
bardziej przyciszamy muzykê.

5. Wykonanie karty pracy nr 64.

Omawiamy rysunki. Wskazujemy charakterystyczne cechy pogody zimowej,
wiosennej i jesiennej. Prosimy dzieci o narysowanie wiosennej pogody tak, jak
potrafi¹.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Leci marzec, CD1 – PIOSENKI, ko³atki, obrazki przedstawiaj¹ce zwie-
rzêta, rolki po papierze toaletowym, kolorowe kredki, drobne ilustracje kwia-
tów, roœlin i owadów wyciête z kolorowych czasopism, klej, skrawki kolorowe-
go papieru, kartony w kontrastowym kolorze, pisaki.

Proponowane dzia³ania:

1. Improwizacja na ko³atkach do piosenki Leci marzec, CD1.

Nauczyciel powtarza z dzieæmi I zwrotkê. Zapoznaje dzieci z ko³atk¹: nazw¹,
brzmieniem i technikami gry na tym instrumencie.
Demonstruje dwa sposoby gry: potrz¹sanie i uderzanie o rêkê, a nastêpnie prosi
dzieci o wykonanie do piosenki swobodnej improwizacji na ko³atkach. Podczas
zwrotki dzieci maszeruj¹ z ko³atkami po obwodzie ko³a. W trakcie refrenu za-
trzymuj¹ siê, ustawiaj¹ twarzami do œrodka ko³a i rytmiczne graj¹ na ko³atkach
(po 4 uderzenia w takcie).

2. Zabawa ortofoniczna „G³osy zwierz¹t”.

Nauczyciel rozk³ada na dywanie obrazki przedstawiaj¹ce ró¿ne zwierzêta. Za-
chêca dzieci do naœladowania odg³osów zwierz¹t przedstawionych na obraz-
kach. Dzieci kolejno wybieraj¹ jeden obrazek. Nazywaj¹ przedstawione na nim
zwierzê i naœladuj¹ jego odg³os. Nauczyciel powtarza wszystkie zademonstro-
wane przez dzieci dŸwiêki, zwracaj¹c uwagê na odpowiednie u³o¿enie warg,
jêzyka i zêbów podczas artykulacji.

3. Æwiczenie plastyczne rozwijaj¹ce wyobraŸniê twórcz¹ – kreatywne dope³-

nianie form.
Nauczyciel przygotowuje skrawki kolorowego lub jednolitego kolorystycznie
papieru oraz kartony o kontrastowym kolorze, pisaki lub kredki. Prosi dzieci,
by wybra³y kilka kawa³ków papieru i naklei³y je w dowolnym miejscu na karto-
nie. Nastêpnie proponuje, by dok³adne przyjrza³y siê wykonanej pracy, i zasta-
nowi³y, co przypomina i do czego jest podobna.

4. Praca plastyczna „Wiosna”.

Dzieci, naklejaj¹c ilustracje kwiatów, owadów itp. wyciête z kolorowych cza-
sopism na kolorowy karton, komponuj¹ obrazek „Pani Wiosna”. Chêtne mog¹
uzupe³niæ pracê w³asnymi rysunkami. Zwracamy uwagê na kolory, jakimi dzie-
ci bêd¹ rysowa³y wiosnê. Nastêpnie prosimy dzieci, by poszuka³y kolorów wio-
sny wœród roœlin podczas pobytu w ogrodzie.

5. Zabawa „Gdzie siê ukry³y ptaki?”.

Zabawê mo¿na przeprowadziæ w sali lub ogrodzie. Dzieci cichutko spaceruj¹.
Na has³o: skowronek zatrzymuj¹ siê, nas³uchuj¹ odg³osów ptaków, naœladuj¹
ich obserwacjê przez lornetkê (rolki po papierze toaletowym).

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Leci marzec, CD1 – PIOSENKI, instrumenty perkusyjne, sylwety kro-
pli deszczu i p³atków œniegu, 3 du¿e garnki, 3 drewniane ³y¿ki, karta pracy nr 65.

Proponowane dzia³ania:

1. Nauka II zwrotki piosenki Leci marzec, CD1.

Nauczyciel uczy piosenki fragmentami na zasadzie echa, potem dzieci œpiewaj¹
piosenkê z akompaniamentem instrumentów perkusyjnych: I zespó³ gra pod-
czas zwrotki rytm marszowy (po 2 uderzenia w takcie) na ko³atkach, II zespó³
wykonuje jedno uderzenie w tamburyn na ka¿d¹ pauzê (takty 2, 4, 6, 8), III zespó³
gra w trakcie refrenu rytm ósemkowy na drewienkach (4 uderzenia w takcie).

2. Zabawa zrêcznoœciowa „Zupa wiosenna”.

Nauczyciel rozk³ada sk³adniki na wiosenn¹ zupê: krople deszczu i p³atki œnie-
gu. Dzieli dzieci na trzy zespo³y, w³¹cza piosenkê Leci marzec i proponuje zbie-
ranie sk³adników na zupê: ka¿de dziecko zbiera po dwa dowolne sk³adniki i wrzu-
ca je do garnka. Przerwa w muzyce oznacza zakoñczenie zbierania. Wygrywa
dru¿yna, której zawodnicy szybciej zbior¹ sk³adniki. Teraz mo¿na wymieszaæ
wszystkie sk³adniki i zacz¹æ gotowaæ zupê.

3. Wykonanie marcowej zupy zgodnie z przepisem w garnku – kola¿.

Dzieci przyklejaj¹ na kartonie wszystkie sk³adniki zupy.

4. Wykonanie karty pracy nr 65.

Nauczyciel pokazuje rysunki pasuj¹ce do wiosny i jesieni. Prosi dzieci, by na-
klei³y zielone kropki przy rysunkach pasuj¹cych do wiosny, a czerwone przy
rysunkach pasuj¹cych do jesieni. Zachêca dzieci do pokolorowania na zielono
wiosennego listka.

5. Zabawa „Ogl¹damy krokusy”.

Dzieci spaceruj¹ po sali przy spokojnej muzyce. Na has³o: ogl¹damy krokusy
przysiadaj¹ i patrz¹ na pod³ogê, naœladuj¹c przygl¹danie siê kwiatom. Na has³o:
w¹chamy kwiaty dzieci robi¹ d³ugi wdech przez nos z zamkniêtymi ustami, za-
trzymuj¹ powietrze (¿eby zapamiêtaæ zapach) i wypuszczaj¹ przez usta, wyda-
j¹c okrzyk zachwytu ach!

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Odg³osy wiosny – ¯aba, Bocian, Osa – CD1 DZ´WIÊKI DALEKIE I BLISKIE,
piosenka Leci marzec – PIOSENKI, ilustracje przedstawiaj¹ce ¿abê, bociana
i osê, obrazek wiosennej ³¹ki.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa tematyczna „Pani Wiosna”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom stosowne rekwizyty i pomaga przeprowadziæ za-
bawê tematyczn¹ „Pani Wiosna”. Przy sprzyjaj¹cej pogodzie zabawê mo¿na
przeprowadziæ w ogrodzie.

2. Zagadki s³uchowe „Wiosna na ³¹ce”, CD1 Odg³osy wiosny – ¯aba, Bocian,

Osa, piosenka Leci marzec.
Po wys³uchaniu kolejno ka¿dego nagrania nauczyciel prosi dzieci o wskazanie
odpowiedniego obrazka wœród ilustracji przypiêtych na tablicy lub zawieszo-
nych na sznurku (kilka razy zmieniamy kolejnoœæ s³uchanych odg³osów i po
u³o¿eniu obrazków wypowiadamy w ró¿nym tempie nazwy zwierz¹t). Kolejne
s³uchanie przeznacza na improwizacje wokalno-ruchowe (naœladowanie g³o-
sem i ruchem ¿aby, bociana, osy). Na zakoñczenie dzieci œpiewaj¹ piosenkê
Leci marzec. Po ka¿dej zwrotce i refrenie nauczyciel zatrzymuje na chwilê na-
granie i podnosi jedn¹ z ilustracji. Dzieci naœladuj¹ ruchem i g³osem okreœlone
zwierz¹tko.

3. Opowieœæ ruchowa „Na wiosennej ³¹ce”.

By³a wiosna. Nad zielon¹, pachn¹c¹ ³¹k¹ fruwa³y motyle i pszczó³ki. Na krze-
wach siedzia³y wróbelki, a w górze œpiewa³ skowronek. Po ³¹ce spacerowa³y
mrówki. Po stawie ma³e kaczuszki p³ywa³y za swoj¹ mam¹. Wtem rozleg³o siê
g³oœne kumkanie. To ¿abki ostrzega³y siê przed bocianem. Bocian sta³ na jednej
nodze i wypatrywa³ czegoœ w trawie. Nagle powia³ wiatr. Dmuchn¹³ na chmur-
kê, która zakry³a s³oñce. Zacz¹³ kropiæ ciep³y kapuœniaczek. Zwierz¹tka ukry³y
siê przed deszczem pod listkami, a ¿abki schowa³y siê w stawie przed bocianem.
W trakcie opowiadania dzieci za pomoc¹ dowolnie dobranych ruchów i gestów
odgrywaj¹ to, co siê dzieje w opowieœci.

4. Zabawa matematyczna „Policz zwierz¹tka”.

Nauczycie pokazuje ilustracjê przedstawiaj¹c¹ wiosenn¹ ³akê i ¿yj¹ce na niej
ptaki i owady.
Zadaje dzieciom pytania na temat liczby zwierz¹t:
– Kto policzy motyle?
– Ile jest ptaszków?

– Ile p³ywa kaczuszek?
– Których zwierz¹tek jest najwiêcej?

5. Zabawa artykulacyjna na podstawie wiersza E. Stadtmuller „Ko, ko, ko,

kwa, kwa, kwa, kto mój jêzyczek zna?”.
Dzieci w trakcie czytania wiersza naœladuj¹ g³osy wystêpuj¹cych zwierz¹t sto-
sownie do treœci.

Ko, ko, ko, kwa, kwa, kwa,
kto mój jêzyczek zna?

Jestem ma³y poliglota,
Bo rozumiem psa i kota,
Ptasi jêzyk tak¿e znam,
Zaraz udowodniê wam.

Kotek miskê mleka mia³.
Pyszne by³o – miaukn¹³:
... .

Piesek te¿ by pewnie chcia³.
Szczeka g³oœno:
... .

Ma³ej myszce ser siê œni.
Piszczy cicho:
... .

Kurka znios³a jajek sto.
Gdacze o tym:
... .

Kaczka œliczne piórka ma.
Kwacze dumnie:
... .

Nad jeziorkiem ¿abek t³um
Kumka sobie:
... .

Jak to dobrze kumie, kumie,
¯e ktoœ po ¿abiemu umie.

6. Zabawa ruchowa „Œwieci s³oneczko” (s³. H. Kruk).

Nauczyciel obrazuje tekst za pomoc¹ gestów, dzieci prosi o ich naœladowanie:
Œwieci s³oneczko jasne – uniesienie r¹k do góry

Wieje wiosenny wiatr – wymachy r¹k nad g³ow¹
I ka¿dy ma ochotê wêdrowaæ sobie w œwiat. – marsz w miejscu
Grzeje s³oneczko jasne, – uniesienie r¹k do góry i poruszanie d³oñmi
Pada wiosenny deszcz, – przykucniêcie i stukanie palcami w pod³ogê
Urosn¹ œliczne kwiaty,
My uroœniemy te¿. – powolne unoszenie siê do pozycji stoj¹cej.

Temat kompleksowy: Kolorowe pisanki

Cele ogólne:

•

zapoznanie z wybranymi zwyczajami i tradycjami dotycz¹cymi Œwi¹t Wiel-
kanocnych

•

zachêcenie do aktywnego uczestnictwa w przygotowaniach œwi¹tecznych

•

wykonywanie prezentów i dekoracji œwi¹tecznych

•

swobodne wypowiedzi na temat treœci utworu

•

organizowanie ró¿norodnych zabaw rozwijaj¹cych wra¿liwoœæ s³uchow¹

•

wzbogacanie zasobu s³ownictwa

•

rozró¿nianie brzmienia instrumentów perkusyjnych

•

utrwalenie poznanych liczebników i kolorów

•

rozwijanie umiejêtnoœci reagowania ruchem na pauzê muzyczn¹

•

usprawnianie narz¹dów artykulacyjnych

•

nabywanie umiejêtnoœci oddychania przeponowego

•

rozwijanie orientacji przestrzennej

•

tworzenie w³asnych interpretacji plastycznych

•

doskonalenie zmys³u dotyku

•

poznawanie przez dzieci w³asnych mo¿liwoœci ruchowych

•

nauka rysowania kszta³tu owalnego

•

poznawanie ró¿nych technik plastycznych z zastosowaniem ró¿nych materia³ów

•

utrwalanie pojêæ mniej, wiêcej, tyle samo.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Kosz z pisankami, opaski dla kurcz¹tek i dla mamy kwoki, bia³e opaski z pisan-
kami w kolorze czerwonym, zielonym, ¿ó³tym i niebieskim, czerwona szarfa,
nagranie dowolnej weso³ej muzyki.

Proponowane dzia³ania:

1. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Kolorowe pisanki”.

Kolorowe pisanki

Siedzi kura w kurniku
Kod-ko-dak!
Ju¿ jajek w koszyku bez liku
Tak – tak, tak.
Wszyscy jajka maluj¹
Oj – jak, jak?
Wielkanocne pisanki szykuj¹
Oj – tak, tak.
Pierwsza pisanka w kropeczki,
Druga pisanka w kwiateczki,
Trzecia pisanka w paski,
A czwarta?
Na czwart¹ patrzy kurka
Z wiejskiego podwórka.
Nagle pêk³o jajeczko
Kod-ko-dak!
– ChodŸ tu do mnie, córeczko…

2. Rozmowa o pisankach.

Nauczyciel gromadzi dzieci wokó³ kosza pe³nego ró¿nej wielkoœci pisanek.
Wyjaœnia znaczenie s³owa pisanka, zapoznaje z technik¹ wykonywania pisa-
nek, zachêca do swobodnych wypowiedzi na temat kolorów, wielkoœci i moty-
wów ozdobnych na pisankach.

3. Zabawa „Kwoka i kurczêta”.

Nauczyciel zak³ada opaskê kwoki, a dzieciom wrêcza opaski kurcz¹tek. Chodzi
po sali i mówi ko, ko, ko. „Kurczêta” mog¹ poruszaæ siê w dowolnych kierun-
kach, mówi¹c pi, pi, pi. Na has³o: lis kurczêta jak najszybciej zbieraj¹ siê w ciasnej
gromadce przy „kwoce”, która je chowa (nauczyciel ma przygotowany miêkki
koc). Przez chwilê „kwoka” i „kurczêta” pozostaj¹ w ciszy. Na has³o: nie ma
lisa kurczêta wybiegaj¹ spod skrzyde³ „kwoki” i zaczynaj¹ spacerowaæ. Zaba-
wê powtarzamy kilka razy.

4. Zabawa ruchowa „Pisanki”.

Dzieci s¹ przebrane za pisanki – maj¹ za³o¿one opaski z pisankami w kolorze
czerwonym, zielonym, ¿ó³tym i niebieskim – i spaceruj¹ po sali przy spokojnej
muzyce. Na przerwê w muzyce dobieraj¹ siê w kó³eczka zgodnie z kolorami
pisanek. Przy dowolnej weso³ej muzyce „pisanki” tañcz¹ w kó³eczkach.

5. Zabawa bie¿na „Jastrz¹b i kury”.

Nauczyciel wyznacza dziecko, które bêdzie jastrzêbiem, i oznacza je czerwon¹
szarf¹. Pozosta³e dzieci bêd¹ kurami, które spaceruj¹ po sali w ró¿nych kierun-
kach. Na has³o: jastrz¹b „kury” uciekaj¹ przed „jastrzêbiem”, który zaczyna je
goniæ. „Kura”, która przysi¹dzie, nie mo¿e byæ z³apana przez „jastrzêbia”.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Ilustracja wiosennej ³¹ki, sylwety postaci z bajki, instrumenty perkusyjne, ko-
lorowe kulki z papieru lub krepiny, koszyk, drobno pogniecione skorupki jajek
w miseczkach, klej, rysunki: jajka, kurcz¹tka i kaczuszki, farby, kartony, klaj-
ster, taœma samoprzylepna, karta pracy nr 66.

Proponowane dzia³ania:

1. Wys³uchanie bajki A. Galicy „Bajeczka wielkanocna”.

Dzieci siedz¹ przed tablic¹, na której jest przypiêta ilustracja przedstawiaj¹ca
wiosenn¹ ³¹kê. Nauczyciel opowiada bajkê, manipuluj¹c sylwetami stosownie
do treœci:

Wiosenne s³oñce tak d³ugo ³askota³o promykami ga³¹zki wierzby, a¿ zaspane
wierzbowe Kotki zaczê³y wychylaæ siê z p¹czków.
– Jeszcze chwilê – mrucza³y wierzbowe Kotki – daj nam jeszcze pospaæ, dla-
czego ju¿ musimy wstawaæ?
A S³oñce suszy³o im futerka, czesa³o grzywki i mówi³o:
– Tak to ju¿ jest, ¿e musicie byæ pierwsze, bo za parê dni Wielkanoc, a ja mam
jeszcze tyle roboty.
Gdy na ga³êziach siedzia³o ju¿ ca³e stadko puszystych Kotków, S³oñce powê-
drowa³o dalej. Postuka³o z³otym palcem w skorupkê jajka – puk, puk! i przy-
grzewa³o mocno.
– Stuk – stuk! – zastuka³o coœ w œrodku jajka i po chwili z pêkniêtej skorupki
wygramoli³ siê malutki Kurczaczek.
S³oñce wysuszy³o mu piórka, na g³owie uczesa³o ma³y czubek i przewi¹za³o
czerwon¹ kokard¹.
– Najwy¿szy czas – powiedzia³o – to dopiero by³by wstyd, gdyby Kurcz¹tko
nie zd¹¿y³o na Wielkanoc.
Teraz S³oñce zaczê³o siê rozgl¹daæ dooko³a po ³¹ce, przeczesa³o promykami

œwie¿¹ trawê, a¿ w bruŸdzie pod lasem znalaz³o œpi¹cego Zaj¹ca. Z³apa³o go za
uszy i wyci¹gnê³o na ³¹kê.
– Co siê sta³o, co siê sta³o? – Zaj¹czek przeciera³ ³apk¹ oczy.
– Ju¿ czas, Wielkanoc za pasem – odpowiedzia³o S³oñce – a co to by by³y za
œwiêta bez wielkanocnego Zaj¹czka? Popilnuj Kurczaczka, jest jeszcze bardzo
malutki, a ja pójdê obudziæ jeszcze kogoœ.
– Kogo? Kogo? – dopytywa³ siê Zaj¹czek, kicaj¹c po ³¹ce.
– Kogo? Kogo? – popiskiwa³o Kurcz¹tko, staraj¹c siê nie zgubiæ w trawie.
– Kogo? Kogo? – szumia³y rozbudzone wierzbowe Kotki.
I wtedy S³oñce przyprowadzi³o do nich ma³ego Baranka ze z³otym dzwonkiem
na szyi.
– To ju¿ œwiêta, œwiêta – szumia³y wierzbowe Kotki, a S³oñce g³aska³o wszyst-
kich promykami, nuc¹c tak¹ piosenkê:

W wielkanocny poranek
Dzwoni dzwonkiem Baranek,
A Kurcz¹tko z Zaj¹cem
Podskakuje na ³¹ce.
Wielkanocne Kotki,
Robi¹c miny s³odkie,
Ju¿ wyjrza³y z p¹czka,
Siedz¹ na ga³¹zkach,
Kiedy bêdzie Wielkanoc
Wierzbê pytaj¹.

Po opowiedzeniu bajki nauczyciel pyta dzieci:
– Z czym kojarzy siê wam Wielkanoc?
– Dlaczego s³oneczko budzi³o bazie wierzbowe, zaj¹czka, baranka, kurcz¹tko?
– Jakie s¹ symbole Œwi¹t Wielkanocnych?

2. Zagadki s³uchowe z instrumentami perkusyjnymi „Liczymy pisanki”.

Nauczyciel gra na dowolnym (poznanym przez dzieci) instrumencie perkusyj-
nym na zmianê od jednego do trzech dŸwiêków. Ka¿dy dŸwiêk oznacza jedn¹
pisankê. Dzieci okreœlaj¹, ile pisanek nale¿y w³o¿yæ do koszyka, i rozpoznaj¹
instrument (nazywaj¹ go i wskazuj¹). Kto poda prawid³ow¹ odpowiedŸ, wrzuca
do koszyka odpowiedni¹ liczbê pisanek – kulek z papieru lub kolorowej krepiny.
Po zakoñczeniu zabawy nauczyciel dokonuje klasyfikacji pisanek, uk³adaj¹c je
wed³ug kolorów: ¿ó³te, zielone, czerwone, niebieskie, bia³e.

3. Praca plastyczna „Marmurkowy obrazek”.

Na stolikach stoj¹ miseczki, w których s¹ drobno pogniecione skorupki jajek,
obok le¿y klej. Dzieci maj¹ do wyboru rysunki kurcz¹tka, jajka lub kaczuszki,

które wyklejaj¹ skorupkami. Rysunek nale¿y dok³adnie posmarowaæ klejem i od
razu obficie posypaæ skorupkami, ca³oœæ starannie docisn¹æ, a skorupki, które
siê nie przyklei³y, ponownie zsypaæ do miseczek. Nauczyciel proponuje dzie-
ciom, by dotykaj¹c rysunków opuszkami palców, opowiedzia³y o swoich pracach.
Po wysuszeniu marmurkowe obrazki mo¿na dowolnie pokolorowaæ farbami.

4. Wykonanie karty pracy nr 66.

Dzieci licz¹, ile pisanek jest w koszyku. Nauczyciel zachêca do pokolorowania
pisanek i naklejenia kurczaka na wybranej pisance.

5. Zabawy twórcze z klajstrem.

Nauczyciel pyta dzieci, co jest ¿ó³te. Proponuje narysowanie s³oneczka z bajki
wielkanocnej. Przykleja kartony do stolików taœm¹ samoprzylepn¹. Prosi dzie-
ci, by nabra³y pe³n¹ d³oñ klajstru wymieszanego z ¿ó³t¹ farb¹, na³o¿y³y na du¿y
karton, a nastêpnie rozprowadzi³y klajster kolistymi ruchami na ca³ym pod³o¿u
i narysowa³y na œrodku ko³o, które nale¿y wielokrotnie poprawiaæ w tym sa-
mym miejscu, a¿ powstanie grube ko³o przypominaj¹ce s³oñce. Teraz dzieci
mog¹ narysowaæ na zewn¹trz ko³a proste promienie.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Obrazek tematyczny „Wielkanoc”, obrêcze i liczmany: kurcz¹tka, uformowane
z papierowych pasków, podstawki, kolorowa plastelina, ilustracja wielkanoc-
nego sto³u, surowe i ugotowane jajka.

Proponowane dzia³ania:

1. Praca z obrazkiem „Wielkanoc”.

Nauczyciel rozmawia z dzieæmi na temat zbli¿aj¹cych siê Œwi¹t Wielkanoc-
nych, tradycji i zwyczajów œwi¹tecznych.

2. Zabawa s³uchowa „Kurcz¹tko”.

Dzieci zamieniaj¹ siê w kurcz¹tka i siadaj¹ w pó³kolu. Nauczyciel wybiera dziec-
ko, które bêdzie kwok¹. „Kwoka” staje ty³em do „kurcz¹t”. Wskazane przez
nauczyciela dziecko naœladuje g³os kurcz¹tka na sylabie pi, pi, pi. Zadaniem
„kwoki” jest odnalezienie „kurcz¹tka”. Dziecko, które zostanie rozpoznane,
zostaje „kwok¹”. Zabawê powtarzamy.

3. Liczenie kurcz¹t.

Dzieci siedz¹ w kole. Nauczyciel wrêcza im obrêcze i liczmany – kurcz¹tka.
Mówi wierszyk:

Po podwórku chodzi kwoka
I nie spuszcza kurcz¹t z oka.
– tu przy mamie jedno…
– tam dwa…
Ile to jest?
– Kokoda!

Nastêpnie pyta dzieci, ile kurcz¹t ma kwoka.
Po uzyskaniu odpowiedzi prosi o u³o¿enie liczmanów w obrêczy zgodnie z tre-
œci¹ zagadki. Dzieci k³ad¹ 1 kurcz¹tko, potem 2 i g³oœno licz¹, ile kurcz¹t jest
razem.
W zale¿noœci od umiejêtnoœci dzieci w liczeniu ró¿nicujemy liczbê liczmanów
i polecenia wydawane poszczególnym przedszkolakom.

4. Praca plastyczno-konstrukcyjna „Pisanki”.

Nauczyciel rozmawia z dzieæmi o wygl¹dzie pisanek, zwraca uwagê na ozdob-
ne wzorki. Nastêpnie wrêcza dzieciom podstawki i plastelinê i proponuje ule-
pienie têczowej pisanki. Prosi dzieci, by wyrabia³y w rêkach plastelinê do mo-
mentu, a¿ bêdzie miêkka. Wówczas zachêca do zmieszania kolorów i uformo-
wania piêknego jajka. Gotowe pisanki dzieci wk³adaj¹ do podstawek.

5. Wys³uchanie wiersza M. Lewickiej „Mazurki i baby”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom ilustracjê przedstawiaj¹c¹ wielkanocny stó³ i mó-
wi wiersz.

Mazurki i baby

Z³ote s³onko patrzy z chmurki,
mama piecze dziœ mazurki.
Lukrem s¹ pomalowane,
na nich z cukru jest baranek.
Pachn¹ piêknie, s³odko, œwie¿o,
obok baby smaczne le¿¹.

Na œwi¹tecznym, du¿ym stole
ciasta pe³ni¹ wa¿n¹ rolê.
Bazie stoj¹ ju¿ w wazonie
wielkanocna œwieca p³onie,
a mazurka pod baziami
tañcz¹ baby z mazurkami.

Nauczyciel rozmawia z dzieæmi o œwi¹tecznych wypiekach. Pyta, jak nazywaj¹
siê tradycyjne ciasta œwi¹teczne. Pokazuje obrazki z ró¿nymi rodzajami ciast.
Pomaga dzieciom nazwaæ wielkanocne ciasta.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Opaski zaj¹czków i wróbelków, piosenka Kwoka, CD1 – PIOSENKI, koszy-
czek, pisanki lub papierowe kulki, pisak i koszulka foliowa z bia³¹ kartk¹ w œrod-
ku dla ka¿dego dziecka, kolorowy papier, jajko kurze surowe i ugotowane,
karta pracy nr 67.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Zaj¹czki”.

Dzieci s¹ podzielone na dwie grupy: zaj¹czki i wróbelki – maj¹ odpowiednie
opaski na g³owach. Przy dowolnej g³oœnej muzyce „zaj¹czki” skacz¹ po ³¹ce
(sali), a przy cichej – skacz¹ „wróbelki”, a „zaj¹czki” w tym czasie zjadaj¹
marchewkê. Nauczyciel prosi „zaj¹czki”, by postawi³y górne z¹bki na dolnej
wardze i w takiej pozycji naœladowa³y skrobanie marchewki. Zabawê powta-
rzamy, zamieniaj¹c rolami dzieci w zespo³ach.

2. Zabawa ruchowa do piosenki Kwoka, CD1.

Po wys³uchaniu i omówieniu piosenki nauczyciel opowiada dzieciom o zwy-
czaju ludowym polegaj¹cym na chodzeniu od domu do domu z kogucikiem.
Podczas kolejnego s³uchania proponuje zabawê: dzieci staj¹ na obwodzie ko³a,
jedno – „kwoka” chodzi z koszyczkiem blisko dzieci. Z chwil¹ zatrzymania
nagrania „kwoka” oddaje koszyczek osobie, przy której siê znajduje. Ta wk³ada
do koszyczka 1, 2 lub 3 pisanki (prawdziwe lub z papieru) i zabawa zaczyna siê
od pocz¹tku. Osoba, przy której ponownie stanie dziecko z koszyczkiem, wyj-
muje pisanki i liczy je. Oddaje koszyk koledze obok i zabawa zaczyna siê od
nowa.

3. Rysowanie owalnych kszta³tów.

Nauczyciel wrêcza ka¿demu dziecku pisak i koszulkê foliow¹ z bia³¹ kartk¹
w œrodku. Prosi dzieci, by narysowa³y w powietrzu du¿e jajo strusia, a nastêp-
nie jak najwiêksze jajo zamkniêtym pisakiem na koszulce. Po nabyciu umiejêt-
noœci rysowania kszta³tu owalnego dzieci rysuj¹ owal jaja pisakiem. Nauczy-
ciel ogl¹da narysowane jaja, poczym wyciera rysunki i prosi dzieci, by naryso-
wa³y tyle jaj (wielkoœci jajka kurzego), ile zmieœci siê na koszulce. Narysowane
jaja mo¿na pomalowaæ w dowolne wzory tak, by powsta³y prawdziwe pisanki.
Nastêpnie dzieci zmieniaj¹ bia³y papier w koszulce na papier dowolnego kolo-
ru. Tym sposobem same wyczaruj¹ kolorowe pisanki.

4. Wykonanie karty pracy nr 67.

Nauczyciel pyta dzieci, ile kurczaków biega po trawie, a ile nie wysz³o jeszcze
ze skorupek. Poprosi o wskazanie, których kurczaków jest wiêcej. Proponuje
pokolorowanie kurczaków biegaj¹cych po trawie.

5. Zabawa badawcza.

Nauczyciel rozbija jajko kurze i pokazuje dzieciom jego zawartoœæ. Wymienia,
z czego siê sk³ada: skorupki, bia³ka i ¿ó³tka. Zwraca uwagê na zarodek. Mówi,
¿e kurczêta wykluwaj¹ siê z jajek, które maj¹ zarodki. Nastêpnie pokazuje dwa
takie same jajka. Wyjaœnia, ¿e jedno jest surowe, a drugie ugotowane. Proponu-

je eksperyment: wprawia w ruch kolejno oba jajka i obserwuje z dzieæmi, które
jajko krêci siê szybciej. Wyjaœnia, ¿e jajko gotowane krêci siê szybciej.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Pluszowe kurcz¹tko, piosenka Kwoka, CD1 – AKOMPANIAMENTY, 2 koszy-
ki, papierowe pisanki i kurczaki, tamburyn, niebieskie, czerwone i ¿ó³te obrê-
cze, opaski dla kur, kaczek i gêsi, lignina, pojemniczki, ziemia, nasiona rze¿u-
chy, ziarna owsa.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa dydaktyczna „Gdzie jest kurcz¹tko?”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom ma³e kurczatko. Stawia je na stoliku i pyta, gdzie
jest kurcz¹tko. Potem k³adzie je pod sto³em, obok sto³u, za sto³em, przed sto³em
i za ka¿dym razem zadaje to samo pytanie. Prosi, by dzieci okreœli³y miejsce
po³o¿enia kurcz¹tka, u¿ywaj¹c odpowiednich przyimków.

2. Zabawa „Huœtanie kurcz¹tka na brzuchu”.

Nauczyciel demonstruje dzieciom sposób wykonania æwiczenia. K³adzie siê na
plecach, a na brzuchu ma ma³ego kurczaczka. Robi d³ugi wdech nosem, wypi-
naj¹c brzuch, a nastêpnie powolny wydech (brzuch opada). Dzieci obserwuj¹
falowanie maskotki przypominaj¹ce huœtanie. Nauczyciel zachêca dzieci, by
pohuœta³y swoje zabawki.

3. Zabawa ruchowa „Liczymy kurczêta”, piosenka Kwoka, CD1.

Zabawa przebiega podobnie jak w scenariuszu, s. 28, 29, z tym, ¿e z koszykami
chodz¹ dwie osoby. Do jednego koszyczka dzieci wk³adaj¹ wyciête z kartonu
pisanki, do drugiego – kurczaki. Nauczyciel porównuje liczebnoœæ tworzonych
zbiorów pisanek i kurcz¹t, pos³uguj¹c siê okreœleniami: du¿o, ma³o, tyle samo.
Zachêca, aby podczas zabawy dzieci intonowa³y melodiê piosenki na zmianê
na sylabach ko i pi.

4. Zabawa ruchowa „Zwierzêta z wiejskiego podwórka”.

Nauczyciel rozk³ada obrêcze, które bêd¹ pe³ni³y rolê domków dla zwierz¹t
z wiejskiego podwórka. W domkach ¿ó³tych mieszkaj¹ kaczki, w domkach czer-
wonych – kury, a w domkach niebieskich – gêsi. Wrêcza dzieciom opaski symbo-
lizuj¹ce te zwierzêta i proponuje zabawê „Zwierzêta z wiejskiego podwórka”.
Dzieci-zwierzêta chodz¹ po sali przy dŸwiêkach tamburyna. Na has³o: zwierzê-
ta do domu dzieci chowaj¹ siê w swoich domkach i g³osem naœladuj¹ zwierz¹t-

ka, które tam mieszkaj¹. DŸwiêk tamburyna zaprasza „zwierzêta” ponownie na
spacer.

5. Obserwacja hodowli rze¿uchy i owsa w k¹ciku przyrody.

Nauczyciel uk³ada na uformowany z ligniny kopiec ziarna rze¿uchy, które wcze-
œniej namoczy³. Równie¿ owies mo¿na wczeœniej namoczyæ, a nastêpnie wy-
siaæ do ma³ych, ozdobnych pojemniczków (wydmuszek) z ziemi¹. Nauczyciel
zachêca dzieci do prowadzenia codziennych obserwacji i podlewania roœlinek.

NOTATKI

Temat kompleksowy: Zwyczaje wielkanocne

Cele ogólne:

•

próby œpiewu solowego, rozwijanie umiejêtnoœci dokonywania wyboru

•

rozwijanie umiejêtnoœci œpiewania z podzia³em na role

•

nauka piosenki

•

próby uk³adania ¿yczeñ œwi¹tecznych

•

usprawnianie procesów pobudzania i hamowania

•

aktywne uczestnictwo w poznawaniu tradycji i zwyczajów wi¹¿¹cych siê z ze
œwiêtami wielkanocnymi

•

wykorzystanie elementów sztuki ludowej w pracach plastycznych dzieci

•

aktywne uczestnictwo w przygotowaniu wspólnych zabaw

•

okreœlanie cech œwiata zewnêtrznego przy wykorzystaniu narz¹dów zmys³ów,
rozwijanie umiejêtnoœci klasyfikowania przedmiotów

•

utrwalanie znaczenia pojêæ: ma³y, du¿y, para

•

rozwijanie percepcji wzrokowej

•

rozwijanie spostrzegawczoœci

•

nabywanie wiary we w³asne mo¿liwoœci.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Trójk¹t, znaczki na tasiemkach z du¿ymi i ma³ymi pisankami, drewienka, dzwo-
neczki, ko³atki, grzechotki, wybrane symbole Œwi¹t Wielkanocnych, kolorowy
karton w kszta³cie du¿ej pisanki z naklejonym poœrodku kawa³kiem futerka dla
ka¿dego dziecka, pisaki, maskotka zaj¹czka.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa orientacyjno-porz¹dkowa „Pisanka do pisanki”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom znaczki z du¿ymi i ma³ymi pisankami. Dzieci za-
wieszaj¹ znaczki na szyi i biegaj¹ po sali. Na sygna³ (uderzenie w trójk¹t) dzie-
ci, które maj¹ znaczki z ma³ymi pisankami, dobieraj¹ siê w pary z tymi, które
maj¹ znaczki z du¿ymi pisankami i przykucaj¹, formuj¹c kszta³t pisanki.

2. Poznawanie wielkanocnych zwyczajów na podstawie wiersza A. Rumiñ-

skiej „Zwyczaje wielkanocne”.

Nauczyciel eksponuje na stole symbole Œwi¹t Wielkanocnych. Zapoznaje dzie-
ci z wybranymi zwyczajami wielkanocnymi na podstawie wiersza.

Zwyczaje wielkanocne

Kiedy Wielkanoc przychodzi,
Tak siê j¹ œwi¹tecznie obchodzi.
Trzeba jajka malowaæ – kolorowe pisanki
Trzeba palemkê zdobiæ i bia³e baranki.

Mo¿na posiaæ rze¿uchê lub zielon¹ trawkê
Mo¿na wyci¹æ zaj¹czka, kurcz¹tko zabawkê.
Potem przynieœæ koszyczek
I na dnie wszystko u³o¿yæ w nim ³adnie:

Kolorowe pisanki,
Cukrowe baranki,
Wysok¹ palemkê,
Ma³¹ babeczkê,
Zielon¹ rze¿uchê,
Zaj¹czka,
I dwa ¿ó³te kurcz¹tka.

Kto zwyczaje wielkanocne zna,
Ten potem niespodziankê ma:
Czekoladowe jajeczka albo zaj¹czki
„wskocz¹” do jego r¹czki.

Rozmowa z dzieæmi na temat:
– malowania jajek,
– œmigusa-dyngusa,
– przygotowania koszyczka,
– œwiêconki.

3. Æwiczenie narz¹dów artykulacyjnych.

Dzieci naœladuj¹ g³osy: baranka, koguta, kury i kurcz¹tka. Nauczyciel dzieli
dzieci na cztery zespo³y, których zadaniem bêdzie odzywaæ siê na dŸwiêk okre-
œlonego instrumentu:
– drewienek – piej¹ koguty,
– dzwoneczków – becz¹ baranki,
– grzechotek – piszcz¹ kurcz¹tka,
– ko³atek – gdacz¹ kury.

4. Praca plastyczna „Pisanka z zaj¹czkiem”.

Nauczyciel rozdaje dzieciom kolorowe kartony w kszta³cie du¿ej pisanki z na-
klejonym poœrodku kawa³kiem futerka. Zachêca do dotykania futerka i wypo-
wiedzi na temat swoich odczuæ. Zadaje dzieciom pytania:
– Jakie jest to futerko?
– Co wam przypomina?
– Jakie zwierz¹tko do g³askania mo¿emy wyczarowaæ z tego futerka?
Proponuje dorysowanie nó¿ek, d³ugich uszu i ³ebka. Zachêca dzieci do opowie-
dzenia o swoich zaj¹czkach. Chêtne dzieci mog¹ policzyæ pisanki z zaj¹czkami.

5. Zabawa tropi¹ca „Ukryty zaj¹czek”.

Nauczyciel wychodzi z dzieæmi do ogrodu. Mówi, ¿e jest tu ukryty zaj¹czek.
Pokazuje sposób prowadzenia poszukiwañ. Kiedy zaj¹czek zostanie odnalezio-
ny, dzieci sygnalizuj¹ koniec poszukiwañ, naœladuj¹ charakterystyczny sposób
poruszania siê zaj¹czka, mówi¹c kic, kic, kic.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Kwoka, CD1 – PIOSENKI, koszyczek lub wózek, kogucik, papiero-
we kule, szarfy i kó³ka do sersa w kolorze czerwonym, ¿ó³tym i zielonym, bê-
benek, pacynki zaj¹czki, kredki, karta pracy nr 68.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Wielkanocne zwierz¹tka”.

Dzieci podzielone s¹ na trzy grupy: kurcz¹tka, baranki i zaj¹czki. „Kurcz¹tka”
otrzymuj¹ ¿ó³te szarfy, „zaj¹czki” – zielone, a „baranki” – czerwone. Nauczy-
ciel rozk³ada w sali kó³ka do sersa w takich samych kolorach co szarfy. Ka¿de
dziecko – zwierz¹tko przykuca w swoim domku (dzieci z szarfami o okreœlo-
nym kolorze wchodz¹ do kó³ek o takim samym kolorze). Na has³o: kurcz¹tka
¿ó³te „kurcz¹tka” zaczynaj¹ skakaæ obunó¿ i piszczeæ. Na has³o: baranki za-
czynaj¹ biegaæ na czworakach i beczeæ „baranki” („kurcz¹tka” wracaj¹ do dom-
ków), na has³o: zaj¹czki zaczynaj¹ kicaæ wielkanocne „zaj¹czki” („kurczêta”
i „baranki” pozostaj¹ w domkach).

2. Wys³uchanie wiersza M. Lewickiej „Wielkanocne zaj¹czki”.

Dzieci siedz¹ w pó³kolu. Nauczyciel prezentuje wiersz z wykorzystaniem pa-
cynek zaj¹czków.

Wielkanocne zaj¹czki

Pyta³ raz zaj¹ca zaj¹c,
krêc¹c noskiem i wzdychaj¹c:
„Powiedz, drogi przyjacielu
wszak na rzeczach znasz siê wielu,
co daæ dzieciom na Wielkanoc:
czy marchewkê, œwie¿e siano,
pêk sa³aty lub kapustê?
Martwiê siê ju¿ tak od szóstej!”

A przyjaciel tak mu powie:
„Po co traciæ czas i zdrowie!
Schrup marchewkê lepiej sam,
bo ja inny pomys³ mam.
Zaj¹czkowa niespodzianka
wielkanocna to pisanka!
Sposób prosty, mówiê z góry:
trzeba jajko wzi¹æ od kury
i na twardo ugotowaæ.
Gdy ostygnie pomalowaæ,
w kwiatki, kropki, kreski, szlaczki.
Ej, uciesz¹ siê dzieciaczki!
Napisz jeszcze swe ¿yczenia
– wielkanocne pozdrowienia.
Wszystko ju¿, kolego wiesz,
wiêc do pracy teraz œpiesz”.

Pomkn¹³ ucieszony zaj¹c,
wa¿ne s³owa powtarzaj¹c.
A w œwi¹teczny, ciep³y ranek
wszystkie dzieci rozeœmiane
otrzyma³y niespodzianki:
dyngus, bazie i pisanki.

Wraz z ¿ó³tymi ¿onkilami
ma³a kartka z ¿yczeniami:
„Niechaj dziœ dla wszystkich dzieci
wielkanocne s³onko œwieci.
Dla starszaka i dla brzd¹ca
pozdrowienia od ZAJ¥CA.”

Nauczyciel pyta dzieci:
– O jakiej niespodziance od zaj¹czka marzycie?

3. Zabawa inscenizacyjna i próby intonowania I zwrotki piosenki Kwoka, CD1.

Dzieci poruszaj¹ siê po obwodzie ko³a, œpiewaj¹c I zwrotkê. Gdy muzyka milk-
nie (nauczyciel zatrzymuje nagranie w dowolnym momencie), dzieci zamienio-
ne w kurczêta kucaj¹. Dziecko, które jest „kwok¹” i maszeruje w œrodku ko³a w
przeciwnym kierunku, stara siê schwytaæ „kurcz¹tko” (dziecko, które nie zd¹-
¿y³o kucn¹æ). Schwytane dziecko na jedn¹ kolejkê opuszcza zabawê.
Po zakoñczeniu piosenki chêtne dzieci próbuj¹ u³o¿yæ proste ¿yczenia œwi¹-
teczne.

4. Zabawa dydaktyczna „Przygoda kurcz¹t” (wg Z. Bogdanowicz).

Nauczyciel opowiada dzieciom o kwoce, która broni³a swoich kurcz¹t przed
kotem. Kurze pomaga³ pies. Proponuje zilustrowanie ruchem i g³osem przygo-
dy kurcz¹t. Wskazuje dzieci, które odegraj¹ rolê psa, kota, kury i kurcz¹t. „Kur-
czêta” biegaj¹ po podwórku, piszcz¹c pi, pi, pi. „Kot” skrada siê do „kurcz¹t”,
wo³aj¹c miau, miau, miau. „Kura” os³ania „kurczêta”, wo³aj¹c ko, ko, ko. „Pies”
odpêdza „kota”, szczekaj¹c hau, hau, hau. „Kot” zostaje przepêdzony, „kurczê-
ta” gromadz¹ siê wokó³ „kwoki”.

5. Wykonanie karty pracy nr 68.

Dzieci koloruj¹ du¿ego zaj¹ca i doklejaj¹ marchewkê ma³emu zaj¹czkowi.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Kwoka, CD1 – PIOSENKI, bia³e kartony, kredki, pisaki, plastikowy
kubek z wod¹, karta pracy nr 69.

Proponowane dzia³ania:

1. Praca plastyczna „Œwi¹teczny obrus”.

Nauczyciel daje dzieciom bia³e kartony. Prosi o narysowanie ozdobnych ele-
mentów o tematyce wielkanocnej.

2. Nauka II zwrotki piosenki Kwoka, CD1 (nuty scenariusz, s. 28, 29).

Dzieci w siadzie skrzy¿nym œpiewaj¹ piosenkê. Nastêpnie nauczyciel proponu-
je marsz po obwodzie ko³a wi¹zanego i œpiew z podzia³em na role („kurczêta”
œpiewaj¹ ca³¹ piosenkê z wyj¹tkiem ostatniego wersu, który wykonuje solista
„kwoka”).

3. Zapoznanie ze znanym zwyczajem wielkanocnym na podstawie wiersza

M. Lewickiej „Œmigus-dyngus”.

Œmigus-dyngus

Z jakiej dzisiaj to przyczyny
ca³e mokre s¹ dziewczyny?
Czemu ch³opcy wodê lej¹
i z tych dziewczyn wci¹¿ siê œmiej¹?

Wielkanocnym jest zwyczajem
lanie wody w Poniedzia³ek.
Œmigus-dyngus, wodê braæ
i ni¹ wszystkich wko³o laæ.

Nie gniewajcie siê zmokniêci,
b¹dŸcie lepiej uœmiechniêci.
Czysta woda nie zaszkodzi,
zdrowia doda i och³odzi.

Gdy siê wyschnie, przecie¿ mo¿na
oblaæ tego, kto nas obla³.

Nauczyciel wyjaœnia dzieciom znaczenie s³ów: œmigus i dyngus i rozmawia na
temat wiersza. Pyta dzieci:
– Co to jest œmigus-dyngus?
– Dlaczego w œwiêta pamiêtamy o tym zwyczaju?
– Za pomoc¹ czego polewamy siê w lany poniedzia³ek?
Nastêpnie ilustruje ruchem treœæ wiersza i zachêca dzieci do naœladowania tych
gestów.

4. Zabawa ruchowa „Œmigus-dyngus”.

Dzieci ustawiaj¹ siê w pary: ch³opiec z dziewczynk¹. Nastêpnie maszeruj¹ po
sali, s³uchaj¹c wiersza. W czasie ponownej recytacji – stosownie do treœci –
ka¿dy ch³opiec naœladuje skradanie siê z wod¹ i polewanie, a dziewczynka przed
nim ucieka. Potem dzieci naœladuj¹ strz¹sanie wody z ubrania: staj¹ w rozkro-
ku, luŸno opuszczaj¹ rêce i stopniowo strz¹saj¹ wodê z prawej i lewej rêki,
z ca³ego tu³owia, a nastêpnie z prawej i lewej nogi. Na s³owa: œmigus-dyngus
wszystkie dzieci rytmicznie klaszcz¹ w d³onie. Ch³opcy rytmizuj¹ s³owa: œmi-
gus dyn-gus, a dziewczêta: la-ny po-nie-dzia-³ek.

5. Wykonanie karty pracy nr 69.

Nauczyciel ogl¹da z dzieæmi ilustracjê palmy wielkanocnej. Prosi o dokoñcze-
nie kolorowania palmy i naklejenie po jednej stronie palmy pisanki, a po dru-
giej baranka.

6. Zabawa rozluŸniaj¹ca „Przeka¿ kubeczek”.

Dzieci siedz¹ w kole. Nauczyciel nape³nia plastikowy kubek wod¹ i podaje
dziecku siedz¹cemu po swojej prawej stronie. Prosi o przekazanie dalej. Kubek
przekazuj¹ sobie kolejno wszystkie dzieci. Nauczyciel zwraca uwagê na spo-
sób trzymania kubka (ca³¹ d³oni¹).

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Kostka do gry, ilustracja o tematyce wielkanocnej, karteczki oznaczone krop-
kami od 1 do 4, sosnowa ga³¹Ÿ, kolorowe wst¹¿ki, s³oneczka z karbowanego
papieru, wydmuszki, elementy pasuj¹ce do dekoracji wielkanocnego sto³u: zie-
lony owies, palmy wielkanocne, baranek, koszyczek, pisanki i niepasuj¹ce
(bombka, choinka), folia, celofan, plastikowe butelki, gazety, papierowe kro-
pelki.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa dydaktyczna „Odgadnij obrazek”.

Nauczyciel zakrywa obrazek o tematyce wielkanocnej karteczkami oznaczony-
mi okreœlon¹ liczb¹ kropek. Przygotowuje kostkê do gry z okreœlon¹ liczb¹ oczek.
Chêtne dziecko rzuca raz kostk¹, a nauczyciel odkrywa fragment obrazka, na
którym liczba kropek odpowiada liczbie oczek na kostce. Po ods³oniêciu frag-
mentu ilustracji dzieci próbuj¹ odgadn¹æ, co przedstawia ca³a ilustracja.

2. Praca plastyczno-konstrukcyjna „Zielony gaik”.

Dzieci przybieraj¹ du¿¹ sosnow¹ ga³¹Ÿ wst¹¿kami, s³oneczkami z karbowane-
go papieru, wydmuszkami jaj i innymi wiosennymi ozdobami. Nauczyciel eks-
ponuje ga³¹Ÿ w k¹ciku przyrody. Opowiada o tradycji wykonywania gaiku i cho-
dzenia z nim (gaik przedstawia nadchodz¹c¹ wiosnê).

3. Zabawa dydaktyczna „Co pasuje?”.

Nauczyciel pokazuje ró¿ne elementy dekoracyjne pasuj¹ce do sto³u wielkanoc-
nego i omawia je (zielony owies, palmy wielkanocne, baranek, pisanki). Zada-
niem dzieci jest wybraæ i u³o¿yæ na jednym stole elementy potrzebne do dekoracji
wielkanocnego sto³u, na drugim – elementy niepasuj¹ce (bombkê, choinkê).

4. Zabawa twórcza z elementami kinezjologii edukacyjnej „Wiosenny obra-

zek” ukazuj¹ca zmiennoœæ pogody.
Nauczyciel wrêcza dzieciom tace z kasz¹ mann¹ lub piaskiem i pokazuje, jak
mo¿na rysowaæ na nich palcem s³oñce, chmurkê, padaj¹cy deszcz, leniwe ósemki

– motyle. Snuje opowieœæ: Jesteœmy na spacerze, jest s³oneczna pogoda (dzieci
rysuj¹ na tacach æwiczone wczeœniej kszta³ty). Ale pogoda siê zmienia. Zaczyna
wiaæ wiatr (dzieci naœladuj¹ wiej¹cy wiatr, poruszaj¹c: foli¹, celofanem, plasti-
kowymi butelkami, gazetami itp.). Wiatr porusza drzewami (sk³ony tu³owia na
boki). Niebo chmurzy siê i zaczyna padaæ deszcz (nauczyciel rzuca w górê du¿o
ma³ych papierowych kropeleki). Krople deszczu powoli spadaj¹ na ziemiê.
Chcemy je z³apaæ, ale jest to niemo¿liwe, poniewa¿ rozp³ywaj¹ siê na naszych
d³oniach (dzieci zdmuchuj¹ krople w ka³u¿e).

5. Zabawa „Czego brakuje na stole?” ilustruj¹ca treœæ wierszy o tematyce

wielkanocnej.
Nauczyciel mówi wiersz R. Przymusa „Wielkanoc”.

Wielkanoc

Na stole pisanki piêknie malowane.
Wœród zieleni trawy cukrowy baranek.
Bazie w wazoniku, ciasta i wêdliny...
WIELKANOC – i wielkie spotkanie rodziny.

Prosi, by ch³opcy udekorowali stó³ symbolami, o których mowa w utworze.
Nastêpnie mówi o tym, ¿e jeszcze coœ powinno znaleŸæ siê na wielkanocnym
stole. Co to takiego, dowiedz¹ siê po wys³uchaniu fragmentu wiersza M. Le-
wickiej „Wielkanoc”.

Stoi koszyk wiklinowy
W nim baranek jest cukrowy
I jajeczka malowane
Pisankami nazywane. (...)

Teraz z kolei dziewczynki odszukaj¹ elementy, które wyst¹pi³y w utworze, i usta-
wiaj¹ je na stole.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Kwoka, CD1 – PIOSENKI, chusteczka, obrazki przedstawiaj¹ce pory
roku i œwiêta, kolorowe szarfy, karteczki z rysunkami produktów z koszyka wiel-
kanocnego, palmy wielkanocne, materia³ do wykonania palm, karta pracy nr 70.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa integracyjna do piosenki Kwoka, CD1.

Dzieci œpiewaj¹ piosenkê z podzia³em na role: do s³ów: a to moje ukochane
œpiewaj¹ wszystkie dzieci (kurczêta), ostatni wers solista (kwoka). Zabawa ma
podobny przebieg jak popularna zabawa „Mam chusteczkê haftowan¹”.

2. Pogadanka na temat „Œwiêta za pasem”.

Nauczyciel pyta dzieci, z jak¹ por¹ roku kojarzy siê im Wielkanoc. Rozk³ada na
pod³odze obrazki przedstawiaj¹ce pory roku i œwiêta i omawia je. Przypomina,
¿e Œwiêta Wielkanocne s¹ na wiosnê. Prosi dzieci, by wybra³y obrazek przed-
stawiaj¹cy aktualn¹ porê roku – wiosnê. Przypina go na tablicy. Obok przypina
obrazek przedstawiaj¹cy wielkanocny stó³. Omawia, co znajduje siê na stole.

3. Praca konstrukcyjna „Palma”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom ró¿ne palmy wielkanocne. Rozmawia na temat
ich wielkoœci, u¿ytych do ich wykonania elementów ozdobnych. Nastêpnie
wykonuje wspólnie z dzieæmi palmê z bukszpanu i wierzbowych ga³¹zek. Pal-
mê mo¿na ozdobiæ kwiatkami, mchem, zio³ami, kolorowymi trawami i piórka-
mi i ustawiæ w k¹ciku przyrody.

4. Wykonanie karty pracy nr 70.

Dzieci rysuj¹ owies pod barankiem, naklejaj¹ dzwoneczek pod szyj¹ baranka.
Nauczyciel pyta, czym pokryte jest cia³o prawdziwego baranka.

5. Zabawa integruj¹ca „Koszyczek wielkanocny”.

Nauczyciel omawia rodzaje potraw, które umieszczamy w koszyczku wielka-
nocnym. Nastêpnie z kolorowych szarf uk³ada na dywanie kszta³t du¿ego ko-
szyka. Nakleja lub przypina jednej grupie dzieci karteczki z rysunkami wybra-
nych potraw wielkanocnych. Dzieciom z drugiej grupy mówi, by ukry³y takie
same rysunki pod bluzk¹ lub schowa³y do kieszeni. Zadanie polega na odnale-
zieniu siê dzieci bêd¹cych t¹ sam¹ potraw¹. Przedszkolaki, które maj¹ ukryte
obrazki, opowiadaj¹ w formie zagadki o tym, czym s¹ (nauczyciel pomaga sfor-
mu³owaæ opis bez podawania nazwy stosownie do mo¿liwoœci dzieci). Po od-
gadniêciu potrawy dzieci dobieraj¹ siê w pary (sprawdzaj¹ ukryte obrazki).
Na zakoñczenie nauczyciel zaprasza wszystkie dzieci ustawione w pary „do
koszyka”.

Modu³ 8

Kwiecieñ – temat miesi¹ca „Strach ma wielkie oczy”

Temat kompleksowy: Cieñ

Cele ogólne:

•

rozwijanie umiejêtnoœci ró¿nicowania nastroju piosenek i ³¹czenia treœci utworu
z obrazem

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê i grania na instrumentach w takt muzyki

•

czerpanie radoœci z zabawy w teatr

•

rozwijanie inwencji twórczej

•

rozwijanie umiejêtnoœci operowania kukie³kami

•

uwra¿liwienie na muzykê wysok¹ i nisk¹

•

rozwijanie s³uchu i pamiêci muzycznej

•

zachêcanie dzieci do œpiewania na forum grupy w ma³ych zespo³ach lub solo

•

przybli¿enie dzieciom naturalnego œrodowiska zwierz¹t leœnych

•

poznanie nowej techniki teatralnej – eksperymentowanie z cieniem

•

zapoznanie ze zjawiskiem powstawania cienia

•

doskonalenie umiejêtnoœci manualnych

•

doskonalenie spostrzegawczoœci wzrokowej

•

doskonalenie uwagi – jej koncentracji i podzielnoœci

•

stosowanie ruchu jako czynnika stymuluj¹cego rozwój i sprawnoœæ

•

kszta³towanie koordynacji wzrokowo-ruchowej

•

rozwijanie umiejêtnoœci dostrzegania ró¿nic na przyk³adzie kontrastu miêdzy
dniem i noc¹

•

dobieranie wypowiedzi s³ownej do wypowiedzi plastycznej

•

poszerzenie zasobu s³ownictwa, kszta³towanie umiejêtnoœci liczenia

•

okreœlanie i porównywanie liczebnoœci.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Melodia ludowa Hej, tam pod lasem, CD1 – WESO£E PL¥SY, lampa, bia³y
materia³, instrumenty perkusyjne i alternatywne, wyciête z kartonu sylwety
zwierz¹t leœnych: sarny, lisa, sroki, zaj¹ca, dziêcio³a, kuku³ki, sowy i kilku drzew,
orzech laskowy.

Proponowane dzia³ania:

1. Zapoznanie ze zjawiskiem cienia.

Nauczyciel pyta dzieci, czy wiedz¹:
– co to jest cieñ;
– kiedy powstaje cieñ.
Nastêpnie wyjaœnia dzieciom sposób powstawania cienia. Przeprowadza w tym
celu doœwiadczenie: w s³abo oœwietlonym pomieszczeniu przed pust¹ œcian¹
ustawia Ÿród³o œwiat³a (w³¹czony rzutnik lub lampkê). Pokazuje, ¿e œwiat³o roz-
chodzi siê w linii prostej, zanim oœwietli œcianê. Nastêpnie staje na drodze œwia-
t³a i pokazuje powsta³y cieñ. Wykonuje ró¿ne ruchy tak, by dzieci zauwa¿y³y
zale¿noœæ zmiennoœci kszta³tów cienia od jego w³aœciciela, proponuje dzieciom
zabawê ze swoimi cieniami.

2. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Teatrzyk cieni”.

Teatrzyk cieni

Kiedy lampa wieczorem œwieci,
Mo¿na zrobiæ teatrzyk dla mamy, dla dzieci.
Zale¿y, jak rêce przy œwietle u³o¿ê,
Powstan¹ cienie: myszki, kotka, pieska.
Ka¿dy z was teatrzyk cieni zrobiæ mo¿e.
Wy te¿ mo¿ecie nauczyæ siê zabawy r¹czkami.
I zrobiæ swój teatrzyk dla taty, dla dzieci, dla mamy.

Nauczyciel nawi¹zuj¹c do treœci wiersza, proponuje dzieciom dowolne mani-
pulowanie paluszkami w œwietle lampy. Pokazuje ró¿ne u³o¿enia r¹k tak, by
powsta³y cienie ró¿nych zwierz¹tek.

3. Teatrzyk cieni wg Cz. Janczarskiego „Kto w lesie mieszka”.

Nauczyciel robi z bia³ego p³ótna ekran. Z kartonu wycina sylwety leœnych zwierz¹t:
sarny, lisa, sroki, zaj¹ca, dziêcio³a, kuku³ki, sowy i kilku drzew. Ustawia lampkê do
oœwietlenia sylwet z ty³u ekranu (dzieci siedz¹ przed ekranem). Podœwietla lampk¹
ekran i sylwety, którymi bêdzie poruszaæ. Dzieci œledz¹ ruchy cieni na ekranie.

Kto w lesie mieszka
(Nauczyciel stoi przed ekranem scen¹ i mówi wiersz, wskazuj¹c na widoczne
cienie drzew.)
Mi³o jest chodziæ
po leœnych œcie¿kach.
A wiecie, dzieci,
kto w lesie mieszka?
(Przechodzi za ekran i poruszaj¹c sylwetkami mieszkañców lasu, przedstawia
treœæ wiersza.)
Mieszka tu sarna,
co biega prêdko.
– Nie bój siê dzieci
zgrabna sarenko!

A tu widzicie
rudego liska.
Potrz¹sa kit¹,
oczami b³yska.

Ten ptak weso³y
to sroczka mi³a,
co w bajce dzieciom
kaszkê warzy³a.

Zaj¹czek skubie
trawy i zio³a.
Ujrza³ na drzewie
pstrego dziêcio³a.

Kuku³ka kuka
daleko, blisko…
Ju¿ w suchych liœciach
ma legowisko.

W lipowej dziupli
wiewiórka mieszka.
Poproœcie, mo¿e
da wam orzeszka……
(Dzieci mog¹ w³asnymi s³owami poprosiæ wiewiórkê o orzeszek. W odpowiedzi
na proœby nauczyciel rzuca zza ekranu w stronê dzieci orzech laskowy.)
Sowa dzieñ ca³y
drzema³a smacznie.

A teraz, w nocy,
polowaæ zacznie.

Nauczyciel pokazuje dzieciom sylwety bohaterów wystêpuj¹cych w przedsta-
wieniu, zadaje pytania:
– Kto mieszka w lesie?
– Co w bajce gotowa³a sroczka dzieciom?
– W czym legowisko ma je¿?
– Gdzie mieszka wiewiórka, która rozdaje orzeszki?
– Kiedy poluje sowa?
Zaprasza dzieci za ekran i pozwala eksperymentowaæ z cieniem.

4. Teatrzyk cieni „Teatralna orkiestra”, CD1, melodia ludowa Hej, tam pod

lasem.
Nauczyciel wrêcza dzieciom instrumenty alternatywne i perkusyjne. W takt
muzyki 3–4 osoby poruszaj¹ siê za parawanem, graj¹c na instrumentach. Pozo-
sta³e dzieci musz¹ podaæ nazwê instrumentu. Mog¹ równie¿ rozpoznaæ osoby
graj¹ce na instrumentach. Potem nastêpuje zamiana ról.

5. Zabawa dramowa na podstawie wiersza Cz. Janczarskiego „Kto mieszka

w lesie”.
Nauczyciel zachêca dzieci do improwizacji czynnoœci i sposobu poruszania siê
poszczególnych zwierz¹t:
– bieganie sarny,
– skradanie lisa potrz¹saj¹cego kit¹,
– gotowanie kaszy przez sroczkê, trzepanie skrzyd³ami,
– skoki zaj¹czka, skubanie trawy i spogl¹danie w stronê dziupli,
– lot kuku³ki i kukanie,
– œpi¹cego je¿a w liœciach,
– polowanie przez sowê i nawo³ywanie hu, hu.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Bia³e kartony, masa samoprzylepna, lampka, gruby flamaster, czapki, kapelu-
sze, rysunki postaci z bajki: Tygryska, Krzysia, Sowy Przem¹drza³ej, Kubusia
Puchatka, Prosiaczka i K³apouchego i ich cienie, latarki, waciki, kontury cieni
g³ów, podstawki z pokruszonymi szarymi suchymi pastelam.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Sesja zdjêciowa”.

Nauczyciel zaprasza dzieci na niecodzienn¹ sesjê zdjêciow¹: fotografowanie
cienia g³owy i to bez u¿ycia aparatu. Przygotowuje dzieci do zdjêcia: poprawia
w³osy, dziewczynkom zawi¹zuje kucyki, ch³opcy mog¹ za³o¿yæ charakterystycz-
ne czapki lub kapelusze tak, by powsta³y oryginalne cienie.
Nastêpnie przygotowuje zaciemnienie sali. Do œciany przykleja bia³y karton za
pomoc¹ masy samoprzylepnej. Na ma³ym krzeœle sadza bokiem dziecko tak, by
jego g³owa by³a na wysokoœci kartonu. To bêdzie model. Profil g³owy dziecka
oœwietla œwiat³em lampki tak, by na kartonie powsta³ cieñ. Przyjmuje rolê foto-
grafa i grubym flamastrem obrysowuje powsta³y cieñ. Nastêpnie rysuje cieñ
ka¿demu dziecku.

2. Zabawa na spostrzegawczoœæ „Czyj to cieñ?”.

Dzieci siedz¹ na dywanie wokó³ nauczyciela, który czyta dowolny fragment
ilustrowanej bajki „Kubuœ Puchatek”. Pokazuje dzieciom obrazki z postaciami
Tygryska, Krzysia, Sowy Przem¹drza³ej, Kubusia Puchatka, Prosiaczka i K³a-
pouchego. Z sylwetek postaci robi cienie. Porównuje postacie i ich cienie. Za-
uwa¿amy ka¿dy, nawet najmniejszy przejaw spostrzegawczoœci u dzieci.

3. Zabawa twórcza z latarkami.

Nauczyciel zachêca dzieci, by w dowolny sposób zinterpretowa³y muzykê, np.:
dzieci dowolnie poruszaj¹ siê przy muzyce i „rysuj¹” œwiat³em latarki, oœwie-
tlaj¹c ró¿ne ciemne przedmioty. Fantastyczne efekty mo¿na zaobserwowaæ pod-
czas zabawy w zaciemnionym pomieszczeniu.

4. Wprawki dramowe.

Nauczyciel oznacza w dowolny sposób na dywanie miejsce, które bêdzie scen¹.
Przed scen¹ na krzes³ach siedz¹ zabawki, to bêdzie widownia. Nastêpnie zapra-
sza na scenê dzieci. Pokazuje, w jaki sposób aktorzy bêd¹ odgrywaæ wybrane
scenki. Zadaniem aktorów bêdzie odegranie nastêpuj¹cych ról:
– marsz z plecakiem pod górê,
– zejœcie z góry,
– przejœcie przez ka³u¿ê,
– poruszanie siê do przodu, krêc¹c siê jak b¹k,
– spacer smoka,
– „szmaciane lalki” – postawa wyprostowana, rêce w górze, rytmicznie opadaj¹
przeguby r¹k, ³okcie, ramiona, biodra, kolana, opadaj¹, swobodnie uk³adaj¹ siê
na pod³odze,
– ko³ysanie drzew – dzieci ko³ysz¹ siê na boki, stoj¹c w rozsypce,
– powitanie – w parach dzieci podaj¹ sobie rêce i patrz¹ sobie w oczy tak d³ugo,
jak trwa dŸwiêk po uderzeniu w trójk¹t,

– „królowa i poddani” – nauczyciel pokazuje bardzo wolno ró¿ne gesty, podda-
ni (dzieci) dok³adnie powtarzaj¹ ka¿dy gest; zabawê powtarzamy, wybieraj¹c
do roli królowej chêtne dziecko.
Spektakl mo¿na wykonaæ w dwojaki sposób: bezpoœrednio przed dzieæmi i za
ekranem. Zwracamy uwagê na zasadnicze ró¿nice w odbiorze.

5. Zabawa plastyczna „Portret cienia”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom narysowane kontury cieni ich g³ów. Na sto³ach
rozk³ada podstawki z pokruszonymi szarymi suchymi pastelami. Prosi o zama-
lowanie na szaro konturów swoich cieni poprzez rozcieranie za pomoc¹ waci-
ków opi³ków pasteli.
Na zakoñczenie organizuje wystawê portretów cieni. Zaprasza rodziców do
obejrzenia i odgadniêcia, który cieñ jest cieniem ich dziecka.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne

Piosenki Jad¹, jad¹ misie i Ju¿ ksiê¿yc zgas³, CD1 – WI¥ZANKA TRADY-
CYJNYCH MELODII DZIECIÊCYCH, dowolna muzyka, karta pracy nr 71,
dwa obrazki przedstawiaj¹ce to samo miejsce w dzieñ i w nocy, karton du¿ego
formatu, kuleczki plasteliny, kredki, pacynki, sylwety cieni.

Proponowane dzia³ania:

1. Odnajdywanie ró¿nic miêdzy obrazkami.

Nauczyciel pokazuje dzieciom dwa obrazki przedstawiaj¹ce to samo miejsce
w dzieñ i w nocy (mog¹ to byæ zdjêcia z ogrodu przedszkolnego). Zadaje pyta-
nia maj¹ce na celu podkreœlenie ró¿nic miêdzy obrazkami lub zdjêciami:
– Czy te obrazki s¹ takie same?
– Czym siê ró¿ni¹?
– Co siê dzieje na obrazku przedstawiaj¹cym np. ogród w dzieñ?
– Co siê dzieje na obrazku przedstawiaj¹cym to samo miejsce w nocy?

2. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Dzieñ i noc”.

Dzieñ i noc

W dzieñ jest jasno, wszystko dobrze widaæ.
Drzwi i okna, szafê i zabawki.

W nocy jest ciemno, nawet kiedy ksiê¿yc œwieci.
Pokój wygl¹da inaczej
Czasem nocy boj¹ siê dzieci…

Ale popatrzcie na swój pokój po ciemku:
Drzwi jak latawiec,
Szafa jak s³oñ weso³y,
Okna jak obrazki z gwiazdkami,
Czy jest siê czego baæ, powiedzcie sami?

Nauczyciel rozmawia z dzieæmi o strachu, pyta:
– Czego siê boicie najbardziej?
Nastêpnie demonstruje postacie (œmiesznie ozdobione pacynki lub sylwety
wyciête z kartonu): mrok, cienie, które pozwol¹ prze¿yæ przyjemne emocje
w sytuacjach niemi³ych. Dzieci opowiadaj¹, czego siê boj¹ najbardziej. W cza-
sie opowiadania mog¹ swobodnie poruszaæ sylwetami.

3. Wykonanie karty pracy nr 71.

Nauczyciel prosi dzieci o wskazanie, na którym obrazku jest noc, a na którym
dzieñ. Pyta, co dzieci zwykle robi¹ w nocy, a co w dzieñ. Prosi o naklejenie po
jednej gwiazdce nad i pod ksiê¿ycem, dorysowanie promieni s³oñcu i nakleje-
nie ob³oczka pod s³oñcem.

4. Zabawa plastyczna „Muzyczne skojarzenia”.

Na kartonie du¿ego formatu s¹ przyklejone w du¿ych odleg³oœciach od siebie
kuleczki z plasteliny (po jednej dla ka¿dego dziecka). Dzieci wybieraj¹ dowoln¹
plastelinow¹ kropkê i s³uchaj¹c dowolnej muzyki wybranej przez nauczyciela,
maluj¹ plastelin¹, rozci¹gaj¹c j¹ we wszystkich kierunkach.

5. Zagadka s³uchowa „Dzieñ i noc”, CD1 Jad¹, jad¹ misie i Ju¿ ksiê¿yc zgas³.

Po wykonaniu karty pracy nauczyciel zachêca dzieci do wys³uchania piosenek
Jad¹, jad¹ misie i Ju¿ ksiê¿yc zgas³, omawia ich charakter i treœæ. Kolejno do
ka¿dej piosenki dzieci dopasowuj¹ rysunki z karty pracy. Nauczyciel prosi o uza-
sadnienie wyboru. Nastêpnie dzieci wykonuj¹ æwiczenia s³uchowo-ruchowe:
podczas I piosenki maszeruj¹ parami po obwodzie ko³a, w trakcie II – k³ad¹ siê
na pod³odze i odpoczywaj¹.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Miniatura Feliksa Rybickiego Kot i mysz, CD1 – KLASYKA INSTRUMEN-
TALNA, tekturowe sylwety kota i myszy na patyku, karta pracy nr 72, karta
dodatkowa – wyciskanki s. VII, lampa, bia³y materia³ zawieszony na sznurku,
dzwoneczki, obrazek s³oñca, sznurki o ró¿nej d³ugoœci: d³ugie – ok. 1,5 m, krót-
kie – ok. 0,5 m, tace z kasz¹ mann¹.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa w p³on¹ce p³omienie.

Dzieci w ciszy kucaj¹ w kole jak najbli¿ej siebie, ka¿de jest ma³¹ iskierk¹. Na
sygna³ dzwoneczka iskierki rozpalaj¹ siê, unosz¹c powoli w górê rêce, g³owê
i prostuj¹c siê. Na wypowiedziane rytmicznie s³owo: ogieñ gwa³townie wyska-
kuj¹ do góry z krzykiem, a nastêpnie ponownie przykucaj¹. Zabawê mo¿na
powtórzyæ kilkakrotnie.

2. Teatrzyk cieni do miniatury fortepianowej Feliksa Rybickiego Kot i mysz, CD1.

Po wys³uchaniu miniatury nauczyciel opowiada dzieciom historiê o kocie goni¹-
cym mysz, wspólnie z dzieæmi ustala, przy którym fragmencie muzyki porusza
siê kot (muzyka niska), a przy którym mysz (muzyka wysoka). Wrêcza dzie-
ciom papierowe sylwetki kota i myszy (mo¿na wykorzystaæ sylwety z dodatko-
wych kart pracy s. VII). Dzieci wed³ug w³asnego pomys³u poruszaj¹ sylwetami,
przedstawiaj¹c pozamuzyczn¹ treœæ utworu, uwzglêdniaj¹c¹ wysokoœæ dŸwiêków.
Teatrzyk mo¿na wzbogaciæ, naœladuj¹c przedstawiane zwierzêta g³osem.

3. Wykonanie karty pracy nr 72.

Dzieci opowiadaj¹, co przedstawia rysunek. Nauczyciel pyta, cienie jakich zwie-
rz¹t s¹ przedstawione na karcie. Nastêpnie prosi, by dzieci wycisnê³y z tekturki
myszkê i kotka i naklei³y na cienie.

4. Wys³uchanie wiersza M. Konopnickiej „Poranek”.

Nauczyciel przypina na tablicy obrazek rumianego, uœmiechniêtego s³oneczka.
Zbiera dzieci w kole przed tablic¹ i proponuje wys³uchanie wiersza o s³oneczku.

Poranek

Minê³a nocka, min¹³ cieñ,
S³oneczko moje, dobry dzieñ!
S³oneczko moje kochane,
W porannych zorzach rumiane!

Minê³a nocka, min¹³ cieñ,
Niech siê wylega w ³ó¿ku leñ,
A ja raniuchno dziœ wstanê,
Zobaczê s³onko rumiane.

Nastêpnie rozmawia z dzieæmi o tym, jak wygl¹da s³oñce opisane w wierszu,
po czym proponuje zabawê ze s³oneczkiem. Ka¿de dziecko otrzymuje tacê
z cienk¹ warstw¹ kaszy manny, dotyka ziarenek kaszy, próbuje je rozgnieœæ,
rysuje palcami w kaszy. Nauczyciel pyta, jaka jest kasza w dotyku, zwraca uwagê
dzieci na kszta³t i wielkoœæ ziarenek. Wyrównuje warstwê kaszy i prosi dzieci,
by narysowa³y palcem wskazuj¹cym tarczê s³oñca, a nastêpnie dorysowa³y pro-
myki i weso³y uœmiech. Zachêca do policzenia promyków, pytaj¹c o to ka¿de
dziecko.
Zachêca tak¿e dzieci do porównania i okreœlenia, które s³oneczko ma najwiêcej
promyków, a które najmniej. Dzieci mog¹ dobieraæ siê w pary i porównywaæ
liczbê promyków swoich s³oneczek, wskazuj¹c, o ile wiêcej, mniej, a mo¿e tyle
samo promyków narysowa³y.

5. Zabawa „Domki dla dzieci”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom sznurki o ró¿nej d³ugoœci (d³ugie, ok. 1,5 m, krót-
kie, ok. 0,5 m). Prosi, by dok³adnie obejrza³y swoje sznurki i zmierzy³y ich
d³ugoœæ poprzez przy³o¿enie, a nastêpnie wskaza³y krótkie i d³ugie sznurki. Przy
dŸwiêkach bêbenka nauczyciel zaprasza dzieci na spacer ze sznurkami. Oznacza
d³ugim i krótkim sznurkiem miejsca ustawienia – „domki dla dzieci”. Na wyraŸ-
ny sygna³ (jedno g³oœne uderzenie w bêbenek) dzieci ustawiaj¹ siê przy w³aœci-
wym sznurku. Nauczyciel pomaga dzieciom w wyborze w³aœciwego miejsca.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Dowolne, wczeœniej poznane piosenki, CD1 – PIOSENKI, rekwizyty do te-
atrzyku cieni, skakanki, kartonowe s³oñce i ksiê¿yc, karta pracy nr 71 i 73.

Proponowane dzia³ania:

1. Wys³uchanie fragmentu wiersza W. Domerdzkiego „Ksiê¿yc”.

Ksiê¿yc

Srebrne pole
srebrna droga.
Nad polami
wisi rogal.
B³yska rogal
nocn¹ por¹…
Wko³o czuwa
gwiazdek sporo. (…)

Dzieci okreœlaj¹, do którego obrazka (karta pracy nr 71) pasuje treœæ wiersza.
Nauczyciel prosi o uzasadnienie wyboru.

2. Zabawa „Dzieñ – noc”.

Dywan w sali zostaje podzielony na pó³ za pomoc¹ skakanek, po jednej stronie
dywanu le¿y kartonowe s³oñce, po drugiej ksiê¿yc. Dzieci biegaj¹ poza dywa-
nem. Na has³o: noc wchodz¹ do czêœci z ksiê¿ycem, na has³o: dzieñ przechodz¹
do czêœci ze s³oñcem.

3. Teatrzyk cieni „Tajemniczy koncert”, CD1 – dowolne, wczeœniej poznane

piosenki.
Nauczyciel prosi dzieci o rozpoznanie piosenki na podstawie fragmentu melo-
dii lub rytmu. Dzieci, które wyra¿¹ chêæ zaœpiewania piosenki, ukrywa za bia-
³ym materia³em (dzieci mog¹ œpiewaæ solo, tworzyæ duety, tercety). Zadaniem
pozosta³ych osób jest rozpoznanie po g³osie i cieniu, kto œpiewa piosenkê. Za-
bawê powtarzamy kilka razy, zmieniaj¹c repertuar i œpiewaj¹ce dzieci.

4. Zabawa „Cieñ”.

Dzieci s¹ ustawione w pary. W rytmie skocznej muzyki jedno dziecko idzie do
przodu. Drugie jak cieñ pod¹¿a za nim, naœladuj¹c jego ruchy. W czasie prze-
rwy w muzyce dzieci zamieniaj¹ siê rolami. Muzykê mo¿na dowolnie w³¹czaæ
i wy³¹czaæ.

5. Wykonanie karty pracy nr 73.

Nauczyciel pyta, co przedstawia rysunek i do czego s³u¿y to urz¹dzenie. Prosi
o policzenie s³oni na lampie, naklejenie czwartego s³onia i dokoñczenie koloro-
wania lampy.

Temat kompleksowy: Smoki i smoczki

Cele ogólne:

•

zapoznanie z brzmieniem i budow¹ fletu prostego

•

usprawnianie aparatu oddechowego

•

s³uchanie muzyki w wykonaniu orkiestry

•

rozwijanie aparatu g³osowego

•

utrwalenie pojêæ: ma³o, du¿o

•

doskonalenie prawid³owego marszu

•

rozwijanie inwencji twórczej i wyobraŸni

•

uwra¿liwienie na przerwê w muzyce

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê w ma³ych zespo³ach

•

wykorzystywanie i tworzenie okazji do pog³êbienia wiadomoœci na temat smo-
ków oraz budzenia zaciekawienia otaczaj¹cym œwiatem, jego prehistori¹

•

kszta³cenie mowy komunikatywnej poprzez wypowiedzi dzieci

•

æwiczenie narz¹dów mowy – poprawne wymawianie grup spó³g³oskowych

•

wzbogacenie s³ownika dzieci

•

rozwijanie fantazji dzieciêcej

•

umo¿liwianie dziecku ekspresji spostrze¿eñ, prze¿yæ, uczuæ w ró¿nych for-
mach dzia³alnoœci z zastosowaniem werbalnych i niewerbalnych œrodków wy-
razu

•

rozszerzenie zasobu s³ownictwa dotycz¹cego treœci niedostêpnych bezpoœred-
niej obserwacji.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Glina, podstawki, farby plakatowe, papier toaletowy lub papierowe rêczniki,
karta pracy nr 74.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa naœladowcza „Smoki i smoczki”.

Nauczyciel pokazuje, jak siê poruszaj¹ du¿e smoki i ma³e smoczki i zachêca
dzieci do naœladowania.

2. Zabawa plastyczna „Smok i smoczek”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom glinê. Opowiada o jej w³aœciwoœciach. Proponuje
wykonanie ulepianek zgodnie z kolejnymi etapami:
– wyrabianie gliny,
– odrywanie ma³ych kawa³ków,
– toczenie kulek,
– formowanie wa³eczków,
– lepienie smoków i smoczków poprzez doklejanie poszczególnych fragmentów.
Dzieci opowiadaj¹ o swoich pracach. Nauczyciel umieszcza prace na wystawie.

3. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Smoki i smoczki”.

Smoki i smoczki

Za górami, za lasami ¿y³a sobie… królewna.
– Nie, nie królewna, lecz wspania³y smok.
– Jak smok mo¿e byæ wspania³y?
Jest okropny, z³y i nawet rycerz œmia³y
Nie mo¿e podejœæ do niego zbyt blisko,
Bo tak wielkie jest to smoczysko.
– Tak, ale TEN smoczek
Wypuszcza z pyszczka ma³y ob³oczek
I ci¹gle siê uœmiecha mi³o.
Jakby to dobrze by³o,
Gdyby ktoœ zechcia³ wreszcie,
Pobawiæ siê z nim, uwierzcie.
I spróbowa³em.
Wy nawet nie wiecie: tak weso³ego smoka
Chyba nie ma na œwiecie!
– Po tych zabawach z koleg¹ smokiem by³em zmêczony,
Mrugn¹³em okiem i szybko zasn¹³em.
I przyœni³ mi siê smok wspania³y,
Z którym bawi³em siê dzieñ ca³y.
Lecz nagle, co to?... jakiœ krzyk.
Mój braciszek ma³y p³acze.
Zgubi³ smoczek, wiêc ja w mig
Szukam smoczka tu i tam
I zabawê œwietn¹ mam!

Nauczyciel wyjaœnia dzieciom na podstawie treœci wiersza ró¿nicê miedzy smo-
kiem do ssania a smokiem – postaci¹ z bajek. Zwraca uwagê, ¿e czasami te
same s³owa mog¹ oznaczaæ ró¿ne rzeczy.

4. Wykonanie karty pracy nr 74.

Nauczyciel pyta dzieci, co przedstawia obrazek, i prosi o pokolorowanie du¿e-
go smoka na zielono oraz naklejenie pomiêdzy smokiem i ma³ym smoczkiem
butelki ze smoczkiem.

5. Ozdabianie glazury w przedszkolnej ³azience.

Nauczyciel mówi dzieciom, ¿e ma pomys³ na ozdobienie glazury. Rozdaje rolki
papieru toaletowego lub papierowe rêczniki i prosi dzieci, by odrywa³y du¿e
kawa³ki papieru, zgniata³y je w d³oniach, zanurzy³y na chwilê w wodzie, lekko
odcisnê³y i masa papierowa gotowa. Teraz mog¹ przyklejaæ powsta³¹ masê do
glazury lub drzwi. Na koniec nale¿y j¹ delikatnie docisn¹æ i p³askorzeŸba jest
gotowa. Prace nale¿y pozostawiæ do wyschniêcia, przynajmniej do nastêpnego
dnia. Nauczyciel rozmawia z dzieæmi o powsta³ych pracach, zadaj¹c pytanie,
co przedstawia p³askorzeŸba.
Utwardzone prace dzieci mog¹ dowolnie ozdabiaæ, maluj¹c na nich wzory, oczy,
nos, usta czy w³osy kolorowymi farbami plakatowymi.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

lusterka, Marsz CD1 – WESO£E PL¥SY, przebranie dla smoka, np. czapka lub
papierowa opaska ze smokiem, rysunek smoka na du¿ym kartonie, zielona far-
ba plakatowa w miseczkach, kredki, karta pracy nr 75.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa logopedyczna „Wystraszony smok”.

Nauczyciel rozdaje dzieciom lusterka i zachêca do obserwowania poczynañ
swoich jêzyków – smoków. Prosi, by przy szeroko otwartych ustach wysuwa³y
jêzyk z buzi (nie powinien opieraæ siê na dolnej wardze), a nastêpnie chowa³y
go daleko w buzi. Zabawê powtarzamy kilka razy.

2. Zabawa ruchowa „Smoczy berek”.

Wybieramy za pomoc¹ wyliczanki dziecko, które odegra rolê smoka:

Raz, dwa, trzy,
Smokiem bêdziesz ty!

Smok podskakuj¹c obunó¿, musi dotkn¹æ jedno z dzieci, które tak¿e podskaku-
j¹c, uciekaj¹ przed nim. Dotkniête dziecko zostaje smokiem.

3. Zabawa integracyjna z elementami æwiczeñ ortofonicznych „Marsz smo-

ków”, Marsz CD1.

Pierwsze s³uchanie utworu ma na celu ustalenie, ile s³ychaæ instrumentów (jeden,
ma³o czy du¿o – przypomnienie pojêcia orkiestra). Podczas kolejnego s³uchania
nauczyciel zwraca uwagê na marszowy charakter utworu (mo¿na podj¹æ próbê
maszerowania jak ¿o³nierze), a nastêpnie zaprasza dzieci do zabawy. Dziecko
wybrane do roli smoka szuka przyjació³, pozosta³e maszeruj¹ po obwodzie ko³a
(rêce pod boki). „Smok” chodzi w œrodku ko³a w przeciwnym kierunku i papie-
row¹ pa³eczk¹ dotyka dzieci, które staraj¹ siê piêknie maszerowaæ. Osoba do-
tkniêta przez „smoka” idzie za nim, trzymaj¹c go za ubranie – „wyrusza na smocz¹
wyprawê”. Zabawa trwa do chwili, a¿ wszystkie dzieci zostan¹ dotkniête przez
„smoka”. Zatrzymanie nagrania jest sygna³em do naœladowania smoczego ryku.

4. Wykonanie karty pracy nr 75.

Dzieci licz¹, ile g³ów ma smok, rysuj¹ pod smokiem ³¹kê, nad smokiem chmury
i naklejaj¹ w ³apie smoka g³ówkê sa³aty.

5. Zabawa plastyczna „Dotknij smoka”.

Nauczyciel zawiesza na œcianie na stosownej wysokoœci (tak, by dzieci podska-
kuj¹c, mog³y dotkn¹æ do niego palcami) du¿y kartonu, na którym jest naryso-
wany smok. Na stole ustawia miseczki z zielon¹ farbê plakatow¹. Prosi dzieci,
by zanurzy³y czubki palców wiod¹cej rêki w farbie, a nastêpnie na sygna³ pod-
skoczy³y i dotknê³y smoka wszystkimi palcami.

6. Zabawy twórcze „Dla smoka”.

Nauczyciel proponuje dzieciom, by:
– wymyœli³y zaklêcie,
– przygotowa³y lekarstwo,
– przygotowa³y potrawê,
– przestraszy³y smoka,
– zaprosi³y go do wspólnej zabawy.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Pisaki, kontury smoków i smoczków, smoki do ssania, zabawki smoki, plasteli-
na, koraliki, obrazki przedstawiaj¹ce ró¿ne smoki, kredki, karta pracy nr 76.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Smoki i smoczki” – okreœlanie wspólnych cech smoków i smoczków.

Nauczyciel pokazuje smoki do ssania i zabawki smoki przyniesione przez dzie-
ci. Ogl¹da wspólnie z dzieæmi i okreœla na ich podstawie wspólne cechy wszyst-
kich smoków i smoczków.

2. Praca indywidualna przygotowuj¹ca do nauki pisania.

Nauczyciel wrêcza ka¿demu dziecku kontur smoka lub smoczka (dzieci samo-
dzielnie dokonuj¹ wyboru). Proponuje pogrubienie pisakiem wybranego kon-
turu.

3. Praca z obrazkami – ogl¹danie obrazków przedstawiaj¹cych ró¿ne smoki.

Nauczyciel zwraca uwagê na ich budowê: jedna lub kilka g³ów, du¿a g³owa,
z ty³u wzd³u¿ g³owy i pleców ostry grzebieñ, cztery ³apy z pazurami, du¿e oczy.
Proponuje ulepienie smoków z plasteliny – swobodna ekspresja plastyczna.

4. Zabawa logopedyczna „Œmiej¹ce siê smoki”.

Dzieci zostaj¹ podzielone na trzy grupy, które bêd¹ naœladowaæ œmiej¹ce siê
smoki na ró¿nych g³oskach:
– pierwsza grupa – cha, cha, cha,
– druga grupa – ho, ho, ho,
– trzecia grupa – hi, hi, hi.
Najpierw smoki œmiej¹ siê w grupach kolejno, potem wszystkie jednoczeœnie.

5. Wykonanie karty pracy nr 76.

Nauczyciel wyjaœnia, ¿e na rysunku jest przedstawiona smocza jama. Prosi dzieci
o znalezienie i narysowanie drogi do jaskini smoka.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Dowolny utwór w dawnym stylu lub nagranie Flet prosty, CD1 – POZNAJE-
MY INSTRUMENTY, chustki, smoczek do ssania, skakanki, kartony, grube
kredki œwiecowe lub markery, klocki w kszta³cie figur geometrycznych.

Proponowane dzia³ania:

1. Improwizacja ruchowa „Bal w smoczej jamie”, dowolny utwór w dawnym

stylu lub nagranie Flet prosty CD1.
Nauczyciel proponuje dzieciom wys³uchanie fragmentu utworu, przy którym
dawno temu na balu tañczyli król i królowa. Po wys³uchaniu nagrania zaprasza
wszystkich do smoczej jamy, gdzie smoki urz¹dzi³y bal. Zawi¹zuje dzieciom na
plecach chustki. Poruszaj¹c siê po sali, dzieci naœladuj¹ tañcz¹cego smoka. Za-
trzymanie nagrania oznacza, ¿e zmêczony „smok” musi odpocz¹æ – wszyscy
k³ad¹ siê na pod³odze. Powrót muzyki jest sygna³em do ponownej improwiza-
cji, ale teraz dwa lub trzy „smoki” tañcz¹ blisko siebie.

2. Zabawa „Szukamy smoczka”.

Nauczyciel zaprasza dzieci do siebie i mówi, ¿e pewna mama nie pamiêta, gdzie
zostawi³a w sali smoczek do ssania dla swojego dziecka. Prosi dzieci o pomoc
i wyrusza z nimi na poszukiwania. Wskazuje miejsca, gdzie mog¹ zajrzeæ dzie-
ci, stosuj¹c jako podpowiedŸ okreœlenia: na, pod, obok, w.

3. Zabawa w parach „Przeprawa przez rzekê”.

Nauczyciel rozk³ada pomiêdzy dzieæmi skakanki – tworzy mostek na rzece.
Dzieci musz¹ przejœæ przez mostek, id¹c w przeciwnych kierunkach. Kiedy siê
spotkaj¹, powinny siê wymin¹æ. Ktoœ musi ust¹piæ pierwszeñstwa, a ktoœ inny
musi siê cofn¹æ. Nauczyciel podpowiada dzieciom, by podczas zabawy u¿ywa-
³y zwrotów grzecznoœciowych: proszê, dziêkujê, przepraszam.

4. Uk³adanie smoków z klocków w kszta³cie figur geometrycznych.

Dzieci licz¹ poszczególne figury (stosownie do umiejêtnoœci i w liczeniu).

5. Zabawa muzyczna – rysowanie w takt muzyki okreœlonych wzorów.

Nauczyciel daje dzieciom grube kredki œwiecowe lub markery. W³¹cza dowoln¹
rytmiczn¹ muzykê. Proponuje swobodne poruszanie siê po sali w rytm muzyki.
Na has³o: rysujemy wskazane dziecko podchodzi do kartonu i zgodnie z mu-
zyk¹ rysuje, wykonuj¹c ruchy naœladuj¹ce malowanie pêdzlem. Na has³o: czas
min¹³ – odchodzi. Powtarzamy schemat zabawy tak, by kolejno rysowa³y wszyst-
kie dzieci. Zgodnie z wczeœniejsz¹ umow¹ dzieci rysuj¹ tylko okreœlone wzory:
ci¹g³e linie z góry na dó³ arkusza, po skosie i od strony lewej do prawej.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Flet prosty, CD1 – POZNAJEMY INSTRUMENTY, kartki, flet prosty lub ilu-
stracja przedstawiaj¹ca flet prosty, krzese³ka, kartony z narysowanym w ró¿-
nych miejscach smoczkiem, kolorowe koperty z kropeczkami zrobionymi dziur-
kaczem, kolorowe kredki i flamastry, klej, sprzêty i zabawki znajduj¹ce siê w
sali zabaw, du¿e klocki, koce, kartonowe pud³a, krepina.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Uwaga: smok”.

Dzieci spaceruj¹ swobodnie po sali. Na has³o: uwaga, smok kryj¹ siê przed
smokiem. Na has³o: smok odszed³ wychodz¹ z ukrycia. Zabawê powtarzamy.

2. Poznajemy flet, nagranie Flet prosty, CD1.

Nauczyciel pokazuje dzieciom flet i zapoznaje z nazw¹ instrumentu, omawia
jego wygl¹d, zwraca uwagê na brzmienie. Dzieci s³uchaj¹ nagrania z CD1, na-
zywaj¹ instrument, okreœlaj¹, z jakiego materia³u jest wykonany, ogl¹daj¹ ilu-
stracjê przedstawiaj¹c¹ flet prosty (jeszcze lepiej sam instrument). S³uchaj¹c
nagrania po raz kolejny, naœladuj¹ grê na flecie (æwiczenie powtarzamy na zmia-
nê, siedz¹c, stoj¹c i maszeruj¹c).

3. Zabawy naœladowcze.

– zabawy naœladuj¹ce zachowania zwierz¹t prehistorycznych (z³y i weso³y di-
nozaur),
– zabawy naœladuj¹ce sytuacje i postaci ze œwiata sztuki (królewny, rycerze,
krasnale, walka ze smokiem...).

4. Zabawa plastyczna „Ozdabianie smoczka”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom kartony z narysowanym w ró¿nych miejscach
smoczkiem. Na sto³ach le¿¹ koperty z kolorowymi kropeczkami zrobionymi za
pomoc¹ dziurkacza, kolorowe kredki i flamastry, klej. Dzieci ozdabiaj¹ smoczek
przez dorysowanie lub doklejenie czegoœ. Prace eksponujemy w przedszkolnej
galerii. Dzieci opowiadaj¹, w co przemieni³y smoczki. Doceniamy wyobraŸniê
przedszkolaków i zauwa¿my coœ szczególnego w ka¿dej pracy.

5. S³uchanie opowiadania S. Szuchowej „Baœñ o smoku i Krakusie” lub do-

wolnej legendy o smoku (w: H. Kruk Wybór literatury...).
Nauczyciel rozmawia z dzieæmi na temat opowiadania. Pyta:
– Gdzie mieszka³ smok?
– Czy smok by³ dobry?
– Kogo ludzie poprosili o pomoc?
– Jak Krak pomóg³ ludziom?
– Kim zosta³ Krak?

6. Zabawa naœladowcza „Odg³osy smoka”.

Nauczyciel demonstruje, a dzieci naœladuj¹ odg³osy wydawane przez smoka
podczas:
– chrapania,
– kaszlania,
– picia wody,
– ryczenia,
– dmuchania ogniem,
– jedzenia (mlaskanie).

7. Budowanie jaskini dla smoka – praca w grupach.

Dzieci, wykorzystuj¹c sprzêty i zabawki znajduj¹ce siê w sali zabaw, np. du¿e
klocki, koce, kartonowe pud³a, krepinê itp., buduj¹ jaskiniê. Po zakoñczeniu
ka¿da grupa prezentuje swoje dzie³o.

Temat kompleksowy: Czary-mary

Cele ogólne:

•

rozwijanie zdolnoœci plastycznych i manualnych

•

rozwijanie twórczej wyobraŸni dzieci

•

stosowanie ruchu jako czynnika stymuluj¹cego rozwój i sprawnoœæ

•

malowanie klejem – zapoznanie z now¹ technik¹ plastyczn¹

•

przypomnienie nazw instrumentów perkusyjnych i sposobów gry na nich

•

rozwijanie poczucia rytmu i inwencji twórczej

•

kszta³towanie umiejêtnoœci liczenia

•

zapoznanie z nazw¹, budow¹ i brzmieniem gitary

•

rozwijanie umiejêtnoœci rozpoznawania fletu i gitary

•

wytwarzanie w³aœciwego toru oddechowego

•

wzmacnianie miêœni oddechowych

•

rozwijanie umiejêtnoœci precyzyjnego wypowiadania siê

•

rozwijanie aparatu g³osowego.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Z³o¿one na pó³ kartony, kolorowe farby plakatowe, papierowy motyl, sznurek,
mazaki, chusta animacyjna, kolorowa bibu³a.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Biegnij jak”.

Wymieniamy nazwy zwierz¹t, a dzieci biegn¹, naœladuj¹c charakterystyczny
sposób poruszania siê wymienionego zwierzêcia. Podczas trasy jednego dziecka
mówimy dwa lub trzy has³a. Wczeœniej zademonstrujemy sposób poruszania siê
wszystkich zwierz¹t.

2. S³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Czary-mary”.

Czary-mary

Czary-mary, czary-mary,
Bêd¹ dziœ wspania³e czary!
– Ale jak?
– A w³aœnie tak.

Gdy s³onko zaœwieci, weŸ lusterko –
Z lusterka wyskocz¹ zaj¹czki,
Bêd¹ weso³o skaka³y,
Choæ tutaj nie ma ³¹czki.

Gdy zmieszasz farbê ¿ó³t¹ i niebiesk¹,
Bêdziesz mog³a malowaæ zielon¹ kresk¹.
Na pewno uda ci siê taka sztuka,
To œwietna zabawa dla malucha.

Gdy namalujesz kolorow¹ plamê
I z³o¿ysz kartkê na po³owê,
Potem otworzysz jak ksi¹¿eczkê,
Zobaczysz motylka lub biedroneczkê.

Zabawa plastyczna na podstawie wiersza.

3. Praca plastyczna „Barwny motyl”.

Dzieci maj¹ na stolikach kartony z³o¿one na pó³ i kolorowe farby plakatowe.
Na wybranej po³owie maluj¹ barwn¹ plamê o dowolnym kszta³cie. Nauczyciel
sk³ada kartkê na pó³, a nastêpnie otwiera. I czary-mary powsta³ z plamy koloro-
wy motyl. Po wysuszeniu dzieci dorysowuj¹ czó³ki i g³ówkê. Mówi¹, jakie ko-
lory maj¹ skrzyde³ka motyla.

4. Zabawa bie¿na „Motyle”.

Nauczyciel przymocowuje papierowego motyla do sznurka. Wspólnie z dzieæ-
mi ustala, w którym miejscu w sali bêdzie domek motyla. Nastêpnie biega z mo-
tylem po sali – motyl powinien unosiæ siê w powietrzu. Zadanie dzieci polega
na schwytaniu motyla, zanim schroni siê w swoim domku.

5. Zabawa z chust¹ animacyjn¹ „Fruwaj¹ce motyle”.

Dzieci dr¹ kolorowe bibu³y w dowolny sposób. Nauczyciel rozk³ada chustê,
a dzieci uk³adaj¹ na niej podart¹ bibu³ê. Powolnym falowaniem wprawiaj¹ chu-
stê w ruch, wywo³uj¹c efekt fruwaj¹cych motyli.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Ma³e lusterka, instrumenty perkusyjne, nagranie Wiosna z Czterech pór roku
A. Vivaldiego, kreda, mozaika geometryczna – ko³a.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawy z lusterkami.

W s³oneczny dzieñ nauczyciel kieruje lusterko w stronê s³oñca. Prosi dzieci, by
wskaza³y, gdzie pojawi³ siê s³oneczny zaj¹czek. Manipuluje lusterkiem tak, by
zaj¹czek pojawia³ siê w ró¿nych miejscach sali. Zachêca dzieci do okreœlania,
gdzie skacze zaj¹czek. Wrêcza dzieciom ma³e lusterka i zachêca do wyczaro-
wania w³asnego zaj¹czka.

2. Zabawa „Czarodziejskie instrumenty”.

Na dwóch stolikach le¿¹ takie same instrumenty (kilka par). Dzieci kolejno pod-
chodz¹ do instrumentów i dobieraj¹ je w pary. Nauczyciel proponuje, by przy-
pomnia³y sposoby gry na tych instrumentach oraz ich nazwy. Uczy dzieci
fragmentu wiersza „Czary-mary” (Czary-mary, czary-mary, bêdziemy dzisiaj
czarowali, Ale jak? – A w³aœnie tak) , po czym wrêcza dzieciom instrumenty
i ustawia dzieci w pó³kolu. Po wspólnej recytacji fragmentu wiersza dzieci graj¹
po kolei wymyœlony przez siebie zaczarowany rytm.

3. S³uchanie wiersza A. Patey-Grabowskiej „Wiosna-czarodziejka”.

Wiosna-czarodziejka

Zaœwieci³y s³oñcem kaczeñce,
niebo zamruga³o okiem fio³ka.
Idzie wiosna w zielonej sukience,
powiewa szalem bia³ym jak ob³ok.

Idzie wiosna lekka jak oddech,
ze skowronkiem nuci piosenkê.
A gdzie st¹pnie – tam kwiat wyrasta,
bez zakwita, gdy wyci¹gnie rêkê.

Nauczyciel wyjaœnia, ¿e w taki sposób autorka opisuje wiosnê s³owami. Pyta
dzieci, jakie oznaki wiosny opisuje autorka w wierszu.
Mówi, ¿e wiosnê mo¿na równie¿ opisaæ za pomoc¹ muzyki.

4. Zabawa muzyczna do utworu Wiosna.

Dzieci s³uchaj¹ charakterystycznego fragmentu nagrania. Nauczyciel pyta, na
jakich instrumentach gra wiosna.
Prosi dzieci, by wybra³y instrumenty, na których zagraj¹ muzykê wiosny, i za-
prasza je do muzykowania.

5. Zabawa matematyczna „Ile kropek ma biedronka?”.

Nauczyciel rysuje dla ka¿dego dziecka kred¹ na stole lub pod³odze sylwetkê
biedronki. Wrêcza dzieciom klocki w kszta³cie kó³ (mozaika geometryczna)
i proponuje ozdabianie skrzyde³ biedronkom stosownie do poleceñ, np.: na jed-
nym skrzydle biedronka ma 3 kropki, na drugim o jedno mniej (polecenia nale¿y
dostosowaæ do indywidualnych umiejêtnoœci w liczeniu). Nauczyciel dostrzega
i docenia starania ka¿dego dziecka.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Kó³ka od sersa po dwa dla ka¿dego dziecka, klej w tubie, obrazki talerzy wyciê-
te z kolorowych czasopism, Gitara, CD1 – POZNAJEMY INSTRUMENTY,
kredki, karta pracy nr 77.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Fruwaj¹ce motyle”.

Nauczyciel wychodzi z dzieæmi do ogrodu i proponuje zabawê. Wrêcza po dwa
kolorowe kó³ka od sersa i zachêca, by u³o¿y³y z nich skrzyd³a (przy obu ramio-
nach) i naœladowa³y fruwaj¹ce motyle.

2. Zabawa twórcza „Makaron spaghetti”.

Dzieci stoj¹ w rozsypce na dywanie. Gdy nauczyciel mówi: makaron prosty
wk³adamy do garnka – dzieci stoj¹ prosto z uniesionym w górê rêkami i naœla-
duj¹ wk³adany do garnka makaron, nastêpnie naœladuj¹ makaron w trakcie go-
towania: rytmicznie zginaj¹ rêce i ca³e cia³o. Makaron zaczyna siê gotowaæ
i skrêcaæ – dzieci wiruj¹ wokó³ w³asnej osi, a¿ ostatecznie swobodnie opadaj¹
na dywan, skrêcaj¹c siê. Zabawê powtarzamy w zmienionej formie: przedszko-
laki siadaj¹ skrzy¿nie i wskazuj¹cymi palcami obu r¹k rysuj¹ skrêcony maka-
ron w powietrzu, na pod³odze i na plecach kolegi.

3. Zabawa plastyczna.

Nauczyciel zaprasza dzieci do malowania makaronu klejem. Ka¿de dziecko ma
w rêku tubê doœæ p³ynnego kleju, która pos³u¿y za pêdzel. Dzieci, trzymaj¹c

tubê w pewnej odleg³oœci od kolorowej kartki, wyciskaj¹ klej i nak³adaj¹ na
kartce jak makaron spaghetti. W trakcie malowania w³¹czamy dowoln¹ rytmiczn¹
muzykê. Pod namalowanym makaronem dzieci naklejaj¹ talerze wyciête z ko-
lorowych czasopism.

4. Zapoznanie z brzmieniem gitary klasycznej, CD1 Gitara.

Dzieci s³uchaj¹ brzmienia gitary. Okreœlaj¹, czy brzmi ona g³oœno, czy cicho
(dzieci wymieniaj¹ zwierzêta, które mog¹ poruszaæ siê przy dŸwiêkach gitary).
Nauczyciel pokazuje obrazek przedstawiaj¹cy gitarê klasyczn¹ i omawia jej
budowê. Podczas kolejnego s³uchania dzieci naœladuj¹ fruwaj¹c¹ nad ³¹k¹ bie-
dronkê (lub motyla).

5. Wykonanie karty pracy nr 77.

Dzieci licz¹, ile kropek ma biedronka na pierwszym skrzyde³ku. Zachêcamy je
do pokolorowania drugiego skrzyde³ka i naklejenia kropek tak samo jak na pierw-
szym.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Ko³ysanka dla braciszka, CD1 – S£UCHAMY, POZNAJEMY, TWO-
RZYMY, niebieskie kartony, kolorowa plastelina, spinacze, sznurek, czerwona
i niebieska kredka, p³ynny klej, kawa³ki kolorowej w³óczki (najlepiej ze z³ot¹
lub srebrn¹ nitk¹), skrawki cienkich, b³yszcz¹cych materia³ów, resztki œwieci-
de³ek, resztki folii, b³yszcz¹cych nitek, drobnych mieni¹cych guziczków, du¿y
garnek, drewniana ³y¿ka, brokat, papierowe talerze, firanka, karta pracy nr 78.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Co to za zwierz¹tko?”.

Dzieci ogl¹daj¹ pluszowe zabawki lub pacynki (koñ, krowa, kura, pies, kot,
œwinka) i bawi¹ siê nimi dowolnie. Nastêpnie nauczyciel odwraca siê i naœladu-
je g³os wybranych zwierz¹t. Dzieci pokazuj¹, które zwierz¹tko jest naœladowa-
ne. Potem dzieci mog¹ próbowaæ naœladowaæ sposób poruszania siê niektórych
zwierz¹t.

2. Wykonanie pracy „Kolorowy deszcz”.

Dzieci siedz¹ przy stolikach, maj¹ przed sob¹ niebiesk¹ kartkê i kolorow¹ pla-
stelinê. Nauczyciel prosi, by rozmieœci³y ma³e kuleczki (krople deszczu) na ca-
³ej powierzchni kartki i naklei³y je przez dociœniêcie. Gotowe prace przypina
spinaczami do bielizny na rozwieszonym sznurku.

3. Wykonanie karty pracy nr 78.

Nauczyciel pokazuje narysowane na tablicy dwie linie. Pyta, kto narysowa³
d³ug¹, a kto krótk¹ liniê. Prosi o poprawienie d³ugiej linii czerwon¹ kredk¹,
a krótkiej kredk¹ niebiesk¹.

4. Zabawa plastyczno-konstrukcyjna „Mieni¹ca siê zupa”.

Nauczyciel mówi, ¿e dzisiaj dzieci bêd¹ gotowa³y „mieni¹c¹ siê zupê”. Pod-
chodzi z nimi do skrzyni skarbów i wspólnie wybieraj¹ ró¿ne materia³y przy-
datne do ugotowania zupy. Mog¹ to byæ: kawa³ki kolorowej w³óczki (najlepiej
ze z³ot¹ lub srebrn¹ nitk¹), skrawki cienkich, b³yszcz¹cych materia³ów, resztki
œwiecide³ek, resztki folii, b³yszcz¹cych nitek, kilka drobnych mieni¹cych siê
guziczków.
Nastêpnie stawia na stole du¿y garnek z drewnian¹ ³y¿k¹, w³óczkê tnie na ma³e
kawa³ki – to bêdzie makaron; skrawki materia³u i folii stan¹ siê w zupie kawa³-
kami warzyw. Tak przygotowane produkty wsypuje do garnka. Prosi dzieci
o wsypanie œwiecide³ek i dok³adne mieszanie zupy podczas gotowania. Zupê
doprawiamy p³ynnym klejem. Ka¿de dziecko nak³ada ma³¹ porcjê „mieni¹cej
siê zupy” na papierowy talerz. Nie ingerujemy w kszta³ty, jakie dzieci nadadz¹
zupie. Kto bêdzie mia³ ochotê, mo¿e posypaæ zupê drobinkami brokatu. Po
wystudzeniu prace wyeksponujemy w pobli¿u okna tak, by promienie s³oñca
wzmacnia³y efekt wizualny.

5. Zabawa „Ko³ysanka dla…”, CD1, Ko³ysanka dla braciszka.

Dzieci naœladuj¹ motyle lub biedronki sfruwaj¹ce na ziemiê, by odpocz¹æ. Na
has³o: kocyk w górê nauczyciel unosi z dzieæmi wysoko firankê i wszyscy cho-
waj¹ siê pod ni¹. Na has³o: kocyk w dó³ wszyscy opuszczaj¹ firankê na pod³ogê,
robi¹c z niej kocyk. Dzieci z zamkniêtymi oczami odpoczywaj¹, s³uchaj¹c ko-
³ysanki lub muzyki relaksacyjnej.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Flet prosty, Gitara CD1 – POZNAJEMY INSTRUMENTY, Marsz – WESO£E
PL¥SY, papierowy rulon, czerwone szablony biedronek i czarne kropki, s³om-
ki do napojów, zielone kartony, farba plakatowa w miseczkach w kolorze zielo-
nym i ¿ó³tym, grube pêdzle, klej, papierowe biedronki, wentylator, suszarka,
kolorowa w³óczka, wata, piórka, folia, liœcie, arkusz szarego papieru, klej w sztyf-
cie, piasek, sypka herbata owocowa, ciemne i jasne kartony (po³owa grupy otrzy-
muje jasne, a po³owa ciemne), ko³atka.

Proponowane dzia³ania:

1. Wprawka dramowa „Na koncercie”, Flet prosty, Gitara, Marsz CD1.

Dzieci z rulonami zrobionymi z kartek papieru maszeruj¹ w takt muzyki po
ca³ej sali – „muzycy id¹ na koncert”. Gdy us³ysz¹ dŸwiêki fletu prostego, za-
trzymuj¹ siê i naœladuj¹ flecistê na koncercie (sposób gry z naœladowaniem dŸwiê-
ku, np. na sylabie fiu). Gdy us³ysz¹ dŸwiêki gitary, siadaj¹ na pod³odze lub
krzese³kach i naœladuj¹ gitarzystê (sposób gry i dŸwiêk g³osem, np. na sylabach
plum lub plim).

2. Zabawa logopedyczna „Biedronka” (wg I. Jackowskiej i I. Rutkowskiej-

-B³achowiak „Plamki, kropki i kropeczki”).
Nauczyciel mówi wiersz:

Plamki, kropki i kropeczki

Czerwon¹ sukienkê
I czarne kropeczki
Widzia³am u mojej
Ma³ej biedroneczki.
Policzê twe kropki,
Nim polecisz w œwiat
Powiem wszystkim dzieciom
Ile mia³aœ lat…

Po recytacji nauczyciel rozdaje dzieciom czerwone szablony biedronek i czarne
kropki z kolorowego papieru oraz s³omki do napojów. Dzieci nabieraj¹ powie-
trza za pomoc¹ s³omki tak, by na czubku „przyklei³a siê” kropka, i staraj¹ siê
utrzymaæ j¹ przez chwilê, a nastêpnie szybciutko przenosz¹ na biedronkê (jed-
na, dwie lub trzy w zale¿noœci od umiejêtnoœci dzieci). Nauczyciel pyta, ile lat
maj¹ biedronki (dzieci licz¹ kropki).

3. Praca plastyczna „Motyle na ³¹ce”.

Nauczyciel pomaga dzieciom odrysowaæ ich d³onie na dwóch ró¿nokolorowych
kartkach (w kontrastowym kolorze do t³a). Nakleja wyciête d³onie po dwie,
formuj¹c skrzyd³a motyla w dowolnych miejscach na zielonym kartonie. Wrê-
cza dzieciom grube pêdzle, ¿ó³t¹ i zielon¹ farbê plakatow¹ w miseczkach i prosi
o dorysowanie g³owy i tu³owia do motyli oraz trawki pod motylem. Zachêca
dzieci, by opowiedzia³y o swoich pracach.

4. Zabawa badawcza „Biedroneczka”.

Nauczyciel uk³ada papierowe biedronki na linii startu. Mówi rymowankê:

Biedroneczko, leæ do nieba,
Przynieœ mi kawa³ek chleba!

W³¹cza suszarkê lub wentylator. Wspólnie z dzieæmi obserwuje, jak si³a powie-
trza wprawia w ruch biedronki. Ocenia na oko, które biedronki pofrunê³y naj-
dalej. Nastêpnie mierzy z dzieæmi odleg³oœæ za pomoc¹ kolorowej w³óczki. Pyta
dzieci:
– Jak mo¿na wprawiæ w ruch lekkie przedmioty?
– Jak powstaje wiatr?
– Czy ktoœ mia³ jak¹œ przygodê z wiatrem?
– W jaki sposób mo¿na naœladowaæ wiatr?
Dzieci szukaj¹ w sali lekkich przedmiotów. Naœladuj¹c podmuch wiatru, wpra-
wiaj¹ je w ruch.

5. Praca plastyczna „Jaki to wzór?” – zapoznanie dzieci z technik¹ malowa-

nia materia³ami sypkimi.
Dzieci maszeruj¹ w kole w rytm ko³atki lub dowolnej muzyki marszowej. Na-
uczyciel wrêcza im sztywne kartony – ciemne dla jednej po³owy grupy, a jasne
dla drugiej. Prosi dzieci, by usiad³y przy stolikach. Przed ka¿dym dzieckiem
stoi miseczka odpowiednia do koloru podk³adki z suchym piaskiem dla dzieci
z ciemnymi podk³adkami i z owocow¹ herbat¹ dla dzieci z jasnymi podk³adkami.
Dzieci rysuj¹ po œladzie klejem w sztyfcie dowolne kszta³ty. W miarê szybko
sypi¹ na swoje podk³adki piasek lub herbatê. Obrazki mo¿na delikatnie docis-
n¹æ kartonem, zsypaæ nadmiar materia³u i czary-mary! – mo¿emy podziwiaæ
otrzymane wzory. Nauczyciel przypina prace (przemiennie kolorystycznie) w wi-
docznym miejscu na arkuszach szarego papieru i zachêca dzieci do wypowia-
dania siê na temat swoich prac.

Temat kompleksowy: Lustereczko

Cele ogólne:

•

wdra¿anie mimik¹ twarzy prze¿yæ i odczuæ

•

usprawnianie narz¹dów mowy

•

rozbudzanie zdolnoœci abstrakcyjnego postrzegania rzeczywistoœci

•

muzykowanie na przedmiotach pozwalaj¹cych realizowaæ rytmy

•

oswajanie i zabawa z nietypowymi instrumentami

•

rozwijanie wyobraŸni i wra¿liwoœci muzycznej

•

æwiczenie narz¹dów artykulacyjnych

•

przekazywanie oznak przyjaŸni i ¿yczliwoœci

•

rozwijanie umiejêtnoœci rozpoznawania budowy utworu typu AB na podsta-
wie ró¿nic w charakterze obu czêœci

•

uwra¿liwienie na muzykê skoczn¹ i p³ynn¹

•

rozwijanie umiejêtnoœci ró¿nicowania muzyki weso³ej, smutnej, spokojnej
i skocznej

•

rozwijanie spostrzegawczoœci i umiejêtnoœci wyra¿ania w³asnych nastrojów

•

rozwijanie umiejêtnoœci pos³ugiwania siê pojêciami: weso³y, smutny

•

eksperymentowanie z w³asnym odbiciem

•

usprawnianie obustronnej lateralizacji

•

oddzielanie œwiata fantazji od rzeczywistoœci

•

wskazanie ró¿nic miêdzy dobrym a z³ym ¿artem.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Lustra o ró¿nym kszta³cie i przeznaczeniu, ilustracje przedstawiaj¹ce ró¿ne lu-
stra, wybrane baœnie i bajki, karta pracy nr 79.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Czy lusterko jest okr¹g³e?”.

Dzieci ogl¹daj¹ ró¿ne lusterka. Rozmawiaj¹ o ich wygl¹dzie. Nauczyciel wyja-
œnia, ¿e lustra mog¹ mieæ ró¿ny kszta³t: owalny, okr¹g³y, prostok¹tny, kwadra-
towy. Dobiera w pary takie same lusterka. Wyjaœnia, ¿e mamy lustra œcienne,
z oœwietleniem, bez oœwietlenia, w ramie, bez ramy, samoprzylepne, kosme-
tyczne.

Nastêpnie pyta dzieci:
– Do czego s³u¿y lusterko?
– Dlaczego spogl¹damy do lusterka?

2. Zabawa ruchowo-naœladowcza „Lustro”.

W zespo³ach dwuosobowych jedno dziecko wykonuje wymyœlone przez siebie
gesty, drugie bêd¹ce odbiciem w lustrze powtarza te gesty (po kilku minutach
nastêpuje zmiana ról).

3. S³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Lustereczko”.

Lustereczko

Jest taka bajka, jaka, wiecie?
Z³a królowa mówi:
– Lustereczko, powiedz przecie,
Kto jest najpiêkniejszy na œwiecie?

Lustro, lusterko i lustereczko
Czy wiesz, komu siê przyda, Haneczko?

Auto, tramwaj i autobus maj¹ lusterko.
– Po co?
Motocykl, rower, nawet mikrobus ma lusterko.
– Po co?
A u fryzjera?
Luster, lusterek i lustereczek wybór du¿y.
– Dlaczego?
A u dentysty? Ma³e lusterko, do czego s³u¿y?
W pokoju lustro, w ³azience lustro,
Zobaczcie sami.
Nawet s¹ sklepy,
Tylko z lustrami.

4. Praca z obrazkiem.

Nauczyciel na podstawie treœci wiersza wyjaœnia dzieciom, jakie zastosowania
mog¹ mieæ lustra: s¹ niezbêdne tam, gdzie potrzebna jest kontrola i obserwacja
(lustra drogowe, sklepowe, w autobusach). Lustra mog¹ byæ u¿ywane tak¿e w
pomieszczeniach: w ³azienkach, korytarzach, sypialniach, garderobach, restau-
racjach, salonach mody, salonach kosmetycznych itp. (nauczyciel w trakcie opo-
wiadania pokazuje odpowiednie ilustracje).

5. Lustro jako symbol.

Lustro jest symbolem œwiata, nieba, s³oñca, ognia, ¿ycia oraz symbolem ba-
œniowym. W legendach i bajkach najczêœciej s³u¿y do ukazywania odleg³ych

miejsc i sytuacji; pomaga wejrzeæ w to, co nieznane. Nauczyciel czyta dzie-
ciom fragmenty bajek, w których jest mowa o lustrze. Pyta dzieci:
– Czego dowiaduje siê macocha od lustra w „Królewnie Œnie¿ce”? (w „Kró-
lewnie Œnie¿ce” macocha dowiaduje siê od magicznego zwierciad³a, gdzie ukry-
wa siê Œnie¿ka).
– Czego dowiaduje siê macocha od lustra w bajce „Królowa Œniegu”? (lustro
ma w³aœciwoœci niszcz¹ce – to, co piêkne i dobre, rozp³ywa siê w jego odbiciu,
a to, co brzydkie nabiera wyrazistoœci; gdy st³uczone zwierciad³o wpada do
ludzkiego serca, zamienia je w bry³ê lodu).
– Co sta³o siê z bazyliszkiem, gdy spojrza³ w lusterko? (wed³ug wierzeñ ludo-
wych lustro mo¿e nas te¿ chroniæ, gdy¿ ma zdolnoœæ odbijania z³ych mocy, np.
z³ego wzroku bazyliszka).
Nauczyciel wyjaœnia dzieciom, ¿e na co dzieñ lusterko mówi nam prawdê o nas
samych w zale¿noœci od tego, w jaki sposób w nie patrzymy.

6. Wykonanie karty pracy nr 79.

Nauczyciel prosi dzieci, by pokaza³y takie same lusterka i po³¹czy³y je liniami
w pary. Pyta, czy wszystkie lusterka maj¹ parê.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Melodia ludowa Hej tam pod lasem, CD1 – WESO£E PL¥SY, latarki, szyba,
folia, bombka, metalowe naczynia, czarna kawa, rysunek s³onia na du¿ym ar-
kuszu papieru, czarna mrówka wyciêta z folii samoprzylepnej dla ka¿dego dziec-
ka, opaski na oczy, obrazek przedstawiaj¹cy lustro.

Proponowane dzia³ania:

1. Interpretacja œwiat³em – oddanie charakteru melodii ludowej Hej, tam pod

lasem, CD1.
Nauczyciel zwraca uwagê, ¿e melodia sk³ada siê z dwóch kontrastuj¹cych ze
sob¹ czêœci: spokojnej i skocznej. Dzieci stoj¹ w kole i œwiat³em latarki wolno
kreœl¹ na pod³odze ko³a i fale do I czêœci utworu, a krótkie, urywane kreski do II
czêœci. Podobne æwiczenie mo¿na przeprowadziæ za pomoc¹ wst¹¿ek.

2. Zabawy mimiczne.

Rysowanie obur¹cz lustra w przestrzeni i na plecach kolegów. Nauczyciel prosi
o zaprezentowanie ró¿nych min i przyjrzenie siê sobie w narysowanym lustrze.
Pyta, w czym jeszcze mo¿na siê przejrzeæ.

Proponuje, by dzieci przejrza³y siê w szybie, folii, bombce, metalowym garnku
i w czarnej kawie. Zachêca, by opowiedzia³y o swoich spostrze¿eniach.

3. S³uchanie bajki B. Lewandowskiej „Bajka na wprost nosa”.

W indyjskiej puszczy zab³¹dzi³ kiedyœ Najmniejszy S³oñ. Ze smutku i pragnie-
nia zwiesi³ tr¹bê prawie do samej ziemi, wiêc wygl¹da³ jak Prostonos.
– Zab³¹dzi³eœ! – domyœli³ siê Najm¹drzejszy W¹¿. – To mo¿e siê zdarzyæ ka¿-
demu. Zw³aszcza maluchowi. Zw³aszcza w puszczy. W trudnej chwili nie wol-
no zwieszaæ nosa!
Najmniejszy S³oñ zadar³ tr¹bê i zaraz powesela³:
– Banany na palmie! – zawo³a³ radoœnie.
Kiedy nieco podjad³ sobie, zobaczy³ Najbardziej Kolorow¹ Papugê.
– Mo¿e widzisz z wysoka moj¹ mamê? – spyta³. – Albo chocia¿ rzekê?
– Mo¿e widzê! – odpar³a Najbardziej Kolorowa Papuga. – A mo¿e – nie. IdŸ na
wprost w³asnego nosa, ale go nie zadzieraj!
Opuœci³ Najmniejszy S³oñ tr¹bê i zobaczy³ zwalone drzewo.
A pod nim – mrowisko!
– Pomó¿ mi! – prosi³a Najmniejsza Mrówka – to i ja ci pomogê!
Gdy Najmniejszy S³oñ odsuwa³ pieñ, Najmniejsza Mrówka siad³a mu na czub-
ku nosa.
– Trzymaj tr¹bê w górze! – poradzi³a. – A ja bêdê siê rozgl¹da³a po okolicy.
Zaraz za siedmioma palmami zobaczy³a Du¿¹ Mamê Najmniejszego S³onia.
I rzekê!
– Dobrze mieæ za przyjaciela Najmniejsz¹ Mrówkê! – pochwali³ j¹ s³onik.
– I Najmniejszy S³oñ te¿ siê mo¿e przydaæ! – Najmniejsza Mrówka pochwali³a
s³onia.
I, niechc¹cy, ugryz³a go w nos.

Nauczyciel rozmawia z dzieæmi o przygodzie s³onia, pomagaj¹c pytaniami:
– Gdzie zab³¹dzi³ Najmniejszy S³oñ?
– Jakie zwierzêta mieszka³y w puszczy?
– Jak czu³ siê s³oñ, kiedy zab³¹dzi³?
– Kogo zapyta³ o swoj¹ mamê?
– Komu pomóg³ Najmniejszy S³oñ?
– Co poradzi³a s³oniowi mrówka?
– Kto zauwa¿y³ mamê s³onia?
– Po czym mo¿emy poznaæ, gdy ktoœ jest smutny?
– Czy nale¿y poddawaæ siê, gdy coœ nam nie wychodzi?
– Dlaczego dobrze mieæ przyjació³?
– Co to znaczy „nos do góry”?

Nastêpnie, podsumowuj¹c rozmowê, mówi dzieciom, ¿e dobrze jest mieæ przy-
jació³, gdy¿ mog¹ nam pomóc w razie k³opotów. Mama, tata, pani w przedszko-
lu i inni to wa¿ne dla dzieci osoby. Do nich zawsze mo¿na siê zwróciæ z proœb¹
o pomoc. Bardzo wa¿ne jest podejmowanie nowych wyzwañ i niepoddawanie
siê, gdy pojawi¹ siê trudnoœci.

4. Zabawa plastyczna „S³oñ i mrówka”.

Nauczyciel rysuje na du¿ym arkuszu papieru du¿ego s³onia z tr¹b¹ uniesion¹ do
góry. Wrêcza ka¿demu dziecku czarn¹ mrówkê wyciêt¹ z folii samoprzylepnej
i prosi o samodzielne przyklejenie mrówki na tr¹bie s³onia.

5. Rozwi¹zywanie zagadek.

Próby ustalania skutków braku lusterek. Nauczyciel czyta zagadkê:

Bywa w ramie, b¹dŸ bez ramy.
Czêsto siê w nim przegl¹damy.
Ono zawsze powie szczerze,
Czy wygl¹dam jak nale¿y.

Kim ja jestem? Pytam ciebie.
Patrz¹c na mnie – widzisz siebie. (lustro)

Rozmawia z dzieæmi na temat, co by by³o albo nie by³o, gdyby na œwiecie nie
by³o luster i lusterek. Zachêca do wypowiedzi, pobudzaj¹c ich wyobraŸniê py-
taniami.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

CD1 – WI¥ZANKA TRADYCYJNYCH MELODII DIECIÊCYCH, AKOM-
PANIAMENTY, ma³e obrêcze, woreczki gimnastyczne, lusterka, farby, kolo-
rowe wst¹¿ki, ubrania, farby, arkusze szarego papieru.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa s³uchowo-ruchowa „Lustereczko”, CD1.

W takt akompaniamentów melodii z WI¥ZANKI TRADYCYJNYCH MELO-
DII DZIECIÊCYCH dzieci odtwarzaj¹ ruchem i mimik¹ twarzy muzykê p³ynn¹
i skoczn¹ (np. krêcenie g³ow¹, zamykanie i otwieranie oczu). Zabawê mo¿na
wzbogaciæ, przedstawiaj¹c nastroje z wykorzystaniem ma³ych obrêczy pe³ni¹-
cych rolê lusterek (dzieci trzymaj¹ obrêcze na wysokoœci g³owy).

2. Inscenizacja wiersza D. Gellner „Lustereczko”.

Lustereczko

Dziewczynka I: Lustereczko, lustereczko
W z³otej ramie!
Mam do ciebie pytanie.
Lusterko: A jakie?
Dziewczynka I: No, wiesz przecie¿:
Kto jest najpiêkniejszy na œwiecie?
Czy ja w tych nowych spinkach?
Czy jakaœ inna dziewczynka?
Dziewczynka II: (odpycha pierwsz¹)
Lustereczko, lustereczko
Powiedz szczerze –
Kto ma naj³adniejszy ko³nierzyk?
Dziewczynka III: Odsuñcie siê choæ trochê,
Bo ja mam fartuszek w grochy!
Dziewczynka IV: A ja mam rajstopki w kropki
I chustkê w bia³e stokrotki!
Dziewczynka I (ponownie siê przepycha do lusterka, rozrzucaj¹c dooko³a wst¹¿ki
i stroje):
Powiedz, która lepsza wst¹¿ka?
Ta szeroka? Czy ta w¹ska?
Lustereczko, lustereczko,
Powiedz mi...
Lusterko: Ani mi siê œni!
Doœæ mam tych wszystkich pytañ.
Odwracam siê i kwita!
Jak zniknie ten ca³y ba³agan,
To wtedy z wami pogadam.

3. Zabawa na pojednanie „Radosne serce”.

Podczas pobytu dzieci w ogrodzie przedszkolnym nauczyciel rysuje du¿e ser-
ce. Pyta, kto chce, aby by³o to jego serce. Pisze na œrodku rysunku imiê dziecka
(lub rysuje jego znaczek rozpoznawczy). Umawia siê z dzieæmi, ¿e ka¿dego
dnia narysuje serce nale¿¹ce do innego dziecka. Wrêcza wszystkim dzieciom,
oprócz w³aœciciela serca, woreczki symbolizuj¹ce przyjazne uczucia. Dzieci staj¹
za lini¹ rzutu i staraj¹ siê umieœciæ jak najwiêcej „uczuæ w sercu”. Z pewnoœci¹
w³aœciciel serca poczuje siê wspaniale, widz¹c, ¿e wszyscy koledzy s¹ jego
przyjació³mi.

4. Zabawa plastyczna „Ozdoby na lustrze”.

Malowanie farbami bezpoœrednio na powierzchni lustra dowolnych elementów
ozdobnych: kwiatów, motyli, kropek, serduszek itp. Nauczyciel przypomina za-
sady bezpiecznego obchodzenia siê z lustrem i pomaga w wykonaniu zadania.

5. Spacer z lusterkami.

W czasie pobytu w ogrodzie nauczyciel wrêcza dzieciom ma³e lusterka i zachêca
do prowadzenia obserwacji. Proponuje dzieciom, by powierzchniê lustra skiero-
wa³y na wybrany obiekt przyrodniczy lub fragment ogrodu. Zachêca do podziele-
nia siê o swoimi spostrze¿eniami. W ten sposób mo¿na obserwowaæ od do³u kona-
ry drzew, niebo lub skierowaæ lusterko w stronê s³oñca, mo¿e uda siê wyczarowaæ
zaj¹czka.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Chusta, kosz z obrazkami ró¿nych dañ i produktów wyciêtych z czasopism,
dwie papierowe serwetki, ilustracja buzi skrzywionej i uœmiechniêtej, folia, kred-
ki, ró¿norodny materia³ plastyczny, karta pracy nr 80.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowo-naœladowcza „Przenosimy lustro”.

Dzieci chwytaj¹ chustê za krawêdŸ, naprê¿aj¹ j¹ i przenosz¹ w inne miejsce
w taki sposób, jakby to by³a prawdziwa szklana tafla. Nauczyciel proponuje, by
naœladowa³y czynnoœci, które wykonujemy przed lustrem (czesanie, mycie twa-
rzy, zêbów, smarowanie kremem itp.).

2. Zabawa „Jakie s¹ twoje ulubione potrawy?”.

Dzieci siedz¹ w kole. W œrodku ko³a stoi kosz z obrazkami ró¿nych dañ i pro-
duktów wyciêtych z czasopism. Nauczyciel rozk³ada dwie papierowe serwetki.
Do jednej przypina ilustracjê buzi skrzywionej, a do drugiej uœmiechniêtej. Pyta
dzieci o ich ulubione potrawy. Nastêpnie ka¿de dziecko losuje jeden obrazek.
Po obejrzeniu swoich obrazków dzieci uk³adaj¹ je na w³aœciwej serwetce: ob-
razki przedstawiaj¹ce ulubione potrawy przy buzi uœmiechniêtej, a obrazki przed-
stawiaj¹ce potrawy niesmaczne – przy skrzywionej buzi.

3. Zabawa logopedyczna „Poka¿, co jesz”.

Nauczyciel mówi do dzieci: wyobraŸcie sobie, ¿e siedzicie za sto³em, na którym
s¹ ró¿ne produkty i potrawy. Mo¿ecie próbowaæ ró¿nych potraw, ale macie za-
s³oniête oczy i tak naprawdê nie wiecie, po co siêgacie. Wyrazem swojej buzi

poka¿ecie, czy to, co jecie, jest smaczne czy nie. Je¿eli zjecie coœ kwaœnego, to
wasza buzia siê skrzywi. Jeœli to bêdzie coœ smacznego, to z zamkniêtymi ustami
poruszajcie buzi¹, naœladuj¹c ¿ucie, a jeœli coœ s³odkiego, to oblizujcie szeroko
otwarte usta jêzykiem i uœmiechajcie siê, a jeœli to bêdzie coœ piek¹cego, gorz-
kiego, to skrzywicie siê i studŸcie jêzyki – otwórzcie usta, wysuñcie jêzyk i dmu-
chajcie na niego.
Nastêpnie zaprasza do wykonania æwiczeñ pantomimicznych. Dzieci pokazuj¹:
– jak kwaœna jest cytryna;
– jak s³odkie s¹ lody;
– jak piecze pieprz na jêzyku;
– jak smakuje pizza.
Zabawê mo¿na urozmaiciæ w ten sposób, ¿e chêtne dziecko prezentuje przed
grup¹ dowoln¹ min¹ smak potrawy, któr¹ je. Pozosta³e dzieci odgaduj¹ po mi-
nie smak potrawy i mog¹ tak¿e podaæ przyk³ady potraw, które maj¹ taki smak.

4. Praca plastyczno-konstrukcyjna.

Ozdabianie ramki lusterka (lustro o dowolnym kszta³cie wyciête z folii). Na-
uczyciel organizuje wystawê prac.

5. Wykonanie karty pracy nr 80.

Omawiamy miny, jakie maj¹ dzieci przedstawione na rysunku. Proponujemy
ich naœladowanie. Pytamy, czy wszystkie dzieci na rysunku s¹ zadowolone,
polecamy dorysowaæ dziewczynce ulubion¹ minê, nakleiæ serduszko na bluzce
dziewczynki z kokard¹ na g³owie i dokoñczyæ kolorowanie rysunku.

6. Zabawa „Gimnastyka na weso³o”.

Nauczyciel proponuje:
– wyœcigi raków (do ty³u na czworakach),
– konkurs min,
– kto pierwszy usi¹dzie na balonie,
– weso³y aerobik,
– zrób tak jak ja.
Dzieci próbuj¹ wykonaæ æwiczenia zgodnie z poleceniem.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne

Melodia ludowa Hej, tam pod lasem, CD1 – WESO£E PL¥SY, ró¿ne karyka-
tury i rysunki satyryczne, kredki, lusterka, rysunki kó³ek, schematyczne rysun-
ki narysowane jak w lustrzanym odbiciu, farby, kartony z narysowanymi kó³ka-
mi (1 lub 2) – stosownie do umiejêtnoœæi dzieci w liczeniu.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa integracyjna „Poka¿, w jakim jesteœ humorze?” CD1.

Dzieci maszeruj¹ po ca³ej sali, nuc¹c melodiê Hej, tam pod lasem i robi¹c przy
tym smutne lub weso³e miny.
Jednoczeœnie obserwuj¹, jakie miny pokazuj¹ kole¿anki i koledzy. Po zakoñ-
czeniu nagrania nauczyciel pyta, czy ktoœ zauwa¿y³, w jakim humorze by³...?
(i podaje imiê dziecka).

2. Zabawa „Lustrzane odbicie”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom rysunki narysowane tak, jak w lustrzanym odbiciu.
Pyta, co przedstawiaj¹. Gdy dzieci zauwa¿¹, ¿e rysunki s¹ dziwne, proponuje
obejrzenie ich w lusterku. W lusterku dzieci ogl¹daj¹ w³aœciwy obraz przed-
miotów.

3. Zabawa „W krzywym zwierciadle”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom ró¿ne karykatury i rysunki satyryczne. Wyja-
œnia, czego dotycz¹, zwraca uwagê na œmieszne elementy. Pyta dzieci, czy lubi¹
siê œmiaæ z siebie. Nastêpnie proponuje zabawê w parach. Jedno dziecko poka-
zuje zniekszta³con¹ postaæ, a drugie naœladuje.

4. Uzupe³nianie rysunków z wykorzystaniem ma³ych lusterek.

Nauczyciel rozdaje dzieciom kartony z narysowanymi kó³kami (liczba kó³ek
jest uzale¿niona od umiejêtnoœci dzieci w liczeniu). Prosi o policzenie kó³ek.
Nastêpnie wrêcza ka¿demu dziecku ma³e lusterko i demonstruj¹c sposób usta-
wienia lusterka (z boku rysunku i pod takim k¹tem, by by³y widoczne kó³ka
z kartonu), pyta dzieci, ile jest kó³ek w lusterku, których kó³ek jest wiêcej: na
kartonie czy w lusterku, ile razem jest kó³ek (na kartonie i w lusterku).

5. Zabawa logopedyczna z lusterkami „Weso³e miny ch³opca i dziewczyny”.

Nauczyciel pokazuje satyryczne rysunki przedstawiaj¹ce ró¿ne miny. Proponu-
je æwiczenia jêzyka i warg. Dzieci powtarzaj¹ powtarzaj¹ æwiczenia pokazywa-
ne przez nauczyciela, sprawdzajac w lustrze ich wykonanie.

Modu³ 9

Maj – temat miesi¹ca „Moja rodzina”

Temat kompleksowy: Ja i moja rodzina

Cele ogólne:

•

wdra¿anie do samodzielnego wykonywania czynnoœci samoobs³ugowych

•

poprawne nazywanie cz³onków najbli¿szej rodziny

•

zachêcanie do aktywnego uczestnictwa w ¿yciu rodziny

•

inspirowanie zabaw tematycznych dotycz¹cych rodziny i domu

•

zachêcanie do wypowiedzi na temat swoich rodziców

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê w takt muzyki do marszu, biegu i pod-
skoków, nauka podskoków z nogi na nogê

•

rozwijanie inwencji twórczej i umiejêtnoœci dostrzegania potrzeby pomagania
cz³onkom rodziny

•

rozwijanie sprawnoœci manualnej

•

gromadzenie doœwiadczeñ przez wykonywanie prac z zastosowaniem ró¿no-
rodnych technik plastycznych

•

doskonalenie wymowy dzieci

•

kszta³towanie œwiadomoœci w³asnego cia³a

•

porównywanie i okreœlanie wysokoœci z wykorzystaniem okreœleñ: wysoki,
niski.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Marsz, Bieg, Podskoki CD1 – WESO£E PL¥SY, szarfy, kartony w 4 kolorach,
kwadraty i ko³a z papieru w kolorze kartonów, obrazek przedstawiaj¹cy dom
i rodzinê, karta pracy nr 81, zdjêcia rodziny.

Proponowane dzia³ania:

1. Praca z obrazkiem „Rodzina”.

Swobodne wypowiedzi dzieci na temat rodziny. Nauczyciel pyta:
– Jakie znaczenie ma dla nas rodzina?

– Co ka¿dy z nas mo¿e zrobiæ, aby w rodzinie by³a radoœæ?

2. S³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Ja sama”.

Ja sama

– Sama wk³adam sukienkê.
– Sama wk³adam buciki.
– Sama sprz¹tam zabawki.
– I sama zapinam guziki.
Bo nie chcê, ¿eby robi³a to mama.
– Dziêkujê, mamusiu, zrobiê to sama.

Jestem ju¿ przedszkolakiem:
– Ubiorê siê sama.
– Samodzielnie zjem œniadanie.
Ale gdy ju¿ le¿ê w ³ó¿eczku,
Lubiê, kiedy opowiada mi bajeczkê mama,
I wtedy ju¿ nie chcê „sama”.

Dzieci pokazuj¹, co potrafi¹ robiæ same (wk³adaæ ubrania, samodzielnie jeœæ).
Nauczyciel pyta:
– Jak dzieci mog¹ pomagaæ rodzicom?

3. Zabawa ruchowa „Kto zna drogê do domu?”, Marsz, Bieg, Podskoki CD1.

Nauczyciel ustawia w rogach sali po jednym kartonie (¿ó³tym, zielonym, czer-
wonym lub niebieskim) symbolizuj¹cym dom. Ka¿de dziecko otrzymuje kwa-
drat lub ko³o z papieru w kolorze któregoœ kartonu. Podczas akompaniamentu
wszyscy poruszaj¹ siê po sali w takt s³yszanej muzyki (próby podskakiwania
z nogi na nogê). Po zatrzymaniu nagrania dzieci podchodz¹ do odpowiedniego
kartonu. Je¿eli nie pomyl¹ koloru kartonu, to naklejaj¹ na niego swoj¹ figurê.
Przy powtórzeniu zabawy ponownie otrzymuj¹ lub losuj¹ figurê geometryczn¹.
Zwracamy uwagê na prawid³owe wykonanie podskoków z nogi na nogê.

4. Wykonanie karty pracy nr 81.

Dzieci naklejaj¹ w ramce zdjêcie swojej rodziny (dzieci przynosz¹ zdjêcia zgod-
nie z proœb¹ nauczyciela) lub rysuj¹. Nauczyciel pyta, kto znajduje siê na foto-
grafii lub na rysunku.

5. Zabawa naœladowcza „Co robi¹?” – naœladowanie czynnoœci charaktery-

stycznych dla danego cz³onka rodziny.
Nauczyciel lub chêtne dziecko pokazuje czynnoœci wykonywane przez ró¿nych
cz³onków rodziny, a dzieci odgaduj¹, o kogo chodzi (np. mama zmywa naczy-
nia, babcia robi na drutach, brat odrabia lekcje, tata naprawia pó³kê).

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Wiadro, szmatka, garnki, szczotka do zamiatania itp., plastelina, rysunki „Ja
i moja rodzina” w formie kolorowanki wykonane przez nauczyciela.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Dokoñcz zdanie”.

Dzieci siedz¹ w krêgu. Nauczyciel proponuje, by dokoñczy³y zdania dotycz¹ce
ich rodziny, np.:
– W mojej rodzinie najbardziej lubiê…
– Moja rodzina najczêœciej…

2. Praca plastyczna „Ja i moja rodzina”.

Dzieci koloruj¹ rysunki wykonane przez nauczyciela. Bardziej sprawne manu-
alnie mog¹ ozdabiaæ je kuleczkami z plasteliny.

3. Zabawa ruchowa „Rodzina”.

Dzieci biegaj¹ po dywanie, na sygna³ zatrzymuj¹ siê i przyjmuj¹ postawê zgod-
nie z poleceniem:
– Proszê, by po mojej lewej stronie ustawi³y siê dzieci, które s¹ „synami”, a po
mojej prawej stronie dzieci, które s¹ „córkami” (nauczyciel wskazuje lew¹
i praw¹ stronê)
– Jak mo¿na inaczej nazwaæ dzieci, które ustawi³y siê po mojej lewej stronie?
(ch³opcy)
– Nazwijcie inaczej dzieci, które ustawi³y siê po mojej prawej stronie? (dziew-
czynki)
Dzieci ponownie biegaj¹. Na sygna³ zatrzymuj¹ siê.
– Proszê, by dzieci, które s¹ wnuczkami, usiad³y na dywanie, a dzieci, które s¹
wnukami kucnê³y.
– Nazwijcie inaczej dzieci, które usiad³y na dywanie. (dziewczynki, córki)
– Jak mo¿na inaczej nazwaæ dzieci, które kucaj¹? (ch³opcy, synowie)

4. Wyjaœnienie s³ów „rodzina”, „rodzice”.

Nauczyciel pyta dzieci, co znaczy s³owo „rodzice” – mama i tata – oraz „rodzina”.

5. Zabawa integracyjna „Tata, mama i ja”, tradycyjna piosenka Ojciec Wirgi-

liusz (np. CD1 – „P³yta z uœmiechem. Piêciolatek”)
Zabawê nale¿y poprzedziæ rozmow¹ na temat prac domowych, przy których
dzieci mog¹ pomagaæ rodzicom i rodzeñstwu. Nauczyciel wybiera kilka takich
czynnoœci i wyznacza dzieci do roli taty, mamy, siostry i brata. Wybrane osoby

ucz¹ pozosta³e dzieci pokazywania, jak wykonuje siê te prace np.: zmywanie,
mycie samochodu, zamiatanie.
Zamiast œpiewaæ Ojciec Wirgiliusz, œpiewamy: Tata, Mama, Siostra, Brat i po-
dajemy imiê dziecka, które prowadzi zabawê. Powtarzaj¹c zabawê, mo¿na wy-
korzystaæ rekwizyty potrzebne do wykonywania czynnoœci przez dzieci prowa-
dz¹ce. Wtedy nie ustalamy wczeœniej czynnoœci, które maj¹ pokazywaæ dzieci,
gdy¿ same rekwizyty bêd¹ sugerowa³y okreœlone czynnoœæ.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Posz³o dziewczê po ziele CD1 – WI¥ZANKA TRADYCYJNYCH
MELODII DZIECIÊCYCH, kredki, akcesoria z k¹cika lalek, krem czekolado-
wy, ¿ó³te ko³o wyciête z kartonu, paski kolorowego papieru, karta pracy nr 82.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa paluszkowa „Rodzina” (wg W. Szumanówny).

Rodzina

Ten pierwszy to nasz dziadziuœ.
A obok babusia.
Najwiêkszy to tatuœ.
A przy nim mamusia.
A to jest dziecinka ma³a!
Tralalalala…
A to – moja r¹czka ca³a!
Tralalala... lalala...

Wierszyk mo¿na wykorzystaæ do inscenizowania palcami lub œpiewaæ na melo-
diê krakowiaka.

2. Zabawa tematyczna „Dom”.

Dzieci odtwarzaj¹ w zabawie scenki rodzinne.

3. S³uchanie piosenki Posz³o dziewczê po ziele, CD1 (przewodnik cz. 1, s. 82)

Po wys³uchaniu piosenki nauczyciel zwraca uwagê na zachowanie jednego z bo-
haterów piosenki: dzieci oceniaj¹, czy brat post¹pi³ dobrze, ³ami¹c siostrze ko-
szyczek. Pyta równie¿, w jaki sposób brat móg³ siostrze pomóc. Po opanowaniu
s³ów i melodii uczymy uk³adu ruchowego. Dzieci stoj¹ w parach na obwodzie
ko³a: ch³opiec stoi odwrócony twarz¹ do œrodka ko³a z rêkami na biodrach

i lekko siê ko³ysze, a dziewczynka wykonuje jeden obrót naoko³o partnera
(marsz). Nastêpnie dzieci pokazuj¹ „wyci¹ganie bielizny”. Przy s³owach Oj ty,
ty nale¿y pogroziæ trzy razy palcem wskazuj¹cym prawej rêki i trzy razy lewej
rêki zgodnie z rytmem piosenki (zarówno ch³opiec, jak i dziewczynka).
Na koniec dzieci ko³ysz¹ siê na boki, trzymaj¹c rêce na biodrach.

4. Zabawa „Kto jest wysoki, a kto niski?” – porównywanie wzrostu dzieci.

Nauczyciel wskazuje najwy¿sze i najni¿sze dziecko w grupie. Nastêpnie dobie-
ra dzieci w pary i porównuje ich wysokoœæ. Prosi o wskazanie, co w sali jest
wysokie, a co niskie. Pyta ka¿de dziecko:
– Kto w twojej rodzinie jest najwy¿szy, a kto najni¿szy?

5. Wykonanie karty pracy nr 82.

Nauczyciel pyta, kto jest na obrazku. Prosi dzieci o pokolorowanie spódnicy
mamy i naklejenie lizaka córeczce oraz pi³ki obok synka.

6. Wykonanie s³oneczka „Szczêœliwa rodzina”.

Dzieci wymieniaj¹ cz³onków swoich rodzin. Nauczyciel pyta, jak powinno byæ
w ka¿dej rodzinie, aby by³a szczêœliwa. Proponuje wykonanie s³oneczka. Ka¿de
dziecko otrzymuje ¿ó³te ko³o wyciête z kartonu (tarcza s³oneczka). Nastêpnie
nauczyciel smaruje dzieciom usta kremem czekoladowym i poprosi o przes³anie
ca³usków wszystkim cz³onkom rodziny przez odciœniêcie ust na s³oneczku. Za-
chêca dzieci do u³o¿enia promyków wokó³ tarczy z pasków kolorowego papieru
(wyciêtych w kszta³cie promyków). Na zakoñczenie omawia prace dzieci.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Posz³o dziewczê po ziele CD1 – WI¥ZANKA TRADYCYJNYCH
MELODII DZIECIÊCYCH, papierowe kwiaty w kolorze ¿ó³tym, czerwonym,
zielonym i niebieskim, ma³e obrêcze, papierowe sylwety cz³onków rodziny lub
pacynki, klajster, piasek, kartony, papierowe serwetki, farby plakatowe.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa relaksacyjna „Przytul mnie”.

Dzieci s¹ ustawione w pary. Jedno to mama lub tata, a drugie – smutne dziecko.
Zadaniem rodzica jest pocieszyæ dziecko, przytulaj¹c je i g³aszcz¹c.

2. Powtórzenie uk³adu tanecznego do piosenki Posz³o dziewczê po ziele, CD1

(przewodnik cz. 1, s. 82).

3. Obrazki z masy piaskowej „Kwiatek dla rodziców”.

Kolejnoœæ wykonania pracy:
1. Gotujemy klajster z m¹ki i wody, po czym dodajemy piasku.
2. Kilka ³y¿ek m¹ki pszennej zalewamy ma³ymi porcjami zimnej wody i do-

k³adnie mieszamy, nastêpnie roztwór wlewamy do gotuj¹cej siê wody, ci¹gle
mieszaj¹c. Aby unikn¹æ grudek, mo¿emy roztwór przecedziæ przez sito ku-
chenne.

Proponujemy dzieciom, by na³o¿y³y masê na karton. Dzieci nak³adaj¹ garœæ
masy na karton i rozprowadzaj¹ d³oni¹ po ca³ej powierzchni. Nastêpnie wyko-
nuj¹ prosty rysunek kwiatka (najlepiej palcem). Za ka¿dym razem powinny
wycieraæ nadmiar masy w serwetkê.
Wa¿ne! Zaraz po narysowaniu wzoru obrazki przenosimy w miejsce, w którym
bêd¹ siê suszyæ. Nie przesuwamy obrazków, dopóki nie wyschn¹, gdy¿ mo¿e to
spowodowaæ popêkanie pracy, a nawet odpadniêcie niektórych fragmentów.
Po kilku dniach obrazek nadaje siê do malowania (najlepiej farb¹ plakatow¹).
Aby uzyskaæ efekt grubego nak³adania farby dla urozmaicenia faktury obrazu,
mo¿na pokolorowaæ obrazki wykonane w grubej warstwie piasku farb¹ wymie-
szan¹ z klejem.
Zajêcia mo¿na przeprowadziæ z ca³¹ grup¹. Ze wzglêdu na oszczêdnoœæ czasu
w du¿ych liczebnie grupach piaskow¹ masê przygotowujemy przed przyst¹pie-
niem do zajêæ.
Praca jest dwuetapowa: pierwszy etap to przygotowanie rysunku w mokrym
piasku z klejem, drugi (po up³ywie kilku dni) to malowanie go farbami plakato-
wymi.

4. Zabawa orientacyjno-porz¹dkowa „Szukamy domku”.

Nauczyciel uk³ada na pod³odze ma³e obrêcze (o jedn¹ mniej ni¿ dzieci). Na
has³o: szukamy domku dzieci zajmuj¹ miejsca w najbli¿szych obrêczach. Na
has³o: z domku wychodz¹ z obrêczy i dowolnie siê poruszaj¹. Gdy znów padnie
has³o: szukamy domku, dzieci szukaj¹ innych domków. Dziecko, które nie znaj-
dzie domku, staje z boku i czeka dopóki nie padnie has³o: z domku.

5. Segregowanie papierowych kwiatków wed³ug koloru.

Prosimy dzieci o nazwanie kolorów kwiatów. Pytamy, dla kogo mog¹ byæ prze-
znaczone.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Akompaniament do piosenek Letnia wycieczka i Bêdê mamie pomaga³a, CD1 –
AKOMPANIAMENTY, Marsz, Bieg, Podskoki, CD1 – WESO£E PL¥SY, ¿ó³te
kredki, sylwetki mamy, taty i dziecka, karta pracy nr 83, karta dodatkowa –
wyciskanki s. VIII.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Powitanie z autoprezentacj¹”.

Dzieci siedz¹ w kole. W wyznaczonej kolejnoœci ka¿de dziecko wchodzi do
ko³a i g³oœno wypowiada swoje imiê, dziel¹c je na sylaby. W zale¿noœci od
umiejêtnoœci dzieci mog¹ próbowaæ dzieliæ na sylaby z jednoczesnym klaska-
niem lub tupaniem. Po autoprezentacji dziecko wraca na miejsce, a pozosta³e
dzieci podaj¹ jego imiê w ten sam sposób.

2. Æwiczenia inhibicyjno-incytacyjne.

Marsz po kole przy dowolnej muzyce marszowej, np. CD1 – akompaniament
do piosenki Letnia wycieczka. Na przerwê w muzyce dzieci zatrzymuj¹ siê i ry-
suj¹ obur¹cz du¿e serce w przestrzeni.

3. Wykonanie karty pracy nr 83.

Dzieci naklejaj¹ na kartce postacie mamy, taty i dziecka w kolejnoœci od naj-
wy¿szej do najni¿szej. Nauczyciel zachêca do narysowania nad nimi uœmiech-
niêtego s³oneczka.

4. Zabawa integracyjna „Moja rodzina”, CD1 Marsz, Bieg i Podskoki lub akom-

paniament do piosenki Bêdê mamie pomaga³a (nuty scenariusz, s. 90).
Dzieci s³uchaj¹ melodii piosenki podczas æwiczeñ relaksacyjnych takich, jak:
le¿enie z zamkniêtymi oczami na plecach i masowanie obur¹cz brzucha w takt
muzyki; œpiewaj¹ melodiê na dowolnych sylabach. Nauczyciel proponuje kilka
æwiczeñ s³uchowych.
Dzieci poruszaj¹ siê po ca³ej sali zgodnie z akompaniamentem do marszu, bie-
gu i podskoków. Gdy us³ysz¹ melodiê piosenki, siadaj¹ i nuc¹ j¹ kolejno na
sylabach: na, no, ne, nu. Dzieci otrzymuj¹ sylwetki mamy (

_
4

dzieci), taty

(

_
4

dzieci) i dziecka (pozosta³e). W trakcie nagrania z WESO£YCH PL¥SÓW

dzieci poruszaj¹ siê po ca³ej sali, dostosowuj¹c ruch do akompaniamentu. Gdy
us³ysz¹ melodiê piosenki, ustawiaj¹ siê, tworz¹c rodzinê tak, aby w ka¿dej by³a
jedna mama, jeden tata i dowolna liczba dzieci (pocz¹tkowo nauczyciel pomaga
dzieciom). Po zatrzymaniu nagrania ka¿dy zespó³ opowiada, z jakich osób sk³ada
siê jego rodzina.

4. Zabawa pantomimiczna „Jak pomagam rodzicom”.

Dzieci prezentuj¹ ruchy charakterystyczne dla okreœlonych czynnoœci domo-
wych, np.: wycieranie kurzu, uk³adanie zabawek, odkurzanie, zmywanie, pod-
lewanie kwiatów, spacer z psem itp.

NOTATKI

Temat kompleksowy: Krasnoludek pomocnik

Cele ogólne:

•

doskonalenie procesów syntezy i analizy wzrokowej

•

rozwijanie umiejêtnoœci wyra¿ania muzyki ruchem

•

organizowanie zabaw stymuluj¹cych regulowanie oddechu

•

rozwijanie wyobraŸni dziecka i sprawnoœci manualnych

•

usprawnianie narz¹dów artykulacyjnych

•

æwiczenie spostrzegawczoœci – odnajdywanie cech wspólnych dwóch przed-
miotów

•

wzbogacanie zasobu s³ownictwa,

•

zachêcanie do aktywnego uczestnictwa w ¿yciu domowym

•

stosowanie wzorców pozytywnych zachowañ w sytuacjach ¿ycia codziennego

•

uczenie samodzielnego wykonywania podstawowych czynnoœci (mycia, je-
dzenia, dbania o higienê).

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Kredki, klej, zielony papier, kartki z narysowanymi czapkami krasnoludka, w ko-
pertach obrazek krasnoludka pomocnika pociêty na 3 czêœci, maskotka krasno-
ludek, karta pracy nr 84.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa s³owna „Kr¹¿¹cy krasnoludek”.

Dzieci siedz¹ w kole i przekazuj¹ sobie maskotkê krasnoludka, mówi¹c:
– Oto krasnoludek, dosta³em go od...
– Ja mam na imiê...
– Krasnoludka oddam..., osobie siedz¹cej po prawej stronie.

2. S³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Czy to krasnoludki?”

Czy to krasnoludki

– Kto zamiata podwórze?
– Kto wyciera kurze?
– Kto obiadek gotuje?
– Kto ³ó¿eczko szykuje?

– Kto ko³ysze braciszka?
– Czy wiecie, dzieciaki, kto to taki?
– To nie krasnoludki, to mama.
Od rana do wieczora wszystko robi dla nas!
Podziêkujmy mamie na dobranoc i powiedzmy:

kochamy Ciê, mamo!

Po wys³uchaniu wiersza nauczyciel pyta dzieci:
– Dla kogo codziennie trudzi siê mama?
– Czy mama bywa zmêczona?
– Czy mamie jest potrzebna pomoc?
– Kto móg³by pomagaæ mamie?

3. Zabawa plastyczna „Wyczarowywanie”.

Dzieci otrzymuj¹ kartki, na których s¹ narysowane czapki krasnoludka. Koñcz¹
rysunek krasnoludka pomocnika wed³ug w³asnego uznania i umiejêtnoœci.

4. Wykonanie karty pracy nr 84.

Nauczyciel prosi o nazwanie postaci przedstawionej na rysunku, pokolorowanie
ubranka krasnoludka i wyklejenie jego czapki kawa³kami zielonego papieru.

5. „Krasnoludek pomocnik” – uk³adanie obrazka z czêœci.

Nauczyciel rozdaje dzieciom koperty z pociêtym na 3 czêœci obrazkiem krasno-
ludka. Prosi o u³o¿enie ca³ej postaci. Wyjaœnia dzieciom, ¿e jest to krasnoludek
pomocnik. Nastêpnie pyta dzieci:
– Co oznacza s³owo „pomocnik”?
– W jakiej pracy mo¿ecie pomóc rodzicom?

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

CD1 piosenka Pucu, pucu – wielkie pranie – AKOMPANIAMENTY, piosenka
Ko³ysanka dla braciszka – S£UCHAMY, POZNAJEMY, TWORZYMY lub mi-
niatura R. Schumanna O dalekiej krainie – KLASYKA INSTRUMENTALNA,
przyrz¹dy do puszczania baniek mydlanych, pluszowy krasnoludek, rolki po pa-
pierze toaletowym, kawa³ki czerwonego materia³u, waciki, kawa³ki w³óczki,
koraliki, druciki, papier kolorowy, plastelina, ¿o³êdzie, kasztany, folia aluminiowa.

Proponowane dzia³ania:

1. Powitanie dzieci za pomoc¹ pluszowego krasnoludka i zaproszenie do wy-

s³uchania wiersza Cz. Janczarskiego „Krasnalek”.

Krasnalek

Krasnalek malutki
mieszka pod pod³og¹.
Zbiera okruszyny
za sto³ow¹ nog¹.

A dla kogo krasnal
zbiera okruszyny?
Powiem wam w sekrecie:
dla mysiej rodziny.

Nauczyciel prosi dzieci, by powiedzia³y:
– Gdzie mieszkaj¹ krasnoludki?
– Jak wygl¹daj¹ krasnoludki?
– Czy krasnoludki s¹ ma³e czy du¿e?
– Jak wygl¹da krasnalek pomocnik?
– Jakie jeszcze bywaj¹ krasnoludki?
– Jakie znaj¹ bajki, w których wystêpuj¹ krasnoludki?

2. Opowieœæ ruchowa do piosenki Pucu, pucu – wielkie pranie, CD1 (nuty sce-

nariusz, s. 193).
Nauczyciel omawia treœæ piosenki. Nastêpnie prosi dzieci, by wcieli³y siê w kra-
snoludka, który bêdzie pomaga³ mamie w praniu, i wykonujemy opowieœæ ru-
chow¹.
Zwrotka I:
Takty 1–4, 7–8 i 11–12 – naœladowanie czynnoœci prania (pocieranie d³oni zaci-
œniêtych w piêœci)
Takty 5 i 9 – po trzy rytmiczne uderzenia rêkami o uda
Takty 6 i 10 – po trzy klaœniêcia
Zwrotka II:
Takty 1–4, 7–8 i 11–12 – naœladowanie mycia r¹k
Pozosta³e takty jak w zwrotce I.
Zwrotka III:
Takty 1–4, 7–8 i 11–12 – naœladowanie wycierania kurzu (zataczanie w powie-
trzu ma³ych i du¿ych kó³). Pozosta³e takty jak w zwrotce I.

3. Praca plastyczno-konstrukcyjna „Krasnoludek pomocnik”.

Nauczyciel pokazuje zgromadzone ró¿norodne materia³y plastyczne. Prosi dzieci
o wymyœlenie, jak mo¿e wygl¹daæ krasnoludek pomocnik i wskazanie materia-
³ów potrzebnych do jego wykonania. Gdy krasnoludki s¹ gotowe, dzieci nadaj¹
im imiona. Zachêcamy dzieci, by wziê³y swoich pomocników do domu.

4. Zabawa „Bañki mydlane” – wyd³u¿anie fazy wydechu.

Dzieci stoj¹ w krêgu. Nauczyciel wrêcza im przyrz¹dy do robienia baniek i de-
monstruje, jak siê robi bañki: nale¿y nabraæ powietrze nosem i zrobiæ d³ugi
wydech ustami w stronê kó³eczka. Zwraca uwagê na kolorystykê baniek, ich
wielkoœæ i lekkoœæ. Porównuje bañki do krasnoludków, mówi¹c: znikaj¹ tak
szybko jak krasnoludki.

5. Zabawa muzyczna „Bañki mydlane”, np. CD1 – akompaniament do piosen-

ki Ko³ysanka dla braciszka lub miniatura R. Schumanna O dalekiej krainie.
Nauczyciel wyjaœnia przebieg zabawy: dzieci „bañki mydlane” p³ynnie poru-
szaj¹ siê po sali w rytmie nastrojowej muzyki, uwa¿aj¹c, aby nikogo nie potr¹-
ciæ, bo je¿eli siê to zdarzy, „bañka mydlana” pêka i opada na pod³ogê. Zabawa
trwa, a¿ skoñczy siê muzyka. Gratulujemy tym dzieciom, które pozosta³y do
koñca „bañkami mydlanymi”.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Bêdê mamie pomaga³a, CD1 PIOSENKI, ga³¹zki, kubeczki, misecz-
ki, lalki, kosz z zabawkami, kartki, d³ugopis, bajka „Królewna Œnie¿ka” piosen-
ka My jesteœmy krasnoludki.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa logopedyczna „Chory krasnoludek”.

Dzieci naœladuj¹ ruchami narz¹dów artykulacyjnych objawy choroby krasno-
ludka.
Pewien krasnoludek przeziêbi³ siê, co mo¿na zauwa¿yæ, obserwuj¹c jego zacho-
wanie:
– Ziewa szeroko z opuszczon¹ nisko doln¹ szczêk¹ (aaaaaaaaaa)
– Nie ma apetytu i Ÿle wygl¹da (wci¹ganie policzków)
– Kaszle (naœladowanie kaszlu z wysuniêtym na zewn¹trz jêzykiem)
– Bardzo marudzi (wymawianie wyd³u¿onego mmmm przy zamkniêtych ustach).
Co nale¿y zrobiæ, by pomóc krasnoludkowi? Mama wezwa³a pogotowie. O, ju¿
s³ychaæ sygna³ pogotowia (wyraŸne wymawianie g³osek z zamkniêtymi z¹bka-
mi z przesadn¹ artykulacj¹ eo, eo, iu, iu).
Pan doktor bada krasnoludka:
– Ogl¹danie gard³a w lusterku (podczas wymawiania samog³osek przy szeroko
otwartej buzi).

– Trzymanie rêki na gardle i wymawianie sylab (przy szeroko otwartych ustach):
ga go ge gu gy
ka ko ke ku ky
oko eke uku aku
ago ego ugu ogo
ga go ge gu gy.
Po zbadaniu krasnoludka zaleca:
– Kilkakrotne p³ukanie gard³a (gulgotanie z g³ow¹ odchylon¹ do ty³u)
– Przyjmowanie lekarstw (naœladowanie po³ykania pastylek)
– Robienie inhalacji nosa
– Zaciskanie na przemian dziurek nosa (w tym czasie dziecko oddycha woln¹
dziurk¹)
– Wdychanie powietrze nosem – wydychanie ustami
Po takiej kuracji krasnalek od razu poczu³ siê lepiej i zacz¹³ ziewaæ (naœladowa-
nie ziewania z szeroko otwartymi ustami) i zasn¹³:
– Chrapanie (na wdechu i wydechu).
Po przebudzeniu krasnoludkowi wróci³ apetyt i poprosi³ mamê o swoje ulubio-
ne przysmaki, które z apetytem zacz¹³ zjadaæ (naœladowanie ¿ucia z zamkniêty-
mi ustami). Po posi³ku krasnoludek dosta³ czkawki (wymawianie ap-ap, op-op,
up-up, ep-ep, yp-yp, ip-ip). Mama da³a mu piæ przez smoczek (naœladowanie
ssania smoka).
Kiedy czkawka minê³a, krasnoludek postanowi³ siê pobawiæ. Zacz¹³ puszczaæ
kolorowe bañki mydlane. Dmucha³ najpierw ustami w kó³eczko przyrz¹du do
puszczania baniek (wdech nosem, wydech ustami), a kiedy buzia mu siê zmê-
czy³a, postanowi³ dmuchaæ przez nos.

2. Zabawa „Kosz z zabawkami” – wybieranie spoœród zabawek postaci i przed-

miotów wystêpuj¹cych w bajce „Królewna Œnie¿ka”.
Nauczyciel czyta dzieciom fragment bajki. Po wys³uchaniu bajki dzieci wybie-
raj¹ spoœród zabawek postacie i przedmioty wystêpuj¹ce w bajce.

3. Improwizacje ruchowe do piosenki Bêdê mamie pomaga³a, CD1 (nuty sce-

nariusz, s. 90).
Po wys³uchaniu piosenki nauczyciel omawia jej treœci. Drugie s³uchanie odby-
wa siê w trakcie improwizacji. Dzielimy dzieci na zespo³y. Pierwszemu zespo-
³owi rozdajemy ga³¹zki symbolizuj¹ce miot³y, drugiemu – miseczki, trzeciemu
– kubeczki, ostatni zespól dostaje lalki. Podczas s³uchania piosenki dzieci na-
œladuj¹ czynnoœci zgodnie z otrzymanym rekwizytem.

4. Zabawa twórcza „Krasnoludek pomocnik”.

Dzieci s¹ podzielone na dwie grupy i wypowiadaj¹ siê, jak krasnal pomocnik
pomaga mamie. W ka¿dej grupie powinna byæ osoba doros³a (krasnoludek po-

mocnik), która zapisze wszystkie pomys³y dzieci w formie opowiadania.

5. Zabawa naœladowcza „Orkiestra z lasu siedmiu krasnoludków”.

Dzieci naœladuj¹ odg³osy wydawane przez leœne zwierzêta i ptaki.

6. Zabawa w kole przy piosence „My jesteœmy krasnoludki”.

Dzieci naœladuj¹ ruchem i gestem s³owa piosenki. Po zabawie nauczyciel ustala
z dzieæmi, w jakich pracach domowych dzieci krasnoludki bêd¹ pomagaæ ro-
dzicom.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – AKOMPANIAMENTY,
czapki krasnoludków, 4 sznury ozdobnych korali, k³êbki we³ny, worek.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa na spostrzegawczoœæ „Skarby krasnoludków”.

Nauczyciel ukrywa w sali cztery sznury ozdobnych korali. Dzieci szukaj¹ ukry-
tych skarby, id¹c po œladach krasnalków (krasnoludki powinny pozostawiæ ró¿-
ne œlady u³atwiaj¹ce poszukiwania).

2. Zabawa „Zmêczony krasnoludek”.

Dzieci swobodnie biegaj¹ po sali przy weso³ej muzyce (krasnoludki siê bawi¹).
W czasie przerwy w muzyce zatrzymuj¹ siê (zmêczy³y siê) i pokazuj¹:
– jak wygl¹da zmêczony krasnoludek (buzia szeroko otwarta, jêzyk wysuniêty
na doln¹ wargê, szybki oddech);
– ¿e s¹ senne (ziewanie przy szeroko otwartej buzi).
Zabawê powtarzamy.

3. Zabawa „Skarb Miko³aja”.

Skarbem Miko³aja jest worek. Wybrane dziecko udaje œpi¹cego Miko³aja. Obok
Miko³aja stoi jego worek. Pozosta³e dzieci to psotne krasnoludki. Jeden z nich
skrada siê najciszej, jak potrafi (by nie zbudziæ Miko³aja), aby zabraæ worek.
Je¿eli Miko³aj us³yszy kroki zbli¿aj¹cego siê krasnoludka, budzi siê, a krasnal
ucieka (wraca na swoje miejsce). Je¿eli nie us³yszy kroków i krasnal dotrze do
worka, mo¿e go wzi¹æ (wtedy to dziecko zostaje Miko³ajem). Zabawê powta-
rzamy, by chêtne dzieci mog³y wzi¹æ w niej udzia³.

4. Zabawa integruj¹ca grupê ,,Krasnoludki”, CD1 – akompaniament do Wi¹-

zanki tradycyjnych melodii dzieciêcych.

Dzieci siedz¹ na krzes³ach ustawionych parami naprzeciw siebie w dwóch rzê-
dach. W trakcie muzyki wykonuj¹ nastêpuj¹ce czynnoœci: 10 kroków w miej-
scu, 2 klaœniêcia w kolana, 2 klaœniêcia w d³onie, 2 klaœniêcia w praw¹ d³oñ part-
nera, 2 klaœniêcia w lew¹ d³oñ partnera, 2 klaœniêcia w udo s¹siada z prawej stro-
ny, 2 klaœniêcia w udo s¹siada z lewej strony, przejœcie o jedno krzes³o w prawo.

5. Zabawa „Taniec krasnoludków”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom czapki krasnoludków i zaprasza do tañca przy
dowolnej muzyce.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

piosenka Bêdê mamie pomaga³a, CD1 – PIOSENKI, woreczki gimnastyczne,
kredki, kolorowe czapki, kapcie, ró¿ne czêœci garderoby, rekwizyty teatralne,
wêdki, czapki krasnali, ko³a hula-hoop, karta pracy nr 85.

Proponowane dzia³ania:

1. Krasnaludkowe zabawy „£owienie czapek”.

Przebieg zabawy: wybieramy troje dzieci i wrêczamy im wêdki. W ko³ach roz-
k³adamy po 3 czapki. Ka¿dy zawodnik musi z³owiæ wszystkie czapki krasno-
ludków znajduj¹ce w ko³ach.

2. Zabawa „Krasnoludkowe kreacje”.

Nauczyciel przygotowuje ró¿ne przebrania i rekwizyty. Proponuje dzieciom,
by wybra³y dla ma³ych krasnoludków nosy, w³osy, oczy, uszy, w¹sy, brody,
czêœci ubrania, dodatki... i oczywiœcie krasne czapeczki!

3. Zabawa rytmiczno-ruchowa i nauka I zwrotki piosenki Bêdê mamie poma-

ga³a, CD1.

Dzieci siedz¹ na dywanie, na g³owie maj¹ woreczki gimnastyczne. Powtarzaj¹c
s³owa piosenki, staraj¹ siê, aby woreczek nie spad³ im z g³owy (proponujemy

konkurs: kto nie zgubi woreczka podczas œpiewania?). Nastêpnie œpiewaj¹ pio-
senkê i wykonuj¹ odpowiednie ruchy: takty 1–4 wystukiwanie woreczkiem
o pod³ogê rytmu piosenki, takty 5–12 przek³adanie woreczka z rêki do rêki.

4. Zabawa rozwijaj¹ca spostrzegawczoœæ „Dobierz kapciuszki”.

Nauczyciel opowiada dzieciom historyjkê o krasnoludkach figlarzach, które
pomiesza³y wszystkie pary bucików. Ca³e szczêœcie krasnoludki potrafi¹ tak¿e
pomóc, wróci³y wiêc rano do przedszkola, ¿eby uporz¹dkowaæ kapciuszki.
Przebieg zabawy:
Dwoje wskazanych dzieci opuszcza salê (otrzymuj¹ kolorowe krasnalkowe czap-
ki). Pozosta³e dzieci siedz¹ w kole. Nauczyciel wybiera te pary kapci, których
wygl¹d jest odmienny. Dzieci zdejmuj¹ je i ustawiaj¹ pomieszane w œrodku kó³-
ka. Gdy wszystko jest przygotowane, wchodz¹ krasnoludki. Ka¿dy bierze je-
den kapeæ i wyszukuje jego parê. Po dobraniu pary nauczyciel staje naprzeciw-
ko dzieci i mówi: Krasnoludek ma dziœ k³opot – k³opot wielki, komu oddaæ pan-
tofelki. Dziecko, do którego nale¿¹ kapcie, podnosi siê z miejsca i dziêkuje kras-
noludkowi za pomoc.

5. Wykonanie karty pracy nr 85.

Nauczyciel prosi dzieci, by wskaza³y, które krasnoludki pracuj¹, a które siê
bawi¹. Nastêpnie pyta, co robi¹ krasnoludki, które pracuj¹, i zachêca dzieci do
ozdobienia ramki.

Temat kompleksowy: Mój przyjaciel

Cele ogólne:

•

poznanie zawodów zwi¹zanych z powstawaniem ksi¹¿ki: autor, ilustrator (ry-
sownik, grafik), redaktor, drukarz i introligator

•

doskonalenie mowy powi¹zanej w czasie wypowiadania siê na temat treœci
literatury dzieciêcej

•

tworzenie w³asnych zakoñczeñ opowiadañ i bajek

•

ogl¹danie ksi¹¿eczek z ilustracjami i wiêksz¹ iloœci¹ tekstu

•

zainteresowanie siê ksi¹¿k¹ jako Ÿród³em wiedzy, prze¿yæ i rozrywki

•

ogl¹danie ksi¹¿ek w spokojnym, wydzielonym k¹ciku ksi¹¿ki, oddalonym od
miejsca ha³aœliwych zabaw

•

obserwowanie ok³adania ksi¹¿ek w przezroczyst¹ foliê

•

rozumienie celowoœci zabezpieczania ksi¹¿ek przed zniszczeniem

•

szanowanie ksi¹¿ek i ostro¿ne obchodzenie siê z nimi

•

przypomnienie dzieciom podstawowych zasad ruchu drogowego dla pieszych,
przestrzeganie ich w czasie spacerów

•

rozwijanie umiejêtnoœci s³uchania utworów instrumentalnych

•

rozwijanie inwencji twórczej i sprawnoœci manualnej

•

rozwijanie poczucia tempa

•

rozszerzenie wiedzy przyrodniczej na podstawie obserwacji kota

•

æwiczenie miêœni warg na g³osce miau

•

utrwalanie znaczenia pojêæ na, pod, za oraz pojêcia para

•

doskonalenie sprawnoœci ruchowej

•

wyrabianie poczucia równowagi

•

usprawnianie narz¹dów mowy.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Ksi¹¿eczki dla dzieci, zabawki, ¿ywe zwierz¹tko – kot, kawa³ek materia³u, ob-
razki przedstawiaj¹ce postacie z bajek ró¿ni¹ce siê od ich prawdziwego wize-
runku.

Proponowane dzia³ania:

1. Wycieczka do biblioteki w celu poszerzenia wiadomoœci.

Nauczyciel wyjaœnia dzieciom:
– co to jest biblioteka,
– co siê w niej znajduje,
– jak korzystamy z ksi¹¿ek,
– jak¹ rolê pe³ni pani bibliotekarka itp.
Wypo¿ycza dla dzieci ró¿ne ksi¹¿ki: baœnie, bajki, opowiadania, korzystaj¹c
z pomocy dzieci i pani bibliotekarki. Zwraca uwagê dzieci na czynnoœci zwi¹-
zane z wypo¿yczaniem ksi¹¿ek.

2. S³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Mój przyjaciel”.

Mój przyjaciel

Czy ja mam przyjació³? – rozmyœlam od rana.
Mama jest ju¿ w kuchni, a ja siedzê sama.

Jest mi bardzo smutno, patrzê dooko³a,
A tu nagle s³yszê – ktoœ mnie g³oœno wo³a.

£apki wyci¹gniête, uszko oklapniête
i tak mówi:

To przyjaciel Uszatek chce pocieszyæ ciê.

– Popatrz, na pó³eczce masz ksi¹¿eczki swe.
Uœmiechaj¹ siê do ciebie przyjació³ki twe.

A po chwili mama g³aszcze mnie po g³owie,
– Jeœli chcesz bajeczkê, przeczytajmy sobie!

I ty tak¿e masz wielu przyjació³ bliskich.
Rozejrzyj siê doko³a, a odnajdziesz wszystkich!

Po wys³uchaniu wiersza nauczyciel pyta dzieci:
– Kim jest Wasz przyjaciel lub przyjació³ka?
– W jakiej ksi¹¿ce mieszka, kto jest autorem tej ksi¹¿ki?

– Dlaczego w³aœnie ta postaæ jest Wam tak bliska, ¿e siê z ni¹ zaprzyjaŸniliœcie?

3. Zabawy z kotem.

Dzieci ogl¹daj¹ dok³adnie kota, nazywaj¹ czêœci jego cia³a, obserwuj¹ sposób
poruszania siê, jedzenia i picia. Nauczyciel zwraca uwagê na jego futerko, w¹sy
i pazury. Zadaje pytania wprowadzaj¹ce do pojêcia „para”:
– Ile kotek ma oczu?
– Ile ma uszu?
– Ile ma ogonków?
– Ile ma przednich ³ap?
– Ile ma tylnych ³ap?
Wyjaœnia, ¿e przyjacielem dzieci mo¿e byæ zarówno kolega, jak i zwierz¹tko
czy ksi¹¿ka. Prosi dzieci, by wskaza³y swojego przyjaciela.

4. Zabawa „Gdzie jest ksi¹¿ka?”.

Nauczyciel ukrywa pod materia³em ró¿ne przedmioty, w tym ksi¹¿ki. Dzieci
staraj¹ siê wskazaæ ksi¹¿kê za pomoc¹ dotyku. Po zakoñczonej zabawie na-
uczyciel czyta dzieciom wybran¹ ksi¹¿kê.

5. Zabawa rozwijaj¹ca spostrzegawczoœæ „Co nie pasuje?”.

Nauczyciel przygotowuje obrazki przedstawiaj¹ce postacie z bajek, ró¿ni¹ce
siê od ich prawdziwego wizerunku (np. Czerwony Kapturek, który ma w ko-
szyczku z³ot¹ rybkê, Batman w kapeluszu, Kubuœ Puchatek w sukni balowej
i jednym pantofelku). Pyta dzieci, co nie pasuje na obrazkach.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Bêdê mamie pomaga³a, CD1 – PIOSENKI, chusteczki, ilustracje ró¿-
nych bajek (wykonane przez nauczyciela lub kolorowanki), kredki, mazaki, karta
pracy nr 86.

Proponowane dzia³ania:

1. Nauka II zwrotki piosenki Bêdê mamie pomaga³a, CD1 (nuty scenariusz, s. 90).

Dzieci otrzymuj¹ chusteczki. Œpiewaj¹c I zwrotkê, trzymaj¹ chusteczki za sob¹
(ukrywaj¹ je), s³uchaj¹c zwrotki II, naœladuj¹ chusteczk¹ czynnoœci, o których
mówi¹ s³owa piosenki (zamiatanie, zmywanie). Ucz¹c siê s³ów i œpiewaj¹c
II zwrotkê, wykonuj¹ chusteczk¹ te same ruchy.

2. Wykonanie karty pracy nr 86.

Dzieciom rysuj¹ bohatera ulubionej ksi¹¿ki.

3. Zabawa tematyczna „W ksiêgarni”.

Nauczyciel zaprasza dzieci do swojego sklepu, nie wymieniaj¹c jego nazwy.
Celem zabawy jest odgadniêcie nazwy sklepu. Chêtne dzieci w³¹czaj¹ siê do
zabawy, przyjmuj¹c rolê klientów pragn¹cych zakupiæ dowolny produkt (na-
uczyciel podpowiada nazwy produktów). Dopóki nie padnie proœba o ksi¹¿kê,
nauczyciel odpowiada, ¿e produkt, o który dziecko prosi, jest np. za mokry, aby
by³ w tym sklepie (mleko, coca-cola itp.), zbyt ³atwo mo¿e zabrudziæ (np.cze-
kolada, mas³o) itd. Drog¹ eliminacji pomaga dzieciom w odgadniêciu, ¿e sklep
nauczyciela to ksiêgarnia.

4. Praca plastyczna „Ilustracje do ulubionej bajki”.

Kolorowanie ilustracji przedstawiaj¹cych bohaterów ulubionych bajek (ilustra-
cje wykonane przez nauczyciela lub w kolorowanki).

5. Zabawa rozwijaj¹ca spostrzegawczoœæ „Ukryty obrazek”.

Nauczyciel zawiesza na tablicy ilustracje ró¿nych bajek. Prosi dzieci, by od-
wróci³y siê ty³em do tablicy. Chowa jeden obrazek. Dzieci maj¹ odgadn¹æ, któ-
ry obrazek zosta³ schowany i co przedstawia³. Poprawne odpowiedzi nagradza
brawami.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Miniatura R. Schumanna O dalekiej krainie z cyklu Sceny dzieciêce, op. 15,
CD1 – KLASYKA INSTRUMENTALNA, akompaniament do piosenki Jad¹,
jad¹ misie – Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych – AKOMPANIAMENTY,
³awki, ulubione dzieciêce ksi¹¿eczki, kartony, kredki, opaski na g³owê z czar-
nymi i bia³ymi kotami.

Proponowane dzia³ania:

1. Pogadanka na temat „Z czego sk³ada siê ksi¹¿ka?”.

Dzieci ogl¹daj¹ ksi¹¿ki z k¹cika ksi¹¿ki. Nauczyciel zwraca uwagê na numera-
cjê stron. Proponuje dzieciom, by powiedzia³y, co siê znajduje na ok³adce (wska-
zuje imiê i nazwisko autorów, tytu³, nazwê wydawnictwa, ilustracje). Nastêpnie
otwiera ksi¹¿kê na okreœlonej stronie i prosi dzieci, by opowiedzia³y, co siê na
niej znajduje oraz pokaza³y ilustracjê, która najbardziej siê im podoba. Zachêca
do uzasadnienia swojego wyboru.

2. Prezentacja przez dzieci swoich ulubionych ksi¹¿ek.

Nauczyciel rozmawia z dzieæmi na temat szanowania ksi¹¿ek, wyjaœnia okre-

œlenie „Ksi¹¿ka – mój przyjaciel”, uœwiadamia dzieciom znaczenie ksi¹¿ek
w ¿yciu cz³owieka (czy s¹ potrzebne i dlaczego), wdra¿a do systematycznego
kontaktu z ksi¹¿k¹.
Nastêpnie wymienia nazwy zawodów zwi¹zanych z powstawaniem ksi¹¿ek,
np. pisarz, autor, grafik, ilustrator, drukarz.

3. W œwiecie baœni.

Nauczyciel czyta dzieciom wybran¹ przez nie baœñ.

4. Zabawa integracyjna „Przedszkolny przyjaciel”, CD1 – miniatura R. Schu-

manna O dalekiej krainie, akompaniament do piosenki Jad¹, jad¹ misie.
Podczas miniatury dzieci chodz¹ po ca³ej sali i szukaj¹ przyjaciela. W trakcie
akompaniamentu z Wi¹zanki wybieraj¹ siê z nim na wycieczkê rowerow¹ –
siadaj¹ na pod³odze naprzeciwko siebie, ³¹cz¹ siê stopami i naœladuj¹ jazdê na
rowerze. Ruchy dostosowuj¹ do tempa akompaniamentu.

5. Zabawa ruchowa „Koty”.

Dzieci w opaskach z g³owami czarnych i bia³ych kotów naœladuj¹ sposób porusza-
nia siê kotów, chodz¹c na czworakach. Na has³o: koty bia³e wstaj¹ i dobieraj¹ siê
w pary te dzieci, które maj¹ opaski z g³owami bia³ych kotów, i wchodz¹ na ³awkê
„p³otek”. Za ka¿dym razem zmieniamy has³o tak, by w pary ³¹czy³y siê ró¿ne koty.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Ró¿ne ilustracje, ksi¹¿eczki zwi¹zane z tematem, ziarenka ry¿u, wyciête ele-
menty ozdobne, klej, karki z³o¿one na pó³, paski z bloku technicznego wyciête
w kszta³cie zak³adki z narysowanymi wzorami.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa usprawniaj¹ca narz¹dy mowy „Dzieñ dobry, zwierz¹tka”.

Dzieci, siedz¹c przy stoliczkach, pokazuj¹ czynnoœci opisywane przez nauczy-
ciela.
By³o bardzo wczeœnie rano. Wszystkie zwierz¹tka jeszcze smacznie spa³y. Kogut
i kury w kurniku na grzêdzie (oblizywanie czubkiem jêzyka górnych zêbów po
wewnêtrznej stronie), krowa i koñ w oborze (unoszenie jêzyka za górne zêby
i cofanie go do podniebienia miêkkiego), a piesek w budzie (oblizywanie od
wewn¹trz dolnych zêbów).
Pierwszy obudzi³ siê kogut, wyskoczy³ z kurnika (szerokie otwieranie buzi i wy-
suwanie jêzyka, nie dotykaj¹c zêbów), rozejrza³ siê po podwórku (kierowanie

jêzyka w k¹ciki ust, przy szeroko otwartych ustach), wyskoczy³ na p³ot (unosze-
nie jêzyka nad górn¹ wargê) i g³oœno zapia³ – kukuryku!!
G³oœne pianie koguta obudzi³o kury, które zawo³a³y: ko, ko, ko!! Na œniadanie
kurki zjad³y ziarenka (chwytanie wargami ziarenek ry¿u preparowanego wysy-
panego na tacki). Obudzi³ siê te¿ piesek, zaszczeka³ – hau, hau, hau!! Pobiega³
wko³o podwórka (usta szeroko otwarte, oblizywanie warg ruchem okrê¿nym).
Zmêczy³ siê bardzo tym bieganiem i dyszy (wysuwanie szerokiego jêzyka do
brody). Wyszed³ tak¿e ze swej kryjówki kotek i zamiaucza³ – miau, miau!! Wypi³
mleczko z miseczki (wysuwanie jêzyka nad d³oñmi u³o¿onymi w kszta³cie mi-
seczki). W chlewiku œwinka zaczê³a potr¹caæ ryjkiem drzwi. Krowa zarycza³a –
muu, muu!! A koñ zaparska³, ¿e te¿ ju¿ nie œpi (parskanie, kl¹skanie).

2. Rozmowa na temat „Jak powstaje ksi¹¿ka”.

Nauczyciel pokazuje ilustracje ukazuj¹ce etapy powstawania ksi¹¿ki: pisanie,
ilustrowanie, drukowanie. Nauczyciel ustala z dzieæmi, jakie s¹ kolejne etapy
powstawania ksi¹¿ki, omawia drogê ksi¹¿ki do czytelnika, nazywaj¹c zawody
ludzi pracuj¹cych przy produkcji i sprzeda¿y ksi¹¿ek.

3. „Ok³adka ulubionej ksi¹¿ki” – projektowanie.

Dzieci uk³adaj¹ dowoln¹ kompozycjê z wyciêtych elementów ozdobnych i na-
klejaj¹ na kartkê z³o¿on¹ w formie ok³adki ksi¹¿ki (kartkê sk³ada nauczyciel).

4. S³uchanie opowiadania H. Œwidziñskiej pt. „Wêdrówka s³onia” (w: H. Kruk

Wybór literatury do zabaw i zajêæ w przedszkolu).
Po wys³uchaniu opowiadania rozmowa z dzieæmi o potrzebie swzanowania ksi¹-
¿ek, odk³adania ich na miejsce, mycia r¹k przed ich ogl¹daniem. Wspólne po-
rz¹dkowanie ksi¹¿ek w k¹ciku ksi¹¿ek.

5. Praca plastyczna „Zak³adka do ksi¹¿ki”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom paski z bloku technicznego w kszta³cie zak³adki
z narysowanymi wzorami. Zachêca do pokolorowania wzorków kredkami œwie-
cowymi.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Miniatura fortepianowa Feliksa Rybickiego Kot i mysz, CD1 – KLASYKA IN-
STRUMENTALNA, pi³ki lub papierowe kulki, ksi¹¿ki na pó³kach, liczmany,
kartony – podstawki, szary papier pakowy, farby plakatowe, pluszowy kotek,
karta pracy nr 87.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa matematyczna „Liczenie ksi¹¿ek”.

Przeliczanie ksi¹¿ek na pó³eczkach (w zakresie dostosowanym do umiejêtnoœci
dzieci). Uk³adanie wskazanej liczby ksi¹¿ek za pomoc¹ liczmanów na podstaw-
kach.

2. Zabawa dydaktyczna „Gdzie jest mój przyjaciel kotek?”.

Nauczyciel ustawia pluszowego kotka pod szafk¹, na szafce, na i pod sto³em, za
szafk¹ i w szafce. Za ka¿dym razem pyta dzieci:
– Gdzie jest teraz kotek?

3. Wprawka dramowa „Mój przyjaciel kotek psotek” do miniatury fortepia-

nowej F. Rybickiego Kot i mysz, CD1.
Nauczyciel opowiada historiê o kotku, który jest pupilkiem ca³ej rodziny. Pew-
nego dnia kotek otrzyma³ w prezencie k³êbek we³ny. Wkrótce k³êbek sta³ siê
ulubion¹ zabawk¹ kotka psotka. Ka¿de dziecko otrzymuje ma³y k³êbek we³ny
lub papierow¹ kulkê.
Nauczyciel prosi dzieci, by przedstawi³y scenkê, w której kotek psotek bawi siê
swoim prezentem. Aby u³atwiæ dzieciom zadanie, podaje sposoby wykorzysta-
nia k³êbka we³ny podczas kociej zabawy: podnoszenie i puszczanie, przetacza-
nie z rêki do rêki, klepanie, turlanie, dmuchanie itp.(dzieci przedstawiaj¹ kocie
zabawy na tle miniatury). Nastêpnie proponuje odegranie scenki z uwzglêdnie-
niem tempa (tak¿e fragmentów rytmu). Zachêca dzieci, aby równie¿ g³osem
naœladowa³y kota (mruczenie, miauczenie, prychanie).

4. Wykonanie karty pracy nr 87.

Dzieci dorysowuj¹ kotkowi futerko, w¹sy i pazury.

5. Zabawa malarska „Trzy ¿yczenia do z³otej rybki”.

Malowanie marzeñ rêkami (bez u¿ycia pêdzla) na du¿ym papierze np. pakowym.

Temat kompleksowy: Moja mama

Cele ogólne:

•

uczestniczenie w obchodach œwi¹t o charakterze rodzinnym, takich jak Dzieñ
Matki

•

wykonanie drobnych prezentów przy wspó³udziale nauczyciela

•

prezentowanie w³asnych umiejêtnoœci

•

pobudzanie aktywnoœci poznawczej poprzez obserwacjê kwiatów i zwrócenie
uwagi na ich ró¿norodnoœæ

•

rozwijanie poczucia rytmu i umiejêtnoœci gry na instrumentach alternatywnych

•

kszta³cenie wra¿liwoœci s³uchowej

•

æwiczenie umiejêtnoœci wi¹zania ko³a i chodzenia w kole

•

nauka rozpoznawania i nazywania czêœci kwiatu

•

rozwijanie sprawnoœci manualnej

•

zwrócenie uwagi na wygl¹d i zapach kwiatów

•

æwiczenia rytmizuj¹ce

•

wyrabianie koordynacji ruchowej

•

poznawanie kolejnych czynnoœci zwi¹zanych z upraw¹ kwiatów

•

doskonalenie umiejêtnoœci dostosowywania ruchów cia³a do muzyki

•

rytmizacja piosenki za pomoc¹ klaskania

•

wzmocnienie uczucia przynale¿noœci do rodziny

•

wskazanie przydatnoœci kilku grup przedmiotów, które maj¹ wspólne prze-
znaczenie

•

podkreœlenie emocjonalnego zwi¹zku z mam¹.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Czerwone klocki w kszta³cie figur geometrycznych, narysowane portrety mam,
plastelina, kredki.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa logopedyczna „Z mam¹ na karuzeli”.

Nauczyciel mówi, ¿e dzieci z pewnoœci¹ bardzo lubi¹ krêciæ siê na karuzeli ze
swoimi mamami. Jêzyk tak¿e lubi siê krêciæ w kó³ko. Proponuje, by w³o¿y³y
jêzyk miêdzy wargi a dzi¹s³a, i zakrêci³y nim raz w jedn¹, raz w drug¹ stronê.

100

2. Ilustrowanie ruchem wiersza A. Rumiñskiej „Œwiêto Mamy”.

Œwiêto Mamy

Wspania³e œwiêto. Œwiêto Mamy.
Co mamie damy?
– Ja narysujê czerwone serduszko.
– A ja zielone jab³uszko.
– Ja kolorowe kwiatuszki.
– Ja z³ote s³oneczko.
– A ja ¿ó³te kaczuszki.
– Ja zaœpiewam piosenkê.
– A ja powiem wierszyk krótki:
Mamusiu kochana, uœmiechaj siê od rana!

Dzieci ilustruj¹ ruchem treœæ wiersza.

3. Zabawa konstrukcyjna „Czerwone serduszko”.

Dzieci uk³adaj¹ serduszka dla mamy z czerwonych klocków w kszta³cie figur
geometrycznych.

4. Zabawa plastyczna „Moja mama”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom narysowane portrety mam z wykropkowanymi
wzorami korali na szyi. Dzieci naklejaj¹ kolorowe kuleczki z plasteliny (korale)
w miejsce oznaczonych korali. Chêtne dzieci mog¹ pokolorowaæ portret. Por-
trety prezentujemy goœciom podczas uroczystoœci.

5. Zabawa pobudzaj¹ca ekspresjê ruchow¹ pt. „Dworskie uk³ony”.

Dzieci æwicz¹ uk³ony dla mam wed³ug w³asnych pomys³ów.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Bêdê mamie pomaga³a, CD1 – PIOSENKI, ró¿ne kwiaty, wazony,
kr¹¿ki, kredki, karta pracy nr 88.

Proponowane dzia³ania:

1. Wypowiedzi na temat „Dlaczego kocham swoj¹ mamê?” na podstawie wier-

sza M. Lewickiej „Dzieñ Matki”.

101

Dzieñ Matki

Mamo! Dziœ twe œwiêto jest,
podziêkowaæ zatem chcê,
za Twe czu³e, dobre serce,
za troskliwe, ciep³e rêce,
które mnie tuli³y co dzieñ
przy smuteczkach i pogodzie.

Mama ¿ycie mi umila,
z Ni¹ najlepsza ka¿da chwila.
Nawet w ciemn¹ noc, w pokoju
z mam¹ nigdy siê nie bojê.

Zawsze przy mnie mama jest,
gdy coœ z³ego dzieje siê.
Mamê moj¹ bardzo kocham.
jak urosnê jeszcze trochê,
³¹kê kwiatów kupiê ca³¹
i altankê zrobiê ma³¹.

W niej ³aweczka i poduszka,
mamie szepnê tam do uszka,
¿e jest najwspanialsz¹ z mam
i buziaka jeszcze dam.

2. Ogl¹danie bukiecików rozmaitych kwiatów.

Nauczyciel zwraca uwagê dzieci na ró¿norodnoœæ kwiatów, odmiennoœæ kolo-
rów, kszta³tów i zapachów. Wrêcza dzieciom bukieciki i proponuje samodziel-
ne ogl¹danie kwiatów, przeliczanie, wdychanie zapachów oraz wskazanie ró¿-
nic. Pokazuje poszczególne odmiany kwiatów (w tym tulipany), podaje nazwê
ka¿dej z nich, wk³ada poszczególne odmiany do oddzielnych wazonów. Zwra-
ca uwagê na nietrwa³oœæ kwiatów, koniecznoœæ wk³adania ich do wody i deli-
katnego obchodzenia siê z nimi.

3. Opracowanie III zwrotki piosenki Bêdê mamie pomaga³a, CD1 (nuty sce-

nariusz, s. 90).
Nauka s³ów w pozycji siedz¹cej i podczas ruchu: dzieci wykonuj¹ rêkami „m³y-
nek”, na s³owach Oj, dziêkujê lekko pochylaj¹ g³owê. Nastêpnie œpiewaj¹ pio-
senkê, wykonuj¹c podobne gesty w pozycji stoj¹cej: zaczynaj¹ od „m³ynka”,
nastêpnie ko³ysz¹ siê na boki z rêkami na biodrach, na zakoñczenie robi¹ g³êbo-
ki uk³on artystyczny (d³ugi, g³êboki sk³on w przód, rêce wzd³u¿ cia³a).

102

4. Zabawa ruchowa „Tata do mamy”.

Ch³opcy – tatusiowie stoj¹ na jednym koñcu sali, a dziewczynki – mamy na
drugim (odleg³oœæ dostosowujemy do mo¿liwoœci ruchowych dzieci). Na ha-
s³o: tata do mamy ch³opcy przybiegaj¹ do dziewczynek i staj¹ z wybran¹ dziew-
czynk¹ w parze. Przy weso³ej muzyce dzieci tañcz¹ w parach.

5. Wykonanie karty pracy nr 88.

Nauczyciel mówi, ¿e na obrazku w wazonie s¹ narysowane tulipany dla mamy.
Jeden jest pokolorowany, drugi nale¿y poprawiæ po œladzie i pokolorowaæ, a trzeci
spróbowaæ narysowaæ i pokolorowaæ samodzielnie.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Karton, no¿yczki, taœma klej¹ca, mazaki, klej, kawa³ki ró¿nych materia³ów, pio-
senka Bêdê mamie pomaga³a, CD1 – AKOMPANIAMENTY, instrumenty al-
ternatywne: kubki, pojemniki, plastikowe tarki, ³y¿ki, pokrywki, kwiatki wy-
ciête z kartonu (tulipany, stokrotki, ró¿e), karta pracy nr 89.

Proponowane dzia³ania:

1. Æwiczenia warg „Ca³uski dla mamy”.

Dzieci chc¹ poca³owaæ mamê, ale ona jest daleko – posy³aj¹ wiêc ca³uski (usta
wysuniête do przodu u³o¿one w dzióbek i cmokaj¹).

2. Praca plastyczna „Trójk¹tna rodzinka”.

Nauczyciel rozdaje dzieciom sto¿ki zrobione ze sztywnego kartonu. Prosi, by
narysowa³y blisko wierzcho³ka twarz mamy, taty i swoj¹, a potem ozdobi³y
ubiory rodziców. Postacie mog¹ byæ ró¿nej wielkoœci: du¿e i ma³e. Ubiór mo¿-
na zdobiæ, stosuj¹c technikê kola¿u.

3. Zabawa s³owna – rytmizowanie krótkiego tekstu.

Nauczyciel wrêcza dzieciom sylwety kwiatów. Dzieci z tulipanami ustawiaj¹
siê przy jednej œcianie, ze stokrotkami przy drugiej, a z ró¿ami przy trzeciej.
Dzieci podzielone na zespo³y, powtarzaj¹ chórem tekst, dziel¹c go na sylaby:
– Ma-my dla ma-my tu-li-pa-ny.
– Ma-my dla ta-ty sto-krot-ki.
– Ma-my dla ro-dzi-ców ró-¿e.

4. Akompaniament do piosenki Bêdê mamie pomaga³a, CD1( nuty scenariusz,

s. 90).
Dzieci wykonuj¹ na instrumentach alternatywnych: kubeczkach, tarkach, ³y¿ecz-

103

kach, pokrywkach itp. prosty akompaniament dostosowany do tempa piosenki, np.
uderzanie w instrument zgodnie ze wskazówkami nauczyciela – sta³y rytm æwieræ-
nutowy, czyli po trzy uderzenia w takcie (graj¹ zespo³y, a nie wszystkie dzieci).

4. Wykonanie karty pracy nr 89.

Nauczyciel pyta, co przedstawia obrazek. Prosi dzieci o wskazanie serca, które
zechc¹ podarowaæ tatusiowi i pokolorowanie go.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Piosenki Posz³o dziewczê po ziele i Pucu, pucu – wielkie pranie, CD1 – AKOM-
PANIAMENTY, kartony, kredki, ma³e zdjêcia mam, ozdobna tasiemka, kwiaty
wyciête z kartonu, pisaki ¿elowe, brokat, obrazki przedstawiaj¹ce zawody, kar-
ta pracy nr 90.

Proponowane dzia³ania:

1. Koncert dla mam (cz. I, scenariusz, s. 78, 79, 85).

Powtórzenie piosenek i uk³adów tanecznych, CD1: piosenka Posz³o dziewczê
po ziele (œpiew i uk³ad taneczny), Pucu, pucu – wielkie pranie (uk³ad ruchowy).

2. Zabawa „Zawód, który mi siê podoba”.

Dzieci losuj¹ obrazki przedstawiaj¹ce ró¿ne zawody (stosownie do mo¿liwoœci
percepcyjnych dzieci). Nauczyciel opowiada, na czym polega praca w danym
zawodzie. Po wylosowaniu wszystkich obrazków dzieci wskazuj¹ zawód, któ-
ry chcia³yby wykonywaæ. Je¿eli w grupie s¹ starsze dzieci, mog¹ spróbowaæ
uzasadniæ swój wybór.

3. Zabawa s³owna – koñczenie rozpoczêtych zdañ:

– Moja mama jest...
– Lubiê, gdy...
– Jest mi smutno, gdy...
– Tylko mama najlepiej...
– Chcia³bym, aby moja mama by³a zawsze...

4. Wykonanie karty pracy nr 90.

Dzieci opowiadaj¹, jak wygl¹da ich mama. Rysuj¹ na sukience mamy Krzysia
i Ma³gosi dowolne wzory, koloruj¹ j¹ i naklejaj¹ broszkê.

5. Wykonanie upominku dla mamy „Naszyjnik”.

Dzieci ogl¹daj¹ zdjêcia mam przyniesione z domu. Naklejaj¹ fotografie na œro-
dek kwiatka w kszta³cie serca. Nauczyciel pomaga umocowaæ ozdobn¹ tasiem-

104

kê do zawieszenia na szyi. P³atki mog¹ ozdabiaæ dzieci wed³ug w³asnego po-
mys³u.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Piosenki Bêdê mamie pomaga³a, Kwoka, CD1 – AKOMPANIAMENTY, ele-
menty domu wyciête z gazet, instrumenty alternatywne, paski papieru, rodzyn-
ki, pastylki pudrowe, cukierki halls, kartony z³o¿one w kszta³cie zaproszenia,
taœma dwustronna, brokat, suszone listki i zio³a, miska, forma do ciasta, mikser,
³y¿ka, ró¿ne talerze, sztuæce, fili¿anki, serwetki, kubeczki, myd³o, szczotka do
zêbów i r¹k, rêcznik, grzebieñ, suszarka, lokówka, pomadka, krem.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawy usprawniaj¹ce narz¹dy artykulacyjne wykonywane z lusterkiem.

– Naœladowanie œmiechu mamy i taty.
– „Kto silniejszy?” – napinanie warg w pozycji rozci¹gniêtej. Dwie osoby sie-
dz¹ce naprzeciw siebie trzymaj¹ ustami kartkê papieru, ka¿da ci¹gnie w swoj¹
stronê (mama z dzieckiem).
– „Przytulamy mamê” – przytrzymywanie czubkiem jêzyka przy podniebieniu
rodzynek, ry¿u preparowanego itp.

2. Przygotowanie koncertu dla mam (cz. II, scenariusz, s. 40).

Powtórzenie piosenek, zabaw i akompaniamentu, CD1 – Bêdê mamie pomaga-
³a (œpiew i gra na instrumentach alternatywnych), Kwoka (zabawa integracyjna
z rodzicami). Próby œpiewania w zespo³ach i solo (s¹ to tylko propozycje, o
wyborze repertuaru decyduje nauczyciel).

3. Zabawa „Dom z naszych marzeñ”.

Uk³adanie wyciêtych elementów z gazet i naklejanie ich na rysunek domu. Na-
uczyciel okreœla po³o¿enie tych elementów.

4. Przygotowanie i rozdanie zaproszeñ na uroczystoœæ z okazji Dnia Matki.

Nauczyciel przygotowuje z dzieæmi zaproszenia na uroczystoœæ z okazji Dnia
Matki. Propozycja zaproszenia: dzieci naklejaj¹ pasek taœmy dwustronnej po-
sypany kolorowym brokatem na karton (przy wê¿szym boku) z³o¿ony w kszta³t
zaproszenia. Na ozdobny pasek naklejaj¹ zasuszony listek lub ga³¹zkê dowol-
nego zio³a. Nauczyciel wk³ada w œrodek karteczkê z wydrukowanym tekstem
zaproszenia.

105

5. Zabawa dydaktyczna „Wiemy, czego mamy potrzebuj¹”.

Nauczyciel prosi dzieci, by wymieni³y przedmioty potrzebne mamie do:
– pieczenia ciasta,
– urz¹dzenia przyjêcia,
– mycia i czesania.
Przygotowuje ró¿ne przedmioty potrzebne do zabawy. Mówi dzieciom, ¿e pewne
trzy mamy zadzwoni³y dzisiaj i powiedzia³y o swoich ¿yczeniach. Jedna mama
powiedzia³a, ¿e ma wielk¹ ochotê upiec ciasto, ale nie ma w czym go zrobiæ.
Druga mama powiedzia³a, ¿e chce zorganizowaæ przyjêcie, ale nie ma naczyñ,
by nakryæ do sto³u. Trzecia mama chce piêknie wygl¹daæ na uroczystoœci z okazji
Dnia Matki, ale nie ma przyborów do mycia i czesania. Dzieci szukaj¹ w sali
potrzebnych mamom akcesoriów. Po znalezieniu po¿¹danych przedmiotów przy-
dzielaj¹ ka¿dej mamie tylko jeden potrzebny jej przedmiot.

106

Modu³ 10

Czerwiec – temat miesi¹ca „Œwiat dzieci”

Temat kompleksowy: Œwiat dzieci

Cele ogólne:

•

uwra¿liwienie na brzmienie instrumentów perkusyjnych

•

utrwalanie poznanych liczebników

•

rozwijanie wyobraŸni i sprawnoœci manualnej

•

æwiczenie umiejêtnoœci rozpoznawania i nazywania pór roku

•

okreœlanie charakterystycznych cech pór roku

•

interpretowanie muzyki ruchem i gr¹ na instrumentach perkusyjnych

•

estetyczne poruszanie siê w takt muzyki

•

poznawanie w³asnych mo¿liwoœci

•

zachêcenie do wypowiadania siê na okreœlony temat

•

doskonalenie umiejêtnoœci poruszania siê po obwodzie ko³a

•

sprawdzenie znajomoœci imion kole¿anek i kolegów

•

usprawnianie procesów pobudzania i hamowania

•

uœwiadomienie dzieciom przys³uguj¹cych im praw

•

rozwijanie zachowañ prospo³ecznych

•

rozwijanie mowy

•

nazywanie swoich stanów emocjonalnych

•

uczestniczenie w uroczystoœciach.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Ilustracje przedstawiaj¹ce ró¿ne zachowania, ³awka, tunel, po dwa ko³a i ma-
zak dla ka¿dego dziecka, dwie koperty z tekstem do odczytania, karta pracy
nr 91.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa pantomimiczna „Dziwne kroki”.

107

Dzieci chodz¹ weso³o, smutno, z ciê¿kim workiem na plecach, przeskakuj¹
z kamienia na kamieñ, tak jak lubi¹ chodziæ.

2. S³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Zabawy dzieci”.

Zabawy dzieci

Czy deszczyk pada, czy s³onko œwieci,
Bawi¹ siê dzieci.
Bawi¹ siê w ogrodzie i bawi¹ w domu,
Smutki niepotrzebne s¹ nikomu.

Razem bawi¹ siê weso³o,
Tañcz¹, skacz¹, robi¹ ko³o.
W k¹cie siedzi Krzyœ, jest sam.
Podejdê do niego, zabawkê mu dam.

Krzyœ radoœnie siê uœmiechn¹³,
Podziêkowa³ i po chwili
Wszyscy razem siê bawili.

Rozmowa z dzieæmi o ich ulubionych zabawach. Nauczyciel pyta:
– Dlaczego dzieci lubi¹ siê bawiæ?
Proponuje udzia³ we wspólnej zabawie.

3. Zabawa ruchowa „Podró¿ do krainy dobrego humoru”.

Nauczyciel mówi dzieciom, ¿e do krainy dobrego humoru mo¿na dotrzeæ, po-
konuj¹c tor przeszkód. Bêdzie to na przyk³ad: przejœcie przez tunel, skoki po
kamieniach, przejœcie po ³aweczce, przejœcie jeszcze raz, bo pomyli³a siê nam
droga, zapomnieliœmy okr¹¿yæ dwa razy drzewo. W tej krainie dzieci zawsze s¹
dla siebie mi³e i weso³o siê bawi¹.

4. Wykonanie karty pracy nr 91.

Nauczyciel pyta, do czego s³u¿y drabina i na który szczebelek wesz³a mrówka.
Prosi dzieci, by wskaza³y pierwszy szczebelek drabiny, a nastêpnie przyklei³y
ptaszka na trzecim szczebelku i pokolorowa³y ca³¹ drabinê.

5. Zabawa „Jak siê czu³ Krzyœ?”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom po dwa ko³a i mazak, prosi, by narysowa³y na nich
miny – radosn¹ i smutn¹. Nastêpnie zawiesza na tablicy dwie ilustracje i dwie
koperty (dwa fragmenty wiersza „Zabawy dzieci”). Mówi imiê dziecka, które
wska¿e kopertê, odczytuje znajduj¹cy siê w niej fragment wiersza, a dziecko
wskazuje ilustracjê przedstawiaj¹c¹ opisywane w wierszu zachowanie Krzysia.
Pozosta³e dzieci wskazuj¹ i podnosz¹ minê wyra¿aj¹c¹ uczucia dziecka. Nas-
têpnie wypowiadaj¹ siê na temat Krzysia.

108

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Miniatura R. Schumanna O dalekiej krainie z cyklu miniatur fortepianowych
Sceny dzieciêce, op. 15 CD1 – KLASYKA INSTRUMENTALNA lub akompa-
niament dowolnej, spokojnej piosenki z CD1, instrumenty perkusyjne, du¿a
paczka z ró¿nymi przedmiotami, kredki, karta pracy nr 92.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Ludzie do ludzi”.

Dzieci chodz¹ w rytm muzyki, na has³o: ludzie do ludzi dobieraj¹ siê parami;
w parach wykonuj¹ polecenia: kolano do kolana, rêka do rêki, czo³o do czo³a itp.

2. S³uchanie opowiadania Cz. Janczarskiego „Na karuzeli”.

– Dziœ jest Dzieñ Dziecka – powiedzia³a Ania do swoich zabawek.
– Co to znaczy? – zapyta³ Uszatek.
– To znaczy – objaœni³a Ania – ¿e dziœ dzieci na ca³ym œwiecie maj¹ swoje
œwiêto.
Doroœli przygotowali w tym dniu dla dzieci wiele niespodzianek.
– Ojej! To i w naszym miasteczku te¿ bêd¹ niespodzianki! – ucieszy³y siê lalki
Lala i Ró¿a. A Pajacyk Bimbambom podskoczy³ z radoœci.
– Pójdziemy dziœ do parku – powiedzia³a Ania.
Po obiedzie ca³e towarzystwo posz³o do parku. Krêci³a siê tam karuzela. Gra³a
orkiestra stra¿acka. Sta³y kioski z ksi¹¿kami i s³odyczami. W parku by³o du¿o
dzieci, a wszystkie uœmiechniête.
Ania z przyjació³mi podesz³a do karuzeli.
– Czy chcecie siê przejechaæ na karuzeli? – zapyta³a.
– Tak, tak! – zawo³ali przyjaciele.
Wszyscy siedli na konika. Tylko dla Pluszowego Króliczka zabrak³o miejsca.
– To nic – powiedzia³ Króliczek, który trochê ba³ siê tej jazdy.
– Ja wolê biegaæ dooko³a karuzeli. To nawet znacznie przyjemniej.
I karuzela ruszy³a.

Nauczyciel wyjaœnia dzieciom na podstawie opowiadania, ¿e dzieci na ca³ym
œwiecie maj¹ swoje œwiêto 1 czerwca.

3. Zabawa „Dobierz parami”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom paczkê z przedmiotami, które nale¿y dobraæ para-
mi. Rozmawia na temat cech, którymi siê ró¿ni¹. Zachêca do wnioskowania
typu: Barbie jest piêkna, ale ta stara lalka, jest mi³a i mo¿na j¹ przytulaæ. Ksi¹¿ka

109

z kolorowymi obrazkami jest ³adniejsza, ale ta stara zawiera ciekawe opowia-
dania. Prosi dzieci, by pokaza³y, które przedmioty w przedstawionych parach
s¹ lepsze, a które gorsze.

4. Zabawa s³uchowo-ruchowa „W piaskownicy”, CD1 – R. Schumann O da-

lekiej krainie lub akompaniament dowolnej, spokojnej piosenki.
Dzieci, s³uchaj¹c muzyki, naœladuj¹ robienie babek z piasku, z chwil¹ zatrzy-
mania nagrania nauczyciel gra na instrumencie perkusyjnym jeden, dwa lub
trzy dŸwiêki, które oznaczaj¹ liczbê babek. Na pocz¹tku odpowiadaj¹ chêtne
dzieci, podaj¹ nazwê instrumentu i liczbê dŸwiêków, potem wywo³ane dziecko,
np.: Ciekawe, ile babek zrobi³ Krzyœ? (Krzyœ odpowiada).

5. Wykonanie karty pracy nr 92.

Nauczyciel pyta, ile dzieci bawi siê na obrazku. Proponuje odszukanie babek z pia-
sku i pokolorowanie ich. Nastêpnie pyta, co jeszcze mo¿na zbudowaæ z piasku.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Cztery pory roku A. Vivaldiego lub akompaniamenty piosenek o tematyce je-
siennej, zimowej, wiosennej i letniej, CD1 – AKOMPANIAMENTY, korony
na g³owê dla czterech pór roku, obrazki z porami roku.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa twórcza „Malujemy obrazy wyobraŸni¹”.

Dzieci le¿¹ na dywanie z zamkniêtymi oczami; nauczyciel mówi, co maj¹ zoba-
czyæ oczami wyobraŸni:
– Jesteœmy w lesie. Spacerujemy, a pod nogami szeleszcz¹ liœcie. Liœci jest bar-
dzo, bardzo du¿o i maj¹ przepiêkne kolory . Zaczyna padaæ drobniutki deszczyk.
Wszyscy chowamy siê pod wielki parasol pani.
– Teraz jesteœmy w górach. Pada drobniutki œnie¿ek. Do nóg mamy przypiête
narty, a na wielk¹ górê wci¹ga nas wyci¹g orczykowy. Podziwiamy wspania³e
zaœnie¿one góry.
– Jesteœmy w sadzie. Drzewa pokryte s¹ ró¿owymi i bia³ymi kwiatkami. Czuje-
my ich cudowny zapach. Trawa jest zielona, pokryta dywanem ¿ó³tych mleczy
i bia³ych stokrotek. S³ychaæ piêkny œpiew ptaków.
– Jesteœmy nad morzem. Le¿ymy na rozgrzanym piasku. S³oñce ogrzewa nasze rêce,
nogi i twarze. Podnosimy siê. Widzimy rozbryzguj¹ce siê na brzegu fale. Pragniemy
siê och³odziæ w wodzie. Pêdzimy co si³ w nogach i rzucamy siê na wodê.

110

2. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Pory roku”.

Pory roku

S³onko, s³onko dziœ œwieci.
Radoœæ, radoœæ wokó³ nas.

Ciesz¹ siê, ciesz¹ dzieci,
Jesieñ, jesienny przyszed³ czas.

Wszystkim jest weso³o,
Do przedszkola pora iœæ.
Na drzewach w parku, w lesie
Czerwony, ¿ó³ty liœæ.

S³onko, s³onko dziœ œwieci.
Radoœæ, radoœæ wokó³ nas.

Ciesz¹ siê, ciesz¹ dzieci,
Zima, zimowy przyszed³ czas.

Wszystkim jest weso³o,
Do przedszkola pora iœæ.
Na drzewach w parku, w lesie
Zmarzniêty opad³ liœæ.

S³onko, s³onko dziœ œwieci.
Radoœæ, radoœæ wokó³ nas.

Ciesz¹ siê, ciesz¹ dzieci,
Wiosna, wiosenny przyszed³ czas.

Wszystkim jest weso³o,
Do przedszkola pora iœæ.
Na drzewach w parku, w lesie
Zielony, pierwszy liœæ.

S³onko, s³onko dziœ œwieci.
Radoœæ, radoœæ wokó³ nas.

Ciesz¹ siê, ciesz¹ dzieci,
Lato, ju¿ letni przyszed³ czas.

Wszystkim jest weso³o,
Do przedszkola pora iœæ.
Na drzewach w parku, w lesie
Zieleni siê ka¿dy liœæ.

111

3. Rozmowa na temat pór roku.

Nauczyciel wybiera cztery dziewczynki, które bêd¹ porami roku i zak³ada im
korony. Ka¿da z dziewczynek mo¿e dobraæ sobie spoœród ch³opców pomocni-
ka. Nastêpnie pyta dzieci:
– Dlaczego ka¿da z pór roku jest wa¿na, a mo¿e któraœ z nich jest najwa¿niejsza?

4. Zabawa „Cztery pory roku”, dowolne piosenki z CD1.

W czterech miejscach oddalonych od siebie wisz¹ ilustracje przedstawiaj¹ce
poszczególne pory roku. Nauczyciel ustawia dzieci w poci¹g, który dowiezie je
do kolejnej pory roku. Przy ka¿dej ilustracji zadaje pytania u³atwiaj¹ce opisanie
okreœlonej pory roku oraz wyjaœnia, po czym mo¿na j¹ rozpoznaæ. Przy muzyce
w³aœciwej dla danej pory roku dzieci pokazuj¹ za pomoc¹ ruchu, tañca, gestów
lub gry na wybranych instrumentach nastrój tej pory roku.
Na zakoñczenie zabawy dzieci pokazuj¹ aktualn¹ porê roku.

5. Odgadywanie zagadek o porach roku.

Dzieci siedz¹ w pó³kolu na krzese³kach. Nauczyciel mówi krótkie zagadki s³owne
dotycz¹ce nazw pór roku (wynikaj¹ce z treœci poznanej piosenki).

Jaka to pora roku rozrzuca zieleñ wokó³?
Kaczeñce z³oci na ³¹kach i s³ucha pieœni skowronka? (wiosna)

Jak tê porê roku zwie siê poœród ludzi,
Gdy s³onko póŸno spaæ idzie,
A wczeœnie siê budzi? (lato)

Co to za pani w z³ocie, czerwieni,
Sady maluje, lasy przemieni?
A gdy odejdzie, gdzieœ w obce kraje,
Œnie¿na zima po niej nastaje? (jesieñ)

Zgadnijcie dzieci, co to za pora, gdy lec¹ bia³e p³atki,
Gdy pada i bia³o jest dooko³a, i ba³wana lepi¹ dziatki? (zima)

Dzieci wskazuj¹ rozwi¹zania zagadek – obrazki z porami roku.

112

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Dowolne nagrania dŸwiêków z dzia³u DZ´WIÊKI DALEKIE I BLISKIE CD1 –
P³yta z uœmiechem. Trzylatek i P³yta z uœmiechem. Piêciolatek, piosenka Kwo-
ka, CD1 – PIOSENKI, pi³ka, szablon z³otej rybki, miska z wod¹, kubek, kartka
papieru, ksi¹¿eczka, pêdzle.

Proponowane dzia³ania:

1. Ilustrowanie ruchem ró¿nych dŸwiêków z otoczenia, CD1.

Dzieci wykonuj¹ æwiczenia polegaj¹ce na przedstawianiu s³yszanych dŸwiê-
ków ruchem swojego cia³a. Na przyk³ad gdy us³ysz¹ dŸwiêk dzwonka rowero-
wego, k³ad¹ siê na plecach i wykonuj¹ „rowerki”, gdy rozlega siê szczekanie
psa – biegaj¹ na czworakach i naœladuj¹ szczekanie.

2. Zabawa integracyjna do piosenki Kwoka, CD1 (nuty scenariusz, s. 28, 29)

Po przypomnieniu piosenki (wys³uchanie i œpiew) nauczyciel zaprasza dzieci
do zabawy: wybrane dziecko zostaje „kwok¹” i otrzymuje pi³kê. Dzieci poru-
szaj¹ siê w praw¹ stronê po obwodzie ko³a, trzymaj¹c siê za rêce. „Kwoka”
chodzi w przeciwnym kierunku i wskazuje pi³k¹ kolejne dzieci (na zasadzie
wyliczanki). Gdy muzyka milknie, wszyscy zatrzymuj¹ siê, a „kwoka” przeka-
zuje pi³kê najbli¿szemu dziecku i zabawa zaczyna siê od pocz¹tku (przebieg
podobny jak w zabawie „Mam chusteczkê haftowan¹”). Dziecko, oddaj¹c pi³kê
kole¿ance lub koledze, mo¿e wymieniæ jego imiê.

3. Wys³uchanie wiersza D. Wawi³ow „Mokry deszczyk”.

Nauczyciel mówi wiersz, akcentuje wyrazy dŸwiêkonaœladowcze. Nastêpnie
zmienia tempo czytania. Nale¿y zacz¹æ od s³ów wypowiadanych spokojnie,
cicho, potem mówimy coraz g³oœniej, do³¹czaj¹c ruch cia³a. Dodatkowo mo¿na
u¿yæ przygotowanych wczeœniej rekwizytów imituj¹cych dŸwiêki zgodne z czy-
tanym tekstem.

Mokry deszczyk

Pada deszcz, pada deszcz, moknie stary staw – wlewamy powoli wodê z kubka
do miski
Przez podwodny zmierzch p³ynie ryba karp – zanurzamy rêkê w misce z wod¹
i poruszamy palcami
Pada deszcz, pada deszcz, mokn¹ w³osy wierzb – dolewamy wody do miski
P³ynie ryba karp i wymyœla wiersz – zanurzamy rêkê w misce z wod¹ i porusza-
my palcami
Taki mokry, taki mglisty – otrzepujemy mokr¹ rêkê

113

Szeleszcz¹cy i wodnisty – zgniatamy kartkê papieru i wrzucamy j¹ do wody
Taki piêkny wiersz – pokazujemy dzieciom ksi¹¿kê z wierszem.

Podczas kolejnego czytania wiersza chêtne dzieci mog¹ naœladowaæ rekwizyta-
mi dŸwiêki zgodne z tekstem.

4. Nauka zawo³ania.

Nauczyciel proponuje dzieciom, by nauczy³y siê zawo³ania: Abrakadabra
gwiezdny py³, abyœ uœmiechniêty by³.

5. Zabawa „Z³ota rybka”.

Dzieci siedz¹ w kole i przekazuj¹ sobie szablon z³otej rybki, jednoczeœnie wy-
powiadaj¹c swoje marzenie.

6. Zabawa s³owna „Lubiê, gdy...”.

Dzieci koñcz¹ rozpoczête zdanie.

7. „Podró¿ w krainê wyobraŸni”.

Dzieci zamykaj¹ oczy i wyobra¿aj¹ sobie, gdzie chcia³yby pojechaæ w podró¿.
Maluj¹ to miejsce palcami lub pêdzlem przy cichym podk³adzie muzycznym.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Kwoka, CD1 – PIOSENKI, przebranie dla „kwoki”, np. peleryna z bi-
bu³y, wyciête stopy, kostka do gry, kredki, mazaki, kalendarz œcienny, kartony,
waciki, ¿ó³ta farba, karta pracy nr 93, cukierki.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa integracyjna i œpiewanie I zwrotki piosenki Kwoka, CD1.

Dzieci-kurczaki œpiewaj¹ piosenkê, lekko siê ko³ysz¹c. Miêdzy nimi chodzi
dziecko-kwoka. Z chwil¹ zakoñczenia zwrotki „kwoka” nawo³uje swoje kur-
czêta, œpiewaj¹c fragment melodii piosenki na sylabie ko. „Kurczêta”, s³ysz¹c
nawo³ywania, przybiegaj¹ do „mamy” i w³¹czaj¹ siê do œpiewania. Zabawê
powtarzamy kilka razy.

2. ¯yczenia z okazji Dnia Dziecka.

Dzieci wypowiadaj¹ siê na temat ¿yczeñ, o których spe³nieniu marz¹. Nastêp-
nie odszukuj¹ kartkê w kalendarzu informuj¹c¹ o Dniu Dziecka. Powielone kartki
dzieci mog¹ dowolnie ozdabiaæ.

3. Rozwi¹zanie zagadki s³ownej.

Widzisz je we œnie, nie widzisz w nocy,

114

Zim¹ grzeje s³abo, latem z ca³ej mocy. (s³oñce)

4. Wykonanie karty pracy nr 93.

Nauczyciel pokazuje obrazek i pyta, co robi¹ dzieci. Odszukuje ch³opca, który
nie ma zabawek. Zachêca dzieci, by dorysowa³y mu zabawkê.

5. Malowanie na kartonach „Wszystkim dzieciom œwieci s³oñce”.

Dzieci maluj¹ na katonach, w tle muzyka relaksacyjna. Nauczyciel omawia prace
i organizuje wystawê. Oklaski dla wszystkich.

6. Zabawa „Wyœcig po s³odki upominek”.

Dzieci s¹ podzielone na grupy. Nauczyciel wrêcza uczestnikom konkursu wy-
ciête stopy. Rzut kostk¹ (wiêksza liczba oczek) wskazuje, która grupa rozpo-
czyna uk³adanie stóp w kierunku prezentu. Zwyciê¿a grupa, która pierwsza dotrze
do prezentu. Zwyciêska grupa po kole¿eñsku dzieli siê nagrod¹ z kolegami „prze-
ciwnikami”.

115

Temat kompleksowy: Mój przyjaciel miœ

Cele ogólne:

•

przezwyciê¿anie ustalonego sposobu postrzegania przedmiotu, szukanie no-
wego zastosowania

•

rozwijanie twórczej ekspresji ruchowej

•

wyrabianie umiejêtnoœci ³¹czenia ruchu z muzyk¹, wspó³dzia³ania z partnerem

•

rozwijanie zdolnoœci abstrahowania poprzez wyró¿nianie cech przedmiotu

•

rozpoznawanie i œpiewanie wczeœniej poznanych piosenek

•

okreœlanie i porównywanie liczebnoœci zbiorów za pomoc¹ pojêæ: mniej, wiê-
cej, o ile mniej, o ile wiêcej

•

rozpoznawanie brzmienia tamburyna i grzechotki

•

rozwijanie umiejêtnoœci reagowania ruchem na sygna³y dŸwiêkowe

•

doskonalenie gry na instrumentach perkusyjnych

•

usprawnianie narz¹dów artykulacyjnych

•

doskonalenie wymowy dzieci.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Kolekcja pluszowych misiów, papier pakowy.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa pobudzaj¹ca wyobraŸniê „Wi¹zanie uœmiechu”.

Nauczyciela zbiera „na niby” uœmiechy od dzieci i zwi¹zuje je, aby w czasie
zabawy ka¿dy by³ zadowolony. Gdy lina jest ju¿ ciê¿ka, k³adzie j¹ na pod³odze
i przydeptuje razem z dzieæmi po to, by zatrzymaæ uœmiechy na ca³y dzieñ. Na
zakoñczenie zabawy rozwi¹zuje linê i uwalnia uœmiechy.

2. S³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Mój przyjaciel miœ”.

Mój przyjaciel miœ

Mój przyjaciel miœ zbuntowa³ siê dziœ.
Chcê go zabraæ na spacerek,
A on mówi:
– Na rowerek!

116

Kiedy czas posprz¹taæ zabawki,
On chce pêdziæ na huœtawki!

Misiu, misiu, tak niegrzecznie,
Musisz zmieniæ siê koniecznie.

Po wys³uchaniu wiersza nauczyciel pyta dzieci:
– Z kim wam siê kojarzy ten miœ?

3. Zabawa dotykowa „Co siê znajduje w paczce”.

Dzieci odgaduj¹ przez dotyk, co znajduje siê w paczce (w paczce jest ukryty miœ).

4. „WeŸ misia do rêki”.

Nauczyciel ogl¹da z dzieæmi ró¿ne pluszowe misie. Zachêca, by wybra³y sobie
misia, który im siê najbardziej podoba: obejrza³y go, dotknê³y, przytuli³y, potar-
³y nim o policzek itp.

5. Zabawa s³owna – tworzenie listy atrybutów – „Jaki mo¿e byæ miœ?”.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Piosenki Kolorowy œwiat, Taniec, Pucu, pucu – wielkie pranie, piosenki z Wi¹-
zanki tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – AKOMPANIAMENY, maskot-
ki, gazety, ró¿ne przedmioty, do których mo¿na zastosowaæ podobne okreœlenia.

Proponowane dzia³ania:

1. Wprawki dramowe.

Dzieci naœladuj¹ ruchem i gestem:
– podawanie misia – bardzo ciê¿kiego, lekkiego, klej¹cego siê itp.;
– ko³ysanie misiów (jedno dziecko jest misiem, drugie ko³ysze);
– karmienie misia (jedno dziecko jest misiem, drugie karmi);
– pocieszanie misia (jedno dziecko jest smutnym misiem, drugie pociesza);
– jakiego misia brakuje? (pokazanie ruchem).

2. Rozmowa z dzieæmi na temat przyjaŸni z misiem na podstawie wiersza

M. Czerkawskiej „Nie obejdzie siê bez misia”.

Nie obejdzie siê bez misia

Bury misio jest ciekawy
i roboty, i zabawy.

117

Gdzie siê tylko ruszy Krysia,
nie obejdzie siê bez misia.

Przy œniadaniu, przy obiedzie
miœ hyc! – ju¿ na stole siedzi.
Ciekawie nadstawia uszka
i zagl¹da do garnuszka.

Chce na oknie koz³y fikaæ,
drzwi otwieraæ i zamykaæ,
chce w kuchence gaz zapalaæ,
ale Krysia nie pozwala.

W parku zawsze pierwszy pêdzi
do wiewiórek, do ³abêdzi.
Gdzie siê tylko ruszy Krysia,
nie obejdzie siê bez misia.

Nauczyciel pyta dzieci:
– Dok¹d mo¿na zabraæ misia ze sob¹?

3. Zabawy z misiem – taniec na gazecie.

Dzieci tañcz¹ ze swoim misiem na roz³o¿onej gazecie, na przerwê w muzyce
sk³adaj¹ gazetê na pó³ (z pomoc¹ osoby doros³ej) i tañcz¹, tym razem na mniej-
szym kawa³ku. Kolejna przerwa w muzyce to kolejne z³o¿enie gazety na pó³.
Zabawa koñczy siê, gdy gazeta jest tak ma³a, ¿e nie da siê ju¿ na niej tañczyæ.

4. Zabawa s³uchowo-ruchowa „Mój przyjaciel miœ”, CD1 Wi¹zanka tradycyj-

nych melodii dzieciêcych, piosenki: Kolorowy œwiat, Taniec, Pucu, pucu –
wielkie pranie.
Nauczyciel przypomina dzieciom piosenki (œpiew lub przypomnienie treœci,
zagadka). Kolejno przy ka¿dej piosence ustala z dzieæmi, co mo¿na robiæ z przy-
jacielem misiem:
Kolorowy œwiat – idziemy z misiem na wycieczkê
Jad¹, jad¹ misie – jedziemy z misiem do lasu np. samochodem
Ju¿ ksiê¿yc zgas³ – usypiamy misia
Posz³o dziewczê po ziele – zrywamy z misiem kwiatki na ³¹ce
Taniec – tañczymy z misiem w kó³eczku
Pucu, pucu – myjemy misia.
Dzieci wykonuj¹ improwizacje zgodne z ustaleniami, liczba piosenek do wyko-
rzystania podczas jednego zajêcia zale¿y od mo¿liwoœci dzieci.

4. Wyszukanie podobieñstw pluszowych misiów do innych rzeczy z wykorzy-

staniem przymiotników, takich jak: miêkki jak..., w³ochaty jak..., mi³y jak...

118

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Kr¹¿ki, opaski z pszczó³kami, przebranie dla pszczó³ki, kartoniki oznaczone
kó³eczkami od 1 do 4, misie, plastelina, szablony misia, elementy sk³adowe
zabawki miœ (karta dodatkowa, s. 122), klej, karta pracy nr 94.

Proponowane dzia³ania:

1. „Misie siê bawi¹’’ – zabawy przy akompaniamencie weso³ej muzyki.

– Dzieci wi¹¿¹ ko³o, trzymaj¹c miêdzy sob¹ misie. Dosuwaj¹ wolno nogê do
nogi, najpierw np. w praw¹, a potem w lew¹ stronê.
– Ka¿de dziecko tañczy ze swoim misiem tak, jak potrafi.

2. „Opowiedz o swoim misiu” – prezentacja ulubionego misia.

Swobodne wypowiedzi dzieci ukierunkowane pytaniami:
– Jak siê nazywa twój ulubiony miœ? (np. powiedz sylabami)
– Dlaczego go lubisz?
– Sk¹d go masz?

3. Praca plastyczna „Mój przyjaciel miœ”.

Dzieci wykonuj¹ z plasteliny lub uk³adaj¹ z gotowych elementów i naklejaj¹ na
szablon misia (w zale¿noœci od sprawnoœci manualnej). Organizujemy galeriê
misiów. Doceniamy pracê ka¿dego dziecka. (Mo¿na te¿ wykorzystaæ dodat-
kow¹ kartê pracy.)

4. Wykonanie karty pracy nr 94.

Dzieci rysuj¹ po œladzie misia przyjaciela i koloruj¹. Obok misia naklej¹ s³oik
z miodem, a nad nim pszczo³ê. Nauczyciel pyta dzieci, kto robi miód.

5. Pszczó³ka zaprasza do zabawy ,,Kwiaty i pszczo³y”.

Dzieci zamienione w pszczo³y fruwaj¹ miêdzy kwiatami w ró¿nych kierun-
kach. Na kr¹¿kach le¿¹cych na dywanie le¿¹ kartoniki oznaczone kó³eczkami
(suma liczb na kr¹¿kach równa siê liczbie dzieci).
Na has³o: kwiaty kwitn¹, „pszczo³y” przysiadaj¹ wokó³ kwiatów w takiej licz-
bie, jak¹ wskazuje kartonik. Nauczyciel pyta dzieci:
– Na którym kwiatku jest najwiêcej pszczó³?
– Na którym kwiatku jest najmniej?
– Gdzie jest tyle samo?

119

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Kwoka CD1 – AKOMPANIAMENTY, ¿ó³ta krepina do przebrania
„kwoki”, instrumenty perkusyjne, kartony z narysowanym konturem zabawki,
mazaki, kredki, dowolna muzyka relaksacyjna.

Proponowane dzia³ania:

1. Przypomnienie zabawy integracyjnej i nauka II zwrotki piosenki Kwoka,

CD1 (nuty scenariusz, s. 28, 29).
Dzieci œpiewaj¹ piosenkê w pozycji siedz¹cej i podczas wczeœniej poznanej
zabawy integracyjnej. Aby uatrakcyjniæ zabawê, wprowadzamy nowe sygna³y,
którymi bêdzie pos³ugiwa³a siê „kwoka”, np. dŸwiêk grzechotki oznacza, ¿e do
„kwoki” biegn¹ dziewczynki, dŸwiêk tamburyna – ch³opcy.

2. Zabawa ruchowa „Zamieñ siê w swoj¹ ulubion¹ zabawkê”.

Dzieci maszeruj¹ po sali w takt wybijany na bêbenku. Gdy dŸwiêki instrumentu
milkn¹, zamieniaj¹ siê w swoj¹ ulubion¹ zabawkê i poruszaj¹ siê w taki sposób,
aby ich koledzy mogli odgadn¹æ, co naœladuj¹.

3. Zabawa twórcza.

Tworzenie pomys³ów. Dzieci siedz¹ w krêgu i odpowiadaj¹ na pytanie, co by by³o,
gdyby ze sklepów, z waszych domów i z przedszkoli znik³y wszystkie misie.

4. Praca plastyczna ,, Kreatywne rysowanie”.

Dzieci losuj¹ kartki z narysowanym konturem zabawki (np. kontur wiaderka,
skakanki, pi³ki, misia). Za pomoc¹ mazaka lub kredki zamieniaj¹ prawdziw¹
zabawkê w zabawkê, jakiej nie ma na œwiecie.

5. Æwiczenie relaksacyjne.

Dzieci maszeruj¹ w miejscu z równoczesnym klaskaniem lub wykonuj¹ dwa
podskoki i klaœniêcie w d³onie itp.

6. Æwiczenia relaksacyjne „Miœ odpoczywa”.

Nauczyciel daje dzieciom poduszki lub rozk³ada materace. Zachêca, by po³o¿y-
³y siê wygodnie, zamknê³y oczy, oddycha³y spokojnie i pos³ucha³y opowieœci:
WyobraŸcie sobie, ¿e jesteœcie teraz misiami. Jest s³oneczny, letni dzieñ. Miœ
idzie wolno brzegiem morza, st¹pa po ¿ó³tym, miêkkim piasku. Bose stopy misia
zapadaj¹ siê w nim – piasek cichutko skrzypi – jest g³adki i bardzo ciep³y. Po
jednej stronie miœ widzi spokojne morze, a po drugiej – sosnowy las. Od morza
wieje lekki wiatr. Zapach drzew miesza siê z zapachem morskiej wody. B³êkit
³¹czy siê z zieleni¹ i ¿ó³ci¹. Od barw i zapachów trochê krêci siê misiowi w g³o-
wie. Jest senny, ma ochotê siê po³o¿yæ. Miœ k³adzie siê na pla¿y. Misiowi jest

120

ciep³o, grzeje go s³oñce i piasek. Delikatny plusk fal uspokaja misia. W górze
b³êkit nieba. Miœ zamyka oczy, zapada w pó³sen. Z oddali dochodz¹ st³umione
g³osy. Misia otacza cichy, jednostajny szum morza i piêkna muzyka (muzyka
milknie, cisza 5 – 10 sekund).
Nauczyciel w³¹cza muzykê aktywizuj¹c¹ i rozpoczyna now¹ opowieœæ:
Od morza wieje orzeŸwiaj¹cy wiatr. Miœ otwiera oczy, oddycha g³êboko, prze-
ci¹ga siê, napina miêœnie. Czuje przyp³yw si³. Powoli wstaje. Na horyzoncie miœ
widzi ¿ó³te pó³kole wschodz¹cego s³oñca. St¹pa mocno po ¿ó³tym piasku. Spie-
nione ch³odne fale delikatnie dop³ywaj¹ do jego stóp. Miœ wie, co ma robiæ,
przyspiesza kroku. Ten spacer sprawia misiowi radoœæ.
Po zrelaksowaniu dzieci stopniowo pionizuj¹ postawê cia³a (przeci¹gaj¹ siê,
wspieraj¹ na ³okciach), póŸniej przyjmuj¹ pozycjê siedz¹c¹, klêk na jednym
kolanie, wstaj¹.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Miniatura R. Schumanna O dalekiej krainie z cyklu miniatur fortepianowych
Sceny dzieciêce, op. 15 – CD1 KLASYKA INSTRUMENTALNA, piosenka
Jad¹, jad¹ misie – Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych, AKOMPANIA-
MENTY, bia³a krepina, torebki foliowe, talerzyki posmarowane miodem, ob-
razki ilustruj¹ce zwyczaje niedŸwiedzia brunatnego, karta pracy nr 95.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa logopedyczna „Wyjadanie miodu”.

Nauczyciel wybiera do zabawy kilkoro dzieci. Zadanie polega na jak najszyb-
szym zjedzeniu miodu z talerzyka tylko za pomoc¹ jêzyka i bez pomocy r¹k.
Wygrywa dziecko, które najszybciej zje miód i bêdzie mia³o czyst¹ buŸkê.

2. Wykonanie karty pracy nr 95.

Nauczyciel pyta dzieci, który przedmiot na obrazku jest miêkki, a który twardy.
Proponuje pokolorowanie poduszki.

3. Zgaduj-zgadula.

Nauczyciel opowiada dzieciom o zwyczajach niedŸwiedzia brunatnego, pos³u-
guj¹c siê obrazkami.
NiedŸwiedzie brunatne zapadaj¹ w sen zimowy, do którego przygotowuj¹ siê ju¿
pod koniec lata. Bardzo du¿o jedz¹ i szykuj¹ sobie legowisko – gawrê. Mo¿e to
byæ jama w ziemi wyœcielona liœæmi, ga³¹zkami i mchem lub jaskinia, spróch-

121

nia³e pnie drzew. NiedŸwiedzie nie opuszczaj¹ gawry a¿ do wiosny. Kiedy siê
budz¹, s¹ du¿o l¿ejsze i bardzo g³odne!
Ma³e misie rodz¹ siê w zimie. Przez pierwsze miesi¹ce ¿ycia s¹ bezradne i pozo-
staj¹ pod czujnym okiem mamy, nie opuszczaj¹ legowiska. Kiedy maj¹ 4 miesiêce,
pod opiek¹ mamy niedŸwiedzicy wybieraj¹ siê na pierwszy spacer po okolicy.
NiedŸwiedŸ brunatny jest wszystko¿erc¹ – lubi prawie wszystko: owoce, korze-
nie roœlin, grzyby, ¿o³êdzie oraz ryby, jaja ptaków i miêso.
NiedŸwiedzie maj¹ doskona³y wêch, mocne pazury do wspinania i grzebania
w ziemi, œwietnie umiêœnione ³apy. Oczy maj¹ ma³e i s³abo widz¹, ale za to
œwietnie s³ysz¹.
Po skoñczeniu opowiadania nauczyciel zaprasza do zabawy chêtne dzieci. Za-
daje im pytania i podaje ró¿ne odpowiedzi. Dzieci, które znaj¹ poprawn¹ odpo-
wiedŸ, powinny szybko siê zg³osiæ.
– Co robi¹ niedŸwiedzie brunatne zim¹?
• lepi¹ ba³wany
• œpi¹
• je¿d¿¹ na sankach
• buduj¹ domki w œniegu.
– Co niedŸwiadki lubi¹ jeœæ?
• lody z kremem
• najchêtniej mleko
• s¹ wszystko¿erne – jedz¹ ryby, owoce, grzyby i miêso
• w karcie dañ misiów s¹ tylko marchewka i kapusta.
– W jaki sposób niedŸwiedzie przygotowuj¹ siê do zimy?
• nie robi¹ nic
• je¿d¿¹ na rowerze
• du¿o jedz¹ i szykuj¹ sobie legowisko.
– Jak nazywa siê legowisko niedŸwiedzi?
• gawra
• dom
• karmnik
• buda.
– Czy niedŸwiedzie:
• maj¹ d³ugie ogony
• dobrze prowadz¹ samochód
• lubi¹ siê bawiæ z dzieæmi
• dobrze s³ysz¹ i maj¹ doskona³y wêch.

Dzieci, które udziel¹ poprawnej odpowiedzi, powinny zostaæ nagrodzone bra-
wami. Dostrzegamy ka¿dy przejaw aktywnoœci.

122

4. Æwiczenie oddechowe „Tañcz¹ce piórka”, CD1, O dalekiej krainie.

Nauczyciel wrêcza dzieciom torebki foliowe, w których znajduj¹ siê kawa³ki
bia³ej krepiny. Prosi o nadmuchanie torebek (przygotowujemy poduszkowce
do lotu). Dzieci poruszaj¹ siê po ca³ej sali w takt muzyki, wymachuj¹c torebk¹
(lec¹ do krainy szczêœcia). Z chwil¹ zatrzymania nagrania chêtne dzieci opo-
wiadaj¹, co widzia³y w krainie szczêœcia, po czym ponownie dmuchaj¹ w to-
rebkê i zabawa zaczyna siê od pocz¹tku.

5. Wspólna zabawa w kole przy piosence Jad¹, jad¹ misie, CD1.

Dzieci stoj¹ w kole. Nauczyciel œpiewa znan¹ piosenkê o misiach i proponuje,
by pokazywa³y ruchem jej treœæ, naœladowa³y g³osem i tañczy³y:

Jad¹, jad¹ misie tra la, la la la
Œmiej¹ im siê pysie cha, cha cha cha cha
Przyjecha³y do lasu, narobi³y ha³asu
Przyjecha³y do boru, narobi³y rumoru.

Jad¹, jad¹ misie tra la, la la la
Œmiej¹ im siê pysie cha cha cha cha cha
A misiowa jak mo¿e prêdko szuka w komorze,
Plaster miodu wynosi, piêknie goœci swych prosi.

Jad¹, jad¹ misie tra la, la la la
Œmiej¹ im siê pysie cha, cha cha cha cha
Zjad³y misie plastrów szeœæ i wo³aj¹ jeszcze jeœæ
Zjad³y misie plastrów szeœæ i wo³aj¹ jeszcze jeœæ.

Jad¹, jad¹ misie tra la, la la la
Œmiej¹ im siê pysie cha, cha cha cha cha
Przyjecha³y do lasu, narobi³y ha³asu
Przyjecha³y do boru, narobi³y rumoru.

123

Temat kompleksowy: Letnia wycieczka

Cele ogólne:

•

nauka melodii piosenki

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê w dwóch ko³ach wspó³œrodkowych ze
zmian¹ kierunku

•

rozwijanie inwencji twórczej

•

rozwijanie umiejêtnoœci reagowania na sygna³y dŸwiêkowe oraz poruszania
siê w zespo³ach 2- i 3-osobowych

•

uwra¿liwienie dzieci na odg³osy otoczenia

•

æwiczenie umiejêtnoœci s³uchania krótkich utworów

•

rozwijanie twórczej ekspresji ruchowej

•

zapoznanie dzieci z nazwami, wygl¹dem i zwyczajami niektórych zwierz¹t
¿yj¹cych w lesie i na ³¹ce

•

æwiczenie miêœni narz¹dów mowy

•

rozwijanie sprawnoœci ruchowej i manualnej

•

doskonalenie umiejêtnoœci liczenia

•

klasyfikowanie przez przyporz¹dkowanie zwierz¹t i roœlin do odpowiednich
œrodowisk przyrodniczych (³¹ka, las)

•

dokonywanie obserwacji œrodowiska przyrodniczego i dzielenie siê indywi-
dualnymi spostrze¿eniami w naturalnych sytuacjach

•

kszta³towanie u dzieci wyczucia rytmu i p³ynnoœci ruchów.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Letnia wycieczka, CD1 – PIOSENKI, chusta animacyjna, pi³ka dla
ka¿dego dziecka, kartki, kredki, pojemniki oznaczone rysunkiem lasu lub ³¹ki,
kr¹¿ki, kartoniki oznaczone ¿abkami od 1 do 4, tamburyn, bêbenek, trójk¹t,
szarfy w trzech kolorach: ¿ó³tym, czerwonym, zielonym, maskotki zwierz¹tka.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Dziwny poci¹g”.

Nauczyciel zaprasza dzieci na letni¹ wycieczkê. Dzieci ustawione jedno za dru-
gim tworz¹ poci¹g poruszaj¹cy siê po okrêgu chusty animacyjnej i wyje¿d¿aj¹
z miasta. Zatrzymuj¹ siê na stacji ,,Kolorowa ³¹ka” lub „Czarodziejski las”,

124

np. na stacji „Kolorowa ³¹ka” dzieci udaj¹, ¿e witaj¹ je zwierzêta, które mo¿na
spotkaæ na ³¹ce – ka¿de zwierz¹tko wita siê swoim g³osem: mee-mee, kum-kum,
bzz-bzz, me-me, kle-kle (æwiczenia ortofoniczne) oraz na ró¿ne sposoby, np. do-
tykaj¹c siê kolankami, czo³ami, d³oñmi, ³okciami, stopami.

2. S³uchanie piosenki Letnia wycieczka, CD1.

125

Po wys³uchaniu piosenki dzieci przedstawiaj¹ swoje propozycje na letni¹ wy-
cieczkê, np. spacer do lasu, nad staw, na ³¹kê itp. Nastêpnie wybieraj¹ miejsce
na letni¹ wycieczkê przez g³osowanie.
Nauczyciel wystawia pojemniki oznaczone rysunkiem lasu lub ³¹ki, prosi dzie-
ci, by odda³y swój g³os przez wrzucenie pi³eczki do wybranego pojemnika.

3. Inscenizacji ruchowa „Muzyczna bajka” do piosenki Letnia wycieczka.

Dzieci s¹ podzielone na grupy: elfy (w zielonych szarfach), dzieci (w ¿ó³tych
szarfach), krasnoludki (w czerwonych szarfach). Nauczyciel inicjuje zabawê:
Nadesz³o wreszcie oczekiwane lato, wiêc wszystkie duszki z ³¹k i lasów urz¹dzi-
³y bal na jego powitanie: „dzieci” na pó³nuty zrywaj¹ kwiatki, „elfy” na ósemki
tañcz¹ leciutko na paluszkach, „krasnoludki” na æwierænuty chodz¹ cichutko na
ca³ych stopach, naœladuj¹c ró¿ne codzienne sytuacje.

4. Zabawa „Wycieczka nad morze” z wykorzystaniem chusty animacyjnej.

– Zwierz¹tka jad¹ nad morze samochodem – dzieci trzymaj¹ swój koniec chu-
sty i poruszaj¹ siê powoli dooko³a;
– Sztorm – dzieci podrzucaj¹ do góry maskotki, które le¿¹ na chuœcie tak, aby
nie spad³y;
– Na dnie – kilkoro dzieci siedzi na pod³odze, pozosta³e faluj¹ nad nimi chust¹;
– Rybak i ryby – czworo dzieci porusza siê pod chust¹ na czworaka, obok chu-
sty stoi jedno dziecko-rybak, którego zadaniem jest z³apanie rybki;
– Wysy³amy upominki – dzieci s¹ podzielone na dwie grupy, jedna grupa zamyka
drug¹ grupê pod chust¹, po krótkiej chwili otwiera chustê i zagl¹da do œrodka.

5. Zabawa matematyczna „¯abki na kamieniach” (kr¹¿kach).

Na luŸno roz³o¿onych w sali kr¹¿kach nauczyciel rozk³ada kartoniki z naklejo-
nymi ¿abkami (od 1 do 4). ¯abki siedz¹ pod œcian¹, w wodzie. Na has³o: na
kamienie wskakuj¹ na kr¹¿ki w takiej liczbie, jaka jest podana na kartoniku. Na
has³o: do wody ¿abki zeskakuj¹ z kamieni. W tym czasie nauczyciel zamienia
kartoniki na kamieniach i zabawa zaczyna siê od pocz¹tku.

126

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Letnia wycieczka CD1 – PIOSENKI, kartoniki z rysunkami zwierz¹t
¿yj¹cych w lesie, makiety lasu i ³¹ki, gazety, krzese³ka, drabinki, ³aweczki, kar-
ta pracy nr 96.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Zwierzêta w lesie”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom kartoniki z rysunkami przedstawiaj¹cymi zwie-
rzêta ¿yj¹ce w lesie. Pyta, jak siê nazywaj¹ zwierzêta, a nastêpnie proponuje
naœladowanie ich sposobu poruszania siê i wydawanych przez nie dŸwiêków.

2. Rozmowa na temat ³¹ki kierowana pytaniami.

Nauczyciel pokazuje dzieciom makietê przedstawiaj¹c¹ las i ³¹kê. Prosi, by
opowiedzia³y, co widz¹, pomagaj¹c dzieciom pytaniami:
– Jakie zwierzêta mieszkaj¹ w lesie?
– Co siê dzieje w lesie?
– Co roœnie w lesie?
– Jak nale¿y zachowywaæ siê w lesie i dlaczego?
– Jakie zwierzêta pas¹ siê na ³¹ce?
– Kto ich pilnuje?
– Gdzie znajduje siê ³¹ka?
– Co roœnie na ³¹ce?

3. S³uchanie piosenki Letnia wycieczka CD1, rozmowa na temat zbli¿aj¹cego

siê lata.
Przypomnienie piosenki i intonowanie melodii na sylabie la podczas marszu.
Nastêpnie nauczyciel zachêca do maszerowania przy piosence w dwóch ko³ach
wspó³œrodkowych w przeciwnych kierunkach. Po ka¿dej zwrotce nastêpuje
zmiana kierunku marszu i sylaby, na której dzieci nuc¹ melodiê (lu, mi, ku, no,
by, ce...).

4. Wykonanie karty pracy nr 96.

Nauczyciel pyta dzieci, jak nale¿y siê ubraæ, kiedy jest ciep³o i œwieci s³oñce.
Prosi o naklejenie s³oneczka pod letnimi ubraniami i pokolorowanie sukienki
lub bluzki.

5. Zabawa sprawnoœciowa „Tor przeszkód”.

Nauczyciel proponuje dzieciom przejœcie po dowolnym torze przeszkód, np.
– przejœcie przez tunel wykuty w skale – przeczo³ganie siê pod kilkoma krzes³ami,

127

– przejœcie przez rzeczkê po kamieniach – przeskakiwanie po „kamieniach”
z gazety,
– wejœcie na ska³ê i zeskok – wejœcie na drabinkê i zejœcie z drabinki.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Sylwety na patyczkach przedstawiaj¹ce: œlimaka, wa¿kê, paj¹ka, jaskó³kê, ro-
baczka œwiêtojañskiego, CD ze spokojn¹ muzyk¹, kredki, karta pracy nr 97.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa fabularyzowana æwicz¹ca narz¹dy mowy „Dzieñ dobry, misiu”.

Dzieci odgrywaj¹ rolê misia, wykonuj¹ narz¹dami mowy takie czynnoœci jak
miœ w opowieœci.
Miœ obudzi³ siê wczeœnie rano – poprzeci¹ga³ siê, poziewa³.
Zrobi³ porann¹ gimnastykê – kilka podskoków (unoszenie jêzyka na górny wa-
³ek dzi¹s³owy), kilka wymachów r¹k (wypychanie jêzykiem policzków) i piêæ
okr¹¿eñ (w prawo i w lewo) wokó³ sto³u (ruchy okrê¿ne jêzyka w przedsionku
jamy ustnej, usta zamkniête). Umy³ z¹bki (oblizywanie czubkiem jêzyka gór-
nych i dolnych zêbów po wewnêtrznej stronie przy zamkniêtych i otwartych
ustach). Postanowi³ policzyæ swoje z¹bki (dotykanie czubkiem jêzyka ka¿dego
zêba na dole i na górze). Nagle poczu³ wielki g³ód i us³ysza³, jak mu burczy
w brzuchu (wibrowanie wargami bbb, bbb). To znak, ¿e pora na œniadanie (na-
œladowanie ¿ucia i po³ykania z zamkniêtymi ustami).

2. Wycieczka – obserwacja zwierz¹t ¿yj¹cych w ogrodzie i na ³¹ce.

Podczas spaceru w ogrodzie lub na ³¹ce nauczyciel pokazuje dzieciom ¿ywego
œlimaka oraz w miarê mo¿liwoœci inne zwierzêta. Zwraca uwagê dzieci na sposób
poruszania siê, od¿ywiania, cechy charakterystyczne wygl¹du i wydawane dŸwiêki.

3. Inscenizacja opowiadania H. Bechlerowej „O œlimaku – dziwaku”

w: „O kotku, który szuka³ czarnego mleka”.

Na grz¹dce sa³aty mieszka³ œlimak w ma³ym domku. Œlimak nazywa³ siê Sa³a-
tek. Codziennie wygl¹da³ ze swojego domku. A ledwo siê wychyli³, widzia³
trochê dalej za grz¹dkami du¿y, bia³y dom. Tam mieszka³ ogrodnik. Sa³atek nie
móg³ siê na ten dom napatrzeæ. Za³o¿y³ nawet okulary, ¿eby lepiej widzieæ.
Wreszcie wywiesi³ takie og³oszenie:

Chcê przebudowaæ dom.
Mo¿e tak, mo¿e siak,

128

ale sam nie wiem jak.
Zg³oœ siê, m¹dra g³owo,
na ulicê Sa³atkow¹.

Jednego ranka przylecia³a na ulicê Sa³atkow¹ wa¿ka. Zabrzêcza³a przejrzystymi
skrzyde³kami i obesz³a dom dooko³a.
– No, rozumie siê, brakuje tu okien. Co to za dom bez okien!
I w pó³ godziny gotowe by³o okienko z przezroczystymi szybami.
Sa³atek bardzo siê ucieszy³. Wygl¹da³ przez okienko do samego po³udnia.
Zobaczy³, ¿e do jego domku zbli¿a siê paj¹czek.
„Chyba nie do mnie…” – pomyœla³ Sa³atek.
Ale paj¹czek ju¿ puka³ w szybkê.
– Dzieñ dobry, Sa³atku! Widzê, ¿e masz okno w swoim domu. Ale có¿ to za
okno bez firanek! Chcesz – uprzêdê ci firaneczki… Tiulowe, koronkowe, a moc-
ne. Zobaczysz!
Sa³atek zaniemówi³. Firanki! Który¿ œlimak ma firanki?...
Patrzy³ z zachwytem, jak paj¹czek biega szybko wokó³ okienka, jak przêdzie,
splata cieniutkie niteczki. Niewiele czasu minê³o, a ju¿ wisia³a u okna firanka
cienka, przejrzysta.
– Dziêkujê ci, paj¹czku! Naprawdê jesteœ mistrzem!
Ledwie paj¹czek znik³ na zakrêcie, przylecia³a jaskó³ka.
– Œliczny masz domek, Sa³atku! Okno ma, firanki, ale gdzie komin?
Postawiê na twoim domku komin. Wiesz przecie¿, ¿e jestem doskona³¹ murark¹!
– Mam ju¿ okno, mam firanki, stawiaj i komin, jaskó³eczko! – ucieszy³ siê Sa-
³atek.
Jaskó³ka by³a chêtna do pracy. A nad stawem gliny pod dostatkiem.
Sa³atek tylko patrzy³ i nic nie mówi³.
– No, zobacz sam! – powiedzia³a jaskó³eczka po skoñczonej pracy.
– Piêkny!
Odlecia³a, a Sa³atek ogl¹da³ komin, krêci³ ró¿kami i cieszy³ siê.
– No, chyba ju¿ niczego w moim domku nie brakuje! Zjem kolacjê i pójdê spaæ.
Ale wtedy w³aœnie Sa³atek zobaczy³ przez okno ma³e œwiate³ko.
Œwiate³ko by³o ju¿ u progu.
– Dobry wieczór! Jestem œwietlik. Nazywaj¹ mnie te¿ œwiêtojañskim robacz-
kiem – powiedzia³ goœæ. – Strasznie tu u ciebie ciemno, Sa³atku! Co to za dom
bez lampy? Chcesz, zostanê u ciebie i bêdê œwieci³.
Któ¿ by nie chcia³ mieæ takiej œlicznej latarenki!
Wiêc œwiêtojañski robaczek zosta³ i œwieci³ w œlimakowym domku przez ca³y
wieczór.
Odt¹d wszystkie œlimaki zaczê³y odwiedzaæ Sa³atka. Ka¿dy ogl¹da³ komin, okno,
firanki. I mówi³:

129

– Dziwak z tego Sa³atka! Ale kto wie, mo¿e i ja swój dom przebudujê…
Pewno namyœlaj¹ siê dotad, bo jakoœ nie widaæ œlimakowych domków z oknem
i kominem…

Rozmowa na temat opowiadania. Nauczyciel wrêcza dzieciom sylwety przed-
stawiaj¹ce œlimaki i zachêca do wypowiedzi na ich temat.

4. Zabawa ruchowa „Œlimaki”.

Dzieci poruszaj¹ siê w takt muzyki, zgodnie z w³asn¹ inwencj¹ twórcz¹ naœla-
duj¹ zachowanie i sposób poruszania siê œlimaka. Dzieci mog¹ pokazywaæ, ¿e
maj¹ rogi, pe³zaj¹ w ró¿nych kierunkach, wœlizguj¹ siê na liœcie i kwiaty.

5. Wykonanie karty pracy nr 97.

Nauczyciel pyta dzieci, o czym powinniœmy pamiêtaæ, gdy idziemy na pla¿ê.
Zachêca do pokolorowania wybranego stroju k¹pielowego.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Letnia wycieczka CD1 – PIOSENKI, DZ´WIÊKI DALEKIE I BLIS-
KIE – dowolne odg³osy otoczenia przyrodniczego, reklamówki, ma³e kawa³ki
materia³u, zabawki, ksi¹¿ki, instrumenty perkusyjne, paski kolorowego papie-
ru, klej, chusta animacyjna, ilustracje kwiatów ³¹kowych.

Proponowane dzia³ania:

1. Wprawka dramowa do piosenki Letnia wycieczka, CD1.

Dzieci naœladuj¹ czynnoœci zwi¹zane z przygotowaniami do wycieczki, np. pa-
kowanie plecaka. Wykorzystajmy rekwizyty – reklamówki, w które dzieci bêd¹
pakowa³y zabawki, materia³y, ksi¹¿ki itp. Podczas wprawek dramowych wa¿ne
jest równie¿ improwizowanie g³osem.
Nastêpnie œpiewaj¹c melodiê na dowolnych sylabach, zachêcamy dzieci do
marszu ze zmiennym ustawieniem. Na has³o: jeden ka¿dy maszeruje sam, na
has³o: dwa – idziemy parami, na has³o: trzy – trójkami. Podczas powtórzenia
mo¿na zmieniaæ has³o s³owne na dŸwiêkowe, np. trzy uderzenia w bêbenek.

2. Zabawa logopedyczna „Konik jedzie na przeja¿d¿kê”.

Dzieci naœladuj¹ jad¹cego konika. Stukaj¹ czubkiem jêzyka o podniebienie,
wydaj¹c przy tym charakterystyczny odg³os kl¹skania. Nastêpnie naœladuj¹
„zmêczonego konika”, parskaj¹c wargami.

3. Praca plastyczno-konstrukcyjna „Miœ z pasków papieru”.

130

Nauczyciel wycina z bloku technicznego z kolorowymi kartkami paski o szero-
koœci ok. 2 cm i ró¿nej d³ugoœci:
30 cm – brzuszek
25 cm – g³owa
20 cm – nogi (2x)
15 cm – rêce (2x)
10 cm – uszu (2x)
Pomaga dzieciom uformowaæ z ka¿dego paska ko³o i je skleiæ. Zachêca dzieci,
by u³o¿y³y z kó³ postaæ misia, i pomaga skleiæ u³o¿one elementy. Najwiêksze
ko³o to tu³ów, do tu³owia nale¿y przykleiæ g³owê oraz symetrycznie rêce i nogi,
a do g³owy – uszy.
Zawiesza misie na nitce, z pewnoœci¹ bêd¹ tworzy³y ciekaw¹ dekoracjê sali.

4. Æwiczenia gimnastyczno-muzyczne (metoda Carla Orffa).

Dzieci œpiewaj¹ piosenkê By³a sobie ¿abka ma³a i wykonuj¹ okreœlone æwicze-
nia gimnastyczne: dziewczynki skacz¹ z rêkami na biodrach jak ¿abki, a ch³opcy
chodz¹ na palcach z rêkami roz³o¿onymi szeroko na boki, naœladuj¹c bociany.

By³a sobie ¿abka ma³a
re re kum kum, re re kum kum,
która mamy nie s³ucha³a
re re kum kum bêc.

Na spacery wychodzi³a
re re kum kum, re re kum kum,
innym ¿abkom siê dziwi³a
re re kum kum bêc.

Ostrzega³a j¹ mamusia
re re kum kum, re re kum kum,
by zwa¿a³a na bociusia
re re kum kum bêc.

Przyszed³ bociek niespodzianie
re re kum kum, re re kum kum,
i zjad³ ¿abkê na œniadanie
re re kum kum bêc.

A na brzegu stare ¿aby
re re kum kum, re re kum kum,
rajcowa³y jak te baby
re re kum kum bêc.

131

Jedna drugiej ¿abie p³acze
re re kum kum, re re kum kum,
„Ju¿ jej nigdy nie zobaczê”
re re kum kum bêc.

Z tego taki mora³ mamy
re re kum kum, re re kum kum
trzeba zawsze s³uchaæ mamy
re re kum kum bêc.

5. Zabawa „Poka¿, co us³ysza³eœ” – przedstawianie ruchem cia³a dŸwiêków

otoczenia, CD1.
Dzieci wykonuj¹ æwiczenia polegaj¹ce na przedstawianiu s³yszanych dŸwiê-
ków ruchem cia³a (równie¿ g³osem), np. skacz¹ i kumkaj¹ jak ¿aby, maszeruj¹
jak bociany.

6. Zabawa wed³ug pedagogiki zabawy ,,Rosn¹ kwiaty”.

Wybrane dziecko, które jest kwiatem, wchodzi na œrodek roz³o¿onej chusty.
Pozosta³e dzieci, trzymaj¹c chustê za uchwyty, kr¹¿¹ wko³o. Dziecko-kwiat trzy-
ma w rêce ilustracjê kwiatu. Zabawê powtarzamy, wybieraj¹c inne chêtne dziecko
do roli kwiata.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Letnia wycieczka CD1 – PIOSENKI, Kroki i kroczki, Odg³osy wiosny
– DZ´WIÊKI DALEKIE I BLISKIE, kredki, obrazki ³¹ki i lasu do uzupe³nienia
z legend¹, gotowe elementy do naklejania, klej (mog¹ byæ z folii samoprzylep-
nej), karta pracy nr 98.

Proponowane dzia³ania:

1. Wizualizacja „Letnia wycieczka”.

Dzieci le¿¹ na dywanie z zamkniêtymi oczami. Nauczyciel opowiada dzieciom,
co maj¹ zobaczyæ oczami wyobraŸni:
– Jesteœmy w lesie. St¹pamy po miêkkim mchu, wokó³ kwitn¹ kolorowe kwiaty,
wiatr delikatnie porusza ga³¹zkami drzew. Zaczyna padaæ drobniutki deszczyk.
Wszyscy chowamy siê pod du¿e drzewo.
– Teraz jesteœmy w górach. Spacerujemy po ³¹ce, na której pas¹ siê owce. S³y-
chaæ dzwoni¹ce dzwoneczki. Pomiêdzy owcami biega pies pasterski. Podziwia-

132

my ukwiecone ³¹ki i wysokie góry sk¹pane w promieniach s³oñca.
– Jesteœmy w sadzie. Drzewa pokryte s¹ ró¿owymi i bia³ymi kwiatkami. Czuje-
my ich cudowny zapach. Trawa jest zielona, pokryta dywanem ¿ó³tych mleczy
i bia³ych stokrotek. S³ychaæ piêkny œpiew ptaków.
– Jesteœmy nad morzem. Le¿ymy na rozgrzanym piasku. S³oñce ogrzewa nasze
rêce, nogi i twarze. Podnosimy siê. Widzimy fale uderzaj¹ce o brzeg. Pragnie-
my siê och³odziæ wodzie. Pêdzimy co si³ w nogach i rzucamy siê na wodê.

2. Zabawa s³owna – koñczenie rozpoczêtych zdañ, np.:

– Stokrotki rosn¹ na...
– Bocian ma d³ugie...
– Motyl ma kolorowe...
– Jagody rosn¹ w...
– Mech roœnie w...
– ¯aby mieszkaj¹ na...
– Mlecze rosn¹ na...
– Dziób bociana jest koloru...
– Mak jest koloru...
– Konik polny mieszka na...
– Biedronki maj¹ ubranko w...
– Grzyby rosn¹ w...
– ¯aby s¹ koloru...
– Biedronki mieszkaj¹ na...
– Koniczyna roœnie na...
– Na ³¹ce roœnie du¿o...
– W lesie mieszka du¿o...

3. Praca z obrazkiem.

Nauczyciel wrêcza dzieciom obrazki przedstawiaj¹ce ³¹kê i las. Oznacza za
pomoc¹ kropek liczbê elementów, które nale¿y dokleiæ do w³aœciwego ekosys-
temu, np.: dwie biedronki na ³¹ce, trzy misie w lesie itp. Prosi dzieci, by przypo-
rz¹dkowa³y do odpowiedniego œrodowiska przyrodniczego i doklei³y do obraz-
ków odpowiedni¹ liczbê elementów podanych w legendzie.

4. Zagadki s³uchowe i próby œpiewania piosenki Letnia wycieczka (nuty sce-

nariusz, s. 124), Kroki i kroczki i Odg³osy wiosny CD1.
Œpiew przeplatamy zagadkami, co lub kogo widzia³y dzieci podczas wycieczki.
Etapy realizacji:
– nauka pierwszych czterech taktów piosenki w pozycji siedz¹cej,
– œpiew podczas maszerowania,
– wys³uchanie i okreœlenie odg³osu.
Tak samo postêpujemy z pozosta³ymi fragmentami piosenki i kolejnymi odg³osami.

133

5. Wykonanie karty pracy nr 98.

Nauczyciel prosi dzieci o wskazanie na obrazku, w których butach wybierzemy
siê na górsk¹ wycieczkê i po³¹czenie lini¹ butów w pary oraz dokoñczenie ich
kolorowania.

6. Wizualizacja.

Nauczyciel mówi dzieciom, ¿e wycieczka do lasu by³a mêcz¹ca i wszystkim
przyda³by siê wypoczynek. Korzystaj¹c z piêknej pogody, proponuje po³o¿enie
siê z zamkniêtymi oczami pod drzewami na miêkkim mchu. Dzieci oddychaj¹
spokojnie, w¹chaj¹ zapachy lasu i s³uchaj¹ œpiewu ptaków.

NOTATKI

134

Temat kompleksowy: Kto ty jesteœ?

Cele ogólne:

•

nabywanie poczucia przynale¿noœci narodowej

•

utrwalanie kierunków prawy, lewy

•

zapoznanie z nazwami: góry, jeziora, morze,

•

poprawne reagowanie na sygna³y nauczyciela

•

poprawne nazywanie w³asnej miejscowoœci

•

wyjaœnienie znaczenia s³ów: Polska, Polacy, jêzyk polski

•

okreœlanie, czym s¹ symbole narodowe

•

s³uchanie hymnu narodowego

•

zapoznanie dzieci z wybranymi zwyczajami i tradycjami regionalnymi

•

uœwiadomienie dzieciom bogactwa dziedzictwa kulturowego Polski

•

poznanie roli zmys³ów w poznawaniu otaczaj¹cego œwiata

•

poznawanie miejsc, w których mo¿na spêdziæ wakacje.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Mapa fizyczna Polski, globus, flaga, atlas, obrazki tematyczne, wskaŸnik, karta
pracy nr 99.

Proponowane dzia³ania:

1. Zapoznanie z nazwami: mapa, globus, atlas, flaga.

Dzieci ogl¹daj¹ przedmioty o podanych nazwach.

2. Rozmowa wprowadzaj¹ca na podstawie wiersza A. Rumiñskiej „To mój

dom”.

To mój dom

Czy wy wiecie, ¿e wszyscy mieszkamy w jednym domu,
Jak u taty i mamy?
– W jednym domu?

Polska to ten dom.
– Co to jest Polska?

To nasz kraj, kraj, w którym razem mieszkamy.
Tu mówimy po polsku, jesteœmy Polakami.

135

Mamy te¿ swój wspólny znak:
To orze³ bia³y
Mamy swoj¹ flagê te¿.
– My j¹ znamy.

Na górze jak œniegowe p³atki bia³y pas
Na dole – czerwony jak serce matki, która kocha nas.

3. Wyjaœnienie znaczenia s³ów „Polska”, „jêzyk polski”.

Po wys³uchaniu wiersza nauczyciel pyta dzieci:
– Co to jest Polska? (to dom, pole, las, przedszkole, mama, tata). Nastêpnie
wrêcza dzieciom obrazki i prosi, by przypiê³y je na mapie. Ukierunkowuje dzieci,
t³umacz¹c, ¿e np. plac zabaw – ogród przedszkolny to teren ogrodzony siatk¹,
za który nie mo¿emy wychodziæ bez pozwolenia pani. S¹ na nim ró¿ne sprzêty
do zabaw. Porównuje plac zabaw do naszego kraju i zadaje nastêpne pytanie:
– Czy rozmawiaj¹c w przedszkolu, rozumiemy siê wzajemnie, czy rozumiemy siê
w domu, na podwórku, w innym mieœcie? Dzieci odpowiedz¹ z pewnoœci¹, ¿e
tak, bo rozmawiamy w jednym jêzyku – polskim. Nauczyciel podkreœla, ¿e
Polska to terytorium, które ma granice, w tych granicach pos³ugujemy siê jêzy-
kiem polskim. Proponuje, by dzieci wypowiedzia³y s³owa: Polska i Polak, dziel¹c
je na sylaby.

4. Wykonanie karty pracy nr 99.

Pytamy dzieci, jakie kolory ma nasza flaga, jaki kolor jest na dole, a jaki na
górze. Prosimy o dokoñczenie kolorowania flagi.

5. Ogl¹danie mapy fizycznej Polski – wodzenie wskaŸnikiem po konturach

mapy.
Nauczyciel prosi dzieci o nazwanie kolorów na mapie, wyjaœnia oznaczenia
kolorystyczne stosowane na mapach:
zielony – lasy,
niebieski – wody,
¿ó³ty – wy¿yny,
br¹zowy – góry.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Du¿e arkusze papieru, mazaki, kredki pastelowe, Letnia piosenka, CD1 – AKOM-
PANIAMENTY.

136

Proponowane dzia³ania:

1. Praca plastyczna „Polska”.

Na du¿ych arkuszach papieru nauczyciel szkicuje kontury mapy Polski. Prosi
dzieci o pokolorowanie mapy (na wzór mapy fizycznej) kredkami pastelowymi
zgodnie z oznaczeniem (góry, niziny, wy¿yny s¹ zaznaczone na mapie).

2. Zabawa ruchowa „Wyprawa w góry lub nad morze” przy akompaniamen-

cie do piosenki Letnia wycieczka CD1.
Nauczyciel pokazuje na mapie miejsce, w którym mieszkaj¹ dzieci i miejsce,
do którego wybiera siê z dzieæmi. Zastanawia siê, jaka odleg³oœæ dzieli te miej-
sca i jakim œrodkiem lokomocji mo¿na odbyæ podró¿. Przy muzyce dzieci na-
œladuj¹ gestami czynnoœci zwi¹zane z podró¿owaniem, np.: pakowanie wali-
zek, po¿egnanie, wsiadanie do samochodu, zapinanie pasów, wsiadanie do au-
tobusu lub poci¹gu, podanie biletów do sprawdzenia itp.

3. Wprawki dramowe.

– Jesteœmy w górach, wspinamy siê wysoko (kolana unosimy wysoko w górê),
idziemy ciê¿ko pod górê. Jesteœmy na szczycie. Rozgl¹damy siê dooko³a, w le-
wo, w prawo, jeszcze raz. Schodzimy na paluszkach w dó³.
– Tutaj mo¿emy jeŸdziæ rowerem, powoli, szybko (le¿¹c na plecach, dzieci naœla-
duj¹ jazdê na rowerze). Dojechaliœmy do gêstego lasu. Nie da siê jechaæ, musi-
my przedzieraæ siê przez chaszcze (na czworakach przez hula-hoop). Jesteœmy
nad jeziorem. Siadamy, ¿eby zastanowiæ siê, co robiæ. Jest k³adka (³aweczka),
przechodzimy na drug¹ stronê.
– P³ywamy w morzu, p³yniemy ³ódk¹, opalamy siê (oddechy – wdechy nosem,
wydechy ustami). Wracamy do przedszkola – ustawiamy stonogê: Jestem sobie
stonoga, stonoga, najpierw lewa noga, potem prawa noga.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Polskie god³o, flaga, mozaika geometryczna (klocki bia³e i czerwone), nagranie
hymnu polskiego.

Proponowane dzia³ania:

1. Zapoznanie dzieci z symbolami narodowymi.

Nauczyciel wyjaœnia pojêcie symbolu jako znaku przez porównanie: Nasza grupa
ma swój znak… i Polska te¿ posiada swój znak – god³o. Nastêpnie wskazuje,
gdzie w przedszkolu widnieje ten znak. W czasie spacerów po okolicy szuka

137

z dzieæmi budynków, na których jest umieszczone god³o polskie. Wyjaœnia, dla-
czego god³o polskie jest umieszczane na urzêdach.

2. S³uchanie wiersza Cz. Janczarskiego „Barwy ojczyste”.

Barwy ojczyste

Powiewa flaga,
gdy wiatr j¹ zerwie.
A na tej fladze
biel jest i czerwieñ.

Czerwieñ – to mi³oœæ,
biel – serce czyste…
Piêkne s¹ nasze
barwy ojczyste.

3. Rozmowa na podstawie wiersza.

Nauczyciel pyta dzieci:
– Jakie s¹ nasze barwy ojczyste?
– Co oznaczaj¹ barwy na fladze?
Prosi o poszukanie w sali przedmiotów w barwach ojczystych.

4. Uk³adanie z klocków w kszta³cie figur geometrycznych polskiej flagi.

5. Zapoznanie dzieci z kolejnym symbolem – hymnem polskim, CD np. P³yta

z pomys³ami. Szeœciolatek.
Dzieci s³uchaj¹ polskiego hymnu, zachowuj¹c odpowiedni¹ postawê. Nauczy-
ciel pyta:
– Gdzie s³ysza³yœcie hymn? (np. na meczu pi³ki no¿nej)
– Jakie znacie symbole Polski? (hymn, god³o i flaga)

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Stroje ludowe z ró¿nych regionów Polski, nagranie krakowiaka, paski zielone-
go papieru ponacinane z jednej strony w kszta³cie trawy, czerwone kredki, s³omki,
bia³e i czerwone paski papieru, klej, elementy or³a i korony, czerwone kartki,
mapa Polski, ilustracje strojów ludowych, karta pracy nr 100.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa logopedyczna „Trawa”.

138

Dzieci trzymaj¹ w rêkach trawki (z zielonej bibu³y) – w¹chaj¹ trawkê, wdycha-
j¹c powietrze nosem i równomiernie wypuszczaj¹c ustami. Nastêpnie dmuchaj¹
w trawkê, wypuszczaj¹c powietrze ustami z ró¿n¹ si³¹ (mocno – s³abo).

2. Wykonanie karty pracy nr 100.

Nauczyciel ogl¹da z dzieæmi obrazki. Pyta, który z obrazków przypomina dzieciom
miejsce ich zamieszkania. Zachêca do pomalowania drogi na obu obrazkach.

3. Praca plastyczna.

Dzieci wykonuj¹ symbole narodowe: flagi – ³¹cz¹ dwa paski papieru: czerwony
i bia³y i mocuj¹ (z pomoc¹ nauczyciela) do s³omki; god³o – naklejaj¹ gotowe
elementy or³a i korony na czerwone t³o. Wystawka prac.

4. Zabawa na spostrzeganie „Wska¿ taki sam”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom ilustracje przedstawiaj¹ce stroje ludowe z wy-
branych regionów Polski (znacznie siê ró¿ni¹ce). Przypina je na mapie Polski
zgodnie z miejscem ich wystêpowania. Nastêpnie prezentuje stroje ludowe lub
charakterystyczne elementy strojów, np. okrycia g³owy. Dzieci pokazuj¹ na ilu-
stracjach takie same stroje.

5. Zabawa s³uchowa „Rozpoznaj”.

Nauczyciel w³¹cza nagrania wybranych piosenek ludowych, w tym krakowia-
ka. Dzieci zaczynaj¹ klaskaæ, gdy us³ysz¹ krakowiaka.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Ró¿norodne klocki, kartki papieru, o³ówki, przedmioty o zró¿nicowanej struk-
turze powierzchni, rysunek i ilustracja herbu rodzinnej miejscowoœci, ilustracje
z zabytkami i krajobrazami okolicy.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawy manipulacyjno-konstrukcyjne „Domy”.

Budowanie domów (z udzia³em nauczyciela) z wykorzystaniem ró¿norodnych
klocków; próba wskazania domu podobnego do domu dzieci, np. blok, domek
jednorodzinny.

2. Spacer „Poznajemy zabytki” (w zale¿noœci od mo¿liwoœci i lokalizacji przed-

szkola).
Nauczyciel zaprasza dzieci na spacer (wyjaœnia jego cel) do pobliskich miejsc
pamiêci narodowej lub domu kultury. Pokazuje miejscowe zabytki lub ogl¹da
obrazki z zabytkami i krajobrazami okolicy.

139

3. Poznanie herbu swojej miejscowoœci.

Nauczyciel opowiada dzieciom legendê zwi¹zan¹ z herbem, a nastêpnie propo-
nuje pokolorowanie herbu rodzinnej miejscowoœci.

4. Wys³uchanie wiersza H. Szayerowej „Kto na wycieczkê chce wyruszyæ”.

Kto na wycieczkê chce wyruszyæ

Kto na wycieczkê
chce wyruszyæ,
co mu potrzebne?
DOBRE USZY.

A jeœli przy tym
jeszcze umyte…
To z takich uszu
wielki po¿ytek!
Bo tylko
czystym uchem us³yszysz
w lesie –
odg³osy leœnej ciszy.

Kto lubi w lesie
ze œcie¿ki zboczyæ,
co mu potrzebne?
DOBRE OCZY!

A jeœli przy tym
szeroko rozwrze,
dojrzy w gêstwinie
kosa,
i dzierzbê,
a w cieniach zielonych
wilga siê zaz³oci
temu, kto ma dobre,
kto ma bystre oczy!

A temu, kto unika
traktów i szos,
co jest potrzebne?
DOBRY NOS.

A jeœli nie ma
kataru przy tym,

140

nos jest organem
znakomitym!
Nosem
– ka¿dy zapach odkrywasz,
który do ciebie
wiatr sk¹dœ przywia³.
Bez nosa byœ pojêcia nie mia³,
jak pachnie trawa,
kwiat,
chleb…
ca³a ziemia!

Po wys³uchaniu wiersza nauczyciel pyta dzieci:
– Co jest nam potrzebne, gdy chcemy wyruszyæ na wycieczkê?
– Do czego potrzebne s¹ na wycieczce czyste uszy?
– W jaki sposób mo¿emy obserwowaæ przyrodê za pomoc¹ oczu?
– Do czego przyda siê nos?
Przeprowadzamy zabawy uwra¿liwiaj¹ce narz¹dy zmys³ów.

5. Zabawa uwra¿liwiaj¹ca zmys³ wzroku.

Rozk³adamy materia³y o zró¿nicowanej strukturze powierzchni, np.: korê drzew,
papier œcierny, liœcie blaszkami na zewn¹trz, kawa³ek muru. Dzieci dowolnie
nimi manipuluj¹. Nastêpnie mówimy, ¿e bêdziemy czarowaæ.
W tym celu ukrywamy pod kartk¹ dowolny przedmiot z wy³o¿onych na stole.
Przytrzymujemy kartkê jednym palcem i lekko pocieramy o³ówkiem po papie-
rze. Po chwili powinny pojawiæ siê kontury ukrytego przedmiotu. Zapraszamy
dzieci do czarowania i wspólnie ogl¹damy „czarodziejskie obrazki”.

141

Modu³ 11 – dodatkowy

Temat: „Czym podró¿ujemy”

Temat kompleksowy: Latamy

Cele ogólne:

•

poznanie ró¿nych œrodków lokomocji

•

doskonalenie umiejêtnoœci s³uchania

•

rozwijanie umiejêtnoœci rozró¿niania dŸwiêków otoczenia i kojarzenia ich
z obrazem

•

rozwijanie aparatu g³osowego

•

rozwijanie umiejêtnoœci uwa¿nego s³uchania piosenki

•

usprawnianie aparatu ruchowego

•

utrwalenie kolorów

•

rozwijanie inwencji twórczej

•

doskonalenie aparatu oddechowego

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê na czworakach w takt muzyki

•

os³uchanie siê z treœci¹ i melodi¹ piosenki

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê miêdzy siedz¹cymi kolegami

•

uwra¿liwienie na budowê piosenki

•

æwiczenie miêœni narz¹dów mowy przy powtarzaniu g³osek: tu, tut, den, wiu,
plusk

•

kszta³cenie wyobraŸni

•

przybli¿anie dzieciom omawianej tematyki poprzez w³aœciwy dobór zabaw
badawczych

•

tworzenie warunków do samodzielnego dzia³ania

•

utrwalanie okreœleñ: wysoko, nisko, coraz wy¿ej, ni¿ej

•

doskonalenie procesów syntezy i analizy.

142

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Obrazki przedstawiaj¹ce 4 œrodki lokomocji: samolot, samochód, ³ódkê, wóz
konny (rysunki ka¿dego pojazdu w dwóch egzemplarzach), 2 kó³ka od sersa –
kierownice, ³aweczka, 4 laski gimnastyczne jako wios³a, kartki, kredki, gumki
recepturki, nitka, balony, listewka, pinezki, samoloty z³o¿one z kartek.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa dydaktyczna „Jak podró¿ujemy?” (wg Z. Bogdanowicz).

Nauczyciel pyta dzieci, jakimi pojazdami jeŸdzi³y i jakie widzia³y w naturze lub na
obrazkach. Proponuje, by naœladowa³y ruchem wskazane pojazdy. Nastêpnie prosi,
aby dzieci wybra³y dowolne obrazki przedstawiaj¹ce pojazdy. Wywo³uje okreœlone
pojazdy, naœladuj¹c wydawane przez nie odg³osy i opisuj¹c je. Dzieci, które maj¹
taki pojazd na obrazku, odk³adaj¹ obrazek i poruszaj¹ siê po sali, naœladuj¹c charak-
terystyczny dŸwiêk oraz sposób poruszania siê przedstawionego pojazdu.

2. S³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Latanie”.

Latanie

Lata mucha ko³o ucha – I co?
Lata osa ko³o nosa – A sio!

Lata motyl wokó³ kwiatka – Ojej!
A tu pszczo³a – Czy nie widzisz jej?

Widzê! Skrzyd³a ma jak samolot,
Który lata wysoko po niebie.

Jeœli spojrzysz do góry, to mo¿e
Pomacha skrzyd³ami do ciebie!

Po recytacji wiersza nauczyciel pyta dzieci:
– Czy lecia³yœcie samolotem?
– Dok¹d odbywa³ siê lot?
– Jak czu³yœcie siê, siedz¹c w samolocie?

3. Praca plastyczno-konstrukcyjna „Samolot”.

Nauczyciel wspólnie z dzieæmi wykonuje samoloty z papieru. Zachêca do ozda-
biania samolotów wed³ug pomys³ów dzieci.

4. Zabawy na placu przedszkolnym „Puszczanie samolotów”.

Dzieci pokazuj¹, jak lataj¹ samoloty: wysoko – nisko (pokazuj¹ samolotami,

143

jak poruszaj¹ siê coraz wy¿ej, a potem coraz ni¿ej). Zachêcamy do zabawy
samolotami.

5. Zabawa badawcza „Ile wa¿y powietrze?”.

– Wyznaczamy œrodek listewki za pomoc¹ linijki i zaznaczamy go o³ówkiem.
– Wbijamy pinezki w listewkê po obu stronach linii.
– Zawi¹zujemy gumk¹ recepturk¹ nitkê przez œrodek.
– Zaczepiamy pêtelki gumki o pinezki, unosimy listewkê, trzymaj¹c j¹ za nit-
kê. Prawid³owo zrównowa¿ona listewka powinna pozostaæ w bezruchu.
– Przyklejamy taœm¹ na koñcu listewki jeden balonik.
– Przyklejamy na przeciwleg³ym koñcu listewki drugi balonik, sprawdzamy,
czy równowaga listewki nie zosta³a zachwiana.
– Zwi¹zujemy szyjkê nadmuchanego balonika i przyklejamy go do listewki
w tym samym miejscu, w którym by³ wczeœniej przymocowany. Ciê¿ar baloni-
ka sprawi, ¿e koniec listewki opadnie jak obci¹¿ona szalka wagi.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Samochód osobowy, Helikopter, Poci¹g, CD1 – DZ´WIÊKI DALEKIE I BLIS-
KIE, rysunki ró¿nych œrodków lokomocji, kredki, karta pracy nr 101.

Proponowane dzia³ania:

1. Praca plastyczna „Ulubiony pojazd”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom obrazki ró¿nych pojazdów. Prosi, by wybra³y taki,
który im siê najbardziej podoba. Zachêca do pokolorowania wybranego obrazka.

2. Praca z obrazkami.

Pogadanka na temat œrodków lokomocji na podstawie ilustracji – wdra¿anie
dzieci do swobodnych wypowiedzi.

3. Zagadki s³uchowe „Co to za pojazd?” CD1 – Samochód osobowy, Helikop-

ter, Poci¹g.
Na pod³odze s¹ roz³o¿one obrazki przedstawiaj¹ce te pojazdy. Po wys³uchaniu
pierwszego odg³osu dzieci wyszukuj¹ obrazek przedstawiaj¹cy samolot i naœla-
duj¹ g³osem jego dŸwiêk. Podobnie postêpuj¹ przy pozosta³ych nagraniach.
Nastêpnie s³uchaj¹ odg³osów kilka razy (odtwarzanych w ró¿nej kolejnoœci)
i uk³adaj¹ obrazki zgodnie z kolejnoœci¹ nagrañ.

4. Zabawa ruchowo-naœladowcza „Podró¿ samolotem”.

144

Dzieci stoj¹ w kole, w czêœci I dzieci naœladuj¹ nastêpuj¹ce czynnoœci:
– w³¹czamy silnik, przekrêcaj¹c pokrêt³o dwa razy jedn¹ rêk¹;
– to samo powtarzamy drug¹ rêk¹;
– zapinamy pasy: wyci¹gamy wyprostowane rêce przed siebie;
– lew¹ rêkê zginamy w ³okciu w praw¹ stronê, a praw¹ rêkê zginamy ³okciu
w lew¹ stronê;
– wygl¹damy przez okienko: u³o¿one wczeœniej rêce unosimy do góry nad g³owê
i wygl¹damy przez nie raz w jedn¹, raz w drug¹ stronê; czynnoœæ powtarzamy.
Pierwsz¹ czêœæ zabawy powtarzamy jeszcze raz.
W czêœci II:
– wyci¹gamy wyprostowane rêce na boki i lecimy, machamy rêkami, wzbijamy
siê w górê i opadamy;
– w dole kozio³kujemy, tzn. d³onie obracamy wokó³ siebie;
– wzbijamy siê ponownie wysoko i lecimy;
– l¹dujemy: uginamy nogi lekko w kolanach, a rêce zgiête w ³okciach powoli
prostujemy przed sob¹.

5. Wykonanie karty pracy nr 101.

Nauczyciel pyta dzieci, co na obrazku ma skrzyd³a. Proponuje policzenie tego,
co lata. Zachêca do pokolorowania helikoptera.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Letnia wycieczka, CD1 – PIOSENKI, papierowe samoloty w 4 kolo-
rach, 4 obrêcze, wybrane znaki drogowe, latawce, patyczki z przyklejonymi
paskami krepiny, papierowe wiatraczki, karta pracy nr 102.

Proponowane dzia³ania:

1. Przeczytanie ksi¹¿eczki Janoscha „Miœ i tygrysek” (Spo³eczny Instytut Wy-

dawniczy Znak, Kraków 2005).
Nauczyciel ilustruje treœæ opowiadania odpowiednimi znakami. Zwraca uwagê
dzieci na znaczenie znaków w ruchu drogowym.

2. Zabawa ruchowa z elementami improwizacji, CD1 piosenka Letnia wyciecz-

ka (nuty s. 124).
Nauczyciel powtarza zwrotkê i uczy refrenu, nastêpnie dzieli dzieci na cztery
zespo³y. W zespole pierwszym dzieci maj¹ samoloty z ¿ó³tego papieru, w ze-
spole drugim – z zielonego, w zespole trzecim – z czerwonego, w zespole czwar-
tym – z niebieskiego.

145

W czterech czêœciach sali nauczyciel rozk³ada po jednej obrêczy (w tych sa-
mych kolorach). Dzieci z samolotami w rêku przykucaj¹ w rozsypce (samoloty
przygotowuj¹ siê do lotu). Podczas œpiewania piosenki maszeruj¹ po ca³ej sali,
poruszaj¹c papierowymi samolotami. Pod koniec piosenki samoloty wracaj¹ na
lotniska (dzieci zatrzymuj¹ siê wokó³ obrêczy odpowiedniego koloru i wk³a-
daj¹ do niej samoloty).
Po zakoñczeniu piosenki sprawdzamy z dzieæmi, czy ¿aden pilot nie pomyli³ lotni-
ska. Nastêpnie dzieci zamieniaj¹ siê kolorami samolotów i powtarzamy zabawê.

2. Wykonanie karty pracy nr 102.

Dzieci koñcz¹ rysowanie okien w samolocie i naklejaj¹ polsk¹ flagê na ogonie
samolotu.

3. Wys³uchanie wiersza Cz. Janczarskiego „Latawiec”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom obrazki przedstawiaj¹ce ró¿ne latawce i mówi
wiersz.

Latawiec

Wznosi siê latawiec
nad polem, nad drog¹.
Wije siê, szeleœci
papierowy ogon.

Wy¿ej, jeszcze wy¿ej!
Ju¿ jest nad topol¹.
To ju¿ nie latawiec,
a prawie samolot. (…)

Leci mój latawiec
w b³êkitnej przestrzeni
jak kosmiczny pojazd,
co wystrzeli³ z ziemi. (…)

Nastêpnie pyta dzieci:
– Jak mo¿na bawiæ siê latawcem?
– Kiedy mo¿na puszczaæ latawce?

4. Æwiczenia oddechowe.

Nauczyciel wrêcza dzieciom patyczki z przyklejonymi paskami krepiny i papiero-
we wiatraczki. Dzieci, udaj¹c wiatr, dmuchaj¹ na zabawki i wprawiaj¹ je w ruch.

5. Puszczanie latawców lub wiatraczków.

Dzieci puszczaj¹ latawce, wystawiaj¹c je na podmuch wiatru w ogrodzie przed-
szkolnym. Prowadzimy obserwacje, który latawiec wzbije siê wy¿ej, a który ni¿ej.

146

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Miniatura O dalekiej krainie z cyklu Sceny dzieciêce, op. 15 R. Schumanna,
CD1 – KLASYKA IMSTRUMENTALNA lub dowolny, spokojny akompania-
ment do piosenki z CD1, papierowe samoloty, wybrane znaki drogowe, karto-
niki i bilety ze zbiorem kó³ek od 1 do 4, rekwizyty: lalki, paczki, torby.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa orientacyjno-porz¹dkowa „Leci samolot”.

Dzieci biegaj¹ w rozsypce w ró¿nych kierunkach z mijaniem, z ramionami roz-
³o¿onymi na boki, trzymaj¹ w rêku papierowe samoloty. Na has³o: l¹dujemy
przykucaj¹ pod œcian¹ i czekaj¹, na has³o: startujemy ponownie rozpoczynaj¹
bieg.

2. Zabawa logopedyczna „Samoloty”.

Dzieci (samoloty) biegaj¹ po sali. Szukaj¹c paliwa, dzieci naœladuj¹ g³osem
pusty zbiornik yyyy. Po znalezieniu paliwa kucaj¹ (tankuj¹), nastêpnie powoli
wstaj¹, wyci¹gaj¹ ramiona w górê i mówi¹ iiiiii. Nastêpnie ³¹cz¹ d³onie w gó-
rze, mówi¹c aaaaaa, samolot powoli rozk³ada skrzyd³a (ramiona) na boki –
dzieci jednoczeœnie wypowiadaj¹ eeeeee, wznosi siê w górê i leci (ramiona wy-
ci¹gniête przed klatk¹ piersiow¹, dzieci robi¹ kó³eczko). Dzieci wypowiadaj¹
oooo i obracaj¹ siê dooko³a. Wreszcie samolot l¹duje – dzieci kucaj¹, mówi¹c
uuuuu.

3. Omówienie wygl¹du i znaczenia znaków drogowych.

Nauczyciel okreœla kszta³t, kolor tarczy i umieszczony na nich symbol. Mówi,
¿e znaki dzielimy na informacyjne, ostrzegawcze, zakazu i nakazu, oraz infor-
muje, jakie spe³niaj¹ funkcje.

4. Æwiczenie oddechowe „Ruch na lotnisku”, CD1 O dalekiej krainie R. Schu-

manna lub dowolny, spokojny akompaniament do piosenki.
Dzieci w rozsypce wykonuj¹ siad klêczny. Ka¿de otrzymuje samolot wykona-
ny z papieru. Podczas utworu przedstawiaj¹ scenkê, w której samoloty ko³uj¹
na lotnisku, ale nie mog¹ wystartowaæ. Dzieci poruszaj¹ siê na czworakach i dmu-
chaj¹ w samoloty le¿¹ce na pod³odze (nie mo¿na dotykaæ samolotów).

5. Zabawa dydaktyczna „W który samolot wsi¹dziesz?”.

Nauczyciel dzieli po³owê grupy na zespo³y, ka¿dy z zespo³ów bêdzie tworzyæ jeden
samolot. Dziecku, które bêdzie pilotem, przypina karton ze zbiorem kó³ek. Wyzna-
cza stewardesê, która bêdzie sprawdza³a bilety. Pozosta³e dzieci to pasa¿erowie.

147

Dzieci powinny sprawdziæ przez porównanie liczby kó³ek na bilecie i na samolocie,
czy wsiad³y do w³aœciwego samolotu. Bilety sprawdza przed lotem stewardesa.
Podró¿ni mog¹ zabraæ ze sob¹ dowolne baga¿e: lalki, paczki, torby itp.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Letnia wycieczka, CD1 – PIOSENKI, tarcze gimnastyczne w 4 kolo-
rach, obrazki powietrznych œrodków lokomocji pociête na czêœci, papierowe
samoloty, instrument perkusyjny.

Proponowane dzia³ania:

1. Æwiczenie nóg „Samolot wznosi siê i l¹duje”.

Z niskiej pozycji dzieci wspinaj¹ siê na palce, ramiona w bok, a nastêpnie wol-
no wykonuj¹ przysiad podparty.

2. Zabawa „Jaki to pojazd?”.

Dzieci sk³adaj¹ pociêty na czêœci obrazek dowolnego statku lataj¹cego.

3. Zabawa „Szukamy samolotów”.

Dzieci biegaj¹ przy dŸwiêkach instrumentu perkusyjnego. Kiedy muzyka cich-
nie, zatrzymuj¹ siê i szukaj¹ w sali ukrytych papierowych samolotów. Spraw-
dzaj¹ przez przeliczenie, kto znalaz³ najwiêcej samolotów.

4. Æwiczenie du¿ych grup miêœniowych „Spadochron”.

Dzieci stoj¹ z d³oñmi zwiniêtymi w piêœci. Nastêpnie wykonuj¹ wymachy ra-
mion w przód i w ty³ z lekkim ugiêciem kolan i wahaniem tu³owia w lewo
i w prawo, w przód i w ty³.

5. Zabawa ruchowa „Lataj¹cy talerz” i utrwalenie piosenki Letnia wycieczka,

CD1 (nuty s. 124).
Przeplatamy œpiew zabaw¹ ruchow¹: ka¿de dziecko otrzymuje jedn¹ tarczê gim-
nastyczn¹ – „lataj¹cy talerz” w kolorze ¿ó³tym, zielonym, czerwonym lub nie-
bieskim. W trakcie I czêœci piosenki dzieci, które siedzia³y na czerwonej tarczy,
wstaj¹ i wyruszaj¹ do Jesiennej Krainy (w takt muzyki poruszaj¹ siê miêdzy
pozosta³ymi dzieæmi, trzymaj¹c tarcze nad g³owami). Podczas czêœci II do Zi-
mowej Krainy wyruszaj¹ dzieci z tarczami niebieskimi. W czasie powtórzenia
do Wiosennej i Letniej Krainy wêdruj¹ dzieci z tarczami zielonymi i z tarczami
¿ó³tymi.

148

Temat kompleksowy: Jedziemy

Cele ogólne:

•

rozwijanie umiejêtnoœci ró¿nicowania odg³osów otoczenia i kojarzenia od-
g³osu z obrazem

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê po sali ze zmian¹ ustawieñ

•

doskonalenie gry na instrumentach

•

aktywizowanie lewej i prawej pó³kuli mózgowej

•

utrwalanie nazw ró¿nych œrodków lokomocji

•

zwrócenie uwagi na rodzaje pojazdów: l¹dowe, wodne, powietrzne

•

zaznajomienie z zasadami ruchu pieszego i ko³owego

•

powi¹zanie zachowañ pieszych z kolorami sygnalizacji œwietlnej

•

wyjaœnienie przeznaczenia sygnalizacji œwietlnej, pasów, znaków drogowych

•

rozwijanie narz¹dów artykulacyjnych

•

doskonalenie sprawnoœci palców

•

doœwiadczanie przyjemnoœci wspólnej pracy

•

rozwijanie sprawnoœci ruchowej

•

doskonalenie orientacji przestrzennej w czasie zabaw ruchowych.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Stoliki, pluszowy miœ, zabawki samochody, przejœcie dla pieszych narysowane
na kartonie, pociêty na czêœci obrazek samochodu (czêœci sk³adowe: ko³a, kie-
rownica, zderzaki, drzwi), kredki, karta pracy nr 103.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Poci¹g wje¿d¿a do tunelu”.

Dzieci s¹ ustawione jedno za drugim – tworz¹ wagoniki. Musz¹ siê mocno trzy-
maæ. Dla utrudnienia poci¹g przeje¿d¿a przez tunel zbudowany ze sto³ów i wte-
dy dzieci musz¹ siê mocno pochyliæ. Na zakoñczenie nauczyciel pyta,
co jeŸdzi. Jednym z wymienionych pojazdów powinien byæ poci¹g.

2. S³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Jedziemy”.

149

Jedziemy

Jedzie tramwaj, jedzie autobus,
Jedzie poci¹g i stra¿acki wóz.
Dok¹d jedzie? Kogo bêdzie wióz³?

Robi siê korek, gdy na drodze
Za du¿o pojazdów siê zbierze.
A ja w korku nigdy nie stojê,
– Bo ja jadê na rowerze.

Po wys³uchaniu wiersza nauczyciel prosi dzieci, by wymieni³y znane im pojaz-
dy l¹dowe.

3. Zapoznanie z zasadami przechodzenia przez jezdniê.

Nauczyciel przedstawia dzieciom zabawkê – Krzysia. Krzyœ to miœ, któremu
przydarzy³o siê coœ dziwnego. Pewnego dnia wybra³ siê do sklepu. Gdy by³ ju¿
w po³owie drogi, przypomnia³ sobie, ¿e nie wzi¹³ pieniêdzy. Odwróci³ siê i szyb-
ko pobieg³ do domu. Tak siê œpieszy³, ¿e wbieg³ na ulicê na czerwonym œwietle.
A tu jakiœ samochód na niego tr¹bi i mocno hamuje.
Pyta, co s¹dz¹ dzieci:
– Czy kierowca samochodu zrobi³ dobrze?
– Jak zachowa³ siê Krzyœ?
– Czy wolno wchodziæ na ulicê, gdy jest zapalone czerwone œwiat³o?
Odpowiadaj¹c wspólnie z dzieæmi na powy¿sze pytania, nauczyciel sugeruje,
¿e nale¿y nauczyæ misia Krzysia, jak nale¿y przechodziæ przez ulicê. Zanim
przyst¹pimy do edukacji misia, przygotowujemy samochody i przejœcie dla pie-
szych.

4. Zabawa manipulacyjna „Z³ó¿ samochód”.

Nauczyciel zachêca dzieci do z³o¿enia pociêtego na czêœci obrazka samochodu.
Prosi o nazywanie czêœci sk³adowych (ko³a, kierownica, zderzaki, drzwi).
Umieszcza te elementy we w³aœciwych miejscach. Pyta, co jeszcze ma ko³a.

5. Wykonanie karty pracy nr 103.

Nauczyciel pyta, jak nazywa siê samochód przedstawiony na obrazku, do cze-
go s³u¿y i czy mo¿na nim podró¿owaæ. Prosi o dorysowanie brakuj¹cego szcze-
bla w drabinie stra¿ackiej oraz dokoñczenie kolorowania wozu stra¿ackiego.
Nastêpnie pyta, czy dzieci wiedz¹, dlaczego drabina stra¿acka musi byæ taka
d³uga.

150

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Samochód osobowy, Poci¹g, Helikopter, £ódka, CD1 – DZ´WIÊKI DALEKIE
I BLISKIE, ilustracje z pojazdami – karta dodatkowa, wyciskanki s. VIII, tam-
buryn, obrazki samochodu i roweru, przejœcie dla pieszych narysowane na kar-
tonie, 4 du¿e obrêcze, znaki drogowe.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Poci¹gi”.

Dzieci stoj¹ w rzêdzie, tworz¹ „poci¹g”, który jedzie w rytm melodii granej na
tamburynie. Przy wolnym akompaniamencie – jedzie poci¹g towarowy, przy
trochê szybszym – osobowy, przy bardzo szybkim – poœpieszny.

2. Zagadka s³uchowa „Co to za pojazdy?”, CD1 – Samochód osobowy, Poci¹g,

Helikopter, £ódka.
Po wys³uchaniu, odró¿nieniu odg³osów i nazwaniu pojazdów dzieci naœladuj¹
sposoby poruszania siê tymi pojazdami: samochodem osobowym jedzie trzy-
osobowa rodzina, samolotem ka¿dy sam, poci¹giem wszyscy razem. Nauczy-
ciel wrêcza dzieciom obrazki do wyciskania przedstawiaj¹ce te pojazdy (dodat-
kowe karty pracy s. VIII). Podczas odtwarzania nagrañ (zmieniaj¹c kilka razy
kolejnoœæ) prosi dzieci, by uk³ada³y poszczególne ilustracje w odpowiedniej
kolejnoœci.
Sprawdza poprawnoœæ wykonania zadania, podczas ponownego s³uchania od-
g³osów.

3. Porównywanie samochodu z rowerem.

Dzieci przeliczaj¹ ko³a samochodu – niektóre dzieci licz¹ nawet do piêciu, ra-
zem z ko³em zapasowym. Rower ma tylko dwa ko³a, ale za to du¿o wiêksze.
Kierownica w samochodzie i kierownica w rowerze s¹ zupe³nie inne. Napêd
obu pojazdów te¿ jest inny. Zapewne ka¿dy trzylatek wie, ¿e aby uruchomiæ
samochód, trzeba w³o¿yæ kluczyk do stacyjki.

4. Zabawa w przechodzenie przez ulicê.

Nauczyciel rozk³ada przejœcia dla pieszych, sygnalizator, wybiera dzieci, które
bêd¹ przechodzi³y po pasach i dzieci, które bêd¹ jeŸdzi³y samochodami. Na-
stêpnie zamienia dzieci rolami. Wszystkie dzieci prezentuj¹ sposób przecho-
dzenia przez jezdniê. Rozpoznaj¹ œwiat³o zielone i czerwone, rozgl¹daj¹ siê na
obie strony, ¿eby siê upewniæ, ¿e samochody stoj¹. Miœ tak¿e przechodzi na
drug¹ stronê jezdni.
Po skoñczonej zabawie parkujemy samochody w wyznaczonym miejscu,
sk³adamy przejœcie dla pieszych.

151

5. Zabawa „Porz¹dkowanie znaków”.

Na pod³odze rozk³adamy 4 du¿e obrêcze. Obok ka¿dej uk³adamy jeden znak:
informacyjny, ostrzegawczy, nakazu i zakazu. Pozosta³e znaki uk³adamy na œrod-
ku sali. Dzieci segreguj¹ znaki drogowe wed³ug kszta³tu tarczy, koloru i umiesz-
czaj¹ je w odpowiednich obrêczach.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Ma³e lusterka, kredki, znaki drogowe, niekompletne rysunki znaków drogo-
wych, karta pracy nr 104.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa logopedyczna „Stra¿ po¿arna”.

Nauczyciel zachêca dzieci, by obserwuj¹c w lusterkach swoj¹ twarz, wyraŸne
wymawia³y samog³oski w parach: e o, i u, a u z przesadn¹ artykulacj¹.

2. Zabawa „Rowerek” – ruchy naprzemienne wg metody P. Dennisona.

Dzieci le¿¹ na plecach i na przemian dotykaj¹ prawym ³okciem lewego kolana,
lewym – prawego. Nogi wykonuj¹ p³ynne ruchy jak przy jeŸdzie na rowerze.

3. Wykonanie karty pracy nr 104.

Omawiamy obrazek. Prosimy dzieci, by nazwa³y i wskaza³y na obrazku pojaz-
dy, które poruszaj¹ siê po szynach. Proponujemy ich policzenie oraz poprawie-
nie po œladzie torów pod pojazdami szynowymi. Nale¿y równie¿ dokoñczyæ
kolorowanie poci¹gu i nakleiæ weso³e buzie w okienkach.

4. Rozmowa kierowana na podstawie wiersza W. Fabera „Œwiat³a na skrzy-

¿owaniu”.

Œwiat³a na skrzy¿owaniu

Niech ka¿dy stanie
Przed skrzy¿owaniem.
Pal¹ siê œwiat³a…
Popatrzmy na nie!
Œwiat³o zielone,
Jak m³ode listki,
Na drug¹ stronê
Zaprasza wszystkich.

152

A œwiat³o ¿ó³te,
Jak liœæ jesieni,
Ostrzega – spiesz siê,
Bo ruch siê zmieni!
Œwiat³o czerwone,
Jak mak, jak ogieñ –
Wszystkim przechodniom
Zamyka drogê!

Nauczyciel zapoznaje dzieci z zasadami przechodzenia przez ulicê (pasy – ze-
bra, miejsca nieoznakowane, œwiat³a sygnalizacyjne).
Nauczyciel przedstawia piêæ zasad przechodzenia przez ulicê:
1. Zatrzymaj siê!
2. Popatrz w lew¹ stronê!
3. Popatrz w praw¹ stronê!
4. Spójrz jeszcze raz w lewo!
5. Wolna jezdnia – przechodŸ!
Nastêpnie proponuje dzieciom spacer na najbli¿sze skrzy¿owanie i wspólne
przejœcie na drug¹ stronê jezdni.

5. Praca plastyczna „Brakuj¹cy element”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom niekompletne rysunki znaków drogowych. Prosi
o dorysowanie brakuj¹cego elementu (prostego do wykonania i bardzo charak-
terystycznego) wybranego znaku po uprzednim obejrzeniu kompletnej wersji
znaku.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Letnia wycieczka, CD1 – AKOMPANIAMENTY, znaki drogowe, bêbe-
nek, szarfy, wyciête elementy z papieru kolorowego, klej, naklejone na arkusze
papieru samochody w kolorze szarf, taœma samoklej¹ca, gazety czarno-bia³e.

Proponowane dzia³ania:

1. Utrwalenie piosenki Letnia wycieczka (nuty scenariusz s. 124).

Dzieci rytmicznie naœladuj¹ g³osem poci¹g – w rytmie piosenki wypowiadaj¹
sylaby puf-puf oraz tupi¹ tup-tup. Nastêpnie nauczyciel ustawia dzieci
w 6–8-osobowe „poci¹gi”, które bêd¹ porusza³y siê po sali, próbuj¹c œpiewaæ

153

piosenkê (na ka¿dej stacji dzieci zatrzymuj¹ siê i powtarzaj¹ za nauczycielem
2-taktowe fragmenty piosenki).

2. Zabawa „Poznajemy znaki drogowe”.

Zadaniem dzieci jest odpowiednie reagowanie ruchem na pokazany znak dro-
gowy, np.: droga dla rowerów – w pozycji le¿¹cej na plecach dzieci naœladuj¹
peda³owanie, ruch okrê¿ny – krêc¹ siê wko³o w³asnej osi, nakaz jazdy prosto –
chodz¹ w jednym kierunku itp.

3. Zabawa logopedyczna „Podró¿ poci¹giem”.

Dzieci ustawione jedno za drugim w poci¹g. Przy piosence Jedzie poci¹g z da-
leka jad¹ w podanym kierunku, naœladuj¹c odg³os poci¹gu: fu, fu, fu.

4. Zabawa ruchowa „Ozdabiamy samochody”.

Dzieci podzielone na kilka zespo³ów zgodnie z kolorem szarf poruszaj¹ siê
w rytm muzyki granej na bêbenku. Podczas przerwy w muzyce odszukuj¹ w sali
arkusze z naklejonym samochodem w kolorze swoich szarf i naklejaj¹ wyciête
elementy wed³ug w³asnego pomys³u. Dekorujemy salê pracami dzieci.

5. Zabawa wed³ug metody pedagogiki zabawy „Lataj¹cy dywan”.

Z du¿ej iloœci czarno-bia³ych gazet dzieci sklejaj¹ dywan za pomoc¹ taœmy kle-
j¹cej. Gdy dywan jest gotowy, siadaj¹ na nim po turecku i udaj¹ siê w pod-
niebn¹ podró¿, rozgl¹daj¹c siê woko³o. Mo¿na zaproponowaæ równie¿ inny
wariant zabawy: dzieci unosz¹ na rêkach papierowy dywan i poruszaj¹ siê z nim
po ca³ej sali, wykonuj¹c ró¿ne podniebne ewolucje: przysiady, chodzenie we
wspiêciu na palcach, zmieniaj¹c nachylenie dywanu.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Jad¹, jad¹ misie, CD1 – WI¥ZANKA TRADYCYJNYCH MELO-
DII DZIECIÊCYCH, kartony, kredki, kr¹¿ki, kó³ka ringo, ma³e obrêcze.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa plastyczna „Widokówka z podró¿y”.

Nauczyciel zachêca dzieci, by narysowa³y miejsca, do których chcia³yby poje-
chaæ w czasie wakacji.

2. Zabawa ruchowa „Samochody” wed³ug K. WlaŸnik.

Nauczyciel wyznacza teren zabawy i miejsca postoju dla samochodów – dwa,
trzy du¿e gara¿e. Wrêcza dzieciom kó³ka lub kr¹¿ki, które pos³u¿¹ jako kierow-

154

nice. Na sygna³: samochody jad¹ dzieci z kierownicami w rêkach poruszaj¹ siê
w ró¿nych kierunkach, naœladuj¹c tr¹bienie samochodów. Na sygna³: parkuje-
my ka¿dy samochód wraca do swojego gara¿u, staje prosto i cicho. Innym wa-
riantem zabawy mo¿e byæ jazda w korku – samochody jad¹ wolno, kolejno,
jeden za drugim lub zmiana ko³a – dzieci naœladuj¹ pompowanie ko³a.

3. Zabawa logopedyczna „Jêzyczek wêdrowniczek”.

Jêzyk wybra³ siê na wycieczkê do lasu. Pojecha³ tam na koniku (mlaskanie jêzy-
kiem – naœladowanie konia). Na ³¹ce zostawi³ konia (wibracja wargami). Nas-
têpnie rozejrza³ siê dooko³a (oblizywanie jêzykiem ruchem okrê¿nym wargi:
górnej i dolnej). Potem wszed³ do lasu (jêzyk chowamy w g³¹b jamy gard³o-
wej). Przeszed³ las wzd³u¿ (przesuwanie jêzyka po podniebieniu w stronê jamy
gard³owej) i wszerz (przesuwanie jêzykiem za zêbami górnymi i dolnymi). W dro-
dze powrotnej natrafi³ na gêste krzewy. Zacz¹³ siê przedzieraæ przez gêstwinê
krzewów i drzew (przeciskanie jêzyka przez zaciœniête zêby górne i dolne). Za-
uwa¿y³, ¿e zrobi³o siê ciemno, gdy wyszed³ z lasu. Rozejrza³ siê w jedn¹ i drug¹
stronê, spojrza³ w górê i w dó³ (przesuwanie jêzyka z jednego koñca ust do
drugiego – od ucha do ucha, potem siêganie nim nosa i brody). Wsiad³ na konia
i pojecha³ do domu (kl¹skanie jêzykiem).

4. Zabawa s³owna „Dokoñcz zdanie”.

Nauczyciel pyta dzieci, co to jest lato.
Prosi o dokoñczenie zdania: Lato to…

5. Zabawa ruchowa „Podró¿ z przesiadkami”, CD1 – Jad¹, jad¹ misie.

Dzieci poruszaj¹ siê po ca³ej sali dwuosobowymi zaprzêgami. Gdy muzyka
milknie, zatrzymuj¹ siê i s³uchaj¹ polecenia nauczyciela. Na has³o: poci¹g dzie-
ci jad¹ „poci¹giem”, na has³o: samolot naœladuj¹ lec¹cy samolot itp. Powtarza-
j¹c zabawê, wykorzystujemy instrumenty perkusyjne – jedna grupa dzieci im-
prowizuje na instrumentach, druga naœladuje ruch pojazdów (np. poci¹g – ude-
rzanie grzechotk¹, samolot – potrz¹sanie tamburynem). Zabawê urozmaicamy
œpiewaniem piosenki w siadzie skrzy¿nym.

155

Temat kompleksowy: P³yniemy

Cele ogólne:

•

poznanie mo¿liwoœci ruchowych w³asnego cia³a

•

uaktywnianie g³ównych partii miêœniowych

•

pobudzanie do ekspresji ruchowej

•

rozwijanie wyobraŸni twórczej

•

aktywizowanie dzieci

•

rozwijanie umiejêtnoœci ró¿nicowania muzyki do marszu, biegu i podskoków

•

rozwijanie aparatu oddechowego

•

os³uchanie siê z kaszubsk¹ melodi¹ ludow¹

•

próba nauki refrenu podczas zabawy

•

uwra¿liwienie dzieci na akcent metryczny

•

utrwalanie pojêæ: w przód, w ty³

•

inicjowanie zabaw opartych na wykorzystaniu magnesu

•

przybli¿anie dzieciom wybranych zagadnieñ fizycznych w formie zabaw ba-
dawczych

•

prowadzenie zabaw na wyciszenie i odprê¿enie dzieci.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Papierowa rybka zamocowana na sznurku, pi³ki, foremki i ³opatki do piachu,
kartony du¿ego formatu, klej, ró¿norodny materia³ plastyczny, spokojna muzyka.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa bie¿na „Kto bêdzie ci¹gn¹³ rybkê” (wg K. WlaŸnik).

Wybrane dziecko w odleg³oœci kilku kroków ci¹gnie na sznurku papierow¹ ryb-
kê. Dzieci goni¹ rybkê. To, które pierwsze jej dotknie, zastêpuje dziecko pro-
wadz¹ce zabawê.

2. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „P³ywanie ¿abk¹”.

P³ywanie ¿abk¹

Ryba p³ywa jak ryba,
Kaczka jak kaczka,

156

¯abka – ¿abk¹.
A ja?
Choæ nie jestem ¿abk¹,
Umiem poruszaæ w wodzie
Jak ona – praw¹ i lew¹ ³apk¹.
Czy ja o czymœ zapomnia³em powiedzieæ wam?
No tak, ¿e p³ywam tylko pod opiek¹ doros³ych, nigdy sam!

Nauczyciel wykorzystuje treœæ wiersza do omówienia zasad bezpieczeñstwa
w czasie uprawiania sportów wodnych. Podkreœla, ¿e najwa¿niejsz¹ zasad¹ jest
przebywanie w wodzie tylko pod opiek¹ doros³ych oraz przestrzeganie regula-
minu k¹pieliska.

3. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym pod has³em „Gry i zabawy na pla¿y”:

gra w pi³kê, budowanie w piaskownicy, wyœcigi itp.

4. Praca plastyczna „Co mo¿na zobaczyæ pod wod¹” – kola¿.

Do wykonania pracy wykorzystujemy ró¿norodny materia³ plastyczny. Rozbu-
dzamy wyobraŸniê dzieci ilustracjami podwodnego œwiata.

5. Zabawa wg pedagogiki zabawy „Woda i muzyka”.

Dzieci s¹ wod¹, która wype³nia ca³¹ woln¹ przestrzeñ w sali tak, by nie by³o
pustych miejsc. Poruszaj¹ siê w rytm muzyki, naœladuj¹c ruchy wody. Przy
muzyce spokojnej naœladuj¹ delikatne ruchy wody. Gdy muzyka jest szybka –
wzburzone fale. Muzykê zmieniamy co kilka taktów.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Marszu, Bieg i Podskoki, CD1 – WESO£E PL¥SY, kartki, folia malarska, pa-
cynka ¿abki, ko³atki, opaski ¿abek, obrazki sytuacyjne przedstawiaj¹ce niebez-
pieczne zabawy.

Proponowane dzia³ania:

1. Æwiczenia artykulacyjne przy piosence „¯abka”.

Manipuluj¹c pacynk¹ ¿abki, nauczyciel œpiewa:

By³a sobie ¿abka ma³a,
Re-re kum-kum,
Re-re kum-kum,
Która mamy nie s³ucha³a.

157

Re-re kum-kum, bêc.
Na spacerek wychodzi³a.
Re-re kum-kum,
Re-re kum-kum.
Innym ¿abkom siê dziwi³a.
Re-re kum-kum, bêc.

Nastêpnie pyta dzieci:
– Gdzie mo¿na spotkaæ ¿abkê?
– Jak zachowa³a siê ¿abka w piosence?
– Jak œpiewa³a?
Powtarza piosenkê z udzia³em dzieci (œpiewanie refrenu).

2. Zabawa ruchowa „Ziemia, woda, powietrze”, CD1 – Marsz, Bieg, Podsko-

ki.
Dzieci poruszaj¹ siê zgodnie z akompaniamentem, trzymaj¹c w rêku kartkê
papieru. Na has³o: ziemia staj¹ na kartce, na has³o: woda siadaj¹ na kartce, na
has³o: powietrze dmuchaj¹ w kartkê trzyman¹ obur¹cz za rogi.

3. Improwizacja muzyczna „Koncert ¿abek”.

Nauczyciel zak³ada dzieciom opaski z ¿abkami i prosi, by kucnê³y na niebie-
skim materiale. Zachêca, by da³y ¿abi koncert, œpiewaj¹c na sylabach re-re-re,
kum-kum-kum, jednoczeœnie wystukuj¹c swój rytm na ko³atkach.

4. Praca z obrazkiem.

Dzieci siedz¹ przed tablic¹, na której znajduj¹ siê obrazki sytuacyjne. Nauczy-
ciel prosi, by opowiedzia³y, co przedstawiaj¹ ilustracje. Zadaje pytania pomoc-
nicze:
– Co siê dzieje na obrazku?
– Gdzie znajduje siê dziecko?
– Czy taka zabawa jest bezpieczna?
– Dlaczego nie mo¿na siê tak bawiæ?

5. Wprawka dramowa „Morze”.

Nauczyciel rozk³ada foliê malarsk¹, pod któr¹ chowa ró¿ne zabawki (to bêdzie
dno morza). Dzieci, trzymaj¹c foliê za brzegi, poruszaj¹ ni¹ rytmicznie, naœla-
duj¹c falowanie morza. Na sygna³ wskakuj¹ na foliê i naœladuj¹ p³ywanie i ogl¹-
danie dna morza.

158

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

¯aglówka z³o¿ona ze starych gazet dla ka¿dego dziecka, ilustracje przedstawia-
j¹ce pojazdy wodne, melodia ludowa Hej, tam pod lasem, CD1 – WESO£E
PL¥SY, 6–8 kawa³ków sznurka d³ugoœci ok. 2–3 metrów, miska z wod¹, ka-
wa³ki styropianu, wyka³aczki, trójk¹ty wyciête z kolorowego papieru.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa logopedyczna „Zwierzêce gadanie” wg wiersza J. Beszczyñskiego.

Co mówi bocian, gdy ¿abkê zjeœæ chce? Kle, kle, kle.
Co mówi ¿aba, gdy bocianów t³um? Kum, kum, kum.
Co mówi kotek, gdy mleczka by chcia³? Miau, miau, miau.
Co mówi kura, gdy znosi jako? Ko, ko, ko.
Co mówi kogut, gdy budzi siê w kurniku? Ku – ku – ryku.
Co mówi koza, gdy jeœæ jej siê chce? Me, me, me.
Co mówi krowa, gdy brak jej tchu? Mu, mu, mu.
Co mówi piesek, gdy koœæ zjeœæ by chcia³? Hau, hau, hau.
Co mówi baran, gdy spaæ mu siê chce? Be, be, be.
Co mówi ryba, gdy powiedzieæ chce?
Nic! Przecie¿ ryby nie maj¹ g³osu! (naœladowanie otwierania i zamykania pyszczka)

Zachêcamy dzieci do naœladowania g³osów zwierz¹t wystêpuj¹cych w wierszu.

2. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „P³ywanie”.

P³ywanie

Kajak, kuter, okrêt du¿y
S³u¿y do wodnej podró¿y.
A moja ¿aglówka
Od brzegu do brzegu p³ywa
Po wannie, która morzem siê nazywa.

Dzieci wskazuj¹ pojazdy wodne na ilustracjach i nazywaj¹ te wymienione
w wierszu. Nauczyciel prosi o wskazanie pojazdu, który p³ywa najszybciej.

3. Zabawa „Rejs”.

Nauczyciel przygotowuje (sk³ada) ¿aglówki ze starych gazet. Zapowiada rejs
po oceanie. Dzieci poruszaj¹ siê po sali, naœladuj¹c ko³ysanie statku na wzbu-
rzonych falach. W pewnym momencie zrywa siê sztorm na oceanie i urywa ty³

159

statku (rufê). Sztorm przybiera na sile, urywa dziób statku i ³amie maszt. Dzieci
samodzielnie oddzieraj¹ poszczególne elementy ¿aglówki. Nastêpnie rozk³a-
daj¹ zniszczone statki i czary mary powsta³a kamizelka ratunkowa, któr¹ zak³a-
daj¹ na siebie. Naœladuj¹c p³ywanie, dop³ywaj¹ do brzegu.

4. Zabawa ruchowa „¯eglarze”, CD1 – melodia ludowa Hej, tam pod lasem.

Dzieci siadaj¹ na pod³odze w 3–4 rzêdach (nogi wyprostowane, rozchylone na
boki), trzymaj¹ siê z dwóch stron grubego sznurka (podnosz¹ na wysokoœæ bio-
der dwa sznurki u³o¿one na pod³odze z prawej i lewej strony).W takt muzyki –
na zmianê na ka¿de raz w takcie pochylaj¹ siê w przód i w ty³ lekko poruszaj¹
sznurkami (nauczyciel, pochylaj¹c siê, wypowiada s³owa: w przód, w ty³).
Podczas zabawy zachêca dzieci do œpiewania melodii piosenki na wczeœniej
ustalonych sylabach. Przy kolejnych powtórzeniach na sygna³, np. uderzenie
w talerze, dzieci unosz¹ i opuszczaj¹ sznurki.

5. Praca plastyczno-konstrukcyjna „¯aglówka”.

Nauczyciel wykonuje z wychowankami ma³e ¿aglówki (nak³ada na wyka³acz-
kê trójk¹t z kolorowego papieru, ca³oœæ ³¹czy z kawa³kiem styropianu). Tak
przygotowane ¿aglówki dzieci wk³adaj¹ do du¿ej miski nape³nionej wod¹.
Dmuchaj¹c, maj¹ wprawiæ ¿aglówki w ruch. Nastêpnie wykonuj¹ wdech no-
sem przy zamkniêtych ustach i powoli dmuchaj¹ na ¿aglówkê na wydechu.
Mo¿na te¿ zaproponowaæ zorganizowanie „Wyœcigu ¿aglówek” (czyja ¿aglów-
ka najszybciej dop³ynie do przeciwleg³ego brzegu).

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Pinezki, listewki, korki, ¿agle z kolorowego papieru, magnesy, taœma samo-
przylepna, naczynie z wod¹, podstawki pod naczynie z wod¹, nagranie dŸwiê-
ków ró¿nych pojazdów, ³aweczka gimnastyczna, kocyki, papier, pisaki, kredki,
opaski z rysunkami ró¿nych pojazdów.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa sprawnoœciowa „Przeprawa wodna”.

Nauczyciel oznacza, którêdy bêdzie przep³ywa³a rzeka. Mówi, ¿e rzeka jest
niebezpieczna i g³êboka. Z jednego brzegu na drugi mo¿na przeprawiæ siê w dwo-
jaki sposób: przejœæ przez most lub przep³yn¹æ na pontonie. Dzieli dzieci
wed³ug zg³oszenia na dwie grupy. Jedna przeprawi siê przez most (³aweczka
ustawiona do góry wê¿sz¹ czêœci¹), a druga przep³ynie na pontonach (dzieci

160

siadaj¹ na kocykach i odpychaj¹c siê rêkami, naœladuj¹ p³yniêcie). Zabawê po-
wtarzamy, zamieniaj¹c dzieci rolami.

2. Zabawa plastyczna „Pokoloruj mandalê”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom mandale zawieraj¹ce rysunki delfinów, kaczuszek
lub ³ódek wpisanych ko³o. W³¹cza spokojn¹ muzykê i prosi o pokolorowanie
rysunków. Nie podpowiada, jakie wybraæ kolory, gdy¿ chodzi o to, by dzieci
wybiera³y kolory instynktownie.

3. Zabawa przy piosence „Jedzie poci¹g” (w: „Œwierszczyk” 22/1967).

Dzieci siedz¹ w kole, ka¿de otrzymuje losowo wybran¹ opaskê. Nauczyciel
proponuje, by dok³adnie przyjrza³y siê pojazdom na swoich opaskach, po czym
za³o¿y³y je na g³owy. Wtedy zaprasza je w podró¿. Podczas piosenki dzieci
naœladuj¹ ruch oraz dŸwiêk prezentowanego pojazdu:

Leci, leci samolot, (3x)
Wiezie koty kot pilot, (3x)
Uwaga! Ziemia ju¿
Wysiadajcie, koty ju¿.
P³ynie, p³ynie ¿aglowiec, (3x)
Na ¿aglowcu sto owiec, (3x)
Uwaga! Port tu¿, tu¿,
Wysiadajcie owce ju¿.
Jedzie auto, skrzypi oœ, (3x)
W aucie siedzi wielkie Coœ, (3x)
Uwaga! Stacja tu¿
Wysiadajcie, Cosie, ju¿.
Jad¹, jad¹ podró¿ni, (3x)
Mali, wielcy, przeró¿ni. (3x)
Uwaga! Stacja tu¿.
I zabawy koniec ju¿.

Zabawê powtarzamy, gdy dzieci wymieni¹ siê miêdzy sob¹ opaskami.

4. Zabawa badawcza „Wyœcigi magnesów”.

Wykonanie ³ódeczki:
– Wbijamy mocno po jednej stalowej pinezce w ka¿d¹ korkow¹ „³ódeczkê”.
– Wycinamy z papieru 2 kolorowe ¿agle, mocujemy ¿agielki do wystaj¹cych
ostrzy pinezek.
– K³adziemy ksi¹¿ki na blacie sto³u, na ksi¹¿kach ustawiamy naczynie i wype³-
niamy je do po³owy wod¹.
– Do ka¿dej listewki przyklejamy taœm¹ magnes. Delikatnie puszczamy z dzieæ-
mi „³ódeczki” na wodê.

161

Nauczyciel proponuje dzieciom zabawê badawcz¹: wk³ada listewkê z magne-
sami na dno naczynia. Prosi chêtne dziecko, by zrobi³o to samo, przesuwaj¹c
listewki, próbuj¹ siê œcigaæ.

5. Zabawa s³uchowa „Jaki to pojazd”.

Dzieci siedz¹ na dywanie, nauczyciel zachêca je do uwa¿nego s³uchania dŸwiê-
ków i nazywania Ÿród³a dŸwiêku:
– dzwonek roweru,
– silnik motorówki,
– klakson samochodu,
– pisk opon,
– wóz konny,
– dŸwiêk syreny wozu stra¿ackiego.
Po odgadniêciu dzieci demonstruj¹ dŸwiêki przypominaj¹ce pojazdy: samochód
– bi, bi, bi; rower – dzyñ, dzyñ, dzyñ; wóz konny – kl¹skanie; poci¹g – puf, puf,
puf itp.

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Miniatura fortepianowa R. Schumanna O dalekiej krainie z cyklu Sceny dzie-
ciêce, op. 15 CD1 – KLASYKA INSTRUMENTALNA lub spokojny akompa-
niament do dowolnej piosenki z CD1 – AKOMPANIAMENTY, wst¹¿ki z bibu-
³y, torebki foliowe, sylwety rybek wyciête z kolorowego papieru, koc, obrazki
przedstawiaj¹ce ró¿ne pojazdy.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa matematyczna „Kolorowe rybki”.

Nauczyciel wysypuje przed dzieæmi du¿e i ma³e sylwety rybek: z³ote, niebie-
skie, czerwone. Zadaniem dzieci jest uporz¹dkowaæ rybki ze wzglêdu na wiel-
koœæ, kolor i porównaæ ich liczebnoœæ poprzez ³¹czenie w pary, liczenie, okre-
œlanie, których jest mniej, których tyle samo, a których jest wiêcej.

2. Zabawa „Dokoñcz wed³ug wzoru”.

Dzieci uk³adaj¹ rybki obok siebie zgodnie z zaproponowanym rytmem.

3. Zabawa improwizowana „Podró¿ na tratwie”.

Nauczyciel rozk³ada koc i zaprasza piêcioro dzieci, by przyklêk³y, podpieraj¹c
siê na rêkach obok siebie. W ten sposób powstanie tratwa, która w czasie podró-
¿y bêdzie ko³ysana na wodzie. Asekuruje pasa¿era, który k³adzie siê na tratwie

162

(na plecach kolegów). Po dop³yniêciu pyta o wra¿enia z podró¿y. Zabawê po-
wtarzamy tyle razy, by ka¿de dziecko mog³o byæ czêœci¹ tratwy i pasa¿erem.

4. Improwizacja ruchowa „Latawiec”, CD1 – miniatura R. Schumanna O da-

lekiej krainie lub spokojny akompaniament do dowolnej piosenki.
W takt miniatury za pomoc¹ wst¹¿ki z bibu³y (wst¹¿ka ma znacznie szersze
zakoñczenie) dzieci naœladuj¹ poruszaj¹ce siê latawce. Zatrzymanie nagrania
jest sygna³em do naœladowania g³osem s³abego lub silnego wiatru. Podczas po-
wtórzeñ dzieci mog¹ na chwilê zamieniæ wst¹¿ki na u³o¿one pod œcianami to-
rebki foliowe i naœladowaæ wiatr za pomoc¹ g³osu i folii.

5. Zabawa „Zgaduj-zgadula”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom obrazki przedstawiaj¹ce ró¿ne pojazdy i zadaje
zagadki:

Co to jest za pojazd?
– Pod dowództwem kapitana
P³ynie po morzach i oceanach. (statek)

– P³ywa po jeziorze.
Op³yn¹æ œwiat morze!
Stanie, gdy nie dmucha
Na ni¹ wiatr. (¿aglówka)

– Nie jest ptakiem, a ma skrzyd³a.
Mo¿esz siê nim w podró¿ wybraæ. (samolot)

– ChodŸ nóg nie posiada,
Szybko pêdzi szos¹,
Bo go po tej szosie
Cztery ko³a nios¹. (samochód)

Dzieci wyszukuj¹ i demonstruj¹ obrazek stanowi¹cy rozwi¹zanie zagadki.

163

Temat kompleksowy: Chodzimy, skaczemy, biegamy

Cele ogólne:

•

usprawnianie procesów pobudzania i hamowania

•

uwra¿liwianie na przerwê w muzyce

•

rozwijanie umiejêtnoœci odró¿niania i przedstawiania dŸwiêków otoczenia

•

rozwijanie inwencji twórczej oraz umiejêtnoœci dostosowania ruchu do tempa
i charakteru muzyki

•

utrwalanie nazw pojazdów

•

wyd³u¿anie fazy wydechu

•

zapoznanie z podstawowymi pojêciami geometrycznymi

•

wyodrêbnianie kszta³tu z cech przedmiotów i odpowiednie okreœlanie go

•

poznawanie otaczaj¹cego œwiata za pomoc¹ zmys³u dotyku

•

rozwijanie umiejêtnoœci nawi¹zania kontaktu fizycznego.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Szarfy, dwa talerze – papierowy i plastikowy, taœma samoprzylepna, zielona
taœma do metkowania, ciastolina lub plastelina w ró¿nych kolorach.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Koniki”.

Na placu zabaw nauczyciel wyznacza jedn¹ lub dwie stajnie dla koni. Zgodnie
z poleceniem „koniki” wybiegaj¹ ze stajni, biegn¹ k³usem – szybko na palcach,
id¹ stêpa – powoli, z wysokim podnoszeniem kolan, biegn¹ galopem – z odbija-
niem siê kolejno jednej i drugiej nogi, g³oœno – po drewnianym moœcie, cichut-
ko – po piaszczystej drodze. Na sygna³ wracaj¹ do stajni, parskaj¹ zmêczone
(wibracja warg), jedz¹ owies (naœladowanie ¿ucia).

2. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Chodzimy, skaczemy, biegamy”.

Chodzimy, skaczemy, biegamy

Chodzimy, skaczemy, biegamy
Gra muzyczka weso³o, robimy du¿e ko³o
I skaczemy tak, jak skacze pi³eczka,
Bo ta muzyczka to poleczka.

164

W ogrodzie puszczamy latawce,
Nie chcemy siedzieæ na ³awce!
Biegamy szybciutko woko³o,
Wszystkim jest dzisiaj weso³o.

W wózeczku ma³a lala œpi,
Nie wiemy, co siê lali œni.
Chodzimy cicho wokó³ niej,
I ko³ysankê œpiewamy jej.

Nauczyciel ilustruje ruchem treœæ wiersza.

3. Zabawa ortofoniczna „S³oñce wschodzi i zachodzi”.

Nauczyciel mówi dzieciom, ¿e znajduj¹ siê na leœnej polanie. Jest piêkny dzieñ,
co dzieci mog¹ zobrazowaæ, unosz¹c rêce do góry. Staj¹c we wspiêciu na pal-
cach, mówi¹: S³oñce wschodzi coraz wy¿ej, nastêpnie opuszczaj¹ rêce, mówi¹c:
A zachodzi coraz ni¿ej (oddech przed rozpoczêciem obu fraz).

4. Zabawy z szarfami.

Nauczyciel wrêcza dzieciom szarfy w kolorach przez nie preferowanych. W³¹-
cza muzykê do biegania i zachêca dzieci, by dowolnie biega³y z szarfami po sali
tak, jak podpowiada muzyka, podrzuca³y i ³apa³y szarfy. Nastêpnie wykorzy-
stuje szarfy jako przybory do rysowania i malowania. Zachêca dzieci do malo-
wania drzew, kwiatów i domów na pod³odze, na œcianach i w powietrzu.

5. Praca konstrukcyjna „Skacz¹ce ¿abki”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom, w jaki sposób mog¹ przykleiæ do papierowego
talerza zielone metki (trawê), zrobiæ z ciastoliny p³askie kuleczki (¿abki) i po³o-
¿yæ je na trawniku. Nastêpnie prosi o przygotowanie cieniutkich wa³eczków
z ciastoliny i ozdobienie nimi ¿abek. Dekoruje salê pracami. Proponuje dzie-
ciom, by naœladowa³y ruchem skacz¹ce ¿abki.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Du¿e obrêcze, plansze z narysowanym torem jazdy, magnes, samochód umoco-
wany na kapslu, obrazek zebry, kartki, czarne kredki, pi³ka, karta pracy nr 105.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Z wyspy na wyspê”.

165

Nauczyciel uk³ada dwie du¿e obrêcze w dowolnych odleg³oœciach w rzêdzie.
Na has³o: z wyspy na wyspê dzieci przeskakuj¹ z ko³a do ko³a, na has³o: do wody
dzieci biegaj¹ slalomem miêdzy ko³ami.

2. Wykonanie karty pracy nr 105.

Nauczyciel prosi dzieci o wskazanie na rysunku, gdzie schowa³y siê ¿abki i po-
kolorowanie roœlin wodnych. Pyta, o czym nale¿y pamiêtaæ, wybieraj¹c siê na
przeja¿d¿kê ³ódk¹.

3. Konkurs „Wyœcig samochodów”.

Nauczyciel rozdaje dzieciom plansze z torem jazdy, magnes oraz samochód umo-
cowany na kapslu. Zadanie dzieci polega na przesuwaniu samochodu magnesem
pod plansz¹ po torze. Trasê nale¿y przebyæ jak najdok³adniej i jak najszybciej.

4. Zabawa plastyczna „Przejœcie dla pieszych”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom obrazek zebry i zadaje pytanie: Co wspólnego
³¹czy to zwierzê z ruchem drogowym? (nazwa i pasy). Prosi o narysowanie na
kartce przejœcia dla pieszych.

5. Zabawa logopedyczna „Skacz¹ce pi³ki”.

Nauczyciel wyjaœnia, ¿e ka¿de dziecko jest gumow¹ pi³k¹. Dzieci kucaj¹, uda-
j¹c pi³ki, z których zesz³o powietrze. Dmuchaj¹ kilka razy, by „nadmuchaæ pi³-
ki”. Kiedy pi³ki s¹ ju¿ nadmuchane, wstaj¹. Nauczyciel demonstruje odbijanie
pi³ki od pod³ogi. Dzieci naœladuj¹ ruchem skacz¹ce pi³ki. Na has³o wypowia-
daj¹ d³ugo fff, sygnalizuj¹c uchodzenie powietrza z pi³ek, po czym wolno opa-
daj¹, kucaj¹c.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Kroki i kroczki, CD1 – DZ´WIÊKI DALEKIE I BLISKIE, 3 ilustracje do muzy-
ki, instrumenty alternatywne, rysunek sygnalizatora œwietlnego, zielone kredki,
ko³a ró¿nej wielkoœci, papierowe trójk¹ty i kwadraty, opaski na oczy, kreda,
trójk¹t – instrument muzyczny.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Dotykany berek”.

Dzieci biegaj¹ po sali lub ogrodzie przedszkolnym, w biegu staraj¹ siê dotkn¹æ
wskazanych czêœci cia³a innego dziecka. Nauczyciel podaje nazwy czêœci cia³a,
np. dotknij pleców, kolan, rêki itp.

166

2. Praca plastyczna „Sygnalizator œwietlny”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom obrazek z sygnalizatorem œwietlnym. Prosi o po-
kolorowanie tego œwiat³a, przy którym nale¿y przechodziæ przez ulicê.

3. Zagadka s³uchowa „Czyje to kroki?”, CD1 – Kroki i kroczki.

Nauczyciel pokazuje trzy ilustracje przedstawiaj¹ce biegn¹ce dzieci, maszeru-
j¹cych ¿o³nierzy, pani¹ w butach na wysokich obcasach.
Po obejrzeniu ilustracji dzieci s³uchaj¹ nagrañ. Po ka¿dym nagraniu dopaso-
wuj¹ odpowiednie odg³osy kroków do osoby z ilustracji. Podczas kolejnego
s³uchania przedstawiaj¹ te odg³osy za pomoc¹ instrumentów alternatywnych
(pude³ek z ry¿em, torebek foliowych, klocków...). Nastêpnie zgodnie z odtwa-
rzanym odg³osem poruszaj¹ siê w nastêpuj¹cy sposób: maszeruj¹ po ca³ej sali –
naœladuj¹ dzieci biegaj¹ce po liœciach; maszeruj¹ jedno za drugim po obwodzie
ko³a – naœladuj¹ panie na wysokich obcasach; id¹ para za par¹ w wyznaczonym
kierunku – naœladuj¹ id¹cych ¿o³nierzy.

4. Zabawa dydaktyczna „Wska¿ swoje ko³o”.

Dowolna zabawa ko³ami: toczenie, œlizganie itp. Nauczyciel zas³ania dzieciom
oczy (tym, które wyra¿¹ na to zgodê) i prosi o rozpoznawanie kó³ za pomoc¹
dotyku. Nastêpnie zbiera ko³a i podaje dzieciom inne figury z proœb¹ o wskaza-
nie za pomoc¹ dotyku, która z nich jest ko³em. Po odgadniêciu ods³ania dzie-
ciom oczy i prosi o odrysowanie kred¹ na pod³odze swoich kó³. Mo¿na tak¿e
zaprosiæ dzieci na spacer lub bieg (w zale¿noœci od muzyki) po ca³ej sali miê-
dzy ko³ami lub zaproponowaæ przeskakiwanie przez ko³a – ka³u¿e. Papierowe
ko³a w zale¿noœci od pogody pos³u¿¹ dzieciom jako parasole lub wachlarze. Na
dŸwiêk trójk¹ta dzieci odnajduj¹ œlad swojego ko³a, sprawdzaj¹c przez przy³o-
¿enie.

5. Zabawa relaksacyjna „P³ynie rzeczka”.

Dzieci siedz¹ w kole tak, by mog³y wykonywaæ ruchy wskazane w wierszyku
na plecach siedz¹cego z przodu kolegi:
Tu p³ynie rzeczka, (przesuniêcie palcami wzd³u¿ krêgos³upa)
Tu jest k³adeczka. (przesuniêcie palcami w poprzek pleców)
Po k³adeczce id¹ s³onie, (delikatne dotykanie pleców d³oñmi z³o¿onymi w piêœci)
Za nimi biegn¹ konie, (naœladowanie na plecach palcami biegn¹cych koni)
Idzie te¿ po moœcie pani na szpileczkach, (naœladowanie na plecach palcami
dotkniêæ szpilek)
Pada deszczyk, (opukiwanie opuszkami wszystkich palców ca³ych pleców)
Czy Ciê przeszed³ dreszczyk? (delikatny uœcisk w kark kciukiem i palcem wska-
zuj¹cym)
Chêtne dzieci mog¹ naœladowaæ ruchem wymienione aktywnoœci.

167

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – AKOMPANIAMENTY,
kredki, ilustracje przedstawiaj¹ce wodê, kubeczki, pojemniki z wod¹, karta pra-
cy nr 106.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa twórcza „Cieñ”, CD1 – akompaniament do Wi¹zanki tradycyjnych

melodii dzieciêcych.
Jedno dziecko staje w œrodku ko³a i w takt muzyki naœladuje sposób poruszania
siê dowolnym pojazdem lub marsz, bieg, podskoki. Pozosta³e dzieci powtarzaj¹
ruchy kolegi, a w przypadku pojazdu podaj¹ jego nazwê.

2. Rozwi¹zywanie zagadek.

S³u¿y do mycia, s³u¿y do picia,
Bez niej na ziemi nie by³oby ¿ycia. (woda)

Nauczyciel rozmawia z dzieæmi o znaczeniu wody i sposobach jej wykorzystania.
Zachêca do przeprowadzenia badania wody poprzez:
– obserwacjê (okreœlanie koloru, wygl¹du, stanu skupienia)
– w¹chanie (okreœlanie zapachu)
– próbowanie (okreœlanie smaku).
Informuje dzieci, ¿e nie nale¿y piæ nieprzegotowanej wody z kranu, i zapoznaje
je z konsekwencjami takiego zachowania.

3. Wykonanie karty pracy nr 106.

Nauczyciel prosi dzieci, by opowiedzia³y, co przedstawia ilustracja, i wskaza³y,
co jest ciê¿kie, a co lekkie, pokolorowa³y latawiec, doklei³y balonik do sznurka,
który trzyma ch³opiec.

4. Ruch twórczy.

Naœladowanie ruchem czynnoœci, przy których wykonywaniu potrzebna jest
woda (np. myjemy rêce, zêby, pierzemy, pijemy wodê, p³ywamy, podlewamy
kwiaty).

5. Zabawa ruchowa z elementami biegu.

Dzieci rozbiegaj¹ siê. Na has³o: zbieram szyszki przybiegaj¹ i ustawiaj¹ siê przed
osob¹ prowadz¹c¹. Na has³o: rozrzucam szyszki ponownie siê rozbiegaj¹.

168

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Letnia wycieczka, CD1 – AKOMPANIAMANTY, strój z bibu³y dla
leœniczego, szarfy dla ka¿dego dziecka, kostium wiatru.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa bie¿na „PrzejdŸ przez szarfê”.

Zachêcamy dzieci do swobodnego biegu po sali z szarf¹ w rêku. Na sygna³
ka¿de dziecko stara siê prze³o¿yæ przez siebie jak najszybciej szarfê. Zabawê
mo¿na urozmaiciæ, dziel¹c dzieci na grupy wed³ug koloru szarfy.

2. Zabawa rytmiczno-ruchowa „B³yskawica – grzmot”.

Pada deszczyk, pada deszczyk, (dzieci naœladuj¹ padaj¹cy deszcz)
Wieje wiatr, (dzieci naœladuj¹ wiatr)
B³yskawica, grzmot, (na s³owo „b³yskawica” – klaœniêcie, „grzmot” – tupniêcie)
Ale potem wyjdzie piêkna têcza. (dzieci rozk³adaj¹ rêce, poruszaj¹c paluszkami)

3. Wys³uchanie wiersza L. J. Kerna „Piotruœ i powietrze”.

Nauczyciel przebiera siê za wiatr i recytuje fragment wiersza:

Piotruœ i powietrze

W miastach uderzam o domów mury,
w górze na niebie rozpêdzam chmury,
na morzu bia³e spostrzegam ¿agle,
wiêc mocno dmucham w te ¿agle nagle.
(...) Poruszam liœcie na wszystkich drzewach,
czasami gwi¿d¿ê œwiszczê i œpiewam.

Prosi dzieci o odgadniêcie, co to jest:

Nigdzie nie postojê.
Czy znasz imiê moje? (wiatr)

Nastêpnie proponuje dzieciom, by wcieli³y siê w postaæ wiatru i przedstawi³y
ruchem ró¿n¹ si³ê wiatru.

4. Zabawa „Czaty”.

Dzieci stoj¹ w gromadce po jednej stronie sali, a nauczyciel stoi do nich ty³em
po drugiej stronie sali. Dzieci id¹ cicho na palcach, gdy nauczyciel odwróci siê
do nich twarz¹, przyjmuj¹ pozycjê w klêku podpartym.

5. Nauka wyliczanki, np. ,,Pa³ka, zapa³ka – dwa kije, kto siê nie schowa, ten kryje”.

Zabawa w chowanego z wykorzystaniem wyliczanki.

169

6. Zabawa ruchowa „Raz, dwa, trzy, leœniczy patrzy”, CD1 – Letnia wycieczka.

Zabawa przebiega podobnie do popularnej zabawy „Raz, dwa, trzy, Baba-Jaga
patrzy”, z tym ¿e rolê Baby-Jagi przejmuje stra¿nik lasu, czyli leœniczy, a dzieci
poruszaj¹ siê w takt muzyki. Sygna³em do zatrzymania ruchu jest wy³¹czenie
nagrania. Wtedy leœniczy sprawdza, czy ¿adne dziecko siê nie poruszy³o. Wy-
grywaj¹ dzieci, którym uda siê dotrzeæ do tajemniczej jaskini w œrodku lasu
(wyznaczonego wczeœniej miejsca w sali).

NOTATKI

170

Modu³ 12 – dodatkowy

Temat: „Zdrowym byæ”

Temat kompleksowy: Co jemy

Cele ogólne:

•

wypowiadanie za pomoc¹ form plastycznych w³asnych prze¿yæ i myœli

•

ukazanie zale¿noœci pomiêdzy od¿ywianiem i zdrowiem (warzywa i owoce –
Ÿród³a witamin)

•

wzbogacenie s³ownika o wyrazy: witaminy, zdrowie, jarzyny

•

zapoznanie ze „skarbami” zdrowia: owocami i warzywami (na podstawie po-
kazu i rozmowy), nazywanie ich i okreœlanie, dlaczego s³u¿¹ zdrowiu

•

zachêcanie do zdrowego od¿ywiania

•

rozró¿nianie i nazywanie popularnych letnich owoców (jab³ka, jagody, czere-
œnie, maliny, truskawki, porzeczki)

•

zachêcanie do spo¿ywania owoców

•

wyrabianie u dzieci zmys³u smaku i dotyku

•

kszta³towanie nawyku odpowiedniego pos³ugiwania siê ³y¿k¹, serwetk¹

•

kszta³towanie nawyku dbania o czystoœæ osobist¹ i ³ad w otoczeniu

•

rozwijanie umiejêtnoœci dostosowania ruchu do tempa, charakteru i pozamu-
zycznej treœci utworu

•

ró¿nicowanie muzyki weso³ej i smutnej.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Emblematy owoców do przypiêcia, bia³e serwetki bibu³owe, pêdzle, farby akwa-
rele, pociête obrazki warzyw i owoców.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Tañcz¹ce owoce”.

Dzieci z przypiêtymi emblematami przedstawiaj¹cymi znane im owoce masze-
ruj¹ po sali w ró¿nych kierunkach. Na umówione has³o szybko dobieraj¹ siê

171

parami zgodnie z emblematami (truskawki – truskawki, jagody – jagody itd.)
i tañcz¹ w kó³eczkach.

2. Zabawa „Z³ó¿ obrazek”.

Sk³adanie w ca³oœæ obrazków warzyw i owoców pociêtych na czêœci.

3. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Wiem, co jem”.

Wiem, co jem

Chcesz skakaæ jak zaj¹czki?
– WeŸ marchewkê do r¹czki.

Chcesz mieæ bia³e z¹bki jak wiewióreczka?
– Jedz codziennie jogurty i pij du¿o mleczka.

Chcesz byæ jak niedŸwiedŸ wielki?
– Jedz miód, ryby, a nie s³odkie wafelki.

Wiem, co jem, wiem to sama,
Bo nauczy³a mnie mama.

Rozmowa na temat treœci wiersza i uœwiadomienie dzieciom znaczenia w³aœci-
wego od¿ywiania.

4. Zabawa logopedyczna „Jemy owoce”.

Nauczyciel wymienia kolejno czynnoœci, a dzieci pokazuj¹ jêzykiem:
Myjemy owoce pod wod¹ (szeroko otwarta buzia, oblizujemy wargi dooko³a).
Obieramy owoce no¿em (górne zêby ustawiamy na dolnej wardze, skrobiemy
wargê).
Kroimy owoce (wyraŸnie wymawiamy: ciach, ciach, ciach).
W¹chamy owoce (usta zamkniête, wdychamy powietrze nosem, wydychamy us-
tami).
Zjadamy owoce (mlaskamy œrodkiem jêzyka, naœladujemy buzi¹ ¿ucie).
Owoce bardzo nam smakowa³y (cmokamy wargami).

5. Praca plastyczna „Projektowanie serwetek”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom bia³e bibu³owe serwetki. Proponuje malowanie
farbami za pomoc¹ pêdzla na bibu³kowej serwetce. Zwraca uwagê, ¿e na ser-
wetce powsta³y zupe³nie nowe obrazki za spraw¹ rozp³ywaj¹cych siê na bibule
konturów. Pyta, co przedstawiaj¹, a po wysuszeniu ozdabia serwetkami k¹cik
kucharski.

172

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – AKOMPANIAMENTY, ob-
razki sytuacyjne, opakowania i obrazki produktów spo¿ywczych, modele owo-
ców i warzyw, talerzyki, ró¿ne owoce, opaski na oczy, pojemnik z otworem.

Proponowane dzia³ania:

1. Pogadanka na temat „Uczymy siê zdrowo od¿ywiaæ” na podstawie obraz-

ków sytuacyjnych.
Zapoznanie dzieci z podstawowymi zasadami higieny, od¿ywiania i zdrowego
trybu ¿ycia.

2. Zabawa z elementami æwiczeñ s³uchowych „Wylosowa³em, to powiem”, CD1

– Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych.
Rozmowa z dzieæmi na temat zdrowego od¿ywiania oraz weso³ej i smutnej
muzyki. W trakcie s³uchania nauczyciel zaprasza dzieci do zabawy: na œrodku
sali ustawia 2–3 stoliki, na których s¹ opakowania po ró¿nych produktach, ob-
razki przedstawiaj¹ce ¿ywnoœæ, modele owoców i warzyw. Podczas I melodii
(weso³ej) dzieci maszeruj¹ naoko³o stolików i przygl¹daj¹ siê zgromadzonym
rekwizytom. W trakcie II (smutnej) podchodz¹ do stolika i losuj¹ jeden produkt
(owoc, obrazek przedstawiaj¹cy coœ do jedzenia). Nastêpnie siadaj¹ i okreœlaj¹,
czy jest on zdrowy, czy szkodliwy dla naszego organizmu. Zabawê powtarza-
my kilka razy, dzieci za ka¿dym razem bior¹ ze stolika inne opakowania.

3. Zabawy logopedyczne æwicz¹ce miêœnie warg.

– „Nic nie powiem” – mocne zaciskanie rozci¹gniêtych warg.
– „Uœmiech do zdjêcia” – maksymalne oddalanie k¹cików ust od siebie i poka-
zywanie zêbów.
– „Smutny i weso³y pajac” – naœladowanie miny weso³ego i smutnego pajaca.
– „Baloniki” – nadymanie policzków. Na has³o: balon pêk³ – dzieci przek³u-
waj¹ palcami balonik (mocne rozwarcie warg).
– „Usta zagl¹daj¹ do brzucha” – wci¹ganie ust w g³¹b jamy ustnej.

4. Rozpoznawanie i opisywanie owoców za pomoc¹ zmys³u dotyku i wzroku.

Nauczyciel mówi np.: To jest truskawka. Truskawka jest miêkka, s³odka, doj-
rza³a jest czerwona. To s¹ jagody. S¹ drobne, czarne, s³odkie, maluj¹ usta, buziê
i zêby itp. Nastêpnie dzieci kolejno podchodz¹ do specjalnie przygotowanej
skrzynki z wyciêtym otworem, wewn¹trz której znajduj¹ siê ró¿ne owoce,
i ostro¿nie za pomoc¹ dotyku rozpoznaj¹ je.

173

5. Zabawa badawcza „Owoce”.

Nauczyciel rozk³ada na talerzyku wybrane owoce pokrojone w ósemkê i kost-
kê. Dzieci czêstuj¹ siê i nazywaj¹ owoc, którego spróbowa³y.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Papierowe serwetki, kartki z³o¿one na pó³ z narysowan¹ po³ow¹ dowolnego
owocu, farby, talerzyki, kubeczki, karta pracy nr 107.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawy oddechowe z serwetkami.

Dmuchanie na ró¿ne sposoby: zdmuchiwanie z powierzchni, przesuwanie na
okreœlon¹ odleg³oœæ, utrzymywanie jak najd³u¿ej w powietrzu, w takim samym
odchyleniu itp.

2. Dekalkomania „Owoce”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom z³o¿on¹ na pó³ kartkê z narysowan¹ po³ow¹ do-
wolnego owocu. Dzieci maluj¹ tê po³owê (np. jab³ka), a nastêpnie sk³adaj¹ kartkê
(pomagamy dzieciom mniej sprawnym w z³o¿eniu) i przyciskaj¹. Po roz³o¿eniu
kartki dzieci zobacz¹ ca³y owoc.

3. Zapoznanie z fragmentem wiersza M. Lewickiej „Letni bal u lalek”.

Letni bal u lalek

Piêæ serdecznych kole¿anek
urz¹dzi³o bal u lalek.
Sok, herbata, nawet kawa,
ciastka, torty – ej, zabawa
lepsza ni¿ bal w karnawale!

Nikt siê tu nie nudzi wcale!
Jest muzyka – magnetofon,
wo³a Ania przez mikrofon:
„Letni bal ju¿ zacz¹æ czas,
zapraszamy wiêc do nas
wszystkich mi³ych, wa¿nych goœci
Do zabawy i radoœci!”

174

Paulina z misiem z³otym
miesza soki i kompoty,
a Dorota ciasta kroi:
„Komu deser, drodzy moi?”.

Piosenkark¹ jest Kamila,
œpiewem wszystkim czas umila.
A Krysieñka – blondyneczka
parzy kawê ju¿ w szklaneczkach. (…)

Nauczyciel pyta dzieci, które z produktów podawanych goœciom na balu by³y
zdrowe, a które nie. Wymienia kolejno produkty, a dzieci odpowiadaj¹ tak lub
nie. Prosi, by zaproponowa³y zdrowe produkty, które mog¹ wejœæ w sk³ad menu
letniego balu (zapisujemy propozycje dzieci).

4. Letni bal dla lalek.

Przygotowujemy poczêstunek dla uczestników, wybieraj¹c produkty ze sporz¹-
dzonej listy (owoce i warzywa, soki, woda).

5. Wykonanie karty pracy nr 107.

Nauczyciel nazywa przedstawione na rysunku owoce i pyta, które z nich rosn¹
w lesie. Proponuje dorysowanie jagód na krzaczku i naklejenie ma³ego krzacz-
ka obok du¿ego.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Melodia ludowa Hej, tam pod lasem, CD1 – WESO£E PL¥SY, tarcze gimna-
styczne, warzywa, deska, miseczki, talerzyki, ³y¿ki, serwetki.

Proponowane dzia³ania:

1. Taniec integracyjny „Zdrowa sa³atka”, CD1 Hej, tam pod lasem.

Nauczyciel wrêcza dzieciom tarcze gimnastyczne, które podczas I czêœci utwo-
ru symbolizuj¹ tarkê do warzyw. Dzieci w takt muzyki naœladuj¹ œcieranie wa-
rzyw na tarce. Podczas czêœci II tarcze zastêpuj¹ deskê do krojenia – dzieci
naœladuj¹ krojenie warzyw (uderzaj¹ w tarczê brzegiem wyprostowanej d³oni).
Przy powtórzeniu czêœci I tarcze symbolizuj¹ miskê, w której znajduj¹ siê po-
krojone warzywa – dzieci naœladuj¹ czynnoœæ solenia warzyw. Przy powtórze-
niu czêœci II tarcze nadal symbolizuj¹ miski – dzieci mieszaj¹ warzywa wyima-
ginowan¹ ³y¿k¹. Po zakoñczeniu tañca „próbujemy sa³atkê”.

175

2. Praca z obrazkiem „Warzywa i owoce”.

Nauczyciel rozmawia z dzieæmi na temat owoców i warzyw, ukierunkowuj¹c
pytaniami pomocniczymi:
– Czy warzywa i owoce s¹ wa¿ne dla naszego zdrowia?
– Do kogo idziemy, kiedy siê Ÿle czujemy?
– Jakie produkty nale¿y jeœæ, by organizm by³ zdrowy?

3. Zabawa „Co jest w koszu?”.

Dzieci nazywaj¹ produkty i dziel¹ je na dwie grupy – owoce, warzywa.
– Co to s¹ nowalijki? (wyjaœniamy pojêcia)
– Dlaczego nale¿y jeœæ warzywa i owoce? (wyjaœniamy pojêcia witaminy, sk³ad-
niki od¿ywcze)
– Co nale¿y zrobiæ przed ich zjedzeniem?

4. Wys³uchanie wiersza J. Papuziñskiej „Ju¿ siê jesieñ...”.

Ju¿ siê jesieñ...

Ju¿ siê jesieñ rozminê³a z latem,
Przysz³a pora na kolacje pstrokate.
Synowie i córki!
Siekajcie ogórki,
selery i pory,
marchew, pomidory
w drobniusieñk¹ kratkê.
Zrobimy sa³atkê.

Nauczyciel wyjaœnia niezrozumia³e s³owa: pstrokate, drobniusieñka, rozmin¹æ
siê. Uœwiadamia dzieciom, dlaczego warzywa s¹ niezbêdne w codziennym ja-
d³ospisie, dlaczego zapobiegaj¹ chorobom.

5. Wykonanie sa³atki.

Nauczyciel wystawia w miseczkach pokrojone warzywa. Prosi dzieci o pomoc
przy na³o¿eniu i wymieszaniu warzyw. Przed przyst¹pieniem do pracy dzieci
dok³adnie myj¹ rêce. Chêtne mog¹ nazwaæ podane warzywa. Nauczyciel nak³a-
da sa³atkê na talerzyki i zaprasza dzieci do degustacji.

176

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

CD z dowoln¹ muzyk¹, mazaki, kartki, ró¿ne owoce i warzywa, deska do kro-
jenia, no¿e, wyka³aczki, talerzyki, mro¿one owoce, maœlanka, mikser, szklanki,
plastikowe pojemniki z wod¹ z cukrem, sol¹, sokiem z cytryny, s³omki, obrazki
warzyw i owoców, dwie du¿e obrêcze, papierowe talerze, pokrojone w plastry
wybrane owoce i warzywa, karta pracy nr 108.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa dydaktyczna „Owoce i warzywa”.

Nauczyciel rozk³ada na pod³odze (obrazkiem w dó³) ilustracje warzyw i owo-
ców oraz dwie obrêcze symbolizuj¹ce owoce i warzywa. Dzieci poruszaj¹ siê
po sali przy dŸwiêkach muzyki. Podczas przerwy w muzyce dzieci podnosz¹
jeden obrazek i po rozpoznaniu wk³adaj¹ do w³aœciwej obrêczy. Nauczyciel
przypomina o zachowaniu zasad higieny przed spo¿yciem owoców i warzyw.
Prosi dzieci, by okreœli³y, które z tych produktów wystarczy umyæ przed spo¿y-
ciem, a które nale¿y jeszcze obraæ.

2. Wspólne przygotowanie owocowych niespodzianek – prace w zespo³ach.

,,Owocowe szasz³yki” – œliwka, marchew, papryka, winogrona, ser ¿ó³ty
,,Owocowy koktajl” – maœlanka, mro¿one owoce
Smacznego!

3. Wykonanie karty pracy nr 108.

Nauczyciel pyta dzieci, jakie owoce s¹ na rysunku i co zawsze nale¿y zrobiæ
przed zjedzeniem owoców. Proponuje dzieciom, by ozdobi³y miskê wed³ug w³a-
snego pomys³u.

4. Zabawy badawcze z sol¹, cukrem, wod¹, cytryn¹.

Rozpoznawanie i nazywanie produktów za pomoc¹ smaku. Nape³niamy plasti-
kowe pojemniki wod¹ z rozpuszczonym cukrem, sol¹ i sokiem cytryny. Dzieci
losowo wybieraj¹ pojemnik i pij¹c przez s³omkê, okreœlaj¹ smak: s³odki, s³ony,
kwaœny.

5. Praca plastyczna „Zdrowa ¿ywnoœæ”.

Dzieci uk³adaj¹ z pokrojonych w plastry owoców i warzyw kompozycje na
papierowych talerzach. Prace eksponujemy w k¹ciku przyrody i zapraszamy
dzieci z innych grup do zapoznania siê ze zdrowymi produktami.

177

Temat kompleksowy: Ruch to zdrowie

Cele ogólne:

•

doskonalenie sprawnoœci ruchowej

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê w takt muzyki

•

uwra¿liwienie na muzykê p³ynn¹ i skoczn¹

•

uwra¿liwianie na zmiany tempa i dynamiki

•

podkreœlanie roli ruchu i powietrza jako stymulatorów prawid³owego rozwoju

•

zwrócenie uwagi na ubieranie siê odpowiednio do pogody i aktualnej pory
roku

•

organizowanie zabaw i æwiczeñ ruchowych na powietrzu

•

zachêcanie do czêstego przebywania na powietrzu o ka¿dej porze roku

•

zachêcanie do wszelkich zabaw zwi¹zanych z ruchem

•

organizowanie zajêæ z wykorzystaniem ró¿norodnych form zabaw i æwiczeñ

•

usprawnianie narz¹dów artykulacyjnych

•

utrwalanie znajomoœci liczby 2 i 3

•

przeliczanie do 2 i 3 na podstawie nazwy liczby

•

æwiczenie miêœni narz¹dów mowy przy powtarzaniu g³osek: pi, kle

•

kszta³towanie prawid³owego toru oddechowego

•

kszta³towanie umiejêtnoœci wyraŸnego mówienia

•

doskonalenie sprawnoœci manualnej

•

doskonalenie umiejêtnoœci wyró¿nienia jednego elementu spoœród wielu po-
dobnych

•

utrwalanie pojêæ: du¿y, ma³y

•

kszta³towanie umiejêtnoœci porównywania wielkoœci

•

stosowanie rzeczowników w liczbie pojedynczej i mnogiej na przyk³adzie s³owa
pszczo³a.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – AKOMPANIAMENTY,
kredki, patyk do rysowania na ziemi, opaski na g³owê z rysunkami bocianów
i jaskó³ek, kolorowe skakanki, karta pracy nr 109.

178

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa relaksacyjna w ogrodzie przedszkolnym.

Dzieci wybieraj¹ sobie wygodne miejsce i staj¹ z zamkniêtymi oczami. Na-
uczyciel prosi, by wykona³y trzy spokojne wdechy i wydechy: wdech nosem,
wydech ustami. Nastêpnie dzieci otwieraj¹ oczy i uœmiechaj¹ siê do siebie i do
otaczaj¹cej przyrody.

2. Areobik „Wakacyjna rozruszanka nad wod¹”, akompaniament do Wi¹zanki

tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – czêœæ I (do dwóch pierwszych me-
lodii – nuty przewodnik cz. I, s. 81, 82).
Nauczyciel przypomina piosenki: Jad¹, jad¹ misie i ko³ysankê Ju¿ ksiê¿yc zgas³.
Dzieci maj¹ wyobraziæ sobie, ¿e æwiczenia wykonuj¹ w wodzie.
Dzieci stoj¹ w rozsypce przodem do nauczyciela i naœladuj¹ jego ruchy (nale¿y
kilka razy przeæwiczyæ ka¿de æwiczenie i dopiero po³¹czyæ je w uk³ad).
Melodia I:
takty 1–8: osiem kroków w miejscu, rêce opuszczone wzd³u¿ cia³a (marsz po
wodzie);
takty 9–17: nogi z³¹czone, rêce roz³o¿one na boki. Na ka¿de raz w takcie kla-
œniêcie nad g³ow¹, na dwa rozstawienie r¹k w bok („nauka p³ywania”)
Melodia II:
takty 1–8: zataczanie kó³ rêkami („nauka p³ywania” – wolne, obszerne ruchy
ramion – trwaj¹ce przez 2 takty);
takty 9–16: obroty biodrami w praw¹ stronê, rêce pod boki;
takty 9–16 (powtórzenie melodii): ten sam ruch w lew¹ stronê.

3. Zabawa dydaktyczna „Spiesz siê do gniazda” wed³ug Z. Bogdanowicz.

Nauczyciel rysuje na placu zabaw ko³a w odleg³oœci 2 metrów (dla po³owy
dzieci). Do ka¿dego ko³a wchodzi dwoje dzieci. Nauczyciel wyjaœnia zasady
zabawy: dzieci odgrywaj¹ rolê ptaków: bocianów i jaskó³ek. Na has³o: fruwaj¹
bociany (lub jaskó³ki) biegaj¹ wszystkie dzieci, które maj¹ opaski z tymi ptaka-
mi. Na has³o: do gniazd ptaki zgodnie z ustalon¹ zasad¹ wbiegaj¹ po dwa do
gniazd. Jeœli do gniazda wfrunie dziecko jako trzeci ptak, musi szukaæ sobie
innego wolnego gniazda. Zabawê powtarzamy, zmieniaj¹c zasadê: do gniazda
mog¹ wfrun¹æ trzy ptaki (zmniejszamy jednoczeœnie liczbê gniazd).

4. Wykonanie karty pracy nr 109.

Nauczyciel zwraca uwagê, ¿e dziewczynki maj¹ spódniczki takiego samego
koloru jak skakanki, a trzecia dziewczynka nie ma skakanki. Zachêca do nary-
sowania skakanki w kolorze jej spódniczki. Prosi o nazwanie tych kolorów i po-
³¹czenie liniami w pary dziewczynek i skakanek, które pasuj¹ do siebie.

179

5. Zabawy ze skakankami.

Ogl¹danie ró¿nych skakanek: porównywanie ich d³ugoœci i kolorów. Wyszuki-
wanie skakanek w kolorach: ¿ó³tym, czerwonym, zielonym i niebieskim. Prze-
liczanie, ile jest skakanek. Próby nauki skakania obunó¿ przez skakankê.

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Pi³ki, niebieska i ¿ó³ta farba plakatowa, kartony, obrazki owadów wyciête z cza-
sopism przyrodniczych, klej, karta pracy nr 110.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa ruchowa „Unikaj pi³ki”.

Nauczyciel wyznacza teren zabawy i prosi dzieci, by stanê³y na nim nierucho-
mo. Toczy w ich stronê kilka pi³ek. Dzieci rozbiegaj¹ siê w ró¿ne strony w celu
unikniêcia zderzenia z pi³kami. Dziecko, które zderzy siê z pi³k¹, odchodzi na
chwilê z zabawy.

2. Wys³uchanie wiersza A. Rumiñskiej „Sport to zdrowie”.

Sport to zdrowie

Umiem ju¿ jeŸdziæ na rowerze,
W pi³kê graæ i skakaæ.

Umiem ju¿ p³ywaæ jak ¿aba,
I naœladowaæ ptaka.

Ka¿dy powie: sport to zdrowie,
Ale pamiêtajcie, kochani,
Æwiczcie razem z rodzicami!

Nauczyciel omawia treœæ wiersza, podkreœlaj¹c rolê ruchu i uprawiania sportu
dla zdrowia. Pyta dzieci:
– Jakie sporty s¹ wymienione w wierszu? (proponuje naœladowanie ruchem)
– Jakie s¹ wasze ulubione zabawy ruchowe?
– W jakie zabawy bawicie siê razem z rodzicami?

3. Zabawa plastyczna „W ogrodzie”.

Nauczyciel proponuje namalowanie trawy przy u¿yciu barwy niebieskiej i ¿ó³-
tej. Omawia prace, zwraca uwagê na ró¿ne odcienie zieleni. Prezentuje paletê

180

barw z uwzglêdnieniem ró¿nego stopnia ich nasycenia. Po wysuszeniu prac
dzieci naklejaj¹ obrazki ró¿nych owadów wyciête z czasopism przyrodniczych.

4. S³uchanie wiersza H. Zdzitowieckiej „Na pla¿y”.

Na pla¿y

Weso³o jest dzieciom
na piaszczystej pla¿y.
Smaga wiatr od morza,
s³oñce z nieba pra¿y.

Weso³o jest dzieciom,
radosne ich minki.
Przyjecha³y bia³e,
odjad¹ „Murzynki”.

Dzieci naœladuj¹ ruchem zabawy, w jakie mo¿na siê bawiæ na pla¿y.

5. Wykonanie karty pracy nr 110.

Nauczyciel omawia obrazek. Prosi dzieci, by naklei³y muszelki pod przedmio-
tami u¿ywanymi do p³ywania. Zachêca do pokolorowania kó³ka.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Kredki, bia³a bibu³a, klej, rolki po papierze toaletowym, ¿ó³ta i czarna krepina,
czarny papier kolorowy, drucik dobrze wyginaj¹cy siê, taœma samoprzylepna,
sylwety czterech pszczó³ek ró¿nej wielkoœci, obrazki zwierz¹t i owadów.

Proponowane dzia³ania:

1. Wys³uchanie opowieœci „Jak Wiercipiêtek poznawa³ owady” na podstawie

opowiadania M. Galicy (w: Antologia literatury...).
Nauczyciel zapoznaje dzieci z postaci¹ Wiercipiêtka, a nastêpnie pyta:
– Kim jest Wiercipiêtek?
– Jakie owady spotka³ na podwórku?
– Jakie jeszcze znacie owady?
– O jakiej porze roku pojawiaj¹ siê owady?
Proponuje dzieciom naœladowanie ruchem fruwaj¹cych owadów.

2. Praca plastyczno-konstrukcyjna „Pszczó³ka”.

Nauczyciel przygotowuje z dzieæmi poszczególne czêœci pszczo³y: odw³ok z rol-

181

ki, g³owê uformowan¹ z ¿ó³tej krepiny, czu³ka – druciki owiniête czarn¹ kre-
pin¹ i skrzyde³ka wyciête z bibu³y. Pomaga dzieciom z³o¿yæ poszczególne
elementy w ca³oœæ, mocuj¹c je taœm¹ samoprzylepn¹. Gotowe pszczó³ki zawie-
sza na nitkach wysoko w sali. Dzieci bêd¹ mog³y bawiæ siê z nimi w zabawy
oddechowe (dmuchanie w kierunku pszczó³ek z ró¿nym natê¿eniem).

3. Zabawa ortofoniczna „Naœladowanie odg³osów”.

Jedzie poci¹g – fu, fu, fu
Tr¹bka tr¹bi – tu, tu, tu
A bêbenek – bum, bum, bum
Na to ¿abki – kum, kum, kum
Konik cz³apie – cz³ap, cz³ap, cz³ap
Woda z kranu – kap, kap, kap
Komar bzyczy – bzy, bzy, bzy
A w¹¿ syczy – ssssss
Konik polny – cyk, cyk, cyk
Baran beczy – be, be, be
A owieczki – me, me, me.

Nauczyciel pokazuje dzieciom obrazek zwierz¹tka, którego odg³os naœladuj¹.

4. Spacer „Wska¿ owady”.

Dzieci obserwuj¹ napotkane na spacerze owady. Szukaj¹ owadów, które wi-
dzia³ Wiercipiêtek.

5. Zabawa matematyczna „Jaka pszczó³ka”.

Nauczyciel przypina na tablicy dwie identyczne kolorystycznie sylwety psz-
czó³ek. Wskazuj¹c pszczó³ki dzieciom, mówi: To jest du¿a pszczó³ka, a to jest
ma³a. Ile jest pszczó³ek?
Nastêpnie przypina trzeci¹, jeszcze mniejsz¹ pszczó³kê, i mówi: Ta pszczó³ka
jest mniejsza od tamtych dwóch. Na koniec przypina czwart¹, najmniejsz¹,
mówi¹c: Ta pszczó³ka jest najmniejsza. Powtarza, pokazuj¹c poszczególne syl-
wety na tablicy: du¿a, ma³a, mniejsza, najmniejsza.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – AKOMPANIAMENTY, sza-
ry papier, kreda, zielone skakanki, zielone woreczki gimnastyczne, szarfy
w 4 kolorach, linki, obrêcze.

182

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa badawcza „Badanie faktury kory”.

Dzieci na spacerze w ogrodzie lub pobliskim parku poznaj¹ korê wybranego
drzewa za pomoc¹ zmys³ów (wêch, dotyk, wzrok) i odpowiadaj¹ na pytanie,
jaka jest kora.
Nauczyciel wrêcza dzieciom szary papier i kredê i proponuje, by po³o¿y³y kart-
kê na korze drzewa i spróbowa³y j¹ delikatnie zarysowaæ. Nastêpnie wspólnie z
dzieæmi uk³ada drzewo: z kartek z faktur¹ kory dzieci uk³adaj¹ pieñ (nak³adanie
na narysowany wzór), z zielonych skakanek konary, a z zielonych woreczków
liœcie.

2. Zabawa „¯abki”.

Dzieci (te, które potrafi¹) robi¹ baloniki z obu lub jednego policzka. Mocno zaci-
skaj¹ usta, lekko uderzaj¹c palcami w policzki, wyciskaj¹ porcjami powietrze.

3. Areobik „Wakacyjna rozruszanka nad wod¹”, akompaniament do Wi¹zanki

tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – czêœæ II (opracowanie ruchu do
melodii Posz³o dziewczê po ziele).
Przed opracowaniem ostatniej melodii nauczyciel œpiewa z dzieæmi piosenkê
Posz³o dziewczê po ziele, aby przypomnieæ charakter utworu, jego zmieniaj¹ce
siê tempo i artykulacjê (muzyka p³ynna i skoczna).
Melodia III:
takty 1–4: naprzemienne wymachy r¹k w górê i w dó³ (dwie zmiany w takcie);
takty 5–6: na ka¿de raz w takcie sk³on w dó³ (dotkniêcie „wody” czubkami
palców), na dwa wyprost;
takty 7–8: 8 podskoków obunó¿ w przód, rêce wzd³u¿ cia³a lub pod boki;
takty 9–10: ten sam ruch do ty³u.

4. Zabawa ruchowa „Skryj siê, ¿abko, w wodzie”.

Nauczyciel uk³ada z szarf (czerwonej, zielonej, ¿ó³tej i niebieskiej) cztery sta-
wy. Zak³ada dzieciom szarfy w takich samych kolorach i wyznacza jedno dziecko,
które bêdzie bocianem. „¯abki” spaceruj¹ na czworaka obok stawów. Na sy-
gna³ – podniesienie szarfy okreœlonego koloru w górê, „¿abki” skokami ucie-
kaj¹ do swojego stawu, gdzie bêd¹ bezpieczne. „Bocian” skacze na jednej no-
dze, dotkniête dziecko zostaje bocianem.

5. Zabawa skoczna „Wyszywanie”.

Nauczyciel rozk³ada linê, a po obu jej stronach obrêcze. Dzieci stoj¹ w rzêdzie
przed lin¹. Na sygna³ poruszaj¹ siê w ustalonej kolejnoœci skokami obunó¿,
przeskakuj¹c z jednej strony liny na drug¹.

183

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – AKOMPANIAMENTY, pa-
tyki do rysowania na ziemi, parasole lub sto³y w sali, polne kwiaty, d³ugie trawy.

Proponowane dzia³ania:

1. Utrwalenie areobiku „Wakacyjna rozruszanka nad wod¹”, CD1 – akom-

paniament do Wi¹zanki tradycyjnych melodii dzieciêcych.
Zachêcamy dzieci, by wykona³y areobik do ca³ej wi¹zanki (scenariusze s. 178
i s. 182).

2. Zabawa naœladowcza „Zabawy sportowe”.

Dzieci naœladuj¹ ruchem gesty i czynnoœci pokazywane przez nauczyciela.

3. Zabawa „¯abki”.

Dzieci s¹ ustawione w trójki (jedno jest rodzicem, dwoje dzieæmi). „Rodzic”
ustala imiona dzieci (mog¹ byæ ich w³asne). „Rodzic” odpoczywa pod grzyb-
kiem (rozstawionym parasolem) lub pod sto³em, a dzieci-¿abki id¹ na spacer.
Po trzykrotnym zapukaniu przez nauczyciela w grzybek „rodzic” wo³a swoje
dzieci. Wywo³ane dziecko skacze do swojego grzybka i ostro¿nie chowa siê
pod jego „kapeluszem”.

4. Ilustrowanie ruchem utworu M. Terlikowskiej „Lato, Lato, co ty na to”.

Nauczyciel wyznacza dzieci do roli lata, ch³opca, dziewczynki, dzieci. Czyta
utwór, a dzieci naœladuj¹ ruchy ch³opca czy dziewczynki.

Lato, Lato, co ty na to

Jestem Lato, ciep³e Lato,
z malowanym koszem,
a w tym koszu dobre rzeczy
w darze wam przynoszê.
Poziomkami was czêstujê,
miodem i agrestem.
Sztuk te¿ uczê rozmaitych,
bo od tego jestem.

Wiêc mnie naucz p³ywaæ, Lato,
bardzo wdziêczny bêdê za to.

Lato, Lato, co ty na to?

184

Wodê w rzekach ci ogrzejê,
na to mo¿esz liczyæ.
Lecz pamiêtaj: kto chce p³ywaæ,
musi pilnie æwiczyæ.
Nie wyp³ywaj sam daleko,
bo woda zdradliwa.
B¹dŸ odwa¿ny, lecz ostro¿ny –
wtedy bêdziesz p³ywa³.
A mnie naucz jagód szukaæ,
bo to trudna sztuka.

Lato, Lato, co ty na to?

Wstawaj raniutko, nigdy siê nie leñ.
W lesie uwa¿nie rozgarniaj zieleñ.
Szukaj polanek sk¹panych w s³oñcu,
a pe³en dzbanek uzbierasz w koñcu. (...)

Nauczyciel pyta dzieci:
– Jakie owoce nam daje lato?
– W jakie zabawy ruchowe mo¿na siê bawiæ latem?
– Co mo¿na jeszcze robiæ latem?
– Za co lubimy lato?

5. Zabawa „Taniec rusa³ek” przy muzyce powa¿nej.

Dzieci w wiankach na g³owie (uplecionych przez nauczyciela) maj¹ wyobraziæ
sobie taniec w wodzie. Chêtne dzieci mog¹ podj¹æ próby samodzielnego plecie-
nia wianków z d³ugich traw i polnych kwiatów.

185

Temat kompleksowy: Bezpieczne zabawy

Cele ogólne:

•

utrwalanie zasad bezpiecznego poruszania siê po drodze

•

rozwijanie umiejêtnoœci reagowania ruchem na muzykê i polecenia nauczyciela

•

rozwijanie poczucia rytmu

•

doskonalenie aparaty ruchowego

•

rozwijanie umiejêtnoœci poruszania siê po sali ze zmian¹ ustawieñ

•

rozwijanie aparatu g³osowego

•

okreœlanie trzech rodzajów dynamiki: cicho – œrednio – g³oœno, wraz z ich
stopniowymi zmianami

•

rozwijanie umiejêtnoœci i nawyków poruszania siê w pobli¿u jezdni

•

obserwowanie ruchu drogowego

•

odkreœlenie koniecznoœci przestrzegania zasad bezpieczeñstwa w zabawach

•

prowadzenie zabaw usprawniaj¹cych narz¹dy artykulacyjne

•

sprawnianie pracy obu pó³kul mózgowych poprzez stosowanie ruchów na-
przemiennych

•

zapoznanie dzieci z podstawowymi elementami ruchu drogowego

•

uwra¿liwianie dzieci na bezpieczne i kulturalne uczestnictwo w ruchu drogowym

•

nabywanie umiejêtnoœci bezpiecznego poruszania siê po drogach i ulicach oraz
bezpiecznego zachowania siê w ró¿nych sytuacjach, wzywanie pomocy

•

rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Wi¹zanka tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1 – AKOMPANIAMENTY, za-
bawki – rekwizyty symbolizuj¹ce zabawy.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa logopedyczna „Sprz¹tamy samochód”.

Nauczyciel prosi dzieci, by wyobrazi³y sobie, ¿e ich buzia to wnêtrze samocho-
du, w którym trzeba zrobiæ generalne porz¹dki. Zaczynamy od odkurzania pod-
³ogi (przesuwanie czubkiem jêzyka po dnie jamy ustnej), nastêpnie foteli (prze-
suwanie jêzykiem po dolnych zêbach), myjemy szyby (przesuwanie czubkiem
jêzyka po wewnêtrznej stronie policzków). Wycieramy kurz z tablicy rozdziel-

186

czej i kierownicy (przesuwanie jêzykiem po górnych zêbach). Na zakoñczenie
czyœcimy œwiat³a (dotykanie górnych siekaczy na zmianê czubkiem jêzyka).

2. Zabawa z elementami æwiczeñ dramowych „Rodzinna wycieczka” – akom-

paniament do Wi¹zanki tradycyjnych melodii dzieciêcych, CD1.
Nauczyciel zaprasza dzieci na „wycieczkê rowerow¹”. Omawia zasady zacho-
wania siê na drodze. W takt akompaniamentu naœladuje czynnoœci zwi¹zane
z przygotowaniem i przebiegiem wycieczki, objaœniaj¹c znaczenie ka¿dego ru-
chu, np.: pompujemy ko³a; ruszamy wolno; jedziemy coraz szybciej; uwaga,
czerwone œwiat³o; uwaga, przejazd kolejowy; wje¿d¿amy pod górkê; zje¿d¿amy
z górki itp. Dzieci powtarzaj¹ ruchy za nauczycielem.

3. Zapoznanie z zasadami, których nale¿y przestrzegaæ w czasie zabaw na

powietrzu.
Dzieci siedz¹ w krêgu, w œrodku s¹ u³o¿one rekwizyty symbolizuj¹ce ró¿ne
zabawy. Nauczyciel objaœnia ich znaczenie. Prosi dzieci, aby wybra³y te, które
symbolizuj¹ ich ulubione zabawy. Omawia zasady, jakich nale¿y przestrzegaæ
w czasie zabaw na powietrzu, np.:
– W wodzie k¹piemy siê w kole ratunkowym, pod opiek¹ doros³ych.
– Na pla¿y stosujemy kremy z filtrem, aby ochroniæ cia³o przed oparzeniem,
g³owê chronimy pod czapk¹.
– W pobli¿u ulic ani na ulicy nie bawimy siê pi³k¹.
– Na rowerze i rolkach jeŸdzimy w kasku po wyznaczonym terenie itp.

4. Wys³uchanie wiersza E. Piechny-Pietrzyk „Zwierzêta na wycieczce”.

Nauczyciel zachêca dzieci do swobodnych wypowiedzi na temat wiersza, na-
prowadzaj¹c pytaniami pomocniczymi:
– Co zdarzy³o siê na jezdni?
– Na jakim œwietle mo¿na przejœæ na drug¹ stronê ulicy?
– Co robimy, kiedy œwieci siê œwiat³o czerwone?
– Gdzie mog¹ przechodziæ piesi przez ulicê?

5. Zabawa z tekstem „Cicho – g³oœno”.

Dzieci stoj¹ w kole podzielone na trzy zespo³y. Wypowiadaj¹ okreœlone zdania:
cicho, g³oœno, zgodnie z przyjêt¹ pozycj¹. Dzieci z rêkami uniesionymi wysoko
w górze wypowiadaj¹ g³oœno zdanie: Gdy zielone, idŸ, nie zwlekaj. Dzieci
z opuszczonymi rêkami mówi¹: Gdy czerwone stój i czekaj. Dzieci, które ku-
caj¹, wypowiadaj¹ cicho zdanie: Zebra ma³a pasy da³a, byœ bezpiecznie chodziæ
mia³a.

187

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Kolorowe ko³a z papieru o œrednicy 3–5 cm, klocki w kszta³cie figur geome-
trycznych, kartony z naklejon¹ foli¹ aluminiow¹, klej, elementy wyciête z kolo-
rowej folii samoprzylepnej, czerwone gumki frotki, gwizdek, karta pracy nr 111.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Rozsypane ko³a”.

Dzieci siedz¹ w kole. Na dywanie le¿¹ kolorowe ko³a. Nauczyciel prosi dzieci,
aby przyjrza³y siê rozsypance i powiedzia³y, jaki kszta³t dostrzegaj¹. Nastêpnie
proponuje, by zamieni³y siê miejscami i ponownie przyjrza³y siê rozsypance.
Pyta o spostrze¿enia i proponuje dzieciom uk³adanie dowolnych kompozycji z
kolorowych kó³. Dok³ada tak¿e klocki w kszta³cie figur geometrycznych – kwa-
draty, prostok¹ty i trójk¹ty.

2. Wykonanie karty pracy nr 111.

Dzieci opowiadaj¹, co dzieje siê na obrazkach. Nauczyciel prosi o przyklejenie
zielonej kropki pod obrazkami, na których dzieci postêpuj¹ prawid³owo, czer-
wonej pod obrazkami, na których zachowuj¹ siê niepoprawnie.

3. Zabawa z elementami kinezjologii edukacyjnej „Semafor”.

Nauczyciel wyjaœnia, co to jest semafor i jak dzia³a. Zak³ada dzieciom na praw¹
rêkê czerwon¹ gumkê frotkê. Umawia siê, ¿e semafor pracuje zgodnie z sygna-
lizacj¹ œwietln¹. Dzieci stoj¹ z rêkami zgiêtymi w ³okciach. Na sygna³ gwizdka
unosz¹ praw¹ rêkê do góry, a lew¹ prostuj¹ i wyci¹gaj¹ do przodu. Na drugi
sygna³ nastêpuje zmiana r¹k.

4. Zabawa ruchowa „Jedzie poci¹g” wed³ug pedagogiki zabawy.

Dzieci s¹ podzielone na trzy grupy symbolizuj¹ce trzy poci¹gi. Ka¿da grupa ma
inny tekst do powtarzania. Grupa pierwsza mówi: Jedzie poci¹g, jedzie poci¹g.
Druga grupa mówi: Coraz prêdzej, coraz prêdzej, a trzecia: Ciuch, ciuch… Na
sygna³ odjazdu poci¹gi zaczynaj¹ jechaæ, wypowiadaj¹c jednoczeœnie swój tekst.

5. Praca plastyczna – wyklejanka.

Nauczyciel rozdaje dzieciom kartony z naklejon¹ foli¹ aluminiow¹. Proponuje
naklejanie przygotowanych elementów z kolorowej folii samoprzylepnej w for-
mie dowolnej kompozycji.

188

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Pucu, pucu – wielkie pranie CD1 – AKOMPANIAMENTY, rysunki
przedstawiaj¹ce miejsca odpoczynku wakacyjnego (wykonane przez nauczy-
ciela), kredki, farby plakatowe.

Proponowane dzia³ania:

1. Spotkanie z policjantem – poznanie sposobów zachowania siê w sytuacjach

zagro¿enia.
Nauczyciel omawia niepo¿¹dane zachowania i rozmawia z dzieæmi na temat
zasad bezpieczeñstwa na drodze. Udziela dzieciom wskazówek na wakacje.

2. Zabawa ruchowa „Weso³a k¹piel”, CD1 – akompaniament do piosenki Pucu,

pucu – wielkie pranie (nuty scenariusz, s. 193).
Podczas s³uchania dzieci wyklaskuj¹ rytm piosenki oparty w wiêkszoœci na osti-
nacie ósemkowym (sta³y rytm ósemkowy – 4 uderzenia w takcie). Po opanowa-
niu rytmu utrwalamy go w zabawie: przy akompaniamencie tamburyna dzieci
maszeruj¹ nad wodê w¹sk¹ œcie¿k¹ (jedno za drugim za wyznaczon¹ osob¹ –
mam¹ lub tat¹). Gdy nauczyciel w³¹czy nagranie, naœladuj¹ weso³¹ k¹piel w wo-
dzie (chlapanie – rytmiczne podskoki z klaskaniem), p³ywanie (poruszanie siê
w rytmie piosenki), przeskakiwanie przez fale (rytmiczne podskoki odunó¿).
Pocz¹tkowo nauczyciel podaje polecenie, jak nale¿y siê poruszaæ, póŸniej dzie-
ci same wybieraj¹ jeden ze sposobów.
Zabawa mo¿e przyj¹æ formê zagadki, wtedy dzieci indywidualnie naœladuj¹
okreœlony ruch, a pozosta³e odgaduj¹, co kolega lub kole¿anka robi¹ w wodzie.

3. Pogadanka na temat bezpiecznego i rozs¹dnego korzystania z k¹pieli s³o-

necznych i wodnych.
Zabawa dramowa „Gie³da wakacyjnych pomys³ów”.

4. Praca plastyczna „Wakacje”.

Nauczyciel demonstruje rysunki przedstawiaj¹ce miejsca wakacyjnego odpo-
czynku. Dzieci wybieraj¹ dowolny rysunek (ten, który im siê najbardziej podo-
ba) i koloruj¹ go kredkami lub maluj¹ farbami.

5. Zabawa usprawniaj¹ca jêzyk, wargi i ¿uchwê.

„Maszerowanie” – dotykanie czubkiem jêzyka najpierw do wargi dolnej, potem
do lewego k¹cika ust, do wargi górnej, do prawego k¹cika ust:
– kl¹skanie jêzykiem,
– ziewanie,

189

„Szuflada” – mocne wysuwanie szczêki do przodu i cofanie do pozycji wyj-
œciowej:
– liczenie z¹bków przez dotykanie jêzykiem (czubkiem) kolejno zêbów na gó-
rze i dole,
– robienie kó³ek jêzykiem po zewnêtrznej stronie zêbów przy zamkniêtej buzi,
– nadymanie policzków.

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Klapki pla¿owe, owoce w koszyku, papierowe gwiazdki œniegu, parasol, kalo-
sze, plecak, strój k¹pielowy, nasiona kwiatów, zabawki do piaskownicy, ko³o
k¹pielowe, rêkawice, szalik, czapka, czepek, rolki, wykropkowane rysunki ry-
bek, kredki, kreda, elektryczny sygnalizator œwietlny lub dwa ko³a: zielone i czer-
wone wyciête z foli samoprzylepnej.

Proponowane dzia³ania:

1. Segregowanie przedmiotów i przyporz¹dkowanie kolejnym porom roku.

Na stole le¿¹: klapki pla¿owe, owoce w koszyku, papierowe gwiazdki œniegu,
parasol, kalosze, plecak, strój k¹pielowy, nasiona kwiatów, zabawki do piaskow-
nicy, ko³o k¹pielowe, rêkawice, szalik, czapkê, czepek, rolki. Nauczyciel prosi
dzieci o posegregowanie przedmiotów i przyporz¹dkowanie ich kolejnym po-
rom roku, a nastêpnie wskazanie przedmiotów przydatnych do zabaw i sportów
letnich.

2. Zabawa dramowa „IdŸcie jak”.

Nauczyciel mówi: IdŸcie, skacz¹c po kamieniach; Zbiegajcie z górki; IdŸcie jak
roboty; Jesteœcie ¿abkami; Bawicie siê w przedszkolu; Jedziecie na rowerze;
dzieci wykonuj¹ te czynnoœci.

3. Wys³uchanie fragmentu utworu W. Badalskiej „Wyje¿d¿amy na wakacje”:

Wyje¿d¿amy na wakacje

Jak wakacje, to wakacje!
Czas wyjazdu bliski.
Zaczynamy dziœ od rana
pakowaæ walizki.

To wcale nie takie ³atwe,
k³opot to niema³y…

190

Co wzi¹æ ze sob¹,
by wakacje dobrze siê uda³y?
Najpierw… pi³ka.

To jest racja.
Gra siê w pi³kê na wakacjach!
Wêdkê…
A czy s¹ tam ryby?
Koszyk…
Po co?
No… na grzyby.
WeŸ materac do p³ywania.
I… skakankê do skakania.
Czy weŸmiemy jakieœ gry?
Mo¿e bierki lub warcaby?
No, i dosyæ! Bo w walizce
miejsca tylko aby, aby…!
Jeszcze tylko dwie rakiety.
Oj! Nie domknê ju¿ niestety. (…)
Upchaliœmy przecie¿!
Teraz tylko ruszaæ w drogê…

Po wys³uchaniu wiersza nauczyciel pyta dzieci:
– W jakie zabawy bêd¹ bawi³y siê dzieci na wakacjach?
Proponuje dzieciom, by pokazywa³y te zabawy ruchem.

4. Rysowanie po œladzie.

Nauczyciel rozdaje dzieciom wykropkowane rysunki ryb. Proponuje rysowa-
nie po œladzie, ¿eby dowiedzieæ siê, jakie to zwierz¹tko. Pyta dzieci:
– Co mówi ryba, gdy coœ chce powiedzieæ? (Nic, bo ryby nie maj¹ g³osu i tylko
poruszaj¹ pyszczkami). Proponuje wysuniêcie ust do przodu na kszta³t pyszcz-
ka i poruszanie nimi w okreœlony sposób: zamykanie i otwieranie.

5. Zabawa na sprawnoœciowa „Jedziemy samochodem”.

Nauczyciel rysuje ulicê z zaznaczonym przejœciem dla pieszych. Ustawia elek-
tryczny sygnalizator œwietlny lub naœladuje policjanta. Nakleja na d³oniach dwa
ko³a: czerwone i zielone. Na pocz¹tku ulicy ustawia zabawkê samochód. Wyja-
œnia, ¿e samochód prowadzi siê, nawijaj¹c sznurek na patyk. Chêtne dziecko
zostaje kierowc¹. Pozosta³e obserwuj¹, czy kierowca jedzie bezpiecznie. Na-
uczyciel steruje ruchem za pomoc¹ sygnalizatora lub rêcznie. Mi³ej zabawy!

191

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Pucu, pucu – wielkie pranie CD1 – AKOMPANIAMENTY, czarna
flaga z bibu³y lub materia³u, farby, szablony sygnalizatora, po dwa przedmioty
lub rysunki posiadaj¹ce cechy wspólne i ró¿ni¹ce je.

Proponowane dzia³ania:

1. Praca plastyczno-konstrukcyjna „Ulica”.

Nauczyciel z pomoc¹ dzieci wykonuje makietê ulicy z zaznaczonymi przejœcia-
mi dla pieszych (dzieci rozstawiaj¹ sta³e elementy, koloruj¹ pasy). Rozmawia
z dzieæmi na temat ich drogi do przedszkola. Proponuje odgadniecie zagadki:

Kto na skrzy¿owaniu bez obawy staje,
Bo rêk¹ zatrzyma auta i tramwaje? (policjant)

Omawia strój policjanta.

2. Praca plastyczna „Sygnalizator”.

Dzieci maluj¹ œwiat³a na wyciêtym z papieru szablonie sygnalizatora.

3. Zabawa na spostrzeganie „Czym siê ró¿ni – w czym jest podobne”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom dwa przedmioty lub rysunki posiadaj¹ce cechy
wspólne i ró¿ni¹ce siê. Prosi dzieci, by dok³adnie im siê przyjrza³y, a nastêpnie
wskaza³y ró¿nice i podobieñstwa.

4. Æwiczenia emisyjne „Zabawy w wodzie”, CD1 – akompaniament do pio-

senki Pucu, pucu – wielkie pranie (nuty scenariusz, s. 193).
Nauczyciel wprowadza wzrokowy symbol oznaczaj¹cy zakaz k¹pieli – czarn¹
flagê. Zapoznaje dzieci z melodi¹ piosenki. Œpiewa zwrotkê na sylabie la, re-
fren na s³owie chla-pu, proponuje dzieciom po³¹czenie œpiewu z ruchem: pod-
czas zwrotek dzieci „brodz¹ w wodzie” (maszeruj¹ po sali, podnosz¹c wysoko
nogi), w trakcie refrenu „ochlapuj¹” kolegów i kole¿anki. Na sygna³ – podnie-
sienie w górê czarnej flagi, wszyscy „wychodz¹ z wody” (ustawiaj¹ siê zgodnie
ze wskazówkami nauczyciela, np. w szeregu, w parach, trójkami, w kole,
w dwóch ko³ach wspó³œrodkowych (ch³opcy, dziewczêta) itp.

192

Temat kompleksowy: Czystoœæ to zdrowie

Cele ogólne:

•

wyjaœnienie ogólnego pojêcia zdrowie

•

zapoznanie z prawid³owym sposobem i kolejnymi etapami mycia r¹k

•

budzenie wiary dzieci w swoje mo¿liwoœci podczas tworzenia i dzia³ania

•

uczenie siê dbania o w³asne rzeczy

•

odzwierciedlenie ruchami i gestami treœci zawartych w opowiadaniu i piosence

•

wdra¿anie do ubierania siê stosownie do pogody i temperatury

•

poznawanie sposobów wykorzystywania surowców wtórnych do zabawy

•

poznanie po¿¹danych cech czystego otoczenia

•

uczulenie na estetykê otoczenia

•

rozwijanie poczucia rytmu i sprawnoœci ruchowej.

Scenariusz nr 1

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Pucu, pucu – wielkie pranie, CD1 – PIOSENKI, ró¿ne przedmioty,
kubek do mycia zêbów, pasta w tubie i szczoteczka, sylwety szczotki, tuby i kub-
ka, karta pracy nr 112.

Proponowane dzia³ania:

1. Wprowadzenie dzieci w tematykê czystoœci s³owami wiersza A. Rumiñskiej

„Jestem czyœcioszkiem”.

Jestem czyœcioszkim

Przed jedzeniem zawsze myjê rêce:
Przed œniadaniem, obiadem, kolacj¹ do ³azienki pêdzê.

Po jedzeniu myjê zêby oczywiœcie:
Po œniadaniu, po obiedzie i… kolacji... bêd¹ czyste.

A wieczorem, kiedy pora do ³ó¿eczka,
Biorê k¹piel ja i moja zabaweczka.

Potem mama cichutko wo³a mnie:
– Pora spaæ, czyœcioszku, po³ó¿ siê.

193

Nauczyciel nawi¹zuj¹c do treœci wiersza, pyta dzieci:
– Czy lubicie siê myæ i k¹paæ?
– Kiedy powinniœmy myæ rêce?
– Jak czêsto nale¿y myæ zêby?
– Czy pamiêtacie o myciu zêbów po ka¿dym posi³ku?
– Kiedy jest pora na k¹piel?
Prosimy dzieci, by uzasadni³y swoje odpowiedzi.

2. Opracowanie I zwrotki piosenki Pucu, pucu – wielkie pranie, CD1.

194

Dzieci znaj¹ ju¿ rytm i melodiê piosenki. Omawiamy treœæ i uczymy tekstu
(rytmiczne powtarzanie s³ów).
Œpiew ³¹czymy z opowieœci¹ ruchow¹.
Takty 1–4: marsz po obwodzie ko³a wi¹zanego,
takty 5 i 9: cztery razy pocieramy rêk¹ o rêkê (piêœci zaciœniête),
takty: 6 i 10: cztery klaœniêcia w d³onie,
takty: 7–8 obrót wokó³ w³asnej osi w prawo,
takty: 11–12: obrót wokó³ w³asnej osi w lewo.

3. Zabawa ruchowo-naœladowcza „Lustra”.

Nauczyciel stoi przed dzieæmi i pokazuje ró¿ne miny i gesty (poranna toaleta).
Dzieci przegl¹daj¹ siê w lustrze, naœladuj¹c te miny.

4. Teatrzyk sylwet na podstawie wiersza W. Chotomskiej „Kino w ³azience”.

Kino w ³azience

Szczotka: – Jestem szczotka.
Tuba: – Jestem tuba.
Szczotka: – Pani tuba jest za gruba.
Tuba: – Jestem gruba, ale schudnê,
bo to wcale nie jest trudne.
Szczotka: – Buzia sama siê otwiera –
mycie zêbów bêdzie teraz.
Bêdê my³a zêby póty,
a¿ umyjê – w dwie minuty!
Kubek: – Teraz pora na mój wystêp –
dam ci trochê wody czystej.
Wyp³ucz buziê, umyj szczotkê
i piosenki zanuæ zwrotkê: (na melodiê „Sz³a dzieweczka do laseczka”)

Sz³a szczoteczka do kubeczka,
do kubeczka sz³a, do kubeczka sz³a.
I cieszy³a siê wraz ze mn¹
jak piosenka ta.
Kto zawsze, kto zawsze o zêby dba,
ten uœmiech weso³y na twarzy ma.

Spoœród ró¿nych przedmiotów dzieci wskazuj¹ przybory do mycia zêbów.

5. Wykonanie karty pracy nr 112.

Na obrazku s¹ przedstawione ró¿ne przedmioty. Nauczyciel prosi o wskazanie
tych, które przydadz¹ siê do porannej toalety i dorysowanie zêbów do grzebienia.

195

Scenariusz nr 2

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Pucu, pucu – wielkie pranie, CD1 – PIOSENKI, plastelina, klocki
w kszta³cie figur geometrycznych, sylwety kotków, dzieci i brudasa, czystego
Tomka, kukie³ka kotka, myd³o, rêczniki, szablony lusterka.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa z elementem wyprostnym „Wielkoludy i krasnoludy”.

Na has³o: spaceruj¹ wielkoludy dzieci chodz¹ po ca³ej sali z rêkami uniesiony-
mi w górê. Na has³o: spaceruj¹ krasnale dzieci poruszaj¹ siê, kucaj¹c z rêkami
na g³owie u³o¿onymi w kszta³t spiczastej czapki.

2. Teatrzyk sylwet na podstawie wiersza H. Bechlerowej „Brudas i kotki”.

Brudas i kotki

My jesteœmy kotki, koci domek mamy,
do naszego domku goœci zapraszamy.
Zaprosimy Jacka i Haniê, i Elê,
bo im wiêcej goœci, tym bêdzie weselej.
WejdŸmy, bo ju¿ czas,
kotki prosz¹ nas.

Idzie jeszcze ktoœ.
Czy to nowy goœæ?
Jakie w³osy potargane!
Na fartuszku brzydkie plamy!
Jakie buty zab³ocone!
Jakie w³osy potargane!
To nie dla nas taki goœæ!
Tomku, prêdko z nami chodŸ!

Co to wszystko znaczy? Na zabawê czas,
A tu kotki posz³y, zostawi³y nas.

Kotki go uczesa³y,
Kotki go umy³y…
Kotki – czarodzieje
brudasa zmieni³y!
Tylko o tym wszystkim
nie mówcie nikomu…

196

Teraz chodŸmy na zabawê
do kociego domu!

Pokaz ,,W ³azience” – dzieci robi¹ to, co robi kotek (nauka lub przypomnienie –
w zale¿noœci od terminu realizacji tematu – poprawnego mycie r¹k). Przypo-
mnienie o koniecznoœci korzystania z myd³a, wody i rêcznika.

3. Elementy dramy ,,Co robimy w ³azience”.

Dzieci naœladuj¹ czynnoœci wykonywane podczas porannej toalety. Nauczyciel
proponuje tak¿e inny wariant zabawy: dzieci poruszaj¹ siê przy spokojnej mu-
zyce. Na przerwê w muzyce pokazuje dowolny przedmiot potrzebny do dbania
o czystoœæ. Dzieci pokazuj¹ ruchem i gestem, jak siê z niego korzysta.

4. Zabawy plastyczne – praca w grupach.

„Rêczniki” – projektowanie wzorów z figur geometrycznych
„Lusterko” – ozdabianie ramy lusterka kawa³kami plasteliny

5. Opracowanie wokalno-ruchowe II zwrotki piosenki Pucu, pucu – wielkie

pranie, CD1.
Powtórzenie I zwrotki opowieœci ruchowej, nauka s³ów zwrotki II z jednocze-
snym naœladowaniem mycia r¹k (zwrotka), rytmicznymi klaœniêciami na s³o-
wach pucu, pucu i ponownym naœladowaniem mycia r¹k (refren). Po tym æwi-
czeniu uczymy opowieœci ruchowej:
takty 1–4: naœladowanie mycia r¹k;
takty: 5 i 9 oraz 6, 10 jak w zwrotce I;
takty: 7– 8 naœladowanie mycia brzucha (g³askanie ruchami okrê¿nymi – ruch
w praw¹ stronê),
takty: 11–12 jak w taktach poprzednich, tylko w lew¹ stronê.

Scenariusz nr 3

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Pucu, pucu – wielkie pranie, CD1 – PIOSENKI, instrumenty perku-
syjne, zmiotki, œciereczki, œmietniczki, miski z wod¹, ubrania lalek, lalki z k¹ci-
ka lalek, kartony, mazaki, karty dodatkowe, s. 117–121.

Proponowane dzia³ania:

1. S³uchanie wiersza A. Kwieciñskiej „Wielkie porz¹dki”.

197

Wielkie porz¹dki

Proszê spojrzeæ na Dorotkê:
ma œmietniczkê, wielk¹ szczotkê.
Bardzo siê napracowa³a,
pokój lalek posprz¹ta³a.

Teraz pranie – dzbanek, miska,
a¿ na nosek woda pryska!
Wiêcej myd³a! Jeszcze muszê
wypraæ obrus i fartuszek.
Bluzki, suknie, czapki, szale,
by czyœciutkie by³y lale.

Nauczyciel prosi dzieci o pomoc przy przebieraniu lalek. Zwraca uwagê na
potrzebê uprania ubranek. Pyta dzieci, co jest potrzebne do prania. (Mo¿na tak¿e
zaproponowaæ dzieciom ubieranie postaci z dodatkowej karty pracy, s. 119–121.)

2. Praca w grupach: pranie ubranek dla lalek.

Dzieci segreguj¹ ubranka wed³ug koloru, p³ucz¹ w czystej wodzie, rozwieszaj¹
w ³azience, a nastêpnie przebieraj¹ lalki w czyste ubrania (wybór ubrañ stosow-
nie do temperatury).

3. Akompaniament do piosenki Pucu, pucu – wielkie pranie, CD1.

Dzieci podzielone na piêæ grup, ka¿da grupa otrzymuje inne instrumenty.
Zwrotki – sta³y rytm ósemkowy (4 uderzenia w takcie), w I zwrotce – na grze-
chotkach, w II – na ko³atkach, w III – na drewienkach.
Refren – na s³owach: pucu, pucu, chlapu, chlapu wystukiwanie rytmu piosenki
na bêbenku, w pozosta³ej czêœci potrz¹sanie tamburynem.

4. Urz¹dzenie w sali „K¹cika czyœcioszka”.

Dzieci pomagaj¹ przy pracach porz¹dkowych w sali – dzia³ania w grupach:
zbieranie rozrzuconych rzeczy, papierków, zamiatanie pod³ogi, wycieranie ku-
rzu, ustawianie zabawek.

5. Praca plastyczna „Brudas”.

Kolorowanie sylwety ch³opca mazakami. Nauczyciel zastanawia siê wspólnie
z dzieæmi, jak mo¿na zmieniæ brudasa.

198

Scenariusz nr 4

Œrodki dydaktyczne:

Piosenka Pucu, pucu – wielkie pranie, CD1 – PIOSENKI, rysunki rêcznika,
kroplomierze, rozwodniona farba, s³omki do napojów, cebula, cukier, szklane
s³oiczki, ilustracja przedstawiaj¹ca ludzi wykonuj¹cych ró¿ne zawody, przy-
k³adowe narzêdzia pracy, kartony, ró¿norodny materia³ plastyczny, rysunki wi-
taminy wykonane przez nauczyciela.

Proponowane dzia³ania:

1. Opowieœæ ruchowa do III zwrotki piosenki Pucu, pucu – wielkie pranie,

CD1.
Uczymy dzieci III zwrotki piosenki Pucu, pucu- wielkie pranie.
Po opanowaniu s³ów uczymy opowieœci ruchowej do ostatniej zwrotki i œpie-
wamy ca³¹ piosenkê podczas ruchu (nuty i ruch scenariusze s. 193 i 196).
III zwrotka
takty: 1–4: naœladowanie czynnoœci wycierania szmatk¹ kurzu (kuliste ruchy
w powietrzu jednoczeœnie praw¹ i lew¹ rêk¹),
takty: 5 i 9 oraz 6 i 10 jak w zwrotce I,
takty: 7– 8 i 11–12 z³¹czenie przed sob¹ d³oni (kulka z d³oni), a nastêpnie zato-
czenie rêkami du¿ego ko³a.

2. Praca plastyczna „Witamina”.

Ozdabianie rysunków witaminy (kszta³t rysuje nauczyciel). Nauczyciel wyja-
œnia dzieciom, dlaczego nale¿y przyjmowaæ witaminy. Wskazuje warzywa
i owoce jako Ÿród³o witamin.

3. Wykonanie syropu (z cebuli i cukru) na przeziêbienie.

Nauczyciel obiera i kroi cebulê, a nastêpnie uk³ada w szklanym s³oiczku. Prosi
dzieci o wsypanie odmierzonej porcji cukru. Zachêca do prowadzenia obserwacji.

4. Praca plastyczna „Rêczniki” – malowanie przez rozdmuchiwanie.

Nauczyciel wrêcza dzieciom gotowy wzór, odmierza kroplomierzem kilka kro-
pli rozrobionej wczeœniej farby. Prosi dzieci, by rozdmuchiwa³y j¹ za pomoc¹
rurki do napojów. Chêtne dzieci mog¹ dorysowaæ inne elementy wed³ug w³a-
snego pomys³u.

5. Zabawa „Kto czym pracuje”.

Nauczyciel pokazuje ilustracjê, na której s¹ osoby wykonuj¹ce ró¿ne zawody
(w tym lekarz, dentysta, pielêgniarka). Zadaniem dzieci jest dopasowanie ka¿-
demu z nich okreœlonych narzêdzi pracy.

199

Scenariusz nr 5

Œrodki dydaktyczne:

Papierki po cukierkach, pude³ko kartonowe, stare gazety, klej, piosenka Pucu,
pucu – wielkie pranie, CD1 – PIOSENKI, instrumenty perkusyjne, sylwety zdro-
wego i chorego zêba, obrazki przedstawiaj¹ce, co jest dobre, a co i z³e dla zê-
bów, kolorowe chustki.

Proponowane dzia³ania:

1. Zabawa „Jak nale¿y siê ubieraæ”.

Nauczyciel wrêcza dzieciom obrazki, na których postacie s¹ ubrane odpowied-
nio i nieodpowiednio do warunków pogodowych. Zachêca do wypowiedzi, czy
dzieci na rysunkach postêpuj¹ dobrze i co nale¿y zrobiæ, aby nie zachorowaæ.

2. Spotkanie z lekarzem.

Nauczyciel prezentuje rekwizyty potrzebne lekarzowi do pracy. Wyjaœnia, do
czego s³u¿¹. Omawia znaczenia dla zdrowia higieny, ruchu, odpowiedniego
od¿ywiania i szczepieñ ochronnych. S³ucha stetoskopem pracê serca u chêt-
nych dzieci.

3. Zabawa dydaktyczna „Zdrowe i chore zêby”.

Nauczyciel przypina na tablicy sylwety zdrowego i chorego zêba. Wspólnie
z dzieæmi zastanawia siê, co jest z³e, a co dobre dla zêbów. Pokazuje obrazki
i prosi o ich posegregowanie i przypiêcie pod sylwetami zêbów.

4. Rozmowa na temat koniecznoœci ochrony œrodowiska.

Nauczyciel pyta dzieci, co by by³o, gdyby dzieci rzuca³y papierki na dywan.
Podaje przyk³ady, w jaki sposób dzieci mog¹ dbaæ o przyrodê. Rozdaje dzie-
ciom pud³a kartonowe i prosi o wyklejanie ich gazetami. Proponuje wykorzy-
stanie pude³ jako koszy na œmieci. Ustawia kosze wykonane przez dzieci w ró¿-
nych miejscach w przedszkolu.

5. Utrwalenie akompaniamentu do piosenki Pucu, pucu – wielkie pranie, CD1

(scenariusz, s. 197).

6. Zabawa rozwijaj¹ca wyobraŸniê „Kolorowe sny na czystej planecie”.

Nauczyciel zaprasza dzieci do swobodnej zabawy z kolorowymi chustkami.
Proponuje, by spróbowa³y podrzucaæ chustki, staraj¹c siê stan¹æ pod nimi pod-
czas ich opadania, a nastêpnie u³o¿y³y siê na dywanie „do snu”. Okrywa ka¿de
dziecko chustk¹ (naœladowanie œpi¹cych dzieci). W czasie „snu” opowiada im
bajkê: Pewne dzieci w czasie snu przenios³y siê na czyst¹ planetê. Zamieszkiwa-
³y j¹ tajemnicze ludki, które jad³y tylko zdrow¹ ¿ywnoœæ, nie zna³y chorób, by³y
weso³e i szczêœliwe. Ros³y tam kolorowe kwiaty piêknie pachn¹ce i fruwa³y du¿e,

200

kolorowe bañki mydlane i motyle. Wszystkim mieszkañcom bardzo podoba³o siê
na tej planecie. Nauczyciel budzi dzieci, zdejmuj¹c z ka¿dego chusteczkê. Pyta,
czy ich sen by³ przyjemny.

NOTATKI

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
przewodnik metodyczny część 2(2)
Nasza klasa 2 Semestr 1 Przewodnik metodyczny część 1-4
Przewodnik metodyczny część 2
Nasza klasa 1 Semestr 2 Przewodnik metodyczny część 5-8
Przedszkole trzylatka Przewodnik metodyczny Część 2
przewodnik metodyczny część 2(2)
Przewodnik metodyczny część 2
Przewodnik metodyczny Tropiciele Roczne przygotowanie przedszkolne Czesc 4
Przewodnik metodyczny Tropiciele Roczne przygotowanie przedszkolne Czesc 2
Czterolatek w przedszkolu Wychowanie przedszkolne czesc 1 Przewodnik metodyczny CD Tokarska Elzbiet

więcej podobnych podstron