Rachunkowość- teoria i praktyka podziałów ekonomicznych np.: przychody, koszty, straty i
zyski, kapitały, majątek, wynik finansowy

Struktura rachunkowości:

1. Finansowa- 1) Księgowość- zapis danych. 2) Sprawozdawczość finansowa (bilans,

rachunek zysków i strat, informacja dodatkowa, zestawienie zmian w kapitale
własnym, rachunek przepływów pieniężnych sporządzany w jednostkach
zobowiązanych do corocznego badania sprawozdań finansowych). 3) Analiza
sprawozdań finansowych.

2. Zarządcza- transformacja danych księgowych w celu zwiększenia ich użyteczności

dla celów decyzyjnych.

3. Podatkowa- celem jest zrozumienie i stosowanie prawa podatkowego. Obejmuje

przygotowanie zeznań i deklaracji podatkowych oraz planowanie przyszłych operacji
tak by minimalizować obciążenia podatkowe. Obejmuje dwa działy: 1)
Rachunkowość podmiotów gospodarczych zobligowanych do prowadzenia ksiąg
rachunkowych na podstawie ustawy o rachunkowości czyli prawa bilansowego. Jest to
pełna rachunkowość. 2) Rachunkowość podmiotów gospodarczych uprawnionych do
prowadzenia uproszczonych form ewidencji w oparciu o prawo podatkowe.

Uproszczone formy opodatkowania

Podstawa prawna rachunkowości- Ustawa z dnia 29 IX 1994 o rachunkowości DzU nr 121
poz. 591 – wielokrotnie nowelizowana.

Zasada- reguła, norma postępowania
Rachunkowość memoriałowa- Podejście memoriałowe do rachunkowości polega na
identyfikacji kosztów i przychodów w momencie ich zaistnienia, a nie w momencie
wydatkowania środków pieniężnych, czy też wpływu środków pieniężnych do firmy.
Podejście to pozwala na ujęcie należności, zobowiązań, rezerw, rozliczeń międzyokresowych,
kosztów i to wszystko uwzględnia się w księgach rachunkowych.
Rachunkowość kasowa- Podejście kasowe do rachunkowości polega na identyfikacji
kosztów i przychodów wówczas, gdy z tytułu przychodów lub kosztów występują wpływy
środków pieniężnych lub wydatki.
ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Zasada pomiaru pieniężnego- W rachunkowości rejestruje się tylko te operacje
gospodarcze, które da się zmierzyć i wyrazić w jednostkach pieniężnych.
Zasada podmiotowości- oznacza ona, że rachunkowość prowadzona jest dla firmy, w
oderwanie od osób które wniosły kapitał. Firma jest odrębnym podmiotem rachunkowości i
wszystkie operacje gospodarcze są rejestrowane i interpretowane z punktu widzenia tej firmy
której te operacje dotyczą.
Zasada kontynuacji działania- Zgodnie z tą zasadą rachunkowość prowadzi się przy
założeniu, że firma będzie istniała w nieograniczonym czasie i nic nie wskazuje na jej
likwidację, czy ograniczenie działania, zatem przewiduje się, że aktywa przyniosą planowane
korzyści, a zobowiązania będą normalnie spłacane.
Zasada kosztu historycznego- Według tej zasady aktywa wprowadza się do ksiąg według
rzeczywistej ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, a nie według bieżącej wartości rynkowej.
Inaczej mówiąc- zdarzenia powinny być rejestrowane zgodnie z datą ich zdarzenia.
Zasada dualizmu (podwójnego ujęcia)- Majątek, który posiada firma nosi nazwę aktywów.
Źródła pochodzenia majątku, czyli finansowanie jego noszą nazwę pasywów. Ponieważ

każdy składnik aktywów posiada swoje źródła finansowania, to zachodzi równość aktywa=
pasywa. Jest to podstawowe równanie równowagi bilansowej.
Zasada okresu rachunkowego- Oznacza ona, że pomiaru zysku i strat dokonuje się w
określonym czasie. Są to okresy zwykle roczne, które są zgodne z rokiem kalendarzowym i
podatkowym. Po upływie tych okresów rachunkowości musi raportować (meldować,
przekazywać) informacje o osiągniętych wynikach do odpowiednich użytkowników np.
urzędów skarbowych, zarządu, itp.
Zasada konserwatyzmu- Sprowadza się do tego, że domniemane prawdopodobne koszty i
straty uznaje się za pewne i wprowadza się do ksiąg odpowiednie zapisy, natomiast
przychody i zyski księguje się dopiero wtedy, gdy są całkowicie pewne. Przejawem tej zasady
jest zasada ostrożnej wyceny bilansowej.
Zasada realizacji- Sprowadza się ona do tego, żeby właściwie zidentyfikować wartość
przychodów, czyli rozstrzygnąć, co uznać za przychód w danym okresie. Żeby
zidentyfikować przychód według tej zasady muszą być spełnione 2 warunki: 1) Sprzedaż
musi być zrealizowana. 2) Kwota przychodu jest pewna.
Zasada współmierności kosztów z przychodami- Jest to zasada identyfikacji kosztów.
Określa ona moment przekształcenia nakładów w koszty uzyskania przychodów. Oznacza to
że przychodom danego okresu należy przyporządkować koszty uzyskania tych przychodów w
tym samym okresie.
Zasada zgodności- polega na tym, że zastosowanie w danym okresie metody wyceny i
amortyzacji należy kontynuować w kolejnych okresach.
Zasada prawdy materialnej- Oznacza, że trzeba udokumentować i ujawnić w
sprawozdaniach wszystkie istotne zdarzenia, które mają wpływ na wynik finansowy.

ŚRODKI GOSPODARCZE I ŻRÓDŁA ICH POCHODZENIA
Majątek rozpatrujemy z 2 punktów widzenia: 1) postaci, w jakiej występuje- są to aktywa. 2)
źródła jego pochodzenie- są to pasywa.
Bilans –dwustronne syntetyczne i sporządzone na określony moment zestawienie aktywów i
pasywów przedsiębiorstwa.
Aktywa są uporządkowane w bilansie wg stopnia płynności, od najmniej do najbardziej
płynnych.
Płynność- szybkość zmiany na gotówkę.
Aktywa- to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej
tożsamości. Powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do
jednostki korzyści.
Aktywa trwałe- to te składniki majątkowe, których okres ekonomicznej użyteczności w
danej jednostce jest dłuższy niż 1 rok.
Aktywa obrotowe- to te składniki majątkowe, których okres ekonomicznej użyteczności jest
krótszy niż 1 rok.

A. AKTYWA TRWAE:

1. Wartości niematerialne i prawne- są to: nabyte prawa majątkowe i autorskie,

licencje, koncesje, znaki towarowe, patenty. Nabyta wartość firmy (tzw. Potocznie
dodatnia wartość firmy) jest to różnica między ceną nabycia jednostki lub
zorganizowanej jej części, a niższą od niej wartością godziwą aktywów netto.
Wartość godziwa (kwota, za jaką dany składnik mógłby zostać wymieniony a
zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej pomiędzy
zainteresowanymi, dobrze poinformowanymi i nie powiązanymi ze sobą stronami).

2. Rzeczowe aktywa trwałe- zaliczamy tu:

środki trwałe (są to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi o przewidywanym
okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż jeden rok, kompletne zdatne do
użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.
Zaliczamy tu w szczególności:

•

Nieruchomości (grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntów, budynki,
spółdzielnie własnościowe, prawo do lokalu mieszkaniowego oraz spółdzielcze
prawo do lokalu użytkowego)

•

Maszyny, urządzenia

•

Środki transportu

•

Inne rzeczy, które spełniają warunki zaliczania do środków trwałych

•

Ulepszenia w obcych środkach trwałych

•

Inwentarz żywy

Środki trwałe w budowie- Są niekompletne, niezdatne do użytku. To zaliczane do
aktywów trwałych nieruchomości i inne środki trwałe w okresie ich budowy, montażu
lub ulepszenia istniejącego środka trwałego.
Zaliczki na środki trwałe w budowie.

3. Należności długoterminowe- to te, których okres spłaty wynosi powyżej 12 m-cy od

dnia bilansowego. Wyjątek stanowią należności z tytułu dostaw i usług, które
niezależnie od terminu wymagalności należą do aktywów obrotowych.

4. Inwestycje długoterminowe- inwestycje to aktywa nabyte w celu osiągnięcia

korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów uzyskania
z nich przychodów w formie odsetek, dywidend albo innych pożytków, w tym także
transakcji handlowych.

Zaliczamy tu:

•

Nieruchomości o charakterze lokaty

•

Wartości niematerialne i prawne o charakterze lokaty

•

Długoterminowe aktywa finansowe (udziały, akcje, obligacje)

•

Inne inwestycje długoterminowe

5. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe- służą zapewnieniu współmierności

przychodów i kosztów i występują wtedy, gdy okres rozliczenia rat kosztów jest
dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego.

B. AKTYWA OBROTOWE

1. Zapasy- rzeczowe aktywa obrotowe przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12

miesięcy od dnia bilansowego.

Zaliczamy tu:

•

Materiały- nabyte w celu zużycia na własne potrzeby.

•

Produkty- wytworzone wyroby lub usługi zdatne do sprzedaży

•

Półprodukty i produkty w toku produkcji

•

Towary- nabyte w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym

•

Zaliczki na dostawy

2. Należności krótkoterminowe- Obejmują wszystkie należności z tytułu dostaw i

usług, niezależnie od terminu ich wymagalności z podziałem na płatne w ciągu 12
miesięcy i dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego.

3. Inwestycje krótkoterminowe-:

Krótkoterminowe aktywa finansowe- aktywa finansowe nabyte w celu odsprzedaży z
zyskiem np.:

•

Udziały i akcje przeznaczone do odsprzedaży

•

Obligacje obce

http://notatek.pl/podstawy-rachunkowosci-wyklady-dr-helena-kurek?notatka