AKADEMIA GÓRNICZO – HUTNICZA

Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki

Katedra Elektroniki

Wybór materiałów

T

EMAT

: Z

AGADNIENIA ZABURZE

Ń

NISKO I WYSOKO

-

CZ

ĘSTOTLIWOŚCIOWYCH

W

APARATURZE ELEKTRONICZNEJ

DR IN

ś

. C

EZARY

W

OREK

D

ATA

: 2007.11.21

Wst

ęp

Niezawodno

ść oraz poprawne działania urządzeń elektronicznych ma bezpośredni

wpływ na prac

ę systemów zabezpieczeń i automatyki. W dużym stopniu zależy od nich

jako

ść i przebieg procesów technologicznych, stopień ograniczenia skutków awarii oraz w

coraz wi

ększym stopniu bezpieczeństwo ludzi. Czynnikiem który znacząco oddziałuje na

prac

ę aparatury elektronicznej są zakłócenia elektromagnetyczne istniejące w naszym

otoczeniu. Pod terminem kompatybilno

ść elektromagnetyczna najczęściej rozumiemy

zdolno

ść danego urządzenia elektrycznego lub elektronicznego do poprawnej pracy w

okre

ślonym środowisku elektromagnetycznym. Urządzenie jest kompatybilne wtedy gdy

emituje zaburzenia elektromagnetyczne w stopniu nie zakłócaj

ącym pracy innych urządzeń

oraz nie jest zakłócane zaburzeniami emitowanymi przez inne urz

ądzenia. Termin

"zaburzenie elektromagnetyczne" oznacza przyczyn

ę, czyli zjawisko elektromagnetyczne,

które mo

że powodować "zakłócenie", czyli degradację pracy urządzenia. Ze względu na

powszechno

ść i występowanie sprzętu elektrycznego i elektronicznego istnieje potrzeba

badania odporno

ści i emisyjności w sensie elektromagnetycznym.

1. Układy koryguj

ące współczynnik mocy (zaburzenia

niskocz

ęstotliwościowe)

Wraz z rozwojem cywilizacyjnym i technologicznym sumaryczny pobór mocy urz

ądzeń

zainstalowanych w gospodarstwach domowych ustawiczne wzrasta. Ma to bezpo

średni

zwi

ązek ze zwiększaniem ich funkcjonalności (z sytuacją taką mamy do czynienia np. w

przypadku komputerów) jak i z ich ci

ągle wzrastającą liczbą. Duża część urządzeń

elektroniczny zazwyczaj jest wyposa

żona w układy zasilające, które swą budowę opierają na

układzie prostuj

ącym napięcie i filtrze z dużą pojemnością. Prądy pobierane przez takie

odbiorniki s

ą mocno odkształcone i pobierają dużą moc bierną. Niestety ma to niekorzystny

wpływ na system elektroenergetyczny. Próba osi

ągnięcia kompromisu pomiędzy idealnym

odbiorc

ą energii pobierającym sinusoidalny prąd w fazie z napięciem sieci a minimalizacją

kosztów budowy układów zasilaj

ących doprowadziła do wprowadzenia uregulowań

prawnych zwi

ązanych z normą EN61000-3-2. Wprowadzono je głównie w celu:

•

Zredukowania czasu w którym

źródło energii jest niewykorzystywane (w

układach z mostkiem Greatrza wynosił on tylko kilka milisekund na okres –
około 6ms/20ms)

•

Zredukowania zniekształce

ń napięcia sieciowego

•

Zwi

ększenia składowej podstawowej w prądach obciążenia

•

Zwi

ększenia poziomu dysponowanej mocy przy istniejącej instalacji

elektrycznej

•

Zredukowania strat cieplnych w przewodach i rdzeniach transformatorowych,

•

Zwi

ększenia niezawodności poprzez redukcję przepięć i przetężeń

wyst

ępujących podczas zjawisk rezonansowych

•

Zmniejszenie zakłóce

ń występujących w sieci energetycznej.

Jakkolwiek wprowadzone uregulowania prawne maj

ą za zadanie poprawić wykorzystanie

energii i linii przesyłowych oraz zwi

ększyć stabilność systemu energetycznego niemniej

osi

ąga się to zwiększając koszty budowy układów zasilających a więc zwiększenia ceny

urz

ądzeń elektronicznych (rys 1).

Rys. 1. Relacje pomi

ędzy jakością pobieranej energii a ceną urządzenia

W obecnym stanie prawym, aby spełni

ć wymogi normy EN 61000-3-2 w wielu przypadkach

koniecznym staje si

ę użycie jakiegoś układu PFC. Dotyczy to szczególnie urządzeń klasy D

tzn. odbiorników TV, komputerów i monitorów o poborze mocy czynnej z zakresu 75-600W.
Mocno restrykcyjne s

ą również wymagania dotyczące sprzętu oświetleniowego (klasa C)

gdy

ż zawartość wyższych nieparzystych harmonicznych prądu zasilającego (od 11 włącznie

do 39) nie mo

że przekraczać 3% . Wymagania dla sprzętu powszechnego użytku (urządzenia

klasy A) według normy EN 61000-3-2 s

ą mocno kontrowersyjne. Przykład niezbyt trafnie

dobranych parametrów i definicji okre

ślających wymagania dla urządzeń klasy A ilustruje

rysunek 2. Mimo bardzo du

żych zniekształceń kształtu przebiegu prądu zasilającego

urz

ądzenie o mocy 230W spełnia wymagania normy zaś mimo bardzo małych zniekształceń

urz

ądzenie o mocy 3500W nie spełnia wymagań normy.

Rys.2. Przykład wymaga

ń dla urządzeń klasy A normie EN 61000-3-2.

Do niedawna, praktycznie jakiekolwiek domowe urz

ądzenie podłączane do sieci, było

widziane od strony zasilania jako obci

ążenie o charakterze liniowym. Gwałtowny rozwój

elektroniki powszechnego u

żytku radykalnie zmienił ten obraz, co spowodowało rekcję

ze strony przemysłu energetycznego. Paradoksalnie, dzisiejsze d

ążenie do stosowania

energooszcz

ędnych źródeł światła i elektronicznego sterowania silników stworzyło problemy

zwi

ązane z generowaniem napięcia zasilania poprzez przyłączanie coraz większej ilości

obci

ążeń nieliniowych. Duża liczba urządzeń tego typu redukuje wydajność sieci zasilającej,

a tak

że może być przyczyną niestabilności i występowania rezonansów, co doprowadzić

mo

że nawet do uszkodzenia sieci zasilającej.

Wi

ększość współczesnych urządzeń wykorzystuje zasilacze (rys. 3), zbudowane

typowo z mostka prostowniczego i kondensatora, wygładzaj

ącego wyprostowane napięcie.

Ten prosty układ pobiera moc wówczas, gdy chwilowe napi

ęcie przekracza napięcie

wyst

ępujące na kondensatorze. Występuje to w szczytowych wartościach napięcia, rezultatem

czego s

ą impulsy prądowe ładujące kondesator (rys. 4). Ze względu na to, że moc pobierana

jest tylko blisko szczytowych warto

ści napięcia, występujące impulsy prądowe są bardzo

odkształcone z wysok

ą zawartością harmonicznych. Rezultatem tego jest mała wartość

współczynnika mocy PF, czyli wej

ściowa moc pozorna (pochodząca z sieci zasilającej) jest

o wiele wi

ększa od mocy czynnej faktycznie wykorzystanej przez urządzenie. Typową

warto

ścią współczynnika mocy PF urządzeń powszechnego użytku jest wartość mieszcząca

si

ę między 0.5, a 0.7.

Układ PFC (ang. Power Factor Correction) mo

że być wykonany poprzez użycie

zarówno pasywnego jak i aktywnego układu wej

ściowego. Pasywne układy zawierają

zazwyczaj kombinacj

ę dużych kondensatorów, indukcyjności oraz prostowników pracujących

przy cz

ęstotliości sieci zasilającej. Natomiast aktywne układy PFC opierają się na topologii

zasilaczy impulsowych pracuj

ących przy wysokich częstotliwościach. Na rys. 5

przedstawiona jest najbardziej popularna topologia typu boost. Ze wzgl

ędu na to, że aktywne

układy PFC pracuj

ą przy częstotliwości znacznie większej od częstotliwości sieci zasilającej,

Rysunek 4 Napi

ęcie i prąd wejściowy typowego zasilacza bez układu PFC

Rysunek 3 Klasyczny układ zasilacza

s

ą mniejsze, lżejsze oraz wydajniejsze od układów pasywnych. Podstawową wadą pasywnych

układów PFC jest du

ży poziom zawartości harmonicznych prądu wejściowego .

Odpowiednie sterowanie konwerterem powoduje,

że nawet mocno nieliniowe

obci

ążenia “widziane” są od strony zasilania jako obciążenie liniowe, przez co w dużym

stopniu redukowana jest zawarto

ść harmonicznych prądu.

Konwerter PFC uzyskuje ten efekt poprzez programowanie pr

ądu wejściowego w odpowiedzi

na wej

ściowe napięcie. Tak długo jak stosunek pomiędzy napięciem i prądem jest stały,

wej

ście będzie miało charakter rezystancyjny i współczynnik mocy będzie miał wartość

bardzo zbli

żoną do jedności. Jeśli stosunek ten odchyli się od stałej wartości, wejście będzie

zawiera

ć przesunięcie fazowe i zniekształcenia harmoniczne. Zarówno oba te czynniki jak

i ka

żdy z osobna będą przyczyniały się do zmniejszenia współczynnika mocy.

Dotychczas korektor współczynnika mocy nie jest zbyt cz

ęsto spotykany w praktyce, ale

sytuacja ta ulegnie radykalnej zmianie. Stanie si

ę tak głównie na skutek wprowadzenia w

życie przepisów w Unii Europejskiej, nie pozwalających podłączyć do sieci urządzeń z
małym współczynnikiem mocy. Dla urz

ądzeń dużej mocy odpowiednie regulacje zostały już

dawno ustanowione, tak wi

ęc obecnie zmierza się w kierunku wprowadzenia wymogu

stosowania układów PFC dla urz

ądzeń mniejszej mocy. Takimi urządzeniami mają być

np. telewizory, komputery,

żarówki energooszczędne, świetlówki ze sterownikiem

elektronicznym itp.

Dla potencjalnego u

żytkownika korzyści wynikające z zastosowania układu PFC

wynikaj

ą z możliwości podłączenia większej ilości urządzeń z PFC do zasilania sieciowego

ni

ż urządzeń bez korektora. Dodatkowo korektor rozwiązuje wiele istotnych problemów

zwi

ązanych z niestabilnym zasilaniem.

Natomiast ze strony zakładów energetycznych układy PFC redukuj

ą w istotny sposób moc

biern

ą oraz moc odkształcenia, związaną z zawartością harmonicznych prądu. Przyczynia się

to do zwi

ększenia wydajności sieci energetycznej oraz zmniejszenia strat w sieci przesyłowej

(rys. 6).

Rysunek 5 Zasilacz impulsowy z typowym konwerterem PFC

Rysunek 6 Ró

żnica przekrojów poprzecznych przewodów doprowadzających zasilanie sieciowe

dla ró

żnych współczynników mocy PF

Dla takiej samej wyj

ściowej mocy, konwencjonalny konwerter pobiera z sieci zasilającej 1.8

razy wi

ększy prąd skuteczny niż taki sam konwerter z aktywnym układem PFC. W związku

z tym zastosowanie PFC pozwala na wybór tranzystorów mocy MOSFET z trzykrotnie
wi

ększą rezystancją r

ds on

w zasilaczu impulsowym. Tak

że gabaryty transformatora mogą być

optymalizowane nie tylko ze wzgl

ędu na zmniejszony przekrój drutu, ale również z powodu

wyst

ępowanie regulowanego stałego napięcia wyjściowego o odpowiednio dużej wartości.

PFC posiada szeroki zakres wej

ściowego napięcia zasilania od 85V

AC

do 265V

AC

. Staje si

ę to

dodatkowym atrybutem układów PFC, gdy

ż nie istnieje konieczność stosowania

dodatkowych układów przeł

ączających napięcie 230V na 115V i odwrotnie, przez co

urz

ądzenie staje się uniwersalne.

Zalety zastosowania aktywnych układów PFC:

•

Redukcja kosztów zasilaczy impulsowych (ta

ńsze tranzystory mocy MOSFET, mniejsze

gabarytowo transformatory, zmniejszona czterokrotnie pojemno

ść wyjściowych

kondensatorów filtruj

ących).

•

Eliminacja emisji harmonicznych do sieci zasilaj

ącej.

•

Automatyczny wybór napi

ęcia zasilania.

•

Stałe napi

ęcie wyjściowe.

Wady:

•

Zwi

ększenie zakłóceń RFI/EMI.

•

Konieczno

ść stosowania dodatkowych filtrów RFI/EMI.

•

Wi

ększe koszty urządzenia zawierającego układ PFC.

Jednak mimo wielu zalet, układy PFC wytwarzaj

ą znacznie więcej zakłóceń RFI/EMI

przenikaj

ących do sieci zasilającej, niż konwencjonalne układy zasilaczy impulsowych.

Z tego powodu układy PFC wymagaj

ą zastosowania dodatkowego i bardziej rozbudowanego

filtru sieciowego.

1.2. Przykładowe konfiguracje pracy układu PFC.

W obecnym stanie prawym pasywne układy PFC maj

ą dość ograniczone zastosowanie.

Praktycznie mo

żna ich używać wyłącznie przy współpracy z obciążeniami zbliżonymi do

liniowych np. pasywny układ PFC – typu LC spełnia swoj

ą rolę przy zasilaniu lampy z

wyładowaniem łukowym. Coraz szersze pole zastosowa

ń znajdują układy pasywnych PFC

typu „Valley Fill” stosowane w elektronicznych zasilaczach

źródeł światła (lampy

kompaktowe, jarzeniowe itp.). W tabeli 1 przedstawiono przykładowe przebiegi pr

ądów

zasilaj

ących w przypadku obciążenia klasycznego układu prostującego i układu pasywnego

PFC zasilaczem impulsowym o mocy 100W. Jak wynika z przeprowadzonych pomiarów
układ zasilaj

ący z mostkiem Greatza generuje w sieci zasilającej przebiegi prądu silnie

odkształcone z bardzo du

żą zawartością harmonicznych (THD=154%). Układ PFC typu

„Valley Fill” jest pod tym wzgl

ędem dużo lepszy i zawartość harmonicznych THD spada do

około 32%. Jest to warto

ść akceptowalna dla sprzętu oświetleniowego w normie

EN 61000-3-2 niemniej najwi

ększe problemy pojawiają się ze spełnieniem norm w zakresie

zakłóce

ń przewodzonych dla zakresu częstotliwości od 150kHz do 30MHz (PN-EN 55022). Z

tego powodu układy typu „Valley Fill” mog

ą być stosowane jedynie dla niskich mocy

(poni

żej 100W), gdyż poziom emitowanych zakłóceń w. cz. (obwiednia sygnału w.cz.

zaznaczona jest w tabeli 1) do sieci zasilaj

ącej jest tak wysoki, iż stosowanie odpowiednich

filtrów RFI/EMI dla wi

ększych mocy staje się niemożliwe.

Tab. 1. Przykładowe konfiguracje i przebiegi pr

ądu zasilania dla klasycznego układu

prostownika oraz pasywnego układu PFC typu „Valley Fill”

Zasilacz z mostkiem Greatza

Pasywny układ PFC – typu „Valley Fill”

W praktyce in

żynierskiej powszechnie stosowaną w układach jednofazowych

aktywnych korektorów mocy jest konfiguracja typu „boost”, któr

ą przedstawiono blokowo na

rysunku 7. Jedyna ró

żnica w topologii w stosunku do zwykłej przetwornicy polega na

przesuni

ęciu kondensatora wejściowego o dużej pojemności na wyjście. Natomiast za

mostkiem prostowniczym znajduje si

ę kondensator wejściowy o małej wartości pojemności,

w celu zmniejszenia zakłóce

ń w.cz. . Aktywny układ PFC pracuje, więc jako stabilizator

wst

ępny (ang. preregulator) podwyższający napięcie, który ma za zadanie utrzymać stałe

napi

ęcie na wyjściu jak również tak sterować prądem wejściowym, aby miał on kształt

wyprostowanej sinusoidy. W ten sposób pr

ąd zasilający jest w fazie i ma kształt napięcia

zasilaj

ącego a tym samym obciążenie ma charakter rezystancyjny.

Rys.7. Schemat blokowy aktywnego korektora mocy pracuj

ącego w konfiguracji typu „boost”

oraz w trybie pr

ądowym kontroli wartości średniej.

Jak pokazano na rysunku 1 kontroler aktywnego korektora mocy pracuj

ącego w konfiguracji

typu „boost” jest ju

ż złożonym układem, który na modulator PWM podaje sygnał I

mo

b

ędący

funkcj

ą

I

mo

– sygnał wyj

ściowy układu mnożącego

I

ac

– sygnał wyprostowanego napi

ęcia zasilania,

V

vea

– sygnał wyj

ściowy napięciowego wzmacniacza błędu,

V

in

– określa średnią wartość napięcia wejściowego.

1.3. Przebiegi i wyniki pracy układów PFC.

W tabeli 2 przedstawiono przykładowe przebiegi pr

ądów zasilających w przypadku

obci

ążenia 200 watowych aktywnych układów PCF, zbudowanych na bazie UC3853 oraz

MC33262, zasilaczem impulsowym o mocy 100W jak równie

ż układu PFC o mocy 1200W

zbudowanym na bazie L4981A. Przebiegi pr

ądów zasilających we wszystkich przypadkach są

bardzo zbli

żone sinusoidy a norma EN 6100-3-2 dla urządzeń klasy D (najostrzejszej) jest

spełniona z bardzo du

żym marginesem – średnio 95% zakresu normy dla każdej

harmonicznej dla PFC z UC3853 i L4981A oraz 90% dla PFC z MC33262. Ró

żnica w

wynikach jest skutkiem odmiennej konfiguracji pracy aktywnych PFC. UC3853 i L4981A
pracuje w trybie ci

ągłego prądu dławika zaś MC33262 pracuje w trybie krytycznego prądu

dławika i ju

ż tak precyzyjnie nie odtwarza sinusoidalnego przebiegu prądu zasilania.

Tab. 2. Przykładowe przebiegi pr

ądów zasilających w przypadku aktywnych układów

PCF

Aktywny układ PFC –

UC3853

Aktywny

układ

PFC

–

MC33262

Aktywny układ PFC – L4981A

Zbiorcze wyniki pomiarów dla układów PFC przedstawiono w tabeli 3. Porównuj

ąc wartości

pr

ądów skutecznych i szczytowych widać korzyści stosowania aktywnych układów PFC.

Uzyskuje si

ę prawie dwukrotne zmniejszenie prądów skutecznych i ponad czterokrotne

zmniejszenie pr

ądów szczytowych w stosunku do klasycznego układu z mostkiem Greatza.

2

in

vea

ac

MO

V

V

I

I

⋅

∝

Tab.3. Wyniki pomiarów dla pasywnych

*

i aktywnych

**

układów PFC

Badane

Urz

ądzenie

I

RMS

[A]

I

PEAK

[A]

THD

Pr

ądu [%]

cos

ϕ

50Hz

[

O

]

Bez układu PFC - Flyback 100W

0.854 3.12

154.4

0.959

PFC-Valley Fill

*

- Flyback 100W

0.481 1.21

31.9

0.999

PFC-UC3853

**

- Flyback 100W

0.448 0.64

2.8

0.995

PFC-MC33262

**

- Flyback 100W

0.454 0.66

10.7

0.993

PFC-L4981A

**

- Rezystory 650W

2.90

4.15

4.9

0.996

Tab. 4. Przebieg zakłóce

ń przewodzonych dla PFC- UC3853 obciążonego zasilaczem typu

Flyback 100W oraz PFC- L4981A obci

ążonego rezystorem 1000W

Aktywny układ PFC – UC3853 – 100W Aktywny układ PFC – L4981A – 1000W

Przykładowe przebiegi zakłóce

ń przewodzonych dla aktywnych układów PFC

przedstawiono w tabeli 4. Układ PFC na bazie UC3853 w celu spełnienia wymaga

ń normy

PN-EN 55022 dla zakresu cz

ęstotliwości od 150kHz do 30MHz wymagał doboru elementów i

warto

ści w wejściowym filtrze RFI/EMI. Dla układu PFC na bazie L4981A spełnienie normy

wymagało rozbudowy do trzech sekcji filtru RFI/EMI i doboru jego topologii. Zakłócenia,
które s

ą powyżej dopuszczalnych poziomów, jak wynika z doświadczeń, ulegną zmniejszeniu

po umieszczeniu całego urz

ądzenia w metalowej obudowie i podłączeniu jej z przewodem

ochronnym.

1.4. Wnioski i omówienie wyników pomiarów dla układów PFC.

1. Aby spełni

ć wymagania normy EN 61000-3-2 (zawartość harmonicznych sieci

zasilaj

ącej) dla mniej wymagających urządzeń klasy C (np. sprzęt oświetleniowy)

wystarczy u

żyć pasywnego układu PFC typu „Valley Fill„ jednak należy się liczyć z

du

żą zawartością harmonicznych (~32%). Ze względu na duży poziom zakłóceń

w.cz., układ tego typu ma zastosowanie dla małych i

średnich mocy (poniżej 100W).

2. Układy PFC w topologii „boost” spełniaj

ą wymagania normy PN-EN 61000-3-2

z ponad 90% marginesem i gwarantuj

ą bardzo małą emisję harmonicznych do sieci

zasilaj

ącej (THD~3 -11%).

3. Dla układów PFC w topologii „boost”, aby spełni

ć wymagania normy

PN-EN 55022:2000 (okre

śla ona maksymalny poziom zakłóceń przewodzonych,

przenoszonych przez kable zasilaj

ące, w paśmie od 150kHz do 30MHz przy

szeroko

ści pasma pomiarowego 9kHz), występuje konieczność stosowania

dodatkowych filtrów wielosekcyjnych (dwie-trzy sekcje) RFI/EMI. Powa

żnym

problemem w konstrukcji układów PFC du

żej mocy są zakłócenia, które wpływają na

stabilno

ść i jakość pracy układu sterującego. Optymalizacja topologii połączeń,

dodatkowe obwody filtruj

ące, właściwy dobór elementów oraz zastosowanie

przekładników pr

ądowych jako czujników prądu wpływa znacznie na pracę i

parametry obwodu.

4. Najmniejszy poziom zakłóce

ń w.cz. emitowanych przez aktywne układy PFC mają

układy pracuj

ące w trybie ciągłego prądu dławika. Ten tryb pracy preferowany jest dla

mocy wi

ększych od 200W.

5. Jedn

ą, ale istotną wadą aktywnych układów PFC, jest podwyższenie kosztu i

zło

żoności modułu zasilania urządzenia.

6. Zalet

ą stosowania układów PFC jest:

•

bliski jedno

ści współczynnik mocy (PF~0.99),

•

szeroki zakres napi

ęcia zasilania 85–265V

AC

,

•

czterokrotne zmniejszenie warto

ści szczytowej pobieranego prądu,

•

dwukrotne zwi

ększenie obciążalności istniejącej instalacji (gniazdek i

przewodów) nawet do 3kW,

•

stałe napi

ęcie wyjściowe upraszczające projekt i konstrukcję oraz zmniejszający

cen

ę zasilacza impulsowego.

7. Sprawno

ść energetyczna aktywnych układów PCF jest stosunkowo wysoka i w

zale

żności od mocy oraz wykonania kształtuje się w granicach 90-95%.

8. W układach PCF mo

żna stosować zarówno tranzystory MOS jak i szybkie tranzystory

IGBT, przy czym sprawno

ść układu zmienia się nieznacznie.

9. Na rynku pojawiaj

ą się ciągle nowe, ciekawe rozwiązania ułatwiające poprawienie

współczynnika mocy (np. IR1150 firmy International Rectifier) jak i pozwalaj

ące

obni

żyć poziom zakłóceń przewodzonych - do nich należą między innymi układy

firmy Infineon TDA16888 i TDA16846/7 , UCC38500/1 i UCC3851x firmy Texas
Instruments. Te rozwi

ązania scalają w jednym chipie sterownik PFC oraz kontroler

zasilacza impulsowego, co pozwala łatwo synchronizowa

ć i ustawiać sterowanie

kluczy z odpowiednia faz

ą. Duży nacisk firmy położyły również na maksymalne

obni

żenie kosztów układów sterujący, które można już nabyć w cenie poniżej 1$ (np.

NCP1650 i MC33262 firmy ON-Semiconductor oraz L6560/1 firmy STM). Mimo

2. Wykaz dyrektyw EMC

Wykaz norm zharmonizowanych opublikowanych poprzez Obwieszczenie Prezesa
Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z dnia 19 grudnia 2003 r. W sprawie wykazów
norm zharmonizowanych (Mon. Pol. z 2004 r. Nr 7, poz. 117).

Normy zharmonizowane wybrane dla aparatury wyst

ępującej w typowych

zastosowaniach kontrolno-pomiarowych i automatyce przemysłowej. Dyrektywa
73/23/EWG:

1. PN-EN 60950:2002 zast

ępuje normę PN-EN 60950:2000 - Bezpieczeństwo

urz

ądzeń techniki informatycznej

2. PN-EN 61010-1:1999, PN-EN 61010-1:1999/A2:1999 - Wymagania

bezpiecze

ństwa elektrycznych przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń

laboratoryjnych - Wymagania ogólne

3. PN-EN 61010-1:2002 (U) - Wymagania bezpiecze

ństwa elektrycznych

przyrz

ądów pomiarowych, automatyki i urządzeń laboratoryjnych - Część 1:

Wymagania ogólne

4. PN-EN 61187:2003 - Urz

ądzenia pomiarowe elektryczne i elektroniczne.

Dokumentacja.

5. PN-EN 61293:2000 - Znakowanie urz

ądzeń elektrycznych danymi

znamionowymi dotycz

ącymi zasilania elektrycznego - Wymagania

bezpiecze

ństwa

Dyrektywa 89/336/EWG:

1. PN-EN 55022:2000, PN-EN 55022:2000/A1:2003 - Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC) - Urz

ądzenia informatyczne - Charakterystyki

zaburze

ń radioelektrycznych - Poziomy dopuszczalne i metody pomiaru

2. PN-EN 55024:2000, PN-EN 55024:2000/A1:2002 (U) - Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC) - Urz

ądzenia informatyczne - Charakterystyki

odporno

ści - Metody pomiaru i dopuszczalne poziomy

3. PN-EN 61000-3-2:2002 (U) zast

ępująca normy: PN-EN 61000-3-2:1997

Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC) - Dopuszczalne poziomy emisji

harmonicznych pr

ądu (fazowy prąd zasilający odbiornika mniejszy lub równy

16 A)

4. PN-EN 61000-4-1:2003 zast

ępująca normę PN-EN 61000-4-1:2002(U) -

Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC) - Część 4-1: Metody badań i

pomiarów. Przegl

ąd serii norm IEC 61000-4

5. PN-EN 61000-4-2:1999PN-EN 61000-4-2:1999/A2:2003 Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC). Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na

wyładowania elektrostatyczne. Podstawowa publikacja EMC.

6. PN-EN 61000-4-3:2003(U) zast

ępująca normę PN-EN 61000-4-3:2002 -

Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC). Część 4-3: Metody badań i

pomiarów - Badania odporno

ści na pole elektromagnetyczne o częstotliwości

radiowej.

7. PN-EN 61000-4-4:1999, PN-EN 61000-4-4:1999/A1:2003, PN-EN 61000-4-

4:1999/A2:2003 - Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC). Metody badań i

pomiarów. Badanie odporno

ści na serie szybkich elektrycznych stanów

przej

ściowych. Podstawowa publikacja EMC.

8. PN-EN 61000-4-5:1998, PN-EN 61000-4-5:1998/A1:2003 - Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC). Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na

udary.

9. PN-EN 61000-4-6:1999, PN-EN 61000-4-6:1999/A1:2003 - Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC). Metody bada

ń i pomiarów. Odporność na

zaburzenia przewodzone, indukowane przez pola o cz

ęstotliwości radiowej.

10. PN-EN 61000-4-7:1998 - Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC). Metody

bada

ń i pomiarów. Ogólny przewodnik dotyczący pomiarów harmonicznych i

interharmonicznych oraz stosowanych do tego celu przyrz

ądów pomiarowych

dla sieci zasilaj

ących i przyłączonych do nich urządzeń.

11. PN-EN 61000-4-8:1998, PN-EN 61000-4-8:1998/A1:2003 -Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC). Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na

pole magnetyczne o cz

ęstotliwości sieci elektromagnetycznej.

12. PN-EN 61000-4-9:1998, PN-EN 61000-4-9:1998/A1:2003 - Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC). Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na

impulsowe pole magnetyczne.

13. PN-EN 61000-4-10:1999, PN-EN 61000-4-10:1999/A1:2003 - Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC). Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na

pole magnetyczne oscylacyjne tłumione.

14. PN-EN 61000-4-11:1997, PN-EN 61000-4-11:1997/A1:2003 - Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC). Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na

zapady napi

ęcia, krótkie przerwy i zmiany napięcia.

15. PN-EN 61000-4-12:1999, PN-EN 61000-4-12:1999/A1:2003 - Kompatybilno

ść

elektromagnetyczna (EMC). Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na

przebiegi oscylacyjne.

16. PN-EN 61000-4-14:2002 - Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC). Część

4-14: Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na wahania napięcia.

17. PN-EN 61000-4-28:2004 - Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC). Część

4-28: Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na zmiany częstotliwości

sieci zasilaj

ącej.

18. PN-EN 61000-4-29:2002(U) - Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC).

Metody bada

ń i pomiarów. Badanie odporności na zapady napięcia, krótkie

przerwy i zmiany napi

ęcia na przyłączu zasilania prądu stałego.

19. PN-EN 61000-6-1:2002 zast

ępująca normę PN-EN 50082-1:1999 -

Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC) - Wymagania ogólne dotyczące

odporno

ści na zaburzenia - Środowisko mieszkalne, handlowe i lekko

uprzemysłowione

20. PN-EN 61000-6-2:2003 zast

ępująca normę PN-EN 61000-6-2:2002(U) -

Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC) - Część 6-2: Normy ogólne -

Odporno

ść w środowiskach przemysłowych

21. PN-EN 61000-6-3:2002 zast

ępująca normę PN-EN 50081-1:1996 -

Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC) - Część 6-3: Normy ogólne -

Wymagania dotycz

ące emisyjności w środowisku mieszkalnym, handlowym i

lekko uprzemysłowionym

22. PN-EN 61000-6-4:2002(U) zast

ępująca normę PN-EN 50081-2:1996 -

Kompatybilno

ść elektromagnetyczna (EMC) - Część 6-4: Normy ogólne -

Wymagania dotycz

ące emisyjności w środowisku przemysłowym