Chemia opracowanie
1. Budowa materii: pierwiastki, liczba atomowa, masowa, konfiguracja elektronowa,
orbitale.
Obecnie materia dzieli siÄ™ na trzy stany skupienia:
·ð Gazy
·ð Ciecze
·ð CiaÅ‚o staÅ‚e
Niesklasyfikowane są plazma i ciekły kryształ, gdyż posiadają właściwości więcej niż jednego stanu
skupienia. Zaś ciała stałe dzielą się na amorficzne i krystaliczne.
Atomy składają się z protonów (p) i neutronów (n) (nukleonów) umieszczonych w jądrze i elektronów
(e) krążących wokół jądra.
5Ø4Ü
5ØKÜ A  liczba masowa neutrony +protony
5ØMÜ
Z  liczba protonów/elektronów
A-Z neutronów
Cząsteczkami, z których składają się nukleony i elektrony są kwarki, istnieje sześć rodzajów kwarków:
2
·ð Up +
3
1
·ð Down -
3
2
·ð Charm +
3
1
·ð Strange -
3
2
·ð Top +
3
1
·ð Bottom -
3
Proton składa się z dwóch kwarków górnych i jednego dolnego, suma ich ładunków daje +1. Neutron
składa się z jednego kwarka górnego i dwóch dolnych, suma ładunków = 0.
Pierwiastek to inaczej substancja prosta, jego atomy zachowują te same właściwości. Inaczej
substancja, która zawiera jednakową ilość protonów w jądrze.
Powłokę elektronową tworzą elektrony krążące w tej samej odległości wokół jądra. Powłok może być
maksymalnie 7. Ilość elektronów na każdej powłoce określa wzór 2n2., Czyli na pierwszej powłoce
mogą być 2 elektrony, a na 7 aż 98 elektronów. Poniżej kolejność zapełniania powłok elektronowych
wraz z podpowłokami. Podpowłoki powstają wskutek dużej ilości elektronów na
powłoce. Oddziałują one na siebie wzajemnie odpychająco, powodując
rozszczepienie powłok, na podpowłoki. Orbital to część podpowłoki, na której
jest największe prawdopodobieństwo znalezienia elektronu. Wg reguły
Hunda najpierw zapełnia się orbitale tak, by elektrony były na nich
niesparowane, elektrony te posiadajÄ… wtedy jednakowÄ… orientacjÄ™
spinu, dzieje się tak, gdyż elektrony starają wybierać stan kwantowy
o najniższej energii. Następnie wg zakazu Pauli ego, gdy na jednym
orbitalu pojawią się dwa elektrony, muszą mieć one przeciwny
spin. Ä™! - spin zgodny z ruchem wskazówek zegara, “! - odwrotny.
Ilość orbitali na podpowłokach:
·ð s  jeden orbital, ma ksztaÅ‚t sfery,
·ð p  trzy, majÄ… ksztaÅ‚t 8 nabitej na oÅ›
·ð d  pięć, majÄ… ksztaÅ‚ty 8 i pierÅ›cienia wokół Å›rodka (dziwne bajery)
·ð f  siedem,
·ð itd.
Przykłady konfiguracji elektronowej z uwzględnieniem wszystkich zasad:
2. Układ okresowy, struktura, grupy pierwiastków, izotopy, roztwory, mieszaniny, związki.
W grupach głównych wszystkie elektrony z powłoki walencyjnej zajmują orbitale typu: s i p, w
grupach pobocznych orbitale: s i d, a w grupie lantanowców i aktynowców orbitale: s, d i f. Jest to
podstawą do podzielenia układu okresowego na bloki: s i p (grupy główne), d (grupy poboczne) oraz f
(lantanowce i aktynowce). W większości współczesnych, graficznych przedstawień układu
okresowego grupy główne są rozdzielone za drugą grupą całym blokiem d, a blok f jest "wyciągnięty"
pod połączone bloki s, p i d. Pierwiastki danego okresu mają tę samą liczbę powłok elektronowych.
Pierwiastki należące do tej samej grupy charakteryzują się tą samą liczbą elektronów walencyjnych, a
w konsekwencji podobnymi właściwościami chemicznymi.
Izotop  odmiana pierwiastka o innej liczbie neutronów, może posiadać inne właściwości fizyczne i
chemiczne. Najbardziej znanymi izotopami, sÄ… izotopy wodoru, tzn. prot, deuter i tryt. Deuter ma
zdolność spowalniania neutronów, używa się go do tworzenia ciężkiej wody D z kolei jest
,2O, która
używana w elektrowniach jądrowych. Tryt używany jest, jako wskaz
nik wieku. Ze względu na różnicę
mas atomowych izotopów danego pierwiastka, zmieniać się mogą też właściwości fizyczne i
chemiczne. Izotopy promieniotwórcze znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach techniki, a nawet
medycyny. Izotopy z grubsza dzielÄ… siÄ™ na:
·ð TrwaÅ‚e  nie ulegajÄ… samorzutnie przemianie na inne pierwiastki,
·ð NietrwaÅ‚e  ulegajÄ… samorzutnej przemianie na izotopy innych pierwiastków,
wydzielajÄ…c promieniowanie Å‚ i E
k
Substancje chemiczne:
·ð Proste - pierwiastki
·ð ZÅ‚ożone:
o Związki chemiczne  powstaje w wyniku połączenia się substancji prostych
jakimkolwiek wiązaniem chemicznym, ma inne właściwości od swoich
składników, sumaryczny ładunek musi wynosić 0
o Mieszaniny  zwykłe wymieszanie dwóch lub więcej substancji,
żð Jednorodne  nierozróżnialne skÅ‚adniki goÅ‚ym okiem, utracenie części
właściwości, np. woda z solą.
żð Niejednorodne  rozróżnialne skÅ‚adniki, Å‚atwe oddzielanie,
zachowanie większości właściwości składników.
Roztwór  mieszanina jednorodna. Składa się z rozpuszczalnika i substancji rozpuszczanej. Rodzaje:
·ð WÅ‚aÅ›ciwy  roztwór jednofazowy o bardzo maÅ‚ych czÄ…steczkach
·ð Koloidalny  roztwór dwufazowy, skÅ‚ada siÄ™ z fazy ciÄ…gÅ‚ej i fazy rozproszonej,
zawieszonej w ośrodku, nierozpuszczalnej w nim.
Rozpuszczalność jest to maksymalna liczba gramów substancji, którą można rozpuścić w 100 g
rozpuszczalnika w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Zależy od temperatury,
ciśnienia, rozpuszczalnika i substancji rozpuszczanej.
Roztwór nasycony  taki, w którym w danej temperaturze nie można już więcej rozpuścić danej
substancji.
Roztwór nienasycony  taki, w którym można.
3. Wiązania (oddziaływania) chemiczne, mechanizm.
1. Rodzaje wiązań w ciałach stałych:
·ð Jonowe (heteropolarne)  polega na przeksztaÅ‚caniu siÄ™ dwóch atomów w kation i
anion a następnie na elektrostatycznym przyciąganiu się różnoimiennych ładunków.
Jeden z atomów  póz
niej anion oddaje część swoich elektronów walencyjnych
drugiemu atomowi  póz
niej kationowi, by ten mógł utworzyć oktet elektronowy.
Najczęściej kationem zostaje metal, anionem niemetal. Zachodzi, gdy różnica
elektroujemności jest większa niż 1,7. Ze względu na różnicę ładunku (+ i -) oba
atomy siÄ™ przyciÄ…gajÄ….
·ð Kowalencyjne (homopolarne)  wystÄ™puje pomiÄ™dzy atomami o Å›redniej różnicy
elektroujemności (0-0,4) i zarazem o wysokiej elektroujemności. Polega na
uwspólnieniu pary(bądz
par) elektronów, które krążą, jako chmura elektronowa
wokół obu jąder atomowych. Istnieje wiązanie kowalencyjne niespolaryzowane i
spolaryzowane. To pierwsze występuje, gdy łączą się te same pierwiastki niemetalu.
O . Zaś spolaryzowane powstaje, gdy łączą się różne pierwiastki, powoduje to
2
powstawanie dipoli z połączonych pierwiastków,
·ð Metaliczne  powstaje miÄ™dzy pierwiastkami metali, których różnica
elektroujemności wynosi maks. 0,4. Polega na oderwaniu się elektronów
walencyjnych od atomu i powstawanie kationów, wokół których znajduje się gaz
elektronowy z oderwanych elektronów, elektrony walencyjne mogą się swobodnie
poruszać wokół kationów, powoduje to powstanie pasma przewodnictwa,
·ð MiÄ™dzyczÄ…steczkowe (siÅ‚y van der Walsa)  najsÅ‚absze wiÄ…zania, sÄ…siednie czÄ…steczki
indukujÄ… w sobie dipole elektryczne, co staje siÄ™ z
ródłem słabego przyciągania
między tymi cząsteczkami. Dokładniej: niesymetrycznie rozstawienie cząsteczek
powoduje w nich strony  bardziej dodatnie i  bardziej ujemne .
·ð WiÄ…zanie wodorowe dwie czÄ…steczki/jony poÅ‚Ä…czone sÄ… jonem wodorowym;
Szczególne znaczenie ma wiązanie  O H---O ; Pełni szczególną rolę w utrzymaniu
białek i kwasów nukleinowych.
·ð WiÄ…zanie sigma  wszystkie wiÄ…zania powstajÄ…ce w wyniku czoÅ‚owego nakÅ‚adania siÄ™
orbitali nazywa się wiązaniami sigma (najbardziej prawdopodobne występowanie
elektronu pokrywa siÄ™ z osiÄ… Å‚Ä…czÄ…cÄ… oba elektrony).
Oktet elektronowy  konfiguracja elektronów walencyjnych, jaką posiadają gazy szlachetne. W
wiązaniach atomy dążą do tej konfiguracji, gdyż jest ona najtrwalsza, wynika to z korzystnego
zapełnienia orbitali s i p.
Wiązanie koordynacyjne  wyjątkowy przypadek wiązania kowalencyjnego, gdy uwspólniona para
elektronów pochodzi od jednego atomu: NH Cl.
4
4. Stany skupienia materii, wielkości, prawa.
Trzema podstawowymi stanami skupienia sÄ…:
·ð Gaz
·ð Ciecz
·ð CiaÅ‚o staÅ‚e.
Dyfuzja - Jest to proces rozprzestrzeniania siÄ™
cząsteczek w danym ośrodku, będący
konsekwencją chaotycznych zderzeń cząsteczek.
Gazy  substancje bez określonego kształtu i
objętości. Przyjmują te właściwości od naczynia, w
którym się znajdują.
Ciecz  zachowują własną objętość, lecz przyjmują
kształt naczynia, w którym się znajdują. Ciecze charakteryzuje lepkość i napięcie powierzchniowe.
Lepkość to opór przeciwdziałający płynięciu. Napięcie powierzchniowe cieczy określa działającą na jej
powierzchnię siłę. Powierzchnia cieczy jest gładka, ponieważ siły międzycząsteczkowe wciągają
czÄ…steczki do wewnÄ…trz.
Ciała stałe dzielą się na krystaliczne i amorficzne. Istnieją trzy podstawowe komórki elementarne, wg,
których układa się większość kryształów:
·ð A1  regularna, pÅ‚asko centrowana,
·ð A2  regularna, przestrzennie centrowana,
·ð A3  heksagonalna, zwarta.
Między cząsteczkami metali występuje wiązanie metaliczne. Ruchliwość elektronów walencyjnych
warunkuje takie właściwości metalu, jak:
·ð PoÅ‚ysk,
·ð Kowalność,
·ð CiÄ…gliwość,
·ð Przewodnictwo elektryczne.
Klasyfikacja materiałów wg oporności:
1. Izolator,
2. Przewodnik metaliczny,
3. Półprzewodnik,
4. Nadprzewodnik.
5. Teoria pasmowa, stopy.
Teoria pasmowa dotyczy zasadniczo dwóch poziomów energetycznych atomów w ciele stałym:
najbardziej zewnętrznego poziomu obsadzonego elektronem i najbliższego mu poziomu
wzbudzonego. Poziomy te pod wpływem oddziaływania pól elektrostatycznych pozostałych atomów
ulegają rozszczepieniu na dużą liczbę blisko położonych poziomów tworzących pasma energetyczne:
walencyjne i przewodnictwa. W ramach pasma elektrony poruszają się swobodnie dzięki małym
różnicom energii pomiędzy tworzącymi je poziomami. Na każdym poziomie tworzącym pasmo mogą
być 2 elektrony.
Półprzewodnik  substancja, której przewodność może być zmieniana za pomocą różnych sposobów,
do domieszek, po naświetlenie. Istnieją następujące typy półprzewodników:
·ð Półprzewodnik samoistny  monokrysztaÅ‚ półprzewodnika, którego materiaÅ‚ jest
idealnie czysty, bez zamieszek, w temperaturze ok. 300K część elektronów przechodzi
do pasma przewodnictwa pozostawiając nieobsadzone miejsca w paśmie
walencyjnym, miejsca te będą zajmowane przez elektrony z niższych pasm, gdy
dostarczy siÄ™ im energiÄ™.
·ð Półprzewodnik typu n  jego dziaÅ‚anie polega na wprowadzenie do krysztaÅ‚u
półprzewodnika (krzemu IV) zanieczyszczeń w postaci pięciowartościowych
pierwiastków. Powoduje to powstanie jednego wolnego elektronu, który przejdzie do
pasma przewodnictwa półprzewodnika. Tworzy to w paśmie przewodnictwa pasmo
donorowe  złożone właśnie z tych elektronów, są one wtedy nośnikiem ładunku w
półprzewodniku.
·ð Półprzewodnik typu p  polega na wprowadzeniu do krysztaÅ‚u półprzewodnika
(krzemu IV) zanieczyszczeń w postaci trójwartościowych pierwiastków. Oznacza to, że
będzie brakowało czwartego elektronu do uzupełnienia wiązań. Powstaje dodatkowy
poziom energetyczny zwany akceptorowym położony nad lub w walencyjnym
poziomie. Poziom ten wiąże elektrony znajdujące się w paśmie walencyjnym, w
którym brakuje po jednym elektronie na każdy atom domieszki, są to tak zwane
dziury elektronowe, które zdolne są do przewodzenia prądu.
Stop  mieszanina dwóch lub więcej metali, lub metalu z innym pierwiastkiem. Stopy dzielą się na:
·ð Stop jednofazowy  atomy sÄ… rozmieszczone równomiernie, substancja rozpuszczana
nie przekracza granicznej rozpuszczalności,
·ð Stop wielofazowy  atomy sÄ… rozmieszczone nierównomiernie.
Inny podział:
·ð Stop substytucyjny  część atomów głównego skÅ‚adnika stopu w sieci krystalicznej
zostaje zastąpiona atomami domieszki, muszą to być atomy wystarczająco duże.
·ð Stop miÄ™dzywÄ™zÅ‚owe  atomy domieszki muszÄ™ być wystarczajÄ…co maÅ‚e, by zmieÅ›cić
się między wiązaniami metalu.
6. Krystalografia, alotropia.
Komórka elementarna  jest to najmniejsza jednostka, z której można zbudować kryształ, poprzez
dodawanie jej (powielanie) w trzech prostopadłych kierunkach. Komórka elementarna powtarza się
we wszystkich trzech kierunkach, tworząc zamkniętą sieć przestrzenną, której główną cechą jest
symetria. Komórka elementarna ma zawsze kształt równoległościanu. Poprzez translacje komórki
elementarnej o wektory będące całkowitymi wielokrotnościami wektorów sieci krystalicznej
otrzymuje się całą sieć krystaliczną kryształu. Podstawowe rodzaje komórek
elementarnych:
1
·ð Komórka prosta, na jednÄ… komórkÄ™ przypada jeden atom, po
8
atomu w każdym narożu
·ð Komórka centrowana przestrzennie:
·ð Komórka centrowana pÅ‚asko:
·ð Komórka o centrowanej podstawie:
Rodzaje kryształów ze względu na wiązania:
Kryształy kowalencyjne:
·ð Atomy przyjmujÄ… stabilnÄ… konfiguracjÄ™ elektronowÄ… odpowiedniego gazu
szlachetnego.
·ð Np. diament, gdzie każdy atom C jest otoczony 4 innymi uÅ‚ożonymi w ksztaÅ‚cie
czworościanu.
Defekty sieci krystalicznej dzielÄ… siÄ™ w zasadzie na dwie grupy:
·ð Punktowe,
o Wakans  brak atomu w węz
le sieci,
o Obcy atom w sieci,
o Atom międzywęzłowy.
o Defekt Schotky ego  atom tworzy wakans i wywędrowuje na zewnątrz
o Defekt Frenkla  atom wtrącony jest tak duży, że powoduje rozsunięcie
innych atomów na odległości większe, niż zwykle.
·ð Liniowe:
o Dyslokacja krawędziowa  wywołuje ją obecność dodatkowej półpłaszczyzny
w sieci, powodującej wydłużenie się sieci:
o Dyslokacja śrubowa - wyznaczająca granicę między
przesuniętą i nieprzesuniętą częścią kryształu.
Granica ta przebiega równolegle do kierunku
poślizgu a nie prostopadle, jak to ma miejsce w
przypadku dyslokacji krawędziowej.
Alotropia  nazywamy występowanie tego samego pierwiastka lub związku w postaci dwóch lub kilku
odmian krystalicznych, a odmiany te nazywamy alotropowymi. Przemiany alotropowe zachodzÄ… przy
stałych temperaturach i towarzyszy im wydzielanie lub pochłanianie utajonego ciepła przemiany (w
zależności od kierunku jej zachodzenia). Najważniejszymi odmianami alotropowymi są odmiany
alotropowe węgla:
·ð Diament  wiÄ…zania kowalencyjne, najtwardszy naturalny materiaÅ‚, izolator.
·ð Grafit  pÅ‚askie pierÅ›cienie heksagonalne poÅ‚Ä…czone kowalencyjnie, przewodnik
elektryczny.
·ð Fuleren  każda czÄ…steczka zawiera parzystÄ… liczbÄ™ atomów wÄ™gla i jego struktura
składa się z 12 pierścieni pięciokątnych i m sześciokątnych m= (n-20)/2
7. Chemia organiczna, węglowodory, polimery, paliwa, izomeria.
Węglowodory:
·ð Najprostsze zwiÄ…zki organiczne, zawierajÄ…ce tylko atomy wÄ™gla i wodoru.
·ð Jest ich bardzo dużo ze wzglÄ™du na mnogość sposobów Å‚Ä…czenia siÄ™ atomów wÄ™gla miÄ™dzy
sobÄ….
Dzielimy je na następujące grupy:
·ð Alifatyczne  Å‚aÅ„cuchowe, nie zawierajÄ… pierÅ›cieni,
·ð Aromatyczne  zawierajÄ… pierÅ›cieÅ„ benzenowy:
o Nasycone  alifatyczne, bez wiązań wielokrotnych,
o Nienasycone  zawierajÄ… przynajmniej jedno wiÄ…zanie wielokrotne.
Podstawowe nazwy:
1. Metan Alkany Cykloalkany
2. Etan
3. Propan
4. Butan
5. Pentan
6. Heksan
7. Heptan
8. Oktan
9. Nonan
10. Dekan
Alkeny Alkiny
Węglowodorami występującymi w przyrodzie są gaz ziemny, węgiel i ropa naftowa. Ich głównym
wykorzystaniem jest pozyskiwanie z nich energii. Węgiel występuje w kilku rodzajach: torf, węgiel
kamienny, węgiel brunatny, antracyt.
Gaz ziemny  jest mieszaniną lekkich alkanów, głównym jego składnikiem jest metan, następnie etan,
propan, butan, mały odsetek wyższych alkanów i azot. Jest gazem kopalnianym pochodzenia
organicznego, gromadzi się w skorupie ziemskiej, czasem występuje z ropą i naftą.
Torf  skała osadowa powstała z obumarłych szczątek roślinnych na terenach bagiennych. Pierwsza
obumarła warstwa zostaje pochłonięta przez bagno i jest prasowana i pokrywana przez kolejne
warstwy. Następnie po usunięciu większości tlenu powstaje torf.
Węgiel brunatny  efekt tej samej przemiany, co torf, po dłuższym okresie czasu. Zawartość węgla
62%-75%.
Węgiel kamienny  dalszy efekt. Od 75%-97%.
Antracyt  najsilniej przeobrażona postać węgla, najwyższa zawartość, największa kaloryczność,
najtrudniejszy do wykopania.
Piroliza  proces rozkładu termicznego substancji, w którym poddaje się ją działaniu wysokich
temperatur bez dostępu tlenu i innych czynników utleniających. Zwykle związki poddawane temu
procesowi rozkładają się na mniejsze, o mniejszej masie cząsteczkowej.
Pirolizie poddaje się węgiel, wynikiem tego działania są(z jednej tony węgla):
·ð 330m3 gazu koksowniczego (20%),
·ð Koks 650kg (65%),
·ð SmoÅ‚a wÄ™glowa 42kg (5%),
·ð Woda pogazowa (10%), wykorzystuje siÄ™ jÄ… do tworzenia nawozów.
Rafinacja  proces przekształcania ropy naftowej w bardziej użyteczne produkty, składa się ona z:
·ð Destylacji frakcyjnej  rozdzielenie skÅ‚adników ropy ze wzglÄ™du na ich temperatury wrzenia.
Skrapla się po kolei odpowiednie składniki, utrzymując pozostałe w postaci gazowej.
·ð Krakingu  zrywanie wiÄ…zaÅ„ miÄ™dzy wÄ™glami, w tym procesie dÅ‚uższe Å‚aÅ„cuchy alkanów
rozpadają się na krótsze alkanów i alkenów. Przeprowadza się go z użyciem wysokiej
temperatury, bÄ…dz
katalizatora.
·ð Reforming  proces otrzymywania benzyny z lżejszych frakcji przez rozbicie prostych
łańcuchów alkanów i przebudowanie ich w łańcuchy rozgałęzione.
·ð Frakcja  mieszanina cieczy o podobnych temperaturach wrzenia. Lekkie frakcje maja niskie
temperatury wrzenia i krótkie łańcuchy węglowodorowe.
Składniki, jakie otrzymuje się z ropy naftowej to:
·ð Benzyna  ciekÅ‚a frakcja ropy naftowej o temperaturze wrzenia 40°C-150°C. SkÅ‚ada siÄ™ z
alkanów zawierających 5-12 atomów węgla.
·ð Nafta  ciekÅ‚a frakcja ropy naftowej powstaÅ‚a po destylacji frakcyjnej. SkÅ‚ada siÄ™ z alkanów
zawierajÄ…cych od 9 do 15 atomów wÄ™gla i wrze w przedziale temperatur 150°C  250°C.
·ð On  ciekÅ‚a frakcja ropy naftowej powstaÅ‚a po destylacji frakcyjnej. SkÅ‚ada siÄ™ z alkanów
zawierajÄ…cych od 12 do 25 atomów wÄ™gla i ma temperaturÄ™ wrzenia wyższÄ… niż 250°C.
·ð Mazut  olej pozostaÅ‚y po destylacji frakcyjnej, skÅ‚ada siÄ™ z Å‚aÅ„cuchów zawierajÄ…cych nawet
40 atomów wÄ™gla, wrze w 350°C.
Inne rodzaje węgla:
·ð WÄ™giel drzewny  lekka czarna substancja wytwarzana w procesie suchej destylacji z drewna.
Izomery  zwiÄ…zki o tym samym wzorze czÄ…steczkowym, lecz innym strukturalnym.
Polimery  związki o budowie łańcuchowej, których cząsteczki zbudowane są z połączonych ze sobą
elementów, tzw. merów.
Homopolimer  polimer utworzony z jednego typu
Monomerów.
Kopolimer  polimer utworzony z dwóch lub więcej
Różnych monomerów.
8. Spektroskopia, absorpcja i emisja światła, zjawiska optyczne.
Spektroskopia  nauka o powstawaniu i interpretacji widm powstających w wyniku oddziaływań
wszelkich rodzajów promieniowania materię. Oddziaływania te powodują zmianę energii
wewnętrznej ciała. Zgodnie z zasadą zachowania energii:
E  zmiana energii
h  stała Plancka
- częstotliwość
c  prędkość światła
  długość fali promieniowania.
Cząsteczka może przyjmować tylko ściśle określone poziomy energetyczne a ich zmiana związana jest
z pochłanianiem lub emitowaniem danego kwantu (porcji) energii. Pochłanianie przez materię
kwantu energii zwiÄ…zane jest z absorpcjÄ… fali elektromagnetycznej. Oddanie zaabsorbowanej energii
zwiÄ…zane jest z emisjÄ… energii na dwa sposoby.
Ilościową miarą wielkości absorpcji jest są TRANSMITANCJA i ABSORBANCJA promieniowania.
Absorpcja  proces pochłaniania promieniowania elektromagnetycznego. Absorbancja to część
pochłoniętego promieniowania, a transmitancja część przepuszczonego.
Rozszczepienie światła białego  rozproszenie to jest związane z różną prędkością rozchodzenia się
promieni świetlnych o różnych barwach. Fioletowy  najszybszy , czerwony  najwolniejszy .
Powoduje to różny współczynnik załamania się światła i różnym kątem załamania.
Rozpraszanie światła  dzieli się na dwa rodzaje:
·ð Sprężyste  bez zmiany czÄ™stotliwoÅ›ci Å›wiatÅ‚a,
·ð Niesprężyste  ze zmianÄ… czÄ™stotliwoÅ›ci Å›wiatÅ‚a.
Jest to zjawisko, w którym następuje zmiana kierunku rozchodzenia się światła. Związane jest z
naturą falową światła. Fala świetlna elektromagnetyczna, oddziałuje z materią, która zostaje
wzbudzona do drgań wypromieniowując falę świetlną rozproszoną.
Efekt Tyndalla  zjawisko rozpraszania światła przez koloid. Polega ono na przepuszczaniu przez
roztwór koloidalny wiązki światła, która wskutek uginania się promieni na cząstkach fazy
rozproszonej, staje się widoczna, jako tzw. stożek Tyndalla (światło w lesie przez drzewa).