53

Maciej CHACZYKOWSKI, Marian RUBIK
Instytut Ogrzewnictwa i Wentylacji
Politechnika Warszawska

GAZOWE RÓD£A CIEP£A — WYKORZYSTANIE GAZU ZIEMNEGO W NOWOCZESNYCH

TECHNIKACH I TECHNOLOGIACH GRZEWCZYCH

Streszczenie

W artykule omówiono nowoczesne urz¹dzenia grzewcze zasilane gazem ziemnym. Zwrócono uwagê na ekonomiczne

oraz ekologiczne aspekty stosowania gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania na tle innych pierwotnych noœników ener-

gii. Omówione zosta³y trzy nowe techniki ogrzewcze, polegaj¹ce na wytwarzaniu ciep³a w skojarzeniu z wytwarzaniem

energii elektrycznej, zastosowaniu pomp ciep³a zasilanych gazem ziemnym oraz zastosowaniu ogniw paliwowych zasi-

lanych gazem ziemnym.

Wstêp

%ród³em najwiêkszych zanieczyszczeñ œrodowiska sa procesy konwersji energii, w wyniku których powstaj¹ odpady za-

nieczyszczaj¹ce powietrze, glebê oraz wodê. Szczególnie niebezpieczne s¹, obecnie najbardziej rozpowszechnione,

procesy spalania paliw, przy czym produkty spalania emitowane do ekosfery s¹ przyczynami niodwracalnych zmian kli-

matycznych i przyrodniczych oraz strat gospodarczych. Z tych powodów podejmowane s¹ ró¿ne dzia³ania zarówno

prawne, jak i techniczne zmierzaj¹ce do zmniejszenia zu¿ycia paliw pierwotnych i ograniczenia emisji do otoczenia pro-

duktów spalania. W tzw. sektorze bytowo-komunalnycm (gospodarstwa domowe) g³ówne sposoby zmniejszenia zu¿y-

cia paliwa i ograniczenia emisji zanieczyszczeñ do otoczenia to:

• racjonalizacja wytwarzania i u¿ytkowania ciep³a,

• spalanie w piecach i kot³ach paliwa, do którego przystosowane s¹ paleniska tych urzadzeñ grzewczych,

• substytucja paliw, tj. zastêpowanie paliw sta³ych (wêgla, koksu) paliwami mniej obci¹¿aj¹cymi œrodowisko natu-

ralne,

• wprowadzenie nowych technik i technologii grzewczych,

• wykorzystanie niekonwencjonalnych, najczeœciej odnawialnych Ÿróde³ ciep³a.

Obecnie najczêsciej stosowanym sposobem ograniczania tzw. niskiej emisji, której Ÿród³a stanowi¹ domowe urz¹dzenia

grzewcze (kot³y, podgrzewacze wody itp.) jest zastêpowanie paliw sta³ych – paliwami wêglowodorowymi, a g³ównie ga-

zem ziemnym.

Gaz ziemny, w porównaniu z innymi pierwotnymi noœnikami energii, ma nastêpuj¹ce zalety:

• proces spalania tego paliwa charakteryzuje wysoka jakoœæ i sprawnoœæ przy ma³ej emisji zanieczyszczeñ,

• ³atwoœæ automatyzacji procesu spalania,

• palniki gazowe s¹ stosunkowo proste konstrukcyjnie i ³atwe w obs³udze,

• nie wystêpuje koniecznoœæ magazynowania paliwa przez u¿ytkownika.

Dodatkow¹ zalet¹ gazu ziemnego jako noœcnika energii jest wzglêdnie niska cena otrzymywanego ciep³a. W tablicy 1 po-

dano jednostkowe koszty wytwarzania ciep³a przy u¿yciu ró¿nych noœników energii (poziom cen – koniec 2000 roku)

Te zalety gazu spowodowa³y wzrost zu¿ycia w gospodarce œwiatowej, a tak¿e w Polsce. Obecnie zu¿ycie gazu ziemnego

w Polsce wynosi ok. 11 mld m

3

/a, co stanowi niewiele ponad 9 % ca³kowitego zu¿ycia pierwotnych noœników energii. Zu-

¿ycie to stawia nasz kraj na dalekim miejscu w gospodarce œwiatowej (23 %), a tak¿e za krajami Unii Europejskiej (20%).

W wyniku inwestycji w przemyœle gazowniczym, d³ugoœæ sieci przesy³owej przekroczy³a w Polsce 17 tys. km, a rozdziel-

czej 80 tys km. Ponadto powiêkszono czynn¹ pojemnoœæ podziemnych magazynów do prawie 1 mld m

3

, co znacznie

poprawi³o mo¿liwoœci pokrywania krótkookresowych szczytowych zapotrzebowañ na to paliwo.

54

Tablica 1. Jednostkowe koszty wytwarzania ciep³a przy u¿yciu ró¿nych noœników energii (poziom cen – koniec 2000 r.)

Interesuj¹ca jest struktura odbiorców gazów w Polsce (tab. 2). Z tablicy 2 wynika, ¿e gospodarstwa domowe s¹ drugim

co do wielkoœci (po przemyœle) odbiorc¹ gazu ziemnego, co stwarza dobre perspektywy dla producentów gazowych

urz¹dzeñ grzewczych (kot³ów i gazowych podgrzewaczy wodu).

Tablica 2. Struktura krajowych odbiorców gazu ziemnego w 1999 r.

W najbardziej rozpowszechnionych gazowych urz¹dzeniach grzewczych zmiana energii chemicznej paliwa na ciep³o na-

stêpuje w wyniku procesu spalania.

D¹¿eniem konstruktorów tych urz¹dzeñ jest maksymalizacja stopnia wykorzystania tej energii i to nie tylko w odniesie-

niu do wartoœci opa³owej, lecz równie¿ ciep³a spalania paliwa. Równoczeœnie d¹¿¹ oni do minimalizacji emisji szkodli-

wych produktów spalania: tlenków azotu, tlenku wêgla i sadzy.

Oprócz tradycyjnych technik ogrzewczych polegaj¹cych na spalaniu gazu w wymiennikach ciep³a rozwijane s¹ równie¿

nowe techniki, o o znacznie wy¿szym stopniu rozwoju technologicznego:

• wytwarzanie ciep³a w skojarzeniu z wytwarzaniem energii elektrycznej,

• pompy ciep³a zasilane gazem ziemnym,

• ogniwa paliwowe zasilane gazem ziemnym.

1. Skojarzone wytwarzanie ciep³a i energii elektrycznej

z wykorzystaniem gazu ziemnego

Skojarzone wytwarzanie ciep³a i energii elektrycznej jest technologi¹ stosowan¹ dotychczas w warunkach polskich za-

zwyczaj w du¿ych uk³adach elektrociep³owni parowych zasilanych wêglem kamiennym. Dziœ staje siê przedmiotem za-

interesowania szerokiej grupy odbiorców oraz producentów ciep³a i energii elektrycznej. Sta³o siê tak za spraw¹ znacz-

nego postêpu w budowie turbin gazowych i t³okowych silników spalinowych na paliwa gazowe, zw³aszcza w odniesie-

niu do urz¹dzeñ ma³ych i œrednich mocy.

Wykorzystanie gazowego silnika t³okowego do produkcji energii elektrycznej i ciep³a jest jednym najczêstszych przypad-

ków wykorzystania tego urz¹dzenia w uk³adach kogeneracyjnych. W projektach realizowanych na œwiecie mo¿na zaob-

serwowaæ ró¿ne warianty kojarzenia obiegów cieplnych w zale¿noœci od wymaganego efektu u¿ytecznego. Najbardziej

popularne z nich to [4]:

• po³¹czenie silnika z pomp¹ ciep³a daj¹ce w efekcie wysokosprawny uk³ad grzewczy, przy czym pompa mo¿e byæ

napêdzana bezpoœrednio przez silnik b¹dŸ te¿ urz¹dzenia te mog¹ byæ od siebie oddalone, a pompa zasilana

jest generowan¹ energi¹ elektryczn¹;

Rodzaj odbiorcy

Gaz ziemny wysokometanowy

Gaz ziemny zaazotowany

TJ

%

TJ

%

Przemys³

177218

50,8

16309

50,8

Transport

639

0,2

168

0,5

Budownictwo

452

0,2

28

0,1

Gospodarstwa domowe

120544

34,5

15541

48,3

Rolnictwo

371

0,1

106

0,3

Pozostali odbiorcy

49470

14,2

--

Razem

348949

100,0

32152

100,0

Noœnik energii

Œrednioroczna sprawnoœæ Jednostkowy koszt ciep³a,

wytwarzania. %

gr/MJ

Koks

60

2.66

Wêgiel kamienny

55

2.87

Gaz ziemny GZ50

93

2.08

Propan-butan

93

2.91

Olej opa³owy

90

5.1

Energia elektryczna

100

8.33

55

• wykorzystanie silnika do bezpoœredniego napêdu sprê¿arek lub uk³adów ziêbniczych przy odzysku ciep³a na po-

trzeby procesu ogrzewania;

• produkcja energii elektrycznej i wykorzystanie ciep³a odpadowego z silnika w uk³adach klimatyzacji z ch³odziar-

k¹ absorpcyjn¹;

• produkcja energii elektrycznej i wykorzystanie ciep³a odpadowego z silnika w procesach suszenia.

Podstawow¹ korzyœci¹ dla u¿ytkowników energii produkowanej na potrzeby lokalne, w skojarzeniu jest znaczne obni¿e-

nie jej kosztów oraz ni¿sze koszty inwestycji zwi¹zanych z wytwarzaniem energii elektrycznej. Skojarzenie wytwarzania

ciep³a i energii elektrycznej jest mo¿liwe tylko wtedy, gdy istnieje zapotrzebowanie na oba rodzaje energii. Istnieje jed-

nak kilka warunków ograniczaj¹cych zastosowanie uk³adów skojarzonych, takich jak jednoczesne zapotrzebowanie na

oba noœniki energii, system taryf, niezawodnoœæ i dostêpnoœæ urz¹dzeñ, uregulowania ekologiczne oraz przewidywane

koszty inwestycyjne. Nale¿y podkreœliæ, ¿e skojarzone wytwarzanie ciep³a i energii elektrycznej jest technologi¹ atrakcyj-

n¹ z ekonomicznego punktu jedynie w przypadku odpowiedniej struktury cen energii elektrycznej, ciep³a i paliwa.

Modu³owe urz¹dzenia zasilane gazem ziemnym do produkcji energii w skojarzeniu s¹ coraz powszechniej stosowane

w Europie Zachodniej. W ostatnich latach w Niemczech zbudowano ponad 1800 modu³ów pr¹dowo-grzewczych o ³¹cz-

nej mocy prawie 1000 MW, przy czym wiêcej ni¿ po³owa jednostek ma moc elektryczna przekraczaj¹c¹ 300 kW.

Proces wytwarzania ciep³a oraz energii elektrycznej w skojarzeniu w przypadku uk³adów ma³ej mocy jest najbardziej

efektywny w przypadku sprzê¿enia silnika zasilanego gazem (lub olejem napêdowym) z generatorem pr¹du. Generator

zamienia energiê mechaniczn¹ na energiê elektryczna, a ciep³o pozyskiwane jest do celów grzewczych lub produkcji

ciep³ej

wody

u¿ytkowej

(ciep³o

pochodzi

z

uk³adu

ch³odzenia

silnika,

obiegu

oleju

oraz

spalin). Dla wiêkszych mocy stosowane s¹ turbiny gazowe.

W Europie Zachodniej utrzymuje siê tendencja do coraz powszechniejszego stosowania gazu (szczególnie gazu ziem-

nego) i tak, np. w Niemczech w 1995 r. 86% systemów skojarzonych zasilanych by³o gazem, a tylko 12% olejem napê-

dowym. Jednostkowy koszt inwestycyjny bloku pr¹dowo-grzewczego, w zale¿noœci od wyposa¿enia, szacuje siê

w Niemczech na 1000 – 2000DM/kWel.

2. Pompy ciep³a zasilane gazem ziemnym

Wykorzystanie odnawialnych Ÿróde³ energii staje siê coraz istotniejszym wymogiem wspó³czesnej energetyki i ekologii.

Równie¿ w Polsce w ostatnich latach obserwuje siê wzrost zainteresowania pompami ciep³a, które umo¿liwiaj¹ wykorzy-

stanie ciep³a niskotemperaturowego i odpadowego do ogrzewania, wentylacji i przygotowania c. w. u.

Dodatkow¹ zalet¹ pomp ciep³a jest mo¿liwoœæ ich wykorzystania do ch³odzenia pomieszczeñ w okresie letnim.

Pompy ciep³a, w których realizowany jest obieg identyczny z obiegiem ch³odniczym (zachodz¹cym np. w lodówce do-

mowej lub zamra¿arce) umo¿liwiaj¹ wykorzystanie ciep³a o niskiej temperaturze (praktycznie bezu¿ytecznego) do wy-

twarzania ciep³a o wy¿szej temperaturze, które mo¿na z kolei wykorzystaæ do ogrzewania i wentylacji pomieszczeñ lub

przygotowania c. w. u. Oczywiœcie proces podnoszenia temperatury ciep³a na poziom u¿yteczny wymaga doprowadze-

nia do pompy ciep³a energii napêdowej. Mo¿e to byæ energia elektryczna, mechaniczna lub energia chemiczna zawar-

ta w paliwie pierwotnym (np. gazie ziemnym), przy czym rodzaj energii napêdowej zale¿y od konstrukcji i systemu pom-

py ciep³a.

2.1. Zasada dzia³ania pomp ciep³a

W pompie ciep³a zachodzi proces podnoszenia potencja³u cieplnego, tj. proces pobierania ciep³a ze Ÿród³a o tempera-

turze ni¿szej To i przekazywania go do Ÿród³a o temperaturze wy¿szej Tg (rys. 1). O efektywnoœci stosowania pompy
ciep³a decyduje jej jakoœæ energetyczna zdefiniowana jako stosunek skutku jej dzia³ania, tj. iloœci ciep³a uzyskanego

w skraplaczu Qg, do nak³adu, który trzeba ponieœæ, aby ten skutek uzyskaæ, tj. do zu¿ycia energii napêdowej L. Jakoœæ
energetyczna pompy ciep³a nazywana jest wspó³czynnikiem wydajnoœci grzejnej (cieplnej) j lub Coefficient of Perfor-

mance – COP (patrz rys. 1.)

56

Rys. 1. Zasada dzia³ania pompy ciep³a: a) pompa podnosz¹ca ciecz,

b) pompa ciep³a, c) spiêtrzenie temperatury czynnika.

Wartoœæ wspó³czynnika wydajnoœci grzejnej pompy ciep³a zale¿y g³ównie od wymaganej temperatury zasilania górnego

Ÿród³a (odbiornika ciep³a – instalacji c. o., c. w. u. itp.) oraz temperatury dolnego Ÿród³a, z którego pobierane jest ciep³o

niskotemperaturowe. Poniewa¿ stosunek ciep³a przejêtego z otoczenia do ciep³a powstaj¹cego z przekszta³cenia ener-

gii napêdowej (wyra¿enie Qo/L we wzorze 2-1) jest tym wiêkszy, im temperatura To bli¿sza jest temperaturze Tg, to pom-
pa ciep³a jest tym bardziej efektywna, im mniejsze s¹ wymagania co do wartoœci temperatury Tg (odbiorników ciep³a
u¿ytkowego – instalacji c. o. i c. w. u.). Jak wiadomo, prawie wszystkie potrzeby bytowe cz³owieka i wielu technologii

przemys³owych znajduj¹ siê w pobli¿u poziomu temperatury otoczenia; sprawia to, ¿e zakres mo¿liwych zastosowañ

pomp ciep³a jest bardzo szeroki.

Podstawowe zadanie pompy ciep³a, tj. przenoszenie ciep³a ze Ÿród³a dolnego o ni¿szej temperaturze do Ÿród³a górne-

go o wy¿szej temperaturze (patrz rys. 1) mo¿e byæ urzeczywistnione ró¿nymi sposobami (rys. 2). Obecnie najczêœciej

w praktyce wykorzystywany jest do tego celu lewobie¿ny obieg parowy (identyczny z obci¹¿eniem ch³odziarki parowej,

lecz realizowany w innym przedziale temperatury). Przyk³ady zasilania ró¿nych systemów pomp ciep³a gazem, np. ziem-

nym pokazano na rys. 3.

Rys. 2. Zasada dzia³ania ró¿nych systemów pomp ciep³a oraz ich porównanie z ch³odziark¹ i silnikiem cieplnym.

j =

=

+ = +

Q

L

Q

L

L

Q

L

g

o

o

1

57

Rys. 3. Zasilanie gazem ziemnym ró¿nych systemów pomp ciep³a: Qw – ciep³o dostarczane do warnika, Q – ciep³o

u¿yteczne, Q0 – ciep³o pobrane z dolnego Ÿród³a.

3. Ogniwa paliwowe zasilane gazem ziemnym

Najnowszym osi¹gniêciem techniki s¹ urz¹dzenia do produkcji energii w skojarzeniu z wykorzystaniem ogniw paliwo-

wych.

Ogniwo paliwowe jest elektrochemicznym przetwornikiem energii chemicznej paliwa bezpoœrednio na energiê elektrycz-

na. W odniesieniu do baterii i akumulatorów ogniwo paliwowe nie ulega roz³adowaniu, lecz funkcjonuje tak d³ugo, jak

d³ugo paliwo i utleniacz s¹ doprowadzane do elektrod. Na elektrodach zachodzi reakcja katalityczna, w wyniku której

wytwarzany jest pr¹d elektryczny, woda i ciep³o. Ten proces konwersji energii ma nastêpuj¹ce zalety:

• du¿¹ sprawnoœæ energetyczn¹ uk³adu, która nie zale¿y od stopnia obci¹¿enia,

• brak szkodliwych substancji odpadowych,

• nie wystêpuje ha³as,

• mo¿liwoœæ wykorzystania rónych rodzajów paliw wêglowodorowych,

• szybka reakcja na zmienne zapotrzebowanie na energiê.

Ogniwa paliwowe s¹ zasilane gazem o du¿ej zawartoœci wodoru, który mo¿e byæ uzyskiwany z ka¿dego paliwa wêglo-

wodorowego, np. gazu ziemnego.

Protoplast¹ ogniwa paliwowego jest ogniwo galwaniczne Volty o konstrukcji znanej od prawie 200 lat. Podstawow¹ ró¿-

nic¹ pomiêdzy obydwoma ogniwami jest to, ¿e reagenty w ogniwie paliwowym podawane s¹ w sposób ci¹g³y i tym sa-

mym w sposób ci¹g³y zachodzi w nim konwersja energii chemicznej reagentów na energiê elektryczn¹. Reagentami

(substratami) reakcji s¹: paliwo gazowe (czysty wodór, produkty konwersji gazu ziemnego, wêglowodory — gaz ziem-

ny lub p³ynny, metanol) oraz utleniacz (czysty tlen lub tlen z powietrza).

Znane s¹ cztery podstawowe typy ogniw paliwowych: ogniwo zasadowe (AFC), ogniwo kwasowo-fosforowe (PAFC),

ogniwo wêglanowe (MCFC), ogniwo paliwowe z tlenkami w fazie sta³ej (SOFC).

W ogniwie reakcja utleniania paliwa zosta³a rozdzielona na dwa procesy elektrodowe, którym towarzyszy przep³yw elek-

tronów od anody do katody. Proces elektrodowy zachodzi na granicy: przewodnik elektronowy i przewodnik jonowy

(metal, pó³przewodnik — elektrolit).

Poniewa¿ zasada dzia³ania ogniwa paliwowego opiera siê na reakcji chemicznej a nie na spalaniu, emisje z tego typu

systemu s¹ znacznie mniejsze od emisji z konwencjonalnego systemu, wykorzystuj¹cego procesy spalania, nawet naj-

czystsze. Aspekty ochrony œrodowiska s¹ powa¿nym atutem w rozwoju technologii ogniw paliwowych. Obecnie, wyraŸ-

nie zarysowuj¹ siê dwa kierunki rozwoju technologii ogniw paliwowych: elektroenergetyka oraz transport. Nale¿y pod-

kreœliæ ¿e dotychczasowy rozwój technologii ogniw paliwowych w elektroenergetyce by³ stymulowany przede wszystkim

przez instytucje zwi¹zane z przemys³em gazowniczym.

Prac

Sprê¿arkowa
pompa
ciep³a

Absorpcyjna
pompa
ciep³a

Palnik
gazowy

Te

mperatura

a

Silnik

gazowy

Q

Q

Q

Q

Q

0

T

58

Rys. 4 Schemabudowy ogniwa

Rys. 5. SprawnoϾ elektryczna ogniw

palowowego

paliwowych oraz innych technologii

podukcji energii elektrycznej

Ogniwa paliwowe charakteryzuj¹ siê wysok¹ sprawnoœci¹ ca³kowit¹ osi¹gan¹ bez dodatkowych strat zwi¹zanych z ko-

niecznoœci¹ transportu noœników energii (rys. 5). Wodór mo¿na uzyskaæ z ró¿nych Ÿróde³ energii pierwotnej. Obecnie

wykorzystywane s¹ gaz ziemny, ropa naftowa lub alkohole, jednak mo¿liwe jest równie¿ stosowanie innych Ÿróde³. Roz-

wa¿a siê wykorzystanie lokalnych Ÿróde³ energii, takich jak biogaz.

Podstawow¹ zalet¹ ogniw paliwowych w stosunku do tradycyjnych metod wytwarzania energii jest wy¿sza sprawnoœæ

ca³kowita oraz praktyczna eliminacja emisji toksycznych produktów spalania: tlenku wêgla, dwutlenku siarki i tlenków

azotu. Wynika to z faktu, ¿e substancje szkodliwe powstaj¹ tylko w procesie przygotowania paliwa zasilaj¹cego ogniwo.

Technologiczny wymóg odsiarczania paliwa eliminuje obecnoœæ zwi¹zków siarki a iloœæ odpadowego dwutlenku wêgla

jest œrednio o 30% ni¿sza ni¿ w przypadku maszyn cieplnych. Iloœæ dwutlenku wêgla na jednostkê wyprodukowanej

energii w porównaniu z tradycyjnymi technologiami jest najni¿sza i wynosi oko³o 620g/kWh.

Ogniwa paliwowe daj¹ mo¿liwoœæ wytwarzania energii elektrycznej w sposób wydajny, bezpieczny i przyjazny œrodowi-

sku naturalnemu w wyniku redukcji ha³asu, zmniejszenia lub eliminacji gazowych substancji toksycznych i gazów cie-

plarnianych. Wysokoœæ emisji innych zanieczyszczeñ przedstawia tablica 3.

Tablica 3. Emisja zanieczyszczeñ w ogniwach paliwowych PAFC [1]

Rodzaj zanieczyszczenia WielkoϾ emisji, g/m

3

Py³y brak Zwi¹zki siarki praktycznie brak Tlenki azotu < 5 mg/m

3

Tlenki

wêgla <15 mg/m

3

Wêglowodory < 10 mg/m

3

Niew¹tpliw¹ zalet¹ ogniw paliwowych jest ich modu³owa konstrukcja i szybka zdolnoœæ reagowania na zmienne obci¹-

¿enie. Wad¹ ogniw jest obecnie wysoka cena i czas pracy nie przekraczaj¹cy 40 000h. Szacuje siê jednak, ¿e je¿eli koszt

instalacji obni¿y siê do poziomu 700÷900 $/kW, ogniwa stan¹ siê konkurencyjne dla innych technologii produkcji ener-

gii elektrycznej, przy czym istotn¹ rolê odegra czysty ekologicznie sposób produkcji. W tablicy 3-6 zestawione zosta³y

zalety i wady ogniw paliwowych.

Literatura

1. Inaya A., Hirai K., Ito T., Yoshida H., Shinkai H., Current Status Of Field Tests Of Phosphoric Acid Fuel Cell In Japane-

se Gas Utilities, 20th World Gas Conference, Kopenhaga, 1998

2. Rubik M., Pompy ciep³a, Poradnik, Oœrodek Informacji „Technika Instalacyjna w Budownictwie”, Warszawa, 1999

Rodzaj zanieczyszczenia

WielkoϾ emisji, g/m

3

Py³y

brak

Zwi¹zki siarki

praktycznie brak

Tlenki azotu

<5 mg/m

3

Tlenki wêgla

<15 mg/m

3

Wêglowodory

<10 mg/m

3

59

3. Rubik M., Wykorzystanie systemów gazowniczych do zasilania urz¹dzeñ ch³odniczych, Gazterm, Miêdzyzdroje, 1999

4. Skorek J., Kalina J., Skojarzone wytwarzanie ciep³a grzejnego i energii elektrycznej w zasilanych gazem ziemnym urz¹-

dzeniach „ma³ej energetyki”, Nowoczesne Gazownictwo 1/1999

5. Warowny W., Zastosowanie ogniw paliwowych, Gazterm, Miêdzyzdroje, 1999