Shirley Jackson
Poskramianie demonów

Przełożyła Mira Michałowska

Czytelnik 1980

Rozdział pierwszy

Dzisiaj nie umiałabym już dokładnie zrekonstruować ciągu wypadków, jaki sprawił, że

wyprowadziliśmy się z jednego dużego, białego domu i nabyliśmy inny, ale większy i także
biały. Jest on w tej chwili naszą własnością, do pewnego, że się tak wyrażę, stopnia.
Pamiętam, że przeprowadziliśmy się, i chyba wiem dlaczego, mam również w pamięci trzy
urocze miesiące spędzone w letniej rezydencji naszych przyjaciół i wiem prawie na pewno, że
udało nam się odzyskać większość mebli. Nie mogę jednakże zupełnie pojąć, jak właściwie
do tego doszło i od czego się w gruncie rzeczy zaczęło. Pewnego dnia zabrałam się do
porządkowania szafy w przedpokoju, a kiedy się ocknęłam, okazało się, że zastanawiamy się
z mężem nad tym, czy kazać połączyć nasze cztery aparaty telefoniczne wspólnym numerem,
czy też pozostawić im indywidualne numery i tak zgłosić je do książki telefonicznej. Decyzja,
jaką powzięliśmy, była niesłuszna. Telefony do Laurie'ego zaczynały się o ósmej rano, do
Jannie około południa, do Sally wczesnym popołudniem, a od czasu do czasu odzywał się w
słuchawce cienki, zażenowany głosik, jąkał się niemiłosiernie, by nagle zamilknąć - był to
któryś z kolegów Barry'ego. Należało oczywiście pozostawić telefonom indywidualne
numery, to nie ulegało kwestii. Trzeba było trzy przydzielić dzieciom, a czwarty zachować
dla nas, zastrzec jego numer i podać go tylko kilku najbardziej zaufanym osobom i to takim,
które nie mają własnych dzieci bądź zachowały tyle optymizmu, żeby jeszcze próbować
dodzwonić się do nas.

Duży biały dom odnajmowaliśmy przez dziewięć lat. Przez ten czas urodziła się nam

najpierw Sally, potem Barry, a w ogóle to był najwyższy czas na odmalowanie kuchni.
Schody, ściany, położenie kontaktów i gniazdek elektrycznych, wszystko to stało się swojskie
i znajome, podobnie jak pęknięta szyba we frontowych drzwiach. Laurie znał na pamięć
drogę z domu do każdego punktu miasteczka, Jannie wystarczyło przejść na drugą stronę
ulicy, żeby odwiedzić najlepszą przyjaciółkę Sally, a na frontowej werandzie, gdzie Jannie
niegdyś odbywała codzienną drzemkę w wózeczku, sypiał teraz Barry. Cień kolumienek
przesuwał się z wolna po jego kołderce. Znałam to wszystko na pamięć. Miliony
najrozmaitszych przedmiotów będących własnością naszej rodziny znajdowały się w tym
domu. Ale nadeszła taka straszna chwila, kiedy okazało się, że nie mamy już miejsca na nic.

Pewnego wiosennego poranka zeszłam na dół, pod schody, żeby zrobić porządek w

płytkiej szafie ściennej, która, jak wszystkie takie szafy, wydała nam się zrazu szalenie
przydatnym pomieszczeniem na takie przedmioty jak parasolki czy mokre kalosze i zamieniła
się z czasem na schowek na łyżwy, kijki do hokeja, rakiety tenisowe, a nieco później
oczywiście także i rękawice baseballowe, hełmy footballowe, buty do konnej jazdy i kurtki
pozostawione przez dzieci odwiedzające nasze dzieci. Do zdobytego w sklepie spożywczym
dużego tekturowego pudła wrzuciłam więc owe rękawice baseballowe, hełmy footballowe,
rakiety tenisowe i piłkę do koszykówki. Ustawiłam pudło u wylotu kuchennych schodów po
to, żeby wpadło mi w oko, kiedy będę wracała na górę. Następnie wyłożyłam dno szafy
świeżymi gazetami, pozbierałam całe nasze mokre obuwie z kuchni, z korytarzyka
frontowego i z samochodu, ustawiłam je na gazecie i ku mojej wielkiej radości udało mi się
zamknąć - po raz pierwszy od wielu miesięcy - drzwi szafy tak, żeby się od razu nie
otworzyły.

Nieco później, kiedy szłam na górę, zabrałam tekturowe pudło. W sypialni moich

dwóch córek nie było na nie miejsca. W pokoju starszego syna również nie, a maleńki pokoik,
w którym rezydowała moja najmłodsza pociecha, w ogóle nie wchodził w rachubę. Na
strychu, gdzie przechowywaliśmy saneczki i narzędzia ogrodowe, także było już bardzo
ciasno. Na drugim strychu, gdzie trzymaliśmy z kolei kufry i walizki pełne najrozmaitszych
rzeczy - także nie było miejsca. Wiedziałam z całą pewnością, że o garażu nie ma nawet co
marzyć, bo kilka dni wcześniej usiłowałam tam umieścić opony zimowe, w związku z czym
nie było również ani odrobiny miejsca w piwnicy, gdyż tylko z wielkim trudem udało mi się
tam wsunąć wyżej wymienione opony. Nie zamierzałam przechowywać pudła z hełmami
footballowymi i rakietami tenisowymi w sypialni mojej i męża, zwłaszcza że znajdowało się
tam już szesnaście pudeł z książkami, a o hallu frontowym też mowy być nie mogło z tej
prostej przyczyny, że stało tam dziewięć pudeł z książkami zajmując całą lewą ścianę. Poza
tym wiedziałam przecież, że jeżeli ustawię we frontowym hallu pudło zawierające hełmy
footballowe i rakiety tenisowe - nie mówiąc już o piłce do koszykówki - to za dzień albo dwa
będę musiała to wszystko znowu pozbierać z bawialni i kuchni i prawdopodobnie
skończyłoby się na zniesieniu pudła do szafy pod schodami oraz na całkowitej niemożności
zamknięcia drzwi od takowej.

Lekko zdumiona własną decyzją, ale jednocześnie zrezygnowana, zaniosłam więc pudło

na dół, wpakowałam jego zawartość do szafy, no i o zamknięciu jej drzwi nie było już mowy.
Ponieważ w całym domu nie znalazłam miejsca na puste pudło, zabrałam je do śmietnika.

W kilka dni później postanowiłam zabezpieczyć przed molami naszą odzież zimową, ale

przeznaczona na to szafa była zajęta przez rzeczy mojego najmłodszego dziecka oraz
najrozmaitsze prezenty przesłane mu przez rodzinę i przyjaciół, a to dlatego, że w jego pokoju
w ogóle nie ma szafy. Przyszło mi na myśl, że mogłabym może wpakować to wszystko do
kufra znajdującego się na strychu, ale kiedy udało mi się po dłuższych wysiłkach otworzyć
drzwi prowadzące na strych, przekonałam się, że i kufer był już wypełniony po brzegi.
Okazało się, że mój mąż postanowił przetrzebić swoje papiery, korespondencję i wycinki z
gazet i zmagazynował w kufrze wszystko to, czego nie chciał wyrzucić, ale czego nie musiał
mieć pod ręką, jak na przykład odpis naszego świadectwa ślubu czy też pamiątkową księgę
naszej starej uczelni. Włożył te wszystkie szpargały do kosza od bielizny, zaniósł go na strych
i wsunął do kufra. Wpadło mi na myśl, że mogłabym może kupić szafkę z płyt spilśnionych,
ale nie bardzo wiedziałam, gdzie ją postawić, bo obydwa strychy były zastawione, chyba że
ustawiłabym ją w pokoju małego. W związku z tym musiałabym wyjąć jego rzeczy z szafy, w
której zamierzałam od początku zabezpieczyć przed molami naszą zimową odzież, ale
wówczas trzeba by było wyprowadzić z pokoju małego, ponieważ pokoik jego był tak ciasny,
że mieściło się w nim wyłącznie jego łóżeczko, toteż kiedy go chciałam ubrać, musiałam się z
nim przenosić do pokoju dziewczynek.

Mieliśmy jeszcze trzy strychy, ale w jednym zmagazynowane były cegły i deski,

pozostałe po licznych przeróbkach, jakim poddawany był nasz dom w różnych okresach
czasu, w drugim zagnieździły się nietoperze, a do ostatniego można się było dostać tylko
przez klapę w suficie przedostatniego strychu i nawet gdybym potrafiła ominąć zwały cegieł,
sterty desek i zwisające z belek nietoperze, to nie podjęłabym się wnoszenia i wynoszenia
małego dziecka przez tę klapę.

Tegoż wieczoru, w czasie kolacji, mój mąż zauważył, że marzy o tym, żeby móc usiąść

za stołem bez przeciskania się pomiędzy bufetem a ścianą. Albo utyłem, stwierdził, albo
przesunęłaś stół. Odparłam na to, że wysokie krzesełko małego trzeba było umieścić w
jadalni, ponieważ nie ma na nie miejsca w kuchni, i że o odsunięciu stołu od bufetu nie może
być mowy, ponieważ wówczas zmniejszyłaby się odległość pomiędzy nim a drzwiami
kuchennymi, co uniemożliwiłoby mi wchodzenie i wychodzenie z jadalni i w rezultacie nikt
nie dostałby kolacji. Mąż zasugerował, że może by dzieci mogły jadać w kuchni, co

zmniejszyłoby ogólne zamieszanie panujące w jadalni w czasie kolacji, nie wspominając już o
hałasie, więc wytłumaczyłam mu, że gdybym ustawiła krzesła dla dzieci dokoła stołu kuchen-
nego, to zatkałoby to kuchnię do tego stopnia, że po to, żeby przesunąć się od zlewu do
kuchenki, musiałabym przechodzić przez jego gabinet pracy, a Laurie dodał z oburzeniem, że
nie zamierza bynajmniej jadać z dziewczynkami w kuchni, podczas gdy najmłodszy braciszek
karmiony jest w jadalni.

Po kolacji przyszedł jeden z przyjaciół Laurie'ego na telewizję, więc usunęliśmy się z

mężem do gabinetu. Po chwili przyłączyła się do nas Jannie, bo chłopcy kazali jej zniknąć,
żeby móc sobie spokojnie obejrzeć western. Sally spała na górze, więc Jannie nie mogła
zapalić światła w ich wspólnym pokoju, a światło w jadalni było zbyt słabe do czytania.
Ponieważ było nas teraz troje w gabinecie, jedno musiało siedzieć na twardym krześle, wobec
czego postanowiłam zabrać się do cerowania i ustąpić Jannie miękki fotel, przy którym stała
lampa do czytania. Poszłam więc po koszyk z szyciem i okazało się, że dzieci wypełniły go
włoskimi orzechami. Nie znalazłszy widać na nie miejsca, wsypały je do koszyka' z szyciem,
który i tak był już niemal po brzegi wypełniony dziurawymi skarpetkami. Później, kiedy
szłam na górę, żeby zajrzeć do małego, zobaczyłam nagle, jak gdyby po raz pierwszy, że po
obydwu stronach schodów leżą najrozmaitsze przedmioty - książki, swetry, lalki, pudełka z
kolorowymi ołówkami - które pozostawione tam na chwilę już tam zostały, a to z tej prostej
przyczyny, że innego miejsca na nie nigdzie nie było. Zawróciłam, stanęłam przed mężem i
stałam, dopóki nie odłożył książki i nie spojrzał na mnie.

- Mamy za dużo rzeczy - oświadczyłam wówczas. - Za dużo lalek, kijków do hokeja,

zimowych ciuchów i włoskich orzechów.

- Ostatnio trochę się tego rzeczywiście zebrało - zgodził się.
- W tym domu nie ma już miejsca na nic - dodałam. - Nie będziemy już nigdy mogli nic

nowego kupić.

Jannie podniosła głowę.
- Ninka znowu będzie miała małe.
- Nie tutaj - oświadczyłam. - Tu nie ma ani centymetra...
- Ostatnim razem rodziła na zielonym fotelu w salonie.
- Przed chwilą zauważyłam, że na tym fotelu leżą trzy albo cztery kurtki i cała góra

książek z biblioteki.

- Zacznijcie pytać ludzi, czy wzięliby małego kotka -zasugerował mąż i zabrał się na

powrót do czytania. - Odnieście książki do biblioteki - dodał z miną mężczyzny, który
właśnie rozstrzygnął ważny problem rodzinny.

- Musimy się koniecznie przeprowadzić do większego domu - powiedziałam.
- Nie bądź niemądra - odparł mój mąż. - Większe domy nie istnieją.
- Do większego domu? - ucieszyła się Jannie. - Czy będę mogła mieć własny pokój?
Kiedy nazajutrz rano znalazłam się w naszym sklepie spożywczym, właściciel

powiedział mi, że słyszał, iż mamy zamiar przeprowadzić się. Państwo już kawał czasu
mieszkają w domu Fieldingów, dodał, może byście tak pomyśleli o własnym dachu nad
głową? Słyszał, i to całkiem przypadkowo, że pani Wilbur z Main Street zamierza sprzedać
ten swój wielki dom. To byłby dla was doskonały punkt, ponieważ dzieciaki mogłyby stamtąd
chodzić piechotą do szkoły, poza tym Main Street znajduje się blisko przedszkola. W sam raz
dla Sally. Skoro przyjechała pani samochodem, dodał jeszcze, mogłaby się pani przejechać i
obejrzeć sobie dom chociażby od zewnątrz.

- Pozna go pani po bramie - zakończył.
Na poczcie kierownik przywitał się ze mną i z miejsca powiedział, że już słyszał o tym,

iż zamierzamy się przeprowadzić. A skoro już mamy taki zamiar, zasugerował, to
powinniśmy się stanowczo przenieść bliżej miasteczka. Wówczas będziemy mogli sobie
założyć skrytkę na poczcie. Nasz listonosz, pan Mortimer, bardzo się ostatnio posunął,

szczególnie od dnia, kiedy wpadł do rowu, co jeszcze bardziej skomplikowało sprawę, bo
zdobycie części do tego jego starego roweru jest niemal niemożliwe, jednym słowem, dodał
kierownik poczty, rozumiem doskonale, co to za przykrość dla państwa takie czekanie na listy
do trzeciej, a czasami nawet do czwartej po południu. Czy powiedziano mi już, że Millie
Wilbur zamierza wystawić na sprzedaż ten swój wielki dom? Ten na Main Street, z taką
wysoką bramą? Nie byłoby na pewno dziury w niebie, gdybym podjechała i obejrzała go
sobie chociażby od zewnątrz.

Pan Cunningham, właściciel stacji benzynowej, oznajmił mi również, że słyszał o

naszym zamiarze przeprowadzki, i dodał, że dom pani Wilbur chyba by nas urządził, pod
warunkiem, że udałoby nam się wytargować nieco niższą cenę.

Przepojona pewnością, że kieruje mną wyższa siła, pojechałam na Main Street. Dom

pani Wilbur od razu rzucił mi się w oczy, szczególnie że lewy filar od bramy był mocno
przechylony w bok. Zauważyłam kilka starych klonów, wielki trawnik i stodołę, niemal
równie dużą co dom. Oczami duszy widziałam już nasze dzieci hasające po murawie,
wspinające się na drzewa i bawiące się w stodole. Nie zauważyłam oczywiście ani
odpadających tynków, ani zniszczonych schodków frontowych.

Kiedy zbliżałam się do naszego domu, wydał mi się nagle bardzo mały. Zaniosłam torbę

z zakupami do kuchni, a potem udałam się do gabinetu męża, żeby odbyć z nim poważną
rozmowę.

- O ile dobrze zrozumiałam, to przeprowadzamy się - zaczęłam.
- Nic podobnego - odparł.
- Millie Wilbur zamierza sprzedać ten swój wielki dom z wysoką bramą.
- Możesz powiedzieć Millie Wilbur, że nie jesteśmy zainteresowani.
- Tam musi być ze dwadzieścia pokojów. I jest stodoła. I brama z dwoma filarami.
- No tak, doskonale. Przepraszam cię, ale ja pracuję.
Rozległ się dzwonek telefonu. Dzwoniła niejaka pani Ferrier. O ile dobrze zrozumiała,

to zamierzamy się przeprowadzić. Odparłam, że nic podobnego, na co ona powiedziała, ach
tak, no to doskonale, bo jej mąż właśnie został przeniesiony do naszego miasteczka i
potrzebny im jest niewielki dom, ale to od zaraz. Odparłam stanowczym tonem, że my
bynajmniej nie zamierzamy się ruszać, na co ona oświadczyła, że oni gotowi są wziąć
naprawdę byle co, i zapytała, kiedy mogłaby podjechać, żeby obejrzeć nasz dom. Obecnie,
dodała, mieszkają wraz z trojgiem dzieci u kuzynostwa i są w tak tragicznej sytuacji, że jest
im obojętne, gdzie zamieszkają, byleby mieli własny dach nad głową. Powiedziałam, że na
razie jest to nasz dach i że zamierzamy chronić pod nim nasze własne głowy, na co zapytała,
czy mogłaby wpaść do nas na przykład jutro. Nie, odpowiedziałam, no to tak mniej więcej o
trzeciej, zawołała pani Ferrier, podziękowała mi uprzejmie i pożegnała się. Ogarnęło mnie
niesamowite wprost przeczucie nieuchronnej klęski, które zaczynało mi się kojarzyć z czymś
podobnym, co nachodzi mnie z reguły, gdy usiłuję zatrzymać samochód na wzgórzu w czasie
gołoledzi. Zanim zdążyłam powrócić do kuchni, telefon odezwał się jeszcze trzykrotnie.
Najpierw zadzwonił nasz miejscowy pośrednik mieszkaniowy, któremu ktoś powiedział, że
podobno oglądałam dom pani Wilbur. Wyraził przekonanie, że wnętrze domu z pewnością mi
się spodoba jeszcze bardziej niż jego fasada. Następnie zadzwonił pan Gore z naszego banku,
żeby mi powiedzieć, że zanim zobowiążemy się do czegokolwiek, powinniśmy się
zaznajomić z tajnikami hipoteki. Dodał, że przyjdzie do nas jeszcze dzisiejszego wieczoru,
żeby porozmawiać na ten temat z moim mężem. Trzeci telefon był od pana Fieldinga, od
którego odnajmowaliśmy nasz obecny dom. Spytał, czy rzeczywiście pragniemy się
wyprowadzić.

Obeszłam starannie gabinet pracy męża, bo wiedziałam, że jeżeli usłyszy moje kroki,

zapyta mnie, kto dzwonił. Kiedy znalazłam się w kuchni, wypakowałam zakupy, otworzyłam

puszkę zupy jarzynowej i postanowiłam zrobić zapiekankę z kartofli na kolację. Chciałam,
żeby mąż był najedzony po uszy, kiedy zjawi się pan Gore z banku.

Jannie powróciła ze szkoły i oznajmiła, że pani wychowawczyni zamieściła w gazetce

ściennej wiadomość, że mamusia i tatuś Jannie zamierzają przeprowadzić się do większego
domu, w związku z czym Jannie będzie mogła chodzić piechotą do szkoły, zamiast
przyjeżdżać autobusem. Jedna z jej koleżanek, imieniem Carole, mieszka tuż obok dużego
domu z bramą o dwóch filarach, mija go co dzień w drodze do szkoły i uważa, że jest to
bardzo ładny dom, tyle że mieszkający tam ludzie są okropni i nawet nie dali jej cukierków,
jak w wigilię Wszystkich Świętych zadzwoniła do ich drzwi przebrana za diabła. Laurie
spóźnił się do szkoły i okazało się, że pojechał rowerem okrężną drogą, żeby obejrzeć sobie
nowy dom. Oświadczył, że dom jest owszem, owszem i że poznał miłą panią, która akurat
stała na werandzie i zadała mu całą masę pytań. W czasie kolacji powtórzył to ojcu, mimo że
robiłam ogromne wysiłki, żeby mu przerwać. Ojciec Laurie'ego podniósł wzrok znad
zapiekanki kartoflanej i zapytał go, jakie to były pytania, na litość boską. Takie różne, odparł
Laurie, na przykład, czy mamy dużo mebli, kiedy zamierzamy się wprowadzić i temu
podobne. Dodał jeszcze, że powiedział tej pani, że mebli mamy dużo i że przeprowadzimy się
bardzo niedługo. Mąż dołożył sobie zapiekanki i zauważył łagodnym tonem, że powinnam
ostrzec dzieci przed tego rodzaju niemądrymi rozmowami z obcymi ludźmi, albowiem, jego
zdaniem, w ten sposób powstaje mnóstwo niepotrzebnych plotek, a jak wiadomo, łatwiej
zapobiec plotkom niż je prostować.

Próbowałam później wytłumaczyć mężowi, że był to czysty przypadek, ale, niestety, tak

się złożyło, że pan Gore z banku i pośrednik mieszkaniowy przybyli do nas jednocześnie.
Zaprowadziłam ich do gabinetu męża, zamknęłam za nimi drzwi, posłałam Jannie z książką
do naszej sypialni, ściszyłam telewizor, udałam się do kuchni i zabrałam się do zmywania
naczyń.

O ile sobie dobrze przypominam, tak właśnie rozpoczęła się wstępna faza starań o

kupno dużego białego domu z bramą o dwóch filarach. Po mniej więcej godzinie mąż
wyszedł ze swojego gabinetu, żeby wziąć z bawialni pudło z cygarami, a nieco później zjawił
się w drzwiach i zapytał, czy mogłabym przynieść jeszcze kilka kostek lodu. Ponieważ nie
chciałam robić wrażenia wścibskiej żony, która wdziera się do gabinetu pracy męża i
przerywa męską rozmowę, więc pozostałam w kuchni. Przy okazji wytarłam wszystkie półki
w spiżami, bo w końcu spodziewałam się nazajutrz wizyty pani Ferrier. Kiedy usłyszałam
trzask zamykanych drzwi wejściowych, odczekałam kilka minut, a następnie udałam się do
męża.

- Poszli? - zapytałam poprzez opary gęstego dymu.
- Ano tak - odparł mój mąż.
- Co nowego?
- Bo ja wiem? Ale dlaczego pytasz? Czy spodziewasz się jakichś nowin? |
Odliczyłam do dziesięciu.
- Myślałam, że rozmawialiście na temat domu?
- Jakiego domu?
- Myślałam - powiedziałam, jak mogłam najspokojniej - myślałam, że pan Gore i ten

ajent...

- No tak, Bill. Bardzo sympatyczny facet.
- Myślałam, że może omawialiście ewentualność zakupu domu pani Millie Wilbur. Jest

to duży biały dom, położony w połowie Main Street, zaraz za dworcem kolejowym. Ma
bramę o dwóch filarach, przy czym lewy filar jest lekko przechylony.

- Przechylony? - zdziwił się mój mąż. - To ciekawe. Poza tym stoi po gorszej stronie

torów kolejowych, to fakt. Tego mi nie powiedzieli.

- Nic podobnego. Jest po lepszej stronie torów. To znaczy, że wszystkie te piękne duże

domy znajdują się po tej samej stronie co on. Teraz my mieszkamy po gorszej stronie.

- To zależy od tego, od jakiej strony się patrzy - stwierdził mój mąż filozoficznie. - No

cóż - westchnął i zabrał się do czytania.

- No, ale co będzie z domem?
- Z jakim domem?
- Idę spać - oświadczyłam.
- Ale, chwileczkę - powiedział w momencie, kiedy otwierałam drzwi, żeby wyjść. -

Chciałem ci powiedzieć, że mieszka tam w tej chwili siedemnaście osób.

- Co?
- Siedemnaście - powtórzył, - W czterech mieszkaniach. Jedno znajduje się na dole z

frontu, jedno na dole w oficynie, trzecie na górze z frontu, czwarte...

- Czy usiłujesz mi powiedzieć... - zaczęłam i zamilkłam na całą minutę. - Czy to znaczy,

że w tym domu są cztery osobne mieszkania? Cztery kuchnie? Cztery - łazienki? Cztery...

- Jedno na dole z frontu, jedno od tyłu, jedno na górze...
- Cztery telefony?
- I jedno na górze od tyłu.
Kiedy nazajutrz rano udałam się w towarzystwie pośrednika mieszkaniowego na

oględziny domu, dowiedziałam się wielu nowych rzeczy. Dom stał na trzech akrach gruntu,
więc można by było ewentualnie zainstalować tam w przyszłości basen do pływania albo kort
tenisowy, albo mini-golf, albo założyć ogród. Stodoła miała wysokość dwóch pięter i można
by tam było śmiało zorganizować letni teatr albo gigantyczną zabawę taneczną. Przed
sześcioma laty dom został podzielony na cztery mieszkania i wystarczy usunąć ścianki
działowe, żeby powrócił do pierwotnego stanu. (Nieco później wpadło mi do głowy, a jak się
później okazało mąż miał identyczny pomysł, że należało umieścić dzieci w jednym z
mieszkań i nie ruszać ścianek działowych, ale wtedy było już za późno). Dom miał
wprawdzie wielką bramę, ale żadnego ogrodzenia. Miał czworo wejściowych drzwi, a
pośrednik zapewnił mnie, że są w nim także cztery kuchnie, cztery łazienki, cztery osobne
linie telefoniczne, a w stodole mieszczą się bez trudu cztery samochody.

Pośrednik posiadał klucze do dwóch mieszkań. Weszliśmy frontowymi drzwiami i

uprzejmie zapukaliśmy w przepierzenie prowadzące do mieszkania od tyłu. Z podziwem
przyglądałam się niezwykłym tapetom w zielone urny i liście laurowe. Wyszliśmy przez
frontowe drzwi, obeszliśmy dom i dostaliśmy się do oficyny, ale piesek właścicieli
obszczekiwał nas tak zajadle, że rzuciliśmy przelotnie okiem na pokoje i wynieśliśmy się.
Tapety miały tu wzór z fioletowych rododendronów z ogromnymi liśćmi. Wyszliśmy,
obeszliśmy drugi narożnik i wspięliśmy się na pierwsze piętro. Nie udało nam się wejść do
mieszkania na górze od tyłu, to fakt, ale stwierdziliśmy, że tam tapety mają wzór z
pomarańczowych i czarnych patyków. Następnie obeszliśmy kolejny narożnik i dotarliśmy do
wejścia prowadzącego do górnego frontowego mieszkania, które to wejście było, nawiasem
mówiąc, wejściem głównym, i znowu nie udało nam się dostać do samego mieszkania, ale
przez okno stwierdziliśmy, że tapety mają tam barwny, raczej abstrakcyjny deseń.

Wsiadaliśmy już do samochodu pośrednika, kiedy lokatorka frontowego mieszkania

powróciła do domu i zaprosiła nas do środka. Oznajmiła nam, że właśnie się pakuje.
Opowiedziała nam, że od sześciu miesięcy usiłuje skłonić męża do przeniesienia się na stałe
do Schenectady, gdzie mieszka jej siostra, ale dopiero wiadomość o tym, że dom został
wystawiony na sprzedaż, skłoniła go do decyzji. Zapytałam ją, czy osobiście zajmowała się
remontem mieszkania, jednym słowem, czy tapeta była przez nią samą wybrana, na co
odpowiedziała, że nie, że ta tapeta działa jej strasznie na nerwy, podobnie jak lokatorzy z
parteru, bo chociaż nie lubi obgadywać bliźnich, bo co by to było, gdybyśmy wszyscy mówili
wszystkim całą prawdę o naszych sąsiadach, ale faktem jest, że ci państwo zalegają z

komornym od jesieni, a jeżeli chodzi o tych z pierwszego, piętra, to kłócą się ze wszystkimi i
nie byłaby nic a nic zdziwiona, gdyby się okazało, że oni się rozchodzą, bo ona wrzeszczy na
niego jak nieboskie stworzenie. We frontowym mieszkaniu na górze mieszka przemiła para,
nikt o nich jeszcze złego słowa nie pisnął, ale, prawdę powiedziawszy, to gdyby nawet
potrafiła znieść ich koszmarne tapety, to wygnałoby ją to nieszczęsne radio, które drze się
godzinami na cały dom. Poza tym oni z reguły zajmują sznur, kiedy ona chce rozwiesić
upraną bieliznę, i że trudno nie podejrzewać ich o to, że przecięli go kilka tygodni temu tak,
że całe jej pranie znalazło się w błocie.

Kiwając energicznie głowami wycofaliśmy się tyłem z jej mieszkania i wsiedliśmy na

powrót do samochodu. Odjeżdżając spojrzałam raz jeszcze na dom. Był ogromny. Zdawało
mi się, że za stodołą znajduje się plantacja truskawek.

Kiedy na minutę przed trzecią tegoż popołudnia próg nasz przekroczyła pani Ferrier,

zrozumiałam z miejsca, że przyjaciółkami nie zostaniemy. Stanęła w drzwiach i rozejrzała się
dokoła bystrym oczkiem. Zauważyła nie domykające się szafy w ścianach, graty i szmaty
zalegające schody, spojrzała na tapetę w hallu, tę w duże kapuściane róże, którą wybraliśmy
wraz z panem Fieldingiem przed dziewięciu laty. Przymknęła na chwilę oczy i ruszyła śmiało
do salonu, gdzie książki biblioteczne wciąż sterczały na zielonym fotelu, a kurtka któregoś z
dzieci zakrywała telewizor. Pobiegłam szybko za nią.

- Będzie to bardzo ładny, całkiem duży pokój, jak się go uporządkuje - oświadczyła pani

Ferrier.

W jadalni obstukała stół - szukała być może termitów - i odgarnęła firankę, żeby

zobaczyć, czy pokój jest frontowy, i natychmiast zauważyła warstwę kurzu na parapecie. W
gabinecie spojrzała przelotnie na mojego męża, skinęła głową, obróciła się na pięcie i
powiedziała, że wydaje jej się, że nie umiemy zagospodarowywać przestrzeni.

- Ten pokój byłby znacznie większy - zauważyła - gdybyście państwo usunęli stąd

wszystkie książki.

Pani Ferrier uznała również, że sypialnia powinna mieć okna na zachód, a do pokoju

naszych dzieci wsunęła tylko głowę.

- Te pokoje byłyby znacznie większe - zawiadomiłam ją - gdybyśmy usunęli z nich

łóżka.

Pani Ferrier spojrzała na mnie zimnym wzrokiem.
- A gdzie byście państwo spali? - zapytała i ruszyła na dół, a ja za nią.
- No więc - zapytała już przy drzwiach wyjściowych - kiedy państwo zamierzacie się

wyprowadzić?

- Wielkie nieba - odparłam - nie mam zielonego pojęcia...
- Myślę, że spakowanie się zajmie wam dwa do trzech tygodni. Jestem pewna, że

większość mebli zechcą państwo i tak wyrzucić. Byłabym bardzo wdzięczna, gdybyście je
kazali komuś wynieść: Nie chciałabym, żeby zostały na podwórzu. Wpadnę jeszcze w
przyszłym tygodniu, bo muszę wymierzyć okna na firanki. Ten pokoik na samej górze trzeba
będzie powiększyć. Powiedzmy, że wyprowadzicie się w ciągu miesiąca, dobrze? Pierwszego
maja przyślę tu stolarzy.

- Nie sądzę...
Pani Ferrier uśmiechnęła się, ale to bynajmniej nie uczyniło jej bardziej sympatyczną.
- Myślałam, że pani o tym wie - powiedziała. - Jestem z domu Fielding. Powiedziałam

rodzinie, że nie można dopuścić do tego, żeby nasza rodzinna rezydencja tak się marnowała.
Trzeba się nią znowu zaopiekować. Jest to nasz święty obowiązek wobec tutejszej
społeczności. Będą tu znowu mieszkali Fieldingowie. Wracamy na swoje.

Westchnęła z nostalgią, a ja oderwałam zaciśnięte palce od bariery i powiedziałam

słodkim głosem, że jestem przekonana, iż mieszkańcy miasteczka na pewno urządzą tańce na
środku jezdni, kiedy dowiedzą się, że Fieldingowie znowu wracają na swoje.

- Do widzenia - powiedziałam stanowczym tonem i otworzyłam drzwi.
- Do zobaczenia za kilka dni - odparła pani Fielding i wyszła. Sama nie wiem, dlaczego

nie zrzuciłam jej ze wszystkich schodów.

Nabyliśmy więc ten duży biały dom, co jak się okazało, wymagało jedynie naszych

podpisów na kawałku papieru. Pan Gore i pan Andrews załatwili przelew pieniędzy przy
pomocy niemalże nieodczuwalnego manewru bankowego. Kiedy mój mąż zapytał, czy
moglibyśmy od razu zaciągnąć pożyczkę na hipotekę domu i odzyskać w ten sposób nasze
pieniądze, obaj panowie roześmieli się perliście.

Tegoż popołudnia udałam się do naszego sklepu spożywczego, żeby powiedzieć

właścicielowi o tym, że kupiliśmy duży biały dom z walącym się filarem, na co on
opowiedział mi historię o pewnym facecie, który przez dwadzieścia lat mieszkał w odnajętym
mieszkaniu i ciułał pieniądze i pod koniec owych dwudziestu lat miał dwadzieścia tysięcy
dolarów na koncie bankowym, po czym kupił stary dom z zamiarem przerobienia go. W
rezultacie teraz, po upływie sześciu miesięcy, facet ma dług bankowy w wysokości pięciu
tysięcy dolarów. Zapytałam go, czy poznał już panią Ferrier, na co odpowiedział, że owszem,
że była już po zakupy kilka razy.

- Wrodziła się w Birminghamów - oświadczył. - Tych z East Hoosick, co to pani wie.

Bo stary Delmar Fielding ożenił się z najmłodszą z Birminghamek i w ten sposób
Fieldingowie dorwali się do prawdziwej forsy.

Oświadczyłam, że żałuję, iż Birminghamowie nie pozostali w East Hoosick, a on skinął

głową i dodał, że nie jestem odosobniona, szczególnie od chwili, kiedy najstarsza z panien
Birmingham wstąpiła do Ligi Antyalkoholowej i bez przerwy wygłasza przemówienia.

Dał mi kilkanaście dużych pudeł tekturowych, więc wróciłam do domu i bez większego

entuzjazmu zabrałam się do pakowania. Najpierw wyciągnęłam z szafy w hallu kalosze,
łyżwy i hełmy footballowe, wpakowałam je do jednego z pudeł, wyniosłam je i postawiłam
pod frontowymi drzwiami. Do drugiego pudła wrzuciłam wszystko, co leżało na schodach, i
przysunęłam je do pierwszego. Zastanawiałam się właśnie nad tym, co dać do trzeciego
pudła, kiedy zjawiła się Jannie, żeby zawiadomić mnie, że Ninka właśnie powiła małe i to w
jednym z dwóch wygodnych foteli w salonie i że jej ojciec, a mój mąż, siedzi w drugim z
dwóch wygodnych foteli w tymże salonie i zastanawia się, co robić dalej. Kazałam jej
powiedzieć ojcu, żeby sobie spokojnie dalej czytał książkę, wyłożyłam trzecie pudło czystą
ściereczką i poszłam do salonu po Ninkę i jej małe. Ale w połowie drogi zaskoczył mnie
telefon od naszego pośrednika mieszkaniowego. Pytał, czy jesteśmy gotowi wprowadzić się
na razie do frontowego mieszkania na parterze, ponieważ lokatorzy dwóch górnych mieszkań
żądają dwumiesięcznego wymówienia i nie zamierzają się ruszyć ani o dzień wcześniej, a
lokatorzy z parterowej oficyny, którzy od miesięcy zalegają z czynszem, odmówili zapłacenia
choćby jednego grosza. Innymi słowy, ponieważ zamierzamy usunąć ściany pomiędzy
mieszkaniami i wytapetować cały dom, to i tak wcześniej niż za dwa miesiące nie będziemy
mogli rozpocząć remontu, a to dlatego, że do tej pory rozporządzać będziemy jedynie
frontowym mieszkaniem na parterze. Ledwie odłożyłam słuchawkę, kiedy zadzwoniła pani
Ferrier, żeby mnie zawiadomić, że skoro kupiliśmy nowy dom, postanowiła przyśpieszyć
swoją przeprowadzkę do naszego, szczególnie że kuzynka zaczyna się trochę denerwować i
wyraźnie pragnie się ich jak najprędzej pozbyć, wobec czego stolarze i malarze zjawią się u
nas dwudziestego kwietnia, więc chciałaby, żebyśmy do tego czasu opróżnili dom ze
wszystkich mebli.

Kociaki Ninki były wszystkie czarne, z wyjątkiem jednego, który miał białe łapki.
Poszłam na tylną werandę z pudłem pełnym kociaków, powróciłam do pokoju męża i

oświadczyłam, że natychmiast po kolacji kładę się do łóżka z kryminałem i że będzie musiał
sam odpowiadać na telefony. Po chwili samochód naszego listonosza stuknął, jak zwykle, w
naszą skrzynkę do listów, więc wyszłam po pocztę. Nadeszły trzy rachunki i list od matki,

która pisała, że jedna z jej przyjaciółek wyjeżdża na lato do Europy i szuka lokatora do
swojego letniego domku. Matka pytała, czy mielibyśmy na to ochotę. Jest umeblowany,
znajduje się zaledwie siedemdziesiąt mil od nas i jest wyposażony w nową pralkę, maszynę
do zmywania naczyń, elektryczny mikser i duży zamrażalnik.

Nigdy w życiu nie byliśmy właścicielami nowej pralki, nie mówiąc już o mikserze czy

zamrażalniku. Wysłałam natychmiast depeszę do matki, a nazajutrz rano zajrzałam do książki
telefonicznej pod „Przeprowadzki i Magazynowanie” i porozumiałam się z panem Cobbem,
który wysłuchał mnie ze zrozumieniem i oświadczył, iż wydaje mu się, że jest właśnie tym
człowiekiem, jakiego nam trzeba. Zjawił się u nas tegoż popołudnia i podczas gdy
wędrowaliśmy z pokoju do pokoju, uśmiechał się i mówił coś w rodzaju „ludzie sami nie
wiedzą, co posiadają, dopóki nie muszą się przeprowadzić” albo „to zabawne, ale większość
ludzi nie potrafi rozumować w kategoriach metrów sześciennych”.

- Weźmy przeciętnego mężczyznę - powiedział w pewnej chwili. - Wie on doskonale,

co to jest metr, jaką mniej więcej przedstawia długość. Na ogół orientuje się również w tym,
co to jest metr kwadratowy, bo każdy w końcu kupował kiedyś w życiu dywan czy coś w tym
rodzaju, ale większość ludzi nie ma najmniejszego wyobrażenia o tym, co to jest metr
sześcienny.

Kiwałam głową z pełnym zrozumieniem i przyznawałam, że jest to rzeczywiście

zupełnie niebywałe zjawisko.

Pan Cobb był, na szczęście, człowiekiem niezmiernie wyrozumiałym i kiedy

skończyliśmy naszą turę, w czasie której zorientowałam się, co za horrendalna ilość
przedmiotów nagromadziła się w naszym garażu i na naszych strychach, ile huśtawek, równi
pochyłych i saneczek znajduje się na naszym podwórku, usiadł wraz ze mną i moim mężem w
gabinecie, żeby szczegółowo omówić sytuację.

Okazało się, że istnieją dwie ważne przeszkody w związku z oddaniem naszych gratów

na przechowanie, a mianowicie brak pieniędzy oraz wyżej wymienione metry sześcienne. Te
ostatnie zostały dokładnie omówione. Jeżeli zaś chodzi o pieniądze, to nad tym pan Cobb
przeszedł do porządku dziennego i od razu przystąpił do wyłożenia mojemu mężowi swojej
teorii o dziwnym stosunku przeciętnego obywatela do zagadnienia metrów sześciennych,
których nie należy mylić z metrami kwadratowymi, następnie zwrócił naszą uwagę na fakt, iż
posiadamy bardzo dużo rzeczy, nieprawdaż, na co ja i mąż odpowiedzieliśmy zgodnym
chórem, że znowu nie tak strasznie dużo, szczególnie z punktu widzenia metrów
sześciennych, ponieważ większość naszego dobytku stanowią książki, czyli przedmioty
płaskie. Pan Cobb uśmiechnął się pobłażliwie i powiedział, no dobrze, ale weźmy dziesięć
tysięcy książek, bo tyle państwo mniej więcej posiadacie, ułóżmy je w stertę i zaraz będziemy
mieli sporą ilość metrów sześciennych. Na to ja powiedziałam, że w takim razie trzeba by
zapakować dywany na płasko; wtedy nie zajmą prawie wcale miejsca, a na to pan Cobb
odpowiedział, że z dywanami jest bardzo dziwnie. Dywanów, rzekł ze smutkiem, w ogóle nie
przyjmujemy na przechowanie, jeżeli nie zostały przedtem chemicznie oczyszczone i
zrolowane, a to, dodał rozkładając ręce, przenosi je z miejsca w sferę metrów sześciennych.
Niemal wszystkie wysiłki pana Cobba - z wyjątkiem podawania mi ognia i uważnego
słuchania wszystkiego, co mówił mój mąż - zdawały się polegać na przenoszeniu
przedmiotów, które nam zdawały się wymierzalne w metrach kwadratowych do kategorii
przedmiotów wymierzalnych wyłącznie w metrach sześciennych. Okazało się, że dywany
trzeba zwijać, książki pakować do skrzyń, obrazy układać jeden na drugim. Poradził nam
także, żebyśmy wkładali wszystko, co się da, do czegoś innego. Na zakończenie przemienił
zwykłe płaskie banknoty o niezbyt wysokiej wartości w czystą abstrakcję wymienialną na
niebotyczne ilości metrów sześciennych gotówki, nadmienił, że wszystko musimy oczywiście
opłacić z góry i zamilkł.

Nie mieliśmy innego wyjścia, musieliśmy się na wszystko zgodzić. Zrozumieliśmy, że

nie uda nam się własnym przemysłem przetransportować jednym samochodem czworga
dzieci, ich odzieży i zabawek, pięciu kotów, wózka dziecinnego, kolekcji monet, dwóch
maszyn do pisania i kosza piknikowego tak, żeby jeszcze pozostało miejsce na meble. Nasz
letni dom był umeblowany, zaopatrzony w naczynia kuchenne, sztućce i w ogóle wszystkie
przedmioty potrzebne do życia i to znacznie lepsze niż nasze własne, a jako że zamierzaliśmy
mieszkać tam tylko do połowy sierpnia i przeprowadzić się na dobre przed rozpoczęciem roku
szkolnego, nie zabraliśmy ze sobą ani zimowej odzieży, ani zabawek dzieci, po czym przez
cały pierwszy miesiąc lata lało jak z cebra dzień w dzień.

Niemal natychmiast po wprowadzeniu się do letniego domu zepsułam maszynę do

mycia naczyń pozwalając jej zżuć i przełknąć importowany kieliszek do wina, tak że
pozostała z niego jedynie nóżka, a zaraz potem przez nieuwagę wlałam do pralki zawartość
maszynki do parzenia kawy i właśnie strząsałam suche fusy z koszulek dzieci, kiedy nadeszło
pokwitowanie z przechowalni mebli wraz z rachunkiem (płatnym z góry, jak podkreślał pan
Cobb w liście) i mąż wpadł do kuchni czerwony ze złości. - Co to jest postument owinięty
wojłokiem? - wrzasnął. - I dlaczego trzeba to było oddać na przechowanie?

Zastanowiłam się.
- To pewnie będzie pieniek, o który czochrają się koty - powiedziałam po chwili. -

Ostatecznie trudno było go tu przywozić. Chyba to rozumiesz?

- Czy ty wiesz, że oddaliśmy na przechowanie jedną całkiem pustą skrzynię? -

denerwował się mąż. - Trzy metry szarego płótna, jedną pustą puszkę po kruchych
ciasteczkach - czytał z jakiejś listy.

- Zamierzałam odesłać puszkę cioci Ani. Pamiętasz przecież, że przysłała w niej tort

czekoladowy na urodziny...

- Sześć koszów do śmieci - ciągnął mąż. - Łopata do odgarniania śniegu.
Wszystko, czego sami nie potrafiliśmy zidentyfikować, nasze dzieci rozpoznawały bez

trudu. Nie sprawiały nam trudności takie pozycje jak: nr 295 telewizor z obudową albo nr 8
dywan, nr 9 dywan, nr 10 dywan itd. Był jeszcze nr 17 duża zielona komoda P. i P. Okazało
się, że litery P. i P. to skrót od poplamiona i popękana. Komoda ta była prezentem ślubnym
od bliskich przyjaciół, właścicieli antykwariatu, i oburzyło nas, że pan Cobb potraktował ją
tak obcesowo. To, co dla pana Cobba i jego urzędników kwalifikowało się jako P. i P., było
dla nas szlachetną patyną starości. Według oceny pana Cobba ani jedna z naszych rzeczy nie
była w doskonałym stanie. Określał wszystko skrótami jako bądź w złym stanie (Z.S.) bądź
jako P. i P., bądź jako nadgryzione przez mole (N.M.), przybrudzone, podniszczone, podarte,
zużyte, poobijane, obluzowane, pogięte względnie zardzewiałe. „Jeden podwójny materac -
przypalony”, przypomniało nam niezbyt nawet odległy poranek, kiedy to zasnęłam w łóżku z
zapalonym papierosem w ręku. „Jedno meksykańskie krzesło, złamane”, przypomniało nam
dzień, w którym mój mąż wszedł na nie, żeby zdjąć coś z górnej półki. „Rower o trzech
kołach Z.S.”, mówiło samo za siebie, mimo że to nie któreś z naszych dzieci, ale córeczka
sąsiadów wpakowała nogi pomiędzy szprychy i pogięła je.

Były jednakże pozycje, które przysparzały nam mnóstwo kłopotu. Patrzyliśmy po sobie

zdumionym wzrokiem zastanawiając się nad tym, skąd ci ludzie to wszystko wygrzebali.
Wiadro na węgiel, na przykład, mimo że podrapane i wygniecione (P. i W.). Żadne z nas nie
mogło go sobie przypomnieć. A może pan Cobb pomylił się i przydzielił nam jakieś bezcenne
pamiątki po Fieldingach, a może rzeczywiście udaliśmy się w zamierzchłych pierwszych
dniach naszego małżeństwa trzymając się czule za ręce do sklepu i nabyliśmy mosiężne
wiadro na węgiel w nadziei, że kiedyś zbudujemy sobie romantyczny kominek. Składane
lustro od toalety (lekko P.) zidentyfikowałam bez trudu. Kiedy moja matka przeprowadzała
się do mniejszego mieszkania, przysłała nam ową toaletę, która ód tej pory rozsypała się i
została wyrzucona. Lustro od lat stało na strychu, Żelazna noga stołowa, zielona (P. i W.),

pozostała na zawsze słodką tajemnicą pana Cobba. Ale Laurie pomógł nam odgadnąć zagadkę
„Pojedynczego krzesła bez siedzenia z rozchwianymi nogami”. (Odgadł bezbłędnie, że jest to
na pewno stary fotel, jakiego z ojcem od lat używali zamiast kozła do piłowania drzewa, a
który zawsze stał na środku naszej piwnicy).

Odkryliśmy również, że jesteśmy właścicielami metalowej trąby gramofonowej (Z.S.).
W czasie długich upalnych dni tego lata zapoznawaliśmy się z tą listą bardzo dokładnie,

tak że stała się częścią naszego życia, podobnie jak szum maszyny do mycia naczyń i
nieustanne niemal bieganie naszych dzieci do zamrażalnika po lody na patyku.

- Mały okrągły stoliczek (P. i P.)! - wołałam na przykład i Laurie odpowiadał

natychmiast: - Pokój dziewczyn, przy oknie.

- Pozycja 147, pojemnik na śmieci! - wołał mąż i jeżeli nikt nie znał odpowiedzi

(„piwnica, pod lewym okienkiem”), jeszcze jeden cent szedł do skarbonki z napisem „pan
Cobb”. Pozycje 154, 155, 156 i 157 rozwścieczyły mojego męża.

- Cztery deski od łóżek - czytał z furią w głosie. - Pięć desek od łóżek, siedem desek od

łóżek, cztery deski od łóżek. To jest skandal. Powinni byli z tego zrobić jedną pozycję:
szesnaście desek od łóżek. Ale wtedy pan Cobb nie byłby takim bogatym człowiekiem.

- Zastanów się przez chwilę - błagałam go. - Pół blatu od stołu. Na tym musieliśmy coś

zaoszczędzić.

- Czarna skrzyneczka z przyborami do czyszczenia obuwia - mamrotał mąż.
- Skrzyneczka do czyszczenia moich czerwonych bucików? - dopytywała się Sally.
- Czarna skrzyneczka? - zainteresowała się Jannie.
- Czarna skrzyneczka do czyszczenia czerwonych butów - zastanawiał się Laurie.
- Jest pogięta - oświadczył mąż.
Jednym z ulubionych skrótów pana Cobba było Z.N. (zawartość nieznana), a więc

„mały patefon Z.N., Pudło Z.N., Pudło Z.N., Duże pudło Z.N., Płaskie pudło Z.N., kuchenka
Z.N., zręcznościowa gra w baseball Z.N”.

Po przeczytaniu pozycji od nr 68 do nr 74 („Dywan, dywan, dywan, dywan, dywan,

dywan, dywan") z ulgą dowiedzieliśmy się, że jeden z naszych dywaników nie jest
agresywny, pan Cobb zaopatrzył go mianowicie mianem „dywanika pokojowego”. Był
jeszcze „czerwony parasol, miecz, miecz, miecz, mała flaga”, co uznaliśmy za część kostiumu
teatralnego naszego starszego syna. Był także bat i zastanawialiśmy się poważnie nad tym,
dlaczego nie użyliśmy go do przegonienia pani Ferrier, szczególnie że mieliśmy jeszcze do
dyspozycji miecze i czerwoną parasolkę, nie mówiąc już o fladze.

Ilekroć próbowałam się zorientować, gdzie stały przedmioty z listy pana Cobba,

odkrywałam nowe luki w pamięci. W pierwszym miesiącu lata lało jak z cebra, a potem
zapanował tropikalny upał. Powoli zaczynałam zapominać o przeprowadzce i żyłam w
przekonaniu, że na jesieni powrócimy na stare śmiecie. W najlepszym razie przemieszczałam
w wyobraźni nasz stary dom na miejsce przyszłego domu, dodając tylko stodołę i bramę.
Pewnego dnia nadszedł list od pani Ferrier, która zarzucała nam w mocnych słowach kradzież
drzwi od garażu. Wrzuciłam ten list do śmietnika, ponieważ oczywiście żadnych drzwi od
garażu nie ukradliśmy. Prawdą jest, że wracając pewnego dnia z miasta wjechałam w nie, w
związku z czym zostały wyjęte z zawiasów i ustawione z boku pod murem. Gdyby pani
Ferrier rozejrzała się dobrze, zaraz by je zauważyła.

Było więc gorąco, pływaliśmy codziennie, dzieci były opalone i pełne werwy. Wszyscy

nasi sąsiedzi mieszkali tu, podobnie jak my, tylko w okresie lata. Nasze dzieci zawarły liczne
przyjaźnie z ich dziećmi. My dorośli wymienialiśmy ukłony i uśmiechy. Nasza najbliższa
sąsiadka, niejaka pani Simpkins, wpadła do nas pierwszego dnia po naszym przyjeździe i
powiedziała bardzo znaczącym tonem, że cieszy się, iż jej pociechy będą miały za towarzyszy
zabaw tak doskonale wychowane dzieci jak nasze. Uznałam, że powinnam okazać dobrą wolę
i zaprosiłam jej, nie znane mi jeszcze nawet z widzenia, dzieci na kolację. Smażyliśmy

hamburgery na grillu w ogródku, a pani Simpkins przyglądała nam się z życzliwym
uśmiechem na ustach przez okno swojej kuchni. Zaraz po kolacji młody Simpkins
zaproponował swojej siostrze i Jannie zabawę w państwo. Ponieważ Laurie uparł się, że nie
będzie ojcem, spędził cały wieczór gapiąc się w jezioro.

- Jejku - powtarzał w kółko - co za koszmarna nuda.
Nazajutrz rano dzieci otrzymały zaproszenie na wieczór do ogródka Simpkinsów,

oczywiście na hamburgery z rusztu. Laurie odmówił bez chwili namysłu i tylko groźba, że
zostanie ukarany zakazem pływania na tydzień, skłoniła go do pójścia. Powrócił do domu
natychmiast po kolacji i spędził resztę wieczoru gapiąc się w przestrzeń i mrucząc: - Co za
koszmarna nuda w tej koszmarnej dziurze.

Trzeciego dnia Laurie siedział jeszcze przy śniadaniu, kiedy pod naszymi drzwiami

ukazał się młody Simpkins z zielnikiem pod pachą. Laurie uciekł drugimi drzwiami
zmuszając mnie do rozmowy z młodym człowiekiem. Zapytałam go o zdrowie pani Simpkins
i zauważyłam, że zbieranie i suszenie polnych kwiatów jest zapewne bardzo męczącym
zajęciem w upalne letnie dni. Dodałam, że bardzo mi przykro, ale Laurie właśnie przed
chwilą wyszedł z domu i że nie mam pojęcia, dokąd się udał ani kiedy wróci. Zapewniłam go,
że z chwilą, kiedy mój syn zjawi się, nie omieszkam zawiadomić go o tym, że młody
Simpkins był u nas z propozycją udania się na ekspedycję krajoznawczą do pobliskich lasów.
Po piętnastu minutach zamknęłam drzwi za małym Simpkinsem. Ogarnęło mnie uczucie
solidarności z Laurie'm.

Laurie powrócił do domu dobrze po obiedzie. Na policzku miał dość głębokie

zadraśnięcie, a koszulę podartą i zakrwawioną. Widocznie dostał dobrze w nos. Oświadczył,
że nie, że nie wdał się z nikim w żadną bójkę. Po prostu poznał grupę fajnych chłopaków.
Jeden z nich nazywa się George. Nie, wcale się z nimi nie pobił. Za to George ma rękawicę
do baseballu, jeden z chłopaków ma kij do baseballu i wie, gdzie i od kogo można będzie
pożyczyć piłkę. Nie, nie, nikt się z nikim nie bił, Laurie nie mógł zrozumieć, skąd takie
przypuszczenia. Zamierza wraz z George'em i pozostałymi chłopcami zorganizować na polu
przy jeziorze mecz baseballowy i w zamian za moją zgodę przyrzekł, że nie będzie się już z
nikim bił.

Po dwóch czy trzech daremnych próbach namówienia Laurie'ego na wycieczki

krajoznawcze młody Simpkins dał za wygraną i stał się regularnym partnerem zabaw z
lalkami, jakie urządzała jego siostra wraz z Jannie i Sally. Laurie, George i przyjaciele
George'a włóczyli się po okolicy jak sfora psów, grali w baseball, przesiadywali w stajniach i
moczyli się nieustannie w jeziorze. Winszowaliśmy sobie z mężem naszej wilegiatury. Nasze
dzieci chyba nigdy nie były zdrowsze i szczęśliwsze. Mąż organizował na tyłach naszego
domu zawody w rzucie podkową i co wieczór zaprawiał się wraz z Laurie'm w tej szlachetnej
grze, podczas gdy dziewczęta i ja przyglądałyśmy się z werandy, a Barry spał opodal w
wózeczku z uśmiechem zadowolenia na pyzatej buzi. Ponieważ przez cztery wieczory z rzędu
Laurie wygrywał, ojciec jego zaproponował chytrze, żebym się do nich przyłączyła, ale nic z
tego nie wyszło, bo nie mogłam nauczyć się wyrzucać podkowy jedną ręką. Kiedy wykonując
rzut oburącz trafiłam w fotel ogrodowy, mąż urządził kort do badmintona, co okazało się
znacznie większym sukcesem. Z niewiadomych przyczyn Laurie nie potrafił nauczyć się tej
gry, a Jannie i ja nie byłyśmy w stanie pobić męża. W rezultacie graliśmy tego lata bardzo
często w badmintona. Odmówiłam, podobnie jak to czynię od niepamiętnych czasów, i tego
lata nauki pływania. Zamiast tego budowałam wraz z Sally niezliczone zamki z piasku. Laurie
uprawiał skoki do wody, a Jannie ćwiczyła z ojcem pływanie na wznak. Po kilku tygodniach
Laurie nauczył Sally z wielkim wysiłkiem pływać po piesku. Kilka razy mąż wynajmował
łódkę i zabierał troje starszych dzieci na długie przejażdżki po jeziorze i piknik na wodzie. Ja
pozostawałam w domu z Barrym. Była to kara za to, że nie umiałam pływać. Jak tłumaczył
mi Laurie, w razie przewrócenia się łodzi on i ojciec będą mieli wystarczająco dużo kłopotu z

ratowaniem Sally i Jannie, a cóż by to dopiero było, gdyby i mnie trzeba było wyciągać z
wody. Podczas ich wycieczek leżałam z Barrym na trawniku i oboje drzemaliśmy w
najlepsze.

Do połowy lipca możliwość udziału w jakiejkolwiek akcji politycznej, a cóż dopiero w

działalności związanej z Departamentem Stanu, nie przechodziła nam nawet przez myśl,
chociaż nasza rodzina zawsze spełniała swoje obywatelskie obowiązki. Tak więc
wywieszaliśmy zawsze flagę w wyznaczone do tego dni, obchodziliśmy święto Czwartego
Lipca z odpowiednim hałasem, płaciliśmy podatki niechętnie, ale punktualnie, posyłaliśmy
dzieci do szkół, przechodziliśmy na drugą stronę ulicy wyłącznie na zielonym świetle, nie
przesyłaliśmy nieprzyzwoitych listów pocztą, jednym słowem byliśmy lojalnymi i
rozsądnymi obywatelami. Nasz udział w rządzeniu krajem ograniczał się do głosowania. Ten
bierny stosunek do rzeczywistości został nagle gwałtownie zakłócony, i lekki akcent japoński,
jaki pozostał Sally na wiele miesięcy, był tego najlepszym dowodem.

Pewnego miłego niedzielnego popołudnia siedziałam na werandzie i czytałam kryminał.

Z daleka dochodziły mnie głosy dziewięcioletnich chłopców debatujących nad jakością
takiego czy innego rzutu piłki baseballowej, w piaskownicy bawiły się spokojnie Sally i
Jannie, Barry przebudził się przed chwilą z popołudniowej drzemki i był w cudownym
humorze, w związku z czym leżał sobie spokojnie w kojcu, obserwował grę cieni liści na
ścianie domu lub przyglądał się z zainteresowaniem własnej nodze. Mąż siedział na bocznej
werandzie i słuchał sprawozdania z meczu, co go z reguły skłania do rozkosznej drzemki.
Przed chwilą wyszłam spod prysznicu, nałożyłam świeżą spódnicę i bluzkę i zastanawiałam
się nad tym, czy nie jest za gorąco na pieczenie kury na kolację i czy zamiast tego nie zrobić
sałatki z ryżu (z tuńczykiem?), kiedy nagle zza węgła wyjechał pędem Laurie na
wypożyczonym rowerze i zatrzymał się przede mną z wściekłym, zgrzytem hamulca.

- Przygotuj się! - wrzasnął. - Ale szybko!
- Laurie, nie można się śpieszyć w taki upał. Dostaniesz porażenia słonecznego. Co się

stało?

- Goście! - wrzasnął Laurie. - Idą tu! Mówię ci!
- Goście? - krzyknęłam przerażona.
- Pośpiesz się. Zaraz tu będą.
Laurie wpadł do domu. Ja za nim.
- Co to za jedni?
- Podeszli do mnie na boisku. Zaraz tu będą. Mówię ci, pośpiesz się. Może byś włożyła

świeżą bluzkę? Ja chyba zmienię koszulę.

Jeżeli Laurie wkładał czystą koszulę bez przymusu, sytuacja musiała być podbramkowa.

Podeszłam do okna wychodzącego na boczną werandę.

- Goście idą - powiedziałam do męża, który w odpowiedzi tylko jęknął.
Wrzasnęłam na Sally i Jannie, weszłam na górę, wyłożyłam dziewczynkom czyste

sukienki i zajrzałam do pokoju chłopców, gdzie Laurie dopinał na sobie najlepszą hawajską
koszulę w łączkę. Wyjęłam czyste majteczki dla Barry'ego, krzyknęłam przez okno: - Fotele
na werandę! - i pośpiesznie przyczesałam włosy.

- Co to za jedni? - wrzasnęłam w stronę pokoju chłopców.
- Turyści. Zwiedzają Amerykę - odpowiedział. - Jeden nazywa się jakby Jaszamoto.
Przypomniały mi się jakieś plotki na temat grupy zagranicznych studentów, którzy

podróżują po kraju i zapoznają się z naszymi zwyczajami przed przystąpieniem do studiów na
różnych uczelniach.

- Ilu ich jest? - wrzasnęłam, ale odpowiedzi nie było, ponieważ Laurie zdążył już zbiec

na dół.

Trzeba im podać kawę, pomyślałam w panice, i może coś typowo amerykańskiego -

gorące parówki? Nie, nie w takie upalne popołudnie. Mrożoną kawę? O tak, mrożoną kawę i

pączki, jeżeli dzieci ich jeszcze nie zjadły. Ciasteczka kruche? Szkoda, że nie mam lodów,
przecież nie mogę podać gościom lodów na patyku domowej roboty z zamrażalnika.
Zeskoczyłam jednym susem z trzech ostatnich stopni i wpadłam do kuchni, gdzie nastawiłam
elektryczną maszynkę do kawy. W tej samej chwili w kuchni zjawiły się Jannie i Sally.
Rzuciłam im czyste sukienki i krzyknęłam: - Goście! - pobiegłam do Barry'ego, którego
szalenie rozbawiła perspektywa nałożenia majtek, ponieważ przez całe lato urzędował
wyłącznie w pieluchach. Zawiązałam szarfę Sally, szybciutko przejechałam szczotką po
włosach obu dziewczynek, wypróżniłam kilka popielniczek, wsunęłam kryminał pod
poduszkę i w tej samej chwili usłyszałam głosy pod drzwiami. Otworzyłam drzwi. Było ich
sześcioro.

- Dzień dobry - powiedziałam uprzejmie.
- Dzień dobry - odpowiedział dżentelmen w krawacie w białe, czerwone i błękitne

paski, który, jak się zaraz okazało, był przewodnikiem grupy. - Moje nazwisko być Horogai
Jaszamoto. Dziękujemy za zaproszenie do waszego domu.

- Jesteśmy szczęśliwi, że możemy państwa gościć - odparłam godnie. - Prosimy do

środka.

Moi goście przedefilowali przede mną, a potem ustawili się szeregiem. Każde z nich

miało na piersi broszkę ze swoim nazwiskiem. Pan Jaszamoto przedstawił przyjaciół po kolei,
a ja spoglądałam ukradkiem na te broszki w nadziei, że nie będą mi mieli za złe, jeżeli źle
wymówię ich nazwiska. Dwaj japońscy dżentelmeni nazywali się pan Jaszamoto i pan
Masamitsu, troje Argentyńczyków, państwo Fernandez, i pan Lopez, zaś wysoki pan z gęstą
czarną brodą był Cejlończykiem i nazywał się albo Babar, albo jakoś podobnie, nigdy już nie
będę wiedziała jak, dla mnie w każdym razie pozostał Babarem.

- Bardzo mi miło. Bardzo mi miło - mówiłam za każdym razem.
Przez długą i koszmarną chwilę staliśmy wszyscy w hallu z przylepionymi do twarzy

uśmiechami. Każde z nas usiłowało, jestem tego pewna, znaleźć jakieś uprzejme, miłe słówka
dla przełamania pierwszych lodów. Na szczęście wpadł do hallu mój nieświadomy niczego
mąż i zobaczywszy gości rozdziawił gębę.

- Dzień dobry-powiedział pan Jaszamoto uprzejmie.- Dziękujemy za zaproszenie do

waszego domu. Cieszymy się bardzo. Chcemy poznać wasze życie rodzinne.

Mój mąż nabrał głęboko powietrza w płuca.
- Bardzo mi miło - powiedział dzielnie.
W drzwiach ukazał się Laurie.
- Nasz mały przyjaciel, Lorri - uśmiechnął się pan Jaszamoto. - Poznajemy właśnie

twoich rodziców.

- I moje siostry - powiedział Laurie wskazując ręką na Jannie i Sally, które stały

nieśmiało w kuchennych drzwiach. - Ta duża to Jannie, a ta mała to Salły.

Pan Jaszamoto podszedł do dziewczynek uroczystym krokiem i ukłonił siej każdej

nisko.

- Jonni - powiedział - Salli.
- H'lo - powiedziała Jannie cicho, a Sally skrzyżowała nogi i uśmiechnęła się.
- I mój braciszek Barry - ciągnął Laurie.
Pan Jaszamoto skłonił się głęboko w stronę kojca.
- Balii - powiedział z uznaniem.
- No więc - powiedział Laurie, jedyny z całej rodziny, który nie stracił głowy. - Może

byśmy tak usiedli?

Szurając nogami, obracając się w kółko i kłaniając się goście nasi rozsiedli się na

fotelach i kanapie.

- Przepraszam! - krzyknęłam i wybiegłam do kuchni, gdzie ustawiłam szklanki na tacy,

wyjęłam kostki lodu, rozłożyłam pączki na talerzu i wypełniłam luki pomiędzy nimi kupnymi

ciasteczkami imbirowymi. Jeszcze pięć minut i kawa będzie gotowa, myślałam, teraz jeszcze
łyżeczki, cukier, no i mleko. Kiedy do nich wróciłam, nasi goście siedzieli na swoich
miejscach z rękami złożonymi na kolanach i przysłuchiwali się Laurie'emu.

- Więc kiedy gra się na lewym skrzydle - tłumaczył im - a w pierwszej bazie

przeciwnik...

Kiedy ukazałam się w drzwiach, wszyscy wstali.
- Nie, nie, proszę siedzieć! - zawołałam i szybko przysiadłam na stołeczku przy

telefonie, gdyż chciałam, żeby pan Jaszamoto, pan Masamitsu, pan Fernandez, pan Lopez i
pan Babar także usiedli. Zauważyłam, że pani Fernandez jest całkowicie zafascynowana tym,
co mówi Laurie, że mój mąż patrzy na pana Jaszamoto okiem maniaka, który za chwilę
skieruje rozmowę na jedyny interesujący go przedmiot, to znaczy na kolekcjonowanie monet,
i że Jannie i Sally zajęły się zabawianiem pana Fernandeza. Laurie najwyraźniej zamierzał
wtajemniczyć naszych gości w najdrobniejsze arkana baseballu, a pan Babar notował coś
pośpiesznie w małym zeszyciku, zatrzymując się od czasu do czasu, by przyjrzeć się
grzbietom książek na naszych półkach, bosym stopom naszych dzieci, dywanowi, lampom i
innym przedmiotom, po czym powracał do robienia szybkich notatek. Miałam ochotę
powiedzieć mu, że to nie jest nasz dom, że nie reprezentuje naszego stylu życia, ale po chwili
namysłu postanowiłam siedzieć cicho, w końcu te meble były znacznie porządniejsze od
naszych własnych.

Spojrzałam na pana Lopeza, który siedział na lewo ode mnie, i uśmiechnęłam się. On

także uśmiechnął się. Pokonałam w sobie stary przesąd („jeżeli mówić do nich głośno i
stanowczo, to okaże się, że wszystko rozumieją”) i powiedziałam cichym głosem: - Od jak
dawna jest pan w naszym kraju, panie Lopez?

Spojrzał na mnie zdziwionym wzrokiem i po chwili odpowiedział: - Dziesięć minut.
- Nie, nie, mnie chodzi o to, od jak dawna pan jest w Ameryce?
Zastanowił się znowu i odpowiedział:
- Juan Lopez.
Skinęłam głową ze zrozumieniem.
- Jak się panu u nas podoba? - zapytałam.
- Bardzo - odpowiedział i po dłuższym zastanowieniu potwierdził to. - Bardzo.
- Fajny kraj - powiedział pan Jaszamoto. - Jedzenie bardzo zjadliwe.
- My specjalnie - odezwał się nagle pan Masamitsu - my specjalnie kochamy gorące

parówki. I musztardę. I spaghetti - dodał po chwili.

- Ja też - westchnął Laurie. - I kiszony ogóreczek, i surówkę z kapusty. Mniam.
- Ogóleczek - zgodził się pan Masamitsu.
- Ogóleczek - roześmiała się Sally. - Ogóleczek, ogóleczek, ogóleczek.
- Cicho - uspokoił Laurie siostrę. - Panowie na pewno wiedzą, co to jest ryż - powiedział

pośpiesznie. - Przypuszczam, że u was, w waszym kraju, jada się dużo ryżu?

Pan Masamitsu wzdrygnął się.
- O nie - powiedział. - Ja nie jem ryż. Ryż szkodzi. - Poklepał się po żołądku. - Nie trawi

- dodał i uśmiechnął się szeroko.

Wszyscy uśmiechnęli się i pokiwali głowami.
Pan Babar uniósł głowę znad notatnika, spojrzał badawczo na pana Masamitsu, ale

zrezygnował ze zrobienia notatki. Zwrócił się w stronę Sally i pogłaskał ją po włosach.

- Hej! - żachnęła się Sally.
- Pan jest bardzo uprzejmy - zwrócił się nagle pan Jaszamoto do mojego męża - że

pozwoliliście nam przyjechać do waszego kraju.

To właśnie w tym momencie flaga Stanów Zjednoczonych przyfrunęła, że tak powiem,

do naszego domu i zainstalowała się na dobrą chwilę. Zauważyłam błysk w oku męża i
zrozumiałam, że olśniła nas jednocześnie ta sama myśl, a mianowicie, że zostaliśmy bez

żadnego przygotowania zmuszeni do odegrania roli ambasadorów naszego kraju, że zadaniem
naszym jest ukazanie go tym cudzoziemcom w możliwie najlepszym świetle. Odezwaliśmy
się jednocześnie („cóż to, czy to dźwięki hymnu narodowego dochodzą mnie z oddali?”):

- Bardzo się cieszymy - powiedział mój mąż.
- Mam nadzieję, że państwu spodoba się u nas - powiedziałam.
Potem wszyscy znowu uśmiechnęli się, ja jęknęłam: - Kawa - i pobiegłam do kuchni.
Jannie i Sally, zachwycone perspektywą częstowania gości ciasteczkami, podążyły za

mną. Pozwoliłam Jannie zanieść do pokoju mleko i cukier, Sally powierzyłam talerz z
pączkami, sama niosłam tacę z mrożoną kawą. Każde z naszych gości z namaszczeniem
wzięło szklankę do ręki, każde dodało mleka do kawy i osłodziło ją. Jestem przekonana, że
uznali te czynności za część miejscowego ceremoniału. Poczęstunek, jak zazwyczaj, odprężył
atmosferę. Poczułam, że zupełnie nieźle leży mi rola ambasadora mojego kraju i z satysfakcją
przyglądałam się gościom, którzy mieszali kawę, zajadali pączki i oddawali się wymianie
poglądów.

Pan Jaszamoto został wciągnięty przez męża w rozmowę o japońskich monetach. Laurie

i pan Masamitsu roztrząsali zalety smakowe takich potraw jak kukurydza z topionym masłem,
hamburger z cebulką i gorące bułeczki. Jannie wzięła pana Lopeza za rękę i zaprowadziła go
do koszą, w którym Ninka karmiła swoje małe. Pan Babar zajął się dokładnym studiowaniem
grzbietów książek na półce. Sally opowiadała panu Fernandezowi z wielkim przejęciem bajkę
o trzech niedźwiadkach, a ja usiadłam przy pani Fernandez na kanapie i powiedziałam:

- Jaka przepiękna spódnica.
Spódnica pani Fernandez była z jaskrawoczerwonego jedwabiu ze złotym haftem u

dołu. Dałabym za nią wszystkie przednie zęby.

- Przepiękna - powtórzyłam.
- I no speak English - westchnęła pani Fernandez.
- Przepiękna - powtórzyłam i dotknęłam jej spódnicy.
- Przepiękna - powtórzyła pani Fernandez. Doznałam olśnienia.
- Chwileczkę - powiedziałam i podniosłam palec wskazujący do góry w przekonaniu, że

jest to uniwersalny gest oznaczający „chwileczka cierpliwości”. Podbiegłam do kojca, w
którym Barry w zamyśleniu ssał rąbek pieluchy. Podniosłam go, klepnęłam po pupie, żeby
stwierdzić, czy jest suchy, i posadziłam go na kolanach pani Fernandez.

- Baby - wytłumaczyłam jej.
Objęła go i przytuliła do siebie, Barry wyciągnął szyję, przyjrzał się jej uważnie,

zdecydował widocznie, że jest w porządku, i uśmiechnął się do niej. Patrząc na niego
zastanawiałam się w duchu nad tym, czy ten jego uśmieszek, przyjazny, ale nie pozbawiony
wyrazu zdumienia, jest z tego samego gatunku co nasze - dorosłych - wzajemne uśmiechy -
substytut konwersacji. Z poczuciem dumy patrzyłam na moją majmłodszą pociechę.

- Bebe - powiedziała pani Fernandez i wyciągnęła wskazujący palec, Barry zacisnął na

nim piąstkę, pani Fernandez spojrzała na mnie z dumą i obie wybuchnęłyśmy śmiechem.
Barry wyciągnął drugą rączkę i dotknął jednego z jej złotych kolczyków, a ona zaczęła mówić
coś do niego bardzo szybko po hiszpańsku, co szalenie rozśmieszyło moje dziecko. Jednym
słowem porozumiewali się doskonale.

- Balli? - powiedziała pani Femandez.
- Barry - poprawiłam ją.
- Ach, tak, Barri.
Zaczęła znowu coś mówić po hiszpańsku, co zapewne było dla Barry'ego równie

niezrozumiałe jak to, co mówiłam do niego po angielsku, więc śmiał się pokazując cztery
ząbki i w końcu ściągnął kolczyk z ucha pani Fernandez. Wszyscy porozumiewali się
doskonale ze wszystkimi, atmosfera była ciepła, siedzieliśmy naprzeciwko siebie uśmiechając
się od ucha do ucha. Nagle usłyszałam za sobą głos pana Babara:

- Czy jecie? - zapytał.
Pytanie to zaskoczyło mnie. Odwróciłam się gwałtownie.
- Czy jecie płatki ryżowe albo kukurydziane na śniadanie? - wyjaśnił.
- Oczywiście - powiedziałam. - Dzieci tak, ale ja osobiście...
- A mały Balli, co on je rano?
- Kaszkę. Przecier z owoców z puszki.
Pan Babar zmarszczył brwi i potrząsnął głową, a pani Fernandez i Barry patrzyli na nas

ze zdziwieniem. Westchnęłam, wstałam, poszłam do kuchni i powróciłam z pudłem płatków
kukurydzianych i słoikiem przecieranych gruszek firmy „Bobo”. Pan Babar zanotował coś w
swoim zeszycie i ociągając się oddał mi pudełko i słoik.

Zrobiło mi się głupio i jak idiotka powiedziałam:
- Niech pan to weźmie. Mam duży zapas w kuchni.
- Weźmie? Znaczy zabrać?
- Jeżeli pan ma ochotę.
Pan Babar był zachwycony.
- Dziękuję bardzo - powiedział. - To się kolosalnie przyda.
Szybkim ruchem, jak gdyby bał się, że zmienię zdanie i odbiorę mu płatki i przecierane

gruszki, pan Babar włożył pudełko i słoik do teczki i zamknął ją starannie. Potem podszedł do
mnie i zapytał:

- Szampon?
Nie chcąc za nic w świecie zepsuć tak dobrze rozwijających się stosunków

międzynarodowych, powstrzymałam się od chichotek.

- Owszem, myjemy sobie włosy szamponem. Cała rodzina.
Zapisał coś w zeszycie. Następnie dotknął rękawa mojej bluzki i zapytał:
- Ile kosztuje?
Spojrzałam w stronę męża, który właśnie pokazywał panu Jaszamoto japońską

figurynkę z kości słoniowej, jaką otrzymałam na urodziny.

- To ma być japońskie? - zdziwił się pan Jaszamoto.
- Jedenaście dziewięćdziesiąt pięć - powiedziałam szeptem do pana Babara - ale

wolałabym...

- Jedenaście dolar?
- To jest nylon, ale nie chciałabym, żeby mój mąż...
- Nylon - ucieszył się pan Babar.
Pani Fernandez śpiewała Barry'emu cichym głosem kołysankę, a on leżał w jej

ramionach i wydawał z siebie pełen zadowolenia pomruk. Jannie i pan Lopez powrócili z
kuchni.

- Ludzie z różnych krajów wydają się różni - mówił pan Lopez do mojej najstarszej

córki - ale koty są wszędzie takie same.

- Z tym - dodała bardzo inteligentnie Jannie - że niektóre są czarne, niektóre białe, inne

szare, a jeszcze inne w ciapki.

- Właśnie - zgodził się pan Lopez.
Pan Babar znowu dotknął mojego ramienia.
- Telewizja? - zapytał.
Nagle w połowie zdania pan Jaszamoto spojrzał na zegarek.
- Jedna godzina - oznajmił i wszyscy nasi goście podnieśli się z krzeseł. Pan Jaszamoto

podszedł do mnie, skłonił się nisko i powiedział:

- Dziękujemy za wizytę. Bardzo ciekawe.
Wyjęłam Barry'ego z ramion pani Fernandez i wspólnymi siłami odebrałyśmy mu złoty

kolczyk.

- Cenne doświadczenie - oświadczył pan Babar, a potem nachylił się do mnie i szepnął:

- Kosztów bluzki nie wyjawię.

Mogłabym przysiąc, że mrugnął lewym okiem.
Pan Lopez podał uroczyście rękę Jannie, a pan Fernandez zdjął Sally delikatnie z kolan i

posadził ją na podłodze.

- Może byśmy tak jutro zagrali? - zaproponował Laurie panu Masamitsu, a pan

Masamitsu ukłonił mu się nisko i powiedział: - Piękna idea.

- Mam nadzieję, że państwo nas znowu odwiedzą - powiedziałam - bardzo nam było

przyjemnie.

- Miło mi było panią poznać - zwróciłam się do pani Fernandez, a ona dotknęła główki

Barry'ego i szepnęła: - Bebe Barri.

- Niech pan znowu kiedyś wpadnie - zwrócił się mój mąż do pana Jaszamoto. - Mam

kilka bardzo ciekawych japońskich monet.

Przeszli gęsiego przez drzwi i ustawili się szeregiem na trawniku.
- Bardzo jeszcze raz dziękujemy - pan Jaszamoto przemówił za wszystkich.
- Prosimy w każdej chwili - odparł mój mąż.
- Przychodźcie, kiedy chcecie! - krzyknął Laurie.
- Pa, pa! - wołały Jannie i Sally.
Nasi goście ruszyli przed siebie rozmawiając z ożywieniem i tylko pan Babar odwrócił

się i dokładnie obejrzał sobie fasadę naszego domu. Napisał coś pośpiesznie w zeszyciku.

Po chwili nasi goście zniknęli za zakrętem.

Zaraz potem był sierpień i Laurie zaczął coraz częściej wspominać szkołę, wymawiając

to słowo w dość szczególny sposób. Poza tym częstował nas codziennie tekstami w rodzaju: -
Jaki dureń wymyślił szkołę... - i tak dalej.

Codziennie zapytywaliśmy siebie, co się stało z latem.
W czasie kolacji rozmawialiśmy o niesłychanie szybkim przemijaniu czasu, a

szczególnie letnich miesięcy. Laurie twierdził, że pan Jaszamoto jest doskonałym uczniem i
coraz lepiej gra w baseball, i pewnego dnia zawiadomił nas, że cała cudzoziemska grupa
odjechała. Pan Jaszamoto przyrzekł, że będzie pisywał listy. Pan Masamitsu zrobił zdjęcie
panu Jaszamoto i Laurie'emu, na którym widać było w tle jezioro, a na pierwszym planie kij
do baseballu. Zdjęcie to Laurie zawiesił na ścianie swojego pokoju. Pani Simpkins wpadła na
kawę i powiedziała, że jej syn zabrał się już do arytmetyki i że na pewno dlatego tak mało
widać Laurie'ego, że i on wziął się do nauki. Powiedziałam jej, że Laurie uczy swoją siostrę
Sally pływania po piesku.

Po wyjeździe panów Jaszamoto i Masamitsu skończyła się gra w baseball i przez kilka

dni Laurie nudził się potwornie i wałęsał po domu z ponurą miną. Ale zaraz na szczęście
odkrył konną jazdę. Okazało się, że niedaleko nas jest stajnia, w której wynajmuje się konie
pod wierzch. Uwaga pani Simpkins o Laurie'm musiała być ironiczna, bo trudno było sobie
wyobrazić, żeby ktoś mógł mieszkać obok nas i nie wiedzieć, co dzieje się z Laurie'm.
Zjawiał się w domu kilka razy dziennie. Jego nadejście poprzedzało zazwyczaj dzikie
ujadanie zziajanego Toby'ego, następnie ukazywał się Laurie na rowerze, rzucał rower z
trzaskiem na ziemię i po sekundzie słychać było tętent końskich kopyt.

Od stajennego autorytetu imieniem Jerry Laurie nauczył się kilku bardzo ważnych zasad

dotyczących koni w ogóle, a jazdy konnej w szczególności i kilku soczystych wyrażeń, które
nadawały się znacznie bardziej do stajni niż do bawialni rodzinnego domu. Jego ojciec,
którego zainteresowanie końmi sprowadzało się do rzucania podków, był zmuszony - jako
jedyny dorosły członek rodziny płci męskiej - do wysłuchiwania nie kończących się
opowieści o pewnym gniadoszu imieniem Popeye, który miał opinię szczególnie
niebezpiecznego. Sally, Jannie i ja wierzyłyśmy święcie, że Popeye zjadł jednego chłopca

stajennego, a może nawet konia, w związku z czym przyglądałam się starannie Laurie'emu po
każdym powrocie ze stajni, żeby stwierdzić, czy nie ma na nim śladów końskich zębów.

Zamierzaliśmy opuścić letni domek o jakieś dwa tygodnie wcześniej niż nasi sąsiedzi,

gdyż chcieliśmy mieć czas na urządzenie się w nowym domu przed rozpoczęciem roku
szkolnego. Wobec tego byliśmy zapraszani na niezliczoną ilość pożegnalnych przyjęć.
Ostatni sobotni wieczór spędziliśmy na brydżu i, jako że był to ostatni sobotni wieczór przed
naszym wyjazdem, zgodziliśmy się na jeszcze jednego robra (którego notabene
wygralibyśmy, gdyby mój mąż nie puścił pika), toteż kiedy powróciliśmy do domu, byliśmy
oboje lekko zirytowani (podobnie jak panienka, która pilnowała nam dzieci i która wyszła na
ganek w palcie zarzuconym na suknię i kazała się jak najszybciej odwieźć do domu), więc na
skutek roztrzepania mojego męża zapomniałam nastawić budzik. W rezultacie obudziłam się
tej ostatniej niedzieli z poczuciem winy i ze zgrozą stwierdziłam, że budzik wskazuje nie
ósmą, ale dziesiątą trzydzieści.

Szczerze mówiąc nie boję się, że gdybym nie wstała o świcie i nie naszykowała

śniadania, moje pociechy uciekłyby z domu, by szukać szczęścia gdzie indziej, ale tego dnia
panowała w domu taka cisza, że przestraszyłam się. Wrzasnęłam: - Laurie! - a potem: -
Jannie! - ale nikt nie odpowiadał, nawet echo. Mąż przewrócił się na drugi bok mamrocząc,
więc warknęłam na niego i pobiegłam do pokoju dziewcząt, wołając: - Jannie! Sally! -
głosem, który stawał się coraz przenikliwszy, w miarę jak uświadamiałam sobie, że moich
dzieci naprawdę nie ma w domu. Natrafiałam na ich ślady we wszystkich pokojach. Wszędzie
leżały ich zabawki, a w jednym pokoju szuflady komody były wyjęte i ustawione w kącie w
coś na kształt indiańskiego fortu. Jannie rozsypała kolorowe paciorki na progu swojego
pokoju, więc nastąpiłam na kilkanaście tysięcy paciorków bosymi stopami.

Serce niemal że mi stanęło, kiedy zobaczyłam, że łóżka dziewcząt są zaścielone, jak

gdyby na znak pożegnania. Zaścielone fatalnie, ale jednak zaścielone i nakryte narzutami. W
pokoju chłopców na łóżku Laurie'ego leżał otwarty tom powieści o baseballu i tylko Barry,
który w czasie swojej dziewięciomiesięcznej egzystencji rozwinął w sobie dużą dozę
cierpliwości połączonej z cynizmem w stosunku do całej rodziny, leżał sobie najspokojniej w
swoim łóżeczku i bawił się w najlepsze szczotką do włosów brata. Odruchowo podniosłam z
podłogi piżamę Laurie'ego, ale ponieważ na podłodze leżały również jego spodnie do konnej
jazdy, koszula, buty i slipki kąpielowe, rzuciłam ją z powrotem i zapytałam Barry'ego: -
Gdzie twój brat?

Barry spojrzał na mnie i uśmiechnął się od ucha do ucha.
Zeszłam - przy akompaniamencie nagłego wrzasku Barry'ego - do kuchni, gdzie

stwierdziłam, że naczynia z wczorajszej kolacji, niestety, wciąż stoją w zlewie.

- Laurie! - krzyknęłam. - Jannie! Sally!
Na stole stały trzy miseczki, dwie puste, jedna z resztkami płatków z kukurydzy.

Spojrzałam na najwyższą półkę, na której stało pudło z płatkami, i pomyślałam, że głodne
dzieci pozostawione własnej inicjatywie świetnie dają sobie radę bez pomocy dorosłych.
Uznałam, że zanim pójdę na poszukiwanie dzieci, muszę się przynajmniej jako tako ubrać, i
powróciłam na górę. Wyszorowałam zęby, nałożyłam suknię, przyczesałam włosy i właśnie
rozglądałam się za czystą chusteczką do nosa, kiedy z dołu doszedł mnie czysty głosik mojej
zaginionej córeczki Sałly.

- Mama - mówiła Sally. - Mama przeniosła się na stałe do Fornikalii. Tam mieszka moja

babunia. Czy pan zjadłby śniadanie?

Wywnioskowałam, oczywiście słusznie, że Sally rozmawia z mleczarzem, wyszłam na

podest schodów i krzyknęłam:

- Sally, powiedz, żeby zostawił tuzin jaj i tylko trzy litry mleka, a nie pięć, dobrze? Nie

ruszaj się z miejsca, dopóki nie zejdę.

Zatrzasnęłam gwałtownie drzwi szafy w nadziei, że zbudzę męża, nałożyłam pantofle i

pobiegłam na dół, gdzie zastałam Sally, która bierze wszystko dosłownie, stojącą nieruchomo
pomiędzy stołem a drzwiami.

- Czy mogę się już ruszyć? - zapytała.
Na stole stało pięć litrów mleka i trzy tuziny jaj.
- Sally - jęknęłam - gdzieś ty była?
Sally, która miała wówczas prawie cztery lata, była bardzo ładną dziewczynką. Kiedy

zdobędę się na wysiłek i poświęcam godzinkę na jej toaletę, to potrafi „wyglądać” naprawdę
niczego sobie. Przeważnie jednak dziecko moje robi wrażenie z lekka przyczesanego
straszydła na wróble. Do fryzjera zabraliśmy ją po raz pierwszy, kiedy skończyła sześć lat, ale
tego lata miała jeszcze dosyć długie wijące się włosy. Ponieważ tego ranka była pozostawiona
sobie samej przez kilka godzin, można ją było poznać głównie po głosie i po potwornej lalce,
którą przyciskała do łona. Nałożyła na siebie opalacz, ale, niestety, tyłem do przodu, twarz
miała umazaną kolorowym lizakiem, na co wskazywał także fakt, że patyk po lizaku sterczał
jej we włosach.

- Gdzie byłaś? - powtórzyłam.
- Wyszłam. Poszłam z wizytą, z wizytą.
Miała wówczas irytujący zwyczaj wyśpiewywania wszystkiego i powtarzania ostatnich

słów.

- Do kogo? - zapytałam.
- W ogóle, w ogóle.
- Gdzie jest Jannie? I Laurie?
- Laurie pojechał na rowerze. Jannie pożarł niedźwiedź, pożarł niedźwiedź.
Ponieważ właśnie czegoś takiego się spodziewałam, przeszył mnie lęk. Podeszłam do

okna i wyjrzałam na dwór. Niedźwiedzi wprawdzie nie było widać, ale zrozumiałam
natychmiast, skąd wziął się wygląd Sally, bo zobaczyłam na progu długi rząd babek
ulepionych, można powiedzieć śmiało, z błota. To skojarzyło mi się prawidłowo, więc
zapytałam:

- Czy jadłaś śniadanie?
- Jadłam śniadanko u Amy. U Amy.
Matka Amy była jedną z najsympatyczniejszych osób, jakie poznałam tego lata. Jej

dzieci były nienagannie ubrane i czyste. Posiłki podawała im zawsze o tej samej porze w
nieskazitelnie czystej kuchni. Nigdy nie słyszałam, żeby podniosła głos, a do tego
wszystkiego znajdowała czas na szycie całej swojej garderoby.

- Oczywiście musiałaś pójść akurat do Amy w tym stanie! - jęknęłam.
- Powiedziałam mamusi Amy, że jeszcze nie jadłam śniadania, śniadania, bo moja

mamusia zaspała. Mamusia Amy powiedziała, biedne dziecko, powiedziała do mnie biedne
dziecko i dała mi kaszkę, i sałatkę owocową i znowu powiedziała biedne dziecko i dała mi
kakao, i bułeczkę, i bułeczkę, a ja nie zapomniałam podziękować, podziękować.

Postanowiłam wstąpić później do matki Amy i wytłumaczyć jej, że mam szalenie

zabawną córeczkę, która obdarzona jest wielką fantazją i że nie zaspałam, ale byłam od rana
w kuchni i że Sally uciekła z domu, i że szukałam jej przez kilka godzin po całej okolicy, i
że...

- Powiedziałam mamusi Amy, że wyjechałaś na zawsze. do Fornikalii - powiedziało

moje dziecko słodkim głosikiem i usiadło przed niedokończoną miseczką płatków z
kukurydzy. - Laurie nasypał mi za dużo - dodała - więc poszłam na śniadanie do Amy, do
Amy.

- Kalifornii - poprawiłam ją odruchowo i zaczęłam odstawiać naczynia do szafek.
- Były sobie świnki trzy - zaśpiewała Sally i zatrzymała się. - Dlaczego trzy a nie

cztery? - zainteresowała się. - A nie cztery?

O wpół do dwunastej kuchnia była uporządkowana, kawa zaparzona i Jannie również

odnaleziona („śniadanie u Edyty, jajecznica, sok pomarańczowy i grzanki, bo mamusia Jannie
nie obudziła się, bo mamusia Jannie wróciła do domu bardzo późno”), zadzwonił także
Laurie, żeby powiedzieć, że jest w stajni, gdzie poi konie, i że wróci do domu dopiero na
obiad. - Widzę, że nareszcie wstałaś - powiedział. Nakarmiłam Barry'ego i wstawiłam go do
kojca. Powoli opuszczało mnie uczucie, że jestem wyrodną matką, której dzieci muszą żebrać
na ulicach. Sally opowiedziała mi długą historię o tym, jak to ona i Amy spotkały na drodze
wielkiego słonia. Kiedy mój mąż przywlókł się wreszcie do kuchni, siedziałam na krzesełku,
popijałam kawę i patrzyłam z macierzyńską czułością na Sally. Uśmiechnęłam się do męża
pobłażliwie i zapytałam go słodkim głosem, czy życzy sobie kawy. Skinął głową i opadł
ciężko na krzesło, ale kiedy chwyciłam patelnię i zapytałam: - Jajecznica? - wzdrygnął się na
całym ciele.

- Były sobie świnki cztery - zaśpiewała Sally. - Tatuńciu, czy pójdziesz z nami

popływać?

- Naturalnie - odpowiedziałam szybko, a mąż odwrócił głowę i spojrzał na mnie

rozpaczliwym wzrokiem.

- Tato z przyjemnością... - mówiłam, kiedy drzwi od kuchni gwałtownie się otworzyły i

stanęła w nich Jannie.

- Czy mogę nałożyć sukienkę? - zapytała.
- Dzień dobry, kochanie - powiedziałam.
- Dzień dobry. Czy mogę nałożyć moją białą sukienkę? Zaspałaś dzisiaj z rana, no nie?
- Jan, tatuńcio pójdzie z nami popływać, tatuńcio.
- No, to naciągnę od razu kostium kąpielowy - ucieszyła się Jannie. - Niebieski, dobrze?
Miała na sobie szorty i ukochaną bluzkę, która była za krótka, toteż pomiędzy szortami

a bluzką widać było dobrych kilka centymetrów gołego ciała.

- Przebiorę się i będę gotowa, zanim tato się przygotuje.
- Ja też chcę włożyć sukienkę. Sukienkę.
- Nie. Nie teraz.
- Czy mogę pójść boso?
- Boso, boso.
- Przecież obie jesteście boso.
- No tak, ale spałaś i nie mogłam cię prosić o pozwolenie - tłumaczyła mi Jannie - więc

pytam teraz.

- Możecie pójść boso.
- Dziękuję - uśmiechnęła się Jannie uprzejmie. - Czy mogę się teraz przebrać w kostium

kąpielowy?

- Jadłam śniadanie u Amy! - zawołała Sally. - Ha, ha, ha!
- Ha, ha, ha! - odpowiedziała Jannie. - A ja jadłam śniadanie u Edyty.
- Koszmarny system - powiedział mąż do filiżanki. - Wychowywania dzieci - dodał.
- Tatuńcio zafunduje każdej z was po porcji lodów - powiedziałam.
- Świetnie - odpowiedziała Sally - ale przejemuszę najpierw zjeść płatki. -

„Przejemuszę” oznacza w jej języku „przedtem jeszcze muszę”. Tym zręcznym wyrażeniem
zagajała w owym okresie swojego życia niemal wszystkie ważniejsze kwestie. Wysypała
płatki na podłogę.

- Wychowywania dzieci - powtórzył mąż.
Rozległo się gwałtowne skrobanie u drzwi, po czym otworzyły się, ukazał się Toby i

rozejrzał z zainteresowaniem po kuchni. Niemal jednocześnie usłyszeliśmy trzask padającego
na ziemię roweru Laurie'ego.

- Tatuńcio zabiera nas wszystkich na plażę - oznajmiła Sally, kiedy zobaczyła brata.

- Nie mnie, malutka - odparł jej brat. Wyrwał Jannie z ręki kromkę chleba, którą właśnie

smarowała sobie majonezem.

- Ja spędzam popołudnie na Popeye'u - dodał.
- Nie podchodź do mnie, zanim nie skończę kawy - ostrzegał go ojciec.
- Buddy okulał - zawiadomił go Laurie.
- Może ma za ciasne podkowy - zasugerował jego ojciec.
- Słuchaj, stary, konie nie kuleją od za ciasnych podków - pouczał go Laurie. - Może

byśmy coś zjedli? -zwrócił się do mnie.

Laurie przerzucił nogę przez krzesło i sięgnął po słoik z majonezem.
- Jerry twierdzi - powiedział - że młodsze siostry mogą być, ale tylko jeżeli mają

szesnaście lat i nie mają starszych braci.

- Laurie - zaczęłam. - Co ty opowiadasz...
- Swojej ukochanej rodzince - skończył za mnie Laurie - Jerry mówi, że trzeba mieć

rodzinę, bo od kogo pożyczałoby się forsę.

- Wielkie nieba! - jęknął mój mąż.
- Mamo, gdzie ja jestem? - krzyknęła w tej samej chwili Jannie.
- Jak to, gdzie? Siedzisz w kuchni przy stole i...
- Jakoś nie mogę sobie przypomnieć, jak się tutaj dostałam - powiedziała Jannie w

zamyśleniu. - W ogóle nic nie pamiętam.

Zaalarmowani spojrzeliśmy z mężem na siebie.
- Jannie - powiedział mąż. - Co się stało? Mów.
- Myślę, że upadłam. Chyba tak.
- Uderzyłaś się? Pokaż gdzie?
- Jannie spadła z drzewa - zawiadomiła nas Sally. - Ze sterty drzewa na opał - dodała -

na opał.

- Czy to prawda? - zawołałam.
- Nic nie pamiętam - ucieszyła się Jannie.
- Może pamiętasz, jak się nazywasz, Jannie?
- Ile masz lat? - zapytała Sally.
Jannie zachichotała.
- Nic nie pamiętam - oświadczyła z satysfakcją.
- Co robiłaś na stercie drzewa? - zapytałam. Jannie westchnęła głęboko.
- Bawiłam się z Edytą i bratem Edyty Johnnie'm, bawiliśmy się w statek piratów, Edyta

była kapitanem, Johnnie był sternikiem, a ja byłam nałogiem...

- Załogą.
- Załogiem. Kazali mi skoczyć przez burtę do wody i zdobyć kilka ryb na obiad, ale

Edyta powiedziała, że do tego potrzebny jest harpun, a Johnnie powiedział...

- I wtedy spadłaś?
- Jeszcze nie wtedy. Johnnie powiedział, że muszę skoczyć za burtę i zginąć, bo jestem

porwaną dziewicą, ale ja powiedziałam, że będę tylko udawała, że wpadam do wody, bo nie
chciało mi się skakać z tej sterty drzewa. Ty byś zeskoczył? - zapytała Laurie'ego.

- To zależy. Gdybym był na koniu...
- No, ale w każdym razie było tak - ciągnęła Jannie - Edyta mówiła, że muszę skoczyć, a

Johnnie przyrzekł, że jeżeli skoczę, to on też skoczy, i wtedy spadłam.

- I nic nie pamiętasz?
- Pamiętam, że byłam na stercie drzewa i że spadłam, ale teraz wydaje mi się, że nie

pamiętam, jak się nazywam.

- Nazywasz się Jannie - zawiadomił ją Laurie. Zmarszczyłam brwi i spojrzałam na

męża. Ten wzruszył ramionami.

- To było w telewizji! - krzyknęła nagle Sally. - Myśmy to oglądali u Amy. Program

wuja Boba, u Amy, u Amy. Tam występuje krowa, która się śmieje, się śmieje, i chłopiec,
który upadł i uderzył się w głowę i potem nic nie pamiętał, nie pamiętał nawet, że był na
księżycu i w ogóle, i w ogóle.

- Nic podobnego - zdenerwowała się Jannie. - Wymyśliłaś sobie.
- Potem bawiliśmy się w to, że straciliśmy pamięć -wyjaśniała nam Sally sprawę do

końca. - Czy teraz możemy już iść na plażę?

- Teraz? - żachnęła się Jannie. - Teraz nie mogę sobie nawet przypomnieć, jak ty się

nazywasz.

- Sally - wyjaśnił jej Laurie.
- Chyba położę ci zimny kompres na czoło - powiedziałam.
- No, to ja pójdę i położę się na chwilkę - szepnęła nagle słabym głosem Jannie. -

Zostawiam chleb z majonezem i idę.

- Zabierz chleb - zaproponowałam - i idź do siebie. Połóż się na łóżku. Posmarowałaś

sobie cztery kromki, a zjadłaś zaledwie połowę jednej.

- Kiedy ja się jakoś kiepsko...
- Jeżeli jesteś zbyt chora na to, żeby jeść chleb z majonezem, to na pewno nie możesz

pływać.

Jannie westchnęła głęboko i zastanowiła się.
- To jest niesprawiedliwe - powiedziała wreszcie. - Pływanie może dobrze zrobić mojej

biednej głowie.

- Słuchaj, mamciu - zwrócił się do mnie Laurie. - A może byś mi tak zrobiła kilka

kanapek, to bym je zabrał do stajni.

- Sam sobie zrób.
- Baby nie znają się na jedzeniu - powiedział Laurie. - Jerry mówi - dodał zwracając się

do ojca - że najgorsze w małżeństwie jest to, że baba gotuje.

Mąż pokiwał głową ze zrozumieniem.
- Jeżeli jakiś syn konia pragnie nam poprowadzić gospodarstwo - warknęłam - to nie

mam nic przeciwko temu.

- Jeżeli zjem cały chleb z majonezem, to czy...?
- Jeżeli ja jestem synem konia - roześmiał się Laurie - to ciekaw jestem, czym jest

Jannie.

Nie czekając na reakcję śmiertelnie obrażonej Jannie, krzyknął na widok nadchodzącej z

przeciwka Amy: - Cześć, Amciu!

- Konie nie mają sióstr, mają... - zaczęła Jannie.
- Czy mogę poprosić o dwa ciasteczka, dwa dla Amy i dla mnie, ciasteczka? - zapytała

Sally.

- Możesz, możesz - odparłam pośpiesznie. - Pod warunkiem, że zjecie je w ogródku.
Jeżeli konwersacja z Sally jest rzeczą denerwującą, to rozmowa z jej przyjaciółką Amy

jest istną torturą. Sally powtarza tylko pojedyncze słowa, Amy całe zdania. Sally jest jedynym
członkiem naszej rodziny, który potrafi się z nią porozumieć.

- Czy mogę się pobawić z Sally? - dopytywała się Amy przez siatkę w kuchennych

drzwiach. - Czy mogę się z nią pobawić?

Sally ruszyła w stronę pudła z ciasteczkami.
- Amy! - wrzasnęła. - Mój tatuńcio zabiera nas wszystkich na plażę, na plażę. Zapytaj

swoją mamę, czy możesz z nami iść, mamę.

- Moja mama - odpowiedziała Amy z wielką powagą - nie pozwoli mi dzisiaj pływać,

bo mam katar. Mam katar, więc moja mama nie pozwoli mi dzisiaj pływać. Bo mam katar -
zakończyła. - Dlatego moja mama nie pozwoli mi pływać. Dzisiaj.

- Ona ma katar - przedrzeźniał ją Laurie. - Bo ona ma katar, więc nie może dzisiaj

pływać.

- Laurie! - krzyknęłam. -Amy, Sally, bierzcie ciasteczka i idźcie sobie, dobrze?
- W takim razie - powiedziała Jannie stanowczo - Sally jest klaczą, bo jeżeli Laurie jest

synem konia, to Sally... .

- Zapytaj swoją mamcię, czy możemy wziąć po dwa ciasteczka - mówiła Amy - bo

jeżeli twoja mamcia powie, że możemy sobie wziąć po dwa ciasteczka...

Laurie zamknął za nimi delikatnie drzwi i zwrócił się do ojca:
- Weź chociażby tego Riffa, to jest koń! Skacze i biega i w ogóle, ale Raff, Raff, jego

rodzony brat, bliźniak, to noga, kompletna noga.

Rozległ się dzwonek telefonu.
- Pewnie jakiś koń do Laurie'ego - szepnęła Jannie.
- Ja odbiorę - powiedział mąż.
- A ja nałożę kostium kąpielowy - Jannie skorzystała z mojego zainteresowania

telefonem, żeby wsunąć dwie kromki chleba z majonezem do opiekacza na grzanki.

- Do zobaczenia, mamciu - powiedział Laurie i pogłaskał mnie protekcjonalnie po

głowie.

- No, no, no - mówił mój mąż do słuchawki - co za niespodzianka. - Spojrzał na mnie

złośliwie i dodał: - Ale naturalnie, proszę wpaść. Na kolację, oczywiście. Ależ skąd? My też
musimy jeść. Nie zrobimy nic specjalnego.

Dwa dni przed naszym odjazdem nadszedł list od naszego ajenta mieszkaniowego,

zawiadamiający nas, że wszystkie cztery mieszkania w naszym nowym domu są już wolne, z
tym że lokatorzy z oficyny załadowali odzież i telewizor na samochód w środku nocy i
ulotnili się nie zapłaciwszy zaległego komornego. Okazało się, że od momentu, w którym
dowiedzieli się o sprzedaży domu, wywozili meble po jednym. Zabrali więc ze sobą
absolutnie wszystko do ostatniej żarówki i karnisza, przy czym pośrednik zaznaczał, że jego
zdaniem zabraliby również szyby z okien, gdyby nie to, że są od dawna popękane. Mąż
uważał, że powinniśmy to mieszkanie odnająć, ale ja nie zgadzałam się.

Napisaliśmy do pana Cobba z prośbą o przysłanie naszych mebli w dniu dwudziestym

sierpnia. Zapowiedzieliśmy, że przyjedziemy około południa, gdyż wykalkulowaliśmy, że
podróż potrwa mniej więcej trzy godziny. Ponieważ obawialiśmy się, że trudno będzie
znaleźć nocleg na sześć osób, psa i niezliczoną ilość kotów, postanowiliśmy zajechać prosto
do naszego nowego domu.

- Będziemy z początku koczowali - zapowiedziałam dzieciom.
- Jeżeli wszyscy będą pomagali - powiedział mój mąż - to damy sobie doskonale radę.

Pamiętajmy też, że mama nie będzie mogła pierwszego wieczoru podać nam gotowanej
kolacji.

Ponieważ umieszczenie naszych książek w przechowalni kosztowałoby krocie,

poprosiliśmy jednego z przyjaciół, który miał akurat wolny garaż, żeby pozwolił nam
przechować je tam, przyrzekając mu, że gdyby zaszła nagła potrzeba, zabierzemy książki w
ciągu jednego dnia. W początkach sierpnia przyjaciel napisał, prosząc o zabranie książek,
odpisaliśmy, że dobrze, że przeniesiemy je na parter naszego nowego domu i że oczywiście
opłacimy koszta przewozu i załadunku. Sądzę, że ani ja, ani mąż nie zdawaliśmy sobie
dokładnie sprawy z tego, co to znaczy, bo mimo że sami zapakowaliśmy te książki do pudeł,
to wyobrażaliśmy je sobie nadal stojące w równych rzędach na półkach. Jako że wydatki
związane z przeprowadzką rosły jak na drożdżach, postanowiliśmy na razie nie malować
domu i nie zmieniać tapet, bo - jak twierdził mąż - w sytuacji, jaka się wytworzyła, będziemy
mogli sobie powinszować, jeżeli uda nam się kupić dzieciom chociażby po jednym buciku na
zimę.

Poza tym okazało się, że w czasie tych kilku tygodni lata nagromadziliśmy taką ilość

najrozmaitszych nowych przedmiotów, że o wpakowaniu ich do samochodu nie było mowy.
Wobec tego wzięłam znowu pudła po jakichś puszkach ze sklepu, wpakowałam w nie
większość naszych rzeczy i wysłałam je pocztą. Listonosz, chcąc zrobić nam przysługę,
zamiast pozostawić je na poczcie, zawiózł je do naszego nowego domu i ustawił na ganku.
Ale za to zmieściliśmy się wszyscy w samochodzie, razem z psem, kotami, dziećmi,
maszynami do pisania, kolekcją monet, wózkiem dziecięcym i koszem piknikowym. Nasz
odjazd, który odbywał się w obecności licznych sąsiadów, przeciągał się nieco, ponieważ
wsunęłam kluczyki od samochodu do torby, która znajdowała się w pudle stojącym już na
ganku nowego domu, w związku z czym trzeba było wyjąć zapasowe klucze ze schowka
samochodowego, a żeby się do niego dostać, trzeba było opróżnić przednie siedzenie, na
którym siedziało dwoje dzieci.

Zajechaliśmy na miejsce później, niż to było zaplanowane, około godziny drugiej po

południu. Dom oczekiwał nas gościnnie. Na progu stała sterta tekturowych pudeł. Drzwi
frontowe nie były zamknięte na klucz, podobnie jak - co się później okazało - wszystkie
pozostałe drzwi. W zlewozmywaku leżał stos najrozmaitszych kluczy, ale żaden nie pasował
do żadnych drzwi. Wewnątrz, we wszystkich parterowych pokojach, stały pudła z książkami
rozłożone tak, żeby podłoga nie zawaliła się pod ich ciężarem. Telefon w hallu był
wyłączony, więc Laurie poszedł do oficyny i wrzasnął poprzez kuchenną ścianę, że tam
telefon również nie działa. Sprawdził jeszcze telefony w pozostałych dwóch mieszkaniach z
identycznym rezultatem. Barry pozostał w samochodzie w swoim foteliku razem z kolekcją
monet, maszynami do pisania, koszem piknikowym i pudłem, w którym rezydowała Ninka z
pięcioma kociakami. Wsunęłam się za kierownicę, pojechałam do najbliższej budki
telefonicznej, zadzwoniłam do pana Cobba, zawiadomiłam go, że już jesteśmy na miejscu, i
zapytałam, co się dzieje z naszymi meblami.

Pan Cobb milczał przez chwilę, a potem wydał z siebie cichy chichocik.
- Mam nadzieję, że się pani na mnie nie pogniewa - powiedział wreszcie.
- Dlaczegóż miałabym się na pana pogniewać? Dzwonię tylko, żeby się dowiedzieć,

gdzie są nasze meble.

- Wiem, wiem, panie zawsze pragną, żeby wszystko było jak należy. Moja żona...
- Moje meble - przerwałam mu.
- Są załadowane na platformę. Moi ludzie... Wszystkie panie lubią, żeby wszystko było

na czas, ja wiem, ale widzi pani... Mam nadzieję, że pani się nie gniewa.

- Jeszcze trochę, a zacznę... - powiedziałam w popłochu.
- Bo widzi pani - zaczął pan Cobb jękliwym głosem - panie zawsze przynaglają nas i

żądają, żebyśmy przyjechali z meblami w taki to a taki dzień, a potem okazuje się, że nikogo
jeszcze nie ma i że nie ma komu nawet podpisać kwitu. Przeważnie, jak dostarcza się meble
w umówionym dniu, są z tego same kłopoty. Tak to już jest - zakończył swobodnie.

- Możliwe - zgodziłam się. - Ale co będzie z nami? Nie mamy nawet na czym usiąść...
- Mógłbym państwu na razie przysłać jakąś ławę. Telefonistka przerwała nam

zawiadamiając mnie, że minęły trzy minuty, więc odwiesiłam słuchawkę z trzaskiem.
Zmieniłam pieniądze, wróciłam, sprawdziłam numer w książce telefonicznej i jeszcze raz
zadzwoniłam. Tym razem w słuchawce odezwał się damski głos. Poprosiłam o pana Cobba.

- Przykro mi, ale pan Cobb wyjechał z miasta - powiedziała kobieta.
- Rozmawiałam z nim kilka minut temu.
- Pan Cobb przed chwilą pojechał do Filadelfii. Śpieszył się szalenie, żeby zdążyć na

pociąg. Wróci chyba dopiero w czwartek.

- Nieważne - warknęłam. - Pan Cobb nie jest mi potrzebny. Potrzebne mi są moje

meble.

- Jeżeli chodzi o meble, to musi pani porozmawiać z kierownikiem.

- To proszę połączyć mnie z kierownikiem.
- Chwileczkę! Zobaczę, czy jest. Freddie! - zawołała w głąb pokoju. - Słuchaj no, chodzi

o ten transport, który mieliście wczoraj załadować i który zapomnieliście dzisiaj
wyekspediować. Wiem. Nie ty, ale Ed. Ale chodź tu i rozmów się z nią.

Po chwili w słuchawce rozległ się męski głos.
- Słucham?
- Co z moimi meblami? Miały być dostarczone dzisiaj w południe.
- Czy pani jest właścicielką mebli, które miały być dzisiaj odtransportowane?
- Tak jest.
- Jeszcze nie są nawet załadowane. To znaczy, że nie są jeszcze na platformie - dodał

przystępnie.

- A dlaczego nie? - w budce telefonicznej robiło się coraz goręcej, więc otworzyłam

drzwi.

- Bośmy ich jeszcze nie załadowali. Ed bardzo przeprasza i ma nadzieję, że się pani nie

gniewa.

- Minęły trzy minuty - powiedziała telefonistka.
- Co za życie - powiedział kierownik.
Znalazłam w kieszeni jeszcze jedną pięcioeentówkę i zanim ponownie zaczęłam szukać

numeru telefonu firmy Cobb i Ska w książce telefonicznej, odetchnęłam kilka razy głęboko i
zaplanowałam sobie mniej więcej, co będę mówiła, żeby zdążyć wygarnąć wszystko, co
najważniejsze, w ciągu następnych trzech minut.

Tym razem w słuchawce odezwał się znów głos samego pana Cobba.
- Cobb i Spółka - powiedział. - Słucham.
- Więc do rzeczy - zaczęłam i pan Cobb jęknął.
- Cobb i Spółka - powtórzył zupełnie innym głosem. - Czym możemy pani służyć?
- Jedną tylko rzeczą i pan dobrze wie jaką! - krzyknęłam. - Wiem, kim pan jest, i

uprzedzam pana, żeby się pan pośpieszył na ten pociąg do Filadelfii, bo za trzy. do czterech
minut zjawię się u pana z żelaznym drągiem i rozbiję szacowną firmę E.J. Cobb i Spółka w
drobny mak. Nie pozbieracie się po mojej wizycie, uprzedzam was. A jeżeli nawinie mi się
Fred, to biada mu, bo nie będę patrzyła, w co walę, chociaż wolałabym, żeby to był pan Cobb
we własnej osobie, ewentualnie jego sekretarka. Może przyprowadzę ze sobą - wrzeszczałam
coraz bardziej podnosząc głos - naszego policjanta, pana Tiliotsona, i mojego adwokata i każę
aresztować pana, nawet jeżeli pan nie jest panem Cobbem. Każę pana zaaresztować za
przywłaszczenie i zawiadomię towarzystwo ubezpieczeniowe, że ukradziono nam wszystkie
meble i że winna jest firma Cobb i Spółka i zażądam pełnego odszkodowania, celem
zakupienia nowych mebli, bo niejaki pan Cobb urządził nas tak, że nie mamy nawet na czym
siedzieć. A potem otrzyma pan rachunek hotelowy za sześć osób, bo gdzie mamy mieszkać,
skoro nie mamy mebli. Otrzyma pan też rachunek z przechowalni psów i kotów - sześciu
kotów - a poza tym zostanie pan pozwany do sądu, bo zamierzam panu wytoczyć sprawę za
spowodowanie ciężkich szkód moralnych, a każdy sąd zrozumie, jakim szokiem musiało być
dla naszej rodziny wejście do nowego domu, w którym nie było ani jednego mebla.

Zamilkłam, żeby nabrać tchu/
- Jest mi niewymownie przykro - powiedział pan Cobb - że pani to w ten sposób

przyjmuje.

Otóż jest to zdanie, które mnie zawsze doprowadza do dzikiej furii, więc podniosłam

głos jeszcze bardziej.

- Szanowny panie! - wrzasnęłam. - Nie pozwolę się obrażać przez byle jakiegoś tam

właściciela nędznego przedsiębiorstwa transportowego, który niszczy ludziom dobytek i
kradnie im meble spod siedzenia i wie pan, co panu powiem? Ma pan szczęście, że ja nie tak
łatwo tracę równowagę, ale uprzedzam pana, że jeżeli nie zmieni pan swojego stosunku do tej

sprawy, to nie wiem, co zrobię. Niech mnie pan łaskawie nie poucza, jak mam przyjmować
fakt, że cała moja rodzina musi stać, bo nie mamy nawet jednego stołeczka, na którym można
by było usiąść. I jeżeli się panu wydaje, że będzie pan mógł schronić się w Filadelfii i szastać
tam pieniędzmi, które uzyskał pan z kradzieży naszych mebli, to grubo się pan myli, bo
następną osobą, która zabierze się do pana, będzie mój mąż, a on nie jest bezbronną, słabą
kobietą.

- Gdyby pani tylko chciała posłuchać... - zaczął pan Cobb.
- I na dodatek jeszcze obraża mnie pan. To niesłychane. Jeżeli panu się zdaje, że to panu

ujdzie na sucho, takie odzywanie się do kobiety, to grubo się pan myli. Całe miasto dowie się
o tym, jak postępuje się z klientami w firmie Cobb i Spółka, że tam nie tylko kradną meble,
ale łamią i niszczą wszystko, co oddaje im się na przechowanie, a potem jeszcze obrażają
nieszczęsnych poszkodowanych, którzy muszą stać, bo nie mają na czym siedzieć, a poza tym
zapowiadam panu, że jak skończę z panem i wyjdzie pan nawet z czasem z kryminału, to nie
zdąży pan nawet wyrzucić Freda, bo ja osobiście...

- Minęły trzy minuty - powiedziała telefonistka.
Miałam panu Cobbowi jeszcze bardzo wiele do powiedzenia, ale kiedy podeszłam do

okienka, żeby zmienić pieniądze, kasjer odmówił mi stanowczym ruchem głowy. Powróciłam
więc do naszego nowego domu, gdzie moje dzieci w towarzystwie swojego ojca siedziały na
pakach z książkami i w najlepsze zajadały zimne frytki. Mąż zawiadomił mnie, że właśnie
zastanawiają się nad tym, jak nazwać pokój Laurie'ego i pokój Jannie, bo ponieważ Laurie i
Jannie zamieszkają w górnym tylnym mieszkaniu, to każde z nich będzie miało własną
sypialenkę i wspólny większy pokój do pracy i zabawy i że wymyślenie nazw na wszystkie te
pokoje jest poważnym problemem. Laurie chciał nazwać swoją sypialenkę Laboratorium
Laurie'ego, ponieważ jako że była niegdyś kuchnią, znajduje się w niej zlew, więc nadaje się
doskonale do robienia eksperymentów chemicznych, a także na ciemnię; w związku z czym
powinniśmy mu kupić mikroskop i może aparat fotograficzny. Jannie chciała nazwać swój
pokój Gabinetem Pracy, ponieważ zamierzała oddawać się w nim intensywnej nauce, ale mąż
zaprotestował twierdząc, że tylko on ma gabinet, a poza tym dwa gabinety w jednym domu
wprowadziły tylko zamieszanie. Zaproponował jej, żeby umieściła w nim wszystkie swoje
książki i nazwała go Biblioteką. Ja z kolei zaproponowałem jej, żeby nazwała go Salonem, ale
Laurie zaprotestował i wymyślił nazwę Spelunka Jannie. Sally zaćwierkała, że skoro będzie
tam łóżko Jannie, można by go nazwać sypialnią, sypialnią. Laurie dodał jeszcze, że
ponieważ Jannie ciągle chichoce, można by jej pokój nazwać Chichotkiem.

Jannie, która od dwóch tygodni nabijała się z Laurie'ego wciąż na ten sam temat,

odpowiedziała zgrabnie, że w takim razie należałoby pokój Laurie'ego nazwać stajnią i że nie
ma powodu, żeby nie trzymał w nim konia. Zamierzała najwidoczniej jeszcze uzasadnić swój
projekt, ale właśnie zajechała przed nasz dom ciężarówka meblowa i rozpoczęła
skomplikowany manewr parkowania tyłem, rozgniatając przy okazji krzaki rododendronów.
Wyszliśmy wszyscy na próg. Z wytwornego sposobu bycia mężczyzny, który wysiadł z
ciężarówki, wywnioskowałam, że jest to zapewne Fred. Zdjął czapkę, ukłonił się nam nisko i
powiedział, że ma nadzieję, iż nie omylił się co do adresu. Mąż przerwał mu mówiąc, że adres
nieważny i że jeżeli w ciężarówce są jakieś meble, to bierzemy je. Freddie powiedział, że Ed
prosi, żebyśmy się na niego nie gniewali, bo meble nasze byłyby i tak jeszcze w dniu
dzisiejszym dostarczone, tyle że nie wszystkie, bo wolna była tylko mała ciężarówka i Ed
załadował ją osobiście, bo nie chciał nas zostawić bez mebli na noc i że reszta będzie nam
dostarczona nazajutrz i to z całą pewnością, mamy na to osobiste słowo honoru Eda,
nazajutrz, najpóźniej pojutrze.

Wytłumaczyliśmy mu, że z pewnych niezależnych od nas względów trzeba będzie część

mebli wnieść na pierwsze piętro do mieszkania frontowego, a część przez tylne wejście do
mieszkania z tyłu i że należy bardzo ostrożnie rozstawiać meble we frontowym mieszkaniu,

żeby podłoga się nie zawaliła. Freddie zapewnił nas, że rozumie to wszystko doskonale.
Pierwszą rzeczą, jaką wyładowano z ciężarówki, była skrzynia z narzędziami męża, którą
Kazaliśmy wnieść do stodoły. Następnie wyłonił się rower Laurie'ego i trzykołowe rowery
Jannie i Sally. Nasze dzieci zaofiarowały się, że same pojadą na nich do stodoły. Stałam na
ganku z Barry'm w wózeczku i dyrygowałam tragarzami, a mąż wszedł do środka, żeby
kierować nimi, v miarę jak wnosili rzeczy, a głównie po to, żeby pilnować, by podłoga we
frontowych pokojach nie runęła. Z ciężarówki wyłonił się następnie stolik ze szklanym
blatem, który kazałam wnieść do frontowej bawialni, następnie ukazała się pozytywka, która
zawsze stała w jadalni.

Wszystko szło teraz tak sprawnie, że postanowiłam pojechać po piwo. Dzień był upalny

i wszystkim chciało się pić. Tragarze przez ten czas wyładowali stół do ping-ponga i zanieśli
go do stodoły, biurko Laurie'ego, które zanieśli na górę, i poduszki od kanapy, które mąż
kazał ułożyć na podłodze bawialni w miejscu, w którym w przyszłości miała stanąć kanapa.

Tragarze, mąż i ja popijaliśmy piwo, dzieci lemoniadę, i Barry sok pomarańczowy z

butelki, po czym wniesiono stół z hallu, biurko męża, dom lalek Jannie i dwa kosze do
brudnej bielizny. Kosze były wypchane różnymi częściami garderoby. Tragarze wnieśli
następnie cztery skrzynie z naczyniami kuchennymi, stoliki nocne i lustro od toaletki.
Wszystko to umieszczone zostało prowizorycznie w hallu na pierwszym piętrze. Wyglądało
na to, że wnoszenie rzeczy nigdy się nie skończy. Zjawiła się ława sprzed pianina i pudło
zawierające elektryczny opiekacz, ruszt i miskę Toby'ego, a także pudło z nutami i skrzynia
pełna zabawek, kilka dywanów i duża srebrna misa, którą mąż kazał postawić na środku
jadalni, tam gdzie w przyszłości miał być stół. Wreszcie z wnętrza ciężarówki wyłonił się
stolik ogrodowy i składane krzesełka. Na koniec tragarze wnieśli jakąś pojedynczą nogę od
nie wiadomo jakiego mebla, wypili jeszcze po puszce piwa i odjechali, zostawiając głębokie
koleiny na trawniku.

W bawialni było teraz co najmniej sześćdziesiąt pudeł z książkami, ława sprzed pianina,

stoliczek i pudło z nutami. W jadalni stała pozytywka, czterdzieści pudeł z książkami i
srebrna miska. W kuchni stały cztery skrzynie z naczyniami i pudło z rusztem elektrycznym i
opiekaczem oraz miska Toby'ego. Na górze w pokoju Sally była skrzynia z jej zabawkami.
Nie rozpakowanymi, oczywiście. W pokoju gościnnym stały dwa nocne stoliki. W pokoju,
który miał być w przyszłości gabinetem męża, znajdowała się owa noga od bliżej nie
określonego mebla i kolekcja monet, którą mąż osobiście wyniósł z samochodu oraz
pięćdziesiąt pudeł z książkami. W pokoju frontowym, w którym zamierzaliśmy ustawić
telewizor, było pięćdziesiąt pudeł z książkami i kosz piknikowy. W naszej małżeńskiej
sypialni stało pudło, które wysłaliśmy pocztą, a w którym znajdowało się kilka kostiumów
kąpielowych owiniętych w folię, trzy piłki, czapeczka Sally i kolekcja muszelek Laurie'ego.
Była godzina wpół do siódmej.

Podgrzałam Barry'emu zupkę używając do tego gorącej wody z kranu i nakarmiłam go

siedząc na ławce sprzed pianina. Za stół posłużyło mi pudło „Książki - literatura faktu”.
Przebrałam Barry'ego w piżamę, otworzyłam puszkę z mielonką i nakarmiłam Toby'ego oraz
Ninkę. Zamknęliśmy zwierzęta na klucz w nowym domu, zapakowaliśmy rodzinę do auta i
pojechaliśmy do miejscowego hoteliku. Wszyscy wykąpali się, po czym zeszliśmy na dół na
kolację. Okazało się, że tego wieczoru podawali na deser tort orzechowy. Dzieci szybko
zasnęły po tym męczącym dniu, a mąż i ja zagraliśmy w brydża z bardzo sympatyczną parą
przygodnych znajomych.

Beszta naszych mebli zjawiła się nazajutrz o godzinie wpół do siódmej rano. Kiedy

zajechaliśmy przed dom, połowa była już wyładowana. Freddie powiedział nam, że sam
wykombinował, gdzie co postawić, po czym okazało się, że rzeczywiście ustawił większość
mebli bardzo inteligentnie i gustownie. Umieścił, na przykład, wielki kredens z jadalni w
pokoju telewizyjnym, a rozkładany fotel, który normalnie stał na trawniku, w pokoiku przy

kuchni. To ostatnie okazało się posunięciem wielce praktycznym, bo kiedy później
sprawiliśmy sobie pralkę elektryczną, mogłam, wygodnie siedzieć i czytać, podczas kiedy
bielizna prała się sama. Kredens trzeba było zostawić w pokoju telewizyjnym, ponieważ
Freddie kazał go wnieść przez okno, a potem stwierdził, że o tym, żeby go tą samą drogą
wydostać, mowy nie ma, ale byliśmy z tego zadowoleni, bo w jadalni było bardzo mało
miejsca, głównie z powodu pudeł z książkami. We frontowym hallu tragarze ustawili pudło
zawierające hełmy footballowe, łyżwy i rakiety tenisowe. Z poczuciem triumfu otworzyłam
szafę w ścianie i wpakowałam tam wszystkie te przedmioty. Następnie podniosłam się z
kolan i usiłowałam zamknąć drzwi od szafy. Po kilku minutach włożyłam wszystko z
powrotem do pudła, zawołałam Laurie'ego i kazałam mu je zanieść do stodoły. Powiedział mi
zdenerwowanym głosem, że stodoła jest już prawie całkowicie wypełniona najrozmaitszymi
gratami i że jeżeli zamierzam trzymać tam samochód, to trzeba zacząć wnosić rzeczy na
antresolę. Mąż był w piwnicy i majstrował coś przy piecu do ogrzewania. Kiedy zawołałam
go, odpowiedział, że poprzedni lokatorzy zostawili taką kupę śmieci na dole, że nasze własne
piwniczne graty w ogóle się tam nie zmieszczą.

Tuż przed obiadem przyjechali ludzie z lodówką i zainstalowali ją. Jej dobrze znajomy

pomruk podziałał kojąco na moje nerwy. Oświadczyłam, że jadę do sklepu po mięso,
warzywa, jajka i nabiał. Po drodze napadła mnie nostalgia, więc skręciłam z drogi i
zajechałam przed nasz stary dom. Zatrzymałam się i doznałam szoku. Poczułam się tak, jak
gdybym spotkała starą przyjaciółkę, która ufarbowała sobie włosy, rzęsy i brwi i nałożyła
przyciasne welwetowe spodnie. Dom pomalowany był na jaskrawożółty kolor. Przez dłuższą
chwilę nie potrafiłam sobie uświadomić, dlaczego wygląda teraz, mimo wszystko, jak
wszystkie inne domy w okolicy. Aż nagle zrozumiałam: pani Ferrier kazała usunąć cztery
białe frontowe kolumienki.

Rozdział drugi

Jeszcze przed upływem miesiąca mieszkanie od podwórza było szczelnie wypełnione

gratami i pudłami, a krzywy filar bramy stał się najdrażliwszym punktem naszej egzystencji.
Kiedy kupowaliśmy dom, byliśmy przekonani, opierając się na tym, co powiedział nam
pośrednik mieszkaniowy, że jedynym defektem całej tej posiadłości jest lewy filar bramy,
który odchylał się nieco od pionu. Wierzyliśmy święcie, o naiwniacy, że dach, przewody
elektryczne, rury doprowadzające wodę i gaz, kanalizacja i centralne ogrzewanie są w
najlepszym porządku i albo niedawno zreperowane, albo tak solidnie wykonane, że tylko
trzęsienie ziemi mogłoby je naruszyć.

- Jednakże - powtarzał kilkakrotnie nasz pośrednik - byłbym kiepskim biznesmenem,

gdybym próbował państwu wmówić, że ten filar nie jest krzywy.

Zgadzaliśmy się z nim całkowicie. Filary były wykonane z bardzo twardego kamienia,

jednakże nie łączyła ich brama, nie było również muru, który okalałby naszą posiadłość.
Filary sterczały po prostu u wylotu podjazdu, zapowiadając jak gdyby wspaniały mur z bramą
i przydając naszym skromnym trzem akrom dodatkowej ważności. Tyle że jeden był nieco
przechylony w bok. Po omówieniu sprawy z pośrednikiem - który zapewne pędził do swojego
biura jak na skrzydłach zacierając przy tym rączki i chichocząc - doszliśmy do wniosku, że
wystarczy, jeżeli zrobimy zwykły płot, każemy wyprostować filar, zasiejemy trawę,
posadzimy może kilka rododendronów pod jednym z murów, który się dziwnie zapadał, i
będziemy mieli wspaniałą posiadłość. Rozglądając się dokoła z dumą właścicieli
winszowaliśmy sobie naszej znakomitej transakcji.

Nie wiem, czy istnieje firma specjalizująca się w prostowaniu filarów, ale pewne jest, że

niezliczone ilości rzemieślników i przedsiębiorstw proponowały nam swoje usługi.
Zasypywano nas również pomysłami. Człowiek, który przyszedł, żeby naprawić dach,

powiedział, że jego zdaniem powinniśmy wynająć parę koni, zaprząc je do filara i w ten
sposób naprostować go bez większych ceregieli. Facet, który przyszedł, żeby nam zreperować
kocioł od centralnego ogrzewania, oświadczył, że należałoby wykopać dziurę po prawej
stronie filara, popchnąć go i zasypać ją. Elektryk zatrzymał się na chwilę w czasie
wyklepywania wielkiej dziury w suficie jadalni i poradził nam, żebyśmy spróbowali wykopać
korzenie drzewa sąsiadującego z filarem i usunąć je. Hydraulik nie zgadzał się na tę
propozycję. Jego zdaniem powinno się po prostu wynająć silnego człowieka, który by gołymi
rękami wyprostował filar. Wymyśliłam sobie standardową odpowiedź dla ludzi indagujących
mnie na poczcie, w sklepie spożywczym i na ulicy, mówiłam im mianowicie, że jeżeli kiedyś
przyjdzie mi na to ochota, to osobiście wyprostuję filar. Mąż natomiast odpowiadał
zazwyczaj, że jego zdaniem to nie lewy filar jest krzywy, ale prawy zbyt prosty. Laurie
zapewniał kolegów z piątej klasy, że to siła przyciągania ziemskiego przegięła filar. W domu
unikaliśmy tego tematu. Nauczyłam się po pewnym czasie przejeżdżać pomiędzy filarami nie
odchylając się odruchowo. Podczas jednej z najsilniejszych burz tej jesieni staliśmy wszyscy
w oknie i zastanawialiśmy, czy nasz filar wytrzyma napór wichury. Wytrzymał. Runęło
natomiast drzewo po przeciwnej stronie ulicy rozwalając werandę właściciela domu. który
kilka dni przedtem zapytał Sally, dlaczego nie weźmie się sama za nasz nieszczęsny filar, i
radził jej, żeby go rozebrała na części i złożyła na nowo.

Woziłam Sally do przedszkola, ale mimo że szkoła Jannie i Laurie'ego znajdowała się

tylko o kilka ulic naszego domu, zabierali się przeważnie z nami, bo, jak wytłumaczyła mi
Jannie, oglądanie tych samych domów dwa razy dziennie szalenie ją nudziło. Minęło sześć
miesięcy, minął okres świąteczny, który zaczyna się w naszej rodzinie z początkiem września
urodzinami Laurie'ego, ciągnie się poprzez urodziny Sally, które przypadają na koniec
listopada, urodziny Jannie na początku grudnia, nieco późniejsze urodziny Barry'ego, a
kończy triumfalnie Bożym Narodzeniem. W dniu urodzin Laurie'ego rozpakowywaliśmy
jeszcze książki i pamiętam, że jego goście jedli podwieczorek na tle stosu książek piętrzących
się pod ścianą jadalni. W dniu urodzin Sally dwaj faceci wiórkowali nam podłogi, w związku
z czym wszystkie meble z parteru przeniesione zostały do jadalni i przyjęcie dla Sally musiało
odbyć się w kuchni. Powiesiliśmy girlandy z papierowych kwiatów w poprzek wszystkich
drzwi, żeby goście nie zadeptali nam świeżo wylakierowanych podłóg, a z sufitu kuchni
zwiesiliśmy lizaki i balony. Kiedy nadeszły urodziny Jannie, jadalnia nadawała się już
wprawdzie do użytku, ale wszystkie krzesła były u tapicera, wobec czego goście Jannie
musieli siedzieć na podłodze jak na pikniku. Barry był jeszcze za mały na przyjęcie
urodzinowe, co się dobrze składało, bo hydraulicy właśnie zamknęli wodę, wyjęli wannę z
parterowej łazienki i ustawili ją prowizorycznie w gabinecie męża. Mąż wpadł w nią tej samej
nocy, gdyż nie mogąc spać, udał się do gabinetu po książkę. Ponieważ w tym roku urodziny
Barry'ego zbiegały się ze Świętem Dziękczynienia i robotnicy nie pracowali w czasie
weekendu, wanna stała w gabinecie od środy do poniedziałku. Okazało się, że wanna jest
najpraktyczniejszym pojemnikiem na śmieci i papiery, jaki sobie można wyobrazić, ale w
poniedziałek robotnicy powrócili do pracy i zainstalowali ją z powrotem w łazience. Barry
dostał w prezencie niebieskiego pluszowego niedźwiadka i nazwał go Dikidiki.

W nowym domu znajdowało się świetne miejsce na choinkę, ustawiliśmy ją mianowicie

w wykuszu okna bawialni i już z chwilą przekroczenia przejazdu kolejowego widać było
płonące kolorowe lampki. Tuż za stodołą był doskonały, bo łagodny zjazd saneczkowy dla
Jannie i Sally, Laurie szedł z kolegami na pobliskie wzgórze. Na Boże Narodzenie
sprawiliśmy sobie kamerę filmową i projektor. Nakręciłam film ukazujący Barry'ego w
różowym kombinezonie, spadającego z saneczek, saneczki ciągnął Laurie, w brązowej
wiatrówce. Jannie miała na głowie niebieską czapeczkę i czerwony szalik na szyi. Sally była
cała ubrana na zielono, a na głowie miała czapkę z dużym pomponem. Sfilmowałam nasz
dom i naszą stodołę, i nasze drzewa. W czasie długich zimowych wieczorów siadaliśmy w

zaciemnionej bawialni i mąż z Laurie'm puszczali na ścianę filmy, ukazujące Laurie'ego w
brązowej wiatrówce rzucającego kulką śnieżną w Sally ubraną na zielono oraz Jannie stojącą
ż dumną miną obok wielkiego bałwana i nagie gałęzie drzew trzepocące na wietrze, i jeszcze
raz stodołę, która wypadła krzywo, bo z powodu mrozu musiałam nałożyć rękawiczki i trudno
mi było utrzymać kamerę. Dzieci z radością patrzyły na filmy przedstawiające ich samych,
ale wierciły się z nudów, kiedy na ścianie ukazywały się zdjęcia domu i stodoły.

Od czasu do czasu przejeżdżaliśmy mimo naszego starego domu i stwierdzaliśmy z

pogardą, że pani Ferrier posadziła kilka marnych krzaczków pod werandą, żeby ją jakoś
zasłonić. Może na wiosnę zakwitną wspaniałymi kolorami, pomyślałam, ale mimo to nie
zazdrościłam pani Ferrier jej żółtego, pozbawionego kolumienek domu ani jej, na razie
przynajmniej, rachitycznych krzaczków. Cóż, nie miała nawet krzywego filara.

Gdzieś na początku lutego, kiedy wydaje się człowiekowi, że zima nigdy się nie

skończy i nie można sobie żadną miarą wyobrazić, że istnieje coś takiego jak lato, dostałam
szalonego kataru, takiego co to u moich dzieci trwa dwa dni, a u mnie cztery tygodnie. Byłam
u kresu wytrzymałości i czułam, że nie jestem w stanie spojrzeć na jeszcze jedną miseczkę z
kaszką, opróżnić jeszcze jedną popielniczkę, upiec jeszcze jeden kartofel, wypuścić jeszcze
raz psa na dwór czy podnieść z podłogi jeszcze jedną dziecinną kurtkę. Przy śniadaniu
warczałam na uśmiechnięte buzie moich dzieci i miałam przemożną ochotę kopnięcia nogi
krzesła, na którym, jak zwykle, kołysał się mój starszy syn. Zastanawiałam się nad tym, co
przyrządzić na kolację, ale wszystko, co przychodziło mi na myśl, było albo wstrętne, albo
nudne, albo pełne ości. W porannych gazetach nie było znowu żadnych nowin. Poczta nie
przyniosła nic ciekawego, składała się wyłącznie z listów zaczynających się od słów „W
przekonaniu, że Szan. Pp. jedynie przez nieuwagę nie uiścili dotychczas...”

Ten stan ducha jest fatalny dla członka rodziny, której życie płynie utartym korytem od

śniadania poprzez nadejście poczty, szkołę, kąpiel, nocny odpoczynek i znowu śniadanie,
niezależnie od tego, jakie jest jego samopoczucie. Jedyne, czego pragnęłam naprawdę, to
wizyty naszego domowego lekarza, który mógł się na przykład zjawić nie zapowiedziany po
pozostawioną u nas strzykawkę, spojrzeć na mnie przenikliwym wzrokiem, opuścić na ziemię
torbę lekarską, zblednąć i krzyknąć: - Mój ty Boże, jakże pani wygląda? Pani powinna być w
szpitalu! - i zwracając się do mojego męża dodać: - Człowieku, czy pan oszalał? Czy nie
widzi pan, że pańska żona jest poważnie chora?

Dwa razy dziennie mierzyłam sobie temperaturę, a wchodząc do jadalni z kolacją na

tacy, kulałam ostentacyjnie.

Któregoś popołudnia pralnia chemiczna odesłała mój szary kostium bez jednego z

guzików i zaraz potem skaleczyłam się w palec podczas krajania chleba na grzanki dla męża,
w związku z czym wszystkie moje dzieci spóźniły się do szkoły. W poczcie był list od jednej
z moich przyjaciółek, która zawiadamiała mnie, że będzie przejeżdżała przez nasze
miasteczko w drodze do innej naszej wspólnej, starej przyjaciółki, i zapytywała, czy
mogłabym się urwać na dwa dni. Spędziłybyśmy wspólnie wspaniały weekend, w czasie
którego mogłybyśmy sobie pokazywać fotografie naszych dzieci i porozmawiać o starych
dziejach, a szczególnie o tym, jak to Marjorie kazała sobie obciąć włosy i co z tego wynikło.

Streściłam list mężowi trzymając przez cały czas zabandażowany palec do góry w

nadziei, że zwróci nań uwagę.

- Sprawiłoby mi to wielką radość - westchnęłam. - Masz ci, znowu rachunek za telefon.
- Nie chcę go nawet oglądać! - warknął mąż. Ze zdziwieniem przyglądał się cieczy, jaką

podałam mu w charakterze kawy. - A co do ciebie, to możesz sobie spokojnie wyjechać na te
dwa dni. To ci dobrze zrobi - dodał - już ja się zajmę dziećmi.

- Doskonale - ucieszyłam się. - Skoro tak uważasz. To dla mnie naprawdę bardzo

ważne. Ale czy ty dasz sobie radę?

- Nie ma problemu - odpowiedział mężnie. - Czuję się całkowicie na siłach. Napisz mi

tylko na kartce, co i kiedy dać małemu do jedzenia i w ogóle. I napisz, do kogo mam dzwonić
w razie, gdyby któreś zachorowało.

- Chyba do lekarza - odparłam i szybko wybiegłam, żeby zadzwonić do moich

przyjaciółek, przyszyć guzik do kostiumu, przeprać dwie bluzki i w ogóle przygotować się
wewnętrznie do opuszczenia ogniska domowego na całe dwa dni. Mąż umiał świetnie
odbierać telefony i zapalać piec od centralnego ogrzewania, ale wolałam mu usunąć dzieci z
drogi. Barry musiał oczywiście pozostać w domu. jednakże zadzwoniłam do mojej
przyjaciółki Kate i zapytałam, czy Sally mogłaby spędzić sobotnie popołudnie w jej domu i
ewentualnie zostać na kolacji, gdyż wyjeżdżam w sobotę w południe na weekend, z którego
zamierzam powrócić w niedzielę wieczorem. Kate krzyknęła „ależ z ciebie szczęściara” i
zaraz dodała, że skoro mój mąż będzie słomianym wdowcem, to może mógłby przyjść do
nich na sobotnią kolację. Odpowiedziałam, że, niestety, musi pozostać w domu ze względu na
Barry'ego, na co ona odparła, że trudno i że w takim razie Sally mogłaby pozostać u nich na
noc. Zgodziłam się na to z entuzjazmem i przyrzekłam, że w przyszłości zrewanżuję się.

Następnie zadzwoniłam do mojej przyjaciółki Helen i zapytałam, czy Jannie mogłaby

odwiedzić jej Jennifer w sobotę po południu, ponieważ wyjeżdżam na weekend, na co Helen
odpowiedziała, że też miałaby ochotę wyjechać na kilka dni i że, oczywiście, Jannie może
przyjść na całe popołudnie, zostać na kolacji i jeżeli sobie tego życzę, nawet przenocować, a
poza tym, skoro mój mąż pozostaje sam jeden w domu, zaprasza go na sobotnią kolację.
Odpowiedziałam, że jej dziękuję, ale że mój mąż musi pozostać w domu ze względu na
Barry'ego, na co Helen powiedziała, że w takim razie będą czekali na Jannie w sobotę po
południu.

Następnie zadzwoniłam do mojej przyjaciółki Peg i zapytałam, czy Laurie mógłby u

nich spędzić sobotnie popołudnie, ponieważ wyjeżdżam, na co Peg odpowiedziała, że
niektórym ludziom to się dobrze powodzi i że ona też zamierza w niedalekiej przyszłości
wyrwać się na kilka dni z domu, i że jej William na pewno ogromnie się ucieszy z wizyty
Laurie'ego, i że jeżeli sobie życzę, to Laurie może pozostać u nich na noc, a poza tym, jeżeli
mój mąż ma ochotę, to będzie mile widziany na kolacji. Odpowiedziałam, że mój mąż musi,
niestety, pozostać w domu z Barrym, ale że chętnie przyjdziemy do nich oboje któregoś
wieczoru i że przysyłam im Laurie'ego w sobotę po południu.

Nazajutrz rano, w przeddzień mojego wyjazdu, Sally przyniosła z przedszkola kartkę

papieru zapisaną prawie nieczytelnym pismem, którą odczytaliśmy z wielkim trudem
(szczerze mówiąc zadzwoniłam w tej sprawie do matki nadawczyni): „Moje przyjęcie
urodzinowe jest w niedzielę o godzinie trzeciej. Sally może przyjść. To jest od Pat”.

Zadzwoniłam więc do mojej przyjaciółki Kay i dowiedziałam się, że jej mała Eilen jest

zaproszona na to samo przyjęcie, i zaproponowałam jej, żeby wzięła Sally z przyjęcia do
siebie i odwiozła obie dziewczynki w poniedziałek rano do przedszkola. Kay zgodziła się i
powiedziała, że to się dobrze składa, bo w sobotę chciałaby pojechać z.Ellen do miasteczka,
żeby jej kupić buty, ale gdybym sobie życzyła, żeby Sally przyszła do nich w sobotę, to
odłoży zakupy. Krzyknęłam, że nie, grunt, żeby mój mąż pozbył się Sally na niedzielę, na
sobotę spróbuję posłać ją do bliźniąt, na co Kay powiedziała, że oczywiście, żebym zrobiła
tak, jak mi jest wygodnie, i że jestem wielka szczęściara, bo mogę sobie pozwolić na to, żeby
urwać się na cały weekend i że jeżeli mój mąż ma ochotę, to może przyjść do nich na sobotnią
kolację, na co odpowiedziałam. że dziękuję, ale mąż musi, niestety, pozostać w domu ze
względu na Barry'ego. Następnie zadzwoniłam do Dorothy i zapytałam, czy moja Sally
mogłaby odwiedzie je; bliźnięta w sobotę po południu, na co Dorothy odpowiedziała, że
oczywiście i że zazdrości mi weekendu, i że jeżeli mój mąż nie ma nic lepszego do roboty, to
mógłby zjeść z nimi sobotnią kolację, na co odpowiedziałam, że mój mąż, niestety, musi
siedzieć wieczorem w domu ze względna nasze najmłodsze dziecko. Dorothy oświadczyła, że

wobec tego nakarmi Sally, a potem odwiezie ją do domu. Kiedy w piątek po południu dzieci
powróciły ze szkoły Laurie oświadczył, szalenie podniecony, że jego przyjaciel Oliver
zaprosił go na sobotę do kina, a gdy powiedziała mu, że jest również zaproszony przez
Williama na kolację i przenocowanie, odpowiedział, że musi iść z Oiverem do kina i że do
Williama pójdzie innym razem. Zadzwoniłam więc do Peg, która powiedziała, że jej wszystko
jedno i żeby Laurie w takim razie przyszedł w niedzielę, że zabierze chłopców na ślizgawkę i
odstawi Laurie'ego po kolacji do domu. Ledwie odłożyłam słuchawkę, zadzwoniła Helen,
żeby powiedzieć, że przed chwilą jacyś przyjaciele zapowiedzieli się do nich na weekend,
więc nie będzie mogła zatrzymać Jannie na noc, ale odwiezie ją w sobotę po kolacji do domu.
Janni'e mogłaby jednakże wrócić do nich w niedzielę po południu, wtedy zabrałaby ją wraz z
Jennifer na ślizgawkę, a potem dziewczynki mogłyby sobie piec ciasteczka czy coś w tym
rodzaju. Zgodziłam się bez dyskusji, podziękowałam jej i zawiadomiłam o tym Jannie, która
wyraziła zadowolenie.

W piątek wieczorem wyprasowałam bluzki, umyłam głowę i zrobiłam sobie manicure.

W sobotę rano zawiozłam Jannie na lekcję tańca i przyrządziłam zapiekankę z ziemniaków i
kiełbasy. Podczas gdy krzątałam się w kuchni, Laurie wybiegł z domu i tylko krzyknął przez
ramię, że leci do Roba, i nieco później zadzwonił, żeby powiedzieć, że zostaje u przyjaciela
na lunchu. Mąż pracował w swoim gabinecie, Barry bawił się spokojnie w kojcu, Sally kręciła
się po kuchni i przeszkadzała mi. Wyjęłam zapiekankę z pieca i wsunęłam ją do lodówki.
Ponieważ miano przyjechać po mnie o jedenastej trzydzieści, przygotowałam jeszcze lunch
dla dzieci, ustawiając na stole twarożek, dżem, masło fistaszkowe i chleb. Następnie
pojechałam do szkoły tańca po Jannie, a kiedy powróciłam do domu, z gabinetu wyłonił się
mąż i zapytał, czy wypisałam mu na kartce dokładne instrukcje, a mianowicie, gdzie i kiedy
będą przebywały poszczególne dzieci i co i kiedy on powinien robić. Miałam jeszcze tylko
piętnaście minut czasu i nie byłam ubrana do wyjazdu, ale usiadłam za biurkiem i wzięłam się
do pisania. SOBOTA, napisałam, zatrzymałam się i oddałam się rozmyślaniom. Doszłam do
wniosku, że będzie najlepiej, jeżeli zrobię mężowi chronologiczny wykaz wszystkich
obowiązków.

Podkreśliłam więc słowo SOBOTA i napisałam pod spodem: na lunch dasz Barry'emu

zupę jarzynową z puszki i butelkę lekko podgrzanego mleka. Sally wróci ze szkoły na lunch
(masło fistaszkowe, etc. na stole w kuchni); Laurie je lunch u Roba. Jannie przyjdzie do
domu. Mleko w lodówce. Sally od pierwszej u bliźniaków, gdzie zostaje na kolacji,
przywiozą ją do domu. Jannie u Jennifer na kolacji, też zostanie przywieziona. Laurie na
lekcji jazdy konnej od trzeciej, na kolacji w domu, wieczorem idzie do kina z Oliverem. Barry
w kojcu od 3 do 5; zapiekanka ma być wstawiona do piekarnika o 5.30, piec nastaw na 375°
F. Barry - kolacja zupa ryżowa z puszki, kompot z brzoskwiń. Przed zaśnięciem jeszcze
butelka. Nakarm koty, psa. Laurie pokaże ci, gdzie ich jedzenie. Laurie zaraz po kinie do
łóżka. Jannie, Sally cukierki przed spaniem.

NIEDZIELA: Sally w domu do 3.30, potem urodziny Pat (nie zapomnij o prezencie,

leży na moim biurku już zapakowany), Sally ma włożyć białe pantofle, różową sukienkę
wyjściową (białe skarpetki w górnej szufladzie komody, jeżeli nie ma, to mogą być
niebieskie). Uczesz ją. I wykąp, jeżeli się uda. Sprawdź szyję i uszy. Laurie po lunchu do
Williama. ŁYŻWY! Na kolacji u Williama, wraca na noc. Sprawdź, czy lekcje odrobione,
pamiętaj, nazajutrz szkoła, więc wcześnie do łóżka, Jannie u Jennifer po południu i na kolacji,
ŁYŻWY, SWETER, Wraca wieczorem, sprawdź, czy lekcje odrobione, daj cukierki. Barry -
śniadanie kaszka, butelka, lunch przecier z jabłek, mleko dla kotów w lodówce, sprawdź, czy
nie zostawiłeś w sobotę wieczorem zapiekanki w piekarniku. Barry - lunch zupa jarzynowa,
butelka, jeżeli pogoda, wystaw go do ogródka na drzemkę popołudniową. Kolacja - zupa
jarzynowa z bekonem, butelka, budyń, nakarm koty i psa. Nie czekaj na mnie, przyjadę
późno. Befsztyki w lodówce, gdybyś miał ochotę, w przeciwnym razie zjedz resztę

zapiekanki. Słoik z napisem MAJONEZ w lodówce zawiera kawę. Chleb w puszce. Zostaw w
sobotę wieczorem kartkę dla mleczarza: TUZIN JAJ, TWAROŻEK. W sobotę o 22.30
sprawdź, czy wszystkie dzieci nakryte. NIECH SALLY ZABIERZE PIŻAMĘ DO ELLEN. I
SZCZOTKĘ DO ZĘBÓW! Sałata. Niech Jannie weźmie ze sobą sweterek. I szalik. W sobotę
rano sprawdź, czy Sally nie jest przeziębiona. Dodaj do kartki dla mleczarza PÓŁ LITRA
KWAŚNEJ ŚMIETANY. Na lodówce 35 centów, w razie gdyby Laurie potrzebował drobne
na kino. Po sześć cukierków wystarczy.

Spędziłyśmy całkiem przyjemny weekend, mimo że przez cały czas sypał śnieg i

zgubiłam drugi guzik od szarego kostiumu, no i że przeraziło mnie to, jakeśmy się wszystkie
zestarzały. Przyjaciółka odwiozła mnie do domu w niedzielę wieczorem. Byłam zadowolona,
że wracam do siebie. We wszystkich oknach zarówno na dole, jak i na górze paliły się
światła, a dzieci powinny już były spać. Przy drzwiach powitał mnie radośnie merdając
ogonem pies, z kuchni doszedł mnie odgłos zeskakującego w popłochu ze stołu kota.

- Halo! - zawołałam. - Gdzie jesteście?
Jedyną odpowiedzią był cichy szelest kartki papieru na stoliku pod oknem. Podeszłam i

oto, co przeczytałam: NIEDZIELA. Barry i (albo) pies zjadł twoje instrukcje. Zabrałem
wszystkie dzieci razem z Barrym na hamburgery, potem do kina. Barry'emu spodobało się
kino, więc idziemy drugi raz, a potem zjemy na mieście frytki. Nie czekaj na nas. Zapiekanka
na stole w kuchni. Koty jeszcze nie nakarmione. Mleczarz zostawił dwa tuziny jajek. Jannie
twierdzi, że sześć cukierków to za mało. Nie zamykaj drzwi frontowych na klucz. Słoik z
napisem majonez zawierał majonez.

Nic na świecie nie jest trwałe. Gdy tylko Barry podrósł na tyle, że można go było uznać

za coś na kształt człowieka z własnymi zachciankami, upodobaniami i poglądem na świat,
moje pozostałe dzieci postanowiły go zmienić. Ponieważ nie mieścił się już w wózeczku dla
lalek, Jannie bawiła się z nim w ten sposób, że ozdabiała go sztuczną biżuterią i kokardkami.
Sally siadała na podłodze pod jego kojcem i śpiewała mu skoczne piosenki, co skłaniało go
do tańca. Barry zostało uznane za zbyt poważne imię, więc zaczęliśmy wołać nie niego po
prostu Be. Było to jednak za krótkie, więc przezwaliśmy go najpierw pan Be, potem pan
Bączek, wreszcie pan Beekman. Nazywał się tak niemal do czasu, kiedy zaczął chodzić do
przedszkola. Wtedy powróciliśmy do pana Bączka, po pewnym czasie zaczęliśmy mówić na
niego pan Be, potem już tylko Be, a na koniec po prostu Barry. W pewnym okresie miał
irytujący zwyczaj odzywania się niezależnie od tego, kogo się wołało. I tak, pokryty sztuczną
biżuterią i ozdobiony wstążkami, pan Beekman najpierw przestał raczkować, a potem zaczął
chodzić na dwóch nogach i pić z kubka.

Nadeszła pierwsza wiosna w nowym domu i pewnego pięknego poranka zauważyliśmy

ze zdumieniem, że nasze drzewa, krzewy, trawa, że w ogóle cały nasz ogród jest prawdziwy.
Najpierw ukazały się bladozielone pędy i to nie tylko na naszych drzewach, ale na wszystkich
drzewach całej naszej ulicy, więc wzięłam kamerę i sfilmowałam tę całą wiosnę, i wieczorami
siadaliśmy w zaciemnionym pokoju, i oglądaliśmy ten cud, to najdziwniejsze ze wszystkich
zdarzeń, a mianowicie to, że na drzewach pojawiły się zielone pączki i że śnieg przemienił się
w błoto, szczególnie obfite na naszym podjeździe. Mąż obliczył, ile wydaliśmy na
ogrzewanie, i stwierdził, że byłoby taniej. gdybyśmy rozebrali stodołę i palili deskami, a
później porąbali meble. Pewnego słonecznego niedzielnego poranka zbudziłam się,
zobaczyłam, że niebo jest błękitne i słońce świeci, i pomyślałam sobie, że szkoda byłoby
pojechać jak zwykle po prostu na róg po gazety. Zaproponowałam więc dzieciom, żeby
pojechały ze mną do rzeki, a potem okólną drogą do miasteczka. Dzieci wsiadły do
samochodu i przez całą drogę zastanawiały się, czy pogoda uderzyła matce wystarczająco
mocno do głowy, żeby można ją było namówić na lody. Ponieważ nie zamierzałam

wychodzić z samochodu, ale poprosić Laurie'egó, żeby wyskoczył po gazety, nałożyłam na
siebie bardzo stary, ale ciepły i wygodny płaszcz, na nogi wysokie botki na futrze, a na głowę
biało-czerwony szal, bo nie jestem w stanie uczesać się porządnie, zanim napiję się kawy.
Mąż spał, więc nastawiłam elektryczną maszynkę do kawy, a bekon ułożyłam na patelni, żeby
natychmiast po powrocie zabrać się do smażenia.

Powietrze było rześkie, ale słońce już dobrze przygrzewało, jechaliśmy wzdłuż rzeki

rozpryskując głębokie kałuże, bo przez całą noc porządnie padało. Szosa była dość śliska,
więc z zadowoleniem pomyślałam, jak to dobrze, że nie kazałam jeszcze zdjąć opon
śniegowych, mimo że mąż mnie na to usilnie namawiał. Obok mnie, w swoim specjalnym
krzesełku samochodowym, siedział pan Beekman i dumnie wyprostowany rozglądał się
bystrym okiem za ewentualnymi ciasteczkami. Od czasu do czasu zwracał się do mnie i pytał:
- Tato?

Z tyłu siedziały moje trzy pozostałe pociechy prowadząc ożywioną rozmowę i rozdając

sobie kuksańce. Jannie, w przekonaniu, że jest to sprawa najwyższej wagi, wymieniła imiona
wszystkich członków swojego szkolnego gangu. Laurie głaskał wiatrówkę, którą mimo moich
protestów otrzymał niedawno od dziadka. Poza tym zastanawiał się na głos nad tym, w co,
względnie w kogo strzelić. Sally na tylnym siedzeniu stała na głowie śpiewając na cały głos.

- Tato? - dopytywał się pan Beekman w regularnych odstępach czasu.
- Słońce - oznajmiłam z satysfakcją.
- Dobry dzień na wrony - powiedział Laurie. Nie zastrzelił jeszcze ani jednej. - Za

mokro na polach - dodał.

- Gdybym była astronautą - powiedziała Jannie - to wiecie, co bym zrobiła?
- Ciasteczko? - zapytał pan Beekman z nadzieją w głosie.
Z prawdziwą przyjemnością wdychałam wiosenne powietrze. Kiedy podjeżdżałam do

dobrze znajomego niebezpiecznego zakrętu, zatrąbiłam dwa razy i włączyłam drugi bieg.
Potem ostrożnie skręciłam kierownicę i znalazłam się nagle na wprost nadjeżdżającego z
przeciwnego kierunku samochodu.

Przestraszyłam się, nacisnęłam hamulec i instynktownie wbiłam prawy łokieć w brzuch

pana Beekmansf, żeby uchronić go przed uderzeniem głową w szybę.

- Uff! - jęknął pan Beekman.
Napierałam z całych sił na hamulec, bo mój samochód ani myślał zatrzymać się, ba,

nawet zwolnić. Z przerażeniem uświadomiłam sobie, że przed nami jest tylko słaba
drewniana bariera mostu.

- Na podłogę! - wrzasnęłam na dzieci w nadziei, że zrozumieją, o co mi chodzi.

Próbowałam skręcić w lewo na dość szerokie pole, ale samochód nie tylko nie chciał skręcić,
ale nawet zwolnić czy ewentualnie zatrzymać się. Zauważyłam, że kierowca nadjeżdżającego
wozu przechyla się gwałtownie w tył, tak jak gdyby wpierał się nogami w podłogę. Zrobiłam
to samo naciskając z całych sił na hamulec.

Było jasne, że nasze samochody zderzą się nieuchronnie. Jest jeszcze czas na

zahamowanie, mówiłam do siebie, jest jeszcze czas. Jak gdyby z wielkiej odległości
dochodziły mnie entuzjastyczne okrzyki dzieci. Ale w mojej głowie kołatało się tylko jedno,
rzec można, akademickie pytanie, a mianowicie, z jaką siłą się zderzymy. Jednocześnie
ogarnęła mnie straszna złość na mój uparty samochód. Widać miał wielką ochotę zderzyć się
z tamtym. Niechby już było po wszystkim. W nieskończenie długim czasie pomiędzy
pierwszym naciśnięciem hamulca a zderzeniem uświadomiłam sobie ponad wszelką
wątpliwość, że nikomu nie stanie się krzywda. Zaraz potem długi, złośliwy, dobrze mi
znajomy nochal mojego pojazdu wbił się ze zgrzytem i trzaskiem w przód nadjeżdżającego z
przeciwnej strony wozu. Nastąpiła sekunda ciszy, w czasie której, nie wiadomo dlaczego,
myślałam intensywnie o tym, że w domu wyparuje cała kawa.

- Ciasteczko? - przerwał ciszę głos pana Beekmana. Wycofałam łokieć z jego brzucha.

- Tu wszystko w porządku - zapewnił mnie Laurie. - Ale trzasnęło.
- Ja rzuciłam się na podłogę - oświadczyła Sally - i znalazłam centa.
- Wszyscy rzuciliśmy się na podłogę - dodała Jannie - ale Laurie podglądał.
- Czy mogę sobie wziąć tego centa? - dopytywała się Sally.
- Jejku - roześmiał się Laurie - ale mama miała pietra. Uderzyłaś się czy jak? - zapytał

mnie.

- Nic podobnego. Wcale się nie bałam.
Byłam dziwnie spokojna. Siedziałam wygodnie za kierownicą, nie byłam zupełnie

zdenerwowana i dopiero po chwili uświadomiłam sobie, że wszyscy mówimy bardzo głośno i
bardzo szybko, że echo zderzenia wciąż niesie się po polach i że drzwiczki tamtego wozu
otwierają się bardzo energicznie.

Wyskoczył kierowca, i wrzasnął pobladłymi ustami: - Co pani, u licha, wyprawia? -

Nogi się pod nim uginały. Oderwałam ręce od kierownicy, otworzyłam drzwiczki i także
wysiadłam. Dopiero teraz zrozumiałam, ile mieliśmy szczęścia i jak dobrze się złożyło, że
przynajmniej ja jechałam bardzo wolno. Tylko obecność moich niewinnych dziatek
powstrzymywała mnie od powiedzenia facetowi, co o nim myślę.

- Co pan sobie właściwie myśli! - krzyknęłam. - Żeby na takim zakręcie, w taką

ślizgawicę tak szybko jechać! Przecież mogliśmy wszyscy zginąć.

Głos zaczął mi się łamać, przełknęłam ślinę i dodałam: - Jakże można tak szybko

jeździć?

- Pani ubezpieczona? - zapytał tamten krótko.
- Naturalnie. Żeby taki zakręt brać...
- Mamo, czy my możemy wysiąść? - przerwał mi Laurie.
- Nie.
- Niech pan posłucha - zwróciłam się znów do tamtego, a także i do jego domniemanej

żony, która też wysiadła i stała na szosie pocierając sobie czoło i mamrocząc: - Cud, że żyję.

- Niech pan posłucha - powtórzyłam.
- Mamo, czy my możemy wysiąść? - powtórzył Laurie z kolei. - Czy ty się uderzyłaś?
- Kierownica wbiła mi się w żołądek - odpowiedziałam, bo nagle zrozumiałam,

dlaczego czuję się, jak gdyby kopnął mnie koń. Wyprostowałam się z trudem i powtórzyłam:
- Niech pan posłucha.

- Ciekawe, co powie tato? - odezwała się wesolutko Jannie.
- Och! - jęknęłam i zgięłam się we dwoje.
- Panią boli? - roześmiała się kobieta gorzko. - A co ja mam powiedzieć?
Pocierała wciąż czoło i spoglądała od czasu do czasu na dłoń w nadziei, że będzie na

niej krew.

- Czy pani jest ubezpieczona? - zapytała.
- Niech się pani zamknie! - krzyknęłam.
- Mój synek jest ranny. Siedzi w samochodzie i nie może wyjść - zawiadomiła mnie

kobieta.

Odsunęłam ją, podeszłam do samochodu i zajrzałam do środka. Mężczyzna mówił coś

przez okno do siedzącego z tyłu chłopca.

- No, wyjdźże - namawiał go. - Nikt ci krzywdy nie zrobi.
Chłopczyk, może sześcioletni, wygramolił się z wozu i stanął na szosie. Było tak ślisko,

że nogi nam się rozjeżdżały.

- Jak się czujesz? - zapytał ojciec chłopczyka.
- Dobrze.
- On jest ranny! - wrzeszczała jego matka. Odepchnęła mnie i wyciągnęła rękę do

dziecka. - Jest cały zalany krwią.

- O Boże! - jęknęłam.

- Gdzie cię boli? - kobieta zaczęła obmacywać chłopczyka od stóp do głów. - Główka

cię boli, mów?

- Nic nie boli - powiedział chłopczyk. - Nic mi nie jest.
Uśmiechnął się do mnie, a ja odpowiedziałam mu dość nerwowym uśmiechem.
- O proszę, ma krew na rączce - ucieszyła się kobieta. - Proszę zobaczyć, cała rączka we

krwi.

Podniosła rękę dziecka do góry i rzeczywiście zobaczyliśmy lekkie zadrapanie i

odrobinę krwi przy małym palcu. Mężczyzna wyciągnął chusteczkę i otarł chłopcu rękę.

- Po coś to zrobił? - zdenerwowała się jego żona. - Trzeba było zostawić do oględzin.
- Ja się jeszcze przedtem zadrapałem - powiedział chłopczyk. - Jakeśmy byli u babci. O

drzwi.

- Okropność - zaszlochała jego matka. - Czuję, że zaraz zemdleję - dodała i chwyciła się

za głowę.

- Wcale się nie dziwię - powiedziałam ze słodyczą. - Od takiej szybkiej jazdy można się

rozchorować. Trzeba wezwać policję drogową - zwróciłam się do mężczyzny. - Nie wolno
nam ruszać samochodów, dopóki oni nas nie rozdzielą. Droga jest zablokowana, a w ogóle to
należy zgłaszać każdy wypadek. Czy pan zatelefonuje, czy ja?

Spojrzał na żoną i szybko powiedział: - Ja to zrobię.
Zirytowało mnie, że co chwila na nią patrzy, ale zaraz ruszył w kierunku najbliższego

domu.

- Mamo! - wrzasnął Laurie. - Czy ja teraz mogę wysiąść?
- Siedź cicho - odpowiedziałam. - Może zaśpiewalibyśmy sobie coś? - zaproponowałam.
Jannie z entuzjazmem zaintonowała jakąś kowbojską piosenkę.
- Czy jesteście ubezpieczeni? - dowiadywała się uparcie kobieta.
Otworzyłam usta, ale zaraz je zamknęłam, gdyż przypomniało mi się, że nie należy

rozmawiać na temat okoliczności wypadku z nikim, z wyjątkiem odpowiednich czynników.
Natomiast obejrzałam sobie dokładnie nasz samochód.

- Mój synek jest poważnie ranny - oświadczyła kobieta.
Na szosie leżały odłamki metalu i szkła, mój zderzak był pogięty, a przód samochodu

wgnieciony.

- Jasny gwint! - warknęłam i pomyślałam o mężu, który spał sobie spokojnie w ciepłym

łóżku. Tamten samochód robił wrażenie zawstydzonego, pewnie najchętniej poszedłby
cichcem z miejsca zbrodni prosto na posterunek. Po bliższych oględzinach okazało się, że to,
co na pierwszy rzut oka zdawało się świeżym uszkodzeniem, było po prostu jego naturalnym
wyglądem. Zderzaki i drzwi miał obdrapane, zardzewiałe i wgięte, jedną szybę pękniętą.
Lewe drzwi zamocowane były przy pomocy sznurka, a to na pewno nie było wynikiem
naszego zderzenia.

- Nie wolno jej spuszczać z oka - powiedziała kobieta do synka. - Zobaczysz, ona

spróbuje zatrzeć ślady.

- Wiesz co? - zwróciłam się do jej pociechy, która kopała przód mojego wozu

likwidując resztki niklu. - Może byś nam pomógł przenieść samochód w krzaki?

- Nie wątpię, że jest pani zdolna do czegoś takiego - zaperzyła się kobieta. - Żeby tak

nieostrożnie prowadzić! Niech się pani przygotuje na grubsze przykrości. Mały jest silnie
potłuczony, ja stuknęłam głową w przednią szybę i odniosłam kontuzję.

Pocierała sobie coraz to silniej czoło.
- Oczywiście - warknęłam, wróciłam do wozu i siadłam za kierownicą.
- Mamo - zażądała Jannie - jedźmy już do domu!
- Musimy czekać na policję. Pan poszedł zadzwonić.

- Mogę zastrzelić gówniarza - zaproponował Laurie. Westchnęłam i skinęłam głową z

aprobatą. W tej samej chwili mężczyzna wrócił od telefonu, więc wysadziłam głowę przez
okienko i zawołałam:

- Czy dodzwonił się pan na policję?
Nie odpowiedział, ale zwrócił się do żony: - Skomunikowałem się z Carmen -

powiedział do niej.

- Okej! - ucieszyła się.
- Niech się pani o nic nie martwi - powiedział do mnie i spojrzał porozumiewawczo na

żonę.

- Sierżant Smith z wydziału zabójstw zaraz rozwiąże tę zagadkę - odezwał się Laurie.
- Zbrodnia nie popłaca - dodała Jannie znaczącym tonem.
- Słusznie, mój drogi Watsonie - potwierdził Laurie. - Ojejku, co za landara!
Otworzyłam szeroko oczy. To nie mogła chyba być policja drogowa. Mój nieprzyjaciel

powiedział do swojej żony radośnie: - Carmen.

Samochód pana Carmena był zapewne jeszcze starszy od tego, który na mnie wjechał,

ale widocznie postanowił ukryć swój prawdziwy wiek. Był polakierowany w biało-czerwone
pasy i wyglądał jak subretka przebrana za samochód.

- Za moich studenckich czasów - powiedziałam z nostalgią - robiło się na takich

samochodach napisy w rodzaju „Czy pojedziesz ze mną?” albo „Nie tędy droga”, albo...

- Co? - zdziwił się Laurie. - Pisaliście na samochodach?
Kierowca zwariowanego samochodu, najprawdopodobniej pan Carmen, wysiadł nie bez

trudu i podszedł do swoich przyjaciół. Obrzucił mnie przenikliwym spojrzeniem, a następnie
zlustrował mój samochód i delikatnie dotknął j ego maski.

- Aleś go urządził - stwierdził.
- Chyba tak - potwierdził jego przyjaciel.
Pan Carmen obejrzał sobie następnie samochód przyjaciela, a potem zwrócił się do

kobiety, która natychmiast zaczęła sobie znów pocierać czoło, i do chłopczyka, który
zeskakiwał z resztek mojego zderzaka.

- Junior jest cały pokaleczony - oświadczyła kobieta.
- Coś takiego - powiedział Carmen. - Pokaż no mi się - zwrócił się do Juniora. Chłopiec

wyciągnął do niego zadrapaną rękę.

- No tak - mruknął Carmen. - Aleś urządził ten samochód - powtórzył raz jeszcze.
- Ja go znam! - krzyknął nagle Laurie. - Mamo, ja....
- Szszsz - zrobiłam.
- Rob i ja widzieliśmy go sto razy. To...
- A oto i policja - ucieszyłam się. - Zaraz będziemy mogli jechać do domu.
Samochód policyjny był czarny, smukły i ogromnie oficjalny. Na jego tyle widniał napis

„Policja drogowa”, a siedzący w nim mężczyźni mieli na sobie piękne mundury i kapelusze z
szerokim rondem, które już od dawna bardzo mi się podobały. Zaskoczył mnie nieco ich
oficjalny wygląd i zachowanie. Wysiedli, podeszli do nas, a ja otworzyłam okienko
samochodu.

- Ojejku - szepnął Laurie z szacunkiem, wyrażając w ten sposób i moje uczucia.
- Jak myślicie, czy oni łapią koniokradów? - szepnęła Jannie.
- Tato - oświadczył zadowolony pan Beekman.
Obaj policjanci byli do siebie szalenie podobni, mieli niemal identyczne ruchy.
- Czy to pan dzwonił? - zwrócili się do mojego przeciwnika.
- Tak.
Policjanci obejrzeli dokładnie nasze samochody oraz przyjrzeli się kawałkom metalu i

szkła na szosie. Jeden wyjął z kieszeni notatnik, a drugi stawiał pytania. Podeszłam do
mojego samochodu i przygotowałam się wewnętrznie do pełnej współpracy z

przedstawicielami prawa i porządku. W ręce trzymałam prawo jazdy, papiery wozu, kartę
ubezpieczeniową, kartę kredytową na benzynę i odcinek z poczty z moim nazwiskiem.

- Czy ktoś z państwa odniósł jakieś obrażenia? - zapytał policjant.
- Mój synek - odpowiedział szybko tamten. - Przeciął sobie głęboko palec. A moja żona

uderzyła głową w szybę i doznała lekkiego wstrząsu mózgu. W tamtym samochodzie nikomu
nic się nie stało.

- Oględziny lekarskie były?
- Mój kuzyn zaraz zawiezie żonę i syna do lekarza. Czekaliśmy tylko na panów, żeby

załatwić wszystko zgodnie z literą prawa.

- Tak jest - potwierdziła kobieta. - Junior był cały zalany krwią. Ale nie chcieliśmy,

żeby to uszło tej pani bezkarnie i dlatego zaczekaliśmy.

- Hej! - krzyknęłam, zwracając się do bliżej stojącego policjanta. - Niech pan dobrze

spojrzy - głos mi drżał, bo usiłowałam zapanować nad sobą. - Niech pan mnie wysłucha -
dodałam.

Mój przeciwnik przerwał mi w pół słowa.
- Otóż widzą panowie - powiedział pośpiesznie - było tak. Wracaliśmy właśnie z

kościoła, moja żona, mój synek i ja... jeżdżę tędy codziennie, drogę znam na pamięć. A tu
nagle, ta kobieta... nie chcę sugerować, że wypiła sobie albo że jest psychicznie
niezrównoważona... ale wzięła ten zakręt z szybkością pięćdziesięciu, może sześćdziesięciu
mil na godzinę i...

- Nic podobnego - odezwałam się, jak mogłam najspokojniej.-To on...
- Nie chciałbym tej pani robić dodatkowych kłopotów - odezwał się nagle pan Carmen -

ale chociaż to może wyglądać na stronnniczość, to muszę zauważyć, że ona, niestety, jechała
prawą stroną szosy. Znam ten jej wielki samochód, często go widuję w tej okolicy i nieraz
zastanawiałem się, jak jej to uchodzi, że prowadzi z taką szybkością i tak lekkomyślnie. Ona
w ogóle nie zwraca uwagi na inne samochody - dodał i spojrzał znacząco na policjantów. -
Pewnie myśli, że jak jest ubezpieczona, to jej wszystko wolno.

- Tego pana w ogóle przy tym nie było! - krzyknęłam ze złością.
Carmen i jego kuzyn uśmiechnęli się pobłażliwie i wzruszyli ramionami.
- Nie chciałbym podważać prawdomówności tej pani - powiedział Carmen - ale ona wie

doskonale, że byłem świadkiem całej tej historii. Wypieranie się nic pani nie pomoże -
zwrócił się do mnie. - Jechałem tuż za moim kuzynem Vergem. Wszyscy wracaliśmy z
kościoła.

- Co pani na to? - policjant protokołujący spojrzał na mnie zimnym wzrokiem.
- Żeby kobieta uczyła małe dzieci kłamać - zgorszył się Carmen. On i jego kuzyn kiwali

nade mną głowami z politowaniem.

Byłam dosłownie sparaliżowana bezsilną złością. Chyba w życiu nie czułam takiej

wściekłości do nikogo. Usiłowałam coś powiedzieć, ale głos uwiązł mi w gardle i
wydobywałam z siebie tylko jakieś nieartykułowane dźwięki. Jednakże gestykulowałam
nawet dość gwałtownie. Policjant podejrzewał chyba, że sięgam po broń, bo cofnął się o kilka
kroków. W tej samej chwili spoza moich pleców odezwał się Laurie.

- Mama jest teraz bardzo zła - powiedział - więc może ja powiem, jak było. Poznajecie

tego drania, szeryfie? - zwrócił się do Jannie wskazując palcem na pana Carmena.

- No pewnie, kowboju - odpowiedziała Jannie. - Znają go w całej okolicy.
- Ja jestem czarny książę lasu - zawiadomił Laurie policjantów - mój giermek i ja dobrze

znamy tego tu człowieka, jego i jego kuzyna. Oni pętają się po okolicznych drogach i kradną
ludziom konie...

- I krowy - dodał giermek.
- Raz zajrzeliśmy po kryjomu do tej jego pasiastej landary i co widzimy? Podwójne dno

i pełno narkotyków.

- Doskonale, mój drogi Watsonie - pochwalił giermek czarnego księcia lasu. - To są

narkotyczni złodzieje bydła i koni i handlarze narkotyków. Czyhali tu na naszą matkę i chcieli
wysadzić w powietrze most.

- Kradzionym dynamitem - dokończył triumfalnie Laurie. Spojrzał na mnie z dumą i

uśmiechnął się. Dał mi do zrozumienia, że obrona wyczerpała wszystkie argumenty.

Policjanci przyglądali się Laurie'emu chłodnym, ale uważnym wzrokiem i widocznie

zaświtało im, że być może nie należy całkowicie dawać wiary panu Carmen i jego kuzynowi.

- Panowie - zaczęłam już spokojnie - czy pozwolicie, że ja z kolei opiszę przebieg

wypadku?

- Dobra - warknął Carmen. - Niech gada.
Spojrzał na kuzyna i obaj wybuchnęli śmiechem.
- Jechała jak szalona - mruknęła kobieta i znowu zaczęła sobie pocierać czoło. - Muszę

czym prędzej dostać się do lekarza.

- Hej, posłuchajcie! - Krzyknął nagle Junior. - Hej, posłuchajcie! To są bandyci. Uciekli

szeryfowi sprzed nosa wielkim dyliżansem.

- Dobra robota, stary - pochwalił go Laurie. - Słuchajcie, jest dobrze. Mamy swojego

człowieka w obozie wroga - zwrócił się do policjantów.

- Wódę też pędzą! - krzyknęła Jannie. - W wannie.
- A mnie nic nie jest - rozpromienił się Junior i ukrył się za matkę.
- Ty, uważaj, co mówisz! - warknął Carmen na Jannie.
- Dzieci - powiedziałam surowym głosem. - Proszę natychmiast wracać do samochodu.

Mój synek - wyjaśniłam policjantom - jest szalenie pobudliwy i naczytał się komiksów. To,
czym trudnią się ci panowie, nie ma ta nic do rzeczy: - Uśmiechnęłam się pobłażliwie do
Carmena. - Jechałam bardzo wolno, a kiedy dojeżdżałam do tego fatalnego zakrętu, który
doskonale znam, włączyłam drugi bieg i zatrąbiłam. Wtedy zobaczyłam ich samochód jadący
z wielką szybkością prosto na mnie. Obydwa wozy wpadły w poślizg i zderzyliśmy się.
Potem ten pan poszedł do tamtego domu i zatelefonował po swojego kuzyna.

- Panie policjancie - krzyknął Laurie - niech pan od niego zażąda prawa jazdy! Ja tę

landarę znam. Niech go pan przesłucha. Niech go pan zapyta o syna, bo ten jego synek puścił
na naszą panią bombę śmierdzącą, jak go zatrzymała po lekcjach.

- Koniokrady!
- Wódę pędzą!
Policjanci patrzyli na moje dzieci i potrząsali głowami.
- Więc zaraz - odezwał się policjant protokołujący. - Ci państwo jechali bardzo wolno w

drodze z kościoła. A ta pani nadjeżdżała z przeciwnego kierunku z szybkością...

- Około piętnastu mil na godzinę - przerwałam mu ostro.
- Gangstery!
Policjant spojrzał przenikliwie na mojego nieprzyjaciela.
- No, chyba tak - przyznał.
- Koniokrady!
- A kierowca tego pasiastego samochodu znajdował się...
- O jakie trzy, cztery mile za samochodem kuzyna - powiedział pośpiesznie Carmen.
- Więc ta pani jechała stanowczo za szybko - powiedział policjant i zaczął coś pisać.
Mój nieprzyjaciel przełknął ślinę, spojrzał na kuzyna, a potem wbił oczy w ziemię.
- Niech pan da spokój tej kobiecie - odezwał się nagle Carmen. - Wycofujemy skargę.
- Panie poruczniku! - krzyknął Laurie. - Czy chce pan zobaczyć moją spluwę?
W pół godziny później zajechałam moim pokiereszowanym i dychawicznym wozem

przed dom. Bekon leżał spokojnie na patelni, kawa wyparowała, a mój małżonek spał w
najlepsze.

Przez chwilę siedzieliśmy jeszcze w samochodzie.

- Laurie - zapytałam - czy to prawda z tym podwójnym dnem i z tą bombą?
- A bo co?
- Czy to prawda, pytam! Czy rzeczywiście odkryliście podwójne dno w tym

samochodzie?

- Przecież zabraniasz nam zaglądać do cudzych wozów - oburzył się Laurie, - Co by tato

powiedział, gdyby mnie na czymś takim przyłapano? Hej! - krzyknął. - Zaraz mu wszystko
opowiem.

- Ja to opowiem tacie - oświadczyła Jannie. Przepychając się i wrzeszcząc wbiegli do

domu. Sally krzyczała na cały głos.

- Tato, tato, mama rozbiła dwa samochody i przyjechała policja, a ja znalazłam centa i

mama...

- Chyba tu zostaniemy - powiedziałam do pana Beekmana, a on uśmiechnął się i skinął

głową na znak zgody.

- Ciasteczko - powiedział z głębokim przekonaniem. W tydzień później zadzwoniła do

mnie żona pana Verge'a i zawiadomiła mnie, że nie doznała wstrząsu mózgu, ale skrzywienia
przegrody nosowej, co zostało stwierdzone przez lekarza i że będą nas skarżyli o
odszkodowanie za swoje krzywdy, jak również za obrażenia odniesione przez Juniora.
Jednakże zmuszeni byli z tego zrezygnować, ponieważ w kilka dni później przeczytałam w
naszej miejscowej gazecie, że niejaki pan Verge jadąc z nadmierną szybkością wypadł z
szosy i stoczył się do rzeki, cudem uniknąwszy śmierci. Jedynym świadkiem tego wypadku
był jego kuzyn, pan Carmen, który akurat jechał tuż za nim. Pan Verge oświadczył, że
zamierza skarżyć władze powiatowe za złe oznakowanie drogi.

Po naszej przeprowadzce do nowego domu dzieci zmieniły się nie do poznania. Stały się

dziećmi miejskimi. Laurie jeździł do hali sportowej na mecze koszykówki, a Jannie po szkole
szła do biblioteki. Zrobiłam film, ukazujący Sally na trzykołowym rowerze, objeżdżającą
podwórze, i Barry'ego toczącego się niepewnym krokiem po werandzie. Kiedy wiosna miała
się ku końcowi, postanowiliśmy zebrać sok z naszych klonów i zrobić syrop. W związku z
tym mąż przeczytał wszystko, co było na ten temat w encyklopedii, a ja udałam się do
miasteczka po słoje. Laurie wywiercił dziury w czterech pniach, wbił kołki i zawiesiliśmy
słoje pod dziurami. Ustawiłam dużą miednicę na kuchence i czekałam na surowiec. Jacyś
przyjaciele z Nowego Jorku zadzwonili z zapytaniem, czy mogliby przyjechać do nas na
weekend, ale powiedzieliśmy im, że niestety nie, ponieważ właśnie robimy syrop klonowy.
Zaprosiliśmy ich na następny tydzień. Laurie wraz z ojcem co kilka godzin wypróżniali słoje
do miednicy. Po pięciu dobach nieustannego gotowania udało nam się odparować prawie litr
syropu, który wleliśmy do małych buteleczek po lekarstwach i rozesłaliśmy przyjaciołom.
Buteleczki opatrzyliśmy nalepkami stwierdzającymi, że jest to nasz domowy wyrób.
Buteleczka syropu starczyła mniej więcej na jeden naleśnik. Obliczyliśmy, biorąc pod uwagę
cenę prądu, reperację kuchenki, koszta słojów, cenę tapety w bawialni, która odkleiła się na
skutek parowania, oraz rachunek za pralnię chemiczną, że zrobiliśmy najdroższy syrop
klonowy świata. Sfilmowałam Laurie'ego w czasie wbijania kołków w drzewa. Później
dowiedzieliśmy się, że przed gotowaniem należy sok przecedzić.

Pewnego poranka wyszłam na pocztę. W skrzynce znalazłam miesięcznik Towarzystwa

Miłośników Przyrody zaadresowany do Laurie'ego, list od mojej matki, kilka rachunków,
które wręczyłam nie czytając mężowi, i kartkę z powinszowaniem urodzin dla mnie.
Przeczytałam ją kilka razy, zastanowiłam się głęboko, a potem spojrzałam na męża ponad
maszynką do kawy.

- Słuchaj, kiedy są moje urodziny? - zapytałam.
- Boże! - jęknął tylko.

- Przez jedenaście lat - zaczęłam lodowatym tonem - przypominam ci każdego roku... -

Spojrzałam raz jeszcze na kartkę. - Nic nie rozumiem. Dlaczego mi to dzisiaj przysłano?

Mąż wziął ode mnie kartkę i na twarzy jego odmalowało się uczucie ulgi.
- Pomyłka - uśmiechnął się. - Ktoś po prostu się pomylił. Jesteś pewna, że to nie dzisiaj?

- upewnił się na wszelki wypadek.

- Mogłabym zadzwonić do matki albo zajrzeć do metryki. Ale słuchaj, chyba z tysiąc

razy wypisywałeś tę datę na różnych dokumentach.

- Ale dlaczego otrzymałaś życzenia? Komuś widocznie przywidziało się, że dzisiaj są

twoje urodziny.

- Na pewno.
Mąż znowu spojrzał na kartkę.
- Podpisane L albo F, a może J. Co to za idiotyzm, żeby podpisywać jedną literą!
Odebrałam mu kartkę.
- To jest F - stwierdziłam. - Jestem zupełnie pewna. Koperta zaadresowana jest

prawidłowo. Na mnie. Nazwisko zgadza się. Adres też. Ktoś się pomylił.

- Ale kto?
- Tu jest poważniejsza pomyłka - powiedziałam odczytując rachunek z domu

towarowego. - Suknia. Trzydzieści siedem dolarów.

Wzięłam moją kartkę urodzinową i wyszłam na palcach z jadalni.
Życie nasze toczy się na ogół gładkim, utartym szlakiem, toteż pojawienie się takiej

małej, ale bądź co bądź intrygującej zagadki zakłóciło nasz spokój.

Po dopiciu kawy mąż zjawił się w kuchni, gdzie właśnie zabierałam się do odmrażania

lodówki.

- Masz jakąś koncepcję? - zapytał. - Chodzi mi o tę kartkę - wyjaśnił. - Czy

rzeczywiście nie masz pojęcia, kto ją mógł wysłać?

- Ktoś, kto nazywa się na L albo na F - zastanowiłam się. - Linda? Laura, Flora?

Lawrence?

Laurie to zdrobnienie od Lawrence, ale nasz syn wysyła kartki urodzinowe tylko po

usilnych prośbach i groźbach, przy czym muszę nabyć mu kartkę, wcisnąć pióro do ręki i
zaadresować kopertę. Poza tym on zawsze podpisuje się „Laurie” i to z zamaszystym
zakrętasem.

- A poza tym - zakończyłam na głos swój ciąg myślowy - a poza tym kazałby mi ją

przecież wrzucić do skrzynki.

- Ale dlaczego Laurie miałby ci posyłać kartkę? Nigdy tego nie robi.
- Sally i Barry odpadają, bo nie umieją pisać, a Jannie, gdyby jej wpadło do głowy

uczczenie mnie kartką na urodziny, wręczyłaby mi ją po prostu i to tylko wtedy, gdyby
podejrzewała, że urządzam przyjęcie i że mogłabym jej nie zaprosić...

W pół godziny później weszłam do gabinetu męża.
- Nie mogę przestać myśleć o tej kartce - powiedziałam.
- Na pewno pomyłka - zauważył mój mąż. Zakładał świeżą taśmę do maszyny i był tym

ogromnie przejęty.

- Zupełnie nie znam tego charakteru pisma. Popatrz, właściwie jest bardzo dziecinny.
- Nie mam teraz czasu na zajmowanie się twoją kartką - warknął mąż. - I tak przydałaby

mi się w tej chwili trzecia ręka.

- To jest albo jakieś dziecko - ciągnęłam niewzruszenie - albo ktoś podpisał się umyślnie

lewą ręką. Dla niepoznaki. A może po prostu analfabeta.

- W takim razie porozmawiaj z Laurie'm. To jedyne dziecko analfabeta, jakie znam. Z

wyjątkiem twoich pozostałych trojga dzieci - dodał po namyśle.

Zapytałam więc Laurie'ego, który przysiągł, że kartki nie wysyłał i że jej na oczy nie

widział.

- A bo co? - zainteresował się. - Czy masz może dzisiaj urodziny?
- Urodziny mam za sto czterdzieści trzy dni i życzę sobie z tej okazji skromny srebrny

naszyjnik do nowej czarnej sukienki - oświadczyłam dowcipnie. - Jestem po prostu ciekawa,
kto też przysłał mi życzenia.

Jannie też o niczym nie wiedziała, ale wyraziła żal, że kartka nie została przysłana jej.
- Ty miałaś już tyle urodzin, a ja tak mało - zauważyła nie bez racji - więc taka

pomylona kartka należy się bardziej mnie niż tobie.

Sally też nic nie wiedziała, ale powiedziała chytrze, że chociaż do moich urodzin jest

jeszcze daleko, to mogłaby wziąć tę kartkę ode mnie i przechować ją do tego czasu.

- Nie trzeba by było wtedy już wysyłać drugiej - orzekła.
Pan Beekman nie rozpoznał kartki, ale wyraził niekłamaną chęć posiadania jej.

Zaofiarował mi w zamian za nią pół lizaka i połamany samolocik i był szalenie oburzony,
kiedy odrzuciłam tę ofertę, co wyraził głośnym krzykiem.

- Ciacho - domagał się z płaczem. - Ciacho, cukierek!
- No cóż - westchnęłam powróciwszy do gabinetu męża. - Jedyne, co mi pozostaje, to

dzwonić po kolei do wszystkich, przyjaciółek. Co to za idiotyzm, żeby umyślnie zmieniać
charakter pisma na kartce z życzeniami.

Mąż mój, który dla sprawdzenia maszyny w kółko wystukiwał „kto żyw, do broni,

naprzód pełną parą”, rzucił mi przelotne spojrzenie i powiedział:

- Nie wiem, czy zauważyłaś, że ten bęcwał nalepił dwucentowy znaczek zamiast za

centa?

- Większość ludzi nakleja dwa centy tylko na kartki świąteczne...
- No tak, przez resztę roku mało kto nakleja więcej niż centa.
- Co za historia! - zdenerwowałam się. - Żeby specjalnie nakleić dwucentowy znaczek i

do tego podpisać się nieczytelnie. Jedną literą!

- Nie można pojąć, po co ten ktoś w ogóle się fatygował!
- No nie - zaoponowałam - to ładnie, że o mnie pomyślał, ja to w pełni doceniam i tak

dalej, ale mimo to historia wydaje się dziwna.

- Czym jest w dzisiejszych czasach jeden cent. Co za to zwojujesz? - mąż wzruszył

ramionami. - Przy obecnych cenach! Ten dwucentowy znaczek na pewno został im ze świąt.

- Żeby od świąt przechowywać znaczek?. Coś podobnego! Nie zdziwiłoby mnie, gdyby

się okazało, że odkleili go od starej koperty parą, nad czajnikiem.

- Ty to masz przyjaciół - mruknął mąż. - Może kartka też jest używana. Zobacz, czy nie

wytarli gumką innego imienia.

- Nawet bym się nie zdziwiła. Nie spodziewam się, oczywiście, prezentu od każdego z

przyjaciół, ale kartka to zupełnie co innego. W końcu dostaję bardzo dużo życzeń i nie muszę
przyjmować używanych kartek...

Zadzwonił telefon. Podniosłam słuchawkę. Telefonowała ciotka Lidia. Zapytałam ją o

zdrowie wuja George'a, ona chciała wiedzieć, jak się ma mój mąż i co słychać u moich dzieci,
powiedziałam z kolei, że miło mi, iż dzwoni, bo od dawna nie rozmawiałyśmy ze sobą, na co
ona odpowiedziała, że właśnie przed chwilą wpadło jej do głowy, żeby do mnie zadzwonić,
ponieważ ostatnio w ogóle nie odzywam się, na co ja odparłam, że rzeczywiście byłam
ostatnio szalenie zajęta, na co ona odpowiedziała, że dzwoni tylko dlatego, że musi wyjść z
domu, a ponieważ dzisiaj są jej urodziny, więc na pewno będę próbowała porozumieć się z
nią, a że jej nie będzie przez cały dzień w domu, a my zawsze dzwonimy do niej w dzień
urodzin, nie chciałaby nam sprawić zawodu i dzwoni do nas.

- Ale ja przecież wysłałam do cioci... - zaczęłam i ugryzłam się w język.
Ciotka Lidia powiedziała, że przykro jej, ale żadnych życzeń ode mnie nie otrzymała i

właśnie dlatego telefonuje, czego zresztą nie zrobiłaby, gdyby nie to, że zamierza iść na
miasto i nie będzie jej w domu przez cały dzień.

W milczeniu podałam słuchawkę mężowi i raz jeszcze przyjrzałam się mojej kartce z

życzeniami.

- Najserdeczniejsze powinszowania, ciociu - powiedział mąż w słuchawkę, a ja tylko

patrzyłam na tę kartkę i nadziwić się nie mogłam temu, jak bardzo mój charakter pisma
zmienił się od uniwersyteckich czasów.

Mąż pożegnał ciotkę Lidię i powrócił za biurko.
- To dziwne - powiedział. - Ciotka Lidia ma dziś urodziny, nasza kartka ginie na

poczcie, a ty nie masz dzisiaj urodzin i dostajesz powinszowania. To bardzo dziwne.

- No tak - westchnęłam - są takie dni, kiedy wszystko jest na opak. Ale to wszystko.

Tej wiosny przeprowadziliśmy na spółkę z Laurie'm serię przemyślnych zabiegów

psychologicznych. Na przykład, od czasu do czasu, kiedy siedzieliśmy, przy kolacji,
opierałam łokcie na stole, wzdychałam głęboko i wpatrywałam się smutnym wzrokiem w
przestrzeń, a kiedy mąż pytał, co się ze mną dzieje, Laurie przystępował do frontalnego ataku.
Albo Laurie wracał ze szkoły cały artystycznie wysmarowany błotem i z wyrazem twarzy
zaszczutego zwierzęcia. Wbijał się głęboko w fotel, nie odzywał się do nikogo, a w momencie
kiedy ojciec pytał, z kim się znowu pobił, ja wkraczałam na scenę oświadczając, że nie można
oskarżać Bogu ducha winnego dziecka o nie popełnione grzechy, bo co on może poradzić na
to, że jest pośmiewiskiem całej okolicy. Po chwili do pokoju wchodziła Jannie, siadała na
kolanach i mówiła:

- Biedna, biedna mamcia. - Albo: - Dlaczego tak musi być, tato? - wyjątkowo piskliwym

głosikiem.

W miesiąc później, a więc o cztery dni wcześniej, niż zakładaliśmy z Laurie'm, mąż

poddał się i Laurie, Jannie i ja wybraliśmy brązowo-beżowe kombi wybite w środku
beżowozłotym sztruksem. W rozliczeniu oddaliśmy naszą starą poobijaną landarę z wgiętym
zderzakiem i przodem i stłuczoną latarnią. Kiedy znajdowaliśmy się na pierwszej przejażdżce
naszym nowym cudem, mąż powiedział, że skoro i tak jesteśmy już po uszy zadłużeni w
banku z powodu kupna domu, on osobiście nie widzi powodu, dla którego nie mielibyśmy
zbankrutować z fantazją, ale że chromowany na złoto otwór do nalewania benzyny i złoty
szybkościomierz to trochę za wiele jak na jego gust.

Zrobiłam film ukazujący nasz wrak stojący obok nowego lśniącego nowiusieńkim

lakierem nabytku. Pan Beekman dostał nowe krzesełko samochodowe, takie z małą
kierownicą i przekładnią zmiany biegów, i od razu zaczął wołać: - Bip, bip! - i manewrować
biegami.

Wszyscy zaczęli się śmiać i chwalili go za szybkość orientacji. Pod koniec tygodnia

przestałam próbować ręcznie zmieniać biegi i przyzwyczaiłam się do automatu, a pan
Beekman kręcił swoją kierownicą z taką pasją, że nazwaliśmy go postrachem szos. Nie było
ani w dzień, ani w nocy takiej chwili, w której mogłabym odjechać bez pana Beekmana, bo
rzucał się wtedy całym ciałem na drzwi czy okna wrzeszcząc, żeby go zabrać na przejażdżkę.
Kiedy mimo to próbowałam odjechać, dostawał ataków dzikiej furii.

W samochodzie pan Beekman bynajmniej nie ułatwiał mi prowadzenia, bo bez chwili

przerwy ruszał kierownicą, wrzucał biegi i wrzeszczał: - Bip, bip! - Żeby ujść jego czujności,
usiłowałam czasami wyjeżdżać z podjazdu bez włączania motoru tyłem, ale, niestety, okno
pokoju mojego najmłodszego wychodziło na front i nie można go było żadną miarą oszukać.
Ze zgrozą patrzyłam na jego rozwścieczoną twarz rozpłaszczoną na szybie, słyszałam jego
wrzaski, wiedziałam, że rzuca biednym Dikidiki w ścianę i że za chwilę otworzą się drzwi i
Laurie, Jannie albo mąż zawołają, żebym chwilkę zaczekała, że tylko chcą nałożyć kurteczkę
panu Beekmanowi.

Zazwyczaj i Sally domagała się, żebym ją zabrała ze sobą. A skoro jechała Sally, to i

Jannie musiała mi towarzyszyć. Laurie też nie chciał być gorszy, przy czym przeważnie

proponował, że skoro i tak jedziemy do miasteczka, to moglibyśmy pójść do kina. Toteż
ilekroć wybierałam się po najdrobniejsze zakupy, jechała ze mną cała dzieciarnia. Mąż zaś,
patrząc na nasz nowy nabytek, za każdym razem wzdychał i mówił, że jak bankrutować, to z
fasonem. Pewnej soboty udało mi się prawie odjechać bez Beekmana, bo Sally właśnie uczyła
go robienia wycinanek, ale w ostatniej chwili zostałam zauważona i w rezultacie miałam
znowu całą moją gromadkę w samochodzie. Sally wzięła ze sobą prawie wszystkie swoje
lalki, Zuzannę, Davida i Patpussa, które ubrała bardzo wytwornie w papierowe wdzianka oraz
- o czym z początku nie wiedziałam - portmonetkę, w której znajdowały się cztery centy i
jeden angielski szyling z kolekcji monet ojca.

Ponieważ bez żadnych trudności udało mi się zaparkować na głównej ulicy - a była

sobota, samo południe - powinnam się była domyślić, że niebawem stanie się coś niedobrego,
szczególnie że na dodatek w automacie pozostało osiemnaście minut opłaconych przez
poprzedniego użytkownika. Znalezienie miejsca było wydarzeniem tak niezwykłym, że nie
zwróciłam uwagi na fakt, że stojący na lewo ode mnie samochód ustawiony jest bardzo
krzywo.

Miał rejestrację z innego stanu, gdzie widać nie przywiązuje się takiej wagi do

przepisów jak w naszym Vermoncie. Wsunęłam się ostrożnie na uszczuplone miejsce, co
wywołało jedynie cichy zgrzyt metalu ocierającego się o metal. Pomyślałam sobie, że trzeba
będzie wysiąść przez prawe drzwi.

- Jejku - odezwał się Laurie. - Chyba się o niego otarłaś.
- To przez Beekmana - powiedziałam zgrzytając zębami. - To on skręcił zanadto w

lewo.

- Hej - zwrócił się Laurie do Beekmana - uważaj, co robisz, stary, dobrze?
- Ecie-pecie - potwierdził pan Beekman, co oznacza w swobodnym przekładzie: proszę

mnie pochwalić za zupełnie niezwykłe osiągnięcia przekraczające wszystko, co dotychczas
zdziałałem w tej dziedzinie. Jest to istotny i raczej niezwykły wyczyn; godny osobnika
znacznie starszego ode mnie.

- Ecie-pecie pecie - powtórzył uprzejmym tonem.
Kiedy szliśmy tak całą piątką w kierunku sklepu, stanowiliśmy niewątpliwie portret

sympatycznej rodziny. Z pomocą Laurie'ego i nie bez większego wysiłku udało mi się
otworzyć tylne drzwi naszego kombi, wyciągnąć spacerowy wózek Beekmana. Beekman po
stosunkowo krótkiej walce zgodził się umieścić nogi po dwóch stronach osi i siedział teraz
dumnie wyprostowany kłaniając się na lewo i prawo. Laurie i Jannie odbyli małą konferencję
na temat tego, które z nich będzie pchało wózek, wreszcie zawarli kompromis i pchali go na
spółkę, każde jedną ręką. Sally szła tuż przed wózkiem, tak że przy każdym kroku dostawała
kołem w kostkę. Za każdym też razem krzyczała: - Hej! - na co Laurie odpowiadał: - Uważaj,
jak chodzisz, głupia! - a Beekman powtarzał swoje: - Ecie-pecie.

Ja szłam w odległości dwóch kroków za dziećmi przyciskając do piersi torebkę z

pieniędzmi i usiłując zaplanować wtorkową kolację. W mojej torebce znajdowały się trzy
pojedyncze banknoty dolarowe i dwadzieścia sześć centów oraz czek na pięćdziesiąt dolarów
wycyganiony tegoż ranka od męża za pomocą szeregu silnych argumentów i płaczliwego
opisu losu jego przymierających głodem dzieci.

Weszliśmy do pierwszego supermarketu. Mimo zakazu zabraliśmy ze sobą Beekmana w

wózeczku. Postanowiłam w dowód zaufania do sklepu zrealizować czek w kasie. Okazało się,
że kierownik jest na kawie, ale jego zastępca, młody człowiek, niewielkiego wzrostu jasny
blondyn, wypłacił mi moje pięćdziesiąt dolarów w pięciu dziesięciodolarowych banknotach.

- Proszę przeliczyć - powiedział. Rzuciłam na nie nieuważnym okiem. Trochę

przeszkadzały mi w tym karczochy, które kupiłam, mimo że jest to o tej porze roku
ekstrawagancja, ale co robić, skoro obydwie z Jannie przepadamy za nimi.

- Dobra, dobra - powiedziałam.

Wsunęłam cztery dziesięciodolarówki do torebki, w której znajdowało się ponadto trzy

dolary i dwadzieścia sześć centów.

Stanęłam w kolejce do kawy, a potem do kasy w asyście Laurie'ego, Jannie, Sally i

Beekmana w wózeczku. Podałam kasjerce banknot dziesięciodolarowy, żeby zapłacić za
karczochy, puszkę krewetek, kawę i paczkę herbatników, którą, jak się okazało, Beekman
ściągnął w przejeździe z jednej z półek. Okazało się też, że karczochy, które jeszcze bardzo
niedawno kosztowały dwadzieścia, a może nawet tylko siedemnaście centów, podskoczyły do
trzydziestu pięciu centów. Zaprotestowałam energicznie, zatrzymując tym samym długą
kolejkę, która zdążyła się za mną uformować. Kierownik, który powrócił po wypiciu kawy,
zajął, z niezrozumiałych względów, stanowisko kasjerki. Zagroziłam mu, że nie kupię jego
karczochów, ale pójdę do konkurencji, gdzie, jak wiedziałam i jak wiedział również
kierownik, karczochy nigdy nie są całkiem świeże. Kierownik, człowiek nietaktowny, a tym
samym nie nadający się na swoje stanowisko, oświadczył, że nie ma nic przeciwko temu.
Oświadczyłam więc, że karczochów nie kupuję, kierownik odpowiedział, że jest mu to
zupełnie obojętne i że nikt mnie do tego nie zmusza. Powiedziałam mu, że kiedy byłam małą
dziewczynką w Kalifornii, karczochy były bez porównania większe i płaciło się centa za dwie
sztuki. Wreszcie, kiedy dzieci zaczęły mnie ciągnąć za poły, a ludzie za mną mamrotać,
żebym sobie wreszcie poszła, podałam kasjerce banknot dziesięciodolarowy, wzięłam resztę i
wraz z dziećmi opuściłam sklep.

Z uczuciem satysfakcji, jakie pozostało mi po ochrzanieniu kierownika, skierowałam się

następnie do drugiego supermarketu. Tam zapłaciłam dwadzieścia dolarów i dwadzieścia
sześć centów (chociaż później nie uznałam za stosowne zwierzyć się z tego mężowi), przy
czym odliczyłam starannie pieniądze i nie brałam reszty.

Następnie chciałam zajść do sklepu elektrowni, ale okazało się, że jest zamknięty.

Drzwi były zaryglowane, żaluzja opuszczona, sfrustrowani przyciskaliśmy nosy do szyby.

- Co to za porządki? - oburzyłam się i zastukałam głośno w szybę. - Czy oni

zbankrutowali, czy jak? Nic nie rozumiem.

Jannie zajrzała przez szpary w żaluzji.
- Tam ktoś jest - powiedziała.
Beekman dostał chichotek, a Laurie, który stał w odległości dobrych dziesięciu kroków

od reszty rodziny, bo widać nie chciał się z nami afiszować, gwizdał na cały głos i rozglądał
się za znajomymi. Sally przykucnęła obok Jannie i krzyknęła:

- Wpuście nas! Wpuście nas! Załomotała klamką.
- Otwierajcie! - wrzeszczała Sally, a Beekman wciąż chichotał jak szalony.
- Ktoś idzie - oznajmiła w pewnym momencie Sally. Drzwi zostały ledwie uchylone, ale

Sally i Jannie pchnęły je i weszły do środka.

- Chodźcie, chodźcie! - wrzeszczała Sally, ale zawahałam się, bo w drzwiach stanęła

młoda dziewczyna i desperackimi ruchami próbowała odgonić moje córki. Wyjaśniła mi, że
sklep przeprowadza doroczny remanent.

- Ecie-pecie pecie - zaczął pan Beekman, a Laurie podszedł do nas stanowczym krokiem

i powiedział do dziewczyny:

- Jutro jest Dzień Ojca i musimy kupić naszemu tacie elektryczną maszynkę do golenia.
- Mamy remanent - powtórzyła dziewczyna. - Zresztą jestem tu sama.
- Kiedy my musimy kupić maszynkę - tłumaczyła jej Jannie. - Bo tutaj u was możemy ją

wziąć na rachunek za elektryczność, a w banku nie mamy ani grosza, bo mama...

- Więc - przerwałam potok wymowy mojej córki, która widać koniecznie chciała

wtajemniczyć sprzedawczynię w tajniki naszych finansowych zawiłości. - Więc chcielibyśmy
ją wziąć częściowo za gotówkę, a częściowo na rachunek.

Dziewczyna zawahała się i przyjrzała się nam uważnie.
- Biedny, biedny tatulek - szepnęła Sally. - Nie dostanie nic na Dzień Ojca.

Dziewczyna uśmiechnęła się ze zrozumieniem.
- No dobrze - powiedziała. - Nie powinnam tego robić, bo sklep jest nieczynny, ale

niech będzie, wpiszę sumę na ten rachunek, może nikt się nie domyśli, kto to zrobił. Mam
nadzieję, że mi to ujdzie.

- To nadzwyczajne z pani strony - uśmiechnęłam się.
- Ale musi mi pani przyrzec, że mnie pani nie wyda.
- Słowa nie pisnę - przyrzekłam.
- Naturalnie - powiedziała Jannie.
- Grób - dodał Laurie.
- Ecie-pecie pecie - zaćwierkał pan Beekman. Transakcja okazała się nad wyraz prosta.

Dziewczyna wpisała sprzedaż maszynki do książki i obciążyła odpowiednią sumą nasz
rachunek za elektryczność. (Miałam nadzieję, że mąż nie zauważy tej pozycji w czasie
płacenia rachunku, a zresztą, czy będzie mógł coś powiedzieć, skoro był to prezent dla
niego?) Trzeba było jednak opłacić zaliczkę gotówką, więc dałam dziewczynie jeden z moich
dziesięciodolarowych banknotów i otrzymałam pięć dolarów i pięćdziesiąt centów reszty.
Podziękowałam jej serdecznie. Sally i Laurie zastanawiali się przez cały czas, czy olbrzym
jest silniejszy od samolotu. Jannie podśpiewywała jakąś piosenkę oraz zamykała i otwierała
drzwi pokazowej lodówki.

- Cieszę się, że mogłam zrobić państwu przysługę -oświadczyła dziewczyna.
Rozejrzałam się za Beekmanem.
Pusty spacerowy wózek stał na środku sklepu.
- Beekman! -wrzasnęłam. - Beekman!
- Beekman? - zdziwiła się dziewczyna. - A co to jest beekman?
- Beekman! - krzyknęła Jannie i podbiegła do drzwi.
- Beekman! - krzyknęła Sally i zajrzała pod ladę.
- Ecie-pecie - doszedł nas głosik pana Beekmana jak gdyby z dużej odległości.
- Beekman! - krzyknął Laurie i zajrzał pod wózek. - Jeżeli zginął nam Beekman - dodał

- to tato nie będzie miał wielkiej frajdy z tej maszynki.

- On tu musi gdzieś być - powiedziałam stanowczo.
- Ecie-pecie.
Sprzedawczyni położyła moją resztę na ladę i otworzyła drzwiczki piekarnika

pokazowej kuchenki elektrycznej,

- Ecieee - zaśpiewał Beekman ze środka.
- Czy to jest wasza zguba? - uśmiechnęła się sprzedawczyni.
- Bardzo piękna kuchenka - zainteresowałam się - i ogromny piekarnik. W moim nigdy

nie mogę zmieścić świątecznego indyka.

- Mamy też model z dwoma piekarnikami. Nie mogę ich pani w tej chwili

zademonstrować, ale może innym razem...

- Przyjdę na pewno.
Wzięłam Beekmana na ręce, usadowiłam go w wózku i wręczyłam mu paczkę z

prezentem dla ojca.

Sprzedawczyni, która się wciąż uśmiechała, ale chyba zaczynała mieć nas dość,

powiedziała:

- Bardzo mi było miło.
- Dzieci - przypomniałam im. - Pamiętajcie, nikomu ani słowa o naszym zakupie.
Wsunęłam resztę, jaką dała mi sprzedawczyni do torebki.
- Bardzo pani dziękuję za znalezienie Beekmana.
- Drobiazg - powiedziała dziewczyna i otworzyła nam drzwi.
Nie twierdzę, że przeliczyłam resztę. Byłam zbyt zaprzątnięta myślą o wspaniałej

kuchence i zastanawiałam się, czy nie udałoby mi się namówić męża na jej kupno pod

pretekstem, że teraz kiedy nasza rodzina jest tak liczna, pieczenie świątecznego indyka stało
się w starej kuchni niemożliwe. Poza tym zastanawiałam się nad tym, w jaki sposób Beekman
wydostał się z wózka, myślałam także o tym, że czerwona kurtka Sally zrobiła się stanowczo
za ciasna. Jest również faktem, że kiedy pomstowałam na cenę karczochów, która w ciągu
tygodnia wzrosła z 23 do 37 centów, stojący za mną ludzie napierali na mnie i wydaje mi się,
że pomimo mojej kłótni z kierownikiem przeliczyłam resztę, jaką wydała mi jego kasjerka,
raczej pobieżnie. Pieniądze ze zrealizowanego czeku także wsunęłam do torebki bez
starannego przeliczenia. Twierdzenie mojego męża, że kiedy wychodziłam za niego za mąż,
umiałam liczyć tylko do pięciu i że od tego czasu nie zrobiłam zauważalnych postępów,
uważam za nie usprawiedliwione i gdybym naprawdę chciała, mogłabym łatwo zadać mu
kłam. Jedno wiem na pewno, a mianowicie, że kiedy znalazłam się znowu w samochodzie z
Beekmanem, który zapamiętale i bez żadnego sensu zmieniał biegi, przeliczyłam gotówkę w
torebce i stwierdziłam, że posiadam trzydzieści trzy dolary i dwanaście centów.

- Laurie, ile jest sześć razy trzydzieści pięć?
Laurie zastanawiał się przez chwilę, mruczał coś pod nosem i powiedział: - Dwieście

dziesięć.

- Dodaj do tego dwieście siedemnaście.
- Czterysta dwadzieścia pięć.
- Dodaj do tego jeszcze dwadzieścia dziewięć centów za ciasteczka, które ukradł

Beekman.

Laurie żachnął się.
- Nieważne - powiedziałam. - Jak by nie liczyć, niemożliwe, żeby mi zostało trzydzieści

trzy dolary.

- Nic nie rozumiem - denerwował się Laurie.
- Ktoś wydał mi o dziesięć dolarów za dużo.
- Kto? - zainteresowała się Jannie.
- Albo ten człowiek, u którego zrealizowałam czek, albo kasjerka od karczochów, albo

dziewczyna w elektrycznym sklepie. Na pewno nie ta z drugiego supermarketu, bo jej dałam
dokładną sumę. Myślę, że ta dziesięciodolarówka musiała przykleić się do pojedynczego
dolara.

- Fajnie - stwierdził Laurie.
- Pewnie - ucieszyłam się. - Teraz będę mogła...
- Omawiamy takie sytuacje na zebraniach hufca - zastanowił się Laurie. - Co zrobiłbyś,

harcerzu, gdyby kasjer przez pomyłkę wydał ci za dużo pieniędzy?

- Trudno - westchnęłam. - Będę musiała wrócić do elektrycznego sklepu. To wszystko

przez to, że Beekmanowi zachciało się grać w chowanego.

- A może miałaś przy sobie więcej pieniędzy, niż ci się zdaje? - powiedziała Jannie.
- O nie - odparłam. - Dobrze pamiętam, bo kiedy negocjowałam z tatą w sprawie

pieniędzy na zakupy, oświadczył, że nie ma ani grosza gotówki, i wtedy zajrzałam do torebki
i powiedziałam mu, czy ty sobie wyobrażasz, że wyżywię całą rodzinę za trzydzieści dolarów
i dwadzieścia sześć centów? Przeliczyłam wtedy dokładnie wszystko, co miałam przy sobie, i
tato zażądał, żebym mu wytłumaczyła, co ja właściwie robię z pieniędzmi, a szczególnie, co
zrobiłam z tymi, które dał mi wczoraj, i powiedział...

- Ta dziewczyna nie wpuści cię drugi raz do sklepu - ucieszyła się Sally.
- Powiem jej...
- Założę się, że ona nawet nie otworzy drzwi - upierała się Sally.
- Zaczekaj lepiej, aż ona podliczy, co ma w kasie, i zorientuje się, czy jej coś brakuje.

Ona przecież nie miała prawa nas wpuścić i przyrzekliśmy jej, że słowa nikomu o tym nie
piśniemy, więc...

- Wszyscy przyrzekliśmy - potwierdziła Sally.

- Może to wcale nie ona wydała ci źle resztę - upierała się Jannie.
Powróciłam jednakże do sklepu elektrowni, zastukałam, poruszyłam klamką,

usiłowałam zajrzeć do środka przez szparę w żaluzji, ale nikt na to nie zareagował.
Zastanawiałam się, czy nie włożyć banknotu do koperty i wsunąć ją pod drzwi, ale zarzuciłam
tę myśl, bo w końcu nie byłam absolutnie pewna, że właśnie tu wydano mi za dużo reszty.
Wrzeszczeć nie chciałam, bo nie lubię zwracać na siebie uwagi.

Poszłam więc - bardzo niechętnie - do supermarketu, w którym kupiłam karczochy,

odszukałam kierownika, który siedział w swojej klitce, i uśmiechnęłam się do niego.

- Przychodzę, żeby zapytać pana... - zaczęłam.
- Nic na to nie poradzę - przerwał mi. - Nasze ceny są ustalane odgórnie i nigdy się nie

zmieniają. W tym wypadku nastąpiło sezonowe wyrównanie. Nie wyobraża pani sobie chyba,
że...

- Mnie wcale nie o to chodzi. Widzi pan...
- Wiem, pani chodzi o samą zasadę - westchnął kierownik. - Wszystkie klientki

narzekają na drożyznę i złoszczą się na mnie, zupełnie jak gdyby... A moja żona...

- To, co chcę powiedzieć, nie ma nic wspólnego z pańską żoną. Chciałam panu tylko...
- Droga pani - przerwał mi znowu - jeżeli pani pragnie nam zwrócić te karczochy, to

bardzo proszę. Odliczymy pani ich cenę z następnego zakupu. Z zasady tego nie robimy -
dodał - ale zrobię wyjątek. Tylko niech pani się nie zdaje, że zrobię to za każdym razem,
kiedy pani znowu po namyśle zdecyduje, że dla pani to czy tamto jest za drogie. Wszystko
jest teraz drogie - chleb, kawa, karczochy. Wszystko!

- Bardzo panu dziękuję - powiedziałam i powróciłam do samochodu. Byłam całkowicie

sfrustrowana. Mam w kieszeni jego dziesięć dolarów, a on ich nie chce, pomyślałam, i nic nie
mogę na to poradzić.

Moje dzieci czekały na mnie wychylone z okien samochodu. Sally rozmawiała z

policjantem.

- Czy mam ci zaaresztować mamusię? - pytał ją właśnie policjant.
Laurie i Sally roześmieli się, Beekman zachichotał.
- Tak - odpowiedziała Sally z prostotą.
- Słuchaj, dziecinko - powiedział policjant dobrotliwie. - Daj mi tego twojego centa,

wsunę go do automatu, a jak twoja mamusia powróci, to poprosisz ją, żeby ci go zwróciła.
Prawda, że tak będzie najlepiej, synku? - zwrócił się do Laurie'ego.

- Pewnie - zgodził się Laurie. - Sally, daj panu policjantowi centa, a mama odda ci dwa.
- Trzy - zasugerowała Jannie. Sally zastanawiała się.
- Pan jest bardzo miły, panie policjancie. Moje dziecko da panu szylinga.
- Co? - zdziwił się policjant.
- Ale tylko jeżeli pan przyrzeknie, że nie będzie pan już nigdy więcej prosił małych

dziewczynek o pieniądze - dodała Sally pedagogicznie.

- Słuchaj, Sal - przerwał jej Laurie pośpiesznie. - Na co ci ten cenciak?
- Na balonówę - odparła Sally.
- Jak mamę zaaresztują, to co ci przyjdzie z balonówy?
- To jest mój własny cenciak i nie dam go nikomu.
- Dziewczynko, proszę cię, bądź dobrym dzieckiem - przymilał się policjant.
- Może pan dostać szylinga - uparła się Sally - albo nic.
- Kiedy szyling nie wejdzie do automatu - tłumaczył jej policjant. - A za parkowanie

trzeba płacić.

- Halo! - zawołałam. - Wrzucam za was centa do automatu. Mam nadzieję, że teraz

mamusia tej dziewczynki nie zostanie aresztowana.

Policjant odetchnął z ulgą i otarł sobie czoło chusteczką.

- Dziękuję pani - westchnął. - Widzi pani, ja bardzo nie lubię dawać mandatów za takie

drobne wykroczenia, a ta dziewczynka ma centa.

- Naprawdę? - spojrzałam na Sally groźnym wzrokiem.
- Dziękujemy pani uprzejmie - uśmiechnął się Laurie. Beekman wychylił się ze swojego

krzesełka.

- Mama! - ucieszył się.
- Głupie dziecko! - zbeształa go Jannie. - Nasza mama zaraz przyjdzie.
- No, to dziękuję pani jeszcze raz - powiedział policjant i znowu wytarł sobie pot z

czoła. - Żal mi tej biednej kobiety - powiedział.

- Mnie też - westchnęłam.
Policjant pożegnał się, a ludzie, którzy stali dokoła naszego samochodu, rozeszli się.

Podeszłam do sklepu z płytami i przez pewien czas uważnie oglądałam wystawę. Potem
wsiadłam do samochodu.

- Czy zwróciłaś te dziesięć dolarów? - zapytał Laurie. - Czyje one w końcu były?
Z trudem ruszyłam z parkingu, mimo że Beekman bardzo energicznie skręcał

kierownicę w lewo.

- Nikt nie chce się do nich przyznać - powiedziałam.
- Trzeba zapytać taty - zawyrokował Laurie.
- Chyba tak - zgodziłam się i zajechałam przed bar z parówkami. - A zresztą - dodałam

odpinając szelki Beekmana - może lepiej nie. Tato ma tyle ważnych spraw na głowie. Poza
tym od razu zabrałby nam te pieniądze. Lepiej wysiądźmy i...

- Już wiem! - krzyknął Laurie. - Podarujemy je tacie.
- Owiążemy je czerwoną wstążeczką i damy mu je na Dzień Ojca.
- Wspaniały pomysł - ucieszyła się Jannie.
- Kiedy ja zamierzałam wam wszystkim kupić parówki i...
- Nie, nie! - wrzeszczał Laurie. - Założę się, że tato jeszcze nigdy w życiu nie dostał w

prezencie gotówki. Ale heca!

Pobiegł pędem za siostrami, które już otwierały drzwi jadłodajni, i po sekundzie cała

moja trójka siedziała już na stołkach barowych. Wsunęłam sobie Beekmana pod pachę i
ruszyłam za nimi.

- Ecie! - rozśpiewał się Beekman radośnie.

Dzień Ojca obchodziliśmy bardzo uroczyście. Wiosna miała się ku końcowi, nadchodził

czas szkolnych wakacji. Przedszkole Sally urządziło przyjęcie. Jannie przeszła do trzeciej
klasy. Mąż przyjął posadę wykładowcy w żeńskim college'u. Kiedy uświadomiłam sobie, że
od jesieni i Barry zacznie chodzić do przedszkola i że przez cały dzień nie będzie w domu ani
jednego dziecka, zrobiło mi się dziwnie. Postanowiłam zająć się ogrodem i planowałam
liczne lektury, myślałam nawet o tym, żeby zapisać się na kurs uniwersytecki jednego z
przedmiotów, jakie mnie interesowały, kiedy byłam jeszcze studentką, a na które nie było
wówczas czasu. Na przykład endokrynologia albo zaawansowany francuski. Planowałam też
zreorganizowanie bieliźniarki w ten sposób, żeby zniszczona bielizna znalazła się na spodzie,
a nie jak teraz na wierzchu, w rezultacie czego goście zawsze dostawali wystrzępiony ręcznik.
Zwróciłam się do męża, żeby mi poradził, jak zapełnić czas, na co oświadczył, że mogłabym
na początek zrobić porządki w domu. Odpowiedziałam, że nie zamierzam oddawać się w
samotnym domu froterowaniu podłóg, podczas gdy on będzie wykładał w pięknym żeńskim
college'u, więc zasugerował, żebym się nauczyła gotować wyszukane potrawy.
Odpowiedziałam, że dziękuję bardzo, ale uważam, że doskonale gotuję, i poszłam do swojego
pokoju, gdzie usiadłam i gapiłam się na kurteczkę w biało-brązową krateczkę, w której Laurie
poszedł pierwszy raz do przedszkola.

W kilka dni później otrzymałam list od matki. Matka pisała, że ciotka Gertruda

powróciła ze szpitala do domu i że powinnam koniecznie odwiedzić ją wraz z dziećmi, zanim
- jak to sformułowała - „opuści swój dom na zawsze”. Była to perspektywa dwugodzinnej
jazdy samochodem pełnym dzieciarni, co nie należy do moich najulubieńszych rozrywek, ale
nie było rady, ciotki Gertrudy nie widziałam od lat, ale mąż nie miał racji twierdząc, że
interesuję się nią wyłącznie ze względu na ewentualne korzyści. W ciągu ostatnich dziesięciu
lat ciotka Gertruda przebywała przeważnie w szpitalach. Laurie był jeszcze niemowlęciem,
kiedy zadzwoniła moja matka i powiedziała, że ciotka Gertruda upadła i złamała sobie kość
biodrową. Ciotka Julia napisała mojej matce, że kiedy ciotka Gertruda obudziła się z narkozy
i zorientowała się, gdzie jest i dlaczego, wpadła w panikę z powodu ukochanych kotów,
których, jak podejrzewała, na pewno nikt nie nakarmił. Kotami zajęli się sąsiedzi. Koty te
rozmnażały się bardzo szybko krzyżując się między sobą i produkując nieustannie
śnieżnobiałe potomstwo, przy czym - w przeciwieństwie do ciotki Gertrudy - stare
wymierały, a małe wyrastały na duże. Mimo to dobrzy sąsiedzi karmili je i próbowali
rozdawać, ale młode, podobnie jak i stare, wolały mieszkać pod kuchennymi schodkami
domku ciotki Gertrudy. Sąsiedzi pisali, że jest to zadziwiające, ale nawet kotki, które urodziły
się pod tymi schodami, miauczą pod drzwiami domku, chociaż nigdy przecież nie były w
środku i nie mogły wiedzieć, że drzwi się otwierają.

Ciotka Getruda przebywała w szpitalach przez tyle lat, że wreszcie wszystkie jej koty

wymarły bądź poszły w świat. Ale pewnego dnia lekarze postanowili, że nasza stara ciotka,
taka stęskniona za swoimi zwierzętami, za swoim ślicznym różanym ogródkiem i za starym
domkiem, powinna powrócić do siebie. „Na ostatnie lata swojego życia” - dodawali krewni
ciotki Gertrudy. Rodzina wydelegowała do niej niezamężną kuzynkę, która zajęła się ciotką i
jej domkiem, karmiła nowe koty, przycinała róże i wywoziła ciotkę Gertrudę do ogródka, a
liczne siostrzenice i siostrzeńcy odwiedzali ją systemem rotacyjnym, i jak to delikatnie
formułowała moja matka, mieli to czynić „dopóty, dopóki ciotka Gertruda nie pożegna się z
nami na zawsze". Kilka siostrzenic ubiegało się usilnie o mahoniową szafkę, jaką ciotka
Gertruda odziedziczyła po swojej babce, czyli naszej prababce, a w której przechowywała
koszyk na ręczne robótki i jedzenie dla kotów. Gdyby ciotka choć jednym słowem
napomknęła coś o szafce, upomniała mnie matka, zadzwoń natychmiast, a ja od razu przyjadę
i wszystko załatwię.

- Laurie, Jannie i Sally powinni ją chociaż raz zobaczyć - powiedziałam do męża -

zanim opuści nas na zawsze.

Mąż spojrzał na mnie raczej zdumionym wzrokiem.
- Przecież dobrze wiesz, że szafkę dostanie kuzynka Barbara - odparł.
- Co ona zrobi z szafką w tym malutkim mieszkaniu? Ale znając ją nie można tego

wykluczyć.

- Pozdrów ciotkę Gertrudę ode mnie - mąż powrócił do lektury gazety. - Zawsze się jej

okropnie bałem.

Przypomniało mi się, jak stroma jest droga prowadząca do jej domku. I te dziesiątki

krzaków róż i ten keks domowego wypieku. Przeszył mnie dreszcz.

- Petit point - powiedziałam. - I konfitura z fig.
Kiedy wraz z trojgiem moich dzieci wjeżdżaliśmy na wąską drogę wiodącą do ślicznej

doliny, w której stał domek ciotki Gertrudy cały w różach i pełen białych kotów, ogarnęło
mnie niespodzianie całe mnóstwo wspomnień. Przypomniała mi się wydeptana dróżka, las
podchodzący pod sam ogród, łagodne pagórki wyznaczające pobliski horyzont. Przypomniało
mi się także, że domek wydawał się z daleka bardzo duży, ale że w miarę jak się do niego
podjeżdżało, malał i malał, aż stawał się prawie miniaturowy. Działo się tak dlatego, że na
jego ganek prowadziły strome kamienne schodki.

- Dzieci - powiedziałam, kiedy zbliżaliśmy się do celu naszej podróży. - Dzieci,

pamiętajcie, że ciotka Gertruda jest bardzo stara.

- Czy ona jest czarownicą? - dopytywała się Sally. - Bo jeżeli tak, to na pewno pożera

małe dzieci.

- Zachowujcie się cicho i spokojnie, dobrze? - powiedziałam, taktownie ignorując

pytanie Sally. - Macie nie chichotać, nie kłócić się i nie bić.

- Czy musimy ją pocałować? - zainteresował się Laurie.
- Chyba nie - przypomniał mi się żywo miękki pomarszczony policzek ciotki i to, że

zawsze nadstawiała go do pocałunku. - Bądźcie tylko bardzo grzeczni i pamiętajcie, że to
staruszka.

- Czy skończyła sto lat? - zapytała Sally.
- To nie jest wykluczone - odparłam.
- A może tysiąc?
- A może milion?
Laurie zaczął się niespokojnie wiercić.
- Ja tam nie wchodzę - powiedział.
Zatrzymałam samochód przy kamiennych schodkach.
- Tylko ten jeden jedyny raz - powiedziałam błagalnym tonem.
- Na pewno coś stłukę - marudził Laurie. - Zobaczysz. To jest taka mała chałupka. Na

pewno coś przewrócę albo usiądę na czymś, na czym nie trzeba. Mówię ci.

Roześmiałam się ze sztuczną wesołością.
- Kiedyś, jak byłam mała, przyszłam do cioci i nadepnęłam, na kota i ciotka Gertruda

tylko się roześmiała, ale moja mama okropnie się zdenerwowała.

- A dała ci klapsa? - zainteresowała się Sally. - Czy ona mówi „abrakadabra”, bo

czarownice zawsze mówią „abrakadabra”. Czy ona jest naprawdę taka stara? Czy ma milion
lat?

Bardzo powoli dzieci wygramoliły się z samochodu. Staliśmy pod kamiennymi

schodkami i spoglądaliśmy w górę na domek i piękne róże.

- Boję się - Jannie wsunęła swoją rękę w moją. - Czy ciotka Gertruda jest bardzo duża?
- Skąd. Jest malutka.
- Boję się - powtórzyła Jannie.
Westchnęłam głęboko i ruszyłam śmiało pod górę. Za mną na czworakach czołgała się

Sally. Ze zdziwieniem stwierdziłam, że wchodząc na ganek automatycznie pochyliłam się.
Moje dzieci nie musiały tego robić. Zapukałam do drzwi. Wydawało mi się, że zaledwie kilka
dni temu stałam przed nimi patrząc na wpuszczone w nie malowidło na szkle, przedstawiające
bukiet kwiatów. Było, jak zawsze, pęknięte w prawym rogu.

- Och - szepnął Laurie, kiedy otworzyły się drzwi. Buchnął na nas znajomy mi zapach

owoców, ciasta, marmolady, suszonych płatków róży i cynamonu.

Drzwi otworzyła nam kuzynka Maude. Stałam przez chwilę czekając, aż oddech mi się

uspokoi. Dzieci przyciskały się do mnie nerwowo, a kuzynka Maude zawiadomiła nas, że
ciotka Gertruda czuje się tak, jak może się czuć osoba w jej wieku i w jej stanie zdrowia, po
czym westchnęła i dodała, że właściwie jest równie energiczna jak zawsze. Następnie zdałam
kuzynce Maude sprawozdanie ze stanu najrozmaitszych spraw rodzinnych oraz stanu zdrowia
różnych naszych krewniaków, których kuzynka Maude ostatnio nie widziała, po czym ona
opowiedziała mi historię z koniem, jaka przytrafiła się stryjowi Frankowi, a którą znałam już
z relacji mojej matki, ocenzurowaną.

- Przywiozłam dzieci do ciotki Gertrudy - tłumaczyłam kuzynce Maude, usiłując

jednocześnie uwolnić się od uczepionych mojej spódnicy córek. - One bardzo cieszą się na to
spotkanie.

Było to tak jawne kłamstwo, że nawet kuzynka Maude wstrzymała się od komentarzy.

- Ja chcę do domu! - odezwała się Jannie. Kuzynka Maude podeszła do drzwi sypialni i

przyłożyła do nich ucho. Domek składał się z dwóch pokoików. Pamiętam, że w jednym
pokoju zawsze słychać było doskonale, co dzieje się w drugim.

- Ja chcę... - zaczęła znów Jannie, ale kiedy chwyciłam ją mocno za rękę, zamilkła.

Kuzynka wskazała ruchem głowy drzwi sypialni.

- Ciociu! - zawołała bardzo głośnym i wesolutkim głosem. - Ciociu, przyszli goście!
- To niech sobie idą - doszedł nas z sypialni głos ciotki Gertrudy.
W tym momencie wspomnienia dzieciństwa ogarnęły mnie z taką siłą, że przez chwilę

zdawało mi się, że to nie ja ciągnę przemocą Jannie, ale ona mnie.

- Halo, ciociu Gertrudo! - powiedziałam słabym głosem.
Siedziała w łóżku wsparta na poduszkach i miała na sobie różową lizeskę, ozdobioną

masą koronek. Wystarczyło spojrzeć na nią, żeby się zorientować, iż jest nadal jedną z
najzłośliwszych staruszek, jakie ziemia nosi, i że będzie agresywna i złośliwa do momentu,
kiedy życie jej zbrzydnie i dopiero wtedy wyzionie ducha.

- Jak się ciocia czuje? - zapytałam automatycznie od progu i znowu przypomniało mi się

dzieciństwo i to, że moja matka była równie zdenerwowana w obliczu ciotki Gertrudy, jak ja
w tej chwili. Kiedy odwiedziłam ją pierwszy raz, byłam chyba dokładnie w wieku Jannie.

- A cóż to znowu? - zapytała ciotka Gertruda. - Wejdź, wejdź, moje dziecko, niech na

ciebie popatrzę. A kogoś ty ze sobą przyprowadziła? Jakieś dzieci?

- To jest mój synek Laurie i moje córeczki, Jannie i Sally.
- Halo - wykrztusiła Sally. Ona jedna z całej trójki zdołała wydobyć z siebie głos.
Ciotka Gertruda wskazała szerokim gestem długą sofę obitą łososiowym jedwabiem,

stojącą naprzeciwko jej łóżka.

- Siadajcie! - rozkazała. Dzieci usłuchały w milczeniu. Ja stanęłam za nimi jak kwoka

strzegąca swoich kurcząt. Ciotka Gertruda pochyliła się naprzód i przyglądała nam się
badawczo wyblakłymi, wyłupiastymi oczami.

- No więc tak, moje dzieci - odezwała się wreszcie. - Powiedzcie mi, czegoście się

dzisiaj nauczyły w szkole. Ty zacznij - dodała, wskazując suchym palcem na Laurie'ego. - Jak
się nazywasz, chłopczyku?

- Lawrence - szepnął Laurie.
- Po wuju Cliffordzie, bardzo ładnie - ciotka Gertruda spojrzała na mnie i skinęła głową

z aprobatą. - No to mów, czego uczyli cię dzisiaj w szkole?

- Ułamków.
- To znam - ucieszyła się ciotka Gertruda. - Zawsze bardzo lubiłam ułamki. A ty,

dziewczynko, jak ty się nazywasz?

- Jannie.
- Bardzo ładna dziewuszka - uznała ciotka Gertruda. - Czy wasza mama opowiadała

wam o tym, że tańczyłam z księciem Walii?

- Naprawdę? - zdziwiła się Jannie. - Ciocia naprawdę tańczyła z prawdziwym księciem?
Ciotka Gertruda roześmiała się wesoło i skinęła głową.
- Pokaż, chcę zobaczyć, jakie masz włosy.
Jannie spojrzała na mnie ze zgrozą, ale podeszła do łóżka. Ciotka Gertruda pogłaskała ją

po głowie.

- Czy są takie długie, że siadasz na nich? - zapytała.
- Nigdy nie próbowałam - roześmiała się Jannie. Cofnęła się ku sofie i spróbowała

usiąść na włosach. Ciotka Gertruda westchnęła głęboko.

- Oznajmił mi, że jestem najpiękniejszą dziewczyną na sali - powiedziała. - Ale to było

kłamstwo. Na balu miałam co najmniej trzy ładniejsze koleżanki. Nigdy nie wmawiaj sobie i
nie daj sobie wmówić, że jesteś najładniejsza, rozumiesz, moje dziecko?

- Czy ten książę miał szablę? - zainteresował się Laurie.

- On mi po prostu prawił puste komplementy - ciągnęła ciotka Gertruda, która nie

dosłyszała pytania Laurie'ego. - Ale włosy miałam rzeczywiście najładniejsze ze wszystkich
dziewcząt. Mogłam bez trudu - dodała patrząc na Jannie karcącym wzrokiem - usiąść na tych
włosach.

- Będę próbowała - przyrzekła Jannie.
- A ty - zwróciła się ciotka do Sally.' - Co ty nam powiesz, malutka?
Sally zamyśliła się.
- Czym ciocia gryzie?
- Sally! - krzyknęłam.
- To jest bardzo interesujące pytanie - powiedziała ciotka Gertruda. - Często grasz w

baseball? - zwróciła się niespodzianie do Laurie'ego.

- Raczej tak - odparł Laurie.
Ciotka Gertruda potrząsnęła głową.
- Bardzo lubiłam baseball - powiedziała. - Zawsze chodziłam na mecze. Ale tylko do

czasu, kiedy poznałam pana Corcorana. Mojego drogiego nieboszczyka męża - wytłumaczyła
moim dzieciom.

- Oczywiście - wtrąciłam szybko.
- Pan Corcoran - zwróciła się ciotka Gertruda do Laurie'ego - nie interesował się zbytnio

sportem. Był człowiekiem ogromnie kulturalnym, ale zupełnie nie wysportowanym. Od czasu
do czasu ucinał sobie partyjkę szachów, czasami grał w kręgle, a latem w krykieta. Było mi
przykro, że nie podzielał moich zainteresowań, ale trudno.

- Czy miał szablę? - zainteresował się Laurie.
- Szabli nie miał, ale miał za to bardzo solidne akcje. Ale niech wam opowiem, jak to

tańczyłam z księciem, nigdy nie zapomnę tego walca, był to szczytowy moment mojego
życia. Miałam na sobie żółtą sukienkę. Z tafty, oczywiście. Szalenie odważny kolor w
tamtych czasach. Suknia była przybrana koronką. Bardzo modna. Pytałaś o to, czym jem -
zwróciła się do Sally. - To była cała przeprawa - zaczęła dywagować. - Pamiętam raz, w
przedziale kolejowym, siedział człowiek z królikiem w klatce. Moja matka powiedziała mu
kilka słów do słuchu.

- Ale czy miał szablę? - nalegał Laurie.
- To było tak dawno - ciotka Gertruda spojrzała uważnie na moje dzieci. - Wy tego nie

możecie pamiętać.

- A gdzie jest ten królik? - dowiadywała się Sally.
- Bardzo udane dzieci - stwierdziła ciotka Gertruda. - Bardzo udane. Czy to znaczy, że

wydałaś się za tego młodego człowieka?

- Blisko trzynaście lat temu, ciociu.
Ciotka Gertruda jakby zrobiła się nagle senna.
- Podobał mi się ten twój młody człowiek - mamrotała. - Bardzo sympatyczny. I garnitur

miał ładny, w zielone paski. Pamiętam.

- Ależ to nie jest ten, ciociu - zdenerwowałam się. - To ktoś zupełnie inny.
Ciotka Gertruda wskazała palcem na Laurie'ego.
- Wykapany ojciec - powiedziała. - Od pierwszej chwili podobał mi się.
- On jest spikerem radiowym gdzieś w Ohio - powiedziałam jej. - Ja wyszłam za...
- Był bardzo podobny do wuja Clifforda - wymamrotała ciotka Gertruda sennym

głosem. Nagle ożywiła się i podniosła głowę.

- Kiedy ta durna dziewczyna przygotuje mnie do snu? - warknęła nagle.
Wyszliśmy na palcach z pokoiku ciotki. A ciotka Gertruda opadła na poduszki,

przymknęła oczy i mamrotała coś pod nosem. Powiadomiłam kuzynkę Maude, że ciotka jej
potrzebuje. Zbiegliśmy szybko po kamiennych schodkach. W połowie drogi zatrzymałam się i
powiedziałam:

- Narwijmy sobie róż. Ciotka Gertruda zawsze dawała mi róże na drogę.
Ostrożnie, żeby się nie pokłuć, ułamałam po jednej wielkiej róży dla każdego z nas.

Potem wsiedliśmy do samochodu. Zanim zapaliłam motor, spojrzałam raz jeszcze na mały
domek mojej ciotki i pomyślałam sobie, że czynię to zapewne po raz ostatni w życiu. W
lusterku widziałam twarze moich dzieci, które siedziały niezwykle spokojnie, każde z piękną
różą w ręku. Dopiero kiedy opuściliśmy dolinę i wspinaliśmy się po łagodnym, zielonym
stoku, z którego widać było już tylko różane krzaki okalające domek ciotki Gertrudy,
odezwała się Jannie.

- Ten książę - powiedziała - na pewno jeszcze kiedyś do niej powróci.
- Ze swoją szablą - dodał Laurie.
Znowu zapanowała cisza, a potem rozległ się glos Sally.
- Ona wcale nie jest czarownicą - powiedziała - nie rozumiem, dlaczego mama tak o niej

mówiła. Mnie ciocia Gertruda bardzo się podoba.

- Zasuszę moją różę - oświadczyła Jannie.
- Ja też - zgodziła się Sally.
- Ona to ma szczęście - westchnął Laurie.
- Pewnie! - krzyknęła Jannie. - A ten książę na pewno niedługo do niej powróci. Ojejku.
Niebawem okazało się, że nie była to moja ostatnia wycieczka w krainę dzieciństwa.

Opisałam matce naszą wizytę u ciotki Gertrudy, a matka odpisała, że w związku z szafką
cioci udała się na strych, żeby zobaczyć, czy nie znalazłaby tam jeszcze trochę starej
porcelany i odkryła „parę drobiazgów, które sobie zapewne przypomnisz, kiedy je zobaczysz,
więc wysyłam ci je”.

W kilka dni później nadeszła paczka. Otworzyłam ją i aż się zdziwiłam, jak bardzo

zmienił mi się gust. Obejrzawszy przelotnie znajdujące się na samym wierzchu przedmioty,
postanowiłam zanieść paczkę na strych i wsunąć ją w najciemniejszy kąt. Mimochodem
wyciągnęłam jednakże spod spodu jeden z kilku sztambuchów i zaczęłam go przeglądać
(jakże mogłam tak całkowicie zapomnieć Violettę Manning, która wpisała mi na fioletowej
stroniczce „Żywot nasz krótki, dni policzone, niestety. Nie zapomnij nigdy twojej Violetty”.
Potem wydobyłam z dna porcelanowe pieski, które zdobiły niegdyś moją toaletkę, zmięty
wachlarz z piór, jaki ktoś przywiózł mi z Honolulu i miniaturową lornetkę, w której widać
było miniaturową Niagarę. Na samym dnie paczki znalazłam babcine pudło od gorsetów i
wtedy wyłoniły się z mojej pamięci, jak żywe, wspomnienia upalnego lata, w którym
obchodziłam czternaste urodziny i nagle wszystko znalazło swoje miejsce, Violetta Manning,
lornetka i wachlarz. Och, jęknęłam.

Tamto zamierzchłe lato spędziłam niemal wyłącznie w towarzystwie Doroty.

Zrobiłyśmy na spółkę czterysta trzydzieści jeden laleczek z klamerek do bielizny. Wiem na
pewno, że ani przedtem, ani potem nie wykonałam już nigdy takiej ilości niemal identycznych
przedmiotów i na pewno nie pracowałam nad niczym z takim oddaniem. Jestem głęboko
przekonana o tym, że nikt na całym bożym świecie nie potrafiłby już dzisiaj wygospodarować
tyle czasu, aby zrobić czterysta trzydzieści jeden niemal identycznych przedmiotów. Myślę,
że zniknął pewien gatunek młodzieńczego entuzjazmu. Lato nie bywa teraz ani takie długie,
ani takie gorące jak dawniej, jak wtedy kiedy miałam czternaście lat. Może gdyby ktoś
sprawił, żeby powróciły długie, upalne lata, to pewnie udałoby mi się przeżyć zimę bez
dwóch cocktaili przed każdą kolacją.

Nie pamiętam już, dlaczego wyprodukowałyśmy z Dorotą tyle tych laleczek, podobnie

jak nie pamiętam już, co skłaniało nas do spędzania długich godzin na werandzie, dzikiego
chichotania i zajadania granatów, nie wiem już też, dlaczego pewnego dnia przestałyśmy
robić te laleczki, mimo że przedtem byłyśmy jedynie i wyłącznie zaprzątnięte tą czynnością.
Może wpłynęła na nas w końcu moja biedna matka, która co kilka dni błagała nas, żebyśmy
zajęły się, na litość boską, czymkolwiek innym. Pamiętam entuzjazm, z jakim sugerowała

nam najrozmaitsze zajęcia, odpowiednie dla dziewcząt w naszym wieku. Namawiała nas więc
na długie spacery, na zbieranie zielonego groszku albo pielenie ogródka, na zbieranie ziół i
poziomek, a na koniec zaproponowała nam, żebyśmy się uczyły stenografii. Mam wrażenie,
że pomysł robienia laleczek także wyszedł od niej, ale nie rozumiem, dlaczego to zajęcie
uznałyśmy za ciekawsze od na przykład zbierania poziomek.

Matka dostarczała nam podstawowych surowców, ale po pewnym czasie umyła od tego

ręce, więc musiałyśmy wydawać na nie całą tygodniówkę. Całe następne lato grałyśmy na
fortepianie na cztery ręce. Jeszcze następne lato pamiętam głównie dlatego, że zaczęłam
wtedy pisać wiersze. Zamierzałam napisać cały tomik, zilustrować go i oprawić. Dorota
tymczasem zabrała się do grania na wiolonczeli. Tego lata kończyłyśmy obydwie szesnaście
lat. Przekartkowałam teraz tomik moich poezji, ale nie czułam się na siłach, żeby go
przeczytać.

Nigdy nie pokazałam tych wierszy mężowi. Pamiętam tylko, że jeden nazywał się „Na

chmurach”, a drugi „Do róży”. Tego lata moje stosunki z Dorotą rozluźniły się nieco, bo ona
była zajęta swoją wiolonczelą i jeździła trzy razy w tygodniu na lekcje do miasta, a ja
siedziałam całymi godzinami wśród nasturcji w głębi ogrodu i oddawałam się poszukiwaniu
rymów. Kila lat temu, kiedy Jannie była jeszcze niemowlęciem, moja matka napisała mi, że
spotkała przypadkowo matkę Doroty i dowiedziała się od niej, że Dorota wyszła za mąż i ma
synka. Od dawna noszę się z zamiarem napisania do niej kilku słów.

Lato, w którym kończyłyśmy czternaście lat, było niezwykle gorące. Nawet jak na

ówczesne czasy. Pamiętam, że miałyśmy stale wilgotne dłonie i że papier przyklejał nam się
do palców. Z początku trzymałyśmy nasz surowiec w plecionym koszu, prezent od matki
Doroty, ale po pewnym czasie miałyśmy już trzy wielkie tekturowe pudła do samego tylko
krepowanego papieru w różnych kolorach. Na zapleczu miejscowej papeterii znalazłyśmy
kilka rolek czarnego papieru, który został tam odłożony, bo zalała go kiedyś woda. Teraz, po
wyschnięciu, robił wrażenie mory i szalenie nam się podobał. W drugim pudle leżały
klamerki do bielizny, takie staromodne o okrągłych główkach, które już dawno wyszły z
użycia i ustąpiły miejsca prostszym, zrobionym z mas plastycznych.

Przez całe to upalne lato przenosiłyśmy te pudła codziennie z jednego domu do

drugiego, ode mnie do Doroty i z powrotem, z naszej kuchni do jej jadalni i tak w kółko.
Potrzebny nam był możliwie największy stół, bo też przedsięwzięcie nasze było gigantyczne.
Jeżeli chciałyśmy rozłożyć nasze laleczki, żeby je policzyć, oznakować albo po prostu dobrze
im się przyjrzeć, robiłyśmy to na podłodze wielkiego hallu domu Doroty. Najlepsze do
magazynowania lalek okazały się pudła od gorsetów, jakie od wielu lat kolekcjonowała moja
babka. Miały odpowiednią szerokość i głębokość. Można było w każdym z nich umieścić
swobodnie dwadzieścia pięć laleczek. Babka trzymała w tych pudełkach stare pończochy ze
spuszczonymi oczkami, z których szydełkiem robiła chodniczki. Moja matka skłoniła ją do
przełożenia pończoch do koszyka i do ofiarowania nam pudełek. Pewnego popołudnia, kiedy
miałyśmy już siedemnaście pudełek z laleczkami i osiemnaste wypełnione do połowy,
ustawiłyśmy je, jedno na drugim, w kącie jadalni, obok postawiłyśmy pudła z rolkami papieru
i tak to wszystko pozostało na długi czas, a moja matka nie chciała wierzyć swojemu
szczęściu i podejrzewała, że lada chwila powrócimy do robienia tych nieszczęsnych laleczek,
więc ich nie ruszała.

Robienie laleczek z klamerek do bielizny opiera się na założeniu, że ich kształt - na

górze kulka, od której odchodzi rozszczepiony patyczek - jest podobny do ludzkiej postaci.
Moja matka zwróciła nam uwagę na fakt, że kulka może uchodzić za główkę, a rozszczepiony
patyczek za parę nóżek i że sporządzenie papierowych strojów wymaga tylko wyobraźni,
papieru i kleju. Zaczęłyśmy od robienia wytwornych dam w szerokich spódniczkach.
Robiłyśmy im peruczki z waty, spódnice zaś z krepowanego, zmarszczonego papieru, który
przymocowywałyśmy do paska sporządzonego z brązowego pakowego papieru. Pasek ten

owijałyśmy dokoła środkowej części klamerki i przymocowywałyśmy. Krepowany papier
rozciąga się w jedną stronę, tak że można z niego zrobić bardzo ładną, rozkloszowaną
spódniczkę, a nawet zrolować ją na dole. Niektórym lalkom robiłyśmy po kilka
różnokolorowych haleczek, co wprawdzie pogrubiało je w talii, ale nadawało im za to wygląd
matron udających się na bal. Staniczki sporządzałyśmy z różnych kolorów, a niektórym
laleczkom robiłyśmy pelerynki. Robiłyśmy także przepiękne kapelusze, które nakładałyśmy
na peruczki z waty. Główka tych kapelusików była z brązowego papieru, na który
nakładałyśmy szerokie rondo z papieru krepowanego i przyozdabiałyśmy różą, również z
krepowanego papieru. Rezultat był naprawdę wspaniały. Moja matka pochwaliła nas za
pierwszy tuzin laleczek i nawet postawiła jedną z nich na swojej toaletce.

Z początku nie zastanawiałyśmy się nad stylem robionych przez nas kostiumów i

pracowałyśmy raczej na ilość niż na jakość. Ale kiedy toaletka mojej matki była już szczelnie
zastawiona laleczkami, zaczęłyśmy się zastanawiać nad wprowadzeniem zmian. Doszłyśmy
do takiej wprawy, że wykonanie sukni wieczorowej, kapelusza i peruczki zajmowało nam
mniej więcej trzy minuty. Trzeba więc było wymyślić coś trudniejszego. Przekonałyśmy się
rychło, że nałożenie trzewików na drewniane nóżki było niemożliwe. Owijałyśmy więc końce
patyczków złotym lub srebrnym papierem, ale efekt był mizerny. Zaczęłyśmy opasywać talie
naszych laleczek kolorowymi wstążkami od kwiatów, a papierową koronkę z bombonierek
wykorzystywałyśmy na robienie kołnierzy lub falban. Próbowałyśmy doklejać do tułowia
ramiona z papieru, ale te zazwyczaj odpadały po kilku chwilach.

Produkowałyśmy klej domowym sposobem, bo zużywałyśmy go bardzo dużo, a

musiałyśmy płacić za wszystko z własnych tygodniówek. Okazało się, że z papieru i kleju
można właściwie ulepić niemal wszystko. Żeby sporządzić kapelusik, zaczynałyśmy od
przykrojenia formy z brązowego papieru, następnie smarowałyśmy ją klejem, okładałyśmy
kawałkiem kolorowej krepy, smarowałyśmy znowu klejem, nakrywałyśmy następnym
kawałkiem krepy i tak dalej, aż otrzymywałyśmy materię wystarczająco grubą i nadającą się
do modelowania. Kiedy kapelusik miał już odpowiedni kształt, kładłyśmy go na parapet
okienny, gdzie zastygał i twardniał, co trwało około piętnastu minut. Kiedyś cały rząd
kapeluszy przykleił się do parapetu i w żaden sposób nie można ich było zdjąć nie
uszkadzając farby. Wypadek ten zraził moją matkę raz na zawsze do laleczek z klamerek do
bielizny. Kapelusiki nałożone na drewniane główki nie dawały się już przesunąć ani na
milimetr.

Dorota zastosowała tę samą metodę do sporządzania wiaderka dla jednej ze swoich

laleczek ubranej w strój wieśniaczki. Robiła je przez całe popołudnie, bo zależało jej na tym,
żeby wiadro było idealnie symetryczne, ale sprawa była i tak beznadziejna, ponieważ
zawieszenie kubełka na papierowym ramieniu laleczki było wykluczone. Tym lalkom, jak i
wielu innym, nałożyłyśmy peruczki z brązowej włóczki, niektóre z warkoczami, inne z
kokami na czubku głowy. Plecenie warkocza jest dziecinną zabawką w porównaniu z
układaniem wymyślnej fryzury na czubku małej drewnianej kulki.

Zaczęłyśmy robić laleczki rodzaju męskiego z tego samego zapewne powodu, dla

którego powstał pierwszy mężczyzna, a mianowicie wyczerpałyśmy wszystkie możliwe
pomysły na laleczki płci żeńskiej. Pierwszy z naszych tworów był, o ile pamiętam,
żołnierzykiem, z szablą ze srebrnej folii i w wysokim kapeluszu, jaki noszą wyłącznie
żołnierze z ilustracji do książek pana Grimma. Wykonałyśmy go na spółkę i tak nam się
spodobał, że postanowiłyśmy powołać do życia całą armię w najrozmaitszych mundurach, ale
po zrobieniu tuzina czy dwóch dałyśmy za wygraną. Wysokie buty były łatwiejsze do
zrobienia niż pantofelki. Wymyśliłyśmy wysokie zawadiackie buty ze srebrnej i złotej folii, a
to nasunęło nam myśl robienia oficerów w stylu d'Artagnana, z krótką pelerynką i w wielkim
kapeluszu przybranym piórami z papieru. Jeden miał nawet wspaniałe, sięgające ramion loki.

Zaczęłyśmy otrzymywać najrozmaitsze resztki różnych materiałów od członków

naszych rodzin. Kiedy moja matka postanowiła odpruć cekiny od wieczorowej sukni, dała je
nam, kiedy wujowi pozostała połowa rolki taśmy izolacyjnej, ofiarował ją nam, kiedy matka
Doroty zrezygnowała z wytapetowania tego roku jadalni, przekazała nam próbki tapet.

Uznałyśmy używanie kolorowych kredek i farb za zabronione i pamiętam doskonale

jedno długie popołudnie, kiedy to Dorota, która postanowiła zrobić spódniczkę w kratkę,
wyplatała ją mozolnie z malutkich pasków kolorowego papieru. Ja robiłam dwie, a nawet trzy
lalki w czasie, w którym Dorota robiła jedną, ale ona zawsze wymyślała szalenie
skomplikowane stroje, takie jak chociażby ta spódniczka w kratkę, albo upierała się, żeby
zrobić bukiet z malutkich papierowych kwiatków.

Ostatnia faza naszej działalności była - obawiam się - nieunikniona. Wyczerpawszy

wszystkie stereotypy, jakie nam nasunęła wyobraźnia, zaczęłyśmy robić portrety znanych
nam osób. Był to schyłkowy okres naszej działalności i zaraz potem zabrałyśmy się do grania
na fortepianie na cztery ręce. Zrobiłyśmy laleczkę przedstawiającą moją matkę w czerwonym
szlafroku i matkę Doroty w szlafroku różowym, potem obydwu ojców ubranych w szare
garnitury, co wcale nie było łatwe. Różnili się od siebie wyłącznie kolorem krawatów. Ojciec
Doroty otrzymał krawat w kratkę, a mój coś w rodzaju fontazia w groszki. Ojciec zapewniał
mnie później, że nigdy w życiu nie posiadał niczego takiego i co więcej, ma nadzieję, że nie
przytrafi mu się to nawet w najkoszmarniejszym śnie.

Czterysta trzydziesta pierwsza laleczka przedstawiała - o ile się nie mylę - damę w

szerokiej spódnicy i w peruczce z waty i pamiętam, jakby to było dziś, moment, w którym
Dorota rzuciła nożyczki na stół i powiedziała bardzo spokojnie, ale stanowczo:

- Skończyłam raz na zawsze z laleczkami z klamerek.
Zdaje mi się, że prosto od robienia laleczek przeszłyśmy do grania na cztery ręce na

fortepianie. Nasze pudełka z laleczkami i pudła z klamerkami i papierem stały przez bardzo
długi czas w jadalni, potem jeszcze przez pewien czas w hallu, wreszcie jedna z nas
wypróżniła je i włożyła w nie nuty. Osoby, które dotychczas zmuszone były podziwiać nasze
laleczki, teraz musiały wysłuchiwać „Szarży lekkiej kawalerii” czy potpouri z „Księżniczki
Czardasza”. Pewnego dnia moja matka wzięła na odwagę i zaproponowała nam, żebyśmy na
chwileczkę przestały grać i wyprzątnęły szafę w hallu z laleczek, bo musi tam włożyć coś
innego. Zasugerowała, żebyśmy sobie wybrały kilka najładniejszych laleczek, a ona zajmie
się resztą. Wybrałyśmy laleczki, ja schowałam moje do dolnej szuflady biureczka, tej samej,
w której przechowywałam tomik moich wierszy, i w kilka dni później matka zawiozła Dorotę,
mnie i szesnaście pudełek z laleczkami do pobliskiego szpitala dla dzieci. Kazała nam wnieść
nasz dar do środka, sama została w samochodzie. Miałyśmy na nogach białe skarpetki i
czarne lakierki. Trzeba było przemierzyć wielką taflę bardzo wyfroterowanej, kamiennej
posadzki. Byłam śmiertelnie przerażona i absolutnie pewna, że pośliźniemy się i laleczki
rozsypią się po całym hallu.

- Mam nadzieję, że nie pomyślą, że przyniosłyśmy gorsety twojej babci - szepnęła mi,

na dodatek, Dorota do ucha. Postawiłyśmy pudła na kontuarze, za którym siedziała bardzo
niesympatyczna kobieta w bieli. Była zbyt zajęta, żeby nam podziękować czy chociażby
zajrzeć do pudełek.

Po tygodniu nadszedł list zaadresowany wspólnie do mnie i Doroty, w którym

dziękowano nam za dar w imieniu chorych dzieci. Na dole ktoś dopisał atramentem „Za hafty
indiańskie z koralików”.

Siedziałam na podłodze bawialni, w jednej ręce trzymałam wachlarz z piór, drugą

przerzucałam kartki sztambucha, kiedy usłyszałam głosy powracających ze szkoły dzieci. W
panice wpakowałam wszystko z powrotem do pudła, ale nie zrobiłam tego dość szybko.

- Co to jest? - wrzasnął Laurie.
- Pokaż! - krzyknęła Jannie.

Sally usiadła naprzeciwko mnie na posadzce, zabrała mi wachlarz i, nie wiadomo

dlaczego, uznała, że jest szalenie śmieszny.

- Dajcie mi spokój. To są moje rzeczy - powiedziałam z dziecinną złością, bo

rozgniewało mnie, że Sally naigrawa się z mojego wachlarza. Jannie tymczasem odkryła
pudełko z laleczkami. Moja matka uznała za stosowne przewiązać je niebieską wstążką.
Zanim zdążyłam temu zapobiec, Jannie rozwiązała wstążkę i otworzyła pudełko.

- Och! - krzyknęła.
- Ojejku! - wrzasnął Laurie. - Co to jest?
- Ta ma na imię Linda - roześmiała się Jannie.
- Ja chcę tę w niebieskim kapeluszu - domagała się Sally.
- Hej! - wrzasnął znowu Laurie. - Zobaczcie, ta jest bez imienia.
Laleczka, na którą wskazał, miała na sobie zieloną kurteczkę, a na przywiązanej do niej

karteczce zamiast imienia widniał znak zapytania.

- Odłóż ją - zażądałam.
Laleczkę tę przez wiele tygodni wsuwałam pod poduszkę w nadziei, że w sposób

magiczny wpłynie na mój los, i rzeczywiście jestem zadowolona z mojego małżeństwa.

- Co ja znowu takiego zrobiłem? - obraził się Laurie. - Popatrzeć nie można?
Ustawiłam laleczki rzędem na posadzce. Moje dzieci były zachwycone. A potem,

zupełnie tak, jak niegdyś moja matka, zabrałam całą dzieciarnię do miasteczka, gdzie
zakupiliśmy kilka rolek kolorowego krepowanego papieru i złotą, i srebrną folię. Miły
sprzedawca znalazł nam w piwnicy paczkę staroświeckich klamerek do bielizny, takich z
okrągłymi główkami. Przypomniałam sobie, jak się robi klej. Nie zapomniałam nawet dodać
szczypty soli dla zgęszczenia go.

Kiedy przenosiliśmy się do nowego domu w Vermoncie, matka podarowała mi wielki

stół z jadalni. Był zrobiony z tak twardego i odpornego drzewa, że nawet ja i mój brat w ciągu
dwudziestu łat usilnych starań nie zdołaliśmy go zniszczyć. Jestem przekonana, że wytrzyma
jeszcze dobre sto lat. Zamierzam dać go Jannie w ślubnym prezencie. Rodzice ciągle
upominali nas, żebyśmy nie opierali nóg na poprzeczce łączącej jego nogi. Teraz i ja
powtarzam to moim dzieciom, ale oczywiście sama to robię. Kiedy teraz znowu siedziałam
przy stole zarzuconym ścinkami kolorowego papieru, ogarnęło mnie dziwne uczucie. Czas jak
gdyby cofnął się. Moje obawy, że nie będę już umiała robić laleczek z klamerek, okazały się
bezpodstawne. Takich rzeczy się nie zapomina.

- Poczekaj, mamo - powiedział Laurie. - Zrobimy to trochę inaczej. Wyborujemy

dziurkę w każdej klamerce, przeciągniemy przez nią drucik do czyszczenia fajki i będziemy
mieli ramiona; dobrze?

- Ja zrobię panienkę w kostiumie kąpielowym! - krzyknęła Jannie..
- Ja marsjanina! - oświadczył Laurie.
Sally biegała dokoła stołu wachlując się wachlarzem z piór.
- Jestem samolotem! - piszczała. - Jestem czarownicą na miotle!
- Lepszy będzie prawdziwy materiał. Papier jest za delikatny - powiedziała Jannie do

brata.

- Papier jest do kitu - zgodził się Laurie. - Folia może być.
Spojrzał na laleczkę, którą Jannie ubierała w bikini.
- Musisz jej polakierować paznokcie u nóg - powiedział.
Ja wykonałam laleczkę z peruczką z waty, ubrałam ją w żółtą spódniczkę, niebieską

pelerynkę, a do ręki wsunęłam jej parasolkę. Zaniosłam ją do gabinetu męża.

- A to co? - zdziwił się.
- Laleczka z klamerki do bielizny.
- Bardzo ładna - pochwalił. - Ale co ci wpadło do głowy?
- Pomyślałam sobie, że może ci się spodoba.

- Dziękuję ci - wziął laleczkę i postawił ją na biurku.
Powróciłam do jadalni, posprzątałam papiery i wymyłam naczynia po kleju. Nieco

później mój wyraźnie zaintrygowany mąż zapytał raz jeszcze, skąd wzięłam pomysł robienia,
laleczek z klamerek do bielizny. Powiedziałam mu tylko, że kiedy byłam małą dziewczynką
szalenie to lubiłam, ale że było to bardzo, bardzo dawno.

Rozdział trzeci

Pewnego wieczoru w lutym, około godziny dziesiątej, nurt naszego rodzinnego życia

został nagle i gwałtownie zamącony. Siedzieliśmy z mężem w stanie otępienia, które ogarnia
nas zazwyczaj, kiedy wszystkie nasze dzieci znajdują się w swoich łóżkach i teoretycznie
śpią, kiedy - ku naszemu osłupieniu - usłyszeliśmy z pokoju Sally okrzyk szalonego
zdumienia.

- Oooooo! - krzyczała Sally.
Zerwaliśmy się z foteli i wtedy uszu naszych doszedł najbardziej triumfalny wrzask

świata.

- Umiem czytać! Umiem czytać! - wrzeszczała nasza młodsza córka.
I tak rzeczywiście było. Kiedy uspokoiliśmy pozostałe dzieci („Sally śniło się coś

niedobrego”) i daliśmy im po jeszcze jednym cukierku, Sally zeszła z nami na dół i zaczęła
nam czytać „Czarodzieja z Oz”, książkę, którą do niedawna czytałam jej na głos, przed - jak
mi się zdawało - jej zaśnięciem. Przyznała nam się, że co wieczór, kiedy gasiłam światło w jej
pokoju i schodziłam na dół, zabierała się do czytania. Liter uczono ją w przedszkolu, ale ona
samodzielnie próbowała układać je w słowa i właśnie dzisiaj udało jej się to po raz pierwszy,
no i przekonała się, że potrafi czytać. Przeczytała nam dwie stroniczki, powinszowaliśmy jej
tej nowej umiejętności, zapewniliśmy ją, że jej nauczycielka ucieszy się szalenie, i
zapytaliśmy, jak sobie radzi z czytaniem po ciemku. Po chwili wahania przyznała się, że czyta
przy świetle padającym przez otwarte drzwi do hallu, gdzie przez całą noc pali się sufitowa
lampa. Mój mąż, który jako chłopiec czytał po nocach pod kołdrą, oświetlając książkę latarką
kieszonkową, oświadczył, że nieodpowiednie oświetlenie psuje bezpowrotnie wzrok. Ja, która
jako mała dziewczynka czytałam w nocy przy świetle latarni ulicznej, stojącej naprzeciwko
okna mojego pokoju, powiedziałam jej, że dziewczynki, które zamiast się wysypiać, czytają
po kryjomu w nocy, są nazajutrz niewyspane i mają trudności w przedszkolu. Sally zgodziła
się z naszymi argumentami, jak przystało na osobę świeżo przyjętą do ekskluzywnego grona
ludzi czytających, zabrała „Czarodzieja z Oz” i poszła do siebie. Kiedy nieco później poszłam
na górę, Sałly spała z książką na brzuchu, a lampa sufitowa była zapalona.

Nowo zdobyta umiejętność Sally najbardziej dotknęła Laurie'ego. Kupiłam Sally

lampkę do czytania i Laurie musiał ją zainstalować. Półka w jej pokoju była wystarczająco
długa na książeczki obrazkowe i tomiki z cyklu „Oza”, które po kolei czytałam wszystkim
moim dzieciom, tak że po dzień dzisiejszy mogę cytować z pamięci całe ustępy, otóż półka ta
okazała się obecnie zupełnie niewystarczająca dla mojej czytającej córki. Sally zaczęła nam
wszystkim konfiskować książki i zabierać je do siebie. Wobec tego Laurie'emu przypadło
zadanie zbudowania dodatkowej półki. Wszyscy przesunęli się o szczebel wyżej w hierarchii
lektur. Obrazkowe książeczki Sally przeniesione zostały do pokoju Barry'ego, w związku z
czym Laurie, który dostawał dwadzieścia pięć centów za każdą nową półkę, zbudował półkę
do pokoju Barry'ego. Na niej umieściliśmy stare książeczki Barry'ego i te, które teraz
odziedziczył po Sally. Ona zaś przeniosła do siebie sporą kolekcję bajek Jannie. Jako że na
półce Jannie zrobiło się mnóstwo wolnego miejsca, poszła do pokoju Laurie'ego i wybrała
sobie wszystkie te książki, jakie odpowiadały jej ekskluzywnemu gustowi. W rezultacie
zabrała się do czytania „Tomka Sawyera”, „Wyspy skarbów” oraz „Małych mężczyzn” -
książki, która znalazła się w księgozbiorze Laurie'ego wyłącznie przez nieporozumienie. Z

pogardą mówił, że nie jest to w ogóle książka o chłopcach. Ja z kolei stwierdziłam z
przerażeniem, że w naszym domu znajduje się pięć egzemplarzy „Alicji w Krainie Czarów”,
mimo iż żadne z dzieci nie miało ochoty jej przeczytać. Laurie był zdenerwowany z powodu
utraty swoich ulubionych książek - z wyjątkiem oczywiście „Małych mężczyzn” - że
musiałam zawieźć go do księgarni i kupić mu pełne wydanie dzieł Juliusza Verne'a, a ojciec
podarował mu tom opowiadań Sherlocka Holmesa. Trudno było kupować coś Laurie'emu i
pominąć Jannie i Sally, więc - ponieważ nie chciałam rozstawać się z moimi własnymi
egzemplarzami - kupiłam im „Małe kobietki” i „Opowiadania Kootabaga”. Gwoli
sprawiedliwości kupiłam Barry'emu pukawkę, co bardzo szybko okazało się dużym błędem.

Jak już mówiłam, fakt, że Sally nauczyła się czytać, najbardziej odbił się na Laurie'm.

Pod wpływem przemożnej magii Juliusza Veme'a oraz zawrotnej sumy sześciu dolarów
zarobionych na budowie półek, postanowił zainwestować swoje oszczędności w narzędziach i
deskach. Przyrzekł zreperować obluzowany stopień na tylnych schodach za pięćdziesiąt
centów, za dwa dolary zainstalować dwie półki w kuchni, tłumacząc mi, że za
przymocowanie desek do ścian policzy mi oddzielnie, ojcu zbudował skrzynkę na płyty
gramofonowe, ale odmówił zapłaty i przyjął jedynie zwrot kosztów drzewa i gwoździ.
Pozwoliliśmy mu otworzyć trzy rachunki bieżące, jeden w składzie drewna, jeden w sklepiku
z wyrobami żelaznymi i jeden w sklepie z mieszanymi towarami, który znajdował się tuż za
rogiem naszej ulicy, a gdzie można było nabyć śrubki, gwoździe i haki.

Bez chwili wahania odrzucił sugestię zbudowania latającej maszyny, ale wraz z

przyjacielem Bobem zbudował na polu, tuż za stodołą, bardzo skomplikowany fort z kłódką
na drzwiach i oknem, które, niestety, nie domykało się. Chłopcy przechowywali w forcie
najrozmaitsze skarby, ale szybko przestali się w nim bawić, bo odkryli, że Sally przez
niedomknięte okno wślizgiwała się do środka jak węgorz i raz przyniosła mi stamtąd paczkę
papierosów i pudełko zapałek. Oświadczyłam Laurie'emu, że nie mam nic przeciwko temu,
żeby palił papierosy, ale że pragnę go ostrzec, iż palenie wpłynie niewątpliwie na jego
sprawność fizyczną i odbije się na jego grze w baseball, koszykówkę, siatkówkę, nie mówiąc
o piłce nożnej i ping-pongu. Dodałam, że jest to przyzwyczajenie niemądre, kosztowne i
idiotyczne, ale że jeżeli zamierza mimo to palić, to proszę bardzo, byle nie były to moje
papierosy. Ojciec zasugerował mu palenie fajki, jako rzecz bardziej męską. W dzień czy dwa
później kupiłam mu w centówce zupełnie wyjątkowo brzydką fajkę oraz puszkę tytoniu.
Zapalił, popykał i, niestety, nie zemdliło go. Wobec tego ojciec poczęstował go cygarem. Ale
na cygaro też nie zareagował ani mdłościami, ani wymiotami, więc zrozumieliśmy, że w ten
sposób niczego nie załatwimy, i oświadczyliśmy naszemu synowi, że zabraniamy mu
kategorycznie palenia i że jeżeli zostanie przyłapany, będzie musiał nie tylko zapłacić wysoką
grzywnę, ale że zlikwidujemy mu rachunki w składzie drewna i w sklepie z żelaznymi
wyrobami. Ani przez chwilę nie przypuszczałam, że te pedagogiczne zabiegi odniosą
jakikolwiek skutek, ale faktem jest, że Sally nie znalazła już nigdy papierosów, a wkrótce
potem fort został zniszczony przez wyjątkowo silny wiatr.

Jako że mieliśmy teraz troje czytających dzieci w domu, walka o czytanie Barry'emu na

głos stała się szczególnie intensywna. Na razie zachowałam swoją pozycję lektora
wieczornego - zaczęłam oczywiście jak zwykle od „Czarodzieja z Oz” - jednakże Laurie,
Jannie i Sally kilkakrotnie w ciągu dnia czytali mu jednocześnie trzy interesujące pozycje
literackie, podczas gdy Barry raczkował od jednego z rodzeństwa do drugiego. Jannie miała
rewelacyjny pomysł, otóż oświadczyła, że przestaje bratu czytać książki i będzie mu odtąd
opowiadała fascynujące historie własnego pomysłu. W ten sposób powstała cała seria
opowieści o Jefrym. Jefry był małym chłopcem, który miał słonia imieniem Fistaszek,
ponieważ pożerał niesamowite ilości...

- Czego? - dopytywał się Barry.
- Kapusty - odpowiadała niezmiennie Jannie.

Jefry miał także niedźwiadka imieniem Dikidiki, identycznie takiego samego jak

niedźwiadek Barry'ego, co tak rozzłościło Sally, że szybko wyciągnęła z kąta swoją lalkę-
chłopca, przemianowała ją z Patpussa na Jefry, oświadczyła, że jest to jej młodszy braciszek, i
zaczęła mu opowiadać historyjki o pewnym chłopczyku imieniem Barry, który miał
niedźwiadka imieniem Dikidiki, identycznie takiego jak Jefry. Tak powstała konkurencyjna
seria opowieści o Barrym. Pewnego wieczoru Laurie wszedł, zataczając się ze zmęczenia, do
kuchni i oświadczył, że właśnie przed chwilą, w czasie tradycyjnej „godziny bajek”, wymyślił
opowieść o małym chłopcu imieniem Dikidiki, który miał dwa niedźwiadki; Barry'ego i
Jefry'ego, więc nie pozostało nam nic innego jak wydanie zakazu opowiadania kilku
historyjek na raz i ustalenie zasady, że żadna historyjka nie może trwać dłużej niż dwie
minuty.

Kiedy Barry zaczął chodzić do przedszkola, zrezygnował z pseudonimu Beekman i

wszyscy znów wołali na niego Barry. Na kilka dni przed jego pierwszym pójściem do
przedszkola otworzyłam szafę, gdzie w dużej ilości naftaliny przechowywałam wszystkie
stare kombinezony moich dzieci. Znalazłam kombinezon, w którym Laurie jeździł na
saneczkach, a który później, kiedy Jannie z kolei poszła do przedszkola, został na nią
przerobiony. Odprułam wtedy kaptur i sprawiłam jej niebieską futrzaną czapeczkę. Teraz
okazało się, że rękawy są wystrzępione i nie nadają się nawet do reperacji, ale postanowiłam
mimo to nie wyrzucać go, bo spodnie były jeszcze całe i mógłby się przydać w razie awarii.
Drugi kombinezon Jannie odziedziczyła po Laurie'm, kiedy zaczął nosić spodnie narciarskie i
wiatrówkę, ale ten okazał się za duży na Barry'ego, poza tym był koszmarnie różowego
koloru. Przypomniało mi się, że już raz, przed laty, nie mogłam tego kombinezonu przerobić
na Sally, ponieważ miał wystrzępione rękawy i nie nadawał się już do reperacji i że już wtedy
postanowiłam nie wyrzucać go, bo mógłby się przydać w razie awarii. Pierwszy kombinezon
Sally odziedziczyła od jakiejś przyjaciółki. Był jasnoniebieski i ozdobiony futrzanymi
mankietami i kołnierzykiem. Kiedy Sally z niego wyrosła, oddałam go innej dziewczynce i
teraz nosiła go mała Anne Elisabeth w West Haven. Przymierzyłam Barry'emu pierwszą
wiatrówkę Laurie'ego, ale rękawy sięgały niemal podłogi, a pasek obejmował kolana.
Zeszłam więc na dół i oświadczyłam mężowi, że zanim poślemy Barry'ego do przedszkola,
będziemy musieli mu sprawić nowy kombinezon, na co mąż prychnął, żebym się nie
ośmieszała, bo wie, że w szafie znajduje się ich co najmniej tuzin.

Nowy kombinezon był brązowy, miał futrzane nauszniki i kiedy prezentowałam

Barry'ego ojcu i rodzeństwu w tym stroju, uświadomiłam sobie nagle, że odtąd moje
przedpołudnia będą długie, ciche i puste. Zapytałam męża, czy zdaje sobie sprawę z faktu, że
od jedenastu lat w naszym domu zawsze znajdowało się jedno małe dziecko i to przez cały
boży dzień, na co on odpowiedział, że owszem, zdawał sobie z tego Sprawę i to nawet bardzo
dobrze i że jedenaście lat to bardzo długo, i że tak ciężki wyrok otrzymuje się tylko za handel
godnościami kościelnymi albo za ciężkie okaleczenie ciała. Znalazłam gdzieś czerwone pióro
i przymocowałam je do jednego z futrzanych nauszników, a kiedy złamało się, znalazłam
inne, które później przymocowałam do czapeczki, jaką Barry nosił wczesną wiosną, a jeszcze
później do jego letniego słomkowego kapelusika, tak że od mniej więcej trzeciego roku życia
Barry zawsze miał pióro przy nakryciu głowy, czasami czerwone, czasami białe, czarne a
nawet niebieskie, toteż wszyscy ludzie, którzy spotykali go na ulicy, w sklepach, w
wypożyczalni książek czy w banku, wiedzieli, kim jest - i przypuszczam, że mnie także
poznawali po tych jego piórkach. Na ulicy ludzie mówili do niego:

- Jak się ma nasz mały Indianin?
- A oto i nasz chłopiec z piórkiem.
- Halo, a oto i Robin Hood.
Barry wyróżniał się z całej naszej rodziny także tym, że nie lubił budyniu i przepadał za

jajkami. Mój entuzjazm do sporządzania budyniów bardzo się zmniejszył, kiedy

zorientowałam się, że będę mu musiała osobno usmażyć jajko. Zawsze interesowałam się
procesem rozwojowym dzieci i obserwowałam, jak w miarę dojrzewania nabierają drobnych
przyzwyczajeń i nawyków, jak każde z nich staje się indywidualnością, ale muszę przyznać,
że ponieważ było nas sześcioro i każde ciągnęło w swoją stronę, wypracowanie wspólnego
mianownika było szalenie trudne. Jedzenie jest zapewne najlepszym przykładem. Jedynym
pożywieniem, jakie odpowiadało całej mojej rodzinie, było mleko i masło fistaszkowe. Poza
tym żadne z nas nie podzielało gustów kulinarnych żadnego innego i wszyscy nieustannie
narzekali na podawane im przeze mnie posiłki. Mój mąż twierdził, że są zbyt kosztowne,
Laurie, że za mało urozmaicone, Jannie, że nazbyt rzadko znajdują się na stole tłuczone
kartofle, Sally po prostu marudziła, że w ogóle musi jeść, no a Barry niezmiennie domagał się
jajek. Doszłam do wniosku, że robienie zakupów, gotowanie i zmywanie jest wielkim
wysiłkiem i że nie mogę wysłuchiwać nieustannych pretensji o każdy posiłek, i
oświadczyłam, że jeżeli o mnie chodzi, to cała rodzina może żywić się mlekiem i masłem
fistaszkowym.

Ale po dłuższych zmaganiach z samą sobą pojechałam do miasta, kupiłam dwa

tygodniki poświęcone sztuce kulinarnej i spędziłam całe przedpołudnie na wertowaniu ich w
poszukiwaniu dania, które nadawałoby się na kolację dla wszystkich moich grymasińskich.
Spodobał mi się przepis na zapiekankę z kapusty, mielonej wołowiny i włoskich orzechów i
postanowiłam go wypróbować. Nie mogłam wprawdzie trzymać się niewolniczo przepisu,
ponieważ były tam, oczywiście, ingrediencje, jakie nie odpowiadały jednemu czy drugiemu
członkowi mojej rodziny. Musiałam opuścić cebulę, ponieważ Sally nie znosi jej smaku. Nie
mogłam zmieszać mielonej wołowiny z ryżem, ponieważ Laurie za nic nie dotknie potrawy
zawierającej ryż. Mój mąż nie cierpi pomidorów w żadnej postaci, a Jannie nie tknie kapusty,
poza tym ja jedna w całej rodzinie toleruję kwaśną śmietanę. Kiedy wyeliminowałam z
przepisu wszystkie te składniki, okazało się, że pozostał z niej hamburger z orzechami, co
było niewątpliwą nowością, ale nie będę ukrywała, że danie to nie okazało się
oszałamiającym sukcesem. Wszyscy starannie wydłubali orzechy z kotletów i odsunęli je na
brzeg talerza, a Laurie zapytał ironicznie, czy można by od czasu do czasu dostać coś na
kolację, poza tym wiecznym hamburgerem.

W dniu otwarcia przedszkola Barry miał niewielki katarek, więc zatrzymałam go w

domu, ale nazajutrz zaprowadziłam go, zawiadomiłam nauczycielkę o tym, że jest
przeziębiony, i pokręciłam się po podwórku przez dobre pół godziny, tłumacząc wszystkim,
że moje dziecko nie spędziło jeszcze ani jednej chwili poza domem i że boję się, iż będzie
strasznie nieszczęśliwe, jeżeli zostawię je wśród obcych ludzi. Jednakże stanie i gapienie się
na dzieci wkrótce znudziło mi się, więc podeszłam do piaskownicy, w której Barry pracował
nad jakąś skomplikowaną budowlą, i zawiadomiłam go cichutkim głosem, że odchodzę.

- Aha - mruknął Barry i sięgnął po malutką, czerwoną ciężarówkę, którą bawiła się jakaś

dziewczynka.

- Więc odchodzę - powtórzyłam.
- Aha - mruknął Barry ponownie.
- No to pa.
Barry spojrzał na mnie roztargnionym wzrokiem.
- Pa - powtórzyłam.
Oddaliłam się na palcach, przez dłuższą chwilę stałam przy furtce i przyglądałam się

mojemu dziecku, które przeniosło swoje zainteresowanie na długi pociąg elektryczny i nie
zwracało na mnie najmniejszej uwagi.

- No to pa, pa, Barry - powiedziałam. Nie było odpowiedzi.
Jechałam bardzo wolno do domu. Nie miałam nic do roboty aż do godziny wpół do

dwunastej, kiedy będę mogła powrócić po Barry'ego. W domu usiadłam w bawialni i

wsłuchiwałam się w dochodzący z kuchni szum lodówki, warkot kotła dochodzący z piwnicy
i dalekie tykanie budzika w sypialni. .

W środę, czwartek i piątek przesiedziałam całe przedpołudnie w bawialni i

rozwiązywałam krzyżówki, aż nadeszła sobota, dzień, w którym nie ma oczywiście zajęć w
przedszkolu i wtedy o mały włos nie dostałam bzika, bo Barry pętał się za mną wszędzie,
stawiając mi tysiące pytań lub zastępował mi drogę, toteż gdy nadszedł poniedziałek, byłam
przeszczęśliwa, że mogę go znowu zawieźć do przedszkola. Pewnego dnia Sally opowiedziała
nam, że poproszono ją do pierwszej klasy, żeby poczytała maluchom na głos. W dniu, w
którym pokazały się pierwsze tulipany, wpadła do domu i oświadczyła, że będzie grała rolę
wróżki Rosabelle w widowisku muzycznym wystawianym przez trzecią klasę i że będzie
śpiewała solo jedną piosenkę, i że prawdopodobnie także coś zatańczy. W kilka dni później
przyniosła nuty, poprosiła, żebym jej akompaniowała na fortepianie, i ćwiczyła całymi
godzinami, tak że po pewnym czasie cała rodzina z wściekłością stwierdziła, że wszyscy
snujemy się po domu nucąc piosenkę Sally. Barry śpiewał już przy śniadaniu „Ja jestem
wróżka Rosabelle, przynoszę pierwsze kwiaty wiosny”, a gdy nadchodziła pora lunchu,
zmuszałam się z ogromnym wysiłkiem do śpiewania „Klementyny” tylko po to, żeby wyprzeć
z pamięci nieszczęsną Rosabelle. Mąż zwierzył mi się, że zdarzyło mu się kilkakrotnie wejść
na salę wykładową tanecznym krokiem w takt piosenki Sally i że jedna ze studentek zapytała
go, cóż to za melodię stale gwiżdże, co bardzo zaambarasowało mojego męża, ponieważ nie
zdawał sobie z tego w ogóle sprawy.

Zanim stopniały ostatnie śniegi i pierwsze tulipany wysunęły główki z miękkiej i

błotnistej gleby pod stodołą, Laurie nałożył lekką wiatrówkę i rękawicę od baseballu i wraz z
kolegą Robem zabrał się do ćwiczenia rzutów. Dziewczęta otrzymały od babki duże pudło
zawierające kurtki i czapeczki z jakiegoś dziwacznego sztucznego włókna. Jedna kurtka była
różowa, druga niebieska i Sally powiedziała od razu, że ona i Jannie wyglądają jak dwie
pisanki. Ubrane w te dziwne stroje udały się tanecznym krokiem do szkoły śpiewając na
melodię Rosabelle „My jesteśmy dwa jajeczka, dwie pisanki zwariowane”.

Konsumpcja masła fistaszkowego wzrosła tej wiosny do trzech słoików tygodniowo.

Ale ani jajka wielkanocne, ani wróżka Rosabelle, ani pierwsze tulipany nie mogły wyrównać
nam utraty kotów, które padły od jakiejś tajemniczej zarazy, wszystkie z wyjątkiem jednego
czarnego kociaka imieniem Yain, najstarszego i najsilniejszego z dzieci Ninki, które odbyły z
nami wiosenną przeprowadzkę. Przez dłuższy czas Yain wędrował po domu w przekonaniu,
że jest ostatnim kotem na świecie i z tej rozpaczy zawarł przyjaźń z naszym wielkim psiskiem
Tobym, który zawsze panicznie bał się kotów. Weterynarz oświadczył nam, że albo każemy
odkazić dom, albo będziemy musieli poczekać kilka miesięcy, zanim sprawimy sobie nowe
koty, więc ja siedziałam całymi przedpołudniami w bawialni i rozwiązywałam krzyżówki, a
Yain wędrował nerwowo po całym domu i szukał drugiego kota.

Mąż wykładał już od kilku miesięcy i powoli zaczęłam sobie uświadamiać, że w moje

życie wkradł się zupełnie nowy, nie znany mi dotąd element. Stałam się mianowicie
profesorską żoną. Profesorska żona to kobieta, która nieopatrznie wyszła za mąż za uczelnię.
Jest to osoba, która przeczytała niedawno jedną dobrą książkę, posiada jedną „wyjściową”
czarną suknię przeznaczoną na przyjęcia dla studentów i jest z reguły troszeczkę zawalidrogą,
szczególnie w żeńskim college'u, w jakim wykładał mój małżonek. Jeżeli ma trochę oleju w
głowie, to ma również stale mnóstwo nie cierpiących zwłoki zajęć domowych, tak że nawet
jeżeli zjawia się na przyjęciu, to opuszcza je po krótkiej chwili i wraca do siebie. Zaproszenia
przyjmuje poza tym szalenie rzadko. Do studentów zwraca się z pytaniami w rodzaju:

- Jak spędziliście wakacje?
Z kolei odpowiada na pytania w rodzaju:
- Ile lat ma teraz pani najmłodszy synek?

W chwilach wolnych profesorska żona powinna robić na drutach, obrębiać ścierki

kuchenne, ewentualnie odrysowywać polne kwiaty albo robić pastelowe portrety swoich
dzieci.

Fakt, że zostałam profesorską żoną, nie wywołał we mnie goryczy, chociaż pomyślałam

sobie, że dobrze by było, gdyby młodzi ludzie, którzy zamierzają w przyszłości zostać
wykładowcami, zostali zmuszeni do noszenia w klapie specjalnych ostrzegawczych znaczków
ku przestrodze niewinnych młodych kobiet, które wolałyby rozejrzeć się za dobrze
prosperującym stolarzem, dyskdżokejem albo nawet sprzedawcą samochodów. A teraz jest
tak, że niemal każdej dziewczynie grozi zostanie profesorską żoną, mimo że gdy wychodziła
za mąż, zdawało jej się, że będzie po prostu żoną.

Spędziłam cztery trudne lata w college'u, zdałam niemal wszystkie egzaminy na piątkę,

zrobiłam magisterium i uważam, że los nie obszedł się ze mną zbyt elegancko posyłając mnie
po tylu latach ni z gruszki, ni z pietruszki z powrotem do college'u. Muszę jednak przyznać,
że mogło mnie spotkać coś jeszcze gorszego - na przykład wyjście za mąż za Sinobrodego.

Trzy największe udręki profesorskiej żony to przede wszystkim sam mąż, koledzy męża

i studenci męża. Każdy mąż jest oczywiście irytujący i to niezależnie od profesji i jestem
prawie pewna, że mąż-wykładowca nie jest dużo gorszy od na przykład męża-hydraulika, ale
pewne jest, że ego męża-wykładowcy jest niewątpliwie większe, szczególnie jeżeli wykłada
w żeńskim college'u. Niedawno byłam z mężem na przyjęciu urządzonym przez studentów i
już od drzwi przywitano go takimi okrzykami jak: „A więc ma pan jednak pomarańczowy
krawat”, „Pana dzisiejszy wykład był naprawdę prima”. Stałam samotnie w kącie korytarza i
myślałam sobie, że trudno będzie po powrocie do domu poprosić go o zreperowanie kontaktu
w kuchni. Rozłożony w klubowym fotelu będzie bawił się pomarańczowym krawatem i każe
mi sprowadzić elektryka. :

Wydaje mi się, że w gruncie rzeczy wszyscy mężowie są mniej więcej tacy sami, w

każdym razie mężowie wszystkich moich przyjaciółek. Jeszcze zanim mąż zaczął wykładać,
byłam zaprzyjaźniona z kilkoma profesorskimi żonami i wiedziałam, że rzadko bywają poza
swoim środowiskiem. Teraz mogłam się do nich przyłączyć i chętnie spotykałam się z nimi.
Na przyjęciach studenckich stałyśmy zwykle w mocno zwartej grupie na prawo od drzwi
wejściowych.

- Halo! - witałyśmy się wesoło. - Więc też przyszłaś? Jak tam dzieciaki? Czy byłaś na

tym niebywale udanym wczorajszym przyjęciu w drugim domu studenckim? Dzie

ci zdrowe?

Czy to prawda, że profesorowie mają dostać podwyżkę? A dzieci... jak tam dzieci?

Jeżeli któraś z nas odważyła się na poruszenie innego tematu i wspomniała na przykład,

że zamierza nabyć nową lodówkę albo że artykuł jej męża ukazał się właśnie w „Nowinach
Archeologicznych”, albo że myśli o kupnie nowego samochodu z otwieranym dachem,
temperatura przyjęcia obniżała się natychmiast o dobre kilka stopni. Dzisiaj któraś
opowiadała straszną historię o kobiecie, która została niemal całkowicie zgilotynowana przez
otwierany dach samochodu, w związku z czym spóźniła się na herbatkę na cześć fundatorów
college'u, potem jedna z pań wdała się w długie opowiadanie o tym, co przytrafiło się
pewnemu małżeństwu, które nabyło nową lodówkę i wyszło na cały wieczór z domu, inna
wspomniała skromnie o artykule swojego męża, jaki ukazał się w czasopiśmie „Amerykańska
Etnobotanika”, a może w kwartalniku „Kultura Fizyczna”. Z takich nieważnych na pozór
opowieści powstawały niejednokrotnie wielkie zatargi i nawet kłótnie na temat chociażby
przewagi takiego czy innego pisma nad innym, a mężowie niespokojnie nastawiali ucha w
sąsiedniej sali.

Mimo to moja nowa sytuacja dawała mi niemałe rekompensaty. Przynależność do

środowiska akademickiego ułatwiała wiele spraw. Łatwiej mi było teraz na przykład znaleźć
stroiciela fortepianów albo informacje w rodzaju, jak zorganizować boisko do baseballu czy
jak obliczyć procenty od hipoteki, bo biblioteka uniwersytecka zawierała liczne dzieła na te i

temu podobne tematy. Pewnego razu, kiedy mój mąż znajdował się w podróży, usiłowałam
zapalić boiler w łazience i w żaden sposób nie mogłam sobie dać rady. Skorzystałam więc z
tego, że mieszkam wśród samych niemal naukowców, zadzwoniłam do znajomego profesora
chemii i poprosiłam, żeby mi powiedział, jak się zapala płomyk boilera. Odpowiedział, że
mieszka w domu całkowicie zelektryfikowanym, i poradził mi, żebym zadzwoniła do
profesora logiki, który ma wprawę w dochodzeniu do logicznych wniosków z określonych
przesłanek. Profesor logiki oświadczył mi, że jest teoretykiem par excellence i żebym
zwróciła się do profesora botaniki, który powinien wiedzieć, jak rozpalić ognisko, bo często
udaje się w teren z namiotem na poszukiwanie rzadkich odmian paproci i innych roślin.
Profesor botaniki powiedział, że pożary niszczą co roku tysiące hektarów lasów i zabijają
mnóstwo dzikich zwierząt i że jeżeli pragnę rozpalić ogień, to powinnam zwrócić się do
nauczyciela rysunków, który prawdopodobnie będzie mógł mi dostarczyć papieru i
terpentyny. Nauczyciel rysunków powiedział, że o terpentynie nie ma mowy, ale że jeden z
naszych profesorów literatury spędził pewien czas w domu pracy twórczej w Yaddo i chyba
będzie mógł coś dla mnie zrobić. Profesor literatury bardzo żałował, ale niestety, zupełnie nie
znał się na tych sprawach. Na koniec zadzwoniłam do rektora college'u, który jak się okazało,
miał w swoim domu identyczny boiler, podjechał do nas i rzeczywiście zapalił płomyk, który,
niestety, zaraz po jego odjeździe zgasł.

W odróżnieniu od profesorskich żon studentki są urocze i pełne wdzięku i zajęte

wyłącznie zdobyciem wyższego wykształcenia. I rzeczywiście, studentki, z którymi
spotykałam się, były tak zajęte zdobywaniem wiedzy, że nie chciały marnować czasu na
interesowanie się życiem żon swoich nauczycieli, i bardzo słusznie. Nigdy nie spotkałam
studentki, która zapytałaby mnie o to, jak mi idzie rysowanie polnych kwiatów albo ile lat
mają moje dzieci. Jednakże były doskonale wychowane, uprzejme i nawet całkiem
sympatyczne. Zachowywały się wobec nas, żon, nienagannie, niemalże dworsko. Były dobre
dla dzieci i zwierząt. Jeżeli zatrzaskiwały drzwi dziecku czy szczeniakowi przed nosem, to
nigdy z premedytacją. Jeżeli wpadały na kogoś i przewracały go, to nie był to prawie nigdy
profesor, a już na pewno nie koleżanka. Mogę stwierdzić z pełną odpowiedzialnością, że
nigdy nie widziałam, żeby jakaś studentka kopnęła chorego kota. Były, jak już rzekłam,
dobrze wychowane, schludne i ciche. Ubierały się w suknie tak skromne, że czasami prawie
niewidoczne. Jeżeli urządzały przyjęcia, to zapraszały na nie wyłącznie interesujących ludzi,
takich jak profesorowie i koleżanki. Jeżeli zdarzało mi się otrzymać zaproszenie, to nigdy nie
miałam trudności z wymówieniem się albo z opuszczeniem przyjęcia zaraz po pierwszym
drinku. Naiwna adoracja profesorów i wiara w nich, jaką dziewczęta te demonstrowały na
każdym kroku, zaczęła budzić we mnie, po pewnym czasie, już tylko uznanie, a nawet coś w
rodzaju wzruszenia. Przypomniała mi się, w związku z tym, studentka, która pewnego
pięknego wiosennego poranka zakradła się do sypialni swojego profesora i położyła mu na
poduszce koszyk pełen świeżych truskawek. I studentka, która przez kilka miesięcy nie zdjęła
z siebie fioletowego swetra, bo jej profesor nieopatrznie pochwalił go. Mówiono na nią w
całym college'u „Fioletowa lala”, ale, niestety, po wakacjach świątecznych nie powróciła na
uczelnię i wszelki słuch po niej zaginął, aż któregoś dnia ktoś spotkał ją w Paryżu, gdzie żyła
z emerytowanym fabrykantem maszyn do gier. Jedyne, co profesorska żona mogłaby zarzucić
studentkom męża, to ich przesadne poświęcanie się pracy naukowej z całkowitym
pomijaniem wszystkich innych dziedzin życia. Kiedy angażowało się je na wieczór do
pilnowania dziecka, potrafiły je, że tak powiem, wylać wraz z kąpielą i nawet tego nie
zauważyć. Rozmawiałam kiedyś na ten temat z jedną z nich. Było to raczej późnym już
wieczorem na pobojowisku bardzo udanego przyjęcia. Ona znajdowała się tam z tej prostej
przyczyny, że była gospodynią, a ja dlatego, że nie mogłam w żaden sposób skłonić męża do
powrotu do domu. Miałam na sobie moją odwieczną czarną „wyjściową” sukienkę i
trzymałam w ręku szklankę lemoniady. Ona była w mocno wydekoltowanej różowej sukni

wieczorowej, we włosach miała przepiękną gardenię, a w ręku trzymała kieliszek napełniony
ponczem złożonym z jednakowych części słodkiego wermutu, wódki i zimnego kakao.
Siedziałyśmy na podłodze. Wypytałam ją już o to, jak spędziła wakacje, na co odpowiedziała
mi, że przez sześć tygodni zajmowała się odkurzaniem muzeum przy pomocy pióropusza i że
ta praca dała jej wiele satysfakcji i nawet wpłynęła dodatnio na jej dalsze studia, po czym ja
zawiadomiłam ją, że mój młodszy synek właśnie skończył trzy latka. Po krótkiej i dość
ambarasującej pauzie, w czasie której wsłuchiwałyśmy się w sześcioosobowy chór głosów
śpiewających coś, co przypominało arię z „Cyganerii”, gospodyni zwróciła się do mnie:

- Proszę pani - powiedziała - niech mi pani powie, czy jak pani była młoda, to znaczy,

zanim pani wyszła za mąż, to znaczy, kiedy pani była - że tak powiem - młodsza, czy
przechodziło pani przez myśl, że to wszystko tak się dla pani skończy?

Ogarnęłam mętnym spojrzeniem pokój pełen rozbawionych ludzi, spojrzałam na moją

„wyjściową” sukienkę, na szklankę lemoniady w kurczowo zaciśniętej dłoni.

- Właśnie tak - dodała.
- Ależ oczywiście - zapewniłam ją. - Zawsze marzyłam o tym, żeby zostać profesorską

żoną. Siedziałam godzinami przy oknie, trochę wyszywałam krzyżykami, trochę gapiłam się
na ogród i śniłam o moim przyszłym, ukochanym mężu profesorze.

- Jestem przekonana, że pani dobrze zrobiła. Lepiej już być żoną profesora niż starą

panną.

- Byłam ubogą guwernantką w bogatym domu - powiedziałam. - Wyszłabym za

pierwszego lepszego mężczyznę, byleby nie był sparaliżowany.

- Pani jest wspaniałą gospodynią i żoną - pochwaliła mnie. - Stworzyła mu pani

cudowne gniazdko, przytulne i zaciszne.

- Miewam niejakie trudności z przędzeniem. Len mi się zbija - stwierdziłam - ale za to

bezbłędnie umiem mleć ziarna w żarnach.

- Szczęściarz - westchnęła dziewczyna. - Tylu mężczyzn żeni się z młodymi, głupimi

dziewczynami. Potem muszą biegać z nimi na idiotyczne przyjęcia i w ogóle, żeby tylko nie
marudziły. Starsza kobieta...

- Był prawie chłopcem - rozmarzyłam się. - Jakże świetnie to pamiętam. Miał tyle

młodzieńczego wdzięku. Chłopcze, mówiłam gładząc go po złotych lokach, chłopcze,
przecież młodego ciągnie do młodych. Trzeba ci...

- Mnie się wydaje, że on nigdy nie stracił tego swojego młodzieńczego wdzięku. Jest

pełen energii i wigoru - dodała obrzucając mojego małżonka czułym spojrzeniem.

Tymczasem on, otoczony gronem wielbicielek, kurzył grube cygaro i przedstawiał im

złagodzoną wersję swojego systemu oceny ich wypracowań.

- W domu jest jeszcze milszy - powiedziałam. - Szkoda, że go pani nie może zobaczyć

w gronie rodziny. Emanuje z siebie chłopięcy wdzięk i młodzieńczą energię od rana do
wieczora. Zdecydowanie ma w sobie coś z fauna. Mogłabym opowiadać godzinami...

- Przypuszczam - powiedziała dziewczyna rumieniąc się z lekka i przyglądając się

uważnie swoim paznokciom. - Przypuszczam, że nie mówi w domu nigdy o nas, o swoich
studentkach.

- Przeciwnie, nieustannie opowiada o tym, co się dzieje na uczelni - zapewniłam ją.

Wstałam i podeszłam do grupy, której ośrodkiem był mój ożywiony małżonek.

- Halo, mój miły faunie! - zawołałam.
- Co? - zdziwił się.
- Nieważne. Czy pójdziesz do domu, czy mam cię zanieść?
Kiedy rozerwałam sobie rękaw sukni pomagając jednej z dziewcząt przejść przez płot,

postanowiłam rzadziej bywać na studenckich przyjęciach. Pod koniec pierwszego semestru
zaczęłam marzyć o tym, żeby zaprosić kilka studentek na herbatkę i wrzucić je do studni.

Tymczasem naraziłam się poważnie dzieciom z przedszkola, ponieważ przyczyniłam się

do wydania zakazu uprawiania czarnej magii. Okazało się bowiem, że Sally, nie wiadomo jak
i gdzie, nauczyła się robienia magicznych sztuk. Moim zdaniem nie jest to żadna kariera dla
kobiety. Ojciec Sally stwierdził tylko, że jego zdaniem nie ma ona do tego wystarczających
zdolności, i w rezultacie Sally oświadczyła koleżankom i kolegom, że zakaz uprawiania sztuk
magicznych zrodził się w naszym domu. Pięcioletnie dzieci przestały mi się kłaniać na ulicy.
Mówiono, że zostanę niebawem usunięta z Klubu Matek. Sally skarżyła się w przedszkolu, że
została niesłusznie pomówiona przez własnych rodziców, bo przecież od momentu
wprowadzenia się do nowego domu wiadomo było, że coś trzeba będzie zrobić z krzywym
filarem nieistniejącej bramy. Dodała, że wbrew temu, co twierdzi jej ojciec, lodówka wcale
nie została całkowicie zniszczona, że mieliśmy już nie mówić o zegarze i że w gruncie rzeczy
Wszystko zaczęło się od staruszka, i prawdopodobnie miała rację.

W sobotę rano padał deszcz, więc doskonale wiedziałam, że drzwi od lodówki nie będą

się chciały otworzyć. Staruszek zjawił się w kuchennych drzwiach tuż przed obiadem i z
miejsca zgadłam, że będzie chciał porozmawiać o naszym filarze. Mieszkaliśmy tu już od
roku i nauczyłam się rozpoznawać tych ludzi na odległość kilku kilometrów. I rzeczywiście
powiedział bez wstępów: no, no, więc jednak znaleźli się ludzie, co kupili ten stary dom?
Oparłam głowę o framugę drzwi i odpowiedziałam, że rzeczywiście tak jest. Aha, odparł i
oczko mu zabłysło, a czy państwo zamierzają zrobić coś z tym filarem?

Sally siedziała za kuchennym stołem i rysowała, ale wiedziałam, że podsłuchuje. Barry

w kącie kuchni przy stoliku zarzuconym zabawkami rozkładał ciężarówkę na części. Sprawa
filara widocznie mało go interesowała. Reszta rodziny, rozsiana po całym domu, na szczęście
nie słyszała naszej rozmowy. Laurie i Rob byli wtedy jeszcze zajęci budową swojego fortu i z
powodu deszczu pracowali w środku. Słychać było odgłos uderzeń młotka. Jannie była w
swoim pokoju teoretycznie robiąc porządki w komodzie, ale w rzeczywistości wykonując
dziki taniec przed lustrem i akompaniując sobie piosenką o Rosabelle. Z gabinetu męża
dochodził rytmiczny stukot maszyny do pisania, więc prawdopodobnie oddawał się pracy
twórczej, chociaż podejrzewam go od dawna o to, że zainstalował sobie automat, a może po
prostu ma u siebie dzięcioła, który stuka w klawisze maszyny, podczas gdy on drzemie sobie
w najlepsze na kanapce. Deszcz zapowiadał się na cały dzień. Pod stodołą zakwitła niewielka
pomarańczowa plamka - dzielny, pierwszy tulipan.

- Ja bym je obydwa po prostu rozebrał - mówił staruszek od kuchennych drzwi. -

Kamienie mogą się wam przydać na zbudowanie kominka. Zimą w tym domu kominek
bardzo wam się przyda.

- Miło mi, że pan nas odwiedził - powiedziałam i pchnęłam leciutko drzwi.
- Nie przypuszczałem, że tu jeszcze kiedykolwiek ktoś zamieszka - powiedział stary i

pokiwał żałośnie głową nad złamanym kuchennym schodkiem, który Laurie miał zreperować,
jak tylko skończy budowę fortu. Kichnęłam, zaczęłam lekko drżeć z zimna, ale nie zrażony
tym staruszek oparł się o framugę drzwi i zaczął wymieniać wszystkie domy wraz z adresami
i nazwiskami ich właścicieli, których bramy wymagały reperacji, następnie wyliczył
wszystkie zniszczone płoty, nie bez wzruszenia opowiedział o drzewach porażonych
ostatnimi laty przez pioruny.

Wspomniał jeszcze mimochodem o tym, jak to komin Mortonów rozleciał się i runął na

starego Mortona, który właśnie patroszył pstrągi przy beczce z deszczową wodą.

- Każdy - stwierdziła Sally spokojnym tonem. - Ale to każdy potrafi zrobić tak, żeby coś

się rozleciało. Trudność jest tylko ze złożeniem z powrotem.

- Weźmy na przykład studnię, co to ją miał zamiar wykopać Ananias Watkins - ciągnął

stary niewzruszenie.

- Oczywiście - zgodziłam się. - Naturalnie, weźmy ją, ale teraz muszę koniecznie

otworzyć lodówkę.

- Kopali w trójkę, on i jego dwaj synowie...
- Bardzo panu dziękuję - zatrzasnęłam drzwi i oparłam się ciężko o ścianę.
- Och, te filary - westchnęła Sally. - Dlaczego mi nie pozwolisz ich naprostować?
- Bo one są duże i ciężkie, a ty jesteś małą dziewczynką, a w ogóle to narobiłaś już

dosyć zamieszania z tymi twoimi magicznymi sztuczkami. Biedny Marcinek boi się zasnąć i
jego matka dzwoni do mnie co kwadrans i błaga, żebyś go odczarowała...

- Mowy nie ma - oświadczyła Sally. - On mnie przezywa w szkole.
- Nie namówisz mnie! Nie zgodzę się! - krzyknęłam. - Nie dam ci robić żadnych tam

czarów-marów z naszymi filarami, bo to zbyt niebezpieczne. Jesteś małą dziewczynką...

- No to pozwól mi odczarować lodówkę.
- Dajże spokój. Drzwi lodówki zacięły się i jak będę chciała je otworzyć, sprowadzę

mechanika albo poproszę ojca.

- Daj mi spróbować...
- Nie! - powiedziałam stanowczo. - Nie życzę sobie żadnej magii.
Mrucząc coś pod nosem, Sally zaczęła zbierać swoje pędzle i farby, kiedy wzrok jej

padł na Barry'ego, który w najlepsze bawił się swoją ciężarówką.

- Peabody! - zawołała. - Czy chcesz, żebym znowu zrobiła z ciebie królika?
- Nie. Chcę się teraz bawić,
- Zapominasz - powiedziała Sally dostojnie - że zawsze byłeś królikiem i że to ja

przemieniłam cię w małego chłopca.

- No tak - zgodził się Peabody, odłożył zabawkę i pobiegł za siostrą.
- Peabody - przedstawił mi się w biegu.
- Może - zastanawiała się Sally. - Może wyczaruję jeszcze jednego królika i jeszcze

jedno dziecko. Tym razem dziewczynkę.

- Stanowczo ci zabraniam! - zdenerwowałam się. - Barry wystarcza mi w zupełności.
- Tylko jedną małą dziewczynkę.
- Dziewczynkę - powtórzył Barry.
- Uspokój się! - krzyknęłam.
- No to niech ci przynajmniej odczaruję lodówkę.
Zawahałam się przez sekundę, co okazało się zgubne.
Sally obróciła się na pięcie i pobiegła do gabinetu męża. Barry za nią. Usłyszałam, jak

radośnie zawiadamia ojca, że musi zrobić dla mamy bardzo ważne czary-mary.

- Dobre dziecko - pochwalił ją ojciec.
- ...więc potrzebny mi jest papier i ołówek, i jeszcze dwa ołówki dla Peabody'ego, bo on

jest moim pomocniczkiem i pisze oburącz.

- Czary? - zorientował się nagle ojciec Sally. - Chwileczkę. Pamiętasz, co było z

budzikiem?

- To są specjalne czary dla mamy. Peabody, mój pomocniczek, i ja będziemy zaraz

otwierali lodówkę, bo zacięła się. Mama nas o to prosi.

- Ale kiedy budzik...
- Tato, ja nie mogę odczarować takiej rzeczy jak lodówka z pomocą jednego tylko

Peabody'ego i bez ołówka.

Doszedł do mnie odgłos ostrzenia ołówka. Wiedziałam, że po to, żeby otworzyć naszą

lodówkę w deszczowy dzień, trzeba trzymać się jedną ręką zlewu, oprzeć jedną stopą o
ścianę, ciągnąć ze wszystkich sił i kląć jak sierżant. Kiedy Salły i Barry powrócili do kuchni,
waliłam obydwiema pięściami w drzwi lodówki. Dzieci stanęły w drzwiach i przyglądały mi
się z satysfakcją.

- Tylko się zasapiesz, ale nic nie zrobisz - roześmiała się Sally. - Zaraz zobaczysz, jak

mała dziewczynka bez wysiłku otworzy tę lodówkę przy pomocy czarów.

Skinęła energicznie na Barry'ego.

- Peabody, do mnie! - rozkazała.
Peabody zrobił krok naprzód. W każdej rączce trzymał naostrzony ołówek.
- Teraz - komenderowała Sally - maszerujemy tyłem dokoła stołu i śpiewamy „dobra,

kochana Sally jest najlepsza na świecie, kochana, dobrą Sally, czarodziejka Sally”.

Ruszyła naprzód, a raczej w tył, za nią dość niepewnym krokiem podążał jej

pomocniczek, Peabody.

- Czary, czary, czary! - śpiewał w najlepsze, ale nagle wzrok jego padł na rozłożoną

ciężarówkę, więc zamilkł i podbiegł do stolika z zabawkami.

- W porządku - oświadczyła Sally pośpiesznie. - Skończę to bez niego.
Przysiadłam ciężko na kuchennym stołku i oddałam się rozmyślaniom o deszczu i

lodówkach.

Kiedy w drzwiach kuchni zjawiła się Jannie, zdawało mi się przez chwilę, że i ona

została zaczarowana przez swoją utalentowaną siostrę, ale zaraz zorientowałam się, że jest po
prostu przebrana za wróżkę Rosabelle. Miała na sobie różową baletową spódniczkę i całą
moją sztuczną biżuterię, a na głowie wianek z papierowych róż. Podbiegła do mnie leciutko,
na paluszkach i dotknęła mojej głowy czarodziejską różdżką.

- Nieszczęśni śmiertelnicy! - zawołała. - Czemu macie takie, smutne miny? Rosabelle

niebawem wniesie radość w wasze głupie życie. Powiedzcie, czy macie jakieś życzenia?

- Mogłabyś nakryć - do stołu - zaproponowałam bez wahania.
Rosabelle roześmiała się perliście.
- My wróżki - zaśpiewała - spijamy tylko rosę z pączków róż...
- Jeżeli nie uda nam się otworzyć lodówki - powiedziałam - to cała rodzina będzie

musiała pójść w wasze ślady.

- Zbliża się tu dobry, poczciwy drwal - śpiewała Jannie. - Może zechce nam udzielić

pomocy...

- Sally, przestań mi ryczeć nad głową, na litość boską!
- Skończyłam - oświadczyła Sally z godnością. - Muszę już tylko wypisać kilka

magicznych znaków.

Usiadła za kuchennym stołem i zmarszczyła brwi.
- Tędy, tędy, dobry i poczciwy drwalu - śpiewała w najlepsze Jannie. - Czy pomożesz

trzem bezbronnym kobietom?

Barry podskoczył radośnie.
- Laurie! - krzyknął. Zobacz! Chodź! Reperuję samochodzik.
- Nie przeszkadzaj mi, Laurie - powiedziała Sally. - Muszę odczarować mamie lodówkę.

Zejdź z drogi, bo sam możesz się przy okazji rozpaść.

- Laurie - zażądałam stanowczo. - Otwórz mi lodówkę, dobrze?
- Ale ona wygląda! - Laurie spojrzał na Jannie nie bez podziwu. - Kim jesteś!

Przybyszem z obcej planety? Kiedy jemy? - zwrócił się do mnie.

- Jestem wróżką Rosabelle - oświadczyła Jannie wyniośle.
- To ci heca! - zauważył Laurie z miną człowieka, który zrobił wielkie odkrycie. -

Cześć, salamandro!

- Nie jestem żadną salamandrą - zdenerwowała się Sally. - Mama chce, żebym jej

odczarowała lodówkę, rozumiesz?

- Laurie - zażądałam ponownie. - Otwierajże te drzwiczki, dobrze?
- Tylko spokój - stwierdził Laurie. - Tylko spokój może nas uratować. Kurczę, co jest z

tą lodówką?

- Zacięła się. Nie mów kurczę, bo ojciec wlepi ci pięćdziesiąt centów grzywny.
- I to wszystko? - roześmiał się Laurie. - Biedna staruszka! - dodał i poklepał mnie w

przejściu po głowie. Chwycił za klamkę lodówki i pociągnął z całych sił.

- Kurczę - powtórzył. - Rzeczywiście się zacięły, nie ma co.

- Dobry człowieku, czy Rosabelle mogłaby ci pomóc?
- Spływaj! - warknął Laurie. - Albo wiesz co, złap mnie za pasek i ciągnij.
Jannie chwyciła Laurie'ego za pasek, a Barry podbiegł i złapał ją za spódniczkę. Był

szczęśliwy.

- Kadabra! - krzyknęła Sally, ale drzwi od lodówki nie otwierały się.
- Kurczę do kwadratu - powiedział Laurie zadyszanym głosem.
Drzwi od gabinetu otworzyły się i do kuchni wszedł mój mąż.
- Kiedy jemy? - zapytał. - Co wy robicie?
- Próbujemy otworzyć lodówkę - powiedziałam, puszczając szelki Barry'ego. - A bo co?
- Nic - odpowiedział. - Po prostu chciałem wiedzieć, kiedy będzie można jeść.
- Jak uda mi się otworzyć lodówkę - odparłam.
- Dlaczego?
- Bo w środku jest mleko i masło, i rostbef, jednym słowem wszystko to, co sobie

zawinszowałeś na lunch.

- Nie o to mi chodzi. Dziwię się po prostu, dlaczego robisz z tego zabawę dla dzieci.

Lodówka jest skomplikowanym mechanizmem, a nie...

- Co za nerwowy człowiek - zauważył Laurie.
- Lawrence - powiedział ojciec Laurie'ego bardzo stanowczo - jeżeli nie przestaniesz

mówić do mnie tym tonem, to zapłacisz wysoką grzywnę.

- Tak jest, sir - odpowiedział Laurie.
- Posłuchaj - zwrócił się do mnie mąż profesorskim tonem. - Nie wiem, czy ci już

mówiłem, ale do maszyn należy podchodzić z pozycji rozumu, a nie siły. Nie otworzysz
drzwi tej lodówki przemocą. Nie uda ci się narzucić jej twojej woli, na nic to całe mocowanie
się z nią, potrząsanie, ta cała nerwowa atmosfera. Maszyny na to w ogóle nie reagują.
Prawdopodobnie zacięła się tylko z powodu twojego podejścia do niej. Należy ująć klamkę
delikatnie - dodał jeszcze bardziej dydaktycznym tonem - delikatnie, powiadam, i nacisnąć ją
bez zbędnej siły. Następnie - dodał i pociągnął drzwi do siebie, i wyrwał je z zawiasów, co
skłoniło go do gwałtownego cofnięcia się na drugi kraniec kuchni. Tam upadł trzymając nad
sobą oburącz drzwi naszej lodówki.

- No proszę! - zachwycił się Laurie.
- Jejku! - wrzasnęła Sally. - Co ja zrobiłam? Otworzyłam je od niewłaściwej strony.
- Odstaw to gdzieś - zwróciłam się do męża. - Prosiłam cię tylko, żebyś otworzył

lodówkę, ale nie żebyś wyrwał drzwi...

Mąż oparł się plecami o ścianę i położył drzwi lodówki na podłodze. Po chwili wstał i

otrzepał się.

- To moja wina - powiedziała Sally. - Chciałam je porządnie otworzyć, ale coś się

pokićkało.

- Wariatka - zawyrokował Laurie. - Po coś wyrwała zawiasy?
- Sally, idź do swojego pokoju i zostań tam - warknął mój mąż. - A ty - zwrócił się do

mnie - zadzwoń po mechanika. Tu trzeba dobrego fachowca, a nie pięcioletniej dziewczynki i
jej magicznych sztuczek. Mężczyzny! - dodał i wyszedł trzaskając drzwiami.

Mechanik przyrzekł, że przyjdzie zaraz po lunchu. Podczas gdy krajałam rostbef i

pomidory, nasłuchiwałam lamentowania Sally. Ojciec pozwolił jej zejść na lunch. Kiedy
mijała moje krzesło, szepnęła mi do ucha:

- Załatwiłam go na dobre. Przekona się, że czary są lepsze od głupich mechaników.

Niech tylko poczeka.

Pomyślałam o małym Jerry Martinie, który bał się zasnąć, bo moje dziecko rzuciło na

niego czary, i o malutkiej Cheryl, której lalka miała głowę obróconą do tyłu za karę za to, że
Cheryl pchnęła Sally w zaspę śnieżną.

- Co to ma znaczyć? - zapytałam.

- Nic się nie martw - roześmiała się Sally. - Zaraz zobaczysz, jak tatko przekona się, że

czary są lepsze.

Podczas lunchu mówił prawie wyłącznie Laurie, który obmyślał sobie, kogo zaprosi na

urodziny, które wypadały za niecałe siedem miesięcy. Postanowił zaprosić dwudziestu pięciu
kolegów i urządzić mecz piłki nożnej na naszym trawniku. Twierdził, że ustawienie bramek
nie powinno być problemem i że duża puszka białej farby olejnej powinna wystarczyć na
wytyczenie boiska. Powiedziałam mu, że pogoda w październiku jest raczej niepewna, i
proponuję, żeby zaprosił swoich dwóch najlepszych przyjaciół na pyszną kolację, a potem
zabrał ich do kina. Laurie twierdził jednak, że jeżeli zaprosi dwudziestu pięciu kolegów, to
siłą rzeczy otrzyma dwadzieścia pięć prezentów, co jego zdaniem byłoby naprawdę w dechę.
Ojciec ukarał go grzywną w kwocie pięćdziesięciu centów. Jannie zasugerowała, żebyśmy
zagrali sztukę albo urządzili festyn, ale najlepiej byłoby, gdybyśmy wystawili „Wróżkę
Rosabelle”, bo wówczas, dodała chytrze, nie musiałaby się uczyć nowej roli. Sally,
chichocząc, oświadczyła, że wszyscy przeżyjemy wkrótce wielką niespodziankę i tato będzie
na pewno żałował, że wyraża się tak brzydko o czarnej magii. Ojciec jej zauważył, że wkrótce
pewna panna będzie musiała zapłacić wysoką grzywnę. Ale Sally wciąż uśmiechała się
tajemniczo i mówiła tylko, że tato na pewno niebawem się rozchmurzy.

- Poza tym - dodała - Jannie doskonale orientuje się, która jest godzina, mimo że

budzik...

- Mieliśmy już nie wspominać historii z budzikiem - powiedziałam.
- Najlepiej będzie, jak zaproszę całą klasę. To znaczy bez dziewczyn - zastanawiał się

Laurie. - Urządzimy wyścigi, strzelanie do celu, no i gdybyście się zgodzili, ognisko. Daję
słowo, że nazajutrz uporządkujemy trawnik - zwrócił się do ojca.

Powiedziałam, że jeżeli dzieci nie będą się dobrze zachowywały przy stole, to wszystkie

mogą zapomnieć o przyjęciach urodzinowych i tak posiłek toczył się normalnym trybem, tyle
że Sally od czasu do czasu chichotała, a potem odmówiła zjedzenia deseru - budyniu z tapioki
- twierdząc, że jest zbyt przejęta niespodzianką, jaką zgotowała tacie. Jannie została ukarana
grzywną w wysokości pięciu centów za trzymanie łokci na stole, a Laurie zapłacił w sumie
półtora dolara za używanie nieodpowiednich słów. Wszystkie grzywny zostały automatycznie
skasowane, kiedy mój mąż nieopatrznie oświadczył, że budyń jest zimny. Barry musiał
zapłacić centa za karmienie ciężarówki budyniem. Sally mówiła tylko: - O Boże, ale się
wszyscy zdziwią.

Kiedy sprzątałam naczynia ze stołu, zjawił się mechanik. Szczęśliwym zbiegiem

okoliczności miał w torbie zawiasy, które pasowały do naszej lodówki. Barry został
zwolniony z drzemki, żeby móc się przyglądać reperacji lodówki. Mąż też przyszedł do
kuchni, żeby sobie popatrzeć, przeprowadził z mechanikiem długą i uczoną rozmowę na
temat baseballu, po czym panowie omówili szanse poszczególnych drużyn, a Laurie dostał
dwadzieścia pięć centów grzywny za popieranie drużyny Milwaukee.

Ja też faworyzuję Milwaukee, ale ponieważ nie miałam dwudziestu pięciu centów na

zbyciu postanowiłam pójść na górę i ułożyć wypraną bieliznę w szafie. Słyszałam, jak mąż
żegna się z mechanikiem, jak mechanik mówi, że powinniśmy zacząć myśleć o kupnie nowej
lodówki, bo stara jest już bardzo sfatygowana, na co mój mąż odpowiedział, że cieszy się, iż
poszłam na górę, zanim mechanik to zasugerował. W swoim pokoju Sally śpiewała
„...najlepsza dziewczyna świataaaa”. Wyszłam na podest i wrzasnęłam, żeby przestała, ale
bez skutku.

Wkładałam właśnie piżamy Barry'ego do jego szafki, a pokój jego wychodzi na front,

kiedy usłyszałam huk. W pierwszej chwili pomyślałam, że to pewnie znowu wypadły drzwi
lodówki, ale natychmiast zorientowałam się, że to tylko samochód mechanika cofając się
potrącił nasz krzywy filar. Doszedł mnie też głos Sally wrzeszczącej z furią:

- Jejku, znowu nie z tej strony!

Mąż ukarał samego siebie grzywną w wysokości pięciu dolarów za okrzyk, jaki wydał z

siebie z tego samego powodu. Facet, który w kilka dni później przyszedł w sprawie
przedłużenia naszej polisy ubezpieczeniowej, zauważył, że zamiast wydawać pieniądze na
wyprostowanie filarów, należałoby je raczej zlikwidować, zanim ktoś się przez nie na serio
rozbije, co, jak słusznie zauważył, będzie nas znacznie więcej kosztowało.

Zapisaliśmy Sally do szkoły tańca, ale poszła tam tylko jeden raz. W domu była teraz

ponura jak noc, ale w przedszkolu awanturowała się bez przerwy. Ojciec zabierał ją po kolacji
do gabinetu i przemawiał do niej surowym tonem, wszystkie ołówki zostały skonfiskowane.
Jeżeli chodzi o budzik, to przestaliśmy o nim mówić, ale mąż zmusił Sally do zdjęcia czarów
z Jerry Martina, kazał jej także odwrócić główkę lalki Cheryl i załatwić, żeby parasol
nauczycielki znowu swobodnie się otwierał. Kupiliśmy jej wrotki, ale od razu podarowała je
Jannie. Pewnego dnia w czasie kolacji oświadczyła, że kiedy dorośnie, będzie bardzo, ale to
bardzo złą staruszką, zamieszka w lesie, będzie udzielała porad i rzucała czary na wskazane
osoby. Będę to robiła dla wszystkich, dodała posyłając ojcu wymowne spojrzenie, z
wyjątkiem złośliwych olbrzymów.

Drzwiczki lodówki wciąż zacinały się, ale odkryłam, że otwierały się łatwo, kiedy

waliło się patelnią w lewą ściankę. Gdy robiłam to, Sally siedziała opodal na stołku i
uśmiechała się złośliwie.

Po jakich dziesięciu dniach jak gdyby się trochę udobruchała. Zaczęła nawet mówić

ojcu dobranoc, a przedszkole powróciło do normalnego stanu. Zanim zdążyłam ochłonąć z
wrażenia, zachorowała na wietrzną ospę. Nie sądzę, żeby zrobiła to nam na złość. Laurie i
Jannie przeszli już tę chorobę, więc wychodząc z założenia, że Barry'ego i tak to jeszcze
czeka, pozwalałam mu bawić się z Sally. Przesiadywał więc całymi godzinami na jej łóżku,
kolorował obrazki i słuchał jej długich opowieści.

W tym czasie nabraliśmy przekonania, że Barry doskonale orientuje się w naszych

skomplikowanych układach rodzinnych, mimo że nie wyrażał swoich poglądów na ten temat.
Gaworzył teraz prawie bez przerwy wesołym raczej tonem. Widać usiłował podzielić się z
nami licznymi obserwacjami używając własnego języka niepokojąco podobnego do naszego i
to do tego stopnia, że mimo woli wsłuchiwaliśmy się w tok jego bajdurzenia, usiłując
wyłuskać coś, co mogłoby okazać się ważne lub chociaż sympatyczne. Sally zwierzała mu się
ze wszystkiego bez wahania i od czasu do czasu dochodził mnie jego wesolutki głosik, który
wypowiadał piękne długie, całkowicie tajemnicze zdania. Sally była jedyną osobą, która
rozumiała jego mowę, i została oficjalną tłumaczką swojego najmłodszego brata.
Podejrzewałam, że tłumaczy raczej dowolnie, ponieważ Barry z reguły mówił to, co było jej
na rękę.

Kiedy wysypka Salły zbladła i gorączka spadła, pozwoliłam jej leżeć na kanapie w

bawialni. Zjawiła się na dole interesująco blada, pozwalała się łaskawie obsługiwać i była dla
wszystkich szalenie miła. Ojciec zainstalował jej gramofon przed kanapą. Ze słabym
uśmiechem na ustach przyjmowała od pozostałych członków rodziny drobne prezenty i
usługi. Jannie przyniosła jej „Małe kobietki”, Laurie podarował jej malutkiego drewnianego
pieska, a ja dałam jej kolorowy papier i tubkę kleju. Choroba jak gdyby nauczyła ją, że złość
nie popłaca. Nie od razu zorientowaliśmy się, że nauczyła się także przebiegłości. Dopiero
kiedy jej rekonwalescencja zbliżała się ku końcowi, Sally pokazała pazurki. Pewnego ranka
Laurie i Jannie udali się jak zwykle do szkoły, a Sally siedziała najspokojniej przy stole i nie
śpiesząc się jadła śniadanie, a jej ojciec i ja popijaliśmy drugą filiżankę kawy. Barry, który już
na pewno był zarażony wietrzną ospą, nie chodził na wszelki wypadek do przedszkola i teraz
zajmował się spychaniem płatków ryżowych na dno miseczki i rechotał ze szczęścia, kiedy po
chwili pojawiały się znowu na powierzchni mleka.

- Sally - odezwałam się taktownie - wiesz, cieszę się, że jesteś już zdrowa.

- Okres choroby wspominam bardzo dobrze - powiedziała Sally z namaszczeniem. -

Dziękuję wam, że pozwoliliście mi chorować.

- Nie ma za co - odpowiedziałam. - Barry, jedzże kaszkę.
Barry odłożył łyżeczkę i spojrzał na mnie ponuro.
- Mama bzydko mówi - oświadczył. - Pećko.
- Barry! - oburzyła się Sally. - Mama wcale nie mówi brzydko. A poza tym

powiedziałeś „Pećko” i nie zrobiłeś magicznego znaku, a to jest straszne.

Barry szybko zsunął się z krzesła i obrócił się powoli trzy razy dokoła własnej osi.
- Już - powiedział.
- Zaczekaj. Ja też! - krzyknęła Sally. Wstała i też obróciła się trzy razy.
Gapiłam się na nich przerażona. Mąż posunął się nawet do tego, że przestał czytać

gazetę.

- Poproszę o srop - odezwał się Barry.
- Co to jest? - zdziwiłam się.
- Broń przeciwko złym drzewom - wyjaśniła mi Sally.
- Sally! - krzyknęłam.
- Co to jest Pećko? - zapytał mój mąż. Potrząsnęłam głową, ale Sally i Barry

natychmiast wstali i obrócili się trzy razy dokoła własnych osi.

- Uważaj, co mówisz - napominała Sally ojca. - A przynajmniej zrób magiczny ruch.
- Weź sropa - poradził mu Barry.
- Lepiej mów o nim Wielki Mag albo Najsilniejszy z silnych.
- Wielki mak - potwierdził Barry.
- No, już dobrze - powiedziałam - proszę mi to wszystko natychmiast wytłumaczyć...
- Doskonale - Sally rozsiadła się wygodnie w krześle i przybrała minę, z jaką zazwyczaj

opowiadała bajki Barry'emu. - Otóż, widzisz, postanowiłam połączyć krainę Oz z krainą
hobbitów, Rootabagą i krainą Matki Gąski, bo one były dotychczas położone bardzo daleko
od siebie i nigdy nie mogłam zapamiętać, którą książkę zabrać do której, kiedy udawałam się
w podróż. Jednym słowem, postanowiłam je wszystkie połączyć w jedno wielkie państwo.
Nazwałam je Gunnywapitat. Mieszka tam i Ozma, i wszyscy hobbici, i Tchórzliwy Lew, i
Stara Kobieta z buta, i Piotruś Pan, i Oberon, no w ogóle wszyscy. Nie muszę już wciąż
podróżować po całym świecie. Pećko bardzo mi pomógł.

- Zrób magiczny ruch - rzucił mój mąż nerwowym tonem.
- Dziękuję - uśmiechnęła się Sally, zeskoczyła z krzesła i obróciła się trzy razy. -

Umieściłam wejście do mojego kraju pod jego drzewem. Pod drzewem Pećki. Barry musi
koniecznie mieć miecz, żeby móc bronić drzewa Pećki, bo wszystkie inne drzewa są
opanowane przez złe duchy, które próbują przedrzeć się do Gunnywapitatu. Wielkie drzewo,
a pod nim wielka kraina magii. My tam często chodzimy, przeważnie późną nocą albo kiedy
jesteście bardzo zajęci, w dzień zawsze zabieramy ze sobą broń, bo zdarza się, że dziecko
wchodzi tam i ginie. Czasami na dziesięć lat. Więc kiedy wychodzi, jest stare i wszystko
dokoła zmieniło się, przyjaciele rozjechali się, ojcowie i matki zniknęli. W Gunnywapitat -
dodała patrząc na ojca - tam wszyscy uprawiają czary.

- Muszę mieć srop - oświadczył Barry.
- Urządzamy zabawy, jemy cukierki i ciastka. Wejście jest strzeżone przez lagaturów i

drągaturów.

- I policjantów - dodał Barry.
- Wy - oświadczyła patrząc to na mnie, to na ojca. - Wy nie macie tam prawa wstępu.
- Ja jestem Triksie Piksie - oświadczył Barry. - I krasnoludek.
- Jest tam jedno miasto całe z czekolady - ciągnęła Sally. - Wszystko, psy, koty, domy,

samochody, wszystko jest tam z czekolady.

- Barry zjadł kaszkę - pochwalił się Barry.

Sally spędziła większą część przedpołudnia na rysowaniu mapy Gunnywapitatu z

czekoladową stolicą (Miszmutat), rzeką dzikich zwierząt (Kody wop), dzielnicą Do góry
nogami (Giliwimpis) i stolicą Pećki (Gunnyposta zdrój). W Giliwimpis, zawiadomiła mnie
Sally, nawet ptaki mają skrzydła. Po południu zaświeciło słońce i pogoda zrobiła się tak
piękna, że powiedziałam jej, żeby wzięła Barry'ego i pobawiła się z nim na dworze, ale żeby
nie oddalała się zbytnio od domu, nie przemęczyła, nie zgrzała i nie przeziębiła. Barry
zażądał, żeby mu nałożyć koszulę z długimi rękawami, bo zamierza iść do Gunnywapitat, i
zrobił sobie srop z suchej gałęzi. Przez dłuższy czas byłam zajęta w kuchni. Musiałam wymyć
lodówkę i podłogę, na co nie znalazłam czasu przez okres choroby Sally. Z odgłosów, jakie
dochodziły mnie z ogródka, domyślałam się, że dzieci bawią się w wielkiej zgodzie. -
Lagaturowie! - wrzasnęła w pewnym momencie Sałly. - Naprzód! Do ataku! - wrzeszczał
Barry prawdopodobnie wymachując sropem.

Później, kiedy poszłam na górę, żeby uporządkować pokój Sally i prześcielić jej łóżko,

gdyż przypuszczałam, że będzie się chciała jeszcze przed kolacją położyć, słyszałam ich
głosy bardzo wyraźnie, ale kiedy udałam się do pokoju Barry'ego, żeby pozbierać z podłogi
kolorowe kredki, głosy ich zamilkły. Pozostałam tam dłużej, niż zamierzałam, bo zabrałam
się do porządkowania półek z książkami, po czym zeszłam do kuchni, przygotowałam
podwieczorek w postaci soku i kruchych ciasteczek i zawołałam moje dzieci. Nie było
odpowiedzi. Poszłam do stodoły wciąż je wołając, obeszłam stodołę i cały dom. Dalej nie
wolno im było chodzić.

Przysiadłam na tylnych schodkach i zaczęłam intensywnie myśleć. Wiedziałam, że nie

mogło im się stać nic złego, bo nasze psisko Toby leżało sobie najspokojniej w świecie na
słońcu w drzwiach stodoły i mimo iż Toby tylko jeden jedyny raz warknął na chłopca z
pralni, a poza tym łasił się do wszystkich, trwałam w głębokim przekonaniu, że w razie
autentycznego niebezpieczeństwa zmobilizowałby się i zrobił coś, chociażby tyle, że
przyszedłby do kuchni i schował się za moją spódnicę. Obecność i spokój Toby'ego
wskazywały na to, że moje dzieci musiały znajdować się w pobliżu. Wołałam na przemian to
jedno imię, to drugie. Toby za każdym razem unosił łeb i patrzył na mnie ze zdumieniem,
zupełnie jak gdyby Sally i Barry byli tuż przed moim nosem. Dziwił się zapewne, że w moim
głosie brzmi coraz większa nuta irytacji. Nie miałam ochoty telefonować do college'u do
męża. Kiedy zobaczyłam zbliżającego się na rowerze Laurie'ego, podniosłam się i wyszłam
mu na spotkanie, usiłując wyglądać możliwie spokojnie.

- Laurie - powiedziałam. - Sally i Barry poszli gdzieś i nie mogę ich nigdzie znaleźć.
- Drzewo Pećki - powiedział z miejsca Laurie. Wyminął mnie i pojechał w kierunku

drzwi stodoły prosto na Toby'ego, który ziewnął szeroko, zamknął oczy i nawet nie drgnął,
kiedy Laurie zatrzymał się tuż przed jego nosem.

- Leniwe psisko - warknął Laurie. - Idź i zobacz, czy nie ma ich pod drzewem Pećki -

dodał zwracając się do mnie.

- Ale gdzie to jest?
Laurie wprowadził rower do stodoły i wrócił.
- Myślałem, że wiesz - powiedział. - Pies chce ciasteczko? - zwrócił się do Toby'ego,

który podskoczył i pobiegł za Laurie'm.

- Laurie! - krzyknęłam. - Zaczekaj!
- Nic się nie martw - odpowiedział Laurie spokojnie. - Pećko na pewno odprowadzi ich

do domu.

Po chwili zjawiła się Jannie w towarzystwie przyjaciółki Carole. Dziewczęta chichotały

i zapytane, czynie spotkały Sally i Barry'ego, oświadczyły, że oni są na pewno pod drzewem
Pećki, przy czym Carole dodała, że jej młodsza siostrzyczka Jeannie często opowiada w domu
o przyjacielu Sally Pećce i o jego zaczarowanym drzewie.

- Jeannie mówi, że Sally tam bardzo często chodzi - dodała Carole.

- Pećko jest bardzo dobry, nic złego im się u niego nie stanie - zauważyła Jannie.
Dziewczęta poszły do kuchni, gdzie Laurie i Toby dobrali się do moich kruchych

ciasteczek.

Przez następne pół godziny jedynie wysiłki Laurie'ego i Jannie powstrzymywały mnie

od telefonowania po męża, do komisariatu albo przynajmniej do mojej matki w Kalifornii.
Carole, żeby mnie uspokoić, zaproponowała, że pójdzie do domu i sprowadzi swoją młodszą
siostrzyczkę. Wreszcie doszły nas odgłosy śmiechu zza stodoły i na podwórku ukazali się
Sally i Barry.

Nie chcieli oczywiście powiedzieć, gdzie byli. Chwyciłam Sally za ręce i drżącym

głosem zasypywałam ją pytaniami. Z trudem powstrzymywałam się od wybuchu złości.

- Przyrzekłam, że nic nie powiem - tłumaczyła mi łagodnie Sally. - To jest baśniowy

kraj i jeżeli zdradzisz jego tajemnicę, to już nigdy cię tam nie wpuszczą. Czy nie było nas
przez dziesięć lat? Bo wszyscy wyglądacie tak samo jak rano.

- Barry, gdzieście byli?
- Ciasteczka - uśmiechnął się Barry. - Dużo, dużo ciasteczek i kwiaty dla królowej.
- To znaczy, że nie piśnie słowa - wytłumaczyła mi szybko Sally.
Po nie przespanej nocy, spędzonej na nieustannym chodzeniu do pokojów dzieci, żeby

sprawdzić, że są w swoich łóżeczkach, zeszłam na dół do kuchni. Na werandzie zastałam
dużą miskę pełną wiosennych kwiatów, tulipanów, żonkili i bazi, z karteczką, na której
przeczytałam „Dziękuję, że pozwoliła pani dzieciom spędzić popołudnie u nas. Było nam
szalenie miło. Proszę powiedzieć Barry'emu, że za kilka dni przyślę mu »flinkusia«. Mam
nadzieję, że kwiaty sprawią pani przyjemność. Pećko”.

Pokazałam mężowi kartkę, kiedy żadnego z dzieci nie było w pobliżu. Postanowiliśmy

nic nie mówić Sally, żeby nie podniecać jej i tak już rozbuchanej wyobraźni. Jednakże, kiedy
Barry zjawił się w drzwiach łazienki, żeby przyglądać się ojcu przy goleniu, ten uznał, że jest
to odpowiedni moment na postawienie dyplomatycznego pytania.

- Słuchaj no, kiedy byliście wczoraj u Pećki, to jak on był ubrany?
- Miał koronę.
- Czy był tam jeszcze ktoś?
- Triksie Piksie.
- A gdzie to jest?
- Ty jesteś tato - zapewnił go Barry. - Ja jestem Barry. Sally to Sally, Jannie to Jannie,

Laurie to Laurie, a mama to mama.

Gdy wychodziłam za mąż za człowieka, który jest obecnie moim mężem i ojcem moich

dzieci, nie wpadło mi do głowy zobowiązać go do tego, żeby nigdy nie dostał się na łamy
popołudniowej prasy. Może dlatego, że nie ma zwyczaju stawiania takich warunków w
małżeńskim kontrakcie, a może po prostu dlatego, że nie śniło mi się wówczas, iż kupno
popołudniówki może się dla mnie kiedykolwiek stać przykrością.

Prawdę mówiąc, musieliśmy zrezygnować z gazet tylko na trzy dni. Dzięki huraganowi,

który zerwał część dachu Banku Narodowego, cała sprawa zeszła szybko na dalszy plan i
wspominali ją od czasu do czasu tylko najdowcipniejsi i najmniej taktowni z naszych
przyjaciół. Zastanawiam się czasami, czy nie można było uniknąć tego wszystkiego, ale jaki
to ma sens, skoro się stało i już się nie odstanie. Och, a gdybym nigdy nie zadzwoniła do pana
Williamsa w Burlington? Gdybym w ogóle nie zareagowała na jego telefon?

Ilekroć dzwoni telefon, elektryzuje mnie nadzieja, że za chwilę spotka mnie cudowna

niespodzianka („Cary Grant do pani z Hollywoodu... bilety lotnicze już są w drodze...” „Jest
pani jedyną żyjącą spadkobierczynią...”).

Poranek, w którym odebrałam ów brzemienny w skutki telefon, był wyjątkowo piękny.

Słońce przygrzewało, liście drzew lśniły jaskrawą zielenią, a w powietrzu unosił się upojny

zapach kwiatów. Telefon był do męża. Dzwonił nie znany mi mężczyzna o wyjątkowo
ciepłym, dźwięcznym głosie. Zapytał, czy mógłby mówić z „profesorem”, mimo że mąż mój
był zwykłym wykładowcą w żeńskim college'u. Tytuł profesora nie należy mu się i używają
go tylko niektórzy nasi przyjaciele, kiedy chcą być szczególnie dowcipni. Do ciebie,
profesorze, powiedziałam więc i oddałam mu słuchawkę. Mąż niechętnie odsunął złotą
monetę, którą właśnie kładł na wagę, i podszedł do aparatu.

- Halo - powiedział i zaraz potem: - Co? - i jeszcze raz: -Co?
Po chwili westchnął i dodał:
- No dobrze, dobrze. Nie dosłyszałem pańskiego nazwiska.
Po dłuższym milczeniu odwiesił słuchawkę.
- Co to było, kochanie? - zapytałam pełna nadziei („Roczny pobyt w Paryżu dla pana i

całej rodziny na nasz koszt”).

- Słuchaj, zrób mi przysługę. Zadzwoń do pana Johna Williamsa, redaktora pisma

„Gazette” w Burlington. Z wywołaniem. Tamta strona płaci.

- Po co?
- Nieważne. Rozmawiałem z nim przed chwilą, powiedział, żebym oddzwonił i

przekonał się, że to nie jest głupi żart, ale prawda.

- O co chodzi?
- Mówiłem ci, że nieważne - zirytował się mój mąż. Po chwili roześmiał się.
- Wybitny miejscowy pedagog! - powiedział.
Podniosłam więc słuchawkę i zamówiłam rozmowę z wywołaniem pana Johna

Williamsa, redaktora burlingtońskiej „Gazette”. Druga strona płaci. Ponieważ Burlington
znajduje się w odległości zaledwie stu mil od naszego miasteczka, poszło mi gładko, nie tak
jak przy zamawianiu rozmowy z Nowym Jorkiem, kiedy trzeba literować każde słowo: N jak
Natalia, O jak Olga, W jak Wilek, Y jak Ypsylon i tak dalej. W słuchawce zabrzmiał
niebawem sympatyczny, dźwięczny głos.

- Halo, czy to pan Williams? - zapytałam.
- Halo! Poproszę profesora.
Muszę powiedzieć, że nigdy nie widziałam mojego męża w takim stanie. Na twarzy

jego malowało się bezbrzeżne zdumienie połączone z zadowoleniem. Był widać jednocześnie
zachwycony i zaniepokojony.

- To nie do wiary - powtarzał. - To musi być żart.
Rozmawiał z panem Williamsem przez dłuższy czas. Co kilka minut wybuchał dość

głupim śmiechem.

- No, to do piętnastego - powiedział na koniec i odwiesił słuchawkę.
Stałam tuż za nim. Byłam zaintrygowana no i - jako że jestem jego żoną od dobrych

czternastu lat - głęboko zaniepokojona.

- Co to było? - zapytałam tonem wieloletniej żony. - Mów!
Mąż spojrzał na mnie z ukosa i kilka razy otworzył i zamknął usta.
- No nic - powiedział w końcu i wciągnął mocno brzuch. - Nic ważnego.
Poszłam za nim do gabinetu, powstrzymując się z całych sił, żeby mu nie wyrwać z ręki

złotej monety.

- Mów! - powtórzyłam.
- Musisz być rozsądna - zaczął. - Bardzo cię proszę.
Usiłując być rozsądna usiadłam na krześle, zacisnęłam pięści i nawet się uśmiechnęłam.
- Będę musiał jechać do Burlingtonu - oświadczył mąż.
- Po co?
- Drobna sprawa. Po prostu będę musiał tam pojechać.
- To nadzwyczajne. Wiem, że od dawna marzysz o odwiedzeniu Burlingtonu.

- Nie mam pojęcia, dlaczego uwzięli się akurat na mnie - powiedział mąż. - Pan

Williams nazywał mnie przez cały czas wybitnym miejscowym pedagogiem. Nigdy nie
wpadło mi do głowy, że zostanę wmieszany w taką dziwną sprawę. Jeszcze wcale nie wiem,
czy to nie jest głupi żart.

- Na razie mógłbyś przestać wykręcać sobie palce - powiedziałam spokojnie. - I jeżeli

jeszcze raz zachichoczesz jak idiota, zaknebluję ci usta.

- Nic na to nie poradzę. Po prostu czuję się jak idiota.
- Ha - zauważyłam enigmatycznie, wstałam i ruszyłam w stronę kuchni, gdzie czekał na

mnie zlew pełen brudnych naczyń.

- Chwileczkę - jęknął mój zdesperowany mąż. - Zrozumże. Będę musiał tam jechać. I to

wcale nie jest to, o czym myślisz.

- Ja nic nie myślę.
- Słuchaj - ruszył za mną do kuchni. - To jest po prostu coś w rodzaju turnieju. Mam

być, bo ja wiem, czymś w rodzaju sędziego. A to wcale nie znaczy...

- Że co? - zainteresowałam się.
- No cóż - zakończył.
- Jeżeli mi wolno postawić jedno jedyne pytanie - powiedziałem. - Jeżeli zechciałbyś,

drogi mężu, powiedzieć mi w krótkich słowach, o co chodzi, nie uznając tego za pogwałcenie
twojego prywatnego życia, będę ci szalenie wdzięczna. Pozwól, że...

- Słuchaj no - przerwał mi.
- Jeżeli nie masz do mnie zaufania i nie chcesz powierzyć mi tajemnicy twojej sekretnej

misji... to pozwól, że zapytam cię tylko o jedną, jedyną rzecz. Co to za konkurs i kto w nim
bierze udział?

- Dziewczyny - odpowiedział krótko.
- Co?
- Zapraszają mnie na jurora konkursu piękności. Będziemy wybierali Miss Vermont, a

ona weźmie udział ogólnokrajowym konkursie i ma szansę zostania Miss Ameryki.

Jest mi naprawdę przykro, że zachowałam się tak, jak zachowałam. Usiłowałam później

wytłumaczyć się przed mężem, ale właściwie bezskutecznie, bo nie miałam mc na swoją
obronę. Jest mi, jak już rzekłam, po dzień dzisiejszy bardzo przykro. Bo też siedziałam na
krześle kuchennym i wyłam ze śmiechu tak długo, aż łzy zaczęły spływać mi strumieniami po
policzkach, rozbolał mnie brzuch, rozbolały mnie boki. Mąż stał przede mną z obrażoną miną.

- To nie jest znowu takie strasznie śmieszne - powtarzał w regularnych odstępach czasu.
Drzwi trzasnęły, wszedł Laurie i rzucił czapkę i kurtkę na skrzynię. Był zawsze

pierwszy do obiadu, ponieważ przyjeżdżał na rowerze. Sam nie odznaczał się szczególnym
taktem, ale od rodziców wymagał nienagannego zachowania się.

- Co z lunchem? - zapytał. - Co się z wami dzieje?
Patrzył to na mnie, to na ojca i widać było, że ogarnia go niepokój.
- Laurie - wykrztusiłam z siebie słabym głosem. - Tato został jurorem konkursu

piękności.

- Nasz tato? - zarumienił się Laurie.
- Jako wybitny miejscowy pedagog - usiłował bronić się mój mąż.
- Ojej, ojejku, ojejku! - jęczał Laurie. - Czy ludzie już o tym wiedzą?
- Poczekaj! - zawołał mąż.
- Co będzie, jak moi kumple to zwąchają? - zdenerwował się Laurie.
- To jest przecież zaszczyt - tłumaczył mu ojciec. - Co za rodzina! Nikt w tym domu nie

chce zrozumieć, że jest to wielkie wyróżnienie.

- Przyszły dziewczynki, trzeba im chyba będzie powiedzieć? - zauważyłam.

- Taak - powiedział Laurie głosem pełnym goryczy. - I tak wszyscy się o tym dowiedzą.

Ojejku. Słuchajcie - zwrócił się do sióstr. - Pożyczcie ojcu kostium kąpielowy. Może mu się
przydać. Ale heca!

Wyszłam na werandę po Barry'ego, który pogodził się już z jazdą do przedszkola w

towarzystwie innych dzieci i trzy razy w tygodniu wracał do domu samochodem sąsiadów.
Potem trzeba go było podstępem, fortelem, a często nawet siłą skłaniać do wejścia do domu i
zjedzenia obiadu.

- W szkole była dzisiaj msza - zawiadomił mnie. - Szara msza.
- Mysz - poprawiła go Sally. - Nie msza, ale mysz. W jego szkole są myszy,
- Tato - powiedział Laurie do ojca tragicznym niemal głosem. - Czy ty nie rozumiesz, że

w tym mieście są ludzie, którzy tylko czyhają na to, żeby mi się coś takiego przytrafiło. Już
widzę minę Emie Smitha, Ojejku, co ja zrobię!

Laurie zamknął oczy i zadrżał na całym ciele.
Jedyną osobą w naszej rodzinie, która się ucieszyła, była oczywiście Jannie. Jannie od

pewnego czasu malowała sobie, po kryjomu, paznokcie u nóg jaskrawoczerwonym lakierem,
a na Świętego Walentego otrzymała trzy kartki od kolegów Laurie'ego z szóstej klasy.
Powiedziała tylko, że teraz widzi, iż dotychczas nie doceniała ojca, i spytała go cichutko, czy
mogłaby siedzieć obok niego przy stole. Obok jurora konkursu piękności, dodała z dumą.

- Tato będzie oglądał dziewczyny - zawiadomiła Sally Barry'ego. - Tato lubi sobie

popatrzeć na dziewczyny; prawda, tato?

Nastąpiła głęboka i dość długa cisza. Po chwili wzrok mojego męża spoczął na Jannie.
- Powiedz nam, czegoś się dzisiaj nauczyła w szkole? -zażądał.
- Tato jest chiński gong - oświadczył Barry. - Jak tato chce, to może sobie pojeździć na

mojej lokomotywie.

- Tato jest bardzo kochany - dodała Sally.
- Jak będę duża - rozmarzyła się Jannie sięgając po chleb i masło. - Jak będę duża, to też

stanę do konkursu piękności. I na pewno wygram - dodała.

- Komuś się na dobre przekręciło w głowie - stwierdził Laurie.
Trzy dni przed wyjazdem męża do Burlingtonu w naszej miejscowej gazecie ukazał się

duży artykuł o konkursie piękności, ilustrowany fotografią mojego męża, pod którą widniało
jego nazwisko i adres. Laurie oświadczył, że jest silnie przeziębiony, że boli go głowa i
brzuch, że ma pęcherz na pięcie i wobec tego musi zostać w łóżku na co najmniej tydzień.
Jannie przyprowadziła jedenaście dziewcząt, członkiń kółka botanicznego, które pragnęły
porównać zdjęcie jej ojca z oryginałem. Kilka naszych przyjaciółek zatelefonowało, żeby
zapytać, czy mają szansę w konkursie, bo zastanawiają się, czy nie wziąć w nim udziału.
Ponieważ mąż wykłada wyłącznie studentkom, w jego klasie zapanowało niejakie
zamieszanie. Przyznał mi się, że woli nie chodzić na obiady do stołówki. Tytuł artykułu w
naszej gazecie brzmiał: „Wybitny pedagog członkiem jury w konkursie na Miss Vermont”.

Okazało się, że jedna z uczestniczek konkursu mieszka niedaleko nas i pan Williams

zasugerował, żeby przywiozła męża do Burlingtonu swoim samochodem. Pan Williams
zapewnił go przy tym, że jest to dziewczyna nieskazitelnie wychowana i w czasie jazdy z całą
pewnością nie będzie próbowała wpłynąć na jego decyzję. Powiedziałam mężowi, że uważam
go za zupełnie niezwykłego człowieka i jestem pewna, że będzie absolutnie bezstronny, po
czym wyruszyłam do sklepu spożywczego, gdzie spotkałam przyjaciółkę, która oświadczyła
mi bez ogródek, że na moim miejscu bałaby się puścić męża samego na taką imprezę. Nie
poprawiło mi to humoru.

- Trzeba się będzie wynieść z tego miasta - powtarzał Laurie ponurym głosem.
Nadszedł dzień odjazdu męża. Był tak zdenerwowany, że nie mógł jeść śniadania.

Siedział przy stole w najlepszym ubraniu, w krawacie, jaki ktoś przywiózł mu z Włoch,

kruszył w palcach bułkę i powtarzał dzieciom raz po raz, że mają być grzeczne w czasie jego
nieobecności i że jeżeli będą dobre, to przywiezie im coś z dalekiego Burlingtonu.

- Tata mógł przynajmniej odjechać nocą - marudził Laurie. - A tak to przejedzie przez

całe miasto w biały dzień i wszyscy go zobaczą.

Mój mąż wzdrygnął się nerwowo.
- Powiem ci szczerze, że sam nie wiem, jak się ocenia te rzeczy - powiedział do mnie. -

Jakie się stosuje kryteria i w ogóle.

- Jako wybitny miejscowy pedagog powinieneś był zawczasu zdobyć pełną informację -

odpowiedziałam złośliwie.

- To jest hańba - mruknął Laurie pod nosem. - Prawdziwa hańba dla całej rodziny.
Dzieci i ja ustawiliśmy się bezwstydnie na werandzie, żeby przyjrzeć się ewentualnej

Miss Vermont. Zajechała ładnym samochodem. Była to śliczna, sympatycznie wyglądająca
dziewczyna o raczej nieśmiałym wyrazie twarzy.

Obserwowany bacznie przez całą rodzinę mąż zszedł powoli ze schodów i przywitał się

z dziewczęciem oraz jej przyzwoitką, groźnie wyglądającą starszą kobietą, która nieustannie
poprawiała coś w stroju swojej podopiecznej i starannie założyła jej jedwabną chustkę na
włosy, jeszcze zanim mąż wsiadł do samochodu.

- Życzę pani zwycięstwa! - krzyknął Laurie wspaniałomyślnie. - Założę się, że ona jest

najładniejsza - dodał ogarnięty widać nagłą falą lokalnego patriotyzmu.

- Życzę ci zwycięstwa, tato! - wrzasnęła Sally. Jannie wpatrywała się jak urzeczona w

złote loki dziewczyny.

- Tato precz - zmartwił się Barry. Powróciliśmy do domu.
W ciągu dnia zadzwoniło jedenaście osób, żeby się upewnić, czy mój mąż rzeczywiście

pojechał do Burlingtonu. Każdy miał coś dowcipnego do powiedzenia. W popołudniowej
gazecie znowu było zdjęcie mojego męża i dość długi artykuł o imprezach, w jakich będzie
uczestniczył. Podawano imponującą listę znanych osobistości, które przyrzekły swój udział,
oraz obiecywano dokładne sprawozdanie z parady piękności.

Laurie wciąż odmawiał pójścia do szkoły, ale po południu popełnił taktyczny błąd, bo

postanowił pójść ze mną i Barrym do fryzjera. Znajdowało się tam kilku kolegów mojego
męża. Na szczęście Barry nie był tego dnia w najlepszym nastroju i Laurie i ja byliśmy tak
zajęci przytrzymywaniem go na krześle i opowiadaniem mu bajeczek, że nie wszystkie uwagi
klientów i fryzjerów na temat nowej roli mojego męża dochodziły naszych uszu.

- Dlaczego właściwie nie pojechałeś z ojcem? - zapytał Laurie'ego jakiś młody

człowiek. A inny dodał: - Jak się właściwie trafia do takiego jury?

- Mój ojciec zapracował sobie na to wieloletnią działalnością - odpowiedział Laurie

wściekłym tonem.

Trzymałam Barry'ego oburącz za uszy, a fryzjer usiłował mu równo przystrzyc

grzywkę. Barry wrzeszczał: - Za wcześnie! Za wcześnie! - co zdaniem Sally miało znaczyć,
że wszyscy mają zamilknąć, bo on chce coś powiedzieć.

- Czy pani jest pewna, że mąż w ogóle wróci? - dowcipkował nasz fryzjer.
W sklepie spożywczym było jeszcze gorzej. Wśród kupujących znalazło się kilku

znajomych i oboje z Laurie'm mieliśmy wrażenie, że rozmawiano wyłącznie o nas. W
każdym razie wszyscy gapili się na nas i uważali za stosowne wypowiadać swoje poglądy na
temat konkursu najpierw przed Laurie'm, potem przede mną, wreszcie na cały głos.
Zastanawiali się nad tym, czy sędziowanie to hobby mojego męża, spekulowali na temat jego
powrotu do domu i sugerowali, że mógłby się właściwie całkowicie przerzucić na wybierania
królowych piękności w różnych miastach. Na pociechę zafundowałam Laurie'emu i
Barry'emu lody na patyku, poza tym zakupiłam mnóstwo zapasów, bo postanowiłam nie
chodzić po sklepach przynajmniej przez najbliższe kilka dni.

Mimo że normalnie specjalnie nie cierpię, kiedy mąż wyjeżdża, tym razem trudno mi

było znaleźć sobie miejsce. Szczególnie pierwszego wieczoru. Kiedy dzieci były już w
swoich łóżeczkach, zaczęłam się snuć po domu i robić porządki. Wyprałam dziewczynkom
sukienki i pończochy, a potem usiadłam przy telefonie. Nie bałam się, że samochód, w
którym jechał mój mąż, uległ wypadkowi - przyszła Miss Vermont zrobiła na mnie wrażenie
ostrożnego kierowcy - ale jakoś nie potrafiłam usiedzieć na miejscu, więc poszłam do kuchni,
upiekłam górę ciasteczek, a potem znowu siadłam przy telefonie, tym razem z książką w ręku.
Kiedy wreszcie mąż zadzwonił, drzemałam.

- Jak się masz? Jak ci leci? - zapytałam na wpół przytomna.
- Bardzo dobrze. Hotel jest całkiem przyzwoity. Zjadłem dobrą kolację. Dziewczyna jest

sympatyczna.

- Świetnie - odpowiedziałam. - Świetnie. Byłam po południu z Barrym u fryzjera i...
- Tyle że wylałem sobie kawę na spodnie.
- Spróbuj ją sprać zimną wodą - poradziłam mu. - Ale posłuchaj, u fryzjera...
- Ona to już zrobiła. Będziemy mieli paradę piękności. Wiesz...
- Wiem. Pisali o tym w gazetach. Nasz fryzjer powiedział...
- Oglądamy je najpierw w kostiumach kąpielowych, a potem w wieczorowych sukniach.
- Nie mów! Cieszę się, że się dobrze bawisz.
- Słucham?
- Nieważne. Kazałam Barry'emu obciąć włosy.
- To świetnie - zapewnił mnie. - Wyłączam się, bo muszę wcześnie wstać. Mamy

uroczyste śniadanie.

- To fascynujące. Dobranoc.
Nazajutrz spędziliśmy z dziećmi bardzo przyjemny dzień. Laurie wciąż odmawiał

pójścia do szkoły. Przez cały ranek przygotowywaliśmy suflety z sera na obiad. Po południu,
kiedy dziewczynki wróciły ze szkoły i Barry wstał po drzemce, rozsiedliśmy się dokoła
kuchennego stołu i robiliśmy wycinanki z błyszczącego, kolorowego papieru. Laurie i ja
stanowczo sprzeciwiliśmy się kupieniu wieczornej gazety, szczególnie że w tym celu trzeba
by pójść do kiosku, dokoła którego gromadziło się o tej porze mnóstwo ludzi, żeby dzielić się
miejscowymi plotkami. Laurie zaznaczył, że mamy poranną gazetę i że on osobiście uważa,
że jedna gazeta dziennie wystarcza. Ja zaś miałam powyżej dziurek od nosa głupich
historyjek o konkursie piękności, chociaż później powiedziano mi, że artykuł na temat parady
kandydatek był naprawdę wspaniały.

Wieczorem zadzwonił mąż i od razu wyczułam, że jest w nie najlepszym humorze.
- Nie wyszła - powiedział bez wstępów. - Ta plama od kawy.
- To straszne.
- Muszę mimo to włożyć te spodnie na paradę, ale Charmian twierdzi, że nikt nic nie

zauważy. Wszystkie dziewczęta są szalenie sympatyczne.

- Czy zorientowałeś się już, jakie kryteria należy stosować? - zapytałam chłodno.
- Wiesz co? - powiedział. - Jedna z dziewcząt pochodzi z Brooklynu.
- Powiedz jej, żeby spróbowała ci wyczyścić spodnie proszkiem do pieczenia -

zaproponowałam.

- Sandy też to radzi. To jest ta w różowej sukni, która założyła mi opatrunek na palec.
Nastąpiła dłuższa cisza.
- A jak dzieci? - zapytał wreszcie mąż.
- Doskonale. A ty?
- Wiesz, poznałem tu bardzo interesującego faceta. Też jest członkiem jury. Dawniej był

sędzią na pokazach bydła zarodowego. Czy wiesz, że można zorientować się, ile krowa ma
lat, po paskach na rogach?

- Pojęcia o tym nie miałam.

- Bardzo sympatyczny człowiek. Typuje Barbarę za intelekt.
- Mnóstwo ludzi telefonowało do ciebie.
- Czy jest coś ciekawego w poczcie?
- Owszem - powiedziałam z satysfakcją. - Jest kilka przesyłek z monetami od twojego

dostawcy w Chicago.

- Powinienem chyba przestać kolekcjonować monety - westchnął. - Może wymyślę coś

innego.

Nazajutrz była sobota, więc zabrałam wszystkie dzieci na długą przejażdżkę, po czym

zafundowałam im parówki w barze szybkiej obsługi w sąsiednim miasteczku. Powróciliśmy
dosyć późno, w każdym razie zbyt późno na kupienie wieczornej gazety. Mąż zadzwonił w
chwili, kiedy dzieci jadły kolację.

- Za chwilę jadę na konkurs - powiedział. - Plama prawie zupełnie znikła.
- Dzwonił twój ojciec - zawiadomiłam go. - Powiedziałam mu, gdzie jesteś.
- Dziś wieczorem kończymy - oświadczył mój mąż. - Wrócę chyba jutro.
- Bardzo się cieszymy.
- Pięćdziesiąt jeden centymetrów - szepnął mój mąż do kogoś, kto widocznie siedział

obok niego. - Proszę jej powiedzieć, że to, co mówi jej matka, w żadnym wypadku nie może
wpłynąć na moją decyzję.

- Twój ojciec...
- Przepraszam cię, ale powtórz to - powiedział mąż do słuchawki. - Chwileczkę.

Rozmawiam z żoną - zwrócił się znowu do tamtej osoby.

Zacisnęłam usta, żeby nie chlapnąć jakiejś złośliwości, i ostrożnie odłożyłam słuchawkę

na widełki.

Kiedy mąż powrócił do domu, była czwarta nad ranem.Spałam jak zabita. Mąż był

wymięty, poirytowany, cały w plamach od kawy, na dodatek drapał się niemiłosiernie.
Okazało się, że nasza miejscowa piękność nie odniosła zwycięstwa i bardzo tym
rozczarowana i rozzłoszczona zabrała wprawdzie mojego męża w drogę powrotną, ale
wysadziła go na rogu ulicy razem z dość ciężką walizką.

- Boże! - jęknęłam, kiedy otworzyłam oczy i zobaczyłam go w drzwiach.
- Wszystko w porządku - powiedział pośpiesznie. - A u was jak?
- Nic nowego. Tyle że Laurie nie odezwie się do ciebie nigdy w życiu. Poza tym

przyrzekłam, że natychmiast po powrocie zadzwonisz do ojca. Niezależnie od godziny.

- Musisz jutro zawieźć to ubranie do pralni. Zobacz, dostałem zapalniczkę z napisem

„Juror w konkursie na królową piękności stanu Vermont”.

Zapalił mi zapalniczkę przed nosem. Cofnęłam się gwałtownie.
- Pamiątka z dni twojej świetności - zauważyłam z czarującym uśmiechem,
- A propos - powiedział. - Muszę koniecznie napisać do Lindy. Okazuje się, że ona też

kolekcjonuje monety.

Podniosłam się i zapaliłam papierosa.
- Powiedz mi wreszcie, która wygrała konkurs?
- Proszę?
- No, która wygrała ten wasz konkurs piękności?
Mąż spojrzał na mnie nieprzytomnym wzrokiem.
- A bo ja wiem - odpowiedział i wzruszył ramionami. - Jakaś dziewczyna.
Nazajutrz rano Lamie wziął na odwagę i zadzwonił do swojego przyjaciela Roba. Albo

Rob był niezwykle taktowny, albo miał bardzo krótką pamięć, bo przyjął zaproszenie
Laurie'ego, przyszedł i przez resztę dnia chłopcy siedzieli w pokoju Laurie'ego i słuchali płyt
jazzowych. Jannie, Sally i Barry zabrali się do robienia babek z piasku. Późnym popołudniem
Laurie i Rob przyłączyli się do nich i postanowili zbudować im piaskownicę. Ucieszyło to

młodsze dzieci. Mąż spędził większość dnia w swoim gabinecie układając w klaserach
nadesłane mu z Chicago monety.

Laurie wprawdzie w teorii nie odzywał się do ojca, ale w praktyce zwracał się do niego

od czasu do czasu w pilnych sprawach, a przy stole podawał mu sól czy cukier z całkiem
nawet uprzejmym uśmiechem.

Nazajutrz rano wszystkie dzieci poszły do szkoły. Tego dnia była moja kolej na

odwiezienie dzieciarni do przedszkola i przywiezienie jej z powrotem; więc około jedenastej
trzydzieści wyszłam przez kuchnię upewniwszy się uprzednio, że gaz jest zakręcony, z
wyjątkiem piekarnika, w którym prażyła się zapiekanka. Stół był nakryty, chleb pokrojony,
deser przygotowany, a moja stara, sterana lodówka turkotała sobie w najlepsze. Ponieważ
pogoda poprawiła się, lodówka otwierała się łatwiej, ale mniej więcej co dwadzieścia minut
wybuchała donośnym gderaniem, co utrudniało mi na przykład liczenie łyżeczek czy
pieczonych kartofli, zastanawianie się nad tym, co kiedy wstawić do pieca, i podsłuchiwanie
rozmów, prowadzonych w sąsiednim pokoju. Mąż jadał obiady w college'u, troje starszych
dzieci wracało ze szkoły mniej więcej o dwunastej piętnaście. Na najbliższym skrzyżowaniu
zobaczyłam Sally, która zazwyczaj wracała pierwsza, ponieważ dzieci z młodszych klas
odprowadzane były do połowy drogi przez nauczycielkę, która pilnowała, żeby bezpiecznie
przeszły przez skrzyżowanie torów kolejowych z główną ulicą. Zazwyczaj zatrzymywała się
jeszcze z Jeannie przy drzewie Pećki i obie przychodziły do domu gdzieś kwadrans po
dwunastej. Z trudem udało mi się wcisnąć Sally do samochodu, później zatrzymałam się na
chwilę pod sklepikiem i kupiłam karton papierosów, odebrałam zmęczonego i sennego
Barry'ego z przedszkola oraz dwoje dzieci naszych sąsiadów, które udało mi się zwabić do
samochodu po długich i skomplikowanych pertraktacjach. Rozwiozłam te dzieci do ich
domów, wysadziłam każde przed ich frontowymi drzwiami i pojechałam do domu. Wszystko
to robiłam trzy razy w tygodniu o dokładnie tej samej porze i w dokładnie ten sam sposób.
Zaparkowałam przed naszym domem, zaprowadziłam Sally i Barry'ego do kuchni, ale już na
progu Sally oświadczyła bardzo stanowczo:

- Jeżeli to, co tak pachnie, jest dla nas na obiad, to ja nie będę jadła.
Zaczęła natychmiast gwałtownie kaszleć, Barry zakrztusił się, a mnie łzy stanęły w

oczach. Takiego smrodu w życiu nie wąchałam. Wywoływał duszność i mdłości i był tak
gęsty, że miało się wrażenie, iż stoi w powietrzu, Wypchnęłam dzieci pośpiesznie na tylną
werandę, zasłoniłam rękami oczy, popędziłam do kuchni i zgasiłam piecyk. Pod samą
kuchenką zapach był jak gdyby trochę słabszy, ale mimo to otworzyłam piekarnik i zajrzałam
do środka, żeby upewnić się, że tam nic się nie przypala, chociaż nie pamiętałam, by
kiedykolwiek zapiekanka z makaronu i szynki zamieniła się w trujący gaz. Sally i Barry
przyglądali mi się przez okno kuchenne z wielkim zainteresowaniem. Zamoczyłam
chusteczkę do nosa i zawiązałam ją sobie na nos i usta. Myślałam, że może dom się pali -
chociaż nie wyobrażałam sobie, co mogłoby wywołać taki smród - po czym przebiegłam
przez parterowe pokoje zaglądając do wszystkich kątów, mimo iż jasne było, że smród
pochodzi z kuchni. Reszta domu także śmierdziała, ale znacznie mniej. Kiedy powróciłam do
kuchni, straszliwy fetor znowu ścisnął mi krtań. Zaczęłam dusić się i okropnie kaszleć.

Stukot, jaki wydawała z siebie moja lodówka, był tak związany z kuchnią, że brak jego

także przyczynił się do ogarniającej mnie grozy. Uświadomiłam sobie nagle, że lodówka nie
trzęsie się i nie warczy, Podeszłam i otworzyłam ją. Buchnęła na mnie kolosalna fala smrodu,
niechcący nabrałam w płuca duży haust gazu i zatoczyłam się w tył aż na werandę.

- Co jest na obiad? - dowiadywała się Sally, a ja trzymając się oburącz poręczy

walczyłam z wymiotami.

Ponieważ bałam się zostawić Barry'ego na werandzie pod wątpliwą opieką Sally,

uznałam, że najbezpieczniej będzie wpakować dzieci do samochodu. Barry zdenerwował się,
bo przypuszczał, że zostanie odwieziony do przedszkola bez obiadu, kolacji, a nawet

jutrzejszego śniadania, wobec czego zażądałam, żeby Sally mu coś zaśpiewała. Obeszłam
dom przy akompaniamencie piosenki o cennym zdrowiu i weszłam przez frontowe drzwi do
hallu, w którym znajdował się telefon.

- Moja kuchnia jest pełna jakiegoś okropnego gazu, który wydobywa się z lodówki -

powiedziałam, kiedy zostałam połączona z warsztatem reperacji lodówek.

- Czy w domu są ludzie?
- Dzieci zaraz przyjdą na obiad...
- Dzieci? - zdenerwował się mechanik.
- Na razie są w samochodzie.
- Dzięki Bogu. A gdzie stoi lodówka?
- W kuchni.
- Blisko drzwi?
- Kuchenne drzwi wychodzą na tylną werandę, ale...
- Czy będzie można podjechać pod nie ciężarówką?
- Chyba tak. Rośnie tam wprawdzie krzak róży...
- To nie jest pora na żałowanie róż - oświadczył mechanik stanowczym tonem. - Zbiorę

grupę ludzi. Będziemy u pani mniej więcej za godzinę. Niech pani nikogo nie puszcza do
domu. Dzieci trzeba trzymać jak najdalej. I proszę nie zapalać zapałek.

Drżącymi palcami zgasiłam papierosa.
- I zamknąć na klucz drzwi - ciągnął dalej mechanik.
- Ale o co chodzi? Mam gotowy obiad i dzieci są głodne. Muszą wrócić do szkoły na

pierwszą. Stół jest nakryty...

- Chwileczkę. Czy pani mówi z domu?
- Przecież musiałam się jakoś dostać do telefonu.
- Proszę się wyłączyć i wyjść na powietrze!
Porzuciłam więc zapiekankę i - jak później wytknął mi mąż - całą jego kolekcję monet

oraz broszkę z granatami dziedziczoną po babce, i uciekłam. Kiedy dotarłam do samochodu,
Sally recytowała przysięgę wierności dla flagi Stanów Zjednoczonych, a Barry przeglądał
książkę, którą Jannie dała mi trzy dni temu z prośbą, żebym ją odwiozła do wypożyczalni.
Sally przerwała recytację, żeby zapytać, co będzie na obiad. W kieszeni kurtki Barry'ego
znalazłam czerwoną kredkę, wydarłam pustą kartkę z książki Jannie tłumacząc się przed i
samą sobą tym, że sytuacja jest wystarczająco groźna na taki desperacki czyn, i napisałam
wielkimi literami „Gaz trujący! Nie wchodzić!” Przypięłam kartkę przy pomocy agrafki,
odpiętej od stanika. Nie mogłam zamknąć wejściowych drzwi, ponieważ wszystkie klucze
wisiały na ścianie koło lodówki. Przez okno widziałam leżącą na kuchennym stole torebkę.
Kuchnia robiła wrażenie miłe i zupełnie niegroźne. Na niebieskim obrusie stały talerze w
kwiatki, leżały błyszczące sztućce, a nad tym wszystkim królowała nasza podła lodówka.
Przez szparę w drzwiach ulatniał się gaz, więc pobiegłam czym prędzej do samochodu.

Ponieważ było już po dwunastej, postanowiłam podjechać po Jannie i Laurie'ego i

zabrać wszystkie dzieci do baru mlecznego na obiad. Laurie'ego znalazłam bez trudu. Bił się
zawzięcie z Robem na samym środku ulicy. Zatrąbiłam energicznie i Laurie oderwał się od
nieprzyjaciela. Rozczochrany i zgrzany, rzucając przekleństwa na Roba runął na tylne
siedzenie.

- Matka przyjechała! - wrzeszczał. - Ale poczekaj tylko, ty draniu, aż będziemy sami!

Czy mogę brać lekcje gry na trąbie? - zwrócił się do mnie.

- Nie - odpowiedziałam krótko.
- Rob uczy się grać na klarnecie, Stuart i Willie na perkusji, a nasz nauczyciel muzyki

mówi, że mam talent.

- Trąba jest zbyt hałaśliwa i za droga, a w ogóle to chciałam cię zawiadomić, że w

naszym domu jest pełno trującego gazu.

- Mogę nie ćwiczyć w domu, ale w stodole. Możesz mi potrącić za lekcje z

tygodniówki. Poza tym - dodał z głęboką satysfakcją - mam przecież talent.

- W całym domu jest pełno trującego gazu - powtórzyłam.
- Dobrze - żachnął się Laurie. - Słyszałem. Mówię ci, że będę ćwiczył w stodole.
Wysunął głowę przez okienko i wrzasnął na Roba:
- Uciekaj, gnoju, a jak wrócę, to i tak oberwiesz!
Podjechałam pod szkołę po Jannie, która powinna była czekać na rogu. Nie było jej,

więc zawróciłam; zaczęłam jechać wolno ulicą i rozglądać się na wszystkie strony. Na tylnym
siedzeniu kotłowały się moje pozostałe dzieci. Gdy podjechałam pod dom i stwierdziłam, że
Jannie nie ma, wróciłam w stronę szkoły. Laurie zagroził, że wyskoczy z samochodu w biegu
i powróci bez obiadu do szkoły, bo zrobiło się rzeczywiście późno, jednakże nie zatrzymałam
się i pojechałam jeszcze przed nasz dom. Nagle ogarnęła mnie straszna myśl. Zatrzymałam
samochód, wyskoczyłam i otworzyłam kuchenne drzwi, na których wciąż widniał napis „Gaz
trujący! Nie wchodzić!” Wrzasnęłam:

- Jannie!
- Jestem na górze - odpowiedziała. - Dlaczego nikogo nie ma w domu?
- Wyjdź na powietrze, ale to już!
- A bo co?
- Zejdź na dół! - wrzeszczałam i znowu się zakaszlałam.
- Dobra - odpowiedziała Jannie i rzeczywiście zeszła. Chwyciłam jej płaszcz i czapkę z

krzesła i pociągnęłam ją gwałtownie na dwór.

- Co tu się dzieje? - zapytała zdumiona.
- Czy nie zauważyłaś ostrzeżenia? - wskazałam na znak „Gaz trujący! Nie wchodzić!"
- Zauważyłam, ale musiałam się przebrać, bo Kate przyszła do szkoły w różowej

spódnicy, więc chciałam też założyć moją różową.

- Przecież na drzwiach napisałam, żeby nikt nie wchodził.
- Wiem, ale myślałam, że to mnie nie dotyczy.
- Nie poczułaś smrodu?
- Poczułam, ale myślałam, że to obiad.
Zajrzałam przez okno do kuchni. Na stole wciąż leżała moja torebka. Kiedy zajechałam

przed bar mleczny, dochodziła pierwsza. Nasz pies Toby, bardzo zdenerwowany tym, że
wszyscy opuścili dom w porze obiadu, a potem kilka razy wracali i znów odjeżdżali, doszedł
widocznie do wniosku, że zbliża się jakaś wielka katastrofa i że zamierzamy pozostawić go
samego na pastwę losu. Pobiegł więc za samochodem i za wszelką cenę próbował dostać się z
nami do baru. Był stanowczo za duży, żeby zmieścić się pod którymś z małych stolików tak
charakterystycznych dla barów mlecznych. W normalnych warunkach zrozumiałby to i
przestał marudzić, ale jako że został tego dnia już raz opuszczony przez swoich właścicieli,
był głuchy na wszelkie prośby i groźby. Ilekroć wyprowadzałam go na dwór, czekał, aż ktoś
otworzy drzwi, wślizgiwał się do baru i próbował wskoczyć mi na kolana.

Bar był, jak zawsze o tej porze, pełen uczniów, którzy przyglądali się nam i naszemu

psu z dużym zainteresowaniem, co doprowadzało Laurie'ego do stanu skrajnej rozpaczy.

- Chodźmy do domu - nalegał - co tam gaz.
Wszystkie moje dzieci zamówiły sobie na obiad lody z bitą śmietaną i bananami, a ja

zadowoliłam się filiżanką kawy. W chwili, kiedy kelnerka stawiała przede mną kawę, jeden z
chłopców pchnął drugiego, ten wpadł na nasz stolik zrzucając psa z moich kolan i potrącając
Barry'ego, który zaczął płakać.

- To był kapitan naszej drużyny footballowej - oświadczył Laurie i oblał się jaskrawym

rumieńcem wstydu. - Chodźmy do domu.

Uspokoiłam Barry'ego przypominając mu, że ma przed sobą lody, banany i krem,

wzięłam psa z powrotem na kolana i zrezygnowałam z kawy, szczególnie że i tak nie mogłam

po nią sięgnąć. Ponieważ moja torebka wciąż stała na kuchennym stole, to żeby zapłacić za
nasz obiad, musiałam pożyczyć blankiet czekowy od kasjera, wystawić go na mój bank i
poprosić, żeby mi go zrealizował.

Następnie zadzwoniłam do męża do college'u i poprosiłam żeby wszystko rzucił i wrócił

do domu, który jest zagazowany.

Kiedy powróciłam do stolika, Laurie znajdował się w pozycji na pół siedzącej, na pół

stojącej i był cały w nerwach. Rozmawiał ze swoją nauczycielką muzyki.

- O, jest moja matka - powiedział z ulgą. - Mamo, czy mogę uczyć się grać na trąbie?
- Nie - odpowiedziałam, usiadłam i pies natychmiast skoczył mi na kolana. Chłopcy z

sąsiednich stolików zaczęci opuszczać lokal, by powrócić do szkoły.

- Wszyscy nasi uczniowie wykazują duże zainteresowanie muzyką, co nas szalenie

cieszy - zauważyła nauczycielka muzyki.

- Nie możemy nawet wejść do własnego domu - powiedziałam. - A pani mi mówi o

lekcjach muzyki.

- Trąba kosztuje zaledwie sto dwadzieścia pięć dolarów, a radość na całe życie -

ciągnęła nauczycielka. - Do tego dojdą oczywiście koszta lekcji i nut.

- Musiałam zrealizować czek, żeby zapłacić za lody.
- Radość na całe życie - nalegał Laurie.
- Raz na tydzień... - dodała nauczycielka.
- Mam talent - szepnął Laurie.
- Dom jest pełen gazu - powtórzyłam.
- Będę ćwiczył w stodole - zapewniał mnie Laurie.
- Dom jest...
- Przyrzekł, że będzie ćwiczył w stodole - przerwała mi nauczycielka surowym tonem.
- Jego ojciec jeszcze nic nie wie o lodówce - powiedziałam z rozpaczą. - Co będzie,

kiedy powiem mu o trąbie?

- Przyślę państwu ilustrowany katalog - przyrzekła nauczycielka muzyki.
- Byłaś bardzo nieuprzejma - zdenerwował się Laurie. - Przecież ona chce tylko

rozwinąć mój talent.

Laurie i Jannie spóźnili się do szkoły pół godziny. Sally, Barry i pies powrócili ze mną

do domu. Okazało się, że robotnicy już przyjechali. Mieli sporą ciężarówkę i wózek do
transportu lodówki, podjechali tyłem pod werandę rujnując trawnik i mój ukochany krzak
róży, następnie owiązali sobie twarze chusteczkami do nosa i weszli do kuchni. Klnąc świat i
ludzi wytaszczyli naszą lodówkę na dwór. Na werandzie stali Sally, Barry i pies. Cała trójka
przyglądała się wszystkiemu z dużym zainteresowaniem. Lekki żal ściskał mi serce. Przez
trzynaście lat służył mi ten wrak i teraz trzeba się było z nim rozstać. Przez otwarte drzwi
kuchni buchał koszmarny smród. Toby pociągnął nosem jeden raz, po czym wycofał się do
samochodu, skoczył na przednie siedzenie, usiadł i tak pozostał przez resztę popołudnia. Mój
mąż zajechał taksówką w chwili, kiedy robotnicy windowali lodówkę po desce do ciężarówki.

- Czy wszyscy zdrowi? - zapytał.
Zapewniłam go, że wszyscy, nie wyłączając psa, są rzeczywiście zdrowi, ale że sama

nie najlepiej się czuję, bo boli mnie głowa i mam lekkie mdłości. Mąż wsunął głowę w szparę
kuchennych drzwi i jęknął.

- Teraz jest już lepiej. Oni otworzyli wszystkie drzwi i okna i gaz już się częściowo

ulotnił - zapewniłam go.

- Co zamierzacie z tym zrobić? - zapytał mój mąż robotników wskazując na lodówkę.
- Zawieziemy ją na wysypisko złomu - powiedzieli. - Ona jest niebezpieczna.
- Ależ zaczekajcie chwilkę! - krzyknęłam, bo uświadomiłam sobie, że wraz z lodówką

zniknie moje mleko, masło, tuzin jaj i pieczona kura. Nie mówiąc już o sokach owocowych,
serze i tak dalej.

- Ja bym tego jedzenia nie dotykał - skrzywił się jeden z robotników. - Wolałbym -

dodał klepiąc bok lodówki - żeby pani go nawet nie oglądała.

- Co będzie? - westchnęłam.
Robotnicy wpakowali się do ciężarówki i kiedy wycofywali się z naszego podwórka,

rozminęli, się z samochodem sprzedawcy firmy produkującej lodówki.

Już od kilku lat nosiłam się z zamiarem kupienia nowej lodówki, więc nie musiałam się

teraz ani przez chwilę zastanawiać nad wyborem. Znałam nawet stronę katalogu, na której
widniała fotografia mojego modelu. Pozwolono nam powrócić do domu, żeby mąż mógł
wypisać czek. Pozostawiliśmy okna i drzwi otwarte i gdy w kilka godzin później dostarczono
nam nową lodówkę, zapach gazu był już niemal niewyczuwalny. Mąż mój, blady i
zdenerwowany, siedział w gabinecie i wertował książeczkę czekową. Nowa lodówka była
rzeczywiście piękna i błyszcząca, miała wysuwane półki, spory zamrażalnik i kilka
plastykowych pudełek, pojemnik na butelki i warzywa i nie robiła najmniejszego hałasu. Na
początek wstawiłam słoik z galaretką owocową na górną półkę, potem poszłam do gabinetu
męża i wytłumaczyłam mu, że ponieważ wszystkie nasze zapasy żywnościowe odjechały
wraz ze starą lodówką, muszę go prosić o pieniądze na świeże zakupy, w przeciwnym razie
nie będzie kolacji, a przecież, dodałam, wiem, jak dobrze karmiono cię w Burlingtonie.

Sprzedawca lodówek powiedział mi, że powinnam dokładnie wymyć wszystkie

naczynia, jakie znajdowały się w kuchni w czasie, kiedy ulatniał się gaz, i zapewnił mnie, że
potem zacznę na dobre marzyć o maszynie do mycia naczyń, której kupno on osobiście
chętnie mi ułatwi, jako ze firma jego produkuje wszelkie tego typu automaty, przy czym
dodał, że jeżeli zakupimy lodówkę i maszynę do mycia naczyń jednocześnie, to otrzymamy
pokaźny rabat. Zwrócił mi uwagę, że wizerunek odpowiedniej dla naszego gospodarstwa
maszyny do mycia naczyń znajduje się na takiej to a takiej stronie katalogu. Powróciłam
śmiało do gabinetu i zreferowałam sprawę mężowi wyjaśniając mu jednocześnie, że moje
ręce są tak wrażliwe i zaczerwienione od nieustannego zmywania, że wkrótce nie będę się już
w ogóle mogła zajmować gospodarstwem, a poza tym nie wypada, żeby juror konkursów
piękności miał żonę, której ręce są zrujnowane ciężką pracą domową.

Nazajutrz zainstalowano nam maszynę do mycia naczyń. Od razu zabrałam się do

zmywania wszystkich naczyń, jakie były w naszym domu. Skończyłam pracę za szóstym
cyklem. Stwierdziliśmy z dziećmi, że kuchnia wygląda teraz bardzo ładnie i że chociaż nasza
kuchenka gazowa, mimo iż liczy sobie już sześć lat, jest jeszcze całkiem dobra, to nie można
tego powiedzieć o podłodze, którą poprzedni właściciel pokrył ohydnym linoleum w
czerwono-czarną kratkę. Co nam po czystej, błyszczącej porcelanie, skoro podłoga wygląda,
jak gdyby nie była myta od lat. Wróciłam do gabinetu i oświadczyłam mężowi, że linoleum
kuchenne jest w koszmarnym stanie i że gdyby któraś z jego nowych przyjaciółek
postanowiła go odwiedzić, byłby skompromitowany. Wybraliśmy ładny seledynowy odcień w
czerwone, niebieskie i żółte kropki. Dla uzupełnienia ogólnego wyglądu kuchni kupiłam także
nowy obrus. Laurie i ja postanowiliśmy, że w ciągu zimy polakierujemy meble kuchenne na
żółto.

Zainstalowanie wszystkich tych nowych inwestycji zajęło dobre dwa tygodnie, po czym

powróciliśmy wreszcie do naszego normalnego trybu życia. Pewnej soboty krzątałam się po
mojej pięknej teraz kuchni, układając naczynia w maszynie i zastanawiając się nad tym,
dlaczego nie kupiłam jej dziesięć lat temu, kiedy w drzwiach stanął Laurie. Miał bardzo
nieszczęśliwą minę.

- Słuchaj - powiedział.
- Tak?
- Tata w domu?
- Poszedł się ostrzyc. A bo co?

- No, bo wiesz - Laurie poszurał nogami i przeczesał sobie włosy rozcapierzonymi

palcami.

- O co ci chodzi?
- Czy pamiętasz, że tato dał mi dwusiarczan sodu do robienia eksperymentów

chemicznych?

- Pamiętam.
- Zawieruszył mi się gdzieś.
- Nic ci na to nie poradzę.
- Wsypałem go do miseczki i dolałem takiego kwasu, co go miałem, i postawiłem

miseczkę na kaloryferze. Pamiętasz, jak zimno było w tym tygodniu, kiedy kupiliśmy nową
lodówkę? Sama narzekałaś, że w ogóle nie ma wiosny. Widocznie kaloryfer był gorący. Bo
to, co było w miseczce, ulotniło się.

Obróciłam się powoli i spojrzałam uważnie na mojego pierworodnego.
- Laurie - powiedziałam po chwili. - Ten twój dwusulfakt czegoś tam czy jak to się

nazywa w połączeniu z tym drugim świństwem na pewno... Co z tej kombinacji mogło
powstać?

- Właśnie, że nie wiem. Chciałem zapytać taty.
Rozejrzałam się po mojej pięknej kuchni, spojrzałam na podłogę w groszki, na

błyszczącą lodówkę o szerokich półkach uginających się pod ciężarem różnych frykasów,
które nigdy nie zmieściłyby się w starej, na maszynę do mycia naczyń, na nowy obrus.

- Wiesz, co ci powiem? Lepiej nie mów o tym tacie, dobrze?
- Myślisz, że to mogłoby go zdenerwować?
- O tak. Na pewno.
- Myślisz, że mógłby mi zabrać „Małego chemika”?
- Jestem tego prawie pewna.
- No, to czy zafundujesz mi lekcje gry na trąbie?

Rozdział czwarty

Było to chyba najgorętsze lato ze wszystkich, jakie pamiętam. Opaliłam się na brąz na

pagórku nad boiskiem baseballowym, obserwując sportowe wyczyny mojego najstarszego
syna. Byłam bliska porażenia słonecznego. Ostatniego dnia przeszłam na drugie zbocze
wzgórza, gdzie było trochę trawy i cienia, usiadłam na ziemi i oddałam się rozmyślaniom.
Słyszałam doskonale okrzyki sędziego i entuzjastyczne wrzaski licznie zgromadzonych
rodziców. Myślałam o tym, że Sally i Jannie trzeba będzie sprawić nowe płaszcze zimowe,
przypomniałam sobie, że w czasie naszej pierwszej zimy w nowym domu Laurie bawił się
często właśnie w pokoju, w którym w tej chwili siedziałam. Kiedy prostował się na całą swoją
wysokość, mógł akurat zobaczyć naszą tylną werandę, więc kiedy chciałam, żeby przyszedł
na obiad, wieszałam na poręczy ścierkę i w ten sposób dawałam mu sygnał. Teraz, kiedy
drzewa były całe w liściach, nawet ja nie widziałam naszej tylnej werandy, ale za kilka
tygodni liście zaczną opadać i niebawem będzie zima. Szkoła, liczne urodziny, Dzień
Dziękczynienia, Boże Narodzenie, długie wiosenne dni i znowu lato, i tak w kółko.
Usłyszałam z boiska okrzyki wyrażające dziki entuzjazm. Jak te lata lecą, pomyślałam i
wstałam. Jeszcze tak niedawno Laurie był małym chłopczykiem.

Ostatnie dni lata mijają szybciej niż inne dni roku. Z okazji przejścia Sally do drugiej

klasy i triumfalnej promocji Jannie do klasy piątej, posadziłam je pewnego wieczoru
uroczyście na krzesełkach i z pomocą męża i licznych słów zachęty i otuchy oraz
huraganowych wybuchów śmiechu Laurie'ego i Barry'ego, obcięłam im włosy. Dziewczęta
były zrazu pełne entuzjazmu i radośnie potrząsały lekkimi nagle główkami, dotykały
obciętych koniuszków, prawiły sobie nawzajem komplementy, ale kiedy zobaczyły, że

zawijam odcięte warkoczyki w serwetkę papierową i zamykam je w szufladzie, wybuchnęły
płaczem. W tym czasie Laurie nosił dość długie włosy, zaczesywał je w staranną falę nad
czołem i zraszał je mnóstwem dość obrzydliwie pachnących konkokcji.

- Halo, dziewczynko! - wołała Sally na Laurie'ego.
- Halo, chłopczyku! - na Jannie.
Barry domagał się pistoletów kowbojskich na zbliżające się jego czwarte urodziny.

Niedźwiadek Dikidiki, leciwy i wyleniały, ale wciąż wyraźnie niebieski, leżał teraz w
łóżeczku skleconym przez Laurie'ego na poduszce uszytej przez Jannie i nakryty kołderką
ozdobioną przez Sally kolorowym obrazkiem. Dikidiki spał teraz dniem i nocą i tylko kiedy
Barry miał jakieś zmartwienie albo czegoś się bał, wyciągał przyjaciela z łóżka i zaszywał się
z nim w kąt gościnnego pokoju za firankę. Pozwoliliśmy Sally i Jannie kupować po jednej
książce tygodniowo z tygodniówki, Laurie miał prawo nabywać raz w tygodniu nuty jednego
utworu na trąbkę.

Toby, który także uważał, że lato jest teraz gorętsze niż za jego szczeniących czasów,

cierpiał, ale posłusznie szedł za Laurie'm na boisko baseballowe i z powrotem. Nękały go
bóle reumatyczne, co spotykało się ze współczuciem moim i męża, szczególnie po tym lecie,
które przesiedzieliśmy niemal wyłącznie na kocu bądź w lesie, bądź pod boiskiem
baseballowym, poza tym w miarę upływu lat coraz bardziej bał się burzy. Reagował na
grzmot, zanim usłyszało go najwrażliwsze nawet ucho ludzkie, więc kiedy nagle zrywał się i
pędził jak szalony w stronę domu, można się było założyć, że za chwilę lunie deszcz i
baseball zostanie przerwany na kilka przynajmniej godzin.

Yain przeżył wielki szok, kiedy przekonał się, że nie jest jedynym kotem na świecie.

Stało się to tego dnia, kiedy Jannie powróciła do domu z boiska z malutkim i bardzo
przerażonym kotkiem na ręku. Znalazła go pod stoiskiem z lemoniadą. Czy mogłaby go
zatrzymać, nikt go nie chce, zginie, jeżeli ona się nim nie zaopiekuje, zajmie się nim
osobiście, będzie robiła koło niego wszystko, co trzeba. Wyraziłam zgodę i po kilku dniach
karmienia śmietanką, świeżym mięsem i jajkami rozbełtanymi w mleku kotek zaczął się
błyszczeć i zupełnie przestał się bać Yaina. Jannie nazwała go Gwiazdeczką, reszta rodziny
mówiła na niego Gato.

- Bzdura - oburzył się Laurie. - Gwiazdeczka to może nawet niezłe imię dla dziewczyny,

ale kot powinien nazywać się normalnie, jak człowiek.

- Miałam kiedyś kota, który nazywał się Ptyś - zauważyłam stając w obronie Jannie.
- Wcale się nie dziwię, kochanie - powiedział Laurie pogardliwym tonem. - Jeździć na

łyżwach i na saneczkach też nigdy się nie nauczyłaś.

- Nie mogłam - usiłowałam się bronić. - Tam, gdzie ja się wychowywałam, nie było

śniegu. Czytałam o nim, próbowałam go sobie wyobrazić, ale dopiero kiedy byłam zupełnie
dorosła i przyjechałam tu, na wschodnie wybrzeże, zobaczyłam po raz pierwszy w życiu
prawdziwy śnieg.

Spojrzałam przez okna na ogród i pomyślałam sobie, że niebawem znowu będzie biały,

że zaczną wyć wiatry, pod naszym płotem zrobię się zaspy, a drogi będą śliskie i
niebezpieczne, i przeszły mnie ciarki.

- Też było o czym marzyć - dodałam.
- Mieszkałaś tuż obok fabryki cukierków - zachęcała mnie do dalszych wspomnień

Jannie.

- Owszem, naszym sąsiadem był pan Thompson, właściciel fabryki cukierków. Każdego

roku przed świętami zapraszał mojego brata i mnie do fabryki.

- I pozwalał wam jeść tyle, ile mieliście ochotę - entuzjazmowała się Sally.
- Na pierwszym piętrze tej fabryki robili cukierki na choinkę, biało-czerwone laseczki z

tak twardego lukru, że jak się zaczęło taką jedną ssać, to ssało się ją bez końca, więc

staraliście się pamiętać, żeby ich nie brać, bo nie wypadało wam brać innych cukierków,
dopóki ssaliście te laseczki.

- A na drugim piętrze robili karmelki i toffi w dużych kotłach i nie chcieliście brać za

dużo tych toffi, bo one sklejały zęby i...

- A na trzecim piętrze robili miętowe kulki i groszek o smaku pomarańczowym i

cytrynowym, i cynamonowym i jak się zjadło te cynamonowe, to przez długi czas nie czuło
się smaku żadnego innego cukierka! - krzyknął Laurie.

- A na najwyższym piętrze robili nadziewane czekoladki, ale kiedy docieraliście tam, to

byliście już tak najedzeni karmelkami i cukierkami, i cynamonem, że nie mieliście już
miejsca na czekoladki! - krzyknęła Jannie.

- Ale on dawał nam zawsze po jednej bombonierce do domu - powiedziałam. -

Kładliśmy je pod choinkę. Ten pan Thompson był naprawdę sympatyczny.

- Dawniej wszyscy byli znacznie sympatyczniejsi - westchnęła Jannie.
- Wuj Ludwik mówi, że jak był mały, to trzeba go było kijami zaganiać do szkoły -

zauważyła Salły.

- Mnie też będą musieli zaganiać - zasępił się Laurie. - Już za dwa tygodnie od

przyszłego wtorku. Jejku.

- Wuj Ludwik mówi, że jak ci ktoś funduje hamburgera, to niegrzecznie jest zaglądać do

środka, żeby sprawdzić, czy nie ma tam kapiszonów, no ale raz, kiedy wuj Ludwik nie zajrzał
do swojego, to hamburger wybuchnął i zapaskudził mu całe włosy.

- Wiesz co - powiedział Laurie, podszedł do mnie i też zaczął patrzeć przez okno. -

Myślę, że na przyszły rok znajdę sobie jakąś pracę na czas wakacji. Pójdę do Mike'a i będę
mu rozwoził paczki. Zarobię pełno forsy, a jak sobie uzbieram sumkę, to może kupię
sportowy samochodzik. Jejku! - rozentuzjazmował się. - Wyobrażasz sobie hecę, jak zajadę
czerwono-białym M.G. przed szkołę?

Ostatniej soboty sierpnia w domu naszym panowała wręcz lodowata atmosfera,

albowiem w czwartek mąż mój otrzymał list od szkolnej koleżanki imieniem Sylwia, która
zawiadamiała go, że będzie, wraz z drugą koleżanką, przejeżdżała przez Nową Anglię i że
byłaby szczęśliwa, gdybyśmy zechcieli zaprosić je na weekend, celem odnowienia starej
przyjaźni. Mąż wręczył mi ten list w milczeniu, przeczytałam go trzymając daleko od siebie,
po czym powiedziałam, że jestem szczerze wzruszona jego miłym stosunkiem do starych
przyjaciół, i zapytałam, czy Sylwia zawsze używała papieru listowego koloru lawendy i pisała
różowym atramentem i że nie wiem, czy mi się tylko zdaje, ale czuję jak gdyby zapach
perfum. Mąż odpowiedział, że Sylwia to wspaniała dziewczyna. Odpowiedziałam, że nie
mam co do tego najmniejszych wątpliwości. Mąż na to, że Sylwia zawsze należała do jego
najsympatyczniejszych znajomych. Odparłam, że co do tego nie mam również najmniejszych
wątpliwości. Mąż powiedział na to, że jest przekonany, że polubię Sylwię od pierwszego
wejrzenia. Otworzyłam usta, ale zamknęłam je w samą porę.

Mąż roześmiał się, a potem lekko zarumienił.
- Pamiętam... - zaczął i zamilkł.
- Słucham?
- Nic.
Odłożyłam list na jego biurko i oświadczyłam, że muszę pozmywać naczynia po

śniadaniu.

- A propos - przypomniał sobie mąż. - Sylwia zawsze o siebie dbała. Znasz to.

Lakierowane paznokcie i te de.

Schowałam ręce za plecy i odpowiedziałam, że doskonale rozumiem, o co mu chodzi.
- Byłbym ci niezmiernie wdzięczny, gdybyś zechciała może jakoś specjalnie zająć się

domem. Mogłabyś na przykład umyć dzieci albo coś takiego. Chciałbym, żeby tu u nas jakoś
wyglądało. Wiesz chyba, o co mi chodzi?

- Ależ oczywiście. Nie chciałabym, żeby Sylwia, broń Boże, zobaczyła nasz dom w jego

normalnym stanie. Idę natychmiast zreperować złamany stopień na schodach od werandy.

- Co takiego? - zdziwił się mąż, ale ja już byłam za drzwiami. Przystanęłam na chwilę

pośrodku hallu i odliczyłam do tysiąca. Potem udałam się do gościnnego pokoju, gdzie przede
wszystkim zmiotłam pajęczyny z sufitu, rujnując resztki lakieru na paznokciach, i specjalnie
otworzyłam boczne okno tylko po to, żeby wytrzepać szczotkę prosto w okno gabinetu męża.
Gdy zdejmowałam firanki z okna, karnisz spadł mi na głowę. Wyszorowałam podłogę w
łazience i uporządkowałam szafę w ścianie przedpokoju, zmyłam ściany i wypróżniłam
wszystkie popielniczki, a potem poszłam pod prysznic, wróciłam do kuchni i przygotowałam
kolację. Czułam się znakomicie do chwili, kiedy mąż spojrzał na swój talerz i zauważył niby
to mimochodem, że zapomniał mi powiedzieć o tym, jaką to wspaniałą kucharką jest Sylwia.

W piątek rano przejechałam odkurzaczem wszystkie parterowe pomieszczenia, zmyłam

jeszcze kilka ścian, wyszorowałam podłogę w kuchni, uprałam kuchenne firanki,
wyszorowałam spody wszystkich garnków, wytarłam kurz w bawialni, wymyłam okno w
wejściowych drzwiach, uporządkowałam swoje biurko i starannie położyłam moje cieknące
wieczne pióro na stertę zeszytów klasowych studentek męża. Następnie wypolerowałam
meble w jadalni, umyłam klawisze pianina i wypróżniłam wszystkie popielniczki na całym
parterze. Umyłam też zegary i ekran telewizora. Wsunęłam laski męża do specjalnego
pojemnika w hallu. Wymiotłam obydwie werandy, wzięłam wilgotną ścierkę i przetarłam
meble ogrodowe. Zadzwoniłam do sklepu i zamówiłam dwie kaczki na sobotnią kolację i dwa
tuziny kaczanów świeżej kukurydzy. Następnie wzięłam prysznic, zeszłam na dół i zabrałam
się do gotowania kolacji. Zawiadomiłam męża, że w sobotę będziemy mieli pieczoną kaczkę
na kolację. Zrazu twarz rozjaśniła mu się, ale po chwili zachmurzył się i zauważył, że nie
wszyscy ludzie są amatorami kaczek i że byłoby może lepiej, żebym zrobiła jakąś pieczeń.

W sobotę rano zbudziłam się z zaciśniętymi pięściami i szczękami i wstając

przyrzekłam sobie solennie, że przez cały dzień nie powiem ani jednego zbytecznego słowa,
że będę urocza, uśmiechnięta i opanowana, opanowana, opanowana. Ubierając się nuciłam
francuską piosneczkę, ale trochę zbyt gwałtownie odciągnęłam roletę, co obudziło mojego
biednego męża. Ostatni sobotni poranek przed rozpoczęciem szkoły, długi wolny weekend,
pożegnanie lata, więc oczywiście lało jak z cebra. Laurie miał po południu grać w baseball,
Jannie umówiła się ze swoją, przyjaciółką Carole, żeby pójść do wypożyczalni książek, gdzie
bibliotekarka pozwalała im pomagać przy wydawaniu książek, tyle że wymagała, żeby miały
czyste ręce. Sally była zaproszona do piaskownicy naszych sąsiadów. Barry'ego zamierzałam
posadzić na rower i puścić samopas przed dom. Laurie miał, jak zawsze w sobotę przed
południem, lekcję gry na trąbie, co oznaczało, że musiałam jego i jego trąbę zawieźć do
miasteczka i potem po niego powrócić. Przez chwilę zastanawiałam się, czy zostawiłam
firanki z gościnnego pokoju na podwórku, gdzie wywiesiłam je, żeby wyschły. Obawy moje
okazały się słuszne.

- Sobota? - dowiadywał się sennie mój mąż.
- Sobota - potwierdziłam nie trwoniąc słów. - Pada deszcz.
- Sylwia dziś przyjeżdża.
Kopnęłam mu ranne pantofle głęboko pod łóżko i wyszłam z sypialni. Kiedy mijałam

pokój Barry'ego, mój najmłodszy przyłączył się do mnie. Widać zorientował się, że pada, bo
pod pachą trzymał niedźwiadka Dikidiki. Sally wywalcowała ze swojego pokoju śpiewając
piosenkę o trzech olbrzymach, która nigdy dotąd nie wydawała mi się taka paskudna. Panie
miały zjawić się około drugiej. Salły i Barry wymyli, jak się okazało, pędzle po farbie w
świeżo przeze mnie wyszorowanej łazience.

Barry zaczął robić plany.
- Dikidiki ma dzisiaj urodziny - oświadczył. - Robimy dla niego przyjęcie i zapraszamy

wszystkie niedźwiadki, i wszystkie króliczki, i wszystkie lalki.

- I mamcia upiecze mu torcik urodzinowy - ucieszyła się Sally. - I zrobimy paczuszki z

prezentami i mamcia zrobi nam lemoniadę, wyjmiemy serwis dla lalek i będziemy jedli torcik
i cukierki.

Nie tracąc niepotrzebnie słów nalałam sobie mocnej kawy i kazałam Barry'emu zbudzić

brata, a Sally zbudzić siostrę, następnie wypuściłam psa na dwór i wpuściłam do domu koty.
Pozbierałam z ganku mokre gazety poranne i nie odpowiedziałam, kiedy mąż zszedł na dół,
przeciągnął się i zauważył, że oczywiście musi jak na złość akurat dzisiaj padać. Nie
odezwałam się też, kiedy wpadł do kuchni wściekły Laurie i wskazał palcem na ociekające
szyby. Zamknęłam oczy i odliczyłam do dziesięciu, kiedy Jannie krzyknęła ze schodów, że
podczas weekendu zawsze leje, że jest to straszne i że wszystkie jej plany wzięły w łeb. Mąż
opowiedział Barry'emu i Sally o tym, że odwiedzi nas niebawem bardzo sympatyczna pani, i
dodał, że jeżeli będą grzeczni przez cały weekend, to w poniedziałek każde z nich dostanie
prezent. Nie tylko dzieci, ale niedźwiadek Dikidiki także. Zjawiła się Jannie ze stertą książek
pod pachą i oświadczyła ponurym tonem, że ona zawsze ma takie pieskie szczęście, ale to
zawsze. Mąż podszedł do okna, a potem zwrócił się do mnie.

- Czy myślisz, że będzie tak padało przez cały weekend? - zapytał.
- Tak.
Po śniadaniu Sally i Barry poszli na górę, żeby wyczesać niedźwiadka Dikidiki i

odpowiednio przystroić jego i jego licznych krewniaków. Zawiozłam Laurie'go wraz z trąbą
na lekcję, wróciłam do domu, posprzątałam naczynia po śniadaniu i zostawiłam je na razie w
zlewozmywaku w nadziei, że uda mi się przetrzeć podłogę kuchenną przed godziną drugą, a
tymczasem poszłam na górę, żeby zasłać łóżka.

Na ten dzień wypadła akurat zmiana pościeli, czyli jedna z moich najbardziej

znienawidzonych czynności domowych. Chciałam to zrobić jak najprędzej, by zdążyć jeszcze
upiec tort cytrynowy i może nawet przysiąść na dwadzieścia minut i nieco odpocząć przed
godziną drugą. Wybrałam z bieliźniarki dziesięć prześcieradeł i sześć poszewek, poszłam na
początek do pokoju Barry'ego, wyrzuciłam z jego łóżka sześć niedźwiadków pluszowych,
kuzynów Dikidiki, których na razie jeszcze nie zaproszono na przyjęcie urodzinowe, dwa
głęboko ukryte lizaki i drewniany pociąg, odsunęłam łóżko ostrożnie od ściany, na wypadek,
gdyby się okazało, że Yain znowu zagnał tam Gato, szybko zmieniłam powleczenie, po czym
zaścieliłam łóżko, dosyć niechlujnie, trzeba przyznać, ale to ze względu na pośpiech.
Następnie poszłam do pokoju Sally i usunęłam z jej łóżka całą górę książeczek do
kolorowania, mnóstwo barwnych kredek, dwie lalki i jedną książkę, a spod poduszki
wyciągnęłam nie skończony jeszcze rysunek, jaki moja córka wykonywała dla ojca. Nazywał
się „Dwie czarownice przy herbatce”, jedna z postaci miała twarz wymalowaną na niebiesko i
była niezwykle podobna do pielęgniarki naszego dentysty. Położyłam rysunek na biureczku
Sally, resztę przedmiotów ułożyłam na podłodze, tak żeby się nie potknęła, sprawdziłam, czy
Gato nie zagnał Yaina pod łóżko, szybko przewlekłam pościel i narzuciłam na nie koc.

Kiedy wchodziłam do pokoju Jannie, zorientowałam się od razu, że znowu wyprała

sobie sama sweter, ponieważ spadł mi na głowę z framugi drzwi. Na poręczy łóżka wisiał i
kapał drugi sweter, a płatki mydlane, jakie kupiła sobie moja najstarsza córka z tygodniówki,
rozsypały się, niestety, na całą podłogę. Myśląc o tym, jak świetnie piorą się swetry w
maszynie, nachyliłam się, podniosłam z podłogi „Małe kobietki” i położyłam je na półkę. W
łóżku Jannie znalazłam pół tuzina magazynów mody, pudełko z resztką płatków
kukurydzianych, całą odzież z poprzedniego tygodnia i pudełko ze szminką i różem. Odzież
rzuciłam na podłogę pod samymi drzwiami, tak żeby się o nią na pewno potknęła, a resztę
przedmiotów ułożyłam na półce w taki sposób, żeby musiała je zdjąć, zanim dostanie się do
„Małych kobietek”. Pod biurkiem leżał list zaadresowany charakterem pisma Jannie do
niejakiego „Charlesa J.” z serduszkiem wyrysowanym w rogu koperty. Położyłam go na sam

wierzch stosu odzieży, swetry powiesiłam na brzegu wanny, sprawdziłam, czy nigdzie nie ma
Yaina i Gato, zmieniłam pościel i nakryłam łóżko dość niechlujnie.

Żeby móc wkroczyć do królestwa Laurie'ego, które przypominało chlew raczej niż

sypialnię, trzeba było najpierw przeczytać kilka ostrzegawczych haseł. „Wejście
wzbronione”, „Pomieszczenie prywatne”, „Osobom nieautoryzowanym wstęp wzbroniony”
itd. W środku znajdowało się wąskie przejście pomiędzy stołem, na którym ustawiony był
elektryczny pociąg, a ścianą. Można się było przez nie przecisnąć pod warunkiem, że szafa
była zamknięta. Potem należało zręcznie ominąć półkę z książkami i komodę, żeby znaleźć
się po kolana w starych magazynach sportowych i pocztówkach z portretami gwiazd
baseballu. Znam tę drogę, ponieważ bywam tu raz na tydzień po to, żeby zmienić bieliznę
pościelową. Po minucie czy dwóch udaje mi się zazwyczaj znaleźć łóżko. Pod łóżkiem leży
chyba sześć skrzynek z najrozmaitszymi przedmiotami i będąca w połowie budowy wieża dla
spadochroniarzy oraz kilka ciężkich desek, z których mój najstarszy syn zamierzał kiedyś
sklecić łódkę albo stół do ping-ponga. Pomyślałam sobie, że skoro co tydzień udaje mi się
zmienić powleczenie łóżka dwunastoletniego chłopca, to zdobycie Everestu nie powinno by
mi sprawić większych trudności, sprawdziłam, czy nigdzie nie ma Yaina i Gato i stojąc na
skrzynce pełnej bliżej nie sprecyzowanych pamiątek zmieniłam powleczenie i zaścieliłam
łóżko, tym razem także, trzeba przyznać, mało starannie. Zrezygnowałam z narzuty, która
była przymocowana do okna, gdyż Laurie prawdopodobnie zamierzał wywoływać zdjęcia.
Ponieważ poprzedniego wieczoru był na szkolnej potańcówce, jego różowa koszula wisiała
na lampie, a czarna aksamitna muszka ozdabiała szyję wiekowego pluszowego króliczka,
który siedział na komodzie. Wsunąwszy rękę pod komodę znalazłam wyjściowe szare
flanelowe spodnie mojego syna. Umieściłam je na wieszaku i powiesiłam w szafie. Jego strój
do baseballu, czyściutki i starannie odprasowany, wisiał na drzwiach szafy, a obok
znajdowała się fotografią sportowca roku. Odchyliłam rąbek narzuty, żeby sprawdzić fakt,
który był dla mnie i tak oczywisty, a mianowicie to, że nadal lało jak z cebra.

Pozbierałam brudne prześcieradła i powłoczki i wrzuciłam je do kosza, sprawdziwszy

uprzednio, że nie ukrywa się tam ani Yain, ani Gato, następnie policzyłam całą brudną
bieliznę i naszykowałam ją do prania. Trzeba było jechać po Laurie'ego i jego trąbę, a ja
jeszcze nie zaczęłam robić deseru. Na schodach pośliznęłam się paskudnie o serwis lalek
Sally. Był starannie ustawiony na ostatnim schodku na przyjęcie.

Nie było nawet okazji na wstrzymanie się od powiedzenia niepotrzebnego słowa,

ponieważ w drodze do domu Laurie mówił w kółko i bez przerwy jedynie i wyłącznie o tym,
że jeżeli zaraz nie przestanie padać, to mecz nie odbędzie się.

- Nie będziemy mogli grać. Przecież nie można grać na takim deszczu.
Gimnastykował lewe ramię.
- Strasznie zesztywniałem - oświadczył. - Jejku, tylko tego mi brakowało.
Wpadł jak szalony do domu i pobiegł na górę.
- Kto mi zrobił bałagan w pokoju? - wrzasnął jak oparzony.
Była godzina jedenasta czterdzieści pięć. Otworzyłam spiżarnię, żeby wyjąć masło

fistaszkowe.

- Jak nie będzie baseballu - odezwał się Laurie od drzwi - to czy będę mógł zrobić

sekcję złotej rybki Jannie i obejrzeć ją sobie pod mikroskopem?

- Nie.
- Po co mi mikroskop, jeżeli nigdy nie pozwalasz mi robić żadnej sekcji? Przecież to

tylko głupia rybka.

- Nie i nie.
- Ale jeżeli nie będzie meczu...
Miałam pomysł.
- Sally - powiedziałam.

- Proponujesz, żebym zrobił sekcję Sally? - zdziwił się Laurie.
- Nie. Przynieś mi zaraz z jej pokoju duży kawał tektury i czarną kredkę.
- Po co ci to?
- Nie zadawaj tyle pytań.
Laurie przyjrzał mi się uważnie i powiedział:
- Mogę ci przynieść obrazek, jaki dla niej. namalowałem, bo mnie prosiła. Przedstawia

królewicza zabijającego bardzo złego smoka. Druga strona jest zupełnie czysta.

- Niech będzie.
Ociągając się Laurie poszedł na górę i wrócił z obrazkiem i grubym czarnym ołówkiem.

Położyłam obrazek spodem do góry na kuchenny stół i zaczęłam pisać. Laurie stał nade mną i
przyglądał mi się z niekłamanym zainteresowaniem.

ULTIMATUM

- Co to znaczy? - zainteresował się.
- Że mnie głowa boli - wyjaśniłam mu.

Z POWODU STANU WSZYSTKICH SYPIALNI, Z POWODU NIEUSTANNEGO

NARZEKANIA NA POGODĘ I PARĘ INNYCH RZECZY, A TAKŻE Z POWODU
OKROPNYCH OBYCZAJÓW PANUJĄCYCH OSTATNIO W NASZYM DOMU ORAZ
TEGO, ŻE MAM DOŚĆ WIECZNEGO KRZĄTANIA SIĘ I SPRZĄTANIA PO
WSZYSTKICH CZŁONKACH RODZINY, OGŁASZAM, ŻE NIE BĘDZIE:

Żadnego chodzenia do kina aż do odwołania.
Żadnych gości na posiłkach, co obejmuje także graczy baseballowych, nawet jeżeli

mieszkają za daleko, żeby zdążyć do domu na obiad.

PONADTO:
Wszystkie tygodniówki zostają zredukowane do połowy.
Telewizja, jedna godzina dziennie.
Do łóżka wszystkie dzieci idą punktualnie o 8.30, aż do odwołania. O ÓSMEJ

TRZYDZIEŚCI!

GRZYWNA W ODPOWIEDNIEJ WYSOKOŚCI BĘDZIE WYMIERZANA ZA:
nieporządek w pokojach rozrzucanie odzieży
zamykanie kotów w pokojach, chyba że się tam ukrywają
drażnienie Barry'ego
pozostawianie przedmiotów na środku schodów.
Wszystkie złote rybki należy umieścić w zamkniętych na klucz pomieszczeniach.

- Hej! - krzyknął Laurie po przeczytaniu mojego oświadczenia i jeszcze raz: - Hej!
Jannie wróciła do domu. Słyszeliśmy, jak żegnała się na podjeździe ze swoją

przyjaciółką Carole.

- Nie odezwę się do ciebie już więcej ani jednym słowem - mówiła Jannie. - Możesz

sobie pójść po południu na pływalnię, z kim chcesz. Mnie to już nie obchodzi.

Weszła na werandę i krzyknęła bardzo głośno:
- Powiem Charlie'emu wszystko, co mi o nim nagadałaś. Każde słowo.
- Hej! - zawołała wchodząc do kuchni. - Co jest na obiad? Czy te babki taty już

przyjechały?

- Jeżeli myślisz, że pójdziesz na mecz - powiedział Laurie ponurym tonem - to nic z

tego.

- Wybierałam się na pływalnię - odpowiedziała Jannie - ale leje jak z... Co ty robisz? -

zwróciła się do mnie.

- Reformuję naszą rodzinę.
- Jeszcze jak - potwierdził Laurie.
Wzięłam moje ultimatum i przypięłam je pineską do ściany, w miejscu doskonale

widocznym od stołu.

- Wspaniały dzień - zauważył Laurie ironicznie.
- Co jej jest? - zapytała go Jannie.
- Coś jej odbiło - wyjaśnił Laurie.
- Ja myślę, że to ta wizyta tych babek taty - stwierdziła Jannie. - Jest zła, że do taty

przyjeżdżają przyjaciółki, a do niej nikt.

- Nic podobnego - żachnęłam się. Przypomniało mi się, że nie kupiłam cytryn.
- Z tą ósmą trzydzieści to jednak przesadziłaś - warknął Laurie.
Do kuchni weszła Sally.
- Mamo, wiesz co? Jannie wysmarowała mi lalkę czerwoną kredką.
- To nie ja, to Laurie.
- Sama cię widziałam. To było tego dnia, co mama powiedziała, że jak będziesz jeszcze

jeden jedyny raz niegrzeczna, to nie kupi ci nowych pantofli, a ty wysmarowałaś mi całą lalkę
i za karę nie dostałaś pantofli.

- Właśnie że nie. Mama kupiła mi tenisówki.
- Wszystko jedno - zwróciła się Sally do mnie. - Wiesz chyba, o którą lalkę mi chodzi?

Bawimy się z Barrym w państwo i szykujemy przyjęcie dla niedźwiadka Dikidiki i nie
będziemy zapraszali niegrzecznych dziewczynek, które bazgrzą kredkami po lalkach.

- Ja bym i tak nie przyszła na wasze głupie przyjęcie.
Laurie ciągnął mnie nerwowo za ramię.
- O co ci chodzi? - zapytałam go niecierpliwie.
- Złota rybka, OK?
-Nie.
- Mówiłam Laurie'emu, żeby tego nie robił, ale on mnie nigdy nie słucha - oświadczyła

Sally. - Może byś lepiej poszła i wyciągnęła go - zwróciła się do mnie.

- Kogo?
- Barry'ego. Przecież mówię.
- Barry'ego?
- On wlazł do skrzyni z zabawkami i nie może się wydostać.
Kiedy wchodziłam zmęczonym krokiem na schody, z kuchni doszedł mnie głos

Laurie'ego:

- Widziałyście, co ona powypisywała na ścianie? To wszystko przez was. Dziewczyny

zawsze robią straszny śmietnik w swoich pokojach. Jejku! I stale się kłócą, jak głupie. Co
teraz będzie?

Barry tkwił do góry nogami w skrzyni z zabawkami i wesoło fikał nogami.

Wyciągnęłam go spod stosu plastykowych samochodzików i ciężarówek, złamałam sobie
przy okazji paznokieć i przyrzekłam niedźwiadkowi Dikidiki dodatkowe ciasteczko, a w
zamian za to Barry użyczył mi pięciu minut swojego cennego czasu dla uporządkowania
pokoju. Z dołu, z kuchni, usłyszeliśmy nagle szalony wybuch śmiechu. Jako że Barry
odmawiał wszelkiej współpracy, zgarniałam po kilkanaście samochodzików na raz i
wrzucałam je na chybił trafił do skrzyni. Kiedy podłoga była niemal czysta, Barry znalazł
pudło z łamigłówką i rozsypał ją na cały pokój. Podczas gdy zgarniałam części łamigłówki,
Barry dopadł domku lalek Jannie. Usiadłam na skrzyni, wzięłam na kolana niedźwiadka
Dikidiki i zawiązałam mu różową kokardę na szyi. W drzwiach ukazał się Gato, zobaczył
mnie i czmychnął do pokoju Laurie'ego.

- Barry - powiedziałam - czy ty wiesz, na co ja mam naprawdę ochotę?
Barry był bardzo zajęty domkiem lalek.

- Tu jest dzidziuś, nazywa się Barry, jego mamcia kładzie go do łóżeczka. Jest już w

piżamce.

- Meksyk - zadumałam się. - Tropiki. Gdzie nie musiałabym z nikim rozmawiać, bo nie

znam obcych języków.

Na dole zadzwonił telefon.
- Ja odbiorę! - wrzasnął Laurie.
- Nie, ja, to na pewno do mnie! - wrzasnęła Sally. Drzwi od gabinetu męża otworzyły

się.

- Czy są już nasi goście? - zapytał.
Nagle, bez ostrzeżenia, wybuchł wielki wrzask. W kuchni darła się Jannie, w hallu

Laurie, mój mąż wrzeszczał w swoim gabinecie, Sally przed domem. Barry uniósł wzrok,
spojrzał na mnie i pokiwał głową ze zrozumieniem.

- Słońce - zauważył.
I rzeczywiście, deszcz ustał, chmury rozstąpiły się, na niebie ukazało się słońce.

Ruszyłam wraz z Barrym na dół. Już w hallu doszedł nas głos Laurie'ego:

- Podpisane Sylwia. Samochód zepsuł Albany musimy wracać przykro mi do

zobaczenia być może w przyszłym roku.

- Samochód zepsuł Albany? - zdziwił się mąż.
Moje ultimatum znikło ze ściany, a na jego miejscu wisiała duża kartka wyrwana z

bloku rysunkowego Sally. Napisane na niej było tak:

NASZE WARUNKI. Jeżeli kary zostaną odwołane, przyrzekamy:
sprzątać nasze pokoje z wyjątkiem pokoju Barry'ego
wycierać nogi
szorować wszystkie zęby co dzień
odkładać na miejsce wszystko tylko nie ubranie
czytać na głos Barry'emu i ubierać go, chyba że zacznie znów gryźć
ćwiczyć muzykę
nakrywać do stołu
ale Barry musi się trzymać z daleka od naszych rzeczy
także kiedy Barry nas gryzie, musimy mieć pozwolenie na odgryzanie się
a poza tym jak tato ma mieć gości, to mamcia też ma mieć gości, bo inaczej jest

naburmużona.

Dokument ten podpisany był przez troje naszych starszych dzieci. Barry bardzo się

uśmiał i oświadczył, że gryzie tylko wtedy, kiedy ktoś jego gryzie. Mąż zjawił się przy stole,
zawiadomił mnie o depeszy i o tym, że goście nie przyjeżdżają, a ja zawiadomiłam moje
dzieci wspaniałomyślnie, że wycofuję wszystkie sankcje pod warunkiem, że rzeczywiście
będą robiły po sobie porządki. Sally i Barry postanowili odłożyć urodziny niedźwiadka
Dikidiki na najbliższy deszczowy dzień. Jannie zadzwoniła do Carole i umówiła się z nią na
zbieranie malin, wobec czego przyrzekłam, że upiekę na kolację placek z owocami. Laurie
zszedł na dół w stroju baseballowym i zaprosił nas wszystkich na mecz. Mąż obiecał mu, że
przyjdziemy, jeżeli mama nie będzie zbytnio zmęczona, bo przez cały dzień sprzątała.

Drużyna Laurie'ego odniosła wielkie zwycięstwo, a sam Laurie był bohaterem meczu.

Jego sukces wprowadził mnie w dobry nastrój i powiedziałam do męża:

- Wiesz, nawet mi przykro, że ta twoja przyjaciółka do nas nie dojechała.
- Może to i lepiej - zauważył mąż. - Nie jestem pewny, czy spodobałaby ci się.
Miejscowa Mała Liga urządziła uroczyste pożegnanie Laurie'ego i jego kolegów. Był to

bowiem ich ostatni sezon baseballowy. W następnym roku mieli być już za starzy na Małą
Ligę. Wszystkie moje dzieci opuściły pierwszego dnia nowego roku szkolnego rodzinny dom.

Wszystkie miały na sobie kurtki i buty. Przez pierwszych kilka dni przeklinałam co rano
budzik, ale po pewnym czasie znowu przyzwyczaiłam się do wstawania o siódmej. Pod
koniec pierwszego tygodnia siedziałam pewnego wieczoru w gabinecie męża nękając
językiem ząb, który jeszcze pięć minut temu miał złotą koronę, ale stracił ją nagle z powodu
kontaktu z solonym fistaszkiem. Mąż, który nie ma złotych koron w zębach, zajadał w
najlepsze solone fistaszki czytając jednocześnie gazetę. Laurie, zamknięty w swoim pokoju
grał od dłuższego czasu „Marsz świętych” na trąbie. Jannie siedziała przy fortepianie i
wystukiwała jednym palcem melodię „Płyń, rzeko moja”. Za każdym razem myliła się w tym
samym miejscu. Sally siedziała przed telewizorem w bawialni i oglądała program dla dzieci.
Od czasu do czasu słyszeliśmy zachrypły, nieludzki głos mówiący przy akompaniamencie
demonicznego śmiechu, że wszystkie dziewczynki i wszyscy chłopcy powinni natychmiast
zażądać od swoich mam, żeby kupiły w najbliższym sklepie cudownie chrupiące i słodkie
takie to a takie łakocie. W regularnych odstępach czasu przez pokój przejeżdżał na
trzykołowym rowerze skrzat, w czerwonym wdzianku. Był to, jak można się łatwo domyślić,
Barry. Jego trasa prowadziła z kuchni poprzez jadalnię i hall do gabinetu i z powrotem do
kuchni.

Wyjęłam na chwilę język z dziury w zębie i powiedziałam do męża:
- Dałabym wszystko, co posiadam, za trzy dni spokoju i samotności w nowojorskim

hotelu. Muszę mieć trochę ciszy, bo inaczej zwariuję.

Wypowiedziałam te dwa zdania wprawdzie głosem cichym, ale musiała w nim brzmieć

autentyczna histeria.

- Lepiej pójdź do dentysty - poradził mi mąż bardzo podobnym tonem.
- Geniusz, który zrobił mi tę koronę, jest w Nowym Jorku.
Jannie oderwała ręce od klawiatury, trąba zamilkła, telewizja także, rower wbił się w

kuchenny stół i stanął. W nagłej ciszy mój głos miał klarowność dzwonu.

- W Nowym Jorku, w hotelu... - mówiłam, ale nie skończyłam zdania.
- Powtórz to! - krzyknął Laurie z góry.
- Hej! - zawołała Jannie i przekręciła się na taborecie. ~ Mama tylko tak mówi -

odpowiedział pospiesznie mąż, ale Laurie już pędził na dół, Jannie oderwała się od pianina,
Barry przybiegł w podskokach z kuchni, a Sally wyrosła jak spod ziemi i stanęła za moim
fotelem.

- Świetnie, będziemy mogli pójść do kina, a tato i ja pójdziemy na kilka ostatnich

meczów sezonu, ale trzeba natychmiast załatwić bilety. Te pierwsze tygodnie roku szkolnego
nie mają żadnego znaczenia, bo cenzurki...

- I mama, i ja zwiedzimy domy towarowe...
- Każemy sobie dać największy pokój w hotelu z sześcioma łóżkami...
- Zaczekajcie! - krzyknęłam.
- Co zrobimy z Sally i Barrym? - zwróciła się Jannie do Laurie'ego.
Zastanowił się.
- Trzeba pomyśleć. Psa możemy oddać na przechowanie, poproszę Roba, żeby

przychodził i karmił koty, ale z dzieciakami...

- Kupimy Sally nową czapeczkę na pociechę...
- Wszyscy obsprawimy się od stóp do głów. Mama posiedzi w hotelu, aż kupimy jej coś

porządnego. Tato i ja mamy sportowe ciuchy. Najważniejszy jest Posąg Wolności...

- Jest za zimno na wycieczki - przerwałam. - Ja po prostu tak tylko rozmawiałam z tatą.

Nowy Jork wspomniałam jedynie i wyłącznie w związku z dentystą, a poza tym...

- Nie stać nas na to - zakończył za mnie mój mąż.
- Może uda nam się nawet dostać do jakiegoś studia telewizyjnego - mówiła Jannie do

Laurie'ego.

- Mama nie może nas zawieźć samochodem - spekulował Laurie. - Nie zmieścimy się.

- Barry, miałbyś ochotę na przejażdżkę pociągiem? - zapytała Jannie kuszącym tonem.
- Peewnie - zgodził się Barry.
- Co wieczór będę jadł befsztyk, frytki i lody. Ojejku.
- Akurat - warknął mój mąż.
- Sally, chciałabyś pojechać do Nowego Jorku i zamieszkać w hotelu?
Sally drzemała z głową na moim ramieniu.
- Dokąd? - zapytała sennie.
Dostanie się z naszego domu w Vermoncie do Nowego Jorku jest rzeczą bardzo

skomplikowaną. Nawet gdyby udało mi się zawieźć samochodem całą moją liczną rodzinę, to
i tak nie mogłabym się poruszać nim po mieście głównie dlatego, że nie potrafię panować nad
wozem w tłoku. Mnóstwo ludzi oczywiście opuszcza nasze miasteczko, a niektórzy nawet do
niego wracają, ale nikt, jak przekonaliśmy się, nie odpowiada nigdy wprost na pytania
dotyczące trasy. W naszym miasteczku nie zatrzymuje się żaden pociąg. Najbliższa stacja jest
w mieście Albany, w odległości pięćdziesięciu mil, ale nonsensem byłoby pójście na dworzec
autobusowy - całą szóstką - w nadziei, że właśnie tego dnia odjedzie autobus do Albany. Nasz
miejscowy taksówkarz mógłby nas, oczywiście, zawieźć do Albany, ale i to nie miałoby
żadnego sensu, ponieważ musielibyśmy natychmiast wracać do domu - z braku pieniędzy.
Wreszcie, po wielogodzinnych naradach rodzinnych, z których jasno wynikało jedynie to, że
Barry bardzo lubi jeździć pociągiem, mąż przypomniał sobie o istnieniu pewnego
kolekcjonera, który od dawna marzy o zdobyciu centa z głową Indianina z roku 1877. W
zamian za tę monetę kolekcjoner ów zgodził się zawieźć nas swoim samochodem do Albany.
Cała rodzina z wyjątkiem mojego męża była bardzo rozbawiona myślą o tym, że podróż do
Albany będzie nas kosztowała, tylko jednego centa. Laurie zasugerował, że można by
spieniężyć całą kolekcję monet mojego męża na pokrycie kosztów naszego pobytu w Nowym
Jorku sprzedając po kolei monety. Ojciec jego zauważył ponurym tonem, że na tym się to i
tak prawdopodobnie skończy.

Mimo że żadne z nas nie miało co na siebie włożyć, zabraliśmy pięć walizek. Poza tym

dużą czarną torbę zawierającą cukierki, chusteczki, do nosa, kredki do kolorowania, książki
do kolorowania, sześć tomów bajek, ostatnie wydanie magazynu dla majsterkowiczów, dwie
łamigłówki i butelkę lekarstwa na kaszel. Barry zabrał niedźwiadka Dikidiki. Sally miała na
głowie czapkę z szarej włóczki z długim, zwisającym na plecy ogonem. Laurie i Jannie mieli
miny pełne radosnego oczekiwania.

Od dawna wiem, że w momentach dużego stresu, takich jak na przykład czterodniowe

wakacje, cieniutka nić wiążąca członków rodziny niemal natychmiast pęka i wszyscy ukazują
swoje prawdziwe oblicza. Laurie ma w rzeczywistości duszę burmistrza małego miasteczka,
Jannie jest typową guwernantką, Sally niezbyt przytomną staruszką, patrzącą na nas
wszystkich z lekką ironią, Barry zaś jest dzielnym małym piechurem maszerującym wiernie i
bez namysłu za swoim wodzem. Para zdenerwowanych, niepozornych ludzi żyje oczywiście
wyłącznie po to, żeby dźwigać ciężkie walizki. Wszystkie ukryte cechy całej naszej szóstki
zaczęły się ujawniać już w drodze do Albany. Zaczęła się również pruć czapka Sally.

Dopóki byliśmy na znajomym terenie, czyli w rejonie jakich szesnastu kilometrów od

domu, jednym słowem w okolicy, po której poruszałam się codziennie niemal na ślepo, byłam
jeszcze całkiem spokojna i tylko od czasu do czasu wyrzucałam z siebie zdania w rodzaju:

- Jestem głęboko przekonana, że nie zostaniemy okradzeni.
- Czy któreś z was wie, co zrobiłam z czarną torbą?
Kiedy jednak znaleźliśmy się nieco dalej, wzgórza straciły znajome zarysy, a droga

obramowana była zupełnie obcymi drzewami i domami, poczułam, że zaczynają mi się lekko
trząść ręce.

- Czy nie lepiej zawrócić i... - zaczęłam.
- Jestem prawie pewna, że zapomniałam...

Mąż pytał Barry'ego w regularnych odstępach czasu:
- No i co? Będziemy jechali pociągiem?
Barry odpowiadał:
- Peewnie. - I mocniej przyciskał niedźwiadka Dikidiki do piersi.
- No i co, pojedziemy sobie pociągiem? - zagadnęłam go i ja,
- Peewnie - odpowiedział Barry, ale niedźwiadek Dikidiki zbladł.
Jannie i Laurie wystrojeni jak na niedzielę siedzieli nawet dość spokojnie i uspokajali

resztę rodzeństwa. W połowie drogi do Albany mąż przestał pytać Barry'ego, czy ma ochotę
na przejażdżkę pociągiem, ale za to zaczął mnie pytać, czy jestem pewna, że wiem, o której
godzinie odjeżdża pociąg do Nowego Jorku, na co odpowiedziałam, że chyba zostawiłam
światło w piwnicy.

- Przestań się martwić - namawiał mnie Laurie. - To mają przecież być wakacje.
- Uśmiechnijcie się, bardzo was proszę - błagała nas Jannie.
Sally tak często milczy, że nikt się nią szczególnie nie interesował. Gdybym nawet

zauważyła nitkę szarej włóczki w jej rękach, to nie zwróciłabym na to uwagi. Prawdę mówiąc
omyliłam się co do pory odjazdu pociągu, ale i tak zdążyliśmy i uprzejmy konduktor chwycił
mojego męża w ostatniej chwili pod łokieć. Wpakowaliśmy Barry'ego z Laurie'm na jedno
siedzenie, Sally i Jannie na drugie - sąsiednie, ale Barry przeniósł się prawie natychmiast na
miejsce Sally, bo Dikidiki chciał siedzieć pomiędzy nimi i zaraz potem Laurie wstał, żeby
zdjąć płaszcz i położyć go na półce, i wtedy Sally, nie wiadomo w jaki sposób, utknęła
pomiędzy siedzeniami. Ja próbowałam ją wyciągnąć, a w tym czasie Jannie z pomocą ojca
zdjęła płaszczyk Barry'emu, więc ja także zdjęłam mój. Nie było już miejsca na mój płaszcz
na naszej półce, więc Laurie zaniósł go na drugą stronę przedziału i kiedy usiłował położyć
płaszcz na pustej półce, zrzucił go na głowę starszego pana, który spokojnie czytał książkę z
dziedziny science fiction. Kiedy wreszcie wszyscy znowu znaleźli się na swoich miejscach,
Dikidiki zażądał, żeby posadzono go przy oknie, więc Laurie zamienił się miejscami z Jannie,
wkrótce potem Sally także zażądała miejsca przy oknie, więc Jannie zamieniła się z nią.
Starszy pan, usiłujący czytać swoją science fiction, wstał i przesiadł się na drugi kraniec
wagonu i Sally przeniosła się na jego miejsce.

- No i co? Jesteś w pociągu? - pytał Barry'ego mąż.
- Ładny pociąg, powiedz? - indagował go z kolei Laurie.
- No i zobacz, Barry, dziecko jedzie pociągiem - dodałam i ja swoje,
- Peeewnie - odpowiadał Barry każdemu z nas po kolei.
- Słuchajcie - zwrócił się Laurie do mnie i ojca. Wagon jadalny jest o trzy wagony za

naszym! Trzeba tam chyba pójść i zająć stolik, bo jest nas taka kupa ludzi, że możemy mieć
trudności. Jannie i ja usiądziemy osobno, bo oni mają tylko stoliki dwu i czteroosobowe. Wy
zajmiecie się dzieciarnią. I dajcie im lepiej bilety, bo jak się zgubią...

Tak więc byliśmy rzeczywiście w pociągu z naszymi dziećmi, naszymi walizkami i

niedźwiadkiem Dikidiki. I jechaliśmy do Nowego Jorku. To była zdaje się ostatnia logiczna
myśl, jaka wylęgła się w mojej głowie. Od tej chwili aż do momentu - w cztery dni później -
kiedy wchodziłam do własnego domu, nic nie działo się w logiczny i uporządkowany sposób i
nic, ale to nic, nie miało najmniejszego sensu. Wiem, że wysiedliśmy na Dworcu Centralnym
i że to ja byłam winna temu, że Barry wpadł w szparę pomiędzy pociągiem i peronem.
Odwróciłam się bowiem, żeby się zorientować, czy wszyscy wysiedli, i właśnie wtedy Barry
wpadł w tę szparę, ale tragarz wydostał go stamtąd w mgnieniu oka. Potem, kiedy staliśmy z
walizkami na peronie, tragarz ulotnił się i w końcu mąż musiał wziąć dwie walizki, Laurie
także dwie, Jannie jedną, a Sally dźwigała moją czarną torbę. Barry niósł niedźwiadka
Dikidiki, ja trzymałam go za jedną rączkę, Sally za drugą, za nami szli Laurie i Jannie, a mąż
zamykał orszak zatrzymując się co kilka kroków, żeby przełożyć walizki z ręki do ręki i
podnieść z ziemi niedźwiadka Dikidiki.

- Czy widziałeś, ile samochodów przyjechało tym pociągiem? - zapytałam Barry'ego.
- Peewnie - odpowiedziało moje dziecko.
Sally roześmiała się.
- Zaraz zobaczycie coś bardzo śmiesznego - oświadczyła. - Daleko ten pociąg nie

zajedzie. Przywiązałam go.

Pokazała mi długi kawał szarej wełnianej włóczki.
W Vermoncie nie ma obrotowych drzwi. Laurie musiał siłą oderwać od nich swoją

najmłodszą siostrę. Obliczyliśmy, biorąc pod uwagę długość peronu i ilość obrotów, jakie
Sally wykonała w drzwiach, że straciliśmy kilka kilometrów szarej włóczki. Z czapeczki
Sally pozostała już tylko malutka mycka na samym czubku głowy. Koniec włóczki zaplątał
się w obrotowe drzwi. Podczas gdy mój mąż usiłował zdobyć taksówkę, reszta rodziny
obserwowała z zainteresowaniem, jak mycka Sally maleje z każdym obrotem drzwi. W
połowie drogi taksówką do hotelu stwierdziłam, że obrotowe drzwi wchłonęły czapeczkę
całkowicie.

Hotel pamiętam dokładnie. Mieliśmy tam trzy sypialnie połączone małym hallem.
- No, to jesteśmy w Nowym Jorku - stwierdził mój mąż.
- Nie mogę sobie przypomnieć, czy zamknęłam okno w gabinecie - westchnęłam.
Przezornie zapakowałam piżamę Barry'ego na sam wierzch walizki, ale zanim zdążyłam

ją wyjąć, on i Dikidiki już spali jak zabici. Sally, Laurie i Jannie wędrowali niespokojnie z
pokoju do pokoju i kładli się po kolei na wszystkie łóżka, siadali na wszystkich fotelach,
podziwiali stosy ręczników w łazience i czytali na głos wszystkie instrukcje.

Wczesnym rankiem zbudziła nas pokojówka przyprowadzając Barry'ego, którego

znalazła na korytarzu. Miał na sobie wyłącznie górę od piżamy. Okazało się, że kiedy
wyszedł ze swojego pokoju, drzwi zatrzasnęły się za nim. Walił w nie obydwiema pięściami
wrzeszcząc na cały głos.

- Potwory! Potwory!
Podczas śniadania Laurie i Jannie próbowali opracować plan naszego pobytu w Nowym

Jorku.

- Moim zdaniem chodzenie z dzieciarnią do restauracji nie ma sensu - oświadczył

Lamie. - Kupimy mleko, chleb i masło fistaszkowe. Może by marna mogła nawet coś niecoś
ugotować w łazience.

- Wykluczone - zdenerwowałam się. - Jednym z głównych powodów przyjazdu do

Nowego Jorku, przynajmniej dla mnie, jest perspektywa chodzenia do restauracji. Będę jadła
befsztyki, podsmażany ryż, szaszłyki, sznycle a la parmigiana albo po wiedeńsku i...

- Czy poza jedzeniem nic cię nie interesuje?
- Nic - zamknęłam oczy i ciągnęłam dalej: - I sukijaki, i naleśniki z serem, i...
- Jak ja i tato pójdziemy na mecz, to ty będziesz musiała zabrać Sally i Barry'ego, i

mamę dokądś. Może do jakiegoś domu towarowego. Nakupią sobie różnych rzeczy. Czy ja
wiem? Może pojeździsz z Barrym autobusem - powiedział Laurie do Jannie.

- Mama musi iść do dentysty - zauważył mąż.
- Tato! Przecież to ona może zrobić w domu,
- Naturalnie - zgodziłam się. - Więc sprawa załatwiona. Jannie, Sally i ja pochodzimy

po sklepach. Kupię sobie jedwabny szlafroczek. Czarny z koronkami. I parę pantofelków z
jaszczurki.

- Nie - zaprotestował mój mąż.
- A Laurie i tato mogą sobie iść na mecz.
- Sally musi mieć coś na głowę - zauważyła Jannie. - A ty - zwróciła się do Barry'ego -

żebyś nam czasem nie wypadł z autobusu.

- A jakie ty masz plany na Nowy Jork, mistrzuniu? - zwrócił się Laurie do Sally, która

nie zważając na nic namiętnie kolorowała obrazek.

- Na co? - zapytała Sally podnosząc na niego nieprzytomny wzrok.
Dzieci rozeszły się po licznych pokojach, żeby się ubrać do wyjścia, i natychmiast

zaczęły się gwałtownie sprzeczać. Jannie zapewniała Sally, że na pewno ożywi się, jak
zobaczy wielkie magazyny i drapacze chmur.

- Nowy Jork - pouczała Jannie swoją siostrę - ma najwyższe domy na świecie.
- Akurat - zaperzyła się Sally, która wykorzystywała każdą okazję do kłótni.
- Laurie! - wrzasnęła Jannie. - Powiedz, czy to nieprawda, że najwyższy budynek na

świecie stoi właśnie tu, w Nowym Jorku?

- Empire State - stwierdził Laurie.
- Akurat - powtórzyła Sally. - Jeszcze zobaczymy.
- Tato!
- Jannie ma rację - stwierdził mój mąż. - To jest najwyższy budynek świata. Mama

zawiezie was windą na samą górę,

- Mowy nie ma - wzdrygnęłam się.
- Wcale nie muszę wjeżdżać na górę - Sally bawiła się najwyraźniej naszym kosztem. -

Jeżeli on jest najwyższy, to jechanie na górę nie ma żadnego sensu. Założę się, że nawet z
dołu nie jest to wcale najwyższy dom świata.

- Jak chcesz - Laurie poczuł się urażony. - Mieszkańcy Nowego Jorku w każdym razie

tak uważają. Mówią to wszystkim.

- Akurat - powtórzyła Sally enigmatycznie.
Nieco później, kiedy byłyśmy w jednym z wielkich magazynów, okazało się, że Sally

nie wierzyła również w ruchome schody.

- Nie - oświadczyła stanowczo, chwyciła Barry'ego za rękę i najwyraźniej nie

zamierzała jechać w górę takim dziwnym pojazdem. - Ja tym nie jadę, Barry też nie.
Zwyczajne schody są wystarczająco trudne, a co dopiero takie ruchome.

- Wezmę cię na rękę - zaproponowałam w rozpaczy. - Potem wrócę i przywiozę

Barry'ego.

- To jest bardzo łatwe - zapewniała ją Jannie. - Już kilka razy jeździłam na czymś takim.
- Nie - zaparła się Sally. - Skąd wiadomo, dokąd one jadą?
- Na następne piętro. Spójrz w górę. Zobaczysz, że ludzie wysiadają.
- Tak, ale to nie są ci sami ludzie, którzy na nie wsiedli. Ludzie wsiadają na dole i

znikają, a ci, co na górze wysiadają, to są jacyś inni, - tacy, których te wstrętne schody z
siebie wypuszczają. Popatrz tylko na tych, co zjeżdżają. To też nie są ci sami ludzie, którzy
wyjechali na górę.

Nie cierpię wind. Ogarnęła mnie czarna rozpacz.
- Posłuchaj, Sally - zaczęłam. - Przyrzekam ci...
- Przecież wy możecie sobie pojechać - oświadczyła Sally. - Ja zostanę z Barrym i

potem powiem tacie, które schody was pochłonęły.

Wydaje mi się, że było to tego dnia, kiedy Jannie postanowiła obejrzeć sobie suknie

ślubne, a może nazajutrz. Jednego dnia Laurie i Jannie poszli z ojcem do kina i na rewię, więc
musiało to być tego dnia, kiedy zabrałam Barry'ego do zoo. Tam Barry i Dikidiki stali przez
dobre pół godziny wpatrując się bez zmrużenia powieki w polarnego niedźwiedzia, a
niedźwiedź polarny stał i wpatrywał się bez zmrużenia powieki w Barry'ego i Dikidiki. Sally
powiedziała, że nie rozumie, dlaczego zwierzęta nie są w klatkach, a ludzie w Nowym Jorku
przeważnie są.

- Dlaczego na świecie jest tyle klatek? - dopytywała się nerwowo. - W kinach, w

sklepach, w restauracjach i w ogóle? Wszędzie są klatki i kratki i jacyś ludzie za kratkami. A
te lwy mają dla siebie całą wyspę. Dlaczego?

- Popatrz lepiej na hipopotama - zaproponowałam jej.

- W hotelu też są ludzie w klatkach. Kasjer na przykład. Czy oni jedzą wszystkich ludzi,

czy tylko małe dzieci? Czy ten niedźwiedź nie pożre nam małego Dikidiki? Czy ptaszki
bawią się swoimi malutkimi jajeczkami?

Musiało to jednak być tego samego dnia, bo pamiętam, że holowałam Barry'ego i Sally.

Staliśmy wyciągając szyje przed gigantyczną wieżą Empire State Building, troje naiwnych
wieśniaków budzących pobłażliwe uśmieszki na twarzach przechodniów.

- Widzisz? - zwróciłam się do Sally.
- Biedni ci ludzie w tym Nowym Jorku. Oni naprawdę myślą, że to jest najwyższy

budynek. Dziwię im się.

- Bo to naprawdę jest najwyższy budynek.
- Nawet takie małe dziewczynki jak ja widzą mnóstwo wyższych domów. Tu, w tym

samym mieście.

- Możesz sobie o tym przeczytać w książce...
- Co mi tam książki. Wystarczy się rozejrzeć, żeby zobaczyć znacznie wyższe i szersze

domy.

- Lepiej bądź cicho - strofowałam ją. - Nieładnie tak przyjeżdżać z prowincji i wszystko

krytykować. Jeżeli mieszkańcy Nowego Jorku uznali ten dom za najwyższy, to nie trzeba im
robić przykrości. Nawet małe dziewczynki z bardzo małych miasteczek powinny o tym
wiedzieć.

- Gdybym mówiła, że tato jest najmądrzejszym człowiekiem świata i gdyby nawet tak

pisali w jakiejś książce, to na pewno oskarżyłabyś mnie o kłamstwo, no nie? Dlaczego tu jest
tyle samochodów, a wszyscy chodzą piechotą? Kup mnie i Barry'emu prezent za to, że
jesteśmy tacy grzeczni. Barry chciałby mieć malutki wóz strażacki.

Przez cały prawie czas przebywałam z Sally, ponieważ jej ojciec, nie wytrzymywał

nerwowo jej nieustannych pytań, na które nie było odpowiedzi. Kiedy milczała, też się
denerwował, bo kto mógł wiedzieć, o czym ona myśli? W trzecim dniu naszego pobytu
Laurie, jego ojciec i Barry poszli pojeździć sobie promem, a ja zgodziłam się na
entuzjastyczną propozycję Jannie, żeby zabrać ją i Sally do automatu. Jako że przez krótki
czas pracowałam w wielkim magazynie firmy Macy, pamiętam doskonale zapach kafeterii.
Wytłumaczyłam moim pociechom, jak się zdobywa jedzenie w samoobsługowej restauracji.
Robiłam to, w kolejce do tac, ku uciesze stojących przed i za nami cyników. Sally od razu
zrozumiała koncepcję kafeterii, ale kiedy zaprowadziłam ją do tej części, gdzie wyjmuje się
kanapki czy ciastka z małych szklanych szafeczek po uprzednim wrzuceniu monety,
zbuntowała się.

- Nie - powiedziała krótko i stanowczo.
- Pokażę ci, jak to się robi.
- Nie - odparła Sally patrząc przez szybkę na kawałek tortu owocowego. - Nic z tego i

tak nie wyjdzie.

- Wszyscy ludzie...
- Z tym jest tak samo jak z tym najwyższym domem. Ci ludzie mają różne głupie

przywidzenia.

- Spójrz na Jannie.
Jannie niosła tacę, na której stała szklanka mleka i miseczka z fasolką po bretońsku.

Przechadzała się wzdłuż ściany pełnej pojemników z deserami, zastanawiając się poważnie
nad wyborem,

- Jannie ma szczęście - oświadczyła Sally. - Nikt jej jeszcze niczego nie sprzątnął sprzed

nosa.

- Czego? Kto?
- Ludzie w klatkach. Za tą ścianą z szafkami siedzą ludzie w klatkach.
- Ludzie tam rzeczywiście są. Oni wkładają potrawy do szafek, a my je wyjmujemy.

- Moich pieniędzy nie dostaną - oświadczyła Sally, Otworzyła jedną ze szklanych szafek

i nie wrzucając pięciu centów do szpary, wyjęła sobie kawał owocowego tortu.

- Nie tak, Sally. Najpierw trzeba wsunąć pieniążek do szpary. Odstaw tort i zapłać.
- Nie - uparła się Sally. - Po tamtej stronie siedzi człowiek w klatce i on też wsuwa do

szpary swój pieniążek. Kto pierwszy złapie ciastko, ten jest lepszy. Ja byłam pierwsza.
Gdybym najpierw wsunęła mój pieniążek do szpary, on na pewno zabrałby mój tort.

- Jannie! - wrzasnęłam i pobiegłam w stronę mojej najstarszej, która miała już na tacy

kawał tortu czekoladowego, dwie bułeczki drożdżowe i budyń. Pomogłam jej przełożyć to
wszystko na stolik, ale Jannie wcale nie była mi wdzięczna.

- Zaczekaj, to jeszcze nawet nie jest połowa tego, na co mam ochotę - oświadczyła.
Kazałam jej usiąść przy stoliku i nie wstawać i powróciłam do Sally, która zabawiała

rozmową starszego pana.

- ...oni mogą sobie myśleć, że jest najwyższy, ale nawet mała dziewczynka z prowincji...
Był taki moment w czasie naszego pobytu w Nowym Jorku, kiedy znaleźliśmy się

wszyscy razem w jednym pokoju hotelowym. Byliśmy zmęczeni. Zdjęłam pantofle, mąż
usiłował czytać gazetę przy świetle małej lampki wiszącej nad łóżkiem i w pewnym
momencie Laurie, który siedział w fotelu głęboko zamyślony, wrzasnął, że jutro po południu
musi być w szkole na próbie orkiestrowej. Jannie zauważyła, że zapomniała już chyba, jak się
gra na fortepianie i będzie musiała uczyć się od początku melodii „Płyń, rzeko moja”. Sally
oderwała się na chwilę od łamigłówki i zapytała, czy w Nowym Jorku jest zawsze tak dużo
ludzi, czy też przyjechali oni dlatego, że my tu jesteśmy. Barry siedział na dywanie i bawił się
nowiutkim wozem strażackim.

- Mieszkaliśmy w dużym białym domu - powiedział nagle. - Może byśmy tam pojechali.

Z wizytą.

Mój mąż zadzwonił do przyjaciela kolekcjonera monet i zaofiarował mu

dziewiętnastowiecznego srebrnego dolara w zamian za przyjechanie po nas na dworzec w
Albany nazajutrz po południu.

Kiedy wchodziłam do domu, Yain i Gato zjawili się natychmiast i zaczęli ocierać się o

moje nogi, a ja postawiłam czarną torbę na podłodze i powiedziałam do męża:

- No i w końcu w ogóle nie byłam u dentysty.
Nazajutrz przy śniadaniu, składającym się z dobrej mocnej kawy i chrupiących grzanek,

oświadczyłam mężowi, że moim zdaniem w sumie podróż się udała.

- Straciliśmy tylko czapkę Sally, jedną moją rękawiczkę i górę od piżamy Barry'ego.
- A ja zapomniałem wrzucić pocztówki do skrzynki - powiedział mąż. - Będziesz

musiała je dzisiaj porozwozić.

- Dikidiki jechał pociągiem - oświadczył Barry.
- Byliśmy tylko dwa razy w kinie - zauważył Laurie. -Myślałem, że zobaczymy z

dziesięć filmów.

- Sally - zapytałam - czy dobrze bawiłaś się w Nowym Jorku?
Sally spojrzała na mnie nieprzytomnym wzrokiem.
- Gdzie? - zapytała.

Nazajutrz był poniedziałek i wszystkie dzieci poszły do szkoły. Pojechałam do

przechowalni psów po Toby'ego i znowu mieliśmy w domu jednego psa i dwa koty. Toby
jest, prawdę mówiąc, naszym drugim dzieckiem, na oko jest mniej więcej o rok młodszy od
Laurie'ego. Jest psem Laurie'ego od pewnego słonecznego, wiosennego poranka, kiedy
siedzieliśmy z mężem w kuchni i omawialiśmy doświadczenia naszej pierwszej vermonckiej
zimy. Nagle wpadł do domu Laurie wołając:

- Czy mogę mieć psa?

Spojrzeliśmy na skudłane stworzenie, stojące nieśmiało za naszym najstarszym synem, i

jednym głosem powiedzieliśmy:

- Nie.
- Nie wpuszczaj go do kuchni - dodał mój mąż.
- A pójdziesz ty! - dodałam energicznie.
Pies, szalenie zdenerwowany, usiłował dygnąć jak baletnica, w związku z czym

wpakował nogę do butelki po mleku i szmyrgnął do jadalni, przekonany, że w ten sposób
wydostanie się z naszego domu, pośliznął się, przewrócił krzesło i pojechał całym pędem pod
kredens, gdzie zatrzymał się merdając ogonem i patrząc na nas z rozbrajającym uśmiechem.

- Będzie się nazywał Toby - oświadczył Laurie i z dumą przyglądał się swojemu

zwierzęciu..

Mąż usiłował przegnać psa gwałtownymi ruchami rąk, ale pies najwyraźniej uznał to za

zachętę do zabawy, stanął na tylnych łapach, oparł się przednimi na ramionach męża i
starannie wylizał mu ucho.

- Uciekaj! - krzyknął mąż patrząc mu prosto w oczy. - Wynoś się! Siadaj! :
- Do nogi! - dodałam.
- Chodź, Toby - powiedział Laurie..- Nauczę cię różnych sztuczek.
Teraz, w bez mała dziesięć lat później, Laurie nadal próbował nauczyć Toby'ego

sztuczek. Toby był szalenie sympatyczny i sentymentalny i starał się za wszelką cenę
przypodobać wszystkim, ale nawet najprostsze rozkazy nie docierały do jego wielkiego łba.
Mieliśmy sąsiadów, którzy posiadali suczkę i szklaną werandę i któregoś dnia mąż obliczył,
że biorąc pod uwagę ilość mięsa, jakie pożerał nasz piesek, oraz zwrot kosztów za wstawianie
co najmniej dwa razy do roku szyby do werandy naszych sąsiadów, pozycja w naszym
budżecie na utrzymanie Toby'ego była niewiele mniejsza od pozycji na utrzymanie
Laurie'ego.

W przechowalni psów kazano mi zapłacić za siatkę ogrodową zniszczoną przez

Toby'ego, a weterynarz powiedział zmęczonym głosem, że mimo iż Toby zaczyna się starzeć,
to jest go jak gdyby coraz więcej. Wyzwoliłam się z trudem z powitalnego uścisku Toby'ego i
odpowiedzialam kwaśno, że żadne z nas nie robi się młodsze, ale kiedy przyjechaliśmy, do
domu, przyjrzałam się Toby'emu dokładnie i zauważyłam, iż zaczyna się rzeczywiście
przemieniać w dostojnego starszego pana z siwizną na skroniach i małym, ale wydatnym
brzuszkiem. Zwróciłam na to uwagę mężowi, który natychmiast wyprostował się, wciągnął
brzuch i oświadczył, że rok życia psa równa się siedmiu latom życia człowieka i że w
związku z tym Toby w tej chwili około siedemdziesiątki. Powiedziałam mu na to, że kiedy w
zeszłym tygodniu jechałam do miasta, Toby przez cały czas biegł za samochodem i że z
ciekawości przyspieszyłam, kiedy jechaliśmy pod górę, i stwierdziłam, że potrafi bez trudu
pędzić 56 kilometrów na godzinę i że ja osobiście mam nadzieję, że kiedy dobiję do
siedemdziesiątki, będę jeszcze mogła biec pod górę z szybkością 56 kilometrów na godzinę.
Mąż zauważył, że to będzie po prostu zależało od tego, za czym czy za kim będę goniła.

We wtorek nasz starszy kot Yain zapomniał się na chwilę i odwróci! się plecami do

cockera sąsiadów z przeciwka, w związku z czym musieliśmy go z Laurie'm zawieźć do
weterynarza, żeby przyszył mu naderwane ucho. Laurie przysięgał, że był świadkiem tego,
jak nasz młodszy kot Gato udał się na drugą stronę ulicy i uroczyście uścisnął przednią prawą
łapę cockera, ale nie bardzo mu wierzyłam z tej prostej przyczyny, że Gato z reguły nie
fatygował się tak daleko i ograniczał swoje spacery po prostu do przestrzeni dzielącej go od
miejsca, w którym akurat drzemał, do miski z jedzeniem.

W środę ostatni konik polny lata do tego stopnia przestraszył Toby'ego, że pies wpadł na

drzwi werandy, wybił szybę i schronił się pod pianino, gdzie czuł się bezpieczny wobec
takich wrogów jak koniki polne czy żaby. Leżał tam z łbem wtulonym w przednie łapy i

tylnymi łapami wbitymi pod pedały i mocno zaciskając oczy w nadziei, że nikt nie zauważy,
jak wielkie pianino się trzęsie.

W czwartek poszłam do kuchni i otworzyłam szufladę, w której przechowywałam stare

guziki, zapinki do włosów i różne klucze, usiłując znaleźć parę starych sznurowadeł do
bucików Barry'ego, i wyskoczyła na mnie mysz. Wzdrygnęłam się gwałtownie, bo od lat nie
spotkałam w kuchni myszy, wrzasnęłam i zatrzasnęłam szufladę przycinając myszy ogon.
Zwisła głową w dół i wygrażała mi pięścią. Widok wiszącej do góry nogami myszy i na
dodatek przeklinającej wniebogłosy nie należy do codziennych, więc bez pośpiechu
opuściłam kuchnię i przebiegłam przez jadalnię jęcząc, zawodząc i wołając: - Pomocy!
Pomocy! - Toby schronił się, oczywiście, natychmiast z powrotem pod fortepian, ale
wszystkie moje dzieci uzbrojone w kije do baseballu, parasolki i pistolety wodne udały się do
kuchni.

- Na litość boską - wrzeszczał Laurie wymachując groźnie kijem do baseballu -

sprowadźcie jakiegoś kota!

Na palcach przeszłam przez kuchnię, co, jak sobie później uświadomiłam, nie miało

żadnego sensu, bo mysz i tak doskonale mnie widziała, uśmiechała się ironicznie i
niecierpliwie bębniła pazurkami w drzewo. Pogrzebałam w pralce i rzeczywiście natknęłam
się na Gato, który ziewnął szeroko i spojrzał na mnie ze zdumieniem. Wyciągnęłam go za
kark, podeszłam z nim - na palcach - do szuflady i przemówiłam do niego:

- Spójrz, Gato - powiedziałam - oto mysz. MYSZ!
Posadziłam go na podłodze, Laurie otworzył szufladę, ja wrzasnęłam, mysz spadła na

łeb kota. W tej samej chwili tom nut Sally spadł z melodyjnym dźwiękiem na klawiaturę,
Barry dostał chichotek, Jannie i Sally przytuliły się do siebie, a Laurie rzucił kij do baseballu
na stół kuchenny.

- Jejku - powiedział patrząc na Gato, który starannie mył sobie łeb. - Jejku, co za kot!

Co za mięsożerny potwór! Zejdź z krzesła - zwrócił się do mnie. - Głupio wyglądasz.

- Po prostu sobie stoję - powiedziałam i zaczęłam się gramolić w dół, chociaż

wskoczyłam na krzesło jak gazela. - Gdzie mysz?

Laurie wskazał na szafkę kuchenną, za którą rozlegało się chrobotliwe rechotanie, nasza

mysz zapewne opowiadała koleżankom o swojej zabawnej przygodzie.

- Jejku - powiedział Laurie jeszcze raz, wziął kij od baseballu i poszedł poćwiczyć na

podwórze.

W czwartek wieczorem udałam się do kuchni, żeby zrobić mężowi sandwicza z zimnym

roztbefem, i kiedy sięgnęłam do kontaktu, mysz przebiegła mi przez ramię. Mąż musiał mnie
wyprowadzić do ogrodu. Gato, który spał w najlepsze na mikserze, zbudził się i oburzony
poszedł do pokoju Jannie, gdzie rozłożył się na łóżku lalki. Nie omieszkał przy tym mruknąć
pod nosem czegoś raczej mało pochlebnego o ludziach, którzy budzą kota po nocy i
zawracają mu głowę jakimiś tam myszami.

W piątek rano mysz wyskoczyła na mnie z pudła na pieczywo, a w porze obiadowej

mąż mój zastał na kredensie inną mysz zajadającą solone orzeszki, które właśnie sam
zamierzał skonsumować. Powstało więc zagadnienie zdobycia trzeciego kota. Mąż powiedział
raczej donośnym głosem, że gotów jest zapłacić każdą sumę za prawdziwego kota, który
zająłby się łowieniem myszy, a nie spaniem w piekarniku i zażeraniem się smakołykami. To
sprowokowało Gatona do opuszczenia piekarnika z wielce obrażoną miną. Nie zaszczycając
nas najprzelotniejszym nawet spojrzeniem przemaszerował przez kuchnię i udał się na
pierwsze piętro. Spędził resztę dnia z ponurą miną w skrzyni z zabawkami, w związku z czym
nie był obecny przy ożywionej dyskusji rodzinnej, jaka odbyła się niemal natychmiast po jego
odejściu.

- Kota - powtarzał mój mąż. - Kota, który by łapał i zabijał myszy. Kota, a nie

owłosioną jaszczurkę.

- Może by lepiej kupić psa? - zaproponował Laurie.
- Och, tak - ucieszyła się Jannie. - Pomagałby Toby'emu pilnować domu i można by go

nauczyć różnych fajnych sztuczek...

- Malutkiego szczeniaczka - ucieszyła się Sally.
- Malutkiego szczeniaczka - potwierdził Barry. - Nauczę go grać w baseball.
- Najlepiej łowią myszy kotki - oświadczyłam tonem człowieka, który spędził lata na

studiowaniu problemu. - Poza tym kotka może wpłynęłaby na Yaina i Gato, żeby nie skakali
sobie ciągle do oczu.

- Pies byłby lepszy - przerwał mi Laurie.
- Czy twoim zdaniem...? - zaczął mój mąż i zamilkł.
- ... sztuczki?
- ... kotki są lepsze...
- ... ubierałabym go w sukienki lalek...
- ... nazwiemy go Pal.
Dyskusja przeciągnęła się do popołudnia, po czym odbyło się głosowanie, w

następstwie którego pojechałam do redakcji naszej miejscowej gazety i dałam dwa
ogłoszenia. Jedno brzmiało:

Kupię: kotkę, młodą, która dobrze łowi myszy. Tel. 5679
Drugie ogłoszenie brzmiało:
Kupię: szczeniaka, kundla, ale dużego. Tel. 5679
Nasza miejscowa gazeta ukazywała się w sobotnie popołudnia. Około drugiej piętnaście

przyjaciel Laurie'ego Rob przejechał koło naszego domu na rowerze i rzucił na ganek nasz
egzemplarz. Ledwie zgromadziliśmy się dokoła kuchennego stołu, żeby podziwiać nasze
ogłoszenia, a już telefon zaczął dzwonić.

W sobotę wieczorem byliśmy więc już właścicielami dwóch psów i trzech kotów. Toby

leżał pod pianinem, Yain powrócił niespodzianie do domu. Przywiózł go weterynarz,
oświadczył, że ucho Yaina jest praktycznie zagojone, ale że trzeba go trzymać w ciepłym,
spokojnym miejscu, z daleka od innych zwierząt, bo jest on w tej chwili przewrażliwiony na
punkcie uszu w ogóle, a uszu cockerów w szczególności. Yain leżał więc w piwnicy, dokąd
zaniosłam go błyskawicznie po to, żeby nie wzbudzić podejrzeń Gatona. Gaton przechadzał
się nerwowo po pokoju mrucząc coś pod nosem, i co chwila podchodził do drzwi
prowadzących do tylnego hallu. Tam bowiem rezydowała bardzo elegancka szara kotka ze
złotymi oczami. W stodole wył kolosalnych rozmiarów szczeniak, który był niestety
podejrzanie podobny do Toby'ego. Laurie napisał na drzwiach stodoły: „Nie wchodzić! Pies!”
Jannie umieściła na drzwiach kuchennych napis: „Nie otwierać! Kot!”, a Sally napisała na
drzwiach piwnicy: „Można wejść. Sally pozwala”.

Nazajutrz rano dzieci wstały wcześnie, żeby nakarmić psa, i obudziły mnie, żeby

zawiadomić, że nasz nowy przychówek nie chce jeść płatków owsianych. Kiedy bardzo
niechętnie zeszłam na dół, zastałam Gatona na szafce kuchennej skąd rozciągał się pełny
widok na całą kuchnię. Spojrzał na mnie wymownym wzrokiem, dając mi niedwuznacznie do
zrozumienia, że jak tylko rozprawi się z szarą kotką, to powie nam, co o tym wszystkim
myśli. Ze zgrozą uświadomiłam sobie, że Gaton nie wie jeszcze ani o szczeniaku w stodole,
ani o powrocie Yaina.

Nalałam mleka do miseczek Gatona i Toby'ego, wyjęłam z szafki jeszcze trzy miseczki i

także napełniłam je mlekiem. Podczas gdy Gaton i Toby chłeptali, dałam Laurie'emu mleko
dla szczeniaka, uchyliłam drzwi do piwnicy, Jannie wsunęła w tę szparę rękę i postawiła
mleko dla Yaina na pierwszym schodku. Jednakże kiedy otworzyłam drzwi prowadzące z
kuchni do tylnego hallu, szara kotka wśliznęła się do kuchni i pobiegła prosto do miski
Toby'ego. Zabrała się energicznie do jego mleka, a Toby, przerażony i zdumiony, cofnął się
pod ścianę i patrzył to na mnie, to na kotkę z niekłamanym zdumieniem. Gaton też podniósł

wzrok. Widać było, że nie wierzy własnym oczom. Kotka zaczęła warczeć, ale chwyciłam ją i
wyniosłam do tylnego hallu, gdzie stało jej własne mleko. Usłyszałam zgrzyt drzwi od
stodoły i dziki wrzask Yaina z piwnicy.

- To było bardzo głupie - powiedziała Jannie. - Ta kotka okropnie przestraszyła

Toby'ego.

Toby potwierdził to cichym skowytem.
- Po co nam tyle psów i kotów? - zauważyła Sally. - Czy nie lepiej hodować myszy?
W czasie śniadania, podczas którego Yain płakał w piwnicy, szczeniak ujadał w stodole,

a Gaton przechadzał się nerwowym krokiem pod drzwiami korytarza, mąż powtórzył dobre
sześć razy, że on osobiście zamierza zamknąć się na cały dzień w gabinecie, a ja z dziećmi
mam opracować plan, który skłoniłby nasze rozliczne zwierzęta do zaprzyjaźnienia się i
spędzenia miłego przedpołudnia na beztroskiej zabawie. Było rzeczą jasną, że musi się to
odbyć na podwórku. Przede wszystkim należało liczyć się z nerwami nieszczęsnych myszy,
które mogły nie wytrzymać widoku zaprzyjaźnionych ze sobą trzech kotów i dwóch psów,
poza tym trzymałam na kuchennych półkach trochę cennej porcelany, włoską karafkę po
babce oraz popielniczkę z ceramiki wykonaną przez Sally w przedszkolu, i nie chciałam, żeby
to wszystko poszło w diabły, A w ogóle to dzieci powinny być jak najwięcej na słońcu i
powietrzu, a nie marnować pięknego przedpołudnia w czterech murach rodzinnego domu.
Kazałam Sally zaprowadzić Barry'ego do piaskownicy znajdującej się na trawniku niedaleko
frontowych drzwi. Zamierzałam wygonić Yaina z piwnicy przez kuchnię, boczny hall i
boczne drzwi bez żadnego tam zatrzymywania się po drodze. Jannie ustawiła się tuż przy
drzwiach z zadaniem odpędzenia Yaina od wszystkich innych zwierząt. Laurie miał
objeżdżać dom na rowerze i pilnować całości, a ja miałam ustawić się na tylnej werandzie i
uważać, żeby myszy zachęcone piękną słoneczną pogodą nie wymknęły się przypadkiem z
domu.

Najpierw wypuściłam Toby'ego frontowymi drzwiami na frontową werandę. Był lekko

zaskoczony, ponieważ nie jest to jego normalna droga na dwór, ale po stwierdzeniu, iż nie
czyha tam na niego nawet najmniejsze niebezpieczeństwo, wyszedł i usiadł na pierwszym
schodku. Gato rozłożył się na stole kuchennym i nie chciał się ruszyć, co uniemożliwiało
wypuszczenie Yaina z piwnicy. Poszłam więc najpierw na tył domu i wypuściłam szarą kotkę
bocznymi drzwiami. Po kilku nieudanych próbach zrzucenia Gato ze stołu wykorzystałam
stary fotel i przy pomocy kawałka melona, owocu, za którym Gato wprost przepada,
wywabiłam go z kuchni i wprowadziłam do gabinetu, gdzie mój mąż najspokojniej w świecie
oddawał się lekturze porannej prasy.

- Zostawiam tu na chwilę Gato, bo muszę wypuścić Yaina z piwnicy - wyjaśniłam mu.
Mąż skinął głową, a ja rzuciłam melona na dywan i wybiegłam w samą porę,

zatrzaskując za sobą drzwi.

- Masz, masz melona! - usłyszałam głos męża.
Otworzyłam drzwi od piwnicy, żeby złapać Yaina i wyrzucić go na dwór bocznymi

drzwiami. W ten sposób Yain znalazłby się po prawej stronie domu, szary kot na jego tyłach,
dzieci w piaskownicy, Jannie po lewej stronie domu, Laurie zaś miał objeżdżać dom na
rowerze i zawiadamiać mnie o rozwoju sytuacji.

- Wszystko w porządku! - wołał. - Toby siedzi na schodkach frontowych! Barry sypie

Sally piasek na głowę! Szara kotka myje sobie pysk na tylnej werandzie.

Otworzyłam drzwi od piwnicy. Yain spojrzał na mnie niepewnym wzrokiem. Wołałam

go, ale bez skutku. Toby słysząc mój głos zaczął skomleć, żeby wpuścić go do mieszkania
przez frontowe drzwi. W momencie, w którym Yain wślizgiwał się z piwnicy do kuchni,
drzwi od gabinetu otworzyły się. To mój mąż automatycznie szedł do frontowych drzwi, żeby
wpuścić psa.

- Nie, nie! - wrzasnęłam i puściłam się za Yainem, który wymknął mi się i ruszył

tylnymi schodami na górę.

- Gato uciekł z gabinetu. Co robić? - zapytał mąż. - Toby też gdzieś poleciał.
- Ale dokąd?
- Na górę. Frontowymi schodami. Melon...
- Złap Toby'ego, wyprowadź go na tył domu i powiedz dzieciakom, żeby go pilnowały -

powiedziałam szybko. - Spróbuję złapać Yaina, zanim dopadnie Gato. Szybko, wyprowadzaj
Toby'ego, a ja zamknę Gato w gabinecie.

Mój niezmiernie zdumiony mąż zagwizdał na Toby'ego i obaj ruszyli ku tylnemu

wejściu.

- Ta szara kotka jest tutaj - odezwał się mój mąż - Czy wpuścić ją?
W tej samej chwili Laurie wsadził głowę przez frontowi drzwi wołając:
- Toby zniknął! Szara kotka poleciała do tylnego wyjścia!
Wpadłam jak szalona na schody i dogoniłam Gatona, który przemierzał statecznym

krokiem dżunglę, jaką byłpokój dzieci, w kierunku sypialni Jannie i jej łóżka, pod którym
ukrył się Yain. Złapałam Yaina w chwili, kiedy wyskakiwał spod łóżka, i ruszyłam z nim w
dół tylnymi schodami. Gato biegł mi prawie po piętach. Pod tylnymi drzwiami stali mój mąż,
Jannie i Toby.

- Wypuść Toby’ego frontowymi drzwiami - domagała się Jannie od ojca.
- Kiedy on przed chwilą przez nie wszedł - tłumaczył jej mój mąż.
- W takim razie zamknij go w gabinecie - żądała Jannie. - Nie złapię szarej kotki, dopóki

on tu jest, bo on się jej strasznie boi.

- Nie wpuszczaj Toby’ego do gabinetu - krzyknęłam - bo tam muszę zamknąć Gato! I

nie pozwólcie mu wyjść przez tylne drzwi, bo tam jest szara kotka.

Czułam, że mam obłęd w oczach.
- Wpuszczę Yaina do Toby'ego! - krzyknęłam.
Mąż poszedł do gabinetu i zatrzasnął za sobą drzwi. Pobiegłam za nim.
- Zostawiam ci na chwilę Yaina, dobrze? Zrozum, że zależy mi na tym, żeby trzymać

zwierzęta z dala jedno od drugiego i że mamy z tym niejakie trudności.

- Istna Liga Narodów - powiedział mąż tajemniczo i zasłonił się gazetą.
Laurie minął mnie na rowerze wołając, że szara kotka płacze pod tylnymi drzwiami i

żąda, żeby ją wpuszczono do domu, więc chwyciłam Toby'ego za obrożę i pociągnęłam go
siłą na frontowe schodki. Szamotał się, dając mi niedwuznacznie do zrozumienia, że
pragnąłby nade wszystko szmyrgnąć pod pianino i pozostać tam na zawsze. Za Tobym
poszedł Gaton, którego posadziłam obok niego.

- Macie tu siedzieć i nie ruszać się - powiedziałam im surowym tonem.
Popędziłam do tylnych drzwi, żeby wpuścić do domu szarą kotkę, ale mąż otworzył

drzwi od gabinetu i krzyknął, że muszę zabrać Yaina, który siedzi na jego biurku i obgryza
mu ołówki i długopisy, więc wzięłam kota pod pachę i wyrzuciłam go przez tylne drzwi na
dwór, co było oczywiście błędem, ale nie miało już właściwie żadnego znaczenia.

Szybka inwentaryzacja mieszkańców naszego domu wykazała, że wszystkie zwierzęta i

wszyscy ludzie, z wyjątkiem mojego męża, znajdują się na dworze. Sądząc po odgłosach
dochodzących z gabinetu mąż zastawiał drzwi biurkiem. Wyszłam na tylną werandę
pozostawiając za sobą otwarte drzwi. Sally właśnie niechcący przewróciła kubełek Barry'ego,
wysypując piasek, po czym zostawiła go w piaskownicy, a sama siadła na huśtawkę. Barry,
zły jak osa, napełniał kubełek i mruczał coś na temat bardzo, ale to bardzo niedobrych
dziewczynek. Jannie stała na ganku. Toby przytulał się do niej i trząsł się ze zdenerwowania.
Ze stodoły dochodziło wciąż rozpaczliwe zawodzenie szczeniaka, więc kiedy następnym
razem minął mnie na rowerze Laurie, powiedziałam mu, żeby wziął na smycz Toby'ego i
przygotował szczeniaka do wyjścia. Laurie wziął smycz i ruszył w stronę stodoły. Po mniej

więcej minucie szara kotka skoczyła niczym smuga dymu na drugi stopień ganku i przysiadła.
Gato stał, oparty o pień drzewa. Ogon drżał mu niemal niepostrzeżenie. Spod żywopłotu
dochodził nas groźny pomruk. Tam ukrywał się Yain. Przysiadłam na poręczy werandy i
zapaliłam papierosa. Czułam na sobie kilka par niespokojnych oczu. Które z nich skoczy
pierwsze, pomyślałam i wzdrygnęłam się. I z której strony. Barry zaczął wydawać z siebie
dźwięki naśladujące ruszającą ciężarówkę, Sally śpiewała. Na naszym podjeździe pojawił się
jak gdyby znikąd cocker sąsiadów.

Skoczyłam na równe nogi i wrzasnęłam:- Przepędźcie kundla, ale szybko!
Roztargniony, jak zawsze, Toby rzucił się w stronę szarej .kotki. Ta stała przez sekundę

jak wryta, potem dziabnęła go w nos i zniknęła pod werandą. Jannie ruszyła naprzód,
machając dziko rękami, co zmusiło cockera do uskoczenia w bok w kępę krzaków, gdzie
ukrył się Yain, który wielkim susem wyskoczył na ścieżkę i puścił się za uciekającym i
zawodzącym wniebogłosy cockerem. Oszołomiony swoim sukcesem Toby skoczył z kolei na
Gato, który nawet nie drgnął i rzucił mu tylko jedno, jedyne słowo. Toby zarył się wszystkimi
czterema łapami w żwir, zawrócił, wielkim susem wpadł do domu, przebiegł przez jadalnię i
bawialnię i wczołgał się pod pianino. W stodole rozlegał się przeciągły pisk.

- Czy złapaliście już jakąś mvsz? - dowiadywała się Sally.
Kiedy Jannie powróciła dysząc ciężko, poprosiłam ją, zęby wsunęła się pod werandę i

wyciągnęła szarą kotkę, gdyż chciałam ją wpakować do tylnego hallu, ale Jannie oświadczyła,
że pod werandą znajduje się w tej chwili tylko jeden kot, a mianowicie Yain, który widocznie
obszedł dom dokoła i chyba zjadł coś bardzo dużego i smacznego, gdyż zdrzemnął się i
mruczy przez sen z zadowoleniem. Gato pomaszerował do kuchni, wskoczył na stół i pożarł
w ciągu sekundy pół melona przeznaczonego na kolację.

Laurie zawołał, że wychodzi ze stodoły ze szczeniakiem, i Sally widząc, że drzwi

stodoły nareszcie otworzyły się, postanowiła wejść tam i wyciągnąć trzykołowe rowery dla
siebie i Barry'ego. Jannie zapragnęła jednocześnie wziąć ze stodoły szczudła, więc kiedy
Laurie zawiadomił nas, że szczeniak jest już bezpiecznie na smyczy, dziewczęta poszły z
Barrym do stodoły, a po chwili Sally i Barry wyjechali stamtąd na rowerach, a Jannie wyszła
na szczudłach. Na koniec ukazał się Laurie ze szczeniakiem, który najwyraźniej nigdy jeszcze
nie był na smyczy. Dzieci dojechały na rowerach do końca podjazdu, zawróciły i skierowały
się w stronę domu, Gato wyszedł na frontową werandę, przysiadł i zaczął się myć, jak to po
posiłku. Toby, usłyszawszy ujadanie szczeniaka, wybiegł, żeby zobaczyć, co się dzieje, i wraz
z Laurie'm i szczeniakiem zaczął tańczyć coś w rodzaju menueta po podjeździe, a za nimi
toczyły się dwa rowery i sunęła Jannie na szczudłach. Laurie trzymał oburącz smycz, Toby
podszedł powolnym krokiem i skłonił się nisko szczeniakowi, a szczeniak cofnął się krokiem
argentyńskiego tanga. Wtedy Toby ruszył za nim i zaplątał się w smycz wiążąc jednocześnie
nogi Laurie'ego. Laurie był zmuszony obracać się w kółko, a tymczasem szczeniak i Toby
kłaniali się sobie i wykonywali coraz bardziej skomplikowane ruchy w tempie andante
maestoso, po czym przeszli na fokstrot. Gato stał, uśmiechnięty od ucha do ucha, na
werandzie i przyglądał się tej scenie z niekłamanym zadowoleniem.

Nagle, bez ostrzeżenia, z dachu werandy zeskoczyła szara kotka i zaatakowała

Toby'ego. Toby szmyrgnął jak oparzony do domu i pod pianino, potrącając po drodze Gatona,
ten rzucił się na szarą kotkę, ta czmychnęła pod werandę płosząc Yaina, który wyskoczył i
biorąc szczeniaka za cockera, zaatakował z kolei jego. Atak Yaina zdezorientował całkowicie
Laurie'ego, który wypuścił z ręki smycz. Szczeniak wypadł jak oparzony z podjazdu na drogę,
a Yain za nim. Szczeniak stracił na czasie, gdyż musiał okrążyć rowery, ale Yain przeskoczył
po prostu ponad głową Sally i Barry'ego. Zaniemówiliśmy z przerażenia, patrzyliśmy na
szczeniaka i Yaina, którzy pobiegli daleko w pole.

- Szybki jest ten szczeniak - zauważyła Sally. - Moglibyśmy go nazwać Szybki Bill.

Znudzony tym wszystkim Gaton poszedł do kuchni, położył się na pralce i natychmiast

zasnął. Jannie zgłosiła się na ochotnika, że przeszuka ogród, ja wpakowałam Sally i Barry'ego
do samochodu i wyruszyłam na szosę. Laurie pojechał na rowerze w odwrotnym kierunku.
Następnych kilka godzin spędziliśmy na rozglądaniu się, zaglądaniu pod krzaki i stukaniu do
obcych drzwi. Wreszcie powróciliśmy wszyscy do domu. Tam okazało się, że Jannie też nie
znalazła szarej kotki, że Yain jeszcze się nie zjawił i że Gaton i Toby przyszli na kolację w
doskonałych humorach. Spędziliśmy wieczór telefonując po sąsiadach i biadając nad losem
czteromiesięcznego szczeniaka zagubionego nocą wśród lasów i pól. Dręczyły nas wyrzuty
sumienia. Przecież przyrzekaliśmy mu ciepły, rodzinny dom.

Nazajutrz był poniedziałek. Z samego rana poszłam do naszej miejscowej gazety i

dałam nowe ogłoszenie. Ponieważ nasze pierwotne ogłoszenia miały się ukazywać przez
tydzień, zajęliśmy niemal całą rubrykę drobnych ogłoszeń. Wyglądało to teraz tak:

KUPIĘ: kotkę, młodą, która dobrze łowi myszy. tel. 5679
Kupię: szczeniaka, kundla, ale dużego. Tel. 5679
Zaginął: szczeniak wilkopodobny, brązowy, w białe łaty. Tel. 5679. Nagroda.
Zaginął: kot, czarny, z zabandażowanym uchem. Tel. 5679. Nagroda.
We wtorek rano zadzwonił telefon i męski głos zapytał, czy jestem osobą, która pragnie

kupić szczeniaka.

- Oczywiście - ucieszyłam się. - Czy znalazł go pan? W słuchawce zapanowała cisza.
- Ile wynosi nagroda? - odezwał się mężczyzna po chwili.
- Myślałam o dwóch dolarach. Widzi pan, zapłaciliśmy za niego zaledwie pięć dolarów,

więc...

- Przecież w ogłoszeniu jest, że pani chce kupić psa.
- No tak, ale widzi pan, najpierw daliśmy ogłoszenie w sprawie kupna psa, ale zaginął

nam, więc daliśmy drugie ogłoszenie...

- Pani nie ma szczęścia do psów - zauważył nieznajomy.
- Panie - zdenerwowałam się. - Nasz telefon urywa się od czterech dni, więc jeżeli pan

znalazł...

- Jeżeli dobrze zrozumiałem - powiedział mężczyzna powoli - to pani chce dać pięć

dolarów za nowego psa, a tylko dwa za zaginionego?

- Nic podobnego. Niechże pan powie, czy pan znalazł naszego psa, czy nie?
- Nie. Ale mam psa na sprzedaż.
I po krótkiej pauzie:
- Na oko jest chyba podobny do tego, który pani zaginął.
Po krótkim namyśle wyjęłam ze skarbonki ostatnie trzy dolary i pojechałam po psa.

Trafienie do farmy, którą określił mi przez telefon nieznajomy, zajęło prawie całe
przedpołudnie, a kiedy ją wreszcie znalazłam i spojrzałam na szczeniaka, byłam zdumiona
jego niezwykłym podobieństwem do naszej zguby. Powiedziałam to farmerowi, który
roześmiał się, wziął moje pięć dolarów i zauważył, że rzeczywiście zdarza się, że dwa psy są
do siebie niezwykle podobne. Wsunął pięć dolarów do kieszeni, powiedział, że nie muszę
kupować psa, jeżeli nie mam ochoty, ale że i tak robię dobry interes, bo zwierzę jest niemal
czystej rasy. Odparłam, że mam nadzieję, że ten pies nie zaginie i że gdyby zaginął, to
chciałabym znaleźć jego, a nie jakiegoś innego podobnego do niego szczeniaka, bo
kupowanie coraz to nowych psów poważnie nadszarpnęło moje finanse. Farmer zapewnił
mnie, że pies to najlepszy przyjaciel człowieka, a szczególnie dziecka, podziękował mi za
pięć dolarów i pomógł mi wpakować szczeniaka do samochodu.

Dzieci właśnie wróciły ze szkoły na obiad. Były zachwycone nowym nabytkiem i

uznały go za tego samego szczeniaka, jaki nam zaginął, więc postanowiłam nie powiedzieć
ani im, ani mężowi, że kupiłam zupełnie nowego psa. Nazajutrz rano Yain i szara kotka, którą
nazwaliśmy Niki, zjawili się w najlepszej przyjaźni na tylnej werandzie i zabrali się do

chłeptania mleka z miseczki Gatona. Wszystkie trzy koty były w doskonałych humorach i
opowiadały sobie widać doskonałe dowcipy, bo śmiały się do rozpuku. W związku z tym
zadzwoniłam do redakcji gazety i poprosiłam, żeby przerwali drukowanie naszych ogłoszeń.
Szara kotka była cała w kleszczach, a Yain zgubił bandaż z ucha. Cocker sąsiadów wrócił do
domu dopiero po trzech dniach. We wtorek rano znalazłam mysz w pojemniku na cukier.

Szara Niki była naszym pierwszym nieczarnym kotem. Przez kilka tygodni nie mogłam

się do niej przyzwyczaić, gdyż snuła się bezszelestnie i prawie niewidoczna po całym domu.
Zdawało mi się, że jest po prostu smugą kurzu. Kiedy stało się jasne, że będzie miała małe,
wszyscy członkowie rodziny szalenie się denerwowali. Zatanawialiśmy się całymi godzinami,
jakiego koloru będzie jej potomstwo. Zakładaliśmy oczywiście, że ojcem jest albo Yain, albo
Gaton. Jednakże, kiedy w końcu powiła, okazało się, że cztery kotki są szare, a piąty
zielonkawy. Rozdaliśmy ludziom cztery kotki, po czym Niki, która nas nigdy nie darzyła
szczególną sympatią, wyprowadziła się o cztery domy dalej i za nic nie chciała wrócić, więc
zostaliśmy z Yainem i zielonkawym kotkiem, który okazał się kotką. Nazwaliśmy ją Oliwka.
Kwestia imienia szczeniaka nie była jeszcze rozwiązana. Nasi sąsiedzi twierdzili, że jest rudy
i że powinien otrzymać nazwę odpowiednią do swojej maści. Sprawa została rozwiązana
pewnego dnia, kiedy mąż mój przyszedł na śniadanie z gazetą w ręku i powiedział:

- Jest tu lista bardzo ładnych imion dla psów.
- Przecież on i tak nie przychodzi, jak się go woła - zauważyła Jannie.
- Możemy mówić na niego w dalszym ciągu szczeniak.
- On nie zostanie na zawsze szczeniakiem - zauważyłam. - Jak będzie dużym psem,

takie imię będzie go ośmieszało.

- No cóż - odezwał się mój mąż. - Tu proponują na przykład Clifford Eidelweiss. Albo

Czubek. Albo Pimpuś Sadełko.

- Mnie podoba się Clifford - oświadczyła Jannie.
- Von Ton Ping - ciągnął dalej mąż. - Meki Majcher, Breloczek. To są autentyczne

imiona psów. Tak piszą w gazecie.

- Może jednak Pal - zaproponowała Jannie.
- Tu są ciekawsze propozycje - upierał się mój mąż. - Posłuchajcie. Budyń, Żywe

Srebro...

- Budyń - ucieszył się Barry. - Ja proponuję Budyń.
- Dzielny Wojak - ciągnął mój mąż. - Merriebert Etebeast.
- Wydaje mi się, że rodzina, która ma jednego kota, imieniem Yain, i drugiego imieniem

Gato, mogłaby psa nazwać jakoś normalniej. Może Burek albo Drab, albo Książę?

- Albo Pal.
- Kiedy byłam małą dziewczynką - rozmarzyłam się - miałam psa, który nazywał się

Jack.

- Rudy Jack - zaproponował mój mąż.
- Pal.
- Jack. Rudy Jack.
- Rudy Budyń - szepnął Barry.

Godzina była późna, weszłam do domu tylnymi drzwiami, jak mogłam najciszej.

Przeszłam przez kuchnię, jadalnię i bawialnię do hallu, zdjęłam płaszcz, rzuciłam go na
poręcz schodów i wspięłam się po ciemku na górę. W bawialni na kanapie leżał Toby. Kiedy
mnie zobaczył, merdnął jeden raz ogonem. Na górze zdjęłam pantofle, przeszłam na palcach
przez pokój gościnny i przez korytarz, na końcu którego znajdowała się sypialnia Laurie'ego,
przekonałam się, że jest przykryty, i weszłam do pokoju Jannie. Przed jej łóżkiem leżał
rozciągnięty na całą swoją długość Gaton. Jannie uniosła lekko głowę, mruknęła coś, ale nie
obudziła się. Następnie udałam się cichutko do pokoju Sally, która, jak się okazało, leżała nie

pod kołdrą, ale na kołdrze. Nakryłam ją kocem. Warknęła, ale nie obudziła się. Oliwka leżała
obok Sally i zaprotestowała gwałtownie przeciwko kocowi. Odsłoniłam jej łeb, więc
przeciągnęła się lekko i zasnęła. Yain spał w fotelu w hallu i powitał mnie cichym
mruknięciem. Barry spał z głową na samym środku poduszki, równiutko nakryty kołderką;
Jack spał na progu pokoju, a Dikidiki w łóżku Barry'ego, co świadczyło o tym, że mój
najmłodszy położył się dopiero po gwałtownej kłótni. Dikidiki patrzył na mnie bez zmrużenia
powiek, Jack najpierw warknął, a potem westchnął, ale nie obudził się.

Zamierzałam rozebrać się po ciemku. Po omacku podeszłam do komody, na której

zazwyczaj leżały zapałki. Wymacałam grzebień, parę kolczyków i coś, co wydało mi się
małym włochatym zwierzątkiem, a po bliższym zbadaniu okazało się papuciem Sally.
Domyśliłam się, że Sally znowu wlazła na moją komodę, żeby zatańczyć przed lustrem.

- Kto to? - rozległ się głos męża w ciemności.
- Anioł stróż - odpowiedziałam.
- Jak poker? - zapytał sennie.
- Jeżeli masz ochotę poplotkować - powiedziałam - to zapalę światło i przestanę obijać

się o meble.

Rzuciłam w niego papuciem Sally.
- Psia kość.
- To tylko pantofelek Sally - zauważyłam i zapaliłam światło. - Nie musisz go zabijać.
Mąż wsunął pantofelek pod poduszkę i walił w nią pięściami.
- Dlaczego nie śpisz? Już późno.
- Spałem - wyklepał poduszki i usiadł wygodnie w łóżku. - Więc jak ci poszło?
- Kolacja była wspaniała. Peggy przyniosła gorące pierożki z mięsem, Helen przyniosła

tę swoją zapiekankę i krewetek, a...

- Wygrałaś?
- Wszyscy szalenie chwalili moją mizerię. Musiałam dać Jean przepis. Linda przyniosła

wspaniały zimny suflet, ale moim zdaniem był trochę za ostry. Dała za dużo papryki.

- A grałyście w pokera?
- Nie wygłupiaj się. Naturalnie. Lubię paprykę, ale bez przesady.
- Czy wygrałaś?
- Szszsz, zbudzisz dzieci.
Szczotkowałam sobie włosy, mąż poszedł do łazienki i wrócił ze szklanką wody.
- Słuchaj no - zapytałam go - czy twoim zdaniem trójka jest wyższa od strita?
- Co takiego? Aha, już rozumiem. Nie, nie jest wyższa.
- Ja też tak powiedziałam, ale Helen uparła się i kłóciła się ząb za ząb, nawet chciałyśmy

zadzwonić do któregoś z mężów, ale znasz Lindę, beczy o byle co, więc nic nie można było
zrobić. Cieszę się, że miałam rację.

- Ale czy wygrałaś.
- Słuchaj - powiedziałam - czy jak ty wracasz późną nocą z pokera zmęczony, do

ciemnego domu, próbujesz rozebrać się po ciemku i jesteś cholernie zmęczony, to czy ja...

- Dobra - powiedział mój mąż. - No to się kładź.
- Dobranoc - odpowiedziałam.

Całymi dniami kręciłam się po domu porządkując rzeczy mojej rodziny. Podnosiłam z

podłogi książki i buty, skarpetki i koszule, rękawiczki i botki, czapki i chusteczki, części
łamigłówek i pojedyncze centy, ołówki, pluszowe zwierzęta, nie mówiąc już o kościach
zawleczonych przez psy pod fotele. Zbierałam po kątach samochodziki z plastyku,
ołowianych żołnierzyków, rękawice od baseballu, swetry i różne dziwne przedmioty. Każdy z
nich przekładałam na miejsce, odpowiedniejsze na pozór od tego, na którym je znalazłam.
Dziewięć razy na dziesięć nie zdawałam sobie nawet sprawy z tego, co podnoszę i odkładam,

aż któryś z członków rodziny upomniał się o to czy owo. Jeżeli Sally dopytywała się, co się
stało z jej kredkami, potrafiłam z miejsca wskazać, gdzie są. Odpowiedź brzmiała na
przykład: parapet okienny w kuchni, z lewej strony. Jeżeli Barry szukał kowbojskiego
kapelusza, mówiłam: na półce z książkami nad encyklopedią. Jeżeli Jannie zapytywała, co się
stało z jej zeszytem od arytmetyki, odpowiadałam bezbłędnie: leży pod popielniczką na
kredensie w jadalni. Potrafiłam bez trudu umiejscowić takie rzeczy jak śrubka z roweru
Laurie'ego czy instrukcja do nakręcania zegara w bawialni. Potrafiłam znaleźć błyskawicznie
przepis na nadziewanego indyka albo nakrętkę do wiecznego pióra mojego męża. Na ogół
wiedziałam także, gdzie są fiszbinki od koszul męża.

Pamiętałam to wszystko, oczywiście, podświadomie, tak jak pamięta się na przykład

przez lata numer telefonu koleżanki, z którą dzieliło się pokój w college'u, albo wierszyki z
dziecinnych lat. Jeżeli nie potrafiłam natychmiast ulokować zaginionego przedmiotu, to
sprawa przepadła, zastanawianie się nie dawało żadnego rezultatu. Jako przykład może
posłużyć historia z różową wielkanocną czapeczką Jannie. Zaginęła bodaj tego samego dnia,
w którym Laurie pobił się z braćmi Haynes, łamiąc przy okazji bujany fotel z werandy. W
naszym domu wiele było miejsc, w których mogła zawieruszyć się czapeczka, więc kiedy
pewnego wieczoru, podczas kolacji - no tak, gdzieś pod koniec października - Jannie
zapytała: - Kto ma moją różową czapeczkę? - nie umiałam jej natychmiast dać odpowiedzi, co
mogło tylko świadczyć o tym, że czapeczka poszła w świat o własnych siłach, na małych
nóżkach i że żadne poszukiwania nie dadzą rezultatu. Jannie musiała zadowolić się wełnianą
chustką.

Sprawa tenisówki Laurie'ego groziła oczywiście gorszymi konsekwencjami, ponieważ

nie mógł przecież grać w baseball z jedną nogą owiniętą chusteczką. Pewnej soboty rano mój
najstarszy syn zapytał mnie bardzo uprzejmie, czy wiem przypadkiem, kto mu ukradł jedną
tenisówkę. Już otworzyłam usta, żeby mu odpowiedzieć, kiedy zorientowałam się, że mam
zupełną pustkę w głowie, więc zamknęłam je bez słowa. Laurie zszedł do połowy schodów i
wrzasnął na cały dom: . - Mama, kto mi rąbnął tenisówkę?

- Nie wiem - odpowiedziałam równie głośno,
- Potrzebna mi jest w tej chwili!
Laurie wpadł jak szalony do gabinetu męża, gdzie siedziałam, czytając poranną gazetę i

popijając kawę.

- Mam za chwilę być na boisku i muszę mieć tenisówki! - wrzeszczał Laurie. - Przecież

nie mogę grać bez tenisówek! Muszę...

- Czy przeszukałeś swój pokój? Pod łóżkiem? W szafie?
- No pewnie!
- Werandy? Podwórze?
- Dlaczego werandy? Dlaczego podwórze? Nie wyobrażasz sobie chyba, że rozbieram

się na dworze ku uciesze sąsiadów?

- No cóż - byłam bezradna. - W zeszłą sobotę miałeś obie.
- To wiem. Czy ty mnie masz za idiotę?
- Poczekaj.
Wstałam, poszłam do hallu i krzyknęłam: - Jannie!
Po krótkiej pauzie Jannie odezwała się zapłakanym głosem: - Tak?
- O Boże! - jęknęłam. - Czy ona znowu czyta „Małe kobietki”?
- Tylko tę część, kiedy Beth umiera.
- Posłuchaj - powiedziałam - niebo jest błękitne, słońce świeci...
- Czy widziałaś moją tenisówkę? - wrzasnął Laurie.
- Nie.
- Jesteś pewna?
Jannie wyszła ze swojego pokoju ocierając pięściami łzy.

- Hej - zauważyła - może jakaś dziewczyna buchnęła ją na pamiątkę?
- Co? - zdziwił się Laurie. - Dziewczyna? Moją tenisówkę?
- W „Małych kobietkach” pan Brooke zabrał sobie na pamiątkę rękawiczkę Meg, bo

kochał się w niej, a potem oni się pobrali.

- Jejku - jęknął Laurie, spojrzał na swoją siostrę z niedowierzaniem, obrócił się na pięcie

i poszedł do gabinetu ojca.

- Moja siostra - oświadczył z powagą - dostała dużego kręćka.
- Coś podobnego? - zdziwił się jego ojciec.
- Kiedy tak naprawdę było - powiedziała Jannie od drzwi. - Wziął jej rękawiczkę i ukrył

ją, a kiedy Jo się zorientowała...

- Sally, Barry! - zawołałam w głąb ogrodu. - Czy które z was widziało tenisówkę

Laurie'ego?

Sally i Barry tańczyli na trawniku wśród zeschłych liści. Gdy usłyszeli mój głos, ruszyli

w podskokach w stronę domu wołając: „Cip, cip, my jesteśmy małe ptaszki!”

- Czy widzieliście gdzieś tenisówkę Laurie'ego?
- Cip, cip.
- No więc jak?
Barry zastanowił się.
- Widziałem i nie widziałem - powiedział po chwili. - Wczoraj i wczoraj, i

przedwczoraj, i przedwczoraj, i codziennie.

- Cudownie - odparłam - A ty, Sally?
- Nie, nie widziałam jej, ale nie martw się, mamuśku, już ja ją znajdę kochanemu

braciszkowi.

- Jeżeli zamierzasz znowu robić jakieś czary, to ojciec wygarbuje ci skórę.
- Ale kiedy ja chcę tylko znaleźć kochanemu braciszkowi tenisówkę. Zrobię to z całą

pewnością.

- No więc dobra, co robić? - zapytał mnie Laurie rzeczowo. - Grać w skarpetkach czy

jak?

- Czy jesteś pewny, że nie ma jej pod łóżkiem? - zapytałam jeszcze raz.
Laurie spojrzał na mnie wzrokiem swojego ulubionego detektywa z telewizyjnego

serialu. - Tak jest, proszę szanownej pani - powiedział. - Patrzyłem.

- Tato nawet nie zauważy - zapewniała mnie Sally. - Zrobię małe hokus-pokus i będzie

dobrze. Mój kochany braciszek będzie miał tenisówkę, a tato wcale się nie zdenerwuje.

- Ja też zrobię hokus-pokus.
- Barry będzie moim małym pomocniczkiem. Pozwolę ci nieść łopatę.
Wróciłam do gabinetu i usiadłam ciężko na fotelu. Po chwili przyszedł Laurie.
- Trzymał tę rękawiczkę przez kilka godzin na sercu - tłumaczyła Jannie ojcu. - A ona

jej szukała, tak jak Laurie swojej tenisówki, a to pan Brooke miał ją w kieszeni.

- A pytałeś tę taką małą brunetkę, co to ciągle do ciebie dzwoni? - zainteresował się mój

mąż.

- Mowy nie ma - żachnął się Laurie. - Zresztą, ona jest zupełnie stuknięta. - Trzepnął się

w czoło. - Istny dom wariatów - zawyrokował. - Wystarczy zgubić tenisówkę, żeby
podejrzewano człowieka o Bóg wie co. Jejku!

Runął jak długi na jeden z nowych foteli na kółkach, pojechał przez cały, pokój i

zatrzymał się dopiero na półce z książkami:

- Jejku! - powtórzył i podniósł ręce dramatycznym gestem do nieba. - W tym domu

nigdy niczego nie można znaleźć. Wszystko znika... Jeżeli ona...

- Jeżeli „ona”, to ja... - zaczęłam groźnym tonem.
- Zawsze wszystko sprząta człowiekowi sprzed nosa i pakuje gdzieś, gdzie człowiekowi

nawet nie wpadnie do głowy, żeby szukać. Zawsze...

- Gdybyś odkładał swoje rzeczy na miejsce, zamiast rzucać wszystko pod łóżko... -

zamilkłam nawiedzona odkrywczą myślą: - Czy zaglądałeś pod łóżko?

Laurie wstał i w milczeniu rozłożył ręce.
- Po co ja się w ogóle urodziłem? - jęknął.
- W książce „Beverley Lee, dziewczynka-detektyw” - powiedziała Jannie - zginęły tajne

plany zbrojowni i wtedy ta Beverley Lee i jej przyjaciółka Peggy zaczęły od ustalenia
poszlak.

- Takich, jak na przykład kawałek sznurowadła? - zasugerował mój mąż.
- Słuchaj, przypomnij sobie, kiedy po raz ostatni widziałeś tę tenisówkę - powiedziałam

już spokojnym tonem. - Myślę, że jeżeli sobie to przypomnisz, to może uświadomisz sobie,
gdzie ją wetknąłeś.

- Wiem, że miałem ją na pewno w zeszłą sobotę - zastanowił się Laurie. - Potem je

zdjąłem i położyłem na półkę z książkami, żeby nie zapomnieć, że muszę napisać
wypracowanie z geografii na środę, bo w środę też jest gimnastyka. Zaraz, zaraz, w takim
razie miałem je na sobie w środę, bo na gimnastyce byłem.

- A w środę spóźniłeś się przecież na obiad, bo poszedłeś po lekcjach do Jima razem z tą

twoją bandą młodocianych przestępców i...

- Powiedziałem ci już ze sześć razy, że dziewczyny były tam zupełnie przypadkowo.

Czy mogłem przewidzieć, że one przyjdą do Jima? Poza tym nie masz prawa nazywać...

- Potem nie odrobiłeś lekcji, a ja musiałam trzymać obiad w piecyku do wpół do

siódmej. Wszystko wyschło...

- I jakaś dziewczyna dzwoniła kilka razy - dodał mój mąż.
- No tak, i nie miałem nawet czasu zdjąć tenisówek, bo ona zmusiła mnie do odrabiania

lekcji i...

- I śpieszyłeś się strasznie, bo szedłeś jeszcze na tańcówkę - zauważyła Jannie

triumfalnym tonem. - Przebrałeś się w najlepsze ciuchy, więc na pewno zdjąłeś tenisówki.

- Hej! - wrzasnął Laurie. - No tak. Przebrałem się, nałożyłem buty...
- Nawet wziąłeś prysznic - dodałam. - Pamiętam dokładnie, bo...
Laurie wzdrygnął się.
- No tak, wziąłem prysznic, bo ona powiedziała, że inaczej nie wyda mi moich nowych

granatowych spodni.

- Dżentelmen nie zbliża się do damy, którą eskortuje na przyjęcie, zanim nie wykąpie

się i nie przebierze od stóp do głów - powiedział mój mąż.

- Rozebrałem się w łazience, jak zawsze, a potem wyszedłem owinięty w ręcznik. I

niosłem wszystkie rzeczy razem z tenisówkami i...

- Już wiem! - krzyknęłam. - Już wiem! Bo jak wreszcie poszedłeś na tę twoją tańcówkę,

to mnie tak bolała głowa, że poszłam na górę po aspirynę. Łazienka wyglądała strasznie. Jak
pobojowisko. Cała podłoga mokra, ręczniki rozrzucone, a mydło...

- Nie zbaczaj z tematu - zdenerwował się Laurie. - Trzymaj się tenisówki. Tenisówki!
Zastanowiłam się intensywnie.
- Chyba leżała na podłodze łazienki pod samymi drzwiami, do połowy przykryta

mokrym ręcznikiem. Co ja z nią mogłam zrobić? Chwileczkę...

- Myśl! Myśl! - zdenerwował się Laurie.
- Człowieku - powiedziałam - zastanówże się sam. Chodzę po tym domu od rana do

wieczora i zbieram buty i skarpetki, i koszule, i czapki, i rękawiczki, i chusteczki, i książki, i
zabawki i zawsze odkładam je tam, gdzie moim zdaniem jest ich miejsce. Kiedy weszłam do
łazienki i zobaczyłam, co się tam dzieje, to na początek na pewno najpierw położyłam mydło
do mydelniczki, a potem na pewno rozwiesiłam ręczniki i...

- Dobrze, dobrze - niecierpliwił się Laurie. - My to wszystko wiemy.
- Czyżby? Nieraz się zastanawiałam...

- Zapamiętam to sobie na przyszłość. Teraz mów, co zrobiłaś z moją tenisówką?
- Tenisówki były takie mokre; że nie mogłam odstawić ich do szafki. Pewnie położyłam

je na kaloryferze, żeby wyschły...

- Tenisówki i główki makówki, i krówki - podśpiewywała Sally walcując po pokoju.
Za nią ruszył Barry. Sally miała zamknięte oczy i trzymała w jednej ręce kubełek pełen

piasku, a drugą wykonywała szerokie rytmiczne gesty.

- Co ty robisz? - zdenerwował się mój mąż.
- Przecież nie rozsypuję piasku - oburzyła się Sally. - Tylko tak udaję. A poza tym, to

jest tylko piasek.

- My udajemy - zawtórował jej Barry. - Tenisówki, makówki i sówki, i krówki.
Z pieśnią o tenisówkach na ustach Sally i Barry wywalcowali z pokoju.
- To mi znowu wygląda na czary - zauważył mąż. - Ja tego bardzo nie lubię. Za chwilę

zaczną spod podłogi wyłazić dziesiątki tenisówek.

- Trzeba zrekonstruować zbrodnię - oświadczyła nagle Jannie. - Beverley Lee,

dziewczyna-detektyw i jej przyjaciółka Peggy zawsze to robią. W „Tajemnicy złamanej
świecy” szukały zaginionego testamentu i też zrekonstruowały scenę zbrodni. Zgromadziły
wszystkie osoby w jednym pokoju, ułożyły wszystkie przedmioty tak jak...

- Słuchaj - zachwycił się Laurie - to jest pomysł. Idziemy na górę - zwrócił się do mnie.

- No chodź.

- Krówki, makówki, borówki i mufki...
Laurie poklepał Sally po głowie.
- Rób to dalej, siostro - powiedział. - Ty też, bracie - zwrócił się do Barry'ego. -

Pamiętajcie, rozmiar sześć i pół.

- Proszę łaskawie nie dotykać Sally - powiedziała Sally.
- Nie dotykać, kać, kać - potwierdził Barry.
- No, chodźże wreszcie! - krzyknął Laurie w moją stronę, a do Jamnie powiedział: -

Zmocz ręczniki, porozrzucaj je po łazience. Ja przyniosę drugą tenisówkę, wpuścimy mamę i
zobaczymy, co ona zrobi.

- Możesz wziąć dwie aspiryny - zauważył mój mąż.
- Chyba to zrobię.
Powoli zaczęłam wspinać się po schodach. Pod moimi stopami chrzęścił piasek. W

łazience wszystko było już przygotowane. Usiłowałam skoncentrować się na sytuacji sprzed
trzech dni. A więc tak. Jest godzina ósma trzydzieści, wchodzę do łazienki, żeby zażyć dwie
aspiryny. Laurie przed chwilą pobiegł na tańcówkę. Pożegnałam się z nim, powiedziałam,
żeby nie wracał za późno, żeby zachowywał się jak należy, i zapytałam, czy ma przy sobie
czystą chusteczkę do nosa. Jannie jest u siebie i czyta książkę. Sally i Barry śpią. Jest środa,
godzina ósma trzydzieści. Idę na górę, żeby zażyć dwie aspiryny. Wchodzę do łazienki i
ogarnia mnie uczucie grozy. Podłoga jest zalana wodą, mokre ręczniki leżą gdzie popadnie.
W kącie, prawię zakryta białym ręcznikiem, leży jedna tenisówka. Klnę przez zaciśnięte zęby
i pytam samą siebie, ile lat muszą mieć dzieci, żeby wreszcie sprzątać po sobie, mruczę pod
nosem, że przecież robimy wszystko, żeby wychować ich na porządnych i rozumnych ludzi,
że prowadzę czysty i schludny dom, a wyrastają z nich prosiaki. Wszystkie nasze wysiłki na
nic. Najwyższa pora, żeby Laurie ożenił się i wyprowadził do własnego domu, gdzie jego
żona będzie mogła sprzątać po nim, ile tylko jej dusza zapragnie. Może by odebrać mu
tygodniówkę i za te pieniądze wynająć sprzątaczkę, pomyślałam. Nachyliłam się, podniosłam
mydło i włożyłam je do mydelniczki, rozwiesiłam ręczniki i z wielkim trudem opanowałam
przemożną chęć wrzucenia tenisówki do kubła na śmieci. Z tenisówką w ręku wyszłam na
korytarz i otworzyłam bieliźniarkę, żeby wyjąć świeże ręczniki. Rozmyślania moje przerwał
wrzask moich dzieci. Z gościnnego pokoju wypadł Laurie, za nim biegła Jannie wrzeszcząc:

- No widzisz? Nie mówiłam? Beverley Lee odkryła, że przestępcą był dozorca,

podejrzewała go zresztą od początku.

- Popatrz! - krzyknął Laurie wskazując palcem na półkę otwartej bieliźniarki. Sięgnęłam

za stertę ręczników i wyciągnęłam różową czapeczkę Jannie.

- Co to jest? - zdziwiłam się.
- Jak to co? To jest moja zaginiona czapeczka! - ucieszyła się Jannie.
- Ja jej na pewno nie schowałam do bieliźniarki.
- Strasznie się cieszę! - krzyknęła Jannie.
- Obłęd - zawyrokował Laurie. - Co się tu dzieje? W bieliźniarce leżą czapki. Ja już nic

nie rozumiem.

Odepchnął mnie i zaczął grzebać w ręcznikach.
- To jest zupełny idiotyzm - powiedziałam. - W życiu nie kładłam żadnych czapek do

bieliźniarki. W bieliźniarce trzymam bieliznę pościelową i koce, a nie żadne tam czapki.

- Tenisówek też nie - stwierdził Laurie i cofnął się.
- Masz mi zaraz podnieść wszystkie ręczniki i ułożyć je na półkach. I oboje

posprzątajcie łazienkę. I jeżeli jeszcze raz znajdę tu tę różową czapeczkę, spalę ją. A co do
Beverley Lee, dziewczyny-detektywa, to możesz jej ode mnie powiedzieć...

- No i co? - zawołał z dołu mąż.
- Nic - odpowiedziałam. - Bzdura. A w ogóle to co komu po różowej czapeczce o tej

porze roku.

- Tenisówka, tenisówka, tenisówka - rozległo się triumfalne wołanie z dołu. Laurie

wypadł na schody jak szalony.

- Znalazłaś ją, Sall? - wrzeszczał na cały głos. - Genialnie! Cudownie!
W hallu Sally i Barry maszerowali z głowami wysoko uniesionymi do góry. Sally wciąż

rozsypywała piasek, Barry niósł w ręku tenisówkę Laurie'ego.

- Jejku, dziękuję wam, szczeniaki, gdzieście ją znaleźli?
- Pod twoim łóżkiem - oświadczyła Sally. - Zrobiliśmy hokus-pokus, poszliśmy do

twojego pokoju, zajrzeliśmy pod łóżko i była. Dzielny Barry.

- Dzielna Sally - powiedział Barry.
- Jejku - Laurie był szczęśliwy. Poklepał mnie po głowie. - Też jesteś całkiem fajna

staruszka. A teraz - dodał zwracając się do najmłodszego rodzeństwa - skoczę na rowerze do
sklepiku i kupię wam loda.

- A mnie to nie? - oburzyła się Jannie. - Przecież to był mój pomysł, to ja mówiłam, że

trzeba zrekonstruować zbrodnię. W „Elsie Dinsmore” ta Elsie...

- O czym wy mówicie? - zdenerwowałam się. - Tu nie było żadnej zbrodni. Cały boży

dzień chodzę i sprzątam po was...

- No to dawaj tenisówkę przerwał mi Laurie. - Tę drugą. Śpieszę się.
- Co?
- Tenisówkę, mamo. Tę drugą, którą przed chwilą trzymałaś w ręku, jak byliśmy na

górze. Ojejku.

Zrobiło mi się głupio. Ręce miałam rzeczywiście puste.
- Poczekaj - powiedziałam - przecież przed chwilą trzymałam ją...
Siedziałam przy stole kuchennym ucierając kartofle na placki, kiedy Jannie wróciła ze

szkoły. Dźwigała naręcze książek do arytmetyki i gramatyki i oczywiście „Małe kobietki”.
Odłożyła książki na stół, odwiesiła kurteczkę i czapkę i usiadła naprzeciwko mnie. Nie było
dokąd uciekać.

- Chciałabym z tobą poważnie porozmawiać - zaczęła. - Gdybym postanowiła napisać

książkę, to od czego radziłabyś mi zacząć?

- Od początku.
- Szkoda, że Laurie i Barry nie są dziewczynami - powiedziała Jannie.

- A to dlaczego?
- I że Sally nie nazywa się Beth.
- Czego chcesz od Sally? Sama możesz być Beth.
- Ja jestem Jo.
- Więc Laurie miałby być Meg, a biedny Barry Amy?
- Gdyby byli dziewczynami, byłoby bardzo fajnie.
- Czy mnie mianujesz Mamuśką? Wolałabym być starą kucharką.
- Hanną? Coś się zrobi. Jak będę pisała moją książkę...
- Najbardziej chciałabym być zwariowaną ciotką March. Kogo proponujesz na profesora

Bheara?

Jannie zarumieniła się.
- Jeszcze się nad tym nie zastanawiałam.
- Słuchaj, czy nie masz żadnych lekcji do odrobienia?
- Muszę napisać recenzję z książki - westchnęła Jannie. - A gdybym napisała własną

książkę, mogłabym z niej zrobić recenzję i zaoszczędzić mnóstwo czasu.

- Rozumiem - wzięłam szybko cebulę i zaczęłam ją trzeć. Po chwili łzy polały mi się po

policzkach.

Mój mąż bardzo często rzuca uwagi na temat pieniędzy. Czasami mówi, że nie chodzą

piechotą, to znów, że nie rosną na drzewach albo że nie leżą na ulicy. Kiedy kupuje nową
monetę do swojej kolekcji, twierdzi, że jest to inwestycja, bo dolar dewaluuje się, ale kiedy ja
kupuję dzieciom obuwie, zrzędzi, że rodzina potrafi każdą sumę przepuścić w ciągu
dwudziestu czterech godzin. Pewnego wieczoru grał z kolegami w pokera w naszej jadalni i
usłyszałam, jak śmiejąc się powiedział, że nie ma się czym przejmować, bo pieniądz jest
okrągły i się toczy. Kiedy wypłaca dzieciom tygodniówkę, z reguły upomina je, żeby ceniły
pieniądz, bo jeszcze niczego lepszego nie wymyślono. Jednakże, mimo że zagadnienie
pieniędzy jest w naszym domu, rzec można, tematem numer jeden, to nie przypominam sobie
bardziej monotematycznego okresu w naszym życiu aniżeli owe dwadzieścia cztery godziny,
jakie upłynęły od czasu, kiedy zawiadomiono nas przez telefon, że przyjdzie do nas urzędnik
z urzędu skarbowego, do chwili jego rzeczywistego przybycia. Przez cały ten czas mąż mój
nie wypowiedział ani jednego zdania, nie dotyczącego albo pieniędzy, albo przynajmniej
podatków.

Była środa wieczór i siedzieliśmy właśnie przy kolacji, kiedy zadzwonił telefon. Kolacja

była typowo środowa, bo w każdą środę zaczynam myśleć o tym, że trzeba oszczędzać, gdyż
inaczej będziemy musieli pościć przez resztę tygodnia. Podałam więc odgrzewany klops z
poniedziałkowego obiadu, którego mój mąż nawet nie tknął. Laurie grał rolę pana domu i
wszystkim nakładał klopsa na talerze strofując po kolei całe rodzeństwo. Powiedział Jannie,
żeby rozłożyła serwetkę, Sally, żeby odłożyła książkę, wreszcie Barry'emu, żeby siedział
prosto i nie garbił się. Ja usiłowałam dowiedzieć się od męża, czy będzie jadł makaron.

- Czy nie mam racji? - zwrócił się Laurie do całej rodziny. - Nie chcę mieć jej na karku

przez cały wieczór.

- Bardzo słuszne postanowienie - potwierdził jego ojciec. ,
- Poza tym - ciągnął Laurie wymachując gwałtownie widelcem. - Poza tym, jak pójdę

sam, to zapłacę czterdzieści centów za bilet, a jak zabiorę dziewczynę, to będzie mnie to
kosztowało sześćdziesiąt centów i będę musiał tańczyć wyłącznie z nią przez cały wieczór,
chyba że ona będzie chciała przez chwilę odpocząć, ale nie można na to liczyć.

Zamilkł, żeby nabrać powietrza w płuca, z czego skorzystałam, żeby otworzyć usta, ale

ubiegła mnie Jannie.

- Ale jak żaden chłopak nie zaprosi żadnej dziewczyny, to na sali nie będzie żadnych

dziewczyn i nie będziecie mieli z kim tańczyć.

- Dziewczyny zawsze są - warknął Laurie. - Jak człowiek próbuje na chwilę usiąść, to

zaraz podchodzi pani Williams i pyta, a może zaprosiłbyś do tańca tę miłą dziewczynkę?
Zwariować można.

- Łokcie ze stołu - warknęłam.
- A może byś został w domu? - włączył się mój mąż. - Zaoszczędziłbyś czterdzieści

centów.

- Kiedy jak pójdę bez dziewczyny, to zaoszczędzę dwadzieścia centów - zniecierpliwił

się Laurie: - Daj mi trochę. pieniędzy. W szatni gramy w orła czy reszkę.

- Młody człowieku - powiedział jego ojciec z namaszczeniem - nie życzę sobie, żebyś

brał udział w hazardowych grach.

Zadzwonił telefon.
- Zatrzymajcie ją! - wrzasnął Laurie, ale Sally oczywiście ubiegła go i zanim zdążył

wygramolić się z krzesła, była już w hallu. Sally potrafi zerwać się z pozycji siedzącej z
niewiarygodną szybkością.

- Halo - rozległ się wysoki, czysty głos mojej młodszej córki.
- Cud, że ludzie jeszcze do nas dzwonią - żachnął się Laurie. - Rob próbował wczoraj z

dziesięć razy i za każdym razem odpowiadała Sally.

- Z czyim tatusiem chciałby pan rozmawiać? - pytała Sally.
Mój mąż spojrzał na nią z paniką w oczach.
- Skąd pan wie, że pan chce mówić z moim tatusiem, jeżeli pan nie wie, jak ja się

nazywam? - przekomarzała się Sally chytrze.

Oboje z mężem wstaliśmy i poszliśmy do hallu. Sally wsunęła się głębiej pod stolik.
- Bo jak on nie będzie chciał z panem mówić, to każe mi panu powiedzieć, że jest pod

prysznicem - powiedziała Sally.

- Sally - zażądałam - oddaj mi słuchawkę!
- Czy pan ma sześcioletnią córeczkę imieniem Sally? - pytała moja najmłodsza swojego

rozmówcę.

- Moje dziecko! - warknął mąż. - Dosyć tego.
Sally wysunęła głowę spod stolika i spojrzała na ojca niewinnym wzrokiem.
- Czy mam mu powiedzieć, że jesteś w łazience? - zapytała słodko. - Ten pan nie ma w

ogóle żadnych dzieci.

Mąż zaczął coś mówić, ale opanował się, wyciągnął rękę i Sally odruchowo oddała mu

słuchawkę. Następnie wyczołgała się spod stolika, przeraczkowała ojcu pomiędzy nogami i
powiedziała ze smutkiem:

- Do mnie to nigdy nikt nie zadzwoni.
- Halo - powiedział mąż do słuchawki.
Chwyciłam Sally za rękę i siłą zawlokłam do stołu.
- Nie dostaniesz deseru - powiedziałam.
Warknęła.
- Przestań!
Zaczęła chichotać.
- Piętnaście centów - mówiła Jannie do Laurie'ego.
- Dwadzieścia pięć.
- Dwadzieścia?
- Czterdzieści?
- O co chodzi? - zapytałam.
- Jeżeli Laurie sprzątnie wszystkie naczynia, zeskrobie z nich resztki do kubła i ustawi

je w zlewie, to czy to jest warte więcej niż piętnaście centów? Zapłacę mu z mojej
tygodniówki.

- Tyle tych naczyń - zdenerwował się Laurie. - A ile resztek! Trzydzieści centów.

- Jeżeli poćwiczysz za mnie na pianinie - powiedziała Jannie - to dodam ci dwadzieścia

pięć.

Mój mąż powrócił do stołu, usiadł ciężko na krześle i zaczął patrzeć przed siebie

tragicznym wzrokiem. Dzieci przyglądały mu się z ciekawością,

- Ile razy pozwalamy tacie podejść do telefonu, dzieje się coś niedobrego - odezwała się

Jannie. - Pamiętacie, jak zadzwonił ten facet, że nasze psy zrujnowały mu klomb?

- Albo dzwonią z wypożyczalni, żeby odniósł książki i zapłacił karę - dodał Laurie.
- Albo dzwoni ta pani, żeby się przekonać, czy nasz telefon jest w porządku i tata nigdy

nie wie, co jej odpowiedzieć.

- Albo dziewczyna do Laurie'ego - zaświergotała Sally.
Laurie spojrzał na nią łzawym wzrokiem.
- No tak - jęknął. - Ojejku!
- Ostatecznie - zwrócił się do mnie mąż. - Ostatecznie zawsze pozostaną nam dzieci. No

i dach nad głową. - Zasępił się i po chwili dodał: - Mam nadzieję.

- Czemu ty się byle głupstwem przejmujesz? - powiedziałam. - Przecież blacharz

powiedział wyraźnie, że nasz dach na pewno przetrzyma jeszcze tę zimę, może nawet wiosnę,
a potem się zobaczy.

- Dobre dzieciaki - rozczulił się mąż i wyciągnął rękę, żeby pogłaskać Sally po głowie.

Sally wyszczerzyła zęby.

- Dobra rodzina - ciągnął mój mąż. - Muszę to przyznać. Dach nad głową, kromka

chleba na stole, ciepły piec, czy mężczyźnie więcej trzeba?

Zaniepokoiłam się.
- Tak jest, kochanie - powiedziałam ostrożnie.
- Musimy zewrzeć szeregi - zwrócił się mój mąż do całej rodziny. - Kiedy los się

odmienia, pozostaje już tylko solidarność. Rodzina to prawdziwa ostoja.

- Dwadzieścia centów? - szepnął Laurie do Jannie.
- Synu - powiedział mój mąż - obawiam się, że skończyły się dni beztroskich

potańcówek. Tygodniówki będą musiały ulec redukcji, a może będą nawet zupełnie zniesione.
O kolorowej telewizji nie ma w tym roku mowy. Wasza matka będzie musiała skończyć z
frykasami i nauczyć się przyrządzania potraw z ryżu i otrębów. W niedzielę zafundujemy
sobie jajeczko. Jedno. Laurie zapewne znajdzie pracę jako roznosiciel gazet...

- Jannie zostanie pracownicą igły - zaproponowałam.
- A gdzie ty będziesz, tato? - dowiadywał się Laurie. - W więzieniu?
- Nie mów takich rzeczy - odparł jego ojciec i zbladł.
- Może byś nam wreszcie powiedział, kto to dzwonił - zdenerwowałam się. - Wtedy

będziemy ci mogli współczuć. Może.

- Urząd podatkowy - oświadczył mój mąż krótko. - Kwestionują moje zeznanie

podatkowe. Ten człowiek przyjdzie tu jutro rano. Mam mu wszystko przygotować.

- To jeszcze nie jest dramat - uspokoiłam się. - Głupio, że akurat ciebie się czepiają, ale

wyjaśnisz im wszystko i będziesz miał spokój...

Spojrzałam na męża i urwałam.
- Ja wiem, jak się wypełnia zeznanie podatkowe - powiedział Laurie - uczyli nas tego na

lekcji wychowania obywatelskiego. Po kolacji pomogę ci.

- Dziękuję ci bardzo, synu - odparł jego ojciec - ale ja już dawno złożyłem zeznanie za

ten rok. I właśnie dlatego przychodzi jutro ten urzędnik. Nie będę już jadł - dodał, wstał i
poszedł do siebie.

- Jejku - odezwał się Laurie. - Dlaczego on się wszystkim tak przejmuje?
- Ten pan był bardzo zły - oświadczyła Sally.
Po kolacji zaniosłam mężowi filiżankę kawy. Chodził w kółko po pokoju, z książeczką

czekową w ręku.

- Słuchaj - zaczęłam - nie rozumiem, czym ty się tak przejmujesz. Masz tu kawę. Ten

facet na pewno chodzi po wszystkich domach. Zada ci dwa-trzy pytania i pójdzie sobie.

- Oczywiście.
- Jesteśmy wzorowymi obywatelami. Płacimy uczciwie podatki...
- Oczywiście.
- Powiedz temu facetowi, że nie ma co sprawdzać, że wypełniłeś formularz jak należy...
- Oczywiście.
- Więc nie rozumiem, o co ci właściwie chodzi?
- Nie rozumiesz?
Postawiłam kawę na stole.
- Jak jedziesz samochodem do miasta - spytał nagle mój mąż - to o czym wtedy

myślisz?

- O pieniądzach - powiedziałam bez wahania. - O tym, czy mam ich dosyć, czy

wystarczy mi na to, czy na tamto, na przykład na pantofle. Przydałyby mi się nowe pantofle.

- Odliczyłem sporą sumę na wydatki na samochód - powiedział mój mąż. - Że niby

używamy go tylko do celów związanych z pracą zawodową. Odtąd nie waż mi się brać
samochodu w innym celu, rozumiesz?

- Z jaką znowu pracą zawodową?
- Nic nie wiem. W każdym razie wolno ci tylko jechać pod warunkiem, że musisz na

przykład kupić taśmę do mojej maszyny. Taśma do maszyny związana jest z moją pracą,
rozumiesz? Przy okazji możesz sobie oczywiście załatwić co innego. W porządku?

- Nonsens - powiedziałam - gdybym ci za każdym razem kupowała taśmę do maszyny,

dawno utonąłbyś w taśmach do maszyny...

- Nie musisz za każdym razem kupować taśmy - denerwował się mój mąż. - Po prostu w

drodze do miasta masz myśleć o tym, że należałoby może kupić taśmę do maszyny. Zachowuj
się tak, jak gdybyś specjalnie po to jechała do miasta i jakby wszystkie inne zakupy były
przypadkowe. Wtedy będziemy mogli z czystym sumieniem potrącić wydatki na samochód
jako związane z moją pracą. Jasne?

- Więc mam co dzień wchodzić do papeterii i albo kupować taśmę, albo chociażby

pytać, jakie mają taśmy? Zaczną mnie wkrótce uważać za wariatkę.

Mój mąż otworzył usta, żeby coś powiedzieć, więc dodałam szybko:
- W porządku, zaraz to sobie zapiszę, żeby nie zapomnieć.
- Muszę znaleźć wszystkie skasowane czeki - mój mąż usiadł ciężko na fotelu i otworzył

szufladę biurka.

- Dlaczego to cię tak strasznie denerwuje?
- Mamy czworo dzieci? - upewnił się.
- Czworo.
- Szkoda, że... - zaczął i zamilkł. - Słuchaj - powiedział po chwili - ten pokój to mój

gabinet pracy, tak czy nie? Ja tu pracuję.

- Chyba tak.
- Zabierz stąd Barry'ego i wszystkie zabawki, zanim ten facet się zjawi, dobrze?

Zostawię maszynę otwartą i rozrzucę trochę papierów.

- Jutro z samego rana pojadę do miasta i będę po drodze myślała wyłącznie o taśmie do

twojej maszyny.

- Nie jestem pewny, czy to wystarczy.
- Słuchaj, cztery razy w tygodniu odwożę cię na wykłady, a potem przyjeżdżam po

ciebie. Myślisz, że od tego samochód nie zużywa się?

- To się nie liczy. Jazda do miejsca pracy nie liczy się.
- Jak to? - oburzyłam się. - Posłuchaj. Z rana odwożę najpierw Barry'ego do

przedszkola, wracam, odwożę ciebie do college'u, wracam, po dwóch godzinach jadę po

Barry'ego do przedszkola, przywożę go do domu, po czym jadę po ciebie do college'u,
przywożę cię do domu, a po obiedzie zawożę cię tam jeszcze raz i wieczorem znowu po
ciebie jadę. Czy oni może myślą, że ja to robię dla przyjemności?

Wstałam i zaczęłam nerwowo chodzić po pokoju.
- Posłuchaj - ciągnęłam. - Ceny stale rosną, kalosze dzieciaków kosztują prawie trzy

razy tyle co w zeszłym roku, pralnia też jest droższa, listy idą coraz dłużej, ale uprzedzam cię,
że żaden urzędnik, choćby nawet był uzbrojony w karabin maszynowy, nie będzie mnie
nachodził w moim własnym domu i nie wmówi mi, że to przedsiębiorstwo przewozowe, jakie
ja tu prowadzę, jest dla mnie rozrywką. Jeżeli oni to tak traktują, to ja...

- Przestań! - wrzasnął mąż. - Nie chcę tego słuchać! A w ogóle to wolałbym, żeby ciebie

tu nie było, jak on przyjdzie. Pojedź sobie gdzieś na cały dzień. Jeszcze się z nim
posprzeczasz. Tu, na tym formularzu, stoi czarno na białym, że koszta benzyny na jazdę do i z
miejsca pracy nie mogą być odliczone od sumy podlegającej opodatkowaniu. Zrozumiałaś?
Jeżeli zawozisz mnie osobiście do college'u, to nie jest to jazda urzędowa, ale gdybym ja
szedł piechotą, a ty jechałabyś za mną z moją teczką, to wolno by ci było odliczyć wydatki na
benzynę'. Tak to jest.

- W takim razie niech twoja teczka chodzi piechotą.
- Wiesz co, cała ta rozmowa nie ma sensu - powiedział mój mąż po chwili. - Ja chcę

jeszcze raz przejrzeć te czeki, a ty idź i przelicz jeszcze raz nasze dzieci.

Przy pomocy łapówki udało mi się skłonić dzieci do pójścia do łóżek. Przeczytałam

Sally i Barry'emu bajkę, zmyłam naczynia i nakarmiłam zwierzęta. Zamiotłam jeszcze
kuchnię i podeszłam do drzwi gabinetu. Zapukałam. Mąż poprosił mnie uprzejmie, żebym mu
dała święty spokój. Przez pewien czas patrzyłam na telewizję, potem zabrałam się co czytania
kryminału i około jedenastej znowu zapukałam do drzwi gabinetu i znowu zostałam
załatwiona odmownie. Zaproponowałam mężowi kanapkę, ale nie chciał jeść, powiedział
tylko, że może trochę później weźmie sobie szklankę mleka, i poprosił mnie, żebym poszła
spać. Poczytałam jeszcze trochę, a potem znowu zapukałam do drzwi gabinetu i
powiedziałam dobranoc, na co mąż odpowiedział dobranoc i żebym mu nareszcie dała święty
spokój. Około drugiej w nocy Barry zaczął płakać przez sen, więc poszłam do niego, a potem
zeszłam na dół, zapukałam do drzwi gabinetu i zapytałam męża, czy wie, że jest druga w
nocy. Mój mąż poprosił mnie bardzo uprzejmie, żebym sobie poszła w diabły, dodając, że ma
wystarczającą ilość problemów bez tego, żeby pukano do jego drzwi co dwie minuty po to
tylko, żeby go zawiadomić, że jest późno.

Kiedy rano zeszłam na dół, mąż spał w fotelu. Wszystkie jego książeczki czekowe

leżały równym rzędem na biurku obok stosika zapłaconych rachunków. Nakryłam go kocem,
poszłam do kuchni, przygotowałam śniadanie, wyprawiłam dzieciaki do szkoły, ubrałam
Barry'ego, zawiozłam go do przedszkola i w drodze powrotnej wstąpiłam po gazety.
Zaparzyłam kawę, położyłam gazety przy nakryciu męża, poszłam do gabinetu i zbudziłam
go. Otworzył senne oczy i powiedział:

- Zapomniałem odliczyć temperówkę.
Urzędnik miał przyjść o dziesiątej. Pomiędzy dziesiątą a dziesiątą dziesięć, kiedy

wreszcie odezwał się dzwonek u drzwi, mąż wszedł do kuchni cztery razy, raz, żeby się
poradzić, czy zmienić koszulę na tę kraciastą, pocerowaną na łokciach, drugi raz, żeby
zapytać, czy pamiętam, ile płacimy za wywożenie śmieci, trzeci raz, żeby się dowiedzieć,
gdzie są proszki od bólu głowy, a czwarty, żeby się poskarżyć na swój los.

Kiedy wreszcie odezwał się dzwonek u drzwi, mąż ruszył na korytarz powolnym, ale

pewnym krokiem mężczyzny idącego na spotkanie swojego przeznaczenia. Zamknęłam drzwi
od kuchni, przysiadłam na taborecie i zaczęłam się zastanawiać nad tym, co robić. Nie mam
zazwyczaj trudności z zapełnianiem sobie przedpołudniowych godzin, ale dzisiaj było
inaczej. Naczynia były zmyte, ciasto na deser upieczone, stół nakryty do obiadu, pozostało już

tylko odkurzenie dywanu w gabinecie, ale pomyślałam sobie, że może należałoby poczekać z
tym do wyjścia urzędnika skarbowego. Raz tylko usłyszałam podniesiony głos mojego męża.
Krzyknął „potrącenie”, ale zaraz zamilkł. Poza tym słychać było tylko spokojny, rzeczowy
głos. tamtego.

Później mąż powiedział mi, że urzędnik nazywa się Kelly i że jest bardzo sympatyczny,

ale ja go w ogóle nie widziałam. Posiedziałam na taborecie dobry kwadrans, a potem wzięłam
książki z wypożyczalni, wsiadłam w samochód i pojechałam do miasteczka. W bibliotece
dowiedziałam się, że nadeszło kilka świeżych kryminałów, więc posiedziałam przez pół
godziny przy stole i przekartkowałam je. Pan Johnson poprosił mnie, żebym go zastąpiła na
chwilę, i poszedł na papierosa, potem gwarzyliśmy sobie o komitecie rodzicielskim i o
mającym się niedługo odbyć dobroczynnym bazarze. Następnie odebrałam listy na poczcie i
posiedziałam przez dłuższą chwilę w samochodzie czytając list od matki, wstąpiłam do
sklepiku spożywczego i spytałam, czy mają taśmy do maszyny, powiedzieli, że nie prowadzą
tego towaru, ale że mają ołówki, więc kupiłam kilka ołówków.

Pojechałam po Barry'ego do przedszkola i kiedy powróciliśmy do domu, drzwi od

gabinetu były wciąż zamknięte. Barry ruszył od razu do ojca, żeby pokazać mu samolocik,
jaki zmajstrował w przedszkolu, ale udało mi się chwycić go w samą porę za poły kurteczki i
posadzić przy stole. Dałam mu arkusz papieru i nowe ołówki. Podgrzałam zupę jarzynową.
Pozostałe moje dzieci także się zjawiły. Zrobiłam im kanapki z serem. Kiedy otwierałam im
kolejno drzwi, kładłam palec na ustach i robiłam: - Szszsz. - Dzieci stąpały na palcach i
rzucały przelotne spojrzenia na zamknięte drzwi od gabinetu ojca. Przy stole panowała
kompletna cisza.

Wreszcie Laurie nie wytrzymał.
- Jejku! - wrzasnął.
- Szszsz - zrobiłam.
- Jejku - szepnął Laurie. - Ja tego dłużej nie wytrzymam.
- Zapytałam nauczycielkę, jak myśli, czy mój tato będzie aresztowany - powiedziała

Sally wpatrując się ponurym wzrokiem w zupę jarzynową. - Odpowiedziała, że ma nadzieję,
że nie.

- Szszsz.
- Gdzie tato? - zapytał Barry.
- Szszsz. Jedzcie zupę.
- Szszszsz - zrobił Laurie.
- Biedny tato - powiedziała Jannie.
- Szszsz.
Drzwi z gabinetu na hall otworzyły się, a potem rozległy się odgłosy kroków idących w

kierunku frontowych drzwi.

- Już teraz pan na pewno wszystko rozumie - rozległ się głos urzędnika podatkowego. -

Dla nas to są tylko martwe cyfry. Dziesięć centów, sto dolarów, pięćset dolarów to dla nas nic
nie znaczy.

- Chyba rozumiem - powiedział mój mąż. - Żegnam pana.
- Nie, nie - odpowiedział tamten. - W naszym zawodzie nie mówi się żegnam. Do

zobaczenia.

Roześmiał się ze swojego dowcipu, po czym usłyszeliśmy odgłos zamykanych drzwi.
Po minucie do kuchni wkroczył mąż.
- Halo - powiedział. - Co dobrego na obiad?
Zapadła cisza. Wreszcie odezwał się Laurie:
- No więc jak? Jak ci poszło?
Mąż spojrzał na niego ze zdziwieniem.
- A bo co?

- Obawialiśmy się, że będziesz zmęczony. Tak mało spałeś tej nocy - wyjaśniłam.
- Czuję się znakomicie. To szalenie sympatyczny młody człowiek. Dał mi kilka bardzo

cennych wskazówek na przyszły rok. Tyle, że jest zwolennikiem drużyny Olbrzymów -
powiedział do Laurie'ego.

- Zdarza się - powiedział Laurie wstrzemięźliwie.
- Czy zaproponował ci, żebyś zagrał z Olbrzymami? -zapytałam, zła. - Więc po co się

fatygował?

- Z Olbrzymami? - zdziwił się mój mąż.
- Pytam tylko dlatego, bo myślałam, że masz jakieś problemy w związku z zeznaniem

podatkowym - wytłumaczyłam mu. - Jakaś tam drobna sprawa. Zdawało mi się, że on
pofatygował się do ciebie, żeby wyjaśnić jakieś niedopatrzenie.

- Głupstwo - powiedział mój mąż. - Okazało się, że pomyliłem się w mnożeniu.

Napisałem przez pomyłkę, że osiem razy dziewięć jest pięćdziesiąt sześć.

- Tato - Laurie odłożył łyżkę i spojrzał na ojca z przerażeniem. - Tato, zlituj się!
- Siedemdziesiąt cztery - pomogła ojcu Jannie.
Mój mąż zapalił cygaro, co zazwyczaj robi dopiero po jedzeniu, i zaczął puszczać kłęby

dymu.

- Nie należy się nigdy przejmować sprawami pieniędzy - powiedział. - Ostatecznie,

pieniądz to nie wszystko.

Nagle okazało się, że za dwa tygodnie jest Boże Narodzenie. W nocy, poprzedzającej

świąteczną zabawę w szkole, temperatura spadła do zera. Zaraz potem był już i tylko tydzień
do świąt. Dzieci powiesiły na obu filarach naszej nie istniejącej bramy wianki z gałązek
sosny. Potem było już tylko sześć dni do świąt i zaraz potem już tylko sześćdziesiąt godzin i
czternaście minut i mąż zamartwiał się, że prezent, jaki zamówił dla mnie aż w Seattle, na
pewno nie nadejdzie na czas. Kupiliśmy choinkę i postawiliśmy ją w kącie werandy. Prezent
z Seattłe wciąż nie nadchodził. Było już tylko trzydzieści siedem godzin do Bożego
Narodzenia, o Boże. Nadziałam indyka i przygotowałam szarlotkę do pieczenia, bo w
zeszłym roku nikt nie tknął tradycyjnego tortu z dyni. Całe wigilijne popołudnie objeżdżałam
z dziećmi domy ich przyjaciół pozostawiając wszędzie małą paczuszkę z czekoladkami i
jabłkami w czekoladzie. Tymczasem przyjaciele moich dzieci zajeżdżali przez całe
popołudnie do nas i pozostawiali małe paczuszki z ciasteczkami na choinkę i keksem. („Nie
mogę wejść, chciałam tylko to zostawić i wesołych świąt”). O piątej zajechała przed dom
wielka ciężarówka. Przywieziono paczkę z Seattle. Laurie i jego ojciec zapłacili, co było
trzeba, podpisali się, gdzie było trzeba, po czym wnieśli choinkę do bawialni. Jannie mieszała
żółtka z cukrem i koniakiem, Sally soliła fistaszki, a Barfy siedział w kąciku kuchni i patrzył
na wszystko szeroko otwartymi oczami.

- Przybywajcie, przybywajcie i choinki ozdabiajcie! - śpiewała Sally.
- Święta za pasem, święta za pasem! - śpiewała Jannie.
- Przynieś siekierę, chyba że mama woli, żebyśmy wybili dziurę w suficie - zwrócił się

mąż do Laurie'ego.

- Mówisz to co roku - powiedziałam przechodząc koło niego bokiem, tak żeby nie

widział paczki, jaką trzymałam za plecami. - Gdybyś chociaż raz zmierzył drzewko, zanim
wniesiesz je do domu.

- Mówisz to co roku - odparował mój mąż. - Dlaczego tak dziwnie chodzisz?
- Bo trzymam za plecami prezent dla ciebie i nie chcę, żebyś go zobaczył -

zdenerwowałam się. Pobiegłam do kuchni i wsunęłam paczkę za pralkę.

Nasze ozdoby choinkowe znajdują się w trzech wielkich pudłach. Przez całą zieloną

wiosnę, przez całe upalne lato, przez całą złotą jesień pudła te stoją sobie spokojnie na
antresoli w stodole. Kiedy nadchodzi ich pora, Laurie i Jannie zdejmują je i przenoszą na
spółkę przez pokryte śniegiem podwórko i z wielkimi ostrożnościami do domu, brudząc

oczywiście dywan. Trudno mi patrzeć na napisy głoszące „Boże Narodzenie, lampki, bombki
etc.” bez smutku, bo od razu przypomina mi się, że minął rok od momentu, kiedy
rozbieraliśmy choinkę i pakowali dekoracje do pudeł. Wiem, że Boże Narodzenie powtarza,
się każdego roku i że w nawale zajęć nie zauważę nawet, jak szybko czas minie, ale mimo to
jest mi smutno.

Postawiłam pudło z napisem „Lampki” na stół i westchnęłam głęboko.
- Słuchaj no, Laurie - usłyszałam głos mojego męża - czy wiesz, co jest w tej paczce,

którą matka zaniosła do kuchni?

- Nie mam zielonego pojęcia - odparł Laurie głosem niewiniątka. - Czy nie zapomniałaś

wyciąć dziurek w wieku, żeby nam się nie udusiło? - zawołał do mnie.

- Laurie, na drabinę! - komenderował jego ojciec.
Jannie rozlewała ajerkoniak do małych filiżaneczek. Sally siedziała na kanapie z

fartuszkiem pełnym dmuchanej kukurydzy i instruowała Barry'ego.

- Jutro rano, jak tylko się obudzisz, to co robisz?
- Budzę Laurie'ego, budzę Jannie, budzę mamę i budzę...
- Nie, nie, nie! - zaprotestowałam. - Jutro mam zamiar wyspać się.
- Zbiórka pod zegarem o ósmej - oświadczyła Sally.
- O ósmej trzydzieści!
- O dziewiątej! - krzyknął mój mąż.
- W zeszłym roku była o ósmej - oburzyła się Sally. - Doskonale o tym wiecie. W

zeszłym roku i rok przedtem, i rok przedtem, i rok przedtem, zawsze była o ósmej.

- Tak - powiedział Laurie. - Ale żebyś nie cofnęła zegara tak jak ostatnio.
- Więc jak obudzisz się jutro rano, to co robisz? - zwróciła się Sally szeptem do

Barry'ego.

- Budzę Laurie'ego, budzę...
Mąż i Laurie skrócili drzewko. Jannie wzięła ucięte gałązki i udekorowała nimi stół.

Zaczęła śpiewać „Radość światu”. Drzewko pochyliło się niebezpiecznie. Mąż wyprostował
je w samą porę.

- Co się dzieje? - zdenerwował się Laurie wysadzając głowę spomiędzy gałęzi. - Chcesz

mnie zrzucić z drabiny? Próbujesz, moim kosztem rozśmieszyć dzieciarnię, czy jak?

- Musimy sobie sprawić nowy stojak do choinki - powiedział mąż.
- Dajże spokój - odparłam. - Zawsze był ten i było dobrze.
Laurie wraz z ojcem przymocowywali drzewko przy pomocy cieniutkiego drutu i

pluskiewek do karnisza.

- Zobacz! - zawołał Laurie z wysokości drabiny. - W zeszłym roku stało o jakie pięć

centymetrów bardziej na prawo. Znalazłem starą pluskiewkę w ramie.

W zamierzchłych czasach mojego dzieciństwa odgrywały się bardzo podobne sceny.

Pamiętam, jak ojciec wyjmował lampki z pudła, rozplątywał druty i mówił do matki: - Co,
znowu te same lampki? Trzeba koniecznie kupić nowe. - Na co matka odpowiadała: - Są
jeszcze zupełnie dobre.

- Znowu te same lampki? - krzyknął mój mąż. - Dlaczego nie kupisz nowych?
- Trzeba koniecznie kupić nowe! - krzyknął Laurie. - Nie można ich w ogóle rozplątać.
- Na ten rok niech jeszcze będą - odpowiedział mój mąż.
- Czy możesz pójść ze mną na chwilę? - zwróciła się do mnie Jannie. - Chcę ci coś

pokazać.

Poszłam za nią do jej pokoju, na drzwiach którego wisiała duża kartka z napisem

grożącym każdemu, kto odważyłby się wejść, najstraszniejszymi konsekwencjami. Jannie
zamknęła za nami starannie drzwi i nasłuchując uważnie, czy nikt się nie zbliża, wyciągnęła z
dolnej szuflady komody bombonierkę. Przysiadłyśmy na skraju łóżka. Jannie ostrożnie

otworzyła pudełko. W środku znajdowało się kilka malutkich paczuszek. Jannie wyjęła jedną
z nich owiniętą czerwoną bibułą i opatrzoną napisem „Dla taty od Jannie”.

- Bardzo ładne - powiedziałam. - Co tam jest?
- Kuchenna rękawica. Mów ciszej.
- Kuchenna rękawica dla ojca?
- No tak. Robiłyśmy je na robótkach ręcznych. A to jest prezent dla Sally.
- Też rękawica kuchenna?
- Tak. A to jest dla Laurie'ego i dla Barry'ego.
- Rękawica kuchenna dla Barry'ego?
- Przyda mu się, jak będzie jadł gorącą kaszkę. Jejku! - krzyknęła i szybko schowała

następną paczuszkę pod poduszkę. - Tego ci nie wolno oglądać - oświadczyła.

- Nic nie widziałam. Daję ci słowo.
- Dobrze, bo to jest wielki sekret. Nie powiem ci nawet, dla kogo ten prezent jest

przeznaczony.

Wołano nas niecierpliwie z dołu. Pomogłam Jannie ułożyć paczuszki w bombonierce,

która została wsunięta do szuflady komody i starannie zamknięta. Wychodząc zamknęłyśmy
również drzwi, sprawdziłyśmy, że napis jest na miejscu, i zeszłyśmy na dół. W chwili kiedy
wchodziłyśmy do bawialni, drzewko rozbłysnęło wszystkimi kolorami tęczy.

- Och! - krzyknęła Sally i Laurie uśmiechnął się z dumą.
Otworzyłam pudło opatrzone napisem „Ozdoby”. Na samym wierzchu leżał szmaciany

święty Mikołaj. Co roku najmłodsze dziecko sadzało go na honorowym miejscu pod
drzewkiem i po świętach odkładało go do pudła. Leżał tam zawsze na samym wierzchu,
ponieważ trzeba go było wyrywać w ostatniej chwili z ramion opiekuna („Za rok znowu będą
święta, naprawdę!”). Teraz dałam świętego Mikołaja Barry'emu, który czekał już z
wyciągniętymi rękami.

- Święty Mikołaj - oświadczył Barry wszem wobec i powrócił na swoje miejsce na

kanapie. Mikołaja przyciskał mocno do piersi.

- Przybywają do Betlejem... - śpiewała Jannie.
- Tato, zostaw, ja to zrobię. Zobaczysz, upadniesz i potłuczesz się! - krzyknął Laurie.
Sally przysiadła na ziemi pod drzewkiem i na pół śpiewając, na pół mówiąc recytowała:
- Kiedy ja byłam najmłodszym dzieckiem, mieliśmy dwa drzewka. Mieliśmy dwa

drzewka, bo kiedy mama przyszła do pana, co sprzedawał drzewka, to on nie miał już ani
jednego dużego drzewka. Więc pan, co to sprzedaje drzewka, powiedział do mojej mamy.
Niech się pani nie martwi, powiedział. A moja mama na to. Co to będzie, skąd ja teraz wezmę
drzewko dla mojej rodziny, dla moich dzieci i dla mojej córeczki Sally. Zostały mi już tylko
dwa chude drzewka prawie bez gałęzi, powiedział pan, co sprzedaje drzewka, wtedy mama
powiedziała, dobrze, wezmę te dwa chude drzewka dla moich dzieci i dla córeczki mojej
Sally. A potem zrobiliśmy kolorowe łańcuchy i złote dzwoneczki, i girlandy z czerwonych
kwiatów i powiesiliśmy to wszystko na te dwa chude drzewka, i nadeszło Boże Narodzenie, i
było to nasze najpiękniejsze Boże Narodzenie...

- A pamiętacie, jak Laurie był cały w cętki? To było, zanim tyś się urodziła -

powiedziała Jannie do Sally.

- Pamiętam. On dostał wielkie pudło z farbami, więc jak oni zobaczyli, że Laurie jest

cały w kropki, to myśleli, że się opryskał! - krzyknęła Sally.

- A pamiętacie, jak zepsuł nam się piec od centralnego i otwieraliśmy prezenty owinięci

w koce? - zawołał Laurie ze szczytu drabiny. - Jejku, to były prawdziwe święta!

- Czy zauważyłeś, że znowu napisałam, „futro” na liście dla świętego Mikołaja? -

zapytałam męża. - Jak co roku - dodałam. - Ale nie spodziewam się niczego takiego.

- O, jest, jest! - ucieszyła się Jannie i wyciągnęła z pudła laleczkę w stroju baletnicy. -

Dam ją kiedyś mojej córeczce.

- I opowiesz jej - stwierdziła bez chwili wahania Sally - że jak byłaś mała, to wieszałaś

ją na choinkę, i że jak twoja mama była mała, to wieszała ją na swoją choinkę, i że jak...

- Mama? - zdziwił się Barry i spojrzał na mnie zdumionymi oczami.
- Jak mama była małą dziewczynką - mówiła Sally - to jeździła sankami zaprzężonymi

w dwa konie, ale to było strasznie dawno... strasznie...

- Hej! - zaprotestowałam i Jannie zaśpiewała „W żłobie, na sianku”. Barry uśmiechnął

się, włożył świętego, Mikołaja pod drugie ramię i sięgnął po kukurydzę.

Po kolei wyjmowałam z pudła barwne ozdoby i delikatnie podawałam je Jannie i Sally,

które wieszały je na drzewko, ostrożnie, jak najcenniejszy skarb. Barry wziął drewnianego
czerwono-żółtego śmiesznego człowieczka i umieścił go na najniższej gałęzi, a potem wrócił
po obrazki przedstawiające bębny, żołnierzy i lalki w niemodnych uczesaniach, które
przyjechały z Anglii jeszcze z moją babką. Brał je, jedno po drugim, i z wielkim przejęciem,
nie wypuszczając przy tym świętego Mikołaja spod pachy, szedł pod choinkę. Obracały się
powoli i obciążały gałązki. Laurie podszedł do stołu, żeby wybrać ornament na szczyt
drzewka.

- Czy lakier wysechł? - zapytałam go szeptem.
- Szszsz - zrobił i spojrzał ukradkiem na ojca, który pomagał Sally zawiesić gwiazdkę. -

Chyba tak - szepnął - myślisz, że ojciec będzie zadowolony?

- Marzy o tym od dawna.
- To ci będzie miał niespodziankę - ucieszył się Laurie. - Nie mogę się doczekać. Ale

słuchaj - dodał - czy nie widziałaś przypadkiem ukrytego gdzieś dwudziestodwukalibrowego
karabinu?

- Nawet nie wiem, jak wygląda dwudziestodwukalibrowy karabin. Przecież wiesz, że

śmiertelnie boję się palnej broni.

- Jejku, jak Sally zobaczy, co...
- Szszsz.
Laurie wybrał dwie ozdoby i wrócił pod drzewko.
- Uwaga, dzieci! - krzyknął. - Przyjrzyjcie się, jak pracuje prawdziwy fachowiec. -

Wdrapał się na szczyt drabiny.

- Usłyszysz dzwonienie dzwonków i tupot kopyt renifera - powiedział szeptem do

Barry'ego.

Nalałam mężowi kieliszek ajerkoniaku, a Jannie zaczęła śpiewać „Bóg się rodzi”.
- Najpierw święty Mikołaj pije mleko i zjada grzaneczki - opowiadała Sally Barry'emu.

- Potem my jemy śniadanie, wszyscy będą moimi gośćmi, usiądziemy na podłodze w moim
pokoju i będziemy jedli kaszkę w nowych zielonych i czerwonych miseczkach, zielonych i
czerwonych. A co zrobisz, jak się obudzisz? - zapytała go nagle.

- Obudzę Laurie'ego...
Otworzyłam ostatnie pudło z ozdobami. Na samym wierzchu leżała papierowa świeca

zrobiona przez Jannie w przedszkolu. Stawialiśmy ją zawsze na kredensie. Następnie wyjęłam
dużą głowę świętego Mikołaja zrobioną przez Sally w pierwszej klasie. Wieszaliśmy ją
zawsze na wejściowych drzwiach. Na pozostałych drzwiach wieszaliśmy kolorowe łańcuchy
z papieru wykonane przez Laurie'ego. Zaledwie dwa tygodnie temu Barry przyniósł z
przedszkola zielonkawy obrazek przedstawiający coś w rodzaju świerka i położył go na
lodówkę, tuż obok długiej listy, jaką na miesiąc przed świętami sporządził Laurie, a na której
widniały wszystkie nasze prośby do świętego Mikołaja. Następnie wyciągnęłam koraliki z
dmuchanej i pomalowanej na kolorowo kukurydzy, wykonane jeszcze przez moją matkę,
kiedy to ja byłam najmłodszym dzieckiem, i papierowe dzwoneczki, jakie robiliśmy z
Laurie'in, kiedy był taki mały, że teraz nie mogłam sobie tego nawet wyobrazić. Na samym
dnie leżały cukierki w kolorowych papierkach, biało-czerwone laseczki z cukru, czerwone
wstążki i zielone girlandy z karbowanego papieru.

- No, no, no - wykrztusiłam z siebie tylko.
- Może byś sobie tak usiadła - zaproponowała mi Jannie. - Już ja się wszystkim zajmę.
I rzeczywiście. Kazała Sally zawiesić na drzwiach dzwoneczki, Laurie znowu wlazł na

drabinę i zamocował papierowe łańcuchy, a sama Jannie przystroiła klamki lukrowymi
laseczkami, komody girlandami, a koralikami z dmuchanej kukurydzy owinęła stojak choinki.
Były bowiem już tak stare i kruche, że łamały się, jeżeli próbowałam je powiesić. Jannie
zaśpiewała „Dzwoneczki dzwonią”, a Barry powiesił dwa dzwoneczki na gwoździu wbitym
w wejściowe drzwi. Jak co roku.

- Dzwonki, prezenty i renifery! - podśpiewywał sobie.
- Powiedz mi - szepnął mąż - powiedz mi, co jest w tej paczce?
Jannie zastanawiała się przez chwilę.
- Piękne nowe krawaty - powiedziała wreszcie. - Czerwony i zielony na Boże

Narodzenie, i różowy i żółty na Wielkanoc, i czerwono-biało-niebieski na czwartego lipca, i
czarny.

- Wciąż muszę ci powtarzać w kółko to samo - strofowała Sally Barry'ego. - Powiedz

jeszcze raz. Co zrobisz, jak się jutro rano obudzisz?

Barry otworzył usta i zaczął:
- Budzę...
Sally westchnęła i zapytała:
- No dobrze, a kto tu przyjdzie dzisiaj w nocy?
Jannie zaczęła śpiewać „Cicha noc”.
Drzewko było coraz piękniejsze. Dzieci wieszały teraz anielskie włosy. Każdy zakątek

domu był przystrojony.

- Jeżeli jeszcze jedno dziecko przyniesie w przyszłym roku jeszcze jedną ozdóbkę -

powiedział mój mąż - to będziemy musieli wyprowadzić się do stodoły.

- I że też nic z roku na rok się nie niszczy - jęknęłam.
- Jutro rano pod tym drzewkiem - mówiła Sally do Barry'ego - będą leżały same

prezenty. A w pończosze znajdziesz pomarańczę.

Wszystko było gotowe. Nadeszła wielka chwila. Barry zsunął się bez pośpiechu z

kanapy i z wielką powagą ruszył ku choince. Świętego Mikołaja przyciskał oburącz do
brzucha. Kucnął i uroczyście posadził go pod drzewkiem, równo, na samym środku.

- Teraz - powiedział do niego - a teraz zrób, żeby już było Boże Narodzenie.
- Powinien dodać coś takiego, jak „i niechaj Pan Bóg ma was wszystkich w swojej

opiece” - zauważyła Jannie.

- Sally - szepnął mój mąż do swojej młodszej córki. - Powiedz mi, co jest w tej paczce w

kuchni?

- Myszy - powiedziała Sally. - Masa myszy.
- Słuchaj - szepnął mi Laurie do ucha. - A co będzie, jak mu się to wcale nie spodoba?
- Nic się nie martw. Spodoba mu się. To murowane.
Barry wdrapał się ojcu na kolana i z tej wysokości podziwiał drzewko. Ojciec szepnął

mu coś do ucha.

- Jaka paczka? - zdziwił się Barry.
- Ty, uważaj - upomniał go Laurie.
- Nic nie mów! - krzyknęła Sally.
Jannie śpiewała „Aniołowie się radują”. Laurie wyniósł puste pudła na werandę, Sally

usiadła na podłodze, skrzyżowała nogi i wpatrywała się w kolorowe lampki. Nagle Sally i
Barry odezwali się jednocześnie.

- W zeszłym roku na święta... - powiedziała Sally.
- W zeszłym roku na święta... - powiedział Barry.