Ze zbiorów

Zygmunta Adamczyka

Sławomir Mrożek

Epidemia

2

Kiedy by

ł

em dzieckiem, a nawet m

ł

odzie

ń

cem, nie

podejrzewa

ł

em niczego. Mo

ż

e mi nie powiedziano,

ż

eby mnie nie

straszy

ć

? Ale zauwa

ż

y

ł

em p

óź

niej, a teraz ju

ż

wiem na pewno,

ż

e na

ś

wiecie panuje jaka

ś

dziwna zaraza.

Cholera, tyfus i jeszcze inne maj

ą

swoje nazwy i symptomy. Z

nich nie robi si

ę

tajemnicy. Kiedy zdarzaj

ą

si

ę

ich epidemie - wszyscy o

nich mówi

ą

i wogóle jest wielka sprawa. Ale - i to w

ł

a

ś

nie jest ciekawe -

chorzy na te choroby zdrowiej

ą

, niewielu, ale jednak niektórzy - to znaczy,

ż

e te choroby nie s

ą

ś

miertelne w ka

ż

dym wypadku. Natomiast ta, któr

ą

ja odkry

ł

em - zabija na pewno. Od niepami

ę

tnych czasów nikt, ale to nikt

jej nie prze

ż

y

ł

. A jednak o niej si

ę

nie mówi, a nawet je

ż

eli si

ę

mówi, to

nie nazywaj

ą

c jej po imieniu. Czy dlatego,

ż

e nikt nie wie, jak ona si

ę

nazywa? A nawet jakie s

ą

jej w

ł

a

ś

ciwe objawy?

Cholera czy tyfus wybuchaj

ą

od czasu do czasu, wtedy ma si

ę

wielu znajomych, którzy nie choruj

ą

, ale potem przez ca

ł

e dziesi

ą

tki lat

nie spotkasz nikogo, kto by chorowa

ł

na tyfus, czy choler

ę

. Szukaj ze

ś

wiec

ą

, a nie znajdziesz. Natomiast ta dziwna zaraza, o której mówi

ę

,

grasuje zawsze i nieustaj

ą

co. Im wi

ę

cej czasu mija, tym wi

ę

cej masz

znajomych, którzy - jak si

ę

okaza

ł

o - na ni

ą

chorowali. Zapadali na ni

ą

dos

ł

ownie, pod ziemi

ę

.

Wi

ę

c zaczynam podejrzewa

ć

,

ż

e ona ma co

ś

wspólnego z

czasem. Najlepiej to wida

ć

na przyk

ł

adzie mojego dziadka. kiedy by

ł

m

ł

ody -

ż

y

ł

. Tak samo w

ś

rednim wieku. Ale min

ęł

o jeszcze troch

ę

lat - i

co powiecie? Ju

ż

go nie ma. Po prostu nie

ż

yje. Dlaczego

ż

y

ł

, kiedy by

ł

m

ł

ody, a p

óź

niej ju

ż

nie? Dlaczego nie odwrotnie? Musi w tym by

ć

jaka

ś

g

łę

boka przyczyna.

Kiedy spojrzymy szerzej - ten zwi

ą

zek mi

ę

dzy czasem z

zaraz

ą

ukazuje si

ę

jeszcze wyra

ź

niej. Na przyk

ł

ad ani jeden, powtarzam,

ani jeden cz

ł

owiek urodzony przed pierwsz

ą

po

ł

ow

ą

ubieg

ł

ego stulecia, nie

ż

yje do dzisiaj. Jest to absolutna regu

ł

a. Poza pewn

ą

granic

ą

ilo

ść

lat nie

ma ju

ż

znaczenia. Wzgl

ę

dem tych, co umarli pi

ęć

set lat temu, tak samo

jeste

ś

my pewni,

ż

e nie

ż

yj

ą

, jak wzgl

ę

dem tych, co umarli lat temu

pi

ęć

set siedemdziesi

ą

t trzy albo tysi

ą

c. Tylko do setki mo

ż

emy jeszcze

co

ś

rozr

óż

nia

ć

. Tak, niew

ą

tpliwie czas ma co

ś

z tym wspólnego.

Nale

ż

a

ł

oby wi

ę

c alarmowa

ć

, mo

ż

e wybiec na ulic

ę

i krzycze

ć

.

Nieraz mam na to ochot

ę

, zreszt

ą

to jest obowi

ą

zek jednostki - podnosi

ć

alarm, kiedy jednostka zauwa

ż

y zbiorowe niebezpiecze

ń

stwo. Ostrzega

ć

,

wo

ł

a

ć

g

ł

o

ś

no, wskazywa

ć

na nie. Spo

ł

ecze

ń

stwo powinno si

ę

zjednoczy

ć

i

wspólnie wyst

ą

pi

ć

przeciwko zagro

ż

eniu. Czy ja wiem jak... Od tego

przecie

ż

mamy rz

ą

dy, partie polityczne i w ogóle organizacj

ę

spo

ł

eczn

ą

.

Ale co wyjd

ę

na ulic

ę

, to nie mog

ę

wydoby

ć

z siebie g

ł

osu. Wydaje mi si

ę

,

ż

e panuje powszechna zmowa milczenia.

Ż

e kiedy zaczn

ę

, wezm

ą

mnie

za wariata, cho

ć

dobrze wiedz

ą

,

ż

e to prawda, to, co bym krzycza

ł

. A tylko

udaj

ą

,

ż

e nie wiedz

ą

o niczym, i nikomu nie pozwol

ą

o tym g

ł

o

ś

no mówi

ć

.

Spisek jaki

ś

czy co, sprzysi

ęż

enie? Ale spisek do sp

ół

ki z kim, z zaraz

ą

?

To si

ę

nie mie

ś

ci w g

ł

owie.

Pozostaje mi wi

ę

c samemu obmy

ś

la

ć

ś

rodki zaradcze. Bo z

wolna powstaje we mnie podejrzenie,

ż

e to wszystko odnosi si

ę

nie tylko

do moich znajomych czy nieznajomych, do ludzi, którzy byli i ju

ż

ich nie

ma, którzy s

ą

i których nie b

ę

dzie. A co, je

ż

eli ja sam jestem zagro

ż

ony?

Dawniej wydawa

ł

o mi si

ę

to niemo

ż

liwe, nie my

ś

la

ł

em o tym po prostu.

Ale teraz...
Bo

ż

yj

ę

- mo

ż

e na tym w

ł

a

ś

nie polega ta choroba. Tak, chyba

na tym.
Wi

ę

c czy

ż

bym ja tak

ż

e mia

ł

umrze

ć

z tego powodu?