Dochody Zagraniczne E book

Adres redakcji: 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72
tel. (0 22) 530 40 40; www.gazetaprawna.pl
Redaktor naczelny Dziennika Gazety Prawnej: Tomasz Wróblewski
Dyrektor artystyczny Dziennika Gazety Prawnej: Kasper Skirgajłło-Krajewski
Autor tekstów: Ewa Matyszewska
Korekta: Mirosława Jasińska-Nowacka
DTP: Joanna Archacka
Biuro Reklamy: 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72
tel. (0 22) 530 44 44; e-mail: reklama@infor.pl
Biuro Obsługi Klienta: 05-270 Marki, ul. Okólna 40
tel. (0 22) 761 30 30, 0 801 62 66 66; e-mail: bok@infor.pl

odatnik, który uzyskuje dochody zagraniczne, musi przede wszystkim okre-
ślić, jakiemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce podlega. Od tego bo-

wiem będzie zależeć, czy zagraniczne zarobki w kraju w ogóle trzeba będzie de-
klarować. O tym, czy podatnik musi zagraniczne dochody rozliczyć w Polsce, de-
cyduje m.in. jego rezydencja podatkowa. Dla fiskusa kluczowym elementem bę-
dzie ustalenie centrum interesów osobistych i gospodarczych danej osoby.

Definicja w ustawie o PIT

W rozliczeniu za 2009 rok podatnicy pracujący za granicą powinni zastosować
do określenia swojej rezydencji podatkowej definicję miejsca zamieszkania za-
wartą w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Joanny

Rozliczenie dochodów
zagranicznych

Polski podatnik, który zamierza podjąć pracę w jednym z państw Unii
Europejskiej, powinien przed wyjazdem zapoznać się z zasadami
rozliczeń podatkowych w danym kraju. Ułatwi to dopełnienie obowiąz-
ków wobec zagranicznych organów podatkowych. Innych informacji
będą potrzebować podatnicy, którzy już poza Polską pracują, ale na-
dal muszą rozliczać się z polskim urzędem skarbowym. W tej sytuacji
warto znać zasady rozliczania dochodów zagranicznych w Polsce.
W prezentowanym dodatku wspólnie z ekspertami Pricewater-
houseCoopers postaramy się przedstawić informacje potrzebne
zarówno przy rozliczeniach zagranicznych, jak i krajowych.

e-Poradnik Gazety Prawnej

Narkiewicz-Tarłowskiej, starszego menedżera, doradcy podatkowego w Pricewa-
terhouseCoopers, definicja ta pozwala wielu Polakom zmienić miejsce zamiesz-
kania na zagraniczne. W konsekwencji wielu Polaków pracujących poza krajem
może uniknąć rozliczeń z polskim fiskusem.
Jednak uwaga: fiskusa najbardziej przy określaniu rezydencji podatkowej będzie in-
teresowało, gdzie znajduje się rodzina podatnika, a także główne źródło jego docho-
dów. Jeśli podatnik zabierze ze sobą za granicę rodzinę i jego głównym źródłem do-
chodów będzie praca za granicą, to będzie wiadomo, że zasadniczo przeniósł on
swoje miejsce zamieszkania poza Polskę, a tym samym w Polsce podlega ograniczo-
nemu obowiązkowi podatkowemu, czyli w Polsce rozlicza tylko polskie dochody.
Czym jest zatem ośrodek interesów życiowych. Zgodnie z interpretacjami organów po-
datkowych składają się na niego więzi rodzinne, powiązania gospodarcze i osobiste.

Kluczowe 183 dni

Zdaniem ekspertów PricewaterhouseCoopers, aby nie musieć deklarować za-
granicznych dochodów, w sytuacji gdy naszym głównym źródłem dochodów bę-
dzie praca za granicą, wystarczające będzie wyjechanie z Polski przed upływem
183 dni i zabranie ze sobą rodziny. Wtedy zasadniczo miejsce zamieszkania i cen-
trum interesów życiowych zostanie przeniesione za granicę. W konsekwencji
osoba, która w danym roku będzie zarabiać tylko poza krajem, nie będzie już mu-
siała deklarować tych dochodów w Polsce.
Warto tu przypomnieć, że osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na te-
rytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od cało-
ści swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przy-
chodów – nieograniczony obowiązek podatkowy. Natomiast osoby fizyczne, jeżeli
nie mają na terytorium Polski miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podat-
kowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium RP – ograni-
czony obowiązek podatkowy. Eksperci PricewaterhouseCoopers wyjaśniają, że
zgodnie z ust. 1a, art. 3 ustawy o PIT za osobę mającą miejsce zamieszkania na te-
rytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która posiada na te-
rytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek intere-
sów życiowych) lub przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podat-

Za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się osobę fizyczną, która:

■

posiada na terytorium RP centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek
interesów życiowych) lub

■

przebywa na terytorium RP dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

MIEJSCE ZAMIESZKANIA DLA CELÓW PODATKOWYCH

kowym. Określając centrum interesów osobistych, należy uwzględnić wszelkie po-
wiązania rodzinne, społeczne, polityczne, kulturalne, związane z zainteresowania-
mi itp. Natomiast na centrum interesów gospodarczych mogą składać się takie prze-
słanki, jak miejsce wykonywania pracy, posiadane inwestycje, kontrakty i inne.

Umowy podatkowe

Jeżeli dana osoba posiada miejsce zamieszkania w obu krajach (tj. zarówno
w Polsce, jak i w kraju wykonywania pracy), powinna określić, gdzie ma swoje
ostateczne miejsce zamieszkania na podstawie kryteriów zawartych w umowie
o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a danym pań-
stwem. Poza określeniem miejsca zamieszkania dla celów podatkowych umowy
te regulują także kwestię opodatkowania danego dochodu. To, w jaki sposób
należy rozliczyć się z uzyskanych dochodów zagranicznych, będzie zależało od
postanowień konkretnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania,
a zwłaszcza od przyjętej metody unikania podwójnego opodatkowania. W pod-
pisanych przez Polskę umowach można spotkać dwie metody.
Albo dochód z tytułu pracy wykonywanej i tam opodatkowany – zgodnie z miejsco-
wym prawem podatkowym, będzie zwolniony od opodatkowania w Polsce, z jedno-
czesnym uwzględnieniem go dla potrzeb ustalenia tzw. stopy podatkowej, która zo-
stanie zastosowana do opodatkowania pozostałej części dochodu danej osoby, uzyska-
nego już w Polsce (tzw. metoda wyłączenia z progresją), albo też zagraniczny poda-
tek uiszczony za granicą zostanie odliczony od podatku polskiego, obliczonego od ca-
łości dochodów – w takiej proporcji, w jakiej zagraniczny dochód pozostaje w stosunku
do całości dochodu danego podatnika (tzw. metoda odliczenia proporcjonalnego).

Ulga abolicyjna

Według informacji Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej, osoby, które pracują w krajach,
z którymi Polska zawarła niekorzystne umowy o unikaniu podwójnego opodatko-
wania (tzw. metoda proporcjonalnego odliczenia), mogą odliczyć od kwoty podat-
ku należnego w Polsce różnicę między podatkiem obliczonym według tej niekorzyst-
nej metody a podatkiem, który musiałyby zapłacić (jeśli w ogóle), gdyby Polska za-
warła z danym krajem korzystną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania
(tzw. metoda wyłączenia z progresją). Zatem w ostatecznym rozrachunku osoby te
w większości przypadków nie będą musiały dopłacać podatku w Polsce od docho-
dów za pracę za granicą. Należy jednak pamiętać, że mimo to dochód zagraniczny
trzeba zadeklarować w zeznaniu, a odliczenie wykazać jako ulgę (PIT-O). Koniecz-
ne będzie zatem dokonanie pewnych dodatkowych obliczeń, tzn. wyliczenie kwo-
ty podatku zarówno przy metodzie proporcjonalnego odliczenia, jak i wyłączenia

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

z progresją (aby otrzymać różnicę). Ponadto powyższa ulga nie ma zastosowania
do innych dochodów, np. odsetek na zagranicznych kontach. Jednak regulacje te do-
tyczą osób, które posiadają miejsce zamieszkania w Polsce. Natomiast osoby, które
zmieniły rezydencję podatkową i nie mają już w Polsce miejsca zamieszkania, nie
muszą w ogóle deklarować w Polsce dochodów uzyskanych za granicą.

PRZYKŁAD: Praca w Polsce i Holandii

Rozliczenie podatkowe na przykładzie Polaka pracującego w da-

nym roku podatkowym w Polsce i w Holandii (metoda proporcjonal-

nego odliczenia + zastosowanie ulgi abolicyjnej)

Rozliczenie podatkowe

Polak mający miejsce

Polak niemający miejsca

zamieszkania w Polsce zamieszkania w Polsce
w 2009 roku (w zł)

w 2009 roku (w zł)

Przychody
Za pracę w Polsce
(styczeń–luty)

10 000

Za pracę w Holandii
(marzec–grudzień)

100 000

Odsetki na koncie w Holandii

500

Podatki w Holandii
Od dochodów z pracy

9 000

Podatek od odsetek

Podatki w Polsce
Przychód z pracy

110 000

10 000

Koszty uzyskania przychodu

1 335

222,50

Kwota 30 proc. diet do odliczenia
w Polsce

15 000

Dochód do opodatkowania
według skali podatkowej
(18, 32 proc.)

10 000

93 665

Należny podatek od dochodu
z pracy (po odjęciu podatku
holenderskiego)

8 443

1 244

Ulga dotycząca dochodów z pracy
za granicą

6 622

Należny podatek od odsetek

Całkowity podatek do zapłaty
w Polsce

1 916

1 244

* pominięto składki na ubezpieczenie społeczne
Przykład opracowany przez PricewaterhouseCoopers

PRACA W POLSCE I HOLANDII*

Odliczenie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne

Warto pamiętać o tym, iż w rozliczeniu za rok 2009 można odliczyć od docho-
du (lub – odpowiednio – podatku) składki zapłacone w innym niż Polska kraju
Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii, na obo-
wiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Jest to jednak obwarowane
pewnymi warunkami.
Ponadto składki nie mogą być odliczone od dochodu (podatku) w kraju wyko-
nywania pracy. Musi również istnieć podstawa prawna wynikająca z umowy
o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych warunkami. Odliczenie nie
dotyczy składki, której podstawą wymiaru jest przychód zwolniony od ratyfiko-
wanych przez Polskę umów międzynarodowych, do uzyskania przez organ po-
datkowy informacji od organu podatkowego państwa, w którym podatnik opła-
cał składki.

Podstawa prawna

■

Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od

osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176

z późn. zm.).

Podatnik, który w 2009 roku uzyskiwał dochody tylko w Wielkiej Brytanii i nic
nie zarobił w Polsce, nie będzie musiał rozliczać się z polskim urzędem skarbo-
wym.
Dochody Polaka wykonującego pracę w Wielkiej Brytanii podlegają opodatko-
waniu z uwzględnieniem zakresu jego obowiązku podatkowego. Sylwia Ja-
nek, doradca podatkowy i konsultant w PricewaterhouseCoopers, przypomnia-
ła, że kluczową kwestią jest ustalenie, czy dana osoba ma miejsce zamieszka-
nia w Polsce.

Rezydencja podatkowa

Zdaniem Sylwii Janek przepisy dotyczące rezydencji podatkowej w Wielkiej Bry-
tanii są bardziej skomplikowane niż w Polsce. Wyróżnia się tam trzy statusy po-
datkowe: nierezydent (non-resident), rezydent (resident but not ordinarily re-
sident) i zwykły rezydent (resident and ordinarily resident).
Generalnie, w przypadku dochodu ze stosunku pracy, nierezydent jest opodat-
kowany wyłącznie od dochodów uzyskanych za obowiązki wykonywane w Wiel-
kiej Brytanii. Rezydent zaś podlega opodatkowaniu od dochodu otrzymanego za
obowiązki pracownicze wykonywane w Wielkiej Brytanii oraz od dochodu za

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Brytyjskie zarobki rozliczamy metodą wyłączenia

e-Poradnik Gazety Prawnej

obowiązki wykonywane poza brytyjskimi granicami, ale wypłaconego w Wiel-
kiej Brytanii bądź tam przekazanego, przywiezionego (remittance).
– Zwykły rezydent jest – co do zasady – opodatkowany w Wielkiej Brytanii od
całości swoich ogólnoświatowych dochodów. Wyjątkiem będzie tu sytuacja
osoby, która jest zwykłym rezydentem w Wielkiej Brytanii, ale nie posiada sta-
tusu tzw. osoby stale zamieszkującej w Wielkiej Brytanii (UK domiciled), i na
podstawie odrębnej umowy o pracę zawartej z pracodawcą mającym siedzibę
poza granicami Wielkiej Brytanii jest wynagradzana za obowiązki wykonywa-
ne całkowicie poza Wielką Brytanią – argumentuje ekspert Pricewaterhouse-
Coopers.

Obowiązki wobec fiskusa

Określając obowiązki podatkowe osoby pracującej za granicą, warto się zastano-
wić, w jakiej sytuacji dana osoba będzie miała konkretny status podatkowy
w Wielkiej Brytanii. Jak tłumaczyła w rozmowie z nami Sylwia Janek, nierezy-
dentem jest zasadniczo osoba, której długość pobytu w Wielkiej Brytanii w da-
nym roku podatkowym nie przekroczyła 183 dni. Natomiast jako rezydent trak-
towana jest osoba, która albo spędziła w Wielkiej Brytanii ponad 183 dni w da-
nym roku podatkowym, albo przebywała tam średnio powyżej 90 dni w każdym
z czterech kolejnych lat podatkowych (nie licząc roku przyjazdu i wyjazdu).
Z tym że w tym drugim przypadku osoba ta będzie traktowana jako rezydent za-
sadniczo dopiero od piątego roku podatkowego. Począwszy od 6 kwietnia 2008 r.
dni przyjazdu do i wyjazdu z Wielkiej Brytanii są również brane pod uwagę przy
określaniu rezydencji podatkowej, pod warunkiem że osoba jest obecna w Wiel-
kiej Brytanii o godz. 24 tego dnia. Z kolei status zwykłego rezydenta posiada oso-
ba, która przykładowo: przybyła do Wielkiej Brytanii z intencją pobytu tam dłu-
żej niż trzy lata bądź zakupiła tam nieruchomość albo wynajęła ją na okres po-
wyżej trzech lat, od – odpowiednio – momentu przyjazdu, zakupu nieruchomo-
ści lub zawarcia wspomnianej umowy najmu.
Gdyby zarówno Polska, jak i Wielka Brytania na podstawie swojego krajowego
prawa uznawały jednocześnie daną osobę za swojego rezydenta podatkowego,
to w takiej sytuacji zastosowanie znajdzie umowa o unikaniu podwójnego opo-
datkowania zawarta pomiędzy Polską a Wielką Brytanią i przewidziane w niej
normy, które pozwolą na rozwiązanie zaistniałego konfliktu rezydencji.

Dochody ze stosunku pracy

Dochody pracownicze są opodatkowane w Wielkiej Brytanii według progresyw-
nej skali podatkowej. W roku podatkowym 2009/2010 obowiązują dwie stawki

podatku: 20 proc. oraz 40 proc. Roczna kwota wolna od opodatkowania wyno-
si, co do zasady, 6035 funtów w 2008/2009 i 6475 funtów w 2009/2010.
Sylwia Janek wskazała, że rok podatkowy w Wielkiej Brytanii nie pokrywa się
z rokiem kalendarzowym i trwa od 6 kwietnia danego roku do 5 kwietnia roku
następnego.

W większości przypadków osoba uzyskująca dochody z pracy nie będzie już zo-
bowiązana do złożenia zeznania rocznego w Wielkiej Brytanii, chyba że posia-
da dochody z innych źródeł podlegające opodatkowaniu w tym kraju, np. dywi-
dendy, dochody ze sprzedaży akcji, odsetki itp.
Gdyby na danej osobie ciążył obowiązek złożenia zeznania rocznego w Wielkiej
Brytanii, to pracownik może wybrać jedną z następujących opcji: albo złoży do
brytyjskiego urzędu skarbowego (Inland Revenue) tylko zeznanie roczne obej-
mujące dane podatnika i zestawienie dochodów z poszczególnych źródeł oraz
ulg, a urząd dokona za niego kalkulacji podatku, albo razem z zeznaniem pra-
cownik sam dokona obliczenia rocznego podatku.

Polak w Anglii

Polacy najczęściej wyjeżdżają do pracy do Wielkiej Brytanii. Zazwyczaj jest to
praca tymczasowa. Polak pracujący za granicą, a posiadający nadal miejsce za-
mieszkania w Polsce, nadal ma obowiązki podatkowe w kraju. Jak wyjaśnia Jo-
anna Narkiewicz-Tarłowska, doradca podatkowy, starszy menedżer w Pricewa-
terhouseCoopers, Polak wyjeżdżający do pracy w Wielkiej Brytanii powinien
pamiętać, że wyjazd nie zwalnia go z pewnych obowiązków nałożonych przez

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Wysokość dochodu do opodatkowania

Stawka podatku (w proc.)

w 2008/2009 (w funtach)

do 34 800

powyżej 34 800

Wysokość dochodu do opodatkowania

Stawka podatku (w proc.)

w 2009/2010 (w funtach)

do 37 400

powyżej 37 400 do 150 000

powyżej 150 000

50*

* Stawka 50 proc. dotyczy dochodów uzyskanych od 1 kwietnia 2010 r.

SKALA PIT W WIELKIEJ BRYTANII

e-Poradnik Gazety Prawnej

polskie prawo podatkowe. Przede wszystkim należy rozważyć dwie kwestie, ak-
tualizację danych identyfikacyjnych oraz rozliczenie się z dochodów z polskim
fiskusem.
W przypadku zmiany danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym podat-
nik jest zobowiązany do złożenia zgłoszenia aktualizacyjnego (NIP-3) do wła-
ściwego naczelnika urzędu skarbowego w ciągu 30 dni od zaistnienia zmiany.
Jeśli Polak w związku z wyjazdem do Wielkiej Brytanii utraci miejsce zamiesz-
kania dla celów podatkowych w Polsce, powinien dokonać aktualizacji NIP. Sy-
tuacja taka wystąpi, jeśli nie będzie on przebywał w Polsce dłużej niż 183 dni
w roku kalendarzowym ani nie będzie posiadał w Polsce centrum interesów
osobistych lub gospodarczych. Jednak nawet jeśli nadal będzie miał miejsce za-
mieszkania w Polsce w świetle polskich przepisów, ale równocześnie będzie
traktowany jak osoba posiadająca miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii
zgodnie z prawem brytyjskim, powinien ustalić, gdzie ostatecznie jest jego
miejsce zamieszkania na podstawie dodatkowych kryteriów rezydencji zawar-
tych w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Pol-
ską a Wielką Brytanią. Jeśli okaże się, że za granicą – powinien dokonać aktu-
alizacji NIP. Podobne obowiązki będą ciążyć na podatniku w momencie powro-
tu do kraju.
– Osoba, której ostateczne miejsce zamieszkania nadal jest w Polsce, musi pamię-
tać o rozliczeniu się z polskim fiskusem zarówno z dochodów uzyskanych w Pol-
sce (jeśli takie posiada), jak i dochodów osiągniętych w Wielkiej Brytanii. Do tych
drugich będą miały zastosowanie postanowienia umowy polsko-brytyjskiej
– podkreśla Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Dodaje, że rozliczając się za rok 2009, osoba ta będzie musiała wykazać w zezna-
niu rocznym dochody za pracę w Wielkiej Brytanii, jeśli poza dochodami zagra-
nicznymi uzyskała w Polsce inne dochody. Trzeba jednak podkreślić, że docho-
dy brytyjskie uzyskane po 1 stycznia 2007 r. są zwolnione z opodatkowania
w Polsce (zgodnie z metodą wyłączenia z progresją). Należy je wziąć jedynie pod
uwagę dla celów obliczenia efektywnej stawki podatkowej, która będzie miała
zastosowanie do innych dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce (je-
śli takie są).
Z kolei osoby, które wraz z wyjazdem do Wielkiej Brytanii utracą miejsce za-
mieszkania w Polsce, muszą rozliczyć się w Polsce jedynie z dochodów osiągnię-
tych z polskich źródeł.

Podstawa prawna

■

Konwencja między Rzeczpospolitą Polską a Zjedno-

czonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północ-

nej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania

i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w za-

kresie podatków od dochodu i od zysków majątko-

wych podpisana w Londynie 20 lipca 2006 r. (Dz.U.

nr 250, poz. 1840).

Polak mający miejsce zamieszkania w Polsce, pracujący i zarabiający tylko w Au-
strii oraz tam opodatkowany, nie będzie musiał rozliczyć się z dochodów zagra-
nicznych z polskim fiskusem.
Podobnie jak w każdym innym przypadku pracy zagranicznej najważniejszą
kwestią, którą należy ustalić w przypadku Polaka pracującego w Austrii, jest je-
go status podatkowy.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania w przy-
padku Wielkiej Brytanii stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z brytyjskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale ma-
ją wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia podat-
ku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Co w zeznaniu uwzględnić: Podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowartość
30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik pozosta-
wał w stosunku pracy (w przypadku Wielkiej Brytanii dieta wynosi 32 GBP za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi na
wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Wielkiej
Brytanii mogą być również odliczone w Polsce, jeśli zostaną spełnione warunki określo-
ne w ustawie PIT.
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW BRYTYJSKICH*

Dochody austriackie są zwolnione z polskiego podatku

e-Poradnik Gazety Prawnej

Zgodnie z przepisami polskiej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych za polskiego rezydenta podatkowego są uznawane osoby, które przeby-
wają w Polsce dłużej niż 183 dni w danym roku, bądź też posiadają na tery-
torium Polski ośrodek interesów życiowych. Jadwiga Chorązka, doradca po-
datkowy, menedżer w dziale doradztwa podatkowego Pricewaterhouse-
Coopers wyjaśnia, że, jeżeli dana osoba na czas pracy w Austrii np. pozosta-
wi najbliższą rodzinę w Polsce, zasadniczo pozostanie ona rezydentem po-
datkowym Polski zobowiązanym do deklarowania i opodatkowania w Polsce
swoich ogólnoświatowych dochodów. Natomiast w sytuacji, w której dana
osoba przeniosłaby do Austrii swój ośrodek interesów życiowych i spędzała-
by w Polsce mniej niż 183 dni w roku, będzie ona uważana za nierezydenta
podatkowego Polski.
– Zgodnie z wewnętrznym prawem Austrii, dana osoba będzie uznawana za re-
zydenta podatkowego Austrii (tj. osobę zobowiązaną do opodatkowywania
w Austrii ogólnoświatowych dochodów) w sytuacji, w której będzie miała miej-
sce stałego zamieszkania w Austrii bądź jeżeli jej pobyt w Austrii przekroczy
sześć miesięcy. Dodatkowo rezydentami podatkowymi Austrii stają się obywate-
le krajów Unii Europejskiej albo krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
których 90 proc. dochodów pochodzi ze źródeł austriackich – dodaje Jadwiga
Chorązka.

Konflikt rezydencji

W praktyce mogą zdarzyć się sytuacje, w których na podstawie przepisów we-
wnętrznych zarówno Polska, jak i Austria uznałyby, że dana osoba jest rezyden-
tem podatkowym w obu tych krajach. Wtedy, jak podkreśla Jadwiga Chorązka,
zastosowanie znajdą przepisy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
zawartej pomiędzy Polską i Austrią. Zgodnie z umową, o miejscu zamieszkania
takiej osoby zdecydowałyby następujące warunki: stałe miejsce zamieszkania,
ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze, zwykłe przebywanie, obywatel-
stwo.
Jeżeli zgodnie z powyższymi warunkami nie udałoby się ustalić, w którym
kraju dana osoba jest ostatecznie rezydentem podatkowym, to władze skar-
bowe Polski i Austrii powinny rozstrzygnąć sprawę w drodze wzajemnego po-
rozumienia.
– Generalnie dochody uzyskiwane przez Polaka pracującego w Austrii będą pod-
legały opodatkowaniu w Austrii. Z tym jednak, że powołana umowa przewidu-
je możliwość zwolnienia dochodów uzyskiwanych za pracę w Austrii w sytuacji,
w której polski rezydent podatkowy byłby zatrudniony przez polską spółkę

i przebywałby w Austrii przez okres krótszy niż 183 dni w danym roku podatko-
wym – tłumaczy Jadwiga Chorązka.

PIT w Austrii

Dochodem pracownika podlegającym opodatkowaniu w Austrii jest jego wyna-
grodzenie podstawowe, jak również wartość dodatkowych świadczeń w naturze
lub w gotówce otrzymywanych od pracodawcy.
Z informacji PricewaterhouseCoopers wynika, że wewnętrzne prawo austriackie
przewiduje specyficzny sposób ustalania wartości niektórych świadczeń w natu-
rze. Przykładowo, gdy pracodawca zapewnienia pracownikom zakwaterowanie,
przychód z tego tytułu ustala się jako 75 proc. wartości miesięcznego czynszu pła-
conego przez pracodawcę (ale w sytuacji, w której pracodawca zwraca pracowni-
kowi koszty wynajmu mieszkania, cała kwota zwrotu podlega opodatkowaniu).
Również inne drobne świadczenia przyznawane przez pracodawcę mogą być zwol-
nione z opodatkowania w Austrii (np. zwolnieniu podlega przyznanie pracowni-
kowi akcji spółki pracodawcy do kwoty 1460 euro rocznie). Zwolnieniu z opodat-
kowania w Austrii podlega również wynagrodzenie wypłacane przez pracodawcę
za pracę w nadgodzinach (do wysokości wynikającej z odrębnych przepisów).
Ponadto dodatkowe wynagrodzenie pracownika w formie 13 i 14 pensji (tzn.
wynagrodzenie za wakacje i święta) do kwoty odpowiadającej dwukrotności
średniego miesięcznego wynagrodzenia pracownika jest opodatkowywane
według zryczałtowanej stawki w wysokości 6 proc. (przy czym kwota 620 eu-
ro jest w ogóle wolna od opodatkowania).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Dochód (w euro)

Stawka PIT (w proc.)

do 11 000

do 25 000

36,50

do 60 000

43,2143

powyżej 60 000

SKALA PIT W AUSTRII

Dochód (w euro)

Podatek dochodowy (w euro)

od 11 000 do 25 000

(Dochód – 11 000) x 5 110

14 000

od 25 000 do 60 000

(Dochód – 25 000) x 15 125

35 000 + 5750

powyżej 60 000

(Dochód – 60 000) x 50 proc. + 20 235

OBLICZENIE PODATKU AUSTRIACKIEGO

e-Poradnik Gazety Prawnej

Dodatkowo przy obliczaniu ostatecznego zobowiązania podatkowego w Au-
strii pracownik jest uprawniony do pomniejszania podatku o następujące
odliczenia:

Roczny limit dochodu niezarabiającego partnera (małżonka lub konkubenta) nie może

przekroczyć 2200 euro na rok lub 6000 euro na rok w przypadku rodzin posiadających
przynajmniej jedno dziecko.

Ulgi i odliczenia w Austrii

Każda osoba mieszkająca na stałe w Austrii lub zwyczajowo tam przebywają-
ca jest traktowana jak rezydent podatkowy, niezależnie od posiadanego oby-
watelstwa. Odrębne regulacje mają zastosowanie do obywateli Unii Europej-
skiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, którzy są uznawani za au-
striackich rezydentów, jeśli uzyskują co najmniej 90 proc. dochodów na tery-
torium Austrii lub ich dochód niepodlegający austriackiemu podatkowi nie
przekracza 10 tys. euro.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska, doradca podatkowy, starszy menedżer w Dzia-
le Doradztwa Podatkowego PricewaterhouseCoopers, wskazuje, że Austria
wprowadziła specjalne ulgi podatkowe dla cudzoziemców. Mają one zastoso-
wanie w przypadku, gdy dana osoba nie była austriackim rezydentem przez
ostatnich 10 lat i będzie pracować tymczasowo w Austrii dla austriackiego
pracodawcy w imieniu zagranicznego pracodawcy przez okres nieprzekra-
czający pięciu lat (w przypadku gdy przewidywany okres tymczasowego za-
trudnienia jest dłuższy, reguła ta nie ma zastosowania). Pracownik musi rów-
nież pozostać rezydentem swojego kraju.
Regulacja ta przewiduje pewne ulgi w poborze podatku od wypłacanych pracow-
nikowi obcokrajowcowi dodatków i świadczeń, tj. zwolnienie ich do pewnego li-
mitu z opodatkowania w Austrii. Są to następujące dodatki:

Rodzaj odliczenia od podatku Za dany rok (w euro)
Każdy pracownik

Dojazdy pracownika

291

Jedyna osoba zarabiająca w rodzinie

– bez dzieci

364

– z jednym dzieckiem

494

– z dwójką dzieci

669

– z więcej niż dwójką dzieci – za każde dodatkowe dziecko

220

■

dodatek za przeniesienie do innego kraju – zwolniony z opodatkowania do
1/15 kwoty rocznej pensji brutto,

■

dodatek za prowadzenie podwójnego gospodarstwa domowego – zwolnio-
ny z opodatkowania do 2200 euro miesięcznie,

■

dodatek za podróże do kraju macierzystego w celu utrzymania gospodarstwa
domowego – zwolniony z opodatkowania do 3372 euro rocznie,

■

dodatek za opłatę czesnego w prywatnej szkole w Austrii – zwolniony z opo-
datkowania do kwoty 110 euro miesięcznie za każdego dziecko.

Dodatkowe, szczególne wydatki, wydatki służbowe oraz inne nadzwyczajne
koszty mogą być uwzględnione w rocznym zeznaniu podatkowym. Ulga nie ma
zastosowania, jeśli łączna kwota wymienionych dodatków przekroczy 35 proc.
dochodu podlegającego opodatkowaniu.
– W celu zastosowania ulgi pracodawca powinien przesłać właściwemu urzę-
dowi skarbowemu na początku oddelegowania danej osoby do Austrii oraz
z początkiem każdego kolejnego roku kalendarzowego pisemne oświadcze-
nie wskazujące pracowników, których będzie dotyczyć preferencyjne opodat-
kowanie – stwierdza Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Jednocześnie dodaje, że jeśli chodzi o ogólne zasady opodatkowania docho-
dów ze stosunku pracy przez nierezydentów, muszą oni składać zeznania po-
datkowe, jeśli ich dochód z austriackich źródeł przekracza 2 tys. euro i nie by-
ły od niego pobierane zaliczki na podatek. Dochód ten jest opodatkowywany
według progresywnych stawek podatkowych. Ulga w postaci zerowej stawki
podatkowej dla dochodu nieprzekraczającego 11 tys. euro nie ma tutaj zasto-
sowania. Wydatki poniesione przez podatnika mogą być uznane za koszty
uzyskania przychodu jedynie wtedy, gdy są związane z opodatkowywanymi
dochodami. Indywidualne ulgi podatkowe są przyznawane wyłącznie pra-
cownikom.
Dochody uzyskane z tytułu zatrudnienia w Austrii przez zagranicznego praco-
dawcę podlegają podatkowi w wysokości 20 proc.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

Podstawa prawna

■

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką

Austrii w sprawie unikania podwójnego opodatkowa-

nia w zakresie podatków od dochodu i od majątku

podpisana w Wiedniu 13 stycznia 2004 r. (Dz.U.

z 2005 r. nr 224, poz. 1921).

■

Protokół między Rzecząpospolitą Polską a Republiką

Austrii o zmianie Umowy między Rzecząpospolitą Pol-

ską a Republiką Austrii w sprawie unikania podwójne-

go opodatkowania w zakresie podatków od dochodu

i od majątku, podpisanej w Wiedniu 13 stycznia 2004 r.,

podpisany w Warszawie 4 lutego 2008 r. (Dz.U. z 2008 r.

nr 222, poz. 1450).

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania w przy-
padku Austrii stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że dochody
z niemieckiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale mają wpływ
na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia podatku od do-
chodów opodatkowanych w Polsce.

Co w zeznaniu uwzględnić: Przede wszystkim podatnik ma prawo pomniejszyć przy-
chód o równowartość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w któ-
rym podatnik pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Austrii dieta wynosi 45 euro
za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi na
wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Austrii
mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW AUSTRIACKICH*

Zarobki belgijskie polski podatnik wykazuje w PIT-36, stosując metodę propor-
cjonalnego odliczenia w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania tego same-
go dochodu.
Za osobę posiadającą w Polsce miejsce zamieszkania dla celów podatkowych
uważa się taką, która przebywa w Polsce przez więcej niż 183 dni w roku kalen-
darzowym albo posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodar-
czych. Jak wyjaśniła Iwona Boniecka, starszy konsultant w Pricewaterhouse-
Coopers, w przypadku Polaków wykonujących pracę za granicą pierwszy z wy-
mienionych warunków nie będzie, co do zasady spełniony. Biorąc również pod
uwagę fakt, że osoby te wykonują pracę w Belgii, nie powinny być one również
uznawane za posiadające w Polsce centrum interesów gospodarczych, chyba że
oprócz wynagrodzenia za pracę osiągałyby one istotne przychody z innych źródeł
na terytorium Polski (np. działalności gospodarczej, kapitałów pieniężnych itp.).
– Zakres obowiązku podatkowego tych osób będzie więc w głównej mierze uza-
leżniony od tego, czy posiadają one w Polsce centrum interesów osobistych (np.
czy członkowie ich najbliższej rodziny towarzyszą im w okresie oddelegowania
za granicę itp.). W przypadku gdyby i ten warunek nie został spełniony, osoby
oddelegowane byłyby uznane za nieposiadające w Polsce miejsca zamieszkania
dla celów podatkowych. W konsekwencji cieszyłyby się one ograniczonym obo-
wiązkiem podatkowym, którego skutkiem jest podleganie w Polsce opodatkowa-
niu jedynie w zakresie dochodu za pracę tutaj świadczoną lub osiąganego ze
źródeł położonych w Polsce – podkreśliła Iwona Boniecka.

Miejsce zamieszkania

Ustalenie rezydencji podatkowej w Belgii odbywa się na podobnych zasadach, jak
w Polsce. Za rezydenta belgijskiego uważa się osobę posiadającą w Belgii stałe
miejsce zamieszkania (w tym zakresie zasadnicze znaczenie ma miejsce przeby-
wania członków najbliższej rodziny osoby oddelegowanej) lub ustanowienie
przez osobę oddelegowaną jej centrum interesów ekonomicznych na terytorium
Belgii. Zgodnie z tymi zasadami – jak wytłumaczyła w rozmowie z nami Joanna
Narkiewicz-Tarłowska, doradca podatkowy, starszy menedżer w Pricewater-
houseCoopers, belgijskimi rezydentami podatkowymi będą w szczególności oso-
by, których członkowie najbliższej rodziny przebywają w Belgii, a w przypadku
osób niepozostających w związku małżeńskim – takie, które posiadają w Belgii
miejsce zamieszkania oraz centrum interesów gospodarczych.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Zarobki belgijskie rozliczane

według proporcjonalnego odliczenia

e-Poradnik Gazety Prawnej

Dochody z pracy

Eksperci PricewaterhouseCoopers podkreślają, że dochody osiągane z tytułu
pracy wykonywanej przez osobę oddelegowaną na terytorium Belgii będą,
co do zasady, podlegały opodatkowaniu w tym kraju, chyba że długość jej po-
bytu w Belgii nie przekroczyłaby 183 dni w 12-miesięcznym okresie rozpoczy-
nającym się lub kończącym w danym roku podatkowym oraz podstawą jej
zatrudnienia byłaby polska umowa o pracę (chodzi tu o spełnienie warunków
określonych w art. 15 ust. 2 polsko-belgijskiej o unikaniu podwójnego opodat-
kowania).
– Wówczas wynagrodzenie osoby oddelegowanej mogłoby podlegać opodatko-
waniu jedynie w Polsce. Gdyby jednak wymienione warunki nie zostały spełnio-
ne, dochód mógłby podlegać opodatkowaniu zarówno w Belgii, jak i w Polsce (ze
względu na polską rezydencję podatkową). W takim przypadku, zgodnie z po-
stanowieniami przedmiotowej umowy, podatek zapłacony w Belgii od dochodu
za pracę tam wykonywaną mógłby (do określonego limitu) zostać odliczony od
dochodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce – argumentuje Joanna Narkie-
wicz-Tarłowska.
Przychodem pracownika ze stosunku pracy są, co do zasady, wszystkie ele-
menty wynagrodzenia zapewniane mu przez pracodawcę. Z informacji eks-
pertów PricewaterhouseCoopers wynika, że należą do nich w szczególności:
wynagrodzenie zasadnicze, premie, używanie samochodu służbowego dla
celów prywatnych, przychody z realizacji opcji związane z pracą wykonywa-
ną w Belgii itp.

W przypadku gdyby sytuacja osobista i gospodarcza danej osoby przemawiała za
uznaniem jej jednocześnie za polskiego i belgijskiego rezydenta podatkowego, zasto-
sowanie znajdą zasady ustalania rezydencji podatkowej przewidziane w polsko-bel-
gijskiej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zgodnie z postanowieniami
tej umowy, o ostatecznym ustaleniu miejsca zamieszkania zdecydowałyby następujące
warunki:
– stałe miejsce zamieszkania,
– ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze,
– zwykłe przebywanie,
– obywatelstwo,
a w ostateczności porozumienie właściwych polskich i belgijskich władz podatkowych.

PODWÓJNA REZYDENCJA

Odliczenia podatkowe

Podatnik pracujący w Belgii może po spełnieniu wymaganych warunków skorzy-
stać z ulg podatkowych przewidzianych w tym państwie. Prawo belgijskie prze-
widuje możliwość pomniejszenia osiąganego wynagrodzenia brutto o koszty
uzyskania przychodu.
– Mogą być one określone w wysokości kosztów rzeczywiście poniesionych (pod
warunkiem że są one poparte odpowiednią dokumentacją) bądź też określone
w sposób zryczałtowany (w takim wypadku maksymalne odliczenie wynosi
3540 euro w odniesieniu do 2009 r. i 3590 euro w 2010 r.) – podpowiada Iwo-
na Boniecka.
Dodaje też, że dochody osiągane przez małżonków podlegają odrębnemu opo-
datkowaniu, jednak w sytuacji, w której tylko jeden z małżonków osiągnął przy-
chód, istnieje możliwość skorzystania z preferencyjnej metody jego opodatkowa-
nia. Sprowadza się ona do zastosowania fikcji polegającej na przyjęciu, że
30 proc. osiągniętego przez jednego z małżonków dochodu (do kwoty 9280 eu-
ro rocznie w 2009 r.) zostaje przypisana do drugiego z małżonków, co umożli-
wia im dwukrotne skorzystanie z kwoty wolnej od opodatkowania.
Warto też wiedzieć, że belgijski rok podatkowy trwa od 1 stycznia do 31 grudnia.

Przywileje dla nierezydentów

Co ciekawe w Belgii nierezydenci mogą korzystać z pewnych udogodnień podat-
kowych. Prawo belgijskie zapewnia bowiem pod pewnymi warunkami preferen-
cyjne zasady opodatkowania dochodów niektórych osób czasowo oddelegowa-
nych do wykonywania pracy w Belgii (tzw. special expatriate tax regime). Dotyczy
to członków wyższej kadry zarządzającej oraz osób niepełniących co prawda
funkcji menedżerskich, ale posiadających szczególną wiedzę lub umiejętności.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska wskazuje, że podstawowymi warunkami upraw-
niającymi do skorzystania z omawianego reżimu są czasowe przebywanie na te-
rytorium Belgii, posiadanie ograniczonego obowiązku podatkowego w Belgii,

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Przedział skali

Przychody

Stawka podatku

podatkowej*

(euro)

(w proc.)

1 przedział

0–7900

2 przedział

7900–11 240

3 przedział

11 240–18 730

4 przedział

18 730–34 330

5 przedział

34 330

* Kwoty poszczególnych przedziałów skali podatkowej w 2009 r.

SKALA PIT W BELGII

e-Poradnik Gazety Prawnej

a także złożenie odpowiedniego wniosku, co powinno nastąpić w terminie sze-
ściu miesięcy liczonych od pierwszego dnia miesiąca następującego po przyjeź-
dzie do Belgii. Niedochowanie tego terminu wiąże się, co do zasady, z pozosta-
wieniem wniosku bez rozpoznania. Rozpatrując wniosek władze skarbowe ba-
dają wszelkie okoliczności osobiste i gospodarcze towarzyszące oddelegowaniu
danej osoby ubiegającej się o objęcie jej omawianym reżimem. Przedmiotem za-
interesowania organów podatkowych są tutaj nie tylko fakt posiadania nierucho-
mości czy podlegania ubezpieczeniom społecznym za granicą, ale także takie
okoliczności jak przedłużenie ważności karty kredytowej posiadanej za granicą
czy długość trwania umowy o pracę. Złożeniu wniosku powinno towarzyszyć
przedstawienie władzom skarbowym wielu dokumentów, w tym kopii paszpor-
tu, kopii listu oddelegowującego czy oświadczenia o doświadczeniu zdobytym
u poprzednich pracodawców.
Wydaje się, że zasadniczą korzyścią wynikającą z podlegania preferencyjnemu
reżimowi podatkowemu jest zwolnienie z opodatkowania części świadczeń za-
pewnianych pracownikowi przez pracodawcę. Charakter oraz wysokość przyzna-
wanych zwolnień zależy od tego, czy gwarantowane pracownikowi wynagrodze-
nie jest wynagrodzeniem netto czy brutto. Do świadczeń korzystających ze zwol-
nienia należą w szczególności wydatki poniesione przez pracodawcę w związku
z przyjazdem pracownika do Belgii oraz opuszczeniem przez niego tego kraju,
zapewnieniem pracownikowi zakwaterowania w trakcie oddelegowania czy wy-
kształcenia jego dzieci uczęszczających do szkół podstawowych i średnich.
Dodatkową korzyścią dla osób korzystających z preferencyjnego reżimu jest tak-
że podleganie przez nie obowiązkowi podatkowemu w Belgii jedynie od docho-
dów za pracę świadczoną w tym kraju, a w konsekwencji zwolnienie z opodat-
kowania w Belgii części dochodu odpowiadającej pracy wykonywanej poza jej
granicami.
Trzeba jednak wiedzieć, że władze skarbowe uważnie sprawdzają dowody po-
twierdzające wykonywanie pracy za granicą. Przedmiotem ich zainteresowania
są np.: bilety lotnicze wraz z kartą pokładową, rachunki za hotele czy restaura-
cje, podsumowania ze spotkań, w których dany pracownik uczestniczył; rapor-
ty przygotowane przez pracownika (uczestnika spotkania) dla spółki mającej
swą siedzibę poza terytorium Belgii; potwierdzenie płatności dokonanych kar-
tą kredytową.
Ponadto zaletą omawianego reżimu jest również zastosowanie szczególnych za-
sad opodatkowania dochodów kapitałowych, w tym korzystanie przez pracow-
nika z wyłączenia z opodatkowania dywidend wypłacanych przez spółkę posia-
dającą swą siedzibę poza Belgią.

Podstawa prawna

■

Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Króle-

stwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opo-

datkowania oraz zapobiegania oszustwom podatko-

wym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie po-

datków od dochodu i majątku podpisana w Warszawie

20 sierpnia 2001 r. (Dz.U. z 2004 r. nr 211, poz.

2139).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Belgii stosowana jest metoda odliczenia proporcjonalnego. Podatnik w ze-
znaniu rocznym składanym w polskim urzędzie skarbowym wykazuje swoje dochody
z pracy za granicą oraz zapłacony tam podatek.

Co w zeznaniu uwzględnić: kwotę przychodu z umowy o pracę pomniejsza się
o koszty uzyskania przychodów, które w 2009 roku wynosiły 111,25 zł miesięczne.
Ponadto podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowartość 30 proc. diety za
każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik pozostawał w stosunku
pracy (w przypadku Belgii dieta wynosi 45 euro za każdy dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. W zeznaniach za rok 2009 można skorzystać z odliczenia od
dochodu składek na ubezpieczenia społeczne odprowadzonych w Belgii (pod pewny-
mi warunkami). Dodatkowo w zeznaniu podatkowym podatnik będzie mógł ująć tzw.
ulgę abolicyjną, w ramach której ma prawo odliczyć od podatku wynikającego z rocz-
nego rozliczenia podatkowego kwotę stanowiącą różnicę między podatkiem obliczo-
nym przy zastosowaniu do przychodów z pracy uzyskanych za granicą metody kredy-
towej a kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu do tych przychodów metody
wyłączenia z progresją.

Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załączniki PIT/ZG oraz PIT/O w przypadku korzysta-
nia z ulgi abolicyjnej.
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r., za rok 2010
– 30 kwietnia 2011 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW BELGIJSKICH*

e-Poradnik Gazety Prawnej

Pracując w danym roku podatkowym tylko w Bułgarii (i nie uzyskując innych do-
chodów podlegających opodatkowaniu podatkiem progresywnym w Polsce),
nie ma konieczności rozliczania bułgarskich zarobków w Polsce. Polak rozlicza-
jący swoje dochody z tytuły pracy w Bułgarii w Polsce w celu uniknięcia podwój-
nego opodatkowania powinien zastosować metodę wyłączenia z progresją.
Osoby, które podejmują pracę na terenie Bułgarii i będą miały obowiązki w za-
kresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz ubezpieczeń społecznych,
powinny zarejestrować się w odpowiednim bułgarskim organie skarbowym.
– W związku z rejestracją zostanie nadany im numer identyfikacyjny, którym bę-
dzie trzeba posługiwać się podczas kontaktów z urzędem w sprawach podatku
i ubezpieczeń społecznych – tłumaczy Agata Deptuch, menedżer, doradca podat-
kowy w PricewaterhouseCoopers.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy w Price-
waterhouseCoopers, wskazuje, że sposób opodatkowania danej osoby w Bułga-
rii, podobnie jak w Polsce, zależy od jej statusu podatkowego (tzw. rezydencji po-
datkowej).
– Polak, który zostanie uznany za rezydenta podatkowego w Bułgarii, będzie
podlegał w Bułgarii opodatkowaniu od całości swoich światowych dochodów
uzyskanych w danym roku podatkowym (tj. od dochodów z pracy, nieruchomo-
ści położonych za granicą, kapitałów zagranicznych itp.). Natomiast osoba bę-
dąca nierezydentem podatkowym w Bułgarii będzie musiała opodatkować jedy-
nie dochody z pracy w Bułgarii oraz inne dochody ze źródeł w Bułgarii (np. do-
chód z najmu nieruchomości położonej na terytorium Bułgarii) – dodaje Joan-
na Narkiewicz-Tarłowska.
Z jej informacji wynika także, że zgodnie z bułgarskimi przepisami podatkowy-
mi, bez względu na posiadane obywatelstwo, dana osoba może zostać uznana za
rezydenta podatkowego w Bułgarii, jeśli spełni którykolwiek z następujących
warunków:

■

osoba posiada adres stałego miejsca zamieszkania w Bułgarii, lub

■

przebywa w Bułgarii przez okres przekraczający 183 dni podczas każdego
12-miesięcznego okresu. W tym przypadku dana osoba staje się rezydentem
podatkowym w całym roku kalendarzowym, w którym jej pobyt przekroczył
183 dni. Dla potrzeb obliczenia długości pobytu dzień przyjazdu i dzień wy-
jazdu z Bułgarii liczone są jako dni pobytu w Bułgarii, lub

■

trzecim warunkiem ważnym dla uzyskania statusu rezydenta w Bułgarii jest
posiadanie ośrodka interesów życiowych w Bułgarii. Ośrodek interesów

Praca w Bułgarii nie zawsze podlega PIT w Polsce

życiowych określa się w stosunku do osobistych i gospodarczych powiązań
danej osoby z krajem, biorąc pod uwagę wiele okoliczności, takich jak miejsce
przebywania rodziny, posiadane nieruchomości, miejsce wykonywania pracy.

Wynagrodzenie do opodatkowania

Każdy przychód, uzyskiwany z umowy o pracę, bez względu na źródło wypłaty
(umowa o pracę zawarta ze spółką posiadającą siedzibę na terytorium Polski lub
Bułgarii), jeżeli praca była wykonywana na terytorium Bułgarii, uznawany jest
za pochodzący ze źródeł w Bułgarii.
Z danych ekspertów PricewaterhouseCoopers wynika, że do przychodów ze sto-
sunku pracy oprócz wynagrodzenia zasadniczego zalicza się różnego rodzaju
premie, nagrody, wypłaty pieniężne, świadczenia w gotówce lub naturze (np.
koszty wynajmu mieszkania oraz opłat z nim związanych czy też koszty przelo-
tów do kraju w celach prywatnych pokrywane przez pracodawcę).
– W przypadku gdy nasze wynagrodzenie wypłacane jest na podstawie umowy
o pracę zawartej ze spółką bułgarską, podatek dochodowy od osób fizycznych na-
leżny z tytułu uzyskiwanego wynagrodzenia obliczany i potrącany jest przez
pracodawcę dokonującego wypłaty wynagrodzenia. Konsekwentnie bułgarski
pracodawca zobowiązany jest do przekazania podatku do właściwego organu
skarbowego. W przypadku gdy wykonujemy pracę w Bułgarii na podstawie umo-
wy o pracę ze spółką nieposiadającą siedziby na terytorium Bułgarii (np. na pod-
stawie umowy zawartej z firmą polską), będziemy osobiście odpowiedzialni za
zadeklarowanie naszych dochodów w zeznaniu podatkowym oraz obliczanie
i wpłacanie odpowiedniego podatku do właściwego organu podatkowego – pod-
kreśla Agata Deptuch.
Termin na złożenie w Bułgarii zeznania podatkowego za dany rok podatkowy
upływa, podobnie jak w Polsce, z dniem 30 kwietnia roku następującego po ro-
ku podatkowym.

Wysokość podatku

Od 1 stycznia 2008 r. Bułgaria wprowadziła 10-proc. podatek liniowy mający za-
stosowanie do dochodów ze stosunku pracy (bez względu na status podatkowy
pracownika). Wraz z wprowadzeniem w Bułgarii podatku liniowego zniesiono
wszystkie ulgi prorodzinne i odliczenia podatkowe korzystne dla rodzin z dzieć-
mi oraz kwotę wolną od podatku. Pracownicy pokrywają część składek płaconych
na ubezpieczenie społeczne. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie spo-
łeczne stanowi, co do zasady, przychód wynoszący nie więcej niż 2 tys. BGN
miesięcznie (w 2009 roku).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

Podstawa prawna

■

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką

Bułgarii w sprawie unikania podwójnego opodatkowa-

nia w zakresie podatków od dochodu i majątku, spo-

rządzona w Warszawie 11 kwietnia 1994 r. (Dz.U.

z 1995 r. nr 137, poz. 679).

Polski rezydent podatkowy, który uzyskuje dochody zarówno w Polsce, jak
i w Rumunii, będzie zobowiązany do rozliczenia całości swoich dochodów w pol-
skim zeznaniu podatkowym. W takiej sytuacji dochód rumuński wpłynie na sto-
pę procentową stosowaną do opodatkowania zarobków pochodzących wyłącz-
nie ze źródeł polskich.
Na podstawie rumuńskiej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
większość dochodów opodatkowanych jest 16-proc. podatkiem liniowym, między
innymi: wynagrodzenia, działalność wykonywana osobiście, dywidendy, odsetki,

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Bułgarii do dochodów ze stosunku pracy stosowana jest metoda wyłącze-
nia z progresją. Oznacza ona, że dochody z bułgarskiej umowy o pracę są zwolnione
z opodatkowania w Polsce, ale mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastoso-
wanej następnie do obliczenia podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Co w zeznaniu uwzględnić: Podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Bułgarii dieta wynosi 36 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Buł-
garii będą mogły zostać odliczone w Polsce, jeśli zostaną spełnione warunki określone
w ustawie PIT.
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW BUŁGARSKICH*

Dochody rumuńskie wpłyną na polski PIT

dochody kapitałowe, najem – dochód netto ustalany jest po odjęciu 25 proc. kosz-
tów uzyskania przychodu, a zaliczki na podatek odprowadzane są kwartalnie.
Iwona Budek, starszy konsultant w Dziale Prawno-Podatkowym Pricewaterhouse-
Coopers, wyjaśnia, że opodatkowaniu PIT w Rumunii podlega także działalność
rolna, emerytury (od nadwyżki ponad 1000 RON za miesiąc), nagrody/wygrane
(w tym przypadku podatek pobierany jest u źródła od wygranej, której wartość
przekracza 600 RON od każdej gry lub wygranej, za dzień).
W 2009 roku dochody ze sprzedaży akcji notowanych na giełdzie są w Rumunii
zwolnione z opodatkowania. Ponadto od 2009 roku wolne od podatku dochodo-
wego w Rumunii są również dochody z odsetek od lokat zdeponowanych w ban-
kach rumuńskich lub innych instrumentów oszczędnościowych.
Jako wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu w Rumunii zakwalifikowane
są również dodatkowe świadczenia w gotówce lub w naturze przewidziane
w umowie o pracę, np. użytkowanie do celów prywatnych samochodu lub tele-
fonu służbowego. Nie podlegają natomiast opodatkowaniu bony żywieniowe. Po-
nadto 16-proc. podatkiem liniowym opodatkowane są również wynagrodzenia
wypłacane członkom zarządu oraz wynagrodzenia otrzymywane przez członków
walnego zgromadzenia akcjonariuszy – wyjaśniła nasza rozmówczyni z Price-
waterhouseCoopers.
Natomiast od dochodów takich jak prawa autorskie, sprzedaż wysyłkowa, umo-
wy cywilnoprawne w trakcie roku należy zapłacić 10-proc. zaliczkę. Ostateczny
16-proc. podatek obliczany jest w rocznym zeznaniu podatkowym. Przychód
przeniesienia z praw autorskich może być pomniejszony o 40-proc. koszty uzy-
skania przychodu oraz obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne.
Odrębne uregulowania dotyczą opodatkowania dochodów ze sprzedaży nieru-
chomości czy też wygranych w grach hazardowych.

Zakres opodatkowania

Z danych PricewaterhouseCoopers wynika, że zgodnie z rumuńskimi przepisa-
mi podatkowymi następujące osoby są rozpoznawane jako podatnicy:

■

pracownicy zatrudnieni przez firmy rumuńskie, pracownicy oddziałów lub
przedstawicielstw firm zagranicznych. W tym przypadku, podobnie jak
w Polsce, to pracodawca działając jako płatnik jest zobowiązany do nalicze-
nia, pobrania i odprowadzana do urzędu skarbowego podatku na bazie mie-
sięcznej, do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastą-
piła wypłata.

■

osoby zagraniczne wykonujące pracę na terenie Rumunii na podstawie za-
granicznej umowy o pracę. W tym przypadku to podatnik jest zobowiązany

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

do zadeklarowania dochodu, uzyskanego ze źródeł położonych na terenie
Rumunii, oraz naliczenia i zapłaty podatku na bazie miesięcznej.

Ulgi oraz zwolnienia podatkowe

Mimo wprowadzenia liniowego opodatkowania rumuńskie przepisy podatkowe
przewidują pewne zwolnienia, ulgi oraz odliczenia podatkowe. Zwolnione z opo-
datkowania są m.in. zasiłki macierzyńskie, zasiłki opiekuńcze dla dzieci (do dwóch
lat), talony, wynagrodzenia wypłacane osobom niepełnosprawnym, dochody uzy-
skane z opcji na akcje od momentu przyznania do momentu realizacji, koszty prze-
niesienia oraz zagospodarowania w przypadku delegacji lub oddelegowania. Iwo-
na Budek zwraca uwagę, że aby obliczyć podstawę opodatkowania, od dochodów
uzyskanych z umowy o pracę należy odliczyć następujące potrącenia:

■

składki odprowadzone na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne,

■

ulgi rodzinne kalkulowane na podstawie odrębnych przepisów,

■

składki wypłacone do prywatnego funduszu emerytalnego do wysokości 400
euro rocznie,

■

wpłaty na rzecz spółdzielczych systemów oszczędnościowych do wysokości
300 RON za rok dokonane przez osoby indywidualne w celu zakupu domu lub
mieszkania,

■

darowizny do wysokości nieprzekraczającej rocznie 2 proc. podatku należnego;

■

również koszty uzyskania przychodów podlegają odliczeniu od dochodu, pod
warunkiem że nie zostały poniesione na cele prywatne.

Rozliczenia rumuńskich rezydentów oraz nierezydentów podatkowych

Za rumuńskiego rezydenta podatkowego uznawana jest osoba, która posiada
miejsce zamieszkania na terenie Rumunii lub posiada na terytorium Rumunii
centrum interesów życiowych, lub przebywa na terytorium Rumunii dłużej niż
183 dni w każdym 12-miesięcznym okresie rozpoczynającym się bądź kończą-
cym w danym roku kalendarzowym. Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy me-
nedżer, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, podkreśla, że osoby za-
graniczne, które spełnią chociażby jedno ze wskazanych kryteriów, uznane zo-
staną za rumuńskiego rezydenta podatkowego.
Generalnie rumuńscy rezydenci podatkowi podlegają opodatkowaniu w Rumu-
nii od całości swoich światowych dochodów, włączając np. dochody kapitałowe,
z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Osoby, które nie są rezydentami podatkowymi Rumunii, podlegają opodatkowa-
niu w Rumunii jedynie od dochodów uzyskanych na terenie Rumunii, w tym od do-
chodów z pracy wykonywanej na terytorium Rumunii. Podatek liniowy 16 proc.

należny jest w przypadku uzyskania poniższych przychodów: wynagrodzenia
z pracy oraz wynagrodzenia wypłacanego osobom pełniącym funkcję członka za-
rządu firmy rumuńskiej, dywidend wypłacanych przez rumuńskie firmy, odsetek,
tantiem, nagród/wygranych, uzyskanych z działalności wykonywanej osobiście,
np. umów zlecenia. W przypadku korzystania z ochrony traktatowej dotyczącej nie-
których rodzajów dochodów osoba zagraniczna zobowiązana jest do okazania sto-
sownego certyfikatu rezydencji.

Podstawa prawna

■

Umowa między rządem Rzeczypospolitej Polskiej

a rządem Rumunii w sprawie unikania podwójnego

opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opo-

datkowania w zakresie podatków od dochodu i mająt-

ku, sporządzona w Warszawie 23 czerwca 1994 r.

(Dz.U. z 1995 r. nr 109, poz. 530).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania w przy-
padku Rumunii stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że dochody
z rumuńskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale mają wpływ
na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia podatku od do-
chodów opodatkowanych w Polsce.

Co należy uwzględnić w zeznaniu: podatnik przebywający czasowo za granicą
i uzyskujący przychody ze stosunku pracy ma prawo pomniejszyć przychód o równo-
wartość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju (w przypadku Ru-
munii dieta wynosi 36 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi na wy-
chowywanie dzieci. Ponadto nowelizacja ustawy PIT umożliwia odliczenie obowiązko-
wych składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne zapłaconych w Rumunii
(pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r., za 2010 rok
– 2 maja 2011 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW RUMUŃSKICH*

e-Poradnik Gazety Prawnej

Dochodów cypryjskich nie trzeba wykazywać w polskim zeznaniu PIT, jeśli w da-
nym roku podatkowym podatnik zarabiał tylko na Cyprze. Sytuacja się zmieni,
gdy dana osoba zarabiała zarówno w Polsce, jak i na Cyprze.
Cypryjski rezydent podatkowy płaci podatek dochodowy od osób fizycznych na
Cyprze od swoich światowych dochodów, bez względu na miejsce ich uzyskania.
Natomiast, jak wyjaśnił Mariusz Ferenc, konsultant w dziale doradztwa podat-
kowego PricewaterhouseCoopers, cypryjski nierezydent podatkowy podlega
opodatkowaniu podatkiem dochodowym tylko od dochodów uzyskanych na te-
rytorium Cypru.
W konsekwencji Polak, który rozpocznie pracę na Cyprze i zostanie uznany za
cypryjskiego nierezydenta podatkowego, nie zapłaci podatku dochodowego na
Cyprze np. od dochodów z najmu uzyskanych na terytorium Polski. Z kolei po-
datek byłby należny w sytuacji, gdyby został on uznany za cypryjskiego rezyden-
ta podatkowego.

Okres pobytu
Eksperci z PricewaterhouseCoopers wyjaśniają, że cypryjskie prawo podatkowe
stanowi, że dana osoba zostanie uznana za rezydenta podatkowego na Cyprze,
jeżeli spędzi na jego terytorium przynajmniej 183 dni w danym roku podatko-
wym (należy przy tym zaznaczyć, że na Cyprze – podobnie jak w Polsce – rok po-
datkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym). Jeżeli limit zostanie przekro-
czony, uważa się, że osoba jest cypryjskim rezydentem podatkowym w ciągu ca-
łego roku podatkowego. Według Mariusza Ferenca oznacza to, że w sytuacji,
gdy Polak rozpocznie pracę na Cyprze od marca i pod koniec roku podatkowe-
go jego pobyt na terytorium Cypru przekroczy 183 dni, to będzie on uznawany
za cypryjskiego rezydenta podatkowego już od 1 stycznia (a nie od momentu je-
go przybycia na Cypr). Jeżeli Polak ten jest równocześnie uznawany za polskie-
go rezydenta podatkowego, konflikt rezydencji podatkowej powinien zostać roz-
strzygnięty na podstawie art. 4 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

Cypryjskie dochody nie zawsze ujmuje się w polskim PIT

Ważne!

Zgodnie z przepisami umowy o unikaniu podwójnego

opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a Cyprem, jeżeli wy-
nagrodzenie polskiego rezydenta podatkowego wykonującego
pracę na terytorium Cypru będzie opodatkowane na Cyprze,
Polska zwolni taki dochód z opodatkowania (jest to metoda wy-
łączenia z progresją)

zawartej pomiędzy Polską a Cyprem (o ostatecznej rezydencji podatkowej danej
osoby rozstrzyga jej stałe miejsce zamieszkania; jeżeli zaś posiada ona stałe miej-
sce zamieszkania w obu państwach, o jej rezydencji podatkowej rozstrzygają
kolejno następujące kryteria: ośrodek interesów życiowych, tzw. zwykłe przeby-
wanie, obywatelstwo).

Wysokość podatku

Opodatkowaniu cypryjskim podatkiem dochodowym od osób fizycznych podle-
ga zarówno wynagrodzenie pieniężne uzyskane przez cypryjskiego podatnika,
jak i wartość świadczeń w naturze, które zapewnia pracownikom pracodawca.
– Jeżeli Polak oddelegowany do pracy na Cyprze otrzymuje od swojego praco-
dawcy dodatek związany z jego oddelegowaniem, jego wartość będzie podlegać
opodatkowaniu na Cyprze. Jeżeli pracodawca podatnika zapewnia mu służbo-
we mieszkanie i ponosi opłaty za uczestnictwo pracownika w kursach języko-
wych, ich wysokość będzie doliczona do podstawy opodatkowania podatnika
– tłumaczy Mariusz Ferenc.
Podkreśla także, że zwolnione z opodatkowania są dodatki związane z podróża-
mi służbowymi odbywanymi przez pracownika, pod warunkiem że ich wyso-
kość znajduje uzasadnienie w cenie zakupionych przez pracownika biletów (w
związku z tym należy pamiętać o zachowaniu takich biletów dla celów kontroli
organów podatkowych).
Nasz ekspert z PricewaterhouseCoopers wskazał też, że emerytura uzyskana
przez cypryjskiego podatnika za granicą podlega opodatkowaniu preferencyjną,
liniową 5-proc. stawką podatkową. Jednak zagraniczna emerytura do równo-
wartości kwoty 3417 EUR rocznie (w roku 2010 kwota ta wynosi 3420 EUR) jest
wyłączona z opodatkowania na Cyprze.
– Oznacza to, że cypryjski podatnik, który otrzyma w ciągu roku za granicą eme-
ryturę o równowartości 7 tys. EUR, zapłaci 5-proc. liniowy podatek jedynie od
kwoty 3583 EUR – stwierdza Mariusz Ferenc.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Podstawa opodatkowania (w EUR) Stawka podatkowa (w proc.)
0 – 19 500

19 501 – 28 000

28 001 – 36 300

Ponad 36 300

*Skala PIT na Cyprze nie uległa zmianie w stosunku do roku 2009.

SKALA PIT NA CYPRZE W 2010 ROKU*

e-Poradnik Gazety Prawnej

Ulgi prorodzinne**

Cypryjski system podatkowy niejako premiuje posiadanie dzieci oraz zapewnia-
nie im edukacji w szkołach wyższych.
– Każda rodzina posiadająca dzieci na utrzymaniu ma prawo do otrzymania
zasiłku podstawowego, którego wysokość uzależniona jest od liczby posiada-
nych dzieci. Dodatkowo rodziny o stosunkowo niskich dochodach nabywają
prawo do tzw. zasiłku dodatkowego. Jego wysokość jest również uzależnio-
na od liczby dzieci pozostających na utrzymaniu rodziny – wskazuje Mariusz
Ferenc.

Dodatkowo, jeżeli dzieci pozostające na utrzymaniu danej osoby uczą się w szko-
le wyższej, rodzice otrzymają rocznie 2563 EUR na każde kształcące się w ten
sposób dziecko. W takiej sytuacji nie ma znaczenia, czy dzieci uczęszczają do
szkoły zlokalizowanej na Cyprze czy za granicą. Ponadto każda osoba niewido-
ma otrzymuje zasiłek w wysokości 3417 EUR rocznie.

** Poniższe kwoty dotyczą roku 2009. W chwili publikowania niniejszego Poradnika kwo-
ty obowiązujące w 2010 roku nie były jeszcze znane.

Zeznanie na Cyprze

Jak podkreślił Mariusz Ferenc, roczne zeznanie podatkowe powinno zostać zło-
żone do cypryjskiego urzędu skarbowego do 30 kwietnia roku następującego
po danym roku podatkowym. Również do 30 kwietnia powinien zostać wpłaco-
ny na konto właściwego urzędu skarbowego należny podatek dochodowy.

Liczba dzieci

Kwota zasiłku

na utrzymaniu

podstawowego

dodatkowego

w rodzinie

(w EUR)

dla rodzin o rocz-

nym dochodzie

nieprzekraczającym przekraczającym
kwoty 17 086 EUR

kwotę 17 086 EUR,

(w EUR)

ale nieprzekraczają-
cym kwoty
34 174 EUR (w EUR)

410

102

820

410

307

2460

923

769

Ponad 3

1293 (na każde

431 (na każde

269 (na każde

dziecko)

Natomiast terminy te ulegają przedłużeniu do 30 czerwca w przypadku osób
wykonujących pracę na własny rachunek, które nie muszą złożyć wraz z zezna-
niem podatkowym odpowiednich dokumentów potwierdzających osiągnięte
przez nich w trakcie roku podatkowego dochody oraz do 31 grudnia w przypad-
ku osób samozatrudnionych, które – na podstawie cypryjskich przepisów po-
datkowych – mają obowiązek złożyć powyższe dokumenty do urzędu skarbowe-
go wraz z zeznaniem podatkowym.

Podstawa prawna

■

Umowa między rządem Rzeczypospolitej Polskiej

a rządem Republiki Cypru w sprawie unikania podwój-

nego opodatkowania w zakresie podatków od docho-

du i majątku sporządzona w Warszawie 4 czerwca

1992 r. (Dz.U. z 1993 r. nr 117, poz. 523).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Cypru stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że do-
chody z cypryjskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale mają
wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia podatku
od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równo-
wartość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym po-
datnik pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Cypru dieta wynosi 33 euro za
dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzy-
stać z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać
z ulgi na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone
na Cyprze mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW CYPRYJSKICH*

e-Poradnik Gazety Prawnej

Podatnik podlegający w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu
musi w rocznym PIT uwzględnić wszystkie dochody, również te uzyskane w Cze-
chach. Dochód czeski jest w Polsce zwolniony z PIT, ale wpływa na wysokość pol-
skiej stopy procentowej.
Ustalenie, w którym kraju oraz od jakich dochodów należy zapłacić podatek, pra-
cując w Republice Czeskiej, powinno rozpocząć się od określenia zakresu obo-
wiązku podatkowego danej osoby (a więc ustalenia tzw. rezydencji podatko-
wej) w każdym z tych krajów.

Obowiązki podatkowe

Osoba, która jest uznawana za rezydenta podatkowego w danym kraju, jest zo-
bowiązana do zapłaty w tym kraju podatku obliczonego od całości swoich docho-
dów (bez względu na miejsce ich uzyskania). Joanna Skibicka, konsultant w Pri-
cewaterhouseCoopers, podkreśla, że zgodnie z czeskimi przepisami Polak podej-
mujący pracę w Czechach będzie uznany za czeskiego rezydenta podatkowego,
jeśli posiada w tym kraju stałe miejsce zamieszkania (tj. miejsce, gdzie przeby-
wa z zamiarem stałego pobytu), bądź też przebywa w Czechach w danym roku
kalendarzowym przez przynajmniej 183 dni.
Jeśli nie zostanie spełniony żaden z powyższych warunków, wówczas Polak bę-
dzie uznany za czeskiego nierezydenta podatkowego i, w konsekwencji, opo-
datkowaniu w Czechach będzie podlegał tylko jego dochód pochodzący ze źró-
deł tam położonych. Pamiętać należy, że za dochód z czeskich źródeł uważany
jest również dochód za pracę fizycznie wykonaną na terytorium Czech, nawet je-
śli został on wypłacony przez pracodawcę spoza Czech.
Może się zdarzyć, że na podstawie wewnętrznych przepisów polskich i czeskich
Polak będzie uznawany za rezydenta podatkowego obu krajów (np. gdy będzie
przebywał w Czechach przez więcej niż 183 dni, ale w Polsce będzie nadal po-
siadał centrum interesów osobistych). Taki przypadek określany jest mianem
konfliktu rezydencji i w celu jego rozstrzygnięcia należy sięgnąć do przepisów
polsko-czeskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
– Zgodnie z regułami zawartymi w polsko-czeskiej umowie o unikaniu podwójne-
go opodatkowania, w przypadku takiego konfliktu przyjmuje się, że dana osoba bę-
dzie uważana za rezydenta podatkowego kraju, w którym posiada stałe miejsce za-
mieszkania. W przypadku posiadania stałego miejsca zamieszkania w obu krajach
należy rozważyć, w którym kraju dana osoba ma ośrodek interesów życiowych. Je-
śli nie uda się tego ustalić, wówczas decydujące jest to, w którym kraju Polak zwy-

Dochody czeskie są zwolnione z polskiego podatku

kle przebywa. Ostatecznym kryterium jest kryterium obywatelstwa. Podkreślenia
wymaga fakt, że Polak uznany na podstawie przepisów umowy za rezydenta podat-
kowego jednego z krajów (np. Czech) powinien być traktowany w drugim z tych kra-
jów (np. w Polsce) jako nierezydent – wyjaśnia Joanna Skibicka.

Podatek liniowy w 2009 roku

W przypadku Polaka zatrudnionego bezpośrednio przez czeską spółkę (lub przez
czeski oddział spółki zagranicznej) czeski pracodawca jest zobowiązany do za-
rejestrowania pracownika w czeskim systemie podatkowym, a także do poboru
miesięcznych zaliczek na podatek od wypłacanego wynagrodzenia oraz do od-
prowadzania ich na konto czeskich władz skarbowych.
Czeska spółka będzie zobowiązana do wypełnienia tych obowiązków również
wówczas, gdy Polak wykonuje pracę na jej rzecz i pod jej kierownictwem, nawet
jeśli sama spółka nie zatrudnia go bezpośrednio, ani nie wypłaca mu wynagro-
dzenia (albowiem jest on zatrudniony i wynagradzany np. przez spółkę polską).
W takim przypadku zaliczki odprowadzane przez czeską spółkę obliczane są od
wynagrodzenia wypłacanego Polakowi przez jego pracodawcę. Dodatkowo, je-
śli pracownik nie uzyska w trakcie roku innego dochodu podlegającego opodat-
kowaniu w Czechach, wówczas czeska spółka jest zobowiązana (na prośbę pra-
cownika) do przygotowania jego rocznego rozliczenia podatkowego.
W innej sytuacji znajdzie się Polak, który pracuje w Czechach na podstawie umo-
wy o pracę zawartej z polską spółką i nie wykonuje usług na rzecz czeskiej spółki –
będzie on zobowiązany do samodzielnego wywiązywania się z obowiązków po-
datkowych ustanowionych przez czeskie prawo. W szczególności pracownik ten
będzie zobowiązany do zarejestrowania się w czeskim systemie podatkowym i uzy-
skania czeskiego numeru identyfikacji podatkowej (tzw. DIC) oraz do odprowadza-

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Ważne!

Termin na złożenie czeskiego zeznania podatkowego

za dany rok przypada na 31 marca roku następnego. Może on
zostać przedłużony do 30 czerwca, jeśli zeznanie podatkowe
podatnika będzie przygotowywane przez doradcę podatkowego
(pełnomocnictwo musi być w tym przypadku dostarczone do
urzędu skarbowego do końca marca).
Od 2008 roku w Czechach obowiązuje opodatkowanie liniowe, tzn.
dochód opodatkowany jest tylko według jednej 15 proc. stopy pro-
centowej. Ponadto, tak jak w roku 2009, podatek liniowy w wysoko-
ści 15 proc. będzie obowiązywać w Czechach również w roku 2010.
Dodatkowo od 1 stycznia 2008 r. nie można już rozliczyć wła-
snych dochodów wspólnie z małżonkiem

e-Poradnik Gazety Prawnej

nia zaliczek na podatek. Będzie on również musiał samodzielnie przygotować i zło-
żyć roczne zeznanie podatkowe w Czechach.

Ulgi do uwzględnienia w rozliczeniu za rok 2009

Podobnie jak w Polsce, również w Czechach istnieje możliwość odliczania okre-
ślonych wydatków. Niektóre z nich podlegają odliczeniu od dochodu, inne od po-
datku. Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy
w PricewaterhouseCoopers, wyjaśnia, że odliczeniu od dochodu podlegają, pod
pewnymi warunkami, odsetki od kredytu hipotecznego (do kwoty 300 tys. ko-
ron czeskich rocznie), składki wpłacone na prywatne ubezpieczenie na życie
(do kwoty 12 tys. CZK rocznie) oraz składki wpłacone na dodatkowy, państwo-
wy plan emerytalny (również do kwoty 12 tys. CZK rocznie). Podatnik może też
odliczać darowizny poniesione na cele charytatywne.
– Podatnik może skorzystać także z określonych odliczeń od podatku, w tym przede
wszystkim z generalnego odliczenia w wysokości 24 840 CZK. Od podatku można
też odliczyć m.in. kwotę 24 840 CZK – do skorzystania z tego odliczenia będzie
uprawniony podatnik, który mieszka ze współmałżonkiem, jeśli dochody współmał-
żonka nie przekraczają 68 tys. CZK. Warto również wspomnieć o czeskiej uldze pro-
rodzinnej. W Republice Czeskiej istnieje bowiem możliwość obniżenia podatku, przy
spełnieniu określonych warunków, o kwotę 11 604 CZK rocznie na każde dziecko po-
zostające na wychowaniu podatnika (można w ten sposób odliczyć w danym roku
nie więcej niż 52,2 tys. CZK). Co ciekawe, jeśli zobowiązanie podatkowe podatnika
jest niższe niż kwota przypadająca do odliczenia z tytułu tej ulgi, wówczas podatnik
otrzymuje specjalny dodatek w wysokości różnicy pomiędzy wysokością ulgi na
dziecko a zobowiązaniem podatkowym – podkreśla Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Zeznanie w Polsce

Po zakończeniu roku Polak pracujący w Czechach, który pozostał polskim rezy-
dentem podatkowym, będzie zobowiązany do złożenia w Polsce rocznego zezna-
nia podatkowego (na formularzu PIT-36).
– W zeznaniu tym powinien on uwzględnić również dochody uzyskane za pra-
cę na terytorium Czech. Zgodnie z postanowieniami polsko-czeskiej umowy
o unikaniu podwójnego opodatkowania dochody te są wprawdzie zwolnione
z opodatkowania w Polsce, ale powinny zostać uwzględnione w zeznaniu podat-
kowym w celu obliczenia tzw. efektywnej stawki podatkowej, czyli stawki, któ-
ra będzie miała zastosowanie do innych dochodów tej osoby, które podlegają
opodatkowaniu w Polsce (np. do dochodów z najmu) – o ile oczywiście w ogóle
takie dochody występują – argumentuje nasza rozmówczyni.

W przypadku Polaka, który w związku z wyjazdem do Czech stał się nierezyden-
tem podatkowym w Polsce, obowiązek złożenia polskiego zeznania podatkowe-
go będzie istniał w zasadzie tylko wówczas, gdy w danym roku osoba ta uzyska-
ła dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce (a więc dochody z polskich
źródeł).

Podstawa prawna

■

Umowa między rządem Rzeczypospolitej Polskiej

a rządem Republiki Czeskiej w sprawie unikania po-

dwójnego opodatkowania w zakresie podatków od

dochodu i majątku, sporządzona w Warszawie

24 czerwca 1993 r. (Dz.U. z 1994 r. nr 47, poz. 189).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania w przy-
padku Czech stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że dochody
z czeskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale mają wpływ na
obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia podatku od docho-
dów opodatkowanych w Polsce.

Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym pozostawał
w stosunku pracy (w przypadku Czech dieta wynosi 33 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Cze-
chach mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW CZESKICH*

e-Poradnik Gazety Prawnej

Polak uzyskujący dochody w Danii będzie musiał rozliczyć je w Polsce nawet
wtedy, gdy nic w ciągu roku w Polsce nie zarobił, ale podlega w kraju nieogra-
niczonemu obowiązkowi podatkowemu. Zapłacony za granicą podatek odlicza
się w polskim PIT. W rozliczeniu za rok 2009 będzie można jednak skorzystać
z ulgi podatkowej (tzw. ulgi abolicyjnej).
Polak przyjeżdżający do pracy w Danii musi w pierwszej kolejności udać się do
biura rejestracyjnego w danym mieście, aby uzyskać numer CPR. Numer ten jest
odpowiednikiem polskiego numeru identyfikacji podatkowej, ale jest też po-
trzebny, np. przy załatwianiu spraw w bankach, podczas wizyt u lekarza. Jak wy-
jaśnia Iwona Budek, starszy konsultant w PricewaterhouseCoopers, dodatkowo
osoba przyjeżdżająca do Danii powinna zgłosić się do tzw. Skattecenter (SKAT)
odpowiednika urzędu skarbowego i zarejestrować się w duńskim systemie podat-
kowym.

Decydująca rezydencja

Podobnie, jak w wielu innych państwach Unii Europejskiej zakres obowiązku
podatkowego w Danii jest ściśle związany z rezydencją podatkową. Za duńskie-
go rezydenta podatkowego uznana jest osoba, która wyrazi chęć posiadania ta-
kiej rezydencji lub też, kupując dom w Danii, postanowi się tam osiedlić. W ta-
kim przypadku osoba jest uznawana za rezydenta podatkowego od pierwszego
dnia przyjazdu do Danii. Duńskim rezydentem podatkowym staje się również
osoba, gdy jej pobyt na terytorium Danii przekroczy sześć kolejnych miesięcy,
z tym że krótkie wyjazdy, np. na wakacje, nie przerywają biegu sześciomiesięcz-
nego okresu, natomiast wyjazd w celu wykonywania pracy w innym kraju już tak.
– Zarówno duńscy rezydenci, jak i nierezydenci podatkowi podlegają obowiąz-
kowi podatkowemu od wszystkich dochodów mających źródło w Danii, oczywi-
ście przy uwzględnieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, jakie za-
warła Dania z innymi państwami. Polsko-duńska umowa stanowi, że przy uni-
kaniu podwójnego opodatkowania dochodu uzyskanego w Danii należy
uwzględnić metodę proporcjonalnego odliczenia. Oznacza to, że Polak (będący
polskim rezydentem podatkowym) osiągający dochody w Danii powinien je
uwzględnić przy obliczaniu efektywnej stawki podatkowej stosowanej do do-
chodów osiągniętych ze źródeł polskich. Warto zaznaczyć, że osoba mająca
w Polsce status nierezydenta podatkowego i osiągająca dochody tylko w Danii,
nie musi składać w Polsce zeznania podatkowego – argumentuje ekspert Price-
waterhouseCoopers.

Z Danią obowiązuje niekorzystna metoda rozliczeń

Wysokie stawki PIT

Dania to kraj, w którym obciążenia podatkowe są jednymi z najwyższych w Eu-
ropie. Iwona Budek wskazuje, że w Danii obowiązuje progresywna skala podat-
kowa, a kumulatywne zobowiązanie podatkowe danej osoby nie może przekro-
czyć 51,5 proc. Jednak duńskie prawo podatkowe przewiduje kwotę wolną od po-
datku oraz wiele ulg i odliczeń, które wpływają na ostateczną wysokość zobowią-
zania podatkowego.
– Podatnik może pomniejszyć swój dochód m.in. o wydatki na fundusz emery-
talny i fundusz dla bezrobotnych, wydatki na dzieci, które nie pozostają we
wspólnym gospodarstwie domowym, wydatki na dojazd do pracy oddalonej
o więcej niż 24 kilometry od miejsca zamieszkania czy o składki członkowskie
w związkach zawodowych. Należy zaznaczyć, że większość ulg nie podlega od-
liczeniu w faktycznej wysokości, ale jest ustalana w sposób ryczałtowy – dodaje
nasza rozmówczyni.
Dodatkowo każdy podatnik musi opłacać specjalną składkę na rzecz rynku pra-
cy w wysokości 8 proc. dochodu, przy czym jest to składka, którą muszą opłacać
także osoby, których dochód nie przekroczył kwoty wolnej od podatku.
Jeśli chodzi o rozliczenia małżonków, to co do zasady małżonkowie rozliczają się
oddzielnie. Jednak niektóre ulgi bądź ich nadwyżki mogą być transferowane na
drugiego małżonka, z tym że musi on mieszkać na terytorium Danii.
Do obciążeń płaconych bezpośrednio do budżetu państwa należy także doliczyć
obciążenia z tytułu podatku miejskiego, powiatowego i kościelnego (o ile jest się
członkiem duńskiego kościoła luterańskiego). Każde miasto i powiat – jak wska-
zała ekspert PricewaterhouseCoopers – może ustalać samodzielnie wysokość
podatku od dochodu (w granicach określonych przez władze państwowe, np.
w Kopenhadze wysokość podatku sięga 32,9 proc.), który mieszkańcy zarejestro-
wani w danym mieście czy powiecie są zobowiązani opłacać. Zobowiązania z ty-
tułu ubezpieczenia zdrowotnego w wysokości 8 proc. dochodu są również wpła-
cane bezpośrednio do budżetu lokalnych władz.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

Zeznanie roczne

Proces składania zeznania podatkowego w Danii jest skomplikowany i rozłożo-
ny w czasie. W listopadzie każdy podatnik otrzymuje od władz skarbowych tzw.
wstępną kalkulację podatkową. Kalkulacja zawiera dane, jakie posiada urząd na
temat dochodów, ulg i odliczeń podatnika w danym roku podatkowym. Podat-
nik powinien zaakceptować lub skorygować dane na temat wysokości dochodów
i odliczeń, jakie posiada.
Wraz ze wstępną kalkulacją podatkową podatnik otrzymuje tzw. kartę podatko-
wą, którą należy przedstawić pracodawcy, gdyż na jej podstawie pracodawca,
działając jako płatnik, pobiera odpowiednią zaliczkę. Karta zawiera informacje

Rodzaj podatku

Stawka

Podatki lokalne
Podatek miejski (w zależności od lokalizacji 2009 roku)
Dochod poniżej 42 900 koron duńskich (DKK)
jest zwolniony od opodatkowania

od 22,70 proc. do 27,80 proc.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne
Dochod poniżej 42 900 koron duńskich (DKK)
jest zwolniony od opodatkowania składką
na ubezpieczenie zdrowotne

8 proc.

Składka na Fundusz Pracy

8 proc.

Inne podatki lokalne (bez podatku kościelnego)

32,81 proc.

Podatek państwowy

Dochód ponad

42 900 DKK

5,04 proc.

347 200 DKK 6 proc.

347 200 DKK

15 proc.

PODATKI W DANII W 2009 ROKU

Rodzaj podatku

Stawka

Podatki lokalne
Podatek miejski (średnia stawka w 2010 roku)

24,90 proc.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne

8 proc.

Średnia wartość podatków lokalnych
(bez podatku kościelnego)

32,90 proc.

Podatek państwowy
Składka na Fundusz Pracy

8 proc.

Podatek podstawowy

3,67 proc.

Podatek marginalny

15,00 proc.

PODATKI W DANII W 2010 ROKU

o ulgach i odliczeniach przysługujących pracownikowi oraz stawce podatku, ja-
ka powinna być stosowana przy poborze zaliczki.

Preferencje dla cudzoziemców

Pracownicy i naukowcy oddelegowani do pracy w Danii mogą wybrać 25-proc. lub 33-
-proc. stawkę podatkową. Stawka ta może obowiązywać jednak tylko przez określo-
ny czas, tj. w przypadku wyboru stawki 25-proc. maksymalnie 36 miesięcy, natomiast
w przypadku pobytu nieprzekraczającego 60 miesięcy obowiązuje stawka 33-proc. Po-
datek ten jest obliczany od wynagrodzenia pieniężnego, włączając zwrot prywatnych
wydatków pracownika, np. dodatek za przeniesienie, bonusy, zwrot kosztów pobytu,
opłaty za szkołę, wartość samochodu służbowego itp. Wszelkie inne dochody podle-
gają opodatkowaniu na zwykłych zasadach. Z danych Joanny Narkiewicz-Tarłow-
skiej, starszego menedżera, doradcy podatkowego w PricewaterhouseCoopers, wa-
runkiem zastosowania preferencyjnej stawki podatkowej jest podleganie nieograni-
czonemu opodatkowaniu w Danii, zgodnie z wewnętrznymi przepisami duńskimi, od
początku zatrudnienia w tym kraju. Akceptowany jest krótki okres przerwy na osie-
dlenie się. Jednak osoba ta nie musi mieć w Danii stałego miejsca zamieszkania w ro-
zumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Danię.
Kolejnym warunkiem jest to, aby osoba ta nie podlegała duńskiemu opodatkowa-
niu w okresie trzech lat poprzedzających wykonywanie pracy w Danii. Umowa
o pracę powinna być zawarta z duńską firmą (będącą rezydentem podatkowym Da-
nii) lub zakładem zagranicznej firmy znajdującym się w Danii. Pracodawca ma obo-
wiązek poboru miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Praca musi być, oczywiście, wykonywana w Danii. Zwykłe podróże służbowe są
akceptowane, ale minimum 2/3 pracy musi być fizycznie wykonywane w Danii.
Miesięczne wynagrodzenie powinno wynieść przynajmniej 61,7 tys. DKK w 2008 r.
oraz 63,8 tys. DKK w 2009 oraz 2010 roku po odliczeniu ewentualnych składek
na ubezpieczenia społeczne. Pracownik nie może mieć, ani nie mógł mieć w prze-
szłości bezpośredniego ani pośredniego udziału w zarządzaniu lub kontroli nad
spółką, w której był zatrudniony w ciągu pięciu lat poprzedzających zawarcie
duńskiej umowy o pracę. Dotyczy to głównie osób będących właścicielami spó-
łek. Pracownik nie mógł również być zatrudniony przez duńską firmę ani odde-
legowany przez duńską firmę w okresie pięciu poprzednich lat.
Niektóre zasady nie mają zastosowania do naukowców i osób o podobnych pro-
fesjach zaakceptowanych przez duńskie władze w związku z wytycznymi OECD
dotyczącymi obszaru badań i rozwoju. W celu określenia odmiennych warunków
należy przejść formalną procedurę lub przedłożyć odpowiednie zaświadczenia.
Te warunki to przede wszystkim to, że wystarczające jest podleganie ograniczo-

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

nemu obowiązkowi podatkowemu (a niekoniecznie nieograniczonemu), brak
minimalnej wysokości wynagrodzenia i wymogów dotyczących wcześniejszego
opodatkowania (w przypadku uzyskania odpowiedniej zgody).
– Nie ma obowiązku składania zeznania rocznego dotyczącego wynagrodzenia
podlegającego 25-proc./33-proc. reżimowi podatkowemu, ponieważ miesięczne
zaliczki potrącone przez pracodawcę są podatkiem ostatecznym. Inne składniki wy-
nagrodzenia, takie jak opłacone przez pracodawcę mieszkanie itp., są opodatkowa-
ne na zwykłych zasadach. Konsekwentnie osoby, które otrzymują takie świadcze-
nia, muszą złożyć zeznanie roczne – wskazuje Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania w przy-
padku Danii stosowana jest metoda odliczenia proporcjonalnego. Podatnik w zeznaniu
rocznym składanym w polskim urzędzie skarbowym wykazuje swoje dochody z pracy
za granicą oraz zapłacony tam podatek.

Odliczenie podatku w Polsce możliwe jest do limitu, który obliczany jest według wzoru:
L = Pc x Dz/Dc
L – limit odliczenia
Pc – podatek obliczony od całości dochodów
Dz – dochód zagraniczny
Dc – dochód całkowity
Co w zeznaniu uwzględnić: kwotę przychodu z umowy o pracę pomniejsza się o kosz-
ty uzyskania przychodów, które w 2008 oraz 2009 roku wynoszą 111,25 zł miesięczne.
Ponadto podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowartość 30 proc. diety za
każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik pozostawał w stosunku
pracy (w przypadku Danii dieta wynosi 324 koron duńskich za każdy dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Ponadto zgodnie ze znowelizowaną ustawą PIT można sko-
rzystać z odliczenia od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne odprowadzonych
w Danii (pod pewnymi warunkami).
Dodatkowo w zeznaniu podatkowym podatnik będzie mógł skorzystać z tzw. ulgi
abolicyjnej, w ramach której ma prawo odliczyć od podatku wynikającego z rocznego
rozliczenia podatkowego kwotę stanowiącą różnicę między podatkiem obliczonym
przy zastosowaniu do przychodów z pracy uzyskanych za granicą metody kredytowej
a kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu do tych przychodów metody wyłą-
czenia z progresją. Ulga abolicyjna wykazywana jest jako odliczenie od podatku w za-
łączniku PIT-O oraz zeznaniu PIT-36.
Jakie zeznanie składać: PIT-36, załącznik PIT/ZG oraz załącznik PIT-O w przypadku
korzystania z ulgi abolicyjnej.
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r. za 2010 rok – 2 maja 2011 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW DUŃSKICH*

Podstawa prawna

■

Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Króle-

stwem Danii w sprawie unikania podwójnego opodat-

kowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowa-

nia w zakresie podatków od dochodu i majątku spo-

rządzona w Warszawie 6 grudnia 2001 r. (Dz.U.

z 2003 r. nr 43, poz. 368).

Polak pracujący w Estonii nie musi uzyskanych tam dochodów rozliczać w Pol-
sce, gdy nie uzyskał żadnych zarobków w kraju (chyba że jest polskim rezyden-
tem podatkowym, gdyż w takim przypadku władze skarbowe mogą prosić o wy-
jaśnienia związane z niezłożeniem przez podatnika zeznania podatkowego).
Jednak gdy dochodem podatnika były źródła polskie i estońskie, trzeba je wyka-
zać w PIT-36.
Podobnie jak w innych krajach, tak i w Estonii, osoby uznane za estońskich re-
zydentów podatkowych podlegają opodatkowaniu od całości swoich świato-
wych dochodów w tym kraju. Jak wyjaśnia Joanna Narkiewicz-Tarłowska, star-
szy menedżer, doradca podatkowy, PricewaterhouseCoopers, osoby zakwalifiko-
wane jako estońscy nierezydenci podatkowi podlegają opodatkowaniu jedynie
od dochodów mających swe źródło w Estonii (np. dochodów za pracę wykony-
waną na terytorium Estonii, czy też osiąganych z nieruchomości położonych
w tym kraju).
– Zgodnie z wewnętrznymi zasadami obowiązującymi w Estonii, za osoby posia-
dające miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w tym kraju uznawane są
te, których długość pobytu w Estonii przekracza 182 dni w 12-miesięcznym okre-
sie oraz urzędnicy państwowi oddelegowani do wykonywania pracy za granicą
– tłumaczy Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Duży wybór ulg

W estońskim systemie podatkowym przewidziany jest szeroki wachlarz ulg
i zwolnień. Według Iwony Bonieckiej, starszego konsultanta PricewaterhouseCo-
opers, osoby uznane za estońskich rezydentów podatkowych mogą nie tylko ko-
rzystać z rozliczenia wspólnie z małżonkiem, ale dodatkowo wiele rodzajów osią-
ganych przez nie dochodów może zostać zwolnionych z opodatkowania (tj. wy-
łączonych z dochodu brutto, który stanowi w Estonii podstawę opodatkowania).
– Będą to w szczególności: kwalifikowane dochody z zagranicznych umów o pra-
cę, dywidendy krajowe czy tzw. kwalifikowane dywidendy zagraniczne, niektó-

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Zarobki estońskie nie zawsze wykazuje się w Polsce

e-Poradnik Gazety Prawnej

re tzw. kwalifikowane przychody z kapitałów pieniężnych itd. – wskazuje Iwo-
na Boniecka.
Dochody z zagranicznych umów o pracę będą zwolnione z opodatkowania
w przypadku łącznego spełnienia dwóch warunków:
– dana osoba przebywa za granicą w związku z wykonywaną tam przez nią pra-
cą dłużej niż 182 dni w 12-miesięcznym okresie;
– dochód z tej umowy podlega opodatkowaniu za granicą, a osoba zaintereso-
wana może przedstawić dokumenty (w formie pisemnej) wskazujące wysokość
zagranicznego podatku dochodowego.
Dodatkowo nie podlegają estońskiemu PIT wypłacane rezydentom podatko-
wym świadczenia w naturze (np. zwrot wydatków na zakwaterowanie, uży-
wanie samochodu służbowego w celach prywatnych, zwrot wydatków ponie-
sionych w związku z podróżą służbową, pokrycie niektórych wydatków na
edukację), które będą jednak opodatkowane na poziomie spółki. Trzeba
w tym miejscu podkreślić, że do uiszczenia podatku od wskazanych dochodów
osób fizycznych będą zobowiązane także spółki zagraniczne posiadające w Es-
tonii zakład.

Obowiązki administracyjne

Rokiem podatkowym w Estonii jest rok kalendarzowy.
– Osoby uznane za estońskich rezydentów podatkowych są zobowiązane do
złożenia zeznania podatkowego do właściwego urzędu skarbowego w termi-
nie do 31 marca następnego roku. Na jego podstawie estoński urząd skarbo-
wy przygotuje dokument szacujący należności podatkowe danej osoby za rok
podatkowy. Ten dokument powinien zostać dostarczony podatnikowi na co
najmniej 30 dni przed terminem zapłaty podatku, który przypada na 1 lipca
następnego roku podatkowego. Podatnicy mający zastrzeżenia do wysokości
należnego podatku mogą, w ciągu 30 dni od otrzymania dokumentu, złożyć
odwołanie do władz skarbowych lub sądu administracyjnego – wyjaśnia Iwo-
na Boniecka.
Jej zdaniem, co do zasady, od dochodów osiąganych przez osoby będące es-
tońskimi nierezydentami podatkowymi podmioty dokonujące wypłat są zo-
bowiązane pobrać należny podatek, który musi zostać zadeklarowany i wpła-

Ważne!

21 proc. – to stawka liniowa podatku dochodowe-

go od osób fizycznych obowiązująca w Estonii w 2009
i 2010 roku

cony na konto właściwego urzędu skarbowego do 10 dnia następnego mie-
siąca. Stawki pobieranego podatku są przy tym uzależnione od rodzajów
osiąganych dochodów (np. 10 proc. w 2009 roku od dochodów osiąganych
przez artystów i sportowców, 21 proc. od wygranych w loteriach czy przyzna-
nych nagród). Niekiedy jednak podatnicy są zobowiązani do samodzielnego
rozliczenia osiąganych dochodów (np. ze sprzedaży lub zamiany nierucho-
mości położonych w Estonii, majątku ruchomego podlegającego rejestracji
w Estonii itd).
– Biorąc pod uwagę fakt, że w przypadku estońskich nierezydentów podat-
kowych podatek pobrany u źródła w ciągu roku będzie podatkiem należnym
do zapłaty, nie będą oni, co do zasady, zobowiązani do składania rocznego
zeznania podatkowego. Obowiązek taki będzie jednak spoczywał na tych,
którzy osiągnęli w ciągu roku dochody, od których nie pobrano podatku
u źródła (np. przychody z kapitałów pieniężnych czy działalności gospodar-
czej prowadzonej na terytorium Estonii) – podkreśla Joanna Narkiewicz-Tar-
łowska.

Oddelegowanie do pracy

Polacy oddelegowani do wykonywania pracy w Estonii nie muszą posiadać
wiz, by wjechać do tego kraju. Może się jednak okazać, że wymagane będzie
wystąpienie do estońskich władz o zezwolenie na pobyt w Estonii w związku
z wykonywaną na terenie tego kraju pracą, co powinno nastąpić w ciągu
trzech miesięcy od dnia przyjazdu do Estonii. Wymóg taki nie będzie jednak
istniał w szczególności w odniesieniu do pracowników sezonowych oraz osób
zatrudnionych na terytorium innego państwa członkowskiego, które przeby-
wają w Estonii przynajmniej przez jeden dzień w tygodniu.

Podróże służbowe do rozliczenia

W Estonii istnieją specyficzne zasady wypłaty diet i innych należności za czas
podróży służbowej pracownika. Podróż służbowa musi być bezpośrednio
związana z zakresem obowiązków pracownika i odpowiednio udokumento-
wana. Zwrot wydatków i wypłata diet mogą być dokonane wyłącznie na pod-
stawie pisemnej delegacji wystawionej przez pracodawcę, która powinna
określać miejsce, czas i cel podróży służbowej, jak również wysokość należ-
ności.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska tłumaczy, że wydatki dotyczące podróży służ-
bowej są zwracane na podstawie odpowiednich dokumentów potwierdzają-
cych ich poniesienie i wysokość, w ramach wyznaczonych limitów. Diety są

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

wypłacane również w określonej prawem wysokości i nie jest wymagane do-
kumentowanie wydatków, na które są one przeznaczone (podobnie jak w Pol-
sce). Jednak istnieją również pewne minimalne kwoty i limity, poniżej których
wydatki nie są zwracane, a diety nie są wypłacane. Przepisy regulują również
wysokość kwot zwolnionych z opodatkowania. Wszelkie wypłaty przekracza-
jące te limity stanowią dla pracownika dodatkowe świadczenie. Co ciekawe,
nie podlega ono jednak opodatkowaniu po stronie pracownika, ale po stronie
pracodawcy, tak jak wszelkie inne świadczenia w naturze bądź świadczenia
nieodpłatne.
– Diety są wypłacane, jeśli miejsce docelowe podróży służbowej jest zlokalizowa-
ne co najmniej 50 km od granicy obszaru administracyjnego, w którym znajdu-
je się główne miejsce pracy pracownika. Minimalna dieta wynosi 350 koron es-
tońskich (EEK) w przypadku zagranicznych podróży służbowych i 50 EEK
w przypadku podróży krajowych. Z kolei limit zwolnienia podatkowego wyno-
si odpowiednio 500 EEK i 80 EEK. Pracodawca może obniżyć kwotę diety
o 70 proc., jeśli pracownik jest uprawniony do bezpłatnego wyżywienia pod-
czas podróży – mówi Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Zaznacza też, że minimalny limit zwrotu wydatków na nocleg wynosi 800 EEK
dla zagranicznych podróży służbowych i 200 EEK dla podróży krajowych. Z ko-
lei zwolnienie podatkowe przysługuje do wysokości odpowiednio 2 tys. EEK
i 1,2 tys. EEK za każdy dzień podróży.
Koszty przejazdów, ubezpieczenia, wizy itp. mogą być zwrócone pracowniko-
wi w całości bez opodatkowania na podstawie dokumentów stwierdzających
ich poniesienie. Dotyczy to również sytuacji, gdy do przejazdu jest używany
prywatny samochód pracownika (z wyjątkiem kosztów napraw i utrzymania
samochodu).
Wszelkie inne udokumentowane wydatki związane z podróżą służbową mo-
gą być zwrócone pracownikowi bez opodatkowania do wysokości 35 proc.
maksymalnej diety dla zagranicznych podróży służbowych oraz 100 proc.
maksymalnej diety dla podróży krajowych. Wydatki poniesione w walutach
obcych powinny zostać przeliczone na korony estońskie według kursu ogła-
szanego przez Bank Estonii na dzień następujący po dniu powrotu z podró-
ży służbowej.

Podstawa prawna

■

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Es-

tońską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania

i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakre-

sie podatków od dochodu i majątku sporządzona w Tal-

linie 9 maja 1994 r. (Dz.U. z 1995 r. nr 77, poz. 388).

Finlandia to jedno z pięciu państw członkowskich Unii Europejskiej, gdzie umo-
wa z Polską jako metodę unikania podwójnego opodatkowania dochodów z pra-
cy przewiduje metodę proporcjonalnego odliczenia.
Osoba, która zamierza przebywać w Finlandii przez okres dłuższy niż rok, powin-
na złożyć zgłoszenie o zmianie adresu do fińskiego rejestru ludności w ciągu ty-
godnia od przyjazdu do tego kraju. Z informacji Grzegorza Ogórka, starszego

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: osoba będąca polskim rezydentem podatkowym wy-
konująca w trakcie roku pracę w Estonii w celu uniknięcia podwójnego opodatkowa-
nia powinna zastosować metodę wyłączenia z progresją. Jej mechanizm sprowadza
się do tego, że dochody z estońskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania
w Polsce, ale mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie
do obliczenia podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Estonii dieta wynosi 39 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci (w roku 2009 – ulga na dzieci wynosi 27 tys. EEK za pierw-
sze dziecko, jednakże od 2009 roku ulga ta jest dostępna jedynie dla osób, które wy-
chowują dwójkę lub więcej dzieci). W zeznaniach za rok 2009 można skorzystać z od-
liczenia od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne odprowadzonych w Estonii
(pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r., za 2010 rok
– 30 kwietnia 2011 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW ESTOŃSKICH*

Fińskie zarobki zawsze wpływają na polskie rozliczenie

e-Poradnik Gazety Prawnej

konsultanta w PricewaterhouseCoopers, wynika, że w związku z rejestracją po-
bytu nadany zostanie numer identyfikacji osobistej, który używany jest również
do kontaktów z fińskim zakładem ubezpieczeń społecznych (KELA) oraz z urzę-
dem skarbowym. Jeśli osoba przyjeżdżająca do Finlandii zamierza pozostać
w tym kraju krócej niż rok, numer identyfikacji osobistej może uzyskać w urzę-
dzie skarbowym.

Opodatkowanie w Finlandii

Osoba podejmująca pracę w Finlandii lub oddelegowana tam przez polskiego
pracodawcę, co do zasady będzie podlegała opodatkowaniu w tym kraju.
– Zakres obowiązku podatkowego w Finlandii zależy od statusu rezydencji po-
datkowej danej osoby. Według fińskich przepisów, za rezydenta podatkowego
w Finlandii uważa się osobę, która ma swoje stałe miejsce zamieszkania w Fin-
landii oraz która zwykle tam przebywa, lub która nieprzerwanie przebywa w tym
kraju przez okres dłuższy niż sześć miesięcy – tłumaczy ekspert Pricewaterhouse-
Coopers.
Możliwe jest uważanie osoby za fińskiego nierezydenta podatkowego przez część
roku, a za rezydenta przez pozostałą część (tzw. łamanie rezydencji). W przypad-
ku opuszczenia Finlandii przez osoby posiadające obywatelstwo fińskie, zakła-
da się, że rezydencja fińska może zostać zachowana przez okres trzech lat od
opuszczenia kraju. Ciężar dowodu, że fińska rezydencja została utracona, ciąży
na podatniku.
Osoba uważana za fińskiego rezydenta podatkowego będzie zobowiązana do
opodatkowania całości światowych dochodów w Finlandii, łącznie z dochodami
z pracy, z kapitałów i nieruchomości za granicą. Natomiast osoba będąca niere-
zydentem podatkowym w Finlandii będzie musiała opodatkować jedynie do-
chody z pracy w Finlandii oraz inne dochody ze źródłem w Finlandii.
Jak podkreśla Grzegorz Ogórek, dochody osiągane przez Polaka z tytułu pracy
na terytorium Finlandii będą, co do zasady, podlegały opodatkowaniu w Finlan-
dii, chyba że łącznie spełnione będą następujące trzy warunki: okres lub okresy
pobytu pracownika w Finlandii nie przekroczą 183 dni w danym roku kalenda-
rzowym, wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu praco-
dawcy, który nie ma siedziby ani miejsca zamieszkania w Finlandii, a koszty wy-
nagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę pracodawcy na
terenie Finlandii. W takim przypadku wynagrodzenie będzie podlegało opodat-
kowaniu jedynie w Polsce.
– Gdyby jednak jeden z wymienionych warunków nie był spełniony, dochód bę-
dzie podlegał opodatkowaniu zarówno w Finlandii (jako państwie źródła), jak

i w Polsce (jeśli dana osoba jest polskim rezydentem podatkowym). W takim
przypadku, zgodnie z postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opo-
datkowania, zawartej między Polską a Finlandią, która przewiduje metodę zali-
czenia proporcjonalnego, od podatku należnego w Polsce za dochód uzyskany
za pracę w Finlandii, odliczyć można kwotę zapłaconego fińskiego podatku – do
wysokości polskiego zobowiązania podatkowego oraz może skorzystać z odlicze-
nia od podatku kwoty różnicy wynikającej z zastosowania dwóch metod unika-
nia podwójnego opodatkowania, tj. zaliczenia proporcjonalnego oraz wyłącze-
nia z progresją – argumentuje ekspert.

Podział dochodów

W Finlandii dochody podlegające opodatkowaniu klasyfikuje się według źródła
dochodów, a następnie według rodzaju dochodu. Dochód może pochodzić z jed-
nego z trzech źródeł: działalności gospodarczej, rolnictwa albo innych tzw. źró-
deł osobistych. Koszty uzyskania przychodów z jednego źródła są odliczalne je-
dynie od przychodów z tego samego źródła. Również podstawę opodatkowania
oblicza się osobno dla każdego ze źródeł.
– W ramach dochodu osobistego rozróżnia się dochód z kapitałów oraz dochód
zarobkowy. Dochód z kapitałów podlega opodatkowaniu liniową stawką PIT
w wysokości 28 proc. Natomiast dochód zarobkowy opodatkowuje się podat-
kiem państwowym według progresywnej skali, i dodatkowo podatkiem gminnym
– tłumaczy nasz rozmówca.
Dochód ze stosunku pracy należy zaliczyć do dochodu zarobkowego. Do do-
chodu ze stosunku pracy zalicza się, prócz wypłaty, świadczenia wypłacane
przez pracodawcę, takie jak: premie, pokrycie prywatnych kosztów życia, sa-
mochód służbowy na prywatny użytek, obiady opłacane przez pracodawcę
i inne.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Dochód (w euro)
ponad do

Podatek

państwowy

13 100

21 700

7 proc. ponad 13 100 euro + 8 euro

21 700

35 300

18 proc. ponad 21 700 euro + 610 euro

35 300

64 500

22 proc. ponad 35 300 euro + 3058 euro

64 500

–

30,5 proc. ponad 64 500 euro + 9482 euro

SKALA PIT W FINLANDII W 2009 ROKU

e-Poradnik Gazety Prawnej

Dodatkowo dochód ze stosunku pracy obciążony jest podatkiem gminnym, któ-
rego wysokość waha się od 16,25 do 21 proc., zależnie od decyzji danej gminy
(czyli w konsekwencji od miejsca zamieszkania podatnika). Przykładowo staw-
ka podatku gminnego w Helsinkach wynosi 17,5 proc.
– Fińscy rezydenci podatkowi będący członkami Kościołów ewangelicko-lute-
rańskiego albo prawosławnego są też zobowiązani odprowadzać podatek ko-
ścielny w wysokości od 1 do 2,25 proc. dochodu – stwierdza nasz ekspert.
Osoby uznane za fińskich nierezydentów podatkowych podlegają opodatkowa-
niu liniową stawką podatkową w wysokości 35 proc. od przychodu z pracy. Na-
leży również zwrócić uwagę na możliwość preferencyjnego opodatkowania za-
granicznych ekspertów. Osoba uważana za eksperta podlega stawce liniowej
35 proc. od przychodu, pod warunkiem nabycia fińskiej rezydencji podatkowej
poprzez pobyt dłuższy niż sześć miesięcy, przez okres do czterech lat od począt-
ku oddelegowania. Wynagrodzenie eksperta nie może być jednak niższe niż 5,8
tys. euro miesięcznie, w każdym miesiącu zastosowania preferencyjnego opodat-
kowania.
Dodatko obywatele krajów Unii Europejskiej, którzy uzyskują 75 proc. swoich
całkowitych dochodów, mogą wybrać opodatkowanie progresywną skalą po-
datkową zamiast 35 proc. liniowej stawki podatkowej. Wniosek może być skła-
dany wraz z fińskim rocznym zeznaniem podatkowym.
Zeznanie podatkowe, co do zasady, przygotowuje fiński urząd skarbowy. Wstęp-
ne zeznanie podatkowe urząd przesyła do podatnika w maju następnego roku,
którego dotyczy rozliczenie. Po uzupełnieniu zeznania przez podatnika urząd
wydaje decyzję o podatku należnym i przesyła do podatnika. Ostateczny termin
rozliczenia przypada na 31 października następnego roku, którego dotyczy roz-
liczenie podatkowe.

Rozliczenie pracy

Do dochodu ze stosunku pracy w Finlandii zalicza się nie tylko wypłaty pienięż-
ne, ale także świadczenia w naturze i inne nieodpłatne lub preferencyjne świad-

Dochód (w euro)
ponad do

Podatek

państwowy

15 200

22 600

6,5 proc. ponad 15 200 euro + 8 euro

22 600

36 800

17,5 proc. ponad 22 600 euro + 489 euro

36 800

66 400

21,5 proc. ponad 36 800 euro + 2974 euro

66 400

–

30 proc. ponad 66 400 euro + 9338 euro

SKALA PIT W FINLANDII W 2010 ROKU

czenia. Jak podkreśla Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, dorad-
ca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, gdy w Finlandii pracodawca oferuje
nam mieszkanie, samochód na prywatny użytek lub obiady, ich wartość powin-
na zostać doliczona do dochodu podlegającego opodatkowaniu, co, w konse-
kwencji, będzie oznaczało większy podatek do zapłaty. Wartość świadczeń usta-
lana jest corocznie przez fińską krajową izbę skarbową. Jeśli wartość świadcze-
nia nie wynika z przepisów ani z wskazówek izby, podlega opodatkowaniu ich
wartość rynkowa. Niektóre świadczenia są zwolnione z opodatkowania, pod
warunkiem że pracodawca oferuje je wszystkim pracownikom.
Przykładowo szczegółowe zasady ustalania wartości świadczeń dotyczą m.in.
mieszkania czy domu udostępnionego przez pracodawcę, akcji uzyskanych w ra-
mach planów pracowniczych. Wartość podlegająca opodatkowaniu zależy od
lokalizacji budynku, daty zbudowania i wielkości mieszkania – informuje Joan-
na Narkiewicz-Tarłowska.
Z informacji naszego eksperta wynika też, że opodatkowanie świadczenia w for-
mie samochodu zależy od tego, czy pracownik używa samochodu zupełnie bez-
płatnie czy też częściowo odpłatnie. W pierwszym przypadku pracodawca pokry-
wa wszystkie wydatki związane z samochodem, natomiast w drugim pracownik
pokrywa przynajmniej koszt paliwa. Obliczenie wartości do opodatkowania za-
leży też od roku, w którym zaczęto używać samochodu.

Podstawa prawna

■

Umowa między rządem Rzeczypospolitej Polskiej

a rządem Republiki Finlandii w sprawie zapobieżenia

podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od

dochodu i majątku podpisana w Helsinkach 26 paź-

dziernika 1977 r. (Dz.U. z 1979 r. nr 12, poz. 84

z późn. zm.).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Finlandii stosowana jest metoda odliczenia proporcjonalnego. Podatnik
w zeznaniu rocznym składanym w polskim urzędzie skarbowym wykazuje swoje do-
chody z pracy za granicą oraz zapłacony tam podatek.
Odliczenie podatku w Polsce możliwe jest do limitu, który obliczany jest według wzoru:
L = Pc x Dz/Dc
L – limit odliczenia
Pc – podatek obliczony od całości dochodów
Dz – dochód zagraniczny
Dc – dochód całkowity
Jednak w wyniku wprowadzenia do ustawy o PIT ulgi podatkowej polegającej na odli-
czeniu od podatku różnicy między metodą odliczenia proporcjonalnego a metodą wyłą-
czenia z progresją, podatnicy w praktyce w większości przypadków zapłacą podatek taki,
jaki wynika z zastosowania metody wyłączenia z progresją. W wyniku zastosowania tego
odliczenia dochody uzyskane przez polskiego rezydenta podatkowego w Finlandii de fac-
to nie będą opodatkowane w Polsce, ponadto, jeśli taka osoba nie będzie miała innych
dochodów opodatkowanych w Polsce, to w ogóle uniknie płacenia podatku w Polsce.
Metoda wyłączenia z progresją:
Pc – podatek obliczony od całości dochodów
Dz – dochód zagraniczny
Dp – dochód polski
Dc – dochód całkowity
Rs – rzeczywista stawka podatkowa
Pw – podatek wynikający z zastosowania metody wyłączenia
Dp x Pc/Dc = Pw
Ostatecznie podatek będzie liczony według następującego wzoru:
P – podatek do zapłaty w Polsce
Pc – podatek obliczony od całości dochodów
Pzl – podatek zagraniczny do limitu
Pw – podatek wynikający z zastosowania metody wyłączenia
P = Pc – Pzl – Pw
Co w zeznaniu uwzględnić: kwotę przychodu z umowy o pracę pomniejsza się o koszty
uzyskania przychodów, które w 2009 roku wynosiły 111,25 zł miesięczne. Ponadto po-
datnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowartość 30 proc. diety za każdy dzień
pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy (w przy-
padku Finlandii dieta wynosi 42 euro za każdy dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać z ulgi na
wychowywanie dzieci. Składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne odprowadzone
w Finlandii mogą być, pod pewnymi warunkami, odliczone w Polsce.
Jakie zeznanie składać: PIT-36, załącznik PIT/ZG oraz PIT-O
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW FIŃSKICH*

Polski podatnik, który w 2009 roku uzyskał dochody tylko na terenie Francji, nie
będzie miał obowiązku wykazywania ich w Polsce. Zarobki francuskie rozlicza
się podatkowo stosując metodę wyłączenia z progresją.
Po przybyciu do Francji Polak będzie musiał zarejestrować się we francuskim sys-
temie podatkowym. Jeżeli intencją pracownika byłoby pozostanie w polskim
systemie ubezpieczeń społecznych na czas trwania jego wyjazdu, powinien on
uzyskać certyfikat E101 wydany przez polskie władze ubezpieczeniowe. Inaczej
konieczne okaże się dopełnienie wszelkich formalności w zakresie rejestracji
pracownika także we francuskim systemie ubezpieczeń społecznych, czym
w wielu przypadkach zajmuje się francuski pracodawca.

Po pierwsze, rezydencja

Polak, który podejmie pracę we Francji, będzie podlegać francuskiemu podatko-
wi dochodowemu od całości swoich dochodów (jeżeli zostanie uznany za fran-
cuskiego rezydenta podatkowego) bądź tylko od tej części swoich dochodów, któ-
re uzyskał na terenie Francji (np. dochody za pracę wykonywaną na terytorium
Francji na rzecz spółki, do której został on oddelegowany, dochody kapitałowe
zrealizowane na terenie Francji), w sytuacji gdy nie będzie francuskim rezyden-
tem podatkowym. Z informacji Mariusza Ferenca, konsultanta Pricewater-
houseCoopers, wynika, że polski podatnik będzie postrzegany jako rezydent po-
datkowy przez francuskie władze skarbowe, jeżeli zostanie spełniony chociażby
jeden z następujących warunków:

■

posiada on miejsce zamieszkania we Francji bądź – w przypadku gdy nie po-
siada miejsca zamieszkania w żadnym z krajów – Francja jest krajem, w któ-
rym przebywa przez większość czasu,

■

Francja jest krajem, w którym wykonuje większość swojej pracy,

■

posiada on tzw. centrum interesów ekonomicznych we Francji.

– W przypadku gdy Polak, który jest polskim rezydentem podatkowym, zostanie
również uznany za rezydenta podatkowego przez francuskie władze skarbowe,
tak powstały konflikt rezydencji zostanie rozwiązany na podstawie umowy o uni-
kaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a Francją – tłu-
maczy Mariusz Ferenc.

Po drugie, podatek

Podobnie jak w Polsce, opodatkowaniu we Francji podlega zarówno wynagro-
dzenie, jak i wszelkie świadczenia rzeczowe oraz pieniężne, jakie zagwarantuje

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Zarabiając tylko we Francji, nie trzeba rozliczać się w Polsce

e-Poradnik Gazety Prawnej

pracownikowi jego pracodawca. W związku z tym, jeżeli spółka zagwarantuje
pracownikowi dodatek za oddelegowanie, zapewni mu samochód służbowy,
który może być wykorzystywany do celów prywatnych i będzie płacić za niego
podatki, wartość tych świadczeń zostanie doliczona do jego przychodu (wyjąt-
kiem jest w tym wypadku zwrot kosztów podróży służbowej pracownika).
Od 2008 roku obowiązuje we Francji korzystne rozwiązanie dla zagranicznych
pracowników, którzy nie byli uznani za francuskich rezydentów podatkowych
w ciągu pięciu lat poprzedzających oddelegowanie. Zgodnie z nowymi przepi-
sami, zagraniczni pracownicy mogą skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania
dodatkowych elementów wynagrodzenia otrzymywanych w związku z oddele-
gowaniem. W przypadku, jeżeli nie otrzymują tego rodzaju suplementów pen-
sji, mogą skorzystać z preferencyjnego opodatkowania płaską stawką podatko-
wą 30 proc. Zarówno ze zwolnienia dodatków do wynagrodzenia, jak i liniowe-
go opodatkowania pracownicy z Polski mogą korzystać przez pięć lat od mo-
mentu przybycia do Francji.
– Pracownicy, dla których powyższe rozwiązania nie są opłacalne, mogą sko-
rzystać ze specyficznego zwolnienia, jeżeli zatrudnieni są we Francji w tzw.
głównej siedzibie spółki. Dodatki za oddelegowanie polskiego pracownika,
w sytuacji gdy ten wykonuje pracę w spółce, która posiada status głównej sie-
dziby, są zwolnione z opodatkowania, pod warunkiem że długość oddelego-
wania pracownika nie przekroczy sześciu lat oddelegowania (główną siedzi-
bę zdefiniowano we francuskich przepisach podatkowych jako jednostkę ad-
ministrującą i zarządzającą grupą spółek). Ponadto, jeżeli spółka wynajmuje
dla Polaka mieszkanie, to świadczenie zostanie również wyłączone z opodat-
kowania.
Należy dodatkowo zauważyć, że pracownicy oddelegowani do Francji, którzy nie
byli uznani za francuskich rezydentów podatkowych w ciągu pięciu lat poprze-
dzających okres oddelegowania, mogą po spełnieniu pewnych warunków skorzy-
stać ze zwolnienia z opodatkowania 50 proc. przychodów z odsetek, dywidend,
należności licencyjnych, zysków kapitałowych oraz praw autorskich.

Dochód do opodatkowania (w euro)

Stawka podatkowa (w proc.)

Poniżej 5852

5853 – 11 673

5,5

11 674 – 25 926

25 927 – 69 505

Powyżej 69 505

SKALA PIT WE FRANCJI W 2009 ROKU

Ważne jest też to, że kwota dochodu do opodatkowania jest dzielona przez współ-
czynnik, którego wartość zależy bezpośrednio od liczby osób w gospodarstwie do-
mowym pracownika. Jeżeli np. Polak wraz z współmałżonkiem mają trójkę dzieci na
utrzymaniu, ich łączny dochód do opodatkowania zostanie podzielony na cztery.
Mariusz Ferenc podkreśla, że trzeba pamiętać, że dochód Polaka za pracę wyko-
nywaną przez niego na terytorium Francji będzie zwolniony ze składek do fran-
cuskiego systemu ubezpieczeniowego jedynie w sytuacji, gdy będzie on posiadał
certyfikat E101 lub E102 wydany na czas jego pracy na terytorium Francji przez
polskie władze ubezpieczeniowe.
– Jeżeli to spółka francuska wypłaca wynagrodzenie Polakowi, od składników do-
chodu z tytułu umowy o pracę odprowadza się do francuskiego systemu ubez-
pieczeniowego składki na ubezpieczenie społeczne (część pracownika to około
15 proc. dochodu brutto, z kolei część pracodawcy stanowi aż około 45 proc. te-
go dochodu). Z kolei w sytuacji gdy Polak wykonuje swoje obowiązki we Fran-
cji na podstawie polskiej umowy o pracę, będzie on osobiście zobowiązany do od-
prowadzania składek na francuskie ubezpieczenie społeczne – stwierdza eks-
pert PricewaterhouseCoopers.

Po trzecie, rozliczenie

Jeżeli Polak zostanie uznany za francuskiego rezydenta podatkowego, francuski
pracodawca nie będzie pobierać zaliczek na podatek dochodowy od wypłacane-
go pracownikowi wynagrodzenia.
Podstawa opodatkowania jest z reguły pomniejszona o 10 proc. przychodu (tzw.
wydatki służbowe, tj. koszty dojazdów do pracy, materiały do pracy, posiłki spo-
żywane przez pracownika podczas pracy w terenie), jak również o składki na
ubezpieczenie społeczne.
– Podatek pobiera się u źródła w przypadku francuskich nierezydentów. Po po-
trąceniu składek na ubezpieczenie społeczne dochód nierezydenta podlega opo-
datkowaniu stawkami 0, 12 i 20 proc. (w tym wypadku jest to tzw. podatek osta-
teczny) – wyjaśnia Mariusz Ferenc.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Dochód do opodatkowania (w euro)

Stawka podatkowa (w proc.)

Poniżej 5875

5876– 11 720

5,5

11 721–26 030

26 031–69 783

Powyżej 69 783

SKALA PIT WE FRANCJI W 2010 ROKU

e-Poradnik Gazety Prawnej

Dodaje on, że jeżeli Polak zostanie uznany za francuskiego rezydenta podatko-
wego, powinien złożyć zeznanie podatkowe do końca maja roku następującego
po danym roku podatkowym (we Francji rok podatkowy pokrywa się – podob-
nie jak w Polsce – z rokiem kalendarzowym). Jeśli jednak francuskie władze po-
datkowe uznają go za podatkowego nierezydenta – będzie miał czas na złożenie
zeznania aż do końca czerwca.

Z ujętymi zwolnieniami

Francuski system podatkowy przewiduje wiele zwolnień w zakresie świadczeń,
które otrzymuje w ramach swojego kontraktu pracownik oddelegowany do pra-
cy na terytorium Francji. Z danych Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej, doradcy po-
datkowego, starszego menedżera w Dziale Doradztwa Podatkowego Pricewater-
houseCoopers, wynika, że we Francji z opodatkowania wyłączone zostały podró-
że pracownika oddelegowanego do kraju macierzystego oraz wizyty złożone
oddelegowanemu do Francji przez współmałżonka. Ponadto, jeżeli w trakcie
oddelegowania pracownika do Francji jego dzieci będące w wieku szkolnym po-
zostają w Polsce, koszty ich wizyt we Francji poniesione przez pracodawcę rów-
nież zostaną zwolnione z opodatkowania.
Jeżeli pracodawca pokryje koszty przeniesienia pracownika do Francji przed
rozpoczęciem oddelegowania lub do Polski po jego zakończeniu, wartość tych
świadczeń również nie będzie podlegała francuskiemu podatkowi dochodowe-
mu od osób fizycznych. Do długiej listy odliczeń dopisane zostały także koszty
związane z poszukiwaniem mieszkania we Francji oraz koszty pobytu polskie-
go pracownika i jego rodziny w hotelu w początkowym okresie oddelegowania.
Jeżeli pracownik oddelegowany zostanie skierowany przez swojego pracodaw-
cę na lekcje języka francuskiego – opłaty poniesione za kurs językowy pracow-
nika zostaną wyłączone z opodatkowania. To zwolnienie znajdzie także zasto-
sowanie w przypadku, gdy w kursie języka francuskiego uczestniczyć będzie ro-
dzina pracownika. Dodatkowo, jeżeli podczas oddelegowania pracownika

Ważne!

Dochody uzyskane przez Polaka na terytorium

Francji zostaną wyłączone z opodatkowania w Polsce. Na-
tomiast zostaną one doliczone do dochodów osiągniętych
przez pracownika ze źródeł położonych w Polsce w celu
obliczenia tzw. efektywnej stawki podatkowej (metoda wyłą-
czenia z progresją). Z związku z tym Polak wybierający się do
pracy we Francji nie powinien martwić się, że jego dochody
zostaną opodatkowane podwójnie

towarzyszą mu jego dzieci w wieku szkolnym – czesne za szkołę zapłacone przez
pracodawcę nie zostanie doliczone do jego dochodu.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska wskazuje też, że w przypadku skierowania przez
pracodawcę pracownika na kurs prawa jazdy takie świadczenie rzeczowe nie
powiększy jego dochodu do opodatkowania. Jeżeli spółka zagwarantuje mu sa-
mochód służbowy – koszty jego rejestracji poniesione przez firmę również nie bę-
dą podlegać opodatkowaniu.
– Polak oddelegowany do pracy we Francji powinien również pamiętać, że dwie
trzecie poniesionych wydatków na rzecz organizacji edukacyjnych, filantropij-
nych, naukowych, społecznych, religijnych, kulturalnych oraz organizacji pożyt-
ku publicznego będą mogły być odliczone od francuskiego zobowiązania podat-
kowego. Będzie on również mógł odliczyć od podatku (do pewnego limitu) kosz-
ty ponoszone na edukację dzieci w szkołach średnich i wyższych.

Podstawa prawna

■

Umowa między rządem Polskiej Rzeczypospolitej Lu-

dowej a rządem Republiki Francuskiej w sprawie za-

pobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie

podatków od dochodu i majątku podpisana 20 czerw-

ca 1975 r. (Dz.U. z 1977 r. nr 1, poz. 5).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Francji stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z francuskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale
mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia
podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.
Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: Podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Francji dieta wynosi 45 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone we
Francji mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW FRANCUSKICH*

e-Poradnik Gazety Prawnej

Urząd skarbowy w Polsce nie będzie interesował się dochodami greckimi polskie-
go podatnika, jeśli oprócz nich nie uzyska on żadnych dochodów z polskich źró-
del. Dochody greckie są zwolnione z podatku na terytorium RP.
Polski obywatel, który planuje wyjazd do Grecji w celach zawodowych, powinien
po przyjeździe zarejestrować się w odpowiednim urzędzie skarbowym. Jak wy-
jaśnia Joanna Skibicka, konsultant w dziale prawnopodatkowym w Pricewater-
houseCoopers, jeśli pracownik taki chciałby pozostać w polskim systemie świad-
czeń socjalnych, powinien uzyskać certyfikat E101 w polskim zakładzie ubezpie-
czeń społecznych (aby uniknąć późniejszych komplikacji, powinien to uczynić
przed rozpoczęciem pracy w Grecji).

Kwestia rezydencji podatkowej

Dla celów podatkowych w Grecji przyjęto termin rezydencji, którą można uzy-
skać poprzez ciągłą obecność w miejscu zamieszkania oraz przez intencję danej
osoby fizycznej do traktowania danego miejsca zamieszkania jako centrum in-
teresów osobistych i ekonomicznych.
– W greckiej legislaturze nie ma jasno sprecyzowanej definicji rezydencji. Dlate-
go też uzyskanie rezydencji musi być poparte odpowiednimi faktami (np. praca
wykonywana na terytorium Grecji, wynajem lub kupno mieszkania, zamieszka-
nie z rodziną itd.) – wskazuje Joanna Skibicka.
Podkreśla, że w przypadku gdy pracownik, który jest polskim rezydentem podat-
kowym, zostanie również uznany za rezydenta podatkowego przez greckie wła-
dze skarbowe, powstały w konsekwencji konflikt rezydencji zostanie rozwiąza-
ny zgodnie z postanowieniami umowy zawartej pomiędzy Polską a Grecją
w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od docho-
du i majątku. Ostateczna rezydencja zostanie wówczas ustalona na podsta-
wie następujących kryteriów:

■

stałe miejsce zamieszkania,

■

ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych),

■

przebywanie w danym kraju,

■

obywatelstwo

– w przypadku gdy powyższe kryteria nie przyniosą rozstrzygnięcia, wtedy wła-
dze skarbowe Polski i Grecji powinny wspólnie ustalić właściwą rezydencję da-
nej osoby.
– Obywatel polski, który podejmie pracę na terytorium Grecji, będzie podlegać
greckiemu podatkowi dochodowemu od całości swoich dochodów (jeżeli zostanie

Polski urząd nie interesuje się greckimi wypłatami

uznany za greckiego rezydenta podatkowego) bądź tylko od tej części swoich do-
chodów, które uzyskał na terenie Grecji – gdy będzie traktowany jako grecki nie-
rezydent podatkowy – uważa Joanna Skibicka.

Zasady dla nierezydentów

W przypadku nierezydentów opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Grecji
podlegają tylko dochody pochodzące z greckich źródeł.
– Wszelkie zarobki, pensje i innego rodzaju wynagrodzenia otrzymane przez
nierezydenta za pracę wykonywaną w Grecji są opodatkowane progresywnie
(według stopy procentowej od 5 do 40 proc.). Ponadto nierezydenci są opodat-
kowani za pracę w Grecji bez względu na to, skąd faktycznie dokonano płatno-
ści lub czy ta płatność była przekazana do greckiej spółki. Nie jest za to opodat-
kowana ta część wynagrodzenia nierezydenta, która odpowiada wykonywanej
pracy (lub prowadzonej działalności) poza terytorium Grecji (np. krótkie po-
dróże służbowe) – wtedy w celu obliczenia wysokości podatku stosuje się meto-
dę alokacji dni – stwierdza Joanna Skibicka.
Według niej nierezydenci w Grecji nie są uprawnieni do skorzystania z odpisów
podatkowych – nie mogą odliczyć żadnej kwoty ani od podstawy do opodatko-
wania, ani od samej kwoty podatku do zapłaty. Jedyny wyjątek stanowią tutaj
nierezydenci, którzy są rezydentami w krajach Unii Europejskiej, jednak pod
warunkiem, że przynajmniej 90 proc. ich całego dochodu pochodzi ze źródeł
greckich.

Podatek zależy od rezydencji

Jeśli osoba fizyczna jest rezydentem podatkowym w Grecji, wtedy w Grecji opo-
datkowaniu podlegają jej ogólnoświatowe dochody. Jak wskazuje ekspert Price-
waterhouseCoopers, dochód do opodatkowania obliczany jest przez zsumowa-
nie różnego rodzaju źródeł przychodów (wyłączając oczywiście te dochody, któ-
re opodatkowane są u źródła). Należy przy tym pamiętać, że greckie prawo ze-
zwala rezydentom na skorzystanie z ulg podatkowych. Ponadto osoby fizyczne
pracujące w Grecji muszą złożyć roczne zeznanie podatkowe we właściwym pod
względem rezydencji urzędzie skarbowym.
– Trzeba jeszcze wspomnieć o wspólnym zeznaniu podatkowym męża i żony.
Otóż w Grecji istnieje obowiązek (poza nielicznymi wyjątkami) wspólnego roz-
liczenia się z podatków, przy czym dochód każdego z małżonków jest opodatko-
wany oddzielnie na bazie ich osobistych dochodów. Jeśli dzieci wykazują dochód
do opodatkowania, to albo rozliczają go samodzielnie, albo dodawany jest on do
dochodu tego rodzica, który wykazuje wyższy dochód – dodaje nasz rozmówca.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

PIT z pracy

W skład ogólnego dochodu pracownika oddelegowanego do pracy w Grecji
wchodzi pensja, świadczenia rzeczowe i pieniężne oraz późniejsze płatności
związane z rozwiązaniem umowy.
– Do świadczeń rzeczowych i pieniężnych można zaliczyć np. płatność za wyna-
jem mieszkania, dodatki za oddelegowanie, płatności za naukę dla dzieci, kosz-
ty podróży do domu, podróży wakacyjnej, płatność podatków – tłumaczy Joan-
na Skibicka.

Nierezydenci, którzy generują dochód ze źródeł położonych w Grecji, są opodat-
kowani 5-proc. stawką podatku, jeżeli ich dochód nie przekracza pierwszego
progu skali podatkowej. Zasada ta nie dotyczy jednak tych nierezydentów, któ-
rzy pochodzą z krajów Unii Europejskiej i ponad 90 proc. swych dochodów ge-
nerują w Grecji.
Obecnie w Grecji trwają prace nad reformą systemu podatkowego. W wyniku jej
wprowadzenia mają ulec zmianie wskazane wyżej stawki podatku.
Greckie prawo podatkowe zezwala na zastosowanie odpowiednich zwolnień
lub ulg od określonej części dochodu osób fizycznych (np. składki na fundusze

Przedział Stopa

Kwota Całkowity

Zsumowany

dochodu procentowa

podatku dochód

podatek

(w euro)

12 000

18 000

4 500

30 000

4 500

45 000

15 750

75 000

20 250

> 75 000

PIT OD DOCHODU NETTO DLA DOCHODU PRACOWNICZEGO W GRECJI
(2009 I 2010 ROK) – GRECCY REZYDENCI

Przedział Stopa

Kwota Całkowity

Zsumowany

dochodu procentowa

podatku dochód

podatek

(w euro)

12 000

600

12 000

600

18 000

4 500

30 000

5 100

45 000

15 750

75 000

20 850

> 75 000

PIT OD DOCHODU NETTO DLA DOCHODU PRACOWNICZEGO W GRECJI
(2009 I 2010 ROK) – GRECCY NIEREZYDENCI

emerytalne, darowizny na odpowiednie instytucje pożytku publicznego, za-
płacone odsetki od kredytu hipotecznego).
Dochodem, który w ogóle nie podlega opodatkowaniu w Grecji, są tzw. wydat-
ki biznesowe (np. koszty wynajmu auta w celu odbycia podróży służbowej, koszt
zakwaterowania w hotelu podczas podróży służbowej, koszty związane z udzia-
łem w konferencji lub warsztatach itp.).
Greckie przepisy przewidują sporą liczbę odliczeń od podatków. Jednak
trend dotyczący zmian w ustawodawstwie podatkowym skierowany jest
w stronę obniżenia stawek podatkowych kosztem zmniejszenia liczby ulg
podatkowych.

Obowiązki wobec fiskusa

Jak tłumaczy Joanna Skibicka, jeżeli grecka spółka wypłaca pracownikowi pen-
sję, to jest też zobowiązana do odprowadzenia podatku (po wcześniejszym od-
liczeniu składek pracownika na ubezpieczenia społeczne).
W przypadku gdy polski pracownik uzyskuje pensję z Polski, wtedy sam musi
opłacać składki na ubezpieczenia społeczne. Jednak nie musi tego robić, gdy
dysponuje certyfikatem E101.
– Obowiązek złożenia zeznania rocznego w Grecji wyznaczony jest okresem
5 maja – 2 czerwca 2010 r. (dokładny termin uzależniony jest od greckiego nu-
meru identyfikacji podatkowej). Jako ciekawostkę można dodać, że ci podatni-
cy, którzy złożą greckie zeznanie roczne przez internet, w zamian za to otrzyma-
ją 1,5 proc. zniżki od kwoty podatku do zapłacenia (zniżka ta nie może jednak
przekroczyć wartości 118 euro) – wyjaśnia Joanna Skibicka.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Ważne!

Całość dochodów z Grecji, które podatnik po po-

wrocie do Polski musi jako polski rezydent zadeklarować
w polskim zeznaniu rocznym, zostanie wyłączona z opodat-
kowania. Natomiast dochód grecki będzie miał wpływ tylko
na ustalenie efektywnej stopy procentowej, według której
zostanie obliczona wysokość zobowiązania podatkowego
w Polsce

e-Poradnik Gazety Prawnej

W greckim prawie podatkowym wyróżniamy dwie kategorie odliczeń – odliczenia od
dochodu do opodatkowania i odliczenia od kwoty podatku do zapłaty. Do odliczeń od
dochodu do opodatkowania zaliczamy m.in.:
– składki na ubezpieczenie na życie i od śmierci oraz od kalectwa dla podatnika, mał-
żonka oraz dzieci – kwota odliczenia nie może przekroczyć 1200 euro,
– składki na fundusze emerytalne – do 1200 euro,
– darowizny/świadczenia niepieniężne przekazane na rzecz państwa, samorządów,
kościołów, wspólnot, uniwersytetów, sanatoriów, instytucji pożytku publicznego,
– darowizny na rzecz instytucji wspierających sztukę – maksymalnie do 10 proc. war-
tości zadeklarowanego dochodu,
– zapłacone odsetki od kredytu hipotecznego uzyskanego przez podatnika na zakup
mieszkania przed 1 stycznia 2003 r. – do 100 proc.
Warto w tym miejscu wspomnieć o ulgach prorodzinnych. Jeśli podatnik, który jest
greckim rezydentem podatkowym, ma jedno dziecko, to jego dochód zwolniony
z opodatkowania wzrasta do 13 tys. euro w skali rocznej. Przy dwójce dzieci zwolnio-
ny z opodatkowania dochód wzrasta do 14 tys. euro, natomiast jeśli podatnik posiada
trójkę dzieci na wychowaniu, wtedy dochód zwolniony z opodatkowania wzrasta aż
do 22 tys. euro.
Do odliczeń od kwoty podatku do zapłaty zaliczamy:
– 20 proc. wydatków poniesionych na naukę (w tym naukę języków obcych) dla po-
datnika lub jego dzieci – do kwoty 240 euro,
– 20 proc. zapłaconych alimentów – do kwoty 600 euro,
– zapłacone odsetki od kredytu hipotecznego uzyskanego przez podatnika na zakup
mieszkania po 1 stycznia 2003 r. – do 20 proc. za mieszkanie nieprzekraczające
120 mkw. i za kredyt nieprzekraczający wartości 200 tys. euro.

ODLICZENIA W GRECJI

Podstawa prawna

■

Umowa z 20 listopada 1987 r. zawarta pomiędzy rzą-

dem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rządem Re-

publiki Greckiej w sprawie unikania podwójnego opo-

datkowania w zakresie podatków od dochodu i mająt-

ku (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 524).

Podatnik, który w 2009 roku uzyskał dochody w Polsce i Hiszpanii, będzie mu-
siał wykazać je w polskim zeznaniu PIT-36 składanym do 30 kwietnia 2010 r. Do-
datkowo będzie trzeba wypełnić załącznik o dochodach i podatku zagranicz-
nych PIT/ZG.
Hiszpański pracodawca Polaka powinien poinformować hiszpańskie władze
skarbowe o przyjeździe polskiego obywatela. Łukasz Bączyk, konsultant
w Dziale Doradztwa Podatkowego PricewaterhouseCoopers, który podkre-
ślał, że jeżeli pracownik w trakcie pobytu na terytorium Hiszpanii nie będzie
posiadał certyfikatu E101 wydanego przez polskie władze ubezpieczeniowe,
jego pracodawca będzie zobligowany do dokonania wszelkich niezbędnych

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Grecji stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z greckiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale mają
wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia podat-
ku od dochodów opodatkowanych w Polsce.
Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Grecji dieta wynosi 45 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Grecji
mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW GRECKICH*

Hiszpańskie zarobki wykazuje się w PIT-36

e-Poradnik Gazety Prawnej

formalności celem rejestracji pracownika w hiszpańskim systemie ubezpie-
czeń społecznych.
Każdy hiszpański rezydent (czyli również Polak posiadający miejsce zamieszka-
nia w Hiszpanii) powinien uzyskać numer identyfikacji podatkowej. Powinien te-
go dokonać przed otrzymaniem pierwszego wynagrodzenia za pracę na teryto-
rium Hiszpanii, otwarciem hiszpańskiego konta bankowego, nabyciem akcji czy
też zakupem nieruchomości w Hiszpanii.

Wizyta w banku

Z informacji Łukasza Bączyka wynika, że w świetle hiszpańskiego prawa dewi-
zowego osoba jest postrzegana jako hiszpański rezydent, jeżeli posiada miejsce
zamieszkania w Hiszpanii, bez względu na to, czy jest tam podatkowym rezyden-
tem czy nierezydentem.
– Polak, który podczas swojego pobytu w Hiszpanii będzie postrzegany jako hisz-
pański nierezydent, w celu otwarcia konta bankowego powinien posiadać pasz-
port oraz certyfikat potwierdzający jego hiszpańską nierezydencję wydany przez
hiszpańską policję. Przelewy z, jak i na hiszpańskie konto polskiego pracownika
powinny być dokonywane przez bank zarejestrowany w hiszpańskim systemie
bankowym – stwierdza ekspert PricewaterhouseCoopers.
Według niego z kolei Polak, który będzie traktowany jako hiszpański rezydent
i otworzy hiszpańskie konto bankowe, powinien poinformować o tym w ciągu
jednego miesiąca Bank Narodowy Hiszpanii na formularzu DD-1.
– Jeżeli w danym miesiącu Polak dokona z takiego konta przelewu środków,
np. na polskie konto bankowe lub otrzyma zastrzyk finansowy z zagraniczne-
go konta bankowego, które nie zostało zarejestrowane w hiszpańskim syste-
mie bankowym, a dodatkowo zaistnieją określone warunki, będzie zobligowa-
ny do poinformowania o tym Banku Narodowego Hiszpanii – dodaje nasz
rozmówca.

Zakres opodatkowania

Jeżeli Polak wykonujący pracę w Hiszpanii zostanie uznany za hiszpańskie-
go rezydenta podatkowego, będzie podlegał hiszpańskiemu podatkowi docho-
dowemu od osób fizycznych od całości swoich światowych dochodów. W prze-
ciwnym wypadku będzie podlegał opodatkowaniu hiszpańskim podatkiem
dla nierezydentów wyłącznie od dochodów, które uzyskał na terytorium Hisz-
panii.
Jak stwierdza Łukasz Bączyk, polski obywatel zostanie hiszpańskim rezyden-
tem podatkowym, jeżeli: centrum jego interesów ekonomicznych znajduje się

w Hiszpanii lub długość jego pobyt na terytorium Hiszpanii przekroczy 183 dni
w danym roku kalendarzowym.
– W 2008 roku weszła w życie znowelizowana ustawa o hiszpańskim podat-
ku dochodowym od osób fizycznych. Podstawa opodatkowania została tą
nowelizacją podzielona na część główną, do której zaliczają się przede
wszystkim dochody uzyskane z tytułu umowy o pracę oraz część inwestycyj-
ną, do której zostały zaliczone dochody kapitałowe uzyskane z długotermi-
nowych instrumentów kapitałowych. Część główna została opodatkowana
progresywnymi stawkami podatkowymi, natomiast część inwestycyjna pod-
lega opodatkowaniu 19-proc. liniową stawką podatkową – konkluduje Łu-
kasz Bączyk.
Wyjaśnia również, że opodatkowaniu hiszpańskim podatkiem dochodowym od
osób fizycznym podlega zarówno wynagrodzenie otrzymywane przez pracow-
nika, jak i wszelkie świadczenia w naturze oraz ich ekwiwalenty pieniężne, np.
premia, dodatek za oddelegowanie, zwrot podatku dokonany przez pracodaw-
cę, opłaty za szkołę czy wynajem mieszkania ponoszone przez spółkę na rzecz
zatrudnionego w niej pracownika.

Podatek majątkowy

Do 2008 roku zarówno hiszpańscy rezydenci, jak ri nierezydenci podatkowi pod-
legali opodatkowaniu tzw. podatkiem majątkowym. Z wyjaśnień Łukasza Bączy-
ka wynika, że opodatkowanie podatkiem majątkowym zniesiono, począwszy
od roku 2008.

Podatek centralny i regionalny

Polak, który powróci do kraju macierzystego, zostanie uznany za polskiego re-
zydenta podatkowego. Zgodnie z postanowieniami umowy między rządem Pol-
skiej Rzeczypospolitej Ludowej a rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego
opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, dochody osiągnię-
te za pracę w Hiszpanii zostaną wyłączone z opodatkowania w Polsce. Nato-
miast polskie władze skarbowe uwzględnią te dochody celem obliczenia tzw.
efektywnej stawki podatkowej, za pomocą której zostanie obliczona kwota zo-
bowiązania podatkowego od pozostałych dochodów polskiego obywatela.
Natomiast Polak, który zostanie uznany za polskiego nierezydenta podatkowe-
go, będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce jedynie od dochodów, które otrzy-
mał na terytorium Polski. W związku z tym dochody uzyskane przez niego za pra-
cę na terytorium Hiszpanii nie zostaną opodatkowane w Polsce.
W Hiszpanii obowiązuje system podatku centralnego i regionalnego.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

Unikanie podwójnego PIT

Uniknięcie podwójnego opodatkowania osoby mającej miejsce zamieszkania
w Polsce, ale pracującej i osiągającej dochody w Hiszpanii, reguluje umowa za-
warta pomiędzy rządem Polski a rządem Hiszpanii.
Katarzyna Serwińska, dyrektor podatkowy w Dziale Doradztwa Podatkowego
PricewaterhouseCoopers, wskazuje, że jeżeli obywatel polski mający, zgodnie
z przepisami polskimi, miejsce zamieszkania w Polsce rozpocznie pracę w Hisz-
panii, a hiszpańskie władze skarbowe uznają go również za swojego rezydenta
podatkowego, powstały w ten sposób konflikt podwójnej rezydencji powinien zo-
stać rozstrzygnięty na podstawie następujących kryteriów: stałe miejsce zamiesz-
kania, centrum interesów życiowych, zwykłe przebywanie, obywatelstwo, wza-
jemne porozumienie władz polskich i hiszpańskich.
Rozstrzygnięcie konfliktu podwójnej rezydencji i ustalenie miejsca zamieszka-
nia dla celów podatkowych ma fundamentalne znaczenie dla ustalenia zakresu
obowiązku podatkowego (od całości dochodów światowych czy też ze źródeł po-
łożonych w danym kraju), kraju, w którym poszczególne dochody będą opodat-
kowane, oraz metody uniknięcia podwójnego opodatkowania (wyłączenie do-
chodu uzyskanego bądź odliczenie podatku zapłaconego w kraju nierezydencji).

Podstawa

Wysokość podatku Stawka podatku od różnicy

opodatkowania

obliczonego

między wysokością podstawy

(w euro)

od dolnej granicy

opodatkowania
a dolną granicą (w proc.)

17707,20

15,66

17 707,20

15300

2772,95

18,27

33 007,20

20400

5568,26

24,14

53 407,20

10 492,82

27,13

STAWKI PODATKU CENTRALNEGO

Podstawa

Wysokość podatku Stawka podatku od różnicy

opodatkowania

obliczonego

między wysokością podstawy

(w euro)

od dolnej granicy

opodatkowania
a dolną granicą (w proc.)

17 707,20

8,34

17 707,20 15 300

1476,78

9,73

33 007,20 20 400

2965,47

12,86

53 407,20

5588,91

15,87

STAWKI PODATKU REGIONALNEGO

W przypadku polskiego rezydenta podatkowego uzyskującego dochody
z pracy w Hiszpanii zgodnie z przepisami umowy mogą podlegać opodatko-
waniu w Hiszpanii, chyba że zostaną spełnione jednocześnie następujące
warunki:

■

pobyt Polaka na terytorium Hiszpanii nie przekroczy 183 dni w danym roku
finansowym,

■

jego wynagrodzenie nie jest wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Hisz-
panii,

■

koszty jego wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę,
którą jest polski pracodawca.

Według Katarzyny Serwińskiej, jeśli chociaż jeden z wymienionych warunków
nie zostałby spełniony, dochody, które osiągnie rezydent polski za pracę
w Hiszpanii, zostaną tam opodatkowane według hiszpańskich przepisów po-
datkowych. Jednak zgodnie z umową, dochody te zostaną wyłączone z opo-
datkowania w Polsce, a jedynie doliczone do dochodów uzyskanych na tery-
torium Polski w celu obliczenia tzw. efektywnej stawki podatkowej. Dochody
uzyskane w Polsce zostaną opodatkowane tak wyliczoną efektywną stawką
podatkową.
Jeśli chodzi o opodatkowanie dywidend, to dywidenda, którą otrzyma polski
rezydent podatkowy z hiszpańskiej spółki, może zostać opodatkowana również
na terytorium Hiszpanii. Jednak hiszpański podatek nie może przekroczyć
15 proc. kwoty dywidendy brutto (dochody kapitałowe w Hiszpanii opodatko-
wane są 19-proc. liniową stawką podatkową). Następnie podatek ten zostanie
odliczony (tzw. metoda proporcjonalnego odliczenia) od polskiego zobowią-
zania podatkowego z tytułu osiągniętych zysków kapitałowych. W związku
z tym, że stawka podatku od zysków kapitałowych wynosi w Polsce 19 proc.,
dywidenda wypłacona na terytorium Hiszpanii zostanie ostatecznie opodatko-
wana w Polsce 4-proc. stawką podatkową (19 proc. – 15 proc.).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

Podstawa prawna

■

Umowa między rządem Polskiej Rzeczypospolitej Lu-

dowej a rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego

opodatkowania w zakresie podatków od dochodu

i majątku podpisana w Madrycie 15 listopada 1979 r.

(Dz.U. z 1982 r. nr 17, poz. 127).

Polski podatnik, który w 2009 roku zarabiał w Holandii, musi te dochody wyka-
zać też w polskim PIT, który trzeba złożyć w urzędzie najpóźniej 30 kwietnia
2010 r. Jeśli wyśle zeznanie z zagranicy, dniem złożenia druku będzie dzień
wpływu do urzędu, a nie data stempla pocztowego.
Obowiązki podatkowe każdego podatnika będą zależały od jego rezydencji. Pol-
ską rezydencję podatkową ustala się na podstawie o długości pobytu w Polsce
oraz posiadania przez daną osobę w kraju tzw. ośrodka interesów życiowych
(centrum interesów osobistych lub gospodarczych). Jeżeli taka osoba przebywa

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Hiszpanii stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona,
że dochody z hiszpańskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce,
ale mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do oblicze-
nia podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Hiszpanii dieta wynosi 48 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Hisz-
panii mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW HISZPAŃSKICH*

PIT z holenderskimi zarobkami trzeba złożyć do 30 kwietnia

ponad 183 dni poza Polską, ale zachowała swoje centrum interesów osobistych
lub gospodarczych w kraju, nadal będzie uważana za polskiego rezydenta podat-
kowego.
– Natomiast osoba, której pobyt w Polsce nie przekroczył 183 dni i która przenio-
sła swój ośrodek interesów życiowych za granicę, będzie polskim nierezydentem
– wyjaśnia Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatko-
wy w PricewaterhouseCoopers.

Status w Holandii

Ustalenie statusu podatkowego w Holandii może być trudne, ponieważ tam-
tejsze prawo podatkowe nie zawiera definicji rezydencji podatkowej. We-
dług Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej rezydencja podatkowa jest ustalana na
podstawie okoliczności faktycznie związanych z sytuacją danej osoby.
W szczególności rezydencja danej osoby jest ustalana na podstawie takich
okoliczności, jak: miejsce, gdzie dana osoba posiada dostępny dom lub
mieszkanie; miejsce, gdzie przebywa najbliższa rodzina (żona, dzieci); miej-
sce osobistych i ekonomicznych powiązań (np. miejsce zatrudnienia); miej-
sce, gdzie dana osoba posiada majątek i rachunki bankowe; intencja długo-
ści pobytu w Holandii.
– W praktyce przyjmuje się, że osoba, która pozostaje w związku małżeńskim i jej
rodzina przebywa wraz z nią w Holandii, lub osoba stanu wolnego przebywają-
ca w Holandii dłużej niż jeden rok jest uznawana za holenderskiego rezydenta
podatkowego – argumentowała Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Dwie rezydencje

W przypadku gdy zarówno Polska, jak i Holandia uznają, na podstawie swo-
ich przepisów, że dana osoba jest rezydentem podatkowym w obu tych kra-
jach, będzie miała zastosowanie umowa w sprawie unikania podwójnego
opodatkowania zawarta pomiędzy Polską i Holandią. Ostatecznie zatem
o miejscu zamieszkania takiej osoby zdecyduje wynik badania rezydencji

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Osoby będące holenderskimi rezydentami podatkowymi podlegają w Holandii opodat-
kowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich uzyskania. Nato-
miast nierezydenci podlegają opodatkowaniu w Holandii tylko od dochodów uzyska-
nych z holenderskich źródeł przychodów (m.in. z pracy wykonywanej w Holandii).
Niektórzy podatnicy, np. obywatele Unii Europejskiej posiadający status nierezydenta
w Holandii, mogą jednak wybrać status rezydenta holenderskiego i w konsekwencji
być opodatkowani w Holandii od swoich światowych dochodów.

OBOWIĄZKI PODATKOWE

e-Poradnik Gazety Prawnej

według kryteriów wymienionych w tej umowie, tj. stałe miejsce zamieszka-
nia, silniejsze powiązania osobiste lub gospodarcze, zwyczajowe przebywa-
nie, obywatelstwo.
– Jeżeli żadne ze wskazanych kryteriów nie doprowadzi do rozstrzygnięcia kon-
fliktu podwójnej rezydencji, wówczas właściwe władze Polski i Holandii roz-
strzygną sprawę w drodze wzajemnego porozumienia – zauważa Grzegorz Ogó-
rek, starszy konsultant w PricewaterhouseCoopers.
Jednocześnie podkreśla, że niezależnie od statusu podatkowego Polaka docho-
dy, które otrzyma on jako wynagrodzenie za pracę wykonywaną w Holandii, bę-
dą, co do zasady, podlegały opodatkowaniu w tym kraju. W pewnych przypad-
kach, jeśli Polak pozostaje nadal rezydentem w Polsce, to dochody te mogą zo-
stać zwolnione z opodatkowania w Holandii, jeżeli są spełnione łącznie trzy wa-
runki, tj.:

■

przebywa on na terytorium Holandii przez okres lub okresy nieprzekraczają-
ce łącznie 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu rozpoczynającego
się lub kończącego w danym roku podatkowym,

■

wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy,
który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Holandii i

■

wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pra-
codawca posiada w Holandii.

– W praktyce, jeśli wynagrodzenie, które uzyskuje polski rezydent podatkowy za
pracę w Holandii, nie jest wypłacane przez holenderską firmę (ani nie ponosi ona
kosztu tego wynagrodzenia), a Polak przebywa krócej niż pół roku w Holandii,
to jego wynagrodzenie nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu w tym kra-
ju – argumentują eksperci PricewaterhouseCoopers.

Kategorie dochodów

System podatkowy w Holandii – jak wynika z danych naszych ekspertów – wy-
różnia trzy kategorie dochodów, do których mają zastosowanie różne stawki po-
datkowe:

■

Kategoria 1 (tzw. Box 1) obejmuje głównie dochody z pracy, z działalności go-
spodarczej oraz dochody wynikające z wartości posiadanej nieruchomości,

■

Kategoria 2 (tzw. Box 2) obejmuje dochody z udziału w spółkach,

■

Kategoria 3 (tzw. Box 3) obejmuje dochody z oszczędności i inwestycji.

Wydaje się, że z punktu widzenia Polaka wyjeżdżającego do pracy do Holandii
najistotniejsze znaczenie będzie miało opodatkowanie dochodów z pracy, które
należą do Kategorii 1. Dochody te obejmują wynagrodzenie uzyskane od praco-
dawcy oraz wszelkie świadczenia rzeczowe i pieniężne.

– Należy zauważyć, że dwie pierwsze stawki podatkowe (33,45 proc. oraz 41,95
proc.) zawierają również składki na holenderskie ubezpieczenia społeczne.
W związku z tym w przypadku Polaka, który nie podlega obowiązkowym ubez-
pieczeniom społecznym w Holandii (ponieważ np. został oddelegowany do pra-
cy w Holandii przez pracodawcę z Polski i posiada certyfikat E101 wydany przez
polski ZUS), to stawki podatkowe mające zastosowanie do jego dochodów w tych
progach są stosunkowo niskie (tj. 2,3 proc. do dochodów 18 218 euro i 10,80
proc. do dochodów 32 738 euro) – wyjaśnia Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Zauważa też, że wysokie stawki (do 52 proc.) są w rzeczywistości kompensowa-
ne przez dość liczne ulgi i zwolnienia podatkowe, np. odliczenia odsetek od kre-
dytów mieszkaniowych, odliczenia dotyczące dojazdów do pracy, możliwość
odliczenia wydatków związanych z utrzymaniem dzieci, z opieką medyczną,
z edukacją podatnika, a także z darowiznami. Znaczne obniżenie podstawy opo-
datkowania może nastąpić również poprzez zastosowanie 30-proc. zwolnienia
od dochodu pracowniczego dla cudzoziemców. W praktyce do dochodu osoby

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Progi Podstawa

Stawka

Składka

Całkowita

podatkowe

opodatkowania (euro) podatkowa

na ubezpie-

stawka

(proc.)

czenia (proc.)
społeczne
(proc.)

17 878

2,35

31,15

33,50

17 878

32 127

10,85

31,15

32 127

54 776

i powyżej

SKALA PIT W HOLANDII ZA 2009 ROK

Progi Podstawa

Stawka

Składka

Całkowita

podatkowe

opodatkowania (euro) podatkowa

na ubezpie-

stawka

(proc.)

czenia (proc.)
społeczne
(proc.)

18 218

2,30

31,15

33,45

18 218

32 738

10,80

31,15

41,95

32 738

54 367

i powyżej

SKALA PIT W HOLANDII ZA 2010 ROK

e-Poradnik Gazety Prawnej

oddelegowanej do pracy w Holandii i zarabiającej około 50 tys. euro rocznie
rzeczywista stawka podatkowa oscyluje w granicach 20 proc. Holenderski sys-
tem podatkowy nie przewiduje wspólnego rozliczania z małżonkiem – małżon-
kowie rozliczają swoje dochody odrębnie.

Stosunek pracy

Jeśli dana osoba w ciągu roku uzyskuje dochód ze stosunku pracy od firmy ho-
lenderskiej, to pracodawca holenderski jest zobowiązany pobierać zaliczki na po-
datek dochodowy według progresywnych stawek podatkowych.
– Generalnie osoby uzyskujące dochód podlegający opodatkowaniu w Holandii
są zobowiązane złożyć roczne zeznanie w terminie do 1 kwietnia następnego ro-
ku. Na wniosek podatnika możliwe jest również przedłużenie terminu składania
zeznania podatkowego do 1 lipca następnego roku. W Holandii to nie podatnik
dokonuje obliczenia zobowiązania podatkowego, lecz organy podatkowe. Wstęp-
ne rozliczenie podatkowe jest dokonywane przez fiskusa każdego roku po zło-
żeniu zeznania, natomiast ostateczne rozliczenie podatkowe powinno być doko-
nane w ciągu trzech lat od końca danego roku podatkowego (którego dotyczy po-
datek) – mówi Grzegorz Ogórek.
Zgodnie z generalną zasadą ostateczna zapłata podatku przez podatnika po-
winna nastąpić w ciągu dwóch miesięcy od daty dokonania rozliczenia podatko-
wego.
Wynagrodzenie polskiego rezydenta uzyskane w związku z pracą wykonywaną
w Holandii może zostać opodatkowane również w Polsce. Podwójnego opodat-
kowania unika się poprzez zastosowanie metody unikania podwójnego opodat-
kowania wynikającej ze wspomnianej umowy polsko-holenderskiej, tzw. pro-
porcjonalnego odliczenia. Generalnie metoda ta polega na tym, że od podatku
polskiego, który jest obliczany od całości dochodów podatnika, tj. zarówno do-
chodów holenderskich, jak i polskich, odejmuje się kwoty podatku zapłaconego
w Holandii (do pewnego limitu). Polski rezydent teoretycznie powinien zapła-
cić zatem w Polsce różnicę pomiędzy podatkiem należnym w Polsce a podat-
kiem zapłaconym w Holandii. Jednakże ustawodawca, wprowadzając abolicję
podatkową, wprowadził także na stałe do ustawy o PIT możliwość dalszego po-
mniejszenia podatku w Polsce poprzez odliczenie od kwoty podatku różnicy wy-
nikającej z zastosowania dwóch różnych metod unikania podwójnego opodatko-
wania.
– Z naszej praktyki wynika, że w przypadku dochodów z pracy w Holandii
w większości przypadków ostateczny podatek holenderski jest dużo niższy niż
w Polsce. Polacy będący rezydentami w Polsce i pracujący w Holandii dotychczas

musieli się liczyć z dopłatą podatku w rocznym zeznaniu podatkowym skła-
danym w naszym kraju. Jednak w rozliczeniu podatkowym za 2009 rok mo-
gą skorzystać z ulgi podatkowej, która w praktyce pozwala prawie całkowi-
cie unikać podwójnego opodatkowania na dochodzie zagranicznym – zazna-
czył Grzegorz Ogórek. W praktyce jeżeli polski rezydent uzyskał jedynie do-
chód za pracę w Holandii, to nie będzie musiał płacić dodatkowego podatku
w Polsce.
Polacy niebędący polskimi rezydentami podatkowymi nie będą w ogóle dekla-
rować w Polsce dochodów uzyskanych za pracę w Holandii i konsekwentnie nie
będą musieli płacić od tego dochodu podatku w Polsce.

Specjaliści na innych zasadach

Polacy pracujący w Holandii w pewnych sytuacjach mogą korzystać z przy-
wilejów tzw. zasady 30 proc. Dotyczy ona zarówno osób oddelegowanych do
Holandii przez polskiego pracodawcę, jak i zatrudnionych przez pracodaw-
cę holenderskiego. Camiel van der Meij, partner w PricewaterhouseCoopers,
tłumaczy nam, że podstawowym warunkiem skorzystania z tej możliwości
jest posiadanie przez pracownika specjalistycznej wiedzy lub umiejętności
niedostępnych na holenderskim rynku pracy (tzw. test specjalisty). Holan-
dia wprowadziła tę zasadę w 1945 roku w celu przyciągnięcia wysokiej kla-
sy specjalistów z innych krajów.
– Podstawową zaletą zasady 30 proc. jest możliwość przyznania pracowniko-
wi przez pracodawcę nieopodatkowanego dodatku na pokrycie kosztów pra-
cownika związanych z wykonywaniem pracy w Holandii. Dodatek ten jest
zwolniony z holenderskiego podatku, jeśli jego wysokość nie przekracza
30 proc. sumy wynagrodzenia podstawowego i samego dodatku. Jednak, je-
śli faktyczne koszty pracownika związane z wykonywaniem pracy w Holan-
dii są wyższe, mogą one być zwrócone w całości bez podatku – uważa Camiel
van der Meij.
Według niego kolejną zaletą jest możliwość zwrotu pracownikowi przez praco-
dawcę opłat za czesne w międzynarodowej szkole, w której uczą się dzieci pra-
cownika. Zwolnione od podatku mogą być również inne dodatki lub zwrot wy-
datków związanych z zatrudnieniem pracownika.
W celu uzyskania omawianego zwolnienia pracodawca wraz z pracownikiem
muszą złożyć wniosek do urzędu skarbowego w ciągu czterech miesięcy od przy-
jazdu Polaka do Holandii. Zwolnienie może przysługiwać maksymalnie przez
120 miesięcy. Po 60 miesiącach władze holenderskie mogą jednak wymagać do-
wodu, że pracownik nadal posiada wymagany know-how.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Holandii stosowana jest metoda odliczenia proporcjonalnego. Podatnik
w zeznaniu rocznym składanym w polskim urzędzie skarbowym wykazuje swoje do-
chody z pracy za granicą oraz zapłacony tam podatek.
Odliczenie podatku w Polsce możliwe jest do limitu, który obliczany jest według wzoru:
L = Pc x Dz/Dc
L – limit odliczenia
Pc – podatek obliczony od całości dochodów
Dz – dochód zagraniczny
Dc – dochód całkowity
Jednak w wyniku wprowadzenia do ustawy o PIT ulgi podatkowej polegającej na od-
liczeniu od podatku różnicy między metodą odliczenia proporcjonalnego a metodą
wyłączenia z progresją, podatnicy w praktyce w większości przypadków zapłacą po-
datek taki, jaki wynika z zastosowania metody wyłączenia z progresją. W wyniku za-
stosowania tego odliczenia dochody uzyskane przez polskiego rezydenta podatkowe-
go w Holandii de facto nie będą opodatkowane w Polsce, ponadto, jeśli taka osoba
nie będzie miała innych dochodów opodatkowanych w Polsce, to w ogóle uniknie
płacenia podatku w naszym kraju.
Metoda wyłączenia z progresją:
Pc – podatek obliczony od całości dochodów
Dz – dochód zagraniczny
Dp – dochód polski
Dc – dochód całkowity
Rs – rzeczywista stawka podatkowa
Pw – podatek wynikający z zastosowania metody wyłączenia
Dp x Pc/Dc = Pw
Ostatecznie podatek będzie liczony według następującego wzoru:
P – podatek do zapłaty w Polsce
Pc – podatek obliczony od całości dochodów
Pzl – podatek zagraniczny do limitu
Pw – podatek wynikający z zastosowania metody wyłączenia
P = Pc – Pzl – Pw
Co w zeznaniu uwzględnić: kwotę przychodu z umowy o pracę pomniejsza się
o koszty uzyskania przychodów, które w 2009 roku wynosiły 111,25 zł miesięcznie.
Ponadto podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowartość 30 proc. diety za
każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik pozostawał w stosunku
pracy (w przypadku Holandii dieta wynosi 42 euro za każdy dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne odprowa-
dzone w Holandii mogą być, pod pewnymi warunkami, odliczone w Polsce.
Jakie zeznanie składać: PIT-36, załącznik PIT/ZG oraz załącznik PIT-O
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW HOLENDERSKICH*

Podstawa prawna

■

Konwencja podpisana w Warszawie 13 lutego

2002 r. między Rzecząpospolitą Polską a Króle-

stwem Niderlandów w sprawie unikania podwójne-

go opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od

opodatkowania w zakresie podatków od dochodu

(Dz.U. z 2003 r. nr 216, poz. 2120).

Podatnik, który w danym roku podatkowym uzyskuje dochody tylko z Repu-
bliki Irlandii, nie ma obowiązku wykazywania ich w polskim zeznaniu podat-
kowym. Konieczne jest prawidłowe rozliczenie takich zarobków na Wyspie.
Polski obywatel, wyjeżdżając do pracy do Irlandii, staje przed trudnym zada-
niem, jakim jest określenie swojego statusu podatkowego, a co za tym idzie za-
kresu obowiązku podatkowego, zarówno w Polsce, jak i w Irlandii.
Katarzyna Serwińska, dyrektor, doradca podatkowy w Pricewaterhouse-
Coopers, wyjaśnia, że przez czas jego nieobecności w Polsce może on pozostać
rezydentem podatkowym w kraju bądź status ten utracić. Pierwsza sytuacja bę-
dzie miała miejsce, jeżeli jego pobyt w Polsce w danym roku podatkowym
przekroczy 183 dni lub, gdy mimo podjęcia pracy za granicą, zachowa on cen-
trum swoich interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów ży-
ciowych) w kraju.
– Znacznie trudniejszym zadaniem może natomiast okazać się ustalenie statu-
su podatkowego po stronie irlandzkiej, bowiem bazuje on na koncepcji rezy-
dencji i domicylu – analizuje nasza ekspert.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Dochody irlandzkie rozliczamy w Irlandii

Osoba jest uznawana za rezydenta Irlandii w danym roku podatkowym, jeżeli:

■

przebywa w tym roku na terytorium Irlandii co najmniej 183 dni lub

■

przebywa co najmniej 280 dni łącznie w danym roku podatkowym i roku go po-
przedzającym, pod warunkiem że w rozpatrywanym roku podatkowym pobyt ten
przekroczył 30 dni.

Irlandzki rok podatkowy odpowiada rokowi kalendarzowemu. Od 1 stycznia 2009 r.
dzień pobytu jest liczony bez względu na porę dnia, w której dana osoba przebywa
w Irlandii, a nie wyłącznie o godzinie 24.00 tego dnia. Osoby niespełniające żadnego
z wymienionych kryteriów są w Irlandii uznawane za nierezydentów.

KTO JEST REZYDENTEM W IRLANDII

e-Poradnik Gazety Prawnej

Ważne definicje

Jedną z form rezydencji w Irlandii jest zwykła rezydencja.
– Osoba będzie uznawana za zwykłego rezydenta w danym roku podatko-
wym, jeżeli była uznawana za rezydenta przez trzy lata poprzedzające ten
rok podatkowy (tj. zwykłym rezydentem stanie się dopiero w czwartym ro-
ku). Podobnie, aby utracić status zwykłego rezydenta, osoba musi zostać
uznana za nierezydenta w trzech kolejnych latach – argumentuje nasza roz-
mówczyni.
Jednocześnie podkreśla, że z kolei domicyl jest pojęciem prawa prywatnego mię-
dzynarodowego i wskazuje na dużo silniejsze związki z daną jurysdykcją niż sa-
ma rezydencja.
– Dana osoba może w danym czasie posiadać domicyl tylko w jednym państwie.
Jest to kraj, który uznaje ona za swoje naturalne bądź stałe miejsce. System ir-
landzki wyróżnia przy tym domicyl z pochodzenia (domicile of origin) oraz do-
micyl z wyboru (domicile of choice). Pierwszym jest kraj pochodzenia danej
osoby (nawet jeżeli się w nim nie urodziła). Polak, podejmujący zatrudnienie
w Irlandii na okres kilku lat, który ma jednak intencję powrotu do Polski po za-
kończeniu okresu oddelegowania/pracy za granicą, nie powinien ustanowić do-
micylu w Irlandii – tłumaczy ekspert PricewaterhouseCoopers.

Rodzaj opodatkowania

W Irlandii od statusu podatkowego będzie zależał zakres opodatkowania da-
nej osoby. Według informacji Katarzyny Serwińskiej, osoby będące rezy-
dentami i posiadające domicyl w Irlandii podlegają w tym kraju opodatko-
waniu od całości swoich światowych dochodów, bez względu na miejsce ich
uzyskania.
Rezydent nieposiadający domicylu w Irlandii płaci w tym państwie (z pewnymi
wyjątkami) podatki od całości dochodów, które mają źródło w Irlandii bądź
Wielkiej Brytanii. Dodatkowo podlegają oni opodatkowaniu od zagranicznych
wynagrodzeń w zakresie, w jakim dotyczą one pracy wykonywanej na terytorium
Irlandii. Zagraniczne wynagrodzenia odnoszące się do nieirlandzkich obowiąz-
ków podlegają opodatkowaniu w Irlandii tylko w określonych przypadkach,
w zależności od indywidualnej sytuacji danej osoby. Jakiekolwiek niepracowni-
cze dochody (np. dochody uzyskiwane z najmu mieszkania) będą podlegały
opodatkowaniu w Irlandii tylko w zakresie, w jakim są one przesyłane do tego
państwa.
Zasadniczo (tj. z pewnymi wyjątkami) nierezydent zapłaci w Irlandii podatek ob-
liczony jedynie od dochodu, który ma źródło w tym państwie.

Rozwiązanie konfliktu

W praktyce mogą zdarzyć się sytuacje, gdy zarówno Polska, jak i Irlandia uzna-
ją, na podstawie wewnętrznych przepisów tych państw, że dana osoba jest rezy-
dentem podatkowym w obu tych krajach.
Zdaniem eksperta PricewaterhouseCoopers rozwiązaniu sytuacji podwójnej re-
zydencji służą stosowne przepisy umowy zawartej pomiędzy Polską i Irlandią
w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.
– Zgodnie z art. 4 umowy w omawianej sytuacji ostatecznie o miejscu
zamieszkania takiej osoby należy rozstrzygnąć przy zastosowaniu nastę-
pujących kryteriów (stosowanych w podanej kolejności): a) stałego miej-
sca zamieszkania, b) silniejszych powiązań osobistych lub gospodarczych
(ośrodek interesów życiowych), c) zwyczajowego przebywania, d) obywa-
telstwa.
Jeżeli żadne z tych kryteriów nie doprowadzi do rozstrzygnięcia konfliktu
podwójnej rezydencji, wówczas właściwe władze Polski i Irlandii rozstrzy-
gną sprawę w drodze wzajemnego porozumienia – wskazuje nasza rozmów-
czyni.
Niezależnie jednak od statusu podatkowego, dochody, które Polak otrzyma ja-
ko wynagrodzenie za pracę wykonywaną w Irlandii będą, co do zasady, podle-
gały opodatkowaniu w tym kraju. W drodze wyjątku takie dochody mogą zostać
zwolnione z opodatkowania w Irlandii, jeżeli osoba je uzyskująca jest uznawa-
na za polskiego rezydenta podatkowego (zarówno w świetle polskich przepi-
sów, jak i postanowień umowy) oraz spełnione są łącznie następujące trzy wa-
runki:

■

osoba przebywa na terytorium Irlandii przez okres lub okresy nieprzekracza-
jące łącznie 183 dni w danym roku podatkowym Irlandii (czyli w roku kalen-
darzowym),

■

wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy,
który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Irlandii, i

■

wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pra-
codawca posiada w Irlandii.

Jeżeli którykolwiek z wymienionych warunków nie zostanie spełniony (np.
pobyt Polaka w Irlandii przekroczy 183 dni bądź wynagrodzenie za tę pracę
będzie wypłacane/ponoszone przez podmiot mający siedzibę w Irlandii), Ir-
landia będzie miała prawo opodatkować takie dochody zgodnie z obowiązu-
jącymi tam przepisami podatkowymi. Warto zaznaczyć, że opodatkowaniu
podlegają nie tylko wypłaty pieniężne, ale również świadczenia w naturze
zapewniane przez pracodawcę.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

Wysokość zobowiązania

W Irlandii funkcjonuje system ulg podatkowych.
– W zależności od sytuacji podatnika dopuszczalne odliczenie od podatku
w 2009 oraz 2010 roku wynosi: a) 1830 euro w przypadku osób stanu wolnego,
b) 3660 euro w przypadku małżonków, c) 2430 euro w przypadku wdowców nie-
posiadających zależnych dzieci. Podatnicy są także uprawnieni do specjalnej
ulgi związanej z systemem PAYE w wysokości 1830 euro rocznie, jeżeli uzysku-
ją dochody pracownicze, od których potrącany jest podatek u źródła. System
podatkowy Irlandii przewiduje jeszcze wiele innych ulg – informuje Katarzyna
Serwińska.
Z tego względu, rozpoczynając pracę za granicą, nowy pracownik powinien wy-
konać dwie podstawowe czynności, by upewnić się, że jego podatek będzie po-
trącany w odpowiedniej kwocie już od pierwszej wypłaty. Po pierwsze, należy
poinformować swojego pracodawcę o posiadanym Personal Public Service Num-
ber, który jest odpowiednikiem polskiego numeru identyfikacji podatkowej.
W celu uzyskania PPSN należy udać się do jednej z lokalnych placówek Biura Po-
mocy Społecznej (Social Welfare Office) z kompletem wymaganych dokumen-
tów. Po drugie, należy wypełnić formularz 12A, dotyczący kwot zwolnionych od
podatku (Tax Credits).
Z informacji eksperta PricewaterhouseCoopers wynika, że wynagrodzenia pol-
skiego rezydenta uzyskane w związku z pracą wykonywaną w Irlandii mogą zo-
stać opodatkowane również w Polsce. W takiej sytuacji podwójnego opodatko-
wania (tj. jednocześnie w Polsce i w Irlandii) unika się poprzez zwolnienie z opo-
datkowania w Polsce dochodów uzyskanych za pracę wykonywaną w Irlandii.
Dochody te jednak mogą zostać uwzględnione przy obliczaniu stawki podatko-
wej mającej zastosowanie do pozostałych dochodów opodatkowanych w kraju.

System podatkowy Irlandii jest bardzo zbliżony do obowiązującego w Wielkiej Brytanii
(obejmującej Irlandię Północną). Podatki potrącane są na bieżąco, zgodnie z systemem
PAYE (Pay As You Earn), od wynagrodzeń wypłacanych w Irlandii, a począwszy od
2006 roku również od uzyskiwanych z zagranicy, jeżeli dotyczą one pracy wykonywa-
nej na terytorium Irlandii. Systemowi PAYE mogą podlegać zarówno rezydenci, jak
i nierezydenci. W przypadku pozostałych dochodów ma zastosowanie system tzw.
self-assessment (samodzielne oszacowanie), co oznacza, że osoba sama musi dokonać
płatności podatku w dwóch ratach, wstępnie do 31 października danego roku podat-
kowego (jest to tzw.

preliminary tax), a pozostałą należność do 31 października kolej-

nego roku. Organy podatkowe zachowują jednak prawo do podwyższenia kwoty
przychodu oszacowanego przez osobę, jeżeli uznają ją za niewłaściwą.

SYSTEM PODATKOWY W IRLANDII

Ważne informacje

Republika Irlandii jest krajem, do którego Polacy najczęściej wyjeżdżają do pra-
cy. Jak wiadomo z pracą za granicą wiążą się pewne obowiązki podatkowe
w Polsce. Podatnik planujący wyjazd do tego kraju powinien zacząć od ustale-
nia, czy w czasie swojego wyjazdu do Irlandii będzie miał w Polsce miejsce za-
mieszkania (tzn. czy będzie miał status rezydenta podatkowego) i czy w związ-
ku z tym będzie podlegał w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowe-
mu. Katarzyna Serwińska podpowiada, że w tym celu trzeba odwołać się do art.
3 ustawy o PIT. Przy ustalaniu swojego statusu podatkowego w Polsce trzeba
wziąć pod uwagę, jak długo w roku podatkowym będzie się przebywać w Pol-
sce (poniżej czy powyżej 183 dni), gdzie w czasie pobytu w Irlandii przebywa
najbliższa rodzina podatnika (czy pozostała w Polsce, czy też jest z podatnikiem
w Irlandii) oraz gdzie zlokalizowane są gospodarcze interesy podatnika (np. czy
miejsce zawodowej działalności znajduje się w Polsce czy w Irlandii, gdzie po-
łożone są nieruchomości, których jest się właścicielem, skąd zarządza się swo-
im majątkiem itp.).
Ponadto trzeba ustalić, czy zgodnie z przepisami obowiązującymi w Irlandii bę-
dzie się traktowanym tam jako rezydent podatkowy. Jeśli tak, to konflikt po-
dwójnej rezydencji trzeba będzie rozstrzygnąć na podstawie kryteriów określo-
nych w art. 4 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską
a Irlandią.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Rodzaj podatnika

Wysokość dochodu

Stawka podatku

(w euro)

(w proc.)

Osoba stanu wolnego/

do 36 400 włącznie

wdowiec/wdowa

powyżej 36 400

bez zależnych dzieci

Osoba stanu wolnego/

do 40 400 włącznie

wdowiec/wdowa

powyżej 40 400

posiadająca zależne dzieci

Małżeństwo, gdy tylko

do 45 400 włącznie

jeden małżonek uzyskuje

powyżej 45 400

dochody

Małżeństwo, gdy oboje

do 72 800 włącznie

małżonkowie uzyskują

powyżej 72 800

dochody

STAWKI PODATKOWE OBOWIĄZUJĄCE W IRLANDII W 2010 ROKU

e-Poradnik Gazety Prawnej

– Jeśli podatnik nadal jest rezydentem podatkowym w Polsce, musi pamię-
tać o złożeniu zeznania rocznego do 30 kwietnia następnego roku. Należy też
pamiętać, że w zeznaniu trzeba, co do zasady, zadeklarować wszystkie swo-
je dochody (również te za pracę w Irlandii) uzyskane w danym roku. Nie ma
przy tym znaczenia, czy dochody uzyskane za pracę w Irlandii zostały wy-
płacone przez polskiego czy irlandzkiego (bądź też innego) pracodawcę
– radzi Sylwia Janek, konsultant, doradca podatkowy w Pricewaterhouse-
Coopers.
Dodaje, że w sytuacji gdy dochody za pracę w Irlandii będą podlegały opodat-
kowaniu również w Irlandii, podwójnego opodatkowania uniknie się poprzez za-
stosowanie w zeznaniu w Polsce metody wyłączenia z progresją (taką bowiem
przewiduje umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania podpisana między
Polską a Irlandią).
Jeżeli dana osoba nie ma w Polsce miejsca zamieszkania, trzeba zadeklarować
jedynie te dochody, które mają swoje źródło w Polsce (jeśli takich nie ma, zezna-
nia nie trzeba składać).
Kolejną kwestią jest aktualizacja NIP-3, w której trzeba wskazać adres zagra-
niczny jako nowe miejsce zamieszkania. Jeśli miejsce zamieszkania nadal
znajduje się w Polsce, wskazać trzeba zagraniczny adres jako adres do kore-
spondencji.
Jeśli w czasie wyjazdu podatnik jest w dalszym ciągu pracownikiem polskiej
spółki i od niej otrzymuje wynagrodzenie, to otrzyma od swojego pracodaw-
cy PIT-11, na podstawie którego przygotuje zeznanie roczne w Polsce. Jeśli
wynagrodzenie wypłaca pracodawca zagraniczny, trzeba zbierać paski płaco-
we i inne dokumenty potwierdzające wszelkiego rodzaju wypłaty na rzecz po-
datnika (to one będą podstawą do przygotowania zeznania rocznego). Nie
wolno zapominać, że również świadczenia w naturze, takie jak np.: mieszka-
nie zapewnione przez pracodawcę, stanowi, zasadniczo, dochód do opodat-
kowania.
– Warto prowadzić kalendarz pobytu za granicą i w Polsce. Zbierać również in-
ne dowody podróży/pobytu za granicą (bilety lotnicze, potwierdzenia przekro-
czenia granicy, o ile to możliwe, imienne rachunki, wydruki z karty płatni-
czej/kredytowej itp.). Przydatne będą wszelkie dokumenty potwierdzające opo-
datkowanie dochodów i zapłatę podatku za granicą (np. zeznania podatkowe).
To ułatwi rozliczenie podatku w Polsce – proponuje Sylwia Janek, konsultant, do-
radca podatkowy w PricewaterhouseCoopers.

Podstawa prawna

■

Umowa zawarta w Madrycie 13 listopada 1995 r. po-

między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem

Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowa-

nia i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania

w zakresie podatków od dochodu (Dz.U. z 1996 r. nr

29, poz. 129 z późn. zm.).

Jeśli podatnik w 2009 roku uzyskiwał dochody tylko na terytorium Litwy, nie
musi wykazywać ich w polskim zeznaniu rocznym. Litewskie dochody są zwol-
nione z opodatkowania w Polsce.
Obowiązek podatkowy na Litwie jest ściśle związany z rezydencją podatkową. Za-
równo litewscy rezydenci, jak i nierezydenci podatkowi podlegają obowiązkowi
podatkowemu ze wszystkich dochodów mających źródło na Litwie. Rozliczając

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Irlandii stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z irlandzkiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale
mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia
podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Irlandii dieta wynosi 45 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT), może korzy-
stać z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać
z ulgi na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone
w Irlandii mogą być również odliczone w Polsce, jeśli zostaną spełnione warunki okre-
ślone w ustawie PIT.
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW IRLANDZKICH*

Zarobki litewskie zwolnione z polskiego podatku

e-Poradnik Gazety Prawnej

litewskie dochody, trzeba pamiętać o postanowieniach umów o unikaniu podwój-
nego opodatkowania, jakie zawarła Litwa z innymi państwami. Polsko-litewska
umowa stanowi, że przy unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu uzyska-
nego na Litwie należy uwzględnić metodę wyłączenia z progresją.
– Oznacza to, że Polak, który ma status polskiego rezydenta podatkowego i osią-
ga dochody na Litwie, powinien je uwzględnić przy obliczaniu efektywnej stawki
podatkowej stosowanej do dochodów osiągniętych ze źródeł polskich – przypomi-
na Agata Deptuch, menedżer, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers.

Rodzaj zarobków

Eksperci PricewaterhouseCoopers podkreślają, że osoby fizyczne zobowiązane
są przede wszystkim do zapłacenia podatku dochodowego. Opodatkowaniu pod-
legają dochody uzyskane za pracę na Litwie, ale również dywidendy, odsetki, ho-
noraria autorskie, dochody uzyskane z tytułu sprzedaży czy wynajmu nierucho-
mości położonych na terenie Litwy, jak również dochody uzyskiwane z działal-
ności wykonywanej osobiście.
– Dochody podlegające opodatkowaniu na Litwie zostały podzielone na dwie ka-
tegorie: klasa A i klasa B – stwierdza nasza rozmówczyni.
Do klasy A zaliczane są wszelkie dochody, od których zaliczka na podatek zosta-
nie pobrana przez płatnika, np. dochód z tytułu wykonywania pracy (włączając
w to wszelkie inne świadczenia oferowane przez pracodawcę na rzecz pracow-
ników), dochody ze sprzedaży nieruchomości, odsetki i dywidendy. Natomiast
osoba uzyskująca dochody klasyfikowane jako klasa B jest zobowiązana do sa-
modzielnego ich zadeklarowania, odpowiedniego obliczenia zobowiązania po-
datkowego i odprowadzenia na konto władz skarbowych.

Rok podatkowy na Litwie trwa od 1 stycznia do 31 grudnia. Zarówno litewscy
rezydenci podatkowi, jak i nierezydenci uzyskujący dochody podlegające opo-
datkowaniu na Litwie są zobowiązani do złożenia rocznego zeznania podatko-
wego do 1 maja roku następującego po danym roku podatkowym. Roczny po-
datek stanowi, podobnie jak w Polsce, różnica pomiędzy wpłaconymi w ciągu
roku podatkowego zaliczkami na poczet podatku a faktyczną kwotą rocznego
zobowiązania podatkowego. Osoby, które uzyskały jedynie dochody należące
do klasy A, czyli od których płatnik pobrał odpowiedni podatek oraz które nie

Ważne!

25 proc. – kwoty dochodu nie mogą przekroczyć

w roku odliczenia podatkowe

korzystają z żadnych ulg czy odliczeń, mogą nie składać rocznego zeznania po-
datkowego.

Wysokość podatku

Od 1 stycznia 2009 r. dochody uzyskiwane przez osoby fizyczne (z wyłączeniem
dywidend oraz innych wypłat z zysków) podlegają opodatkowaniu 15-proc.
stawką podatkową. Dywidendy oraz inne wypłaty z zysków opodatkowane są
20-proc. stawką podatkową.
– W roku 2009 dochody uzyskiwane z tytułu wykonywania pracy na terytorium
Litwy podlegają opodatkowaniu 15-proc. stawką podatkową. Dodatkowo w ro-
ku 2009 dochody te podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu
w wysokości 6 proc. – dodaje Agata Deptuch.

Preferencje dla wybranych

Prawo podatkowe na Litwie przewiduje także kwotę wolną od podatku oraz dość
znaczną liczbę odliczeń, z jakich mogą skorzystać litewscy rezydenci podatkowi.
Są też kategorie przychodów, które w ogóle nie podlegają opodatkowaniu podat-
kiem dochodowym na Litwie. Litewskie władze podatkowe rezygnują z opodat-
kowania przychodów takich jak darowizny otrzymane od najbliższej rodziny,
ale także od osób niespokrewnionych do z góry ustalonej kwoty (8 tys. LTL, czy-
li ok. 9 tys. zł). Na Litwie nie stanowi podstawy opodatkowania wartość nagród
otrzymywanych z tytułu umowy o pracę lub tytułu o podobnym charakterze
przy rocznym limicie ustalonym na poziomie 700 LTL, czyli ok. 800 zł.
Kwoty przeznaczane przez pracodawcę na pokrycie składek na ubezpieczenie
emerytalne lub dodatkowe (dobrowolne) ubezpieczenie zdrowotne dla pracow-
nika nie stanowią dodatkowego przychodu pracownika ze stosunku pracy, pod
warunkiem iż łączna kwota składek nie przekracza 25 proc. rocznego przycho-
du uzyskanego przez tego pracownika od pracodawcy.
– Zwolnione składki nie muszą być odprowadzane tylko do litewskich funduszy,
ale również składki płacone do funduszy prowadzonych na terenie Unii Europej-
skiej korzystają ze zwolnienia – przypomina nasza ekspert.
Przy rozliczeniu podatkowym uwzględnia się również ulgi podatkowe. Litewscy
rezydenci podatkowi uzyskujący dochody z tytułu umów o pracę mają prawo do
pomniejszenia w roku 2009 miesięcznego dochodu o kwotę 470 LTL (ok. 540 zł),
gdy ich miesięczny dochód nie przekracza kwoty 800 LTL (ok. 900 zł). Jeżeli do-
chód ten przekracza kwotę 800 LTL/miesięcznie, kwota wolna od opodatkowa-
nia ulega odpowiednio obniżeniu (lub nie będzie miała zastosowania – w przy-
padku gdy miesięczny dochód wyniesie lub przekroczy kwotę 3150 LTL).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

e-Poradnik Gazety Prawnej

Kwota wolna od opodatkowania w danym roku podatkowym powinna zostać ob-
liczona przy uwzględnieniu całkowitego dochodu uzyskanego w trakcie roku
podatkowego. Dodatkowo litewskie prawo podatkowe przewiduje ulgi zarówno
dla rodzin wielodzietnych i rodziców samotnie wychowujących dzieci, jak i dla
wszystkich pozostałych rodziców.

Odliczenia podatkowe

Zgodnie z generalną zasadą obowiązującą na Litwie małżonkowie składają
oddzielne zeznania podatkowe, jednak w przypadku, gdy jedno z małżon-
ków pracuje tylko jeden miesiąc w ciągu roku podatkowego i nie ma możliwo-
ści pomniejszenia swojego dochodu o kwoty wolne od opodatkowania w po-
zostałych miesiącach, kwoty te mogą zostać odliczone od dochodu drugiego
małżonka.
Litewskie prawo podatkowe określa też kategorie wydatków poniesionych
przez rezydentów podatkowych, które mogą zostać odliczone od dochodu
podlegającego opodatkowaniu. Podstawę opodatkowania na Litwie można
pomniejszyć o wydatki na czesne zapłacone na poczet określonych rodzajów
studiów.
– Dodatkowo podstawę opodatkowania można również pomniejszyć o kwotę
składek zapłaconą przez daną osobę na ubezpieczenie na życie lub też dodatko-
we ubezpieczenie emerytalne. Przy czym dany fundusz emerytalny może rów-
nież funkcjonować nie tylko na Litwie, ale także w każdym innym unijnym kra-
ju – zwraca uwagę Agata Deptuch.

Rezydentem staje się osoba, która spełni jeden z poniższych warunków:

■

ma na terenie Litwy stałe miejsce zamieszkania podczas trwania roku podatkowego,

■

powiązania osobiste lub ekonomiczne z Litwą będą, podczas roku podatkowego,
silniejsze niż podobne powiązania z innym krajem,

■

przebywa na terytorium Litwy przez okres co najmniej 183 dni w ciągu roku podat-
kowego,

■

przebywa na terenie Litwy przez okres co najmniej 280 dni podczas kolejnych
dwóch lat podatkowych, przy czym w okresie jednego roku podatkowego dana
osoba przebywa na Litwie przez okres co najmniej 90 dni.

KTO JEST REZYDENTEM PODATKOWYM NA LITWIE

Ważne!

Osoba mająca w Polsce status nierezydenta podat-

kowego i osiągająca dochody tylko na Litwie nie jest zobo-
wiązana do składania w Polsce zeznania podatkowego

Podstawa prawna

■

Umowa sporządzona w Warszawie 20 stycznia 1994 r.

między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem

Republiki Litewskiej w sprawie unikania podwójnego

opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opo-

datkowania w zakresie podatków od dochodu i mająt-

ku (Dz.U. z 1995 r. nr 51, poz. 277).

Polski podatnik, który musi łotewskie dochody rozliczyć w Polsce, a zeznanie bę-
dzie wysyłał z Łotwy, powinien zrobić to odpowiednio wcześnie. Datą złożenia
PIT jest w takim przypadku moment wpływu do urzędu.
Polak, który w 2009 roku zarabiał tylko na Łotwie, nie będzie musiał zagranicz-
nych zarobków rozliczać w Polsce. Jednak w sytuacji, gdy źródła dochodów
były zarówno na Łotwie, jak i w Polsce, wysokość zagranicznych zarobków

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Litwy stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z litewskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale
mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia
podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Litwy dieta wynosi 33 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzy-
stać z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać
z ulgi na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone
na Litwie mogą zostać odliczone w Polsce, jeśli zostaną spełnione warunki określone
w ustawie PIT.
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW LITEWSKICH*

Zeznanie z Łotwy trzeba wysłać wcześniej

e-Poradnik Gazety Prawnej

wpłynie na stopę procentową, którą będzie trzeba zastosować do dochodów pol-
skich. W Polsce trzeba wtedy złożyć PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/ZG, w przy-
padku gdy osoba jest nadal rezydentem podatkowym w Polsce w roku 2009.
Jak wyjaśnia Izabella Budek, starszy konsultant w PricewaterhouseCoopers,
osoba przebywająca na Łotwie będzie uważana za rezydenta podatkowego tego
kraju, jeśli: posiada miejsce zamieszkania na Łotwie i/lub przekroczy 183 dni po-
bytu na terytorium Łotwy w 12-miesięcznym okresie zaczynającym się lub koń-
czącym w trakcie roku podatkowego.
Jako generalną zasadę można przyjąć, że osoby, które nie spełniają wskazanych
kryteriów, będą uważane za nierezydentów podatkowych dla celów podatku
dochodowego od osób fizycznych na Łotwie.

Zasady zależą od rezydencji

Z informacji PricewaterhouseCoopers wynika, że rezydenci podatkowi na Łotwie
są zobowiązani do rozliczania swoich światowych dochodów w tym kraju. Niere-
zydenci są opodatkowani na Łotwie tylko z dochodów mających źródło na Łotwie.
– W przypadku gdy pracownik, który jest polskim rezydentem podatkowym, zo-
stanie również uznany za rezydenta podatkowego przez łotewskie władze skar-
bowe, powstały w konsekwencji konflikt podwójnej rezydencji powinien zostać
rozwiązany na podstawie umowy polsko-łotewskiej w sprawie unikania podwój-
nego opodatkowania – tłumaczy Izabella Budek.
Według niej, w sytuacji gdy obywatel Polski ma miejsce zamieszkania w obu
państwach (tj. w Polsce i na Łotwie), jego status, gdzie jest rezydentem podat-
kowym, określa się według następujących kryteriów:

■

gdzie ma stałe miejsce zamieszkania,

■

gdzie ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów ży-
ciowych),

■

w jakim kraju zwykle przebywa,

■

jakiego kraju jest obywatelem,

■

w przypadku gdy powyższe kryteria nie przyniosą rozstrzygnięcia, wtedy wła-
dze skarbowe Polski i Łotwy powinny między sobą ustalić właściwą rezyden-
cję danej osoby.

Obywatel polski, który podejmie pracę na terytorium Łotwy, będzie podlegać łotew-
skiemu podatkowi dochodowemu od całości swoich dochodów (jeżeli zostanie uznany
za łotewskiego rezydenta podatkowego) bądź tylko od tej części swoich dochodów,
które uzyskał na Łotwie – gdy będzie traktowany jako łotewski nierezydent podatkowy.

JAK POLAK PRACUJĄCY NA ŁOTWIE MUSI SIĘ ROZLICZYĆ

Praca na umowę

Na Łotwie obowiązuje jedna, liniowa stawka podatku dochodowego od osób fi-
zycznych. Jej wysokość wynosiła w roku 2009 – 23 proc., jednak w roku 2010
została podwyższona do 26 proc.
– Płatnikami tego podatku są stali rezydenci i nierezydenci uzyskujący dochody
na Łotwie. Wszelkie płace i innego rodzaju wynagrodzenia otrzymane przez
osobę fizyczną za pracę wykonywaną na terytorium Łotwy podlegają tam opo-
datkowaniu – dodaje Izabella Budek.
Ponadto dodatkowy dochód do opodatkowania stanowią następujące benefity:
dodatek na utrzymanie w kraju oddelegowania; koszty mieszkania zapewnione-
go przez pracodawcę; dodatek za podróże do kraju ojczystego; używanie samo-
chodu służbowego do celów prywatnych; koszty paliwa płaconego przez praco-
dawcę na cele prywatne; prywatne ubezpieczenie płacone przez pracodawcę
(z wyjątkami); opieka medyczna; opłaty za szkołę; zwrot kosztów wydatków na
podróże (przekraczające ustalony limit); zwrot podatku (zagranicznego lub ma-
cierzystego kraju).

Obowiązki rozliczeniowe

Na Łotwie obowiązki podatkowe ma nie tylko sam podatnik. Ma je także praco-
dawca. Pracodawca łotewski – jak podkreśliła Izabella Budek – jest zobowiąza-
ny do potrącania na bazie miesięcznej z wynagrodzenia pracownika podatku
oraz składek na ubezpieczenie społeczne i odprowadzania ich do fiskusa łotew-
skiego.
Osoba zagraniczna pracująca na Łotwie zobowiązana jest także do rejestra-
cji w urzędzie skarbowym. W momencie wyjazdu z Łotwy osoba taka będzie
również zobowiązana do wyrejestrowania się z łotewskiego systemu podat-
kowego.
– Obcokrajowcy pracujący na Litwie na podstawie zagranicznej umowy o pra-
cę są zobowiązani dokonać sami rejestracji w łotewskim urzędzie skarbowym.
Ponadto dochód ten powinien być rozliczany przez pracodawcę zagranicz-
nego lub pracownika samodzielnie, a podatek powinien zostać być wpłacany
na konto łotewskiego urzędu skarbowego w terminie złożenia zeznania podat-
kowego za dany rok podatkowy – tłumaczy nasza rozmówczyni z Pricewater-
houseCoopers.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Ważne!

23 proc. wynosiła stawka podatku dochodowego

od osób fizycznych na Łotwie w roku 2009, a 26 proc. w ro-
ku 2010

e-Poradnik Gazety Prawnej

Ulgi do wykorzystania

Liniowa stawka PIT na Łotwie nie pozbawiła podatników wszystkich ulg
i zwolnień. Jak wskazuje Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer,
doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, na Łotwie opodatkowaniu
nie podlegają m.in. takie dochody, jak: dywidendy z dochodu przedsię-
biorstw płacących podatek dochodowy od osób prawnych na Łotwie; docho-
dy z depozytów w instytucjach kredytowych; wygrane pieniężne i rzeczowe
z loterii; alimenty; renty i emerytury państwowe i wypłaty z funduszy eme-
rytalnych; wpływy z tytułu spadku, z wyjątkiem tantiem i darowizn od osób
fizycznych.
Ponadto rezydenci podatkowi na Łotwie mogą skorzystać z katalogu ulg i wyłą-
czeń podatkowych. Dostępne tylko dla rezydentów łotewskich są m.in: general-
na ulga od podatku dla rezydenta; ulga na dziecko; odliczenie wydatków na ce-
le edukacyjne wraz z wydatkami na cele zdrowotne; odliczenie wydatków na
cele charytatywne lub darowizny dla organizacji pożytku publicznego – limito-
wane do 20 proc. dochodu do opodatkowania; uwzględnienie płatności na pry-
watną kasę chorych (podmiotów zarejestrowanych na Łotwie) – limitowane
do 10 proc. wynagrodzenia brutto; odliczenie wydatków artystów, literatów,
naukowców, odkrywców i innych osób zajmujących wynalazkami, pod warun-
kiem że te wydatki służą wytworzeniu, opublikowaniu i zaprezentowaniu ich i za
które twórcy otrzymują honorarium (wynagrodzenie autorskie) – lista rzeczy, ja-
kie stanowią wspomniane wydatki, wraz z kwotami do odliczenia jest ogłaszana
przez Radę Ministrów rządu Łotwy.
– Na Łotwie istnieje także wiele odliczeń podatkowych od dochodu (także limi-
towanych). Odliczeniu podlegają m.in. obowiązkowe składki na ubezpieczenie
społeczne opłacane na Łotwie i w obrębie Unii Europejskiej. To odliczenie przy-
sługuje zarówno rezydentom, jak i nierezydentom – wskazuje Joanna Narkie-
wicz-Tarłowska.

Osoba powracająca z Łotwy i traktowana jako polski rezydent podatkowy zastanawia
się, czy dochody z pracy na Łotwie powinna zadeklarować do polskiego urzędu skar-
bowego. Oczywiście tak, ale pojawia się pytanie, czy dochód ten nie będzie podwój-
nie opodatkowany (na Łotwie i w Polsce). Na mocy umowy o unikaniu podwójnego
opodatkowania taka osoba nie będzie podwójnie opodatkowana, ponieważ całość
dochodów z Łotwy zostanie wyłączona z opodatkowania w Polsce. Natomiast dochód
osiągnięty na Łotwie będzie miał wpływ tylko na ustalenie efektywnej stopy procento-
wej, która zostanie zastosowana do dochodów do opodatkowania w Polsce.

JAKIE OBOWIĄZKI POWSTANĄ PO POWROCIE DO POLSKI

Warto zwrócić uwagę, że już w zeznaniu podatkowym za rok 2009 polski podat-
nik będzie uprawniony do odliczenia obowiązkowych składek na ubezpieczenia
społeczne i zdrowotne zapłacone na Łotwie (o ile nie podlegał polskiemu syste-
mowi ubezpieczeń społecznych). Ta możliwość może obniżyć zarówno przy-
chód do opodatkowania, jak i sam podatek należny w Polsce.
Z informacji naszego eksperta wynika też, że zeznanie roczne na Łotwie należy
złożyć do 1 kwietnia roku następującego po zakończeniu danego roku podatko-
wego (na Łotwie rok podatkowy to rok kalendarzowy). Podatnik jest zobowią-
zany sam przygotować swoje zeznanie podatkowe i złożyć je do właściwego
urzędu skarbowego. Nie jest możliwe rozliczenie się z małżonkiem. Jeśli z zezna-
nia podatkowego wynika nadpłata, władze skarbowe Łotwy powinny dokonać
zwrotu nadpłaty na konto podatnika w ciągu trzech miesięcy od daty złożenia
zeznania podatkowego.
Władze łotewskie mają trzy lata na przeprowadzenie kontroli złożonego zezna-
nia podatkowego. Osoba opuszczająca Łotwę w trakcie roku jest zobowiązana
złożyć zeznanie podatkowe przed wyjazdem do kraju ojczystego oraz dokonać
wyrejestrowania z łotewskiego urzędu skarbowego (w formie oświadczenia).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Łotwy stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z łotewskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale
mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia
podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Łotwy dieta wynosi 48 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, skorzystać z ulgi na
wychowywanie dzieci lub z ulgi z tytułu użytkowania sieci internet w miejscu zamiesz-
kania. Od roku 2009 składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne odprowadzone
na Łotwie mogą być, pod pewnymi warunkami, odliczone w Polsce.
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW ŁOTEWSKICH*

e-Poradnik Gazety Prawnej

Podstawa prawna

■

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką

Łotewską w sprawie unikania podwójnego opodatko-

wania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania

w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporzą-

dzona w Warszawie 17 listopada 1993 r. (Dz.U.

z 1995 r. nr 53, poz. 285).

Podatnik, który ma obowiązek w Polsce rozliczyć dochody uzyskane w Luksem-
burgu, musi przy takim rozliczeniu zastosować metodę unikania podwójnego
opodatkowania wyłączenia z progresją.
Obowiązek podatkowy Polaka wykonującego pracę w Luksemburgu zależy
w pierwszej kolejności od jego rezydencji podatkowej. W celu ustaleniu statusu
podatkowego należy przeanalizować sytuację danej osoby zarówno z perspekty-
wy polskich, jak i luksemburskich przepisów.

Ustalenie pobytowe

Zgodnie z polskimi przepisami, polskim rezydentem podatkowym jest osoba,
która przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym albo posiada na
terytorium Polski ośrodek interesów życiowych.
– Co do zasady zatem, Polak, który na czas wyjazdu do Luksemburga np. pozostawi
w Polsce najbliższą rodzinę, pozostanie polskim rezydentem podatkowym i, w kon-
sekwencji, będzie zobowiązany do deklarowania i opodatkowania w Polsce swoich
ogólnoświatowych dochodów. Jeżeli jednak podczas wyjazdu będzie towarzyszyć
mu rodzina, a jego pobyt w Polsce w danym roku nie przekroczy 183 dni, może on być
uważany za nierezydenta podatkowego w Polsce – informuje Sylwia Janek, doradca
podatkowy i konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego PricewaterhouseCoopers.
Prawo luksemburskie operuje dwoma kryteriami, na podstawie których można
zostać uznanym za rezydenta tego kraju i w efekcie, podlegać w Luksemburgu
opodatkowaniu od całości swoich światowych dochodów.
– Według pierwszego kryterium za rezydenta uznaje się osobę posiadającą
w Luksemburgu miejsce stałego zamieszkania (rozumiane jako mieszkanie lub
dom, w którym osoba ta zamieszkuje w okolicznościach wskazujących na zamiar
jego stałego używania). Ponadto za rezydenta uznaje się również osobę, która
przebywa na terytorium Luksemburga przez okres dłuższy niż sześć miesięcy
(przy czym krótki wyjazd, np. na urlop do innego kraju, nie powoduje narusze-
nia ciągłości tego okresu) – tłumaczy Sylwia Janek.

W Luksemburgu wyłączenie z progresją

Rozliczenie pracy

Z informacji Sylwii Janek wynika, że do podlegających opodatkowaniu w Luk-
semburgu dochodów z pracy zalicza się wynagrodzenie zasadnicze, premie oraz
świadczenia rzeczowe otrzymane w związku ze stosunkiem pracy.
– Opodatkowaniu podlega otrzymane od pracodawcy świadczenie w postaci
mieszkania udostępnionego pracownikowi nieodpłatnie, przy czym wartość ta-
kiego świadczenia ustalana jest na podstawie czynszu płaconego przez praco-
dawcę i nie może być niższa niż 75 proc. jego wartości. Również korzystanie
z samochodu służbowego do celów prywatnych traktowane jest jako świadcze-
nie podlegające opodatkowaniu – wylicza Sylwia Janek.
Według niej, co do zasady, do podstawy opodatkowania należy także wliczyć od-
prawy po ustaniu stosunku pracy oraz ewentualne renty otrzymane od zakładu
pracy. Zwolnieniu z opodatkowania (do określonego, rocznego limitu) podlega-
ją jednak np. wynagrodzenie za godziny nadliczbowe czy nagrody pieniężne za
staż pracy.
Podatek dochodowy w Luksemburgu obliczany jest z zastosowaniem progre-
sywnej skali podatkowej, co oznacza, że efektywna stopa podatkowa uzależnio-
na jest od wysokości osiągniętego dochodu.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Podstawa obliczenia podatku (w euro) Stawka podatku (w proc.)
Od Do
0

11 265

13 173

15 081

16 989

18 897

20 805

22 713

24 621

26 529

28 437

30 345

32 253

34 161

36 069

37 977

39 885

powyżej

SKALA PIT W LUKSEMBURGU W 2009 ROKU

e-Poradnik Gazety Prawnej

W praktyce podatek obliczony według powyższych stawek ulega zwiększeniu
o 2,5 proc. tytułem składki na Fundusz Pracy.
Przepisy podatkowe w Luksemburgu wyróżniają ponadto trzy klasy podatkowe,
do których przynależność uzależniona jest od sytuacji osobistej podatnika:

■

Klasa 1 – osoby bez partnerów, tzw. single,

■

Klasa 2 – małżeństwa oraz osoby żyjące w wolnych związkach,

■

Klasa 1a – rodzice samotnie wychowujący dzieci oraz osoby żyjące bez part-

nerów, które osiągnęły wiek 65 lat.
Ostateczna wysokość podatku uzależniona jest od osiągniętego w danym roku
wynagrodzenia podatnika po zastosowaniu wszystkich dozwolonych odliczeń.

Obniżenie podatku

W Luksemburgu prawo do skorzystania z odliczeń od podstawy opodatkowania
przysługuje w większości przypadków wyłącznie rezydentom Luksemburga oraz
tym nierezydentom, którzy złożyli do władz skarbowych wniosek o bycie trak-
towanymi jak rezydenci.
Z danych Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej z PricewaterhouseCoopers wynika, że
podatnicy wykonujący pracę na podstawie umowy o pracę uprawnieni są do od-
liczania od podstawy opodatkowania obowiązkowych składek na ubezpieczenie
społeczne. W tym miejscu można podkreślić, że opłacanie składek do luksembur-
skiego systemu ubezpieczeń społecznych jest, w przypadku umowy o pracę, obo-
wiązkowe. Składki obliczane są od wynagrodzenia brutto, do wysokości roczne-
go limitu wynoszącego w 2009 roku 98 504,40 euro. Wysokość składek uzależ-
niona jest od rodzaju wykonywanej pracy. Składki finansowane są w części przez
pracownika oraz przez pracodawcę.
Pracownikom przysługuje również prawo do odliczenia od dochodu minimal-
nych zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu w kwocie 540 euro rocz-
nie (lub w kwocie kosztów faktycznie poniesionych, pod warunkiem odpowied-
niego ich udokumentowania). Niezależnie od posiadania statusu pracownika,
wszyscy luksemburscy podatnicy są uprawnieni do wielu tzw. specjalnych od-
liczeń, takich jak możliwość pomniejszenia dochodu o zapłacone odsetki od
kredytu konsumenckiego.

Kwota odliczenia (w euro)

Osoba samotnie wychowująca dzieci

750

Emeryt/rencista

300

Pracownik

300

ODLICZENIA OD PODATKU OBOWIĄZUJĄCE W LUKSEMBURGU W 2009 ROKU

Podstawa prawna

■

Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim

Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwój-

nego opodatkowania w zakresie podatków od docho-

du i majątku, sporządzona w Luksemburgu 14 czerwca

1995 r. (Dz.U. z 1996 r. nr 110, poz. 527).

Podobnie, jak w większości krajów unijnych, przy rozliczaniu dochodów maltań-
skich zastosowanie znajdzie metoda unikania podwójnego opodatkowania wy-
łączenia z progresją. W konsekwencji zarobki maltańskie rozliczane w Polsce
powiększą stopę PIT.
Polak, który podejmie pracę na Malcie i dopełni obowiązków rejestracyjnych, na-
będzie prawo do opodatkowania swoich dochodów z zastosowaniem preferen-
cyjnej, 15-proc. liniowej stawki podatkowej.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Luksemburga stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza
ona, że dochody z luksemburskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania
w Polsce, ale mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie
do obliczenia podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Luksemburga dieta wynosi 45 euro za
dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzy-
stać z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać
z ulgi na wychowywanie dzieci. Również składki na ubezpieczenia społeczne odpro-
wadzone w Luksemburgu mogą być odliczone w Polsce, jeśli zostaną spełnione wa-
runki określone w ustawie PIT.
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW LUKSEMBURSKICH*

Zarobki maltańskie powiększą podatek

e-Poradnik Gazety Prawnej

Ważna rezydencja

Łukasz Bączyk, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego Pricewaterhouse-
Coopers podkreśla, że na Malcie należy rozróżnić osoby będące zwykłymi rezy-
dentami na stałe zamieszkującymi na Malcie od rezydentów niebędących zwy-
kłymi rezydentami i niezamieszkującymi tam na stałe.
– Polak, który przybędzie na Maltę, będzie mógł wyrobić sobie certyfikat okre-
ślający status jego maltańskiej rezydencji podatkowej (tzn. nie zwykłej rezyden-
cji). Certyfikat uprawnia do opodatkowania dochodów liniową 15-proc. stawką
podatkową – argumentuje Łukasz Bączyk.
Posiadacz certyfikatu nie powinien rozpoczynać pracy bądź działalności gospo-
darczej do momentu, aż zostanie do tego upoważniony przez maltańskie władze.
– Posiadacz certyfikatu określającego jego status rezydencji na Malcie może
zrzec się certyfikatu i złożyć wniosek o dokument potwierdzający, że jest on
zwykłym rezydentem stale zamieszkującym na terytorium Malty. W momencie
uzyskania tego dokumentu certyfikat określający jego status rezydencji podat-
kowej traci swoją ważność (w takim wypadku podatnik traci prawo do opodat-
kowania swoich dochodów na Malcie na zasadach preferencyjnych) – ostrzega
Łukasz Bączyk.

Wniosek o certyfikat

Polak, który wyjechał do pracy na Malcie i uzyskał tam certyfikat rezydencji,
może korzystać z pewnych preferencji podatkowych. Joanna Narkiewicz-Tar-
łowska, doradca podatkowy, starszy menedżer w PricewaterhouseCoopers,
tłumaczy, że wniosek o wydanie certyfikatu powinien zostać złożony we wła-
ściwym maltańskim urzędzie skarbowym wraz z określonymi dokumentami.
Przede wszystkim podatnik musi posiadać certyfikat wydany przez stosowną
instytucję, bankiera lub księgowego potwierdzający, że wnioskujący posiada
poza terytorium Malty aktywa o wartości rynkowej minimum 349 tys.
euro lub jego roczne dochody uzyskane poza granicami Malty wynoszą przy-
najmniej 23 tys. euro. Konieczne jest też posiadanie certyfikatu wydanego
przez organy ścigania krajów, które wnioskujący zamieszkiwał wcześniej, po-
twierdzające, że wobec cudzoziemca nie toczy się obecnie żadne postępowa-
nie karne.
Trzeba mieć również kopię: aktu narodzin (jak również kopie aktów narodzin
małżonka i dzieci oraz kopie aktu zawarcia małżeństwa, jeżeli także rodzina
przybywa na Maltę); paszportu wnioskującego (oraz kopie paszportów małżon-
ka i dzieci, jeżeli towarzyszą wnioskującemu podczas jego pobytu na Malcie)
wraz z kompletem trzech zdjęć dla każdej osoby; umowy kupna lub umowy

najmu domu/mieszkania, jeżeli wnioskujący posiada lub wynajmuje mieszkanie
na terytorium Malty.
– Maltańskie władze skarbowe mają trzy miesiące na weryfikację wniosku o przy-
znanie certyfikatu rezydencji od momentu jego złożenia. Jeżeli wniosek pozy-
tywnie przebrnie przez weryfikację, wnioskujący zostanie poinformowany o je-
go akceptacji przez władze skarbowe. Od momentu notyfikacji wnioskujący bę-
dzie zobowiązany do wpłacenia na rachunek właściwego maltańskiego urzędu
skarbowego kwoty 115 euro – dodaje Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Maltańskie władze skarbowe mają 30 dni na wydanie certyfikatu od momentu
dokonania wpłaty zaliczki na podatek wynoszącej 4193 euro (kwotę tę podatnik
będzie mógł odliczyć od rocznego maltańskiego zobowiązania podatkowego).
Certyfikat zostanie unieważniony, jeżeli wnioskujący nie zamieszka na Malcie
w ciągu 12 miesięcy od daty wydania tego dokumentu.

Rozliczenie z fiskusem

Po każdym roku podatkowym Polak uzyskujący dochody na terytorium Malty bę-
dzie zobowiązany zadeklarować je w rocznym zeznaniu podatkowym. W zezna-
niu będzie także zobowiązany do zadeklarowania wszelkich przelewów środków
pieniężnych na terytorium Malty, których dokonał w trakcie roku podatkowego.
– Pracodawca jest zobowiązany do poboru podatku na bazie miesięcznej. Rok po-
datkowy to, tak jak w Polsce, okres od 1 stycznia do końca grudnia. Zeznanie
roczne należy złożyć do 30 sierpnia następnego roku. Nie musimy tego robić, je-
śli pracodawca pobierał podatek od naszego wynagrodzenia w trakcie roku. Jed-
nakże w takiej sytuacji należy złożyć oświadczenie do 15 czerwca – wyjaśnia Łu-
kasz Bączyk.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Ważne!

Obywatel Unii Europejskiej ma prawo do przebywa-

nia na terytorium Malty. Jeżeli natomiast jego pobyt przekra-
cza trzy miesiące, jest on zobowiązany do złożenia wniosku
o pozwolenie na pobyt.

Podstawa opodatkowania (w euro)

Stawka podatkowa (w proc.)

0–8500

8501–14 500

15 (minus 1275 euro)

14501–19 500

25 (minus 2725 euro)

ponad 19 501

35 (minus 4676 euro)

* skala ważna do rozliczenia za 2009 rok

SKALA PIT NA MALCIE* – INDYWIDUALNE ZEZNANIE PODATKOWE

e-Poradnik Gazety Prawnej

Podstawa prawna

■

Umowa między rządem Rzeczypospolitej Polskiej

a rządem Malty w sprawie unikania podwójnego opo-

datkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatko-

wania w zakresie podatków od dochodu sporządzo-

na w La Valetta 7 stycznia 1994 r. (Dz.U. z 1995 r.

nr 49, poz. 256).

Podstawa opodatkowania (w euro)

Stawka podatkowa (w proc.)

0–11 900

11 901–21 200

15 (minus 1785 euro)

21 201–28 700

25 (minus 3905 euro)

ponad 28 701

35 (minus 6776 euro)

* skala ważna do rozliczenia za 2009 rok

SKALA PIT NA MALCIE* – WSPÓLNE MAŁŻEŃSKIE ZEZNANIE PODATKOWE

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Malty stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z maltańskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale
mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia
podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równo-
wartość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym po-
datnik pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Malty dieta wynosi 42 euro za
dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzy-
stać z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać
z ulgi na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone
na Malcie mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW MALTAŃSKICH*

Polak mający miejsce zamieszkania w Polsce, pracujący i zarabiający tylko
w Niemczech oraz tam opodatkowany, nie będzie musiał rozliczyć się z docho-
dów zagranicznych z polskim fiskusem.
Opodatkowanie dochodów uzyskiwanych przez Polaka pracującego w Niem-
czech jest uzależnione od jego obowiązku podatkowego. Jadwiga Chorązka, me-
nedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego PricewaterhouseCoopers, przypomi-
na, że przepisy podatkowe przewidują dwa rodzaje obowiązku podatkowego.
Pierwszy z nich to ograniczony obowiązek podatkowy wiążący się z konieczno-
ścią opodatkowania w Polsce tylko tych dochodów, które zostały osiągnięte
w związku z pracą w Polsce, oraz innych dochodów osiągniętych na terytorium
Polski. Drugi rodzaj to nieograniczony obowiązek podatkowy, który przewidu-
je konieczność opodatkowania w Polsce całości dochodów osiągniętych w danym
roku (bez względu na miejsce ich uzyskania).

Miejsce zamieszkania

Obowiązek podatkowy w Polsce jest uzależniony wyłącznie od tego, czy dana
osoba ma na terytorium Polski miejsce zamieszkania. Przy tym w świetle obec-
nie obowiązujących przepisów za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce
uważa się osobę fizyczną, która:

■

posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych
(ośrodek interesów życiowych) lub

■

przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

– Warto zauważyć, że wystarczy spełnienie chociażby jednego z wymienionych
warunków, by dana osoba była uważana za osobę posiadającą miejsce zamiesz-
kania w Polsce – wskazała Jadwiga Chorązka.
Podkreśla też, że przy ustalaniu rezydencji podatkowej Polaka pracującego
w Niemczech istotne znaczenie będzie miała również jego sytuacja podatkowa
w Niemczech. Wystarczy bowiem, żeby dana osoba przebywała w Niemczech co
najmniej przez sześć miesięcy, czy też miała do swojej dyspozycji mieszkanie
w Niemczech, by zgodnie z wewnętrznym prawem niemieckim zostać niemiec-
kim rezydentem podatkowym.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Praca w Niemczech nie zawsze do wykazania w Polsce

Ważne!

Jeżeli Polak pracujący w Niemczech zostawiłby

w Polsce najbliższą rodzinę i dom, do którego mógłby stale
wracać, to ze względu na ośrodek interesów życiowych znaj-
dujących się w Polsce, powinien zostać uznany za rezyden-
ta podatkowego Polski

e-Poradnik Gazety Prawnej

Dochody polskie i niemieckie

Jeśli polski podatnik w danym roku podatkowym będzie uzyskiwał dochody za-
równo w Polsce, jak i w Niemczech, będzie zobowiązany do wykazania w polskim
zeznaniu podatkowym (PIT-36) dochodów uzyskanych za pracę w Niemczech
wyłącznie dla celów ustalenia efektywnej stawki podatkowej mającej zastosowa-
nie do dochodów tej osoby, które w naszym kraju będą podlegały opodatko-
waniu.
– Dodatkowo razem z deklaracją PIT-36 trzeba wypełnić i złożyć formularz
PIT/ZG będący informacją o wysokości dochodów z zagranicy i zapłaconym
podatku. Jednocześnie, jeśli taka osoba nie osiągnęłaby w ciągu danego roku
podatkowego dochodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce, złożenie ze-
znania podatkowego w Polsce za ten rok nie będzie konieczne – uważa Jadwi-
ga Chorązka.
Jeżeli dochody polskiego rezydenta podatkowego uzyskiwane za pracę
w Niemczech nie będą podlegać opodatkowaniu w tym państwie (np. ze
względu na długość pobytu danej osoby w Niemczech), będzie on zobowią-
zany do wykazania i opodatkowania tych dochodów w rocznym zeznaniu po-
datkowym (PIT-36).

Karta podatkowa

Jeżeli przychody danej osoby będą podlegały opodatkowaniu w Niemczech,
przede wszystkim powinna ona zgłosić się do właściwego urzędu gminy z proś-
bą o kartę podatkową. Jak wskazała ekspert z PricewaterhouseCoopers taką kar-
tę należy przedstawić niemieckiej spółce, która na tej podstawie będzie dokony-
wała potrąceń podatku dochodowego należnego w Niemczech od wynagrodze-
nia danej osoby, bowiem spółka niemiecka zatrudniająca pracownika (bądź też
spółka, na rzecz której będzie on pracował w Niemczech) będzie zobowiązana
do poboru miesięcznego podatku od jego wynagrodzenia (jeżeli jednak przycho-
dy pracownika nie będą podlegały opodatkowaniu w tym kraju, powinien zło-
żyć wniosek o zwolnienie z poboru podatku).
– Dochody pracownika będą podlegały opodatkowaniu w Niemczech według
progresywnej skali podatkowej przewidującej w roku 2009 kwotę zwolnioną
z opodatkowania w wysokości 7834 euro rocznie (więc zdecydowanie więcej
niż w Polsce – dla przypomnienia na rok 2009 kwota wolna wynosi 3089 zł)
i najwyższą stawkę podatkową w wysokości 45 proc. w odniesieniu do docho-
dów przekraczających 250 tys. euro rocznie. Wskazane progi się podwajają
w przypadku składania łącznego zeznania podatkowego – dodaje nasza roz-
mówczyni.

Skala PIT w Niemczech za rok 2010 uległa zmianom, obniżeniu uległa przede
wszystkim najniższa stawka podatku, która została obniżona z 15 do 14 proc.

Dla obywateli Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego istnie-
je możliwość wspólnego rozliczania się małżonków, nawet jeżeli małżonek nie
zamieszkiwałby w Niemczech, i uwzględniania obciążeń na rodzinę (również
niezamieszkałą w Niemczech).
Pracownik będzie zobowiązany do złożenia niemieckiego zeznania podatkowe-
go w terminie do 31 maja następnego roku podatkowego (z możliwością prze-
dłużenia tego terminu). Na tej podstawie władze skarbowe dokonują ostatecz-
nego rozliczenia podatkowego danej osoby i wydają decyzję, którą następnie
przesyłają podatnikowi.

Rozliczenia Niemca w Polsce

Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy w Price-
waterhouseCoopers, zwraca uwagę, że faktem jest, że spora grupa polskich po-
datników pracuje w Niemczech. Jednak równie często zdarzają się sytuacje od-
wrotne: Niemcy pracują w Polsce.
– Tak jak w przypadku Polaków pracujących w Niemczech, najważniejszą kwe-
stią determinującą opodatkowanie Niemców w Polsce jest ustalenie ich rezy-
dencji podatkowej. W rozumieniu polsko-niemieckiej umowy o unikaniu po-
dwójnego opodatkowania za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce lub

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Wysokość dochodu

Stawka marginalna

do opodatkowania (w euro)

(w proc.)

do 7834

7835–52 151

15–42

52 152–250 000

powyżej 250 000

SKALA PIT W NIEMCZECH ZA ROK 2009

Wysokość dochodu

Stawka marginalna

do opodatkowania (w euro)

(w proc.)

do 8004

8004–52 881

14–42

52 882–250 730

powyżej 250 730

SKALA PIT W NIEMCZECH ZA ROK 2010

e-Poradnik Gazety Prawnej

w Niemczech uważa się osobę, która zgodnie z prawem tego państwa podlega
tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego poby-
tu lub inne podobne kryterium. Umowa odsyła nas zatem w tej kwestii w pierw-
szej kolejności do przepisów wewnętrznych Polski i Niemiec – wskazuje Joanna
Narkiewicz-Tarłowska.
Zgodnie z polskimi przepisami, Niemiec będzie uznawany za osobę posiadającą
miejsce zamieszkania w Polsce, jeśli spędzi tu więcej niż 183 dni w roku. Jeśli je-
go pobyt w Polsce nie przekroczy 183 dni, ale będzie miał w Polsce centrum in-
teresów gospodarczych lub osobistych (ośrodek interesów życiowych), również
będzie polskim rezydentem podatkowym. Tak będzie np. jeśli pracuje w Polsce
i ma tu rodzinę. Jeśli równocześnie zgodnie z niemieckimi przepisami będzie
traktowany jako rezydent podatkowy w Niemczech, należy przejść przez dodat-
kowe kryteria zawarte w umowie.
Pierwszym z nich jest stałe miejsce zamieszkania. Jest ono interpretowane jako
ognisko domowe (dom, mieszkanie będące do naszej dyspozycji, niezależnie od
tego, czy jesteśmy jego właścicielami, czy je od kogoś wynajmujemy). Jeśli Nie-
miec posiada dom w Niemczech, a w Polsce mieszka np. w wynajętym mieszka-
niu przez stosunkowo długi okres, można twierdzić, że stałe miejsce zamieszka-
nia ma w obu krajach. W takiej sytuacji musimy przejść do drugiego kryterium,
jakim są ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życio-
wych). Jest to kryterium zbliżone do kryterium obowiązującego w polskich prze-
pisach. Jeśli zatem Niemiec pracuje w Polsce i ma tu rodzinę, może być uznany
za osobę posiadającą ośrodek interesów życiowych i, co za tym idzie, miejsce za-
mieszkania w Polsce. Jeżeli jednak nie można ustalić, gdzie ma ośrodek intere-
sów życiowych, należy przejść do trzeciego kryterium. Zgodnie z nim Niemiec bę-
dzie rezydentem tego kraju, w którym zwykle przebywa. Jeśli jednak przebywa
zwykle w obu państwach, jego rezydencję ustali się na podstawie tego, którego
państwa jest obywatelem. W przypadku podwójnego obywatelstwa właściwe
organy obu państw rozstrzygną tę kwestię w drodze wzajemnego porozumienia.
Zdaniem Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej, jeśli na podstawie wymienionych kry-
teriów Niemiec będzie traktowany jak osoba posiadająca w Polsce miejsce za-
mieszkania, będzie musiał opodatkować w Polsce wszystkie swoje dochody (na-
wet te uzyskane poza granicami RP), chyba że umowa stanowi inaczej. Natomiast
jeśli nie będzie miał miejsca zamieszkania w Polsce, będzie opodatkowany w Pol-
sce jedynie od dochodów z polskich źródeł. Co więcej, będzie mógł korzystać
z preferencyjnego opodatkowania niektórych rodzajów dochodów (np. z tytułu
członkostwa w zarządzie, kontraktu menedżerskiego, umowy zlecenia) zryczał-
towaną stawką w wysokości 20 proc.

Podstawa prawna

■

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką

Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego

opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od

majątku podpisana w Berlinie 14 maja 2003 r. (Dz.U.

z 2005 r. nr 12, poz. 90).

Osoba fizyczna, która jest rezydentem podatkowym w Portugalii, jest zobowią-
zana do zadeklarowania i opodatkowania w Portugalii swoich ogólnoświato-
wych dochodów. W Polsce będzie rozliczać tylko dochody krajowe.
Portugalskim rezydentem podatkowym, a więc osobą posiadającą miejsce za-
mieszkania dla celów podatkowych w Portugalii, pracownik staje się, gdy je-
go pobyt na terytorium Portugalii przekroczy 183 dni w roku podatkowym
(który tak samo jak w Polsce pokrywa się z rokiem kalendarzowym).

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Niemiec stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z niemieckiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale
mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia
podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: przede wszystkim podatnik ma prawo pomniejszyć przy-
chód o równowartość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju,
w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Niemiec dieta wynosi
42 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzy-
stać z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać
z ulgi na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone
w Niemczech mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW NIEMIECKICH*

Rezydencja w Portugalii zwalnia z obowiązków w Polsce

100

e-Poradnik Gazety Prawnej

Jak wyjaśnia Łukasz Karwacki, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego
w PricewaterhouseCoopers, portugalskie przepisy podatkowe przewidują tak-
że dodatkowe kryterium, spełnienie którego determinuje rezydencję podat-
kową w Portugalii. Jest nim posiadanie na terytorium Portugalii miejsca za-
mieszkania dostępnego w dniu 31 grudnia danego roku w okolicznościach su-
gerujących, że jest to stałe miejsce zamieszkania. Portugalskim rezydentem
staje się także małżonek portugalskiego rezydenta.
– Ponieważ istnieje możliwość, że pracownik wyjeżdżający z Polski do pracy
w Portugalii w świetle przepisów prawa portugalskiego uzyska tam rezyden-
cję, a jednocześnie pozostanie nadal polskim rezydentem podatkowym, ko-
nieczne staje się zastosowanie odpowiednich norm wynikających z umowy za-
wartej pomiędzy Polską a Portugalią w sprawie unikania podwójnego opodat-
kowania – podkreśla ekspert PricewaterhouseCoopers.
Ostateczna rezydencja zostanie wówczas ustalona na podstawie następują-
cych kryteriów (stosowane kolejno, aż do jednoznacznego rozstrzygnięcia):
stałe miejsce zamieszkania; silniejsze powiązania osobiste i gospodarcze
(ośrodek interesów życiowych); zwykłe przebywanie w danym kraju; oby-
watelstwo.
Gdyby żadne z wymienionych kryteriów nie dało rozstrzygnięcia w tym zakre-
sie, konieczne jest wzajemne porozumienie władz skarbowych, w tym przypad-
ku Polski i Portugalii.
– W zależności od miejsca zamieszkania dla celów podatkowych pracownika,
który wyjechał z Polski do pracy w Portugalii, różne też będą jego obowiązki.
Pracownik, który pozostanie polskim rezydentem podatkowym, będzie podle-
gał portugalskiemu podatkowi tylko od dochodu osiągniętego w Portugalii, na-
tomiast gdy stanie się portugalskim rezydentem podatkowym, będzie miał
obowiązek opodatkowania w Portugalii całości swoich dochodów (w takiej sy-
tuacji nie będzie się musiał rozliczać z portugalskich dochodów w Polsce) – wy-
jaśnił Łukasz Karwacki.
W sytuacji gdy Polak powracający do Polski w trakcie roku podatkowego,
w którym był uznany za portugalskiego rezydenta podatkowego, powinien
w Portugalii zadeklarować dochody osiągnięte także po powrocie do Polski
na terytorium naszego kraju, gdyż przepisy portugalskie nie przewidują dzie-
lenia roku podatkowego.
Warto nadmienić, iż od 1 stycznia 2009 r. ustawodawca portugalski wprowa-
dził do systemu prawnego pośrednią pomiędzy rezydentami a nierezydentami
grupę podatników (non-habitual residents). Może w tej grupie znaleźć się oso-
ba, która spełnia warunki prawne do uznania jej za rezydenta podatkowego

natomiast chciałaby skorzystać z preferencyjnych warunków opodatkowania
nierezydentów w Portugalii. Osoba taka musi spełnić jednakże określone
prawem warunki. Nie może być rezydentem podatkowym Portugalii w cią-
gu pięciu poprzednich lat, musi natomiast przez 10 kolejnych lat spełniać wa-
runki do uznania jej za portugalskiego rezydenta podatkowego. Kolejny wa-
runek to określona dziedzina specjalizacji takiej osoby (działalność nauko-
wa, artystyczna lub też specjalizacja dotycząca nowych technologii). Ten
specjalny reżim podatkowy ma w zamiarze prawodawcy, aby Portugalia sta-
ła się krajem atrakcyjnym dla pracowników najbardziej wartościowych dla
rozwoju kraju.

Podatek do zapłaty

Nierezydenci podlegają w Portugalii podatkowi dochodowemu tylko od docho-
du osiągniętego na terenie Republiki Portugalii. Wszelkie zarobki, pensje i in-
nego rodzaju wynagrodzenia otrzymane przez nierezydenta za pracę wykony-
waną w Portugalii są opodatkowane zryczałtowaną stawką podatkową w wy-
sokości 20 proc.
Natomiast osoba fizyczna, która jest rezydentem podatkowym w Portugalii,
jest zobowiązana do zadeklarowania i opodatkowania w Portugalii swoich
ogólnoświatowych dochodów. Z informacji Łukasza Karwackiego wynika, że
dochód do opodatkowania obliczany jest przez zsumowanie różnego rodzaju
źródeł przychodów (wyłączając oczywiście te dochody, które opodatkowane są
u źródła). Prawo portugalskie zawiera bardzo dużo odliczeń i zwolnień podat-
kowych, które mogą znacznie obniżyć kwotę podatku i niwelują wysokie pro-
gi podatkowe.
Pracownik w Portugalii będący rezydentem podatkowym tego kraju opłaca
podatek od dochodów według progresywnej skali podatkowej.

101

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Wysokość dochodu (w euro)

Stopa procentowa (w proc.)

poniżej 4755

10,5

4755–7192

7192–17 836

23,5

17 836–41 021

41 021–59 450

36,5

59 450–64 110

powyżej 64 110

SKALA PIT W PORTUGALII W 2009 ROKU

102

e-Poradnik Gazety Prawnej

Obowiązki urzędowe

Nasz rozmówca z PricewaterhouseCoopers wskazał także na fakt, że portugal-
ski pracodawca wypłacający pracownikowi pensję jest zobowiązany do odprowa-
dzenia zaliczki na podatek (po wcześniejszym odliczeniu składek pracownika na
ubezpieczenia społeczne).
– W przypadku gdy polski pracownik uzyskuje pensję z Polski, sam musi opłacać
składki na ubezpieczenia społeczne. Jednak nie musi tego robić, gdy dysponuje
certyfikatem E101 – dodaje ekspert.
Tłumaczy też, że zasadniczo obowiązek złożenia zeznania rocznego w Portuga-
lii przez pracownika upływa 15 marca roku następującego po roku podatko-
wym, ale jeśli chodzi o dochody osiągnięte np. z działalności gospodarczej, to ter-
min ten jest ustalony na 30 kwietnia. Podatek wynikający z zeznania rocznego
jest natomiast płatny do 31 maja.

Odliczenia w Portugalii

Przepisy portugalskiej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w ce-
lu zmniejszenia obciążenia podatkowego wynikającego z wysokich stawek po-
datkowych, zawierają wiele odliczeń. Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy me-
nedżer, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, wskazuje, że zdecydo-
wana większość ulg to odliczenia od podatku. Podobnie jak w Polsce od przycho-
du odejmowana jest kwota zapłaconych składek na obowiązkowe ubezpieczenia
społeczne.
– Podatnik może zgodnie z zasadami odliczenia stosować do kwoty podatku wy-
nikającego z dochodów osiągniętych poza Portugalią – stwierdza Joanna Narkie-
wicz-Tarłowska.

Wysokość dochodu (w euro)

Stopa procentowa (w proc.)

poniżej 4793

10,5

4793–7250

7250–17 979

23,5

17 979–41 349

41 349–59 926

36,5

59 926–64 623

powyżej 64 623

SKALA PIT W PORTUGALII W 2010 ROKU

Podstawa prawna

■

Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Repu-

bliką Portugalską w sprawie unikania podwójnego

opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opo-

datkowania w zakresie podatków od dochodu, spo-

rządzona w Lizbonie 9 maja 1995 r. (Dz.U. z 1998 r.

nr 48, poz. 304).

Polak pracujący w Szwecji rozliczy swoje zarobki, stosując polsko-szwedzką umo-
wę z 2006 roku, która przewiduje metodę wyłączenia z progresją. Poprzednia
umowa przewidywała metodę proporcjonalnego odliczenia.
Osoba podejmująca pracę w Szwecji lub oddelegowana tam przez polskiego pra-
codawcę, co do zasady, będzie podlegała opodatkowaniu w tym kraju. Dochód
ze stosunku pracy podlegać będzie gminnemu oraz państwowemu podatkowi do-
chodowemu od osób fizycznych. Inne podatki, które mogą wchodzić w grę,

103

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Portugalii stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona,
że dochody z portugalskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce,
ale mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do oblicze-
nia podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Portugalii dieta wynosi 48 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Portu-
galii mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW PORTUGALSKICH*

Ze Szwecją obowiązuje nowa umowa

104

e-Poradnik Gazety Prawnej

to podatek od dochodów kapitałowych, podatek majątkowy oraz podatek od
nieruchomości. Dodatkowo osoba zagraniczna może podlegać szwedzkim skład-
kom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Jak wyjaśnia Łukasz Karwacki, konsultant w PricewaterhouseCoopers, zakres obo-
wiązku podatkowego w Szwecji zależy od statusu rezydencji podatkowej danej oso-
by. Według szwedzkich przepisów, za rezydenta podatkowego w Szwecji uważa się
osobę, która ma swoje miejsce zamieszkania (miejsce stałego pobytu) w Szwecji,
nieprzerwanie przebywa w Szwecji przez okres dłuższy niż sześć miesięcy, lub ma
istotne powiązania ze Szwecją. Ten ostatni warunek nie ma zastosowania do osób
zagranicznych, które nie były wcześniej szwedzkimi rezydentami. W przypadku
opuszczenia Szwecji przez osoby posiadające obywatelstwo szwedzkie, lub które
mieszkały w Szwecji przez co najmniej dziesięć lat, zakłada się, że rezydencja
szwedzka zostaje zachowana przez okres pięciu lat od opuszczenia kraju.
– Ciężar dowodu, że szwedzka rezydencja została utracona, spoczywa na podat-
niku. Moment utraty szwedzkiej rezydencji podatkowej może mieć duże znacze-
nie. Szwedzkie przepisy przewidują możliwość opodatkowania szwedzkim po-
datkiem dochodowym dochodów ze sprzedaży akcji szwedzkich spółek przez
nierezydentów, do dziesięciu lat od utraty szwedzkiej rezydencji – tłumaczy eks-
pert PricewaterhouseCoopers.

Wysoki podatek

W Szwecji do dochodu ze stosunku pracy zalicza się oprócz wypłaty świadczenia wy-
płacane przez pracodawcę, takie jak: premie, pokrycie prywatnych kosztów życia, sa-
mochód służbowy na prywatny użytek, darmowy dostęp do domku letniskowego,
wartość darmowych lub korzystnych pożyczek i inne. Natomiast zwrot kosztów prze-
prowadzki pracownika do Szwecji zasadniczo nie podlega opodatkowaniu. Wolne od
podatku są niektóre świadczenia, np. dodatek na dziecko (osobom, które zarejestro-
wały pobyt w Szwecji i są objęte szwedzkim systemem ubezpieczeń społecznych,

Ważne!

Osoba uważana za szwedzkiego rezydenta podat-

kowego będzie zobowiązana do opodatkowania całości
światowych dochodów w Szwecji, łącznie z dochodami
z pracy, z kapitałów i nieruchomości za granicą. Natomiast
osoba będąca nierezydentem podatkowym w Szwecji będzie
musiała opodatkować jedynie dochody z pracy w Szwecji
oraz inne dochody ze źródłem w Szwecji (na przykład do-
chód z najmu z nieruchomości w Szwecji)

przysługuje comiesięczny dodatek na dziecko do lat 16 zamieszkałe w Szwecji.
W przypadku posiadania większej liczby dzieci przysługuje dodatkowa kwota pod-
legająca zwolnieniu. Dodatek ten jest niezależny od wysokości dochodu).
– Od podstawy opodatkowania odliczyć można faktycznie poniesione koszty
uzyskania przychodu, jednak odliczenia te są ograniczone. Odlicza się też pry-
watne składki emerytalne. Należy zauważyć, że możliwość odliczenia kosztów
uzyskania przychodu przysługuje tylko szwedzkim rezydentom podatkowym.
Od dochodu odlicza się też kwotę wolną, w wysokości od 12,6 tys. do 33 tys. ko-
ron szwedzkich w 2009 r. (odpowiednio od 12,5 tys. do 32,7 tys. koron w 2010
roku) – wyjaśnia Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca po-
datkowy w PricewaterhouseCoopers.

Zgodnie z generalną zasadą w Szwecji dochody ze stosunku pracy opodatkowane są
według skali progresywnej (najwyższa stawka podatku wynosi ok. 57 proc.). Jednak
Polak oddelegowany czy podejmujący pracę w Szwecji powinien zwrócić uwagę na
dwie możliwości preferencyjnego opodatkowania dochodów. Według Joanny Nar-
kiewicz-Tarłowskiej, pierwsza to opodatkowanie dochodów z pracy uzyskanych przez
szwedzkich nierezydentów podatkowych podatkiem liniowym w wysokości 25 proc.
Aby skorzystać z preferencyjnej stawki, należy wcześniej złożyć odpowiedni wniosek
w lokalnym urzędzie skarbowym. Zazwyczaj robi to pracodawca.
Istnieje też możliwość preferencyjnego opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez
osoby zagraniczne będące ekspertami, naukowcami czy tzw. kluczowymi pracownika-
mi. Dotyczy to pracowników wykonujących specjalistyczne zadania lub badania naukowe

105

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Dochód (w SEK) do

Podatek państwowy Podatek gminny Razem

ponad

(w proc.)

(w proc.) *

(w proc.)

380,2 tys.

ok. 32*

ok. 32

380,2 tys.

538,8 tys.

ok. 32*

ok. 52

538,8 tys.

ok. 32*

ok. 57

SKALA PIT W SZWECJI W 2009 ROKU

Dochód (w SEK) do

Podatek państwowy Podatek gminny Razem

ponad

(w proc.)

(w proc.) *

(w proc.)

384,6 tys.

ok. 32*

ok. 32

384,6 tys.

545,2 tys.

ok. 32*

ok. 52

545,2 tys.

ok. 32*

ok. 57

*Stawki podatku gminnego wahają się od 27 do 36 proc.

SKALA PIT W SZWECJI W 2010 ROKU

106

e-Poradnik Gazety Prawnej

otakim profilu czy na takim poziomie kompetencji, że rekrutacja odpowiednich pracow-
ników szwedzkich jest niezwykle trudna. Dotyczy to również osób, które kierują przed-
siębiorstwem lub mają kluczową pozycję w przedsiębiorstwie. W tym przypadku tylko
75 proc. dochodu pracownika podlega opodatkowaniu przez pierwsze trzy lata spę-
dzone przez niego w Szwecji. Dodatkowo niektóre świadczenia wypłacone przez pra-
codawcę są zwolnione od podatku. Są to: opłaty za szkołę dla dzieci pracownika, zwrot
kosztów przeprowadzki do lub ze Szwecji oraz finansowanie kosztów podróży pracow-
nika i jego członków rodziny do Polski, jednak nie częściej niż dwa razy do roku.
Aby skorzystać z preferencyjnych zasad opodatkowania, należy spełnić następu-
jące warunki: pracownik musi być zatrudniony przez szwedzką spółkę lub przez
zagraniczną spółkę z zakładem w Szwecji, zatrudnienie oraz pobyt w Szwecji
muszą być z góry ograniczone w czasie najdłużej do pięciu lat, a pracownik nie
mógł mieszkać w Szwecji przez pięć lat przed podjęciem zatrudnienia. Dodatko-
wo pracownik nie może być obywatelem szwedzkim. Warunkiem zastosowania
przepisu jest również nabycie szwedzkiej rezydencji podatkowej poprzez pobyt
w Szwecji dłuższy niż sześć miesięcy.

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Szwecji stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody ze szwedzkiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale
mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia
podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Szwecji dieta wynosi 351 koron szwedz-
kich – SEK – za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT), może korzy-
stać z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać
z ulgi na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone
w Szwecji mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW SZWEDZKICH*

Podstawa prawna

■

Konwencja między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej

a Rządem Królestwa Szwecji w sprawie unikania po-

dwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu

się od opodatkowania w zakresie podatków od do-

chodu, podpisana w Sztokholmie 19 listopada 2004 r.

(Dz.U. z 2006 r. nr 26, poz. 193).

Polak uzyskujący dochody wyłącznie na Słowacji nie będzie musiał zagranicz-
nych dochodów wykazywać w polskim PIT-36.
Zgodnie z przepisami wewnętrznymi Słowacji, jeżeli dana osoba ma stałe miej-
sce zamieszkania lub przebywa na Słowacji 183 dni lub dłużej w danym roku, bę-
dzie uznawana za rezydenta podatkowego tego kraju. Pozostałe osoby będą
uznawane za nierezydentów podatkowych Słowacji. Jak tłumaczy Jadwiga Cho-
rązka, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, podobnie jak w Polsce,
rezydent podatkowy Słowacji podlega opodatkowaniu od całości ogólnoświato-
wych dochodów uzyskanych w danym roku podatkowym. Natomiast nierezydent
podatkowy Słowacji podlega tam opodatkowaniu wyłącznie w odniesieniu do
dochodów z pracy wykonywanej na Słowacji i innych dochodów pochodzących
ze źródeł słowackich.
Jeżeli na podstawie przepisów wewnętrznych zarówno Polska, jak i Słowa-
cja uznałyby, że dana osoba jest rezydentem podatkowym w obu tych kra-
jach równocześnie, zastosowanie znajdą przepisy umowy o unikaniu po-
dwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską i Słowacją, które po-
mogą definitywnie ustalić, w którym kraju dana osoba będzie rezydentem
podatkowym.

107

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Dochody uzyskiwane przez Polaka pracującego na Słowacji, co do zasady, będą podle-
gały opodatkowaniu na Słowacji. Jeśli jednak nie będzie on miał stałego miejsca za-
mieszkania na Słowacji, a koszty jego pracy nie będą ponoszone przez podmiot sło-
wacki, jego wynagrodzenie będzie zwolnione z opodatkowania na Słowacji, jeżeli bę-
dzie on przebywał w tym kraju przez okres lub okresy, które nie przekraczają łącznie
183 dni podczas każdego 12-miesięcznego okresu. Jednak jeżeli jego obecność prze-
kroczyłaby 183 dni, wtedy będzie zobowiązany do rozliczenia na Słowacji całości do-
chodów uzyskanych za pracę tam wykonywaną.

ROZLICZENIE SŁOWACKICH DOCHODÓW

Dochodów słowackich nie rozliczamy w Polsce

108

e-Poradnik Gazety Prawnej

Zakres opodatkowania

Podstawa opodatkowania na Słowacji jest ustalana jako całkowity przychód ze
stosunku pracy powiększony o uzyskane premie i przyznane świadczenia w na-
turze, a pomniejszony o odliczenia od podatku. Obliczony w ten sposób dochód
podlega opodatkowaniu 19-proc. stawką liniową.
Jak zauważa Jadwiga Chorązka, poza wynagrodzeniem pieniężnym, przychód
ze stosunku pracy powiększa wartość dodatkowych świadczeń przyznanych pra-
cownikom, takich jak dodatkowe premie czy też wartość świadczeń w naturze
(np. użytkowanie samochodu służbowego dla celów prywatnych, zakwatero-
wanie itp.).

Odliczenia podatkowe

Przy założeniu, że spełnione zostaną wynikające z przepisów podatkowych wa-
runki, podatnicy na Słowacji mają prawo do określonych odliczeń i ulg podatko-
wych.
– Do takich odliczeń i ulg zaliczyć można m.in. odliczenie obowiązkowych skła-
dek na ubezpieczenia społeczne pokrywanych przez pracownika oraz odliczenie
dodatkowych składek na ubezpieczenia emerytalne, ubezpieczenia na życie oraz
na specjalne fundusze oszczędnościowe – do wysokości 398,33 euro na rok
– wskazuje Jadwiga Chorązka.
Podatnicy mają również prawo do pomniejszenia podstawy opodatkowania
o kwotę wolną od opodatkowania. Maksymalna kwota odliczenia wynosi
22,5-krotność kwoty minimum socjalnego (ustalanego na dzień 1 stycznia każ-
dego roku) i w roku 2009 wynosiła ona 4025,70 euro (czyli około 16 tys. zł). Przy
czym odliczenie w takiej wysokości przysługuje tylko tym podatnikom, których
dochody nie przekraczają kwoty 15 387 euro. W przypadku podatników, którzy
osiągają wyższe dochody, kwota wolna jest progresywnie redukowana do zera
(i tak podatnicy, których dochody są wyższe niż 31 490 euro, nie mają już pra-
wa do odliczenia z tego tytułu).
Wskazane odliczenie powinno zostać uwzględnione w rocznym rozliczeniu po-
datkowym przygotowywanym przez podatnika lub w rozliczeniu rocznym podat-
nika dokonywanym przez pracodawcę (termin na przygotowanie takich rozli-
czeń mija z końcem marca kolejnego roku).

Ważne!

19 proc. wynosi stawka liniowego podatku docho-

dowego od osób fizycznych obowiązująca na Słowacji

– Ponadto rezydenci podatkowi Słowacji mają prawo do obniżenia podstawy
o dodatkową kwotę wolną od opodatkowania z tytułu pozostających na ich utrzy-
maniu małżonków. Odliczenie przysługuje w kwocie odpowiadającej różnicy
pomiędzy 22,5-krotnością kwoty minimum socjalnego (w roku 2009 wynosiło
ono 4025,70 euro) a dochodem współmałżonka. Jednak jeżeli dochody podat-
nika były w 2009 roku wyższe niż 31 490 euro, odliczenie jest progresywnie re-
dukowane do zera. I tak, jeżeli dochody podatników przekroczyły w roku 2009
kwotę 47 593 euro, nie będą oni uprawnieni do odliczenia – wskazuje nasza roz-
mówczyni.
Równocześnie słowaccy rezydenci podatkowi mogą obniżać swoje zobowiązania
podatkowe o kwoty ulg na dzieci – w kwocie 19,32 euro miesięcznie w roku
2009 na każde pozostające na ich utrzymaniu dziecko. Z tym że takie ulgi są do-
stępne dla tych podatników, których dochód wynosi przynajmniej sześciokrot-
ność wynagrodzenia minimalnego (295,50 euro na miesiąc na rok 2009).
Od uzyskanych w ciągu roku podatkowego dochodów pobierane są zaliczki na
podatek. W sytuacji, w której dana osoba jest wynagradzana przez podmiot sło-
wacki, zaliczki są pobierane bezpośrednio przez podmiot słowacki odgrywają-
cy w tym przypadku rolę płatnika zaliczek. Natomiast w sytuacji, w której podat-
nik otrzymuje wynagrodzenie od spółki zagranicznej, będzie on osobiście odpo-
wiedzialny za obliczenie i odprowadzenie zaliczek na podatek z tego tytułu.

Rozliczenie PIT

Z informacji zgromadzonych przez eksperta PricewaterhouseCoopers wynika, że
podatnicy uzyskujący dochody podlegające opodatkowaniu na Słowacji powin-
ni złożyć roczne zeznanie podatkowe do 31 marca następnego roku, chyba że nie
mają żadnego innego dochodu poza dochodem zwolnionym z opodatkowania al-
bo dochodem rozliczonym bezpośrednio przez pracodawcę (inaczej niż w Pol-
sce, dochody ze stosunku pracy uzyskane do 31 stycznia kolejnego roku i doty-
czące pracy wykonywanej w poprzednim roku muszą być dodane do podstawy
opodatkowania poprzedniego roku podatkowego).
Istnieje przy tym możliwość wystąpienia do słowackich władz skarbowych z proś-
bą o przedłużenie terminu na złożenie rocznego zeznania podatkowego. Wnio-
sek o przedłużenie terminu powinien zostać złożony najpóźniej 15 dni przed
upływem terminu na złożenie zeznania podatkowego. Termin może zostać prze-
dłużony do 30 czerwca lub jeżeli dana osoba uzyskała dochody ze źródeł zagra-
nicznych, do 30 września. Warto równocześnie zauważyć, że możliwość przedłu-
żenia terminu na złożenie zeznania podatkowego jest uzależniona wyłącznie
od uznania słowackich władz skarbowych.

109

Rozliczanie dochodów zagranicznych

110

e-Poradnik Gazety Prawnej

Miesięczne rozliczenia

Podobnie jak w Polsce, od wynagrodzeń odprowadzane są zaliczki na podatek,
przy czym w przypadku tych osób, które są wynagradzane bezpośrednio przez
podmioty słowackie, zaliczki pobierane są bezpośrednio przez podmioty wypła-
cające wynagrodzenie.
Natomiast podatnicy, którzy uzyskują dochody z tytułu umowy o pracę z podmio-
tem zagranicznym, od którego nie ma on obowiązku odprowadzania zaliczek na
Słowacji, są osobiście odpowiedzialni za obliczanie i opłacanie zaliczek na poda-
tek według pewnych zasad. Według Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej, starszego
menedżera, doradcy podatkowego w PricewaterhouseCoopers, do końca miesią-
ca, w którym podatnik po raz pierwszy uzyskał przychód, powinien poinformo-
wać słowackie władze skarbowe, że uzyskuje dochody z zagranicy bez pośred-
nictwa płatnika. Następnie, od uzyskanych faktycznie kwot podatnik powinien
obliczać zaliczki na podatek i przekazywać je na konto właściwego urzędu skar-
bowego w terminie do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym do-
chód został uzyskany. Zaliczki na podatek powinny być co do zasady obliczane
według zasad dotyczących zaliczek na podatek pobieranych przez słowackich
płatników.
Słowaccy rezydenci podatkowi powinni rozliczać swoje dochody, począwszy od
pierwszego dnia, w którym rozpoczną wykonywanie pracy na terytorium Słowa-
cji. Natomiast słowaccy nierezydenci podatkowi są zobowiązani do odprowa-
dzania zaliczek na podatek, dopiero gdy ich obecność na terytorium Słowacji
przekroczy limit 183 dni. Jednak, jeżeli już na początku oddelegowania jest
oczywiste, że ich obecność na terytorium Słowacji będzie dłuższa niż 183 dni, po-
winni się zarejestrować w urzędzie skarbowym i zacząć opłacać zaliczki na po-
datek od początku oddelegowania na Słowację.
Zasadniczo podatnik będzie zobowiązany do opłacania zaliczek na podatek od
dochodów innych niż dochody ze stosunku pracy albo od tych dochodów, od któ-
rych płatnik nie pobrał zaliczek na podatek według następujących zasad (chyba
że na wniosek podatnika władze skarbowe zgodzą się na inny sposób rozlicza-
nia dochodów):

■

jeżeli roczne zobowiązanie podatkowe podatnika za ubiegły rok przekroczy-
ło 16 596,96 euro, w terminie do końca następnego miesiąca podatnik powi-
nien opłacać zaliczkę na podatek w kwocie odpowiadającej 1/12 zobowiąza-
nia podatkowego za poprzedni rok,

■

jeżeli roczne zobowiązanie podatkowe podatnika za ubiegły rok mieściło się
w przedziale 1659,70 euro – 16 596,96 euro, w terminach do 30 czerwca,
30 września, 31 grudnia i 31 marca podatnik powinien opłacać zaliczkę na

podatek w kwocie odpowiadającej 1/4 zobowiązania podatkowego za po-
przedni rok,

■

jeżeli roczne zobowiązanie podatkowe podatnika za ubiegły rok było niższe niż
1659,70 euro, nie będzie on zobowiązany do opłacania zaliczek za ten rok.

Warto zauważyć, że jeżeli przychody ze stosunku pracy stanowią ponad 50 proc.
dochodu podlegającego opodatkowaniu danej osoby, nie ma ona obowiązku
opłacania zaliczek na podatek od dochodów innych niż dochody ze stosunku
pracy.

Podstawa prawna

■

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką

Słowacką w sprawie unikania podwójnego opodat-

kowania w zakresie podatków od dochodu i majątku

sporządzona w Warszawie 18 sierpnia 1994 r. (Dz.U.

z 1996 r. nr 30, poz. 131).

111

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Słowacji stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody ze słowackiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale
mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia
podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Słowacji dieta wynosi 33 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Sło-
wacji mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW SŁOWACKICH*

112

e-Poradnik Gazety Prawnej

Podatnik będący polskim rezydentem podatkowym, który w 2009 roku zarabiał
w Polsce i w Słowenii, najpóźniej 30 kwietnia 2010 r. musi w urzędzie skarbowym
złożyć PIT-36 z wykazanymi wszystkimi dochodami. Do PIT-36 trzeba dołączyć
PIT/ZG.
Osoba fizyczna, bez względu na narodowość, będzie uznawana za rezydenta po-
datkowego Słowenii dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli:

■

ma formalne powiązanie z miejscem zamieszkania w Słowenii (tj. ma stałe
miejsce zamieszkania w Słowenii, jest pracownikiem słoweńskiej służby pu-
blicznej pracującym za granicą lub jest słoweńskim rezydentem zatrudnionym
w instytucji Unii Europejskiej) lub

■

posiada aktualne miejsce zamieszkania w Słowenii (tj. najczęściej przebywa
w Słowenii lub ma centrum interesów personalnych i ekonomicznych lub je-
go pobyt w Słowenii przekroczył 183 dni w danym roku podatkowym).

– W przypadku gdy Polak, który jest polskim rezydentem podatkowym, zostanie
również uznany za rezydenta podatkowego przez słoweńskie władze skarbowe,
powstały w konsekwencji konflikt podwójnej rezydencji zostanie rozwiązany na
podstawie konwencji zawartej pomiędzy Rzeczypospolitą Polską a Republiką
Słowenii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków
od dochodu i majątku – wyjaśnia Izabella Budek, starszy konsultant w Dziale Do-
radztwa Podatkowego w PricewaterhouseCoopers.

Zakres opodatkowania

Jeśli Polak podejmie pracę w słoweńskiej firmie, wówczas pracodawca musi
w ciągu ośmiu dni od podjęcia przez niego pracy zgłosić ten fakt w urzędzie do
spraw zatrudnienia. Przedstawia wtedy kopię dokumentu stwierdzającego na-
rodowość pracownika oraz kopię umowy o pracę stwierdzającej, że praca będzie
miała miejsce na terenie Słowenii. Pracownik zostanie objęty ubezpieczeniem
zdrowotnym, emerytalnym, inwalidzkim i ewentualnie macierzyńskim.
Izabella Budek zaznacza, że po przybyciu na Słowenię Polak będzie zobowiąza-
ny zarejestrować się w słoweńskim systemie podatkowym. Podstawę opodatko-
wania w Słowenii stanowi dochód danej osoby, pomniejszony o odliczenia i ulgi.
– Zaliczki na poczet podatku wpłacane są cały rok. Jeżeli pracodawca ma swoją
siedzibę w Słowenii, przedpłat podatku dokonuje on w imieniu pracownika.
Płatnicy są zobowiązani do zapłacenia podatku w ciągu sześciu dni od wypłaty
wynagrodzeń – tłumaczy nasz ekspert z PricewaterhouseCoopers.

W Słowenii czeka się na decyzję władz skarbowych
o wysokości podatku

Generalnie dochód uzyskiwany przez osoby fizyczne w danym roku podatko-
wym podlega w Słowenii opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fi-
zycznych. Rok podatkowy w Słowenii to rok kalendarzowy. Rezydenci podat-
kowi Słowenii są zobowiązani zadeklarować i opodatkować w Słowenii cały
światowy dochód. Osoby będące słoweńskimi nierezydentami podatkowymi
rozliczają się z fiskusem słoweńskim tylko od dochodów mających źródło
w Słowenii.

113

Rozliczanie dochodów zagranicznych

W prawie słoweńskim rozróżnia się sześć kategorii dochodów:

■

dochód ze stosunku pracy,

■

dochód z prowadzonej działalności gospodarczej czy profesjonalnej,

■

dochód z rolnictwa lub leśnictwa,

■

dochód z własności (najem, należności licencyjne, odsetki i dywidendy),

■

dochód z tytułu posiadania praw własności i dochody kapitałowe,

■

inny dochód światowy (np. nagrody, podarunki, stypendia itp.).

DOCHODY OPODATKOWANE W SŁOWENII

Podstawa obliczenia podatku (w euro)

Podatek wynosi

Do 7410

16 proc.

Ponad 7410 do 14 820

1185 euro + 27 proc. nadwyżki
ponad 7410 euro

Ponad 14 820

3186 euro + 41 proc. nadwyżki
ponad 14 820 euro

SKALA PIT W 2009 ROKU

Podstawa obliczenia podatku (w euro)

Podatek wynosi

Do 7528,99

16 proc.

Ponad 7528,99 do 15 057,96

1204,64 euro + 27 proc.
nadwyżki ponad 7528,99 euro

Ponad 15 057,96

3237,46 euro + 41proc.
nadwyżki ponad 15 057,96 euro

SKALA PIT W SŁOWENII W ROKU 2010

Ważne!

Od 1 stycznia 2007 r. walutą obowiązującą w Sło-

wenii jest euro

114

e-Poradnik Gazety Prawnej

Z informacji Izabelli Budek wynika, że do dochodu ze stosunku pracy włącza
się cały dochód osiągnięty przez osobę fizyczną mający związek z jej prze-
szłym i obecnym stosunkiem pracy w Słowenii, włączając np.: roczne wyna-
grodzenie za pracę, dodatki do płacy i inny dochód za świadczone usługi; do-
datek za rozłąkę; nagrody, odprawy, dodatki solidarnościowe; dodatki za-
pewnione pracownikowi i jego rodzinie; prawa autorskie, dochód z paten-
tów.
Wydatki poniesione przez pracownika, a następnie zwrócone przez pracodaw-
cę, nie są włączane do podstawy opodatkowania, do limitu określonego przez re-
gulacje ustawodawcy słoweńskiego.
Każda osoba fizyczna traktowana jest jako samodzielny podatnik. Nie ma moż-
liwości wspólnego rozliczania małżonków czy członków rodziny.

Zeznanie roczne

Podatek dochodowy od osób fizycznych jest pobierany w ciągu roku podat-
kowego poprzez system zaliczek na podatek z finalnym rozliczeniem w na-
stępnym roku podatkowym. Projekt zeznania podatkowego danej osoby fi-
zycznej jest przygotowywany przez władze skarbowe Słowenii i przesyłany
do podatników, którzy otrzymali dochód do opodatkowania – do 31 maja
następującego po zakończeniu danego roku podatkowego. Po otrzymaniu
wspomnianego projektu podatnik ma 15 dni, aby ewentualnie złożyć odwo-
łanie do urzędu skarbowego dotyczące danych wskazanych w przygotowa-
nym przez fiskusa projekcie. Jeśli podatnik nie ma zastrzeżeń do przysłanej
przez urząd skarbowy informacji o kwocie podatku rocznego do zapłaty,
wówczas wpłaca podatek należny (czyli różnicę między finalną kwotą podat-
ku do zapłacenia a kwotą zaliczek wpłaconych w ciągu roku) w ciągu 45 dni
od dnia, kiedy informacja o podatku została wysłana przez urząd skarbowy.
Jeśli kwota zaliczek przewyższa kwotę podatku należnego, wówczas powsta-
je nadpłata, którą słoweński urząd skarbowy zwraca także w terminie
45 dni.
– Jeśli podatnik nie otrzymał projektu zeznania podatkowego od władz skar-
bowych, wówczas jest zobowiązany samodzielnie przygotować i wysłać zezna-
nie podatkowe do urzędu skarbowego do 30 czerwca następującego po zakoń-
czeniu danego roku podatkowego. Podatek oblicza także urząd skarbowy
i jest on zobowiązany przekazać podatnikowi pisemnie kwotę podatku do za-
płacenia w terminie do 31 października następującego po zakończeniu dane-
go roku podatkowego. Po otrzymaniu takiego zawiadomienia z urzędu skar-
bowego podatnik jest zobowiązany zapłacić podatek roczny w terminie

30 dni od dnia kiedy informacja o podatku została wysłana przez urząd skar-
bowy. Jeśli kwota zaliczek wpłaconych przewyższa kwotę podatku należne-
go, wówczas powstaje nadpłata, którą słoweński urząd skarbowy zwraca tak-
że w terminie 30 dni podatnikowi – stwierdza Izabella Budek.

Ulgi w Słowenii

W Słowenii obowiązuje szeroki katalog ulg i zwolnień podatkowych, dostęp-
nych jednak tylko dla rezydentów podatkowych Słowenii. W 2009 roku w Sło-
wenii obowiązuje przede wszystkim generalna ulga, dzięki której można po-
mniejszyć dochód do opodatkowania w kwocie od 3051,35 euro do prawie
5113,35 euro. Istnieje też ulga dla osoby niepełnosprawnej i jest to kwota
16 315 euro, jeśli osoba posiada orzeczenie o niepełnosprawności w 100 proc.;
istnieje także ulga dla seniorów w kwocie 1313 euro – dla osób powyżej 65. ro-
ku życia. Samozatrudnieni dziennikarze i artyści mają prawo do pomniejsze-
nia swojego dochodu o 15 proc., jeśli dochód danego rezydenta podatkowego
nie przekroczył 25 tys. euro.
Ponadto rezydenci podatkowi Słowenii mogą skorzystać z ulgi związanej z wy-
chowywaniem małoletnich dzieci. W roku 2009 kwoty te wynoszą od 2251 eu-
ro za jedno dziecko do 7352 euro za pięcioro dzieci będących na utrzymaniu ro-
dziców.
– Dodatkowo od dochodu odlicza się składki na obowiązkowe ubezpieczenie
społeczne (część pracownika). Jednocześnie trzeba pamiętać, że dochód Pola-
ka za pracę wykonywaną przez niego na terytorium Słowenii będzie zwolniony
ze składek do słoweńskiego systemu ubezpieczeniowego jedynie w sytuacji, gdy
będzie on posiadał certyfikat E101 lub E102 wydany na czas jego pracy na tery-
torium Słowenii przez polskie władze ubezpieczeniowe (choć obowiązkowe
składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne płacone w Słowenii można od-
liczyć w Polsce już w zeznaniu podatkowym za rok 2009) – stwierdza Joanna
Narkiewicz-Tarłowska.
Według jej danych, jeżeli to spółka słoweńska wypłaca wynagrodzenie Polako-
wi, od składników dochodu z tytułu umowy o pracę odprowadza się do słoweń-
skiego systemu ubezpieczeniowego składki na ubezpieczenie społeczne – za-
równo część pracownika, jak i część pracodawcy.
Z kolei w sytuacji, gdy Polak wykonuje swoje obowiązki w Słowenii na podsta-
wie polskiej umowy o pracę, będzie on osobiście zobowiązany do odprowadza-
nia składek na słoweńskie ubezpieczenie społeczne.

115

Rozliczanie dochodów zagranicznych

116

e-Poradnik Gazety Prawnej

Podstawa prawna

■

Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Repu-

bliką Słowenii w sprawie unikania podwójnego opo-

datkowania w zakresie podatków od dochodu i mająt-

ku, sporządzona w Lublanie 28 czerwca 1996 r.

(Dz.U. z 1998 r. nr 35, poz. 198).

Podatnik, który w 2009 roku pracował w Polsce i na Węgrzech, w zeznaniu rocz-
nych zsumuje wszystkie dochody i od sumy wyliczy stopę procentową, która za-
stosuje do opodatkowania dochodów polskich.
Określenie rezydencji podatkowej, tj. miejsca zamieszkania dla celów podatku do-
chodowego od osób fizycznych, determinuje sposób opodatkowania dochodów
uzyskiwanych przez Polaków za pracę wykonywaną na terytorium Węgier. Jak
wyjaśnia Agnieszka Janeczek, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Słowenii stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona,
że dochody ze słoweńskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce,
ale mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do oblicze-
nia podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Słowenii dieta wynosi 36 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Sło-
wenii mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami) już w rozliczeniu po-
datkowym PIT za 2009 rok
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW SŁOWEŃSKICH*

Węgierskie dochody łączy się z polskimi dla obliczenia stawki

PricewaterhouseCoopers, zgodnie z węgierskimi przepisami podatkowymi za re-
zydenta podatkowego Węgier uważa się osobę fizyczną, która spełnia jeden z na-
stępujących warunków:

■

posiada obywatelstwo węgierskie (chyba że posiada również obywatelstwo
innego kraju i nie ma na terytorium Węgier ani stałego miejsca zamieszkania,
ani miejsca zwykłego przebywania),

■

posiada obywatelstwo państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospo-
darczego, pozwolenie na pobyt stały wydane przez władze węgierskie oraz
przebywa na terytorium Węgier ponad 183 dni w roku kalendarzowym (liczy
się każdy rozpoczęty dzień pobytu),

■

posiada obywatelstwo państwa spoza EOG i na stałe osiedliła się na
Węgrzech.

Ponadto, jeżeli żadne z wymienionych kryteriów nie jest spełnione, osoba fi-
zyczna może zostać uznana za rezydenta podatkowego Węgier, jeżeli spełnia
któryś z poniższych warunków w podanym porządku:

■

posiada stałe miejsce zamieszkania (tj. miejsce, gdzie osoba fizyczna osiedli-
ła się lub faktycznie mieszka) tylko na terytorium Węgier,

■

ma centrum interesów życiowych (tj. bliższe więzi gospodarcze lub społeczne)
na Węgrzech, jeżeli nie posiada w żadnym kraju stałego miejsca zamieszkania
lub posiada je w kilku krajach,

■

zwykle przebywa na terytorium Węgier (tj. jej pobyt na Węgrzech przekracza
183 dni w roku kalendarzowym), jeżeli nie posiada w żadnym kraju stałego
miejsca zamieszkania lub posiada je w kilku krajach oraz nie można określić
jednoznacznie ośrodka jej życiowych interesów.

– Jeżeli w danym roku podatkowym osoba jest uznana za rezydenta podatkowe-
go zarówno na Węgrzech, jak i w Polsce, należy zastosować odpowiednie regu-
lacje zawarte w polsko-węgierskiej konwencji o unikaniu podwójnego opodat-
kowania – argumentuje Agnieszka Janeczek. Zaznacza, iż dla celów rozliczenia
podatkowego na Węgrzech jako nierezydent podatkowy osoba będzie zobowią-
zana przedstawić węgierskim władzom podatkowym certyfikat rezydencji wy-
dany przez urząd skarbowy w Polsce.

Praca u sąsiadów

Dochody osiągane z tytułu pracy wykonywanej przez osobę oddelegowaną na te-
rytorium Węgier – jak podkreśla Agnieszka Janeczek – będą, co do zasady, pod-
legały opodatkowaniu w tym kraju, chyba że łącznie zostaną spełnione następu-
jące trzy przesłanki wynikające z konwencji o unikaniu podwójnego opodatko-
wania zawartej pomiędzy Polską a Węgrami:

117

Rozliczanie dochodów zagranicznych

118

e-Poradnik Gazety Prawnej

■

okres lub okresy jej pobytu na Węgrzech nie przekroczą łącznie 183 dni pod-
czas danego roku kalendarzowego,

■

wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy,
który nie ma miejsca zamieszkania bądź siedziby na Węgrzech,

■

wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pra-
codawca posiada na terytorium Węgier.

– Spełnienie powyższych przesłanek spowoduje, że wynagrodzenie osoby odde-
legowanej do pracy na Węgrzech będzie podlegać opodatkowaniu jedynie w Pol-
sce. Gdyby jednak jeden z tych warunków nie został spełniony, np. wynagrodze-
nie jest wypłacane przez polską spółkę, a następnie polska spółka obciąża spół-
kę zagraniczną kosztami zatrudnienia pracownika oddelegowanego, wówczas
dochód będzie podlegać opodatkowaniu zarówno na Węgrzech, jak i w Polsce (ze
względu na polską rezydencję podatkową). W takim przypadku, zgodnie z po-
stanowieniami polsko-węgierskiej konwencji, która przewiduje metodę wyłą-
czenia z progresją jako metodę unikania podwójnego opodatkowania, dochód
uzyskany za pracę na Węgrzech zostanie zwolniony z opodatkowania w Polsce.
Jednak przy obliczaniu zobowiązania podatkowego w Polsce należy wziąć pod
uwagę wysokość dochodu zwolnionego – stwierdza ekspert z Pricewaterhouse-
Coopers.
Dochód węgierski będzie miał wpływ na stawkę podatkową, która zostanie za-
stosowana do wyliczenia podatku należnego od dochodu podlegającego opodat-
kowaniu w Polsce (jeśli taki dochód osoba ta posiada).

Zakres opodatkowania

Węgierskie przepisy podatkowe wyróżniają pewne kategorie dochodów do opo-
datkowania. Są to: dochód ogólny, w tym dochody z pracy najemnej/samodziel-
nej i inne; dochód z działalności wykonywanej osobiście; zyski kapitałowe z ma-
jątku ruchomego i nieruchomego; dochód z kapitału, w tym dywidend, odsetek
oraz zyski kapitałowe z akcji; świadczenia w naturze; dochód z otrzymania ak-
cji, opcji oraz podobnych praw; pozostałe (np. drobne wpływy i dochód z najmu
nieruchomości).
– Kategoria pierwsza podlega opodatkowaniu według skali progresywnej,
a większość pozostałych podatkiem zryczałtowanym – wskazuje Agnieszka
Janeczek.

Ponadto od 1 stycznia 2007 r. wprowadzono tzw. podatek solidarnościowy wy-
noszący 4 proc., naliczany w przypadku pracowników, których wysokość do-
chodu z pracy za dany rok podatkowy przekroczyła górny pułap podstawy do na-
liczania składek na ubezpieczenie emerytalne (tylko części pracownika), wyno-
szący 7446 tys. HUF (ok. 109 tys. zł) w 2009 roku. Jest on potrącany na bazie
miesięcznej przez pracodawców węgierskich od dochodu pracowników,
a w przypadku osób zatrudnionych przez zagranicznych pracodawców obowią-
zek odprowadzania tego podatku spoczywa na podatniku. Od stycznia 2010 r.
zniesiono podatek solidarnościowy. W przypadku zapewniania pracownikom
określonych w przepisach świadczeń w naturze pracodawca węgierski jest zobo-
wiązany do zapłaty zryczałtowanego podatku w wysokości 54 lub 25 proc. (koszt
podatku ponosi pracodawca węgierski, ale może je potraktować wraz z kosztem
samego świadczenia jako koszty uzyskania przychodu dla celów podatku od
osób prawnych). Natomiast w przypadku osób zatrudnionych przez zagranicz-
nych pracodawców świadczenia w naturze im zapewniane są traktowane jako ich
dochód ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu według powyższej skali pro-
gresywnej (koszt podatku ponosi pracownik).

Obowiązki rozliczeniowe

Rok podatkowy na Węgrzech dla celów PIT jest tożsamy z rokiem kalendarzo-
wym. Termin składania rocznych zeznań podatkowych oraz zapłaty podatku

119

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Podstawa do opodatkowania Stawka podatkowa
Od

1,7 mln HUF

18 proc.

(ok. 25 tys. PLN)

1,7 mln HUF

–

306 tys. HUF (ok. 4,5 tys. PLN) + 36 proc.
od nadwyżki ponad 1,7 mln HUF

SKALA PIT NA WĘGRZECH NA 2009 ROK

Podstawa do opodatkowania Stawka podatkowa
Od

5 mln HUF
(ok. 73 tys. PLN)

17 proc.

5 mln HUF

–

850 tys. HUF (ok. 12,5 tys. PLN)
+ 32 proc. od nadwyżki ponad 5 mln HUF

*W 2010 roku podstawę opodatkowania stanowi suma przychodu brutto i składek pracodawcy
na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne (27 proc.).

SKALA PIT NA WĘGRZECH NA 2010 ROK

120

e-Poradnik Gazety Prawnej

przypada na 20 maja za rok poprzedni. W przypadku zwłoki w uiszczeniu zobo-
wiązania podatkowego nalicza się odsetki za każdy dzień (obecnie wynoszące
13 proc. w skali roku).
– W przypadku gdy podatnik nie osiągnął żadnego dochodu do opodatkowania
w danym roku podatkowym lub jego dochód podlega w całości opodatkowaniu
za granicą na podstawie odpowiednich przepisów umowy o unikaniu podwójne-
go opodatkowania, nie ma obowiązku składania rocznego zeznania. Nie ma rów-
nież takiego obowiązku osoba fizyczna, która uzyskała tylko dochody z pracy
w danym roku podatkowym – tłumaczy Agnieszka Janeczek.
Zwróciła też uwagę, że dochody osiągane przez małżonków na Węgrzech, co do
zasady, podlegają odrębnemu opodatkowaniu.
Podatnicy, których jedynym źródłem przychodu jest praca na podstawie umowy
z węgierskim pracodawcą, mogą zwrócić się z prośbą o ustalenie dochodu do
opodatkowania oraz zobowiązania podatkowego do władz podatkowych. W tym
celu podatnik musi złożyć oświadczenie o dochodzie od pracodawcy oraz odpo-
wiedni wniosek. Z takiej możliwości nie mogą jednak skorzystać osoby, które nie
posiadają miejsca zamieszkania dla celów podatkowych na Węgrzech w danym
roku podatkowym.
– Zasadniczo podatek dochodowy jest potrącany na bazie miesięcznej od wyna-
grodzeń pracowników. Pracodawcy węgierscy mają obowiązek poinformować
urząd skarbowy o wysokości dochodu z pracy wypłaconego poszczególnym pra-
cownikom oraz wpłacać podatek do 12 dnia miesiąca następującego po miesią-
cu wypłaty wynagrodzenia. W przypadku dochodów uzyskanych ze źródeł po-
łożonych za granicą obowiązek odprowadzania podatku dochodowego spoczy-
wa na samych podatnikach, o ile podlegają opodatkowaniu na Węgrzech. Płacą
oni zaliczki na podatek dochodowy kwartalnie. Przychód w walucie obcej prze-
licza się po kursie HUF z 15 dnia miesiąca poprzedzającego wypłatę wynagrodze-
nia, a podatek nalicza się z wykorzystaniem skali podatkowej. Zobowiązania
podatkowe powstałe w ciągu roku podatkowego należy uiszczać do 12 dnia każ-
dego miesiąca za okres poprzedni (np. do 12 kwietnia za I kwartał danego roku)
– argumentowała Agnieszka Janeczek.
W przypadku podatku do zwrotu władze skarbowe mają 30 dni od daty złoże-
nia rocznego zeznania podatkowego na zwrot nadpłaconej kwoty zobowiązania
podatkowego za dany rok.

Rodzaje podatków

Podatnik pracujący na Węgrzech poza opodatkowaniem dochodów z pracy mo-
że spotkać się z koniecznością zapłaty innych podatków. Według Joanny Narkie-

wicz-Tarłowskiej, doradcy podatkowego, starszego menedżera w Dziale Doradz-
twa Podatkowego PricewaterhouseCoopers, rodzaj podatku będzie zależał od
uzyskiwanych dochodów.
Dochód uzyskany z dywidend jest, co do zasady, opodatkowany na Wę-
grzech stawką 25-proc. Należny podatek od dywidend jest potrącany u źró-
dła. Wyjątek od tej reguły stanowi sytuacja, w której dywidendy są wypła-
cane przez spółki notowane na regulowanych giełdach papierów wartościo-
wych na obszarze Unii Europejskiej. Wówczas stawka podatkowa wynosi
10 proc. Dochód z odsetek jest opodatkowany 20-proc. stawką podatkową,
jednakże od stycznia 2010 r. odsetki od długoterminowych inwestycji mo-
gą być, pod pewnymi warunkami, opodatkowane 0- lub 10-proc. stawką
podatkową.
Warto zaznaczyć, że w sytuacji gdy polski rezydent podatkowy uzyskuje docho-
dy z dywidend lub należności odsetkowe wypłacone przez podmiot węgierski,
dochody te mogą być opodatkowane w obu krajach. Jednak w przypadku, gdy
odbiorca tych wypłat jest ich właścicielem, na podstawie przepisów polsko-wę-
gierskiej konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania, podatek pobierany
na Węgrzech od dochodów z dywidend/należności odsetkowych nie może prze-
kroczyć 10 proc. kwoty dywidendy/odsetek brutto. Ponadto kwota podatku wę-
gierskiego zostanie potrącona od podatku dochodowego należnego w Polsce,
choć takie potrącenie nie może przekroczyć kwoty podatku polskiego obliczone-
go od tego dochodu zgodnie z ustawodawstwem podatkowym i praktyką (tzw.
metoda odliczenia proporcjonalnego).
Ponadto należności licencyjne podlegają opodatkowaniu zasadniczo jak dochód
z samodzielnej działalności osobistej. Podstawę do opodatkowania stanowi przy-
chód brutto pomniejszony o faktyczne koszty podlegające odliczeniu lub
10-proc. koszty zryczałtowane. Ze względu na działalność intelektualną podat-
nikowi przysługuje prawo do odliczenia kwoty stanowiącej 25 proc. dochodu,
lecz nie więcej niż 50 tys. HUF (ok. 796 zł).
W przypadku gdy należności licencyjne powstałe na terytorium Węgier są wy-
płacane polskiemu rezydentowi podatkowemu, mogą być opodatkowane zarów-
no w Polsce, jak i na Węgrzech. Jednak gdy ich odbiorca jest ich właścicielem, po-
datek pobrany na Węgrzech nie może przekroczyć 10 proc. kwoty brutto opłat
licencyjnych. Natomiast podatek dochodowy należny w Polsce zostanie ustalo-
ny według metody odliczenia proporcjonalnego.
Stawka podatkowa w przypadku dochodów kapitałowych uzyskanych na gieł-
dach papierów wartościowych zarejestrowanych w Europie lub w krajach OECD
wynosi 20 proc. W innych przypadkach zysk kapitałowy ze zbycia akcji podlega

121

Rozliczanie dochodów zagranicznych

122

e-Poradnik Gazety Prawnej

opodatkowaniu stawką 25 proc. Podstawą opodatkowania jest różnica pomiędzy
przychodem ze sprzedaży a udokumentowanymi wydatkami.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska wskazuje jeszcze na dochody z najmu. Zasadniczo
podlegają one opodatkowaniu 25-proc. stawką zryczałtowaną jako dochody
z działalności zależnej. Jednak w przypadku dochodów z najmu nieruchomości
innej niż grunty rolne podatnik ma prawo wyboru sposobu opodatkowania po-
między wspomnianą stawką zryczałtowaną a potraktowaniem tych dochodów
jak uzyskanych z działalności wykonywanej osobiście, która podlega opodatko-
waniu według skali progresywnej. Wówczas ma prawo pomniejszać podstawę
opodatkowania albo o rzeczywiście ponoszone wydatki udokumentowane fak-
turami lub o 10-proc. ryczałt. Decyzja obowiązuje przez co najmniej cztery lata.

Podstawa prawna

■

Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Republiką

Węgierską w sprawie unikania podwójnego opodatkowa-

nia w zakresie podatków od dochodu i majątku z 23

września 1992 r. (Dz.U. z 1995 r. nr 125, poz. 602).

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Węgier stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z węgierskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale
mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia
podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Węgier dieta wynosi 33 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone na Wę-
grzech mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce
i musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW WĘGIERSKICH*

Jeśli polski podatnik w ciagu roku zarabiał tylko we Włoszech, nie musi zagranicz-
nych pieniędzy ujawniać przed polskim urzędem skarbowym. Taki obowiązek po-
wstanie przy uzyskiwaniu w danym roku zarówno dochodów polskich, jak i włoskich.
Zgodnie z przepisami podatkowymi obowiązującymi we Włoszech osoba jest
uznawana za rezydenta tego kraju, jeżeli przez co najmniej 183 dni w danym ro-
ku kalendarzowym jest zarejestrowana w specjalnym Rejestrze Włoskich Rezy-
dentów zwanym Angrafe lub jej miejsce zamieszkania lub centrum interesów ży-
ciowych jest zlokalizowane na terytorium Włoch. Włoski kodeks cywilny definiu-
je miejsce zamieszkania jako miejsce zwykłego przebywania, natomiast główny
ośrodek życiowych interesów jako miejsce, gdzie dana osoba ustanowiła swoje
centrum interesów osobistych i gospodarczych. W związku z wpisem do rejestru
należy zauważyć, że osoba przyjeżdżająca do pracy do Włoch powinna złożyć
w terminie do 20 dni od dnia wyjazdu wniosek o wpis do Rejestru Rezydentów
w urzędzie miasta właściwym dla miejsca przebywania. Natomiast ze względu
na znaczenie okresu rejestracji przed powrotem do Polski należy dopełnić for-
malności, aby zostać wykreślonym z rejestru.
Agnieszka Janeczek, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego Pricewater-
houseCoopers, wyjaśnia, że mogą zaistnieć trzy sytuacje, tzn. Polak wyjeżdża-
jący do pracy na terytorium Republiki Włoskiej może zostać uznany za rezyden-
ta podatkowego we Włoszech lub w Polsce albo w obu krajach jednocześnie.
W ostatnim przypadku należy zastosować odpowiednie regulacje, zapisane
w polsko-włoskiej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Praca we Włoszech

Dochody osiągane z tytułu pracy wykonywanej przez Polaka na terytorium
Włoch będą, co do zasady, podlegały opodatkowaniu we Włoszech, chyba że
łącznie zostaną spełnione następujące trzy przesłanki:

■

okres lub okresy jego pobytu we Włoszech nie przekroczą łącznie 183 dni w da-
nym roku kalendarzowym,

■

wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy,
który nie ma miejsca zamieszkania bądź siedziby we Włoszech,

■

wynagrodzenie to nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą
pracodawca posiada na terytorium Włoch.

Wówczas – jak wynika z informacji Agnieszki Janeczek – wynagrodzenie takiej
osoby będzie podlegać opodatkowaniu jedynie w Polsce. Gdyby jednak jeden
z wskazanych warunków nie został spełniony, np. wynagrodzenie jest wypłacane

123

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Praca we Włoszech nie musi być wykazywana w Polsce

124

e-Poradnik Gazety Prawnej

przez spółkę włoską, wówczas dochód będzie podlegać opodatkowaniu zarówno
we Włoszech (jako państwie źródła), jak i w Polsce (jeśli dana osoba jest polskim
rezydentem podatkowym). W takim przypadku, zgodnie z postanowieniami umo-
wy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a Republi-
ką Włoską, która przewiduje metodę wyłączenia z progresją, dochód uzyskany za
pracę we Włoszech może zostać zwolniony z opodatkowania w Polsce. Jednak bę-
dzie on miał wpływ na stawkę podatkową, która zostanie zastosowana do wylicze-
nia podatku należnego od dochodu uzyskanego w Polsce (jeśli taki istnieje).

PIT do zapłaty

Do podstawy opodatkowania we Włoszech wliczane jest sześć kategorii docho-
dów: z tytułu zatrudnienia; z działalności gospodarczej; z wykonywania wolnych
zawodów; z wynajmu nieruchomości; kapitałowe oraz inne (gdzie indziej nie-
sklasyfikowane).
– W przypadku dochodów z umowy o pracę opodatkowaniu podlega, co do za-
sady, nie tylko wynagrodzenie zasadnicze (pieniądze oraz świadczenia w natu-
rze), ale również dodatkowe świadczenia związane z zatrudnieniem, tj. premie,
przychody z realizacji opcji związane z pracą wykonywaną we Włoszech, po-
życzki wolne od odsetek, świadczenia wyrównujące poziom życia, zwroty kosz-
tów, w tym podatków itd. – podkreśla Agnieszka Janeczek.
Jeżeli za podróże służbowe pracownik oddelegowany otrzymuje rekompensatę
pieniężną, wtedy kwota przekraczająca 46,48 euro dziennie (za podróże na te-
rytorium Włoch) lub 77,47 euro dziennie (za podróże poza granicami Republi-
ki Włoskiej) również podlega opodatkowaniu, jeżeli pracownikowi nie zwraca się
kosztów za posiłki oraz zakwaterowanie. Ponadto od niektórych świadczeń do-
datkowych, takich jak: mieszkanie, pożyczki, samochód służbowy nalicza się
podatek ryczałtowy.
– W przypadku użytkowania samochodu służbowego zarówno dla celów prywat-
nych, jak i służbowych 30 proc. jego wartości podlega opodatkowaniu we Wło-
szech, a szacuje się go na podstawie tabel publikowanych przez Włoski Klub Sa-
mochodowy (uwzględniają one typ samochodu, paliwo, moc silnika oraz śred-
ni roczny przebieg 15 tys. km) – wskazuje nasza rozmówczyni.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że podatnicy mogą korzystać z ulg rodzinnych,
przypadających na członków rodziny pozostających pod opieką podatnika. Za-
sadniczo podatnik jest upoważniony do skorzystania z odliczenia, jeżeli całko-
wity dochód każdego takiego członka rodziny nie przekracza 2840,51 euro. Od-
liczenia dzielą się na związane z posiadaniem dzieci oraz małżonka i stosowane
są niezależnie.

Włoski podatek dochodowy od osób fizycznych IRE (imposta sul reddito) jest po-
datkiem progresywnym uzależnionym od wysokości dochodów.

Formalności do dopełnienia

Rok podatkowy we Włoszech dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych
jest tożsamy z rokiem kalendarzowym. Za ściąganie należności podatkowych

125

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Odliczenie podatkowe

Na pierwsze dziecko powyżej 3 roku życia

800 euro x [ (95 000 euro
– dochód całkowity) /95 000 euro]

Na pierwsze dziecko poniżej 3 roku życia

900 euro x [ (95 000 euro
– dochód całkowity) /95 000 euro]

Dla podatników wychowujących więcej niż 1 dziecko Limit 95 000 euro jest zwiększany

o 15 000 euro za każde następne
dziecko

Dla podatników wychowujących więcej niż 3 dzieci

Odliczenie jest zwiększane
o 200 euro za każde następne
dziecko od pierwszego

WYBRANE ODLICZENIA OD DOCHODU ZE WZGLĘDU NA POSIADANIE DZIECI

Odliczenie od podatku

8000 euro

1840 euro

8001 euro

15 000 euro

1338 euro + 502 x [(15 000
– dochód całkowity) /7000]

15 001 euro

55 000 euro

1338 euro x [(55 000
– dochód całkowity) /40 000]

WYBRANE ODLICZENIA OD PODATKU DLA DOCHODU Z PRACY

Ponad

Stawka podatkowa

0 euro

15 000 euro

23 proc.

15 001 euro

28 000 euro

27 proc.

28 001 euro

55 000 euro

38 proc.

55 001 euro

75 000 euro

41 proc.

75 001 euro

43 proc.

* Wskazane stawki nie zawierają podatku regionalnego (od 0,9 do 1,4 proc., w zależności od
poziomu dochodu oraz regionu, w którym podatnik mieszka) ani komunalnego (od 0 do 0,8
proc., w zależności od miasta, w którym podatnik mieszka)

SKALA PODATKOWA NA 2009 ROK*

126

e-Poradnik Gazety Prawnej

odpowiada włoski urząd skarbowy, który podlega Ministerstwu Gospodarki
i Finansów.
Jak wyjaśnia nasza rozmówczyni z PricewaterhouseCoopers, podatnicy, któ-
rzy osiągają dochód podlegający opodatkowaniu powyżej określonych limi-
tów, są zobowiązani do złożenia rocznego zeznania podatkowego we Wło-
szech w okresie od 1 maja do 31 lipca w roku następującym po roku podatko-
wym (dłuższy termin, tj. do 31 października, obowiązuje podatników, którzy
przesyłają zeznanie drogą elektroniczną). W przypadku niespełnienia tego
obowiązku lub nieprawidłowego wypełnienia formularzy podatkowych wło-
ski urząd skarbowy szacuje kwotę podatku do zapłaty na podstawie informa-
cji, które posiada, a następnie uzgadnia ostateczną sumę podatku do zapłaty
wraz z odsetkami.

Wolny zawód we Włoszech

Dochody osiągnięte we Włoszech z wykonywania wolnego zawodu albo z innej
samodzielnej działalności o podobnym charakterze zgodnie z polsko-włoską
umową o unikaniu podwójnego opodatkowania podlegają zasadniczo opodat-
kowaniu w państwie, gdzie dana osoba posiada miejsce zamieszkania.
Jak podkreśla Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca po-
datkowy w PricewaterhouseCoopers, dochody osiągnięte we Włoszech z wy-
konywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności o podob-
nym charakterze mogą podlegać w całości opodatkowaniu w Polsce, o ile da-
na osoba jest polskim rezydentem podatkowym. Wystarczy jednak, aby podat-
nik dysponował we Włoszech zwykle stałą placówką dla wykonywania tej
działalności, wtedy uzyskane dochody należy opodatkować we Włoszech
w części, w jakiej mogą być przypisane tej placówce. W takiej sytuacji osoba
będąca polskim rezydentem podatkowym powinna wykazać te dochody
w polskim zeznaniu rocznym, jednak będą one zwolnione z opodatkowania
w Polsce zgodnie z metodą wyłączenia z progresją. Natomiast osoba niebędą-
ca polskim rezydentem podatkowym w ogóle nie będzie musiała wykazać
tych dochodów w Polsce.

Ważne!

Dochody osiągane przez małżonków we Wło-

szech, co do zasady, podlegają odrębnemu opodatkowa-
niu, dodatkowo każdy z małżonków nalicza zobowiązanie
podatkowe od połowy dochodów uzyskanych z majątku
wspólnego oraz przychodu osiągniętego przez niepełnolet-
nie dzieci.

Osoba zamierzająca rozpocząć samodzielną działalność we Włoszech w przypad-
ku niektórych zawodów powinna zdobyć dokument potwierdzający kwalifika-
cje upoważniające do jego wykonywania (np. w branży medycznej dyplomy za-
graniczne poświadcza włoskie ministerstwo zdrowia), a także zapisać się do od-
powiedniej rady lub izby zawodowej. Działalność musi być zarejestrowana w wy-
kazie gospodarczo-administracyjnym.
W przypadku włoskich rezydentów podatkowych dochód osiągnięty z samo-
dzielnej działalności jest opodatkowany podatkiem dochodowym według stawek
progresywnych IRE (do 43 proc.) oraz podatkiem regionalnym od działalności
wytwórczej IRAP (imposta regionale sulle attivita produttive) w wysokości
4,25 proc. Podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym stanowi różnica
między zafakturowanymi kwotami przychodu a kosztami uzyskania przychodu
(takimi jak koszty reprezentacji do wysokości 2 proc. przychodu, amortyzacja
itp.).
Natomiast w przypadku osób, które są uznane za włoskich nierezydentów podat-
kowych, podatek potrąca spółka wypłacająca wynagrodzenie w zryczałtowanej
wysokości 30 proc. W konsekwencji osoby te nie muszą składać rocznego ze-
znania podatkowego we Włoszech.
Podatnicy wykonujący wolne zawody zasadniczo powinni przechowywać doku-
menty na wypadek kontroli. Udokumentowane wydatki związane z kosztami po-
dróży i zakwaterowania poniesione w czasie świadczenia usług poza miejscem
zamieszkania nie są opodatkowane.

127

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Ważne!

Określenie wolny zawód obejmuje w szczególno-

ści samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literac-
ką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również
samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników,
inżynierów, architektów, stomatologów oraz księgowych

128

e-Poradnik Gazety Prawnej

Podstawa prawna

■

Umowa między rządem Polskiej Rzeczypospolitej Lu-

dowej a rządem Republiki Włoskiej w sprawie unika-

nia podwójnego opodatkowania w zakresie podatków

od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodat-

kowania z 21 czerwca 1985 r. (Dz.U. z 1989 r. nr 62,

poz. 374).

Opracowała Ewa Matyszewska

Jaka metoda do zastosowania: w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania
w przypadku Włoch stosowana jest metoda wyłączenia z progresją. Oznacza ona, że
dochody z włoskiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale mają
wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia podat-
ku od dochodów opodatkowanych w Polsce.

Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru:
S% = Pc/Dc x 100, gdzie
S% – stopa procentowa
Pc – kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego
Dc – dochód całkowity (krajowy i zagraniczny)
Co w zeznaniu uwzględnić: podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowar-
tość 30 proc. diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik
pozostawał w stosunku pracy (w przypadku Włoch dieta wynosi 42 euro za dzień).
Podatnik (jeżeli osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT) może korzystać
z ulg i zwolnień, np. może rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, czy skorzystać z ulgi
na wychowywanie dzieci. Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone we Wło-
szech mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami).
Jakie zeznanie składać: PIT-36 i załącznik PIT/ZG
Jaki termin na złożenie PIT: za 2009 rok – 30 kwietnia 2010 r.

*przy założeniu, że podatnik jest uznany za rezydenta podatkowego w Polsce i musi w Polsce
rozliczyć zarobki zagraniczne

ROZLICZENIE W POLSCE DOCHODÓW WŁOSKICH*