ARCHIWUM

Nowego Przeglądu

Wszechpolskiego

Jerzy Chodorowski

Temat Miesiąca

DYLEMATY PRAWICOWEJ STRATEGII
WOBEC UNII EUROPEJSKIEJ

NPW 1-2, 2004

Wynik referendum akcesyjnego, który zdecydował o inkorporacji Polski do Unii Europejskiej (UE), stał
się jednocześnie punktem zwrotnym w strategii Prawicy Polskiej wobec tej organizacji.

Termin „Prawica Polska” będzie rozumiany w niniejszym tekście bardzo szeroko: jako zespół ugrupowań
politycznych i poszczególnych osób, które akceptują elementy cywilizacji łacińskiej i które nie wyrażają

zgody na włączenie Polski do UE. A więc jako prawica rzeczywista i rzetelna. Nie zmieści się w nim
zatem tzw. prawica „farbowana”, tzn. od wewnątrz mocno koniunkturalna i agenturalna.

Otóż w tym wielkim obozie politycznym już na długo przed referendum zdawano sobie doskonale z tego
sprawę, że w razie klęski wyborczej i włączenia Polski do Unii dotychczasowa strategia skierowana na

absolutną negację jej członkostwa w UE stanie się bezprzedmiotowa i trzeba będzie zastąpić ją przez inną,
dostosowaną do nowych realiów. Tymczasem niemal „nazajutrz” po ogłoszeniu wyników referendum

okazało się, że przywódcy Prawicy Polskiej nie są przygotowani do skonstruowania jednej, zgodnej
strategii postępowania, która pozwoliłaby Polsce przetrwać kolejną, tym razem bardzo wyrafinowaną,

formę okupacji unijnej i wyjść z niej, ponosząc możliwie najmniejsze koszty. Zaczęło się więc
improwizowanie i kontrimprowizowanie nowej strategii, które doprowadziło do poważnego rozdźwięku w

całym obozie prawicy: zarysowały się w nim bowiem dwie frakcje, proponujące dojście do tego samego

celu za pomocą odmiennych operacji strategicznych. Jedną z nich można by nazwać strategią
„patriotycznego bojkotu Unii”, drugą zaś strategią „rewindykacji parlamentarnej”. Ta ostatnia (pomijamy

tu nazwiska osób i nazwy ugrupowań politycznych ją popierających, gdyż nie o nie tu chodzi, ale o idee i
koncepcje składające się na treść strategii) ma polegać na działaniach i zaniechaniach, prowadzących do

stopniowego odzyskiwania przez Polskę różnych uprawnień suwerennych, utraconych na rzecz UE. Akcję
tę miałyby poprzedzać, a następnie ją wspierać, różne posunięcia stawiające tamę dalszemu zacieśnianiu

integracji w łonie UE. Jak się wyraził w wywiadzie prasowym jeden z głównych współautorów tej
strategii, ponieważ w tej chwili walka o wyjście z Unii [...] jest działaniem nierealnym […], jako pierwsza

partia przedstawiamy program prowadzący do obalenia postanowień Traktatu Nicejskiego w zakresie
centralizacji władzy. Będziemy starać się obalić zapisy mówiące o większości głosów. Będziemy chcieli

obalić Traktat z Maastricht, czyli krótko mówiąc, będziemy chcieli rozpocząć proces defederalizacji
Europy […], co oznacza zamiar cofnięcia Unii do poziomu grupy państw niezależnych, sfederowanych
gospodarczo. Wówczas może nawet przestalibyśmy walczyć o wyjście Polski z UE.

Znacznie skromniej, choć w tym samym duchu, wypowiedział się kongres jednej z prawicowych partii,

stwierdzając w punkcie pierwszym swej rezolucji, że ugrupowanie to zamierza wygrać wybory do
Parlamentu Europejskiego. Zadaniem parlamentarzystów europejskich będzie obrona polskich interesów

i suwerenności Państwa Polskiego w Unii Europejskiej, obrona chrześcijańskich korzeni Europy, a także
sprzeciwianie się zacieśnianiu integracji w ramach UE.

Inny zaś współautor strategii rewindykacyjnej w wywiadzie udzielonym sojuszniczemu pismu

Page 1 of 4

DYLEMATY PRAWICOWEJ STRATEGII WOBEC UNII ...

2010-05-05

http://www.npw.pl/ARCHIWUM_NPW/2004_01_02/TMS-...

prawicowemu dał wyraz swemu dość niefrasobliwemu optymizmowi, mówiąc: Najważniejsze w kampanii

do parlamentu europejskiego będzie pokazanie, że interesu Polski mogą bronić tak na prawdę ci, którzy są
przeciw wejściu do Unii. Osoby zachęcające do akcesji, widzące swą przyszłość na unijnych stołkach, są

chyba już do tej pory skompromitowane. Trzeba społeczeństwu jasno powiedzieć, że teraz do Brukseli
muszą pójść najtwardsi, którzy nie chcą superpaństwa i nie uwikłani w obietnice, potrafią bronić polskiego
interesu.

Krótko mówiąc, strategia rewindykacyjna sprowadza się do osiągnięcia trzech głównych celów:

1. Postawienie tamy dalszemu zacieśnianiu integracji europejskiej i okrawaniu suwerenności państw
członkowskich,

2. Dążenie do defederalizacji Europy (tzn. praktycznie do rozpadu Unii),

3. Obrona chrześcijańskich korzeni Europy oraz interesów Polski.

Areną tej strategii ma być Parlament Europejski (PE). Za jego pośrednictwem mają być realizowane
strategiczne cele Polskiej Prawicy. Dlatego uważa ona za konieczne wzięcie udziału w wyborach do PE,

wygranie ich i wejście do tego ciała przedstawicielskiego z możliwie największą liczbą mandatów
poselskich.

U podstaw tego planu strategicznego tkwi ogromnie ważne założenie: PE, podobnie jak wszystkie

parlamenty krajów członkowskich Unii, odpowiada jednemu z dwóch podstawowych warunków ustroju
demokratycznego, tzn. umożliwia wszystkim wyborcom wywieranie wpływu na kształtowanie prawa za

pośrednictwem swych posłów; potrzebna jest do tego inicjatywa ustawodawcza, a PE jest właśnie w nią
wyposażony. Otóż tu, w tym punkcie, tkwi zalążek przyszłych niepowodzeń całej strategii rewindykacyjnej

i przyczyna koniecznych w niej zmian lub nawet całkowitego jej porzucenia. Założenie to bowiem jest

nieprawdziwe: PE nie ma uprawnienia inicjatywy ustawodawczej i nie może samodzielnie stanowić prawa.
W procesie ustawodawczym jest tylko czynnikiem opiniodawczym i tylko współdecydującym razem z

Radą UE i z Komisją. (Takie kompetencje nadaje jej również projekt Konstytucji Unii). Jest tą instytucją
unijną, która najbardziej cierpi na niedostatek demokratyzmu. Znane jest powiedzenie krążące wśród

obywateli Unii, niezadowolonych z niskiego stopnia demokratyzmu unijnego (30% badanych), że gdyby
jakieś państwo starające się o przyjęcie do UE miało tak niedemokratyczny parlament jak PE, to absolutnie
nie mogłoby uzyskać zgody na akcesję.

Skoro zatem podstawa strategii rewindykacyjnej jest fałszywa, nasuwa się pytanie: W jaki sposób Prawica
Polska będzie mogła realizować swoje główne cele strategiczne? Jak posłowie będą mogli hamować

okrawanie suwerenności państw członkowskich, skoro dziedzina ta – jako ustrojowa – podlega
kompetencji Rady Europejskiej (nie mylić z Radą Europy), Rady Unii Europejskiej (organ składający się z

osób desygnowanych przez rządy państw członkowskich) oraz Komisji, a nie Parlamentowi
Europejskiemu? Jak postawią tamę zacieśnianiu integracji europejskiej, skoro obecny ustrój UE na nie

pozwala? Możliwość ta została wprowadzona przez Traktat Amsterdamski (1997) w artykule 43 „e” pod

osłoną zasady elastyczności jednoczenia Europy, dopuszczającej tworzenie w łonie UE ściślejszych
więzów integracyjnych między państwami, które wyrażą takie życzenie. Jednak wśród warunków jego

realizacji znajduje się, jako najważniejszy, warunek nienaruszalności dotychczasowego dorobku prawnego
(acquis communautaire), a więc przede wszystkim osiągniętego już przez Unię stopnia spoistości

integracyjnej. Można go podnosić, ale nie obniżać. Jest to tzw. reguła non retro lub reguła zapadki; koło
integracji może się obracać tylko do przodu, cofać się nie może. Również i w tej sprawie istotne

kompetencje ma Rada Unii, a nie PE. Wynika więc stąd jasno, że w obecnym systemie prawno-ustrojowym
Unii dążenie do jej defederalizacji, a szczególnie jako cel strategii parlamentarno-rewindykacyjnej, jest

nierealne. Jest nawet bardziej nierealne niż wystąpienie Polski z UE. A jeśli ten cel strategiczny będzie
propagowany aktualnie wśród elektoratu polskiego, stanie się ponadto niemoralny. I tu Prawica Polska
może uderzyć o barierę cywilizacji łacińskiej.

Łatwo krytykować, ale skonstruowanie sensownej strategii wobec UE to rzecz wysoce skomplikowana i
trudna. Miał rację p. Kazimierz Murasiewicz, który wynik głosowania referendalnego przypisał (Przyczyny

i skutki, NPW, nr 9-10/03) proporcjom trzech postaw, które przyjęli wyborcy; 1. zawodowi renegaci, 2.

patrioci naiwni oraz 3. patrioci realiści. Ponieważ grupa pierwsza i druga zdominowały ilościowo trzecią,
klamka zapadła i znajdziemy się w Unii. Rozważając zaś, w jaki sposób mogą się zachować obywatele

utożsamiani z poszczególnymi grupami, autor ten sformułował bardzo trafną prognozę odnośnie do grupy

Page 2 of 4

DYLEMATY PRAWICOWEJ STRATEGII WOBEC UNII ...

2010-05-05

http://www.npw.pl/ARCHIWUM_NPW/2004_01_02/TMS-...

trzeciej; Najtrudniej będzie wypracować stanowisko realistom. Już teraz niektórzy z nich przejmują
argumentację dotychczasowych wrogów i przeciwników o możliwości współdecydowania o losach
kontynentu. I sprawdziło się.

W jaki sposób bowiem można uzasadnić celowość obecności posłów Prawicy Polskiej w PE, jeśli
wiadomo, że europejska arena parlamentarna nie stwarza pola do realizacji ich celów strategicznych?

Oczywiście, można i trzeba szukać jakichś innych racji ich ubiegania się o mandaty do PE, np. że będą od
wewnątrz obserwować, a może i kontrolować, funkcjonowanie Unii, która im jeszcze za to zapłaci, gdyż

stwarza deputowanym swego Parlamentu warunki materialne nieporównywalnie lepsze niż Polska posłom

Sejmu; ale i oni będą musieli zapłacić Unii: przysięgą na Konstytucję unijną! Na pewno pojawi się okazja
udziału w tej czy innej komisji parlamentarnej do jakichś spraw, w której będą mogli pomóc konkretnej

firmie, instytucji, regionowi Polski, obronić nasz interes narodowy, zmniejszyć koszt naszego uczestnictwa
w UE itp. Zapewne nadarzy się od czasu do czasu sposobność załatwienia czegoś ważnego w kuluarach

Parlamentu, za kulisami, na drodze nieoficjalnych kontaktów i bliskich znajomości, które polscy prawicowi
posłowie zawrą ze swoimi kolegami parlamentarnymi z innych krajów. Czasem może nadarzyć się

sposobność wsparcia jakiejś gałęzi przemysłu polskiego za pośrednictwem odpowiedniego lobby unijnego
(jest ich w UE kilkaset i stanowią de facto zalegalizowane źródło korupcji), ale na to trzeba mieć duże

pieniądze i nie mieć za dużo skrupułów. Posłowie będą obserwować Unię, a przede wszystkim Parlament
unijny, ale i oni będą obserwowani. PE jest bowiem instytucją najbardziej spenetrowaną przez różne

organizacje i ugrupowania jawne, półtajne i tajne, poszukujące wpływowych i wartościowych kandydatów
na członków. Spotkają więc na swej drodze przynęty i pułapki: pokusę chodzenia po linie i

niebezpiecznego balansowania nad przepaścią. A wszystko to będzie musiało odbywać się na marginesie
ich właściwej działalności poselskiej, więc poza tą nędzną imitacją parlamentu demokratycznego, jaką jest

Parlament Europejski. Dlatego też trzeba rozważyć jeszcze jeden argument wysuwany za strategią
parlamentarno-rewindykacyjną.

Ludzie, którzy ją formułują (nie zawsze są to kompletni ignoranci ustroju UE) uważają, że gdy Prawica
Polska zasiądzie w PE, będzie mogła utworzyć koalicję z posłami (partiami, frakcjami poselskimi) o

zbliżonych poglądach ideowych i stać się zalążkiem silnej opozycji parlamentarnej, zdolnej do podjęcia
prób zreformowania Unii. Jeszcze ciągle w argumentacji za strategią rewindykacji parlamentarnej

przyjmowane jest milcząco mylne założenie, że PE jest prawdziwym parlamentem demokratycznym i
dysponuje uprawnieniem inicjatywy ustawodawczej. Nawet nie tak dawno, bo w październiku br., można

było przeczytać w jednym z czołowych tygodników prawicowych wypowiedź jego publicysty, opartą
milcząco na tym właśnie założeniu: W tym, że partia nasza jest przeciw Unii Europejskiej, a teraz w

sytuacji po referendum mówi o konieczności obrony interesów Polski w Parlamencie Europejskim – nie ma
nic sprzecznego. Co więcej, nie sprzeciwia się to nawet temu, że na dalszą metę planujemy wystąpienie
Polski z UE.

Skoro niektórym tak trudno uwolnić się od tego przesądu zadomowionego na dobre w ich podświadomości,

przyjmijmy na chwilę za rzeczywiste to niedorzeczne założenie, że PE ma inicjatywę ustawodawczą i może
samodzielnie stanowić prawa. Załóżmy również, że Prawica Polska wygrała wybory do PE i zdobyła w
nim ponad 50% mandatów (tj. ponad 30 miejsc).

I co dalej? Posłowie nasi bardzo szybko stwierdzą, że na sali obrad Parlamentu deputowani siedzą nie
według podziału narodowego, ale według przynależności partyjnej, i tak też głosują: nie jako deputowani

zgrupowani w klubach krajowych, lecz jako zrzeszeni w ogólnoeuropejskich frakcjach partyjnych, np.
chadecy skupieni w swej ogólnoeuropejskiej frakcji chadeckiej, socjaldemokraci z całej Europy w swej

frakcji socjaldemokratycznej, podobnie liberałowie itd. Ten szczegół ustroju Unii został tak zaplanowany,
by przyzwyczaić posłów do myślenia kategoriami interesów ogólnoeuropejskich i w ten sposób

przygotować grunt pod świadomość europejską i naród europejski. Zatem deputowani Polskiej Prawicy
będą musieli stworzyć własną frakcję; gdyby zdobyli mniej niż 29 mandatów, np. 20, to mogliby założyć

własną frakcję, ale pod warunkiem, że zwerbowaliby do niej 3 posłów z innego państwa członkowskiego;
jeśli zaś otrzymaliby 10 mandatów, musieliby postarać się o dodatkowych 4 posłów z innych trzech

państw. Gdyby to się nie udało, musieliby sami poszukać sobie miejsca w istniejącej już jakiejś frakcji.

Oczywiście nie przyjęto by ich ani do frakcji socjaldemokratycznej ani chadeckiej. Gdyby reflektowali na
dofinansowanie ich frakcji przez Unię, musieliby zaprosić do niej posłów z co najmniej 1/4 państw
członkowskich.

Jeśli więc solidarność narodowa została wykluczona, powstaje pytanie, do jakiej frakcji posłowie Prawicy
Polskiej mogliby wejść lub z jaką – jako samodzielna frakcja – utworzyć koalicję, by razem realizować

Page 3 of 4

DYLEMATY PRAWICOWEJ STRATEGII WOBEC UNII ...

2010-05-05

http://www.npw.pl/ARCHIWUM_NPW/2004_01_02/TMS-...

cele strategii rewindykacyjnej. Obecny PE liczy 626 deputowanych, zgrupowanych w 8 frakcjach:

1) Partia Europejskich Socjalistów – 180 (28,7%) deputowanych,

2) Europejska Partia Ludowa (Chrześcijańska Demokracja i Demokraci Europejscy) – 233 (37,2%)
deputowanych,

3) Europejska Partia Liberalna, Demokratyczna i Reformatorska – 50 (7,9%) deputowanych,

4) Grupa Zielonych oraz Wolny Sojusz Europejski (Greens + FEA),

5) Zrzeszenie na rzecz Europy Demokracji i Różnorodności (EDD),

6) Zrzeszenie na rzecz Europy Narodów (CEN),

7) Zjednoczona Lewica Europejska oraz Nordycka Lewica Zielonych (GUE+NGL),

8) Niezrzeszeni (NA).

Frakcje 1, 2 i 3, uchodzące za wyraźnie prounijne, mają 463 miejsca (73,49%) w PE. Popierają one

aktualny (masoński) model zjednoczenia Europy. Frakcje pozostałe (4–8) stanowią szeroko pojętą
opozycję. Łącznie zajmują w PE 163 miejsca (25,5% ogółu miejsc). Wśród nich znajdują się dwie frakcje

(5 i 6) reprezentujące zwolenników chrześcijańskiego modelu zjednoczenia Europy. W sumie dysponują
one tylko 46 miejscami, co stanowi 26% opozycji i 7,2% wszystkich miejsc w PE. Otóż realnie rzecz

biorąc, posłowie Prawicy Polskiej mogliby wejść w koalicję tylko z tymi dwiema frakcjami. Znaczy to, że
dysponowaliby tylko 7,2% głosów w PE! Dysproporcja między „siłą” a „zamiarami” jest ewidentna. Ten

jeden wskaźnik procentowy wystarczy, by zobaczyć, na jak złudnej podstawie jest zbudowana strategia
rewindykacji, nawet przy założeniu (nierealnym), że PE dysponuje pełną władzą stanowienia prawa.

(Faktycznie nie będzie jej miał nawet pod rządem przygotowywanej Konstytucji Unii). Nie należy więc
ulegać różnym zaklęciom w rodzaju: „nieobecni nie mają racji” (a czy obecni zawsze ją mają? czy mieli ją
„katolicy dyspozycyjni”, obecni w Sejmie PRL?), lecz twardo trzymać się rzeczywistości.

Możemy się do niej jeszcze bardziej przybliżyć, gdy uwzględnimy, że grupa ewentualnych sojuszników

Prawicy Polskiej to nie monolit, lecz deputowani rozbici miedzy dwie frakcje: 5 i 6. Do frakcji piątej
należą tzw. ugodowcy, idący na kompromis z aktualną UE i akceptujący ideę utworzenia jednego państwa

europejskiego w formie federacji, choć nazywają je po swojemu „Ojczyzną Ojczyzn”. Są oni w
mniejszości, zajmują 16 miejsc (2,5%) w obecnym PE. Do frakcji zaś szóstej należą tzw. radykałowie,

którzy nie widzą możliwości zjednoczenia Europy na modłę chrześcijańską drogą współdziałania z
dzisiejszą Unią, ale chcą zbudować jedność Europy od podstaw, jako nowy związek suwerennych państw,

jako „Europę Ojczyzn”. Wchodzą do PE nie po to, by przeobrazić Unię od wewnątrz, lecz po to, by być
wszędzie tam, gdzie decydują się losy ich narodów, by wiedzieć, co im grozi, by je przestrzegać, chronić i
bronić. Stanowią w PE większość opozycji chrześcijańskiej i zajmują w nim 30 (4,7%) miejsc.

Można by sądzić, że refleksje powyższe, dalekie od płytkiego optymizmu, kwestionujące skuteczność

strategii rewindykacji parlamentarnej, prowadzą jednocześnie, niemal automatycznie, do wniosku, że
wobec tego należy obrać strategię alternatywną – „patriotycznego bojkotu” Unii i blokowania wejścia do

niej Polski. Nie jest to jednak oczywiste, alternatywa ta bowiem stanowi odrębny problem, a więc i osobny
temat.

Powrót do strony głównej Archiwum

Powrót do strony głównej NPW

Page 4 of 4

DYLEMATY PRAWICOWEJ STRATEGII WOBEC UNII ...

2010-05-05

http://www.npw.pl/ARCHIWUM_NPW/2004_01_02/TMS-...