ARKUSZ EGZAMINACYJNY III

czasy nowo¿ytne do roku 1815

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA

Temat I

Wyjaœnij wewnêtrzne i europejskie uwarunkowania rozkwitu gospodarki folwarczno-

pañszczyŸnianej w Polsce.

Kryterium

ogólne

Kryterium szczegó³owe Punkty

Poziom I.

Zdaj¹cy poda³ jedynie podstawowe informacje œwiadcz¹ce,

¿e wie co sk³ada siê na fakty (zjawiska) spo³eczne i gospodarcze oraz,

¿e zdaje sobie sprawê, i¿ podlega³y one pewnym zmianom w czasie,

potrafi³ w³aœciwie umieœciæ przytaczane przyk³ady w czasie i w
przestrzeni.

1 - 6

Poziom II.

jak wy¿ej, a ponadto: zdaj¹cy dostrzeg³ niektóre

wewnêtrzne przyczyny zjawiska; przedstawi³ w uproszczonej formie
jego europejskie uwarunkowania.

7 – 12

Poziom III.

Zdaj¹cy dobra³ starannie faktografiê, zarówno dotycz¹c¹

spraw wewnêtrznych, jak i europejskich uwarunkowañ, dostrzeg³

wzajemne relacje (zale¿noœci) miêdzy rozwojem gospodarczym Polski

a Europ¹ zachodni¹, ukaza³ te zale¿noœci w ich dynamice; wykaza³ siê

zrozumieniem pojêæ niezbêdnych do w³aœciwego przedstawienia

zagadnieñ gospodarczych.

13 – 18

TreϾ

Poziom IV. jak wy¿ej, a ponadto: w pe³ni wyjaœni³ genezê zjawiska,

dokona³ bilansu (i oceny tego zjawiska) dla XV-XVI w.; odniós³ siê

do sytuacji politycznej i spo³ecznej w Polsce; podj¹³ próbê analizy

porównawczej ¿ycia gospodarczego Polski i Europy, uwzglêdni³

pierwsze symptomy za³amania gospodarki folwarczno-

pañszczyŸnianej; sformu³owa³ wnioski i odniós³ siê do ocen
historiografii.

19 – 24

Spójna, logiczna wypowiedŸ, zachowanie ci¹g³oœci i logiki wywodu

oraz spójnych przejœæ miêdzy kolejnymi czêœciami pracy.

1

Kompozycja

W³aœciwa struktura i proporcje miêdzy poszczególnymi czêœciami

pracy, przemyœlana konstrukcja z zakoñczeniem uwzglêdniaj¹cym
wnioski.

1

Estetyka

Uk³ad graficzny i czytelnoœæ pisma.

1

Jêzyk

Poprawnoœæ gramatyczna (fleksja, sk³adnia), ortograficzna i
interpunkcja.

2

Styl

Styl zharmonizowany z form¹ wypowiedzi.

1

Uwaga

: punkty za kompozycjê, estetykê, jêzyk i styl dodajemy wówczas, gdy praca

zostanie zaliczona, co najmniej do poziomu I.

Egzamin maturalny z historii – maj 2002 r.

1

ARKUSZ EGZAMINACYJNY III

czasy nowo¿ytne do roku 1815

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA

Temat II

Inflanty by³y obszarem miêdzynarodowej rywalizacji w latach 1561-1721.

Scharakteryzuj d¹¿enia Rzeczypospolitej, Szwecji i Moskwy (Rosji) do opanowania
Inflant w latach 1561-1721.

Kryterium

ogólne

Kryterium szczegó³owe Punkty

Poziom I.

Zdaj¹cy zidentyfikowa³ cezury i przytoczy³ niektóre z

faktów politycznych ilustruj¹cych temat.

1 - 6

Poziom II.

Zdaj¹cy zrozumia³ cezury i w³aœciwie umieœci³

zagadn

ienie w przestrzeni, przedstawi³ pe³niejsz¹ faktografiê;

wykaza³ siê rozumowaniem – poda³ niektóre przyczyny i skutki.

7 – 12

Poziom III.

Zdaj¹cy nie ograniczy³ siê tylko do przytoczenia

faktografii ilustruj¹cej temat, ale konsekwentnie przeœledzi³ kolejne

etapy walki o dominacjê w tej czêœci basenu morza Ba³tyckiego,
dostrze

gaj¹c z³o¿onoœæ procesu; uwzglêdni³ rolê tych pañstw w

poszczególnych okresach (Rzeczypospolitej od 1561 do 1621
[formalnie do 1660 r] Szwecji 1621-

1721, Rosji w pocz¹tkach XVIII

stulecia] do

strzeg³ przyczyny i nastêpstwa tych zmian.

13 – 18

TreϾ

Poziom IV.

jak wy¿ej a ponadto: zdaj¹cy ukaza³ w ujêciu

problemowym i dynamicznym rolê tych trzech pañstw w basenie

morza Ba³tyckiego i na kontynencie, uwzglêdni³ w pe³ni z³o¿onoœæ
zjawiska [w tym aspekty gospodarcze i strategiczne rywalizacji

Szwecji z innymi pañstwami tego regionu, ambicje imperialne
(Moskwy) Ro

sji, defensywn¹ politykê Rzeczypospolitej wobec

Szwecji, a nastêpnie wobec (Moskwy) Rosji], sformu³owa³ wnioski,

dokona³ bilansu i odniós³ siê do ocen historiografii.

19 – 24

Spójna, logiczna wypowiedŸ, zachowanie ci¹g³oœci i logiki wywodu

oraz spójnych przejœæ miêdzy kolejnymi czêœciami pracy.

1

Kompozycja

W³aœciwa struktura i proporcje miêdzy poszczególnymi czêœciami

pracy, przemyœlana konstrukcja z zakoñczeniem uwzglêdniaj¹cym
wnioski.

1

Estetyka

Uk³ad graficzny i czytelnoœæ pisma.

1

Jêzyk

Poprawnoœæ gramatyczna (fleksja, sk³adnia), ortograficzna i
interpunkcyjna.

2

Styl

Styl zharmonizowany z form¹ i treœci¹ wypowiedzi.

1

Uwaga:

punkty za kompozycjê, estetykê, jêzyk i styl dodajemy wówczas, gdy praca

zostanie zaliczona, co najmniej do poziomu I.

2

Egzamin maturalny z historii – maj 2002 r.

ARKUSZ EGZAMINACYJNY III

czasy nowo¿ytne do roku 1815

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA

Temat III

Scharakteryzuj rolê Warszawy w ¿yciu politycznym i kulturowym Rzeczypospolitej

za panowania Stanis³awa Augusta Poniatowskiego.

Kryterium

ogólne

Kryteri

um szczegó³owe Punkty

Poziom I.

Zdaj¹cy wskaza³ w³aœciwe cezury i przytoczy³ niektóre z

faktów politycznych rozgrywaj¹cych siê w Warszawie

stanis³awowskiej, a tak¿e niektóre fakty kulturowe zwi¹zane z

Warszaw¹.

1 - 6

Poziom II.

jak wy¿ej, a ponadto: zdaj¹cy przedstawi³ pe³niejsz¹

faktografiê; wykaza³ siê rozumowaniem – poda³ niektóre przyczyny

i skutki oraz wskaza³ ich wagê - w jego pracy wyst¹pi³ element
oceny.

7 – 12

Poziom III.

daj¹cy nie ograniczy³ siê do przytoczenia faktografii

ilustruj¹cej temat, ale stara³ siê ukazaæ rolê miasta w ¿yciu

politycznym i kulturowym kraju, odnotowa³ i oceni³ mecenat
królewski.

13 – 18

TreϾ

Poziom IV.

jak wy¿ej, a ponadto: zdaj¹cy ukaza³ rolê miasta w

ujêciu dynamicznym (w okresie ca³ego panowania Stanis³awa
Augus

ta), dostrzeg³, ¿e Warszawa za panowania tego w³adcy

wkroczy³a na drogê wielkomiejskiego rozwoju, zauwa¿y³, ¿e wraz z

upadkiem Rzeczypospolitej nast¹pi³a degradacja stolicy; dokona³

oceny roli Warszawy w ¿yciu politycznym i kulturowym (dostrzeg³
wielorakie

funkcje tego miasta w dziejach Polski stanis³awowskiej);

sformu³owa³ wnioski i odniós³ siê do ocen historiografii.

19 – 24

Spójna, logiczna wypowiedŸ, zachowanie ci¹g³oœci i logiki wywodu

oraz spójnych przejœæ miêdzy kolejnymi czêœciami pracy.

1

Kompozycja

W³aœciwa struktura i proporcje miêdzy poszczególnymi czêœciami

pracy, przemyœlana konstrukcja z zakoñczeniem uwzglêdniaj¹cym
wnioski.

1

Estetyka

Uk³ad graficzny i czytelnoœæ pisma.

1

Jêzyk

Poprawnoœæ gramatyczna (fleksja, sk³adnia), ortograficzna i
interpunkcja.

2

Styl

Styl zharmonizowany z form¹ i treœci¹ wypowiedzi.

1

Uwaga

: punkty za kompozycjê, estetykê, jêzyk i styl dodajemy wówczas, gdy praca

zostanie zaliczona, co najmniej do poziomu I.

Egzamin maturalny z historii – maj 2002 r.

3