ALFABET BEHAWIORYSTY
WETERYNARIA W PRAKTYCE
84
www.weterynaria.elamed.pl
WRZESIEŃ-PAŹDZIERNIK • 5/2007
lek. wet. Remigiusz Cichoń, Joanna Cichoń*
specjalista chorób psów i kotów, biegły sądowy, behawiorysta, członek ESAVS, Przychodnia Weterynaryjna DOG w Skarżysku-Kamiennej
*studentka Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
– Należy zastosować progresywne od-
czulanie. Konieczna jest dobra apa-
ratura „audiofilna” z płynną regulacją
dźwięku oraz możliwością nagrywa-
nia i odtwarzania dźwięków w syste-
mach cyfrowych DAT lub CCD, oraz
bardzo dobre przetworniki analogowe
(zestawy głośnikowe); dźwięki nagra-
ne na komputerach, dyktafonach czy
magnetofonach analogowych są mało
przydatne.
– Podczas odtwarzania dźwięków należy
wydawać polecenie posłuszeństwa.
– Nagradzać każde pozytywne zachowa-
nie.
– Rozpocząć sesje dźwiękowe od 5 mi-
nut, a dążyć do 30 minut, rozpoczyna-
jąc od podprogowych, a kończąc na jak
najbardziej zbliżonych do naturalnych;
należy pamiętać o różnicy słuchu psa
i człowieka (to, co dla nas jest niesły-
szalne, może być słyszane przez psa).
P
OMOCNE
LEKI
PRZECIWLĘKOWE
– Diazepam tabl. à 2,5 i 10 mg. Daw-
kowanie: 0,2-0,4 mg/kg m.c. co 12-
-24 h (należy rozpocząć od dawki
0,2 mg/kg m.c. co 12-24 h i zwiększać
ją o 0,1 mg/kg m.c. aż do dawki mak-
symalnej, w zależności od efektu).
– Alprazolam tabl. à 0,25, 0,5, 1 oraz
2 mg. Dawkowanie: 0,025-0,2 mg/kg
m.c. p.o. co 12-24 h (należy rozpo-
cząć od dawki 0,025 mg/kg m.c. co 12-
-24 h i zwiększać ją o 0,025 mg/kg m.c.
aż do dawki maksymalnej, w zależno-
ści od efektu).
– Klonazepam tabl. à 0,5, 1 oraz 2 mg.
Dawkowanie: 0,025-0,2 mg/kg m.c. p.o.
co 12-24 h (należy rozpocząć od dawki
0,025 mg/kg m.c. co 12-24 h i zwiększać
ją o 0,025 mg/kg m.c. aż do dawki mak-
symalnej, w zależności od efektu).
– Lorazepam tabl. à 0,5, 1 oraz 2 mg.
Dawkowanie: 0,025-0,1 mg/kg m.c. p.o
co 12-24 h (należy rozpocząć od dawki
0,025 mg/kg m.c. Co 12-24 h i zwięk-
szać ją o 0,025 mg/kg m.c. aż do dawki
maksymalnej, w zależności od efektu).
Po zakończeniu terapii należy stopniowo
zmniejszać dawkę leku, tak aby odstawia-
nie leków trwało minimum 10 dni.
lek. wet. Remigiusz Cichoń
e-mail: sp7htj@konto.pl
www.dog.com.pl
się, aby w gabinecie pojawiał się pies, któ-
ry się nie boi. Zwierzę przewiduje kłopoty,
następuje kumulacja czynników, najczęściej
wzmacniana negatywnie przez właścicie-
la, wyrażającego zatroskanie nakierowane
na psa (co zwierzę pojmuje jako wspólny
strach). Występuje też strach przed inny-
mi zwierzętami. Po wykonaniu czynności
weterynaryjnych, np. zastrzyku, przez le-
karza weterynarii należy zachować daleko
idącą obojętność z uwzględnieniem zacho-
wań właściciela.
Fobia ta po przekroczeniu normy osobni-
czej psa na stres jest niebezpieczna dla psa,
właściciela i personelu weterynaryjnego.
Postępowanie
Polega na odczulaniu i warunkowaniu
pozytywnym:
– przyzwyczajaniu psa do jazdy lub spa-
cerowaniu w okolicy lecznicy;
– organizowaniu krótkich wycieczek do
lecznicy;
– odwrażliwianiu psa w lecznicy, np.
podczas zabawy lekarza z psem lub
rozmowy z właścicielem, przy obopól-
nej ignorancji zachowań psa;
– nagradzaniu każdego pożądanego zacho-
wania, ignorowaniu niepożądanego.
L
ĘK
PRZED
JAZDĄ
SAMOCHODEM
Występuje zaniepokojenie związane z za-
mknięciem na ograniczonej powierzchni
oraz ruchem samochodu. Występuje też
instynktowna obawa przed nieznanym
(szczególnie u młodych psów).
Postępowanie
– Trzeba spędzać czas z psem w zamknię-
tym samochodzie: najpierw bez włączo-
nego silnika, potem z włączonym.
– Trzeba wykonywać np. czynności pie-
lęgnacyjne lub inne lubiane przez psa.
– Należy wyeliminować wzajemne oddzia-
ływanie przed wejściem do samochodu.
– Należy stopniowo włączać silnik, zwięk-
szając czas jego pracy.
– Należy stopniowo wydłużać wycieczki.
L
ĘK
PRZED
BURZĄ
,
FAJERWERKAMI
I
NAGŁYM
HAŁASEM
Może być instynktowny i stanowić nie-
bezpieczną sytuację dla psa i człowieka!
Postępowanie
– Trzeba nauczyć zwierzę posłuszeństwa.
– Trzeba egzekwować posłuszeństwo
w miejscach bezpiecznych bez dźwię-
ków niepożądanych.
W numerze 4/07 „WwP” opubliko-
waliśmy cz. I artykułu, w której autor
analizował rodzaje zachowań.
Patologia zachowań
CZĘŚĆ II
Patologia to utrata zdolności do rozpozna-
wania zmian w środowisku i brak możli-
wości powrotu do homeostazy.
R
OZPOZNANIE
RÓŻNICOWE
Choroby ogólnoustrojowe (szczegółowy ze-
spół badań); zachowania przerzutowe (jako
zachowanie adaptacyjne, frustracje, zaanga-
żowanie w sekwencję zachowań nie mogą-
cych dokonać się ze względu na przeszko-
dę); stany lękowe; zachowanie stereotypowe
(powtarzające się sekwencje następujące po
sobie, które nie pełnią wyraźnej funkcji); za-
chowania w celu zwrócenia uwagi na sie-
bie: prawidłowe (nakierowanie na człowie-
ka) to drapanie, szczekanie, obskakiwanie,
trącanie itd.; nieprawidłowe (nakierowanie
na siebie) to drapanie, ssanie, wylizywanie;
obgryzanie; zachowania psychogenne (ha-
lucynacje, urojenia), jak np. „łapanie much”,
ściganie cienia lub ogona; zachowania prze-
niesione (przerzutowe).
T
ERAPIA
Polega ona na eliminacji lub ogranicze-
niu wpływu na pacjenta czynników śro-
dowiskowych, społecznych oraz innych
zewnętrznych bodźców stresowych. Na-
leży unikać stałej sytuacji stresowej i za-
stosować:
– przeciwwarunkowanie (utrwalenie od-
miennej odpowiedzi na bodziec przez
utrwalenie nowego relaksującego za-
chowania);
– nagradzanie pozytywne (pochwała,
pieszczoty, zabawa, smakołyki itd.);
– odwrażliwianie (stopniowe eksponowa-
nie zwierzęcia na prowokujący bodziec);
– zanurzanie (stała ekspozycja na bodziec
powoduje wygaszanie reakcji niepożą-
danej);
– wsparcie farmakologiczne – mało sku-
teczne!
Terapia behawioralna oraz modyfika-
cje w środowisku są integralną częścią
leczenia. Bardzo istotne jest przywódz-
two i dominacja właściciela!
L
ĘK
PRZED
LECZNICĄ
WETERYNARYJNĄ
Jest to problem, z którym lekarz weteryna-
rii spotyka się najczęściej. Rzadko zdarza