Urządzenia wzorowane na naturze

Obserwowanie much, rekinów czy kwiatów pomaga rozwiązywać najbardziej złożone
problemy techniczne. Ciągle bowiem natura jest pełna rozwiązań bardziej

zaawansowanych niż te zastosowane w najdoskonalszych urządzeniach
skonstruowanych przez człowieka.

Autor: Andrzej Zdziałek

Zagrożony jest każdy rekord świata – zadeklarował przed igrzyskami olimpijskimi w Pekinie Mark

Schubert, trener amerykańskiej kadry pływackiej. "Przyczyni się do tego ten kostium" – dodał
Amerykanin. Schubert miał na myśli nowy model stroju pływackiego australijskiej firmy Speedo –

Fastskin LZR Razer. Sprawdziła się prognoza trenera Amerykanów. Z drugiej strony nie trzeba było
daru przewidywania przyszłości, by zgadnąć, że tak się stanie. Pływacy mający na sobie kostium

LZR Razer jeszcze przed igrzyskami pobili aż 38 rekordów świata.

NASA i rekiny przyspieszają pływanie?

Co w tych "kąpielówkach" jest wyjątkowego? Nad tym supernowoczesnym strojem pływackim
pracowali między innymi inżynierowie Amerykańskiej Agencji Kosmicznej (NASA). Sam pomysł

ściągnięto od… rekinów.

Te drapieżne ryby poruszają się w wodzie wyjątkowo szybko i dynamicznie. Ten fakt nie umknął
uwadze naukowców, przed którymi australijska firma Speedo postawiła zadanie stworzenia

"najszybszego" kostiumu pływackiego na świecie. Zatrudnieni eksperci przeanalizowali budowę
ciała rekina, któremu zawdzięcza swą zwinność i szybkość. Ewolucja wyposażyła go w specjalnie

wyżłobione łuski. Skóra rekina stała się dzięki nim tak gładka, że ta ważąca nawet tonę ryba
chrzęstnoszkieletowa bez najmniejszego problemu radzi sobie z oporem wody. Nowatorski kostium,

który nazwano Fastskin (ang. szybka skóra), wykonano z odpychającej wodę tkaniny i śliskich
paneli z poliuretanu. Pod względem właściwości i z wyglądu przypomina skórę rekina. Fastskin

zadebiutował na igrzyskach w Atenach w 2004 r. W Chinach wykorzystano jego najnowszą wersję.
Jeszcze przed igrzyskami Michael Phelps mówił, że wskakując w nim do wody, czuje się jak rakieta.

Jego słowa wkrótce się potwierdziły, bo na Olimpiadzie w Pekinie wywalczył aż 8 złotych medali.

Mucha dysponuje jednym z najdoskonalszych systemów optycznych na świecie.

Dzięki obserwacji insektów naukowcom udało się stworzyć supercienką kamerę o

grubości zaledwie jednego milimetra. (Fot. Chip.pl)

Początkowo wielu trenerów uważało przechwałki Speedo za czcze oraz sądziło, że zawodnicy

zawdzięczają rekordy tylko własnym umiejętnościom. Australijczycy poradzili sobie z krytyką w

1

oryginalny sposób. Jednego z najgłośniejszych kontestatorów – Ricka Sharpa, profesora fizjologii z
Uniwersytetu Stanu Iowa (USA) – poprosili, by stworzył lepszy strój. Ten zaprosił do współpracy

inżyniera NASA – Stephena Wilkinsona. W tunelach aerodynamicznych przebadano dziesiątki
kostiumów pływackich i różnych materiałów. Okazało się, że najszybszy jest właśnie produkt

Speedo. Dzięki zastosowaniu technologii NASA udało się jeszcze bardziej udoskonalić australijskie
"kąpielówki" – i tak powstał model LZR Racer.

Efekt? Eksperci twierdzą, że dzięki strojowi Speedo czas pływaka poprawia się o 1,9–2,2 proc. W

jednym z wyścigów Phelps wygrał z Serbem Miloradem Čaviciem o jedną setną sekundy. Jeśli
eksperci mają rację, to bez kostiumu Speedo Amerykanin miałby o jedno złoto mniej.

Skóra rekina - pierwowór kostiumu pływackiego, wykonanego z odpychającej

wodę tkaniny i poliuretanowych paneli. (Fot. Chip.pl)

Podczas pracy nad kolejną, udoskonaloną wersją kostiumu – modelem LZR Racer – wykorzystano

modelowanie komputerowe. Maszyna symulowała zachowanie cieczy opływającej kostium i ciało
pływaka w wodzie. W trakcie badań naukowcy posługiwali się dokładnymi skanami ciał aż 400

zawodowych pływaków. Analizowano, w których punktach woda spotyka największe siły oporowe.
Dzięki zebranym informacjom projektanci ze Speedo mogli w problematycznych miejscach użyć

2

wyjątkowo gładkich materiałów.

CHIP Online 22.12.2008

3