Woda – właściwości i rola w przyrodzie
Większość procesów w przyrodzie przebiega z udziałem wody lub w środowisku wodnym.
1. Właściwości wody:
- ciecz bezbarwna, bezwonna i bez smaku (smak, barwa czy zapach pochodzą od
zanieczyszczeń)
- największą gęstość ma woda w temperaturze 4
°C (1g/cm
3
)
- woda zamarzając zwiększa swoją objętość (dlatego lód pływa po wodzie)
- pod ciśnieniem 1013 hPa woda wrze w temperaturze 100
°C i krzepnie w temperaturze 0°C.
(gdy ciśnienie zewnętrzne jest inne, zmieniają się też wartości temperatur wrzenia i
topnienia.
2.
Rodzaje wód
Woda w przyrodzie to nie tylko rzeki, morza, jeziora, lodowce, wieczne śniegi w górach, ale
też wody gruntowe i podziemne, wody mineralne, para wodna jako składnik powietrza, woda
krystalizacyjna w minerałach i woda jako składnik organizmów.
Najwięcej wody jest w hydrosferze (oceany, morza, wody śródlądowe). Dużo
wody zawierają też litosfera (część skorupy ziemskiej w stałym stanie skupienia)
oraz biosfera (wszystkie organizmy na Ziemi). Woda występuje również jako
składnik atmosfery.
Z udziałem wody przebiegają wszystkie procesy życiowe: trawienie, wydalanie, krążenie
krwi, oddychanie i cała przemiana materii.
Woda wywiera olbrzymi wpływ na przemiany, jakim ulega skorupa ziemska.
Jest jednym z czynników powodujących wietrzenie skał (z twardych granitów powstaje
piasek rzeczny.
Obecność wody lub jej brak decyduje również o charakterze klimatu danej okolicy.
Woda jest warunkiem istnienia życia na Ziemi. W atmosferze stanowi osłonę
przed palącymi promieniami Słońca (w dzień), zapobiega też nadmiernemu
wypromieniowywaniu ciepła (w nocy).
Wodę należy oszczędzać, gdyż bez niej nie jest możliwe życie na Ziemi.
W ochronie wody ważną rolę odgrywa walka z jej marnotrawieniem.
Oczyszczanie i uzdatnianie wody w celu otrzymania wody pitnej wymaga dużego nakładu
energii i jest kosztowne.