1
O
CENA FINANSOWA FIRMY
Teoria trzech soczewek polega na przyglądaniu się firmie pod kątem trzech aspektów:
ekonomicznego, finansowego i majątkowego. Każda z soczewek z osobna ujawnia pewien
wycinek wiedzy o firmie, ale dopiero spojrzenie przez cały zestaw pozwala na pełną i rzetelną
ocenę.
Pierwsza soczewka – soczewka ekonomiczna – ma w znacznej mierze charakter
teoretyczny. Aspekt ekonomiczny obejmuje ogół zjawisk związanych z takimi kategoriami
jak zysk, strata, przychody ze sprzedaży, koszty sprzedaży, stopa zwrotu z kapitału, stopa
zysku. Teoretyczny aspekt wynika tu przede wszystkim z odmienności sposobów wyliczenia
poszczególnych wskaźników. Sposoby te muszą odpowiadać obowiązującym normom
prawnym oraz standardom finansowym. Dokumentem odpowiadającym temu aspektowi w
sprawozdaniu finansowym jest rachunek zysków i strat.
W aspekcie ekonomicznym teorii trzech soczewek zysk operacyjny zajmuje bardzo istotną
pozycję ze względu na wartość informacyjną rozważaną w trzech płaszczyznach:
•
w przypadku wykazania w roku obrachunkowym straty z działalności operacyjnej
przedsiębiorstwo uzyskuje pewność, ze jego podstawowa działalność jest nierentowna
i może podjąć działania zmierzające do naprawy zaistniałej sytuacji;
•
koncepcja zysku operacyjnego pozwala stwierdzić, z jakim aspektem działalności
przedsiębiorstwa jest związany ujawniony problem;
•
zysk operacyjny jest podstawą do konstruowania mierników rentowności, dających
możliwość porównania przedsiębiorstw w ramach jednego sektora, pomijając
jednocześnie różnice w ich strukturach finansowych.
Druga soczewka – soczewka finansowa – stanowi odpowiedź na pytanie o wpływ
efektywności gospodarowania na wysokość funduszy w przedsiębiorstwie. Odpowiedzi na to
pytanie należy szukać w sprawozdaniu z przepływów na działalności operacyjnej (cash flow).
Kategoria ta jest pieniężnym odzwierciedleniem wyniku finansowego (nadwyżki w
przypadku wartości dodatniej bądź straty w przypadku wartości ujemnej). Największa część
dochodów pieniężnych jest generowana w ramach działalności operacyjnej. Natomiast koszty
czy też wydatki pieniężne są pochłaniane w ramach działalności inwestycyjnej i finansowej.
Badanie strumieni pieniężnych jest bardzo ważne, ponieważ przedsiębiorstwa, zwłaszcza w
długim okresie, muszą kontrolować swoją płynność finansową. Podstawowym źródłem
nadwyżki finansowej (zysku) w przedsiębiorstwie produkcyjnym powinna być działalność
operacyjna. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku przedsiębiorstw usługowych czy też
zajmujących się w ramach podstawowej działalności inwestowaniem – w takim wypadku
większa część nadwyżki finansowej może być generowana na działalności inwestycyjnej
(zmiany stanu posiadania praw majątkowych, rzeczy ruchomych, środków trwałych,
nieruchomości itp.) czy finansowej.
Trzecia soczewka – soczewka majątkowa – dotyczy ryzyka związanego z działalnością
przedsiębiorstwa. Celem tego spojrzenia na firmę jest znalezienie odpowiedzi na kilka
podstawowych pytań:
•
Z jakich źródeł pochodzą środki finansujące majątek przedsiębiorstwa?
•
Jak są ukształtowane relacje aktywów trwałych w stosunku do obrotowych oraz jak
się ta relacja przekłada na ryzyko operacyjne?
