„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Zdzisław Feldo

Charakteryzowanie materiałów podstawowych
i pomocniczych 311[25].O1.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji

–

Państwowy Instytut Badawczy

Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr inż. Jadwiga Rudecka
mgr inż. Barbara Jaśkiewicz


Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Zdzisław Feldo


Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

ą

programu jednostki modułowej 311[25].O1.04,

„Charakteryzowanie materiałów podstawowych i pomocniczych”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu technik obuwnik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

12

5.1. Ogólna charakterystyka i podział materiałów obuwniczych

5.1.1. Ćwiczenia

12
12

5.2. Surowce i półprodukty do otrzymywania materiałów obuwniczych

5.2.1. Ćwiczenia

14
14

5.3. Materiały na wierzchy obuwia

5.3.1. Ćwiczenia

18
18

5.4. Materiały na spody obuwia

5.4.1. Ćwiczenia

20
20

5.5. Materiały i wyroby pomocnicze stosowane w produkcji obuwia

5.5.1. Ćwiczenia

22
22

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

24

7.

Literatura

33

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik obuwnik.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, czyli wykaz umiejętności jakie uczeń powinien mieć już
ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z zajęć prowadzonych przez Państwa
oraz z treści nauczania Poradnika dla ucznia i wskazanej literatury,

−

cele kształcenia obejmujące wykaz umiejętności teoretycznych i praktycznych, jakie
uczeń pozna i ukształtuje podczas realizacji programu jednostki modułowej,

−

przykładowe scenariusze zajęć, które mają być pomocne w prowadzeniu przez Państwa
zajęć dydaktycznych,

−

zestaw przykładowych ćwiczeń ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania-uczenia się oraz wykazem środków dydaktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia z podanymi przykładami pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

311[25].O1

Podstawy obuwnictwa

311[25].O1.01

Identyfikowanie form

i konstrukcyjnych elementów

obuwia

311[25].O1.02

Charakteryzowanie typów

i rodzajów obuwia

311[25].O1.03

Charakteryzowanie kopyt

obuwniczych

311[25].O1.04

Charakteryzowanie

materiałów podstawowych

i pomocniczych

311[25].O1.05

Posługiwanie się dokumentacją

konstrukcyjną i technologiczną

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

definiować podstawowe prawa chemii, fizyki,

−

posługiwać się symbolami pierwiastków chemicznych,

−

posługiwać się symbolami związków chemicznych,

−

zapisywać różne typy reakcji chemicznych,

−

określać warunki przebiegu reakcji chemicznych,

−

posługiwać się przyrządami pomiarowymi,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

sklasyfikować materiały obuwnicze,

−

określić rodzaje i właściwości surowców stosowanych do produkcji materiałów
obuwniczych,

−

scharakteryzować histologiczną i topograficzną budowę skóry,

−

ocenić jakość oraz określić sposób konserwacji skór surowych,

−

określić metody wyprawy i wykończania skór,

−

określić wpływ metod wyprawy i wykończania skór na ich właściwości,

−

dokonać pomiaru powierzchni i grubości skóry wyprawionej oraz obliczyć maksymalny
spadek grubości,

−

określić dopuszczalne spadki grubości oraz kierunki najmniejszej ciągliwości skór
wyprawionych,

−

rozpoznać oraz scharakteryzować wady skór wyprawionych,

−

określić wpływ wad skóry wyprawionej na jej właściwości użytkowe,

−

dokonać organoleptycznej oceny skóry wyprawionej oraz zakwalifikować ją do
odpowiedniego gatunku,

−

zakwalifikować skórę do wykonania określonego typu obuwia,

−

scharakteryzować typy i budowę materiałów włókienniczych,

−

określić budowę i właściwości tworzyw skóropodobnych na wierzchy obuwia,

−

określić skład mieszanki gumowej oraz parametry wulkanizacji gumy,

−

scharakteryzować surowce do produkcji tworzyw sztucznych na spody obuwia,

−

scharakteryzować wady materiałów spodowych,

−

określić jakość i przydatność materiałów pomocniczych na podstawie dokumentacji
techniczno-technologicznej,

−

dobrać materiały podstawowe i pomocnicze do typu i przeznaczenia obuwia,

−

dokonać klasyfikacji klejów według różnych kryteriów oraz określić zakres ich
stosowania,

−

określić rodzaje i zastosowanie materiałów do wykończania wierzchów i spodów obuwia,

−

odczytać cechy i oznaczenia materiałów,

−

zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy z materiałami łatwopalnymi, żrącymi
i toksycznymi,

−

określić warunki magazynowania materiałów obuwniczych,

−

scharakteryzować metody analizy technicznej,

−

przygotować próbki materiałów obuwniczych do badań laboratoryjnych,

−

przeprowadzić badania laboratoryjne chemicznych i fizycznych właściwości skór na
poszczególnych etapach wyprawy oraz skór gotowych,

−

zinterpretować anizotropię materiałów obuwniczych,

−

określić parametry naprężeń i odkształceń materiałów obuwniczych,

−

określić jakość i zastosowanie materiałów obuwniczych,

−

określić wytrzymałość zmęczeniową materiałów obuwiowych na działanie zmiennych
naprężeń i odkształceń,

−

zidentyfikować rodzaj obróbki i wykończenia powierzchni materiałów i półproduktów,

−

ocenić higieniczne właściwości materiałów,

−

określić jakość materiałów, półproduktów i wyrobów na podstawie norm i warunków
technicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Technik obuwnik 311[25]

Moduł:

Podstawy obuwnictwa 311[25].O1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie materiałów podstawowych

i pomocniczych 311[25].O1.04

Temat: Badanie

organoleptyczne

podstawowych

i

pomocniczych

materiałów

obuwniczych.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności oceny jakości i przydatności materiałów do produkcji

obuwia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować określenie oceny organoleptycznej,

−

wykonać podstawowe badania organoleptyczne skór, wyrobów włókienniczych,
materiałów spodowych i innych materiałów pomocniczych dla obuwnictwa,

−

ocenić przydatność materiałów do produkcji obuwia.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

metoda pokazu z objaśnieniem – grupowa,

−

metoda ćwiczeń praktycznych – praca indywidualna.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestaw opisów, norm i instrukcji technologicznych wymagań dla materiałów
obuwniczych,

−

stół sortowniczy

−

notatnik,

−

przybory do pisania.

Przebieg zajęć:

1.

Nauczyciel na podstawie przykładowych materiałów obuwniczych:

−

teoretycznie objaśnia sposób oceny pod względem jakości i przydatności materiałów,

−

zapoznaje uczniów z normami i instrukcjami postępowania przy ocenie materiałów,

−

praktycznie demonstruje sposób oceniania materiałów.

2.

Uczniowie zapoznają się z normami i warunkami technologicznymi wybranych
materiałów przydzielonych im do oceny przez nauczyciela.

3.

Uczniowie samodzielnie dokonują oceny jakości i przydatności materiałów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4.

Uczniowie przedstawiają wyniki pracy do oceny – wysłuchują uwag nauczyciela.

5.

Uczniowie zapisują w notatnikach swoje spostrzeżenia i wnioski.

Zakończenie zajęć:

1.

Uczniowie w dyskusji wyjaśniają i analizują wykonanie zadania, formułują swoje
spostrzeżenia i wnioski.

2.

Nauczyciel przysłuchuje się dyskusji i wysuwanym wnioskom uczniów, wyjaśnia
powstałe problemy.

3.

Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny wykonanych zadań.

Praca domowa:

Spostrzeżenia i wnioski zanotowane w notatniku porównaj z opisem w literaturze

fachowej.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Technik obuwnik 311[25]

Moduł:

Podstawy obuwnictwa 311[25].O1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie materiałów podstawowych

i pomocniczych 311[25].O1.04

Temat: Dobieranie skór wierzchnich obuwiowych pod względem jakości i przydatności

na zaplanowany rodzaj obuwia.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności dobierania skór na zaplanowany rodzaj obuwia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

określić wymagania dla skór na zaplanowany asortyment obuwia według dokumentacji
konstrukcyjno-technologicznej,

−

określić wady i uszkodzenia skór,

−

określić właściwości fizyczne skór na podstawie badań organoleptycznych,

−

odczytać właściwości skór gotowych z atestów badań laboratoryjnych,

−

porównać właściwości skór z cechami określonymi w normach przedmiotowych dla skór
wyprawionych w danym asortymencie,

−

dokonać jakościowej oceny skór w etapie przedprodukcyjnym,

−

ocenić skóry pod względem przydatności do produkcji danego rodzaju obuwia.

Metoda nauczania-uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne,

−

metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach 2–3 osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

normy przedmiotowe różnych asortymentów skór wierzchnich i spodowych na obuwie ,

−

próbki lub eksponaty skór gotowych,

−

atesty badań laboratoryjnych przedmiotowych skór,

−

dokumentacja konstrukcyjno-technologiczna produkcji obuwia,

−

stół do sortowania skór,

−

grubościomierz,

−

stojak do układania skór.

Przebieg zajęć:
Zadanie dla uczniów:

Zadaniem jest wykonanie badań organoleptycznych skór i ich ocena pod względem

przydatności na zaplanowany rodzaj obuwia. Wykonując zadanie, należy posłużyć się
normami przedmiotowymi i atestami badań laboratoryjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

FAZA WSTĘPNA
CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE:

−

zapoznanie się z tematem i terminem wykonania zadania,

−

zaznajomienie się z instrukcją wykonania ćwiczenia,

−

przygotowanie stanowiska pracy,

−

przypomnienie zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy i dobranie odzieży
ochronnej.

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1.

Charakterystyka i wymagania dla skór na zaplanowane obuwie.

2.

Normy przedmiotowe dla skór.

3.

Atesty badań laboratoryjnych i ich rola w określaniu właściwości skór.

4.

Cechy skór na podstawie badań organoleptycznych.

PLANOWANIE
1.

Przygotowanie skór do badania organoleptycznego.

2.

Odszukanie norm i zapoznanie się z wymaganiami na skóry gotowe.

3.

Zapoznanie się z oceną skór na podstawie atestów badań laboratoryjnych
i organoleptycznych.

4.

Zestawienie wyników badań i porównanie ich z wymaganiami dokumentacji
konstrukcyjno-technologicznej produkcji obuwia.

5.

Wnioskowanie o przydatności skór do produkcji planowanego obuwia..

USTALENIE
1.

Omówienie wszystkich punktów z fazy informacji i planowania z nauczycielem.

2.

Pytania do uwag i sugestii nauczyciela.

3.

Uczniowie dzielą się na zespoły zadaniowe:

−

badania organoleptycznego skór,

−

analizy dokumentacji konstrukcyjno-technologicznej i norm przedmiotowych,

−

analizy wyników badań laboratoryjnych według atestów,

4.

Porównanie wyników przeprowadzonych badań i analiz.

5.

Uczniowie podejmują decyzję o przydatności skór do produkcji.

WYKONANIE
1.

Założenie odzieży ochronnej i sprawdzenie stanowiska pracy pod względem
bezpieczeństwa i warunków ergonomii.

2.

Uczniowie w zespołach wykonują zaplanowane zadania.

−

przeprowadzenie badania organoleptycznego skór:
a)

wygląd skór – gładkość, połysk, kolor i odcień,

b)

odczucie na dotyk - śliskość, miękkość, „skórzany chwyt”, ciągliwość,
elastyczność,

c)

pomiar grubości,

d)

określenie wad i uszkodzeń skór.

−

analiza dokumentacji i norm,

−

analiza atestów badań laboratoryjnych.

3.

Zestawienie wyników badań.

4.

Określenie charakterystyki skór.

5.

Podjęcie decyzji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

SPRAWDZANIE
1.

Uczniowie zwracają się do nauczyciela o aprobatę wykonanego zadania.

FAZA KOŃCOWA
ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy zadania sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel w podsumowaniu wskazuje jakie nowe, ważne umiejętności zostały
wykształcone, jakie wystąpiły błędy i nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.

ZAKOŃCZENIE ZAJĘĆ

Praca domowa:

Na podstawie literatury i wyuczonych na zajęciach umiejętności praktycznych

i teoretycznych, wyjaśnić cel oceny przedprodukcyjnej skór.

Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobywania umiejętności,

−

dyskusja w grupie uczniów na temat zakładanych do osiągnięcia celów kształcenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5. ĆWICZENIA

5.1. Ogólna charakterystyka i podział materiałów obuwniczych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Z przedstawionych próbek różnych materiałów wybierz te, które mają zastosowanie

w produkcji obuwia. Nazwij je i spróbuj scharakteryzować ich właściwości na podstawie
organoleptycznego badania. Spostrzeżenia i wnioski zapisz w notatniku.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

rozłożyć próbki materiałów na blacie stołu i oznaczyć kolejnymi numerami,

2)

wykonać organoleptyczne badania kolejno wszystkich próbek materiałów,

3)

wpisać wyniki badania organoleptycznego na przygotowanych kartkach i kartki ułożyć
obok odpowiedniej próbki,

4)

omówić w dyskusji sposób badania próbek i przedstawić wyniki oraz swoje wnioski
i spostrzeżenia,

5)

zapisać w notatniku otrzymane wyniki (najlepiej w formie tabelki), oraz wnioski
dotyczące charakterystyki każdego materiału,

6)

wskazać i nazwać materiały przydatne w produkcji obuwia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do układania próbek,

−

kartki do zapisywania wyników badań,

−

próbki różnych materiałów,

−

notatnik,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Z próbek materiałów, które w ćwiczeniu 1 określiłeś jako przydatne dla obuwnictwa,

rozdziel na te, które mają zastosowanie na elementy cholewek oraz na te, które nadają się na
elementy spodowe obuwia. Uzasadnij swój wybór.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

scharakteryzować materiały obuwnicze przeznaczone na poszczególne elementy obuwia,

2)

dokonać analizy charakterystyki materiałów dokonanej w ćwiczeniu 1,

3)

rozdzielić materiały zgodnie z poleceniem w ćwiczeniu,

4)

uzasadnić w dyskusji swój wybór,

5)

wpisać do notatnika wyniki (dopisać do rubryk w tabeli z ćwiczenia 1).

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do układania próbek,

−

kartki do zapisywania wyników badań,

−

próbki różnych materiałów,

−

notatnik,

−

przybory do pisania.

Ćwiczenie 3

Z próbek materiałów, które w ćwiczeniu 1 określiłeś jako przydatne dla obuwnictwa,

rozdziel na te, które pochodzą z surowców naturalnych i na te, które otrzymywane są na bazie
syntezy chemicznej.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

obejrzeć dokładnie próbki materiałów,

2)

rozdzielić materiały zgodnie z poleceniem w ćwiczeniu,

3)

uzasadnić w dyskusji swój wybór,

4)

wpisać wyniki do notatnika (dopisać do rubryk w tabeli z ćwiczenia 1).

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do układania próbek,

−

próbki różnych materiałów,

−

notatnik,

−

przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Surowce i półprodukty do otrzymywania materiałów

obuwniczych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na arkuszu kartonu z bloku technicznego (A4) rozrysuj przy pomocy kolorowych

mazaków, schemat budowy histologicznej skóry. Oznacz i opisz poszczególne warstwy
i elementy budowy skóry.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przygotować karton z bloku technicznego,

2)

przygotować materiały do rysowania i mazaki,

3)

przeanalizować z pomocą Poradnika dla ucznia schemat budowy skóry,

4)

odtworzyć na kartonie schemat budowy skóry,

5)

oznaczyć przy pomocy strzałek i numeracji poszczególne warstwy i elementy budowy
skóry,

6)

opisać (z boku rysunku) wykonany schemat,

7)

porównać ze schematem w Poradniku dla ucznia

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

karton A4,

−

ołówek do rysowania i flamastry,

−

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Na arkuszu kartonu z bloku technicznego (A4) rozrysuj, schemat topograficznej budowy

skóry bydlęcej, końskiej i świńskiej. Oznacz i opisz poszczególne części topografii skór.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przygotować karton z bloku technicznego,

2)

przygotować materiały do rysowania,

3)

przeanalizować z pomocą Poradnika dla ucznia topografię budowy skór wymienionych
w treści zadania,

4)

odtworzyć na kartonie schemat topografii skór,

5)

oznaczyć przy pomocy strzałek i nazwać poszczególne części topograficzne skór,

6)

wpisać z boku rysunku cechy charakterystyczne dla poszczególnych części
topograficznych,

7)

porównać ze schematem w Poradniku dla ucznia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

karton A4,

−

ołówek do rysowania i flamastry,

−

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Na podstawie notatek z wycieczki do zakładu garbarskiego, narysuj na kartonie z bloku

technicznego (A4), schemat blokowy poszczególnych etapów i procesów technologicznych
wyprawy skór. Obok nazw procesów i operacji technologicznych wpisz cel w jakim ten
proces lub operacja są wykonywane.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie analizują notatki z wycieczki technologiczno-
szkoleniowej do zakładu garbarskiego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przygotować karton z bloku technicznego,

2)

przygotować materiały do rysowania i pisania,

3)

przeanalizować notatki z wycieczki do zakładu garbarskiego,

4)

odtworzyć kolejne etapy i procesy wyprawy skór w formie schematu blokowego,

5)

nazwać poszczególne procesy i obok wpisać cel ich przeprowadzania,

6)

wziąć udział w dyskusji i podzielić się swoimi spostrzeżeniami i wnioskami z wycieczki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wycieczka szkoleniowa,

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

karton A4,

−

przybory do rysowania i pisania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

−

zeszyt z notatkami z wycieczki do zakładu garbarskiego.

Ćwiczenie 4

Korzystając z urządzeń i aparatów do badań fizycznych skór oraz obowiązujących norm

czynnościowych, wykonaj badanie skór przydzielonych Ci przez nauczyciela i oznacz
parametry:

−

na zrywanie,

−

wydłużenie maksymalne,

−

wytrzymałość szwu,

−

wielokrotne zginanie,

−

nasiąkliwość,

−

temperaturę skurczu
W czasie pracy korzystaj z instrukcji wykonywania badań lub aktualnych norm

czynnościowych Otrzymane wyniki zapisz w notatniku i porównaj z obowiązującymi
normami przedmiotowymi skór.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien:

−

omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia i zapoznać uczniów z przepisami
bezpieczeństwa pracy i regulaminem pracy w pracowni technologicznej (laboratorium),

−

przygotować instrukcję wykonywania badań skór lub norm czynnościowych do badań
skór wyprawionych,

−

przygotować normy przedmiotowe dla różnych asortymentów skór wyprawionych.
Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować odpowiedni tekst z Poradnika dla

ucznia oraz zapoznać się z wymaganiami norm przedmiotowych i czynnościowych
prowadzenia badań laboratoryjnych dla skór.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

założyć odzież ochronną obowiązującą w pracowni technologicznej oraz przestrzegać
przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,

2)

zapoznać się z instrukcjami wykonywania badań kolejnych parametrów i właściwości
skór,

3)

wykroić, oznaczyć i przygotować próbki laboratoryjne skór,

4)

pomierzyć grubość, powierzchnię i przekrój próbek skór do badań,

5)

wpisać wyniki pomiarów do notatnika dla każdej oznaczonej próbki skóry,

6)

wykonać badanie zgodnie z instrukcją,

7)

wpisać wyniki badań do notatnika,

8)

porównać otrzymane wyniki z normami i zinterpretować je,

9)

scharakteryzować wykonanie badań.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne,

−

próba pracy.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

notatnik i przybory do pisania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

−

instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy w pracowni technologicznej,

−

wykrojniki i prasa do wycinania próbek skór,

−

linijka,

−

grubościomierz laboratoryjny,

−

zrywarka z oprzyrządowaniem do zakładania próbek skór,

−

fleksometr,

−

waga laboratoryjna,

−

zlewka laboratoryjna,

−

termometr laboratoryjny /zakres pomiaru temperatury 0–200°C,

−

statyw laboratoryjny,

−

palnik lub kuchenka elektryczna,

−

woda destylowana.

Ćwiczenie 5

Zbadaj zachowanie się różnych rodzajów włókien naturalnych i syntetycznych podczas

próby spalania. Wyniki zapisz w notatniku i zinterpretuj.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz przypomnieć zasady obowiązujące w zakresie
bezpieczeństwa i higieny pracy.

Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować odpowiedni tekst z Poradnika dla

ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

założyć odzież ochronną obowiązującą w pracowni technologicznej oraz przestrzegać
przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,

2)

przygotować różne rodzaje włókien naturalnych i syntetycznych,

3)

przygotować palnik gazowy,

4)

przeprowadzać próbę palenia kolejnych włókien,

5)

zaobserwowane wyniki zapisać w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

notatnik praktyki i przybory do pisania,

−

próbki różnych rodzajów włókien naturalnych i syntetycznych,

−

szczypce laboratoryjne,

−

palnik gazowy,

−

oszklony wyciąg laboratoryjny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.3. Materiały na wierzchy obuwia

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Z przedstawionych próbek skór wybierz skóry wierzchnie obuwiowe.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

rozłożyć otrzymane próbki skór na stole pracowni,

2)

dokonać dokładnych badań organoleptycznych próbek,

3)

wybrać próbki które pochodzą ze skór z przeznaczeniem na cholewki obuwia,

4)

uzasadnić swój wybór.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do pracy,

−

próbki skór różnych asortymentów.

Ćwiczenie 2

Wybrane w ćwiczeniu 1 próbki skór oznacz kolejnymi numerami, scharakteryzuj je

i określ rodzaj wykończenia skór. Wyniki wraz z charakterystyką ponumerowanych próbek
wpisz do notatnika.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

oznaczyć wybrane w ćwiczeniu 1 próbki skór kolejnymi numerami,

2)

obejrzeć dokładnie stronę użytkową próbek skór,

3)

scharakteryzować sposób wykończenia,

4)

określić rodzaj wykończenia skór przy pomocy poradnika i norm przedmiotowych,
a wynik zapisać w notatniku,

5)

podsumować wykonanie ćwiczenia uzasadniając otrzymane wyniki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do pracy,

−

próbki skór,

−

normy przedmiotowe dotyczące skór wyprawionych,

−

notatnik.

Ćwiczenie 3

Z przedstawionych próbek różnych materiałów: skór, tkanin i tworzyw sztucznych

wybierz te, które przeznaczane są na podszewki obuwiowe.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

rozłożyć otrzymane próbki różnych materiałów na stole pracowni,

2)

dokonać dokładnych badań organoleptycznych próbek,

3)

wybrać próbki z przeznaczeniem na spodnie elementy cholewek i na podszewki,

4)

uzasadnić swój wybór,

5)

podsumować wyniki i zapisać w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do pracy,

−

próbki skór różnych asortymentów,

−

próbki tkanin, próbki tworzyw sztucznych,

−

notatnik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5.4. Materiały na spody obuwia

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Z przedstawionych próbek różnych materiałów: skór, tkanin i tworzyw sztucznych

wybierz te, które przeznaczane są na spody obuwiowe.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

rozłożyć otrzymane próbki skór na stole,

2)

dokonać dokładnych badań organoleptycznych próbek,

3)

wybrać próbki z przeznaczeniem na spody obuwia,

4)

uzasadnić swój wybór,

5)

podsumować wyniki, uzasadnić i zapisać w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do pracy,

−

próbki skór różnych asortymentów,

−

próbki tkanin, próbki tworzyw sztucznych,

−

notatnik.

Ćwiczenie 2

Z wybranych w ćwiczeniu 1 próbek materiałów spodowych wybierz skóry podeszwowe

i podpodeszwowe. Scharakteryzuj je, określ właściwości i wykaż różnice między nimi.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać

się

z

materiałem

nauczania

dotyczącym

skór

podeszwowych

i podpodeszwowych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

2)

wynotować z norm przedmiotowych wymagania technologiczne dla skór podeszwowych
i podpodeszwowych,

3)

wybrać próbki skór podeszwowych i podpodeszwowych,

4)

dokonać organoleptycznej oceny tych skór,

5)

omówić wyniki badania organoleptycznego,

6)

zapisać wyniki w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do pracy,

−

Poradnik dla ucznia,

−

normy przedmiotowe dla skór spodowych,

−

próbki skór spodowych,

−

notatnik.

Ćwiczenie 3

Z wybranych w ćwiczeniu 1 próbek materiałów spodowych wybierz podeszwy z gumy

transparentowej i z gumy porowatej. Scharakteryzuj je, omów właściwości i wykaż różnicę
między nimi.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym podeszew z gumy,

2)

wybrać podeszwy z gumy transparentowej i z gumy porowatej,

3)

dokonać organoleptycznej oceny podeszew,

4)

podsumować wyniki badania organoleptycznego,

5)

zapisać wyniki w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do pracy,

−

Poradnik dla ucznia,

−

podeszwy z gumy transparentowej,

−

podeszwy z gumy porowatej,

−

notatnik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

5.5. Materiały i wyroby pomocnicze stosowane w produkcji

obuwia

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj rodzaje klejów stosowanych w obuwnictwie.

Uwaga: Podczas wykonywania ćwiczenia pamiętaj o warunkach bezpieczeństwa i higieny

pracy obowiązujących przy pracy z klejami.

Wskazówki do realizacji

Ć

wiczenie może być wykonywane w pracowni technologicznej lub w zakładzie produkcji

obuwia.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz zwrócić szczególną uwagę na zasady bezpieczeństwa
i higieny pracy obowiązujące przy pracy z klejami. Uczniowie powinni zapoznać się
i przeanalizować odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do
nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

założyć obowiązującą odzież ochronną i zastosować warunki bezpiecznej pracy,

2)

ponumerować próbki kleju przedstawione do rozpoznania,

3)

dokonać organoleptycznego badania przedstawionych próbek kleju,

4)

nazwać i scharakteryzować próbki kleju,

5)

zapisać wyniki w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stanowisko pracy z wyciągiem – dygestorium,

−

obowiązująca odzież ochronna i środki ochrony osobistej,

−

instrukcje bezpieczeństwa pracy z klejami,

−

próbki różnych rodzajów kleju stosowanego w obuwnictwie,

−

notatnik.

Ćwiczenie 2

Z przedstawionych próbek nici, rozpoznaj na podstawie symboli na metce ich rodzaj

i je scharakteryzuj.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

obejrzeć dokładnie próbki nici,

2)

ponumerować szpulki z próbkami do rozpoznania,

3)

odczytać symbole na metkach,

4)

przedstawić rodzaj i charakterystykę nici,

5)

zapisać wyniki w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

próbki różnych rodzajów nici obuwniczych,

−

notatnik.

Ćwiczenie 3

Nazwij przedstawione materiały i elementy metalowe, oraz omów jaką rolę pełnią

w obuwiu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia. Uczniowie powinni zapoznać się i przeanalizować
odpowiedni tekst z Poradnika dla ucznia oraz z literatury i podręcznika do nauki zawodu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

ponumerować przedstawione materiały i elementy metalowe do obuwia,

2)

nazwać i scharakteryzować ich rolę w montażu obuwia,

3)

zapisać wyniki w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

stół do rozłożenia materiałów,

−

karteczki do znakowania lub numerowania,

−

materiały i elementy metalowe obuwnicze,

−

notatnik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test I
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Charakteryzowanie

materiałów podstawowych i pomocniczych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania od 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 17, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania od 12, 13, 14, 15, 16, 18, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. c, 4. d, 5. b, 6. b, 7. a, 8. c, 9. a, 10. b, 11. a,

12. d, 13. c, 14. a, 15. a, 16. c, 17. a, 18. d, 19. c, 20. c

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1. Rozpoznać podstawowe materiały

obuwnicze

A

P

d

2. Rozpoznać podstawowe materiały

obuwnicze

A

P

c

3. Zdefiniować proces wyprawy skór

B

P

c

4. Rozpoznać metodę badania

właściwości materiałów

B

P

d

5. Rozpoznać właściwości materiałów

A

P

b

6. Określić sposób znakowania

półproduktów i wyrobów
włókienniczych

A

P

b

7. Rozpoznać rodzaj kleju stosowanego

w obuwnictwie

A

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

8. Rozpoznać pomocnicze materiały

obuwnicze

A

P

c

9. Określić cel stosowania środków

wykończalniczych

B

P

a

10. Określić cel stosowania środków

wykończalniczych

B

P

b

11. Zdefiniować właściwości higieniczne

skór

B

P

a

12. Wyjaśniać histologiczną budowę skóry

naturalnej

C

PP

d

13. Wyjaśnić proces wulkanizacji

kauczuku

C

PP

c

14. Zadecydować o przeznaczeniu skór na

asortyment gotowego obuwia

D

PP

a

15. Zadecydować o przeznaczeniu skór na

asortyment gotowego obuwia

D

PP

a

16. Rozpoznać rodzaj wykończenia skór

wierzchnich

C

PP

c

17. Wskazać typ reakcji chemicznej

otrzymywania tworzyw sztucznych

B

P

a

18. Wyjaśnić metodę otrzymywania skóry

wtórnej

C

PP

d

19. Wskazać zastosowanie skóry wtórnej

w produkcji obuwia

B

P

c

20. Dobrać rodzaj skór na dany rodzaj

obuwia

C

PP

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy sposób przeprowadzenia pomiaru i zasady punktacji są dla uczniów
zrozumiałe. Wyjaśnij wszelkie wątpliwości.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Na kilka minut przed zakończeniem testu, przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.

5.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X lub wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy
błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź
prawidłową.

6.

Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom
podstawowy, II część - poziom ponadpodstawowy.

7.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

8.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

9.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1

Do produkcji obuwia używa się
a)

skór surowych.

b)

półfabrykatów wett-blue.

c)

dwoin w golcu.

d)

skór wyprawionych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

2. Podstawowymi materiałami obuwniczymi są

a)

drewno i jego wyroby.

b)

metale.

c)

skóry wyprawione.

d)

apretury wykończeniowe.

3. Wyprawa skór to

a)

transport skór surowych z ubojni do magazynu surowca.

b)

operacje i czynności konserwacji surowca skórzanego.

c)

procesy przygotowania do garbowania, garbowanie i wykończanie skór.

d)

klasyfikacja, pakowanie i transport skór gotowych.

4. Ocena materiałów obuwniczych na podstawie dokładnego ich obejrzenia oraz

sprawdzenia przez dotyk i węch określane jest jako badanie

a)

fizyczne.

b)

chemiczne.

c)

laboratoryjne.

d)

organoleptyczne.

5. Tworzywa sztuczne, którym po każdorazowym ogrzaniu można nadać wymagany kształt

nazywamy

a)

termodynamicznymi.

b)

termoplastycznymi.

c)

chemoutwardzalnymi.

d)

impregnowanymi.

6. W oznaczeniu skrętu włókien przędzy litera „Z” oznacza

a)

lewy skręt przędzy.

b)

prawy skręt przędzy.

c)

skręcenie pojedyncze włókien.

d)

skręcenie podwójne włókien.

7. Stosowane w obuwnictwie kleje występujące w postaci granulatu, prętów lub żyłek, to

kleje

a)

topliwe.

b)

lateksowe.

c)

wodne.

d)

rozpuszczalnikowe.

8. Do wyrobów metalowych stosowanych w obuwnictwie należą

a)

kołki szewskie.

b)

kopyta.

c)

usztywniacze.

d)

filce.

9. Apretury obuwnicze wykończalnicze służą do

a)

retuszowania drobnych wad i uszkodzeń na licu skór.

b)

zamalowania przecięć i głębokich uszkodzeń lica skór.

c)

zmywania z cholewek plam i zabrudzeń od kleju.

d)

usztywniania miękkich cholewek obuwia damskiego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

10. Woski i substancje woskopodobne mają zastosowanie jako środki do

a)

barwienia wierzchów obuwia.

b)

estetycznego wykończania i nabłyszczania spodów obuwia.

c)

pielęgnacji metalowych elementów obuwia.

d)

matowienia połysku cholewki obuwia.

11. Właściwości higieniczne skór to

a)

zdolność do przepuszczania powietrza i pary wodnej.

b)

odporność na wielokrotne zginanie.

c)

zdolność do ciągliwości wzdłużnej.

d)

możliwość czyszczenia skór przez zmywanie.

12. O wytrzymałości skór decyduje warstwa

a)

termostatyczna.

b)

licowa.

c)

podskórna.

d)

siatkowa.

13. W procesie otrzymywania gumy, kauczuk naturalny poddaje się wulkanizacji polegającej

na

a)

mechanicznym ugniataniu kauczuku.

b)

koagulacji lateksu drzewa kauczukowego kwasami organicznymi.

c)

usieciowaniu cząsteczek kauczuku za pomocą siarki.

d)

termicznym odwodnieniu emulsji lateksu kauczukowego.

14. Skóry cielęce wyprawione o grubości tkanki 0,8 – 1,0mm, wykończane jako nubuki

w kolorze pastelowym przeznacza się do produkcji obuwia
a)

luksusowego damskiego.

b)

codziennego męskiego.

c)

dziecięcego całorocznego.

d)

specjalistycznego sportowego.

15. Skóry bydlęce wyprawione metodą roślinną, charakteryzujące się małą elastycznością,

dużą ścisłością oraz odpornością na nasiąkliwość i ścieranie są stosowane na

a)

podeszwy.

b)

wierzchy obuwia.

c)

podszewki do obuwia.

d)

wyściółki.

16. Skóry wierzchnie obuwiowe z wykończeniem anilinowym, to skóry

a)

ze sztucznym licem.

b)

kryte grubą powłoką nieprzezroczystego pigmentu.

c)

z powłoką o prześwitującym rysunku naturalnego lica.

d)

z zeszlifowanym licem.

17. Polimeryzacja, polikondensacja i poliaddycja to procesy chemiczne występujące podczas

a)

otrzymywania tworzyw sztucznych.

b)

garbowania skór.

c)

wulkanizacji kauczuku.

d)

powlekania tkanin laminatem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

18. Skóra wtórna powstaje przez

a)

przedwojenie skóry naturalnej.

b)

przedwojenie tworzywa skóropodobnego.

c)

sklejenie dwoin w jeden płat materiału.

d)

sklejenie rozwłóknionych odpadów skórzanych.

19. Skóra wtórna przeznaczana jest na

a)

wierzchy obuwia codziennego użytku.

b)

podeszwy do obuwia roboczego.

c)

podpodeszwy, zakładki i podsuwki obuwiowe.

d)

cholewki do obuwia sportowego.

20. Materiałem na obuwie o łatwej pielęgnacji są skóry

a)

welurowe.

b)

dwoiny kryte.

c)

lakierowane.

d)

nubuki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Charakteryzowanie materiałów podstawowych i pomocniczych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Test II
Test typu próba pracy do jednostki modułowej „Charakteryzowanie
materiałów podstawowych i pomocniczych”.

Treść zadania

Przeprowadź ocenę skór wierzchnich obuwiowych pod względem jakości i przydatności

do produkcji obuwia.

Instrukcja dla nauczyciela

W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych

w celach jednostki modułowej zaleca się przeprowadzenie zadania testowego typu „próba
pracy”.

Zadanie powinno być tak dobrane aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych

umiejętności w zakresie wiedzy teoretycznej i ich praktycznego zastosowania.

Uczniowie powinni wykonać zadanie indywidualnie. Jest to jednocześnie możliwość

samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy
podjętych działań praktycznych.

Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie

zadania zgodnie z obowiązującymi w przemyśle obuwniczym zasadami. Uczeń powinien
wykonać zadanie pod nadzorem nauczyciela jeśli będzie wykonywane w warsztatach
szkolnych. Jeśli zadanie wykonywane jest w zakładzie pracy opiekę nad uczniem powinien
mieć doświadczony pracownik działu kontroli jakości.
Uczeń powinien mieć zapewnioną możliwość:

−

praktycznego przeprowadzenia badań organoleptycznych skór,

−

zapoznania się z dokumentacją konstrukcyjno-technologiczną produkowanego obuwia,

−

zapoznanie się z obowiązującymi normami przedmiotowymi i czynnościowymi skór,

−

korzystania z przyrządów i urządzeń pomiarowych niezbędnych do oceny jakości skór.

Nauczyciel powinien:

−

uzgodnić z kierownictwem zakładu możliwość i termin przeprowadzenia ćwiczeń,

−

zadbać o przygotowanie stanowiska pracy dla uczniów pod względem bezpieczeństwa
pracy,

−

przypomnieć uczniom zasady bezpieczeństwa i higieny pracy i nakazać bezwzględne ich
przestrzeganie,

−

skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,

−

przydzielić uczniom kolejność i zakres wykonywania zadania,

−

określić kryteria oceny wykonywanego zadania,

−

na bieżąco nadzorować pracę uczniów,

−

dokonać oceny wykonanej pracy.

Instrukcja dla ucznia

Aby wykonać zadanie powinieneś:

−

dobrać i założyć odzież ochronną,

−

zapoznać się z dokumentacją konstrukcyjno-technologiczną produkowanego obuwia,

−

zapoznać się z normami przedmiotowymi i czynnościowymi oceny skór wierzchnich
obuwiowych,

−

w dzienniczku praktyki wynotować warunki technologiczne dla skór,

−

zapisać w dzienniczku praktyki plan działania oraz kolejność wykonywanych czynności
i przedstawić do zatwierdzenia nauczycielowi,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

−

przygotować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa, higieny pracy
i ergonomii,

−

przygotować urządzenia i przyrządy pomiarowe.

Wykonanie pracy
Uczeń powinien:
1.

Rozłożyć kolejno skóry na stole sortowniczym.

2.

Za pomocą dotyku i wzroku dokonać organoleptycznego badania kolejnych skór

zwracając uwagę na:

−

ogólny zewnętrzny wygląd z uwzględnieniem profilu skóry,

−

wygląd strony użytkowej,

−

wygląd i czystość strony nieużytkowej,

−

wskazanie i zaznaczenie wad i uszkodzeń widocznych (na przykład: dziury, zacięcia,
obtarcia, nierównomierność wybarwienia, jarzma, pęknięcia lica),

−

wskazanie i zaznaczenie wad i uszkodzeń niewidocznych (na przykład: sztywność
lub luźność tkanki, kruchość warstwy licowej, lepkość powłoki, łuszczenie się
apretury, odstawanie lica),

3.

Dokonać pomiarów grubości i obliczyć spadek grubości skór.

4.

Dokonać pomiarów powierzchni skór.

5.

Dokonać rozdzielenia skór zakwalifikowanych jako nadające się do rozkroju na osobne
stojaki.

6.

Wykonaną pracę przedstawić nauczycielowi do oceny.

Umiejętności podlegające ocenie

Lp.

Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty
do
uzyskania

Punkty
przyznane

1.

Dobranie odzieży ochronnej

5

2.

Sposób przygotowania stanowiska pracy

5

3.

Ułożenie skór na stole sortowniczym

5

4.

Sposób dokonywania oględzin i oceniania skór dotykiem

40

5.

Sposób zaznaczania wykrytych wad i uszkodzeń

10

6.

Wykonanie pomiaru grubości i wyliczenie spadku
grubości skór

20

7.

Wykonanie pomiaru powierzchni skór

10

8.

Ułożenie skór po przeprowadzeniu badań

5

Razem:

100

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

Ocena

Liczba uzyskanych punktów

dopuszczający

50

dostateczny

70

dobry

90

bardzo dobry

100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

7. LITERATURA

1.

Chyrosz M., Zembowicz-Sułkowska E.: Materiałoznawstwo odzieżowe. WSiP,
Warszawa 1992

2.

Gajewski M., Pawłowa M.: Materiały obuwnicze ćwiczenia laboratoryjne. Politechnika
Radomska, Radom 1997

3.

Grabkowski M.: Obuwnictwo. WSiP, Warszawa 1992

4.

Lasek w.: Materiałoznawstwo obuwnicze. Skrypt uczelniany nr.5 WSI, Radom 1986

5.

Persz T.: Technologia wyprawy skór cz. I Garbowanie. WSiP, Warszawa 1977

6.

Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego. WSiP, Warszawa
1992

7.

Pielichowski J.,Puszyński A.: Technologia tworzyw sztucznych. WNT, Warszawa 1994

8.

Praca zbiorowa, 2005, Wielka Historia Świata, t.4, Polskie Media Amer. Com.

9.

Wirpsza Z.: Technologia syntetycznych materiałów obuwniczych. Politechnika
Radomska, Radom 1996

Czasopisma:

−

Przegląd Skórzany

Literatura metodyczna

1.

Drętkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2.

Kornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000