1

Strategia celu inflacyjnego

Strategia celu inflacyjnego

a kurs walutowy

a kurs walutowy

WIELKA

WIELKA

BRYTANIA

BRYTANIA

•• We wrześniu 1992 r, po 3 tygodniowym

We wrześniu 1992 r, po 3 tygodniowym
ataku spekulacyjnym, Bank Anglii upłynnia

ataku spekulacyjnym, Bank Anglii upłynnia
kurs funta szterlinga.

kurs funta szterlinga.

•• Następuje silna deprecjacja brytyjskiej

Następuje silna deprecjacja brytyjskiej
waluty.

waluty.

Kurs funta szterlinga do ECU

-15%

-10%

-5%

0%

5%

1990M1

1990M7

1991M1

1991M7

1992M1

1992M7

?

?

Dlaczego Wielka Brytania

Dlaczego Wielka Brytania
zastosowała BCI już w trzy

zastosowała BCI już w trzy
tygodnie po dewaluacji funta?

tygodnie po dewaluacji funta?

•• Bank Anglii nie chciał, by utrwaliły się

Bank Anglii nie chciał, by utrwaliły się
oczekiwania inflacyjne wywołane

oczekiwania inflacyjne wywołane
silnym spadkiem kursu funta

silnym spadkiem kursu funta

2

Kurs funta szterlinga do ECU

-15%

-10%

-5%

0%

5%

1990M1

1991M1

1992M1

1993M1

1994M1

Przywrócenie

zaufania do BoE

i funta szterlinga

SZWECJA

SZWECJA

•• W 1990 r. pęka bąbel spekulacyjny na

W 1990 r. pęka bąbel spekulacyjny na
szwedzkim rynku nieruchomości.

szwedzkim rynku nieruchomości.
Szwedzkie instytucje finansowe

Szwedzkie instytucje finansowe
ponoszą bardzo duże straty.

ponoszą bardzo duże straty.

Kto pokrył ogromne straty

Kto pokrył ogromne straty

szwedzkich instytucji

szwedzkich instytucji

finansowych?

finansowych?

Szwecja

-20%

-16%

-12%

-8%

-4%

0%

4%

19

85

19

86

19

87

19

88

19

89

19

90

19

91

19

92

19

93

deficyt budżetowy (% PKB)

Czy tylko konieczność

Czy tylko konieczność

pokrycia strat instytucji

pokrycia strat instytucji

finansowych wywołała

finansowych wywołała

bardzo złą sytuację w

bardzo złą sytuację w

budżecie Szwecji?

budżecie Szwecji?

3

Szwecja

-6%

-4%

-2%

0%

2%

4%

1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993

Produkcja

Szwecja

-3%

-2%

-1%

0%

1%

2%

3%

4%

5%

19

85

19

86

19

87

19

88

19

89

19

90

19

91

19

92

19

93

19

94

19

95

19

96

19

97

19

98

19

99

20

00

PKB

Gdzie rząd Szwecji pożyczył

Gdzie rząd Szwecji pożyczył
pieniądze, by pokryć ogromny

pieniądze, by pokryć ogromny
deficyt budżetowy?

deficyt budżetowy?

Szwecja

-5

0

5

10

15

20

25

30

1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995

m

ld

U

S

D

szwedzkie papiery dłużne w
posiadaniu zagranicznych
inwestorów

Co mogło w takiej sytuacji

Co mogło w takiej sytuacji
zwiększyć ciężar kosztów

zwiększyć ciężar kosztów
obsługi zadłużenia

obsługi zadłużenia
zagranicznego rządu Szwecji ?

zagranicznego rządu Szwecji ?

Szwecja

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

1990M1 1990M7 1991M1 1991M7 1992M1 1992M7 1993M1

Kurs korony

?

?

4

Czego zaczęli bać się

Czego zaczęli bać się
inwestorzy zagraniczni?

inwestorzy zagraniczni?

MONETYZACJA DŁUGU

MONETYZACJA DŁUGU

Jaki był związek pomiędzy kryzysem bankowym w Szwecji

Jaki był związek pomiędzy kryzysem bankowym w Szwecji

w roku 1990 a zastosowaniem przez nią BCI w roku 1993?

w roku 1990 a zastosowaniem przez nią BCI w roku 1993?

Kryzys bankowy (1990)

Kryzys bankowy (1990)

spowodował szybki wzrost

spowodował szybki wzrost

deficytu budżetowego

deficytu budżetowego

Dewaluacja korony (1992)

Dewaluacja korony (1992)

zwiększyła skokowo koszty

zwiększyła skokowo koszty

obsługi długu publicznego

obsługi długu publicznego

Powstała konieczność zapewnienia rynków finansowych,

Powstała konieczność zapewnienia rynków finansowych,

ż

e nie nastąpi monetyzacja długu publicznego

ż

e nie nastąpi monetyzacja długu publicznego

Monetyzacja długu publicznego

Monetyzacja długu publicznego
przyniosłaby skokowy wzrost

przyniosłaby skokowy wzrost
inflacji. Jak rząd Szwecji mógł

inflacji. Jak rząd Szwecji mógł
zapewnić inwestorów, że nic takiego

zapewnić inwestorów, że nic takiego
nie nastąpi?

nie nastąpi?

Dzisiejszy wykład

Dzisiejszy wykład

jest o strategii

jest o strategii

celu inflacyjnego

celu inflacyjnego

Szwecja

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

19

85

19

86

19

87

19

88

19

89

19

90

19

91

19

92

19

93

19

94

19

95

19

96

19

97

19

98

19

99

20

00

deficyt budżetowy (% PKB)

5

Szwecja

-30%

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

1990M1 1991M1 1992M1 1993M1 1994M1 1995M1 1996M1

Kurs korony

Przywrócenie

zaufania do

Riksbanku

i korony

Dlaczego w 1994 r Hiszpania

Dlaczego w 1994 r Hiszpania

zastosowała strategię celu inflacyjnego?

zastosowała strategię celu inflacyjnego?

Kursy walut europejskich w stosunku do DEM

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

1990M1

1991M1

1992M1

1993M1

Spanish peseta

Dlaczego w 1995 r Włochy zastosowały

Dlaczego w 1995 r Włochy zastosowały

strategię celu inflacyjnego?

strategię celu inflacyjnego?

Kursy walut europejskich w stosunku do DEM

-35%

-30%

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

1990M1

1991M1

1992M1

1993M1

Italian lira

Kursy walut europejskich w stosunku do DEM

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

1994M1

1995M1

1996M1

1997M1

1998M1

Italian lira

6

CHILE

CHILE

•• Jest lato 1997 r. Zasiadamy w RPP Banku

Jest lato 1997 r. Zasiadamy w RPP Banku
Chile. Mamy trudny orzech do zgryzienia.

Chile. Mamy trudny orzech do zgryzienia.
W wyniku serii kryzysów walutowych w

W wyniku serii kryzysów walutowych w
Azji Południowo

Azji Południowo--Wschodniej spada popyt

Wschodniej spada popyt

na nasz eksport a inwestorzy gremialnie

na nasz eksport a inwestorzy gremialnie
uciekają z rynków wschodzących.

uciekają z rynków wschodzących.

•• Kurs peso spada i spada, a my się

Kurs peso spada i spada, a my się
zastawiamy, co robić.

zastawiamy, co robić.

Chile

-30%

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

1996M1

1997M1

1998M1

1999M1

2000M1

Kurs peso

poziom stopy procentowej ?

?

?

Mija rok, a my nie podejmujemy

Mija rok, a my nie podejmujemy
żadnej decyzji. Co sprawia, że

żadnej decyzji. Co sprawia, że
jesteśmy tak niepewni tego, co

jesteśmy tak niepewni tego, co
należy zrobić?

należy zrobić?

Chile

-30%

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

1996M1

1997M1

1998M1

1999M1

2000M1

kurs peso
CPI

Po roku jednak decyzję

Po roku jednak decyzję
podejmujemy. Podnosimy

podejmujemy. Podnosimy
stopy.

stopy.

7

Chile

-30%

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

1996M1

1997M1

1998M1

1999M1

2000M1

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Kurs peso

rynkowe stopy procentowe

Jakie były tego skutki?

Jakie były tego skutki?

-10%

0%

10%

20%

30%

1994M1

1995M1

1996M1

1997M1

1998M1

1999M1

2000M1

2001M1

stopa
procentowa

produkcja

-4500

-4000

-3500

-3000

-2500

-2000

-1500

-1000

-500

0

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

0

20

40

60

80

100

120

140

Bilans bieżacy
PKB

•• Oceny

Oceny ex post

ex post

mówią, że popełniliśmy błąd

mówią, że popełniliśmy błąd

:(

:(

NOWA

NOWA

ZELANDIA

ZELANDIA

8

•• Jest lato 1997 r. Jesteśmy członkami

Jest lato 1997 r. Jesteśmy członkami
zarządu Banku Rezerwy Nowej Zelandii.

zarządu Banku Rezerwy Nowej Zelandii.
Nasz prezes ma ciężki orzech do

Nasz prezes ma ciężki orzech do
zgryzienia. W wyniku serii kryzysów

zgryzienia. W wyniku serii kryzysów
walutowych w Azji Południowo

walutowych w Azji Południowo--Wschodniej

Wschodniej

spada popyt na eksport naszego kraju a

spada popyt na eksport naszego kraju a
inwestorzy gremialnie uciekają z rynków

inwestorzy gremialnie uciekają z rynków
wschodzących.

wschodzących.

•• Kurs

Kurs kiwi

kiwi

spada i spada, a my się

spada i spada, a my się

zastawiamy, co poradzić prezesowi.

zastawiamy, co poradzić prezesowi.

Nowa Zelandia

-30%

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

1996M1

1997M1

1998M1

Kurs kiwi

?

?

Mija pół roku, a my wciąż nie

Mija pół roku, a my wciąż nie
wiemy, co poradzić naszemu

wiemy, co poradzić naszemu
prezesowi. Co sprawia, że nie

prezesowi. Co sprawia, że nie
jesteśmy pewni tego, co mamy

jesteśmy pewni tego, co mamy
robić?

robić?

Nowa Zelandia

-1%

0%

1%

2%

3%

4%

5%

1994Q1

1995Q1

1996Q1

1997Q1

1998Q1

1999Q1

CPI

Po ponad pól roku wahań

Po ponad pól roku wahań
podejmujemy decyzję.

podejmujemy decyzję.

0,30

0,35

0,40

0,45

0,50

0,55

1996M1

1997M1

1998M1

1999M1

2000M1

2001M1

4

5

6

7

8

9

10

11

12

kurs walutowy

stopa dyskontowa

9

Jakie były konsekwencje?

Jakie były konsekwencje?

92%

94%

96%

98%

100%

102%

104%

106%

108%

19

96

Q

1

19

96

Q

2

19

96

Q

3

19

96

Q

4

19

97

Q

1

19

97

Q

2

19

97

Q

3

19

97

Q

4

19

98

Q

1

19

98

Q

2

19

98

Q

3

19

98

Q

4

19

99

Q

1

19

99

Q

2

19

99

Q

3

19

99

Q

4

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

produkcja
stopa dyskonta

-5000

-4000

-3000

-2000

-1000

0

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

80

85

90

95

100

105

110

115

bilans bieżacy

PKB

•• Oceny

Oceny ex post

ex post

mówią, że popełniliśmy błąd

mówią, że popełniliśmy błąd

:(

:(

AUSTRALIA

AUSTRALIA

•• Jest lato 1997 r. Jesteśmy członkami RPP

Jest lato 1997 r. Jesteśmy członkami RPP
Banku Rezerwy Australii. Mamy trudny

Banku Rezerwy Australii. Mamy trudny
orzech do zgryzienia. W wyniku serii

orzech do zgryzienia. W wyniku serii
kryzysów walutowych w Azji Południowo

kryzysów walutowych w Azji Południowo--
Wschodniej spada popyt na eksport

Wschodniej spada popyt na eksport
naszego kraju a inwestorzy gremialnie

naszego kraju a inwestorzy gremialnie
uciekają z rynków wschodzących.

uciekają z rynków wschodzących.

•• Kurs naszej waluty spada i spada, a my się

Kurs naszej waluty spada i spada, a my się
zastawiamy, co mamy robić.

zastawiamy, co mamy robić.

10

AUSTRALIA

1996Q1

1997Q1

1998Q1

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

ku

rs

A

U

D

inflacja
stopy procentowe
GDP
kurs

?

?

Mijają kolejne

Mijają kolejne
miesiące, a my nie

miesiące, a my nie
podejmujemy

podejmujemy
żadnej decyzji. Co

żadnej decyzji. Co
sprawia, że nie

sprawia, że nie
jesteśmy pewni

jesteśmy pewni
tego, co mamy

tego, co mamy
robić?

robić?

AUSTRALIA

-1,0%

-0,5%

0,0%

0,5%

1,0%

1,5%

2,0%

2,5%

3,0%

3,5%

4,0%

1996Q1

1997Q1

1998Q1

1999Q1

in

fl

ac

ja

,

st

o

p

y

p

ro

ce

n

to

w

e,

P

K

B

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

ku

rs

A

U

D

inflacja

kurs

•• W końcu kurs przestaje spadać.

W końcu kurs przestaje spadać.

•• Inflacja wprawdzie nieco wzrosła, ale

Inflacja wprawdzie nieco wzrosła, ale
umocnienie kursu powinno ją

umocnienie kursu powinno ją
ustabilizować

ustabilizować

•• Uznajemy, że potrzeby podnoszenia stóp

Uznajemy, że potrzeby podnoszenia stóp
już nie ma.

już nie ma.

AUSTRALIA

-1%

0%

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

1996Q1

1997Q1

1998Q1

1999Q1

in

fl

ac

ja

,

st

o

p

y

p

ro

ce

n

to

w

e,

PK

B

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

ku

rs

A

U

D

inflacja
stopy procentowe
GDP
kurs

•• Bardzo jesteśmy z siebie zadowoleni. Stóp

Bardzo jesteśmy z siebie zadowoleni. Stóp
nie podnieśliśmy. Podtrzymaliśmy wzrost

nie podnieśliśmy. Podtrzymaliśmy wzrost
gospodarczy pomimo spadku popytu na

gospodarczy pomimo spadku popytu na
nasz eksport.

nasz eksport.

•• Jesteśmy przez wszystkich chwaleni :)

Jesteśmy przez wszystkich chwaleni :)

11

AUSTRALIA

-1%

0%

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

1996Q1

1997Q1

1998Q1

1999Q1

in

fl

ac

ja

,

st

o

p

y

p

ro

ce

n

to

w

e,

PK

B

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

ku

rs

A

U

D

inflacja
stopy procentowe
GDP
kurs

Gregory Mankiw:

Gregory Mankiw:

A Lettter to Ben Bernanke

A Lettter to Ben Bernanke

, ,

Harward University, grudzień 2007, s. 7

Harward University, grudzień 2007, s. 7

•• The favourable supply

The favourable supply--side developments

side developments

of the 1990s were not caused by monetary

of the 1990s were not caused by monetary
policy, but they did make the job of

policy, but they did make the job of
monetary policymakers a lot easier.

monetary policymakers a lot easier.

•• Luck plays a large role in how

Luck plays a large role in how
history judges central bankers

history judges central bankers

. .

•• So, Ben, I wish you the best of luck in your

So, Ben, I wish you the best of luck in your
new job. You may need it!

new job. You may need it!

•• The 1970s witnessed an unexpected

The 1970s witnessed an unexpected
slowdown in productivity growth and an

slowdown in productivity growth and an
increase in the natural rate of

increase in the natural rate of
unemployment,

unemployment,

•• whereas the 1990s witnessed an

whereas the 1990s witnessed an
unexpected acceleration in productivity

unexpected acceleration in productivity
growth and a decline in the natural rate of

growth and a decline in the natural rate of
unemployment.

unemployment.

Gregory Mankiw:

Gregory Mankiw:

A Lettter to Ben Bernanke

A Lettter to Ben Bernanke

, ,

Harward University, grudzień 2007, s. 7

Harward University, grudzień 2007, s. 7