Â
WIAT
N
AUKI
Wrzesieƒ 1998 23
RAPORT SPECJALNY
P
rzed 10 laty, kiedy Scientific American opubliko-
wa∏ numer poÊwi´cony AIDS (acquired immu-
nodeficiency syndrome, czyli zespo∏owi na-
bytego niedoboru odpornoÊci), uczeni ju˝ wie-
dzieli, ˝e chorob´ opisanà po raz pierwszy
w 1981 roku wywo∏uje HIV (human immu-
nodeficiency virus – wirus ludzkiego niedo-
boru odpornoÊci). Odkryto go po 3 latach
od pierwszego rozpoznania AIDS.
Wówczas jednak lekarze zaczynali do-
piero zdawaç sobie spraw´ z faktu,
˝e wobec braku skutecznego lecze-
nia wirus prawie zawsze powodu-
je Êmierç. DomyÊlali si´ równie˝,
˝e AIDS nie jest odr´bnà jednost-
kà chorobowà, lecz koƒcowà fazà
zaka˝enia HIV. (Termin AIDS
stosuje si´ w odniesieniu do pe∏-
noobjawowego zespo∏u, b´dàce-
go koƒcowà fazà choroby, nato-
miast zaka˝enie HIV to poj´cie
dotyczàce wszystkich faz choro-
by – przyp. t∏um.).
Stosowana obecnie agresywna
terapia mo˝e pomóc w zachowa-
niu zdrowia i wyd∏u˝yç ˝ycie zaka-
˝onym, jeÊli majà oni dost´p do odpo-
wiedniej opieki medycznej. Sposoby
leczenia sà jednak niedoskona∏e, kosz-
towne i skomplikowane, a ponadto nie-
dost´pne dla ogromnej rzeszy osób zaka-
˝onych HIV, z których wi´kszoÊç ˝yje w
krajach rozwijajàcych si´. Niewàtpliwie najlep-
szym rozwiàzaniem by∏aby tania szczepionka, ale
niestety, nie mo˝na si´ spodziewaç, by powsta∏a w naj-
bli˝szej przysz∏oÊci. Podstawowà metodà ograniczenia roz-
przestrzeniania si´ wirusa jest zatem zmiana stylu ˝ycia.
W tym raporcie specjalnym czo∏owi badacze opisujà najwa˝niejsze
przeszkody w skutecznej terapii i profilaktyce, zarówno dzieci, jak i doros∏ych. Wska-
zujà równie˝ rozwiàzania stwarzajàce nadziej´ na pokonanie tych wszystkich trud-
noÊci i ostateczne zwyci´stwo nad HIV.
Pokonaç AIDS: jak to zrobiç?
L. E. HENDERSON i
L. O. ARTHUR
National Institutes of Health
HIV 1998: obraz Êwiata
Doskonalenie leczenia zaka˝eƒ HIV
Jak powstaje opornoÊç na leki
IloÊciowe testy wirusowe
Gdy chore jest dziecko
Zapobieganie zaka˝eniom HIV
Szczepionki przeciw HIV:
nadzieje i wyzwania
Profilaktyka poekspozycyjna
Zagadnienia etyczne zwiàzane
z zaka˝eniem HIV
KOMENTARZ:
Z polskiej perspektywy
24
26
30
32
36
42
50
52
54
38