Bezpieczenstwo swiezych owocow i warzyw EUFIC

background image

Dieta bogata w świeże owoce  i warzywa ma duże znaczenie dla utrzymania 

zdrowia  i  dobrego  samopoczucia.  Jednakże  świeże  produkty  rolne  czasami  mogą 

być  źródłem  zakażeń  i  zatruć  pokarmowych.  Na  przykład  pałeczki  okrężnicy 

O157:H7  były  wykrywane  w  niepasteryzowanych  sokach  a  listerie  w  kapuście. 

Przestrzegając  podstawowych  zasad  higieny,  możemy  cieszyć  się  różnorodnością 

świeżych owoców i warzyw. 

Dopóki owoce lub warzywa nie zostaną poddane obróbce cieplnej, wszystko, z czym miały 

dotychczas kontakt i co zostało na skórce, będzie zjedzone przez konsumenta. To dotyczy 

również drobnoustrojów z organicznych nawozów naturalnych i z wody, używanej do upraw, 

bakterii znajdujących się na rękach ludzi, którzy zbierają produkty rolne, pojemników i 

pojazdów użytych do przechowywania i transportu, odchodów ptaków, przelatujących nad 

polami. Aby zredukować ryzyko mikrobiologicznego skażenia należy przestrzegać 

następujących środków ostrożności: 

l

Robiąc zakupy, wybieraj owoce i warzywa, które wyglądają świeżo i są w dobrym stanie; 

unikaj produktów brzydko pachnących a także uszkodzonych albo spleśniałych. Nie kupuj 

zapakowanych warzyw, które mają płyn wewnątrz opakowania, aczkolwiek skroplona para 

wodna w pojemnikach z gotowymi sałatkami jest zjawiskiem normalnym.  

l

Przenoś produkty ostrożnie : nawet dość twarde owoce czy warzywa mogą ulec wtedy uszkodzeniu. Kupuj tylko tyle, ile 

możesz zjeść w najbliższych dniach. Niektóre jarzyny, jak jabłka i marchew, mogą być przechowywane dłużej, ale 

większość świeżych produktów powinna być spożyta w ciągu kilku dni.  

l

Włóż czyste produkty do lodówki natychmiast po przyniesieniu do domu i umyciu. Banany, pomidory czy owoce, które 

wymagają dalszego dojrzewania, mogą być przechowywane  w temperaturze pokojowej.  

l

Przeczytaj i postępuj zgodnie z zaleceniami znajdującymi się na etykiecie, np.: "przechowywać w niskiej temperaturze" 

i przestrzegaj daty przydatności do spożycia. Wyrzuć żywność, jeśli była przechowywana zbyt długo, albo  wygląda na 

zepsutą.  

l

Zawsze myj przed jedzeniem owoce i warzywa używając bieżącej wody. Obieraj i wyrzucaj zewnętrzne liście i skórki. 

Dokładnie szoruj warzywa, jeśli chcesz zjeść je ze skórą. Używaj szczotki do warzyw, szczególnie do gatunków z twardą 

skórą,  jak melony, jabłka, marchew, szoruj je przed pokrojeniem i podaniem. Mniejsze, delikatniejsze owoce, jak 

jagody, łatwo można opłukać w durszlaku pod strumieniem wody, ograniczając możliwość ich uszkodzenia. Dokładne 

mycie usuwa szkodliwe bakterie, wirusy i zanieczyszczenia z powierzchni owoców i warzyw.  

l

Myj ręce zanim dotkniesz żywność. Jeśli wcześniej przyrządzałeś surowe mięso lub drób, zanim weźmiesz owoce czy 

warzywa, dokładnie umyj wszystkie powierzchnie kuchenne i naczynia, z których korzystałeś.  

l

Przykrywaj naczynia z pokrojonymi owocami i warzywami. Przygotowaną sałatkę owocową przechowuj przed podaniem 

w lodówce. Nie jedz potraw, które były poza lodówką dłużej niż 4 godziny. 

Świeże  owoce  i  warzywa  są  smaczne  i  pożywne,  stanowią  źródło  wielu  witamin,  składników  mineralnych  i  błonnika. 

Doceniajmy ich ogromną różnorodność i spożywajmy je jako część zdrowej, zbilansowanej diety. 

Bezpieczeństwo świeżych owoców i warzyw

www.eufic.org

 

background image

Jedzenie nigdy nie służyło wyłącznie do zaspokajania głodu fizycznego. Jemy nie 

tylko  po  to,  aby  uzupełnić  zapotrzebowanie  naszego  organizmu  na  składniki 

odżywcze, ale  także aby zaspokoić nasz apetyt i niespełnione uczucia.  

Od  momentu  kiedy  rodzic  proponuje  herbatnik  czy  batonik,  aby  zabawić  lub  uspokoić 

dziecko,  jedzenie  staje  się  sposobem  żywienia  nie  tylko  ciała,  ale  również  duszy.   Od 

wczesnego dzieciństwa żywność jest używana, by świętować, uspokajać, zabawiać, dawać 

pocieszenie  w  smutku,  depresji,  bólu  emocjonalnym.  Takie  zachowanie  nie  jest  niczym 

niezwykłym.  Odmowa  zjedzenia  kawałka  tortu  urodzinowego  może  być  uznana  za  brak 

ogłady  towarzyskiej,  po  skończeniu  wyczerpującej  pracy  nagrodą  jest  czekolada  albo 

kilka  ciasteczek,  urozmaiceniem  spotkania  w  gronie  przyjaciół  jest  kieliszek  wina  albo 

piwa, spotkania w interesach przebiegają przy obiedzie czy kolacji.  

Problem  zaczyna  się  gdy,  zaspokajanie  potrzeb  emocjonalnych  za  pomocą  jedzenia 

zaczyna  przeważać  nad  zasadami  prozdrowotnego  żywienia  i  w  efekcie  prowadzi  do 

niekontrolowanego wzrostu masy ciała.  

Zdając sobie sprawę, że rozwiązaniem większości kłopotów z nadwagą i otyłością jest dostarczanie 1500 kalorii na dobę oraz 

wzrost  aktywności  fizycznej,  dietetycy  wprowadzają  do  swoich  metod  pracy  z  pacjentami  techniki  behawioralne.  Odkrycie 

emocjonalnego uzależnienia  od  jedzenia  jest  pierwszym  stopniem  w  drodze  do  zdrowia.  Poniższe  pytania  i  propozycje  mogą 

pomóc w uświadomieniu i pokonaniu problemu.  

Pyt.: Czy jesz nie tylko wtedy, kiedy jesteś głodny?

 

Załóż dzienniczek spożycia, aby kontrolować co, jak dużo i kiedy jesz oraz jakie uczucia temu towarzyszą. Zdawanie sobie z 

tego sprawy może być bardzo pomocne. Jeśli jesteś zły z jakiegoś powodu, zastanów się dlaczego i spróbuj się tym zająć. Jeśli 

jesteś smutny, usiądź, przemyśl jakie są przyczyny i w jaki sposób możesz sobie pomóc, bez konieczności objadania się.  

Pyt.: Czy pragniesz wyjątkowo jakichś potraw czy smaków?

 

Gdy opanuje Cię nieprzeparta chęć na jakąś potrawę, zdając sobie sprawę co się dzieje, będzie Ci łatwiej przeczekać ten stan, 

aż ostatecznie minie. Możesz sporządzić listę rzeczy, która pomoże odwrócić uwagę od problemu. Możesz zatelefonować, iść na 

spacer, wziąć relaksującą kąpiel lub w inny sposób sprawić sobie przyjemność. 

Pyt.: Czy jesz dlatego, że jesteś w depresji i nie potrafisz sprostać wymaganiom ideału, 

lansowanego przez media?

 

Zmień swoje życiowe  cele  i  zacznij  zdrowo  się odżywiać i  regularnie ćwiczyć, nie  po  to,  aby  wyglądać jak supermodelki, ale 

żeby być bardziej wysportowanym, szczuplejszym i dobrze się czuć w swoim ciele.   

Połączenie właściwego żywienia i regularnej aktywności fizycznej, dla większości osób jest  gwarancją sukcesu do utrzymania 

prawidłowej  masy  ciała.   Rozumiejąc  powody  przejadania  się,  możemy  stawić  im  czoło  i  zaplanować  strategie  zmieniające 

nasze niekorzystne nawyki. 

Jedzenie i emocje 

www.eufic.org

 

2

background image

Naukowcy w Wielkiej Brytanii, we współpracy z kolegami z Japonii i Niemiec, 

opracowali gatunek pomidorów, zawierający trzy razy więcej ß­karotenu (składnika 

niezbędnego dla zdrowia) niż przeciętny pomidor.  

Karotenoidy  są  grupą  pigmentów  roślinnych,  odpowiedzialnych  za  kolor  owoców,  roślin  i 

kwiatów,  od  odcieni  żółtego,  poprzez  pomarańczowy  do  czerwonego.  Jeden  z  nich,  ß­

karoten,   w  organizmie  ludzkim  jest  przetwarzany  na  witaminę  A,   kluczową  substancję 

odżywczą,  której  niedobory  mogą  być  przyczyną  choroby  niedokrwiennej  serca, 

nowotworów  i  zwyrodnienia  plamki  żółtej,  która  może  prowadzić  do  ślepoty.  Badania 

sugerują,  że  wyższe  spożycie  produktów  zawierających  ß­karoten   może  korzystnie 

wpływać  na  układ  immunologiczny  a  także  zmniejszać  uszkodzenia  skóry,  spowodowane 

promieniowaniem  ultrafioletowym.  Fundusz  Narodów  Zjednoczonych  Pomocy  Dzieciom 

(UNICEF) szacuje, że można zapobiec około milionowi zgonów rocznie dzieci w wieku od 1 

do 4 lat, zapewniając im  większe dawki witamin A.  

Pomidory i jego produkty, jak soki, zupy, sosy i keczupy są ważnym źródłem karotenoidów 

w diecie. Produkty te zawierają również inne ważne substancje odżywcze takie jak witamina 

E,  witamina  C  i  flawonoidy.  Jednak  większość  ludzi  spożywa  mniej  owoców  i  warzyw  niż 

zalecane pięć porcji  dziennie.  

Jednym  ze  sposobów  zwiększenia  spożycia  karotenoidów  jest  zwiększenie  ich  zawartości  w   owocach  i  warzywach.  Aby 

zrealizować ten cel, niezbędne jest zrozumienie, w jaki sposób  rośliny wytwarzają i gromadzą karotenoidy. Do tego pomocne 

są metody biochemii, biologii molekularnej i mikroskopii elektronowej. Zwiększenie wartości odżywczej pomidorów ma również 

znaczenie ekonomiczne.  

Profesor Peter Bramley i jego współpracownicy z Royal Holloway, na Uniwersytecie w  Londynie, dokonali modyfikacji sposobu, 

w  jaki  pomidory  wiążą  karotenoidy,  przez  wprowadzenie  do  ich  DNA  genu  pochodzącego  z  bakterii.  Gen  ten  przekształca 

złożony fitoen w likopen, jaskrawoczerwony kolor pomidorów, który z kolei bierze udział w produkcji ß­karotenu. Otrzymane 

pomidory zawierają do 3,5 raza więcej  ß­karotenu niż normalnie. Modyfikacja nie wpływa na wzrost i rozwój rośliny a cecha ta 

może być przekazana następnym pokoleniom.  

Naukowcy  uważają, że  zwiększenie  ilości  ß­karotenu  i  innych  karotenoidów  w  żywności będzie   znacznie  skuteczniejsze  niż 

suplementacja w postaci tabletek, ponieważ bardzo istotne jest działanie synergistyczne karotenoidów z  innymi substancjami 

odżywczymi,  co  ma  miejsce  tylko  w  przypadku  spożywania  ich  w  naturalnej  postaci.  Dowiedziono  również, że  koncentraty  i 

inne  produkty  pomidorowe  są  dobrymi   źródłami  substancji  odżywczych,  ponieważ  zwiększają  wchłanianie  karotenoidów  w 

przewodzie pokarmowym.  

Profesor Bramley podkreśla, że na razie nie ma planów wprowadzenia takich pomidorów na rynek. Zanim będzie to możliwe, 

muszą być przeprowadzone odpowiednie testy, pozwalające ustalić czy pomidory są bezpieczne dla ludzi.  

Pomidory – co nowego ?

www.eufic.org

 

3

background image

Coraz więcej i częściej podjadamy między posiłkami, ale jeśli przekąski stanowią część 

zbilansowanej diety, to mogą pełnić pożyteczną rolę w utrzymaniu naszego zdrowia. 

Za przekąskę uważamy jakąkolwiek potrawę jedzoną poza domem, w ramach śniadania, lunchu 

czy obiadu, lub małe posiłki zastępujące tradycyjne. Rodzaj wybieranych produktów jest różny w 

różnych krajach Europy. 

W niektórych kulturach preferowane są pikantne przekąski,  takie jak precle, chrupkie pieczywo i 

czipsy,  w  innych  ludzie  wolą  słodki  smak  jogurtów,  owoców,  herbatników,  czekolady  i  napojów 

gazowanych. 

Bez względu na rodzaj wybieranych produktów, w społeczeństwie istnieje skłonność do myślenia, 

że  podjadanie  nie  tylko  powoduje  nadwagę  i  otyłość,  ale  również  jest  przyczyną  próchnicy 

zębów.  Żadna  z  tych  obaw  nie  musi  być prawdziwa.  Naukowcy  nie  potwierdzili,  że  podjadanie 

powoduje  otyłość,  ponieważ  suma  kalorii  wszystkich  przekąsek  może  mieścić  się  w  granicach 

dziennego zapotrzebowania energetycznego. 

Specjaliści uważają,  że jeśli  dbamy  o  higienę jamy  ustnej,  możemy sobie pozwolić na  dwie  lub 

trzy  przekąski  albo  napoje  w  ciągu  dnia,  oprócz  regularnych  posiłków.  Dobrym  sposobem  na 

zmniejszenie  ryzyka  próchnicy  jest żucie  między posiłkami  gum  bezcukrowych,  szczególnie  zawierających  ksylitol.  Gumy  te 

zwiększają wydzielanie śliny, która wpływa korzystnie na zęby i zmniejsza rozwój bakterii, powodujących próchnicę. 

Żywieniowcy wykazali również, że dla pewnych grup ludzi duża część składników odżywczych w codziennej diecie pochodzi z 

przekąsek.  Na  przykład  w  Edynburgu  okazało  się,  że  wśród  7­8  letnich  dzieci,  przekąski  pokrywają  ¼   dziennego 

zapotrzebowania  na  energię,  są  ważnym  źródłem  białka,  węglowodanów,  tłuszczów  i  błonnika.  Zapewniają   około  15  %  

dziennego zalecanego spożycia wapnia i około 1/5 zapotrzebowania na witaminę C.   

Nastolatki również mogą korzystać z przekąsek między posiłkami, takich jak jogurty, serki homogenizowane, koktajle mleczne 

o  obniżonej zawartości  tłuszczu,  lody,  soki  wzbogacane  wapniem,  czekolada  mleczna,  które  stanowią  ważne źródło  wapnia. 

Sportowcy   utrzymujący  wysoką  podaż  energii  i  osoby  starsze,  które  uważają  obfite  posiłki  za  zbyt  obciążające,  często 

traktują przekąski za najlepszy sposób zaspokojenia  ich potrzeb żywieniowych.

  

Rozglądając  się  po  Europie,  zauważymy,  że  podjadanie  staje  się   rosnącym  trendem.  Konieczność  dostarczenia  wszystkich 

składników odżywczych, przy coraz bardziej intensywnym trybie życia sprawia, że prawdopodobnie ten trend zadomowi się w 

naszym życiu na dobre.  

Dla wielu z nas przekąski są wygodnym i przyjemnym sposobem zaspokojenia codziennych potrzeb żywieniowych. Jako część 

zdrowego, aktywnego stylu życia pomagają nam utrzymać zdrowie i dobrą formę. 

Przekąski i podjadanie

www.eufic.org

 

4


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zagospodarowanie produktów ubocznych przemysłu owocowo warzywnego
Mrożonki owocowe i warzywne, Ciekawostki żywieniowe
PRZEPISY na soki owocowe i warzywne, A Przepisy kulinarne 1
14 Sporządzanie oraz ekspedycja potraw z owoców i warzyw
21 Przetwarzanie owoców i warzyw
Technologia przetwórstwa owoców i warzyw cz 3
Katedra owoców i warzyw, Studia, Egzamin inżynierski, Owoce i warzywa
o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego
WYKŁAD PRODUKCJA SOKÓW OWOCOWYCH I WARZYWNYCH
konfitury, przetwórstwo owoców i warzyw, owoce ćwiczenia
Organizacja rynku owoców i warzyw pomoc dla
RYNEK OWOCOW I WARZYW
egzamin z owoców i warzyw 2006, Owoce i warzywa
konserwy i kompoty, przetwórstwo owoców i warzyw, owoce ćwiczenia
Właściwości antyoksydacyjne owoców i warzyw

więcej podobnych podstron