Subskrypcja

Subskrybuj "Alerty prawne":

Subskrypcja na email

Subskrypcja na email

Alert prawny - 6/2012

Nowe zasady procesów pomi dzy przedsi biorcami

W dniu 3 maja 2012 roku wejdzie w ycie obszerna
nowelizacja kodeksu post powania cywilnego, na podstawie
której zlikwidowane zostanie odr bne post powanie w
sprawach gospodarczych. Spory pomi dzy przedsi biorcami
poddane zostan reguøom ogólnym obowi zuj cym w
procesie cywilnym. Jednocze nie sama ogólna regulacja
procesu cywilnego ulegnie znacz cym zmianom zmierzaj cym do usprawnienia jego przebiegu.

Obecny stan prawny

Post powanie w sprawach gospodarczych jest aktualnie uregulowane w art. 479 (1) – 479 (22) k.p.c. Charakteryzuje
je nakøadanie na strony procesu zwi kszonych wymaga (rygorów) w porównaniu do ogólnej regulacji procesu
cywilnego. Sprawy pomi dzy przedsi biorcami rozstrzygane s przez utworzone w tym celu wydziaøy s dów –
wydziaøy gospodarcze.

Najistotniejsz odmienno ci post powania w sprawach gospodarczych w stosunku do post powania „zwykøego”
jest tzw. prekluzja dowodowa. Przewiduje ona obowi zek przedstawienia przez przedsi biorców wszystkich
twierdze oraz dowodów na ich poparcie w pierwszym pi mie procesowym - pozwie lub w odpowiedzi na pozew.
Niedopeønienie tego obowi zku powoduje brak mo liwo ci powoøania tych twierdze oraz dowodów do ko ca
post powania. Wyj tek od tej zasady zachodzi jedynie wówczas, gdy przedsi biorca wyka e, e nie byøo mo liwe
powoøanie okre lonych twierdze lub dowodów w pierwszym pi mie, lub te , e potrzeba ich powoøania wynikøa
pó niej. S d mo e dopu ci dowód niewskazany przez stron , jednak w praktyce dzieje si to stosunkowo rzadko. W
orzecznictwie wskazuje si , e powinno to by usprawiedliwione wyj tkowymi okoliczno ciami.

Konsekwencj zasady prekluzji dowodowej jest to, i niejednokrotnie wi kszy wpøyw na tre ostatecznego
rozstrzygni cia wywieraj kwestie formalne ni okoliczno ci faktyczne sprawy czy tre ø cz cego strony stosunku
prawnego, je li w rezultacie uchybienia strony przedstawione zostaøy one s dowi zbyt pó no.
Post powanie w sprawach gospodarczych charakteryzuje si równie innymi odmienno ciami w stosunku do
„zwykøego” procesu cywilnego. Przykøadowo wskaza mo na, i w post powaniu gospodarczym nie jest
dopuszczalne powództwo wzajemne, a do potr cenia w toku post powania mog by przedstawione tylko
wierzytelno ci udowodnione dokumentami. W toku post powania nie mo na wyst powa z nowymi roszczeniami
zamiast lub obok dotychczasowych. Sprawia to, i w wypadku wzajemnych roszcze czy zarzutów przedsi biorców
wielokrotnie nie maj oni rodków prawnych dla doprowadzenia do rozstrzygni cia caøo ci sporu w jednym
post powaniu s dowym.

Najwa niejsze zmiany zasad procesów pomi dzy przedsi biorcami

Nowelizacja wprowadza istotn zmian , bowiem w jej wyniku odr bne post powanie w sprawach gospodarczych
zostanie zlikwidowane. Spory pomi dzy przedsi biorcami rozpatrywane b d wedøug tych samych zasad co np.
sprawy pomi dzy osobami fizycznymi nieprowadz cymi dziaøalno ci gospodarczej. Utrzymane zostan natomiast
wydziaøy gospodarcze s dów, które w dalszym ci gu rozstrzyga b d spory pomi dzy przedsi biorcami.

Strona 1 z 2

Deloitte | Nowe zasady procesów pomi dzy przedsi biorcami

2012-02-27

http://www.deloitte.com/print/pl_PL/pl/publikacje/biuletyny/alertyprawne/8ed3ef4fc7...

W wyniku poddania spraw gospodarczych zasadom ogólnym procesu cywilnego zlikwidowane zostan funkcjonuj ce
w post powaniu gospodarczym ograniczenia w zakresie mo liwo ci przedstawienia wierzytelno ci do potr cenia (nie
b dzie zatem wymogu udowodnienia wierzytelno ci dokumentami), rozszerzenia powództwa, czy te wyst pienia z
powództwem wzajemnym. Umo liwi to przedsi biorcom domaganie si rozstrzygni cia wi kszej ilo ci spornych
kwestii w jednym post powaniu.

Znacz c zmian b dzie odej cie od zasady prekluzji dowodowej (równie w post powaniu uproszczonym). Nie
b dzie ono jednak oznaczaøo zupeønej dowolno ci stron post powania w przytaczaniu twierdze i dowodów.
Nowelizacji poddane zostaøy bowiem tak e przepisy dotycz ce ogólnego procesu cywilnego w tym zakresie.

Wprowadzane zmiany maj na celu przyspieszenie procesu cywilnego przez doprowadzenie do jak najszybszego
przedstawiania caøego materiaøu dowodowego s dowi. Obliguj one strony do przytaczania wszystkich okoliczno ci
faktycznych i dowodów bez zwøoki. Co prawda strony – tak jak do tej pory w „zwykøym” procesie cywilnym -
uprawnione b d do przytaczania okoliczno ci faktycznych i dowodów a do zamkni cia rozprawy jednak s d b dzie
pomijaø spó nione twierdzenia i dowody, chyba, e strona uprawdopodobni, e nie zgøosiøa ich we wøa ciwym czasie
bez swojej winy lub e uwzgl dnienie spó nionych twierdze i dowodów nie spowoduje zwøoki w rozpoznaniu sprawy
albo e wyst puj inne wyj tkowe okoliczno ci. Reguøa ta odnosi b dzie si równie do nie powoøania twierdze w
pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym pi mie przygotowawczym.

Oceny czy powoøanie konkretnego twierdzenia nast piøo w odpowiednim czasie czy te byøo spó nione dokonywaø
b dzie S d. W ten sposób nowa regulacja ma by bardziej elastyczna ni system prekluzji, a jednocze nie - w
zaøo eniu - nie wpøyn negatywnie na szybko post powania w sprawach gospodarczych.

Szeroki zakres uprawnie przyznanych s dowi w zakresie decydowania o pomini ciu dowodów powoduje, i
kluczowa b dzie praktyka orzecznicza, jaka si w tym zakresie wyksztaøci. Dotychczasowy dorobek orzecznictwa na
gruncie przepisów o prekluzji dowodowej w post powaniu gospodarczym b dzie mógø zosta wykorzystany jedynie w
niewielkim zakresie.

Same przepisy dotycz ce pomijania spó nionych twierdze i dowodów sformuøowane s niew tpliwie mniej
rygorystycznie ni dotychczas obowi zuj ce w post powaniu gospodarczym. Przewidziane zostaøy bowiem szerokie
kategorie sytuacji usprawiedliwiaj cych pó niejsze przedstawienie twierdze lub dowodów. St d te po wej ciu w

ycie omawianej nowelizacji strony w wielu wypadkach b d miaøy mo liwo przedstawiania dowodów przez okres

døu szy ni w wypadku dotychczasowego post powania gospodarczego. Bior c jednak pod uwag fakt, i utrzymane
zostan wydziaøy gospodarcze s dów, w sprawach pomi dzy przedsi biorcami spodziewa mo na si zachowania
stosunkowo wysokiego rygoryzmu, a to celem zapewnienia nale ytej szybko ci prowadzonych post powa . Wobec
tego, szczególnie w pocz tkowym okresie obowi zywania nowych przepisów, dopóki nie wyksztaøci si w tym
zakresie jednolita linia orzecznicza, warto zachowa szczególn ostro no przy przedstawianiu przed s dami
nowych twierdze i dowodów aby nie narazi si na ich pomini cie.

Zaznaczy nale y na koniec, e omawiana nowelizacja wprowadza do kodeksu post powania cywilnego równie
liczne inne zmiany. Istotne modyfikacje wprowadzono mi dzy innymi w odniesieniu do skøadania pism procesowych
(wedøug nowych przepisów co do zasady skøadane b d mogøy by one tylko gdy s d tak postanowi) oraz w zakresie
post powania zabezpieczaj cego i egzekucyjnego czy rodków zaskar enia. O zmianach tych szczegóøowo
poinformujemy w kolejnych alertach.

Drukuj t stron

|

Zamknij okno

Doø cz do nas na:

•

•

•

•

Strona 2 z 2

Deloitte | Nowe zasady procesów pomi dzy przedsi biorcami

2012-02-27

http://www.deloitte.com/print/pl_PL/pl/publikacje/biuletyny/alertyprawne/8ed3ef4fc7...