2.Przekazywanie impulsów czuciowych do
OUN:

•

drogi swoiste i nieswoiste

Drogi i ośrodki szybko przewodzące impulsy za pośrednictwem małej liczby neuronów o
długich wypustkach tworzą układy swoiste, do których należą drogi i ośrodki czuciowe i
ruchowe. Swoistość przekazywania informacji czuciowej wiąże się z obecnością łańcucha
neuronów czuciowych, za pośrednictwem którego zachodzi przewodzenie impulsów zawsze
od tej samej jednostki czuciowej ( jednego neuronu czuciowego i połączonych z nim
receptorów) do tego samego nadrzędnego neuronu czuciowego w polu czuciowym kory
mózgu.
Informacja biegnąca od receptorów jest jednocześnie przekazywana przez liczne neurony
tworzące układy nieswoiste, wolniej przewodzące impulsy nerwowe. Skupienie ciał
neuronów należących do układów nieswoistych tworzy twór siatkowaty pnia mózgu. Aksony
tych neuronów tworzą liczne rozgałęzienia wstępujące do przodomózgowia i do kory mózgu
lub zstępujące do rdzenia kręgowego. W związku z tym wypustki neuronów tworu
siatkowatego biegną do wszystkich struktur, a impulsacja przez nie prowadzona ma istotny
wpływ na czynności innych ośrodków. Ze względu na kierunek w jakim podąrzają wypustki
neuronów układu siatkowatego, dzieli się on na:



układ siatkowaty wstępujący związany z procesami czucia, percepcji, czuwania i
zachowania świadomości



układ siatkowaty zstępujący, który obejmuje koordynację ruchów i kontrolę układu
autonomicznego

•

lokalizacja ośrodków czuciowych w rdzeniu kręgowym i pniu mózgu

Impulsy czucia somatycznego biegną dwoma torami:



aksony komórek zwojowych (neurony I rzędu) przewodzące impulsy precyzyjnego
czucia dotyku i czucia głębokiego, wnikają do sznurów tylnych rdzenia kręgowego i
podążają do jądra smukłego i jądra klinowatego w rdzeniu przedłużonym. W tych
jądrach zakończenia aksonów kom. zwojowych kontaktują sie z neuronami II rzędu.
Aksony neuronów II rzędu przechodzą na drugą stronę ciała i tworzą wstęgę
przyśrodkową dochodzącą do jądra brzusznego tylno-bocznego wzgórza.



Aksony kom. zwojowych (neurony I) przewodzące impulsy czucia temperatury, bólu i
nieprecyzyjnego czucia dotyku dochodzą do ośrodka czuciowego w rogu tylnym
rdzenia kręgowego i tam tworzą synapsy z neuronami czuciowymi II rzędu. Aksony
neuronów II rzędu przechodzą na przeciwną stronę rdzenia kręgowego, wnikają do
sznurów bocznych i przednich i tworzą 3 drogi:



drogę rdzeniowo-wzgórzową boczną – przewodzi impulsy czucia bólu i

temp.


drogę rdzeniowo-wzgórzową przednią – nieprecyzyjne czucie dotyku



drogę rdzeniowo-siatkową – czucie bólu

Drogi rdzeniowo-wzgórzowe boczna i przednia dochodzą do jądra brzusznego tylno-
bocznego wzgórza.

3.Prawo specyficznej energii zmysłów i prawo
projekcji czucia.

Prawo specyficznej energii zmysłów Müllera – pobudzenie narządu zmysłu wywołuje
speyficzne wrażenie, którego charakter nie zmienia się nawet wtedy, gdy narząd ten zostanie
pobudzony bodźcem nieadekwatnym, np. oko pobudzone bodźcem mechanicznym spowoduje

powstanie obrazu.
Prawo projekcji – bez względu na to w jakim miejscu droga jest podrażniona, odczucie jest
zawsze w miejscu receptorów.