Odwołania od kar Inspekcji
Transportu Drogowego

Większość odwołań od kar jest rozpatrywana przez ITD negatywnie. Dlaczego? Ponieważ mało
który z przewoźników czy zarządzających transportem umie napisać dobre, mocne odwołanie,
poparte przepisami prawa. Jak to zrobić? Najlepiej skorzystać z rad doświadczonych ekspertów,
którzy zetknęli się w swojej pracy z tysiącami odwołań i doskonale wiedzą, co działa, a co nie.
Ich porady znajdą Państwo w tej książce. Dzięki dobremu odwołaniu można uzyskać dużo
mniejszą karę niż w pierwotnej decyzji inspektora ITD albo nawet całkowite jej umorzenie.
Warto więc walczyć o swoje.

UOZ03

Biblioteka Przewoźnika

Polecamy także pozostałe publikacje z serii Biblioteka Przewoźnika:

Zmiany w ustawie o czasie
pracy kierowców 2013

wzory dokumentów • porady ekspertów • przykłady rozliczeń

Biblioteka Przewoźnika

Zmiany w ustawie
o transporcie drogowym 2013

interpretacje ekspertów • praktyczne porady

Biblioteka Przewoźnika

O

d

w

o

łania o

d

k

ar I
nsp

e

k

cj

i T

ransp

or
tu

D

ro

g

o

w

e

go

z

P

o

radnik dla w

łaś

ci

ci

e

li fi
rm t

ransp

or
to

w

y

ch

i os

ób z

ar

ząd
za

ją

cy

ch

t

ransp

or
te

m

Poradnik dla właścicieli firm transportowych
i osób zarządzających transportem

Odwołania od kar

Inspekcji Transportu

Drogowego

Autorzy:
Ewa Matejczyk
prawnik specjalizujący się w przepisach transportowych
Agata Sawicka
prawnik, specjalista z zakresu transportu drogowego
Michał Petranik
prawnik specjalizujący się w zagadnieniach związanych z transportem,
asystent sędziego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie

Redakcja:
Aldona Kapica

Menedżer produktu:

Patrycja Wądołowska

Kierownik marketingu i sprzedaży:
Julita Lewandowska-Tomasiuk

Zdjęcie na okładce:
fotolia.pl

Korekta:
Zespół

Koordynator produkcji:
Mariusz Jezierski

Druk:
Miller

Skład i łamanie:
Dariusz Ziach

ISBN 978-83-269-2781-2

Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2014

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa,
tel. [phone], faks 22 617 60 10, e-mail: [e-mail]

NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie,
XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego,
Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł.

Publikacja „Odwołania od kar Inspekcji Transportu Drogowego” została przygotowana z zachowaniem

najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy oraz doświadczenia jej twórców.

Zaproponowane w niej wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie

w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Opublikowane rozwią-

zania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku

z powyższym autorzy, konsultanci oraz redakcja nie mogą ponosić odpowiedzialności prawnej za zastoso-

wanie zawartych w publikacji „Odwołania od kar Inspekcji Transportu Drogowego” wskazówek, przykła-

dów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

3

Spis treści

Spis treści

Wstęp ..................................................................................................................7
Rozdział 1. Kto odpowiada za naruszenia przepisów transportowych ...................9

1.1. Kary dla kierowców .........................................................................................9
1.2. Kary dla właścicieli firm .................................................................................10
1.3. Kary dla zarządzających transportem ............................................................11
1.4. Zarządzający transportem w firmach prowadzących przewozy na potrzeby

własne ............................................................................................................12

1.5. Gdy właściciel jest zarządzającym lub kierowcą ............................................13
1.6. Gdy kierowca to zarządzający transportem...................................................14
1.7. Kary dla innych uczestników transportu ........................................................15

Rozdział 2. Wysokość kar....................................................................................19

2.1. Górna granica kary dla przewoźników ...........................................................20
2.2. Dla zarządzających i kierowców nie ma limitów ............................................21

Rozdział 3. Kiedy firma transportowa może się uchronić przed zapłaceniem
kary nałożonej przez ITD ....................................................................................25

3.1. Jak można się uchronić przed płaceniem kary ..............................................25

3.1.1. Kiedy uznaje się, że zapewniliśmy właściwą organizację pracy ...........27
3.1.2. Kiedy uznaje się, że zapewniliśmy właściwą dyscyplinę pracy ............28
3.1.3. Jak wykazać, że zapewniliśmy prawidłowe zasady wynagradzania .....28
3.1.4. Kiedy uznaje się, że przewoźnik nie miał wpływu na powstanie
naruszenia ...........................................................................................29

3.2. Szczególne zasady odpowiedzialności na podstawie ustawy o ruchu

drogowym .....................................................................................................32

Rozdział 4. Odwołania firm transportowych od kar ITD – jakich argumentów
warto użyć, a jakich nie .....................................................................................37

4.1. Wymagania formalne, które musi spełnić odwołanie ...................................37
4.2. Jakich argumentów warto użyć w odwołaniu ...............................................40
4.3. Błędy inspektorów w zakresie ustaleń .........................................................40
4.4. Błędy inspektorów w zakresie prawa materialnego ......................................45
4.5. Błędy inspektorów w zakresie prawa procesowego .....................................47
4.6. Jakiej argumentacji nie używać ....................................................................53
4.7. Które wnioski dowodowe będą skuteczne ....................................................55

Rozdział 5. Kiedy i jak przewoźnik może złożyć do sądu skargę na karę ITD ........61

5.1. Kiedy uzyskamy umorzenie kary....................................................................62
5.2. Kiedy są szanse na zmniejszenie kary ............................................................63
5.3. Kiedy nie warto wnosić skargi do sądu ..........................................................64
5.4. Przedłużenie postępowania może się opłacać ..............................................65
5.5. Na jakie decyzje ITD można złożyć skargę .....................................................66
5.6. Kiedy i jak wnieść skargę ...............................................................................69
5.7. Co powinna zawierać skarga .........................................................................70
5.8. Kto może być pełnomocnikiem .....................................................................72
5.9. Koszty postępowania przed sądem administracyjnym ..................................73
5.10. Jak będzie przebiegał proces .......................................................................79
5.11. Co zrobić, gdy się spóźnimy .........................................................................79
5.12. Co zrobić, gdy wyrok jest dla nas negatywny ..............................................82

Rozdział 6. Przykładowe orzeczenia sądów w sprawach dotyczących kar
nakładanych na przewoźników ...........................................................................83

6.1. Wyroki w sprawie zwolnienia przewoźnika z kary .........................................83

6.1.1. ITD przy nakładaniu kary musi wziąć pod uwagę wszystkie
okoliczności ........................................................................................ 83
6.1.2. Odpowiedzialność załadowcy za przeładowanie pojazdu ................. 85
6.1.3. Zła sytuacja finansowa przewoźnika nie zawsze skutkuje
umorzeniem kary .............................................................................. 87
6.1.4. Zmiana przepisów nie zwalnia z odpowiedzialności za naruszenia ... 88
6.1.5. Nie można usprawiedliwiać naruszenia chorobą pracownika ...................90
6.1.6. Konsekwencje postępowania kierowcy obciążają przewoźnika ............92
6.1.7. ITD musi zbadać aktualną sytuację przewoźnika, rozpoznając
wniosek o umorzenie kary ................................................................. 94

6.2. Wyroki w sprawie kar za naruszenia przepisów o czasie pracy kierowców ...95

6.2.1. Rejestr GPS to nie dokumentacja czasu pracy ....................................95
6.2.2. W trakcie odpoczynku nie można jeździć z otwartym tachografem ....96
6.2.3. Kara może zostać nałożona na podstawie ewidencji czasu pracy .......98

6.3. Kary za brak licencji, zezwoleń i zaświadczeń ..............................................100

6.3.1. Wspólnicy spółek cywilnych nie mogą być karani oddzielnie ...........100
6.3.2. Zgłaszanie do licencji zmian rodzaju pojazdu ...................................102

Odwołania od kar Inspekcji Transportu Drogowego

4

5

6.3.3. Zaświadczenie na przewozy na potrzeby własne trzeba
mieć przy sobie .................................................................................103
6.3.4. Po ogłoszeniu upadłości przewoźnika wygasa jego licencja .............105
6.3.5. Pojazdem bez licencji nie wolno nic przewozić ................................107
6.3.6. Zamiast świadectwa ATP wystarczy tabliczka ....................................109

6.4. Kary w związku z przewozami osób .............................................................112

6.4.1. Kierowca musi sprawdzić dokumenty zagranicznych pasażerów .....112
6.4.2. Wyposażenie autobusu to nie jego warunki techniczne ...................114

Rozdział 7. Zarządzający transportem też może się uchronić przed wysokimi
mandatami .......................................................................................................117

7.1. Wykroczenia, za które odpowiada zarządzający transportem ....................118
7.2. Ile maksymalnie może wynieść kara ............................................................119
7.3. Kiedy można odmówić przyjęcia mandatu ..................................................121
7.4. Za co grozi utrata dobrej reputacji ..............................................................123
7.5. Sądy orzekają niższe kary – warto odmawiać przyjęcia mandatu ..............126

Rozdział 8. Wzory pism .....................................................................................131

8.1. Odwołanie od decyzji o karze Inspekcji Transportu Drogowego .................131
8.2. Skarga na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego ...............134
8.3. Sprzeciw zarządzającego transportem od wyroku nakazowego ..................136

Rozdział 9. Taryfikator kar ................................................................................139

9.1. Załącznik nr 1 do ustawy o transporcie – kary dla kierowców ....................139
9.2. Załącznik nr 2 do ustawy o transporcie – kary dla osób zarządzających

przedsiębiorstwem transportowym, transportem w przedsiębiorstwie
oraz innych osób wykonujących czynności związane z przewozem
drogowym ....................................................................................................144

9.3. Załącznik nr 3 do ustawy o transporcie – kary dla firmy wykonującej

przewóz drogowy .........................................................................................147

Podstawa prawna ............................................................................................157

Spis treści

7

WSTĘP

Często zdarza się, że przewoźnicy lub zarządzający transportem, któ-

rzy dostali karę od Inspekcji Transportu Drogowego, uważają, że zostali
ukarani niesłusznie. Twierdzą, że nie przekroczyli przepisów albo że wi-
nien jest ktoś inny lub że przyczyną naruszenia były po prostu niesprzy-
jające okoliczności. Oczywiście – w takiej sytuacji można się odwołać od
kary, ale trzeba wiedzieć jak. Większość skarg jest bowiem rozpatrywana
przez ITD negatywnie. Dlaczego? Ponieważ mało który z przewoźników
czy zarządzających transportem umie napisać dobre, mocne odwołanie,
poparte przepisami prawa.

Jak to zrobić? Najlepiej skorzystać z rad doświadczonych ekspertów,

którzy zetknęli się w swojej pracy z tysiącami odwołań i doskonale wiedzą,
co działa, a co nie. Ich porady znajdą Państwo w tej książce. Nasi doradcy
podpowiadają w niej Czytelnikom, jak pisać odwołania, żeby zostały rozpa-
trzone pozytywnie i jakich błędów unikać, żeby nie odebrać sobie szansy
na sukces. Omawiają zarówno odwołania pisane do Inspekcji Transportu
Drogowego, jak i skargi do sądu na decyzje ITD. Przedstawiają też orze-
czenia sądów w sprawach związanych z transportem drogowym – można
w nich znaleźć wiele wskazówek, które kary nakładane na przewoźnika
czy zarządzającego są zasadne, a które nie.

Nasza książka jest przeznaczona dla osób zarządzających transportem

oraz właścicieli firm transportowych. Nie zajmujemy się w niej karami
nakładanymi na kierowców, w tym karami za brak opłat drogowych via-
TOLL. Omawiamy decyzje ITD dotyczące przewoźników i menedżerów

Odwołania od kar Inspekcji Transportu Drogowego

8

transportu – nakładane zarówno na podstawie ustawy o transporcie dro-
gowym, jak i innych przepisów.

Jeśli zostaniemy niesłusznie ukarani, nie rezygnujmy z dochodzenia

swoich racji. Dzięki odwołaniu możemy uzyskać dużo mniejszą karę niż
w pierwotnej decyzji inspektora ITD albo nawet całkowite jej umorzenie.
Warto więc walczyć o swoje.

9

ROZDZIAŁ 1.

KTO ODPOWIADA ZA NARUSZENIA
PRZEPISÓW TRANSPORTOWYCH

Kary nakładane przez Inspekcję Transportu Drogowego na podstawie

taryfikatorów zamieszczonych w ustawie o transporcie drogowym grożą:

z

kierowcy,

z

osobie zarządzającej transportem,

z

osobie wykonującej przewozy drogowe (właścicielowi firmy transpor-
towej) lub przewozy na potrzeby własne,

z

spedytorowi, nadawcy, odbiorcy, załadowcy, organizatorowi wycieczki,
organizatorowi transportu i operatorowi publicznego transportu
zbiorowego.

Trzeba przy tym pamiętać, że osoby wykonujące transport drogowy to

nie tylko podmioty wpisane do ewidencji działalności gospodarczej, lecz
także te, które formalnie takiej działalności nie zgłosiły, ale ją wykonują.
Przedsiębiorcą wykonującym transport drogowy jest bowiem każdy pod-
miot, który faktycznie podejmuje działalność gospodarczą, bez względu
na to, czy ją zarejestrował.

1.1. Kary dla kierowców

Kary przewidziane dla kierowców zawiera załącznik nr 1 do ustawy.

Kierowcę wolno ukarać grzywną m.in. za naruszenie:

Odwołania od kar Inspekcji Transportu Drogowego

10

z

obowiązku posiadania w pojeździe wymaganych dokumentów,

z

zasad dotyczących maksymalnego dziennego czasu prowadzenia
pojazdu, dziennego czasu odpoczynku lub maksymalnego czasu pro-
wadzenia pojazdu bez przerwy, określonych w rozporządzeniu WE
nr 561/2006 oraz w umowie AETR,

z

zasad regulujących użytkowanie urządzeń rejestrujących samoczyn-
nie prędkość jazdy, czas jazdy i czas postoju, obowiązkowe przerwy
i czas odpoczynku, określonych w rozporządzeniu Rady (EWG)
nr 3821/85.

Odpowiedzialność kierowcy nie ma charakteru administracyjnego.

Kary grzywny wymierza mu się na podstawie przepisów postępowania
w sprawach o wykroczenia. Nakładane są w formie mandatów karnych.
W przypadku odmowy przyjęcia mandatu ITD kieruje wniosek do sądu
o ukaranie.

Grzywny mogą być nałożone na kierowcę zarówno podczas kontroli

przeprowadzanej w trakcie przewozu, jak i tej dokonywanej w siedzibie
firmy. Do końca 2011 roku nakładano je tylko na drodze. W związku z tym
od początku 2012 roku kierowcy płacą dużo więcej kar, ponieważ kontrole
w firmach mają znacznie szerszy zakres. Kierowca nie może już odetchnąć
z ulgą, gdy po okresie 28 dni zda szefowi wykresówki, na których zareje-
strowały się jego naruszenia. W razie kontroli w przedsiębiorstwie i tak
za nie odpowie.

1.2. Kary dla właścicieli firm

Taryfikator dla przedsiębiorców stanowi załącznik nr 3 do ustawy

o transporcie drogowym. Te kary są nakładane w drodze decyzji ad-
ministracyjnej. Jeżeli właściciel firmy transportowej jest jednocześnie
zarządzającym transportem (ma certyfikat kompetencji zawodowych),
w niektórych sytuacjach odpowiada za naruszenia jako zarządzający. Omó-
wimy to dokładniej w dalszej części tego rozdziału.

Odpowiedzialność kierowcy i przedsiębiorcy są od siebie niezależ-

ne, a więc ukaranie jednego z nich nie oznacza, że drugi nie zostanie
ukarany.

Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 2014

Odwołania od kar Inspekcji
Transportu Drogowego

Większość odwołań od kar jest rozpatrywana przez ITD negatywnie. Dlaczego? Ponieważ mało
który z przewoźników czy zarządzających transportem umie napisać dobre, mocne odwołanie,
poparte przepisami prawa. Jak to zrobić? Najlepiej skorzystać z rad doświadczonych ekspertów,
którzy zetknęli się w swojej pracy z tysiącami odwołań i doskonale wiedzą, co działa, a co nie.
Ich porady znajdą Państwo w tej książce. Dzięki dobremu odwołaniu można uzyskać dużo
mniejszą karę niż w pierwotnej decyzji inspektora ITD albo nawet całkowite jej umorzenie.
Warto więc walczyć o swoje.

UOZ03

Biblioteka Przewoźnika

Polecamy także pozostałe publikacje z serii Biblioteka Przewoźnika:

Zmiany w ustawie o czasie
pracy kierowców 2013

wzory dokumentów • porady ekspertów • przykłady rozliczeń

Biblioteka Przewoźnika

Zmiany w ustawie
o transporcie drogowym 2013

interpretacje ekspertów • praktyczne porady

Biblioteka Przewoźnika

O

d

w

o

łania o

d

k

ar I
nsp

e

k

cj

i T

ransp

or
tu

D

ro

g

o

w

e

go

z

P

o

radnik dla w

łaś

ci

ci

e

li fi
rm t

ransp

or
to

w

y

ch

i os

ób z

ar

ząd
za

ją

cy

ch

t

ransp

or
te

m

Poradnik dla właścicieli firm transportowych
i osób zarządzających transportem