1
,, PKP Intercity” S.A.
Bw-62 (Mw-62)
Instrukcja o ogrzewaniu, wentylacji
i klimatyzacji wagonów pasa
ż
erskich oraz
elektrycznych zespołów trakcyjnych
eksploatowanych przez ,,PKP Intercity” S.A.
Warszawa 2011
Niniejsza instrukcja obowi
ą
zuje w jednostkach organizacyjnych ,,PKP Intercity” S.A.
2
Zmiany i uzupełnienia
Nr
Zmianę (uzupełnienie) wprowadzono
Dotyczy § ust.
Zmiana
(uzupełnienie
obowiązuje
od dnia)
Data i czytelny podpis
pracownika wnoszącego
zmianę (uzupełnienie)
rok
Uchwałą Zarządu
,,PKP Intercity” S.A. nr
poz.
1
2
3
4
5
6
7
3
Niniejsza instrukcja została dostosowana do potrzeb ,,PKP Intercity”
S.A. po zawarciu umowy ze spółk
ą
Przewozy Regionalne nr z dnia na
udzielenie prawa do korzystania z zasobów wiedzy z ,,Przewozy
Regionalne” sp. z o.o.
Instrukcja o ogrzewaniu, wentylacji i klimatyzacji wagonów pasa
ż
erskich
oraz elektrycznych zespołów trakcyjnych eksploatowanych przez
,,PKP Intercity” S.A. Bw-62 (Mw-62) korzysta z ochrony okre
ś
lonej
stosownymi przepisami prawa w tym przepisami ustawy z dnia 4 lutego
1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.
Dz. U. z 2006r. Nr 90. poz. 631 z pó
ź
n. zm.).
Zabrania si
ę
jej udost
ę
pniania osobom trzecim jak równie
ż
kopiowania
lub wprowadzania samowolnych zmian.
Instrukcja o ogrzewaniu, wentylacji i klimatyzacji wagonów pasa
ż
erskich
oraz elektrycznych zespołów trakcyjnych eksploatowanych przez
,,PKP Intercity” S.A. Bw-62 (Mw-62) obowi
ą
zuje w ,,PKP Intercity” S.A.
od dnia ……… 2011r.
(-) podpis nieczytelny
PREZESA ZARZ
Ą
DU
4
Spis tre
ś
ci
ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE
...................................................................................... 6
§ 1. Cel i zakres instrukcji
.................................................................................................................... 6
§ 2. Ogólne zadania jednostek wykonawczych
............................................................................... 6
§ 3. Okres ogrzewania
......................................................................................................................... 8
§ 4. Rodzaje ogrzewania wagonów i
ź
ródła zasilania
.................................................................... 9
§ 5. Systemy ogrzewania stosowane w wagonach pasa
ż
erskich
............................................... 11
§ 6. Zestawienie składu poci
ą
gu
...................................................................................................... 12
ROZDZIAŁ
II
OGRZEWANIE, WENTYLACJA
I
KLIMATYZACJA
POCI
Ą
GÓW
PASA
Ż
ERSKICH NA POSTOJU I W RUCHU
..................................................................... 14
§ 7. Warunki techniczne podgrzewania, wentylacji i klimatyzacji składów poci
ą
gów na
postoju
........................................................................................................................................ 14
§ 8. Ł
ą
czenie i rozł
ą
czanie sprz
ę
gów elektrycznego zasilania WN pomi
ę
dzy pojazdami
kolejowymi lub wagonu z torowym punktem zasilania w energi
ę
elektryczn
ą ................ 16
§ 9. Podgrzewanie elektryczne, wentylacja i klimatyzacja składu poci
ą
gu na postoju
............ 19
§ 10. Podgrzewanie wagonów z indywidualnym ogrzewaniem i ich przygotowanie do drogi
23
§ 11. Ogrzewanie elektryczne, wentylacja i klimatyzacja wagonów w czasie jazdy poci
ą
gu
. 24
§ 12. Obsługa ogrzewania nawiewnego, wentylacji i klimatyzacji w wagonach
...................... 25
§ 13. Utrzymanie wagonowych sprz
ę
gów ogrzewania elektrycznego
....................................... 29
ROZDZIAŁ III OGRZEWANIE ELEKTRYCZNYCH ZESPOŁÓW TRAKCYJNYCH NA
POSTOJU I W RUCHU
........................................................................................................... 30
§ 14. Warunki techniczne podgrzewania poci
ą
gów zło
ż
onych z elektrycznych zespołów
trakcyjnych na postoju
............................................................................................................. 30
§ 15. Podgrzewanie elektrycznych zespołów trakcyjnych
............................................................ 31
§ 16. Ogrzewanie elektrycznych zespołów trakcyjnych w czasie jazdy
.................................... 32
ROZDZIAŁ IV OBOWI
Ą
ZKI ZAKŁADÓW ,,PKP INTERCITY” S.A. W ZAKRESIE
OGRZEWANIA POCI
Ą
GÓW PASA
Ż
ERSKICH
.................................................................. 33
§ 17. Zadania Zakładów ,,PKP Intercity” S.A.
............................................................................... 33
§ 18. Obowi
ą
zki dru
ż
yny konduktorskiej w zakresie obsługi urz
ą
dze
ń
elektrycznego
ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji poci
ą
gów
................................................................... 34
5
§ 19. Zakres obowi
ą
zków dru
ż
yny trakcyjnej
................................................................................. 36
§ 20. Obowi
ą
zki Zakładów ,,PKP Intercity” S.A. w zakresie u
ż
ytkowania taboru
pasa
ż
erskiego
........................................................................................................................... 38
§ 21. Obowi
ą
zki rewidentów taboru w zakresie przygotowania pojazdów kolejowych pod
wzgl
ę
dem ogrzewania
............................................................................................................. 40
§ 22. Obowi
ą
zki elektromontera taboru kolejowego
..................................................................... 41
ROZDZIAŁ V ZASADY BEZPIECZE
Ń
STWA PRACY PRZY OBSŁUDZE, UTRZYMANIU I
KONSERWACJI URZ
Ą
DZE
Ń
OGRZEWCZYCH, WENTYLACJI I KLIMATYZACJI
WAGONÓW PASA
Ż
ERSKICH, ELEKTRYCZNYCH ZESPOŁÓW TRAKCYJNYCH
ORAZ URZ
Ą
DZE
Ń
DO ZASILANIA ICH WYSOKIM NAPI
Ę
CIEM
................................... 44
§ 23. Bezpiecze
ń
stwo pracy przy elektrycznym zasilaniu wagonów i elektrycznych zespołów
trakcyjnych wysokim napi
ę
ciem
............................................................................................. 44
§ 24. Bezpiecze
ń
stwo pracy przy ogrzewaniu olejowym i wodnym wagonów
........................ 52
ROZDZIAŁ VI PIERWSZA POMOC W PRZYPADKACH PORA
Ż
ENIA PR
Ą
DEM
ELEKTRYCZNYM
.................................................................................................................... 53
§ 25. Zasady ogólne
........................................................................................................................... 53
§ 26. Uwalnianie pora
ż
onego spod działania pr
ą
du elektrycznego o napi
ę
ciu do 1000V
...... 55
§ 27. Uwalnianie pora
ż
onego spod działania pr
ą
du elektrycznego o napi
ę
ciu powy
ż
ej 1000V
..................................................................................................................................................... 56
§ 28. Ocena stanu poszkodowanego i pierwsza pomoc w przypadku pora
ż
enia pr
ą
dem
elektrycznym
............................................................................................................................. 56
§ 29. Post
ę
powanie ratownicze w nagłym zatrzymaniu kr
ąż
enia
............................................... 58
ROZDZIAŁ VII PIERWSZA POMOC W INNYCH WYPADKACH
............................................... 66
§ 30. Zranienia
.................................................................................................................................... 66
§ 31. Złamania i zwichni
ę
cia
............................................................................................................. 67
§ 32. Oparzenia termiczne
................................................................................................................ 68
§ 33. Oparzenia chemiczne
.............................................................................................................. 69
§ 34. Odmro
ż
enia
............................................................................................................................... 70
§ 35. Omdlenia
.................................................................................................................................... 70
§ 36. Postanowienia ko
ń
cowe
.......................................................................................................... 71
6
ROZDZIAŁ I
POSTANOWIENIA OGÓLNE
§ 1.
Cel i zakres instrukcji
1. Instrukcja
okre
ś
la
post
ę
powanie
pracowników
zatrudnionych przy utrzymaniu, naprawie i obsłudze
urz
ą
dze
ń
i
instalacji
ogrzewczych,
nawiewnych
i klimatyzacyjnych w wagonów pasa
ż
erskich i elektrycznych
zespołach trakcyjnych eksploatowanych przez ,,PKP
Intercity” S.A.
2. Ze wzgl
ę
du na konstrukcj
ę
elektrycznych zespołów
trakcyjnych, niektóre specyficzne postanowienia dotycz
ą
ce
eksploatacji tylko tego taboru s
ą
uj
ę
te w Rozdziale III.
3. Ilekro
ć
w Instrukcji jest mowa o wysokim napi
ę
ciu (WN)
1
,
nale
ż
y przez to rozumie
ć
przyj
ę
te w taborze pasa
ż
erskim
,,PKP Intercity S.A. okre
ś
lenia wielko
ś
ci znamionowych
napi
ęć
do zasilania obwodów ogrzewczych.
§ 2.
Ogólne zadania jednostek wykonawczych
1. Nale
ż
yte i sprawne przygotowanie urz
ą
dze
ń
ogrzewczych,
wentylacyjnych i klimatyzacyjnych wagonów pasa
ż
erskich
1
Zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
norm
ą
PN – IEC 60038 (marzec 1999) nie istnieje podział
napi
ęć
na: niskie,
ś
rednie, wysokie. Opieraj
ą
c si
ę
na zapisach Karty UIC 550
i wyst
ę
puj
ą
cym tam poj
ę
ciem ,,wysokiego napi
ę
cia”, do którego Karta zalicza tak
ż
e
1000V w cało
ś
ci instrukcji Bw-62 (Mw-62) przyj
ę
to za wspomnian
ą
Kart
ą
zwyczajowo
stosowany podział na: niskie napi
ę
cie i wysokie napi
ę
cie, zdaj
ą
c sobie spraw
ę
,
ż
e
chodzi tu wył
ą
cznie, zgodnie z PN – IEC 60038, o napi
ę
cie pr
ą
du stałego lub
przemiennego o warto
ś
ciach znamionowych 1000V, 1500V lub 3000V.
7
oraz elektrycznych zespołów trakcyjnych, zestawionych
w poci
ą
gach pasa
ż
erskich.
2. Przeprowadzanie zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cymi procesami
technologicznymi
oraz
instrukcjami
Bw-1,
Bt-3
i dokumentacjami techniczno – ruchowymi producentów
pojazdów kolejowych, napraw urz
ą
dze
ń
ogrzewczych,
wentylacyjnych
i
klimatyzacyjnych
w
poci
ą
gach
rozpoczynaj
ą
cych i ko
ń
cz
ą
cych bieg oraz usuwanie
usterek.
3. Dokonywanie
ogl
ę
dzin
technicznych
urz
ą
dze
ń
ogrzewczych, nawiewnych i klimatyzacyjnych w czasie
planowych przegl
ą
dów.
4. Zapewnienie ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji wagonów
i
elektrycznych
zespołów
trakcyjnych
zestawionych
w składach poci
ą
gów, przed ich odjazdem ze stacji
pocz
ą
tkowych i w czasie jazdy.
5. Zapewnienie wagonom pasa
ż
erskim wyposa
ż
onym
w przetwornice statyczne WN dost
ę
pu do
ź
ródła
zasilania w ci
ą
gu całego roku.
6. Sprawne i nale
ż
yte utrzymanie
ź
ródła ogrzewania
w pojazdach trakcyjnych przeznaczonych do prowadzenia
poci
ą
gów pasa
ż
erskich.
7. Zapewnienie ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji poci
ą
gów
na postoju i w czasie podstawiania ich na tory stacyjne przy
peronach (tam, gdzie jest to niezb
ę
dne.
8. Współpraca dru
ż
yn trakcyjnych z rewidentami taboru
i dru
ż
ynami konduktorskimi w celu zapewnienia nale
ż
ytego
zasilania wagonowych urz
ą
dze
ń
ogrzewczych, wentylacji
i klimatyzacji w poci
ą
gach pasa
ż
erskich.
9. Formowanie składów poci
ą
gów zgodnie z harmonogramem
obrz
ą
dzania na stacji postojowej.
8
10. Zapewnienie odpowiedniego czasu postoju poci
ą
gów na
stacjach pocz
ą
tkowych i zwrotnych dla nale
ż
ytego
przygotowania ich do drogi.
11. Współpraca
dru
ż
yn
konduktorskich
w
zakresie
przekazywania
informacji
rewidentom
taboru
lub
elektromonterom o zaistniałych usterkach w ogrzewaniu,
wentylacji lub klimatyzacji w wagonach i elektrycznych
zespołach trakcyjnych podczas jazdy i po przybyciu ich do
stacji macierzystej lub zwrotnej.
§ 3.
Okres ogrzewania
1. Okres gotowo
ś
ci ogrzewania wagonów pasa
ż
erskich
i elektrycznych zespołów trakcyjnych na sieci kolejowej
w ruchu krajowym i mi
ę
dzynarodowym trwa przez cały rok.
Przy temperaturze zewn
ę
trznej poni
ż
ej +12ºC obsługa
poci
ą
gu ma obowi
ą
zek wł
ą
czenia ogrzewania. W takich
przypadkach decyzj
ę
o wł
ą
czeniu ogrzewania w poci
ą
gu
podejmuje kierownik poci
ą
gu. Temperatur
ę
ewidencjonuje
i podaje kierownikom poci
ą
gów dyspozytor dru
ż
yn
konduktorskich. Kierownik poci
ą
gu wspólnie z dru
ż
yn
ą
trakcyjn
ą
zobowi
ą
zany
jest
do
racjonalnego
gospodarowania energi
ą
na trasie przebiegu poci
ą
gu.
2. Urz
ą
dzenia
ogrzewania,
wentylacji
i
klimatyzacji
wagonów
i
elektrycznych
zespołów
trakcyjnych
w poci
ą
gach komunikacji krajowej i mi
ę
dzynarodowej
musz
ą
by
ć
sprawne przez cały rok.
3. Poci
ą
gi
zestawione
z
wagonów
wyposa
ż
onych
w przetwornice statyczne WN nale
ż
y ł
ą
czy
ć
ze sob
ą
oraz
9
pojazdem trakcyjnym sprz
ę
gami ogrzewania elektrycznego
w ci
ą
gu całego roku.
4. Wagony
pasa
ż
erskie
z
ogrzewaniem
nawiewnym,
zestawione w składzie poci
ą
gu powinny mie
ć
czynn
ą
wentylacj
ę
oraz
zał
ą
czony
wył
ą
cznik
sterowania
ogrzewaniem w szafie sterowniczej.
5. Wagony pasa
ż
erskie wyposa
ż
one w przetwornice statyczne
WN i klimatyzacj
ę
podczas jazdy i na grupach postojowych
obowi
ą
zkowo musz
ą
mie
ć
zapewniony dost
ę
p do
ź
ródła
zasilania w ci
ą
gu całego roku.
§ 4.
Rodzaje ogrzewania wagonów i
ź
ródła zasilania
1. Wagony pasa
ż
erskie mog
ą
posiada
ć
nast
ę
puj
ą
ce rodzaje
ogrzewania:
1) parowe;
2) elektryczne konwekcyjne (piecykowe);
3) elektryczne
nawiewne
(z
centraln
ą
nagrzewnic
ą
elektryczn
ą
lub
nagrzewnic
ą
elektryczn
ą
wraz
z grzejnikami elektrycznymi dodatkowymi);
4) klimatyzacj
ę
;
5) wodne:
a) na paliwo stałe,
b) nagrzewnica elektryczna,
6) nawiewne z agregatami olejowymi.
2.
Ź
ródłem pary przy ogrzewaniu parowym jest pojazd
trakcyjny, lub sie
ć
ogrzewcza z kotłowni
ą
(je
ż
eli istnieje).
Para ze
ź
ródła doprowadzana jest do wn
ę
trza wagonu
izolowanymi rurami zabudowanymi wzdłu
ż
jego konstrukcji
w podwoziu.
10
Przy
czołownicach
wagonu
przewody
ogrzewania
parowego zako
ń
czone s
ą
kurkami ko
ń
cowymi, do których
podł
ą
cza si
ę
sprz
ę
gi ogrzewcze.
Wagony wyposa
ż
one s
ą
w kurki ko
ń
cowe przystosowane
do ł
ą
czenia mi
ę
dzy sob
ą
sprz
ę
gami gumowymi Pintsch`a
lub kurki ko
ń
cowe przystosowane do półsprz
ę
gów
metalowych Friedmana.
Od przewodu głównego ogrzewania parowego w wagonie,
odprowadzane
s
ą
odgał
ę
zienia
prowadz
ą
ce
do
wewn
ę
trznego urz
ą
dzenia ogrzewczego.
3. Zasilanie energi
ą
elektryczn
ą
, doprowadzon
ą
do gniazda
WN zabudowanego na czołownicy wagonu, mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
z pojazdu trakcyjnego lub rozdzielni WN przystosowanej
do podgrzewania składów poci
ą
gów.
Odbiornikami
wewn
ę
trznymi
wagonu
s
ą
urz
ą
dzenia
elektryczne
w
postaci
ogrzewaczy
konwekcyjnych,
centralnych nagrzewnic elektrycznych powietrza lub wody,
przetwornic statycznych i urz
ą
dze
ń
klimatyzacyjnych.
Rol
ę
przewodu
powrotnego,
zamykaj
ą
cego
obwód
elektryczny WN spełniaj
ą
przewody powrotne (uziemienia
robocze), konstrukcje metalowe wagonów oraz szyny
kolejowe.
4. Wagony
z
indywidualnym
ogrzewaniem
wodnym
wyposa
ż
one
s
ą
w
układ
centralnego
ogrzewania
wypełniony wod
ą
lub innym płynem, który jest no
ś
nikiem
energii cieplnej.
5. Niektóre wagony (pocztowe, restauracyjne, socjalne,
salonowe) mog
ą
by
ć
wyposa
ż
one w ogrzewanie nawiewne,
w którym podgrzewanie powietrza poprzez wymienniki
realizowane jest przez agregat spalaj
ą
cy olej opałowy.
6. Wagony posiadaj
ą
ce aparatur
ę
do schładzania powietrza,
zwan
ą
klimatyzatorem, wyposa
ż
one s
ą
w przetwornic
ę
statyczn
ą
WN du
ż
ej mocy, z której energia elektryczna, po
11
odpowiednim przetworzeniu, zasila agregat spr
ęż
aj
ą
cy
czynnik chłodniczy. Powietrze zewn
ę
trzne, po ochłodzeniu
w parowniku, wtłaczane jest do jego wn
ę
trza kanałami
zabudowanymi w dolnej cz
ęś
ci pudła (nad podłog
ą
) pod
oknami. W okresie spadków temperatury zewn
ę
trznej te
same kanały słu
żą
do wtłaczania powietrza ogrzanego.
§ 5.
Systemy ogrzewania stosowane w wagonach
pasa
ż
erskich
Eksploatacja obejmuje wagony pasa
ż
erskie z nast
ę
puj
ą
cymi
systemami ogrzewania:
1. Ogrzewanie elektryczne WN konwekcyjne:
1) jednonapi
ę
ciowe 3000V D.C. (pr
ą
d stały) – dla ruchu
wewn
ę
trznego;
2) wielonapi
ę
ciowe 1000V A.C. (pr
ą
d przemienny) 16
⅔
Hz, 1500V D.C. , 1500V A.C. 50 Hz, 3000V D.C.
(wagony
przystosowane
do
komunikacji
mi
ę
dzynarodowej).
2. Ogrzewanie elektryczne WN nawiewne:
1) jednonapi
ę
ciowe 3000V D.C. (dla ruchu wewn
ę
trznego);
2) wielonapi
ę
ciowe 1000V A.C. (pr
ą
d przemienny) 16
⅔
Hz, 1500V D.C. , 1500V A.C. 50 Hz, 3000V D.C.
(wagony
przystosowane
do
komunikacji
mi
ę
dzynarodowej), 3000V A.C. 50 Hz (wagony
przystosowane do komunikacji z kolejami wschodnimi).
3. Klimatyzacja.
1) jednonapi
ę
ciowe 3000V D.C. (dla ruchu wewn
ę
trznego);
12
2) wielonapi
ę
ciowe 1000V A.C. (pr
ą
d przemienny) 16
⅔
Hz,
1500V D.C. , 1500V A.C. 50 Hz, 3000V D.C. (wagony
przystosowane do komunikacji mi
ę
dzynarodowej), 3000V
A.C. 50 Hz (wagony przystosowane do komunikacji
z kolejami wschodnimi).
4. Centralne ogrzewanie wodne stosowane w wagonach
salonowych,
sypialnych,
słu
ż
bowych
i
niektórych
specjalnych.
5. Ogrzewanie nawiewne z agregatu ogrzewczego olejowego.
§ 6.
Zestawienie składu poci
ą
gu
1. Do poci
ą
gu pasa
ż
erskiego mog
ą
by
ć
wł
ą
czone tylko takie
wagony oraz elektryczne zespoły trakcyjne, które posiadaj
ą
sprawne
urz
ą
dzenia
ogrzewcze,
wentylacyjne
lub
klimatyzacyjne, spełniaj
ą
ce wymogi dla danego rodzaju
poci
ą
gu na całej trasie jego przebiegu (wg wła
ś
ciwego
planu
zestawienia
poci
ą
gów
pasa
ż
erskich
do
wewn
ę
trznego rozkładu jazdy).
2. Do poci
ą
gu pasa
ż
erskiego mo
ż
e by
ć
wł
ą
czony pojazd
kolejowy z niesprawnym ogrzewaniem, je
ż
eli jest on
niedost
ę
pny dla podró
ż
nych i jest kierowany do naprawy
lub jednostki macierzystej z zastrze
ż
eniem zapisu ust. 4.
3. Ka
ż
dy wagon pasa
ż
erski oraz elektryczny zespół trakcyjny
przed wł
ą
czeniem do poci
ą
gu powinien by
ć
przygotowany
przez uprawnionych pracowników w sposób zapewniaj
ą
cy
bezawaryjn
ą
prac
ę
urz
ą
dze
ń
elektrycznych na trasie
przebiegu poci
ą
gu.
4. Do składu poci
ą
gu mog
ą
by
ć
wł
ą
czone wagony nie
posiadaj
ą
ce instalacji elektrycznego ogrzewania, wentylacji
13
lub klimatyzacji, lecz w tym przypadku powinny one by
ć
wyposa
ż
one w sprz
ę
gi WN do poł
ą
cze
ń
mi
ę
dzy wagonami
oraz przelotowy przewód główny ogrzewania elektrycznego.
Wagony
nie
posiadaj
ą
ce
sprz
ę
gów
ogrzewania
elektrycznego oraz przelotowego przewodu głównego
ogrzewania elektrycznego mog
ą
zosta
ć
wł
ą
czone do
poci
ą
gu ogrzewanego elektrycznie tylko na jego ko
ń
cu (pod
warunkiem,
ż
e poci
ą
g nie zmienia kierunku jazdy).
5. Wagony przewidziane do kursowania w komunikacji
mi
ę
dzynarodowej na ostojnicy wagonu musz
ą
posiada
ć
napisy wg umowy RIC oraz musz
ą
posiada
ć
urz
ą
dzenia
elektrycznego
ogrzewania
lub
klimatyzacji
zgodnie
z Europejskim Planem Dostawy Wagonów.
6. Ustawienie czoła składu poci
ą
gu na torach postojowych
powinno uwzgl
ę
dnia
ć
jego łatwo
ść
podł
ą
czenia do
torowego punktu ogrzewania elektrycznego WN.
14
ROZDZIAŁ II
OGRZEWANIE, WENTYLACJA
I KLIMATYZACJA POCI
Ą
GÓW PASA
Ż
ERSKICH NA
POSTOJU I W RUCHU
§ 7.
Warunki techniczne podgrzewania, wentylacji
i klimatyzacji składów poci
ą
gów na postoju
1. Podgrzewanie składu poci
ą
gu na stacji postojowej nale
ż
y
rozpocz
ąć
z takim wyprzedzeniem, aby w chwili
podstawienia go na tory stacyjne przy peronach
temperatura wewn
ą
trz wagonu wynosiła minimum +14ºC.
O czasie rozpocz
ę
cia podgrzewania składu poci
ą
gu
decyduje rewident taboru w oparciu o harmonogram
podgrzewania składów poci
ą
gów.
Na stacjach, gdzie nie ma posterunku rewizji technicznej
wagonów, decyzj
ę
podejmuje kierownik poci
ą
gu.
2. Składy
poci
ą
gów
zestawionych
z
wagonów
nie
wyposa
ż
onych w tzw. Instalacj
ę
,,suchych przewodów”
(oznaczonych
ż
ółtym pier
ś
cieniem na pudle przy kró
ć
cu do
wodowania), w których zim
ą
zbiorniki wody pozostaj
ą
napełnione, podgrzewanie ci
ą
głe (lub przerywane) powinno
by
ć
utrzymywane w takim stopniu, aby temperatura
wewn
ą
trz wagonu utrzymywała si
ę
stale powy
ż
ej 0ºC.
3. W wagonach z klimatyzacj
ą
, warunkiem szybkiego
osi
ą
gni
ę
cia
żą
danej temperatury w ich wn
ę
trzu jest
zamkni
ę
cie wszystkich drzwi i okien.
4. W zale
ż
no
ś
ci od stanu wyposa
ż
enia stacji lub torów
postojowych, podgrzewanie składów poci
ą
gów mo
ż
e
odbywa
ć
si
ę
:
15
1) z
torowych
punktów
ogrzewania
elektrycznego,
zasilanych z rozdzielni WN, przystosowanych do
podgrzewania składów poci
ą
gów;
2) z
pojazdu
trakcyjnego
–
stanowi
ą
cego
ź
ródło
ogrzewania (zasilania WN).
5. Harmonogram podgrzewania składów poci
ą
gów w okresie
grzewczym, dla ka
ż
dej stacji postojowej lub torów
odstawczych, powinien zosta
ć
opracowany przed ka
ż
d
ą
zmian
ą
rozkładu jazdy przez ,,PKP Intercity” S.A.
(u
ż
ytkownika wagonu) i uzgodniony z zainteresowanymi
Zakładami
i
innymi
podmiotami
bior
ą
cymi
udział
w technicznym przygotowaniu składu poci
ą
gu do drogi.
6. W harmonogramie powinien by
ć
wskazany rodzaj i
ź
ródło
zasilania ogrzewania poszczególnych składów poci
ą
gów.
7. Harmonogram lub wyci
ą
g z harmonogramu powinien by
ć
umieszczony
na
widocznym
miejscu
posterunku:
rewidentów,
elektromonterów,
manewrowych,
w rozdzielniach do elektrycznego podgrzewania składów
poci
ą
gów oraz na stanowiskach pracy bior
ą
cych udział
w przygotowaniu, obrz
ą
dzaniu i zestawianiu składów
poci
ą
gów.
8. Harmonogram powinien uwzgl
ę
dnia
ć
składy poci
ą
gów
zestawione z wagonów, które musz
ą
by
ć
zasilane energi
ą
elektryczn
ą
WN przez cały rok.
9. Dopuszcza si
ę
awaryjne podstawienie składu poci
ą
gu
o temperaturze wewn
ą
trz wagonów poni
ż
ej +14ºC, je
ż
eli
zostanie stwierdzona sprawno
ść
działania urz
ą
dze
ń
ogrzewczych (skład poci
ą
gu zostanie dogrzany podczas
jazdy).
16
§ 8.
Ł
ą
czenie i rozł
ą
czanie sprz
ę
gów elektrycznego
zasilania WN pomi
ę
dzy pojazdami kolejowymi lub
wagonu z torowym punktem zasilania w energi
ę
elektryczn
ą
1. Pojazd trakcyjny wyznaczony do prowadzenia poci
ą
gu
pasa
ż
erskiego powinien mie
ć
sprawne urz
ą
dzenia do
ogrzewania poci
ą
gu.
2. Po doje
ź
dzie pojazdu trakcyjnego do składu poci
ą
gu
wyznaczony pracownik ł
ą
czy sprz
ę
g
ś
rubowy i przewody
powietrzne.
3. Pojazd trakcyjny ze składem poci
ą
gu ł
ą
czy sprz
ę
giem
ogrzewania elektrycznego w obsadzie dwuosobowej
dru
ż
yna trakcyjna, a w przypadku dru
ż
yny jednoosobowej
maszynista w obecno
ś
ci drugiego pracownika (rewident
taboru lub kierownik poci
ą
gu) a polecenie wł
ą
czenia WN
maszynista otrzymuje na druku Mw-563 od rewidenta
taboru.
4. Na stacjach, gdzie nie ma posterunku rewizji technicznej
wagonów ł
ą
czenie sprz
ę
gu elektrycznego ogrzewania
pomi
ę
dzy pojazdem trakcyjnym a składem poci
ą
gu a tak
ż
e
zał
ą
czenie WN odbywa si
ę
na polecenie kierownika
poci
ą
gu, który zobowi
ą
zany jest odnotowa
ć
godzin
ę
wydania polecenia w ,,Karcie pracy dru
ż
yny trakcyjnej
i pojazdów” Mt-514.
5. Do ł
ą
czenia maszynista lub pomocnik maszynisty u
ż
ywa
sprz
ę
gu ogrzewania elektrycznego z wagonu.
W przypadku uszkodzenia sprz
ę
gu z wagonu dopuszcza
si
ę
podł
ą
czenie poprzez sprz
ę
g z pojazdu trakcyjnego.
6. Maszynista lub pomocnik maszynisty przed przyst
ą
pieniem
do i w trakcie ł
ą
czenia sprz
ę
gów ogrzewania elektrycznego
17
mi
ę
dzy lokomotyw
ą
a składem poci
ą
gu powinni zachowa
ć
warunki bezpiecze
ń
stwa okre
ś
lone w instrukcji Bbph-1.
7. Ł
ą
czenia i rozł
ą
czania sprz
ę
gów ogrzewania elektrycznego
pomi
ę
dzy wagonami dokonuje uprawniony pracownik
(elektromonter, rewident taboru do tych czynno
ś
ci
przeszkolony i upowa
ż
niony), a gdzie nie ma posterunku
rewizji technicznej, maszynista (pomocnik maszynisty).
8. Przed przyst
ą
pieniem do ł
ą
czenia lub rozł
ą
czania sprz
ę
gu
ogrzewania elektrycznego pomi
ę
dzy wagonami nale
ż
y
upewni
ć
si
ę
,
czy
zostały
opuszczone
pantografy
lokomotywy elektrycznej, a w przypadku lokomotywy
spalinowej z pr
ą
dnic
ą
do ogrzewania wagonów czy został
wył
ą
czony silnik spalinowy i czy został rozł
ą
czony sprz
ę
g
ogrzewania elektrycznego pomi
ę
dzy pierwszym wagonem
a pojazdem trakcyjnym.
9. Ł
ą
czenie wtyczki sprz
ę
gu ogrzewania elektrycznego
wagonu z lokomotyw
ą
lub pomi
ę
dzy wagonami nale
ż
y
dokona
ć
stoj
ą
c na zewn
ą
trz zderzaków w nast
ę
puj
ą
cy
sposób:
1) d
ź
wigni
ę
zaciskow
ą
gniazda sprz
ę
gu po przekr
ę
ceniu
kluczem w lewo o k
ą
t 90º podnie
ść
do góry w celu
odblokowania rygla (dla gniazd typu ASG) lub po
odblokowaniu kluczem rygla zamka podnie
ść
pokrywk
ę
zasłaniaj
ą
c
ą
wlot do gniazda (dla gniazd typu 88.1000
w zestawie ZW1);
2) wyj
ąć
wtyczk
ę
z osłony wtyczki (gniazda
ś
lepego) po
uprzednim
odryglowaniu
kluczem
zamka
i zdecydowanym ruchem wprowadzi
ć
do gniazda
sprz
ę
gu. Wtyczk
ę
nale
ż
y wcisn
ąć
na gł
ę
boko
ść
, aby
odchylona klapa swym zabezpieczeniem oparła si
ę
o cz
ęść
ś
rodkow
ą
r
ę
koje
ś
ci wtyczki;
3) przy gniazdach typu ASG zabezpieczenie wtyczki przed
wypadni
ę
ciem z gniazda wykona
ć
przez opuszczenie
18
pokrywki
zabezpieczaj
ą
cej
gniazda
sprz
ę
gu
i przekr
ę
cenia kluczem w prawo o k
ą
t 90º (je
ż
eli gniazdo
posiada tzw. ryglowanie).
10. Wkładanie i wyjmowanie wtyczek do i z gniazd sprz
ę
gu WN
nale
ż
y wykonywa
ć
wył
ą
cznie r
ę
cznie. Zabrania si
ę
wykonywania tych czynno
ś
ci przy pomocy młotka, łomów
i innych narz
ę
dzi jak równie
ż
rozł
ą
czania sprz
ę
gów WN
przez szarpanie wagonami przy rozpi
ę
tych sprz
ę
gach
ś
rubowych.
11. Po zako
ń
czeniu ł
ą
czenia sprz
ę
gów nale
ż
y z pojazdu
trakcyjnego wł
ą
czy
ć
zasilanie urz
ą
dze
ń
WN w składzie
poci
ą
gu z zachowaniem warunku okre
ś
lonego w ust.3.
12. Przed przyst
ą
pieniem do rozł
ą
czania sprz
ę
gu ogrzewania
elektrycznego
pomi
ę
dzy
lokomotyw
ą
a
wagonem,
maszynista lub pomocnik maszynisty powinien zachowa
ć
warunki bezpiecze
ń
stwa okre
ś
lone w instrukcji Bbph-1.
Po stwierdzeniu,
ż
e wymienione czynno
ś
ci zostały
wykonane
mo
ż
na
dokona
ć
rozł
ą
czenia
sprz
ę
gu
wg nast
ę
puj
ą
cej kolejno
ś
ci:
1) po wło
ż
eniu klucza do gniazda sprz
ę
gu i przekr
ę
ceniu
w
lewo
o
k
ą
t
90º,
nale
ż
y
unie
ść
pokrywk
ę
zabezpieczaj
ą
c
ą
gniazda
w
celu
umo
ż
liwienia
wyci
ą
gni
ę
cia wtyczki z gniazda;
2) wtyczk
ę
po wyci
ą
gni
ę
ciu z gniazda sprz
ę
gu zawiesi
ć
w osłonie wtyczki (gnie
ź
dzie
ś
lepym) umieszczonej na
ś
cianie czołowej wagonu;
3) pokrywk
ę
gniazda sprz
ę
gu opu
ś
ci
ć
, zaryglowa
ć
d
ź
wigni
ę
lub
pokrywk
ę
i
zabezpieczy
ć
kluczem
przed
samoczynnym otwarciem;
4) zabezpieczy
ć
wtyczk
ę
sprz
ę
gu przed wypadni
ę
ciem
z osłony wtyczki (gniazda
ś
lepego) przez odpowiednie
ustawienie kluczem blokady mechanicznej w zamku;
19
5) zabra
ć
klucze do sprz
ę
gów i przechowa
ć
w oznaczonym
miejscu na lokomotywie.
13. Po dokonaniu czynno
ś
ci rozł
ą
czenia sprz
ę
gu ogrzewania
elektrycznego
nale
ż
y
rozł
ą
cza
ć
pozostałe
sprz
ę
gi
w nast
ę
puj
ą
cej kolejno
ś
ci: sprz
ę
g zdalnego sterowania
(UIC), powietrzny sprz
ę
g zasilaj
ą
cy, sprz
ę
g hamulcowy
a nast
ę
pnie sprz
ę
g
ś
rubowy lub samoczynny.
14. Ł
ą
czenie i rozł
ą
czenie sprz
ę
gów ogrzewania elektrycznego
pomi
ę
dzy składem poci
ą
gu a torowym punktem zasilania
wykonuje upowa
ż
niony i uprawniony elektromonter.
§ 9.
Podgrzewanie elektryczne, wentylacja i klimatyzacja
składu poci
ą
gu na postoju
1. Przed podł
ą
czeniem
ź
ródła energii WN dla zasilania składu
poci
ą
gu elektromonter powinien:
1) sprawdzi
ć
stan urz
ą
dze
ń
ogrzewania elektrycznego,
wentylacji i klimatyzacji w poszczególnych wagonach
składu poci
ą
gu;
2) sprawdzi
ć
stan gniazd sprz
ę
gowych WN. Gniazda, które
nie b
ę
d
ą
brały udziału w zasilaniu energi
ą
WN dokładnie
zamkn
ąć
i zaryglowa
ć
, sprz
ę
gi podwiesi
ć
w osłonach
wtyczek (gniazdach
ś
lepych);
3) przed wł
ą
czeniem zasilania do ogrzewania, wentylacji
lub klimatyzacji sprawdzi
ć
stan uszynie
ń
roboczych,
ochronnych i rezystorów obej
ść
pr
ą
dowych. Wszystkie
linki ochronne przy pudłach i wózkach poszczególnych
wagonów
musz
ą
by
ć
dokładnie
wlutowane
lub
zaprasowane do ko
ń
cówek i dokr
ę
cone;
20
4) ustawi
ć
w poło
ż
enie ,,1” d
ź
wigni
ę
odł
ą
cznika głównego
ogrzewania elektrycznego pod wagonem;
5) na tablicy rozdzielczej ka
ż
dego wagonu ustawi
ć
wył
ą
czniki samoczynne zwi
ą
zane z ogrzewaniem,
wentylacj
ą
i
klimatyzacj
ą
(sprawdzi
ć
opisy
nad
wył
ą
cznikami) w pozycje ,,zał
ą
czone”;
6) w
celu
zapobie
ż
enia
nadmiernemu
wychłodzeniu
wagonu, zamro
ż
enia instalacji wodnych i fekaliów
w przypadku zamkni
ę
tych systemów WC nale
ż
y:
a) w wagonach z ogrzewaniem konwekcyjnym ustawi
ć
na
tablicy
sterowniczej
wył
ą
cznik
sterowania
ogrzewaniem w pozycji:
¼ - dla podgrzewania wagonu podczas dłu
ż
szych
postojów na torach odstawczych,
1/1 – dla podgrzewania wagonu do temperatury
ustawionej
indywidualnie
w
poszczególnych
przedziałach,
b) w wagonach z klimatyzacj
ą
wł
ą
czy
ć
na tablicy
sterowniczej
układ
ogrzewania
i
klimatyzacji
odpowiednim
wył
ą
cznikiem
lub
przyciskiem
(uruchomienie układu nast
ę
puje automatycznie po
wzbudzeniu przetwornicy statycznej).
2. Po zestawieniu składu poci
ą
gu na stacji pocz
ą
tkowej i po
dokonaniu czynno
ś
ci wymienionych w ust.1 elektromonter
taboru dokonuje, tylko w stanie beznapi
ę
ciowym,
poł
ą
czenia sprz
ę
gów WN.
Ł
ą
czenia sprz
ę
gów WN dokonuje si
ę
tylko z jednej strony
– tj. pojedynczo mi
ę
dzy ka
ż
dym z wagonów.
3. O
gotowo
ś
ci
składu
poci
ą
gu
do
podgrzewania
elektrycznego, elektromonter zgłasza rewidentowi taboru
odpowiadaj
ą
cemu za przygotowanie składu poci
ą
gu.
4. Rewident taboru przed wydaniem polecenia na druku
Mw-563
na
wł
ą
czenie
zasilania
elektromonterowi
21
obsługuj
ą
cemu rozdzielni
ę
WN lub maszyni
ś
cie pojazdu
trakcyjnego obowi
ą
zany jest upewni
ć
si
ę
, czy tor jest
zamkni
ę
ty i zako
ń
czone zostały prace przy obrz
ą
dzaniu
składu poci
ą
gu lub wagonów.
5. Podł
ą
czenie sprz
ę
gu ogrzewania i wł
ą
czenie napi
ę
cia
w celu zasilania składu poci
ą
gu na torach postojowych
nale
ż
y wykona
ć
na pisemne polecenie rewidenta taboru
(druk serii Mw-563 –Zał
ą
cznik Nr 1 do instrukcji), dor
ę
czone
dy
ż
urnemu elektromonterowi obsługuj
ą
cemu rozdzielni
ę
do
elektrycznego zasilania wagonów lub maszyni
ś
cie pojazdu
trakcyjnego. Kopi
ę
wystawionego polecenia na druku
Mw-563 rewident taboru pozostawia w bloczku, który
powinien by
ć
przechowywany przez okres jednego roku.
6. Po zał
ą
czeniu zasilania elektrycznego WN instalacji
wagonowej, elektromonter przygotowuj
ą
cy skład poci
ą
gu
do podgrzewania, wentylacji lub klimatyzacji kolejno wł
ą
cza
i
sprawdza
działanie
urz
ą
dze
ń
w
poszczególnych
wagonach i przedziałach.
7. Podczas ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji wagonów na
torach postojowych, elektromonter kontroluje stan działania
tych urz
ą
dze
ń
oraz zwraca tak
ż
e uwag
ę
na prawidłow
ą
prac
ę
przetwornic statycznych WN/NN (niskiego napi
ę
cia).
8. Nie nale
ż
y dopuszcza
ć
do wydłu
ż
ania czasu podgrzewania
wagonów, gdy
ż
poci
ą
ga to nieuzasadnione zu
ż
ycie energii
elektrycznej.
9. Przed rozpocz
ę
ciem podgrzewania lub klimatyzowania
nale
ż
y zamkn
ąć
wszystkie drzwi, okna i wywietrzniki
w ogrzewanym wagonie.
10. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowo
ś
ci w działaniu
urz
ą
dze
ń
ogrzewania,
wentylacji,
klimatyzacji
lub
przetwornic
statycznych,
elektromonter
powiadamia
obsług
ę
rozdzielni WN lub maszynist
ę
pojazdu trakcyjnego
o konieczno
ś
ci wył
ą
czenia zasilania WN oraz rozł
ą
czenia
22
sprz
ę
gu
ogrzewania
pomi
ę
dzy
ź
ródłem
zasilania
a wagonami.
11. Ka
ż
de
żą
danie wył
ą
czenia zasilania WN musi by
ć
udokumentowane wpisem i podpisem dokonanym przez
żą
daj
ą
cego na drugiej stronie druku Mw-563 o tre
ś
ci:
,,wył
ą
czono WN z powodu naprawy wagonu Nr .. lub
przyczyn technicznych”.
Powy
ż
sze nie obowi
ą
zuje w przypadku zagro
ż
enia
po
ż
arowego lub pora
ż
enia pr
ą
dem elektrycznym.
12. Ka
ż
de ponowne podł
ą
czenie sprz
ę
gu oraz wł
ą
czenie
napi
ę
cia do uprzednio zasilanego składu poci
ą
gu wymaga
wystawienia nowego druku Mw-563.
13. Zasilanie WN składów poci
ą
gów lub pojedynczych
wagonów nale
ż
y odnotowa
ć
w dzienniku pracy rozdzielni
WN.
14. W przypadku zawieszenia si
ę
pracy przetwornicy statycznej
WN w którymkolwiek z wagonów zestawionych w składzie
poci
ą
gu, dopuszcza si
ę
na polecenie kierownika poci
ą
gu
wył
ą
czenie zasilania przewodu ogrzewania elektrycznego
składu poci
ą
gu wył
ą
cznikiem ogrzewania w kabinie
maszynisty oraz ponowne jego zał
ą
czenie na polecenie
kierownika poci
ą
gu. Powód wydania polecenia zał
ą
czenia
zasilania przewodu ogrzewania elektrycznego składu
poci
ą
gu powinien zosta
ć
odnotowany w ,,Karcie pracy
dru
ż
yny trakcyjnej i pojazdów” Mt-514.
23
§ 10.
Podgrzewanie wagonów z indywidualnym
ogrzewaniem i ich przygotowanie do drogi
1. Przed napełnieniem instalacji grzewczej wagonu wod
ą
lub
innym no
ś
nikiem energii cieplnej (przy kotle grzewczym
powinna znajdowa
ć
si
ę
informacja dotycz
ą
ca rodzaju
czynnika grzewczego, jakim napełniany jest układ
w wagonie, je
ś
li jest on inny ni
ż
woda), nale
ż
y zamkn
ąć
kurki spustowe. Po napełnieniu instalacji, na krótki okres
(ok. 3-5 min.) uruchomi
ć
pompy obiegowe w celu
odpowietrzenia układu grzewczego. Po odpowietrzeniu
nale
ż
y sprawdzi
ć
poziom wody w szkle wodowskazowym
lub ci
ś
nienie na manometrze i w miar
ę
potrzeby dopełni
ć
.
Rozpali
ć
w piecu i za pomoc
ą
odpowiedniego ustawienia
drzwiczek popielnika regulowa
ć
dopływ powietrza w taki
sposób,
ż
eby
temperatura
wody
wypływaj
ą
cej
nie
przekraczała 95ºC.
2. Podczas czynnego ogrzewania, zarówno na postoju, jak
i w czasie jazdy poci
ą
gu, ubytki wody w układzie
centralnego ogrzewania nale
ż
y stale uzupełnia
ć
ze
zbiornika wody u
ż
ytkowej, aby unikn
ąć
przepalenia pieca.
Ponadto w takim przypadku nale
ż
y ogie
ń
natychmiast
ugasi
ć
.
3. Je
ż
eli w okresie zimowym – przy temperaturze poni
ż
ej 0ºC
odczepiany wagon od składu ma by
ć
wkrótce znów u
ż
yty,
nale
ż
y w piecu podtrzymywa
ć
ogie
ń
, a w rurach kr
ąż
enie
ciepłej wody. Z wagonu nie u
ż
ywanego do dalszej
eksploatacji w okresie zimowym – przy temperaturze
poni
ż
ej 0ºC nale
ż
y usun
ąć
ogie
ń
z pieca i wypu
ś
ci
ć
wod
ę
ze wszystkich zbiorników, rur i grzejników, a z pompki
24
r
ę
cznej poprzez kilkukrotne jej uruchomienie przez kurki
odwadniaj
ą
ce, je
ż
eli ciecz w rurach instalacji ogrzewczej
nie ma dodanego czynnika zapobiegaj
ą
cego zamarzaniu.
Obiegi wagonów nale
ż
y planowa
ć
tak, aby maksymalnie
ograniczy
ć
konieczno
ść
opró
ż
niania
i
ponownego
napełniania ciecz
ą
grzewcz
ą
instalacji w wagonach.
4. Pracownik
odpowiedzialny
za
obsług
ę
wagonu
z ogrzewaniem wodnym obowi
ą
zany jest:
1) zabezpieczy
ć
dostateczny zapas opału i wody;
2) obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia przydzielonego wagonu według
instrukcji producenta układu grzewczego;
3) sprawdza
ć
poziom wody w zbiorniku wyrównawczym
(w szkle wodowskazu);
4) przy niskich temperaturach zewn
ę
trznych, w celu
przyspieszenia obiegu grzanej wody, wył
ą
czy
ć
cyklicznie
pomp
ę
cyrkulacyjn
ą
wymuszaj
ą
c
ą
obieg wody;
5) w wagonach z elektrycznymi wymiennikami ciepła
(np. FAGA) przy wł
ą
czonym grzaniu nadzorowa
ć
prac
ę
pompy zapewniaj
ą
cej cyrkulacj
ę
wody.
§ 11.
Ogrzewanie elektryczne, wentylacja i klimatyzacja
wagonów w czasie jazdy poci
ą
gu
1. Dru
ż
yna konduktorska powinna zna
ć
ogóln
ą
budow
ę
wagonów pod wzgl
ę
dem ich wyposa
ż
enia i zasad działania
urz
ą
dze
ń
elektrycznych.
25
2. Ustawi
ć
odpowiedni
ą
pozycj
ę
ł
ą
czników (pokr
ę
teł lub
przycisków)
w
wagonowej
w
wagonowej
szafie
sterowniczej.
3. Dru
ż
yna konduktorska przez cały czas biegu poci
ą
gu
powinna czuwa
ć
nad sprawnym działaniem ogrzewania,
wentylacji i klimatyzacji wagonów.
4. Wagon,
który
na
skutek
powstałych
uszkodze
ń
w
urz
ą
dzeniach
elektrycznych
mo
ż
e
zagra
ż
a
ć
bezpiecze
ń
stwu ruchu, powinien by
ć
na najbli
ż
ej stacji
wył
ą
czony ze składu poci
ą
gu. W takim przypadku decyzj
ę
o wył
ą
czeniu uszkodzonego wagonu podejmuje kierownik
poci
ą
gu, a je
ś
li na stacji znajduje si
ę
posterunek rewizji
technicznej wagonów, rewident taboru.
5. W przypadku wył
ą
czenia wagon ze składu poci
ą
gu
powinien on zosta
ć
zabezpieczony przed zbiegni
ę
ciem,
zbiorniki wodne WC odwodnione, wył
ą
czniki samoczynne
w szafie sterowniczej w pozycji ,,wył
ą
czone” i wszystkie
drzwi wej
ś
ciowe zamkni
ę
te i zabezpieczone zamkiem typu
,,kwadrat”.
§ 12.
Obsługa ogrzewania nawiewnego, wentylacji
i klimatyzacji w wagonach
Przy zał
ą
czonym poprzez sprz
ę
g elektryczny WN wysokim
napi
ę
ciu zasilaj
ą
cym, zmiana poło
ż
enia ł
ą
cznika przechyłowego
lub przycisku w tablicy sterowniczej w pozycj
ę
,,zał
ą
czone”
powoduje automatyczne uruchomienie programu ogrzewania
lub klimatyzacji. Wydajno
ś
ci
ą
systemu ogrzewania lub
26
klimatyzacji
steruje
centralny
regulator
ogrzewania
lub
komputer
pokładowy,
zale
ż
nie
od
typu
wagonu
i temperatury zewn
ę
trznej i wewn
ę
trznej w wagonie.
1. W wagonach ,,PKP Intercity” S.A. stosuje si
ę
dwa systemy
elektrycznego ogrzewania nawiewnego:
1) ogrzewanie nawiewne jednokanałowe;
2) ogrzewanie nawiewne dwukanałowe.
2. Poza sezonem wyst
ę
powania niskich temperatur, zamiast
ogrzewania powinien by
ć
w wagonach wł
ą
czony nawiew
powietrza zewn
ę
trznego (
ś
wie
ż
ego).
3. Obsługa
ogrzewania
nawiewnego
jednokanałowego
sprowadza si
ę
tylko do wł
ą
czenia w tablicy sterowniczej
wagonu,
odpowiedniego
ł
ą
cznika
steruj
ą
cego.
Funkcjonowanie
ogrzewania
nawiewnego
jednokanałowego:
1) ciepłym powietrzem ogrzewane s
ą
wszystkie przedziały
dla podró
ż
nych, toalety i przedsionki wej
ś
ciowe;
2) instalacja ogrzewcza jest tak wykonana, aby przy 50%
zaj
ę
to
ś
ci miejsc i temperaturze zewn
ę
trznej -20ºC
osi
ą
gn
ąć
temperatury:
- w przedziałach dla podró
ż
nych
20ºC
+2
- toalety
12ºC
+2
- przedsionki wej
ś
ciowe
8ºC
+2
Kiedy temperatura doprowadzonego powietrza osi
ą
gnie
żą
dan
ą
warto
ść
,
wówczas
ogrzewanie
(sekcje nagrzewnicy) zostaje wył
ą
czone, natomiast silnik
wentylatora pracuje nadal.
Po
ochłodzeniu
powietrza
w
przedziale,
regulator
temperatury
ponownie
wł
ą
cza
ogrzewanie
(sekcje nagrzewnicy). Procesem cyklicznego zał
ą
czania
i wył
ą
czania styczników ogrzewania steruje centralny
procesor.
27
4. Wentylacja.
Obwód sterowania jest zawsze w stanie czuwania, je
ś
li
wentylacja i ogrzewanie s
ą
wł
ą
czone, poprzez ł
ą
cznik
przechylny lub przycisk, który znajduje si
ę
w tablicy
sterowniczej.
Uruchomienie silnika wentylatora nast
ę
puje automatycznie,
wraz z zał
ą
czeniem WN, lub nabrania odpowiedniej
pr
ę
dko
ś
ci przez jad
ą
cy poci
ą
g i zał
ą
czenie ładowania
baterii z pr
ą
dnicy, gdy napi
ę
cie na zaciskach pr
ą
dnicy
b
ę
dzie wy
ż
sze ni
ż
baterii.
5. Obsługa ogrzewania nawiewnego dwukanałowego jest
identyczna jak jednokanałowego.
Zasada działania systemu ogrzewania dwukanałowego:
1) istotna ró
ż
nica tego układu ogrzewania polega na tym,
ż
e
do
przedziałów
pasa
ż
erskich
powietrze
jest
doprowadzane dwoma kanałami:
a) kanałem ciepłego powietrza, którym doprowadzane jest
powietrze
ogrzewane
w
centralnej
nagrzewnicy
elektrycznej,
b) kanałem zimnego powietrza, którym doprowadzane jest
powietrze
obiegowe
(wewn
ę
trzne)
lub
zimne
(zewn
ę
trzne),
c) w ka
ż
dym przedziale pasa
ż
erskim zamontowane s
ą
przepustnice przedziałowe, których celem jest zamykanie
lub otwieranie wylotu z kanału powietrza zimnego. Klapa
przepustnicy
przedziałowej
uruchamiana
jest
elektromagnesem
sterowanym
termostatem
(w wagonach produkcji krajowej) lub w sposób
mechaniczny, poprzez nastawnic
ę
znajduj
ą
c
ą
si
ę
pod
oknem przedziału (wagony produkcji niemieckiej typu
YB, XB, Z2);
2) po wł
ą
czeniu przeł
ą
cznika w tablicy sterowniczej,
uaktywniony
zostaje
program
automatycznego
28
regulowania temperatury. W wagonach z ogrzewaniem
dwukanałowym regulacja temperatury w kanale ciepłego
powietrza odbywa si
ę
za pomoc
ą
centralnego regulatora
ogrzewania. Wysoko
ść
temperatury w przedziale zale
ż
na
jest od nastawy przedziałowego regulatora temperatury.
3) W wagonach typu XB, YB i Z2 (produkcji niemieckiej)
indywidualna regulacja temperatury w przedziałach
odbywa si
ę
za pomoc
ą
nastawników uruchamianych
r
ę
cznie.
6. Działanie urz
ą
dze
ń
wentylacji.
Wł
ą
czenie wentylatora nast
ę
puje tak, jak przy ogrzewaniu
wagonu. Działanie przepustnic powietrza b
ę
dzie takie, jak
w układzie ogrzewania wagonu.
W wagonach produkcji krajowej, wentylacja wyst
ę
puje tylko
w przypadku, gdy temperatura zewn
ę
trzna jest wy
ż
sza od
+20ºC. Je
ż
eli temperatura zewn
ę
trzna jest ni
ż
sza od +20ºC
a wy
ż
sza od +10ºC, wówczas uruchomienie wentylacji
nast
ę
puje, gdy przynajmniej osiem przedziałów osi
ą
gnie
temperatur
ę
nastawy termostatów (regulator temperatury).
7. Działanie urz
ą
dze
ń
klimatyzacji.
Uruchomienie układu klimatyzacji nast
ę
puje automatycznie,
po zał
ą
czeniu WN i przetwornicy statycznej, poprzez
wł
ą
czenie ł
ą
cznika w tablicy sterowniczej.
Warunkiem osi
ą
gni
ę
cia szybkiego efektu klimatyzacji
jest
zamkni
ę
cie
okien
i
drzwi
przedziałowych
i wej
ś
ciowych wagonu.
Temperatura w przedziałach zale
ż
na jest od ustawienia
pokr
ę
teł regulatorów temperatury.
Przy
ustawieniu
pokr
ę
tła
regulatora
w
poło
ż
enie
,,minimalne” uzyskujemy najni
ż
sz
ą
temperatur
ę
, natomiast
przy ustawieniu pokr
ę
tła w poło
ż
enie ,,maksymalne”
uzyskujemy podwy
ż
szenie temperatury poprzez zał
ą
czenie
29
dodatkowych grzejników, zabudowanych pod oknami
przedziałów.
§ 13.
Utrzymanie wagonowych sprz
ę
gów ogrzewania
elektrycznego
Utrzymanie wagonowych sprz
ę
gów ogrzewania powinno
odbywa
ć
si
ę
zgodnie z Dokumentacj
ą
Techniczno – Ruchow
ą
,
Dokumentacj
ą
Systemu Utrzymania wagonu, oraz ,,Instrukcj
ą
o utrzymaniu wagonów pasa
ż
erskich” Bw-1.
30
ROZDZIAŁ III
OGRZEWANIE ELEKTRYCZNYCH ZESPOŁÓW
TRAKCYJNYCH NA POSTOJU I W RUCHU
§ 14.
Warunki techniczne podgrzewania poci
ą
gów
zło
ż
onych z elektrycznych zespołów trakcyjnych na
postoju
1. Podgrzewanie poci
ą
gu zło
ż
onego z elektrycznych zespołów
trakcyjnych na stacji postojowej, nale
ż
y rozpocz
ąć
z takim
wyprzedzeniem, aby w chwili podstawienia go na tory
stacyjne przy peronach, temperatura wewn
ą
trz wagonów
wynosiła minimum +14ºC.
2. W
zale
ż
no
ś
ci
od
temperatury
zewn
ę
trznej,
czas
podgrzewania poci
ą
gu powinien wynosi
ć
:
1) przy temperaturze od +12ºC do 0ºC około 45 minut;
2) przy temperaturze od 0ºC do -5ºC około 60 minut;
3) przy temperaturze od -5ºC do -15ºC około 60 minut;
4) przy temperaturze ni
ż
szej od -15ºC około 120 minut.
3. Harmonogram podgrzewania poszczególnych poci
ą
gów,
zło
ż
onych z elektrycznych zespołów trakcyjnych w okresie
obni
ż
onej
temperatury,
dla
poszczególnych
stacji
postojowych
i
torów
odstawczych,
powinien
by
ć
opracowany do 15 wrze
ś
nia, oraz przed ka
ż
d
ą
zmian
ą
rozkładu jazdy, przez ,,PKP Intercity” S.A. (u
ż
ytkownika ezt)
i uzgodniony z zainteresowanymi Zakładami i innymi
31
podmiotami, bior
ą
cymi udział w technicznym przygotowaniu
poci
ą
gów do drogi.
4. Dopuszcza si
ę
awaryjne podstawianie na tory stacyjne przy
peronach poci
ą
gu, zło
ż
onego z elektrycznych zespołów
trakcyjnych, w którego wagonach temperatura jest ni
ż
sza
od +14ºC, je
ż
eli sprawno
ść
urz
ą
dze
ń
ogrzewczych zapewni
jego dogrzanie do wymaganej temperatury w czasie jazdy.
5. Podczas wykonywania wła
ś
ciwej dla danego poci
ą
gu próby
hamulca,
lub
ogl
ę
dzin
technicznych,
zabrania
si
ę
wchodzenia
pod
wagony
elektrycznych
zespołów
trakcyjnych i dotykania przewodów powrotnych ogrzewania.
§ 15.
Podgrzewanie elektrycznych zespołów trakcyjnych
1. Ogrzewanie poci
ą
gu, zło
ż
onego z elektrycznych zespołów
trakcyjnych,
nale
ż
y
rozpocz
ąć
po
jego
przyj
ę
ciu
i uruchomieniu przez dru
ż
yn
ę
trakcyjn
ą
(zgodnie z DTR)
oraz po zamkni
ę
ciu wszystkich otwartych drzwi, okien
i wywietrzników.
2. Ogrzewanie poci
ą
gu wł
ą
cza zasadniczo dru
ż
yna trakcyjna,
która b
ę
dzie go obsługiwała, zgodnie z harmonogramem
pracy dru
ż
yn trakcyjnych.
3. Czynno
ść
sprawdzenia, czy ogrzewanie działa prawidłowo
nale
ż
y powtórzy
ć
po upływie około połowy czasu
przeznaczonego na ogrzewanie.
4. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowo
ś
ci w ogrzewaniu
poci
ą
gu,
nale
ż
y
powiadomi
ć
rewidenta
taboru
o konieczno
ś
ci dokonania naprawy obwodu ogrzewania,
32
b
ą
d
ź
wymiany elektrycznego zespołu trakcyjnego na
sprawny.
5. Maszynista,
zał
ą
czaj
ą
c
obwody
ogrzewania
lub
klimatyzacji, dokonuje zaprogramowania odpowiedniej
temperatury
w
przedziałach
pasa
ż
erskich
ezt.
Zasadnym jest, aby w okresie zimowym temperatura
komfortu wynosiła +21ºC, natomiast dla okresu letniego
nale
ż
y przyjmowa
ć
temperatur
ę
komfortu w granicach
+22÷23ºC, a w dni gor
ą
ce (przy temperaturze zewn
ę
trznej
wi
ę
kszej od 25ºC) lub upalne, jeszcze wy
ż
sz
ą
, tj. +26ºC.
§ 16.
Ogrzewanie elektrycznych zespołów trakcyjnych
w czasie jazdy
1. W przypadku zał
ą
czenia ogrzewania poci
ą
gu przez
termostaty, układ ogrzewania b
ę
dzie si
ę
wł
ą
czał i wył
ą
czał
automatycznie, po osi
ą
gni
ę
ciu temperatury ustawionej na
przeł
ą
cznikach
termostatów,
umieszczonych
w poszczególnych wagonach, przeł
ą
cznik ogrzewania na
pulpicie w kabinie czołowej musi by
ć
zał
ą
czony cały czas,
podczas prowadzenia poci
ą
gu.
2. Na
żą
danie kierownika poci
ą
gu, maszynista zobowi
ą
zany
jest
dokona
ć
korekty
nastawienia
temperatury
w przedziałach pasa
ż
erskich.
3. Podczas postoju poci
ą
gu powy
ż
ej 5 minut, przy zał
ą
czonym
ogrzewaniu nale
ż
y podnie
ść
wszystkie odbieraki pr
ą
du.
33
ROZDZIAŁ IV
OBOWI
Ą
ZKI ZAKŁADÓW ,,PKP INTERCITY” S.A.
W ZAKRESIE OGRZEWANIA POCI
Ą
GÓW
PASA
Ż
ERSKICH
§ 17.
Zadania Zakładów
,,PKP Intercity” S.A.
Zakłady ,,PKP Intercity” S.A. powinny:
1. Zapewni
ć
, aby pracownicy obsługuj
ą
cy ogrzewanie,
klimatyzacj
ę
oraz przetwornice statyczne WN/NN byli
corocznie przeszkoleni z ww. zakresu czynno
ś
ci;
2. Poleca
ć
kontrolerom i instruktorom, aby podczas kontroli
zwracali szczególn
ą
uwag
ę
na stan ogrzewania, wentylacji
i klimatyzacji pojazdów kolejowych, oraz na wła
ś
ciw
ą
obsług
ę
tych urz
ą
dze
ń
przez dru
ż
yny poci
ą
gowe.
3. W oparciu o obowi
ą
zuj
ą
cy rozkład jazdy, opracowa
ć
i uzgodni
ć
z zainteresowanymi jednostkami harmonogramy
podgrzewania i klimatyzacji pojazdów kolejowych na torach
postojowych.
4. Zapewni
ć
podstawienie pod torowe stanowiska ogrzewcze
lub stanowiska zasilania WN pojazdów kolejowych, zgodnie
z
regulaminem
stacyjnym
oraz
harmonogramem
podgrzewania,
klimatyzacji
i
obrz
ą
dzania
pojazdów
kolejowych na torach postojowych i odjazdowych.
34
§ 18.
Obowi
ą
zki dru
ż
yny konduktorskiej w zakresie
obsługi urz
ą
dze
ń
elektrycznego ogrzewania,
wentylacji i klimatyzacji poci
ą
gów
1. Dru
ż
yna konduktorska powinna zna
ć
kursuj
ą
ce pojazdy
kolejowe pod wzgl
ę
dem ich wyposa
ż
enia w urz
ą
dzenia do
ogrzewania elektrycznego.
2. Dru
ż
yna konduktorska, przyjmuj
ą
c poci
ą
g na stacji
pocz
ą
tkowej ma obowi
ą
zek:
1) sprawdzi
ć
zgodno
ść
wypełnionego wykazu Mw-576 lub
Mt-576 ze stanem faktycznym przygotowywanego
poci
ą
gu do drogi;
2)
żą
da
ć
od
rewidenta
taboru
lub
elektromontera
natychmiastowego
usuni
ę
cia
stwierdzonych
niedoci
ą
gni
ęć
w
zakresie
działania
ogrzewania,
wentylacji i klimatyzacji taboru;
3) odnotowa
ć
w Raporcie z jazdy (je
ż
eli w danym poci
ą
gu
jest prowadzony) oraz w wykazie Mw-576 lub Mt-576
oraz w ksi
ąż
ce pokładowej pojazdu stwierdzone w czasie
jazdy usterki ogrzewania lub klimatyzacji, wzgl
ę
dnie
pracy przetwornicy statycznej WN.
3. Wszelkie zjawiska mog
ą
ce spowodowa
ć
po
ż
ar w poci
ą
gu
powinny
by
ć
natychmiast
zbadane
przez
dru
ż
yn
ę
konduktorsk
ą
i w zale
ż
no
ś
ci od zaistniałej sytuacji powinny
by
ć
natychmiast podj
ę
te
ś
rodki zaradcze.
4. Ka
ż
de gaszenie ognia w poci
ą
gu powinno by
ć
poprzedzone
odł
ą
czeniem zasilania instalacji elektrycznej pojazdu
kolejowego.
Do
gaszenia
po
ż
aru
powstałego
35
w urz
ą
dzeniach elektrycznych, nale
ż
y stosowa
ć
ga
ś
nice
znajduj
ą
ce si
ę
w wagonach lub lokomotywie. W przypadku,
gdy po
ż
ar oka
ż
e si
ę
niemo
ż
liwy do opanowania,
podr
ę
cznymi
ś
rodkami ga
ś
niczymi nale
ż
y wezwa
ć
stra
ż
po
ż
arn
ą
.
5. Je
ż
eli na stacji pocz
ą
tkowej, b
ą
d
ź
ko
ń
cowej biegu poci
ą
gu
nie ma posterunku rewizji technicznej wagonów dru
ż
yna
trakcyjna
jest
jednoosobowa,
kierownik
poci
ą
gu
zobowi
ą
zany jest do asekuracji maszyni
ś
cie podczas
ł
ą
czenia lub rozł
ą
czania przez niego sprz
ę
gów ogrzewania
elektrycznego pomi
ę
dzy pojazdem trakcyjnym a składem
poci
ą
gu.
6. W wagonach z ogrzewaniem nawiewnym, po wył
ą
czeniu
WN dru
ż
yna konduktorska zwraca uwag
ę
, czy nast
ę
puje
wychładzanie nagrzewnicy przez wentylator w ci
ą
gu
3-5 minut. Je
ż
eli po tym czasie wentylator nadal pracuje, to
nale
ż
y przypuszcza
ć
,
ż
e nast
ą
piła usterka w sterowaniu
układu,
która
mo
ż
e
doprowadzi
ć
do
całkowitego
rozładowania baterii akumulatorów. Wentylator wówczas
nale
ż
y jak najszybciej wył
ą
czy
ć
za pomoc
ą
wył
ą
cznika
w szafie sterowniczej.
7. Dru
ż
yna konduktorska jest zobowi
ą
zana do oszcz
ę
dnej
gospodarki
energi
ą
elektryczn
ą
,
poprzez
wł
ą
czanie
o
ś
wietlenia w poci
ą
gu z chwil
ą
zapadni
ę
cia zmroku, przed
wjazdem do tunelu itp. Przypadkach oraz wył
ą
czaniem go,
je
ż
eli jest ju
ż
niepotrzebne, b
ą
d
ź
przedziały te nie s
ą
zaj
ę
te
przez
podró
ż
nych
(nie
dotyczy
to
wagonów
bezprzedziałowych,
przez
które
przemieszczaj
ą
si
ę
podró
ż
ni).
36
8. W poci
ą
gach zło
ż
onych z wagonów pasa
ż
erskich, które
zako
ń
czyły bieg, dru
ż
yna konduktorska zobowi
ą
zana jest
wył
ą
czy
ć
o
ś
wietlenie poci
ą
gu.
9. W
razie
stwierdzenia
zagro
ż
enia
bezpiecze
ń
stwa
podró
ż
nych lub ruchu kolejowego dru
ż
yna konduktorska
powinna d
ąż
y
ć
wszelkimi dost
ę
pnymi
ś
rodkami do ich
niezwłocznego
usuni
ę
cia.
Inne
nieprawidłowo
ś
ci
w
działaniu
urz
ą
dze
ń
ogrzewania
(przegrzewanie,
niedogrzanie) dru
ż
yna konduktorska zgłasza maszyni
ś
cie
(w przypadku ezt) i odnotowuje w wykazie Mw-576 lub
Mt-576 oraz dokonuje wpisu do ksi
ąż
ki pokładowej (wagony
pasa
ż
erskie).
Ponadto,
na
najbli
ż
szej
stacji
postoju
poci
ą
gu
z posterunkiem rewizji technicznej wagonów zgłasza
nieprawidłowo
ś
ci rewidentowi taboru.
10. Dru
ż
yna konduktorska jest zobowi
ą
zana przed zdaniem na
stacji ko
ń
cowej składu poci
ą
gu zło
ż
onego z wagonów
pasa
ż
erskich pozamyka
ć
wszystkie drzwi i okna w całym
składzie poci
ą
gu.
§ 19.
Zakres obowi
ą
zków dru
ż
yny trakcyjnej
1. Pojazdy trakcyjne do podgrzewania składów poci
ą
gów lub
pojedynczych wagonów na torach postojowych, nale
ż
y
dostarcza
ć
zgodnie z ustalonym harmonogramem.
2. Pojazdy trakcyjne, wyznaczone do obsługi poci
ą
gów
pasa
ż
erskich musz
ą
posiada
ć
sprawne obwody zasilania
energi
ą
elektryczn
ą
WN.
37
3. Zasilanie obwodów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji
z pojazdu trakcyjnego w poci
ą
gach pasa
ż
erskich nale
ż
y
zapewni
ć
od/do stacji postojowej.
4. Dru
ż
yna pojazdu trakcyjnego podczas przyj
ę
cia pojazdu
trakcyjnego w Zakładzie powinna:
1) sprawdzi
ć
, czy pojazd trakcyjny wyposa
ż
ony jest
w
klucze
do
zamków
sprz
ę
gów
ogrzewania
elektrycznego (klucze nie mog
ą
by
ć
pozostawione
w zamku sprz
ę
gu);
2) sprawdzenie
prawidłowego
zamkni
ę
cia
klapek
w gniazdach WN w poje
ź
dzie trakcyjnym
3) dokona
ć
sprawdzenia działania obwodu WN do zasilania
sprz
ę
gów ogrzewania poci
ą
gu poprzez zał
ą
czenie
stycznika ogrzewania na lokomotywie;
4) w przypadku stwierdzonych usterek w obwodzie
zasilania sprz
ę
gów ogrzewania poci
ą
gu na poje
ź
dzie
trakcyjnym,
nale
ż
y
je
zgłosi
ć
do
pracowników
warsztatowych i odnotowa
ć
w ksi
ąż
ce pokładowej
pojazdu;
5. Przy ogrzewaniu elektrycznym składu poci
ą
gu dru
ż
yna
trakcyjna post
ę
puje zgodnie z postanowieniami §8
niniejszej instrukcji.
38
§ 20.
Obowi
ą
zki Zakładów ,,PKP Intercity” S.A. w zakresie
u
ż
ytkowania taboru pasa
ż
erskiego
1. Zakłady ,,PKP Intercity” S.A. corocznie powinny:
1) przeszkoli
ć
pracowników, którzy obsługuj
ą
utrzymuj
ą
i konserwuj
ą
instalacje ogrzewania pojazdów kolejowych.
Szkoleniu podlegaj
ą
:
a) elektromonterzy, rewidenci taboru oraz pracownicy
zwi
ą
zani z obsług
ą
urz
ą
dze
ń
ogrzewania, wentylacji
i klimatyzacji, oraz zasilania w energi
ę
,
b) pracownicy dru
ż
yn konduktorskich oraz rewidenci taboru
w zakresie obsługi urz
ą
dze
ń
ogrzewania, wentylacji
i klimatyzacji wagonów pasa
ż
erskich,
c) pracownicy dru
ż
yn trakcyjnych w zakresie obsługi
zasilania sprz
ę
gów ogrzewania elektrycznego składu
poci
ą
gu;
2) ustali
ć
w
porozumieniu
z
innymi
Zakładami
harmonogram i sposób podgrzewania składów poci
ą
gów
macierzystych i obcych;
3) przeprowadzi
ć
przegl
ą
d techniczny i próby urz
ą
dze
ń
ogrzewczych, wentylacji i klimatyzacji w macierzystych
składach poci
ą
gów, usun
ąć
stwierdzone usterki, oraz
wykona
ć
niezb
ę
dne naprawy – fakt ten nale
ż
y
udokumentowa
ć
wpisem
do
ksi
ąż
ki
dokonanych
przegl
ą
dów;
4) przynajmniej
raz
w
roku
dokona
ć
gruntownego
przegl
ą
du
urz
ą
dze
ń
stacjonarnego
zasilania
elektrycznego oraz stanowisk do prób ogrzewania
39
wagonów, zgodnie z Instrukcjami EBH-1c (PKP Et-3)
oraz EBH-1a (Et-4).
5) Zaopatrzy
ć
posterunki rewidencie i elektromonterskie
w niezb
ę
dne materiały, narz
ę
dzia i cz
ęś
ci zamienne do
naprawy i utrzymania bie
żą
cego urz
ą
dze
ń
ogrzewczych,
wentylacji i klimatyzacji pojazdów kolejowych.
2. W celu zapewnienia prawidłowego utrzymania i naprawy
urz
ą
dze
ń
elektrycznego
ogrzewania,
wentylacji
lub klimatyzacji pojazdów kolejowych oraz obsługi podstacji
i rozdzielni 3kV, u
ż
ytkownik powinien dopuszcza
ć
do pracy
elektromonterów
z
aktualnymi
uprawnieniami
elektroenergetycznymi
(
ś
wiadectwo
kwalifikacyjne
na
stanowisku eksploatacji powy
ż
ej 1kV).
3. Urz
ą
dzenia wszystkich systemów ogrzewania, powinny by
ć
poddawane przegl
ą
dowi, zgodnie z dokumentacj
ą
systemu
utrzymania. Dotyczy to w szczególno
ś
ci wszystkich
urz
ą
dze
ń
klimatyzacyjnych.
4. Nowe urz
ą
dzenia ogrzewania elektrycznego, po ich
zamontowaniu w poje
ź
dzie kolejowym, powinny by
ć
poddawane próbie wytrzymało
ś
ci elektrycznej izolacji,
a nast
ę
pnie próbie grzania. Izolacja nowej instalacji
ogrzewania elektrycznego powinna wytrzyma
ć
w ci
ą
gu
jednej minuty, bez przebicia i przeskoku warto
ś
ci napi
ę
cia
sinusoidalnego przemiennego 2U
n
+ 1000V o cz
ę
stotliwo
ś
ci
50 Hz.
5. Po przeprowadzeniu próby wytrzymało
ś
ci izolacji na
przebicie, nale
ż
y dokona
ć
pomiaru rezystancji izolacji
instalacji WN, wzgl
ę
dem masy pojazdu kolejowego. Pomiar
wykonuje si
ę
przy odł
ą
czonym uczynieniu roboczym od
zacisków uszyniaj
ą
cych, zał
ą
czonym odł
ą
czniku głównym
40
i uprzednio zwartych stycznikach. Do pomiary nale
ż
y
stosowa
ć
induktor 2500V, przykładaj
ą
c jeden koniec
przewodu induktora do palca (kołka) wtyku sprz
ę
gu, a drugi
do masy wagonu. Mierzona rezystancja izolacji nie powinna
by
ć
mniejsza ni
ż
3M
Ω
.
§ 21.
Obowi
ą
zki rewidentów taboru w zakresie
przygotowania pojazdów kolejowych pod wzgl
ę
dem
ogrzewania
1. Rewidenci taboru maj
ą
obowi
ą
zek:
1) sprawdza
ć
zapisy dru
ż
yny konduktorskiej w wykazach
Mw-576
lub
Mt-576,
oraz
ksi
ąż
ce
pokładowej
i natychmiast poczyni
ć
odpowiednie kroki, celem
usuni
ę
cia odnotowanych usterek;
2) sprawdzi
ć
czy temperatura w wagonach, przed odjazdem
poci
ą
gu nie jest ni
ż
sza, b
ą
d
ź
wy
ż
sza od wymaganej
(patrz §7 niniejszej instrukcji);
3) przygotowa
ć
poci
ą
g do odjazdu, wg wskaza
ń
§6 i §7;
4) po przybyciu poci
ą
gu z drogi post
ą
pi
ć
wg wskaza
ń
§6 ust.5 i §7 ust. 1÷2 niniejszej instrukcji;
5) sprawdzi
ć
działanie urz
ą
dze
ń
ogrzewczych w wagonach
i usuwa
ć
niezwłocznie (w miar
ę
mo
ż
liwo
ś
ci) stwierdzone
usterki;
6) na stacji pocz
ą
tkowej, po
ś
redniej, b
ą
d
ź
ko
ń
cowej biegu
poci
ą
gu, a dru
ż
yna trakcyjna jest jednoosobowa,
rewident taboru zobowi
ą
zany jest do asekuracji
41
maszyni
ś
cie podczas ł
ą
czenia lub rozł
ą
czania przez
niego sprz
ę
gów ogrzewania elektrycznego pomi
ę
dzy
pojazdem trakcyjnym a składem poci
ą
gu.
7) wypełni
ć
wykaz o stanie taboru (druk Mw-576 lub
Mt-576) i dor
ę
czy
ć
go kierownikowi poci
ą
gu, na czas
umo
ż
liwiaj
ą
cy sprawdzenie zgodno
ś
ci wykazu ze stanem
faktycznym.
§ 22.
Obowi
ą
zki elektromontera taboru kolejowego
1. Po przybyciu poci
ą
gu na stacj
ę
ko
ń
cow
ą
elektromonter
taboru kolejowego zobowi
ą
zany jest przeprowadzi
ć
prób
ę
ogrzewania,
wentylacji
i
klimatyzacji,
wykonuj
ą
c
nast
ę
puj
ą
ce czynno
ś
ci:
1) zapozna
ć
si
ę
z uwagami dru
ż
yny konduktorskiej,
zapisanymi w wykazie Mw-576 lub Mt-576 i zapisami
w ksi
ąż
kach pokładowych pojazdów kolejowych;
2) sprawdzi
ć
, przed prób
ą
grzania stan zamocowania
i zamkni
ę
cia skrzy
ń
aparatowych, oraz stan uszynie
ń
roboczych;
3) sprawdzi
ć
stan poł
ą
cze
ń
sprz
ę
gów mi
ę
dzywagonowych
(UIC) i WN;
4) ustawi
ć
regulatory
przedziałowe
w
poło
ż
enie
maksymalnego
ogrzewania,
przeł
ą
czniki
główne
ogrzewania elektrycznego w tablicy sterowniczej nale
ż
y
ustawi
ć
w pozycji ,,1”, a wszystkie ł
ą
czniki obwodów
sterowania ogrzewaniem i klimatyzacj
ą
w pozycj
ę
,,zał
ą
czone”, nastawniki termostatów elektronicznych
42
ustawi
ć
w pozycj
ę
maksymalnej temperatury. Dotyczy to
równie
ż
ustawienia
nastawnej
przepustnicy
przedziałowej w wagonach produkcji niemieckiej typu
YB, XB, Z2;
5) wł
ą
czenie napi
ę
cia w celu dokonania próby ogrzewania
mo
ż
e nast
ą
pi
ć
tylko po otrzymaniu zgłoszenia od
rewidenta taboru na druku Mw-563;
6) dokona
ć
próby
działania
urz
ą
dze
ń
elektrycznego
ogrzewania, wentylacji lub klimatyzacji, oraz sprawdzi
ć
w
taborze
z
ogrzewaniem
konwekcyjnym
stan
nagrzewania si
ę
wszystkich ogrzewaczy elektrycznych.
Prób
ę
ogrzewania wagonów wykona
ć
z torowego punktu
zasilania
ogrzewania
3000V
D.C.
(dla
ruchu
mi
ę
dzynarodowego napi
ę
ciami UIC) , b
ą
d
ź
lokomotywy
elektrycznej lub spalinowej, przystosowanej do zasilania
elektrycznego ogrzewania poci
ą
gów, a elektryczne
zespoły trakcyjne z sieci trakcyjnej;
7) po dokonaniu próby ogrzewania i wył
ą
czeniu WN,
usun
ąć
wszystkie zauwa
ż
one usterki, o ile czas ich
usuwania nie przekracza planowego postoju poci
ą
gu.
W przypadku braku mo
ż
liwo
ś
ci usuni
ę
cia usterek, które
wyst
ą
piły w wagonie pasa
ż
erskim, b
ą
d
ź
elektrycznym
zespole trakcyjnym, fakt ten nale
ż
y zgłosi
ć
rewidentowi
taboru w celu wył
ą
czenia go ze składu poci
ą
gu do
naprawy;
8) dba
ć
, aby pojazdy kolejowe pod wzgl
ę
dem ogrzewania
były sformowane wg wymaga
ń
postanowie
ń
niniejszej
instrukcji i planu zestawienia poci
ą
gów do rozkładu
jazdy.
43
2. Czynno
ś
ci
zwi
ą
zane
z
przygotowaniem
pojazdów
kolejowych do wł
ą
czenia napi
ę
cia, powinny by
ć
ś
ci
ś
le
okre
ś
lone w Regulaminie technicznym, ze szczególnym
uwzgl
ę
dnieniem wymaganych warunków bezpiecze
ń
stwa.
Zakres czynno
ś
ci przygotowawczych jest nast
ę
puj
ą
cy:
1) oczy
ś
ci
ć
ze
ś
niegu, lodu, smaru i płynów sprz
ę
gi
zasilania
elektrycznego,
oraz
nap
ę
dy
odł
ą
cznika
ogrzewania
i pokrywy skrzy
ń
aparatowych WN;
2) poł
ą
czy
ć
wagony mi
ę
dzy sob
ą
sprz
ę
gami zasilania
(ogrzewania) elektrycznego WN i zaryglowa
ć
gniazda
robocze ASG lub 88.100 w zestawie ZW1, oraz
zaryglowa
ć
osłon
ę
wtyczki ASO;
3) wykona
ć
czynno
ś
ci, o których mowa w ust.1 ptk.4;
4) osygnalizowa
ć
czoło i koniec składu poci
ą
gu tablicami
o tre
ś
ci: ,,UWAGA! WYSOKIE NAPI
Ę
CIE! ZASILANIE
PRZEWODU ELEKTRYCZNEGO OGRZEWANIA”;
5) zgłosi
ć
rewidentowi
taboru
gotowo
ść
pojazdów
kolejowych do elektrycznego zasilania ogrzewania;
6) w przypadku składów poci
ą
gów, zło
ż
onych z wagonów,
rewident
taboru
zgłasza
tor
do
zamkni
ę
cia
i sygnalizowania tarcz
ą
zatrzymania (sygnał D-1 ,,Stój”)
pracownikowi
posterunku
nastawczego,
zgodnie
z Regulaminem Technicznym.
44
ROZDZIAŁ V
ZASADY BEZPIECZE
Ń
STWA PRACY PRZY
OBSŁUDZE, UTRZYMANIU I KONSERWACJI
URZ
Ą
DZE
Ń
OGRZEWCZYCH, WENTYLACJI
I KLIMATYZACJI WAGONÓW PASA
Ż
ERSKICH,
ELEKTRYCZNYCH ZESPOŁÓW TRAKCYJNYCH
ORAZ URZ
Ą
DZE
Ń
DO ZASILANIA ICH WYSOKIM
NAPI
Ę
CIEM
§ 23.
Bezpiecze
ń
stwo pracy przy elektrycznym zasilaniu
wagonów i elektrycznych zespołów trakcyjnych
wysokim napi
ę
ciem
1. Rozdzielnie torowe, punkty grzania, sprz
ę
t ochronny
i
ś
rodki ochrony indywidualnej powinny by
ć
utrzymane
i u
ż
ywane zgodnie z przeznaczeniem na zasadach
okre
ś
lonych w odr
ę
bnych przepisach.
2. Bezpiecze
ń
stwo pracy, przy utrzymaniu i obsłudze
taborowych
urz
ą
dze
ń
elektrycznych
zasilanych
WN
powinno by
ć
traktowane ze szczególn
ą
uwag
ą
.
3. Pracownicy wyznaczeni do prac zwi
ą
zanych z obsług
ą
,
utrzymaniem i napraw
ą
instalacji ogrzewania, wentylacji
i klimatyzacji taboru powinni by
ć
przeszkoleni z zakresu
budowy i działania poszczególnych rodzajów ogrzewania
i klimatyzacji stosowanych w taborze. Posiada
ć
wymagane
obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami kwalifikacje, oraz zna
ć
sygnały
alarmowe i manewrowe.
45
4. Pracownicy,
którzy
nie
pracuj
ą
bezpo
ś
rednio
przy
elektrycznych urz
ą
dzeniach WN taboru, a jedynie wykonuj
ą
prace zwi
ą
zane z obsług
ą
, utrzymaniem, napraw
ą
i obrz
ą
dzaniem taboru, powinni by
ć
pouczeni o skutkach
i niebezpiecze
ń
stwie pora
ż
enia pr
ą
dem elektrycznym, oraz
w jakich okoliczno
ś
ciach niebezpiecze
ń
stwo to mo
ż
e
wyst
ę
powa
ć
. Pouczenia takie powinny odbywa
ć
si
ę
w ramach odpraw przedzmianowych i rejestrowane
w dokumentacji posterunku lub punktu napraw.
5. Nie wolno wykonywa
ć
ż
adnych napraw elektrycznego
ogrzewania, wentylacji lub klimatyzacji w taborze w sposób
tymczasowy i niezgodny z DTR.
6. Ka
ż
de podejmowanie prac zwi
ą
zanych z napraw
ą
lub
utrzymaniem elektrycznych instalacji WN w pojazdach
kolejowych
oraz
urz
ą
dzeniach
stacjonarnych
do
elektrycznego zasilania pr
ą
dem WN taboru na torach
postojowych,
powinno
by
ć
prowadzone
przez
elektromonterów
z
uwzgl
ę
dnieniem
ś
rodków
zapewniaj
ą
cych bezpiecze
ń
stwo pracy.
7. Przed przyst
ą
pieniem do prac okre
ś
lonych w §9 pracownik
kieruj
ą
cy zespołem elektromonterów ma obowi
ą
zek:
1) ustali
ć
zakres i kolejno
ść
prac w
ś
ci
ś
le okre
ś
lonym
miejscu w taborze, rozdzielni lub na torach postojowych;
2) dokona
ć
podziału prac pomi
ę
dzy elektromonterów,
zgodnie z posiadanymi przez nich kwalifikacjami
i uprawnieniami elektroenergetycznymi;
3) zapewni
ć
wła
ś
ciwy stan narz
ę
dzi, urz
ą
dze
ń
, dba
ć
o sprawno
ść
ś
rodków ochrony indywidualnej oraz ich
stosowanie zgodnie z przeznaczeniem i zabezpieczy
ć
46
miejsce pracy przed najechaniem lokomotyw
ą
lub
wagonami.
8. Dla ka
ż
dej rozdzielni WN do zasilania składów poci
ą
gów na
torach postojowych lub stanowisk do prób i bada
ń
instalacji
i urz
ą
dze
ń
elektrycznych w wagonach, oprócz aktualnego
schematu elektrycznego, powinna by
ć
równie
ż
opracowana
instrukcja obsługi, uwzgl
ę
dniaj
ą
ca warunki lokalne pracy
rozdzielni, stanowisk i zwi
ą
zane z tym warunki BHP.
9. Instrukcja obsługi rozdzielni powinna by
ć
czytelna
i zabezpieczona przed zniszczeniem, a zawarta w niej
zwi
ę
zła tre
ść
powinna by
ć
dobrze znana osobom
bezpo
ś
rednio obsługuj
ą
cym rozdzielni
ę
elektrycznego
zasilania WN wagonów lub stanowisk do prób wagonowych
instalacji elektrycznych i za pisemnym potwierdzeniem
przyj
ę
ta do wiadomo
ś
ci.
10. Wykonywanie jakichkolwiek prac w otwartej skrzyni
jest dozwolone tylko beznapi
ę
ciowo, przy rozł
ą
czonych
sprz
ę
gach WN, a w przypadku elektrycznych zespołów
trakcyjnych przy opuszczonych odbierakach pr
ą
du
(pantografach).
Przy pracach przy otwartej skrzyni z przetwornic
ą
statyczn
ą
, nale
ż
y pami
ę
ta
ć
,
ż
e napi
ę
cie na zaciskach
kondensatorów przetwornicy mo
ż
e utrzyma
ć
swoj
ą
wysok
ą
warto
ść
przez kilkadziesi
ą
t sekund po jej wył
ą
czeniu.
Je
ż
eli kraw
ę
d
ź
peronowa to uniemo
ż
liwia, zabrania si
ę
otwierania skrzyni aparatowej WN w taborze stoj
ą
cym na
torze stacyjnym przy peronie.
11. Ł
ą
czenie i rozł
ą
czanie sprz
ę
gów ogrzewczych (mi
ę
dzy
wagonami i pojazdem trakcyjnym lub innym
ź
ródłem
47
zasilania)
nale
ż
y
dokonywa
ć
wył
ą
cznie
w
stanie
beznapi
ę
ciowym, to znaczy przy:
- opuszczonych pantografach lub wył
ą
czonym silniku
lokomotywy spalinowej i uczynionym obwodzie WN,
- otwartym obwodzie WN podstacji lub rozdzielni do
elektrycznego zasilania wagonów.
Czynno
ś
ci te nale
ż
y wykonywa
ć
stoj
ą
c na zewn
ą
trz
zderzaków.
12. Urz
ą
dzenia elektrycznego ogrzewania wagonów, po
dokonanym sprz
ę
gni
ę
ciu z pojazdem trakcyjnym, torowym
punktem zasilania lub innym
ź
ródłem zasilania, mog
ą
znajdowa
ć
si
ę
pod napi
ę
ciem i wszelkie manipulowanie
przy
sprz
ę
gach,
kablach
elektrycznych,
skrzyniach
aparatowych WN, nagrzewnicy, przetwornicy WN/NN,
przewodach sieci roboczej i ochronnej oraz innych
urz
ą
dzeniach
elektrycznych
WN
jest
bezwzgl
ę
dnie
zabronione.
13. Podczas zasilania WN, dopuszcza si
ę
wykonywanie
próby hamulca i ogl
ę
dzin technicznych pojazdów
kolejowych, bez wchodzenia pod ich podwozie.
14. Zabrania si
ę
napełniania zbiorników wod
ą
oraz mycia
zewn
ę
trznego pojazdów kolejowych, z chwil
ą
, gdy
poci
ą
g zostanie sprz
ę
gni
ę
ty sprz
ę
giem elektrycznego
zasilania WN lub odbierakami pr
ą
du ze
ź
ródłem
zasilania.
15. Na czas podgrzewania elektrycznego wagonów na torach
postojowych z torowego punktu zasilania 3000V nale
ż
y tor
zamkn
ąć
oraz z obydwu stron ustawi
ć
tarcz
ę
zatrzymania
(sygnał D1 ,,Stój”) oraz tablic
ę
ostrzegawcz
ą
z napisem:
48
,,UWAGA! WYSOKIE NAPI
Ę
CIE! ZASILANIE PRZEWODU
ELEKTRYCZNEGO OGRZEWANIA”.
Tablica powinna umo
ż
liwia
ć
ustawienie na czole wagonu
– podniesionym mostku przej
ś
ciowym.
16. Je
ż
eli dojazd do podgrzewanych wagonów jest mo
ż
liwy
tylko z jednej strony, tarcz
ę
zatrzymania (sygnał D1 ,,Stój)
nale
ż
y ustawi
ć
tylko z tej strony, z której jest mo
ż
liwy
dojazd, natomiast tablice ostrzegawcze nale
ż
y umieszcza
ć
zawsze po obu ko
ń
cach podgrzewanej grupie pojazdów
kolejowych.
Szczegółowe
zasady
bezpiecze
ń
stwa,
uwzgl
ę
dniaj
ą
ce warunki miejscowe powinny by
ć
zawarte
w Regulaminie Technicznym.
17. Ka
ż
dy torowy punkt zasilania wagonów napi
ę
ciem 3000V
na postoju powinien posiada
ć
wska
ź
nik W25 (zgodnie
z instrukcj
ą
Ie-1 (E-1).
18. Wska
ź
nik
ten
powinien
by
ć
o
ś
wietlany
podczas
podgrzewania
wagonów
i
sygnalizowa
ć
wł
ą
czenie
wysokiego napi
ę
cia. W razie nie wy
ś
wietlenia si
ę
wska
ź
nika
W 25 nale
ż
y natychmiast zgłosi
ć
usterk
ę
odpowiedzialnym
za utrzymanie urz
ą
dze
ń
zasilania.
Niesprawny wska
ź
nik W 25 nale
ż
y oznaczy
ć
z obydwu
stron uko
ś
nymi krzy
ż
ami, które b
ę
d
ą
oznacza
ć
jego
uniewa
ż
nienie.
19. Tarcz
ę
zatrzymania
(sygnał
D1
,,Stój”)
i
tablice
ostrzegawcze
powinien
ustawia
ć
i
usuwa
ć
tylko
wyznaczony Regulaminem Technicznym pracownik, który
wykonuje prace przy taborze, wymagaj
ą
ce zachowania
ś
rodków bezpiecze
ń
stwa.
49
20. W Regulaminie technicznym powinny by
ć
uj
ę
te numery
torów postojowych, na których dokonuje si
ę
elektrycznego
zasilania
i
podgrzewania
wagonów,
oraz
sposób
zabezpieczenia wagonów i pracowników dokonuj
ą
cych przy
nich niezb
ę
dnych napraw, przegl
ą
dów technicznych
i obrz
ą
dzania.
21. Wszelkie prace zwi
ą
zane z przegl
ą
dami, napraw
ą
i
obrz
ą
dzaniem
pojazdów
kolejowych
na
torach
postojowych powinny by
ć
ustalone przez u
ż
ytkownika
taboru pomi
ę
dzy zainteresowanymi Zakładami i podane
w
harmonogramie
obróbki
technicznej
poci
ą
gów
z okre
ś
leniem niezb
ę
dnego czasu dla ich wykonania.
22. W celu pouczenia i ostrze
ż
enia pracowników o gro
żą
cym
niebezpiecze
ń
stwie
pora
ż
enia
pr
ą
dem
elektrycznym
w
przypadku
niedozwolonego
manipulowania
przy
urz
ą
dzeniach WN, b
ę
d
ą
cych pod napi
ę
ciem, dost
ę
pne
urz
ą
dzenia i aparaty WN powinny posiada
ć
na swoich
obudowach odpowiednie informacje i znaki ostrzegawcze,
które powinny by
ć
zastosowane przy:
1) sprz
ę
gach elektrycznego zasilania wysokim napi
ę
ciem
pojazdów kolejowych;
2) skrzyniach aparatowych WN, skrzyniach przetwornic
WN/NN, skrzyniach nagrzewnicy WN;
3) torowych punktach zasilania 3000V;
4) tablicach rozdzielczych WN, podstacjach i urz
ą
dzeniach
do elektrycznego zasilania WN wagonów.
23. W pomieszczeniach podstacji i rozdzielni WN (stałych
i ruchomych) do elektrycznego zasilania WN wagonów,
50
oraz stanowiskach podgrzewania ezt powinny znajdowa
ć
si
ę
:
1) wykaz osób uprawnionych do obsługi danej rozdzielni;
2) wykaz osób uprawnionych do wej
ś
cia do danej
rozdzielni;
3) instrukcja obsługi i schematy zasilania rozdzielni WN
(dotyczy
podstacji
i
rozdzielni
do
podgrzewania
wagonów);
4) regulamin
współpracy
z
dyspozytorem
zasilania
elektroenergetycznego;
5) aktualne
instrukcje
wykonania
kolejno
ś
ci
operacji
ł
ą
czeniowych
i
rozł
ą
czeniowych,
przy
zasilaniu
ogrzewania lub klimatyzacji pojazdów kolejowych na
torach postojowych;
6) harmonogram podgrzewania pojazdów kolejowych;
7) ogólne zasady niesienia pierwszej pomocy w przypadku
pora
ż
enia pr
ą
dem elektrycznym;
8) sprz
ę
t ochronny izolacyjny jak: r
ę
kawice i buty
dielektryczne, kleszcze izolacyjne, dr
ąż
ki izolacyjne,
wska
ź
niki napi
ę
cia, chodniki dielektryczne;
9) telefon z wykazem telefonów alarmowych, dziennik pracy
rozdzielni i niezb
ę
dne narz
ę
dzia pracy;
10) inne wyposa
ż
enie jak: biurko, szafa, regały, krzesła,
ga
ś
nice itp.
24. Sprz
ę
t ochronny izolacyjny powinien by
ć
okresowo badany,
zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami, przechowywany
w suchym miejscu i zabezpieczony przed uszkodzeniem.
51
Sprz
ę
t niesprawny lub z przekroczonym terminem bada
ń
nale
ż
y wycofa
ć
z u
ż
ytkowania.
25. Dost
ę
p do urz
ą
dze
ń
w podstacjach i rozdzielniach do
elektrycznego zasilania oraz na stanowiskach do prób
ogrzewania wagonów i prób napi
ę
ciowych, powinien by
ć
zabezpieczony sprawnie działaj
ą
c
ą
blokad
ą
mechaniczn
ą
i elektryczn
ą
.
26. Budynki lub pomieszczenia, w których s
ą
zainstalowane
aparaty i urz
ą
dzenia, słu
żą
ce do elektrycznego zasilania
pojazdów kolejowych na torach postojowych, powinny na
drzwiach wej
ś
ciowych posiada
ć
estetycznie wykonane
tablice z napisem ,,Rozdzielnia wysokiego napi
ę
cia do
elektrycznego zasilania wagonów. Osobom postronnym
wst
ę
p wzbroniony”.
27. Odpowiedzialno
ść
za zachowanie wła
ś
ciwych
ś
rodków
BHP przy utrzymaniu, naprawie i obsłudze instalacji
elektrycznego zasilania pojazdów kolejowych oraz podstacji
i rozdzielni WN do zasilania wagonów ponosz
ą
:
1) bezpo
ś
redni przeło
ż
ony pracownika;
2) bezpo
ś
redni wykonawcy prac.
52
§ 24.
Bezpiecze
ń
stwo pracy przy ogrzewaniu olejowym
i wodnym wagonów
W przypadku wagonów wyposa
ż
onych w ogrzewanie olejowe
i wodne, nale
ż
y post
ę
powa
ć
zgodnie z zaleceniami producenta
kotła.
Do rozpalania ognia, w przypadku paliwa stałego nie u
ż
ywa
ć
benzyn, etyliny, rozpuszczalników, rozcie
ń
czalników itp.
Ś
ciany
pomieszcze
ń
, oraz podłogi i sufity, w których zainstalowane s
ą
piece, musz
ą
by
ć
obite materiałem niepalnym, np. blach
ą
stalow
ą
. Kominy odprowadzaj
ą
ce spaliny musz
ą
mie
ś
ci
ć
si
ę
w skrajni taboru. Nie mog
ą
styka
ć
si
ę
bezpo
ś
rednio z sufitem
(dachem wagonu) i w zwi
ą
zku z tym musi je oddziela
ć
tzw.
izolator termiczny w postaci piasecznicy.
Okresowo nale
ż
y czy
ś
ci
ć
kominy, celem zapobie
ż
enia
iskrzeniu. Czyszczenie kominów nale
ż
y dokonywa
ć
w czasie
postoju, na torze niezelektryfikowanym, z zachowaniem
warunków pracy na wysoko
ś
ci.
53
ROZDZIAŁ VI
PIERWSZA POMOC W PRZYPADKACH PORA
Ż
ENIA
PR
Ą
DEM ELEKTRYCZNYM
§ 25.
Zasady ogólne
1. Przyst
ę
puj
ą
c
do
ratowania
pora
ż
onego
pr
ą
dem
elektrycznym, nale
ż
y pami
ę
ta
ć
o własnym bezpiecze
ń
stwie.
2. Do udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanemu, nale
ż
y
przyst
ą
pi
ć
w mo
ż
liwie najkrótszym czasie od chwili
pora
ż
enia pr
ą
dem, bez wzgl
ę
du na stan poszkodowanego
i ratowanie prowadzi
ć
do momentu przybycia lekarza,
maj
ą
c na uwadze,
ż
e:
1) do udzielenia pierwszej pomocy zobowi
ą
zany jest ka
ż
dy
pracownik, znajduj
ą
cy si
ę
w pobli
ż
u miejsca wypadku;
2) nieudzielenie, opó
ź
nienie pierwszej pomocy powoduje
ś
mier
ć
poszkodowanego, bez przeszkód obiektywnych,
lub przerwanie akcji ratunkowej, bez decyzji lekarza, jest
obj
ę
te przepisami prawa karnego;
3) tylko lekarz ma prawo decydowania o przerwaniu akcji
ratunkowej i wydania orzeczenia o
ś
mierci.
3. Równocze
ś
nie
z
udzieleniem
pierwszej
pomocy
poszkodowanemu nale
ż
y wezwa
ć
Pogotowie Ratunkowe.
4. Czynno
ś
ci ratunkowe nale
ż
y wykonywa
ć
w warunkach
bezpiecznych, tzn. gdy nie ma bezpo
ś
redniego zagro
ż
enia
dla ratownika.
5. W czasie ratowania nale
ż
y działa
ć
:
54
1) SZYBKO – nie traci
ć
czasu na przygl
ą
danie si
ę
pora
ż
onemu, poszukiwaniu osób mog
ą
cych pomóc i inne
zb
ę
dne czynno
ś
ci;
2) SPRAWNIE – wykonywa
ć
tylko czynno
ś
ci zamierzone,
celowe, zwi
ą
zane z ratowaniem poszkodowanego,
3) SPOKOJNIE – nie wpada
ć
w panik
ę
,
4) Je
ż
eli poza udzielaj
ą
cym pomocy nie ma przy
poszkodowanym
innej
osoby,
to
nie
nale
ż
y
,,odst
ę
powa
ć
” poszkodowanego.
6. W przypadku podejrzenia złamania kr
ę
gosłupa (np. przy
upadku z wysoko
ś
ci) nale
ż
y uło
ż
y
ć
poszkodowanego na
twardym podło
ż
u, unikaj
ą
c zmian pozycji.
7. Je
ż
eli u poszkodowanego wyst
ę
puje obfite krwawienie
(
ż
ylne lub t
ę
tnicze) udzielenie pierwszej pomocy nale
ż
y
rozpocz
ąć
od zatamowania krwotoku.
8. Nie wolno pozostawia
ć
poszkodowanego w warunkach
obni
ż
aj
ą
cych temperatur
ę
jego ciała, np. na mrozie.
W
przypadku
przeciwwskaza
ń
w
transportowaniu,
poszkodowanego
nale
ż
y
zabezpieczy
ć
przed
wychłodzeniem.
9. Nie wolno wlewa
ć
do ust poszkodowanego
ż
adnych
płynów.
55
§ 26.
Uwalnianie pora
ż
onego spod działania pr
ą
du
elektrycznego o napi
ę
ciu do 1000V
1. Osoba ratuj
ą
ca musi szybko dokona
ć
wyboru metody
uwolnienia pora
ż
onego, w zale
ż
no
ś
ci od warunków,
w jakich nast
ą
piło pora
ż
enie, maj
ą
c na uwadze własne
bezpiecze
ń
stwo i potrzeb
ę
natychmiastowego uwolnienia
pora
ż
onego i własne bezpiecze
ń
stwo.
2. Dopuszcza
si
ę
nast
ę
puj
ą
ce
metody
uwalniania
poszkodowanego:
1) przez wył
ą
czenie napi
ę
cia, jednym z nast
ę
puj
ą
cych
sposobów:
a) przez otwarcie wła
ś
ciwych ł
ą
czników od strony zasilania
(wył
ą
cznik danego urz
ą
dzenia lub obwodu, wył
ą
cznik
samoczynny baterii akumulatorów pojazdu itp.),
b) przez usuni
ę
cie wkładek topikowych bezpieczników
z obwodów zasilaj
ą
cych,
c) przez przeci
ę
cie przewodów od strony zasilania za
pomoc
ą
narz
ę
dzi z izolowan
ą
r
ę
koje
ś
ci
ą
,
d) w miar
ę
mo
ż
liwo
ś
ci nale
ż
y nało
ż
y
ć
r
ę
kawice i buty
dielektryczne;
2) przez odci
ą
gni
ę
cie pora
ż
onego od urz
ą
dzenia b
ę
d
ą
cego
pod napi
ę
ciem, za pomoc
ą
dost
ę
pnych
ś
rodków (sucha
odzie
ż
, r
ę
kawice itp.), w tym przypadku ratuj
ą
cy musi tak
post
ę
powa
ć
, by nie dopu
ś
ci
ć
do pojawienia si
ę
napi
ę
cia
krokowego;
56
3) przez
odizolowanie
pora
ż
onego
uniemo
ż
liwiaj
ą
ce
przepływ pr
ą
du przez jego ciało.
§ 27.
Uwalnianie pora
ż
onego spod działania pr
ą
du
elektrycznego o napi
ę
ciu powy
ż
ej 1000V
1. Uwalnianie poszkodowanego nale
ż
y wykona
ć
poprzez
wył
ą
czenie napi
ę
ci wła
ś
ciwego obwodu elektrycznego (przy
uwalnianiu nale
ż
y posługiwa
ć
si
ę
dr
ąż
kiem izolacyjnym,
butami i r
ę
kawicami dielektrycznymi).
2. Je
ż
eli pora
ż
enie nast
ą
piło wskutek dotkni
ę
cia elementu
pojazdu trakcyjnego, nale
ż
y opu
ś
ci
ć
odbieraki pr
ą
du
i rozładowa
ć
kondensatory odgromowe.
§ 28.
Ocena stanu poszkodowanego i pierwsza pomoc
w przypadku pora
ż
enia pr
ą
dem elektrycznym
Sposób udzielenia pierwszej pomocy zale
ż
y od stanu, w jakim
znajduje si
ę
poszkodowany.
1. W przypadku, gdy poszkodowany jest przytomny i brak jest
innych obra
ż
e
ń
ciała, nale
ż
y rozlu
ź
ni
ć
jego ubranie
i bezzwłocznie przekaza
ć
poszkodowanego pod opiek
ę
lekarza; poszkodowany do chwili badania lekarskiego
powinien pozostawa
ć
w pozycji le
żą
cej. Nieprzestrzeganie
powy
ż
szej zasady, mo
ż
e by
ć
przyczyn
ą
gro
ź
nych zaburze
ń
fizjologicznych organizmu w pó
ź
niejszym okresie.
57
2. W przypadku, gdy poszkodowany jest nieprzytomny,
oddycha, kr
ąż
enie krwi jest zachowane i brak innych
obra
ż
e
ń
, nale
ż
y w celu przywrócenia przytomno
ś
ci:
1) rozlu
ź
ni
ć
jego ubranie;
2) potrz
ą
sa
ć
delikatnie za ramiona;
3) stosowa
ć
zimne okłady na skronie i kark.
3. Gdy
ww.
zabiegi
nie
daj
ą
pozytywnego
skutku,
poszkodowanego
nale
ż
y
pozostawi
ć
w
pozycji
dotychczasowej, lub uło
ż
y
ć
w pozycji bocznej bezpiecznej
i do czasu przybycia lekarza obserwowa
ć
czy nie traci
oddechu.
4. W przypadku, gdy poszkodowany jest nieprzytomny, nie
oddycha i jest zachowane kr
ąż
enie krwi, nale
ż
y dokona
ć
bezpo
ś
redniego osłuchania w okolicy sercowej klatki
piersiowej, oraz zbada
ć
puls na t
ę
tnicy szyjnej lub
promieniowej. Pora
ż
onego nale
ż
y poło
ż
y
ć
na wznak,
porozpina
ć
uciskaj
ą
ce cz
ęś
ci garderoby i przyst
ą
pi
ć
do
wykonywania sztucznego oddychania.
5. W przypadku, gdy poszkodowany jest nieprzytomny, nie
oddycha a kr
ąż
enie krwi jest zatrzymane, nale
ż
y
pora
ż
onego poło
ż
y
ć
na wznak, porozpina
ć
uciskaj
ą
ce
cz
ęś
ci garderoby i przyst
ą
pi
ć
do wykonywania sztucznego
oddychania i po
ś
redniego masa
ż
u serca.
58
§ 29.
Post
ę
powanie ratownicze w nagłym zatrzymaniu
kr
ąż
enia
2
PODSTAWOWE ZABIEGI RESUSCYTACYJNE
U DOROSŁYCH
Zadaniem osoby udzielaj
ą
cej pierwszej pomocy jest utrzymanie
przy
ż
yciu poszkodowanego i nie dopuszczenie do powstania
dalszych powikła
ń
, do chwili przybycia lekarza, b
ą
d
ź
pogotowia
ratunkowego.
2
Ź
ródło: Polska Rada Resuscytacji
59
1. Upewnic si
ę
, czy poszkodowany i wszyscy
ś
wiadkowie
zdarzenia s
ą
bezpieczni.
2. Sprawdzi
ć
reakcj
ę
poszkodowanego:
delikatnie
potrz
ą
sn
ąć
za ramiona i gło
ś
no zapyta
ć
: Czy wszystko w
porz
ą
dku?”
3. Je
ż
eli poszkodowany reaguje:
1) zostawi
ć
poszkodowanego w pozycji, w której go
zastano, o ile nie zagra
ż
a mu
ż
adne niebezpiecze
ń
stwo;
2) dowiedzie
ć
si
ę
jak najwi
ę
cej o stanie poszkodowanego i
wezwa
ć
pomoc, je
ś
li b
ę
dzie potrzebna i regularnie
ocenia
ć
jego stan.
4. Je
ż
eli poszkodowany nie reaguje:
1) gło
ś
no zawoła
ć
o pomoc;
2) odwróci
ć
poszkodowanego na plecy, a nast
ę
pnie
udro
ż
ni
ć
jego drogi oddechowe, wykonuj
ą
c odgi
ę
cie
głowy i uniesienie
ż
uchwy.
60
a) umie
ś
ci
ć
jedn
ą
r
ę
k
ę
na czole poszkodowanego
i delikatnie odgi
ąć
jego głow
ę
do tyłu, pozostawiaj
ą
c
wolny kciuk i palec wskazuj
ą
cy tak, aby zatkn
ąć
nimi
nos, je
ż
eli potrzebne b
ę
d
ą
oddechy ratunkowe,
b) opuszki palców drugiej r
ę
ki umie
ś
ci
ć
na
ż
uchwie
poszkodowanego, a nast
ę
pnie unie
ść
j
ą
w celu
udro
ż
nienia dróg oddechowych.
5. Utrzymuj
ą
c
dro
ż
no
ść
dróg
oddechowych
wzrokiem,
słuchem i dotykiem poszuka
ć
prawidłowego oddechu.
1) oce
ń
wzrokiem ruchy klatki piersiowej;
2) nasłuchuj przy ustach poszkodowanego szmerów
oddechowych;
3) staraj si
ę
wyczu
ć
ruch powietrza na swoim policzku.
W
pierwszych
minutach,
po
zatrzymaniu
kr
ąż
enia
poszkodowany mo
ż
e słabo oddycha
ć
, lub wykonywa
ć
gło
ś
ne,
pojedyncze westchni
ę
cia. Nie nale
ż
y ich myli
ć
z prawidłowym
oddechem. Na ocen
ę
wzrokiem, słuchem i dotykiem przeznacz
nie wi
ę
cej ni
ż
10 sekund. Je
ż
eli masz jakiekolwiek w
ą
tpliwo
ś
ci
czy
oddech
jest
prawidłowy,
działaj
tak,
jakby
był
nieprawidłowy.
6. Je
ż
eli oddech poszkodowanego jest prawidłowy:
1) uło
ż
y
ć
poszkodowanego w pozycji bezpiecznej;
2) wysła
ć
kogo
ś
lub samemu uda
ć
si
ę
po pomoc (wezwa
ć
pogotowie ratunkowe);
3) regularnie ocenia
ć
oddech.
7. Je
ż
eli oddech poszkodowanego jest nieprawidłowy:
61
Wysła
ć
kogo
ś
po pomoc, a je
ż
eli jest si
ę
samemu, zostawi
ć
poszkodowanego i wezwa
ć
pogotowie, wróci
ć
i rozpocz
ąć
uciskanie klatki piersiowej, zgodnie z poni
ż
szym opisem:
1) ukl
ę
kn
ąć
obok poszkodowanego,
2) uło
ż
y
ć
nadgarstek jednej r
ę
ki na
ś
rodku klatki piersiowej
poszkodowanego,
3) uło
ż
y
ć
nadgarstek drugiej r
ę
ki na ju
ż
poło
ż
onym,
Ułó
ż
nadgarstek jednej r
ę
ki na
ś
rodku klatki piersiowej
Nadgarstek drugiej r
ę
ki ułó
ż
na
ju
ż
poło
ż
onym
4) sple
ść
palce obu dłoni i upewni
ć
si
ę
,
ż
e nie b
ę
dzie
wywieranego nacisku na
ż
ebra poszkodowanego; nie
uciska
ć
nadbrzusza, ani dolnego ko
ń
ca mostka,
5) pochyli
ć
si
ę
nad poszkodowanym,
wyprostowane
ramiona ustawi
ć
prostopadle do mostka i uciska
ć
na
gł
ę
boko
ś
ci 4-5 cm,
6) po ka
ż
dym uci
ś
ni
ę
ciu zwolni
ć
nacisk na klatk
ę
piersiow
ą
,
nie odrywaj
ą
c dłoni od mostka. Powtarza
ć
uci
ś
ni
ę
cia z
cz
ę
stotliwo
ś
ci
ą
100/min (nieco mniej ni
ż
2 uci
ś
ni
ę
cia/ s),
7) okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka,
powinien by
ć
taki sam.
8. Poł
ą
czy
ć
uciskanie
klatki
piersiowej
z
oddechami
ratowniczymi:
1) po wykonaniu 30 uci
ś
ni
ęć
klatki piersiowej udro
ż
ni
ć
drogi
oddechowe, odginaj
ą
c głow
ę
i unosz
ą
c
ż
uchw
ę
;
2) zacisn
ąć
skrzydełko nosa, u
ż
ywaj
ą
c palca wskazuj
ą
cego
i kciuka r
ę
ki umieszczonej na czole poszkodowanego;
62
3) pozostawi
ć
usta
delikatnie
otwarte,
jednocze
ś
nie
utrzymuj
ą
c uniesienie
ż
uchwy;
4) wzi
ąć
normalny
wdech
i
obj
ąć
szczelnie
usta
poszkodowanego swoimi ustami, upewniaj
ą
c si
ę
,
ż
e nie
ma przecieku powietrza;
5) wdmuchn
ąć
powoli powietrze do ust poszkodowanego,
przez około 1 sekund
ę
(tak jak przy normalnym
oddychaniu), obserwuj
ą
c jednocze
ś
nie czy klatka
piersiowa si
ę
unosi; taki oddech ratowniczy jest
efektywny,
6) utrzymuj
ą
c odgi
ę
cie głowy i uniesienie
ż
uchwy, odsun
ąć
swoje usta od ust poszkodowanego i obserwowa
ć
, czy
podczas wydechu opada jego klatka piersiowa,
7) jeszcze raz nabra
ć
powietrze i wdmuchn
ąć
do ust
poszkodowanego,
d
ążą
c
do
wykonania
dwóch
skutecznych
oddechów
ratowniczych;
nast
ę
pnie
ponownie uło
ż
y
ć
r
ę
ce w prawidłowej pozycji na mostku i
wykona
ć
kolejnych 30 uci
ś
ni
ęć
klatki piersiowej;
8) kontynuowa
ć
uciskanie klatki piersiowej i oddechy
ratownicze w stosunku 30:2;
9) przerwa
ć
swoje działanie w celu sprawdzenia stanu
poszkodowanego
tylko
wtedy,
gdy
zacznie
on
prawidłowo oddycha
ć
; w innym przypadku nie przerywa
ć
resuscytacji.
Je
ż
eli wykonany pierwszy oddech ratowniczy nie powoduje
uniesienia si
ę
klatki piersiowej, jak przy normalnym oddychaniu,
wykona
ć
nast
ę
puj
ą
ce czynno
ś
ci:
a) sprawdzi
ć
jam
ę
ustn
ą
poszkodowanego i usun
ąć
widoczne ciała obce,
b) sprawdzi
ć
, czy odgi
ę
cie głowy i uniesienie
ż
uchwy jest
poprawnie wykonane,
c) wykona
ć
nie wi
ę
cej ni
ż
2 próby wentylacji za ka
ż
dym
razem, przed podj
ę
ciem ponownego uciskania klatki
piersiowej.
Je
ż
eli na miejscu zdarzenia jest wi
ę
cej ni
ż
jeden ratownik,
ratownicy
powinni
si
ę
zmienia
ć
podczas
prowadzenia
reanimacji co 1-2 minuty, aby zapobiec zm
ę
czeniu. Nale
ż
y
zminimalizowa
ć
przerwy w resuscytacji podczas zmian.
63
9. Reanimacje ograniczon
ą
wył
ą
cznie do uci
ś
ni
ęć
klatki
piersiowej
mo
ż
na
prowadzi
ć
w
nast
ę
puj
ą
cych
sytuacjach:
1) je
ż
eli ratuj
ą
cy nie jest w stanie lub nie chce wykonywa
ć
oddechów ratowniczych, nale
ż
y zastosowa
ć
uci
ś
ni
ę
cia
klatki piersiowej;
2) je
ż
eli stosuje si
ę
wył
ą
cznie uci
ś
ni
ę
cia klatki piersiowej,
wykonuje si
ę
je bez przerwy, z cz
ę
stotliwo
ś
ci
ą
100
uci
ś
ni
ęć
/ min;
3) przerwanie działania w celu sprawdzenia stanu
poszkodowanego, tylko wtedy, je
ż
eli zacznie on
prawidłowo oddycha
ć
; w innym przypadku nie nale
ż
y
przerywa
ć
resuscytacji.
10. Resuscytacj
ę
nale
ż
y kontynuowa
ć
do czasu gdy:
1) przyb
ę
d
ą
wykwalifikowane słu
ż
by medyczne i przejm
ą
działania;
2) poszkodowany zacznie prawidłowo oddycha
ć
;
3) ratuj
ą
cy ulegnie wyczerpaniu.
POZYCJA BOCZNA
Istnieje kilka wariantów pozycji bezpiecznej, ka
ż
dy z nich ma
swoje zalety.
Ż
adna z pozycji nie jest idealna dla wszystkich
poszkodowanych. Pozycja powinna by
ć
stabilna, jak najbli
ż
sza
uło
ż
eniu na boku z odgi
ę
ciem głowy i brakiem ucisku na klatk
ę
piersiow
ą
, by nie utrudnia
ć
oddechu.
Zaleca si
ę
nast
ę
puj
ą
c
ą
sekwencj
ę
post
ę
powania w celu
uło
ż
enia poszkodowanego w pozycji bezpiecznej:
1. Zdj
ąć
okulary poszkodowanego.
2. Ukl
ę
kn
ąć
przy poszkodowanym i upewni
ć
si
ę
,
ż
e obydwie
nogi s
ą
wyprostowane.
3. R
ę
k
ę
poszkodowanego bli
ż
sz
ą
ratuj
ą
cemu uło
ż
y
ć
pod
k
ą
tem prostym w stosunku do ciała, a nast
ę
pnie zgi
ąć
j
ą
w
łokciu pod k
ą
tem prostym tak, aby dło
ń
r
ę
ki była
skierowana do góry.
64
4. Dalsz
ą
r
ę
k
ę
poszkodowanego przeło
ż
y
ć
w poprzek klatki
piersiowej i przytrzyma
ć
stron
ą
grzbietow
ą
, przy bli
ż
szym
ratuj
ą
cemu policzku.
5. Drug
ą
r
ę
k
ę
ratuj
ą
cy chwyta za dalsz
ą
ko
ń
czyn
ę
doln
ą
tu
ż
powy
ż
ej kolana i podci
ą
ga j
ą
ku górze, nie odrywaj
ą
c stopy
od podło
ż
a.
65
6. Przytrzymuj
ą
c dło
ń
doci
ś
ni
ę
t
ą
do policzka, poci
ą
gn
ąć
za
dalsz
ą
ko
ń
czyn
ę
doln
ą
tak, by ratowany obrócił si
ę
na bok
w kierunku ratuj
ą
cego.
7. Uło
ż
y
ć
ko
ń
czyn
ę
, za któr
ą
przetaczano poszkodowanego w
ten sposób, aby zarówno staw kolanowy jak i biodrowy były
zgi
ę
te pod k
ą
tem prostym.
8. Odgi
ąć
głow
ę
ratowanego ku tyłowi, by upewni
ć
si
ę
,
ż
e
drogi oddechowe s
ą
dro
ż
ne.
9. Gdy jest to konieczne, uło
ż
y
ć
r
ę
k
ę
ratowanego pod
policzkiem tak, aby utrzyma
ć
głow
ę
w odgi
ę
ciu.
10. Regularnie sprawdza
ć
oddech.
66
ROZDZIAŁ VII
PIERWSZA POMOC W INNYCH WYPADKACH
§ 30.
Zranienia
1. Przy opatrywaniu ran poszkodowanego nale
ż
y pami
ę
ta
ć
o
wcze
ś
niejszym
wło
ż
eniu
gumowych
r
ę
kawiczek,
w celu zabezpieczenia si
ę
przed kontaktem z płynami
ustrojowymi.
2. W przypadku niewielkich zranie
ń
nale
ż
y przyło
ż
y
ć
steryln
ą
gaz
ę
i zabanda
ż
owa
ć
ran
ę
.
3. Przy krwawieniu z t
ę
tnic na głowie, nale
ż
y zało
ż
y
ć
jałowy
opatrunek zło
ż
ony z kilku warstw gazy jałowej, rolki
zwini
ę
tego banda
ż
a (dodatkowo mo
ż
na jeszcze ucisn
ąć
na
okolice rany palcami poprzez opatrunek).
4. Przy krwotokach z t
ę
tnic na ko
ń
czynach nale
ż
y ucisn
ąć
palcem na t
ę
tnic
ę
przyciskaj
ą
c j
ą
do ko
ś
ci a nast
ę
pnie
zało
ż
y
ć
opatrunek. Opaski uciskowej do tamowania
krwotoków u
ż
ywa si
ę
w wyj
ą
tkowych przypadkach,
z podaniem czasu zało
ż
enia zacisku. Opask
ę
mo
ż
na
zało
ż
y
ć
tylko w połowie długo
ś
ci uda lub ramienia, nie mo
ż
e
by
ć
to sznurek, guma itp. przedmioty, aby nie wpijały si
ę
w ciało i nie powodowały uszkodzenia tkanek.
5. W przypadku krwawienia z nosa nale
ż
y poło
ż
y
ć
zimny
okład na kark, przycisn
ąć
skrzydełko nosa po stronie
krwawienia do przegrody nosa, posadzi
ć
poszkodowanego,
aby
krew
swobodnie
wypływała
na
zewn
ą
trz
(je
ś
li poszkodowany jest nieprzytomny poło
ż
y
ć
go w pozycji
ustalonej bocznej).
67
6. Przy krwawieniu z przewodu pokarmowego nale
ż
y poło
ż
y
ć
na brzuch poszkodowanego worek z lodem.
Nie nale
ż
y:
1) penetrowa
ć
i kontrolowa
ć
rany palcem;
2) stosowa
ć
ma
ś
ci, zasypek, aerozoli, ani
ś
rodków
odka
ż
aj
ą
cych z barwnikami, jak jodyna czy gencjana;
3) przepłukiwa
ć
rany;
4) wyjmowa
ć
ciała obcego tkwi
ą
cego gł
ę
boko w ranie.
Uwaga:
W razie bardzo silnego krwawienia nie daj
ą
cego si
ę
zatamowa
ć
mo
ż
na zało
ż
y
ć
opask
ę
uciskow
ą
powy
ż
ej rany – jest to jednak
post
ę
powanie ostateczne stosowane tylko w razie wyst
ą
pienia
krwawienia
zagra
ż
aj
ą
cego
ż
yciu.
Bezwzgl
ę
dnie
nale
ż
y
zaznaczy
ć
godzin
ę
zało
ż
enia opaski, pilnie wezwa
ć
lekarza.
§ 31.
Złamania i zwichni
ę
cia
1. W przypadku wyst
ą
pienia złama
ń
nale
ż
y post
ę
powa
ć
nast
ę
puj
ą
co:
1) w razie złamania otwartego (odłamy kostne widoczne
w obr
ę
bie rany) nale
ż
y zało
ż
y
ć
jałowy opatrunek
z miernym uciskiem. Nie wolno dotyka
ć
odłamów
kostnych, bowiem łatwo ulegaj
ą
zaka
ż
eniu, nastawia
ć
ko
ś
ci; czynno
ś
ci zostan
ą
wykonane przez lekarza;
2) przy unieruchamianiu ko
ń
czyny nale
ż
y pami
ę
ta
ć
o zasadzie – unieruchamiamy złamanie w obr
ę
bie
68
dwóch s
ą
siaduj
ą
cych ze złamaniem stawów;
3) podczas transportowania poszkodowanego nale
ż
y mie
ć
na uwadze nast
ę
puj
ą
ce zasady:
a) przy złamaniu ko
ń
czyn górnych,
ż
eber, podudzia
chorego mo
ż
na przewozi
ć
lub przenosi
ć
w pozycji
siedz
ą
cej,
b) przy złamaniu uda, miednicy, kr
ę
gosłupa przewozimy
chorego tylko w pozycji le
żą
cej,
c) przy
złamaniu
kr
ę
gosłupa
nale
ż
y
pami
ę
ta
ć
,
by
poszkodowany uło
ż
ony był na twardym podło
ż
u.
2. W przypadku wyst
ą
pienia zwichni
ę
cia nale
ż
y unieruchomi
ć
staw, wykona
ć
zimny okład w obr
ę
bie stawu . Zapewni
ć
udzielenie pomocy lekarskiej.
1) objawy podczas zwichni
ę
cia: ostry ból w obr
ę
bie stawu,
zniekształcenie stawu, ograniczenie lub całkowite
zniesienie ruchu w stawie;
2) poszkodowanego ze zwichni
ę
ciem stawów kolanowych,
biodrowych, czy stawu skokowego nale
ż
y transportowa
ć
w pozycji le
żą
cej.
§ 32.
Oparzenia termiczne
1. W przypadku wyst
ą
pienia poparze
ń
nale
ż
y post
ę
powa
ć
nast
ę
puj
ą
co:
1) delikatnie zdj
ąć
ubranie z miejsca oparzenia, najlepiej
rozcinaj
ą
c je no
ż
yczkami;
69
2) ochłodzi
ć
oparzon
ą
powierzchni
ę
zanurzeniem w zimnej
wodzie lub podstawiaj
ą
c pod strumie
ń
zimnej wody na
ok. 5–10 minut. W razie oparze
ń
substancjami
ż
r
ą
cymi
nale
ż
y spłukiwa
ć
powierzchnie a
ż
do upewnienia si
ę
,
ż
e
ich resztki zostały całkowicie spłukane.
2. Zabezpieczy
ć
oparzone
powierzchnie
przed
zanieczyszczeniem
lub
wnikni
ę
ciem
bakterii
przez
nało
ż
enie jałowego opatrunku.
3. Przy oparzeniach obejmuj
ą
cych wi
ę
ksz
ą
powierzchni
ę
ciała
ze wzgl
ę
du na mog
ą
cy nast
ą
pi
ć
wstrz
ą
s oparzeniowy,
poszkodowanego nale
ż
y przekaza
ć
jak najszybciej pod
opiek
ę
lekarza.
Nale
ż
y
obserwowa
ć
stan
ogólny
poszkodowanego oraz czynno
ś
ci
ż
yciowe. W razie potrzeby
podj
ąć
akcj
ę
reanimacyjn
ą
.
§ 33.
Oparzenia chemiczne
1. Miejsca oparzone chemicznie nale
ż
y zmywa
ć
strumieniem
wody przez kilka a nawet kilkana
ś
cie minut, usuwaj
ą
c
substancj
ę
chemiczn
ą
.
2. Po zako
ń
czeniu spłukiwania na oparzon
ą
powierzchni
ę
nale
ż
y nało
ż
y
ć
suchy, jałowy opatrunek i podda
ć
poszkodowanego kontroli lekarskiej.
70
§ 34.
Odmro
ż
enia
1. Osoby z odmro
ż
eniami nale
ż
y przenie
ść
do ciepłego
pomieszczenia rozlu
ź
ni
ć
obcisł
ą
odzie
ż
, podawa
ć
ciepłe
napoje, zaopatrzy
ć
w jałowy opatrunek.
2. Nie nale
ż
y ogrzewa
ć
gł
ę
bokich odmro
ż
e
ń
, naciera
ć
ś
niegiem, masowa
ć
podawa
ć
alkoholu.
3. Poszkodowanego nale
ż
y zawie
źć
do lekarza.
§ 35.
Omdlenia
Omdlenie to krótkotrwała utrata przytomno
ś
ci zazwyczaj
poprzedzona wra
ż
eniem zawrotu głowy lub oszołomienia.
Mo
ż
e mu towarzyszy
ć
blado
ść
skóry, nagłe odczucie zimna
lub wyst
ą
pienie zimnego potu na całym ciele. Omdlenie
jest zwykle skutkiem nagłego spadku ci
ś
nienia krwi,
niedotlenieniem mózgu np. wskutek szoku emocjonalnego
lub obni
ż
eniem poziomu cukru we krwi.
Udzielenie pomocy:
1) osobie le
żą
cej unie
ść
nogi do góry;
2) zapewni
ć
dopływ
ś
wie
ż
ego powietrza;
3) rozpi
ąć
cz
ęś
ci
ubrania
utrudniaj
ą
ce
oddychanie
i kr
ąż
enie krwi;
4) czuwa
ć
nad stanem poszkodowanego.
71
§ 36.
Postanowienia ko
ń
cowe
Postanowienia zawarte w rozdziale VII dotycz
ą
pomocy
przedlekarskiej. Je
ż
eli nie wezwano pogotowia lub lekarza, to
poszkodowanego nale
ż
y odtransportowa
ć
do placówki słu
ż
by
zdrowia. Obowi
ą
zek przetransportowania poszkodowanego
w pracy, spoczywa na pracodawcy.
72
Zał
ą
cznik Nr 1
Mw-563
Polecenie wł
ą
czenia pr
ą
du w celu elektrycznego
ogrzewania wagonów
73
Zał
ą
cznik Nr 2
Tablica: ,,UWAGA! Wysokie napi
ę
cie! Zasilanie przewodu
elektrycznego ogrzewania”
Tablica wykonana z PCV o wymiarach 600x400 mm o grubo
ś
ci 3÷4 mm.
Wzmocniona ramk
ą
z blachy ocynkowanej 1 mm, nitowan
ą
lub
przykr
ę
can
ą
na
ś
ruby z nakr
ę
tk
ą
M 5. Centralne zawiesie z blachy
ocynkowanej o grubo
ś
ci 1.5÷2mm o szeroko
ś
ci 30÷50mm przykr
ę
cane
lub nitowane do ramki, do zawieszenia tablicy na podniesionym mostku
mi
ę
dzywagonowym.
Tło tablicy w kolorze
ż
ółtym.
Napis: ,,UWAGA! WYSOKIE NAPI
Ę
CIE!” - w kolorze czerwonym.
Napis: ,,ZASILANIE PRZEWODU ELEKTRYCZNEGO OGRZEWANIA”
-w kolorze czarnym.
W lewym górnym rogu naklejka z błyskawic
ą