Przedindoeuropejski substrat językowy
1
Przedindoeuropejski substrat językowy
Przedindoeuropejski substrat językowy - grupa języków,
używanych w Europie i Azji Przedniej przed przybyciem na te tereny
ludów mówiących językami indoeuropejskimi - najstarsza znana
warstwa językowa tych terenów. Na określenie substratu
przedindoeuropejskiego używano dawniej nazwy języki azjanickie,
współcześnie języki tej grupy dzieli się na mniejsze ligi, bądz
rodziny
językowe.
Z przedindoeuropejskiego substratu językowego najprawdopodobniej
wywodzi się używany do dziś w Hiszpanii izolowany język baskijski.
Mapa niektórych przedindoeuropejskich języków
Grupę tę stanowią jednak w większości wymarłe i słabo poświadczone
Europy
języki, takie jak m.in. język sumeryjskiWikipedia:Weryfikowalność,
język pelazgijski, język iberyjski, język etruski wraz z innymi
nieindoeuropejskimi językami Italii oraz język minojski z Krety okresu przedmykeńskiego (zob. pismo linearne A).
Niektórzy badacze zaliczają tu także język piktyjski oraz używany w Elamie od ok. XXVI w. do VII w. p.n.e. i
starożytnej Persji w okresie od VI do IV w. p.n.e. (do podbojów Aleksandra Wielkiego), język elamicki.
Często zakłada się, że języki substratu przedindoeuropejskiego stanowią luz
ną grupę niespokrewnionych ze sobą
języków i wywodzą się najprawdopodobniej z drobnych prajęzyków, używanych w okresie paleolitu (uważa się, że z
jednego z takich prajęzyków wyrosły języki nostratyczne). Niektóre języki zaliczane tradycyjnie do azjanickich są
spokrewnione z językami Kaukazu, np. język Hurytów był najprawdopodobniej pokrewny czeczeńskiemu, a język
hatycki językom północno-zachodniokaukaskim. Inne, takie jak elamicki, można łączyć z rodziną drawidyjską.
Niektórzy badacze uznają języki substratu przedindoeuropejskiego za ligę językową, wskazując na pewne
typologiczne podobieństwa między nimi, świadczące o ich wzajemnym oddziaływaniu w zamierzchłej przeszłości.
Inna teoria proponuje, żę substrat praindoeuropejski w Europie wywodzi się z języków waskońskich oraz
"atlantyckich języków semickich"[1] .
Wpływ na języki indoeuropejskie
Wpływem substratu praindouropejskiego na języki indoeuropejskie tłumaczy się na przykład hydronimy
staroeuropejskie, oraz pozostałości dwudziestkowego systemu liczenia spotykane w językach romańskich, celtyckich
oraz germańskich"[1] .
Bibliografia
Archeologia i kultura
" Anthony, David with Jennifer Y. Chi (eds., 2009). The Lost World of Old Europe: The Danube Valley,
5000-3500 BC.
" Bogucki, Peter I. and Pam J. Crabtree (eds. 2004). Ancient Europe 8000 BC--1000 AD: An Encyclopedia of the
Barbarian World. New York: Charles Scribner s Sons.
" Gimbutas, Marija (1973). Old Europe c. 7000-3500 B.C.: the earliest European civilization before the infiltration
of the Indo-European peoples. The Journal of Indo-European Studies 1/1-2. 1-20.
" Tilley, Christopher (1996). An Ethnography of the Neolithic. Early Prehistoric Societies in Southern Scandinavia.
Cambridge University Press.
Przedindoeuropejski substrat językowy
2
Rekonstrukcje językowe
" Bammesberger, Alfred and Theo Vennemann (eds., 2003). Languages in Prehistoric Europe. Heidelberg: Carl
Winter.
" Blench, Roger and Matthew Spriggs (eds. 1). Archaeology and Language. Vol. I. Theoretical and Methodological
Orientations.
" Dolukhanov, Pavel M. (2003) Archaeology and Languages in Prehistoric Northern Eurasia // Japan Review,
15:175-186. http:/ / shinku. nichibun. ac. jp/ jpub/ pdf/ jr/ IJ1507. pdf
" Gimbutas, Marija (1989). The Language of the Goddess
" Greppin, John and T.L.Markey (eds., 1990). When Worlds Collide: The Indo-Europeans and the
Pre-Indo-Europeans, Ann Arbor.
" Lehmann, Winfred P. Pre-Indo-European. Washington, DC: Institute for the Study of Man. 2002. ISBN
0-941694-82-8.
" Lieberman, Mark. The Linguistic Diversiry of Aboriginal Europe // Language Log. January 6, 2009. http:/ /
languagelog. ldc. upenn. edu/ nll/ ?p=980
" Mailhammer, Robert (2010). Diversity vs. Uniformity. Europe before the Arrival of Indo-European Languages.
http:/ / www. lrz. de/ ~mailhammer/ htdocs/ pdf/ SWE_paper-MTP_draft. pdf // to appear in: Mailhammer,
Robert and Theo Vennemann. Linguistic Roots of Europe. Copenhagen: Museum Tusculanum Press.
" Pre-Indo-European // Encyclopedia of the Languages of Europe. Edited by: Glanville Price. 2000. eISBN
9780631220398.
" Vennemann, Theo. Languages in Prehistoric Europe north of the Alps. http:/ / www. scribd. com/ doc/ 8670/
Languages-in-prehistoric-Europe-north-of-the-Alps
" Vennemann, Theo (2008). Linguistic reconstruction in the context of European prehistory. Transactions of the
Philological Society. Volume 92, Issue 2, pages 215 284, November 1994
" Woodard, Roger D. (ed., 2008) Ancient Languages of Asia Minor. Cambridge University Press.
" Woodard, Roger D. (2008) Ancient Languages of Europe. Cambridge University Press.
Przypisy
[1] Theo Vennemann, Patrizia Noel Aziz Hanna, Europa Vasconica, Europa Semitica, wydawnictwo Walter de Gruyter, 2003, ISBN
311017054X, 9783110170542. (google books) (http:/ / books. google. com/ books?id=tyU1FymabrgC& printsec=frontcover& dq=Europa+
Vasconica,+ Europa+ Semitica& hl=en& src=bmrr& ei=Te8sTcnVO4H98Aaou_nGCQ& sa=X& oi=book_result& ct=result& resnum=1&
ved=0CCcQ6AEwAA#v=onepage& q& f=false)
Zobacz też
" języki jafetyckie
" kultura starej Europy
y
ródła i autorzy artykułu
3
y
ródła i autorzy artykułu
Przedindoeuropejski substrat językowy y
ródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=24956704 Autorzy: Dmitri Lytov, Interfector, James1989, Michał Sobkowski, Nolik, Stan J Klimas,
6 anonimowych edycji
y
ródła, licencje i autorzy grafik
Plik:Mapa niektorych jezyków azjanickich.JPG y
ródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Mapa_niektorych_jezyków_azjanickich.JPG Licencja: Public Domain Autorzy:
Original uploader was James1989 at pl.wikipedia (Jeżeli pojawiły by się jakieś wątpliwości, proszę mi wysłać wiadomość.)
Licencja
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/