1. Podaj definicję i wzór wskaz
nika (stopa zwrotu, okres zwrotu, ROI, ROE,
NPV,BCR)
·ð okres zwrotu: PP=I/Z( I  nakÅ‚ady inwestycyjne, Z-roczne zyski)- jest to niezbÄ™dny okres
aby wpływy wyrównały poniesione nakłady
okres zwrotu w przypadku zmiennych zysków rocznych: PP= t + No(t) / Z(t+1)
[t -ostatni rok, na koniec którego nakłady pozostają nie zwrócone, No(t) -nakłady
niezwrócone na koniec roku t, Z(t+1) -zysk w roku następnym]
·ð stopa zwrotu: RR = 1/PP = ZÅ›r/I (gdzie: I  nakÅ‚ady inwestycyjne, ZÅ›r-Å›rednioroczne
zyski)- jest to procentowa zmiana  wzrost lub spadek  wartości inwestycji w
określonym czasie.
·ð ROI (stopa zwrotu (return on investment): ROI = Z/I [gdzie: Z  roczne zyski I 
nakłady inwestycyjne]- wskaz
nik rentowności stosowany w celu zmierzenia efektywności
działania przedsiębiorstwa, niezależnie od struktury jego majątku czy czynników
nadzwyczajnych.
ROI = Z/S * S/I [gdzie: S  sprzedaż]
·ð ROE (stopa zwrotu (return on equity)):ROE = Z/IE [gdzie: IE nakÅ‚ady inwestycyjne
sfinansowane kapitałem własnym]- zwrot z kapitału własnego  wskaz
nik rentowności
oznaczający jak wiele zysku udało się wygospodarować spółce z wniesionych kapitałów
własnych.
·ð Wartość bieżąca netto  NPV-metoda oceny efektywnoÅ›ci ekonomicznej inwestycji
rzeczowej gdzie:
NPV - wartość bieżąca netto, CFt - przepływy gotówkowe w okresie t, r - stopa dyskonta,
I0 - nakłady początkowe, t - kolejne okresy (najczęściej lata) eksploatacji inwestycji
·ð Wskaz
nik korzyści/koszty(Benefit/CostRatio): BCR =PVB/PVC
PVB  wartość aktualna (zdyskontowana) wpływów (korzyści),
PVC -wartość aktualna (zdyskontowana) wydatków (nakłady i koszty operacyjne)
2. Co to jest IRR?
Wewnętrzna stopa zwrotu (ang. Internal Rate of Return (IRR))  metoda oceny
efektywności ekonomicznej inwestycji rzeczowej, a także wskaz
nik finansowy wyznaczony
w oparciu o tÄ™ metodÄ™.
3. Jaka jest różnica pomiędzy ROI oraz ROE?
Oba wskaz
niki dotyczÄ… stopy zwrotu jednak w przypadku ROI jest to wskaz
nik rentowności
stosowany w celu zmierzenia efektywności działania przedsiębiorstwa, niezależnie od
struktury jego majÄ…tku. Natomiast ROE jest to wskaz
nik rentowności oznaczający jak wiele
zysku udało się wygospodarować spółce z wniesionych kapitałów własnych.
4. Jaka jest różnica pomiędzy stopą realną a nominalną?
Zależność między stopą realną a nominalną przedstawia równanie Fishera.
Nominalna stopa procentowa to stopa procentowa nie uwzględniająca wzrostu cen, czyli
inflacji (stopa ogłaszana w gazetach lub w witrynach banków). Wskazuje ona ile płaci się za
różne rodzaje depozytów.
Realna stopa procentowa to stopa procentowa nominalna pomniejszona o stopÄ™ inflacji,
czyli procent wzrostu średniego poziomu cen. Jest ona miarą wzrostu dochodów z tytułu
depozytów po uwzględnieniu faktu, że w wyniku inflacji wzrastają ceny dóbr, które można
zakupić w ciągu roku.
Aby realna stopa procentowa pozostała stała, nominalna stopa procentowa musi wzrastać w
tempie inflacji
5. Na czym polega analiza kosztów-korzyści?
Celem analizy kosztów i korzyści jest wskazanie i przeliczenie na wartość pieniężną
wszystkich możliwych płaszczyzn, tak aby możliwe było określenie kosztów i korzyści
projektu
1.Analiza finansowa inwestycji (nakłady inwestycyjne, koszty eksploatacji, przychody)
2.Rozszerzenie analizy finansowej -przejście z rachunku inwestycji na rachunek z punktu
widzenia dobrobytu społeczeństwa:
·ð uwzglÄ™dnienie efektów zewnÄ™trznych (kosztów i korzyÅ›ci)
·ð korekta o elementy fiskalne
·ð korekta cen
3.Wyznaczenie wskaz
ników efektywności ekonomicznej
6. Jaka jest różnica pomiędzy analizą finansową a analizą ekonomiczną?
Analiza finansowa to ocena nakładów, kosztów operacyjnych, przychodów.
Analiza ekonomiczna to ocena dodatkowych kosztów i korzyści społecznych i
środowiskowych bezpośrednio i pośrednio związanych z inwestycją.
7. Jakie sÄ… metody sporzÄ…dzania analizy ekonomicznej?
Metody sporządzania analizy ekonomicznej : analiza kosztów-korzyści (AKK  wycena
pieniężna korzyści i kosztów społecznych i środowiskowych ) , ocena kosztów i korzyści
środowiskowych i społecznych bez pieniężnej wyceny (analiza wielokryterialna ; analiza
efektywności kosztowej).
8. Na czym polega analiza efektywności kosztowej?
Analiza efektywności kosztowej (analiza koszty-skuteczność)  nie ma możliwości wyceny
pieniężnej efektów inwestycji oraz nie ma potrzeby wyceny efektów.
9. Jaka jest główna różnica pomiędzy AKK a analizą wielokryterialną?
W analizie wielokryterialnej wycena pieniężna kosztów i korzyści społecznych i
środowiskowych jest trudna/niewiarygodna/niemiarodajna
10. Podaj podział dóbr wg kryterium rzadkości/dysponowania / rywalizacyjności
według rzadkości- wolne oraz ekonomiczne, rzadkie
według dysponowania  prywatne oraz publiczne
według rywalizacyjności  klubowe(także lokalne) oraz publiczne
11. Na czym polega problem  efektu gapowicza w korzystaniu z dóbr publicznych?
"Gapowicz" to podmiot, który korzysta z dóbr lub usług w stopniu przewyższającym jego
udział w kosztach ich wytworzenia. Problem ten najczęściej dotyczy dóbr publicznych. Jest
istotny z punktu widzenia wpływu na rachunek ekonomiczny i związanej z tym podaży dóbr
publicznych.
Jednak, gdy zbyt wiele osób będzie uchylać się od płacenia za dobra publiczne wtedy może
dojść do takiej sytuacji, że tych dóbr nie starczy dla wszystkich. Efekt gapowicza jest
zrozumiały, ponieważ niewiele osób kupiłoby coś, co można dostać tak naprawdę za darmo,
dlatego gapowicze czekają, aż ktoś inny zapłaci za dobra publiczne, z których będą chcieli
skorzystać.
12. Na czym polega problem  tragedii dóbr wspólnych w korzystaniu z dóbr
publicznych?
Tragedią takich dóbr jest skłonność do nadmiernego ich wykorzystania  gdy dobro jest
ogólnie dostępne, każdy chce z niego skorzystać i odnieść dla siebie prywatną korzyść, co
może spowodować nadmierną eksploatację dobra. Przy braku odpowiedniego zarządzania
jakość dobra może się znacznie pogorszyć lub to dobro może wręcz zostać zupełnie
zniszczone.
13. Podaj podział zasobów środowiskowych wg kryterium trwałości
-zasoby niewyczerpywalne (niezmienialne przez użycie, zmienialne)
- zasoby wyczerpywane (odnawialne, częściowo odnawialne, nieodnawialne)
14. Podaj przykład zasobów środowiskowych
niewyczerpywanych: powietrze, nasłonecznienie
wyczerpywanych: gleby, mikroklimat i PONIZNSZE:
odnawialnych: zasoby wód powierzchniowych
nieodnawialnych: złoża mineralne, wody wgłębne
15. Podaj przykład zasobów energetycznych
niewyczerpywanych: en. Słoneczna, wiatru, pływów morskich, geotermiczna&
wyczerpywanych:
odnawialnych: drewno opałowe, biogazy, odpady prod.roslinnej,&
nieodnawialnych: ropa naftowa, gaz ziemny, węgiel kamienny&
16. Na podanym wykresie zaznacz opłatę eksploatacyjną i wytłumacz zasadę jej
działania
To opłata płacona między innymi przedsiębiorstwa górnicze na rzecz państwowych lub
innych właścicieli za prawo eksploatacji zasobów mineralnych. Opłata tego rodzaju podlega
odliczeniu przy obliczaniu zysków z działalności.
MEC  krańcowe koszty zewnętrzne MNPB  krańcowe korzyści netto producenta
MAC  krańcowe koszty redukcji zanieczyszczeń
optymalny poziom emisji  przecięcie MEC, MAC i MNPB
optymalna opłata za emisję  T*
gdy opłata < T(T1) to MAC < MNPB bardziej opłacalne pojęcie działań redukujących emisję
gdy opłata > T to MAC >MNPB bardziej opłacalne ograniczenie produkcji
17. Zasada Hotellinga - jak brzmi (podaj również zapis matematyczny) i jaki jest jej
sens?
skoro pieniądz  rośnie w czasie zgodnie ze stopą procentową to cena zasobów
nieodnawialnych musi rosnąć zgodnie ze stopą procentową (bo jeśli nie, to właściciel sprzeda
cały zasób i zainwestuje pieniądze gdzie indziej)
Cena zasobu nieodnawialnego musi rosnąć w tempie wyznaczonym przez wysokość stopy
procentowej Ct=C0·(1+r)t
gdzie:
Ct  cena zasobu w momencie końca okresu t,
C0 cena zasobu w momencie poczÄ…tkowym jego eksploatacji,
t  długość okresu, liczona od 0,
r  stopa dyskontowa
18. Jaka jest optymalna zasada gospodarowania zasobami nieodnawialnymi?
Optymalną polityką eksploatowania zasobu nieodnawialnego jest jego sprzedaż po możliwie
maksymalnych cenach, rosnących w czasie tak, by osiągnąć cenę substytutu w momencie
wyczerpania siÄ™ zasobu
19. Jaka jest optymalna zasada gospodarowania zasobami odnawialnymi?
Eksploatacja powinna odbywać się poziomie, który nie zakłóca procesów odnawiania się
zasobów
20. Zaznacz na rysunku wielkość maksimum zrównoważonego wykorzystania
zasobu MZW i wytłumacz, co oznacza ta wielkość.
MZW  maksimum zrównoważonego
wykorzystania zasobu
MZW = "X/ "t
"t czas odtworzenia zasobu
Xopt  optymalna ilość zasobu
Eksploatacja zasobu, a dążenie do
maksymalizacji zysku. Dochodzimy do
maksymalnej eksploatacji zasobu, ale nie
wyczerpujemy go  Maksimum
zrównoważonego wykorzystania
zasobu (MZW) Punkt ten jest ważny w
nakładaniu limitów np. połowu ryb,
poziomu wyrębu. Jeśli przekroczymy
próg to nastąpi degradacja. Przy małej
intensywności eksploatacji koszty będą
małe, a korzyści duże. Przy dużej
intensywności eksploatacji koszty będą duże, a korzyści mniejsze.
21. Co to jest efekt zewnętrzny?
występuje wtedy, kiedy produkcja lub konsumpcja dobra bezpośrednio oddziałuje na
przedsiębiorstwa lub konsumentów, którzy nie kupują i nie sprzedają tego dobra oraz kiedy
ten wpływ nie znajduje pełnego odzwierciedlenia w cenach rynkowych
22. Podaj przykład negatywnego/pozytywnego/nieubywalnego/
ubywalnego/jednostronnego/wielostronnego środowiskowego efektu zewnętrznego.
Negatywny  skazenie środowiska, hałas, niedobór zasobów, zatłoczenie
Pozytywny - poprawa stanu środowiska, realizacja obiektów dostępnych powszechnie 
drogi, sieci, ochrona bezpieczeństwa, ochrona przed powodzi
Nieubywalny  zanieczyszczenie środowiska: emisja do atmosfery, do wód
powierzchniowych, hałas
Ubywalny- obecność spalarni odpadów na jednym z osiedli miasta , ule w pobliżu sadu
Jednostronny- huta emituje pyły pyły osiadają na suszących się ubraniach konieczna inna
technika suszenia zwiększone koszty funkcjonowania pralni:
Wielostronny  ???
23. Zaznacz na rysunku kraocowe koszty prywatne i społeczne.
24. Zaznacz na rysunku kraocowy efekt zewnętrzny.
25. Zaznacz na rysunku punkt równowagi rynku efektywnego i rzeczywistego
26. Co oznacza termin internalizacja efektów zewnętrznych?
Internalizacja efektu zewnętrznego  włączenie kosztów efektu zewnętrznego do rachunku
ekonomicznego producenta efektu
27. Zaznacz na rysunku np.: Wartość krańcową efektu zewnętrznego przy zadanym
poziomie produkcji. Wartość podatku Pigou internalizującego efekt zewnętrzny.
28. Jaka jest zasada działania podatku Pigou?
·ð wysokość powinna być ustalana indywidualnie dla każdego emitenta
·ð podatek powinien być równy kosztom zewnÄ™trznym w przeliczeniu na jednostkÄ™
produktu
29. Jakie sÄ… problemy w zastosowaniu podatku Pigou w praktyce?
·ð wymaga wielu informacji, monitoringu
·ð wymaga identyfikacji sprawców oraz efektów ich dziaÅ‚alnoÅ›ci
·ð wymaga oceny szkód
·ð powoduje obniżenie poziomu produkcji
·ð może powodować wzrost ceny produktu
30. Jak brzmi twierdzenie Coase a ?
Jeśli są możliwe nic nie kosztujące negocjacje, prawa własności są dobrze zdefiniowane &
to:
·ð alokacja zasobów bÄ™dzie identyczna niezależnie od alokacji praw wÅ‚asnoÅ›ci
·ð alokacja bÄ™dzie efektywna i tym samym problem efektów zewnÄ™trznych bÄ™dzie
wyeliminowany
31. Jaka jest zasada likwidacji efektów zewnętrznych wg teorii Coase a?
NIE MOG
TEGO ZNALEy
Ć!!!!!! LðLðLðLðLðLðLð(LðLðLðLðLðLð
32. Jakie sÄ… problemy w zastosowaniu teorematu Coase a w praktyce?
Twierdzenie Coase a: Jeśli są możliwe nic nie kosztujące
negocjacje, prawa własności są dobrze zdefiniowane & to:
? alokacja zasobów będzie identyczna niezależnie od alokacji praw własności
? alokacja będzie efektywna i tym samym problem efektów zewnętrznych
będzie wyeliminowany
? Założenia podstawowe - zerowe koszty transakcji i dobrze zdefiniowane
prawa własności
? Przy więcej niż dwóch stronach  efekt jazdy na gapę
? Potrzeba ingerencji rządu  przestrzeganie umów, prawa własności
? Wątpliwości moralne - kto powinien płacić ofiara czy sprawca?
rozwiÄ…zania oparte na teorii Coase a
? nadanie praw  własności
? negocjacje pomiędzy podmiotami
ustalenie poziomu efektu zewnętrznego na
poziomie max sumaryczne korzyści spadek
poziomu efektu zewnętrznego
33. Jakie elementy składowe całkowitej wartości środowiska?
Całkowita wartość ekonomiczna środowiska składa się z:
1. Wartości użytkowej, która zawiera:
- wartość wynikającą z bezpośredniego użytkowania
- wartość wynikająca z użytkowania pośredniego
2. Wartość nieużytkowa zawiera w sobie:
- wartość opcjonalną(opcyjna).
- wartość dziedziczoną
- wartość egzystencjalną
34. Co to jest wartość bezpośrednia/pośrednia/opcyjna/dziedziczenia/istnienia
środowiska,
podaj przykład.
35. Jakie znasz metody bezpośrednie/pośrednie wyceny wartości środowiska?
1. Metody wartościowania bezpośredniego:
- eksperyment
- metoda wyceny warunkowej
2. Metody wartościowania pośredniego:
- metody wykorzystujÄ…ce rynki konwencjonalne, to metody kosztowe
oddziaływanie skutek:
·ð substytucyjna,
·ð odtworzeniowa
·ð prewencyjna
·ð kompensacyjna
·ð kosztów utraconych możliwość
·ð metody wykorzystujÄ…ce rynki zastÄ™pcze
·ð metoda kosztów podróży
·ð metoda cen hedonicznych(cen przyjemnoÅ›ci)
Metoda oddziaływanie-skutek-(bezpośredniego rachunku), opiera się na wykorzystaniu
funkcji(lub wskaz
ników) odziaływanie-skutek i łączeniu ich z cenami rynkowymi
Metoda substytucyjna -może ona mieć zastosowanie wówczas, gdy zanieczyszczone dobro
musimy odtworzyć w inny sposób. Bierze się pod uwagę ceny i koszty dających się
zaakceptować substytutów dóbr i zasobów środowiska, które są zagrożone lub definitywnie
stracone.
Metoda odtworzenia(restytucyjna)- Metoda oparta o koszty przywrócenia stanu
poprzedniego, o ile przywrócenie jest możliwe. Określa koszt działa, które muszą zostać
podjęte żeby odnowić lub zrekultywować zasób środowiska przywracając mu jego pierwotną
wartość.
Metoda prewencyjna- określa koszt działań, które mogą zapobiec zniszczeniu pewnych
wartości środowiska lub przynajmniej osłabić skutki szkodliwych oddziaływań.
Metoda kompensacyjna- bierze za punkt wyjścia określone przez instytucje prawne lub
ubezpieczeniowe rekompensaty pieniężne przyznane z tytułu degradacji środowiska.
Metoda kosztów utraconych możliwości-Przedstawia wartość użytkowanych dóbr i zasobów
środowiska poprzez dochód z alternatywnych, zaniechanych wariantów środowiska.
Metoda kosztów podróży - dotyczy głównie wyceny rekreacyjnych i turystycznych funkcji
środowiska. Jaką wartość przypisują ludzie wartości środowiska na podstawie czasu i kosztu
w celu dotarcia do miejsc atrakcyjnych pod względem ekologicznym. Wartość ekonomiczna
danego dobra środowiska składa się z sumy wartości czasu spędzonego na działalności
rekreacyjnej (np. utracona płaca) kosztu przejazdu oraz opłat za wstęp i innych opłat
poniesionych na miejscu. Początkowe zastosowanie metody do wyceny wartości naturalnych
terenów rekreacyjnych, które były dostępne nieodpłatnie, następnie do wyceny niektórych
usług związanych z rekreacją. Używano tez często do oszacowania wartości poprawy jakości
dóbr środowiska np. jakość wód znajdujących się na terenie rekreacyjnym.
Metoda cen hedonicznych- cena rynkowa pewnych dóbr zależy w pewnym stopniu od cen
nierynkowych w tym również związanych ze środowiskiem. Metoda służy do wartościowania
środowiska w warunkach miejskich
·ð odmiana1- metoda zwiÄ…zana z wartoÅ›ciÄ… nieruchomoÅ›ci (najczęściej spotykana)-
różnica w cenie za np. widok z okien na piękny krajobraz (różnica w cenie jest ukrytą
ceną krajobrazu), dom położony na obszarze o czystym powietrzu itp.
·ð odmiana2- metoda zróżnicowania zarobków- wycena walorów Å›rodowiska za pomocÄ…
różnych płac na rynku pracy, jaki e pojawiają się ze względu na różnice jakości
środowiska w różnych miastach.
36. Co oznacza pojęcie gotowość do zapłaty/ do przyjęcia rekompensaty i jak może być
wykorzystana do wyceny strat ekologicznych/zasobu środowiska?
·ð Termin gotowoÅ›ci do zapÅ‚aty okreÅ›la maksymalnÄ… kwotÄ™, jakÄ… jednostka jest skÅ‚onna
zapłacić za dobro zamiast z niego zrezygnować.
·ð Gotowość do przyjÄ™cia rekompensaty - kwota, którÄ… należy zapÅ‚acić jednostce aby
odstąpiła od chęci posiadania danego dobra, czyli określenie minimalnej
rekompensaty jaką zażądałaby za nie jednostka
37. Na czym polega metoda kosztów podróży /metoda kosztów odtworzenia / metoda cen
hedonicznych / metoda prewencyjna / metoda kompensacyjna / metoda substytucyjna
/
metoda oddziaływanie-skutek i jakie może mieć zastosowanie do wyceny środowiska ?
Metoda kosztów podróży
Metoda określa koszty, jakie ponoszą użytkownicy w celu czerpania korzyści
środowiskowych, metoda stosowana głównie do wyceny:
·ð zasobów Å›rodowiska dla potrzeb turystyki i rekreacji
·ð strat wywoÅ‚anych zanieczyszczeniem Å›rodowiska
Metoda cen hedonicznych
Metoda polega na analizie zależności cen dóbr rynkowych od stanu środowiska, w którym te
dobra istniejÄ….
Zastosowania metody cen hedonicznych:
·ð analiza cen mieszkaÅ„ w Warszawie.
Metoda oddziaływanie-skutek
Metoda opiera się na tworzeniu funkcji odzwierciedlającej zależność wielkości strat
wywoływanych poprzez dane oddziaływania na środowisko.
Najczęściej stosowana do wyceny strat w zdrowotności wywołanej zanieczyszczeniem
konkretnym polutantem
Metoda substytucyjna
Metoda przyporządkowuje koszt substytutu jako wartość danego zasobu lub usługi
środowiskowej.
W ten sposób określano:
·ð wartość rekreacyjnÄ… kÄ…pielisk jako koszt wybudowania basenów lub innych akwenów
·ð wartość czystej wody pitnej jako koszt wody butelkowanej lub dystrybuowanej na
terenach miast
·ð wartość z
ródeł wody jako koszt wybudowania nowych, alternatywnych ujęć
·ð wartość czystych zasobów jako koszt wybudowania przerzutów wody
Metoda kosztów odtworzenia
Metoda określa koszt rekultywacji, naprawy, odnowienia zniszczonych zasobów środowiska.
W kraju wykorzystywano tÄ… metodÄ™ do szacowania:
·ð strat ekologicznych powodowanych zasoleniem wód powierzchniowych w woj.
krakowskim
·ð strat w gospodarce komunalnej wynikajÄ…cych z uzdatniania wód nadmiernie
zanieczyszczonych
Metoda prewencyjna
Metoda wykorzystuje informacje o kosztach ponoszonych na działania zapobiegawcze i/lub
łagodzące skutki zanieczyszczenia zasobów środowiska. Metoda zakłada, że skoro
podejmowane są decyzje o wydatkowaniu X zł na ochronę środowiska to oznacza to, że
środowisko to jest warte tych wydatków.
Metoda kompensacyjna
Metoda wykorzystuje informacje na temat rzeczywistych odszkodowań płaconych z tytułu
poniesionych szkód.
W gospodarce wodnej najczęściej wykorzystywana jest do wyceny:
·ð wartoÅ›ci zabezpieczeÅ„ przeciwpowodziowych jako wartoÅ›ci uniknionych strat
powodziowych
·ð wartoÅ›ci naturalnych ekosystemów niwelujÄ…cych rozmiar powodzi  ekosystemów
leśnych, terenów podmokłych, naturalnych rozlewisk
38. Jakie znasz instrumenty ekonomiczne ochrony środowiska?
·ð opÅ‚aty za gospodarcze korzystanie ze Å›rodowiska
·ð opÅ‚aty za iloÅ›ciowÄ… degradacjÄ™ Å›rodowiska
·ð opÅ‚aty za zanieczyszczanie Å›rodowiska
·ð podatki ekologiczne
·ð kary pieniężne
·ð ubezpieczenia OC od szkód ekologicznych
·ð systemy depozytowe
·ð opÅ‚aty produktowe
·ð opÅ‚aty użytkowe
·ð ekologiczny podatek od paliw
·ð zróżnicowanie podatkowe
·ð zastawy ekologiczne
·ð instrumenty pochodne w stosunku do rynku uprawnieÅ„ zbywalnych
39. Jakie są funkcje instrumentów ekonomicznych ochrony środowiska?
·ð funkcja bodz
cowa (stymulacyjna)  polegająca na zachęcaniu podmiotów (zarówno
przedsiębiorstw jak i gospodarstw domowych) do racjonalnego korzystania z walorów
i zasobów środowiska,
·ð funkcja dochodotwórcza (transferowa)  polegajÄ…ca na gromadzeniu, a nastÄ™pnie
wtórnym podziale (transferze) zgromadzonych środków na finansowanie działań
zgodnych z celami polityki ekologicznej.
·ð funkcja regulacyjna   polega na internalizacji ekonomicznych efektów zewnÄ™trznych
(głównie kosztów zewnętrznych) i eliminowaniu tzw. błędów rynku
40. Co to jest opłata za korzystanie ze środowiska ?
Opłaty ekologiczne ponoszone są przez korzystających ze środowiska pomimo, że ich
działania w tym zakresie są zgodne z prawem. Jest to bowiem niejako zapłata za to
korzystanie, za zanieczyszczanie środowiska i jego zmienianie.
41. Za jakiego typu korzystanie ze środowiska wnosi się opłaty?
Opłaty ekologiczne:
-za gospodarcze korzystanie ze środowiska
-za ilościową degradację środowiska
-za zanieczyszczanie środowiska
42. Wymień funkcje opłaty za korzystanie ze środowiska?
-funkcja bodz
cowa (stymulacyjna)  opłaty muszą być powszechne (bez wyjątków),
egzekwowalne, o istotnym wpływie na koszty i zyski
-funkcja dochodotwórcza (transferowa)  opłaty zasilając budżety publiczne i fundusze celowe
przeznaczane są na finansowanie ochrony środowiska
43. Co to jest opłata podwyższona/ dotacja (w ochronie środowiska)?
Dotacja ekologiczna  bezzwrotna pomoc finansowa udzielana (w różnej formie) przez
państwo, służąca wsparciu przedsięwzięć ekologicznych
W przypadku braku wymaganego pozwolenia na:
1. wprowadzanie do powietrza gazów lub pyłów,
2. pobór wód lub wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
podmiot korzystający ze środowiska ponosi opłatę podwyższoną (w stosunku do opłaty
zasadniczej) za korzystanie ze środowiska.
44. Na czym polega funkcja bodz
cowa/funduszowa instrumentów ekonomicznych?
Bodz
cowa jest opisana w 42
funkcja funduszowa - pozwala na gromadzenie środków z różnych z
ródeł
(pozabudżetowych) związanych z ochroną środowiska jednak te pieniądze trzeba przeznaczyć
na ochronę środowiska
45. Podaj przykład dotacji bezpośredniej/pośredniej
bezpośrednie (jawne)
-z budżetu państwa i gmin
-dotacje z funduszy ekologicznych
-pomoc zagraniczne (ekokonwersja długu)
-dotacje z fundacji ekologicznych
pośrednie (ukryte)
-ulgi podatkowe: zwolnienia i zmniejszenia dot. podatku dochodowego, rolnego, od
nieruchomości, VAT, akcyzy i innych
-preferencje kredytowe i pożyczkowe: obejmujące stopę oprocentowania i czas spłaty, okres
karencji, ułatwienia w zakresie gwarancji i poręczeń
-zachęty amortyzacyjne i ułatwienia inwestycyjne
-preferencje celne
-zróżnicowania podatkowe
46. Jakie sÄ… cechy dotacji  wady i zalety
·ð wady:
o sprzeczność z zasadą zanieczyszczający płaci
o zachwianie zasad konkurencji na rynku
·ð zalety:
o możliwość szybkiej reakcji i poprawy stanu środowiska (dotowana inwestycja
przekracza możliwości finansowe podmiotu)
o możliwość realizacji inwestycji finansowo nieefektywnych (np. z punktu widzenia
przedsiębiorstwa, ale efektywna ekonomicznie z punktu widzenia
społeczeństwa/środowiska).
47. Co to jest opłata użytkowa (w ochronie środowiska) / opłata produktowa / depozytowa i
za co jest wnoszona?
o Opłata depozytowa (depozyty ekologiczne) to obciążenia nakładane na ekologicznie
niebezpieczne produkty, podlegajÄ…ce zwrotowi w momencie przekazania dobra do
recyklingu, neutralizacji lub właściwego składowania.
Za co wnoszona: produkty  akumulatory ołowiowo-kwasowe (na podobnych
zasadach funkcjonuje system kaucji za opakowania szklane po napojach).
o Opłata produktowa to obciążenia finansowe nakładane na produkty szkodliwe dla
środowiska w produkcji, konsumpcji lub utylizacji.
Za co wnoszona: np. opony, baterie, oleje i smary, sprzęt elektroniczny i elektryczny,
akumulatory Ni-Fe, Nl-Cd i elektryczne, opakowania z tworzyw sztucznych,
aluminium, papieru, tektury, szkła.
Cechy produktów, które mogą być objęte opłatą:
o używane w wielkich ilościach, ale w rozproszony sposób
o jednostkowe zużycie nie powoduje istotnych zagrożeń środowiskowych 
dopiero łączne zużycie powoduje znaczące szkody
o produkty Å‚atwo identyfikowalne, policzalne,
o produkty o wysokiej elastyczności cenowej popytu
o produkty, dla których istnieją ekologiczne substytuty
ZUZIA ZDECYDUJ CZY TO TEŻ MA BYĆ W ODPOWIEDZI CZY NIE ; )
o Opłata użytkowa to opłata wnoszona za korzystanie z urządzeń służących ochronie
środowiska, które mogą być własnością zarówno prywatną jak i państwową.
Wysokość opłat zwykle jest kontrolowana przez państwo (kontrola taryf, stawek,
osiąganych zysków czy stopy zwrotu)
Za co wnoszona:
o opłaty za dostawę wody
o opłaty za odprowadzanie ścieków do urządzeń kanalizacyjnych
o opłaty za korzystanie z oczyszczalni ścieków i innych urządzeń ograniczających
uciążliwości ścieków
o opłaty za wywóz odpadów na wysypisko i inne formy ograniczania uciążliwości
odpadów
48. Za co nakładane są kary?
o naruszenie ustaleń decyzji
o brak decyzji
o naruszenie przepisów ustawowych lub wykonawczych
49. Podaj funkcje kar
Funkcje kar pieniężnych:
o represyjna
o prewencyjna
o kompensacyjna
50. Co to są pozwolenia zbywalne (w ochronie środowiska)?
Zbywalne prawa do emisji zanieczyszczeń (pozwolenia, certyfikaty emisyjne, uprawnienia,
kredyty redukcji emisji) to przedmiot obrotu na rynku pozwoleń na emisję.
Ich posiadacz może nie skorzystać z prawa wyemitowania określonej ilości zanieczyszczeń,
ale odsprzedać to prawo innemu podmiotowi.
Pozwolenia mogą być dalej sprzedawane i nabywane na rynku praw emisji.
51. Jakie są cechy pozwoleń niezbywalnych- zalety i wady?
Zalety:
·ð Niskie koszty dla rzÄ…du
·ð Pewność osiÄ…gniÄ™cia celów Å›rodowiskowych
·ð Autoregulacja cen na rynku- bez podwyższania Å‚Ä…cznej wielkoÅ›ci emisji
Wady
·ð Problematyczna poczÄ…tkowa alokacja uprawnieÅ„
·ð Skomplikowany system transakcji
·ð Ryzyko przeniesienia zanieczyszczeÅ„ w jeden region
52. Co to są koszty bieżące/ nakłady inwestycyjne w ochronie środowiska?
Koszty bieżące są to koszty obsługi i utrzymania działalności (technologii, procesu,
wyposażenia) związanej z ochroną środowiska. Ich głównym celem jest zapobieganie,
zmniejszanie, unieszkodliwianie lub eliminowanie zanieczyszczeń i jakichkolwiek strat
wynikających z bieżącej działalności jednostki. Obejmują koszty działań własnych (w tym
koszty związane z utrzymaniem urządzeń oś, oraz koszty działań świadczonych przez
podmioty zewnętrzne, opłaty usługowe, ekologiczne, oraz koszty kontroli, monitoringu,
badań laboratoryjnych itp.
 Nakłady inwestycyjne są to nakłady finansowe lub rzeczowe, których celem jest
stworzenie nowych środków trwałych lub ulepszenie (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja
obiektów majątku trwałego, a także nakłady na tzw. pierwsze wyposażenie inwestycji.
53. Wymień instytucje systemu finansowania ochrony środowiska.
Sektor publiczny:
·ð Budżet publiczny i budżet jst
·ð Ekologiczne fundusze celowe: FOÅšiGW, FOGR
·ð EKOfundusz, fundacje ekologiczne
·ð Banki paÅ„stwowe
·ð PrzedsiÄ™biorstwa publiczne
Sektor prywatny:
·ð PrzedsiÄ™biorstwa
·ð BOÅš SA i banki komercyjne
·ð Tow. Leasingowe i fundusze inwestycyjne
·ð Fundacje ekologiczne
·ð Gospodarstwa domowe
·ð Zagraniczne instytucje finansowe
54. Wymień główne z
ródła finansowania ochrony środowiska
y
ródła publiczne:
Budżety, państwa i jst; ekologiczne fundusze celowe, oraz inne pozabudżetowe instytucje
publiczne oraz dotacje
y
ródła prywatne:
Własne środki przedsiębiorstw, kredyty i pożyczki, banków, oraz instytucji pozabankowych,
środki funduszy inwestycyjnych, środki własne osób fizycznych.
y
ródła zagraniczne
Konwersja długu publicznego ekofundusz, programy unijne PHARE, ISPA, SAPARD,
Fundusz Spójności i fundusze strukturalne, środki z Banku Światowego, Europejskiego
Banku Inwestycyjnego.
55. Jaka jest rola gospodarstw domowych w finansowaniu OÅš (to nie wiem czy dobrze Lð
)
Gospodarstwa domowe są specyficzną grupą ostatecznych konsumentów, które z
jednej strony są odbiorcą usług związanych z ochroną środowiska, z drugiej zaś konsumentem
produktów służących ochronie środowiska.
56. Jakie sÄ… podstawowe z
ródła publicznych środków na ochronę środowiska ?
Do publicznych funduszy ochrony środowiska w Polsce zalicza się:
1. Narodowy Fundusz Ochrony Åšrodowiska i Gospodarki Wodnej (NFOÅšiGW)
2. Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej
3. Powiatowe fundusze ochrony środowiska
4. Gminne fundusze ochrony środowiska
5. Ekofundusz
6. Ministerstwo Åšrodowiska (MÅš)
Budżety czterech pierwszych funduszy są tworzone głównie z:
¨ opÅ‚at za gospodarcze korzystanie ze Å›rodowiska - wszystkie firmy korzystajÄ…ce
gospodarczo z zasobów środowiska (zużywające wodę, zanieczyszczające powietrze czy
produkujące odpady) płacą za to zgodnie ze stawkami wyznaczanymi przez Ministra
Środowiska). Każda firma otrzymuje pozwolenie na korzystanie z określonej ilości tych
zasobów.
¨ kar za przekroczenie dopuszczalnych norm - pÅ‚acÄ… je firmy, które korzystajÄ… z wiÄ™kszych
ilości zasobów środowiska niż im na to zezwolono oraz wszystkie inne instytucje nie
przestrzegające wymogów ochrony środowiska.
57. Z czego pochodzą środki funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (co jest
ich głównym przychodem)?
Kary i opłaty za korzystanie ze środowiska
58. Co to jest ekokonwersja i EKOFUNDUSZ?
Ekokonwersja  przeznaczenie równoważności zadłużenia na sfinansowanie działań
służących ochronie środowiska
EkoFundusz - fundacja powołana w 1992 przez Ministra Finansów w celu wspierania
przedsięwzięć w ochronie środowiska środkami pochodzącymi z części zagranicznego długu
Polski. EkoFundusz wspiera przede wszystkim:
·ð ograniczanie transgranicznego transportu dwutlenku siarki i tlenków azotu oraz
eliminacjÄ™ niskich z
ródeł ich emisji (ochrona powietrza)
·ð ograniczanie dopÅ‚ywu zanieczyszczeÅ„ do BaÅ‚tyku oraz ochronÄ™ zasobów wody pitnej
(ochrona wód)
·ð ograniczanie emisji gazów powodujÄ…cych zmiany klimatu Ziemi (ochrona klimatu)
·ð ochronÄ™ różnorodnoÅ›ci biologicznej (ochrona przyrody)
·ð racjonalizacjÄ™ gospodarki odpadami i rekultywacjÄ™ gleb zanieczyszczonych 
(gospodarka odpadami)
59. W jaki sposób/w jakiej formie finansowane są przedsięwzięcia ochrony środowiska z
funduszy ośigw/budżetu państwa/zagraniczne instytucje finansowe/banki / podmioty
gospodarcze/jednostki samorzÄ…dowe?
dotacje, pożyczki i kredyty na przedsięwzięcia z zakresu ochrony środowiska