118.Zrodla promieniowania jonizujacego
NATURALNE y
RÓDA
A PROMIENIOWANIA
JONIZUJ
CEGO
-promieniowanie kosmiczne (w wyniku którego
powstają głównie tryt, beryl i izotop węgla 14C)
-promieniowanie emitowane przez pierwiastki
zawarte w skorupie ziemskiej, a w konsekwencji
cyklu pokarmowego, obecne również w
organizmie człowieka (głównie izotop potasu 40K),
oraz radon uwalniany ze ścian budynków, wody i
naturalnych paliw podczas ich spalania.
SZTUCZNE y
RÓDA
A PROMIENIOWANIA
JONIZUJ
CEGO
-aparatura rentgenowska - diagnostyczna i
terapeutyczna oraz przemysłowa, a także
kineskopy telewizyjne, prostowniki próżniowe
średnich i wielkich mocy, betatrony, akceleratory
-izotopy promieniotwórcze - "bomby" kobaltowe
lub cezowe, igły radowe, mierniki lub czujniki
stosowane w przemyśle (gęstościomierze,
pojemnościomierze, wagi izotopowe, czujniki
dymu itp.), znakowanie radioizotopowe
Najczęściej spotykanymi rodzajami
promieniowania jonizującego
elektromagnetycznego jest promieniowanie X i
promieniowanie gamma.
Promieniowanie jonizujące jest nieodłącznym
składnikiem naszego środowiska, mającym
doniosły wpływ na rozwój i ewolucje życia na
Ziemi. Promieniowanie to powstaje w wyniku
szeregu procesów: promieniowania kosmicznego,
będącego w istocie rozpędzonymi do ogromnych
energii protonami, jądrami helu, a także innymi
atomami docierającymi nieustannie z Kosmosu
oraz z atmosfery Słońca, które zderzając się z
atomami atmosfery ziemskiej prowadzą do
powstawania wtórnych z
ródeł promieniowania,
samorzutnego rozpadu niestabilnych atomów
promieniotwórczych, wchodzących w skład
naszego naturalnego otoczenia, rozpadu
promieniotwórczych pierwiastków wprowadzonych
do naszego otoczenia w sposób niekontrolowany,
np. w wyniku prób z bronią jądrową, czy też
katastrof w energetyce jądrowej, rozpadu paliwa
jądrowego w reaktorach jądrowych lub
przyspieszania cząstek do dużych prędkości w
akceleratorach, przy przejściach elektronów na
wewnętrzne powłoki elektronowe atomu,
powstające wówczas promieniowanie
rentgenowskie wykorzystywane jest w technice i
diagnostyce medycznej.