52.  Źródła promieniowania jonizującego


 

NATURALNE ŹRÓDŁA PROMIENIOWANIA
JONIZUJĄCEGO
�promieniowanie
kosmiczne (w wyniku którego powstają głównie tryt, beryl i izotop węgla 14C)
�promieniowanie emitowane przez pierwiastki zawarte w skorupie ziemskiej, a w
konsekwwnie izotop potasu 40K), oraz radon uwalniany ze
ścian budynków, wody i
naturalnych paliw podczas ich spalania.

SZTUCZNE ŹRÓDŁA PROMIENIOWANIA
JONIZUJĄCEGO
�aparatura rentgenowska - diagnostyczna i terapeutyczna oraz przemysłowa, a
także kineskopy telewizyjne, prostowniki próżniowe średnich i wielkich mocy,
betatrony, akceleratory
�izotopy promieniotwórcze - "bomby" kobaltowe lub cezowe, igły
radowe, mierniki lub czujniki stosowane w przemyśle (gęstościomierze,
pojemnościomierze, wagi izotopowe, czujniki dymu itp.), znakowanie
radioizotopowe

Najczęściej spotykanymi rodzajami promieniowania jonizującego
elektromagnetycznego jest promieniowanie X i promieniowanie gamma.

Promieniowanie jonizujące jest nieodłącznym składnikiem naszego środowiska,
mającym doniosły wpływ na rozwój i ewolucje życia na Ziemi.

 

Promieniowanie
to powstaje w wyniku szeregu procesów:

*       
promieniowania
kosmicznego, będącego w istocie rozpędzonymi do ogromnych energii protonami,
jądrami helu, a także innymi atomami docierającymi nieustannie z Kosmosu oraz z
atmosfery Słońca, które zderzając się z atomami atmosfery ziemskiej prowadzą do
powstawania wtórnych źródeł promieniowania,

*       
samorzutnego
rozpadu niestabilnych atomów promieniotwórczych, wchodzących w skład naszego
naturalnego otoczenia,

*       
rozpadu
promieniotwórczych pierwiastków wprowadzonych do naszego otoczenia w sposób
niekontrolowany, np. w wyniku prób z bronią jądrową, czy też katastrof w
energetyce jądrowej,

*       
rozpadu
paliwa jądrowego w reaktorach jądrowych lub przyspieszania cząstek do dużych
prędkości w akceleratorach,

*       
przy
przejściach elektronów na wewnętrzne powłoki elektronowe atomu, powstające
wówczas promieniowanie rentgenowskie wykorzystywane jest w technice i
diagnostyce medycznej.