Spis tre ci

1

Wst p............................................................................................................... 2

1.1 Prawne uwarunkowania dla tworzenia informatycznych systemów

katastralnych.....................................................................................................2

1.2 Koncepcja systemu OSKAR .............................................................................2
1.3 Baza danych ORACLE jako platforma dla systemu OSKAR.............................3

2

Cechy charakterystyczne systemu OSKAR ..................................................... 5

3

Podstawowe moduły systemu Oskar ............................................................... 9

3.1 Ewidencja..........................................................................................................9
3.2 Powi zania......................................................................................................10
3.3 Zmiany ............................................................................................................10
3.4 Inne wybrane moduły......................................................................................10

4

Wybrane przykłady wdro e systemu OSKAR: ............................................. 12

5

Prezentacja wybranych przykładów funkcjonalno ci systemu OSKAR.......... 13

BIPROGEO SA

Oskar

2

1 Wst p

1.1 Prawne uwarunkowania dla tworzenia informatycznych

systemów katastralnych

W dniu 17 grudnia 1996r.

1

ukazało si Rozporz dzenie Ministrów Gospodarki

Przestrzennej i Budownictwa oraz Rolnictwa i Gospodarki ywno ciowej w sprawie
ewidencji gruntów i budynków, które w sposób odmienny od dotychczasowego
reguluje zakładanie i prowadzenie ewidencji gruntów i budynków, zakres informacji
obj tych t ewidencj oraz sposób sporz dzania terenowych i krajowych zestawie
zbiorczych.

Wynikaj ca z rozporz dzenia konieczno prowadzenia ewidencji w systemie

informatycznym, którego podstaw stanowi komputerowa baza danych (wchodz ca
w skład pa stwowego zasobu geodezyjnego i kartogeometrycznego) była silnym
bod cem i oczywist przesłank do opracowania Obiektowego Systemu
Katastralnego OSKAR. System ten jest zgodny z wymaganiami wynikaj cymi z
przepisów prawnych zarówno w zakresie realizowanych funkcji, jak i w zakresie
tematycznym.

1.2 Koncepcja systemu OSKAR

W zamy le twórców OSKAR jest systemem elastycznym, tzn. dopuszczaj cym

pewn swobod w wyborze procedur post powania (u ytkowania), b d c
jednocze nie zgodnym z obowi zuj cymi przepisami. Z tego te powodu OSKAR nie
zawiera i nie narzuca sztywnych cie ek działania, od których nie ma odst pstwa.
Konsekwencj tak rozumianej elastyczno ci jest adresowanie systemu do
do wiadczonych pracowników (jako u ytkowników) prowadz cych ewidencj
gruntów i budynków, którzy w sposób dogodny dla siebie, ale zgodny z przepisami,

1

W dniu 29 marca 2001r. ukazało si nowe Rozporz dzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w

sprawie ewidencji gruntów i budynków. W tym miejscu chcemy nadmieni , e aktualnie prowadzone s prace nad

dostosowaniem systemu OSKAR do postanowie tego Rozporz dzenia, a termin ich zako czenia planowany jest

na koniec wrze nia 2001r.

BIPROGEO SA

Oskar

3

budowa mog powi zania pomi dzy elementami tworz cymi zasób bazy
ewidencyjnej.

Jedn z najwa niejszych cech tego systemu jest mo liwo przechowywania w

strukturach relacyjnej bazy danych zarówno informacji geometrycznych
(współrz dnych obiektów), topologicznych (ich wzajemnych relacji przestrzennych),
jak i tekstowych (atrybuty opisowe). Rezygnuje si całkowicie z przechowywania
danych geometrycznych w oddzielnym rodowisku systemowym. Dzi ki temu
informacje opisowe wraz z map ewidencji gruntów i budynków stanowi spójn
cało , bez tak typowego dla rozwi za starszej generacji rozdzielenia obu zasobów.

Maj c na uwadze rzesze pracowników – specjalistów ds. ewidencji – którzy od

lat zajmuj si klasycznym zasobem (nie skomputeryzowanym) stworzyli my
program łatwy w obsłudze – z interfejsem opartym na prostym, niemal intuicyjnie
obsługiwanym rodowisku Windows.

1.3 Baza danych ORACLE jako platforma dla systemu OSKAR

Ewidencja budynków i gruntów jest podstawow baz Systemów Informacji o

Terenie (SIT). Nowoczesna ewidencja gruntów powinna by oparta na modelu
zintegrowanej, geometryczno-opisowej bazy danych. Jako najlepsze rozwi zanie
spo ród systemów zarz dzania danymi wybrali my dla OSKARA Relacyjny System
Zarz dzania Baz Danych (RSZBD) Oracle.

Relacyjne systemy baz danych charakteryzuj si nieskomplikowanym i łatwym

w u yciu schematem danych wyra onym w postaci relacji. Ka dej relacji odpowiada
tablica warto ci, której kolumny zawieraj warto ci atrybutów, a wiersze (rekordy),
warto ci elementów relacji. Zalet relacyjnych systemów zarz dzania bazami danych
jest równie zlikwidowanie redundancji (powtarzalno ci) danych, a przez to
zmniejszenie zaj to ci pami ci systemu oraz wysoka skalowalno (zdolno do
powi kszania obj to ci danych przy zachowaniu optymalnych parametrów szybko ci
pracy).

RSZBD Oracle jest produktem przeno nym, rozproszonym i otwartym. Mo e

by instalowany na du ych komputerach typu mainframe, mini i
mikrokomputerach, pod ró nymi systemami operacyjnymi, np. UNIX, OS/2, Novell,

BIPROGEO SA

Oskar

4

Windows 95/NT/2000. Jest zrozumiały i łatwy w obsłudze dla ka dego
u ytkownika, a jednocze nie posiada rozbudowane oprogramowanie narz dziowe
przydatne w projektowaniu bazy.

Oprogramowanie RSZBD Oracle oparte jest na j zyku SQL, standardowym

j zyku zapyta dla relacyjnych baz danych. SQL oferuje kompletny zbiór definicji
danych oraz funkcji manipulowania danymi, umo liwia konwersacyjn prac z
baz , a tak e zagnie d anie własnych instrukcji w programach pisanych w innych
standardowych j zykach programowania, takich jak COBOL, FORTAN, PL/I,
Pascal, C – interpretowanych przez RSZBD Oracle. Dzi ki j zykowi SQL
u ytkownik jest oddzielony od fizycznego dost pu do struktur danych, co
zapewnia bezpiecze stwo, a jednocze nie wygod i ujednolicenie operacji
dost pu we wszystkich programach u ytkowych.

RSZBD Oracle jest systemem niezawodnym – dzi ki prowadzonemu

rejestrowi modyfikacji w przypadku awarii sprz towych mo liwe jest odtworzenie
systemu. Na podstawie tego rejestru odzyskiwanie danych nast puje krok po
kroku, od ostatniej składowanej kopii bazy. Istotne jest, e takie funkcje jak
kopiowanie zabezpieczaj ce i odtwarzanie po awarii mog by wykonane bez
przerywania pracy bazy.

BIPROGEO SA

Oskar

5

2 Cechy charakterystyczne systemu OSKAR

OSKAR jest systemem pozwalaj cym na gromadzenie i aktualizacj kompletu

informacji dotycz cych obiektów oraz ich atrybutów niezb dnych do prawidłowego,
zgodnego z przepisami prowadzenia ewidencji gruntów, budynków i lokali. Baza
danych ewidencji gruntów i budynków została zaprojektowana i zbudowana tak, aby
zapewni optymaln efektywno działania systemu oraz integracj danych
geometrycznych i opisowych.

System zapewnia prawidłowe przetwarzanie informacji geometrycznych i

opisowych, w tym zakładan

i

e i modyfikacj on-line zbiorów danych ewidencyjnych w

technologii klient-serwer. Ponadto system oferuje ró nego rodzaju analizy
p

r

zestrzenne (stany prawne nieruchomo ci, sposób u ytkowania gruntów, warto ci

nieruchomo ci, zasoby gruntów Skarbu Pa stwa, gminy itd.), analizy statystyczne,
oraz zapewnia wykonywanie czynno ci zmian w zakres

i

e typowych zada

katastralnych (zmiany przedmiotowe i podmiotowe).

W systemie OSKAR zastosowano tak e rozwi zania z zakresu rejestracji i

zarz dzania danymi stanowi cymi podstaw zakładania i administrowania baz
danych oraz mechanizmy kontroli spójno ci danych, w tym weryfikacj danych

ródłowych i relacji z uwzgl dnieniem kontroli topologii przestrzennych obiektów

ewidencyjnych, kontroli zgodno ci danych geometrycznych i opisowych.

OSKAR jest otwarty na współprac z systemami ewidencyjnymi PESEL,

REGON. Autorzy zapewniaj w tym wzgl dzie dodatkowe interfejsy.

OSKAR pozwala na odtwarzanie danych archiwalnych (w warstwie informacji

geometrycznych i opisowych) w ró nych przekrojach, np. odtwarzanie histori

i

obiektu

bazy (działki, jednostk

i

rejestrow

e

j itp.) czy odtwarzanie stanu bazy na zadany dzie .

Warto zwróci uwag , e te, i inne opisane w dalszej cz ci cechy systemu

OSKAR (otwarto , wielodost pno , mo liwo prowadzenia analiz przestrzennych,
wszechstronno i elastyczno procesu rejestracji itd.) powoduj , e mo e on
tworzy fundament w budowie Sytemu Informacji o Terenie.

System OSKAR został ju z powodzeniem zaimplementowany w kilku miastach

i o rodkach powiatowych, dlatego te mo na miało powiedzie , e ewentualne
bł dy zostały usuni te, a system oceniono jako niezawodny i wydajny.

BIPROGEO SA

Oskar

6

-

ZGODNO

Z

AKTUALNYMI

PRZEPISAMI

I

STANDARDAMI

TECHNICZNYMI

System OSKAR jako jeden z bardzo nielicznych systemów katastralnych od
momentu powstania był w pełni zgodny z Rozporz dzeniem Ministrów
Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa oraz Rolnictwa i Gospodarki

ywno ciowej z dn. 17 grudnia 1996r. Zastosowano w nim standardy

techniczne w zakresie definicj

i

obiektów, zasad ich oznaczania, relacji zgodne z

intencj autorów Rozporz dzenia oraz tre ci odpowiednich instrukcji
technicznych. Obecnie system jest w ko cowej fazie przeprojektowania i
implementacji zwi zanych z wej ciem w

ycie nowelizacji przepisów

(Rozporz dzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w sprawie
ewidencji gruntów i budynków z dnia 29 marca 2001r.

-

STABILNO

I BEZPIECZE STWO

Zasób informacji zgromadzonych w bazie danych musi by zabezpieczony,
zarówno przed ich przypadkowym zniszczeniem, jak i przed mo liwo ci
dost pu do danych przez niepowołane osoby. OSKAR wykorzystuje w tym
wzgl dzie standardowe mechanizmy RSZBD Oracle. Dane chronione s
poprzez odpowiedni przydział uprawnie na poziomie całej bazy oraz jej
poszczególnych

obiektów,

kontrolowany

procedurami

weryfikacji

zaszyfrowanych indywidualnych haseł dost pu.

Osoba chc ca pozyska lub zmodyfikowa informacj w bazie, musi poda
nazw u ytkownika (wprowadzon do systemu przez uprawnionego
administratora) i hasło zwi zane z danym u ytkownikiem. Hasło wpisywane
podczas uruchamiania systemu jest nieczytelne na ekranie, co zmniejsza
mo liwo wykrycia go przez niepowołane osoby.

Oparcie systemu OSKAR na całkowicie na relacyjnej bazie danych Oracle
oznacza m.in., e w systemie nie ma zewn trznych, wektorowych plików
graficznych – plików zawieraj cych mapy. Mapy s zapisywane w strukturach
RSZBD Oracle i generowane wewn trz systemu na bie co na bazie
odpowiednich informacji geometrycznych o obiektach (współrz dne) i

BIPROGEO SA

Oskar

7

topologicznych (relacje przestrzenne mi dzy nimi). W ten sposób
wyeliminowana jest konieczno archiwizacji wielu plików graficznych oraz
mo liwo manipulowania przez osoby nieupowa nione tre ci mapy. Tak
wysoki poziom bezpiecze stwa nie jest dost pny dla systemów katastralnych
starszej generacji, w szczególno ci systemów opartych na rodowiskach CAD.

Podsumowuj c, OSKAR zapewnia zachowanie integralno ci, dost pno ci i
poufno ci zasobów informacyjnych poprzez poprawno zapisywania informacji
w komputerze, mo liwo odtworzenia zasobów w przypadku awarii systemu,
modyfikowanie danych tylko w autoryzowany sposób, efektywn administracj
zasobami, kontrol dost pu do zasobów systemu, mechanizmy kontrolowania i

ledzenia zdarze – cechy te wynikaj z oparcia systemu na RSZBD Oracle.

Podobnie, zapewnia on „fizyczne” bezpiecze stwo systemu informacyjnego.

-

WIELODOST PNO

OSKAR jest systemem pracuj cym w technologii klient-serwer. Wielu
u ytkowników mo e jednocze nie modyfikowa baz bez szkody dla spójno ci
danych. Mo liwa jest praca w systemie wielodost pnym i wielozadaniowym:
system pozwala na rejestracj u ytkowników, dost p według wskazanych
obszarów, ró nicowanie praw dost pu oraz na współprac z innymi bazami.

-

NOWOCZESNY INTERFEJS

OSKAR działa w rodowisku systemowym Windows 95, NT lub 2000. Jest on
przyjazny u ytkownikowi i łatwy w obsłudze, charakteryzuje si przejrzysto ci i
jednolito ci komunikacji ekranowej. Zawiera on system pomocy i podpowiedzi.

-

NIEZALE NO

OD INNYCH APLIKACJI

OSKAR samodzielnie obsługuje cz ci tekstow i geometryczn , a to oznacza
brak

konieczno ci

posiłkowania

si

(kupowania)

dodatkowego

oprogramowania.

BIPROGEO SA

Oskar

8

-

ŁATWO

I KOMFORT OBSŁUGI

•

Dzi ki umieszczeniu wielu danych w słownikach, mo na zapisywa w bazie
cechy obiektów w sposób szybki i jednolity.

•

Mo liwo płynnego przechodzenia wzdłu ła cucha relacji ł cz cych
obiekty jednego typu z obiektami innego typu.

•

Łatwo przechodzenia przez hierarchiczne drzewo danych od ogółu do
szczegółu.

•

Elastyczno w definiowaniu zapyta .

-

TWORZENIE STANDARDOWYCH I NIESTANDARDOWYCH DOKUMENTÓW
EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW

OSKAR pozwala na tworzenie dokumentów ewidencji gruntów i budynków
przewidzianych przepisami, takich jak: mapa ewidencyjna gruntów i budynków,
rejestr gruntów, rejestr budynków, rejestr lokali, kartoteka budynków, kartoteka
lokali, zestawienie gruntów, skorowidz działek, wykaz podmiotów, wykaz osób,
jednostek organizacyjnych i organów władaj cych nieruchomo ciami, wykaz
dzier awców gruntów, wykaz gruntów, budynków i lokali, archiwum zapisów
wycofanych, dziennik zgłosze zmian, wypis - wyrys, zawiadomienie o zmianie.
Daje równie mo liwo ci tworzenia dokumentów niestandardowych, w tym
słowników, skorowidzów, zestaw

i

e , itp.

-

MO LIWO

REALIZACJI ZADA ZWI ZANYCH Z KATASTREM

FINANSOWYM

System OSKAR jest obecnie przygotowywany do obsługi zada zwi zanych z
rejestracj cen w obrocie nieruchomo ci i powszechn wycen nieruchomo ci.

BIPROGEO SA

Oskar

9

3 Podstawowe moduły systemu Oskar

Interfejs systemu OSKAR jest typowym rozwi zaniem aplikacji rodowiska

Windows. Przej cie do danej opcji polega na przesuni ciu do kursora myszki.
Towarzyszy mu b dzie pod wietlana belka. W przypadku istnienia dodatkowych
opcji, rozwin si one z podmenu automatycznie. Uruchomienie komendy nast puje
poprzez przyci ni cie lewego klawisza myszki na wybranej opcji.

3.1 Ewidencja

Moduł EWIDENCJA pozwala na przegl danie, modyfikowanie i wprowadzanie

nowych informacji do bazy danych.

Poprzez menu EWIDENCJA (Rys.1) uzyskuje si dost p do wszystkich

obiektów zasobu nale cych do wybranej jednostki ewidencyjnej. Dane wy wietlane
s w oknach zawieraj cych listy rekordów, nale cych do wybranej grupy obiektów.

Nazwa programu

Menu programu

Stopka programu

Podmenu

Rys.1 Główne okno z rozwini tym menu Ewidencja.

BIPROGEO SA

Oskar

10

Mo na otwiera wiele niezale nych od siebie okien. Zmiana jednostki ewidencyjnej
spowoduje zmian zasobu danych, dost pnych do przegl dania i edycji.

3.2 Powi zania

Moduł POWI ZANIA umo liwia wy wietlenie zawarto ci bazy bezpo rednio

zwi zanej z wybranym rodzajem obiektów. Program znajduje i wy wietla wzajemne
relacje i zale no ci pomi dzy wybranymi obiektami bazy danych, jak równie
udost pnia zestaw odpowiednich raportów zwi zanych z tymi obiektami. Menu
POWI ZANIA jest menu dynamicznym. Jego zawarto zmienia si odpowiednio do
rodzaju aktywnych obiektów.

3.3 Zmiany

OSKAR posiada wbudowane dwa zintegrowane moduły (

NDZ

i

ZMIANY

)

pozwalaj ce na tworzenie i zarz dzanie dokumentami zmian oraz przeprowadzanie
wszystkich mo liwych prawnie zmian w ewidencji. W systemie mo na przeprowadzi
zmiany geometryczne, takie jak: podziały, scalenia, rozgraniczenia działek (równie
analogiczne zmiany w warstwie klasyfikacji gruntów) oraz zmiany stanu prawnego
nieruchomo ci. Na poziomie operatorów dopuszczalny jest wył cznie tryb
post powania z zachowaniem pełnej historii, czyli z uwzgl dnieniem podstawy
zmiany. Tryb bez uwzgl dnienia historii (drobne korekty literowe, weryfikacja
ewidentnych bł dów) dost pny jest tylko w wyj tkowych przypadkach dla osób o
wy szym poziomie uprawnie . Dzi ki prowadzonemu rejestrowi modyfikacji w
sposób krokowy, od pierwszej do ostatniej wprowadzonej zmiany, mo liwe jest
zawsze całkowite odtworzenie historii. Dotyczy to równie historii prowadzonej przy
pomocy oprogramowania wykorzystywanego wcze niej przez prowadz cych
ewidencj gruntów i budynków (np. w systemach MSEG/EGBIII, RADIX, itp.), jednak
wymaga bardzo starannego i umiej tnego transferu danych. Firma BIPROGEO SA
oferuje w tym wzgl dzie pomoc.

3.4 Inne wybrane moduły

Mapa - pozwala na obsług mapy numerycznej oraz prezentacj wyników analiz.
Generowanie mapy odbywa si na bie co, zgodnie z okre lon konfiguracj

BIPROGEO SA

Oskar

11

wizualnej prezentacji danych. Nie wyst puje w zwi zku z tym potrzeba archiwizacji
plików graficznych oraz nie wyst puje mo liwo ingerencji w te pliki przez osoby
nieupowa nione. Obiektowo oraz integralno danych geometrycznych i
opisowych umo liwia uzyskiwanie na bie co informacji o konkretnej działce czy
budynku, które zostały przedstawione graficznie na mapie. Odwrotnie, wychodz c z
poziomu informacji opisowej, mo emy łatwo odszuka i wy wietli odpowiedni
fragment mapy przedstawiaj cy dan działk , kontur klasou ytku, b d budynek.

Ustawienia - zawiera definicj podstawowych parametrów pracy systemu, jak
równie umo liwia modyfikacj standardowych słowników oraz administrowanie
prawami dost pu.

BIPROGEO SA

Oskar

12

4 Wybrane przykłady wdro e systemu OSKAR:

•

Urz d Miasta Tarnowa

•

Urz d Miasta Rzeszowa

•

Urz d Miejski w Suwałkach

•

Starostwo Powiatowe w Miliczu

•

Starostwo Powiatowe w Górze

•

Starostwo Powiatowe w widnicy

•

Starostwo Powiatowe w Legnicy

BIPROGEO SA

Oskar

13

5 Prezentacja wybranych przykładów

funkcjonalno ci systemu OSKAR

•

Ró ne mo liwo ci definiowania rysopisu szukanej działki (Rys.2)

•

Mo liwo ci konfiguracyjne prezentacji danych geometrycznych (Rys.3)

•

Definiowanie tre ci mapy (Rys.4)

•

Odczytywanie danych opisowych o obiekcie poprzez wskazanie (Rys.5)

•

Przykładowy wyrys z mapy ewidencyjnej

•

Przykładowy wypis z rejestru gruntów

•

Przykładowy wypis z ewidencji gruntów

•

Przykładowy wykaz gruntów w jednostce rejestrowej

•

Przykładowy wypis skrócony