Rozwiązanie małżeństwa i stwierdzenie nieważności małżeństwa w sądach kościelnych Pisma procesowe Wydanie 2 ebook

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment

pełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora

sklepu na którym można

nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji

. Zabronione są

jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z

regulaminem serwisu

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie

internetowym

e-booksweb.pl - audiobooki, e-booki

Warszawa 2012

Seweryn Świaczny

ROZWIĄZANIE MAŁŻEŃSTWA
I STWIERDZENIE
NIEWAŻNOŚCI MAŁŻEŃSTWA
W SĄDACH KOŚCIELNYCH

PISMA PROCESOWE

2. wydanie

Stan prawny na 30 kwietnia 2012 r.

Wydawca
Anna Hara

Redaktor prowadzący
Adam Choiński

Opracowanie redakcyjne
Agencja Wydawnicza Li era

Projekt grafi czny okładki i stron tytułowych
Maciej Sadowski

ISBN: 978-83-264-3874-5
2. wydanie

Wydane przez:
Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o.

Redakcja Książek

01-231 Warszawa, ul. Płocka 5a
tel. 22 535 82 00, fax 22 535 81 35

e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl

www.wolterskluwer.pl
Księgarnia internetowa www.profinfo.pl

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów ........................................................................................................ 9
Wstęp ........................................................................................................................ 11

Rozdział I. Rozwiązanie małżeństwa ..................................................................... 13

1. Rozwiązanie małżeństwa niedopełnionego ................................................ 13
2. Przywilej Pawłowy ......................................................................................... 15
3. Przypadki rozwiązania małżeństwa a lege ................................................... 17
4. Rozwiązanie małżeństwa na korzyść wiary ................................................. 19

Rozdział II. Orzeczenie nieważności małżeństwa ................................................. 22

1. Przeszkody małżeńskie ................................................................................. 22

1.1. Przeszkoda wieku ................................................................................. 22
1.2. Przeszkoda niemocy płciowej ............................................................. 23
1.3. Przeszkoda węzła małżeńskiego ......................................................... 24
1.4. Przeszkoda różnej religii ..................................................................... 24

1.4.1. Problem małżeństw mieszanych ................................................ 26
1.4.2. Forma zawarcia małżeństwa mieszanego ................................. 27

1.5. Przeszkoda święceń ............................................................................. 28
1.6. Przeszkoda publicznego wieczystego ślubu czystości ....................... 30
1.7. Przeszkoda uprowadzenia ................................................................... 31
1.8. Przeszkoda zabójstwa współmałżonka ............................................... 31
1.9. Przeszkoda pokrewieństwa ................................................................. 32
1.10. Przeszkoda powinowactwa ................................................................ 33
1.11. Przeszkoda przyzwoitości publicznej ............................................... 34
1.12. Przeszkoda pokrewieństwa prawnego .............................................. 34

2. Konsens małżeński ........................................................................................ 35

2.1. Pojęcie konsensu małżeńskiego .......................................................... 35
2.2. Wiedza potrzebna do wyrażenia konsensu małżeńskiego ................ 36
2.3. Wady konsensu ..................................................................................... 36

2.3.1. Niewystarczające używanie rozumu .......................................... 37
2.3.2. Poważny brak rozeznania oceniającego co do istotnych praw

i obowiązków małżeńskich wzajemnie przyjmowanych .......... 37

SPiS tReści

2.3.3. Niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich

z przyczyn natury psychicznej .................................................... 39

2.3.4. Błąd .............................................................................................. 42
2.3.5. Podstępne wprowadzenie w błąd .............................................. 43
2.3.6. Błąd co do natury małżeństwa .................................................. 43
2.3.7. Wiedza lub opinia nupturientów o nieważności małżeństwa . 44
2.3.8. Konsens pozorny (symulowany) ................................................ 44
2.3.9. Konsens „pod warunkiem” ........................................................ 45
2.3.10. Przymus i bojaźń ....................................................................... 47

2.4. Wyrażenie konsensu ............................................................................ 48

2.4.1. Wyrażenie konsensu osobiście .................................................. 48
2.4.2. Wyrażenie konsensu przez pełnomocnika ............................... 48

3. Forma zawarcia małżeństwa ........................................................................ 49

3.1. Forma zwyczajna .................................................................................. 49

3.1.1. Urzędowy świadek ślubu ............................................................ 50
3.1.2. Zwykły świadek ślubu ................................................................. 51
3.1.3. Parafia zawarcia małżeństwa ..................................................... 51
3.2. Forma nadzwyczajna ..................................................................... 52

3.3. Miejsce zawarcia małżeństwa ............................................................. 53
3.4. czas i liturgiczny obrzęd zawarcia małżeństwa ................................. 53
3.5. Odnotowanie faktu małżeństwa ......................................................... 54
3.6. Małżeństwo konkordatowe ................................................................. 54

Rozdział III. Procedura stwierdzenia nieważności małżeństwa .......................... 56

1. Miejsce prowadzenia procesu ...................................................................... 56
2. Osoby mogące wnieść skargę (pozew) o stwierdzenie nieważności

małżeństwa .................................................................................................. 57

3. Skarga powodowa (pozew) .......................................................................... 57
4. Postępowanie dowodowe ............................................................................. 60
5. Wyrok ............................................................................................................. 62
6. Apelacja ......................................................................................................... 63
7. Zawarcie nowego małżeństwa ..................................................................... 65
8. Odnotowanie faktu stwierdzenia nieważności małżeństwa ....................... 66
9. Koszty sądowe i pomoc prawna ................................................................... 66

Aneks 1. Wzory pism procesowych ........................................................................ 69

i. Wzór prośby o dyspensę papieską od małżeństwa niedopełnionego ........ 69

1. Wzór pisma do Ojca świętego ............................................................... 69

SPiS tReści

2. Wzór pisma do Biskupa diecezjalnego miejsca zamieszkania stałego

lub tymczasowego z prośbą o poparcie petycji do Ojca świętego .... 71

3. Wzór pisma do właściwego sądu kościelnego z prośbą o wszczęcie

procedury umożliwiającej uzyskanie dyspensy od małżeństwa
niedopełnionego ................................................................................... 72

ii. Wzór prośby o udzielenie przywileju wiary ............................................... 74

1. Wzór pisma do Ojca świętego ............................................................... 74
2. Wzór pisma do właściwego sądu kościelnego ...................................... 75

iii. Wzór skargi powodowej o stwierdzenie nieważności małżeństwa ......... 76
iV. Wzór pisma do Sygnatury Apostolskiej w sprawie wyznaczenia

iii instancji w Polsce ................................................................................... 85

V. Wzór prośby o zniesienie klauzuli wyrokowej ........................................... 86
Vi. Wzór pisma o obniżenie kosztów sądowych lub o zwolnienie z nich ..... 87
Vii. Wzory pism otrzymywanych z sądu ......................................................... 88

1. Zawiadomienie strony powodowej o składzie trybunału ................... 88
2. Zawiadomienie strony pozwanej o składzie trybunału ....................... 89
3. Dekret oddalenia skargi powodowej .................................................... 90
4. Zawiadomienie strony pozwanej o przyjęciu skargi powodowej ........ 91
5. Wezwanie na ustalenie przedmiotu sporu ............................................ 92
6. Zawiadomienie stron o dekrecie zawiązania sporu ............................. 93
7. Wezwanie na przesłuchanie ................................................................... 94
8. Zawiadomienie o dekrecie nieobecności w procesie ........................... 95
9. Zawiadomienie o powołaniu biegłego sądowego ................................ 96
10. Zawiadomienie o dekrecie publikacji akt sprawy .............................. 97
11. Zawiadomienie o dekrecie zamknięcia postępowania

dowodowego ......................................................................................... 98

12. Zawiadomienie o obronach i uwagach ............................................... 99
13. Zawiadomienie o wyroku (za nieważnością) ...................................... 100
14. Zawiadomienie o wyroku (za ważnością) ........................................... 101

Aneks 2. Adresy i telefony sądów kościelnych w Polsce oraz Trybunału Roty

Rzymskiej i Sygnatury Apostolskiej ................................................................ 103

WYKAZ SKRÓTÓW

AAS

– Acta Apostolicae Sedis, commentarium officiale

C./c.

– causa/canon

disp.

– dispositio

Dz. U.

– Dziennik Ustaw

KAI

– Katolicka Agencja informacyjna

kan.

– kanon

kodeks rodzinny i opiekuńczy – ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny

i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.)

kol.

– kolumna

KPK

– Kodeks Prawa Kanonicznego (Codex Iuris Ca-

nonici. Fontium annotatione et indice analythico
alphabetico auctus, ed. Pontificia commissio co-
dicis iuris canonici Authentice interpretando,
città del Vaticano 1989)

Ochoa –

Leges Ecclesiae post Codicem Iuris Canonici edi-
tae, ed. X. Ochoa, vol. 1–6, Roma 1966–1987

PL –

Patrologiae cursus completus, Series latina, ed.
J.P. Migne, Paris 1844–1864

– quaestio

SCDF

– Sacra congregatio pro Doctrina Fidei

SCPF

– Sacra congregatio de Propaganda Fide

SCSO

– Sacra congregatio Sancti Officii