1

1. Prawo budowlane i jego funkcje

Pojęcie prawo budowlanego
a)regulacje prawne ustawy Prawo budowlane
b) obejmuje wszystkie regulacje prawne dotyczące procesu inwestycyjno-budowlanego zawarte w innych
ustawach, kodeksach
Funkcje ustawy Prawo budowlane
-normuje proces budowlany (obejmuje sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów bud.)
-organizacja procesu budowy, optymalna realizacja zadania
-kreuje postawę uczestników procesu budowlanego( określa zasady działania organów administracji publicznej
w tych dziedzinach)
Funkcje prawa budowlanego
-intensyfikacja procesu budowlanego (usprawnienie jego przeprowadzenia)
-racjonalizacja działalności budowlanej

2. Treść ustawy Prawo budowlane.

I.

Przepisy ogólne (pojęcia)

II.

Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie (uprawnienia budowlane)

III.

Prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego

IV.

Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych (pozwolenie na budowę)

V.

Budowa i oddanie do użytku obiektów budowlanych

VI.

Utrzymanie obiektów budowlanych

VII.

Katastrofa budowlana

VIII.

Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego

IX.

Przepisy karne

X.

Odpowiedzialność zawodowa

XI.

Przepisy przejściowe i końcowe

3. Otoczenie instytucjonalne i prawne w procesie budowlanym

2

4. Pojęcia ze "słowniczka" - w Ustawie Prawo budowlane

Ilekroć w ustawie jest mowa o:



obiekcie budowlanym – należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury,

wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem,
wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych;



budynku – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem,

wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;



budynku mieszkalnym jednorodzinnym – należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo

budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych,
stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch
lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej
nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku;



budowli – należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem

małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci
techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i
urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki,
wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska
odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych,
sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń
technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych
urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części
przedmiotów składających się na całość użytkową;



obiekcie liniowym – należy przez to rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym

parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał,
gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona
bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w
niej zainstalowane nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego;



obiekcie małej architektury – należy przez to rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności:

3

a) kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury,
b) posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej,
c) użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki,
śmietniki;



tymczasowym obiekcie budowlanym – należy przez to rozumieć obiekt budowlany przeznaczony do

czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w
inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski
uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne,
urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe;



budowie – należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a

także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego;



robotach budowlanych – należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie,

montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego;



przebudowie – należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których

następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem
charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość
bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w
zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego;



remoncie – należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót

budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy
czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym;9)
urządzeniach budowlanych – należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem
budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i
urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy,
ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki;



terenie budowy – należy przez to rozumieć przestrzeń, w której prowadzone są roboty budowlane

wraz z przestrzenią zajmowaną przez urządzenia zaplecza budowy;



prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane – należy przez to rozumieć tytuł prawny

wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo
stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych;



pozwoleniu na budowę – należy przez to rozumieć decyzję administracyjną zezwalającą na

rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu
budowlanego;



dokumentacji budowy – należy przez to rozumieć pozwolenie na budowę wraz z załączonym

projektem budowlanym, dziennik budowy, protokoły odbiorów częściowych i końcowych, w miarę
potrzeby, rysunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty geodezyjne i książkę obmiarów, a w przypadku
realizacji obiektów metodą montażu – także dziennik montażu;



dokumentacji powykonawczej – należy przez to rozumieć dokumentację budowy z naniesionymi

zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót oraz geodezyjnymi pomiarami powykonawczymi;



pozwoleniu na budowę – należy przez to rozumieć decyzję administracyjną zezwalającą na

rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu
budowlanego;



dokumentacji budowy – należy przez to rozumieć pozwolenie na budowę wraz z załączonym

projektem budowlanym, dziennik budowy, protokoły odbiorów częściowych i końcowych, w miarę
potrzeby, rysunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty geodezyjne i książkę obmiarów, a w przypadku
realizacji obiektów metodą montażu – także dziennik montażu;



dokumentacji powykonawczej – należy przez to rozumieć dokumentację budowy z naniesionymi

zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót oraz geodezyjnymi pomiarami powykonawczymi;



obszarze oddziaływania obiektu – należy przez to rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu

budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia
w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu;

4

5. Wymagania stawiane obiektom budowlanym

1) wymagania podstawowe

a) bezpieczeństwo konstrukcji,
b) bezpieczeństwo pożarowe,
c) bezpieczeństwo użytkowania,
d) właściwe warunki higieniczne i zdrowotne oraz ochrona środowiska,
e) ochrona przed hałasem i drganiami,
f) odpowiednia charakterystyka energetyczna budynku oraz racjonalizacja użytkowania energii;

2) warunki użytkowania

a) zapewnienie dostaw energii elektrycznej i wody oraz energii cieplnej i paliw odpowiednio do
potrzeb, przy zapewnieniu racjonalnego wykorzystania energii,
b) odpowiednie odprowadzenie ścieków, wody opadowej i odpadów, przy zapewnieniu
racjonalnego wykorzystania energii;

3) wymagania uzupełniające:

a) możliwość dostępu do usług telekomunikacyjnych, w szczególności w zakresie
szerokopasmowego dostępu do Internetu;
b) możliwość utrzymania właściwego stanu technicznego;
c) niezbędne warunki do korzystania z obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego
budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na
wózkach inwalidzkich;
d) warunki bezpieczeństwa i higieny pracy (dotyczy eksploatacji obiektów budowlanych);
e) ochronę ludności, zgodnie z wymaganiami obrony cywilnej;
f) ochronę obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów objętych ochroną
konserwatorską;
g) odpowiednie usytuowanie na działce budowlanej;
h) poszanowanie, występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych interesów
osób trzecich, w tym zapewnienie dostępu do drogi publicznej;
i) warunki bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób przebywających na terenie budowy.

6. Etapy procesu budowlanego

1. Formułowanie przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlanego
-decyzja o podjęciu działań
-wybór osoby odpowiedzialnej
-określenie zasad
2. Programowanie przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlanego
-celowość ekonomiczna (uzasadnienie)
-uzasadnienie społeczne
-wstępne wskazania lokalizacyjne
-warunki gruntowe
3. Planowanie przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlanego
-ustalenie lokalizacji
-montaż finansowy
-czas realizacji (termin rozpoczęcia)
-przewidywana technologia
-warunki posadowienia
4. Wybór wykonawcy prac projektowych i zawarcie umowy (Wyznaczenie Projektanta)
-specyfikacja istotnych warunków zamówienia
-ustalenie procedury przetargowej

5

-przeprowadzenie przetargu
-wybór wykonawcy, projektanta, zawarcie umowy
5. Projektowanie
-przygotowanie dokumentacji kosztorysowo-projektowej
-wykonanie projektu architektoniczno-budowlanego
-projekt budowlany
-zatwierdzenie projektu budowlanego
-pozwolenie na budowę (decyzja o pozwoleniu na budowę)
-projekt wykonawczy
-projekt indywidualny
-projekt zastępczy
-nadzór autorski
-dokumentacja powykonawcza
6. Budowa
-przygotowanie do robót budowlanych (roboty wstępne)
-rozpoczęcie robót budowlanych
-odbiory robót zanikających, zakrywanych, odbiory częściowe
-zakończenie robót budowlanych
-odbiór końcowy
7. Utrzymanie obiektu budowlanego (techniczne utrzymanie)
-uzyskanie decyzji o użytkowaniu obiektu
-kontrole okresowe
-remonty bieżące, remonty kapitalne
-zakończenie użytkowania obiektu
-rozbiórka

-recykling

7. Przepisy techniczno-budowlane

Do przepisów techniczno – budowlanych zaliczamy:

-warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie

- warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych

W szczególnych przypadkach można zastosować odstępstwo od przepisów techniczno – budowlanych.
O odstępstwach nie może być mowy jeśli:
- nie będą zagwarantowane odpowiednie warunki bezpieczeństwa dla ludzi i mienia
- nie będą spełnione odpowiednie warunki higieniczno-sanitarne
- nie będzie zagwarantowana dostępność do obiektu osób niepełnosprawnych w szczególności
poruszających się na w wózkach inwalidzkich
- może wystąpić zwiększony, negatywny wpływ na środowisko

8. Definicja "samodzielnej funkcji technicznej" i zakres w jakim może być sprawowana

Samodzielna funkcja techniczna w budownictwie to działalność związana z koniecznością fachowej oceny zjawisk
technicznych lub samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno-
organizacyjnych, a w szczególności działalność obejmującą:
1) projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno-budowlanych i sprawowanie nadzoru autorskiego;
2) kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi;
3) kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną
wytwarzania tych elementów;

6

4) wykonywanie nadzoru inwestorskiego;
5) sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych;

Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, mogą wykonywać wyłącznie osoby



posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i



praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań

związanych z wykonywaną funkcją,



stwierdzone decyzją, zwaną dalej "uprawnieniami budowlanymi", wydaną przez organ samorządu

zawodowego.

9. Warunki uzyskania uprawnień budowlanych:

1) posiadanie wykształcenia odpowiedniego lub pokrewnego dla danej specjalności;
2) odbycie praktyki zawodowej w zakresie odpowiednim dla danej specjalności oraz w wymaganym czasie.;
3) zdanie egzaminu na uprawnienia budowlane ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności
praktycznego zastosowania wiedzy technicznej.
Egzamin składa się przed Komisją egzaminacyjną powołana przez organ samorządu zawodowego.
Organem samorządu zawodowego dla inżynierów budownictwa jest Polska Izba Inżynierów Budownictwa i
Okręgowe Izby Inżynierów Budownictwa powołane w każdym województwie.

10. Rodzaje uprawnień budowlanych i ich zakres

Uprawnienia budowlane mogą być udzielane do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi.
W uprawnieniach budowlanych należy określić specjalność i ewentualną specjalizację techniczno-budowlaną
oraz zakres prac projektowych lub robót budowlanych objętych danym uprawnieniem.
Uprawnienia projektowe:
- samodzielne sporządzanie i sprawdzanie projektów arch.-bud.
- sprawowanie nadzoru autorskiego
Uprawnienie wykonawcze:

- samodzielne kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi

- kierowanie wytwarzaniem wyrobów budowlanych oraz nadzór i kontrolę ich jakości zgodnie z
aprobatami technicznymi, dokumentacją, normami

- wykonywanie nadzoru inwestorskiego

Jedne i drugie uprawniają do:

- sprawowanie kontroli technicznej i utrzymania obiektów budowlanych

- wykonywanie nadzoru budowlanego

- rzeczoznawstwo budowlane

Zakres uprawnień budowlanych do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi
- bez ograniczeń
-w ograniczonym zakresie

11. Specjalności w jakich nadawane są uprawnienia budowlane.

Uprawnienia budowlane są udzielane w specjalnościach:
1) architektonicznej;
2) konstrukcyjno-budowlanej;
3) inżynieryjnej:

7

a) mostowej,

b) drogowej,

c) kolejowej,

d) hydrotechnicznej,

e) wyburzeniowej;

4) instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń:

a) telekomunikacyjnych,
b) cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych,
c) elektrycznych i elektroenergetycznych.

12. Praktyka jaka może być uznana jako praktyka zawodowa do uprawnień budowlanych.

Warunkiem zaliczenia praktyki zawodowej jest praca polegająca na bezpośrednim uczestnictwie w pracach
projektowych albo na pełnieniu funkcji technicznej na budowie pod kierownictwem osoby posiadającej
odpowiednie uprawnienia budowlane, a w przypadku odbywania praktyki za granicą pod kierunkiem osoby
posiadającej uprawnienia odpowiednie w danym kraju.
REGULACJE DODATKOWEW ROZPORZĄDZENIU MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU Z 11 WRZEŚNIA 2014R.
W SPRAWIE SAMODZIELNYCH FUNKCJI TECHNICZNYCH W BUDOIWNICTWIE
§ 3. 1. Praktyka zawodowa, o której mowa w art. 14 ust. 4 ustawy, odbywana jest po uzyskaniu dyplomu
ukończenia wyższej uczelni lub po uzyskaniu tytułu zawodowego technika lub mistrza albo dyplomu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika oraz jest potwierdzona
przez osobę wpisaną na listę członków izby, posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane.
2. Zakres praktyki zawodowej powinien być zgodny z zakresem specjalności uprawnień budowlanych, o które
ubiega się wnioskodawca.
3. Do praktyki zawodowej zalicza się praktykę odbytą po ukończeniu trzeciego roku studiów wyższych,
potwierdzoną przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane i wpisaną na listę członków izby.
4. Do praktyki zawodowej na budowie zalicza się:
1) wykonywanie czynności inspekcyjno-kontrolnych w organach nadzoru budowlanego;
2) pracę w organach administracji rządowej albo jednostek samorządu terytorialnego, realizujących zadania
zarządcy drogi publicznej, polegającą na wykonywaniu czynności na terenie budowy i obejmującą konieczność
fachowej oceny zjawisk lub samodzielnego

13. Jakie podmioty są uczestnikami procesu budowlanego;

Uczestnikami procesu budowlanego, w rozumieniu ustawy, są:
1) inwestor;
2) inspektor nadzoru inwestorskiego;
3) projektant;
4) kierownik budowy lub kierownik robót.

14. Prawa i obowiązki każdego z uczestników procesu budowlanego.

INWESTOR:
Do obowiązków inwestora należy:
zorganizowanie procesu budowy, z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia, a w szczególności zapewnienie:
1) opracowania projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych projektów,
2) objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy,
3) opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
4) wykonania i odbioru robót budowlanych,

8

5) w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami
gruntowymi, nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach
zawodowych

Prawa inwestora:
Inwestor może ustanowić inspektora nadzoru inwestorskiego na budowie.
Inwestor może zobowiązać projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego.
Inwestor ma prawo wpisu do dziennika budowy

PROJEKTANT:
Do podstawowych obowiązków projektanta należy:
- opracowanie projektu obiektu budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami określonymi w decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wymaganiami ustawy, przepisami i obowiązującymi PN i
zasadami wiedzy technicznej
- zapewnienie w razie potrzeby, udziału w opracowaniu projektu osób posiadających uprawnienia budowlane do
projektowania w odpowiedniej specjalności oraz wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez te
osoby opracowań projektowych
-sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego
obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
- określenie obszaru oddziaływania obiektu
-uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w zakresie wynikającym z
przepisów;
- wyjaśnianie wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań;
- sporządzanie lub uzgadnianie indywidualnej dokumentacji technicznej
- złożenie oświadczenia o wykonaniu projektu budowlanego zgodnie z warunkami zabudowy i
zagospodarowania terenu zgodnie z z wymaganiami ustawowymi oraz zgodnie z warunkami techniczno-
budowlanymi jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie.
- oświadczenie że projekt został sprawdzony przez osobą z uprawnieniami bez ograniczeń

Projektant w czasie realizacji budowy ma prawo:

- wstępu na teren budowy i dokonywania zapisów w dzienniku budowy dotyczących jej realizacji
-żądania wpisem do dziennika budowy wstrzymania robót budowlanych w razie stwierdzenia możliwości
powstania zagrożenia oraz wykonania robót niezgodnie z projektem.

KIEROWNIK BUDOWY:
Do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy:
0. Sporządzić lub zapewnić sporządzenie, przed rozpoczęciem budowy, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
1. Przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy:

- przyjęcie odpowiedzialności za wszystkie znajdujące się na danym terenie budynki

- odpowiedzialność za istniejącą infrastrukturę techniczną

- odpowiedzialność za stałe punkty osnowy geodezyjnej
- odpowiedzialność za zieleń istniejącą ze szczególnym zwróceniem uwagi na pomniki przyrody
- odpowiedzialność za znajdujące się na terenie budowy urządzenie i maszyny
- elementy małej architektury

2. Prowadzenie dokumentacji budowy.

9

3. Przeprowadzenie i nadzór wytyczenia obiektu
4. Zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy
5.Wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz
bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu;
6. Zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z
powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem;
7. Realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;
8. Organizowanie odbiorów częściowych; odbiorów częściowych poszczególnych części konstrukcji
9. Sprawdzenie jakości wbudowanych materiałów i wyrobów budowlanych
10. Przygotowanie odbioru końcowego, uczestnictwo w nim i ewentualne usunięcie usterek
11. Przygotowanie dokumentacji powykonawczej
12. Złożenie oświadczenia o zgodności wykonania obiektu budowlanego zgodnie z projektem budowlanym, z
przepisami techniczno-budowlanymi i sztuką inżynierską

Kierownik budowy ma prawo:
1. Występowania do inwestora o możliwość wprowadzenie zmian w rozwiązaniach projektowych jeżeli są one
uzasadnione koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa realizacji robót budowlanych lub usprawnienia procesu
budowy.
2. Wydawania poleceń do ponownego wykonania poszczególnych robót.
3. Wpisywania uwag do dziennika budowy dotyczących projektu, wykonywania prac przez podwykonawców,
jakości dostarczonych mu wyrobów budowlanych.

INSPEKTOR NADZORU INWESTORSKIEGO:
Do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy:
1. Reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem i

pozwoleniem na budowę, przepisami i obowiązującymi PN oraz zasadami wiedzy technicznej.

2. Realizowanie zadania zgodnie z harmonogramem.
3. Uczestnictwo we wszystkich zgłoszonych przez kierownika budowy odbiorach.
4. Dokonywanie wpisu do dziennika we wszystkich przypadkach wynikających z odstępstwa
od projektu budowlanego i od pozwolenia na budowę.
5. Składanie regularnych informacji inwestorowi.

Inspektor nadzoru inwestorskiego ma prawo:
1. Wejścia na teren budowy w każdej chwili.

2. Żądania wpisem do dziennika budowy usunięcia nieprawidłowości w prowadzonych robotach
budowlanych.

3. Żądania wymiany wprowadzonych wadliwych materiałów budowlanych

4. Żądania ponownego wykonania określonej części robót

5. Żądania zmiany niewłaściwej technologii budowlanej

6. W przypadku nie usunięcia nieprawidłowości może wpisem do dziennika budowy żądać

wstrzymania robót budowlanych

7. Żądać wstrzymania robót w przypadku jeśli wartość użytkowa obiektu będzie niezgodne z projektem
(nośność, estetyka).

10

15. Pojęcie obszaru oddziaływania obiektu budowlanego" i jego rola w ustaleniu stron w

postępowaniu o pozwolenie na budowę.

Obszar oddziaływania obiektu - należy rozumieć teren, na którym inwestycja może mieć określony ujemny
wpływ na inne, położone w otoczeniu nieruchomości. Sposób tego oddziaływania konkretyzują przepisy
odrębne.
Prawo budowlane jako stronę w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę wskazuje inwestora oraz
właścicieli, użytkowników wieczystych lub zarządców nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania
obiektu.

Status strony w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę, w aspekcie wyznaczania obszaru
oddziaływania obiektu, nie może być jednak z góry ograniczany tylko do nieruchomości sąsiadujących
bezpośrednio z terenem inwestycji.

16. Na podstawie jakiej zgody budowlanej można rozpocząć budowę, roboty budowlane ( regulacje

prawne wynikające z Pb)

art.28
1. Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art.
29-31.

Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy
wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu.

Pozwolenie na budowę, to jedna z najważniejszych decyzji w procesie budowlanym.
Pojęcie roboty budowlane jest wieloznaczne, stąd przed podjęciem działań o pozwolenie na budowę należy ustalić,
czy będzie ono wymagane
Przez roboty budowlane należy rozumieć:
nie tylko budowę ale też prace polegające na przebudowie, montażu lub rozbiórce obiektu budowlanego
pojęcie budowy - rozumieć należy wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę,
rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego. ( art.3 pkt 6)

17. Wniesienie sprzeciwu przez organ przy zgłoszeniu o zamiarze budowy lub robót budowlanych (

kiedy organ wnosi sprzeciw i w jakim terminie?)

W przypadku, gdy w postępowaniu o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę jest tylko inwestor,
wówczas decyzja ta jest wykonalna w dniu jej wydania ( tzn. inwestor może po zawiadomieniu organu
nadzoru budowlanego o terminie rozpoczęcia robót, może je rozpocząć)
Ostateczną decyzją upoważniającą do rozpoczęcia robót budowlanych jest decyzja, od której nie
przysługuje odwołanie w administracyjnym toku instancji ( art. 16 Kpa) .
Będzie to decyzja organu I instancji, od której nie zostało wniesione odwołanie w ciągu 14 dni, od dnia
doręczenia decyzji wszystkim stronom postępowania, albo decyzja wydana w trybie odwoławczym przez
organ II instancji.
Decyzją ostateczną będzie też decyzja wydana w I instancji przez ministra lub kierownika urzędu
centralnego.

18. Pozwolenie na budowę- podstawowe dokumenty wymagane przy wniosku o wydanie pozwolenia

na budowę.

Do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć:
1) cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi
dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi oraz zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 7,

11

aktualnym na dzień opracowania projektu; nie dotyczy to uzgodnienia i opiniowania przeprowadzanego w
ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na
obszar Natura 2000;
2) oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
3) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
4) inne wymagane decyzje i postanowienia oraz stanowiska w zależności od funkcji obiektu budowlanego i
terenu na jakim

19. Czynności organu wydającego pozwolenie na budowę;

Organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:
1) zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także
wymaganiami ochrony środowiska
2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

20. Jakie organy wydaja pozwolenie na budowę ( decyzję) lub prowadzą inne czynności związane ze

zgodą na budowę

Zgodnie z przepisami zadania administracji architektoniczno-budowlanej w zakresie wydawania pozwoleń na
budowę wykonują:
starosta
wojewoda
okręgowe urzędy górnicze w dziedzinie górnictwa (dotyczy to tylko zakładów i obiektów górniczych).

Starosta jest organem administracji architektoniczno-budowlanej pierwszej instancji. Wojewoda jest organem
wyższego stopnia w stosunku do starosty, i oznacza to, że jest instancją, do której strona postępowania o
wydanie pozwolenia na budowę może złożyć odwołanie od decyzji starosty. Wyjątkiem od tej zasady są miasta
funkcjonujące na prawach powiatu (np.: Warszawa). Zadania wspomnianego organu zgodnie z prawem
administracyjnym będzie wtedy pełnił prezydent miasta. Niezależnie od tego czy odpowiedzialnym za wydanie
pozwolenia jest starosta czy prezydent miasta, zawsze jednak odwołanie składane jest za pośrednictwem
pierwszej instancji.
Wojewoda jest organem pierwszej instancji dla takich obiektów i robót budowlanych jak:
dróg publicznych krajowych i wojewódzkich wraz z ich infrastrukturą,
usytuowanych na obszarach kolejowych,
lotnisk cywilnych wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi,
usytuowanych na terenach zamkniętych,
obiektów hydrotechnicznych piętrzących, upustowych, melioracji,
portów i przystani morskich, a także obiektów przeznaczonych do utrzymania ruchu i transportu morskiego.

Komplikacje pojawiają się, kiedy projektowana inwestycja swoim zakresem obejmuje obiekty i roboty
budowlane, które leżą równocześnie w kompetencjach starosty i wojewody. Problem ten zazwyczaj dotyczy
obiektów liniowych, a szczególnie dróg publicznych, z którymi wiąże się konieczność przebudowy sieci
uzbrojenia terenu.

12

21. Obiekty zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę (podać na jakich zasadach

można rozpocząć ich budowę)

Budowa obiektów budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę na podstawie:
-zgłoszenia z "projektem budowlanym"
- zgłoszenia z dokumentami wskazanymi w art.30;
- nie wymagające ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia

Katalog obiektów budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę obejmuje obiekty o
niskim stopniu skomplikowania, o znikomym wpływie na środowisko naturalne i na istniejącą zabudowę,
niewielkie obiekty infrastruktury technicznej, przyłącza do budynków a także niewielkie obiekty gospodarcze i
komunikacyjne.
Pozwolenia na budowę nie wymagają:

1. Obiekty gospodarcze związane z produkcją rolną i uzupełniające zabudowę zagrodową:

- budynki gospodarcze parterowe o powierzchni zabudowy nie przekraczającej 35m2, przy

rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,8m.

- płyty pod składowanie obornika

- szczelne zbiorniki na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności do 25m3

- nadziemne silosy na materiały sypkie o pojemności do 30m3 i wysokości nie większej niż 4,5m

2. Indywidualne przydomowe oczyszczalne ścieków o wydajności do 7,50m3 na dobę.
3. Altany i obiekty gospodarcze na terenie rodzinnych ogrodów działkowych o powierzchni zabudowy do
25m2 w miastach i 35m2 poza granicami miast oraz wysokości do 5m przy dachach stromych i 4m przy dachach
płaskich.
4. Obiekty i urządzenia telekomunikacyjne ( np. budki i słupy telefoniczne)
5. Wiaty przystankowe i peronowe
6. Place parkingowe dla max10 samochodów
7. Przyłącza do budynków instalacji elektrycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych
8. Ustawianie reklam i znaków na budynkach (budynek nie może figurować w rejestrze bud zab.)
9. Obiekty małej architektury
10. Zbiorniki na gaz płynny do instalacji gazowej dla domku jednorodzinnego 7m3
11. Ogrodzenia

Każda budowa ustawowo zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę lub roboty budowlane
niewymagające pozwolenia na budowę podlegają obowiązkowi zgłoszenia właściwemu organowi

22. Kiedy inwestor może przystąpić do budowy lub robót budowlanych

-Posiada pozwolenie na budowę
-Złożył zawiadomienie o zamierzeniu wykonania budowy lub robót obiektu zwolnionego z obowiązku
pozwolenia na budowę i organ nie wniósł sprzeciwu
-Zgłoszenie „z projektem budowlanym”
-Zgłoszenie z innymi dokumentami zgodnie z art.30
-Gdy obiekt lub roboty budowlane zwolnione są z obowiązku pozwolenia i zgłoszenia
Art. 29a i 30

23. Prace przygotowawcze ( jakie prace zalicza się do prac przygotowawczych na budowie)

Rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie budowy.
Pracami przygotowawczymi są:

13

1) wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie;
2) wykonanie niwelacji terenu;
3) zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów;
4) wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy.
Prace przygotowawcze mogą być wykonywane tylko na terenie objętym pozwoleniem na budowę lub
zgłoszeniem.
Inwestor jest obowiązany zawiadomić o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, na które jest
wymagane pozwolenie na budowę lub zgłoszenie obiektów o których mowa w art.29 ust.1 pkt 1a, 2b i 19a lub
zgłoszenia przebudowy obiektu – art.29ust.1 pkt 1a, właściwy organ oraz projektanta sprawującego nadzór nad
zgodnością realizacji budowy z projektem,, dołączając na piśmie:



oświadczenie kierownika budowy (robót), stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony

zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi), a także zaświadczenie, o którym
mowa w art. 12 ust. 7



W przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego - oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego,

stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, a
także zaświadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 7;



informację zawierającą dane zamieszczone w ogłoszeniu, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2. ( dot. Planu

bioz)

24. Obowiązki inwestora przed rozpoczęciem budowy ( podac czynności jakie inwestor musi wykonać

przed rozpoczęciem budowy)

Inwestor jest obowiązany zapewnić objęcie kierownictwa budowy (rozbiórki) lub określonych robót
budowlanych oraz nadzór nad robotami przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w odpowiedniej
specjalności.

25. Obowiązki kierownika budowy przy rozpoczynaniu budowy

Kierownik budowy (robót) jest obowiązany:
1) prowadzić dziennik budowy lub rozbiórki;
2) umieścić na budowie lub rozbiórce, w widocznym miejscu, tablicę informacyjną oraz ogłoszenie zawierające
dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia; nie dotyczy to budowy obiektów służących obronności
i bezpieczeństwu państwa oraz obiektów liniowych;
3) odpowiednio zabezpieczyć teren budowy (rozbiórki).

26. Dziennik budowy i odpowiedzialność za jego prowadzenie.

Dziennik budowy jest przeznaczony do rejestracji, w formie wpisów, przebiegu robót budowlanych oraz
wszystkich zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku ich wykonywania i mających znaczenie przy ocenie
technicznej prawidłowości wykonywania budowy, rozbiórki lub montażu.
Dziennik budowy prowadzi się w taki sposób, aby z dokonywanych w nim wpisów wynikała kolejność zdarzeń i
okoliczności
Inwestor występuje do organu, który wydał decyzję o pozwoleniu na budowę, o wydanie dziennika budowy.

27. Kiedy inwestor może prawnie zacząć użytkować obiekt budowlany;

- Gdy inwestor zawiadomi organ nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy, a organ nie wniesie sprzeciwu w
ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia.

14

- Gdy inwestor uzyska decyzję o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego ( kategoria obiektu: V, IX-
XVIII, XX, XXII, XXIV, XXVII-XXX)

Formy przyjęcia do użytkowania obiektu budowlanego:
- Decyzja o pozwoleniu na użytkowanie po uprzednim:

1) Zawiadomieniu organów: Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowej Straży Pożarnej
-o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania;
-Po 14 dniach przy braku stanowiska ze strony ww organów
2) Złożenie wniosku o pozwolenie na użytkowanie;
3) Kontrola obowiązkow

-Brak sprzeciwu w formie decyzji ze strony organu nadzoru budowlanego w ciągu 14 dni od dnia złożenia
zawiadomienia

1) Potwierdzenie pisemne o braku sprzeciwu i przyjęciu zawiadomienia o zakończeniu budowy;
2) „Milcząca zgoda” organu

28. Dokumenty wymagane do uzyskania pozwolenia na użytkowanie lub zawiadomienia organu o

zakończeniu budowy;

Do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na
użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć:
1) oryginał dziennika budowy;
2) oświadczenie kierownika budowy:
a) o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę
oraz przepisami,
b) o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także - w razie korzystania - drogi, ulicy,
sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu;
3) oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego
obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania;
4) protokoły badań i sprawdzeń;
5) inwentaryzację geodezyjną powykonawczą;
6) potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy;
7) kopię świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, z zastrzeżeniem art. 5 ust. 7;
8) w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej:
a) wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym mowa w art. 24l ust. 1 ustawy z dnia 21 marca
1985 r. o drogach publicznych,
b) uzasadnienie zarządcy drogi, o którym mowa w art. 24l ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach
publicznych.

29. Kiedy (w jakim postępowaniu) organ nadzoru budowlanego przeprowadza "kontrolę

obowiązkową" obiektu budowlanego i jaki zakres jest przedmiotem kontroli?

Kontrola obowiązkowa przeprowadzana jest wyłącznie w postępowaniu o pozwolenie na użytkowanie Właściwy
organ nadzoru budowlanego przeprowadza, na wezwanie inwestora ( czyli na wniosek o wydanie pozwolenia na
użytkowanie), obowiązkową kontrolę budowy w celu stwierdzenia prowadzenia jej zgodnie z ustaleniami i
warunkami określonymi w pozwoleniu na budowę. W kontroli obowiązkowej uczestniczy inwestor!!!
Kontrola, obejmuje sprawdzenie:

15

1) zgodności obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu;
2) zgodności obiektu budowlanego z projektem architektoniczno-budowlanym, w zakresie:
a) charakterystycznych parametrów technicznych: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości,
szerokości i liczby kondygnacji,
b) wykonania widocznych elementów nośnych układu konstrukcyjnego obiektu budowlanego,
c) geometrii dachu (kąt nachylenia, wysokość kalenicy i układ połaci dachowych),
d) wykonania urządzeń budowlanych,
e) zasadniczych elementów wyposażenia budowlano-instalacyjnego, zapewniających użytkowanie obiektu
zgodnie z przeznaczeniem,
f) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne, w
szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich - w stosunku do obiektu użyteczności publicznej i
budynku mieszkalnego wielorodzinnego;
3) wyrobów budowlanych szczególnie istotnych dla bezpieczeństwa konstrukcji i bezpieczeństwa pożarowego;
4) w przypadku nałożenia w pozwoleniu na budowę obowiązku rozbiórki istniejących obiektów budowlanych
nieprzewidzianych do dalszego użytkowania lub tymczasowych obiektów budowlanych - wykonania tego
obowiązku, jeżeli upłynął termin rozbiórki określony w pozwoleniu;
5) uporządkowania terenu budowy.

30. Jaką decyzję wydaje organ po przeprowadzeniu kontroli obowiązkowej?

Po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli, sporządza protokół w trzech egzemplarzach. Jeden egzemplarz
protokołu doręcza się inwestorowi bezzwłocznie po przeprowadzeniu kontroli, drugi egzemplarz przekazuje się
organowi wyższego stopnia, a trzeci pozostaje we właściwym organie.

Art.59- pozwolenie na użytkowanie
Ust.1 Właściwy organ nadzoru budowlanego wydaje decyzję w sprawie pozwolenia na użytkowanie obiektu
budowlanego po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli, o której mowa w art. 59a
Ust.2 organ może w pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego określić warunki użytkowania tego
obiektu albo uzależnić jego użytkowanie od wykonania, w oznaczonym terminie, określonych robót
budowlanych.
Ust.3 Jeżeli organ stwierdzi, że obiekt budowlany spełnia warunki, określone w ust. 1, pomimo niewykonania
części robót wykończeniowych lub innych robót budowlanych związanych z obiektem, w wydanym pozwoleniu
na użytkowanie może określić termin wykonania tych robót..
Ust.5 Właściwy organ, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, odmawia wydania pozwolenia na użytkowanie obiektu
budowlanego w przypadku niespełnienia

31. Obowiązki właściciela obiektu

Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany:
1) utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2;
tzn. , że obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony
środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego
pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z
wymaganiami
2) zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie:
• wystąpienia czynników zewnętrznych oddziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka , lub
• sił natury, takich jak: -wyładowania atmosferyczne, -wstrząsy sejsmiczne,

16

-silne wiatry,
-intensywne opady atmosferyczne,
-osuwiska ziemi,
-zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych,
-pożary lub powodzie,
-w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim
uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.

32. Kontrole okresowe obiektu budowlanego (okresy ich przeprowadzania i jakich elementów obiekty

dotyczą)

Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli:
1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:
a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania
czynników występujących podczas użytkowania obiektu,
b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,
c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych);
2) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do
użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia;
kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu
sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz
uziemień instalacji i aparatów;
3) okresowej w zakresie, o którym mowa w pkt 1, co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30
listopada,
w przypadku budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych ( jak
budowli ) o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m2;
osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy organ o przeprowadzonej
kontroli;
4) bezpiecznego użytkowania obiektu każdorazowo w przypadku wystąpienia okoliczności, o których mowa w art.
61 pkt 2;( tj. działania sił człowieka bądź natury)

33. Książka obiektu budowlanego (KOB) - do czego służy

Książka obiektu powinna zawierać:

- wpisy dotyczące przeprowadzonych kontroli i badań stanu technicznego

- wpisy remontów i przebudowy

- oceny i ekspertyzy powinny być do niej dołączone

34. Organy administracji publicznej -zadania

- organy administracji architektoniczno-budowlanej;
Do kompetencji organów administracji architektoniczno-budowlanej należą sprawy poprzedzające rozpoczęcie
robót budowlanych, a w szczególności sprawy związane z wydawaniem pozwolenia na budowę lub
przyjmowanie zgłoszeń.
Organem administracji architektoniczno-budowlanej pierwszej instancji, z zastrzeżeniem niektórych obiektów i
robót budowlanych jest starosta.

17

Wojewoda jest organem administracji architektoniczno-budowlanej wyższego stopnia w stosunku do starosty
oraz organem pierwszej instancji dla obiektów i robót budowlanych, dla których starosta nie jest organem
pierwszej instancji.
Zadania:
- udzielania zgody, po uzyskaniu upoważnienia ministra, na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych
- przyjmowanie zgłoszeń zamierzenia inwestycyjnego, zwolnionego z obowiązku uzyskania pozwolenia na
budowę
- wniesienie sprzeciwu na zgłoszenie budowy obiektu budowlanego lub wykonania robót budowlanych
- nałożenie, w drodze decyzji, obowiązku uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót
budowlanych
- wydanie pozwolenia na budowę lub rozbiórkę wraz z decyzją zatwierdzającą projekt budowlany
- wydanie odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego
- nakładanie postanowieniem obowiązku usunięcia wskazanych nieprawidłowości w przedłożonym projekcie
budowlanym
- przeniesienie decyzji o pozwoleniu na budowę na rzecz innego podmiotu
- dla obiektu objętego zgłoszeniem nałożenie obowiązku geodezyjnego wytyczenia w terenie obiektu i po jego
wybudowaniu, sporządzenie geodezyjnej inwentaryzacji obiektu.
- orzekanie, w drodze decyzji, o niezbędności wejścia do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren sąsiedniej
nieruchomości
- prowadzenie rejestru decyzji o pozwoleniu na budowę, a także innych dokumentów objętych pozwoleniem na
budowę
- przechowywanie projektów budowlanych obiektów dla których wydano pozwolenia na budowę

- organy nadzoru budowlanego
Do kompetencji organów nadzoru budowlanego należy nadzór nad całym procesem budowlanym od chwili
przyjęcia od inwestora informacji i zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, przez okres budowy i
użytkowania obiektu budowlanego, aż do jego ostatecznej rozbiórki. Obejmuje kontrolę organów, inspekcje
budów i obiektów budowlanych, będących w użytkowaniu wraz z prowadzeniem stosownego postępowania
administracyjnego.
Do kompetencji tych organów należy w szczególności wydawanie wszelkich zakazów i
nakazów, w tym:
- nakaz rozbiórki
- wstrzymanie budowy
- nakaz przeprowadzenia kontroli okresowej
- żądanie przedstawienia ekspertyzy i nałożenie obowiązku dostarczenia oceny technicznej lub ekspertyzy
- nakaz usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w użytkowaniu obiektu
- nakaz rozbiórki nieużytkowanego obiektu lub niewykończonego obiektu budowlanego
- nakaz opróżnienia budynku, przeznaczonego na pobyt ludzi bezpośrednio grożącego zawaleniem
- nakaz przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania obiektu budowlanego
- prowadzenie postępowania w sprawie katastrof budowlanych
- kontrola wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu.
Organem pierwszej instancji jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, z wyłączeniem niektórych
obiektów i robót budowlanych.
Organem wyższego stopnia w stosunku do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego jest wojewódzki
inspektor nadzoru budowlanego.