Eleuterokok kolczasty
właściwości lecznicze
Eleuterokok kolczasty
– czyli żeń-szeń syberyjski rośnie w lasach
nadmorskich Rosji w Chabarowsku, okręgu amurskim, na Sachalinie w
Japonii, Korei i wschodniej Syberii. Roślina nie była stosowana w lecznictwie
ludowym, a jej własności ujawniły się, gdy fitochemicy radzieccy rozpoczęli
badania różnych gatunków z rodziny Araliowatych.
Eleuterokok kolczasty
to charakterystyczny krzew mocno rozgałęziony,
dochodzący do 2,5 metra wysokości. Jego gałęzie posiadają liczne kolce,
skierowane w dół, silnie rozgałęzione kłącza, z których wyrastają korzenie i
kilkumetrowe rozłogi. Liście na długich ogonkach, palczasto-pięciodzielne o
listkach eliptycznych z brzegami ostro, podwójnie piłkowanymi. Kwiaty w
kulistych
baldachach
wyrastających
na
szczytach
pędów.
Eleuterokok kolczasty – zastosowanie
W surowcu stwierdzono obecność co najmniej 7 glikozydów nazwanych
eleuterozydami A, B, B, C, D, E i F o zróżnicowanej budowie. W skład
eleuterokoka wchodzą eleoterozydy, glikozydy, saponozydy pochodne kwasu
oleanowego. wielocu-kry. pektyny, barwniki antocjanowe, karotenoidy, liczne
związki mineralne, kumaryny, laktony seskwiterpenowe, oleje eteryczne,
kwasy organiczne, saponiny steroidowe: dios-genina, ruskogenina,
gitogenina, tigogenina, alkaloid aramina, fLawonoidy i inne substancje. Jest
to wyciąg spirytusowy z korzeni i kłączy Eleuterococcus senticosus, płyn o
ciemno-brązowym kolorze i specyficznym zapachu.
Późną jesienią wykopuje się kłącza wraz z rozłogami, obmywa z ziemi, usuwa
części zmartwiałe, tnie na małe kawałki i suszy w temp.70-80° w suszarniach
ogrzewanych.
Surowcem zielarskim jest cała roślina, a szczególnie jej korzenie i kłącza. Do
wykorzystania nadają się tylko surowce pochodzące z roślin kilkuletnich.
Korzenie wykopujemy wczesna wiosną lub jesienią. Po starannym umyciu i
usunięciu obumarłych fragmentów (możemy sparzyć wrzątkiem) korzenie
tniemy na mniejsze kawałki i suszymy. Najpierw w przewiewnym miejscu bez
dostępu słońca, a następnie dosuszamy w suszarce (piekarnik elektryczny)
50-60 stopni. Dobrze wysuszone korzenie są lekko włókniste, mają silny
zapach i ostry pikantny smak. Tak pozyskany surowiec możemy
przechowywać przez wiele miesięcy, a dobrym pojemnikiem jest zakręcany
słoik, dlatego tnąc korzenie warto pociąć je na wymiar słoika.
Eleuterokok kolczasty – właściwości
lecznicze
Preparat w postaci proszku, naparu, odwaru czy nalewki z kłączy
eleuterokoka kolczastego stosowane są do poprawienia sprawności fizycznej i
umysłowej organizmu. Systematyczne przyjmowanie leków poprawia
samopoczucie, zwiększa zdolność do pracy fizycznej , jak i umysłowej na
bardzo długi okres. Stosować też można przy dolegliwościach przewodu
pokarmowego, oraz przy przegrzaniu lub dużym ochłodzeniu ciała.
Wśród najbardziej charakterystycznych cech eleuterokoka kolczastego
wymienia się miedzy innymi jego zbawienny wpływ na osłabienie czynności
serca, anemii, cukrzycy, przemęczenia fizyczne, w zaburzeniach krążenia
krwi, miażdży, nadciśnienia tętniczego, zniechęcenia, przemęczenia
psychicznego, bezsenności lub trudności w zasypianiu, osłabienie popędu
płciowego. Ma on znacząco pobudzający wpływ na liczne ośrodki
wegetatywne, na czynność gruczołów wydzielających związki hormonalne
oraz na mechanizmy odpornościowe organizmu człowieka. Pod ich wpływem
zwiększa się zdolność adaptacyjna, możliwość długiego trwania i przetrwania
nieraz w skrajnie niekorzystnych warunkach bytowania. Skraca się okres
rekonwalescencji po przebytych ciężkich chorobach oraz zabiegach
chirurgicznych, zwiększają się też szansę przetrwania chorób wyniszczających
i poważnych uszkodzeń ciała łącznie ze złamaniami. Poprawie ulega także
zdolność do pracy umysłowej oraz kojarzenia i zapamiętywania, co ma
szczególne znaczenie dla osób w wieku podeszłym, ogólnie osłabionych i
przemęczonych.
Szczególnie preparaty zalecane są w przemęczeniu fizycznym i psychicznym.
Udowodniono i zbadano jego zbawienny wpływ na procesy starzenia,
wskazuje się na jego funkcje odmładzające, usprawniające pamięć oraz
koncentracje ale także zalecany jest dla rekonwalescentów po przebytych
ciężkich chorobach i przy zwiększonej senności. Pomocniczo można stosować
w zaburzeniach krążenia oraz przy osłabieniu popędu płciowego, w
nadciśnieniu tętniczym i przy cukrzycy.
Eleuterokok kolczasty –
przeciwskazania
Żeń-szeń syberyjski nie powinny stosować osoby: z nadciśnieniem tętniczym,
kołataniem serca, nerwowe, cierpiące na bezsenność oraz kobiety w ciąży.
Nie zaleca się przy stosowaniu preparatów hormonalnych. Eleuterozydów nie
należy zażywać popołudniu, bowiem powodują bezsenność
Eleuterokok kolczasty – sposób
użycia
Nalewka
Przepis; należy przygotować 2 części (
wagowe ) spirytusu 96 %, 1 część suszonego kłącza eleuterokoka. Następnie
do słoja włożyć 1 część ususzonego i rozkruszonego kłącza eleuterokoka zalać
2 częściami spirytusu, słój szczelnie zamknąć i odstawić na 4 tygodnie. Po
tym czasie nalewkę przefiltrować i rozlać do butelek z ciemnego szkła
zakorkować. Nalewkę stosować 2 razy dziennie po 15 – 20 kropli, na wodę
lub cukier, przez 7 – 10 dni. Po tym czasie należy zrobić przerwę
kilkunastodniową i po przerwie można powtórzyć kurację.
Napar
Przepis; należy 1-2 łyżki surowca zalać 1 szklanką wrzącej wody; odstawić
na 45 minut, przecedzić. Pić rano i w południe po 100-200ml naparu.
Nalewka
Przepis; należy 1 część zmielonego surowca zalać 3 częściami ciepłego
alkoholu 40% lub mocnego wina czerwonego lub białego wytrawnego.
Macerować w ciemnym miejscu przez 2 tygodnie, przecedzić. Kieliszek
wypijać 1 raz dziennie, najlepiej rano lub w południe.