208
Klucz odpowiedzi i schemat punktowania do rozdziału III
Gospodarka rolna
Numer
zadania
Oczekiwana odpowiedź
Oczekiwana odpowiedź
Liczba
punk-
tów
Kryterium zaliczenia
GRUPA A
GRUPA B
1.
Np.
zbyt niska temperatura powietrza,
•
zbyt małe sumy opadów atmosferycz-
•
nych (poniżej 200 mm),
występowanie anomalii klimatycznych
•
(susze, powodzie).
Np.
długi okres wegetacyjny, np. w strefie
•
międzyzwrotnikowej trwa cały rok,
opady występujące w ciepłej porze
•
roku, w czasie wegetacji roślin,
łagodne zimy i ciepłe lato.
•
3
Za każdą poprawną odpo-
wiedź. . . . . . . . . . . . . . 1 p.
2.
Cecha
Rolnictwo
ekstensyw-
ne
kapitało-
chłonne
Rolnictwo
intensyw-
ne
kapitało-
chłonne
Poziom
mechaniza-
cji
wysoki
wysoki
Poziom
nawożenia
niski
wysoki
Poziom
kultury
rolnej
wysoki
wysoki
Wielkość
plonów
mała
duża
Cecha
Rolnictwo
ekstensyw-
ne
praco-
chłonne
Rolnictwo
intensyw-
ne
praco-
chłonne
Poziom
mechaniza-
cji
niski
niski
Poziom
nawożenia
niski
niski
Poziom
kultury
rolnej
niski
niski
Wielkość
plonów
mała
duża
2
Za każde cztery poprawnie
uzupełnione komórki tabe-
li . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
3.
A. 3
B. 1
C. 2
A. 1
B. 3
C. 4
3
Za każdą poprawną odpo-
wiedź. . . . . . . . . . . . . . 1 p.
4.
Zboże: pszenica
Wymagania: występowanie żyznych gleb,
dobrze spulchnionych, ciepły i wilgotny
klimat umiarkowany
Zboże: kukurydza
Wymagania: występowanie żyznych gleb,
długi okres wegetacyjny
2
Za podanie nazwy zboża 1 p.
Za opisanie wymagań . . 1 p.
5.
Podkreślone: rzepak, słonecznik
Podkreślone: orzeszki ziemne, palma
kokosowa
1
Za poprawne podkreślenie
dwóch nazw. . . . . . . . . 1 p.
6.
herbata
kawa
1
Za podanie nazwy używki 1 p.
7.
Uprawa bawełny odznacza się
1.
niskimi/
wysokim kosztami produkcji.
W czasie wegetacji bawełna wymaga
2.
dużej/niewielkiej wilgotności.
Uprawy bawełny cechują się wysoką
3.
pracochłonnością/mechanizacją.
Najwięcej upraw bawełny koncentruje
4.
się w
Europie Zachodniej/Azji Połu-
dniowo-Wschodniej.
Uprawy trzciny cukrowej odznaczają się
A.
niższymi/wyższymi kosztami produkcji
niż uprawy buraków cukrowych.
Najwięcej upraw buraków cukrowych
B.
koncentruje się w
Europie/Azji Połu-
dniowo-Wschodniej.
Buraki cukrowe dają
C.
wyższe/niższe plo-
ny niż uprawy trzciny cukrowej.
Ponad 2/3 światowej produkcji cukru
D.
pochodzi z uprawy
trzciny cukrowej/
buraków cukrowych.
2
Za każde dwie poprawne
odpowiedzi . . . . . . . . . 1 p.
8.
A. Duże pogłowie bydła w Indiach jest
uwarunkowane występowaniem kultu
świętej krowy. Hindusi nie zabijają
bydła, ponieważ nie spożywają
wołowiny.
B. Np. Duży udział pogłowia bydła jest
niekorzystny, ponieważ liczne stada
bydła zmniejszają ilość dostępnego
pokarmu, ograniczając rozwój chowu
innych zwierząt.
Niewielkie pogłowie trzody chlewnej
1.
na Bliskim Wschodzie wynika z zakazu
spożywania wieprzowiny w islamie i ju-
daizmie.
Np. Chów świń jest ograniczony w strefie
2.
międzyzwrotnikowej, ponieważ w klima-
cie gorącym i wilgotnym mięso wieprzo-
we szybko się psuje.
2
Za każdą poprawną odpo-
wiedź. . . . . . . . . . . . . . 1 p.
209
Numer
zadania
Oczekiwana odpowiedź
Oczekiwana odpowiedź
Liczba
punk-
tów
Kryterium zaliczenia
GRUPA A
GRUPA B
9.
Np. Korzystniejsza dla rozwoju społecz-
no-gospodarczego państw jest pomoc
długofalowa, ponieważ:
1. wspieranie rozwoju edukacji może
skutecznie podnieść kwalifikacje
rolników, a tym samym nastąpi wzrost
produkcji rolnej. Rozwój edukacji
wpływa również na zwiększenie
świadomości społecznej, co skutecznie
obniża przyrost naturalny;
2. udostępnienie nowoczesnych technik
upraw przez kraje wysoko rozwinięte
wpływa na zwiększenie poziomu
produkcji rolnej.
Np.
Ludzie otyli częściej zapadają na cho-
1.
roby, np. układu krążenia, cukrzycę, co
zwiększa koszty ich leczenia.
Ludzie otyli, w związku z większą za-
2.
chorowalnością, częściej są niezdolni do
pracy, co wpływa na koszty pracy i za-
bezpieczenia społecznego.
2
Za podanie jednego argu-
mentu . . . . . . . . . . . . . 1 p.
10.
A. 2, 5
B. 3, 6
C. 1, 4
A. 1, 5
B. 3, 6
C. 2, 4
3
Za przyporządkowanie
dwóch cech/obszarów. . 1 p.
11.
Np.
Zmniejszenie ilości tlenu w atmosferze.
1.
Zwiększenie ilości dwutlenku węgla
2.
w atmosferze.
Nasilenie niekorzystnych zmian klima-
3.
tycznych, np. tzw. efektu cieplarniane-
go.
Wyginięcie niektórych gatunków roślin
4.
i zwierząt.
Zaburzenie obiegu wilgoci, co skutkuje
5.
zwiększeniem zagrożenia powodziowe-
go.
Zwiększenie erozji gleb na wylesionych
6.
stokach.
Np.
Pochłanianie dwutlenku węgla i produk-
1.
cja tlenu.
Regulacja stosunków wodnych – ochro-
2.
na przeciwpowodziowa, zwiększenie ilo-
ści wilgoci w glebie.
Dostarczanie materii organicznej do gleb
3.
i zwiększenie ich żyzności.
Miejsce życia wielu gatunków roślin
4.
i zwierząt.
Wpływ na obieg wilgoci w atmosferze –
5.
regulacja przepływu mas powietrza.
Zapobieganie powstawaniu osuwisk
6.
i erozji gleb.
4
Za każdy skutek/funkcję 1 p.
12.
Np.
Racjonalna gospodarka leśna opiera się
na zasadzie wycinania takiej liczby drzew,
aby równoważyło się to z ich rocznym
przyrostem.
Np.
1. Budowanie tam i zbiorników wodnych
na rzekach, co umożliwia magazyno-
wanie wody.
2. Stosowanie zamkniętego obiegu wody
np. w zakładach przemysłowych.
1
Za poprawną odpowiedź 1 p.
13.
A
E
B
D
F
C
A
E
F
D
B
C
2
Za każde trzy poprawnie
uporządkowane elemen-
ty. . . . . . . . . . . . . . . . . 1 p.
14.
C. Akwakultura to hodowla organizmów
w morzach oraz zbiornikach śródlądo-
wych, a marikultura to hodowla
organizmów tylko w morzach.
B. Strefa szerokości 12 mil morskich od
brzegu, znajdująca się pod kontrolą
polityczną państwa nadmorskiego.
1
Za poprawną odpowiedź 1 p.
15.
Kolejno:
B, B, B, P
Kolejno:
P, B, P, P
2
Za każde dwie poprawne
odpowiedzi . . . . . . . . . 1 p.