0HWRGRORJLDZGUD*DQLDDSOLNDFMLEL]QHVRZ\FKRSDUWDQD
analizie procesów
.DPLOD)LOHPRQRZLF]SURI&]HVáDZ-GU]HMHN0DFLHM.XFHZLF]
Instytut Technik Telekomunikacyjnych i Informatycznych w Poznaniu
e–mail: kamila.filemonowicz@itti.com.pl,
jedrzeje@itti.com.pl
, maciej.kucewicz@itti.com.pl
Abstrakt.
3U]HGVWDZLRQH ]RVWDQ PHWRG\ ZVSRPDJDQLD DQDOL]\ SURFHVyZ EL]QHVRZ\FK L Z\PDJD
funkcjo
QDOQ\FK DSOLNDFML EL]QHVRZ\FK D Z V]F]HJyOQRFL ]QDF]HQLH DQDOL]\ RSHUDF\MQHM SURFHVyZ Z
SURMHNFLHZGUR*HQLRZ\PPHWRG\ZHU\ILNDFMLZ\QLNyZDQDOL]\RSHUDF\MQHMSU]\ZVSyáXG]LDOHSUDFRZQLNyZ
NOXF]RZ\FK SU]HGVLELRUVWZD RUD] NRQVHNZHQFMH ZSURZDG]DQLD ]PLDQ Z PRGHOX SURFHVyZ QD ND*G\P ]
HWDSyZ SURMHNWX ZGUR*HQLRZHJR 'X*D WUXGQRFL MHVW SUREOHP QLHMHGQR]QDF]QRFL PDSRZDQLD SURFHVyZ
EL]QHVRZ\FKSU]HGVLELRUVWZDQDIXQNFMRQDOQRüZGUD*DQ\FKDSOLNDFML3R]EXGRZDQLXDSOLNDFMLEL]QHVRZHM
GOD WZRU]HQLD Z\PDJD QD IXQNFMRQDOQRü DSOLNDFML NRQLHF]QH MHVW WHVWRZDQLH DSOLNDFML RSDUWH QD PRGHOX
SURFHVyZ EL]QHVRZ\FK SU]\ Z\NRU]\VWDQLX GLDJUDPyZ SURFHVyZ L PDSRZDQLD SURFHVyZ %G]LH WR
]LOXVWURZDQH QD SU]\NáDGDFK SUDNW\NL NRQVXOWDF\MQHM L ZGUR*HQLRZHM DXWRUyZ 2PyZLRQH ]RVWDQ ]DOHW\
PHWRGRORJLL$,0X*\ZDQHMGRZGUR*HQLD2UDFOH$SSOLFDWLRQVL
)D]DSUHLPSOHPHQWDF\MQDSURMHNWXZGUR*HQLRZHJR
1.1. Problem kastomizacji aplikacji
.D*GD ILUPD PDMFD Z SODQDFK ]DNXS V\VWHPX LQIRUPDW\F]QHJR ZVSRPDJDMFHJR ]DU]G]DQLH
zada
MHVRELHS\WDQLHQDLOHSURSRQRZDQ\V\VWHPLQIRUPDW\F]Q\VSHáQLMHMZ\PDJDQLDLQDLOHRQD
VDPDMHVWZVWDQLHSU]\VWRVRZDüVLGRDSOLNDFML
:FHOXRJUDQLF]HQLDNRV]WyZSU]HGVLZ]LFLDZGUR*HQLRZHJRZLHOHILUPVNáDQLDVLGRNXSQD
gotowego produktu o stan
GDUGRZHM IXQNFMRQDOQRFL FR PLQLPDOL]XMH NRV]W\ ]ZL]DQH ]
NDVWRPL]DFM L U\]\NR QLHVWDELOQRFL DSOLNDFML DOH MHGQRF]HQLH QLH SR]ZDOD QD HODVW\F]QH
GRVWRVRZDQLH V\VWHPX GR ]LQG\ZLGXDOL]RZDQ\FK SRWU]HE X*\WNRZQLND 3RWHQFMDOQ\ X*\WNRZQLN
PXVL ]GDZDü VRELH VSUDZ ] IDNWX *H RJUDQLF]HQLH NRV]WyZ NDVWRPL]DFML DSOLNDFML ZL*H VL ]
NRQLHF]QRFL GRVWRVRZDQLD ZáDVQ\FK SURFHVyZ EL]QHVRZ\FK FR ] NROHL SRFLJD ]D VRE NRV]W\
UHRUJDQL]DFMLG]LDáDOQRFLSU]HGVLELRUVWZD3RGVWDZRZ\PEáGHPSRSHáQLDQ\PQDHWDSLHZyboru
V\VWHPXLQIRUPDW\F]QHJRMHVWZáDQLHQLHGRV]DFRZDQLHSRZ\*V]\FKNRV]WyZ
= NROHL SU]HGVLELRUVWZD R Z\SUDFRZDQ\FK SRSDUW\FK ZLHOROHWQLPL GRZLDGF]HQLDPL
SURFHGXUDFKG]LDáDQLDQLHFKWQLHJRG]VLQDSU]HPRGHORZDQLHVZRLFKSURFHVyZEL]QHVRZ\FKZ
c
HOX GRVWRVRZDQLD LFK GR VWDQGDUGRZHM IXQNFMRQDOQRFL RIHURZDQHJR V\VWHPX LQIRUPDW\F]QHJR
)LUP\WDNLHZ\ELHUDMQDRJyáGUR*V]HUR]ZL]DQLDLPSOHPHQWDF\MQH]DNáDGDMF]JyU\NRQLHF]QRü
kastomizacji aplikacji w celu maksymalnego dostosowania jej do swoich indywidualnych potrzeb i
PLQLPDOL]DFMQDNáDGyZ]ZL]DQ\FK]SU]HPRGHORZDQLHPELH*F\FKSURFHVyZEL]QHVRZ\FK
:LHOX SURGXFHQWyZ RSURJUDPRZDQLD Z\SRVD*D VZH SURGXNW\ Z IXQNFMRQDOQRü SR]ZDODMF
RVLJQüSHZLHQVWRSLHNDVWRPL]DFMLV\VWHPX]DSHZQLDMFW\PVDP\PRJUDQLF]RQHODVW\F]QRü
IXQNFMRQDOQ3RWHQFMDOQ\X*\WNRZQLNWDNLHJRSURGXNWXPXVLZLFRGSRZLHG]LHüVRELHQDS\WDQLH
F]\ HODVW\F]QRü RZD MHVW GOD QLHJR Z\VWDUF]DMFD OXE F]\ MHVW Z VWDQLH SU]HPRGHORZDü VZRMH
SURFHGXU\WDNDE\VLGRQLHMGRVWRVRZDü
7DN ZLF NOXF]RZ\P HOHPHQWHP ID]\ SUHLPSOHPHQWDF\MQHM ND*GHJR SURMHNWX ZGUR*HQLRZHJR
V\VWHPX LQIRUPDW\F]QHJR MHVW DQDOL]D RSHUDF\MQD PDMFD QD FHOX PLQ RNUHOHQLH DUFKLWHNWXU\
SURFHVyZ EL]QHVRZ\FK SU]HGVLELRUVWZD ]GHILQLRZDQLH Z\PDJD EL]QHVRZ\FK w stosunku do
V\VWHPX LQIRUPDW\F]QHJR L RV]DFRZDQLH SURSRUFML PLG]\ NDVWRPL]DFM DSOLNDFML D UHRUJDQL]DFM
SURFHVyZ EL]QHVRZ\FK : SU]\SDGNX GX*HJR SURMHNWX ZGUR*HQLRZHJR ]LQWHJURZDQHJR V\VWHPX
LQIRUPDW\F]QHJR NWyU\ VZ\P ]DVLJLHP REHMPXMH ZLHOH REV]DUyZ G]LDáDOQRFL SU]HGVLELRUVWZD
GRNRQDQLH ZáDFLZHM RFHQ\ NRQLHF]QRFL NDVWRPL]DFML V\VWHPX L UHRUJDQL]DFML G]LDáDOQRFL RUD]
RV]DFRZDQLHNRV]WyZW\FKSU]HGVLZ]LüMHVWZDUXQNLHPNRQLHF]Q\PDE\ZGUR*HQLH]DNRF]\áR
VLVXNFHVHP]DUyZQRSRGZ]JOGHPIXQNcjonalnym jak i finansowym.
$QDOL]DUHQWRZQRFL
:\PDJDQLDIXQNFMRQDOQHLDQDOL]DSURFHVyZG\VNXWRZDQHZW\PDUW\NXOHQLHQDOH*\GHILQLRZDü
ZRGHUZDQLXRGDQDOL]\HNRQRPLF]QHMDZV]F]HJyOQRFLRGSDUDPHWUX]ZURWX]LQZHVW\FML52,
(ang. Return on Investment).
,VWQLHMH ZLHOH LQQ\FK PHWRG V]DFRZDQLD UHQWRZQRFL LQZHVW\FML
informatycznych np. ROO (ang. Return on Opportunity) - zwrot z wykorzystanej okazji lub TBO
(Total Benefits of Ownership) –
FDáNRZLWD NRU]\ü ] ZGUR*HQLD V\VWHPX LQIRUPDW\F]QHJR -
zmodyfikowane TCO (ang. Total Cost of Ownership –
FDáNRZLW\ NRV]W ZGUR*HQLD V\VWHPX
LQIRUPDW\F]QHJRPHWRGRORJLLX*\ZDQHMSU]H]*DUWQHU*URXS0HWRGRORJLHWHZ\PDJDMSURJQR]\
LQIRUPDFML R SU]\V]áRFL 7D ]D Z G]LVLHMV]\P EDUG]R G\QDPLF]Q\P ZLHFLH PR*H E\ü EDUG]R
]DZRGQD 3U]\NáDGHP MHVW Ä]DáDPDQLH´ VL U\QNX ,QWHUQHWX FLOHM ]DáDPDQLH VL ILQDQVRZ\FK
RF]HNLZD ]\VNyZ ] ,QWHUQHWX :DUWR WH* SU]\SRPQLHü *H SU]HG SDUX ODW\ DQDOLW\F\ Z\FLJDOL
SU]HFLZVWDZQHZQLRVNLRGQRQLHU\QNRZ\FKSHUVSHNW\ZNRPSXWHUDVLHFLRZHJRX*\ZDMF7&2]
Uy*Q\PLSDUDPHWUDPL
=ZL]DQLHNRV]WyZ]SURFHVDPLMHVWáDWZLHMV]HGODV\VWHPyZ(53QL*&50FKRFLD*PHWRGD
ABC, Activity Based Costing nie jest powszechna w tych systemach). W segmentach gospodarki nie
FDáNLHP ]OLEHUDOL]RZDQHM QS Z WHOHNRPXQLNDFML PHWRG\ REOLF]H NRV]WyZ V SU]HGPLRWHP
VSHFMDOQ\FK G\UHNW\Z 8QLL (XURSHMVNLHM DE\ ]ZLNV]\ü SU]HMU]\VWRü U\QNX &]VWR F\WRZDQD
NRU]\ü ] cross-selling VSU]HGD* NOLHQWRZL WRZDUyZ XVáXJ ] Uy*Q\FK G]LDáyZ MHVW PDUJLQDOQLH
udokumentowana.
-HGQR MHVW SHZQH EDáDJDQ MHVW NRV]WRZQ\ D QLH ND*GD LQZHVW\FMD WDN*H LQIRUPDW\F]QD
RSáDFDOQD-HGQDNVDPRVWZLHUG]HQLHÄOHSV]DREVáXJDSURFHVX´QLHMHVWZ\VWDUF]DMFH2V]DFRZDQLH
NRU]\FL]&50MHVWWUXGQLHMV]HQL*](533DUDGRNVDOQLH:+HZVRQ>@]DXZD*DQDSRGVWDZLH
DQDOL] ZGUR*H SU]\SDGNyZ *H ZGUR*HQLD &50 ]DNáDGDMFH EDUG]LHM V]W\ZQ DOH
SUDZGRSRGREQLHQLHFLOHMV]DQDOL]HNRQRPLF]QF]FLHMNRF]\á\VLQLHSRZRG]HQLHP
$QDOL]DSU]HGZGUR*HQLRZDV\VWHPXLQIRUPDW\F]QHJR
8ZLDGRPLHQLH SRWHQFMDOQHPX X*\WNRZQLNRZL V\VWHPX LQIRUPDW\F]QHJR NRQLHF]QRFL
SRQLHVLHQLH QDNáDGyZ ]ZL]DQ\FK ] Z\NRU]\VWDQLHP RGSRZLHGQLFK PHWRG L QDU]G]L
ZVSRPDJDMF\FK SURFHV DQDOL]\ SU]HGZGUR*HQLRZHM V\VWHPX MHVW QD RJyá SUREOHPHP
3U]HGVLELRUVWZDSODQXMFHLQZHVW\FMHLQIRUPDW\F]QHQDMF]FLHMQLHGRFHQLDMZDJLNRPSOHNVRZHM
DQDOL]\ SU]HGZGUR*HQLRZHM GOD SRZRG]HQLD FDáHJR SURMHNWX ZGUR*HQLRZHJR 7\PF]DVHP WR
ZáDQLH DQDOL]D SU]HGZGUR*HQLRZD GDMH RGSRZLHG( QD ]DVDGQLF]H S\WDQLH -DNL SURGXNW
informa
W\F]Q\Z\EUDüDE\MHJRZGUR*HQLHGDáRILUPLHPDNV\PDOQH]\VNL"
$QDOL]DSU]HGZUR*HQLRZDREHMPRZDüSRZLQQDVZ\P]DNUHVHPZV]\VWNLHREV]DU\G]LDáDOQRFL
ILUP\ NWyUH ]ZL]DQH EG Z MDNLNROZLHN VSRVyE ] ZGUD*DQ\P V\VWHPHP LQIRUPDW\F]Q\P
Powinna ona dostarc
]\üLQIRUPDFMLR
•
ELH*FHMVWUXNWXU]HLQIRUPDW\F]QHMSU]HGVLELRUVWZD
•
aktualnym modelu procesów biznesowych realizowanych w firmie,
•
]DáR*HQLDFK L Z\PDJDQLDFK IXQNFMRQDOQ\FK GRW\F]F\FK SODQRZDQHJR V\VWHPX
informatycznego,
•
]DáR*HLWROHUDQFMLEXG*HWRZ\FKprojektu,
•
JáyZQ\FK]DáR*HGRW\F]F\FKKDUPRQRJUDPXSURMHNWX
$QDOL]D SU]HGZGUR*HQLRZD SRZLQQD UyZQLH* ]DZLHUDü RFHQ RJyOQHJR VWDQX RUJDQL]DF\MQHJR
ILUP\ Z DVSHNFLH SHUVSHNW\Z L MHM SODQyZ UR]ZRMRZ\FK RUD] SULRU\WHW\]DFM Z\PDJD
funkcjonalnych wobec wdra
*DQHMDSOLNDFML
2NUHOHQLH NRUHODFML L SURSRUFML SRPLG]\ W\PL HOHPHQWDPL VWDQRZL SRGVWDZ GR UR]SRF]FLD
ZáDFLZHJR SURMHNWX ZGUR*HQLRZHJR NWyUHPX QLH EG WRZDU]\V]\ü QLHSODQRZDQH SUREOHP\
GHF\]\MQHPRJFH]DZD*\üQDSRZRG]HQLXFDáHJRSU]HGVLZ]LFLD
=QDF]HQLHDQDOL]\RSHUDF\MQHMZSURMHNFLHZGUR*HQLRZ\P
2.1. Zadania analizy operacyjnej
*áyZQ\P HWDSHP ID]\ SUHLPSOHPHQWDF\MQHM SURMHNWX ZGUR*HQLRZHJR MHVW DQDOL]D RSHUDF\MQD
PDMFDQDFHOX
•
]GHILQLRZDQLHDUFKLWHNWXU\ELH*F\FKLSU]\V]á\FKSURFHVyZEiznesowych,
•
]GHILQLRZDQLHZ\PDJDEL]QHVRZ\FK
•
]PDSRZDQLHSURFHVyZEL]QHVRZ\FKQDIXQNFMRQDOQRüZ\EUDQHMDSOLNDFML
•
RNUHOHQLHDUFKLWHNWXU\DSOLNDFMLLUR]ZL]DWHFKQLF]Q\FK
3RGF]DV DQDOL]\ RSHUDF\MQHM Z\NRU]\VWXMH VL Z GX*HM PLHU]H SURGXNW\ DQDOL]\
pr
]HGZGUR*HQLRZHM ] W\P*HRLOHDQDOL]DSU]HGZGUR*HQLRZDMHVW]]DáR*HQLDRJyOQDLQHXWUDOQD
ZREHF SURGXNWX R W\OH DQDOL]D RSHUDF\MQD SU]HSURZDG]RQD MHVW SRG NWHP NRQNUHWQHM Z\EUDQHM
aplikacji.
1D SRGVWDZLH GRW\FKF]DVRZ\FK GRZLDGF]H NRQVXOWDF\MQ\FK L ZGUR*HQLRZ\FK PR*HP\
VWZLHUG]Lü *H DQDOL]D RSHUDF\MQD PD NOXF]RZH ]QDF]HQLH GOD SRZRG]HQLD FDáHJR SURMHNWX
ZGUR*HQLRZHJR%áG\SRSHáQLRQHQDW\PHWDSLHSURMHNWXPDMEDUG]RSRZD*QHNRQVHNZHQFMHGOD
SU]HELHJXSy(QLHMV]HJRZGUR*HQLD6WREáG\EDUG]RNRV]WRZQHZQDSUDZLHPDMFHGX*\ZSá\Z
QDEXG*HWSURMHNWXLMHJRKDUPRQRJUDP:LNV]Rü]QLFKPR*QD]DOLF]\üGREáGyZNU\W\F]Q\FK
NWyUH ]DZD*\ü PRJ QD SRZRG]HQLX FDáHJR SU]HGVLZ]LFLD Z\PDJDMF\FK UHRUJDQL]DFML FDáHJR
SURMHNWXáF]QLH]SRZWyU]HQLHPSHZQ\FKMHJRHWDSyZDWDN*HWDNLFKNWyUHZUF]VND]XMSURMHNW
na niepowodzenie.
2.2. Model procesów biznesowych w analizie operacyjnej projektu
ZGUR*HQLRZHJR
&RUD]ZLFHMSROVNLFKILUPSURZDG]LG]LDáDOQRüRSDUWQDPRGHOXSURFHVyZEL]QHVRZ\FKFR
znaczn
LH XáDWZLD SU]HSURZDG]HQLH DQDOL]\ RSHUDF\MQHM 0DMF GR G\VSR]\FML IXQNFMRQXMF\ Z
SU]HGVLELRUVWZLH PRGHO SURFHVyZ PR*QD SU]\VWSLü GR MHJR ZHU\ILNDFML L RSUDFRZDQLD
DQDORJLF]QHJR PRGHOX SU]\V]á\FK SURFHVyZ NWyUH PDM E\ü ]DLPSOHPHQWRZDQH Z V\VWHPLH
in
IRUPDW\F]Q\P3RVáXJLZDQLHVLQRWDFMSURFHVRZ]QRVLUyZQLH*WUXGQRFL]NRPXQLNRZDQLHP
VL ] SUDFRZQLNDPL ILUP\ FR E\áR ]QDF]Q\P SUREOHPHP ZGUR*HQLRZ\P Z F]DVDFK
IXQNFMRQRZDQLDILUPRSDUW\FKMHG\QLHQDGHILQLFMLG]LDáDLRELHJXGRNXPHQWyZ
Z praktyki
ZLHP\MHGQDN*HZLHOHSROVNLFKILUPZU]HF]\ZLVWRFLG]LDáDZRSDUFLXMHG\QLHR
SHZQH IUDJPHQW\ PRGHOX SURFHVyZ OXE ZUF] Z RSDUFLX R GHILQLFM W\ONR Z\EUDQ\FK SURFHVyZ
REHMPXMF\FKMHG\QLHF]üLFKG]LDáDOQRFL0LPRLVWQLHQLDPRGHOXSURFHVyZOXEGHIinicji nawet
NOXF]RZ\FKSURFHVyZUHDOL]RZDQ\FKZILUPLHSRGF]DVDQDOL]\RSHUDF\MQHMRND]XMHVL*HLVWQLHMH
ZLHOHUy*QHMQDWXU\SUREOHPyZQS
•
GHILQLFMDSURFHVyZZGX*HMPLHU]HMHVWMX*]GH]DNWXDOL]RZDQD
•
EUDNMHVW]GHILQLRZDQHMNRUHODFMLPLG]\SURFHVDmi – dotyczy to szczególnie danych we/wy
do procesu,
•
brak jest zdefiniowanych priorytetów dla procesów,
•
model procesów jest fragmentaryczny lub niespójny.
7DND V\WXDFMD MHVW QDVWSVWZHP SU]HGH ZV]\VWNLP G]LHG]LFWZD LQIRUPDW\F]QHJR L SRFKRG]L ]
czasów, kied
\ ZGUD*DQR SRMHG\QF]H V\VWHP\ LQIRUPDW\F]QH REHMPXMFH W\ONR Z\FLQNRZH
IUDJPHQW\ G]LDáDOQRFL ILUP\ 2EHFQLH Z GRELH ]LQWHJURZDQ\FK V\VWHPyZ LQIRUPDW\F]Q\FK
REHMPXMF\FKZV]\VWNLHNOXF]RZHREV]DU\G]LDáDOQRFLILUP\NRQLHF]QRüVWZRU]HQLDMHGQROLWHJR
modelu procesów realizowanych w tym systemie jest bezsporna, a kluczowym problemem jest
]GHILQLRZDQLH SRZL]D PLG]\ SRV]F]HJyOQ\PL G]LDáDPL ILUP\ 1D V\VWHP LQIRUPDW\F]Q\ QLH
QDOH*\SDWU]HüW\ONRSRGNWHPUHDOL]RZDQLDNRQNUHWQ\FK]DGDLF]\QQRFLZ\EUDQ\ch procesów,
ale przede wszystkim z punktu widzenia realizacji globalnych procesów kluczowych dla
SU]HGVLELRUVWZDPDNURSURFHVyZ7DNLHSRGHMFLHSR]ZDODQDVSRMU]HQLHÄ]JyU\´QDZGUD*DQ\
V\VWHPLQIRUPDW\F]Q\LRFHQMHJRRJyOQHMHIHNW\ZQRFLIXQNFMRQDOQHMDQLHRFHQ\HIHNW\ZQRFL
SRV]F]HJyOQ\FK IXQNFMRQDOQRFL DSOLNDFML 8PR*OLZLD WR UyZQLH* RFHQ ]GROQRFL
UHRUJDQL]DF\MQ\FK ILUP\ Z VWRVXQNX GR Z\PDJD VWDZLDQ\FK SU]H] NRQNUHWQ\ SURGXNW
LQIRUPDW\F]Q\ L RV]DFRZDQLH RSáDFDOQRFL WDNLFK ]PLDQ Z DVSHNFLH ZGUR*HQLD QRZHJR V\VWHPX
informatycznego.
-HGQ\P ] QDMZD*QLHMV]\FK ]DGD DQDOL]\ RSHUDF\MQHM SURMHNWX ZGUR*HQLRZHJR MHVW ZLF
ZHU\ILNDFMDPRGHOXELH*F\FKSURFHVyZEL]QHVRZ\FKEH]Z]JOGXQDWRF]\PRGHOWDNLLVWQLHMH
F]\WH*MHVWNRQVWUXRZDQ\SU]\RND]MLZGUR*HQLD:HU\ILNDFMDWDSRZLQQDXZ]JOGQLDüQLHW\ONR
VWDQ ELH*F\ SU]HGVLELRUVWZD DOH UyZQLH* GáXJRIDORZH SODQ\ GRW\F]FH RUJDQL]DFML L V]HURNR
SRMWHJRIXQNFMRQRZDQLDILUP\
Zastosowanie odpowiedniej metody weryfikacji wyników analizy operacyjnej jest
SRGVXPRZXMF\P]DGDQLHPWHMF]FLSURMHNWXZGUR*HQLRZHJR=GRZLDGF]HDXWRUyZZ\QLND*H
Z SURFHV ZHU\ILNDFML SRZLQQL E\ü ZSU]JQLFL NOXF]RZL SUDFRZQLF\ SU]HGVLELRUVWZD D
podstawowym problemem jest zaplanowanie wielostopniowej i wieloetapowej procedury takiej
ZHU\ILNDFML 6FKHPDW RGSRZLHGQLHJR SODQX ZHU\ILNDFML ]DNáDGDMFHJR ZVSyáXG]LDá SUDFRZQLNyZ
NOXF]RZ\FK FLOH ]DOH*\ RG NRQNUHWQHJR ZGUR*HQLD SRZLQLHQ RQ MHGQDN ]DZLHUDü QDVWSXMFH
elementy:
•
GREyU RGSRZLHGQLFK SUDFRZQLNyZ NOXF]RZ\FK ELRUF SRG XZDJ QLH W\ONR VWDQRZLVNR L
]DNUHV NRPSHWHQFML DOH UyZQLH* NRPXQLNDW\ZQRü L SUDNW\F]QH GRZLDGF]HQLH Z UHDOL]DFML
konkretnych procesów,
•
]GHILQLRZDQLHHWDSyZZHU\ILNDFMLQSSURFHV\ELH*FH–IDNW\F]QDUHDOL]DFMDUR]ELH*QRFL
w stosunku do modelowej
UHDOL]DFMLSURFHVX]DáR*HQLDXVSUDZQLDMFHUHDOL]DFMSURFHVELH*F\
ZVWRVXQNXGRSURFHVXSU]\V]áHJRLWG
•
]GHILQLRZDQLH IRUP\ ZVSyáSUDF\ SRPLG]\ SUDFRZQLNDPL NOXF]RZ\PL SRV]F]HJyOQ\FK
G]LDáyZILUP\ZFHOXXQLNQLFLDQLHVSyMQRFLZSURFHVLHZHU\ILNDFML.
2.3. Znaczenie modelu procesów biznesowych w procedurze testowania
aplikacji
:\NRU]\VWDQLH PRGHOX SURFHVyZ EL]QHVRZ\FK Z DQDOL]LH RSHUDF\MQHM ZGUR*HQLD GRZRG]L MDN
GX*H ]QDF]HQLH PD VWZRU]HQLH RGSRZLHGQLHJR GOD SURMHNWX ZGUR*HQLRZHJR PRGHOX SURFHVyZ
real
L]RZDQ\FK Z SU]HGVLELRUVWZLH : NROHMQ\FK HWDSDFK ZGUR*HQLD SRSUDZQLH ]GHILQLRZDQH
SURFHV\ V PDSRZDQH QD IXQNFMRQDOQRü Z\EUDQHJR SURGXNWX LQIRUPDW\F]QHJR -HGQ\P ]
GRGDWNRZ\FK ]DVWRVRZD PRGHOX SURFHVyZ MHVW WHVWRZDQLH DSOLNDFML 1LH WU]HED QLNRJR
przek
RQ\ZDüMDNGX*URORGJU\ZDSURFHGXUDWHVWRZDQLDV\VWHPXLQIRUPDW\F]QHJRLMDNSRZD*QH
NRQVHNZHQFMHPR*HPLHüQLHZáDFLZHMHMZ\NRQDQLH
3URMHNW ZGUR*HQLRZ\ SRZLQLHQ ]DNáDGDü V\VWHPDW\F]QH WZRU]HQLH VFHQDULXV]\ WHVWRZ\FK
DSOLNDFML NWyUH SR]ZROLá\E\ QD etapie budowy aplikacji i w fazie produkcyjnej, efektywnie i
VNXWHF]QLH SU]HWHVWRZDü ]DLPSOHPHQWRZDQH IXQNFMRQDOQRFL 7UXGQR VRELH Z\REUD]Lü ZáDFLZH
WHVWRZDQLH DSOLNDFML RSDUWH W\ONR L Z\áF]QLH QD VSUDZG]HQLX G]LDáDQLD SRV]F]HJyOQ\FK
IXQNFMRQDOQRFL : dobie zintegrowanych systemów informatycznych konieczne jest testowanie
SU]HNURMRZHREHMPXMFHSURFHV\UHDOL]RZDQHSU]H]ZV]\VWNLHG]LDá\REMWH]DVLJLHPV\VWHPXD
ZLF WHVWRZDQLH RSDUWH QD PDNURSURFHVDFK 'RVNRQDOH QDGDMH VL GR WHJR VWZRU]RQ\ L
zweryfikowany na etapie analizy operacyjnej model procesów biznesowych.
3U]\Z\NRU]\VWDQLXPRGHOXSURFHVyZGRWHVWRZDQLDDSOLNDFMLQDOH*\XZ]JOGQLü
•
priorytety procesów –
RNUHOHQLH SURFHVyZ L F]\QQRFL NOXF]RZ\FK GOD IXQNFMRQRZDQLD
SU]HGVLELRUVWZD]SRG]LDáHPQDHWDSZVWSQ\SURGXNF\MQ\RUD]SHáQ\SURGXNF\MQ\
•
RNUHOHQLHNOXF]RZ\FKNRUHODFMLPLG]\SURFHVDPL
•
Z\VWSRZDQLH ZF]HQLHMV]\FK QLHMHGQR]QDF]QRFL Z SURFHVLH PDSRZDQLD SURFHVyZ QD
IXQNFMRQDOQRüDSOLNDFML
Wykorzystanie diagramu procesu w testowaniu a
SOLNDFML LOXVWUXMH U\V GRW\F]F\ SURFHVX
UHDOL]RZDQHJRZ%LXU]H2EVáXJL.OLHQWDW\SRZHJRRSHUDWRUDWHOHNRPXQLNDF\MQHJR
[KO,T]
[KO,P,F,e]
[P,F,e]
[T,P]
[T,P]
[KO]
[P]
[KO,P,F,e
[P,F,e]
Klient
]JáDV]D
VLZ
BOK lub
pr
]\V\áD
wniosek
SRF]W
faxem,
{R} Klient
VNáDGD
pisemny
wniosek o
SU]\áF]HQLH
{WT} Pracownik
BOK
przeprowadza
ZHU\ILNDFM
PR*OLZRFLWHFKQL
']LDá0DUNHWLQJX3URFHV
3(Specj.ds.Planowania)
zdarzenie
F]\QQRü
F]\QQRü
{ZK}
Pracownik
BOK
wprowadza
zmiany
zawieszenie
(0)
(0)
Oczekiwanie na
dokumenty lub
ZL]\WNOLHQWD
Odpow
ie
G(
QD
{WT}
Podpisanie
umowy z
{WT} Pracownik BOK sprawdza
NRPSOHWQRüGRNXPHQWyZLVWDZLá
VLNOLHQW
,WHUDFMDVNRPSOHWRZDQLHGRNXPHQWyZLVWDZLHQLHVLNOLHQWD
3U]\áF]HQLH
obiektu
wynik
']LDá6SU]HGD*\3URFHV
1 i 2
Oczekiwanie na
RGSRZLHG(]
']LDáX0DUNHWLQJX
{Z} Je
OLGRNXPHQW\
QLHNRPSOHWQHSUREDR
X]XSHáQLHQLH GRNXPHQWyZ
Podpi
s
ana
umow
a z
kl
iente
m
dostar
c
z
ona z
']
LDáX
6
SU
]HGD
*\
wynik
wynik
podproces
^=`-HOLGRNXPHQW\
kompletne
(0)
(0)
(0)
(?)
(0)
(0)
(0)
(0)
(0)
(X)
(0)
T
N
N
T
F]\QQRü
F]\QQRü
^:7`-HOL
informacje
ZáDVQH
pracownika
%2.V
{WT} Pracownik
BOK otrzymuje
RGSRZLHG(]
']LDáX
T
^:7`-HOL
RGSRZLHG(]
']LDáX
Marketingu
negatywna
N
(0)
Rys. 1. Wykorzystanie diagramu procesu w procedurze testowania aplikacji
3. Wykorzystanie metodologii
$,0 GR ZGUD*DQLD DSOLND
cji
biznesowych
2ULHQWDFMDSURMHNWXZGUR*HQLRZHJRQDSURFHV\EL]QHVRZHSU]HGVLELRUVWZDZ\PDJDQDU]G]L
ZVSRPDJDMF\FK]DGDQLDSURMHNWRZH:W\PFHOXPR*QDZ\NRU]\VWDüXQLZHUVDOQHQDU]G]LDQS
oprogramowanie do modelowania i anal
L]\ SURFHVyZ EL]QHVRZ\FK NWyUH SRPRJ ]GHILQLRZDü
SURFHV\ L VWZRU]\ü LFK GLDJUDP\ NRQVWUXRZDü SU]HNURMRZH UDSRUW\ DQDOLW\F]QH F]\ RV]DFRZDü
NRV]W\ UHRUJDQL]DFML ]ZL]DQHM ] SU]HPRGHORZDQLHP SURFHVX ,QQ JUXS QDU]G]L MHVW
RSURJUDPRZDQLH ZVSRPDJDMFH SURFHGXU\ GRNXPHQWDFML SURMHNWX ZGUR*HQLRZHJR L ]DU]G]DQLD
projektem oraz testowanie aplikacji.
3U]\NáDGHPNRPSOHNVRZHJRQDU]G]LDZVSRPDJDMFHJRSURMHNWZGUR*HQLRZ\QDND*G\PMHJR
etapie jest AIM (Application Implementation Method) firmy Oracle. Oprogramowanie to wspiera
SURMHNW SRF]ZV]\ RG ID]\ MHJR GHILQLFML SRSU]H] DQDOL] RSHUDF\MQ VWZRU]HQLH SURMHNWX
UR]ZL]DQLD L MHJR EXGRZ ID] PLJUDFML DSOLNDFML L GDQ\FK D* GR NRFRZHM ID]\ SURGXNF\MQHM
)D]\L]DGDQLDSURMHNWXREMWHZVSRPDJDQLHP$,0SU]HGVWDwiono na rys.2.
5\V)D]\L]DGDQLDSURMHNWXZGUR*HQLRZHJRREMWH$,0
2SURJUDPRZDQLH WR Z\NRU]\VW\ZDQH MHVW SU]HGH ZV]\VWNLP ZH ZGUR*HQLDFK 2UDFOH
$SSOLFDWLRQV SDNLHWX DSOLNDFML ZVSRPDJDMF\FK ]DU]G]DQLH SU]HGVLELRUVWZHP REHMPXMFHJR
SODWIRUP(53(Enterprise Resource Planning). DRVWDUF]DRQR]HVWDZXQDU]G]LXPR*OLZLDMF\FK
WZRU]HQLHZ\VRNLHMMDNRFLGokumentów do prowadzenia projektu:
•
arkusze do tworzenia planów projektów dostosowanych do indywidualnych potrzeb klienta,
•
SRGUF]QLN NWyU\ SURZDG]L ]HVSyá ZGUR*HQLRZ\ SU]H] PHWRG L SURSRQXMH WHFKQLNL
Z\NRQ\ZDQLD]DGD
•
QDU]G]LDVRIWZDUH¶RZHWRZDU]\V]FHSRGUF]QLNRZL
•
GRP\OQHV]DEORQ\SURMHNWRZH
-HGQ ] ]DOHW PHWRGRORJLL $,0 MHVW HIHNW\ZQH ZVSRPDJDQLH DQDOL]\ RSHUDF\MQHM SURMHNWX
poprzez dostarcz
HQLH RGSRZLHGQLR VSURILORZDQ\FK L VNRUHORZDQ\FK ]H VRE GRNXPHQWyZ FR
zilustrowano na rys.3.
Rys. 3. Dokumenty generowane przy pomocy metodologii AIM
Bibliografia
1.
W. Hewson , Will the „Real ROI” Stand UP, http://www.hewson.co.uk/managementbriefings.htm#msroi
2.
„Application Implementation Method Handbook” Applications Global Service Line, August 1999
3.
=DU]G]DQLHNRV]WDPLG]LDáD$UWKXU$QGHUVHQRUD]:,*
- Press marzec 2000 r.
4.
TCO Analyst White Paper, Gartner Consulting, oktober 2000
P
P
PR
R
RO
O
OJ
J
JE
E
EK
K
KT
T
T
W
W
WD
D
DR
R
RO
O
O
)
)
)
E
E
EN
N
NI
I
IO
O
OW
W
WY
Y
Y
F
F
F A
A
A Z
Z
Z A
A
A
Definicja
Analiza Operacyjna
3URMHNW5R]ZL]DQLD
Budowa
Migracja
Produkcja
Z
Z
Z A
A
A D
D
D A
A
A N
N
N I
I
I A
A
A
Architektura Procesów
'HILQLFMD:\PDJD
0DSRZDQLH:\PDJD
Architektura Aplikacji
5R]ZL]DQLH7HFKQLF]QH
Dokumentacja
=DáR*HQLD7HV
towe
=DáR*HQLD0LJUDFML
D
D
D O
O
O K
K
K U
U
U M
M
M E
E
E N
N
N T
T
T Y
Y
Y
*áyZQH]DáR*HQLDL
wymagania biznesowe
Opis procesów
biznesowych