75
6/2003
www.elektro.info.pl
modu³ KL3403 – zarz¹dzanie
moc¹ przez sieæ fieldbus
Nowy trójfazowy terminal
firmy Beckhoff
do
systemu rozproszonych
wejϾ/wyjϾ pozwala na za-
rz¹dzanie moc¹ za poœredni-
ctwem niemal ka¿dego do-
wolnego protoko³u komunika-
cji przemys³owej. KL3403
jest traktowany tak, jak ka¿dy
inny, inteligentny terminal I/O
w ofercie firmy, a dokonane
przez niego pomiary i oblicze-
nia mo¿na przekazaæ np. przez Ethernet lub inny protokó³ przemys-
³owy do nadrzêdnej sieci zak³adowej. Nowy terminal KL3403 po-
zwala na pomiar wszystkich istotnych parametrów trójfazowej sieci
elektrycznej. Czteroprzewodowy pomiar napiêæ dla faz L1, L2, L3
i przewodu zerowego N jest realizowany bezpoœrednio (do wartoœci
500 Vac), natomiast pomiar pr¹dów – przez zewnêtrzne przek³a-
dniki pr¹dowe (bezpoœrednio do 1 A). Wbudowany mikrokontroler
zapisuje w wewnêtrznych rejestrach rzeczywiste wartoœci skutecz-
ne pr¹du, napiêcia, mocy czynnej, cos fi, zu¿ytej energii niezale¿-
nie dla ka¿dej z faz. Terminal KL3403 pozwala operatorowi czy te¿
systemowi monitorowaæ i sterowaæ w trybie,, on-line' prac¹ nie tyl-
ko silnika, ale równie¿ ka¿dego dowolnego typu obci¹¿enia. Dok³a-
dnoœæ pomiaru na poziomie 16 bitów oraz wysoka czêstotliwoœæ
próbkowania – 64 000 próbek/sek. – dla szeœciu kana³ów pomia-
rowych pozwala obliczyæ rzeczywiste wartoœci skuteczne pr¹dów
i napiêæ.
nowy miernik instalacji
Firma BIALL, dystrybutor japoñskiej fir-
my KYORITSU, wprowadzi³a na rynek
nowy miernik instalacji KEW6050.
Przyrz¹d umo¿liwia wykonanie pomia-
rów w instalacjach elektrycznych 230
V (L-PE, L-N) / 400 V (L-L), +10%/-
15%, 50 Hz takich parametrów jak: im-
pedancja pêtli zwarcia (Z
k
) (równie¿ bez
wyzwalania wy³¹czników ró¿nicowopr¹do-
wych), przewidywany pr¹d zwarciowy (I
k
), czas zadzia³ania wy-
³¹cznika ró¿nicowopr¹dowego (t
L
), pr¹d wyzwalaj¹cy wy³¹cz-
nika ró¿nicowopr¹dowego (I
∆N
) oraz napiêcie dotykowe (U
d
). Wy-
niki pomiarów mo¿na zapisaæ w pamiêci miernika i przes³aæ do
k
o
m
p
u
t
e
r
a
,
a oprogramowanie w polskiej wersji jêzykowej u³atwia sporz¹-
dzenie na ich podstawie protoko³ów. Pomiary wykonywane s¹
zgodnie z obowi¹zuj¹c¹ norm¹ PN-IEC 60364-6-61:2000.
Przyrz¹d spe³nia wymagania normy PN-EN 61557:2002U, a je-
go konstrukcja zgodna jest z PN-EN61010-1 Kat. III 300 V.
KEW6050 jest przenoœnym przyrz¹dem o kompaktowych wymia-
rach (186 x 167 x 89 mm), niewielkiej wadze (980g) i zasilaniu ba-
teryjnym (8 x R6). Obudowa miernika zapewniaj¹ca stopieñ ochro-
ny IP54 zabezpiecza przyrz¹d w czasie transportu i przy prowa-
dzeniu pomiarów w trudnych warunkach. KEW6050 oferuje do-
brze dobrane zestawienie funkcji pomiarowych, prost¹ obs³ugê,
wygodn¹ rejestracjê i transmisjê pomiarów oraz niezawodnoœæ,
a wszystko to za bardzo atrakcyjn¹ cenê, co w naszych obecnych
realiach sprawia, ¿e jest to jeden z nielicznych mierników „na
kieszeñ ka¿dego elektryka”.
nowoœci
nowe kable
TECHNOKABEL jako jeden z wiod¹cych producentów kab-
li maj¹cych zastosowanie w elektronice i automatyce przemys-
³owej pragnie rozszerzaæ swoj¹ ofertê o nowe rozwi¹zania
w grupie kabli sterowniczych i przy³¹czeniowych. W ostatnim
czasie pojawi³y siê w niej p³askie przewody dŸwigowe
H07VVH6-F, które przeznaczone s¹ do przy³¹czeñ elektrycz-
nych w urz¹dzeniach dŸwigowych, transportowych, wci¹garek,
podnoœników wind i innych. Uzupe³nieniem dla tego obszaru
zastosowañ s¹ przewody typu
KASTER przeznaczone do ³¹-
czenia kaset steruj¹cych z wy-
mienionymi wczeœniej urz¹-
dzeniami. Dwie linki stalowe
stanowi¹ce integraln¹ czêœæ
kabla, umieszczone w jednej
p³aszczyŸnie wzd³u¿ jego osi, pozwalaj¹ na podwieszenie ka-
set bez koniecznoœci u¿ywania dodatkowych elementów noœ-
nych, jak równie¿ zapewniaj¹ d³ugi czas eksploatacji takiego
rozwi¹zania.
przewody do podwieszania
kaset steruj¹cych
Przewody KASTER firmy TECHNOKABEL przeznaczone s¹ do ³¹cze-
nia kaset steruj¹cych z urz¹dzeniami dŸwigowymi, transportowymi, wci¹-
garkami i innymi z jednoczesnym ich podwieszeniem za pomoc¹ dwóch
linek stalowych bêd¹cych integraln¹ czêœci¹ kabla. Przeznaczone s¹ do
pracy w pomieszczeniach zamkniêtych. Zbudowane s¹ z: ¿y³ giêtkich,
wielodrutowych, skrêconych z miêkkich drutów miedzianych; konstrukcja
¿y³ zgodnie z DIN VDE 0295 klasa 6; izolacja ¿y³ wykonana z polwini-
tu izolacyjnego (PVC); z ¿y³ izolowa-
nych skrêconych warstwami w oœ-
rodek. Kolor izolacji ¿y³ jest czarny
z nadrukowanymi bia³ymi numera-
mi ¿y³, a w warstwie zewnêtrznej
umieszczona jest ¿y³a ochronna
zielono-¿ó³ta, a dwie linki z drutów
stalowych ocynkowanych w pow³oce polipropylenowej (PP) umieszczone
s¹ w jednej p³aszczyŸnie wzd³u¿ osi kabla, z obu jego stron. Pow³oka
przewodu wykonana zosta³a z polwinitu oponowego (PVC) w kolorze czar-
nym RAL 9005, wyt³oczona na oœrodek kabla i dwie linki stalowe.
76
www.elektro.info.pl
6/2003
nowoœci
precyzyjny czujnik indukcyjny
ZX-E to kolejny czujnik o du¿ych mo¿liwoœciach z rodziny precyzyj-
nych czujników ZX Smart firmy Omron. Umo¿liwia on pomiar odleg³o-
œci od obiektów metalowych z wykorzystaniem g³owic indukcyjnych
z dok³adnoœci¹ 1 mikrometra. W zale¿noœci od zastosowanej g³owi-
cy, mo¿liwy jest pomiar w zakresie od 0,5 do 7 mm. Czujnik posiada
wyjœcie analogowe (4..20 mA lub -4 do +4 V) z mo¿liwoœci¹ przeska-
lownia oraz trzy, swobodnie programowane, tranzystorowe wyjœcia pro-
gowe (HI, LOW, PASS). Jako elementy opcjonalne mo¿na wykorzystaæ
dedykowany modu³ komunikacji RS232C i modu³ kalkuluj¹cy umo¿-
liwiaj¹cy przeliczenie pomiarów z dwóch wzmacniaczy (pomiar grubo-
œci przy pomocy dwóch g³owic), a tak¿e eliminuj¹cy wzajemne za-
k³ócenia interferencyjne przy bliskim monta¿u
wiêkszej liczby g³owic indukcyjnych. Wzmacnia-
cze ZX-E maj¹ wbudowanych wiele funkcji prze-
twarzania wyników pomiaru i skalowania zapew-
niaj¹cego dok³adny pomiar odleg³oœci zarówno
od ferromagnetyków, jak i innych metali (mosi¹dz,
aluminium itp.).
Cyfrowy miernik rezystancji uziemieñ i rezystywnoœci gruntu IMU-
10, to nowy i profesjonalny produkt oferowany przez firmê ERA-
GOST. Przyrz¹d zasilany jest z wbudowanej pr¹dnicy napêdzanej rê-
cznie (nie potrzebuje wiêc ¿adnych innych Ÿróde³ zasilania), a war-
toœæ mierzonej rezystancji wyœwietlana jest na du¿ym, czytelnym wy-
œwietlaczu ciek³okrystalicznym. Zakresy pomiarowe: 0.... 19,99
Ω;
0.... 199,9
Ω; 0.... 1999 Ω. Pr¹d pomiarowy: na zakresie 0.... 19,99
Ω – 10 mARMS; na zakresie 0.... 199,9 Ω – 1 mARMS; na zakre-
sie 0.... 1999
Ω – 0,1 mARMS. Maksymalna rezystancja obwodu
pr¹dowego napiêciowego na zakresie 0.... 19,99
Ω – 2 kΩ, 2 kΩ;
na zakresie 0.... 199,9
Ω – 5 k Ω, 20 kΩ; na zakresie 0.... 1999
Ω – 50 kΩ, 50 kΩ. Maksymalne napiêcie wyjœciowe w obwodzie
pr¹dowym 24 VRMS. Maksymalne napiêcie zak³ócaj¹ce w obwo-
dzie napiêciowym 3 VRMS. Sygnalizacja ma³ej prêdkoœci obrotowej
pr¹dnicy, przekroczenia maksymalnej rezystancji obwodu pr¹dowego
i napiêciowego, przekroczenia maksymalnego poziomu zak³óceñ,
przekroczenia zakresu pomiarowego.
przekaŸniki
elektromagnetyczne
w wykonaniu morskim
Produkowane przez Relpol S. A. standardo-
we przekaŸniki R15 z dwoma i trzema ze-
stykami prze³¹cznymi wraz z ich wyposa-
¿eniem dodatkowym oraz gniazda wtykowe
typu PZ8, PS11 i PZ11 do przekaŸników
uzyska³y Certyfikat Nr 03/00038 Lloyd’s
Register of Shipping z Londynu dopuszcza-
j¹cy te wyroby do zastosowañ morskich.
Mo¿liwa jest praca przekaŸników w wa-
runkach œrodowiskowych kategorii ENV
2 (zamkniête pomieszczenia, nara¿one na
temperaturê, wilgoæ i wibracje) i ENV
3 (zamkniête pomieszczenia, nara¿one na ciep³o wytwarzane przez
inne urz¹dzenia). Wyposa¿eniem standardowym tych przekaŸników
s¹ mechaniczne wskaŸniki zadzia³ania „W” i przyciski testuj¹ce
„T” umo¿liwiaj¹ce trwa³e zablokowanie styków w po³o¿eniu
„zestyki zwierne zamkniête” bez napiêcia zasilaj¹cego cewkê –
„WT” na koñcu zapisu kodu przekaŸnika. W przypadku gdy taka
funkcja przycisku jest niepo¿¹dana, poniewa¿ zablokowanie styków
w opisanym wy¿ej po³o¿eniu mo¿e przypadkowo nie zostaæ ska-
sowane przez obs³ugê i przez to doprowadziæ do zak³óceñ w pra-
cy urz¹dzeñ lub ich awarii, Relpol oferuje nowy przycisk typu „P”
pozbawiony tej funkcji.
Dodatkowym wyposa¿eniem przekaŸników z cewkami na napiê-
cie sta³e mo¿e byæ: dioda gasz¹ca D, której zadaniem jest t³umie-
nie przepiêæ zwi¹zanych z prac¹ cewki lub przepiêæ dochodz¹cych
do cewki od strony innych urz¹dzeñ i dioda œwietlna L – bipolarna,
której zadaniem jest sygnalizacja stanu zadzia³ania przekaŸnika. Po-
nadto wyeliminowano z przekaŸników szkodliwy kadm oraz dwukro-
tnie zwiêkszono ich trwa³oœæ ³¹czeniow¹ oraz zmniejszono liczbê
po³¹czeñ lutowanych w przekaŸniku, a tak¿e wyeliminowano
wkrêty stalowe mocuj¹ce pokrywê przekaŸnika z jego coko³em
wprowadzaj¹c mocowanie tych elementów metod¹ „na zatrzask”.
Gniazda wtykowe do przekaŸników R15 – 2P i 3P, objête certyfika-
tem LR, przystosowane s¹ do monta¿u zarówno na szynach 35 mm
wg EN 50022 jak i na p³ytach monta¿owych przy u¿yciu wkrêtów.
miernik rezystancji uziemieñ IMU-10
nowa gama zasilaczy z serii BCC
Firma XPPLc wprowadzi³a na rynek now¹ se-
riê zasilaczy impulsowych AC-DC z serii BCC.
S¹ to produkty o mocy wyjœciowej od 200 do
400 W, przystosowane do zasilania napiêciem
zmiennym z przedzia³u 90-264 VAC. Zasilacze
tej serii posiadaj¹ jedno wyjœcie napiêciowe,
w zale¿noœci od modelu wynosi ono od 3,3
VDC (50A) do 28 VDC (14,5 A), regulacja ob-
ci¹¿enia na wyjœciu wynosi 1,5 %- dla modeli
o napiêciach wyjœciowych do 7,5 V – dla po-
zosta³ych modeli wynosi 1 %. Podzespo³y serii BCC charakteryzuj¹
siê wysok¹ niezawodnoœci¹ oraz zgodne s¹ ze wszystkimi œwiato-
wymi standardami, tj. EMC, ETSI. Zasilacze BCC doskonale spraw-
dzaj¹ siê w urz¹dzeniach nara¿onych na dzia³anie warunków atmo-
sferycznych, np. przenoœne nadajniki radiowe, elektroniczne urz¹dze-
nia drogowe, itp.
77
6/2003
www.elektro.info.pl
nowoœci
presostat / przetwornik
ciœnienia
Firma Bourdon-Haenni wypuœci³a na rynek nowy, wykonany w te-
chnologii mikroprocesorowej, presostat / przetwornik ciœnienia w modu-
³owej obudowie IP65 ze zintegrowanym wyœwietlaczem LCD, wyjœciem
4... 20 mA oraz dwoma niezale¿nymi stykami z mo¿liwoœci¹ konfigu-
racji progów alarmowych. Zakres pomiarowy dla ciœnienia absolutnego:
0-60 bar, wzglêdnego: -1… 400 bar. Presostat elektroniczny TED 50 znaj-
duje zastosowanie m. in. w uk³adach regulacji lub kontroli ciœnienia w in-
stalacjach przemys³owych, zbiornikach, systemach hydraulicznych lub
pneumatycznych maszyn, podnoœników, czy te¿ robotów przemys³o-
wych. Konfiguracja odbywa siê wy³¹cznie za pomoc¹ trzech przycisków
membranowych umieszczonych na panelu czo³owym
przetwornika, dziêki czemu mo¿na jej dokonaæ bezpo-
œrednio na obiekcie. Programowane parametry: punkt
zadzia³ania ka¿dego ze styków osobno; czas zw³o-
ki w zadzia³aniu styków; zakres histerezy dla ka¿-
dego styku; status aktywacji styków (NO lub NZ dla
ustawienia alarmów); kalibracja punktu ZERO;
w³asny czterocyfrowy kod dostêpu. Istnieje
mo¿liwoœæ wyposa¿enia przetwornika w se-
parator z membran¹ czo³ow¹, np. dla me-
diów lepkich, inne przy³¹cze elektryczne lub
port RS 485.
listwa z ogranicznikiem prze-
piêæ i zaciskami
sprê¿ynowymi
Nowa listwa z zaciskami
sprê¿ynowymi firmy Phoenix
Contact typu TT-ST-M jest wy-
posa¿ona w wielostopniow¹
ochronê przed przepiêciami.
Zwarta obudowa o szerokoœci
6,2 mm czyni ten wyrób
szczególnie przydatnym dla
projektów zawieraj¹cych wiele sygna³ów sterowania wymagaj¹cych
ochrony. Zapewniaj¹ce ochronê po³¹czenie mo¿e byæ zabudowane
w szafach sterowania oszczêdzaj¹c miejsce. Trójstopniowy ogranicz-
nik opracowano nie tylko dla obwodów analogowych pêtli pr¹dowych,
ale równie¿ dla par sygna³ów binarnych prowadzonych dwoma ró¿-
nymi poziomami zacisków. Dodatkowo listwa z filtrem jest w opra-
cowaniu. Potencja³ ochronny jest po³¹czony do odrêbnego zacisku
PE ze stopy zamontowanej na szynie. Przy monta¿u automatycznie
tworzone jest po³¹czenie mog¹ce przewodziæ pr¹dy miêdzy obwo-
dem ochronnym a metalow¹ szyn¹ monta¿ow¹. Do uziemienia ca-
³ej grupy ograniczników wystarczy uziemiæ ca³¹ szynê monta¿ow¹
w jednym punkcie. Wersje z roz³¹cznikami no¿owymi na obu po-
ziomach umo¿liwiaj¹ przy³¹czanie zewnêtrznych obwodów do po-
miarów. Sprzêt pomiarowy oraz okablowanie, umieszczone za listw¹,
s¹ bezpieczne.
przetwornice ARTDrive G
ARTDrive G to nowa rodzina wektorowych falowników pr¹du przemien-
nego firmy SIEI. Zosta³a zaprojektowana dla aplikacji, które wymagaj¹ wy-
sokich wartoœci momentu przy starcie oraz dla ma³ych prêdkoœci. Wyso-
kie osi¹gi uzyskiwane s¹ dziêki zastosowaniu nowoczesnych algorytmów
sterowania wektorem pola wiruj¹cego oraz mo¿liwoœci¹ rozbudowy falo-
wnika o dodatkowe karty. ARTDrive G produkowane s¹ w zakresie mocy
od 0,75 kW do 132 kW i dla napiêæ 230 V; 400 V; 500 V; 575 V. Po-
siadaj¹ funkcjê regulatora PID, a sterowaæ falownikiem mo¿na przez lis-
twê zaciskow¹, klawiaturê z wyœwietlaczem oraz przez PC i interfejs RS
485. Modele te posiadaj¹ zintegro-
wane modu³y hamuj¹ce oraz pro-
gramowalne wejœcia (3 analogowe,
8cyfrowych) / wyjœcia (2 analogowe,
4cyfrowe). ARTDrive G pozwalaj¹ na
sterowanie z otwart¹ i z zamkniêt¹
pêtl¹ oraz posiadaj¹ funkcjê kom-
pensacji poœlizgu, która powoduje ograniczenie do minimum zmian prêd-
koœci wywo³ywanych przez zmianê obci¹¿enia. Prêdkoœciami mo¿na ste-
rowaæ bez ograniczeñ w zakresie od 0,1 do 480 Hz, z nabiegiem / wybie-
giem w zadanym okresie czasu od 0,1 do 9999 s. Wœród bogactwa fun-
kcji wyró¿niæ mo¿na: cyfrowy wybór prêdkoœci, funkcjê impulsowania,
mo¿liwoœæ modyfikacji charakterystyki V/f, omijanie wybranych prêdkoœci
itp. ARTDrive G s¹ stosowane w napêdach pomp, wentylatorów, dŸwigów
i sprê¿arek.
konkurencja dla wiatraków
W Wielkiej Brytanii planowana jest budowa elektro-
wni p³ywowych wykorzystuj¹cych pr¹dy morskie.
Pierwszy prototypowy model o mocy 30 MW zain-
stalowano i uruchomiono na jesieni 2002 roku
w odleg³oœci 3 km od Lynmouth. Elektrownia sta-
nowi maszt zakotwiony w dnie morskim, na którym
zainstalowano turbinê p³ywow¹ napêdzaj¹c¹ ge-
nerator. Konstruktorzy wyposa¿yli elektrowniê w po-
most remontowy i uk³ad podnoszenia turbiny wraz
z generatorem w przypadku koniecznoœci przegl¹-
du technicznego lub naprawy. Turbina wraz z gene-
ratorem jest podnoszona ponad lustro wody wzd³u¿ masztu, który dodat-
kowo wyposa¿ony jest w uk³ady sygnalizacji morskiej u³atwiaj¹cej ¿eg-
lugê. Energia elektryczna jest wyprowadzana kablami u³o¿onymi pod dnem
morskim do zainstalowanej na sta³ym l¹dzie stacji przekszta³tnikowej. We-
d³ug naukowców, energia pr¹dów morskich jest bardziej stabilna ni¿ ener-
gia wiatru lub s³oñca, co jest istotn¹ kwesti¹ ekonomiczn¹ w przypadku
konfigurowania uk³adów autonomicznych. Turbiny p³ywowe wydaj¹ siê
byæ dobrym rozwi¹zaniem problemu zaopatrzenia w energiê elektryczn¹
niewielkich wysp zamieszka³ych przez ludzi, gdzie dotychczas jedynym
Ÿród³em pr¹du elektrycznego by³y spalinowe agregaty pr¹dotwórcze. Po-
za tym ich niew¹tpliw¹ zalet¹ jest brak ha³asu oraz oszczêdoœæ cennego
miejsca na l¹dzie.