Pięć warunków Sakramentu Pokuty: 1. Rachunek sumienia. 2. Żal za grzechy. 3. Mocne
postanowienie poprawy. 4. Szczera spowiedź. 5. Zadośćuczynienie.
Trzy cnoty Boskie:

1. Wiara. 2. Nadzieja. 3. Miłość.

Akty cnót Boskich
Akt wiary:

Wierzę w Ciebie, Boże żywy, W Trójcy jedyny, prawdziwy. Wierzą, coś objawił

Boże, Twe słowo mylić nie może.
Akt nadziei:

Ufam Tobie, boś Ty wierny, Wszechmocny i miłosierny. Dasz mi grzechów

odpuszczenie, Łaskę i wieczne zbawienie.

Akt miłości: Boże, choć Cię nie pojmuję, Jednak nad wszystko miłuję. Nad wszystko, co jest
stworzone, Boś Ty dobro nieskończone.

Akt żalu: Ach, żałuję za me złości, Jedynie dla Twej miłości. Bądź miłościw mnie
grzesznemu,

Dla Ciebie odpuszczam bliźniemu.

Ofiarowanie:

Myśli, słowa, sprawy moje - Poświęcam na chwałę Twoją. Tobie serce me

oddaję, Coraz lepszym niech się staję.
Cztery cnoty główne: 1. Roztropność. 2. Sprawiedliwość. 3. Umiarkowanie 4. Męstwo.
Dobre uczynki:

1. Modlitwa. 2. Post. 3. Jałmużna.

Uczynki miłosierne co do duszy: 1. Grzesznych upominać. 2. Nieumiejętnych pouczać.3.
Wątpiącym dobrze radzić. 4. Strapionych pocieszać. 5. Krzywdy cierpliwie znosić. 6. Urazy
chętnie darować. 7. Modlić się za żywych i umarłych.
Uczynki miłosierne co do ciała:
1. Łaknących nakarmić. 2. Pragnących napoić. 3. Nagich przyodziać. 4. Podróżnych w dom
przyjąć. 5. Więźniów pocieszać. 6. Chorych nawiedzać. 7. Umarłych pogrzebać.
Najważniejszymi dobrymi uczynkami są: modlitwa, czynna pomoc bliźniemu, najpełniej ujęta
w siedmiu uczynkach miłosiernych co do ciała i co do duszy. Post lub płynące z pobudek
miłości Bożej wyrzeczenie się dobra niższego rzędu dla dobra wyższego rzędu. Dobry
uczynek zasługuje na nagrodę w niebie, gdy jest wykonany w łasce uświęcającej i w dobrej
intencji, tj. ku chwale Bożej.Przez częste wykonywanie dobrych uczynków nabywamy cnoty.
Trzy rady ewangeliczne:

Dobrowolne ubóstwo. Dozgonna czystość. Bezwzględne

posłuszeństwo przełożonemu duchownemu.
Osiem błogosławieństw: 1. Błogosławieni ubodzy duchem, albowiem ich jest Królestwo
niebieskie. 2. Błogosławieni cisi, albowiem oni posiądą ziemię.3. Błogosławieni, którzy
płaczą, albowiem oni będą pocieszeni. 4. Błogosławieni, którzy łakną i pragną
sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni. 5. Błogosławieni miłosierni, albowiem oni
miłosierdzia dostąpią. 6. Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą.
7. Błogosławieni pokój czyniący, albowiem oni nazwani będą synami Bożymi.
8. Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem ich jest
Królestwo niebieskie (Mt 5, 3-10).
Siedem grzechów głównych i cnót im przeciwnych: 1. Pycha - pokora. 2. Chciwość -
hojność. 3. Nieczystość - czystość. 4. Zazdrość - miłość. 5. Nieumiarkowanie w jedzeniu i
piciu - umiarkowanie. 6. Gniew -

cierpliwość. 7. Lenistwo - gorliwość i pracowitość.

Rodzaje grzechów:
Grzech jest to świadome i dobrowolne przekroczenie Przykazań Bożych lub kościelnych.
Rozróżniamy grzech ciężki, czyli śmiertelny i lekki, czyli powszedni. Grzech śmiertelny
popełnia ten, kto całkiem świadomie i dobrowolnie przekracza Przykazania Boże lub
kościelne w rzeczy ważnej. Grzech taki nazywamy śmiertelnym, gdyż odbiera nam życie
nadnatu

ralne, czyli łaskę uświęcającą. Grzech powszedni popełnia ten, kto świadomie i

dobrowolnie przekracza Przykazania Boże lub kościelne w rzeczy mniej ważnej, albo w
rzeczy ważnej, ale nie całkiem świadomie i dobrowolnie.
Grzech śmiertelny: 1. Odbiera nam łaskę uświęcającą i prawo do szczęścia wiecznego.
2. Odbiera nam wszystkie zasługi dotychczas u Boga zebrane i sprawia, że w tym stanie
żadnych nowych zasług zdobyć nie możemy. 3. Sprowadza na nas na ziemię karę
doczesną i karę wieczną.

Aby osiągnąć szczęście wieczne powinieneś: 1. Wierzyć w Boga. 2. Czynić, co Bóg
nakazuje.

3. Żyć w łączności z Bogiem przez łaskę uświęcającą.

Grzechy wołające o pomstę do nieba (Rdz 4, 10):
1. Umyślne zabójstwo. 2. Grzechy nieczyste przeciw naturze. 3. Krzywdzenie ubogich,
wdów i sierot. 4. Zatrzymanie zapłaty za wykonywaną pracę.
Grzechy cudze „Biada temu człowiekowi, przez którego przychodzi zgorszenie" (Mt 18,6):
Przyczyniając się w jakikolwiek sposób do grzechów innych ludzi, stajemy się w jakiejś
mierze winni tego zła i popełniamy tzw. grzechy cudze. Popełnia je ten, kto:
1. Grzech doradza. 2. Grzech nakazuje. 3. Na grzech zezwala. 4. Do grzechu pobudza. 5.
Grzech pochwala. 6. Wobec grzechu zachowuje obojętność. 7. Grzechu nie zwalcza. 8. Do
grzechu pomaga. 9. Grzech uniewinnia.
Grzechy przeciwko Duchowi Świętemu:
1. Grzeszyć bez umiaru, licząc na miłosierdzie Boże; 2. Rozpaczać lub wątpić w łaskę i
miłosierdzie Boże; 3. Sprzeciwiać się uznanej prawdzie chrześcijańskiej; 4. Bliźniemu
zazdrościć łaski Bożej; 5. Lekceważyć rozmyślnie sprawę swego zbawienia.
Stały opór stawiany łasce Bożej i częste popełnianie grzechów ciężkich może spowodować
zupełną niewrażliwość sumienia oraz zanik poczucia moralnego.
Dary Ducha Świętego: dar mądrości, dar rozumu, dar rady, dar męstwa, dar umiejętności,
dar pobożności i dar bojaźni Bożej.
O łasce Bożej i sakramentach świętych
Pan Bóg powołał mnie do swego Ludu, dał swoje dary, abym wyznawał wiarę, przyjmował
sakramenty święte, zachowywał przykazania Boże i kościelne i w ten sposób osiągnął
zbawienie.
Łaska Boża jest to dar nadprzyrodzony, udzielony ludziom przez Boga.
Łaska uświęcająca jest to dar Boży, który daje nam życie Boże i czyni nas dziećmi Bożymi.
Łaska uczynkowa jest to dar Boży, pomagający do spełnienia dobrych uczynków
potrzebnych do zbawienia. Tę łaskę otrzymują od Boga wszyscy bez wyjątku ludzie.
Sakramenty święte ustanowił Pan Jezus. Sakrament jest to znak widzialny, ustanowiony
przez Pana Jezusa, w którym Pan Jezus udziela nam łaski Bożej.
Wiara Jest łaską, uznaniem za prawdę wszystkiego, co Pan Bóg objawił, a Kościół do
wierzenia podaje.

Mamy obowiązek poznać prawdy wiary, wyznawać ją słowem i czynem.

Prawdy objawione przez Boga zawarte są w Piśmie św. i Tradycji.

Aby zachować wiarę

trzeba: żyć pobożnie, uczyć się chętnie religii, unikać złych ludzi.
Najświętszy sakrament jest to prawdziwe Ciało i Krew Pana Jezusa pod postaciami chleba i
wina.

Pan Jezus Ustanowił Najświętszy Sakrament w Wielki Czwartek na Ostatniej

Wieczerzy.

W przeddzień swej śmierci, gdy zgromadził uczniów na Ostatnią Wieczerzę Pan

Jezus wziął chleb w swoje święte i czcigodne ręce, podniósł oczy ku niebu do Boga, Ojca
swojego wszechmogącego, i dzięki Jemu składając, błogosławił, łamał i rozdawał swoim
uczniom, mówiąc: bierzcie i jedzcie z tego wszyscy, to jest bowiem Ciało moje, które za was
będzie wydane. Podobnie po wieczerzy wziął kielich w swoje święte i czcigodne ręce,
ponownie dzięki Bogu składając, błogosławił i podał swoim uczniom, mówiąc: bierzcie i
pijcie z niego wszyscy, to jest bowiem kielich Krwi mojej nowego i wiecznego przymierza,
która za was i za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów. To czyńcie na moją
pamiątkę. Pan Jezus przez słowa kapłana przemienia chleb w Ciało swoje a wino w Krew
swoją w czasie Mszy Świętej. W Liturgii Eucharystycznej Pan Jezus ofiaruje się za nas i z
nami Ojcu i Karmi nas Swoim Ciałem i Krwią. W pełny sposób uczestniczymy we Mszy
świętej, gdy modlimy się wspólnie, słuchamy Słowa Bożego, ofiarujemy Bogu nasze życie i
przyjm

ujemy Ciało i Krew Pańską, czyli Najświętszy Sakrament.

Sakrament Pokuty jest to sakrament,

w którym Pan Jezus przez usta kapłana odpuszcza

nam

grzechy po Chrzcie popełnione. Do dobrego odprawienia sakramentu Pokuty należy

wypełnić pięć warunków: - rachunek sumienia, - żal za grzechy, - mocne postanowienie
poprawy, -

szczera spowiedź, - zadośćuczynienie Panu Bogu i ludziom.

Pięć warunków Sakramentu Pokuty: 1. Rachunek sumienia. 2. Żal za grzechy. 3. Mocne
postanowienie poprawy. 4. Szczera spowiedź. 5. Zadośćuczynienie.
Trzy cnoty Boskie:

1. Wiara. 2. Nadzieja. 3. Miłość.

Akty cnót Boskich
Akt wiary:

Wierzę w Ciebie, Boże żywy, W Trójcy jedyny, prawdziwy. Wierzą, coś objawił

Boże, Twe słowo mylić nie może.
Akt nadziei:

Ufam Tobie, boś Ty wierny, Wszechmocny i miłosierny. Dasz mi grzechów

odpuszczenie, Łaskę i wieczne zbawienie.

Akt miłości: Boże, choć Cię nie pojmuję, Jednak nad wszystko miłuję. Nad wszystko, co jest
stworzone, Boś Ty dobro nieskończone.

Akt żalu: Ach, żałuję za me złości, Jedynie dla Twej miłości. Bądź miłościw mnie
grzesznemu,

Dla Ciebie odpuszczam bliźniemu.

Ofiarowanie:

Myśli, słowa, sprawy moje - Poświęcam na chwałę Twoją. Tobie serce me

oddaję, Coraz lepszym niech się staję.
Cztery cnoty główne: 1. Roztropność. 2. Sprawiedliwość. 3. Umiarkowanie 4. Męstwo.
Dobre uczynki:

1. Modlitwa. 2. Post. 3. Jałmużna.

Uczynki miłosierne co do duszy: 1. Grzesznych upominać. 2. Nieumiejętnych pouczać.3.
Wątpiącym dobrze radzić. 4. Strapionych pocieszać. 5. Krzywdy cierpliwie znosić. 6. Urazy
chętnie darować. 7. Modlić się za żywych i umarłych.
Uczynki miłosierne co do ciała:
1. Łaknących nakarmić. 2. Pragnących napoić. 3. Nagich przyodziać. 4. Podróżnych w dom
przyjąć. 5. Więźniów pocieszać. 6. Chorych nawiedzać. 7. Umarłych pogrzebać.
Najważniejszymi dobrymi uczynkami są: modlitwa, czynna pomoc bliźniemu, najpełniej ujęta
w siedmiu uczynkach miłosiernych co do ciała i co do duszy. Post lub płynące z pobudek
miłości Bożej wyrzeczenie się dobra niższego rzędu dla dobra wyższego rzędu. Dobry
uczynek zasługuje na nagrodę w niebie, gdy jest wykonany w łasce uświęcającej i w dobrej
intencji, tj. ku chwale Bożej.Przez częste wykonywanie dobrych uczynków nabywamy cnoty.
Trzy rady ewangeliczne:

Dobrowolne ubóstwo. Dozgonna czystość. Bezwzględne

posłuszeństwo przełożonemu duchownemu.
Osiem błogosławieństw: 1. Błogosławieni ubodzy duchem, albowiem ich jest Królestwo
niebieskie. 2. Błogosławieni cisi, albowiem oni posiądą ziemię.3. Błogosławieni, którzy
płaczą, albowiem oni będą pocieszeni. 4. Błogosławieni, którzy łakną i pragną
sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni. 5. Błogosławieni miłosierni, albowiem oni
miłosierdzia dostąpią. 6. Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą.
7. Błogosławieni pokój czyniący, albowiem oni nazwani będą synami Bożymi.
8. Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem ich jest
Królestwo niebieskie (Mt 5, 3-10).
Siedem grzechów głównych i cnót im przeciwnych: 1. Pycha - pokora. 2. Chciwość -
hojność. 3. Nieczystość - czystość. 4. Zazdrość - miłość. 5. Nieumiarkowanie w jedzeniu i
piciu - umiarkowanie. 6. Gniew -

cierpliwość. 7. Lenistwo - gorliwość i pracowitość.

Rodzaje grzechów:
Grzech jest to świadome i dobrowolne przekroczenie Przykazań Bożych lub kościelnych.
Rozróżniamy grzech ciężki, czyli śmiertelny i lekki, czyli powszedni. Grzech śmiertelny
popełnia ten, kto całkiem świadomie i dobrowolnie przekracza Przykazania Boże lub
kościelne w rzeczy ważnej. Grzech taki nazywamy śmiertelnym, gdyż odbiera nam życie
nadnatu

ralne, czyli łaskę uświęcającą. Grzech powszedni popełnia ten, kto świadomie i

dobrowolnie przekracza Przykazania Boże lub kościelne w rzeczy mniej ważnej, albo w
rzeczy ważnej, ale nie całkiem świadomie i dobrowolnie.
Grzech śmiertelny: 1. Odbiera nam łaskę uświęcającą i prawo do szczęścia wiecznego.
2. Odbiera nam wszystkie zasługi dotychczas u Boga zebrane i sprawia, że w tym stanie
żadnych nowych zasług zdobyć nie możemy. 3. Sprowadza na nas na ziemię karę
doczesną i karę wieczną.

Aby osiągnąć szczęście wieczne powinieneś: 1. Wierzyć w Boga. 2. Czynić, co Bóg
nakazuje.

3. Żyć w łączności z Bogiem przez łaskę uświęcającą.

Grzechy wołające o pomstę do nieba (Rdz 4, 10):
1. Umyślne zabójstwo. 2. Grzechy nieczyste przeciw naturze. 3. Krzywdzenie ubogich,
wdów i sierot. 4. Zatrzymanie zapłaty za wykonywaną pracę.
Grzechy cudze „Biada temu człowiekowi, przez którego przychodzi zgorszenie" (Mt 18,6):
Przyczyniając się w jakikolwiek sposób do grzechów innych ludzi, stajemy się w jakiejś
mierze winni tego zła i popełniamy tzw. grzechy cudze. Popełnia je ten, kto:
1. Grzech doradza. 2. Grzech nakazuje. 3. Na grzech zezwala. 4. Do grzechu pobudza. 5.
Grzech pochwala. 6. Wobec grzechu zachowuje obojętność. 7. Grzechu nie zwalcza. 8. Do
grzechu pomaga. 9. Grzech uniewinnia.
Grzechy przeciwko Duchowi Świętemu:
1. Grzeszyć bez umiaru, licząc na miłosierdzie Boże; 2. Rozpaczać lub wątpić w łaskę i
miłosierdzie Boże; 3. Sprzeciwiać się uznanej prawdzie chrześcijańskiej; 4. Bliźniemu
zazdrościć łaski Bożej; 5. Lekceważyć rozmyślnie sprawę swego zbawienia.
Stały opór stawiany łasce Bożej i częste popełnianie grzechów ciężkich może spowodować
zupełną niewrażliwość sumienia oraz zanik poczucia moralnego.
Dary Ducha Świętego: dar mądrości, dar rozumu, dar rady, dar męstwa, dar umiejętności,
dar pobożności i dar bojaźni Bożej.
O łasce Bożej i sakramentach świętych
Pan Bóg powołał mnie do swego Ludu, dał swoje dary, abym wyznawał wiarę, przyjmował
sakramenty święte, zachowywał przykazania Boże i kościelne i w ten sposób osiągnął
zbawienie.
Łaska Boża jest to dar nadprzyrodzony, udzielony ludziom przez Boga.
Łaska uświęcająca jest to dar Boży, który daje nam życie Boże i czyni nas dziećmi Bożymi.
Łaska uczynkowa jest to dar Boży, pomagający do spełnienia dobrych uczynków
potrzebnych do zbawienia. Tę łaskę otrzymują od Boga wszyscy bez wyjątku ludzie.
Sakramenty święte ustanowił Pan Jezus. Sakrament jest to znak widzialny, ustanowiony
przez Pana Jezusa, w którym Pan Jezus udziela nam łaski Bożej.
Wiara Jest łaską, uznaniem za prawdę wszystkiego, co Pan Bóg objawił, a Kościół do
wierzenia podaje.

Mamy obowiązek poznać prawdy wiary, wyznawać ją słowem i czynem.

Prawdy objawione przez Boga zawarte są w Piśmie św. i Tradycji.

Aby zachować wiarę

trzeba: żyć pobożnie, uczyć się chętnie religii, unikać złych ludzi.
Najświętszy sakrament jest to prawdziwe Ciało i Krew Pana Jezusa pod postaciami chleba i
wina.

Pan Jezus Ustanowił Najświętszy Sakrament w Wielki Czwartek na Ostatniej

Wieczerzy.

W przeddzień swej śmierci, gdy zgromadził uczniów na Ostatnią Wieczerzę Pan

Jezus wziął chleb w swoje święte i czcigodne ręce, podniósł oczy ku niebu do Boga, Ojca
swojego wszechmogącego, i dzięki Jemu składając, błogosławił, łamał i rozdawał swoim
uczniom, mówiąc: bierzcie i jedzcie z tego wszyscy, to jest bowiem Ciało moje, które za was
będzie wydane. Podobnie po wieczerzy wziął kielich w swoje święte i czcigodne ręce,
ponownie dzięki Bogu składając, błogosławił i podał swoim uczniom, mówiąc: bierzcie i
pijcie z niego wszyscy, to jest bowiem kielich Krwi mojej nowego i wiecznego przymierza,
która za was i za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów. To czyńcie na moją
pamiątkę. Pan Jezus przez słowa kapłana przemienia chleb w Ciało swoje a wino w Krew
swoją w czasie Mszy Świętej. W Liturgii Eucharystycznej Pan Jezus ofiaruje się za nas i z
nami Ojcu i Karmi nas Swoim Ciałem i Krwią. W pełny sposób uczestniczymy we Mszy
świętej, gdy modlimy się wspólnie, słuchamy Słowa Bożego, ofiarujemy Bogu nasze życie i
przyjm

ujemy Ciało i Krew Pańską, czyli Najświętszy Sakrament.

Sakrament Pokuty jest to sakrament,

w którym Pan Jezus przez usta kapłana odpuszcza

nam

grzechy po Chrzcie popełnione. Do dobrego odprawienia sakramentu Pokuty należy

wypełnić pięć warunków: - rachunek sumienia, - żal za grzechy, - mocne postanowienie
poprawy, -

szczera spowiedź, - zadośćuczynienie Panu Bogu i ludziom.

ODPUSTY W KOŚCIELE

Nauka o odpustach łączy się z tajemnicą Bożego Miłosierdzia. W sakramencie pojednania
grzesznik otrzymuje przebaczenie wyznanych grzechów, za które szczerze żałuje. Dzięki
temu może on osiągnąć wieczne zbawienie. Uzyskane przebaczenie nie uwalnia jednak od
kar doczesnych (czasowych), które spotykają nas za życia lub po śmierci w czyśćcu.
Uwolnieniu od tych kar służy właśnie obfity skarbiec odpustów Kościoła. Odpust jest to
darowanie przez Boga kary doczesnej za grzechy odpu

szczone już co do winy.

Rozróżnia się odpusty cząstkowe i zupełne (zależnie od tego, w jakim stopniu uwalniają nas
od kary doczesnej). Odpusty te może zyskiwać każdy ochrzczony po spełnieniu
odpowiednich warunków dla siebie lub ofiarowywać je za zmarłych.
Aby uzyskać odpust zupełny lub częściowy, wierny powinien być — przynajmniej przed
wykonaniem ostatnich czynności związanych z dziełem odpustowym — w stanie łaski
uświęcającej.

Odpust zupełny można uzyskać tylko jeden raz dziennie.

Warunki uzyskania odpus

tu zupełnego:

•Brak jakiegokolwiek przywiązania do grzechu, nawet powszedniego (a więc także od
nałogu, jeżeli jest brak całkowitej dyspozycji - zyskuje się odpust cząstkowy) •Stan łaski
uświęcającej (brak nieodpuszczonego grzechu ciężkiego) lub spowiedź sakramentalna
•Przyjęcie Komunii świętej •Odmówienie modlitwy (np. "Ojcze nasz" i "Zdrowaś Mario") w
intencjach Ojca Świętego (nie chodzi o modlitwę w intencji samego papieża, choć i ta
modlitwa jest bardzo cenna; modlitwa związana z odpustem ma być skierowana w intencji
tych spraw, za które modli się każdego dnia papież. Intencje te są często ogłaszane, m.in.
na naszych stronach

z kalendarzem na dany miesiąc) •Wykonanie czynności związanej z

odpustem;
Ewentualna spowiedź, Komunia święta i modlitwa w intencjach Ojca Świętego mogą być
wypełnione w ciągu kilku dni przed lub po wypełnieniu czynności, z którą związany jest
odpust; między tymi elementami musi jednak istnieć związek.
Po jednej spowiedzi można uzyskać wiele odpustów zupełnych, natomiast po jednej
Komunii świętej i jednej modlitwie w intencjach papieża - tylko jeden odpust zupełny.
Kościół zachęca do ofiarowania odpustów za zmarłych (niekoniecznie muszą być to osoby
nam znane, nie musimy wymieniać konkretnego imienia - wystarczy ofiarować odpust w
intencji osoby zmarłej, która tego odpustu potrzebuje). Odpustów (zarówno cząstkowych, jak
i zupełnych) nie można ofiarowywać za innych żywych.
Wybrane praktyki związane z uzyskaniem odpustu zupełnego:
•Adoracja Najświętszego Sakramentu, przez co najmniej pół godziny (jeśli jest krótsza -
odpust cząstkowy);

•Odmówienie w całości (i bez przerwy) przynajmniej jednej części

różańca (pięciu dziesiątek) w kościele, kaplicy publicznej, w rodzinie, wspólnocie zakonnej
czy pobożnym stowarzyszeniu, połączone z rozmyślaniem nad rozważanymi tajemnicami
(odmówienie poza tymi miejscami lub wspólnotami - odpust cząstkowy);
•Nawiedzenie kościoła lub kaplicy we wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych (2
listopada) i odmówienie tam Ojcze nasz i Wierzę; •W dniach od 1 do 8 listopada za
nawiedzenie cmentarza z równoczesną modlitwą za zmarłych - codziennie odpust zupełny,
który można ofiarować wyłącznie za zmarłych (za nawiedzenie cmentarza w inne dni -
odpust cząstkowy również wyłącznie za zmarłych); •Na terenie Polski pobożne odmówienie
Koronki

do Miłosierdzia Bożego w kościele lub kaplicy wobec Najświętszego Sakramentu

Eucharystii, publicznie wystawionego lub też przechowywanego w tabernakulum; •Pobożne
czytanie Pisma Świętego, przez co najmniej pół godziny. •Odprawienie Drogi Krzyżowej po
spe

łnieniu następujących warunków: -odprawienie przed urzędowo erygowanymi stacjami

Drogi Krzyżowej (np. w kościele, na placu przykościelnym); -musi być 14 krzyżyków;
-

rozważanie Męki i śmierci Chrystusa (nie jest konieczne rozmyślanie o poszczególnych

tajemnicach każdej stacji); -wymaga się przechodzenia od jednej stacji do drugiej.

KATECHIZM

O Bogu Stwórcy i Zbawicielu: Pan Bóg jest to Duch nieskończenie doskonały, Stworzyciel
nieba i ziemi i Ojciec nasz najlepszy. Pan

Bóg nas stworzył, uczynił nas swoimi dziećmi i

kocha nas.

Bóg jest miłością, jest wieczny wszechmocny, wszystkowiedzący, sprawiedliwy i

miłosierny. Bóg jest wieczny, to znaczy, że Bóg był jest i zawsze będzie. Są trzy Osoby
Boskie, które nazywają się: Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty. Trzy Osoby Boskie razem
n

azywamy Trójcą Przenajświętszą. Pana Boga nazywamy Stworzycielem, bo stworzył

niebo, ziemię i cały świat. Pan Jezus jest Synem Bożym, który stał się człowiekiem i umarł
n

a krzyżu dla naszego zbawienia. Pan Jezus, jako Bóg był zawsze, a jako człowiek narodził

się w czasie z Najświętszej Maryi Panny za sprawą Ducha Świętego. Syn Boży stał się
człowiekiem, aby nas zbawić. Pan Jezus zbawił nas przez mękę, śmierć na krzyżu i
zmartwychwstanie. Pan Jezus nas

wybawił od wiecznego potępienia i otworzył nam niebo.

Dlatego nazywamy Pana Jezusa Odkupicielem.
O Aniołach: Aniołowie są to duchy czyste, mające rozum i wolną wolę, ale nie mające ciała.
Pan Bóg stworzył Aniołów na większą chwałę swoją, oraz aby nam dopomagali do
zbawienia.

Nie wszyscy Aniołowie zostali wierni Bogu; niektórzy z nich zbuntowali się

przeciwko Bogu i za to

Pan Bóg strącił ich do piekła. Nazywamy ich szatanami, diabłami, lub

złymi duchami. Złe duchy kuszą ludzi do złego i nienawiści ku Bogu.
O człowieku: Pan Bóg stworzył człowieka. Człowiek jest to stworzenie rozumne, złożone z
ciała i duszy nieśmiertelnej. Dusza ludzka jest to duch nieśmiertelny obdarzony rozumem i
wolną wolą. Człowiek jest podobny do Pana Boga przez swoją duszę nieśmiertelną.
Pan Bóg stworzył człowieka, aby Pana Boga znał, czcił, kochał i służył Mu, a przez to
osiągnął szczęście wieczne. Pierwsi ludzie nazywali się Adam i Ewa. Wszyscy ludzie na
świecie pochodzą od Adama i Ewy, których dlatego nazywamy pierwszymi rodzicami.
Adam i Ewa byli bardzo szczęśliwi, gdyż oglądali Boga, nie chorowali, praca zaś była dla
nich prz

yjemnością i nie mieli umierać. Najcenniejszym darem dla pierwszych ludzi była

łaska uświęcająca, która czyniła Adama i Ewę dziećmi Bożymi i dawała prawo do nieba.
Nie tylko oni, ale wszys

cy ludzie mieli być szczęśliwi. Ludzie nie mają tych darów, bo pierwsi

rodzice stracili

je przez nieposłuszeństwo Bogu. To nieposłuszeństwo pierwszych rodziców

nazywamy grzechem pierworodnym.

Pierwszych rodziców namówił do grzechu szatan.

Przez grzech pierworodny niebo zostało zamknięte, Adam i Ewa stracili dla siebie i dla
wszystkich ludzi łaskę uświęcającą, stali się podlegli chorobom, cierpieniom, śmierci, musieli
ciężko pracować. Jedynie Matka Boska wolna była od grzechu pierworodnego, dlatego
nazyw

amy ją Niepokalanie Poczętą. Najświętsza Maryja Panna, dlatego była wolna od

grzechu pierworodnego, gdyż od wieków była wybrana na Matkę Odkupiciela świata.
Główne prawdy wiary: 1. Bóg jest jeden. 2. Bóg jest sędzią sprawiedliwym, który za dobre
wynagradza, a za złe karze. 3. Są trzy osoby Boskie: Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty.
4. Syn Boży stał się człowiekiem i umarł na krzyżu dla naszego zbawienia. 5. Dusza ludzka
jest nieśmiertelna. 6. Łaska Boska jest do zbawienia koniecznie potrzebna.
Ostateczne rzeczy człowieka: Śmierć, Sąd Boży, Niebo albo piekło.
Dziesięć Przykazań Bożych: 1. Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną. 2. Nie
będziesz brał Imienia Pana Boga swego nadaremno. 3. Pamiętaj, abyś dzień święty
święcił.4. Czcij ojca swego i matkę swoją. 5. Nie zabijaj. 6. Nie cudzołóż. 7. Nie kradnij. 8.
Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu. 9. Nie pożądaj żony bliźniego
swego.

10. Ani żadnej rzeczy, która jego jest.

Siedem Sakramentów Świętych: 1. Chrzest. 2. Bierzmowanie. 3. Eucharystia. 4. Pokuta. 5.
Namaszczenie chorych. 6. Kapłaństwo. 7. Małżeństwo.
Pięć Przykazań kościelnych: 1. Ustanowione przez Kościół dni święte święcić. 2. W niedziele i
święta we Mszy św. nabożnie uczestniczyć. 3. Posty nakazane zachowywać. 4. Przynajmniej
raz w roku spowiadać się i w czasie wielkanocnym Komunię św. przyjmować. 5. W czasach
zakazanych zabaw hucznych nie urządzać.

ODPUSTY W KOŚCIELE

Nauka o odpustach łączy się z tajemnicą Bożego Miłosierdzia. W sakramencie pojednania
grzesznik otrzymuje przebaczenie wyznanych grzechów, za które szczerze żałuje. Dzięki
temu może on osiągnąć wieczne zbawienie. Uzyskane przebaczenie nie uwalnia jednak od
kar doczesnych (czasowych), które spotykają nas za życia lub po śmierci w czyśćcu.
Uwolnieniu od tych kar służy właśnie obfity skarbiec odpustów Kościoła. Odpust jest to
darowanie przez Boga kary doczesnej za grzechy odpu

szczone już co do winy.

Rozróżnia się odpusty cząstkowe i zupełne (zależnie od tego, w jakim stopniu uwalniają nas
od kary doczesnej). Odpusty te może zyskiwać każdy ochrzczony po spełnieniu
odpowiednich warunków dla siebie lub ofiarowywać je za zmarłych.
Aby uzyskać odpust zupełny lub częściowy, wierny powinien być — przynajmniej przed
wykonaniem ostatnich czynności związanych z dziełem odpustowym — w stanie łaski
uświęcającej.

Odpust zupełny można uzyskać tylko jeden raz dziennie.

Warunki uzyskania odpus

tu zupełnego:

•Brak jakiegokolwiek przywiązania do grzechu, nawet powszedniego (a więc także od
nałogu, jeżeli jest brak całkowitej dyspozycji - zyskuje się odpust cząstkowy) •Stan łaski
uświęcającej (brak nieodpuszczonego grzechu ciężkiego) lub spowiedź sakramentalna
•Przyjęcie Komunii świętej •Odmówienie modlitwy (np. "Ojcze nasz" i "Zdrowaś Mario") w
intencjach Ojca Świętego (nie chodzi o modlitwę w intencji samego papieża, choć i ta
modlitwa jest bardzo cenna; modlitwa związana z odpustem ma być skierowana w intencji
tych spraw, za które modli się każdego dnia papież. Intencje te są często ogłaszane, m.in.
na naszych stronach

z kalendarzem na dany miesiąc) •Wykonanie czynności związanej z

odpustem;
Ewentualna spowiedź, Komunia święta i modlitwa w intencjach Ojca Świętego mogą być
wypełnione w ciągu kilku dni przed lub po wypełnieniu czynności, z którą związany jest
odpust; między tymi elementami musi jednak istnieć związek.
Po jednej spowiedzi można uzyskać wiele odpustów zupełnych, natomiast po jednej
Komunii świętej i jednej modlitwie w intencjach papieża - tylko jeden odpust zupełny.
Kościół zachęca do ofiarowania odpustów za zmarłych (niekoniecznie muszą być to osoby
nam znane, nie musimy wymieniać konkretnego imienia - wystarczy ofiarować odpust w
intencji osoby zmarłej, która tego odpustu potrzebuje). Odpustów (zarówno cząstkowych, jak
i zupełnych) nie można ofiarowywać za innych żywych.
Wybrane praktyki związane z uzyskaniem odpustu zupełnego:
•Adoracja Najświętszego Sakramentu, przez co najmniej pół godziny (jeśli jest krótsza -
odpust cząstkowy);

•Odmówienie w całości (i bez przerwy) przynajmniej jednej części

różańca (pięciu dziesiątek) w kościele, kaplicy publicznej, w rodzinie, wspólnocie zakonnej
czy pobożnym stowarzyszeniu, połączone z rozmyślaniem nad rozważanymi tajemnicami
(odmówienie poza tymi miejscami lub wspólnotami - odpust cząstkowy);
•Nawiedzenie kościoła lub kaplicy we wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych (2
listopada) i odmówienie tam Ojcze nasz i Wierzę; •W dniach od 1 do 8 listopada za
nawiedzenie cmentarza z równoczesną modlitwą za zmarłych - codziennie odpust zupełny,
który można ofiarować wyłącznie za zmarłych (za nawiedzenie cmentarza w inne dni -
odpust cząstkowy również wyłącznie za zmarłych); •Na terenie Polski pobożne odmówienie
Koronki

do Miłosierdzia Bożego w kościele lub kaplicy wobec Najświętszego Sakramentu

Eucharystii, publicznie wystawionego lub też przechowywanego w tabernakulum; •Pobożne
czytanie Pisma Świętego, przez co najmniej pół godziny. •Odprawienie Drogi Krzyżowej po
spe

łnieniu następujących warunków: -odprawienie przed urzędowo erygowanymi stacjami

Drogi Krzyżowej (np. w kościele, na placu przykościelnym); -musi być 14 krzyżyków;
-

rozważanie Męki i śmierci Chrystusa (nie jest konieczne rozmyślanie o poszczególnych

tajemnicach każdej stacji); -wymaga się przechodzenia od jednej stacji do drugiej.

KATECHIZM

O Bogu Stwórcy i Zbawicielu: Pan Bóg jest to Duch nieskończenie doskonały, Stworzyciel
nieba i ziemi i Ojciec nasz najlepszy. Pan

Bóg nas stworzył, uczynił nas swoimi dziećmi i

kocha nas.

Bóg jest miłością, jest wieczny wszechmocny, wszystkowiedzący, sprawiedliwy i

miłosierny. Bóg jest wieczny, to znaczy, że Bóg był jest i zawsze będzie. Są trzy Osoby
Boskie, które nazywają się: Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty. Trzy Osoby Boskie razem
n

azywamy Trójcą Przenajświętszą. Pana Boga nazywamy Stworzycielem, bo stworzył

niebo, ziemię i cały świat. Pan Jezus jest Synem Bożym, który stał się człowiekiem i umarł
n

a krzyżu dla naszego zbawienia. Pan Jezus, jako Bóg był zawsze, a jako człowiek narodził

się w czasie z Najświętszej Maryi Panny za sprawą Ducha Świętego. Syn Boży stał się
człowiekiem, aby nas zbawić. Pan Jezus zbawił nas przez mękę, śmierć na krzyżu i
zmartwychwstanie. Pan Jezus nas

wybawił od wiecznego potępienia i otworzył nam niebo.

Dlatego nazywamy Pana Jezusa Odkupicielem.
O Aniołach: Aniołowie są to duchy czyste, mające rozum i wolną wolę, ale nie mające ciała.
Pan Bóg stworzył Aniołów na większą chwałę swoją, oraz aby nam dopomagali do
zbawienia.

Nie wszyscy Aniołowie zostali wierni Bogu; niektórzy z nich zbuntowali się

przeciwko Bogu i za to

Pan Bóg strącił ich do piekła. Nazywamy ich szatanami, diabłami, lub

złymi duchami. Złe duchy kuszą ludzi do złego i nienawiści ku Bogu.
O człowieku: Pan Bóg stworzył człowieka. Człowiek jest to stworzenie rozumne, złożone z
ciała i duszy nieśmiertelnej. Dusza ludzka jest to duch nieśmiertelny obdarzony rozumem i
wolną wolą. Człowiek jest podobny do Pana Boga przez swoją duszę nieśmiertelną.
Pan Bóg stworzył człowieka, aby Pana Boga znał, czcił, kochał i służył Mu, a przez to
osiągnął szczęście wieczne. Pierwsi ludzie nazywali się Adam i Ewa. Wszyscy ludzie na
świecie pochodzą od Adama i Ewy, których dlatego nazywamy pierwszymi rodzicami.
Adam i Ewa byli bardzo szczęśliwi, gdyż oglądali Boga, nie chorowali, praca zaś była dla
nich prz

yjemnością i nie mieli umierać. Najcenniejszym darem dla pierwszych ludzi była

łaska uświęcająca, która czyniła Adama i Ewę dziećmi Bożymi i dawała prawo do nieba.
Nie tylko oni, ale wszys

cy ludzie mieli być szczęśliwi. Ludzie nie mają tych darów, bo pierwsi

rodzice stracili

je przez nieposłuszeństwo Bogu. To nieposłuszeństwo pierwszych rodziców

nazywamy grzechem pierworodnym.

Pierwszych rodziców namówił do grzechu szatan.

Przez grzech pierworodny niebo zostało zamknięte, Adam i Ewa stracili dla siebie i dla
wszystkich ludzi łaskę uświęcającą, stali się podlegli chorobom, cierpieniom, śmierci, musieli
ciężko pracować. Jedynie Matka Boska wolna była od grzechu pierworodnego, dlatego
nazyw

amy ją Niepokalanie Poczętą. Najświętsza Maryja Panna, dlatego była wolna od

grzechu pierworodnego, gdyż od wieków była wybrana na Matkę Odkupiciela świata.
Główne prawdy wiary: 1. Bóg jest jeden. 2. Bóg jest sędzią sprawiedliwym, który za dobre
wynagradza, a za złe karze. 3. Są trzy osoby Boskie: Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty.
4. Syn Boży stał się człowiekiem i umarł na krzyżu dla naszego zbawienia. 5. Dusza ludzka
jest nieśmiertelna. 6. Łaska Boska jest do zbawienia koniecznie potrzebna.
Ostateczne rzeczy człowieka: Śmierć, Sąd Boży, Niebo albo piekło.
Dziesięć Przykazań Bożych: 1. Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną. 2. Nie
będziesz brał Imienia Pana Boga swego nadaremno. 3. Pamiętaj, abyś dzień święty
święcił.4. Czcij ojca swego i matkę swoją. 5. Nie zabijaj. 6. Nie cudzołóż. 7. Nie kradnij. 8.
Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu. 9. Nie pożądaj żony bliźniego
swego.

10. Ani żadnej rzeczy, która jego jest.

Siedem Sakramentów Świętych: 1. Chrzest. 2. Bierzmowanie. 3. Eucharystia. 4. Pokuta. 5.
Namaszczenie chorych. 6. Kapłaństwo. 7. Małżeństwo.
Pięć Przykazań kościelnych: 1. Ustanowione przez Kościół dni święte święcić. 2. W niedziele i
święta we Mszy św. nabożnie uczestniczyć. 3. Posty nakazane zachowywać. 4. Przynajmniej
raz w roku spowiadać się i w czasie wielkanocnym Komunię św. przyjmować. 5. W czasach
zakazanych zabaw hucznych nie urządzać.