Umowy Polska Rosja (Договоры Польша Россия), Том 1

Ambasada

Rzeczypospolitej Polskiej

w Federacji Rosyjskiej

Wydział Promocji Handlu i Inwestycji

Tel. : (495) 231 - 16 - 11

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej

Fax.: (495) 254 - 34 - 22

Wydział Promocji Handlu i Inwestycji

E-mail : polweh@polweh.ru

123557 Moskwa ul. Klimaszkina 4

Internet:http\\ www. polweh.ru\

Umowy Polska-Rosja

Tom 1

Biblioteczka

Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji

Ambasady RP w Moskwie

Moskwa, maj 2008

UMOWA między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o
współpracy gospodarczej

UMOWA między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w
sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku

UMOWA między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o
współpracy w dziedzinie turystyki

UMOWA między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w
sprawie przejść granicznych

UMOWA między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o
warunkach podróży obywateli Rzeczypospolitej Polskiej i obywateli Federacji Rosyjskiej

UMOWA między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o
międzynarodowych przewozach drogowych

UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o pomocy prawnej i
stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych

KONWENCJA KONSULARNA między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską

UMOWA między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Federacji Rosyjskiej o
współpracy w dziedzinie zapobiegania awariom przemysłowym, klęskom żywiołowym i
likwidacji ich skutków

POROZUMIENIE między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji
Rosyjskiej w sprawie współpracy wojskowo-technicznej

UMOWA O PARTNERSTWIE I WSPÓŁPRACY ustanawiająca partnerstwo między
Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi a Federacją Rosyjską

Opracowanie:

Marek Reszuta, II sekretarz WPHI

Ambasady RP w Moskwie

UMOWA

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o współpracy

gospodarczej,

sporządzona w Warszawie dnia 2 listopada 2004 r.

(M.P. z dnia 14 lutego 2005 r.)

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Federacji Rosyjskiej, zwane dalej "Stronami",
kierując się postanowieniami Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o
przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy, sporządzonego w Moskwie w dniu 22 maja 1992 r.,
pragnąc umocnić przyjazne stosunki między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską,
mając na uwadze członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej i wynikające z
tego prawa i zobowiązania Rzeczypospolitej Polskiej,
w celu dalszego umocnienia i rozwoju stosunków gospodarczych między Rzecząpospolitą
Polską a Federacją Rosyjską,
uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1
1. Strony sprzyjać będą rozwojowi wzajemnie korzystnej współpracy gospodarczej we
wszystkich dziedzinach i sektorach gospodarki, zgodnie z prawem obowiązującym w
państwach Stron, na zasadach równości i wzajemnych korzyści.
2. Współpraca realizowana w ramach niniejszej umowy ukierunkowana będzie na:

a) wykorzystanie potencjału gospodarczego dla wzmocnienia dwustronnych stosunków

gospodarczych,

b) intensyfikację dwustronnych stosunków gospodarczych, w szczególności w sferze

inwestycji, innowacji i finansowania projektów gospodarczych,

c) rozbudowę infrastruktury w dziedzinie transportu i systemów transportu nośników

energii,

d) rozwój współpracy międzyregionalnej.

Artykuł 2
Współpraca, o której mowa w artykule 1 niniejszej umowy, będzie realizowana w
szczególności poprzez:

a) współdziałanie w realizacji projektów w sektorze gazowym, naftowym i

elektroenergetyce, a także w zakresie infrastruktury transportowej i przygranicznej,
stanowiących przedmiot wzajemnego zainteresowania,

b) projektowanie, budowę i modernizację obiektów przez podmioty gospodarcze

jednego państwa na terytorium drugiego państwa lub wspólne występowanie
podmiotów gospodarczych obu państw na ich terytorium lub na terytorium państw
trzecich,

c) rozwój współpracy małych i średnich przedsiębiorstw,
d) wdrażanie mechanizmów w zakresie finansowania, ubezpieczania oraz udzielania

gwarancji dla projektów gospodarczych, w tym inwestycyjnych,

e) współdziałanie w dziedzinie certyfikacji i standaryzacji,
f) sprzyjanie

kontaktom

między

izbami

handlowo-przemysłowymi

innymi

organizacjami zrzeszającymi podmioty gospodarcze,

g) rozwój usług konsultingowych, prawnych, bankowych i technicznych, w tym

wspomagających realizację projektów inwestycyjnych na terytorium obydwu państw,

h) inicjowanie i popieranie różnorodnych form kontaktów, w tym wymiany specjalistów

i personelu technicznego, szkoleń, udziału w międzynarodowych targach i
wystawach, projektach gospodarczych i innych przedsięwzięciach związanych ze
współpracą gospodarczą,

i) rozwój współpracy w dziedzinie turystyki.

Artykuł 3
Właściwe organy każdej ze Stron będą sprzyjać podmiotom gospodarczym drugiej Strony w
prowadzeniu na terytorium swojego państwa działalności w formach zgodnych z prawem
obowiązującym na tym terytorium.

Artykuł 4
W celu ułatwienia rozwoju współpracy gospodarczej właściwe organy Stron, zgodnie z
prawem obowiązującym w państwach Stron, będą dokonywać wymiany informacji w
zakresie:

a) prawa regulującego: działalność gospodarczą, inwestycje, zamówienia publiczne i

przetargi, standaryzację, certyfikację, warunki udzielania koncesji, ochronę praw
własności intelektualnej i przemysłowej oraz inne dziedziny stanowiące przedmiot
wzajemnego zainteresowania,

b) przedsięwzięć

promocyjnych sprzyjających zacieśnianiu kontaktów między

podmiotami gospodarczymi działającymi na terytorium obu państw, w tym w
zakresie przeprowadzania wystaw i targów,

c) innych spraw będących przedmiotem wzajemnego zainteresowania.

Artykuł 5
1. Strony powołują Polsko-Rosyjską Międzyrządową Komisję do spraw Współpracy
Gospodarczej, zwaną dalej "Komisją".
2. Do zadań Komisji należy w szczególności:

a) dokonywanie okresowych przeglądów i ocen stanu współpracy gospodarczej,
b) przygotowywanie propozycji zmierzających do dalszego rozwoju współpracy

gospodarczej,

c) identyfikacja problemów ograniczających rozwój współpracy gospodarczej i

proponowanie odpowiednich działań w celu ich eliminacji,

d) omawianie spraw spornych dotyczących stosowania lub interpretacji niniejszej

umowy.

3. Komisja składa się z sekcji polskiej i rosyjskiej, pod przewodnictwem przewodniczących.
Każda ze Stron mianuje przewodniczącego swojej sekcji. Każdy z przewodniczących mianuje
swojego zastępcę i sekretarza swojej sekcji. Dla rozpatrzenia spraw szczegółowych Komisja
w ramach swojej kompetencji może tworzyć grupy robocze z określeniem ich zadań i
terminów działalności.
4. Posiedzenia Komisji przeprowadzane będą w miarę potrzeby, z reguły co najmniej raz w
roku, kolejno w Rzeczypospolitej Polskiej i w Federacji Rosyjskiej. Z inicjatywy jednego z
przewodniczących może być zwołane nadzwyczajne posiedzenie Komisji lub zainicjowane
spotkanie przewodniczących.
Przewodniczący sekcji dokonują uzgodnień w sprawie zwołania kolejnego posiedzenia
Komisji i porządku obrad w terminie nieprzekraczającym 1 miesiąca przed przewidywanym
posiedzeniem. W uzgodnieniu między przewodniczącymi do porządku obrad mogą być
wniesione uprzednio nieprzewidziane kwestie. Na posiedzenie Komisji każda z sekcji, według
swego uznania, może zapraszać doradców i ekspertów.

5. Językami roboczymi na posiedzeniach Komisji są język polski i język rosyjski. Z
posiedzenia Komisji sporządzany jest protokół w języku polskim i rosyjskim.
6. Sprawy związane z działalnością Komisji w okresie między jej posiedzeniami omawiane są
w trybie roboczym przez przewodniczących Komisji lub na ich polecenie przez zastępców i
sekretarzy.
7. Komisja ustanawia regulamin swojej pracy.

Artykuł 6
1. Niniejsza umowa nie narusza praw i zobowiązań Stron wynikających z innych umów
międzynarodowych, stronami których są Rzeczpospolita Polska lub Federacja Rosyjska, oraz
z ich przynależności do organizacji międzynarodowych.
2. W zakresie spraw regulowanych przez Umowę o Partnerstwie i Współpracy ustanawiającą
partnerstwo pomiędzy Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej
strony, a Federacją Rosyjską, z drugiej strony, podpisaną w dniu 24 czerwca 1994 r. na Korfu,
wraz z jej wszystkimi późniejszymi zmianami i uzupełnieniami, które objęte są niniejszą
umową, pierwszeństwo będą miały postanowienia powyższej Umowy o Partnerstwie i
Współpracy, wraz z jej wszystkimi późniejszymi zmianami i uzupełnieniami.

Artykuł 7
Obie strony ustalają, że ich interesy w zakresie stosunków gospodarczych z zagranicą
zapewniają komórki organizacyjne przedstawicielstw dyplomatycznych każdej ze Stron: ze
Strony polskiej - odpowiednia komórka organizacyjna Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w
Federacji Rosyjskiej, ze Strony rosyjskiej - Przedstawicielstwo Handlowe Federacji
Rosyjskiej w Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiące część składową Ambasady Federacji
Rosyjskiej w Rzeczypospolitej Polskiej, których status reguluje Konwencja wiedeńska o
stosunkach dyplomatycznych, sporządzona w Wiedniu dnia 18 kwietnia 1961 r.

Artykuł 8
1. Umowa niniejsza wejdzie w życie z dniem otrzymania ostatniego pisemnego
zawiadomienia stwierdzającego, że zostały spełnione wymogi prawa krajowego niezbędne dla
wejścia jej w życie.
2. Niniejsza umowa zawarta jest na czas nieokreślony.
3. W uzgodnieniu między Stronami do niniejszej umowy mogą być wprowadzane zmiany i
uzupełnienia w pisemnej formie, które stanowić będą integralną część niniejszej umowy.
4. Każda ze Stron może wypowiedzieć niniejszą umowę w drodze skierowania do drugiej
Strony kanałami dyplomatycznymi pisemnego zawiadomienia w tej sprawie. Niniejsza
umowa traci moc po upływie sześciu miesięcy od dnia otrzymania takiego zawiadomienia.
Umowę niniejszą sporządzono w Warszawie dnia 2 listopada 2004 r., w dwóch
egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają
jednakową moc.

UMOWA

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w sprawie

unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i maj

ątku,

sporządzona w Moskwie

dnia 22 maja 1992 r.

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 22 maja 1992 r. została sporządzona w Moskwie Umowa między Rządem
Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w sprawie unikania podwójnego
opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, w następującym brzmieniu:

UMOWA między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w
sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Federacji Rosyjskiej,
kierując się dążeniem do rozwijania i umacniania współpracy gospodarczej, naukowej,
technicznej i kulturalnej między obydwoma Państwami, oraz
w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i
majątku,
postanowiły zawrzeć niniejszą umowę,
uzgadniając, co następuję:

Artykuł 1.
Osoby, których dotyczy umowa
1. Niniejsza umowa dotyczy osób, które mają miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym
lub w obu Umawiających się Państwach.
2. W rozumieniu niniejszej umowy określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub
siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem
tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania, miejsce jej
stałego pobytu, miejsce zarejestrowania osoby prawnej albo inne kryterium o podobnym
charakterze. Jeżeli dochód jest osiągany przez spółkę jawną, to miejsce zamieszkania
ustala się w miejscu pobytu osoby podlegającej opodatkowaniu od takiego dochodu.
3. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 2 osoba nie będąca osobą fizyczną ma siedzibę
w obu Umawiających się Państwach, to uważa się ją za mającą siedzibę w tym Państwie, w
którym znajduje się miejsce jej faktycznego zarządu.
4. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 2 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w
obu Umawiających się Państwach, to jej status będzie określony według następujących
zasad:

a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym
ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w
obu Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie,
z którym ma ściślejsze powiązania osobistego i gospodarcze (ośrodek interesów
życiowych),
b) jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ośrodek interesów
życiowych, albo jeżeli nie ma ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z

Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w
którym zwykle przebywa,
c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Państwach lub nie przebywa
zazwyczaj w żadnym z nich, to będzie ona uważana za mającą miejsce
zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem,
d) jeżeli jest ona obywatelem obu Państw lub nie jest obywatelem żadnego z
nich, właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w
drodze wzajemnego porozumienia.

Artykuł 2.
Podatki, których dotyczy umowa
1. Niniejsza umowa dotyczy, bez względu na sposób poboru, podatków od dochodu i od
majątku lub części ogólnego dochodu albo ogólnego majątku, które pobiera się na rzecz
każdego Umawiającego się Państwa.
2. Za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od
całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki
od zysku z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego lub nieruchomego, podatki
od ogólnych kwot wynagrodzeń wypłaconych przez przedsiębiorstwa, jak również podatki
od przyrostu majątku.
3. Do aktualnie istniejących podatków, których dotyczy umowa, należą:

a) w Polsce:

1) podatek dochodowy od osób prawnych,
2) podatek dochodowy od osób fizycznych,
3) podatek rolny,

zwane dalej „podatkami polskimi”;

b) w Federacji Rosyjskiej:

1) podatki od zysków i dochodów przewidziane w ustawach Federacji
Rosyjskiej - „O podatku od zysku przedsiębiorstw i organizacji”, „O
opodatkowaniu dochodu banków”, „O podatku dochodowym od działalności
ubezpieczeniowej” i „O podatku dochodowym od osób fizycznych”,
2) podatki od majątku przewidziane w ustawach Federacji Rosyjskiej - „O
podatku od majątku przedsiębiorstw” i „O podatku od majątku osób
fizycznych”,

zwane dalej „podatkami rosyjskimi”.

4. Niniejsza umowa będzie miała także zastosowanie do wszystkich podatków takiego
samego lub podobnego rodzaju, o których mowa w ustępie 1, które po podpisaniu
niniejszej umowy będą wprowadzone obok istniejących podatków lub w ich miejsce, w
tym podatki podobne do istniejących w jednym Umawiającym się Państwie, lecz nie
stosowane w drugim Umawiającym się Państwie, a które mogą być następnie
wprowadzone w tym drugim Państwie. Właściwe władze Umawiających się Państw będą
informowały się wzajemnie o zasadniczych zmianach, jakie zaszły w ich
ustawodawstwach podatkowych.

Artykuł 3.
Ogólne definicje
1. W rozumieniu niniejszej umowy, jeżeli z jej kontekstu nie wynika inaczej

a) określenie „Umawiające się Państwo” oznacza, zależnie od kontekstu,
Rzeczpospolitą Polską lub Federację Rosyjską,

b) określenie „Rzeczpospolita Polska” oznacza Rzeczpospolitą Polską.
Określenie „Rzeczpospolita Polska” użyte w sensie geograficznym obejmuje
morze terytorialne oraz strefę ekonomiczną i szelf kontynentalny, w odniesieniu
do których Rzeczpospolita Polska może zgodnienie z prawem międzynarodowym
sprawować suwerenne prawa i jurysdykcję i na których obowiązuje
ustawodawstwo podatkowe Rzeczypospolitej Polskiej,
c) określenie „Federacja Rosyjska” oznacza Federację Rosyjską. Określenie
„Federacja Rosyjska” użyte w sensie geograficznym obejmuje morze terytorialne
oraz strefę ekonomiczną i szelf kontynentalny, w odniesieniu do których
Federacja Rosyjska może zgodnie z prawem międzynarodowym sprawować
suwerenne prawa i jurysdykcję i na których obowiązuje ustawodawstwo
podatkowe Federacji Rosyjskiej,
d) określenie „osoba” oznacza osobę fizyczną, osobę prawną lub inne zrzeszenie
osób utworzone zgodnie z ustawodawstwem Umawiającego się Państwa i które
jest traktowane jako osoba prawna dla celów podatkowych w tym Państwie,
e) określenie „spółka” oznacza spółkę akcyjną, spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością lub każdą inną osobę prawną albo jednostkę, która podlega
podatkowi od dochodu,
f) określenie „transport międzynarodowy” oznacza wszelki przewóz statkiem,
barką rzeczną, statkiem powietrznym, pojazdem drogowym lub środkiem
kolejowym należącym do przedsiębiorstwa, którego miejsce faktycznego zarządu
znajduje się w jednym Umawiającym się Państwie, a eksploatowanym wyłącznie
między punktami położonymi na terytoriach oddzielnych Umawiających się
Państw,
g) określenie „właściwa władza” oznacza:

1) w Rzeczypospolitej Polskiej - Ministra Finansów lub jego
upoważnionego przedstawiciela,
2) w Federacji Rosyjskiej - Ministerstwo Finansów lub upoważnionego
przez nie przedstawiciela.

2. Przy stosowaniu niniejszej umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z treści
przepisu nie wynika inaczej lub jeżeli właściwe władze nie uzgodnią inaczej zgodnie z
procedurą przewidzianą w artykule 24, każde określenie w niej nie zdefiniowane będzie
miało takie znaczenie, jakie przyjmuje się według ustawodawstwa danego Umawiającego
się Państwa w zakresie podatków, do których ma zastosowanie niniejsza umowa.

Artykuł 4.
Zakład
1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, przez
którą osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się
Państwie prowadzi całkowicie lub częściowo działalność handlową lub gospodarczą w
drugim Umawiającym się Państwie.
2. Określenie „zakład” obejmuje w szczególności:

a) miejsce zarządu,
b) filię,
c) biuro,
d) zakład fabryczny,
e) warsztat oraz
f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo inne miejsce
wydobywania zasobów naturalnych.

3. Plac budowy, obiekt budowlany, montażowy lub teren wierceń, platforma wiertnicza
albo statek, wykorzystywane do poszukiwania i badania zasobów naturalnych, stanowią
zakład, jeżeli czas trwania prowadzonych prac przekracza 12 miesięcy. Właściwe władze
Umawiającego się Państwa, w którym prowadzone są takie prace, mogą w wyjątkowych
przypadkach, na wniosek osoby prowadzącej takie prace, nie traktować za zakład takiej
działalności przekraczającej 12 miesięcy, lecz nie dłużej niż 24 miesiące.
4. Bez względu na poprzednie postanowienia niniejszego artykułu nie stanowią zakładu
następujące rodzaje działalności prowadzone w jednym Umawiającym się Państwie przez
osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie:

a) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania albo wydawania
dóbr lub towarów należących do tej osoby,
b) utrzymywanie zapasów dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa
wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inną osobę,
c) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo
w celu zbierania informacji dla przedsiębiorstwa,
d) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu prowadzenia dla
przedsiębiorstwa jakiejkolwiek innej działalności mającej przygotowawczy lub
pomocniczy charakter,
e) utrzymywanie stałej placówki wyłącznie w celu wykonywania jakiegokolwiek
połączenia rodzajów działalności wymienionych pod literami od a) do d).

5. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania
lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie prowadzi działalność w drugim
Umawiającym się Państwie za pośrednictwem agenta, to uważa się, że osoba ta posiada
zakład w tym drugim Umawiającym się Państwie w zakresie każdego rodzaju działalności,
którą agent wykonuje dla tej osoby, jeżeli agent spełnia następujące warunki:

a) posiada pełnomocnictwo do zawierania w Umawiającym się Państwie umów
w imieniu tej osoby,
b) posiadane pełnomocnictwo zwykle wykonuje,
c) nie posiada statusu niezależnego przedstawiciela, do którego stosuje się
postanowienia ustępu 6,
d) jego działalność nie ogranicza się do rodzajów działalności wymienionych w
ustępie 4.

6. Nie będzie się uważać, że osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym
Umawiającym się Państwie posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie tylko z
tego powodu, że wykonuje ona w tym Państwie działalność przez maklera, generalnego
przedstawiciela handlowego albo każdego innego niezależnego przedstawiciela, pod
warunkiem że te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności gospodarczej.
7. Fakt, że spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie kontroluje lub jest
kontrolowana przez spółkę, która ma siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie albo
która prowadzi działalność w tym drugim Państwie (przez posiadany tam zakład albo w
inny sposób), nie wystarcza, aby jakąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej
spółki.

Artykuł 5.
Zyski z przedsiębiorstw
1. Zyski osiągane w jednym Umawiającym się Państwie przez osobę mającą miejsce
zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane

w pierwszym Państwie tylko wówczas, gdy dane zyski są osiągane przez położony w tym
Państwie zakład i tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.
2. Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub
siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie wykonuje działalność w drugim
Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się
Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby
wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach
jako samodzielna osoba i był całkowicie niezależny w stosunkach z osobą, której jest
zakładem.
3. Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się potrącenie wydatków ponoszonych na
działalność tego zakładu. Dopuszcza się przy tym podział udokumentowanych wydatków
między osobą mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się
Państwie a jej zakładem położonym w drugim Umawiającym się Państwie. Takie wydatki
obejmują koszty zarządzania i ogólne koszty administracyjne, wydatki na badania i rozwój,
odsetki, honoraria za sprawowanie zarządu, konsultacje, pomoc techniczną, niezależnie od
tego, czy powstały one w Państwie, w którym jest położony zakład, czy gdzie indziej.
4. Ustalanie zysków zakładu powinno być dokonywane każdego roku w ten sam sposób,
chyba że istnieją uzasadnione powody, aby postąpić inaczej.
5. Nie można przypisać zakładowi zysku tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów
przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.
6. Jeżeli w zyskach mieszczą się dochody, które zostały odrębnie uregulowane w innych
artykułach niniejszej umowy, postanowienia tych innych artykułów nie będą naruszane
przez postanowienia niniejszego artykułu.

Artykuł 6.
Transport międzynarodowy
1. Dochody osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym
Umawiającym się Państwie z eksploatacji w komunikacji międzynarodowej statków,
barek, statków powietrznych, pojazdów drogowych i kolejowych podlegają opodatkowaniu
tylko w tym Państwie.
2. W rozumieniu niniejszej umowy dochód z transportu międzynarodowego obejmuje
dochód uzyskiwany z bezpośredniej eksploatacji, z tytułu wydzierżawienia lub
wykorzystania w jakiejkolwiek formie środków transportu wymienionych w ustępie 1, w
tym z eksploatacji, utrzymywania i dzierżawienia kontenerów, i związanego z nimi
wyposażenia.
3. Jeżeli miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa transportowego znajduje się na
pokładzie środka transportowego, uważa się, że znajduje się ono w tym Państwie, w
którym znajduje się port macierzysty środka transportowego, a jeżeli brak jest portu
macierzystego - w Umawiającym się Państwie, w którym osoba eksploatująca środek
transportowy ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.
4. Postanowienia ustępów 1 i 2 dotyczą także zysków pochodzących z uczestnictwa w
umowie poolowej, we wspólnym przedsiębiorstwie lub w międzynarodowym związku
eksploatacyjnym.

Artykuł 7.
Dywidendy
1. Dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Umawiającym się Państwie
osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie
mogą być opodatkowane w tym drugim Umawiającym się Państwie.

Jednakże dywidendy te mogą być opodatkowane także w Umawiającym się Państwie i
według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę,
lecz podatek ten nie może przekroczyć 10 procent kwoty dywidend brutto.
2. Użyte w tym artykule określenie „dywidendy” oznacza dochód z akcji lub innych praw,
z wyjątkiem wierzytelności, do udziału w zyskach, jak również dochody z innych praw
spółki, które według prawa podatkowego Państwa, w którym spółka wypłacająca
dywidendy ma siedzibę, są pod względem podatkowym traktowane jak dochody z akcji.
W odniesieniu do Federacji Rosyjskiej określenie to obejmuje w szczególności zysk
transferowany za granicę przez udziałowca przedsiębiorstwa z udziałem zagranicznym,
utworzonego zgodnie z ustawami Federacji Rosyjskiej.
3. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, jeżeli odbiorca dywidend, mający miejsce
zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, wykonuje w drugim Państwie, w
którym znajduje się siedziba spółki płacącej dywidendy, działalność zarobkową przez
zakład położony w tym Państwie bądź wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód w
oparciu o stałą placówkę, która jest w nim położona, i gdy udział, z którego tytułu wypłaca
się dywidendy, rzeczywiście wiąże się z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki.
W takim przypadku stosuje się postanowienia artykułu 5 niniejszej umowy.

Artykuł 8.
Odsetki
1. Odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i wypłacane są osobie mającej
miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, maga być
opodatkowane w tym drugim Państwie.
Jednakże odsetki takie mogą być również opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w
którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, lecz podatek w ten sposób
ustalony nie może przekroczyć 10 procent kwoty brutto tych odsetek.
2. Niezależnie od postanowień ustępu 1, odsetki powstałe w jednym Umawiającym się
Państwie i należne rządowi drugiego Umawiającego się Państwa, jego jednostkom
terytorialnym, władzom lokalnym lub bankowi centralnemu drugiego Umawiającego się
Państwa będą zwolnione od opodatkowania w pierwszym Państwie.
3. Użyte w tym artykule określenie „odsetki” oznacza dochody z wszelkiego rodzaju
roszczeń wynikających z długów, a w szczególności dochody z pożyczek publicznych oraz
dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami mającymi
związek z takimi skryptami dłużnymi, obligacjami lub pożyczkami, jak również innego
rodzaju dochody, które według ustawodawstwa podatkowego Państwa, w którym powstają,
zrównane są z dochodami z pożyczek.
4. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się, jeśli właściciel odsetek mający miejsce
zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Państwie, w
którym powstają odsetki, działalność zarobkową przy pomocy zakładu położonego w tym
Państwie bądź wykonuje wolny zawód w oparciu o stałą placówkę, która jest w nim
położona, i jeżeli wierzytelność, z której tytułu są płacone odsetki, rzeczywiście należy do
takiego zakładu lub takiej stałej placówki. W takim przypadku stosuje się postanowienia
artykułu 5.
5. Jeżeli między dłużnikiem a właścicielem odsetek lub między nimi obydwoma a osobą
trzecią istnieją szczególne stosunki i dlatego odsetki mające związek z roszczeniem
wynikającym z długu, z którego tytułu są wypłacane, przekraczają kwotę, która dłużnik i
właściciel odsetek uzgodniliby bez tych stosunków, to postanowienia tego artykułu stosuje
się tylko do tej ostatniej wymienionej kwoty. W tym przypadku nadwyżka ponad tę kwotę

podlega opodatkowaniu według prawa każdego Umawiającego się Państwa i przy
uwzględnieniu innych postanowień niniejszej umowy.

Artykuł 9.
Dochody z nieruchomości
1. Dochody osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w
Umawiającym się Państwie z majątku nieruchomego (w tym gospodarstwa rolnego i
leśnego), położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w
tym drugim Państwie.
2. Określenie „majątek nieruchomy” posiada takie znaczenie, jakie przyjmuje się według
prawa tego Państwa, w którym majątek ten jest położony. Statki, barki i statki powietrzne
nie stanowią majątku nieruchomego.
3. Postanowienia ustępu 1 mają zastosowanie do dochodu uzyskanego z korzystania z
majątku nieruchomego w celach zarobkowych (dzierżawienie, zastaw i inne).

Artykuł 10.
Zyski ze sprzedaży majątku
1. Zyski osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w
Umawiającym się Państwie z przeniesienia własności majątku nieruchomego lub
ruchomego, a położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane
w tym drugim Państwie.
Określenie „majątek ruchomy” posiada takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa
Umawiającego się Państwa, w którym ten majątek jest położony.
2. Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku stanowiącego część majątku zakładu,
który osoba Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie,
łącznie z zyskami, które zostaną uzyskane przy przeniesieniu własności takiego zakładu,
mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.
3. Zyski osiągnięte z przeniesienia własności środków transportowych eksploatowanych w
komunikacji międzynarodowej lub majątku ruchomego związanego z eksploatacją takich
środków podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce
faktycznego zarządu osoby dokonującej międzynarodowych przewozów.
4. Zyski z przeniesienia tytułu własności jakiegokolwiek majątku nie wymienionego w tym
artykule podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym osoba przenosząca
tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Artykuł 11.
Należności autorskie i licencyjne
1. Należności z tytułu praw autorskich i licencji, powstające w jednym Umawiającym się
Państwie i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim
Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.
Jednakże należności z tytułu praw autorskich i licencji mogą być także opodatkowane w
tym Umawiającym się Państwie, w którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego
Państwa, lecz ustalony w ten sposób podatek nie może przekroczyć 10 procent kwoty
brutto dochodu z tego tytułu.
2. Określenie „należności autorskie i licencyjne”, użyte w niniejszym artykule, oznacza
wszelkiego rodzaju należności uzyskiwane z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania
każdego prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie
z filmami dla kin oraz z filmami i taśmami dla radia lub telewizji, patentu, znaku
towarowego, wzoru lub modelu, planu, tajemnicy technologii lub procesu produkcyjnego,

jak również za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego,
handlowego lub naukowego, lub za informacje związane z doświadczeniem zdobytym w
dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how).
3. Postanowienia tego artykułu mają zastosowanie również do należności uzyskiwanych za
usługi techniczne, świadczone w wyniku sprzedaży, wykorzystania lub udostępnienia do
wykorzystania, jak również przekazania informacji, o czym mowa w ustępie 2 niniejszego
artykułu.
4. Postanowienia ustępu 1 nie mają zastosowania, jeżeli właściciel należności autorskich i
licencyjnych, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie,
wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, z którego pochodzą należności z tytułu
praw autorskich i licencji, działalność zarobkową przez zakład w nim położony bądź
wolny zawód za pomocą tam położonej stałej placówki, a prawa lub majątek, z których
tytułu wypłacane są należności autorskie i licencyjne, rzeczywiście wiążą się z
działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W takim przypadku stosuje się
odpowiednio postanowienia artykułu 5 niniejszej umowy.
5. Uważa się, że należności autorskie i licencyjne powstają w Umawiającym się Państwie,
gdy płatnikiem jest to Państwo, jego władza lokalna albo osoba mająca w tym Państwie
miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli jednak osoba wypłacająca należności autorskie
lub licencyjne, bez względu na to, czy ma ona w Umawiającym się Państwie miejsce
zamieszkania lub siedzibę, posiada w Umawiającym się Państwie zakład, w związku z
działalnością którego powstał obowiązek zapłaty tych należności autorskich i licencyjnych,
i zakład lub stała placówka pokrywają te należności, to uważa się, że należności autorskie i
licencyjne powstają w Państwie, w którym położony jest ten zakład.
6. Jeżeli między płatnikiem a właścicielem należności licencyjnych i opłat za usługi
techniczne lub między nimi obydwoma a osobą trzecią istnieją szczególne stosunki i
dlatego zapłacone opłaty autorskie i licencyjne mające związek z użytkowaniem, prawem
lub informacją, za które są płacone, przekraczają kwotę, którą płatnik i właściciel
należności licencyjnych i opłat za usługi techniczne uzgodniliby bez tych stosunków, to
postanowienia niniejszego artykułu stosuje się tylko do tej ostatnio wymienionej kwoty. W
tym przypadku nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu zgodnie z prawem
każdego Umawiającego się Państwa i z uwzględnieniem innych postanowień niniejszej
umowy.

Artykuł 12.
Praca najemna
1. Z uwzględnieniem postanowień artykułów 14, 15 i 18 ustęp 1 niniejszej umowy, płace,
uposażenia i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w
Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w
tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie.
Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być
opodatkowane w tym drugim Państwie.
2. Bez względu na postanowienia ustępu 1, wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce
zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, wykonywanej w
drugim Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym
Państwie, jeżeli:

a) odbiorca przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nie
przekraczające łącznie 183 dni podczas danego roku kalendarzowego oraz
b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy,
który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, oraz
c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą
pracodawca posiada w drugim Państwie.

3. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 tego artykułu, płace, uposażenia i inne
podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym
Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej lub z wykonywania wolnego zawodu
w drugim Umawiającym się Państwie, nie podlegają opodatkowaniu w tym drugim
Państwie, jeżeli praca lub wolny zawód są wykonywane:

a) przez specjalistów technicznych w związku z istniejącym placem budowy,
budową, montażem, instalacją, pracami wiertniczymi lub w związku z innym
obiektem zgodnie z postanowieniami artykułu 4 ustęp 3 niniejszej umowy,
b) przez pracowników najemnych zatrudnionych na pokładzie statku, barki lub
statku powietrznego, eksploatowanych w transporcie międzynarodowym przez
osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się
Państwie, jak również zatrudnionych w zakładzie utrzymywanym w drugim
Umawiającym się Państwie przez przedsiębiorstwo lotnicze, którego rzeczywisty
zarząd znajduje się w pierwszym Państwie,
c) przez dziennikarzy, korespondentów prasowych, radiowych i telewizyjnych,pod
warunkiem że uzyskiwane przez te osoby wynagrodzenia pochodzą ze źródeł
położonych poza granicami tego drugiego Państwa w ciągu pięciu lat od dnia
przybycia do tego Państwa.

Artykuł 13.
Wolne zawody
1. Dochody, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie
osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej działalności o samodzielnym
charakterze w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim
Umawiającym się Państwie.
2. Określenie „wolny zawód” obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną
działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również
samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, inżynierów, architektów oraz
dentystów i księgowych.

Artykuł 14.
Wynagrodzenia dyrektorów
Wynagrodzenia i inne podobne należności, które osoba mająca miejsce zamieszkania w
Umawiającym się Państwie otrzymuje z tytułu członkostwa w radzie zarządzającej spółki
lub w innym podobnym organie spółki mającej siedzibę w drugim Umawiającym się
Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Artykuł 15.
Funkcje publiczne
1. Wynagrodzenie, inne niż renta lub emerytura, wypłacane przez Umawiające się Państwo
lub jego jednostkę terytorialną osobie fizycznej z tytułu funkcji wykonywanych na rzecz
tego Państwa lub jego jednostki terytorialnej, podlega opodatkowaniu tylko w tym
Państwie.

2. Jednakże wynagrodzenie takie może podlegać opodatkowaniu w drugim Umawiającym
się Państwie, jeżeli funkcje te są wykonywane w tym Państwie, a osoba otrzymująca takie
wynagrodzenie jest obywatelem tego drugiego Umawiającego się Państwa.
3. Bez względu na postanowienia ustępów 1 i 2 wynagrodzenia wypłacane przez
Umawiające się Państwo lub jego jednostkę terytorialną, mające związek z funkcjami
wykonywanymi w związku z działalnością handlową tego Państwa lub jego jednostki
terytorialnej, podlegają opodatkowaniu zgodnie z postanowieniami artykułu 12 („Praca
najemna”) lub artykułu 13 („Wolne zawody”).

Artykuł 16.
Emerytury i renty
Renty, emerytury i inne podobne wynagrodzenia z tytułu poprzedniej pracy najemnej,
wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, podlegają
opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Artykuł 17.
Artyści i sportowcy
1. Bez względu na postanowienia artykułów 12 i 13 niniejszej umowy, dochód uzyskany
przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu
działalności artystycznej, na przykład artysty scenicznego, filmowego, radiowego lub
telewizyjnego, jak też muzyka lub sportowca, z osobiście wykonywanej w tym charakterze
działalności w drugim Umawiającym się Państwie, może być opodatkowany w tym drugim
Państwie.
2. Jeżeli dochód mający związek z osobiście wykonywaną działalnością takiego artysty lub
sportowca nie przypada temu artyście lub sportowcowi, lecz innej osobie, dochód taki -
bez względu na postanowienia artykułów 5, 12 i 13 niniejszej umowy - może być
opodatkowany w tym Umawiającym się Państwie, w którym działalność tego artysty lub
sportowca jest wykonywana.

Artykuł 18.
Wykładowcy, pracownicy naukowo-badawczy, studenci i praktykanci
1. Bez względu na postanowienia innych artykułów niniejszej umowy, osoba fizyczna,
która przebywa czasowo w Umawiającym się Państwie w celu nauczania, kontynuowania
swojego wykształcenia, prowadzenia wykładów lub prowadzenia prac badawczych na
uniwersytecie lub innej placówce oświatowej albo w instytucie naukowo-badawczym, a
która ma stałe miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, będzie
zwolniona od opodatkowania w pierwszym Umawiającym się Państwie z tytułu
wynagrodzenia za nauczanie, wykłady i prowadzenie badań w ciągu trzech lat, licząc od
dnia jej pierwszego przyjazdu w tym celu.
2. Postanowienia niniejszego artykułu nie mają zastosowania do dochodów z tytułu prac
badawczych, jeżeli takie prace są prowadzone w osobistym interesie danej osoby lub
danych osób. W takim przypadku będą miały zastosowanie postanowienia artykułu 13
niniejszej umowy.
3. Stypendia i inne należności otrzymywane na utrzymanie się, kształcenie lub odbywanie
praktyki przez studenta lub praktykanta, który przebywa w Umawiającym się Państwie
wyłącznie w celu kształcenia się lub odbywania praktyki i który ma albo bezpośrednio
przed przybyciem do tego Państwa miał miejsce zamieszkania w drugim Państwie, nie
podlegają opodatkowaniu w pierwszym Państwie, jeżeli należności te pochodzą ze źródeł
spoza tego pierwszego Państwa.

Artykuł 19.
Inne dochody
Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, bez
względu na to, skąd one pochodzą, a które nie zostały wymienione w poprzednich
artykułach niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Artykuł 20.
Majątek
1. Majątek nieruchomy określony w artykule 9, który jest własnością osoby mającej
miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, a położony w drugim
Umawiającym się Państwie, może być opodatkowany w tym drugim Państwie.
2. Majątek ruchomy, stanowiący część majątku zakładu, który osoba mająca siedzibę w
Umawiającym się Państwie posiada w drugim Umawiającym się Państwie, lub majątek
ruchomy należący do stałej placówki, którą osoba, mająca miejsce zamieszkania w
Umawiającym się Państwie, dysponuje w drugim Umawiającym się Państwie dla celów
wykonywania wolnego zawodu, może być opodatkowany w tym drugim Państwie.
3. Majątek w postaci statków morskich, powietrznych, barek rzecznych oraz innych
środków transportowych i kontenerów eksploatowanych w transporcie międzynarodowym,
a stanowiący własność osób mających siedzibę w Umawiającym się Państwie, może
podlegać opodatkowaniu tylko w tym Państwie.
4. Wszelkie inne części majątku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w
Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie.

Artykuł 21.
Postanowienia o unikaniu podwójnego opodatkowania
Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się
Państwie uzyskuje dochód, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być
opodatkowany w drugim Umawiającym się Państwie, to kwota podatku od tego dochodu
należna w tym drugim Umawiającym się Państwie będzie potrącona od podatku
dochodowego pobieranego od danej osoby w pierwszym Umawiającym się Państwie.
Takie potrącenie nie może jednak przekroczyć kwoty podatku pierwszego Umawiającego
się Państwa, obliczonego od tego dochodu zgodnie z jego ustawodawstwem podatkowym i
praktyką.

Artykuł 22.
Równe traktowanie
1.Osoby posiadające miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie nie
mogą być poddane w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani
związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe niż opodatkowanie i
związane z nim obowiązki, którym są lub mogą być poddane w tych samych
okolicznościach osoby posiadające miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Państwie.
2. Opodatkowanie dochodów lub zysków osiąganych przez osobę posiadającą miejsce
zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie za pośrednictwem
zakładu położonego w drugim Umawiającym się Państwie nie może być w tym drugim
Umawiającym się Państwie mniej korzystne niż opodatkowanie dochodów lub zysków
uzyskiwanych za pośrednictwem zakładu utrzymywanego w tym Umawiającym się
Państwie przez osoby prowadzące taką samą lub analogiczną działalność, a posiadające
miejsce zamieszkania lub siedzibę w państwie trzecim.

Artykuł 23.
Wymiana informacji
1. Właściwe władze Umawiających się Państw będą wymieniały między sobą informacje
konieczne do stosowania postanowień niniejszej umowy, a także informacje o
ustawodawstwie wewnętrznym Umawiających się Państw, dotyczące podatków
wymienionych w niniejszej umowie, w takim zakresie, w jakim opodatkowanie, jakie ono
przewiduje, nie jest sprzeczne z umową.
Wszelkie informacje uzyskane przez Umawiające się Państwo będą stanowiły tajemnicę na
takiej samej zasadzie, jak informacje uzyskane przy zastosowaniu ustawodawstwa
wewnętrznego tego Państwa i będą udzielane tylko osobom i władzom sądowym albo
organom administracyjnym zajmującym się ustaleniem, poborem albo ściąganiem
podatków, których dotyczy umowa, lub organom rozpatrującym środki odwoławcze w
sprawach podatków. Wyżej wymienione osoby lub władze będą wykorzystywać informacje
tylko do tych celów. Mogą udostępniać te informacje w postępowaniu sądowym lub w
związku z wydawaniem orzeczeń.
2. Postanowienia ustępu 1 nie mogą być w żadnym przypadku interpretowane tak, jak
gdyby zobowiązywały jedno z Umawiających się Państw do:

a) stosowania środków administracyjnych, które nie są zgodne z
ustawodawstwem lub praktyką administracyjną tego lub drugiego Państwa,
b) udzielania informacji, których uzyskanie nie byłoby możliwe na podstawie
własnego ustawodawstwa albo w ramach normalnej praktyki administracyjnej
tego lub drugiego Umawiającego się Państwa,
c) udzielania informacji, które ujawniłyby tajemnicę handlową, gospodarczą,
przemysłową lub zawodową albo tryb działalności przedsiębiorstw, lub
informacji, których udzielanie sprzeciwiałoby się porządkowi publicznemu.

Artykuł 24.
Procedura wzajemnego porozumiewania się
1. Jeżeli osoba jest zdania, że czynności jednego lub obu Umawiających się Państw
wprowadziły lub wprowadzą dla niej opodatkowanie, które jest niezgodne z
postanowieniami niniejszej umowy, to może ona, niezależnie od środków odwoławczych
przewidzianych w prawie wewnętrznym tych Państw, przedstawić swoja sprawę właściwej
władzy tego Państwa, w którym ma ona miejsce zamieszkania lub siedzibę lub jeżeli w
danej sprawie mają zastosowanie postanowienia artykułu 22 ustęp 1 - właściwej władzy
tego Państwa, którego jest obywatelem. Sprawa powinna być przedstawiona w ciągu trzech
lat, licząc od pierwszego urzędowego zawiadomienia o czynności pociągającej za sobą
opodatkowanie, które jest niezgodne z postanowieniami niniejszej umowy.
2. Właściwa władza, jeżeli uzna zarzut za uzasadniony, ale nie może sama spowodować
zadowalającego rozwiązania, podejmie starania, aby przypadek ten uregulować w drodze
wzajemnego porozumienia z właściwą władzą drugiego Umawiającego się Państwa, tak
aby zapobiec opodatkowaniu niezgodnemu z niniejszą umową. Osiągnięte w ten sposób
rozwiązanie zostanie wprowadzone w życie bez względu na terminy przewidziane przez
ustawodawstwo wewnętrzne Umawiającego się Państwa.
3. Właściwe władze Umawiających się Państw będą czynić starania, aby w drodze
wzajemnego porozumienia usuwać trudności lub wątpliwości, które mogą powstawać przy
interpretacji lub stosowaniu umowy. Mogą one również konsultować się wzajemnie, w jaki
sposób można zapobiec podwójnemu opodatkowaniu w przypadkach, które nie są
uregulowane w niniejszej umowie.

4. Właściwe władze Umawiających się Państw mogą porozumiewać się ze sobą
bezpośrednio w celu osiągnięcia porozumienia w sprawach objętych postanowieniami
poprzednich ustępów.

Artykuł 25.
Pracownicy dyplomatyczni i konsularni
Postanowienia niniejszej umowy nie naruszają przywilejów podatkowych przysługujących
pracownikom dyplomatycznym lub konsularnym na podstawie ogólnych zasad prawa
międzynarodowego

lub

postanowień

umów

szczególnych

zawartych

między

Umawiającymi się Państwami.

Artykuł 26.
Wejście w życie
1. Umawiające się Państwa przekażą sobie wzajemnie noty o tym, że wymogi formalne
niezbędne do wejścia w życie niniejszej umowy zostały spełnione.
2. Niniejsza umowa wejdzie w życie sześćdziesiąt dni licząc od daty noty późniejszej, o
której mowa w ustępie 1 i jej postanowienia będą miały zastosowanie:

a) jeżeli chodzi o podatki pobierane u źródła - do dochodów uzyskanych od 1
stycznia w roku kalendarzowym następującym po roku, w którym niniejsza
umowa wejdzie w życie,
b) w odniesieniu do innych podatków od dochodu - do podatków należnych za
każdy okres podatkowy rozpoczynający się dnia 1 stycznia lub po tym dniu w
roku kalendarzowym następującym bezpośrednio po roku, w którym umowa
weszła w życie,
c) w odniesieniu do podatków od majątku - do majątku istniejącego w dniu 1
stycznia w roku następującym po roku, w którym umowa weszła w życie.

3. W dniu wejścia w życie niniejszej umowy tracą moc w stosunkach między
Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską Porozumienie między LRB, WRL, NRD,
MRL, PRL, SRR, ZSRR i CSRS o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodów i
majątku osób prawnych z dnia 27 maja 1977 r. oraz Porozumienie między LRB, WRL,
NRD, MRL, PRL, SRR, ZSRR i CSRS o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodów
i majątku osób prawnych z dnia 19 maja 1978 r.

Artykuł 27.
Wypowiedzenie
Niniejsza umowa pozostanie w mocy do czasu wypowiedzenia jej przez jedno z
Umawiających się Państw. Każde z Umawiających się Państw może wypowiedzieć
umowę, przekazując w drodze dyplomatycznej notyfikację o wypowiedzeniu co najmniej
sześć miesięcy przed końcem roku kalendarzowego rozpoczynającego się po upływie
pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszej umowy.
W takim wypadku umowa przestanie obowiązywać:

a) jeżeli chodzi o podatki pobierane u źródła - w stosunku do dochodów
uzyskanych lub obliczonych dnia 1 stycznia lub po tym dniu w roku
następującym po upływie sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia,
b) jeżeli chodzi o inne podatki od dochodu i majątku - w stosunku do podatków
należnych za każdy okres podatkowy rozpoczynający się dnia 1 stycznia lub po

tym

dniu

roku

następującym

bezpośrednio

upływie

daty

sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia.

Sporządzono w dwóch egzemplarzach w Moskwie dnia 22 maja 1992 r., każdy w językach
polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty są jednakowo autentyczne.
Z upoważnienia Rządu
Rzeczypospolitej Polskiej
A. Olechowski
Z upoważnienia Rządu
Federacji Rosyjskiej
A. Szochin
Po zapoznaniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam,
że:
- została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej
zawartych,
- jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,
- będzie niezmiennie zachowywana.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej
Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 15 grudnia 1992 r.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: L. Wałęsa
L. S.
Minister Spraw Zagranicznych: K. Skubiszewski

UMOWA

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o współpracy

w dziedzinie turystyki,

sporządzona w Warszawie dnia 16 stycznia 2002 r.

(M.P. z dnia 31 marca 2003 r.)

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Federacji Rosyjskiej, zwane dalej "Umawiającymi się
Stronami",

- kierując się postanowieniami Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a
Federacją Rosyjską o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy, podpisanego dnia
22 maja 1992 r.,
- mając na uwadze postanowienia Deklaracji manilskiej o światowej turystyce z
dnia 10 października 1980 r. i podstawowe zasady Deklaracji haskiej o turystyce z
dnia 14 kwietnia 1989 r.,
- pragnąc przyczynić się do rozszerzenia przyjacielskich kontaktów między
narodami Rzeczypospolitej Polskiej i Federacji Rosyjskiej, lepszego zapoznania
się z życiem, historią i spuścizną kulturalną obu państw,
- mając świadomość, że turystyka stanowi ważny instrument umacniania
wzajemnego zrozumienia, wyrażania dobrej woli i rozszerzania kontaktów między
narodami,

uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1
Umawiające się Strony będą umacniać i rozwijać współpracę w dziedzinie turystyki na
zasadach równości i wzajemnych korzyści oraz zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy,
prawem Rzeczypospolitej Polskiej i Federacji Rosyjskiej oraz międzynarodowymi umowami,
których stronami są Rzeczpospolita Polska i Federacja Rosyjska.

Artykuł 2
Umawiające się Strony będą popierać nawiązywanie i rozwój współpracy między polskimi i
rosyjskimi organizacjami uczestniczącymi w rozwoju turystyki międzynarodowej,
podejmującymi inwestycje w dziedzinie turystyki, a także prowadzącymi wspólne
przedsięwzięcia w celu obsługi turystów.

Artykuł 3
Umawiające się Strony będą dążyć do uproszczenia granicznych, celnych i innych formalności
związanych z wymianą turystyczną między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską.

Artykuł 4
Umawiające się Strony będą wspierać współpracę organizacji w zakresie rozwoju turystyki
zarówno w formach zorganizowanych, jak i indywidualnych, a także wymianę grup
specjalistycznych, w tym w celu udziału w festiwalach, wystawach, sympozjach i kongresach.

Artykuł 5
Umawiające się Strony będą popierać wymianę informacji w następujących dziedzinach:
1) statystyka turystyczna,
2) akty normatywne regulujące działalność turystyczną,
3) akty normatywne związane z ochroną przyrody oraz dóbr kultury,
4) doświadczenia w zakresie obsługi turystów.

Artykuł 6
Każda z Umawiających się Stron będzie podejmować niezbędne działania w celu
informowania obywateli swoich państw, wyjeżdżających na imprezy turystyczne na
terytorium państwa drugiej Umawiającej się Strony, o obowiązujących w tym państwie
przepisach dotyczących wjazdu, pobytu i wyjazdu cudzoziemców.

Artykuł 7
Umawiające się Strony będą sprzyjać wymianie pracowników naukowych, specjalistów,
dziennikarzy specjalizujących się w tematyce turystycznej, a także współpracy pomiędzy
przedsiębiorcami prowadzącymi działalność turystyczną.

Artykuł 8
Umawiające się Strony będą rozwijać współpracę w ramach Światowej Organizacji Turystyki
(WTO) i innych międzynarodowych organizacji turystycznych.

Artykuł 9
Każda z Umawiających się Stron będzie sprzyjać powstawaniu na terytorium swojego
państwa ośrodków informacji turystycznej drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 10

Umawiające się Strony utworzą grupę roboczą, działającą w ramach Wspólnej Polsko-
Rosyjskiej Komisji do Spraw Handlu i Współpracy Gospodarczej, której zadaniem będzie
koordynowanie i kontrola realizacji postanowień niniejszej umowy oraz przedstawianie
zaleceń w zakresie dwustronnej współpracy turystycznej.

Artykuł 11
W razie rozbieżności w interpretacji przepisów niniejszej umowy obie Umawiające się Strony
będą je rozstrzygać w ramach Polsko-Rosyjskiej Komisji do Spraw Handlu i Współpracy
Gospodarczej, a w przypadku nierozstrzygnięcia - na drodze dyplomatycznej.

Artykuł 12
Umowa niniejsza podlega przyjęciu zgodnie z prawem państwa każdej z Umawiających się
Stron, co zostanie stwierdzone w drodze wymiany not. Umowa wejdzie w życie z dniem
otrzymania noty późniejszej.

Artykuł 13
1. Umowę zawarto na okres pięciu lat. Ulega ona automatycznemu przedłużeniu na dalsze
pięcioletnie okresy, jeżeli żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej w drodze
notyfikacji na sześć miesięcy przed upływem danego okresu ważności.
2. Wypowiedzenie umowy nie będzie miało wpływu na przedsięwzięcia podjęte i realizowane
zgodnie z umową w czasie jej obowiązywania aż do czasu ich zakończenia.

Artykuł 14
1. W dniu wejścia w życie niniejszej umowy traci moc Umowa między Rządem Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o
współpracy w dziedzinie turystyki, podpisana dnia 15 listopada 1971 r.
2. Umowę niniejszą sporządzono w Warszawie dnia 16 stycznia 2002 r. w dwóch
egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają
jednakową moc.

UMOWA

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w sprawie

przej

ść granicznych,

sporz

ądzona w Moskwie dnia 22 maja 1992 r.

(M.P. z dnia 24 lipca 2003 r.)

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Federacji Rosyjskiej, zwane dalej "Umawiającymi się
Stronami",
kierując się pragnieniem doskonalenia współpracy w zakresie przewozów przez wspólną
granicę i zwiększenia przepustowości przejść granicznych oraz w celu stworzenia
odpowiednich warunków przekraczania granicy przez osoby, środki transportowe i towary,
uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1
1. Na granicy państwowej między Rzecząpospolitą Polską i Federacją Rosyjską ustala się
następujące przejścia graniczne:

1) kolejowe:

a) Braniewo - Mamonowo,
b) Bartoszyce - Bagrationowsk,
c) Skandawa - Zeleznodorożnyj;

2) drogowe:

a) Gronowo - Mamonowo,
b) Grzechotki - Mamonowo,
c) Bezledy - Bagrationowsk,
d) Gołdap - Gusiew.

2. Przejścia graniczne, wymienione w ustępie 1, udostępnia się do przekraczania granicy przez
osoby, środki transportowe i towary niezależnie od ich przynależności państwowej w ciągu
całej doby.
3. W przejściach drogowych przekraczanie granicy przez osoby odbywa się przy
wykorzystaniu środków transportowych bądź pieszo.
4. Terminy otwarcia przejść granicznych oraz rodzaje ruchu odbywającego się przez te
przejścia Umawiające się Strony ustalą w drodze wymiany not.

Artykuł 2
1. Przed terminem otwarcia przejść granicznych, o których mowa w artykule 1 ustęp 1, każda
z Umawiających się Stron przygotuje na swym terytorium odpowiednią infrastrukturę,
uwzględniając przewidywany wzrost ruchu osób, w tym pieszo, środków transportowych i
towarów.
2. Przy projektowaniu oraz podczas budowy obiektów przejść granicznych przewiduje się
możliwość stworzenia warunków do jednoczesnego przeprowadzania kontroli granicznej,
celnej i innych rodzajów kontroli przez właściwe organy obu Stron, na terytorium jednego lub
drugiego Państwa.
3. Założenia projektowe i projekty realizacyjne obiektów każdego przejścia granicznego
podlegają wzajemnemu uzgodnieniu przez właściwe organy obu Stron.

Artykuł 3
Właściwe organy Umawiających się Stron wszechstronnie współdziałają na rzecz
usprawnienia ruchu granicznego, optymalnego wykorzystania istniejących oraz otwarcia
nowych dogodnie położonych przejść granicznych dla ruchu międzynarodowego. Przy
realizacji tych zadań przestrzega się zasad zawartych w artykule 2.

Artykuł 4
Utworzenie oraz otwarcie lub zamknięcie, a także zawieszenie lub ograniczenie ruchu w
czynnych przejściach granicznych odbywa się na podstawie wzajemnego uzgodnienia między
Umawiającymi się Stronami, w drodze wymiany not.

Artykuł 5
1. Zawieszenie lub ograniczenie ruchu granicznego w poszczególnych przejściach
granicznych może nastąpić z ważnych względów sanitarno-zdrowotnych, bezpieczeństwa
publicznego bądź z powodu klęsk żywiołowych. Strona zamierzająca zawiesić lub ograniczyć
ruch zawiadamia o tym drugą Umawiającą się Stronę nie później niż na pięć dni przed
planowanym jego zawieszeniem lub ograniczeniem.
2. W przypadkach niecierpiących zwłoki zawiadomienie, o którym mowa w ustępie 1,
powinno nastąpić nie później niż na 24 godziny przed planowanym wstrzymaniem ruchu.

3. O zawieszeniu lub ograniczeniu ruchu granicznego w związku z zamierzonym remontem
obiektów przejść granicznych lub urządzeń komunikacyjnych Umawiające się Strony
informują się wzajemnie nie później niż na trzy miesiące przed rozpoczęciem prac
remontowych, podając termin ich zakończenia.

Artykuł 6
Komendant Główny Straży Granicznej Rzeczypospolitej Polskiej i właściwy organ Federacji
Rosyjskiej, po wzajemnym porozumieniu się i uzgodnieniu z organami celnymi swoich
państw, mogą w uzasadnionych przypadkach, przy zachowaniu odpowiednich wymogów i
kontroli, zezwolić na przekroczenie granicy:
1) w przejściu, w którym nie przewiduje się tego rodzaju przekroczeń granicy;
2) poza czynnym przejściem granicznym.

Artykuł 7
1. Niniejsza umowa podlega zatwierdzeniu przez Rządy obu Państw i wejdzie w życie po
dokonaniu wymiany not powiadamiających o tym zatwierdzeniu.
2. Niniejsza umowa jest zawarta na czas nieokreślony. Może być ona wypowiedziana w
drodze notyfikacji przez każdą z Umawiających się Stron. W takim przypadku utraci moc po
upływie dwunastu miesięcy od dnia wypowiedzenia.
Niniejszą umowę sporządzono w Moskwie dnia 22 maja 1992 r. w dwóch egzemplarzach,
każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.

UMOWA

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o warunkach

podró

ży obywateli Rzeczypospolitej Polskiej i obywateli Federacji Rosyjskiej,

podpisana w Warszawie dnia 18 września 2003 r.

(M.P. z dnia 14 listopada 2003 r.)

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Federacji Rosyjskiej, zwane dalej "Umawiającymi się
Stronami",

działając stosownie do postanowień Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Federacją
Rosyjską o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy, podpisanego w Moskwie dnia 22 maja
1992 r.,
dążąc do uproszczenia trybu podróży obywateli Państw Umawiających się Stron,
uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1
Obywatele Państwa jednej Umawiającej się Strony wjeżdżają, wyjeżdżają, przebywają i
podróżują tranzytem przez terytorium Państwa drugiej Umawiającej się Strony na podstawie
ważnych dokumentów stwierdzających tożsamość, uznawanych przez Umawiające się Strony,
oraz wiz.

Artykuł 2
Obywatele Państwa jednej z Umawiających się Stron wjeżdżają, wyjeżdżają lub podróżują
tranzytem przez terytorium Państwa drugiej Umawiającej się Strony przez przejścia graniczne
otwarte dla ruchu międzynarodowego.

Artykuł 3
1. Rodzaje dokumentów stwierdzających tożsamość i uprawniających do odbywania podróży
zgodnie z niniejszą umową wymienione są w załączniku do umowy, stanowiącym jej
nieodłączną część.
2. Umawiające się Strony wymienią się w drodze dyplomatycznej wzorami dokumentów
wymienionych w załączniku do umowy nie później niż w terminie 30 dni przed wejściem w
życie niniejszej umowy.
3. W przypadku wprowadzenia nowych dokumentów lub wniesienia zmian do
obowiązujących dokumentów, Umawiające się Strony informują się o tym wzajemnie i
przekazują w drodze dyplomatycznej wzory nowych lub zmienionych dokumentów nie
później niż w terminie 30 dni przed wprowadzeniem nowych dokumentów lub wniesieniem
zmian do dokumentów obowiązujących.

Artykuł 4
Podróże niepełnoletnich obywateli Państw Umawiających się Stron odbywają się zgodnie z
postanowieniami niniejszej umowy na podstawie ważnych dokumentów stwierdzających
tożsamość, wymienionych w załączniku do umowy, lub na podstawie ważnych dokumentów
stwierdzających tożsamość ich przedstawicieli prawnych towarzyszących niepełnoletnim
obywatelom Państw Umawiających się Stron, jeżeli są oni wpisani do tych dokumentów.

Artykuł 5
1. Obywatele Federacji Rosyjskiej, posiadający ważne bilety uprawniające do podróży do
państwa docelowego lub inne dowody potwierdzające tranzytowy cel podróży i dokumenty
stwierdzające tożsamość oraz wizy pobytowe lub tranzytowe wydane przez właściwe organy
jednego z Państw-Stron Konwencji wykonawczej z 19 czerwca 1990 r. do Układu między
Rządami Państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki
Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach, podpisanego
w Schengen dnia 14 czerwca 1985 r., lub właściwe organy Republiki Czeskiej, Republiki
Słowackiej lub posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony lub kartę stałego
pobytu w tych państwach, mogą przejeżdżać przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do
państwa docelowego oraz z powrotem na terytorium Federacji Rosyjskiej bez obowiązku
posiadania polskich wiz tranzytowych. W przypadkach tych okres pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej nie może być dłuższy niż 5 dni, licząc od dnia wjazdu.
2.

Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, posiadający ważne bilety uprawniające do podróży

do państwa docelowego lub inne dowody potwierdzające tranzytowy cel podróży i dokumenty
uprawniające do wjazdu do państwa docelowego, przejeżdżają przez terytorium Federacji
Rosyjskiej do państwa docelowego oraz z powrotem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
na podstawie ważnych dokumentów stwierdzających tożsamość bez obowiązku posiadania
rosyjskich wiz tranzytowych. W przypadkach tych okres pobytu na terytorium Federacji
Rosyjskiej nie może być dłuższy niż 10 dni, licząc od dnia wjazdu.

Ustęp 2 nie obowiązuje od dnia 15 maja 2008

Postanowień niniejszego ustępu nie stosuje się wobec obywateli Rzeczypospolitej Polskiej
udających się do Republiki Litewskiej przez terytorium Obwodu Kaliningradzkiego Federacji
Rosyjskiej.

Artykuł 6
Obywatele Państwa jednej Umawiającej się Strony, posiadający ważne paszporty
dyplomatyczne, wjeżdżają, wyjeżdżają i przebywają na terytorium Państwa drugiej
Umawiającej się Strony do 90 dni od dnia przekroczenia granicy oraz podróżują tranzytem
przez terytorium Państwa drugiej Umawiającej się Strony bez wiz, z wyłączeniem osób
skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i
przedstawicielstwach organizacji międzynarodowych, mających siedzibę na terytorium
Państwa drugiej Umawiającej się Strony, oraz towarzyszących im członków rodzin,
pozostających z nimi we wspólnocie domowej.

Artykuł 7
Z obowiązku posiadania wiz w dokumentach stwierdzających tożsamość zwolnieni są
następujący obywatele Państw Umawiających się Stron:
1) członkowie załóg polskich i rosyjskich statków powietrznych lotnictwa cywilnego - pod
warunkiem zapisu w deklaracji generalnej i zlecenia na lot;
2) członkowie załóg cywilnych statków morskich pod warunkiem wpisu na listę załogi w
celu czasowego zejścia na ląd w czasie znajdowania się statku w porcie;
3) członkowie załóg oraz obsługi statków powietrznych używanych w lotach awaryjnych i
ratowniczych;
4) pasażerowie podróżujący samolotem, przelatujący tranzytem przez terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium Federacji Rosyjskiej, posiadający dokumenty
uprawniające do wjazdu do państwa docelowego oraz bilet lotniczy z potwierdzoną datą
wylotu z przesiadkowego portu lotniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na
terytorium Federacji Rosyjskiej w ciągu 24 godzin od chwili przybycia. Osoby te nie mogą
opuszczać terytorium portu lotniczego, z wyjątkiem przypadków, w których posiadają
stosowne zezwolenie właściwych władz granicznych.

Artykuł 8
1. Obywatele Federacji Rosyjskiej, posiadający zezwolenia na zamieszkanie na czas
oznaczony lub na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wjeżdżają,
przebywają i wyjeżdżają z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie ważnych
dokumentów stwierdzających tożsamość, oraz kart pobytu wydanych przez właściwe organy
Rzeczypospolitej Polskiej w okresie ich ważności, bez wiz.
2. Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, posiadający zezwolenia na zamieszkanie na czas
oznaczony lub karty stałego pobytu na terytorium Federacji Rosyjskiej, wjeżdżają, przebywają
i wyjeżdżają z terytorium Federacji Rosyjskiej na podstawie ważnych dokumentów
stwierdzających tożsamość, zezwoleń na zamieszkanie na czas oznaczony lub kart stałego
pobytu wydanych przez właściwe organy Federacji Rosyjskiej w okresie ich ważności, bez
wiz.

Artykuł 9
1. Właściwe organy Państw Umawiających się Stron udzielają odpowiedzi na wniosek o
wydanie

wizy

uprawniającej do jednokrotnego wjazdu z reguły w terminie

nieprzekraczającym 5 dni roboczych od dnia otrzymania stosownego wniosku i dokumentów
niezbędnych do wydania wizy.

2. Właściwe organy Państw Umawiających się Stron będą dążyć do maksymalnego skrócenia
okresu rozpatrywania wniosków o wydanie wiz, w tym wiz uprawniających do
nieograniczonej liczby wjazdów, z okresem ważności do jednego roku, dla przedsiębiorców
udających się w celu prowadzenia negocjacji handlowych i gospodarczych, zawierania umów
handlowych i gospodarczych oraz w sprawach związanych z ich realizacją, dla organizatorów
i uczestników wystaw, targów, konferencji i seminariów gospodarczych.
3. Dla następujących obywateli Państw Umawiających się Stron okres rozpatrywania wniosku
o wydanie wizy z reguły nie przekracza 2 dni roboczych od dnia otrzymania stosownego
wniosku i niezbędnych dokumentów:
1) członków oficjalnych delegacji, wjeżdżających na terytorium Państw Umawiających się
Stron w celu wzięcia udziału w rozmowach i konsultacjach międzyrządowych, konsultacjach
pomiędzy ministerstwami i urzędami Umawiających się Stron oraz w celu udziału w
przedsięwzięciach organizowanych przez organizacje międzynarodowe;
2) członków dwustronnych międzyrządowych komisji i grup roboczych, wjeżdżających na
terytorium Państw Umawiających się Stron w celu udziału w posiedzeniach tych komisji i
grup;
3) osób, które przedstawią dokumenty potwierdzające konieczność podróży w pilnych
celach prywatnych, do których zalicza się:

- podróże w celu odwiedzenia ciężko chorego lub nieuleczalnie chorego członka

rodziny;

- podróże osób potrzebujących pilnej pomocy medycznej lub osób ciężko lub

nieuleczalnie chorych oraz osób im towarzyszących;

- podróże w celu wzięcia udziału w pogrzebie członka rodziny lub bliskiego

krewnego.

Artykuł 10
Właściwe organy Państw Umawiających się Stron wydają zgodnie z prawem wewnętrznym i
na podstawie przedłożenia odpowiednich dokumentów wizy uprawniające do nieograniczonej
liczby wjazdów z okresem ważności do jednego roku następującym obywatelom Państw
Umawiających się Stron:
1) pracownikom kolejowym - na podstawie wykazu kategorii pracowników kolejowych
uprawnionych do przekraczania granicy państwowej przy wykonywaniu obowiązków
służbowych oraz na podstawie imiennych list służących do potwierdzania przekraczania
granicy, przedstawionych przez właściwe organy Państw Umawiających się Stron;
2) uczestnikom wymiany na szczeblu władz państwowych, a także województw
Rzeczypospolitej Polskiej i podmiotów Federacji Rosyjskiej oraz samorządu terytorialnego,
niezależnie od ich dziedziny działalności - na podstawie wniosku strony przyjmującej;
3) krewnym pracowników przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i
przedstawicielstw organizacji międzynarodowych mających siedzibę na terytorium Państwa
drugiej Umawiającej się Strony, którzy nie zamieszkują z nimi na stałe - na wniosek tych
przedstawicielstw lub urzędów konsularnych;
4) kierowcom i członkom załóg pojazdów samochodowych wykonującym międzynarodowe
przewozy drogowe - na podstawie odpowiednich dokumentów potwierdzających
wykonywanie tych przewozów lub list sporządzonych przez narodowe stowarzyszenia
przewoźników drogowych Państwa drugiej Umawiającej się Strony;
5) osobom, o których mowa w artykule 9 ustęp 3 punkty 1 i 2 niniejszej umowy.

Artykuł 11
Obywatelom Federacji Rosyjskiej, zamieszkałym na stałe w Obwodzie Kaliningradzkim
Federacji Rosyjskiej, konsulowie Rzeczypospolitej Polskiej wydają bezpłatnie wizy łącznie z
wizami uprawniającymi do nieograniczonej liczby wjazdów z ważnością do jednego roku, bez
przedstawienia zaproszenia.

Artykuł 12
Obywatelom

Rzeczypospolitej

Polskiej,

zamieszkałym

stałe

terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej, przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne Federacji
Rosyjskiej wydają bezpłatnie wizy, łącznie z wizami uprawniającymi do nieograniczonej
liczby wjazdów, z ważnością do jednego roku, tylko na podróż do Obwodu Kaliningradzkiego
Federacji Rosyjskiej, bez przedstawienia zaproszenia.

Artykuł 13
Wysokość opłaty za wydawanie wiz przez przedstawicielstwa dyplomatyczne lub urzędy
konsularne dla obywateli Państw Umawiających się Stron ustalana jest między Umawiającymi
się Stronami w oparciu o zasadę wzajemności.

Artykuł 14
Właściwe organy Państw Umawiających się Stron, zgodnie z prawem wewnętrznym i na
podstawie przedłożenia odpowiednich dokumentów, nie pobierają opłat za wydanie wiz
następującym obywatelom Państw Umawiających się Stron:
1) obywatelom Państw Umawiających się Stron w wieku do lat 16 i powyżej 70 lat;
2) polskim inwalidom niezdolnym do pracy i rosyjskim inwalidom pierwszej i drugiej
grupy, dzieciom - inwalidom oraz osobom im towarzyszącym;
3) obywatelom Państwa jednej Umawiającej się Strony odwiedzającym groby bliskich
krewnych i członków rodziny na terytorium Państwa drugiej Umawiającej się Strony na okres
do 10 dni dwukrotnie w ciągu roku - na podstawie dokumentu potwierdzającego fakt
pochówku i istnienia grobu;
4) obywatelom Państwa jednej Umawiającej się Strony wjeżdżającym na terytorium
Państwa drugiej Umawiającej się Strony - na podstawie zawiadomień o ciężkiej chorobie lub
śmierci bliskiego krewnego lub członka rodziny;
5) uczestnikom imprez oświatowych, kulturalnych, naukowo-technicznych, sportowych
odbywających się na szczeblu międzyrządowym, międzyresortowym, województw
Rzeczypospolitej Polskiej i podmiotów Federacji Rosyjskiej lub na szczeblu organów
samorządu terytorialnego - na wniosek strony przyjmującej;
6) pracownikom kolejowym wykonującym obowiązki służbowe, o których mowa w
artykule 10 punkt 1 niniejszej umowy;
7) nauczycielom akademickim, stażystom i studentom szkół wyższych uczestniczącym w
wymianie międzyuczelnianej - na podstawie stosownych umów międzyuczelnianych i
międzyresortowych;
8) nauczycielom akademickim i nauczycielom języka polskiego i literatury oraz języka
rosyjskiego i literatury oraz innych przedmiotów wykładanych w języku ojczystym,
kierowanych do pracy lub na staż do Państwa drugiej Umawiającej się Strony na podstawie
umów międzyrządowych lub międzyresortowych.

Artykuł 15
Postanowienia niniejszej umowy nie mają zastosowania do obywateli Państwa jednej
Umawiającej się Strony udających się na terytorium Państwa drugiej Umawiającej się Strony

w celu podjęcia pracy zarobkowej. Tryb wydawania zezwoleń oraz wiz dla tych osób określa
się zgodnie z prawem każdego z Państw Umawiających się Stron.

Artykuł 16
Obywatele Państwa jednej Umawiającej się Strony, którzy w czasie pobytu na terytorium
Państwa drugiej Umawiającej się Strony utracili dokumenty stwierdzające tożsamość, mogą
opuścić terytorium Państwa pobytu na podstawie ważnych dokumentów stwierdzających
tożsamość wydanych przez przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urzędy konsularne Państwa
ojczystego, bez obowiązku uzyskiwania wiz wyjazdowych lub zezwoleń właściwych organów
Państwa pobytu.

Artykuł 17
Obywatele Państwa jednej Umawiającej się Strony w czasie pobytu na terytorium Państwa
drugiej Umawiającej się Strony są zobowiązani do przestrzegania ustawodawstwa Państwa
pobytu.

Artykuł 18
1. Każda z Umawiających się Stron może, ze względu na porządek publiczny, bezpieczeństwo
państwa lub ochronę zdrowia publicznego, czasowo zawiesić stosowanie niniejszej umowy w
całości lub części. Decyzja o zawieszeniu przekazywana jest w drodze dyplomatycznej drugiej
Umawiającej się Stronie nie później niż na 48 godzin przed wprowadzeniem jej w życie.
2. Umawiająca się Strona, która zawiesiła stosowanie w całości lub części postanowień
niniejszej umowy z przyczyn, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, powiadamia
w drodze dyplomatycznej drugą Umawiającą się Stronę o uchyleniu zawieszenia niezwłocznie
po ustaniu przyczyn takiego zawieszenia.

Artykuł 19
1. śadne z postanowień niniejszej umowy nie ogranicza prawa właściwych organów każdej z
Umawiających się Stron do odmowy wjazdu lub pobytu na terytorium Państwa jednej
Umawiającej się Strony obywatela Państwa drugiej Umawiającej się Strony.
2. Postanowienia niniejszej umowy nie naruszają zobowiązań Umawiających się Stron
wynikających z innych umów obowiązujących między Państwami Umawiających się Stron.

Artykuł 20
Niniejsza umowa może zostać zmieniona lub uzupełniona za obopólną zgodą Umawiających
się Stron w drodze wymiany not.

Artykuł 21
1. Niniejsza umowa wchodzi w życie w dniu 1 października 2003 r.
2. Z dniem wejścia w życie niniejszej umowy traci moc w stosunkach między Umawiającymi
się Stronami Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku
Socjalistycznych Republik Radzieckich o wzajemnych podróżach bezwizowych obywateli
obu państw, podpisana w Warszawie dnia 13 grudnia 1979 r.
3. Niniejszą umowę zawarto na czas nieokreślony i obowiązuje ona do upływu 90 dni od daty
otrzymania drogą dyplomatyczną przez jedną z Umawiających się Stron noty drugiej
Umawiającej się Strony o zamiarze zaprzestania obowiązywania niniejszej umowy.
Umowę niniejszą sporządzono w Warszawie dnia 18 września 2003 r. w dwóch
egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają
jednakową moc.

ZAŁ

ĄCZNIK

1. Wykaz dokumentów stwierdzaj

ących tożsamość obywateli Federacji Rosyjskiej

1) paszport Federacji Rosyjskiej (zagraniczny), w tym paszport zagraniczny z symboliką
ZSRR obowiązujący do 31 grudnia 2005 r.;
2) paszport dyplomatyczny;
3) paszport służbowy;
4) zaświadczenie na powrót (wjazd) do Federacji Rosyjskiej;
5) paszport marynarza (dokument tożsamości marynarza).

2. Wykaz dokumentów stwierdzaj

ących tożsamość obywateli Rzeczypospolitej Polskiej

1) paszport;
2) paszport tymczasowy;
3) paszport dyplomatyczny;
4) paszport służbowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych;
5) książeczka żeglarska.

UMOWA

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o

ędzynarodowych przewozach drogowych,

podpisana w Warszawie dnia 30 sierpnia 1996 r.

(M.P. z dnia 20 października 2005 r.)

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Federacji Rosyjskiej, zwane dalej Umawiającymi się
Stronami, kierując się dążeniem do rozwoju samochodowej komunikacji pasażerskiej i
towarowej między obu Państwami oraz w tranzycie przez ich terytoria, a także dążąc do
ułatwienia tej komunikacji, uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1
Zgodnie z niniejszą Umową wykonywane są drogowe przewozy podróżnych i ładunków,
między obu państwami, w tranzycie przez ich terytoria, a także do/z państw trzecich,
pojazdami zarejestrowanymi w Rzeczypospolitej Polskiej i w Federacji Rosyjskiej.

Artykuł 2
W rozumieniu niniejszej Umowy następujące określenia oznaczają:
1. "Przewoźnik" - osobę fizyczną lub prawną, zarejestrowaną na terytorium państwa jednej z
Umawiających się Stron i dopuszczoną, zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem
wewnętrznym jej Państwa, do wykonywania międzynarodowych przewozów drogowych
podróżnych i ładunków.
2. "Pojazd samochodowy":

- przy przewozach ładunków - samochód ciężarowy, samochód ciężarowy z

przyczepą, ciągnik samochodowy lub ciągnik samochodowy z naczepą,

- przy przewozach podróżnych - autobus, tj. pojazd samochodowy przeznaczony do

przewozu podróżnych i posiadający co najmniej 8 miejsc siedzących nie licząc
miejsca kierowcy, a także autobus z przyczepą do przewozu bagażu.

3. "Regularne przewozy podróżnych" - przewozy podróżnych, wykonywane autobusami
według uprzednio uzgodnionej trasy przejazdu ze wskazaniem początkowego i końcowego
punktu przejazdu oraz przystanków.
4. "Nieregularne przewozy" - wszystkie pozostałe przewozy.

Artykuł 3
1. Regularne przewozy podróżnych autobusami w ruchu dwustronnym i tranzytowym
wykonywane są na podstawie zezwoleń wydawanych przez właściwe organy Umawiających
się Stron.
2. Wnioski dotyczące zorganizowania takich przewozów Strony przekazują sobie wzajemnie
odpowiednio wcześniej za pośrednictwem właściwych organów Umawiających się Stron.
Wnioski powinny zawierać dane dotyczące: nazwy przewoźnika (firma), trasy przejazdu,
rozkładu jazdy, taryfy, przystanków, na których podróżni będą wsiadali i wysiadali, jak
również planowanego czasu i częstotliwości przewozów.
3. Właściwe organy Umawiających się Stron będą wydawały zezwolenia (w formie pisemnej)
na odcinki dróg, przebiegające przez terytoria ich państw.

Artykuł 4
1. Nieregularne przewozy podróżnych autobusami między obydwoma krajami albo tranzytem
przez ich terytoria wykonywane są bez zezwoleń w przypadkach gdy grupa podróżnych w tym
samym składzie jest przewożona tym samym autobusem na całej trasie przejazdu:

a) jeżeli przewóz rozpoczyna się i kończy na terytorium Umawiającej się Strony

państwa rejestracji autobusu,

b) jeżeli przewóz rozpoczyna się na terytorium Umawiającej się Strony państwa

rejestracji autobusu i kończy na terytorium państwa drugiej Umawiającej się
Strony, pod warunkiem, że autobus opuści to terytorium w stanie próżnym.
2. Zezwolenia także nie wymaga:

a) wjazd pustych autobusów w celu powrotnego przewozu przez tego samego

przewoźnika grupy podróżnych z miejsca znajdującego się na terytorium państwa
drugiej Umawiającej się Strony, do którego ta grupa była wcześniej przywieziona
(w przypadku wymienionym w ustępie 1 litera "b" niniejszego artykułu) do
miejsca początkowego wyjazdu,

b) zamiana niesprawnego autobusu na inny autobus.

3. Przy wykonywaniu przewozów przewidzianych w ustępie 1 i ustępie 2 litera "a"
niniejszego artykułu, kierowca autobusu obowiązany jest posiadać dokument, zawierający
listę podróżnych według wzoru uzgodnionego przez właściwe organy Umawiających się
Stron.
4. Nieregularne przewozy podróżnych niezgodnie z postanowieniem ustępu 1 i 2 niniejszego
artykułu wymagają w każdym oddzielnym przypadku zezwolenia właściwego organu drugiej
Umawiającej się Strony. Właściwe organy Umawiających się Stron wzajemnie uzgadniają
tryb wymiany tych zezwoleń i ich wzór.

Artykuł 5
1. Przewozy ładunków między obu państwami lub w tranzycie przez ich terytoria, z
wyjątkiem przewozów określonych w artykule 6 niniejszej Umowy, wykonywane są
pojazdami samochodowymi na podstawie zezwoleń wydawanych przez właściwe organy
Umawiających się Stron.

2. Na każdy przewóz ładunków wymagane jest oddzielne zezwolenie, które uprawnia do
wykonania jednej jazdy tam i z powrotem, o ile nie zostanie to inaczej określone w samym
zezwoleniu.
3. Właściwe organy Umawiających się Stron corocznie będą przekazywać sobie wzajemnie
uzgodnioną ilość formularzy zezwoleń na przewozy ładunków. Formularze te powinny
posiadać pieczęć i podpis właściwego organu wydającego zezwolenia.
4. Właściwe organy Umawiających się Stron wzajemnie uzgadniają tryb wymiany formularzy
zezwoleń.

Artykuł 6
1. Zezwolenia wymienione w artykule 5 niniejszej Umowy nie są wymagane przy
przewozach:

a) eksponatów, urządzeń i materiałów przeznaczonych na targi i wystawy,
b) środków transportu, zwierząt oraz różnego rodzaju sprzętu i mienia

przeznaczonego do przeprowadzania imprez sportowych,

c) dekoracji oraz rekwizytów teatralnych, instrumentów muzycznych, wyposażenia i

sprzętu niezbędnego dla realizacji zdjęć filmowych, audycji radiowych i
telewizyjnych,

d) ciał i prochów osób zmarłych,
e) uszkodzonych pojazdów, zarejestrowanych na terytorium państwa jednej z

Umawiających się Stron,

f) mienia przesiedleńczego,
g) ładunków wykonywanych pojazdami o nośności do 3,5 ton i masie całkowitej do 6

ton,

h) ładunków, na których przewóz zgodnie z artykułem 7 niniejszej Umowy,

otrzymano zezwolenie specjalne.

Nie wymaga się zezwoleń na przejazd samochodów pomocy drogowej.
2. Wyjątki przewidziane w punktach "a", "b" i "c" ustępu 1 niniejszego artykułu mają
zastosowanie tylko w przypadku, gdy ładunek podlega zwrotowi do państwa, w którym został
zarejestrowany pojazd samochodowy bądź ładunek będzie przewożony przez terytorium
państwa trzeciego.
3. Komisja Mieszana, o której mowa w artykule 18 niniejszej Umowy jest upoważniona do
zmiany zakresu stosowanych zwolnień z wymogu posiadania zezwoleń.

Artykuł 7
1. Jeżeli gabaryty lub ciężar pojazdu samochodowego jadącego bez ładunku lub z ładunkiem,
a także nacisk na oś przekraczają normy obowiązujące na terytorium państwa drugiej
Umawiającej się Strony, a także przy przewozach niebezpiecznych ładunków, przewoźnik
obowiązany jest posiadać specjalne zezwolenie wydane przez właściwy organ drugiej
Umawiającej się Strony.
2. Jeżeli wymienione w punkcie 1 niniejszego artykułu zezwolenie przewiduje przejazd
pojazdu samochodowego na określonej trasie, przewóz powinien odbywać się po tej trasie.

Artykuł 8
1. Przewozy przewidziane w niniejszej Umowie mogą być wykonywane tylko przez
przewoźników, którzy zgodnie z wewnętrznym ustawodawstwem własnego państwa mają
prawo do wykonywania przewozów międzynarodowych.
2. Pojazdy samochodowe uczestniczące w przewozach międzynarodowych powinny posiadać
znaki rejestracyjne i rozpoznawcze własnego państwa.

Artykuł 9
1. Przewoźnikowi nie zezwala się na wykonywanie przewozów podróżnych i ładunków
między dwoma punktami, znajdującymi się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.
2. Przewoźnik może wykonywać przewozy z terytorium państwa drugiej Umawiającej się
Strony na terytorium trzeciego państwa oraz z terytorium trzeciego państwa na terytorium
państwa jednej z Umawiających się Stron, jeżeli otrzyma specjalne zezwolenie wydane przez
właściwe organy drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 10
1. Kierowca autobusu lub samochodu ciężarowego powinien posiadać krajowe lub
międzynarodowe prawo jazdy, którego kategoria powinna odpowiadać prowadzonemu przez
niego pojazdowi samochodowemu, jak również krajowe dokumenty rejestracyjne pojazdu
samochodowego.
2. Zezwolenie oraz inne dokumenty, które są wymagane stosownie do postanowień niniejszej
Umowy, powinny znajdować się w pojeździe samochodowym, którego one dotyczą, i
powinno się je okazywać na żądanie właściwych organów kontrolnych.
Artykuł 11

1. Przewoźnicy wykonujący przewozy podróżnych i ładunków, na podstawie niniejszej
Umowy, uiszczają na terytorium państwa drugiej Umawiającej się Strony opłaty drogowe i
podatki zgodnie z obowiązującym w tym państwie ustawodawstwem wewnętrznym.
2. Właściwe organy obu Umawiających się Stron mogą na zasadach wzajemności uzgodnić
częściowe lub całkowite zwolnienie z opłat drogowych, przewidzianych w ustępie 1
niniejszego artykułu, z wyjątkiem przewozów określonych w artykule 7 ustęp 1 niniejszej
Umowy.

Artykuł 12
1. Przy wykonywaniu przewozów, na podstawie niniejszej Umowy, zwolnione zostają z opłat
celnych, podatków oraz pozwoleń przywożone na obszar drugiej Umawiającej się Strony:

a) paliwo znajdujące się w zbiornikach wbudowanych fabrycznie, przewidzianych dla

każdego modelu pojazdu samochodowego, połączonych technologicznie i
konstrukcyjnie z układem paliwowym silnika,

b) smary w ilościach niezbędnych do wykorzystywania podczas przewozu,
c) części zapasowe i narzędzia przeznaczone do naprawy pojazdu samochodowego

wykonującego przewóz międzynarodowy.

2. Niewykorzystane części zapasowe podlegają z powrotem wywozowi, a części wymienione
winny być wywiezione lub zniszczone bądź zdane w trybie ustalonym na terytorium państwa
drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 13
Na podstawie niniejszej Umowy przewozy mogą być wykonywane pod warunkiem
obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Przewoźnik obowiązany jest
wcześniej ubezpieczyć każdy pojazd samochodowy, wykonujący powyższe przewozy.

Artykuł 14
W zakresie kontroli granicznej, celnej i sanitarnej stosowane będą postanowienia umów
międzynarodowych, których uczestnikami są obie Umawiające się Strony, a przy

rozstrzyganiu spraw, nieuregulowanych tymi umowami stosowane będzie wewnętrzne
ustawodawstwo każdej z Umawiających się Stron.

Artykuł 15
Kontrola graniczna, celna i sanitarna przy przewozach osób ciężko chorych, regularnych
przewozach podróżnych oraz przewozach zwierząt i ładunków szybko psujących się będzie
odbywała się poza kolejnością.

Artykuł 16
Przewoźnicy obu Umawiających się Stron obowiązani są przestrzegać przepisów ruchu
drogowego oraz innych przepisów prawa państwa, na którego terytorium znajduje się pojazd
samochodowy.

Artykuł 17
1. W przypadku naruszenia przez przewoźnika postanowień niniejszej Umowy, właściwe
organy Umawiającej się Strony na terytorium, której pojazd samochodowy jest
zarejestrowany, zobowiązane są na prośbę właściwych organów drugiej Umawiającej się
Strony, na terytorium państwa której naruszenie miało miejsce, niezależnie od
obowiązującego ustawodawstwa wewnętrznego własnego państwa zastosować jeden z
następujących środków:

a) ostrzeżenie przewoźnika, który dokonał naruszenia,
b) ostrzeżenie przewoźnika, który dokonał naruszenia, że w razie powtórnego

naruszenia będą w stosunku do niego zastosowane środki wymienione pod literą
"c" niniejszego ustępu,

c) czasowe zawieszenie lub całkowite pozbawienie przewoźnika praw do

wykonywania przewozów, wydanych na podstawie postanowień niniejszej
Umowy.

Właściwe organy drugiej Umawiającej się Strony, winny być poinformowane o podjętych
środkach.
2. Postanowienia niniejszego artykułu nie wykluczają sankcji przewidzianych w
ustawodawstwie, obowiązującym w państwie na terytorium którego naruszenie zostało
popełnione.

Artykuł 18
1. W celu wykonania postanowień niniejszej Umowy Umawiające się Strony powołają
Komisję Mieszaną, która będzie zbierała się nie rzadziej, niż raz w roku.
2. Wykonanie niniejszej Umowy odbywa się zgodnie z postanowieniami Protokółu,
stanowiącego integralną część Umowy (załącznik nr 1).

Artykuł 19
Sprawy nieuregulowane niniejszą Umową oraz umowami międzynarodowymi, których
uczestnikami są obie Umawiające się Strony, będą rozstrzygane zgodnie z wewnętrznym
ustawodawstwem każdej z Umawiających się Stron.

Artykuł 20
Niniejsza Umowa nie narusza praw i obowiązków Umawiających się Stron, wynikających z
innych zawartych przez nie umów międzynarodowych.

Artykuł 21

Niniejsza Umowa podlega przyjęciu zgodnie z ustawodawstwem każdej z Umawiających się
Stron, wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia wymiany not dyplomatycznych,
stwierdzających jej przyjęcie i zachowuje swoją ważność aż do upływu 90 dni od dnia, w
którym jedna z Umawiających się Stron zawiadomi w drodze notyfikacji drugą Umawiającą
się Stronę o wypowiedzeniu Umowy.
Sporządzono w Warszawie dnia 30 sierpnia 1996 r. w dwóch oryginalnych egzemplarzach,
każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym oba teksty posiadają jednakową moc.

ZAŁ

ĄCZNIK Nr 1

PROTOKÓŁ
o stosowaniu Umowy mi

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji

Rosyjskiej o mi

ędzynarodowych przewozach drogowych

W zakresie stosowania Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem
Federacji Rosyjskiej o międzynarodowych przewozach drogowych, podpisanej w Warszawie
w dniu 30 sierpnia 1996 r. uzgodniono, co następuje:
1. W rozumieniu powołanej Umowy pod pojęciem właściwe organy należy rozumieć:

- ze Strony Polskiej - Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej,
- ze Strony Rosyjskiej - Ministerstwo Transportu Federacji Rosyjskiej.

2. Każde zezwolenie przewidziane w artykule 4 ustęp 4 i artykule 5 powołanej Umowy jest
ważne zarówno na przewozy dwustronne i tranzytowe tam i z powrotem.
Zezwolenia, o których mowa w art. 5 Umowy nie zwalniają przewoźników i właścicieli
ładunków od obowiązku uzyskiwania zezwoleń celnych na ładunki, przewidzianych w
przepisach wewnętrznych Każdej ze Stron.
3. Stosownie do artykułu 8 ustęp 2 Umowy, przyczepy i naczepy mogą mieć znaki
rejestracyjne i rozpoznawcze innych krajów pod warunkiem, że samochody ciężarowe lub
ciągniki samochodowe będą posiadać znaki rejestracyjne i rozpoznawcze Rzeczypospolitej
Polskiej lub Federacji Rosyjskiej.
4. Każda z Umawiających się Stron będzie współdziałała na rzecz terminowego otrzymania
wiz dla kierowców pojazdów samochodowych, wykonujących przewozy zgodnie z Umową,
jak również dla innych członków załogi.
5. Postanowienia artykułu 12 ustęp 1 punkt a powołanej Umowy obejmują paliwo, znajdujące
się w zbiornikach, zainstalowanych przez producenta tylko w samochodach i ciągnikach
samochodowych oraz paliwo znajdujące się w zbiornikach zainstalowanych w przyczepach
lub naczepach i przeznaczone do zapewnienia pracy instalacji chłodniczych chłodni.
6. W artykułach 14 i 15 pod pojęciem "kontrola sanitarna" należy rozumieć kontrolę sanitarną,
weterynaryjną oraz fitosanitarną.
7. Druki zezwoleń przewidziane Umową przekazywane są wzajemnie przez właściwe organy
bezpłatnie.
Niniejszy Protokół stanowi integralną część Umowy.
Sporządzono w Warszawie dnia 30 sierpnia 1996 r. w dwóch identycznych egzemplarzach,
każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym oba teksty posiadają jednakową moc.

PROTOKÓŁ
o wprowadzeniu zmian i uzupełnie

ń do Umowy między Rządem Rzeczypospolitej

Polskiej a Rz

ądem Federacji Rosyjskiej o międzynarodowych przewozach drogowych

oraz do Protokołu o jej stosowaniu
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej oraz Rząd Federacji Rosyjskiej uzgodniły wprowadzenie do
Protokołu o stosowaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem

Federacji Rosyjskiej o międzynarodowych przewozach drogowych, podpisanej w Warszawie
w dniu 30 sierpnia 1996 r., następujących zmian i uzupełnień:
1. Dla dokonania zmiany punktu 1 Protokołu o stosowaniu powyższej Umowy pod pojęciem
właściwe organy należy rozumieć:

- ze Strony polskiej - Ministra Infrastruktury Rzeczypospolitej Polskiej,
- ze Strony rosyjskiej - Ministerstwo Transportu Federacji Rosyjskiej.

W przypadku zmiany nazw tych organów, Strony powiadomią się drogą dyplomatyczną.
2. Uzupełnić punkt 2 Protokołu następującym sformułowaniem:
"W celu osiągnięcia równowagi przy wykonywaniu przewozów ładunków do/z państw
trzecich liczbę zezwoleń specjalnych, o których mowa w artykule 9 ustęp 2 powyższej
Umowy, określa się w zależności od rocznego kontyngentu zezwoleń na przewozy
dwustronne i tranzytowe przewidziane w artykule 5 ustęp 3 powyższej Umowy".
3. Punkt 5 Protokołu zapisać następująco:
"Artykuł 12 ustęp 1 litera a) powyższej Umowy rozciąga się na wwóz i wywóz paliwa
znajdującego się w zbiornikach paliwa zainstalowanych na stałe przez producenta w:

- pojazdach samochodowych służących do przewozu ładunków, w ilości

nieprzewyższającej 200 litrów, a także w przyczepach i naczepach wyposażonych
w układ chłodzenia w ilości nieprzekraczającej 200 litrów,

- pojazdach samochodowych służących do przewozu pasażerów, w ilości

nieprzekraczającej 600 litrów".

Niniejszy Protokół wchodzi w życie z dniem ostatniego pisemnego zawiadomienia o
wypełnieniu przez Strony wewnętrznych procedur, niezbędnych dla jego wejścia w życie, i
stanowi integralną część Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem
Federacji Rosyjskiej o międzynarodowych przewozach drogowych z dnia 30 sierpnia 1996 r.
oraz Protokołu o jej stosowaniu.
Sporządzono w St. Petersburgu dnia 11 września 2003 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w
językach polskim i rosyjskim, przy czym oba teksty posiadają jednakową moc.

UMOWA

ędzy Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o pomocy prawnej i stosunkach

prawnych w sprawach cywilnych i karnych,

sporządzona w Warszawie dnia 16 września 1996 r.

(Dz. U. z dnia 24 czerwca 2002 r.)

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 16 września 1996 r. została sporządzona w Warszawie Umowa między
Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w
sprawach cywilnych i karnych, w następującym brzmieniu:

UMOWA
mi

ędzy Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o pomocy prawnej i stosunkach

prawnych w sprawach cywilnych i karnych

Rzeczpospolita Polska i Federacja Rosyjska, zwane dalej "Umawiającymi się Stronami",
kierując się pragnieniem dalszego rozwoju przyjacielskich stosunków między obydwoma
Państwami oraz dążąc do pogłębiania i doskonalenia wzajemnej współpracy w dziedzinie
pomocy prawnej i stosunków prawnych,
uzgodniły, co następuje:

ĘŚĆ PIERWSZA

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1
Ochrona prawna
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony korzystają na terytorium drugiej Umawiającej się
Strony z takiej samej ochrony prawnej w sprawach osobistych i majątkowych, jaka
przysługuje obywatelom tej Umawiającej się Strony.
2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony mają prawo swobodnego i nieskrępowanego
zwracania się do organów drugiej Umawiającej się Strony, właściwych w sprawach cywilnych
i karnych, występowania przed nimi, wytaczania powództw, składania wniosków, jak również
dokonywania innych czynności procesowych na tych samych warunkach, co obywatele tej
Umawiającej się Strony.
3. Postanowienia niniejszej umowy dotyczące obywateli Umawiających się Stron stosuje się
odpowiednio do osób prawnych utworzonych zgodnie z prawem jednej z Umawiających się
Stron.
4. Sprawami cywilnymi w rozumieniu niniejszej umowy są również sprawy rodzinne i
pracownicze.

Artykuł 2
Udzielanie pomocy prawnej
Organy wymiaru sprawiedliwości i inne organy Umawiających się Stron, właściwe w
sprawach cywilnych i karnych, udzielają sobie w tych sprawach wzajemnie pomocy prawnej.
Organami wymiaru sprawiedliwości są sądy i prokuratury, jak również notariat, jeżeli jest on
właściwy w sprawach cywilnych zgodnie z prawem tej Umawiającej się Strony, na której
terytorium ma siedzibę.

Artykuł 3
Tryb porozumiewania si

1. W sprawach objętych niniejszą umową organy wymiaru sprawiedliwości Umawiających się
Stron porozumiewają się za pośrednictwem organów centralnych.
2. W rozumieniu niniejszej umowy organami centralnymi są: ze strony Rzeczypospolitej
Polskiej - Ministerstwo Sprawiedliwości, a ze strony Federacji Rosyjskiej - Ministerstwo
Sprawiedliwości i Prokuratura Generalna.
3. Inne organy Umawiających się Stron, właściwe w sprawach cywilnych i karnych, zwracają
się o udzielenie pomocy prawnej do swych organów wymiaru sprawiedliwości. Wnioski te
przekazuje się za pośrednictwem organów centralnych.
4. Organy centralne mogą uzgodnić, że w niektórych sprawach organy wymiaru
sprawiedliwości Umawiających się Stron porozumiewają się bezpośrednio.

Artykuł 4
J

ęzyk we wzajemnym obrocie

1. Wnioski o udzielenie pomocy prawnej sporządza się w języku wzywającej Umawiającej się
Strony.
2. Jeżeli według postanowień niniejszej umowy wymagane jest dołączenie do przesyłanych
pism i dokumentów tłumaczenia ich na język drugiej Umawiającej się Strony, tłumaczenia te
powinny być odpowiednio uwierzytelnione.

Artykuł 5
Zakres pomocy prawnej
Umawiające się Strony udzielają sobie wzajemnie pomocy prawnej przez dokonywanie
poszczególnych czynności procesowych przewidzianych przez prawo wezwanej Umawiającej
się Strony, a w szczególności przez sporządzanie, przesyłanie i doręczanie dokumentów,
dokonywanie przeszukań, odbieranie i wydawanie dowodów rzeczowych, opracowywanie
opinii przez biegłych, przesłuchiwanie stron, świadków, biegłych, podejrzanych, oskarżonych
i innych osób, przejmowanie ścigania karnego, wydawanie osób w celu ścigania karnego lub
wykonania wyroku, przekazywanie skazanych w celu wykonania kary.

Artykuł 6
Tre

ść i forma wniosku o udzielenie pomocy prawnej

1. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej powinien zawierać:

1) oznaczenie organu wzywającego,
2) oznaczenie organu wezwanego,
3) oznaczenie sprawy, w której występuje się o udzielenie pomocy prawnej,
4) imiona i nazwiska stron, podejrzanych, oskarżonych lub skazanych, ich
miejsca stałego lub czasowego pobytu, obywatelstwo, zawód, a w sprawach
karnych, w miarę możliwości, również miejsce i datę urodzenia, imiona ich
rodziców, a co do osób prawnych - ich nazwę i siedzibę,
5) imiona i nazwiska oraz adresy przedstawicieli osób wymienionych w
punkcie 4,
6) treść wniosku i informacje niezbędne do jego wykonania, w tym również
imiona, nazwiska, adresy świadków oraz datę i miejsce urodzenia, o ile są one
znane,
7) w sprawach karnych - dodatkowo opis popełnionego czynu przestępnego i
jego kwalifikację prawną.

2. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej powinien być opatrzony podpisem i pieczęcią
urzędową organu wzywającego.
3. Umawiające się Strony mogą do wniosków o udzielenie pomocy prawnej używać
dwujęzycznych druków.

Artykuł 7
Wykonywanie wniosku o udzielenie pomocy prawnej
1. Przy wykonywaniu wniosku o udzielenie pomocy prawnej organ wezwany stosuje przepisy
prawne swego państwa. Na wniosek organu wzywającego mogą być zastosowane przepisy
procesowe wzywającej Umawiającej się Strony, jeżeli nie są one sprzeczne z prawem
wezwanej Umawiającej się Strony.
2. Jeżeli organ wezwany nie jest właściwy do wykonania wniosku, przekazuje wniosek
organowi właściwemu, zawiadamiając o tym organ wzywający.

3. Na wniosek organu wzywającego organ wezwany zawiadamia we właściwym czasie organ
wzywający i strony o terminie i miejscu wykonania wniosku.
4. Jeżeli dokładny adres osoby, której dotyczy wniosek, jest nieznany, organ wezwany
podejmie odpowiednie czynności zmierzające do jego ustalenia.
5. Po wykonaniu wniosku organ wezwany przesyła dokumenty organowi wzywającemu.
Jeżeli wniosek nie może być wykonany, organ wezwany zwraca wniosek organowi
wzywającemu, zawiadamiając o przyczynie jego niewykonania.

Artykuł 8
Wezwanie

świadka lub biegłego

1. Jeżeli w postępowaniu przygotowawczym lub sądowym toczącym się na terytorium jednej
Umawiającej się Strony zajdzie potrzeba osobistego stawiennictwa świadka lub biegłego,
przebywającego na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, należy zwrócić się do
właściwego organu wymiaru sprawiedliwości tej Umawiającej się Strony o doręczenie
wezwania.
2. Wezwanie nie może zawierać zagrożenia zastosowania środków przymusu na wypadek
niestawiennictwa.
3. Świadek lub biegły bez względu na posiadane obywatelstwo, który dobrowolnie stawił się
na wezwanie przed właściwym organem wzywającej Umawiającej się Strony, nie może być
na terytorium tej Strony pociągnięty do odpowiedzialności za przestępstwo lub wykroczenie
ani aresztowany, ani nie może odbywać kary z powodu jakiegokolwiek czynu popełnionego
przed przekroczeniem jej granicy państwowej. Osoby takie nie mogą być także pociągnięte do
odpowiedzialności za przestępstwo lub wykroczenie ani aresztowane, ani nie mogą odbywać
kary w związku ze złożonym zeznaniem lub opinią biegłego lub w związku z czynem
będącym przedmiotem postępowania.
4. Świadek lub biegły traci uprawnienie, o którym mowa w ustępie 3, jeżeli nie opuści
terytorium wzywającej Umawiającej się Strony w terminie piętnastu dni od dnia
zawiadomienia go o tym, że jego obecność nie jest już konieczna. Do tego terminu nie wlicza
się czasu, w ciągu którego świadek lub biegły nie mógł opuścić terytorium wzywającej
Umawiającej się Strony z przyczyn od niego niezależnych.
5. Świadek lub biegły, który stawił się na wezwanie na terytorium drugiej Umawiającej się
Strony, ma prawo do zwrotu przez organ wzywający kosztów związanych z przejazdem i
pobytem za granicą i utraconego zarobku, a biegły - ponadto prawo do wynagrodzenia za
czynności biegłego. W wezwaniu zamieszcza się informację, do jakiego rodzaju świadczeń
mają prawo osoby wezwane; na ich wniosek wzywająca Umawiająca się Strona udzieli
zaliczki na pokrycie kosztów.

Artykuł 9
Dor

ęczenie dokumentów

Organ wezwany doręcza dokumenty w trybie obowiązującym w jego państwie, jeżeli
doręczane dokumenty zostały sporządzone w języku strony wezwanej albo jeżeli dołączono
uwierzytelnione tłumaczenie na język tej strony. Jeżeli dokumenty nie zostały sporządzone w
języku strony wezwanej albo nie dołączono tłumaczenia, doręcza się je adresatowi, jeżeli
zgadza się dobrowolnie je przyjąć.

Artykuł 10
Potwierdzenie dor

ęczenia dokumentów

Doręczenie dokumentów stwierdza się w potwierdzeniu doręczenia podpisanym przez osobę,
której dokument doręczono, opatrzonym pieczęcią urzędową organu wezwanego oraz

zawierającym datę doręczenia i podpis pracownika organu doręczającego dokument, lub w
innym dokumencie sporządzonym przez ten organ, w którym powinien być oznaczony
sposób, miejsce i data doręczenia.

Artykuł 11
Koszty pomocy prawnej
1. Każda z Umawiających się Stron ponosi koszty powstałe na swym terytorium w związku z
udzieleniem pomocy prawnej.
2. Organ wezwany zawiadamia organ wzywający o wysokości powstałych kosztów. Jeżeli
organ wzywający pobierze należne koszty od osoby zobowiązanej do ich zwrotu, suma ta
przypada tej Umawiającej się Stronie, która ją pobrała.

Artykuł 12
Udzielanie informacji
Organy centralne Umawiających się Stron udzielają sobie wzajemnie, na wniosek, informacji
o przepisach prawnych, które w ich państwach obowiązują lub obowiązywały, jak również o
praktyce ich stosowania przez organy wymiaru sprawiedliwości.

Artykuł 13
Przekazywanie przedmiotów i sum pieni

ężnych

Jeżeli w wykonaniu niniejszej umowy następuje przekazanie przedmiotów lub sum
pieniężnych z terytorium jednej Umawiającej się Strony na terytorium drugiej Umawiającej
się Strony albo przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub urzędowi konsularnemu drugiej
Umawiającej się Strony, odbywa się to zgodnie z przepisami prawa tej Umawiającej się
Strony, której organ dokonuje przekazania.

Artykuł 14
Ustalanie adresów i innych danych
1. Organy wymiaru sprawiedliwości Umawiających się Stron udzielają sobie na wniosek
pomocy w ustalaniu adresów osób przebywających na ich terytorium w zakresie udzielania
pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych.
2. Jeżeli do sądu jednej z Umawiających się Stron zostanie wniesiony pozew o alimenty
przeciwko osobie przebywającej na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, organ
wymiaru sprawiedliwości tej Umawiającej się Strony udzieli, na wniosek, w miarę
możliwości, pomocy przy ustalaniu miejsca pracy i wysokości dochodów osoby pozwanej.

Artykuł 15
Uznawanie dokumentów
1. Dokumenty, które sporządził lub uwierzytelnił właściwy organ jednej z Umawiających się
Stron, opatrzone pieczęcią urzędową i podpisem osoby uprawnionej, posiadają moc
dowodową na terytorium drugiej Umawiającej się Strony bez potrzeby legalizacji. Dotyczy to
także odpisów i tłumaczeń dokumentów, które uwierzytelnił właściwy organ.
2. Dokumenty, które na terytorium jednej z Umawiających się Stron traktowane są jako
dokumenty urzędowe, uważane są za takie również na terytorium drugiej Umawiającej się
Strony.

Artykuł 16
Przesyłanie dokumentów stanu cywilnego i innych dokumentów
1. Umawiające się Strony zobowiązują się do przesyłania sobie wzajemnie, na wniosek, w
drodze dyplomatycznej, bez tłumaczenia i bezpłatnie, dokumentów dotyczących
wykształcenia, stażu pracy i innych dokumentów, które dotyczą osobistych praw i interesów
obywateli drugiej Umawiającej się Strony.
2. Urzędy stanu cywilnego jednej Umawiającej się Strony przesyłają na wniosek organów
drugiej Umawiającej się Strony odpisy aktów stanu cywilnego, bez tłumaczenia i bezpłatnie.

Artykuł 17
Odmowa udzielenia pomocy prawnej
Pomocy prawnej można odmówić, jeżeli jej udzielenie może zagrozić suwerenności,
bezpieczeństwu, porządkowi publicznemu lub innym ważnym interesom albo pozostawałoby
w sprzeczności z podstawowymi zasadami prawa lub międzynarodowymi zobowiązaniami
wezwanej Umawiającej się Strony.

ĘŚĆ DRUGA

SPRAWY CYWILNE

Artykuł 18
Postanowienia ogólne
Jeżeli zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy do podjęcia czynności właściwe są
organy wymiaru sprawiedliwości obu Umawiających się Stron, a wniosek o wszczęcie
postępowania wniesiony został do organu jednej z nich, wyłączona jest właściwość organu
wymiaru sprawiedliwości drugiej Umawiającej się Strony.

Rozdział pierwszy

Sprawy z zakresu prawa osobowego

Artykuł 19
Zdolno

ść prawna i zdolność do czynności prawnych

1. Zdolność do czynności prawnych osoby fizycznej ocenia się według prawa tej Umawiającej
się Strony, której osoba ta jest obywatelem.
2. Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych osoby prawnej ocenia się według
prawa tej Umawiającej się Strony, zgodnie z którym osoba ta została utworzona.

Ubezwłasnowolnienie całkowite i cz

ęściowe

Artykuł 20
Jeżeli niniejsza umowa nie stanowi inaczej, do ubezwłasnowolnienia całkowitego i
częściowego właściwy jest sąd tej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest osoba
mająca być ubezwłasnowolniona. Sąd ten stosuje prawo swego państwa.

Artykuł 21
1. Jeżeli sąd jednej Umawiającej się Strony stwierdzi, że zachodzą przesłanki do
ubezwłasnowolnienia całkowitego lub częściowego osoby zamieszkałej na jej terytorium i
posiadającej obywatelstwo drugiej Umawiającej się Strony, zawiadamia o tym właściwy sąd
tej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest ta osoba.
2. W wypadkach niecierpiących zwłoki sąd określony w ustępie 1 może podjąć czynności
potrzebne dla ochrony tej osoby lub jej majątku. Informacje o tych czynnościach przesyła się
właściwemu sądowi tej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest ta osoba.

3. Jeżeli sąd drugiej Umawiającej się Strony zawiadomiony zgodnie z ustępem 1 oznajmi, że
pozostawia dalsze czynności sądowi miejsca zamieszkania tej osoby, albo nie wypowie się w
terminie trzech miesięcy, sąd miejsca zamieszkania tej osoby może przeprowadzić
postępowanie o ubezwłasnowolnienie całkowite lub częściowe według prawa swego państwa,
o ile taką samą przyczynę ubezwłasnowolnienia całkowitego lub częściowego przewiduje
również prawo tej Umawiającej się Strony, której dana osoba jest obywatelem. Orzeczenie o
ubezwłasnowolnieniu całkowitym lub częściowym przesyła się właściwemu sądowi drugiej
Umawiającej się Strony.

Artykuł 22
Postanowienia artykułów 20 i 21 stosuje się odpowiednio do uchylenia ubezwłasnowolnienia
całkowitego i częściowego.

Artykuł 23
Uznanie osoby za zaginion

ą lub zmarłą

1. Do uznania osoby za zaginioną lub zmarłą i do stwierdzenia zgonu właściwe są prawo i
sądy tej Umawiającej się Strony, której obywatelem była ta osoba w czasie, gdy według
ostatnich wiadomości pozostawała przy życiu.
2. Sąd jednej Umawiającej się Strony może zgodnie z prawem swego państwa uznać
obywatela drugiej Umawiającej się Strony za zaginionego lub zmarłego i stwierdzić jego
zgon:
1) na wniosek osoby zamierzającej zrealizować swoje uprawnienia wynikające z
dziedziczenia lub stosunków majątkowych między małżonkami co do majątku nieruchomego
osoby zaginionej lub zmarłej, znajdującego się na terytorium tej Umawiającej się Strony,
której sąd ma wydać orzeczenie,
2) na wniosek małżonka osoby zaginionej lub zmarłej, zamieszkującego w czasie złożenia
wniosku na terytorium tej Umawiającej się Strony, której sąd ma wydać orzeczenie.
3. Orzeczenie wydane na podstawie ustępu 2 wywiera skutki prawne wyłącznie na terytorium
tej Umawiającej się Strony, której sąd wydał orzeczenie.

Rozdział drugi

Sprawy z zakresu prawa rodzinnego

Artykuł 24
Zawarcie mał

żeństwa

1. Przesłanki zawarcia małżeństwa ocenia się dla każdej z osób zawierających małżeństwo,
według prawa tej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest ta osoba. W zakresie
przeszkód do zawarcia małżeństwa stosuje się ponadto prawo tej Umawiającej się Strony, na
której terytorium jest ono zawierane.
2. Formę zawarcia małżeństwa określa prawo tej Umawiającej się Strony, na której terytorium
małżeństwo jest zawierane.

Artykuł 25
Stosunki osobiste i maj

ątkowe między małżonkami

1. Stosunki osobiste i majątkowe między małżonkami podlegają prawu tej Umawiającej się
Strony, na której terytorium małżonkowie mają miejsce zamieszkania.
2. Jeżeli jeden z małżonków ma miejsce zamieszkania na terytorium jednej Umawiającej się
Strony, drugi zaś - na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, to dla stosunków osobistych
i majątkowych między nimi właściwe jest prawo tej Umawiającej się Strony, której

obywatelami są małżonkowie. Jeżeli jeden z małżonków jest obywatelem jednej Umawiającej
się Strony, a drugi - obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, właściwe jest prawo tej
Umawiającej się Strony, przed której sądem toczy się postępowanie.
3. W sprawach dotyczących stosunków osobistych i majątkowych między małżonkami w
wypadku przewidzianym w ustępie 1 właściwe są sądy tej Umawiającej się Strony, na której
terytorium małżonkowie mają miejsce zamieszkania. Jeżeli małżonkowie są obywatelami
drugiej Umawiającej się Strony, właściwe są również sądy tej Umawiającej się Strony. W
wypadku przewidzianym w ustępie 2 właściwe są sądy tej Umawiającej się Strony, której
obywatelami są małżonkowie. Jeżeli jeden z małżonków jest obywatelem jednej Umawiającej
się Strony, a drugi - obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, właściwe są sądy obu
Umawiających się Stron.

Artykuł 26
Rozwód
1. W sprawach o rozwód właściwe są prawo i organy tej Umawiającej się Strony, której
obywatelami są małżonkowie w chwili zgłoszenia wniosku. Jeżeli małżonkowie mają miejsce
zamieszkania na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, właściwe są również organy tej
Umawiającej się Strony.
2. Jeżeli w chwili zgłoszenia wniosku jeden z małżonków jest obywatelem jednej
Umawiającej się Strony, drugi zaś - obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, rozwód
podlega prawu tej Umawiającej się Strony, na której terytorium mają oni miejsce
zamieszkania. Jeżeli jeden z małżonków ma miejsce zamieszkania na terytorium jednej
Umawiającej się Strony, a drugi - na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, właściwe jest
prawo tej Umawiającej się Strony, przed której organem toczy się postępowanie.
3. W sprawach o rozwód w wypadku przewidzianym w ustępie 2 właściwy jest organ tej
Umawiającej się Strony, na której terytorium małżonkowie mają miejsce zamieszkania. Jeżeli
jeden z małżonków ma miejsce zamieszkania na terytorium jednej Umawiającej się Strony, a
drugi - na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, właściwe są organy obu Umawiających
się Stron.
4. Sąd właściwy do orzekania w sprawie o rozwód jest również właściwy do orzekania o
władzy rodzicielskiej i alimentach na rzecz małoletnich dzieci.

Artykuł 27
Ustalenie istnienia mał

żeństwa oraz uznanie małżeństwa za nieważne

W sprawach o ustalenie istnienia małżeństwa oraz unieważnienie małżeństwa stosuje się
prawo tej Umawiającej się Strony, któremu podlegało zawarcie małżeństwa. Właściwość
sądów określa się zgodnie z artykułem 26.

Artykuł 28
Stosunki prawne mi

ędzy rodzicami i dziećmi

1. Stosunki prawne między rodzicami i dziećmi podlegają prawu tej Umawiającej się Strony,
na której terytorium mają oni miejsce zamieszkania.
2. Jeżeli którykolwiek z rodziców lub dzieci ma miejsce zamieszkania na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony, to stosunki prawne między nimi podlegają prawu tej Umawiającej się
Strony, której obywatelem jest dziecko.
3. W sprawach dotyczących stosunków między rodzicami i dziećmi właściwe są organy tej
Umawiającej się Strony, której obywatelem jest dziecko, jak również organy tej Umawiającej
się Strony, na której terytorium dziecko ma miejsce zamieszkania.

Artykuł 29
Inne sprawy alimentacyjne
1. W innych sprawach alimentacyjnych właściwe jest prawo tej Umawiającej się Strony, na
której terytorium ma miejsce zamieszkania osoba ubiegająca się o alimenty.
2. W sprawach, o których mowa w ustępie 1, właściwy jest sąd tej Umawiającej się Strony, na
której terytorium ma miejsce zamieszkania osoba ubiegająca się o alimenty.

Artykuł 30
Przysposobienie
1. Do przysposobienia stosuje się prawo tej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest
przysposabiający w czasie zgłoszenia wniosku. Jeżeli przysposabiający jest obywatelem
jednej Umawiającej się Strony, a ma miejsce zamieszkania na terytorium drugiej Umawiającej
się Strony, stosuje się prawo tej Umawiającej się Strony.
2. Do przysposobienia stosuje się także prawo tej Umawiającej się Strony, której obywatelem
jest przysposabiany, w odniesieniu do jego zgody, zgody jego przedstawiciela ustawowego,
zezwolenia właściwego organu państwowego oraz ograniczeń przysposobienia z powodu
zmiany miejsca zamieszkania przysposabianego na miejsce zamieszkania w innym państwie.
3. Jeżeli dziecko przysposabiają małżonkowie, z których jeden jest obywatelem jednej
Umawiającej się Strony, drugi zaś - obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, muszą być
spełnione wymagania przewidziane przez prawo obu Umawiających się Stron. Jeżeli jednak
małżonkowie mają miejsce zamieszkania na terytorium jednej z Umawiających się Stron,
stosuje się prawo tej Umawiającej się Strony.
4. Postanowienia ustępów 1-3 stosuje się odpowiednio do zmiany, rozwiązania i
unieważnienia przysposobienia.
5. W sprawach o przysposobienie, zmianę, rozwiązanie i unieważnienie przysposobienia
właściwy jest organ Umawiającej się Strony, której obywatelem jest przysposabiany w czasie
zgłoszenia wniosku. Jeżeli przysposabiany jest obywatelem jednej Umawiającej się Strony, a
ma miejsce zamieszkania na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, gdzie ma miejsce
zamieszkania także przysposabiający, właściwy jest również organ tej Umawiającej się
Strony.

Opieka i kuratela

Artykuł 31
1. W sprawach opieki i kurateli właściwe jest, jeżeli niniejsza umowa nie stanowi inaczej,
prawo tej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest osoba potrzebująca opiekuna lub
kurateli.
2. Stosunki prawne między opiekunem lub kuratorem a osobą pozostającą pod opieką lub
kuratelą podlegają prawu tej Umawiającej się Strony, której organ ustanowił opiekę lub
kuratelę.
3. Obowiązek przyjęcia opieki lub kurateli podlega prawu tej Umawiającej się Strony, której
obywatelem jest osoba wskazana jako opiekun lub kurator.
4. Dla obywatela jednej Umawiającej się Strony może być ustanowiony opiekun lub kurator,
będący obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli zamieszkuje on na terytorium tej
Umawiającej się Strony, na której terytorium opieka lub kuratela ma być sprawowana, i jeżeli
jego ustanowienie najbardziej odpowiada interesom osoby podlegającej opiece lub kurateli.
5. W sprawach ustanowienia opieki i kurateli właściwy jest organ tej Umawiającej się Strony,
której obywatelem jest osoba potrzebująca opieki lub kurateli.

Artykuł 32
1. Jeżeli dla ochrony interesów obywatela jednej Umawiającej się Strony, którego miejsce
zamieszkania lub pobytu albo którego majątek znajduje się na terytorium drugiej Umawiającej
się Strony, zachodzi potrzeba podjęcia środków w zakresie opieki lub kurateli, organ tej
Umawiającej się Strony zawiadomi o tym niezwłocznie organ właściwy wymieniony w
artykule 31 ustęp 5.
2. W wypadkach niecierpiących zwłoki organ drugiej Umawiającej się Strony podejmie
odpowiednie tymczasowe czynności według własnego prawa i niezwłocznie zawiadomi o tym
organ właściwy wymieniony w artykule 31 ustęp 5. Czynności te pozostają w mocy do czasu
podjęcia przez ten organ innego orzeczenia.

Artykuł 33
1. Organ właściwy w myśl artykułu 31 ustęp 5 może przekazać opiekę lub kuratelę organowi
drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli osoba pozostająca pod opieką lub kuratelą ma miejsce
zamieszkania lub pobytu albo majątek na terytorium tej Umawiającej się Strony. Przekazanie
stanie się skuteczne, jeżeli organ wezwany przejmie sprawowanie opieki lub kurateli i
zawiadomi o tym organ wzywający.
2. Organ, który stosownie do ustępu 1 przejął opiekę lub kuratelę, sprawuje ją zgodnie z
prawem obowiązującym w jego państwie.

Rozdział trzeci

Sprawy maj

ątkowe

Artykuł 34
Forma czynno

ści prawnej

1. Forma czynności prawnej podlega prawu tej Umawiającej się Strony, które właściwe jest
dla samej czynności. Wystarcza jednak zachowanie prawa tej Umawiającej się Strony, na
której terytorium ma miejsce dokonanie czynności.
2. Forma czynności prawnej odnoszącej się do nieruchomości podlega prawu tej Umawiającej
się Strony, na której terytorium nieruchomość jest położona.

Artykuł 35
Mienie nieruchome
Do stosunków prawnych dotyczących mienia nieruchomego właściwe są prawo i organy tej
Umawiającej się Strony, na której terytorium mienie nieruchome jest położone.

Artykuł 36
Zobowi

ązania ze stosunków umownych

1. Zobowiązania ze stosunków umownych podlegają prawu tego państwa, które zostanie
wybrane przez strony. Jeżeli strony nie dokonały wyboru prawa, stosuje się prawo tej
Umawiającej się Strony, na której terytorium ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub gdzie
została utworzona strona, która spełnia świadczenie mające podstawowe znaczenie z uwagi na
treść zobowiązania. Do umowy o utworzeniu przedsiębiorstwa stosuje się prawo tej
Umawiającej się Strony, na której terytorium przedsiębiorstwo to ma być utworzone.
2. W sprawach wymienionych w ustępie 1 właściwy jest sąd tej Umawiającej się Strony, na
której terytorium ma miejsce zamieszkania lub siedzibę pozwany. Właściwy jest również sąd

tej Umawiającej się Strony, na której terytorium ma miejsce zamieszkania lub siedzibę
powód, jeżeli na tym terytorium znajduje się przedmiot sporu albo majątek pozwanego.
Właściwość tę strony stosunku zobowiązaniowego mogą zmienić w drodze umowy.

Artykuł 37
Zobowi

ązania powstające wskutek czynów niedozwolonych (wskutek wyrządzenia

szkody)
1. Zobowiązania powstające wskutek czynów niedozwolonych (wskutek wyrządzenia szkody)
podlegają prawu tej Umawiającej się Strony, na której terytorium nastąpiło zdarzenie będące
podstawą roszczenia o naprawienie szkody. Jednakże gdy powód i pozwany są obywatelami
jednej Umawiającej się Strony, stosuje się prawo tej Strony.
2. W sprawach wymienionych w ustępie 1 właściwy jest sąd tej Umawiającej się Strony, na
której terytorium nastąpiło zdarzenie będące podstawą roszczenia o naprawienie szkody lub
na której terytorium pozwany ma miejsce zamieszkania lub siedzibę. Właściwy jest również
sąd tej Umawiającej się Strony, na której terytorium ma miejsce zamieszkania lub siedzibę
powód, jeżeli na tym terytorium znajduje się majątek pozwanego.

Rozdział czwarty

Sprawy spadkowe

Artykuł 38
Zasada równo

ści

1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony mogą nabywać na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony majątek i inne prawa w drodze dziedziczenia z mocy ustawy lub
testamentu na tych samych warunkach i w tym samym zakresie jak obywatele tej Strony.
2. Obywatele jednej Umawiającej się Strony mogą dokonywać rozporządzeń na wypadek
śmierci w stosunku do mienia znajdującego się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 39
Prawo wła

ściwe

1. Stosunki prawne w zakresie dziedziczenia mienia ruchomego podlegają prawu
Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca w chwili śmierci.
2. Stosunki prawne w zakresie dziedziczenia mienia nieruchomego podlegają prawu
Umawiającej się Strony, na której terytorium mienie to jest położone.
3. Ustalenie, czy rzecz wchodząca w skład spadku jest ruchomością czy nieruchomością,
podlega prawu Umawiającej się Strony, na której terytorium rzecz ta się znajduje.

Artykuł 40
Przej

ście spadku na rzecz państwa

Jeżeli według prawa Umawiającej się Strony, określonego w artykule 39, spadkobiercą jest
państwo, to mienie ruchome przypada Umawiającej się Stronie, której obywatelem był
spadkodawca w chwili śmierci, a mienie nieruchome przypada Umawiającej się Stronie, na
której terytorium jest położone.

Artykuł 41
Testament
1. Zdolność do sporządzenia lub odwołania testamentu, jak również skutki prawne wad
oświadczenia woli podlegają prawu Umawiającej się Strony, której obywatelem był
spadkodawca w chwili sporządzenia lub odwołania testamentu.

2. Forma sporządzenia lub odwołania testamentu podlega prawu Umawiającej się Strony,
której obywatelem był spadkodawca w chwili sporządzenia lub odwołania testamentu.
Wystarczy jednak zachowanie prawa Umawiającej się Strony, na której terytorium testament
został sporządzony lub odwołany.

Artykuł 42
Wła

ściwość organów w sprawach spadkowych

1. W sprawach spadkowych dotyczących mienia ruchomego właściwe są organy Umawiającej
się Strony, której obywatelem był spadkodawca w chwili śmierci.
2. W sprawach spadkowych dotyczących mienia nieruchomego właściwe są organy
Umawiającej się Strony, na której terytorium mienie to jest położone.
3. Jeżeli całe mienie ruchome pozostałe po śmierci obywatela jednej Umawiającej się Strony
znajduje się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, to na wniosek spadkobiercy
postępowanie przeprowadzi organ tej Umawiającej się Strony, jeżeli wyrażą na to zgodę
wszyscy znani spadkobiercy.

Artykuł 43
Otwarcie (ogłoszenie) testamentu
Testament otwiera (ogłasza) organ tej Umawiającej się Strony, na której terytorium znajduje
się testament. Odpis testamentu oraz odpis protokołu otwarcia (ogłoszenia) przesyła się
organowi właściwemu do przeprowadzenia postępowania spadkowego.

Rozdział pi

ąty

Sprawy z zakresu prawa pracy

Artykuł 44
1. Strony umowy o pracę mogą poddać stosunek pracy wybranemu przez siebie prawu.
2. Jeżeli nie dokonano wyboru prawa, zawarcie, zmiana i rozwiązanie (wygaśnięcie) umowy o
pracę oraz roszczenia z niej wynikające podlegają prawu Umawiającej się Strony, na której
terytorium praca jest, była lub miała być wykonywana. Jeżeli pracownik wykonuje pracę na
terytorium jednej Umawiającej się Strony na podstawie umowy o pracę łączącej go z
zakładem pracy, który ma siedzibę na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, zawarcie,
zmiana i rozwiązanie (wygaśnięcie) umowy o pracę oraz roszczenia z niej wynikające
podlegają prawu tej Umawiającej się Strony.
3. W sprawach, o których mowa w ustępie 2, właściwe są sądy Umawiającej się Strony, na
której terytorium praca jest, była lub miała być wykonywana. Właściwe są również sądy
Umawiającej się Strony, na której terytorium ma miejsce zamieszkania lub siedzibę pozwany,
jak również na której terytorium ma miejsce zamieszkania lub siedzibę powód, jeżeli na tym
terytorium znajduje się przedmiot sporu albo majątek pozwanego.
Właściwość tę strony umowy o pracę mogą zmienić w drodze umowy.

Rozdział szósty

Postanowienia o kosztach i ułatwieniach procesowych

Artykuł 45
Zwolnienie od zło

żenia kaucji na zabezpieczenie kosztów postępowania

Obywatelom jednej z Umawiających się Stron, którzy występują przed organami drugiej
Umawiającej się Strony, nie można nakazać złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów

postępowania tylko z tego powodu, że są cudzoziemcami lub że nie mają miejsca
zamieszkania lub pobytu na terytorium tej Umawiającej się Strony, przed której organem
występują.

Zwolnienie od kosztów s

ądowych

Artykuł 46
1. Obywatele jednej Umawiającej się Strony korzystają na terytorium drugiej Umawiającej się
Strony ze zwolnienia od kosztów sądowych oraz z prawa bezpłatnego zastępstwa
procesowego na tych samych warunkach i w takim samym zakresie co obywatele tej
Umawiającej się Strony.
2. Ułatwienia, o których mowa w ustępie 1, dotyczą wszystkich czynności postępowania w
danej sprawie, włącznie z czynnościami egzekucyjnymi.
3. Zwolnienie od kosztów udzielone w określonej sprawie przez sąd jednej Umawiającej się
Strony rozciąga się również na koszty powstałe w razie dokonywania czynności postępowania
w tej samej sprawie na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 47
1. Dla uzyskania zwolnienia od kosztów lub przyznania bezpłatnego zastępstwa procesowego
należy złożyć zaświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej wnioskodawcy.
Zaświadczenie takie wydaje właściwy organ tej Umawiającej się Strony, na której terytorium
ma miejsce zamieszkania lub pobytu wnioskodawca.
2. Jeżeli wnioskodawca nie zamieszkuje ani nie przebywa na terytorium jednej z
Umawiających się Stron, zaświadczenie może wydać przedstawicielstwo dyplomatyczne lub
urząd konsularny tej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest wnioskodawca.
3. Sąd orzekający o zwolnieniu od kosztów może żądać od organu, który wydał
zaświadczenie, dodatkowych wyjaśnień lub uzupełnienia danych.
4. Jeżeli prawo jednej z Umawiających się Stron nie nakłada obowiązku złożenia
zaświadczenia, o którym mowa w ustępie 1, wnioskodawca powinien wskazać w
oświadczeniu swój stan rodzinny i majątkowy.

Artykuł 48
1. Obywatel jednej Umawiającej się Strony zamierzający ubiegać się o zwolnienie od kosztów
lub bezpłatne zastępstwo procesowe przed sądem drugiej Umawiającej się Strony może
zgłosić taki wniosek pisemnie lub ustnie do protokołu w sądzie właściwym według swego
miejsca zamieszkania lub pobytu. Sąd ten przesyła właściwemu sądowi drugiej Umawiającej
się Strony wniosek, wraz z zaświadczeniem określonym w artykule 47.
2. Wniosek wymieniony w ustępie 1 może być zgłoszony jednocześnie z pozwem lub
wnioskiem wszczynającym postępowanie.

Artykuł 49
Sąd jednej Umawiającej się Strony, zobowiązując stronę zamieszkałą lub przebywającą na
terytorium drugiej Umawiającej się Strony do uiszczenia kosztów sądowych lub do
uzupełnienia braków pozwu lub wniosku, wyznacza równocześnie termin nie krótszy niż
jeden miesiąc. Bieg terminu rozpoczyna się od daty doręczenia odpowiedniego wezwania.

Artykuł 50
Terminy

1. Jeżeli sąd jednej Umawiającej się Strony wyznaczy stronie zamieszkałej na terytorium
drugiej Umawiającej się Strony termin do dokonania czynności procesowej, to o zachowaniu
terminu rozstrzyga data stempla urzędu pocztowego Umawiającej się Strony, z której
terytorium zostało wysłane wymagane pismo.
2. W wypadku przekazania w zakreślonym terminie żądanych przez sąd opłat i zaliczek na
terytorium drugiej Umawiającej się Strony, o zachowaniu wyznaczonego terminu rozstrzyga
data wpłacania ich do banku Umawiającej się Strony, na której terytorium zamieszkuje strona.
3. Do skutków uchybienia terminu sąd rozpoznający sprawę stosuje prawo swego państwa.

Rozdział siódmy

Uznawanie i wykonywanie orzecze

Artykuł 51
Uznawanie orzecze

ń w sprawach o charakterze niemajątkowym

1. Prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych o charakterze niemajątkowym, wydane
przez sądy jednej Umawiającej się Strony, podlegają uznaniu na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony bez przeprowadzania specjalnego postępowania o uznanie, jeżeli sądy
drugiej Umawiającej się Strony nie wydały wcześniej prawomocnego orzeczenia w tej samej
sprawie ani też nie były wyłącznie właściwe na podstawie niniejszej umowy, a w wypadku
braku takiego uregulowania w umowie - na podstawie prawa wewnętrznego tej Umawiającej
się Strony.
2. Prawomocne orzeczenia w sprawach rodzinnych o charakterze niemajątkowym wydane
przez organy inne niż sądy jednej Umawiającej się Strony podlegają uznaniu na terytorium
drugiej Umawiającej się Strony na zasadach określonych w artykułach 53-55. Takie
orzeczenia mogą być jednak uznane bez przeprowadzania specjalnego postępowania o
uznanie, jeżeli jest to dopuszczalne według prawa tej Umawiającej się Strony, na której
terytorium ma nastąpić uznanie.

Uznawanie i wykonywanie orzecze

Artykuł 52
1. Na warunkach przewidzianych niniejszą umową Umawiające się Strony uznają i wykonują
na swym terytorium następujące orzeczenia wydane na terytorium drugiej Umawiającej się
Strony:

1) orzeczenia sądów w sprawach cywilnych,
2) wyroki sądów w sprawach karnych, w części dotyczącej naprawienia szkody
spowodowanej przestępstwem.

2. Za orzeczenia sądowe w rozumieniu ustępu 1 uważa się ugody zawarte (zatwierdzone)
przed sądami w sprawach cywilnych o charakterze majątkowym i akty notarialne, które mają
moc tytułu egzekucyjnego według prawa tej Umawiającej się Strony, na której terytorium
zostały sporządzone, jak również ostateczne orzeczenia sądów gospodarczych, jeżeli są
prawomocne i wykonalne.

Artykuł 53
Orzeczenia wymienione w artykule 52 podlegają uznaniu i wykonaniu na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony, jeżeli:

1) według prawa tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie zostało
wydane, jest ono prawomocne i wykonalne, a w sprawach o alimenty - również orzeczenie
nieprawomocne, o ile jest wykonalne;
2) na podstawie niniejszej umowy, a w wypadku braku takiego uregulowania w umowie -
na podstawie prawa Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i
wykonane, sprawa nie należy do wyłącznej właściwości organów tej Umawiającej się Strony;
3) strona nie została pozbawiona możności obrony swych praw, a w razie posiadania
ograniczonej zdolności procesowej - należytego przedstawicielstwa, a w szczególności strona,
która nie uczestniczyła w postępowaniu, otrzymała wezwanie na rozprawę we właściwym
czasie i trybie;
4) ta sama sprawa między tymi samymi stronami nie została już prawomocnie osądzona
przez sąd Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane,
i jeżeli między tymi samymi stronami nie zostało wcześniej wszczęte postępowanie przed
sądem Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane;
5) orzeczenie sądu państwa trzeciego w tej samej sprawie między tymi samymi stronami
nie było już uznane i wykonane na terytorium Umawiającej się Strony, gdzie orzeczenie ma
być uznane i wykonane;
6) przy wydaniu orzeczenia w sprawie, w której należało zastosować prawo drugiej
Umawiającej się Strony, prawo to zostało zastosowane, chyba że zastosowane w sprawie
prawo Umawiającej się Strony, której organ orzekał, nie różni się w sposób istotny od prawa
drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 54
1. Wniosek o uznanie i wykonanie orzeczenia może być złożony bezpośrednio we właściwym
sądzie tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane,
lub też za pośrednictwem sądu, który rozpoznawał sprawę w pierwszej instancji.
2. Do wniosku należy dołączyć:
1) orzeczenie lub jego uwierzytelniony odpis, wraz ze stwierdzeniem, że orzeczenie jest
prawomocne i wykonalne, a w sprawach o alimenty, jeżeli orzeczenie jest nieprawomocne -
stwierdzenie, że jest ono wykonalne, jeżeli nie wynika to z samego orzeczenia;
2) dokument stwierdzający, że strona, przeciwko której wydane zostało orzeczenie i która
nie uczestniczyła w postępowaniu, otrzymała wezwanie na rozprawę we właściwym czasie i
trybie, zgodnie z prawem Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie zostało
wydane; natomiast w wypadku ograniczonej zdolności procesowej strony - dokument
stwierdzający, że strona ta była należycie reprezentowana;
3) uwierzytelnione tłumaczenie wniosku oraz dokumentów wymienionych w punktach 1 i 2
na język tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i
wykonane.

Artykuł 55
Tryb uznawania i wykonywania orzecze

1. Do uznania i wykonania orzeczenia właściwy jest sąd tej Umawiającej się Strony, na której
terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane.
2. W postępowaniu o uznanie i wykonanie orzeczenia sąd ogranicza się do ustalenia
spełnienia warunków przewidzianych w artykułach 53 i 54.
3. Do uznania i wykonania orzeczenia stosuje się prawo tej Umawiającej się Strony, na której
terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane; dotyczy to także formy wniosku o uznanie i
wykonanie orzeczenia. Do wniosku o uznanie i wykonanie orzeczenia należy dołączyć jego
odpisy i odpisy załączników dla doręczenia uczestnikom postępowania.

4. Jeżeli na terytorium tej Umawiającej się Strony, której sąd wydał orzeczenie, egzekucja
została zawieszona, to na terytorium drugiej Umawiającej się Strony zawiesza się
postępowanie w sprawie o uznanie i wykonanie orzeczenia, a jeżeli toczy się już
postępowanie egzekucyjne - zawiesza się to postępowanie.
5. Orzekając w sprawie o uznanie i wykonanie orzeczenia, sąd może żądać od stron
wyjaśnień. Sąd ten może również żądać dodatkowych wyjaśnień od sądu, który wydał
orzeczenie.

Wykonywanie orzecze

ń o kosztach

Artykuł 56
1. Jeżeli strona, która na podstawie artykułu 45 nie złożyła kaucji na zabezpieczenie kosztów
postępowania, zostanie prawomocnym orzeczeniem sądu jednej Umawiającej się Strony
zobowiązana do zapłaty tych kosztów, właściwy sąd drugiej Umawiającej się Strony orzeknie
bezpłatnie na wniosek strony uprawnionej o przymusowej wykonalności orzeczenia o
kosztach.
2. Kosztami postępowania są również koszty poświadczenia prawomocności i wykonalności
orzeczenia oraz koszty tłumaczenia wniosku i wymaganych dokumentów.

Artykuł 57
1. Sąd, który rozstrzyga o wykonaniu orzeczenia o kosztach, ogranicza się do ustalenia, czy
orzeczenie to jest prawomocne i wykonalne.
2. Do wniosku o wykonanie orzeczenia dołącza się orzeczenie lub uwierzytelniony odpis
części orzeczenia, ustalającego wysokość kosztów, ze stwierdzeniem, że orzeczenie to jest
prawomocne i wykonalne, oraz uwierzytelnione tłumaczenie wniosku i tych dokumentów.
3. Sąd tej Umawiającej się Strony, na której terytorium koszty postępowania zostały wyłożone
zaliczkowo przez państwo, może zwrócić się do właściwego sądu drugiej Umawiającej się
Strony o ściągnięcie tych kosztów. Sąd ten ściągnie te koszty zgodnie ze swym prawem bez
pobierania opłat i przekazuje uzyskane kwoty przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub
urzędowi konsularnemu drugiej Umawiającej się Strony. Postanowienia ustępów 1 i 2 stosuje
się odpowiednio.

ĘŚĆ TRZECIA

SPRAWY KARNE

Rozdział pierwszy

Przej

ęcie ścigania karnego

Artykuł 58
Obowi

ązek ścigania karnego

1. Każda z Umawiających się Stron zobowiązuje się na wniosek drugiej Umawiającej się
Strony do ścigania karnego, zgodnie ze swoim prawem, swych obywateli oraz innych osób
mających miejsce stałego pobytu na jej terytorium, podejrzanych o popełnienie przestępstwa
na terytorium wzywającej Umawiającej się Strony.
2. Umawiające się Strony mogą składać wnioski o przejęcie ścigania również w związku z
takimi naruszeniami prawa, które według prawa wzywającej Umawiającej się Strony uważane
są za przestępstwo, a według prawa wezwanej Umawiającej się Strony - tylko za
wykroczenia.

3. Jeżeli z czynu, którego dotyczy przejęte ściganie karne, wynikają roszczenia
odszkodowawcze i złożone zostały odpowiednie wnioski o odszkodowanie, włącza się je do
przejętego postępowania.
4. Każda z Umawiających się Stron zobowiązuje się na wniosek drugiej Umawiającej się
Strony do przejęcia i rozpatrzenia sprawy, zgodnie ze swoim prawem, swych obywateli oraz
innych osób mających miejsce stałego pobytu na jej terytorium, którzy nie osiągnęli wieku
warunkującego odpowiedzialność karną, podejrzanych o popełnienie na terytorium
wzywającej Umawiającej się Strony czynów zabronionych pod groźbą kary.

Artykuł 59
Wniosek o przej

ęcie ścigania karnego

1. Wniosek o przejęcie ścigania karnego powinien zawierać:

1) oznaczenie organu wzywającego,
2) imię i nazwisko osoby podejrzanej, jej obywatelstwo, miejsce zamieszkania
lub miejsce pobytu oraz inne możliwie dokładne dane osobowe,
3) opis i kwalifikację prawną czynu, w związku z którym zostaje złożony
wniosek o przejęcie ścigania karnego, ze wskazaniem skutków jego popełnienia
oraz wyrządzonej szkody.

2. Ponadto do wniosku dołącza się:

1) tekst przepisów karnych, a w miarę potrzeby, i innych przepisów strony
wzywającej istotnych dla ścigania karnego,
2) akta sprawy lub ich uwierzytelnione odpisy oraz dowody,
3) wnioski o odszkodowanie oraz w miarę możności informacje dotyczące
wysokości szkody,
4) wnioski osób pokrzywdzonych o ściganie, jeżeli prawo strony wezwanej tego
wymaga.

Artykuł 60
Przekazanie osób podejrzanych
1. Jeżeli w chwili złożenia wniosku o przejęcie ścigania karnego osoba podejrzana jest
tymczasowo aresztowana na terytorium wzywającej Umawiającej się Strony, należy
spowodować jej przekazanie wezwanej Umawiającej się Stronie.
2. Jeżeli w chwili złożenia wniosku o przejęcie ścigania karnego osoba podejrzana przebywa
na wolności na terytorium wzywającej Umawiającej się Strony, Strona ta, w razie potrzeby,
podejmie zgodnie ze swoim prawem działanie w celu jej powrotu na terytorium wezwanej
Umawiającej się Strony.

Artykuł 61
Zawiadomienie o wynikach

ścigania karnego

Wezwana Umawiająca się Strona zawiadomi wzywającą Umawiającą się Stronę o orzeczeniu
kończącym postępowanie w sprawie. Na wniosek wzywającej Umawiającej się Strony
przesyła się odpis tego orzeczenia.

Artykuł 62
Nast

ępstwa przejęcia ścigania karnego

Po przejęciu ścigania karnego właściwe organy wzywającej Umawiającej się Strony nie mogą
prowadzić postępowania przeciwko tej samej osobie o ten sam czyn, chyba że we wniosku o
przejęcie ścigania karnego strona wzywająca zastrzegła, iż może ponownie podjąć

postępowanie w razie zawiadomienia przez stronę wezwaną o odmowie wszczęcia lub
umorzeniu postępowania.

Rozdział drugi

Wydanie w celu

ścigania karnego i wykonania wyroku

Wydanie osób

Artykuł 63
1. Umawiające się Strony wydają sobie wzajemnie na wniosek, stosownie do postanowień
niniejszej umowy, osoby znajdujące się na ich terytorium, w celu przeprowadzenia
postępowania karnego lub wykonania wyroku.
2. Wydanie w celu przeprowadzenia postępowania karnego następuje z powodu takich
czynów, które według prawa obu Umawiających się Stron są przestępstwami zagrożonymi
karą pozbawienia wolności na czas powyżej jednego roku lub karą surowszą.
3. Wydanie w celu wykonania wyroku następuje z powodu takich czynów, które są
przestępstwami według prawa obu Umawiających się Stron, i jeżeli osoba, której wydania się
żąda, została skazana na karę co najmniej sześciu miesięcy pozbawienia wolności lub na karę
surowszą.

Artykuł 64
1. Wydanie nie następuje, jeżeli:

1) osoba, której wydania zażądano, jest obywatelem wezwanej Umawiającej się
Strony,
2) zgodnie z prawem wezwanej Umawiającej się Strony postępowanie karne nie
może być wszczęte lub wyrok nie może być wykonany z powodu przedawnienia lub
innych ustawowych przyczyn,
3) na terytorium wezwanej Umawiającej się Strony przeciwko osobie, której
wydania zażądano, o ten sam czyn przestępny został wydany prawomocny wyrok
lub postanowienie o umorzeniu postępowania,
4) postępowanie karne wszczyna się z oskarżenia prywatnego,
5) wydanie jest niedopuszczalne według prawa wezwanej Umawiającej się
Strony.

2. Wydania można odmówić, jeżeli:

1) przestępstwo zostało popełnione na terytorium wezwanej Umawiającej się
Strony,
2) na terytorium wezwanej Umawiającej się Strony przeciwko osobie, której
wydania zażądano, o ten sam czyn przestępny toczy się postępowanie karne.

3. Jeżeli wydanie nie następuje, wezwana Umawiająca się Strona zawiadomi o tym
wzywającą Umawiającą się Stronę, podając podstawy odmowy wydania.

Artykuł 65
Wniosek o wydanie
1. Wniosek o wydanie powinien zawierać:

1) oznaczenie organu wzywającego,
2) imię i nazwisko osoby, wobec której skierowano wniosek o wydanie, dane o
jej obywatelstwie, miejscu zamieszkania lub pobytu, inne dane osobowe, a także w
miarę możliwości rysopis tej osoby, jej fotografię i odciski palców,
3) opis popełnionego przestępstwa i kwalifikację prawną czynu,

4) dane o rozmiarze wyrządzonej szkody materialnej.

2. Do wniosku o wydanie w celu przeprowadzenia postępowania karnego dołącza się
uwierzytelniony odpis postanowienia o tymczasowym aresztowaniu z opisem czynu
przestępnego oraz tekst przepisów prawnych dotyczących czynu popełnionego przez osobę,
której wydania się żąda.
3. Do wniosku o wydanie w celu wykonania wyroku dołącza się uwierzytelniony odpis
prawomocnego wyroku oraz tekst przepisów karnych, które były podstawą skazania. Jeżeli
skazany rozpoczął odbywanie kary, należy podać, jaką część kary odbył.

Artykuł 66
Dodatkowe informacje do wniosku o wydanie

Jeżeli otrzymane informacje nie są wystarczające do rozstrzygnięcia wniosku o wydanie,
wezwana Umawiająca się Strona może żądać dodatkowych informacji i zakreślić do ich
przedstawienia termin do jednego miesiąca. Termin ten może być przedłużony z ważnych
przyczyn.

Aresztowanie w celu wydania

Artykuł 67
Po otrzymaniu wniosku o wydanie wezwana Umawiająca się Strona podejmie niezwłocznie
środki zgodnie ze swoim prawem celem aresztowania osoby, której wydania się żąda, z
wyjątkiem wypadków, gdy zgodnie z niniejszą umową wydanie nie może nastąpić.

Artykuł 68
1. W wypadkach niecierpiących zwłoki aresztowanie osoby, której wydania się żąda, może
nastąpić także przed otrzymaniem wniosku o wydanie, jeżeli wzywająca Umawiająca się
Strona wyraźnie o to wystąpi, powołując się na postanowienie o tymczasowym aresztowaniu
lub na prawomocny wyrok stanowiący podstawę wniosku o wydanie. O aresztowanie
wystąpić można drogą pocztową, telegramem, telefaksem lub przy pomocy innych środków.
2. Właściwe organy wymiaru sprawiedliwości każdej z Umawiających się Stron mogą
postanowić o tymczasowym aresztowaniu osoby przebywającej na jej terytorium również bez
wystąpienia przewidzianego w ustępie 1, jeżeli istnieją dostateczne dane wskazujące na to, że
popełniła ona na terytorium drugiej Umawiającej się Strony przestępstwo uzasadniające
wydanie.
3. O aresztowaniach dokonanych stosownie do ustępów 1 i 2 należy niezwłocznie zawiadomić
drugą Umawiającą się Stronę.

Artykuł 69
Zwolnienie osoby aresztowanej
1. Umawiająca się Strona, do której zwrócono się z wnioskiem o wydanie, może zwolnić
osobę aresztowaną stosownie do artykułu 67, jeżeli w terminie określonym w artykule 66 nie
otrzymano dodatkowych informacji, o które ta Strona wystąpiła.
2. Osobę aresztowaną stosownie do artykułu 68 ustęp 1 i 2 zwalnia się, jeżeli wniosek o jej
wydanie nie wpłynie w terminie jednego miesiąca od dnia, w którym druga Umawiająca się
Strona została powiadomiona o tymczasowym aresztowaniu.

Artykuł 70
Odroczenie wydania

Jeżeli osoba, której wydania się żąda, została pociągnięta do odpowiedzialności karnej lub
skazana na terytorium wezwanej Umawiającej się Strony za popełnienie innego przestępstwa,
jej wydanie może ulec odroczeniu do zakończenia postępowania karnego lub odbycia całej
kary albo zwolnienia tej osoby przed ukończeniem odbywania kary.

Artykuł 71
Wydanie czasowe
1. Jeżeli odroczenie wydania, o którym mowa w artykule 70, mogłoby spowodować
przedawnienie ścigania karnego lub poważnie utrudniałoby postępowanie karne, osoba, której
wydania się żąda, może być na uzasadniony wniosek wydana czasowo.
2. Osoba wydana czasowo zostanie przekazana z powrotem niezwłocznie po zakończeniu
czynności procesowych, dla których przeprowadzenia została wydana, nie później jednak niż
w ciągu trzech miesięcy od dnia wydania czasowego. W uzasadnionych wypadkach termin ten
może być przedłużony przez wezwaną Umawiającą się Stronę.

Artykuł 72
Zbieg wniosków o wydanie
Jeżeli wydania tej samej osoby domaga się kilka państw, wezwana Umawiająca się Strona
rozstrzygnie, któremu z państw osobę tę wyda. Przy podejmowaniu takiej decyzji bierze się
pod uwagę wszystkie okoliczności, w szczególności obywatelstwo danej osoby, miejsce
popełnienia i charakter przestępstwa.

Artykuł 73
Ograniczenie

ścigania osoby wydanej

1. Osoba wydana nie może być bez zgody Umawiającej się Strony, która ją wydała,
pociągnięta do odpowiedzialności karnej, poddana wykonaniu kary, jak również wydana
innemu państwu z powodu przestępstwa popełnionego przed wydaniem, innego niż to, za
które została wydana.
2. Zgoda Umawiającej się Strony, która wydała osobę, nie jest wymagana, jeżeli:

1) osoba wydana nie opuściła w ciągu jednego miesiąca od zakończenia
postępowania karnego lub wykonania kary terytorium wzywającej Umawiającej
się Strony; do tego terminu nie wlicza się czasu, w którym osoba wydana nie
mogła bez swej winy opuścić terytorium wzywającej Umawiającej się Strony,
2) osoba wydana opuściła terytorium wzywającej Umawiającej się Strony, lecz
na terytorium to dobrowolnie powróciła.

Artykuł 74
Wykonanie wydania
Wezwana Umawiająca się Strona zawiadomi wzywającą Umawiającą się Stronę o miejscu i
dacie wydania. Jeżeli wzywająca Umawiająca się Strona nie przejmie osoby podlegającej
wydaniu w terminie piętnastu dni od daty ustalonej dla wydania, osoba ta może być
zwolniona.

Artykuł 75
Ponowne wydanie
Jeżeli osoba wydana uchyli się w jakikolwiek sposób od postępowania karnego lub od
wykonania kary i powróci na terytorium wezwanej Umawiającej się Strony, zostanie ona
wydana na ponowny wniosek bez przesyłania dokumentów przewidzianych w artykule 65.

Artykuł 76
Zawiadomienie o wyniku post

ępowania karnego

Wzywająca Umawiająca się Strona zawiadomi niezwłocznie wezwaną Umawiającą się Stronę
o wyniku postępowania karnego przeciwko osobie wydanej i na wniosek prześle odpis
orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie.

Artykuł 77
Tranzyt
1. Każda z Umawiających się Stron zobowiązana jest na wniosek drugiej Umawiającej się
Strony wydać zezwolenie na tranzyt przez swoje terytorium osób wydanych przez państwo
trzecie wzywającej Umawiającej się Stronie. Wezwana Umawiająca się Strona może nie
udzielić zezwolenia, jeżeli stosownie do niniejszej umowy nie istnieje obowiązek wydania.
2. Wniosek o zezwolenie na tranzyt składa się i rozpatruje w takim samym trybie jak wniosek
o wydanie.
3. Wezwana Umawiająca się Strona dokonuje tranzytu w taki sposób, jaki jej najbardziej
odpowiada.

Artykuł 78
Koszty wydania i tranzytu
Koszty wydania ponosi ta Umawiająca się Strona, na której terytorium koszty te powstały.
Koszty tranzytu ponosi wzywająca Umawiająca się Strona.

Rozdział trzeci

Postanowienia szczególne dotycz

ące pomocy prawnej w sprawach karnych

Artykuł 79
Czasowe przekazywanie osób pozbawionych wolno

ści

1. Jeżeli konieczne jest przesłuchanie w charakterze świadka osoby pozbawionej wolności na
terytorium wezwanej Umawiającej się Strony, właściwe organy tej Umawiającej się Strony
mogą zarządzić przekazanie tej osoby na terytorium wzywającej Umawiającej się Strony.
Osoba ta będzie pozostawać w areszcie i po zakończeniu przesłuchania zostanie niezwłocznie
przekazana z powrotem.
2. W razie konieczności przesłuchania w charakterze świadka osoby pozbawionej wolności na
terytorium państwa trzeciego, właściwe organy wezwanej Umawiającej się Strony udzielą
zezwolenia na tranzyt tej osoby przez terytorium swego państwa.

Artykuł 80
Wydawanie przedmiotów
1. Umawiające się Strony zobowiązują się, na wniosek, do wzajemnego wydawania
przedmiotów, które służyły do popełnienia przestępstwa, przedmiotów uzyskanych z
przestępstwa lub uzyskanych w drodze ich wymiany albo jako wynagrodzenie za nie, jak
również innych przedmiotów stanowiących dowody rzeczowe w postępowaniu karnym
toczącym się na terytorium wzywającej Umawiającej się Strony. Przez przedmioty rozumie
się również pieniądze i papiery wartościowe.

2. Wezwana Umawiająca się Strona może czasowo odroczyć wydanie przedmiotów albo
może je wydać na czas określony, jeżeli są one niezbędne w innym postępowaniu karnym.
3. Prawa osób trzecich do przedmiotów, które zostały wydane drugiej Umawiającej się
Stronie, pozostają nienaruszone. Po zakończeniu postępowania karnego przedmioty te zostają
zwrócone tej Umawiającej się Stronie, która je wydała, lub za zgodą tej Strony - bezpośrednio
osobom uprawnionym.
4. Przy wydawaniu przedmiotów stosownie do niniejszego artykułu nie mają zastosowania
przepisy prawne Umawiających się Stron ograniczające wwóz i wywóz tych przedmiotów.
5. Jeżeli wyrażono zgodę na wydanie osoby w celu ścigania karnego, wydanie przedmiotów
powinno nastąpić w miarę możności jednocześnie z wydaniem tej osoby. Wydanie
przedmiotów ma miejsce również w wypadku, gdy wydanie osoby, na które wyrażono zgodę,
nie może nastąpić z powodu jej śmierci lub ucieczki.

Artykuł 81
Obecno

ść przedstawicieli Umawiających się Stron przy udzielaniu pomocy prawnej

Przedstawiciele jednej Umawiającej się Strony mogą być obecni, za zgodą organu centralnego
drugiej Umawiającej się Strony, przy wykonywaniu na jej terytorium wniosków o udzielenie
pomocy prawnej.

Artykuł 82
Zawiadomienia o wyrokach i inne informacje
1. Umawiające się Strony zawiadamiają się wzajemnie o prawomocnych wyrokach wydanych
przez sądy jednej Umawiającej się Strony wobec obywateli drugiej Umawiającej się Strony.
2. Umawiające się Strony udzielają sobie na uzasadniony wniosek informacji o karalności i
prawomocnych wyrokach wydanych przez sądy jednej Umawiającej się Strony wobec osób
niebędących obywatelami wzywającej Umawiającej się Strony, jeżeli przeciwko tym osobom
toczy się postępowanie karne na terytorium wzywającej Umawiającej się Strony.
3. Umawiające się Strony przesyłają sobie wzajemnie, w miarę możności, na wniosek, odciski
palców osób wymienionych w ustępach 1 i 2.

Artykuł 83
Informacje o skazaniach
Umawiające się Strony przesyłają sobie wzajemnie, na wniosek, uzasadniony celami
postępowania karnego, informacje o skazaniach obywateli drugiej Umawiającej się Strony,
jak również informacje o późniejszych orzeczeniach dotyczących wyroków, o ile te
informacje podlegają rejestracji według prawa wezwanej Umawiającej się Strony.

Artykuł 84
Wykorzystanie przekazanych informacji
Informacje przekazane stosownie do artykułów 82 i 83 mogą być wykorzystane wyłącznie w
celu, dla którego zostały przekazane, i nie mogą być udostępnione trzeciemu państwu bez
zgody Umawiającej się Strony, która udzieliła tych informacji.

Rozdział czwarty

Przekazywanie osób skazanych na kar

ę pozbawienia wolności w celu odbycia kary

Zasady ogólne

Artykuł 85

1. Umawiające się Strony zobowiązuje się, zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy, do
wzajemnego przekazywania osób skazanych na karę pozbawienia wolności przez sąd jednej
Umawiającej się Strony (zwanej dalej Państwem wydania wyroku), będących obywatelami
drugiej Umawiającej się Strony - w celu odbycia kary na terytorium tej Strony (zwanej dalej
Państwem wykonania wyroku).
2. Niniejszy rozdział ma zastosowanie również do osób mających miejsce stałego pobytu na
terytorium Państwa wykonania wyroku.

Artykuł 86
Z wnioskiem o przekazanie skazanego w celu odbycia kary może wystąpić zarówno Państwo
wydania wyroku, jak i Państwo wykonania wyroku.

Artykuł 87
Prawa skazanego
1. Skazany, a także jego przedstawiciel lub bliski krewny (współmałżonek, rodzice, dzieci,
przysposabiający, przysposobiony, rodzeństwo, dziadkowie, wnuki) mogą występować do
właściwych organów każdej z Umawiających się Stron o rozważenie możliwości wystąpienia
z wnioskiem o przekazanie skazanego.
2. Właściwe organy Państwa wydania wyroku powiadomią skazanego o jego prawie, o którym
mowa w ustępie 1, oraz o skutkach prawnych przekazania.

Artykuł 88
Tryb porozumiewania si

W sprawach objętych niniejszym rozdziałem porozumiewają się: ze strony Rzeczypospolitej
Polskiej - Ministerstwo Sprawiedliwości, a ze strony Federacji Rosyjskiej - Prokuratura
Generalna.

Artykuł 89
Wniosek o przekazanie i zał

ączniki

1. Wniosek o przekazanie skazanego sporządza się w formie pisemnej.
2. Do wniosku Państwa wydania wyroku załącza się:

1) uwierzytelniony odpis wyroku podlegającego wykonaniu, wyroki wyższych
instancji, jeżeli były wydane, a także stwierdzenie, że wyrok jest prawomocny,
2) tekst przepisów prawnych, na podstawie których osoba została skazana na
karę pozbawienia wolności,
3) dokument stwierdzający, jaka część kary została wykonana oraz jaka część
kary podlega wykonaniu,
4) dokument stwierdzający wykonanie kary dodatkowej, jeżeli została
orzeczona,
5) dokument o wyrażeniu zgody na przekazanie podpisany przez skazanego, a
w wypadku przewidzianym w artykule 90 punkt 2 - przez jego przedstawiciela,
6) dokument poświadczający obywatelstwo skazanego lub miejsce jego stałego
pobytu, jeżeli takim dysponuje,
7) inne dokumenty, które mogą mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia wniosku o
przekazanie.

3. Do wniosku Państwa wykonania wyroku załącza się:

1) dokument poświadczający obywatelstwo skazanego lub miejsce jego stałego
pobytu,

2) tekst przepisów prawnych, z których wynika, że czyn, za który nastąpiło
skazanie na karę pozbawienia wolności, jest przestępstwem w Państwie
wykonania wyroku.

W wypadku uwzględnienia wniosku Państwo wydania wyroku dołącza do zawiadomienia o
swojej zgodzie dokumenty wymienione w ustępie 2 punkty 1-5.
4. Każda z Umawiających się Stron może żądać nadesłania dokumentów wymienionych w
ustępach 2 i 3 przed wystąpieniem z wnioskiem o przekazanie lub przed podjęciem decyzji w
przedmiocie przekazania.
5. O wnioskach i decyzjach podjętych przez Państwo wydania wyroku lub Państwo
wykonania wyroku zawiadamia się skazanego w formie pisemnej.

Artykuł 90
Warunki przekazania
Przekazanie skazanego, stosownie do postanowień niniejszego rozdziału, nastąpi, jeżeli:
1) wyrok jest prawomocny, a okres pozostałej do odbycia kary pozbawienia wolności
wynosi co najmniej sześć miesięcy,
2) zgodę na przekazanie wyraził skazany, a jeżeli nie jest on zdolny do wyrażenia
skutecznej prawnie zgody - zgodę wyraził jego przedstawiciel ustawowy,
3) czyn, za który nastąpiło skazanie, jest karalny sądownie również według prawa Państwa
wykonania wyroku lub byłby karalny, gdyby został popełniony na terytorium Państwa
wykonania wyroku,
4) wykonanie kary nie uległo przedawnieniu według prawa jednej z Umawiających się
Stron,
5) wyrok nie został wydany pod nieobecność skazanego,
6) osoba nie została w Państwie wykonania wyroku prawomocnie skazana lub
uniewinniona za ten sam czyn ani też postępowanie nie zostało umorzone,
7) zdaniem wezwanej Umawiającej się Strony nie będzie to zagrażać jej suwerenności,
bezpieczeństwu, porządkowi publicznemu lub innym ważnym interesom albo nie będzie
pozostawać w sprzeczności z podstawowymi zasadami prawa lub międzynarodowymi
zobowiązaniami tej Strony.

Artykuł 91
Przekazanie
W wypadku uwzględnienia wniosku o przekazanie skazanego właściwe organy
Umawiających się Stron określą termin, miejsce i tryb przekazania skazanego, a w razie
potrzeby uzgodnią z zainteresowanymi państwami sprawę tranzytu.

Artykuł 92
Wykonywanie wyroku
1. Jeżeli nastąpi przejęcie wykonania wyroku, to sądy Państwa wykonania wyroku określą
podlegającą wykonaniu karę pozbawienia wolności w wymiarze określonym w wyroku sądu
Państwa wydania wyroku.
2. Na poczet kary pozbawienia wolności określonej przez Państwo wykonania wyroku zalicza
się część kary, którą skazany odbył w Państwie wydania wyroku.
3. Jeżeli ustawodawstwo Państwa wykonania wyroku przewiduje za dany czyn maksymalny
wymiar kary pozbawienia wolności niższy od wymienionego w wyroku, sąd wymierza karę
pozbawienia wolności w maksymalnej wysokości przewidzianej w ustawodawstwie tego
Państwa za popełnienie danego czynu.

4. Jeżeli według ustawodawstwa Państwa wykonania wyroku za popełnienie danego czynu nie
jest przewidziana kara pozbawienia wolności, sąd wymierza na podstawie swego
ustawodawstwa karę najbardziej zbliżoną do kary wymienionej w wyroku.
5. Na skutek przejęcia wykonania wyroku przez Państwo wykonania wyroku skazany nie
może być w żadnym wypadku w sytuacji mniej korzystnej od tej, w jakiej by się znajdował w
razie dalszego wykonywania wyroku w Państwie wydania wyroku.
6. Orzeczoną wyrokiem karę dodatkową, która nie została wykonana, wymierza sąd Państwa
wykonania wyroku, jeżeli kara taka jest przewidziana przez ustawodawstwo tego Państwa w
razie popełnienia danego czynu. Postanowienia ustępów poprzedzających stosuje się
odpowiednio.

Artykuł 93
Zawiadomienie o rozpatrzeniu wniosku
Państwo wykonania wyroku zawiadamia w możliwie krótkim czasie Państwo wydania
wyroku, w jakim zakresie wniosek o przejęcie wykonania wyroku został uwzględniony.
Całkowita lub częściowa odmowa wymaga uzasadnienia.

Artykuł 94
Warunki i tryb wykonania kary
Warunki i tryb wykonania kary określa prawo Państwa wykonania wyroku.

Artykuł 95
Gwarancje skazanego
Skazany przekazany w celu odbycia kary w Państwie wykonania wyroku nie może być
ponownie pociągnięty do odpowiedzialności karnej za ten sam czyn, z wyjątkiem wypadku,
gdy wyrok w tej sprawie został uchylony i przewidziane jest nowe postępowanie sądowe lub
przygotowawcze.

Artykuł 96
Warunki stosowania ułaskawienia i amnestii
1. Ułaskawienie skazanego może nastąpić w Państwie wykonania wyroku. Państwo wydania
wyroku może zwrócić się do Państwa wykonania wyroku z postulatem ułaskawienia.
2. Państwo wykonania wyroku stosuje wobec skazanego amnestię wydaną zarówno w
Państwie wykonania wyroku, jak i w Państwie wydania wyroku.

Artykuł 97
Zmiana wyroku
1. Do zmiany wyroku przejętego do wykonania właściwe wyłącznie jest Państwo wydania
wyroku. Państwo wydania wyroku zawiadamia niezwłocznie Państwo wykonania wyroku o
zmianie wyroku przejętego do wykonania.
2. Państwo wykonania wyroku niezwłocznie odstąpi od wykonywania kary po otrzymaniu
zawiadomienia od Państwa wydania wyroku, że został wydany wyrok, na mocy którego kara
nie podlega wykonaniu.
3. Jeżeli po przekazaniu skazanego w celu odbycia kary wyrok zostanie uchylony w Państwie
wydania wyroku i przewidziane jest nowe postępowanie przygotowawcze lub sądowe, odpis
wyroku w tym przedmiocie oraz inne niezbędne materiały przesyła się Państwu wykonania
wyroku, w celu podjęcia decyzji o pociągnięciu go do odpowiedzialności zgodnie z
ustawodawstwem tego Państwa.

Artykuł 98
Zawiadomienia o wykonywaniu wyroku
Państwo wykonania wyroku zawiadamia Państwo wydania wyroku:
1) o odbyciu kary przez skazanego,
2) jeżeli skazany zbiegł lub w inny sposób uchyla się od wykonywania kary,
3) o wykonywaniu wyroku - na wniosek Państwa wydania wyroku.

Artykuł 99
Skutki prawne przej

ęcia wykonania wyroku

W stosunku do osoby przekazanej w celu odbycia kary do Państwa wykonania wyroku skutki
prawne skazania są takie same jak w stosunku do osób skazanych w tym Państwie za
popełnienie takiego czynu.

Artykuł 100
Koszty wykonania wyroku
Koszty związane z przekazaniem skazanego i odbywaniem kary ponosi ta Umawiająca się
Strona, na której terytorium koszty te powstały.

Artykuł 101
Zakres czasowy
Postanowienia tego rozdziału stosuje się także do osób, które zostały skazane przed wejściem
w życie niniejszej umowy.

ĘŚĆ CZWARTA

POSTANOWIENIA KO

ŃCOWE

Artykuł 102
Umowa niniejsza nie narusza praw i obowiązków Umawiających się Stron wynikających z
innych zawartych przez nie umów międzynarodowych.

Artykuł 103
Wątpliwości, które mogą powstać w związku z interpretacją lub stosowaniem postanowień
niniejszej umowy, będą przedmiotem wzajemnych konsultacji.

Artykuł 104
Umowa niniejsza podlega ratyfikacji i wejdzie w życie po upływie sześćdziesięciu dni od dnia
wymiany dokumentów ratyfikacyjnych. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w
Moskwie.

Artykuł 105
Umowa niniejsza zawarta jest na okres pięciu lat. Obowiązywanie umowy przedłuża się
automatycznie każdorazowo na następny pięcioletni okres, jeżeli żadna z Umawiających się
Stron nie zawiadomi na piśmie drugiej Umawiającej się Strony na sześć miesięcy przed
upływem danego okresu o swoim zamiarze rozwiązania umowy.

Artykuł 106
1. Z dniem wejścia w życie niniejszej umowy traci moc w stosunkach między Umawiającymi
się Stronami Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Związkiem Socjalistycznych

Republik Radzieckich o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych,
rodzinnych i karnych, podpisana w Warszawie dnia 28 grudnia 1957 r.
2. Utrata mocy umowy, o której mowa w ustępie 1, nie pozbawia skuteczności prawnej
orzeczeń organów jednej Umawiającej się Strony, uznanych i wykonywanych na terytorium
drugiej Umawiającej się Strony na podstawie tej Umowy.
Sporządzono w Warszawie dnia 16 września 1996 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w
językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.

Po zaznajomieniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam,
że:

- została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej

zawartych,

- jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,
- będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 30 stycznia 1997 r.

KONWENCJA KONSULARNA

ędzy Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską,

sporządzona w Moskwie dnia 22 maja 1992 r.

(Dz. U. z dnia 8 grudnia 1995 r.)

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 22 maja 1992 r. w Moskwie została sporządzona Konwencja konsularna między
Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską w następującym brzmieniu:

KONWENCJA KONSULARNA
mi

ędzy Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską

Rzeczpospolita Polska i Federacja Rosyjska
wyrażając wolę zacieśnienia dobrosąsiedzkich stosunków, umocnienia przyjaźni i pogłębienia
wzajemnie korzystnej współpracy,
kierując się pragnieniem uregulowania i rozwijania stosunków konsularnych między
obydwoma Państwami na zasadach jak najdalej idących ułatwień w ochronie praw i interesów
ich obywateli,
potwierdzając, że postanowienia Konwencji wiedeńskiej o stosunkach konsularnych,
sporządzonej w Wiedniu dnia 24 kwietnia 1963 r., stosowane będą w sprawach, które nie
zostały wyraźnie uregulowane w niniejszej konwencji,
postanowiły zawrzeć Konwencję konsularną i uzgodniły, co następuje:

Rozdział 1
Definicje
Artykuł 1
1. Stosowane w niniejszej konwencji wyrażenia mają niżej określone znaczenie:

1) "urząd konsularny" oznacza każdy konsulat generalny, konsulat, wicekonsulat lub
agencję konsularną;
2) "okręg konsularny" oznacza obszar wyznaczony urzędowi konsularnemu do
wykonywania funkcji konsularnych;
3) "kierownik urzędu konsularnego" oznacza osobę powołaną do działania w tych
charakterze;
4) "urzędnik konsularny" oznacza każdą osobę, włącznie z kierownikiem urzędu
konsularnego, powołaną w tym charakterze do wykonywania funkcji konsularnych;
5) "pracownik konsularny" oznacza każdą osobę zatrudnioną służbie administracyjnej lub
technicznej urzędu konsularnego;
6) "członek personelu służby" oznacza każdą osobę zatrudnioną w służbie domowej urzędu
konsularnego;
7) "członkowie urzędu konsularnego" oznacza urzędników konsularnych, pracowników
konsularnych oraz członków personelu służby;
8) "członek personelu prywatnego" oznacza osobę zatrudnioną wyłącznie w służbie
prywatnej członka urzędu konsularnego;
9) "członek rodziny" oznacza małżonkę albo małżonka członka urzędu konsularnego, ich
dzieci i rodziców, pod warunkiem że wspólnie z nim zamieszkują i są na utrzymaniu członka
urzędu konsularnego;
10) "pomieszczenia konsularne" oznacza budynki lub części budynków i tereny przyległe do
nich, niezależnie od tego, czyją są własnością, używane wyłącznie dla celów urzędu
konsularnego, włącznie z rezydencją kierownika urzędu konsularnego;
11) "archiwa konsularne" oznacza wszystkie pisma, dokumenty, korespondencję, książki,
filmy, techniczne zasoby gromadzenia i wykorzystania informacji, rejestry urzędu
konsularnego oraz szyfry i kody, kartoteki, jak również przedmioty wyposażenia służące do
ich zabezpieczenia i przechowywania;
12) "statek" oznacza każdą jednostkę pływającą, upoważnioną do podnoszenia bandery
Państwa wysyłającego lub zarejestrowaną w tym Państwie, z wyjątkiem okrętów wojennych;
13) "statek powietrzny" oznacza każdą jednostkę latającą, zarejestrowaną w państwie
wysyłającym i uprawnioną do używania oznaki przynależności tego Państwa, z wyjątkiem
wojskowych jednostek latających.
2. Postanowienia niniejszej konwencji dotyczące obywateli Państwa wysyłającego mają
odpowiednie zastosowanie do osób prawnych.

Rozdział II
Ustanawianie urz

ędów konsularnych oraz mianowanie członków urzędu konsularnego

Artykuł 2
1. Urząd konsularny może być ustanowiony na terytorium Państwa przyjmującego jedynie za
zgodą tego Państwa.
2. Siedziba urzędu konsularnego, jego klasa i okręg konsularny są ustalane przez Państwo
wysyłające i podlegają aprobacie Państwa przyjmującego.
3. Późniejsze zmiany siedziby urzędu konsularnego, jego klasy i okręgu konsularnego mogą
być dokonywane przez Państwo wysyłające jedynie za zgodą Państwa przyjmującego.
4. Zgoda Państwa przyjmującego jest również wymagana, jeżeli konsulat generalny lub
konsulat pragnie otworzyć wicekonsulat lub agencję konsularną w innej miejscowości niż ta,
w której sam jest ustanowiony.
5. Uprzednia wyraźna zgoda Państwa przyjmującego jest również wymagana dla otworzenia
biura, stanowiącego część istniejącego urzędu konsularnego, poza jego siedzibą.

Artykuł 3
1. Kierownik urzędu konsularnego będzie dopuszczony do wykonywania swych funkcji po
przedłożeniu listów komisyjnych i po udzieleniu exequatur przez Państwo przyjmujące.
2. Państwo wysyłające przekazuje listy komisyjne za pośrednictwem swojego przedstawiciela
dyplomatycznego lub inną stosowną drogą ministerstwu spraw zagranicznych Państwa
przyjmującego. Listy komisyjne zawierają imiona, nazwisko i stopień kierownika urzędu
konsularnego, obywatelstwo, okręg konsularny, w którym ma on wykonywać swoje funkcje,
oraz siedzibę urzędu konsularnego.
3. Po złożeniu listów komisyjnych Państwo przyjmujące udzieli w możliwie najkrótszym
czasie exequatur.
4. Do czasu udzielenia exequatur Państwo przyjmujące może wydać kierownikowi urzędu
konsularnego zgodę na tymczasowe wykonywanie jego funkcji.
5. Z chwilą dopuszczenia do wykonywania funkcji, nawet tymczasowo, organy Państwa
przyjmującego podejmą niezbędne środki, aby kierownik urzędu konsularnego mógł
wykonywać swoje funkcje.

Artykuł 4
Ministerstwo spraw zagranicznych Państwa przyjmującego będzie pisemnie powiadamiane:
1) o przybyciu do urzędu członka urzędu konsularnego po mianowaniu, jego ostatecznym
wyjeździe lub o zakończeniu wykonywania obowiązków oraz o wszystkich innych zmianach
mających wpływ na jego status, które mogą powstać w czasie zatrudnienia w urzędzie
konsularnym;
2) o przybyciu i ostatecznym wyjeździe osoby należącej do rodziny członka urzędu
konsularnego oraz, jeżeli to ma miejsce, o fakcie, że jakaś osoba staje się lub przestaje być
członkiem rodziny;
3) o przybyciu i ostatecznym wyjeździe członka personelu prywatnego oraz zakończeniu
jego służby;
4) o zatrudnieniu i zwolnieniu osoby zamieszkałej na stałe w Państwie przyjmującym jako
członka urzędu konsularnego lub członka personelu prywatnego.

Artykuł 5
1. Właściwe organy Państwa przyjmującego wydają bezpłatnie każdemu urzędnikowi
konsularnemu odpowiedni dokument stwierdzający jego tożsamość i stanowisko.
2. Postanowienia ust. 1 niniejszego artykułu stosuje się także do pracowników konsularnych,
członków personelu służby oraz członków personelu prywatnego, pod warunkiem że osoby te
nie są obywatelami Państwa przyjmującego ani nie posiadają w tym Państwie stałego miejsca
pobytu.
3. Postanowienia ust. 1 i 2 niniejszego artykułu stosuje się odpowiednio do członków rodzin.

Artykuł 6
Urzędnikiem konsularnym może być jedynie obywatel Państwa wysyłającego nie mający w
Państwie przyjmującym stałego miejsca pobytu i nie wykonujący w tym Państwie, poza
swoimi funkcjami urzędowymi, żadnej innej działalności o charakterze zarobkowym.

Artykuł 7
Państwo przyjmujące może w każdej chwili, bez obowiązku uzasadniania swojej decyzji,
powiadomić, w drodze dyplomatycznej lub inną stosowną drogą, Państwo wysyłające o tym,
że exequator udzielone kierownikowi urzędu konsularnego zostało cofnięte albo że urzędnik
konsularny został uznany za persona non grata lub że jakikolwiek inny członek urzędu

konsularnego jest osobą niepożądaną. W tym przypadku Państwo wysyłające powinno
odwołać taką osobę, jeżeli przystąpiła już do wykonywania funkcji. Jeżeli Państwo wysyłające
nie wypełni w rozsądnym terminie tego obowiązku, Państwo przyjmujące może przestać
uznawać taką osobę za członka urzędu konsularnego.

Artykuł 8
Państwo wysyłające może powierzyć swemu urzędowi konsularnemu ustanowionemu w
innym państwie wykonywanie funkcji konsularnych w państwie trzecim po notyfikacji o tym
zainteresowanym państwom i przy braku wyraźnego sprzeciwu któregokolwiek z nich.

Artykuł 9
Po odpowiedniej notyfikacji Państwu przyjmującemu i w braku jego sprzeciwu urząd
konsularny Państwa wysyłającego może wykonywać w Państwie przyjmującym funkcje
konsularne na rzecz państwa trzeciego.

Artykuł 10
Jeżeli Umawiające się Strony wyrażą zgodę na mianowanie honorowych urzędników
konsularnych, w takim przypadku będą zawarte odrębne porozumienia uwzględniające
postanowienia niniejszej konwencji, normy prawa międzynarodowego i praktykę
międzynarodową.

Rozdział III
Ułatwienia, przywileje i immunitety
Artykuł 11
1. Państwo przyjmujące udzieli urzędowi konsularnemu wszelkich ułatwień w wykonywaniu
jego funkcji i zastosuje odpowiednie środki w tym celu, aby członkowie urzędu konsularnego
mogli wykonywać swą działalność urzędową oraz korzystać z praw, przywilejów i
immunitetów przewidzianych w niniejszej konwencji. Państwo przyjmujące podejmie
odpowiednie kroki w celu zapewnienia bezpieczeństwa urzędu konsularnego.
2. Państwo przyjmujące będzie traktowało urzędników konsularnych oraz członków ich
rodzin z należytym szacunkiem i zastosuje wszelkie odpowiednie środki dla zapobieżenia
jakiemukolwiek zamachowi na ich osoby, wolność lub godność.

Artykuł 12
1. Jeżeli kierownik urzędu konsularnego nie ma możności wykonywania swych funkcji lub
jeżeli stanowisko kierownika urzędu konsularnego jest nie obsadzone, jako kierownik urzędu
konsularnego może czasowo działać tymczasowy kierownik.
2. Imiona i nazwisko tymczasowego kierownika są notyfikowane przez przedstawicielstwo
dyplomatyczne Państwa wysyłającego ministerstwu spraw zagranicznych Państwa
przyjmującego. Notyfikacja ta powinna być w zasadzie dokonana uprzednio. Państwo
przyjmujące może uzależnić od swej zgody dopuszczenie - jako tymczasowego kierownika -
osoby, która nie jest przedstawicielem dyplomatycznym ani urzędnikiem konsularnym
Państwa wysyłającego w Państwie przyjmującym.
3. Właściwe organy Państwa przyjmującego powinny udzielać tymczasowemu kierownikowi
pomocy i ochrony. W czasie gdy kieruje on urzędem, postanowienia niniejszej konwencji
mają do niego zastosowanie na tych samych zasadach jak do kierownika danego urzędu
konsularnego. Państwo przyjmujące nie jest jednak obowiązane do przyznawania
tymczasowemu kierownikowi ułatwień, przywilejów i immunitetów, z których korzystanie

przez kierownika urzędu konsularnego uzależnione jest od warunków, których nie spełnia
tymczasowy kierownik.
4. Gdy w okolicznościach przewidzianych w ust. 1 niniejszego artykułu tymczasowym
kierownikiem jest mianowany przez Państwo wysyłające członek personelu dyplomatycznego
przedstawicielstwa dyplomatycznego lub przedstawiciel ministerstwa spraw zagranicznych
Państwa wysyłającego, korzysta on z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych.

Artykuł 13
1. Państwo wysyłające ma prawo, na warunkach przewidzianych przez ustawy i inne przepisy
Państwa przyjmującego:
1) nabywać na własność, posiadać lub wynajmować tereny, budynki lub części budynków,
z przeznaczeniem na siedzibę urzędu konsularnego, na rezydencję kierownika urzędu
konsularnego lub na mieszkania innych członków urzędu konsularnego;
2) budować lub przystosowywać dla tych samych celów budynki na nabytych terenach;
3) przenosić prawa własności terenów, budynków lub części budynków.
2. Państwo przyjmujące powinno w razie potrzeby pomóc urzędowi konsularnemu w
uzyskaniu odpowiednich mieszkań dla jego członków.
3. Postanowienia ust. 1 niniejszego artykułu nie zwalniają Państwa wysyłającego od
obowiązku stosowania się do przepisów i ograniczeń w zakresie budownictwa, urbanistyki i
ochrony zabytków, mających zastosowanie na obszarze, gdzie znajdują się odnośne tereny,
budynki lub ich części.

Artykuł 14
1. Godło Państwa wysyłającego wraz z odpowiednim napisem w języku Państwa
wysyłającego i w języku Państwa przyjmującego, oznaczającym urząd konsularny, może być
umieszczone na budynku, w którym mieści się urząd konsularny, i na rezydencji kierownika
tego urzędu.
2. Flaga Państwa wysyłającego może być wywieszona na budynku, w którym mieści się urząd
konsularny, i na rezydencji kierownika urzędu konsularnego.
3. Kierownik urzędu konsularnego może również umieszczać na swoich środkach transportu
flagę Państwa wysyłającego.

Artykuł 15
1. Pomieszczenia konsularne są nietykalne. Organy Państwa przyjmującego nie mogą do nich
wkraczać bez zgody kierownika urzędu konsularnego, kierownika przedstawicielstwa
dyplomatycznego Państwa wysyłającego albo osoby wyznaczonej przez jednego z nich.
2. Postanowienia ust. 1 niniejszego artykułu stosuje się również do pomieszczeń
mieszkalnych urzędników konsularnych i pracowników konsularnych.

Artykuł 16
Pomieszczenia konsularne, ich urządzenia, mienie urzędu konsularnego i jego środki
transportu nie podlegają żadnej formie rekwizycji dla celów obrony narodowej, użyteczności
publicznej lub dla innych celów Państwa przyjmującego.

Artykuł 17
1. Pomieszczenia urzędu konsularnego, rezydencja kierownika urzędu konsularnego, a także
mieszkania członków urzędu konsularnego, których właścicielem lub najemcą jest Państwo
wysyłające lub jakakolwiek osoba działająca w jego imieniu, są zwolnione od wszelkich opłat

i podatków państwowych, regionalnych i komunalnych, z wyjątkiem opłat należnych za
świadczenie określonych usług.
2. Zwolnień przewidzianych w ust. 1 niniejszego artykułu nie stosuje się do opłat i podatków
ciążących - na podstawie ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego - na osobie, która
zawarła umowę z Państwem wysyłającym lub z osobą działającą w jego imieniu.
3. Postanowienia ust. 1 niniejszego artykułu stosuje się również do środków transportu
będących własnością Państwa wysyłającego i przeznaczonych do celów urzędu konsularnego.

Artykuł 18
Archiwa i dokumenty konsularne są nietykalne w każdym czasie, niezależnie od tego, gdzie
się znajdują.

Artykuł 19
1. Państwo przyjmujące dopuszcza i ochrania swobodę porozumiewania się urzędu
konsularnego dla wszelkich celów urzędowych. Przy porozumiewaniu się z rządem,
przedstawicielstwami dyplomatycznymi oraz innymi urzędami konsularnymi Państwa
wysyłającego, bez względu na to, gdzie się znajdują, urząd konsularny może używać
wszelkich odpowiednich środków łączności, włącznie z kurierami dyplomatycznymi lub
konsularnymi, pocztą dyplomatyczną lub konsularną, jak również korespondencją
sporządzoną kodem lub szyfrem. Urząd konsularny może zainstalować i używać radiowego
urządzenia nadawczo-odbiorczego jedynie za zgodą Państwa przyjmującego.
2. Korespondencja

urzędowa

urzędu

konsularnego

jest

nietykalna.

Wyrażenie

"korespondencja urzędowa" oznacza wszelką korespondencję dotyczącą urzędu konsularnego
i jego funkcji.
3. Poczta konsularna powinna posiadać widoczne zewnętrzne oznaczenia jej charakteru i
może zawierać jedynie korespondencję urzędową, jak również dokumenty i przedmioty
przeznaczone wyłącznie do celów urzędowych.
4. Poczta konsularna nie podlega otwarciu ani zatrzymaniu. Jeżeli jednak właściwe organy
Państwa przyjmującego mają poważne podstawy, aby przypuszczać, że poczta zawiera inne
przedmioty niż korespondencja, dokumenty i przedmioty określone w ust. 3 niniejszego
artykułu, mogą prosić, aby poczta ta została otwarta w ich obecności przez upoważnionego
przedstawiciela Państwa wysyłającego. Jeżeli organy Państwa wysyłającego odmówią
zastosowania się do tej prośby, poczta zostanie zwrócona do miejsca, skąd pochodzi.
5. Kurier konsularny powinien być zaopatrzony w urzędowy dokument stwierdzający jego
status i określający liczbę paczek stanowiących pocztę konsularną. Kurierem konsularnym
może być tylko obywatel Państwa wysyłającego nie posiadający miejsca pobytu stałego w
Państwie przyjmującym. Przy wykonywaniu swoich funkcji kurier konsularny znajduje się
pod ochroną Państwa przyjmującego i korzysta z nietykalności osobistej oraz nie podlega
zatrzymaniu, aresztowaniu ani ograniczeniu wolności osobistej w jakiejkolwiek innej formie.
6. Poczta konsularna może być powierzona kapitanowi statku lub dowódcy statku
powietrznego. Kapitan lub dowódca będzie zaopatrzony w urzędowy dokument określający
liczbę paczek stanowiących pocztę konsularną, jednakże nie będzie on uważany za kuriera
konsularnego. Urzędnik konsularny może swobodnie odebrać pocztę konsularną bezpośrednio
od kapitana statku albo dowódcy statku powietrznego i przekazać taką pocztę w ten sam
sposób.

Artykuł 20
1. Urzędnik konsularny korzysta z immunitetu od jurysdykcji karnej, cywilnej i
administracyjnej Państwa przyjmującego. Korzysta on z nietykalności osobistej i w związku z

tym nie podlega zatrzymaniu, aresztowaniu ani ograniczeniu wolności osobistej w
jakiejkolwiek innej formie.
2. Pracownik konsularny oraz członek personelu służby korzystają z immunitetu od
jurysdykcji karnej, cywilnej i administracyjnej Państwa przyjmującego w odniesieniu do
czynności wykonywanych w zakresie ich obowiązków urzędowych.
3. Postanowień ust. 1 i 2 niniejszego artykułu nie stosuje się do spraw cywilnych:
1) wynikłych z zawarcia przez członka urzędu konsularnego umowy, w której nie
występował on wyraźnie lub w sposób dorozumiany jako przedstawiciel Państwa
wysyłającego;
2) wytoczonych na skutek szkody powstałej w wyniku wypadku spowodowanego przez
członka urzędu konsularnego w Państwie przyjmującym jakimkolwiek środkiem transportu;
3) dotyczących spadków, w których członek urzędu konsularnego występuje jako
spadkobierca, zapisobierca, wykonawca testamentu, zarządca lub kurator spadku w
charakterze osoby prywatnej.
4. Postanowienia ust. 1-3 niniejszego artykułu stosuje się odpowiednio do członków rodzin,
pod warunkiem że zamieszkują oni we wspólnocie domowej i nie są obywatelami Państwa
przyjmującego.

Artykuł 21
1. Państwo wysyłające może zrzec się przywilejów i immunitetów określonych w ust. 1 i 2
artykułu 20 niniejszej konwencji. To zrzeczenie się będzie zawsze wyraźne i notyfikowane
Państwu przyjmującemu.
2. Wszczęcie przez członka urzędu konsularnego postępowania w przypadku, w którym
mógłby korzystać z immunitetu jurysdykcyjnego, pozbawia go prawa powoływania się na
immunitet w stosunku do jakiegokolwiek powództwa wzajemnego, bezpośrednio związanego
z powództwem głównym.
3. Zrzeczenie się immunitetu jurysdykcyjnego co do postępowania cywilnego lub
administracyjnego nie jest uważane za pociągające za sobą zrzeczenie się immunitetu od
środków wykonania orzeczenia; w stosunku do takich środków niezbędne jest odrębne
zrzeczenie się.

Artykuł 22
1. Członek urzędu konsularnego może być wezwany do składania zeznań w charakterze
świadka przed sądami i innymi właściwymi organami Państwa przyjmującego. Jeżeli urzędnik
konsularny odmawia stawienia się lub złożenia zeznań, nie można wobec niego stosować
żadnego środka przymusu ani sankcji. Pracownik konsularny i członek personelu służby nie
mogą odmówić złożenia zeznań, z wyjątkiem przypadków określonych w ust. 3 niniejszego
artykułu.
2. Organ Państwa przyjmującego, wzywający członka urzędu konsularnego do złożenia
zeznań, nie powinien utrudniać wykonywania jego obowiązków służbowych. Może odebrać
takie zeznania od członka urzędu konsularnego w urzędzie konsularnym, rezydencji lub w
jego mieszkaniu.
3. Członek urzędu konsularnego nie jest zobowiązany do składania zeznań co do spraw
związanych z wykonywaniem swych obowiązków urzędowych ani do przedkładania
urzędowej korespondencji lub innych dokumentów z archiwów konsularnych. Postanowienie
to ma również zastosowanie do członków rodziny członka urzędu konsularnego oraz do
członków personelu prywatnego w odniesieniu do faktów, które są związane z działalnością
urzędu konsularnego.

4. Członek urzędu konsularnego nie jest zobowiązany do udzielania opinii jako rzeczoznawca
prawa Państwa wysyłającego.

Artykuł 23
Członek urzędu konsularnego, jak również członkowie jego rodziny są zwolnieni w Państwie
przyjmującym od wszelkich świadczeń osobistych i od wszelkiej służby publicznej
jakiegokolwiek charakteru, od służby wojskowej oraz od obowiązków wojskowych, takich jak
rekwizycje, kontrybucje i zakwaterowanie.

Artykuł 24
Członek urzędu konsularnego, a także członkowie jego rodziny są zwolnieniu od wszelkich
obowiązków przewidzianych przez ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego odnośnie
do rejestracji, zezwolenia na pobyt i innych podobnych wymagań, jakie dotyczą
cudzoziemców.

Artykuł 25
1. Członek urzędu konsularnego, jak również członkowie jego rodziny są zwolnieni od
wszelkich opłat oraz podatków osobistych i rzeczowych - państwowych, regionalnych i
komunalnych, z wyjątkiem:

1) podatków pośrednich tego rodzaju, które zazwyczaj są wliczane w cenę
towarów lub usług;
2) opłat i podatków od prywatnego mienia nieruchomego położonego na
terytorium Państwa przyjmującego, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 17
niniejszej konwencji;
3) podatków od spadku i podatków od przeniesienia prawa własności,
pobieranych przez Państwo przyjmujące;
4) opłat i podatków od prywatnych dochodów, łącznie z dochodami od kapitału,
mających swe źródło w Państwie przyjmującym, oraz podatków od kapitału
zainwestowanego w przedsiębiorstwach handlowych lub finansowych w Państwie
przyjmującym;
5) opłat rejestracyjnych, sądowych, hipotecznych i stemplowych, z zastrzeżeniem
postanowień artykułu 17 niniejszej konwencji.

2. Członek urzędu konsularnego, zatrudniający osoby, których wynagrodzenia lub uposażenia
nie są zwalniane od podatków od dochodów w Państwie przyjmującym, powinien wypełniać
obowiązki nakładane na pracodawców przez ustawy i inne przepisy tego Państwa w zakresie
pobierania podatków od dochodów.

Artykuł 26
1. Państwo przyjmujące, zgodnie z obowiązującymi ustawami i innymi przepisami, zezwala
na wwóz i wywóz, zwalnia od cła, podatku i opłat, z wyjątkiem opłat od załadunku,
przewozu, przechowywania i wyładunku lub innych usług:

1) przedmioty przeznaczone do oficjalnego użytku urzędu konsularnego;
2) przedmioty, łącznie ze środkami transportu, przeznaczone do osobistego
użytku członków urzędu konsularnego lub członków ich rodzin, zaliczając do nich
przedmioty przeznaczone do ich urządzenia się.

2. Bagaż osobisty urzędnika konsularnego i członków jego rodziny jest zwolniony od
przeprowadzania kontroli, jeśli nie ma poważnych przyczyn wskazujących na to, że zawiera
przedmioty inne niż te, na których wwóz zezwala się stosownie do punktu 2 ust. 1 niniejszego
artykułu, albo przedmioty, których wwóz i wywóz jest zabroniony stosownie do

ustawodawstwa lub przepisów o kwarantannie Państwa przyjmującego. Takiej kontroli można
dokonać wyłącznie w obecności zainteresowanego urzędnika konsularnego lub członka jego
rodziny.

Artykuł 27
Z zastrzeżeniem swych ustaw i innych przepisów dotyczących stref, do których wstęp ze
względu na bezpieczeństwo państwa jest zabroniony lub ograniczony, Państwo przyjmujące
zapewnia wszystkim członkom urzędu konsularnego, jak również członkom ich rodzin
swobodę poruszania się i podróżowania na swym terytorium. Jednakże we wszystkich
przypadkach Państwo przyjmujące zapewni urzędnikowi konsularnemu wykonywanie jego
funkcji.

Artykuł 28
1. Przywileje i immunitety przewidziane w niniejszej konwencji, z wyjątkiem postanowień
ust. 3 i 4 artykułu 22, nie przysługują pracownikom konsularnym oraz członkom personelu
służby, jeżeli są oni obywatelami Państwa przyjmującego lub mają stałe miejsce pobytu w
tym Państwie.
2. Członkowie rodziny członka urzędu konsularnego, który jest obywatelem Państwa
przyjmującego lub ma stałe miejsce pobytu w tym Państwie, oraz członkowie rodziny członka
urzędu konsularnego, którzy są obywatelami Państwa przyjmującego lub mają stałe miejsce
pobytu w tym Państwie albo wykonują w Państwie przyjmującym działalność o charakterze
zarobkowym, nie korzystają, z wyjątkiem postanowień ust. 3 artykułu 22, z żadnych
przywilejów i immunitetów.
3. Z wyjątkiem postanowień ust. 3 artykułu 22, przywileje i immunitety określone w
niniejszej konwencji nie będą przyznawane członkom personelu prywatnego.
4. Państwo przyjmujące będzie wykonywało swą jurysdykcję w stosunku do osób
wyszczególnionych w ust. 1-3 niniejszego artykułu w taki sposób, aby niepotrzebnie nie
utrudniać wykonywania funkcji przez urząd konsularny.

Artykuł 29
Wszystkie osoby, którym stosownie do niniejszej konwencji przysługują przywileje i
immunitety, zobowiązane są, bez uszczerbku dla tych przywilejów i immunitetów, do
poszanowania ustaw i innych przepisów Państwa przyjmującego, łącznie z tymi, które
regulują zasady ruchu środków transportu oraz ich ubezpieczenia.

Rozdział IV
Funkcje konsularne
Artykuł 30
1. Urzędnik konsularny ma prawo, w granicach okręgu konsularnego, wykonywać funkcje
wymienione w niniejszym rozdziale konwencji. Urzędnik konsularny może oprócz tego
wykonywać inne oficjalne funkcje konsularne, jeśli nie są one sprzeczne z prawem Państwa
przyjmującego lub którym Państwo to nie sprzeciwia się.
2. Urzędnik konsularny, po notyfikacji Państwu przyjmującemu, może działać jako
przedstawiciel Państwa wysyłającego przy każdej organizacji międzynarodowej.
3. Urzędnik konsularny może w związku z wykonywaniem swoich funkcji zwracać się na
piśmie lub ustnie do właściwych organów w swoim okręgu konsularnym, a także do
przedstawicieli władz centralnych Państwa przyjmującego, jeżeli zezwalają na to ustawy i
inne przepisy lub zwyczaje tego Państwa oraz odpowiednie umowy międzynarodowe.

4. Urzędnik konsularny ma prawo do pobierania opłat konsularnych zgodnie z
ustawodawstwem Państwa wysyłającego. Kwoty pobierane z tytułu tych opłat są wolne od
wszelkich podatków i opłat Państwa przyjmującego.

Artykuł 31
Urzędnik konsularny ma prawo bronić interesów Państwa wysyłającego i jego obywateli.

Artykuł 32
1. Urzędnik konsularny popiera rozwój stosunków handlowych, gospodarczych, naukowych i
kulturalnych, przyczynia się do rozwoju przyjaznych stosunków między Państwem
wysyłającym i Państwem przyjmującym oraz sprzyja kontaktom między ich obywatelami.
2. Urzędnik konsularny, we współdziałaniu z organami i organizacjami społecznymi Państwa
przyjmującego, zapewnia opiekę nad pomnikami, cmentarzami i innymi obiektami będącymi
miejscami pamięci narodowej obywateli Państwa wysyłającego.

Artykuł 33
1. Urzędnik konsularny ma prawo:

1) prowadzić rejestr obywateli Państwa wysyłającego;
2) rejestrować i przyjmować zawiadomienia i dokumenty dotyczące urodzeń lub
zgonów obywateli Państwa wysyłającego;
3) przyjmować,

zgodnie

ustawodawstwem

Państwa

wysyłającego,

oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński, pod warunkiem że obie strony
posiadają obywatelstwo tego Państwa.

2. Urzędnik konsularny będzie powiadamiał właściwe organy Państwa przyjmującego o
zarejestrowaniu w urzędzie konsularnym urodzeń, małżeństw i zgonów obywateli Państwa
wysyłającego, jeśli jest to wymagane przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego.
3. Postanowienia punktów 2 i 3 ustępu 1 niniejszego artykułu nie zwalniają zainteresowanych
osób od obowiązku przestrzegania formalności wymaganych przez ustawodawstwo Państwa
przyjmującego.

Artykuł 34
Urzędnik konsularny ma prawo:
1) wydawać, wznawiać ważność i unieważniać paszporty obywateli zgodnie z
ustawodawstwem Państwa wysyłającego;
2) wystawiać dokumenty uprawniające do wjazdu do Państwa wysyłającego i wprowadzać
w tych dokumentach konieczne zmiany;
3) wystawiać wizy.

Artykuł 35
Urzędnik konsularny ma prawo:
1) przyjmować, sporządzać, rejestrować i poświadczać oświadczenia obywateli Państwa
wysyłającego, w tym oświadczenia w sprawach rodzinnych oraz sprawach obywatelstwa;
2) sporządzać, rejestrować, poświadczać i przechowywać testamenty obywateli Państwa
wysyłającego;
3) sporządzać, rejestrować i poświadczać umowy, zawierane między obywatelami
Państwami wysyłającego, i poświadczać jednostronne oświadczenia woli, jeśli te umowy i
oświadczenia nie są sprzeczne z prawem Państwa przyjmującego. Urzędnik konsularny nie
może jednak sporządzać, rejestrować i poświadczać takich umów lub oświadczeń, które

ustanawiają, przenoszą lub likwidują prawa rzeczowe do nieruchomości znajdujących się w
Państwie przyjmującym;
4) sporządzać, rejestrować i poświadczać umowy między obywatelami Państwa
wysyłającego, z jednej strony, a obywatelami Państwa przyjmującego lub obywatelami
państwa trzeciego, z drugiej strony, jeżeli umowy te mają być wykonane lub mają wywrzeć
skutek prawny wyłącznie w Państwie wysyłającym i pod warunkiem, że nie są one sprzeczne
z prawem Państwa przyjmującego;
5) legalizować dokumenty wydawane przez organy Państwa wysyłającego lub Państwa
przyjmującego, a także poświadczać kopie, odpisy i wyciągi z tych dokumentów;
6) tłumaczyć dokumenty i poświadczać zgodność tłumaczeń;
7) poświadczać podpisy obywateli Państwa wysyłającego;
8) przyjmować do depozytu dokumenty, pieniądze lub wszelkie przedmioty od obywateli
Państwa wysyłającego bądź na ich rzecz, jeżeli nie jest to sprzeczne z ustawami i innymi
przepisami Państwa przyjmującego. Depozyt taki może być wywieziony z Państwa
przyjmującego jedynie z zachowaniem ustaw i innych przepisów tego Państwa.

Artykuł 36
Sporządzone, poświadczone lub przetłumaczone przez urzędnika konsularnego dokumenty,
stosownie do postanowień artykułu 35 niniejszej konwencji, będą uznawane w Państwie
przyjmującym za dokumenty wywierające taki sam skutek prawny i posiadające taką samą
moc co dokumenty sporządzone, poświadczone lub przetłumaczone przez właściwe organy
Państwa przyjmującego.

Artykuł 37
Urzędnik konsularny jest uprawniony do doręczania pism sądowych i pozasądowych oraz
dokonywania przesłuchań. Uprawnienie to może być wykonywane tylko w stosunku do
obywateli Państwa wysyłającego i bez stosowania środków przymusu.

Artykuł 38
Urzędnik konsularny ma prawo, w granicach ustawodawstwa i innych przepisów Państwa
przyjmującego, do ochrony interesów małoletnich i innych osób nie posiadających pełnej
zdolności do czynności prawnych, będących obywatelami Państwa wysyłającego, w
szczególności gdy zachodzi potrzeba ustanowienia nad nimi opieki lub kurateli.

Artykuł 39
Właściwe organy państwa przyjmującego powiadamiają niezwłocznie urzędnika konsularnego
o zgonie obywatela Państwa wysyłającego i przekażą mu bezpłatnie odpis aktu zgonu.

Artykuł 40
1. Właściwe organy państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie urząd konsularny o
otwarciu w tym Państwie spadku po obywatelu Państwa wysyłającego, jak również o otwarciu
spadku, niezależnie od obywatelstwa osoby zmarłej, jeżeli obywatel Państwa wysyłającego
powołany jest do spadku jako spadkobierca, uprawniony lub zapisobierca.
2. Właściwe organy Państwa przyjmującego podejmą odpowiednie środki przewidziane w
ustawach i innych przepisach tego Państwa dla zabezpieczenia spadku oraz przekazania
urzędnikowi konsularnemu odpisu testamentu, jeżeli został on sporządzony, oraz wszelkich
posiadanych informacji dotyczących spadku, miejsca pobytu osób uprawnionych do spadku,
wartości i składników masy spadkowej, łącznie z kwotami pochodzącymi z tytułu

ubezpieczeń społecznych, zarobków i polis ubezpieczeniowych. Powiadomią także o terminie
rozpoczęcia postępowania spadkowego lub stadium, w jakim ono się znajduje.
3. Urzędnik konsularny jest uprawniony, bez potrzeby przedstawienia pełnomocnictwa, do
reprezentowania bezpośrednio lub za pośrednictwem swego przedstawiciela przed sądami i
innymi właściwymi organami Państwa przyjmującego obywatela Państwa wysyłającego,
uprawnionego do spadku lub mającego roszczenia do spadku w Państwie przyjmującym,
jeżeli jest on nieobecny lub nie ustanowił swojego pełnomocnika.
4. Urzędnik konsularny ma prawo domagać się:

1) zabezpieczenia spadku, nałożenia i zdjęcia pieczęci, podjęcia środków
zabezpieczenia spadku, w tym wyznaczenia kuratora spadku, jak również
uczestnictwa w tych czynnościach;
2) sprzedaży mienia wchodzącego w skład spadku, jak również powiadomienia
o dacie ustalonej dla tej sprzedaży, aby mógł być obecny.

5. Z chwilą zakończenia postępowania spadkowego lub innych czynności urzędowych
właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią o tym niezwłocznie urzędnika
konsularnego i po uregulowaniu długów, opłat i podatków w ciągu trzech miesięcy przekażą
mu spadek lub udziały spadkowe osób, które reprezentuje.
6. Urzędnik konsularny ma prawo otrzymania, w celu przekazania osobie uprawnionej,
udziałów spadkowych i zapisów przypadających obywatelowi Państwa wysyłającego, nie
mającemu stałego miejsca pobytu w Państwie przyjmującym, oraz otrzymania kwot, które
przypadają uprawnionym z tytułu odszkodowań, rent, zaległych zarobków i polis
ubezpieczeniowych.
7. Przekazanie mienia i należności do Państwa wysyłającego, stosownie do postanowień ust. 5
i 6 niniejszego artykułu, może być dokonane jedynie zgodnie z ustawami i innymi przepisami
Państwa przyjmującego.

Artykuł 41
1. W przypadku gdy obywatel Państwa wysyłającego, nie posiadający stałego miejsca pobytu
w Państwie przyjmującym, zmarł w czasie pobytu w tym Państwie, mienie pozostałe po nim
zostanie zabezpieczone przez właściwe organy Państwa przyjmującego, a następnie
przekazane,

bez

specjalnego

postępowania,

urzędnikowi

konsularnemu

Państwa

wysyłającego. Urzędnik konsularny spłaci długi, zaciągnięte przez osobę zmarłą w czasie jej
przebywania w Państwie przyjmującym, do wysokości wartości przekazanych przedmiotów.
2. Do mienia określonego w ust. 1 niniejszego artykułu stosuje się odpowiednio
postanowienia artykułu 40 ust. 7 niniejszej konwencji.

Artykuł 42
Urzędnik konsularny ma prawo reprezentować przed organami Państwa przyjmującego
obywatela Państwa wysyłającego, jeśli osoba ta, na skutek nieobecności lub innych ważnych
przyczyn, nie może w odpowiednim czasie bronić swoich praw i interesów. Reprezentacja ta
ulega przedłużeniu dopóty, dopóki osoba reprezentowana nie wyznaczy swojego
pełnomocnika lub nie przystąpi osobiście do obrony swoich praw i interesów.

Artykuł 43
1. Urzędnik konsularny ma prawo komunikować się i spotykać z każdym obywatelem
Państwa wysyłającego, udzielać mu porad i wszelkiej pomocy, a w przypadkach koniecznych
- podejmować kroki w celu udzielenia mu pomocy prawnej. Państwo przyjmujące nie może w
jakikolwiek sposób ograniczać kontaktu obywatela Państwa wysyłającego z urzędnikiem
konsularnym, a także ograniczać mu dostępu do urzędu konsularnego.

2. Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią urząd konsularny bezzwłocznie, ale
nie później niż w ciągu trzech dni, o aresztowaniu, zatrzymaniu lub pozbawieniu wolności w
innej formie obywatela Państwa wysyłającego.
3. Urzędnik konsularny ma prawo bezzwłocznie, to jest przed upływem czterech dni,
odwiedzić i nawiązać kontakt z obywatelem Państwa wysyłającego przebywającym w
areszcie, zatrzymanym lub pozbawionym wolności w inny sposób bądź odbywającym karę
więzienia. Uprawnienia wymienione w niniejszym ustępie realizuje się zgodnie z ustawami i
innymi przepisami Państwa przyjmującego, z zastrzeżeniem jednak, że wspomniane ustawy i
inne przepisy powinny umożliwiać pełną realizację celów, którym służą prawa przyznane na
podstawie niniejszego artykułu.
4. Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią bezzwłocznie urząd konsularny
Państwa wysyłającego o nieszczęśliwych wypadkach i innych poważnych wypadkach
losowych, których ofiarami stali się obywatele Państwa wysyłającego.

Artykuł 44
1. Urzędnik konsularny ma prawo udzielać wszelkiej pomocy statkowi Państwa wysyłającego
oraz jego załodze podczas pobytu w porcie, na wodach terytorialnych lub wewnętrznych
Państwa przyjmującego.
2. Urzędnik konsularny może wchodzić na pokład statku Państwa wysyłającego niezwłocznie
po dokonaniu odprawy przy jego wejściu, a kapitan statku i członkowie załogi mogą nawiązać
z nim kontakt.
3. Urzędnik konsularny może korzystać z prawa nadzoru i inspekcji w stosunku do statku
Państwa wysyłającego i jego załogi. W tym celu może on również odwiedzać statek,
przyjmować wizyty kapitana i członków jego załogi.
4. Urzędnik konsularny może zwracać się o pomoc do właściwych organów Państwa
przyjmującego we wszelkich sprawach dotyczących wykonywania czynności w stosunku do
statku Państwa wysyłającego, kapitana i członków załogi statku.

Artykuł 45
Urzędnik konsularny ma prawo w stosunku do statku Państwa wysyłającego:
1) bez uszczerbku dla uprawnień organów Państwa przyjmującego, wyjaśnić wszelkie
zdarzenia, które miały miejsce na statku podczas rejsu i w czasie postojów, przesłuchiwać
kapitana i któregokolwiek z członków załogi, kontrolować dokumenty statku, przyjmować
oświadczenia dotyczące statku, ładunku i podróży, a także ułatwiać wejście i wyjście oraz
przebywanie statku w porcie Państwa przyjmującego;
2) bez uszczerbku dla uprawnień organów Państwa przyjmującego, rozstrzygać wszelkie
spory między kapitanem i członkami załogi statku, łącznie ze sporami o płace i umowy o
pracę;
3) podejmować stosowne kroki w sprawach leczenia i repatriacji kapitana lub
któregokolwiek z członków załogi statku;
4) udzielać kapitanowi lub członkom załogi opieki prawnej w ich stosunkach z sądami i
innymi organami Państwa przyjmującego i w tym celu zapewniać im opiekę prawną i pomoc
tłumacza;
5) przyjmować, sporządzać, rejestrować lub poświadczać deklaracje lub inne dokumenty
dotyczące statku, przewidziane ustawodawstwem Państwa wysyłającego;
6) dokonywać wszelkich innych czynności przewidzianych przez Państwo wysyłające w
sprawach żeglugi, pod warunkiem że nie są one sprzeczne z ustawami i innymi przepisami
Państwa przyjmującego.

Artykuł 46
1. W przypadku gdy sądy lub inne organy Państwa przyjmującego zamierzają podjąć środki
przymusu, zająć mienie lub prowadzić jakiekolwiek śledztwo na pokładzie statku Państwa
wysyłającego, to właściwe organy Państwa przyjmującego powinny powiadomić o tym
urzędnika konsularnego. Takie zawiadomienie powinno nastąpić przed podjęciem takich
czynności, tak aby umożliwić urzędnikowi konsularnemu lub jego przedstawicielowi
obecność w trakcie przeprowadzania tych czynności. Jeśli uprzednie zawiadomienie urzędu
konsularnego jest niemożliwe, właściwe organy Państwa przyjmującego uczynią to możliwe
jak najszybciej, nie później jednak niż w chwili, gdy wspomniane czynności mają zostać
rozpoczęte. Jeżeli urzędnik konsularny nie uczestniczył przy tych czynnościach, właściwe
organy Państwa przyjmującego przedstawią mu, na jego prośbę, pełną informację o podjętych
krokach. Właściwe organy Państwa przyjmującego ułatwią urzędnikowi konsularnemu
widzenie się z osobą zatrzymaną lub aresztowaną i porozumienie się z nią, a także
podejmowanie odpowiednich kroków w celu ochrony interesów takiej osoby.
2. Postanowienia ust. 1 niniejszego artykułu stosuje się także w przypadku, gdy kapitan lub
członkowie załogi statku mają być poddani przesłuchaniu na lądzie przez organy Państwa
przyjmującego.
3. Postanowień niniejszego artykułu nie stosuje się jednak w przypadku zwykłej kontroli
paszportowej, celnej i sanitarnej, a także do jakiejkolwiek czynności wykonywanej na prośbę
lub za zgodą kapitana statku.

Artykuł 47
W przypadku gdy członek załogi, nie będący obywatelem Państwa przyjmującego, opuścił w
tym Państwie bez zgody kapitana statek Państwa wysyłającego, właściwe organy Państwa
przyjmującego, na prośbę urzędnika konsularnego, udzielą pomocy w poszukiwaniu tej osoby.

Artykuł 48
1. Jeżeli statek Państwa wysyłającego rozbije się, osiądzie na mieliźnie, zostanie wyrzucony
na brzeg lub ulegnie jakiejkolwiek innej awarii na terytorium Państwa przyjmującego albo
jeżeli jakikolwiek przedmiot, stanowiący część ładunku statku, który uległ awarii, będący
własnością obywatela Państwa wysyłającego, zostanie znaleziony na brzegu lub w pobliżu
brzegu Państwa przyjmującego bądź dostarczony do portu tego Państwa, to właściwe jego
organy poinformują o tym możliwie jak najszybciej urzędnika konsularnego. Organy te
zawiadomią także urzędnika konsularnego o środkach już podjętych dla uratowania ludzi,
statku, ładunku i innego mienia znajdującego się na pokładzie statku oraz przedmiotów
przynależnych do statku lub stanowiących część jego ładunku, które oddzieliły się od statku.
2. Urzędnik konsularny może udzielać wszelkiej pomocy statkowi, który uległ awarii,
członkom jego załogi i pasażerom; w tym celu może on zwracać się do właściwych organów
Państwa przyjmującego z prośbą o udzielenie pomocy. Urzędnik konsularny może zastosować
środki wymienione w ust. 1 niniejszego artykułu oraz podjąć kroki w sprawie remontu statku,
a także zwracać się do właściwych organów z prośbą o podjęcie lub dalsze stosowanie takich
środków.
3. Jeżeli statek Państwa wysyłającego, który uległ awarii, albo jakikolwiek przedmiot
należący do tego statku zostaną znalezione na brzegu lub w pobliżu brzegu Państwa
przyjmującego albo zostaną dostarczone do portu tego Państwa i ani kapitan statku, ani
właściciel, ani jego agent, ani odpowiedni ubezpieczyciele nie są w stanie podjąć kroków w
celu zabezpieczenia takiego statku lub przedmiotu lub rozporządzenia nim, urzędnik
konsularny jest uprawniony do podejmowania w imieniu właściciela statku takich kroków,

jakie mógłby w tym celu podjąć sam właściciel. Postanowienia niniejszego ustępu stosuje się
odpowiednio do jakiegokolwiek przedmiotu stanowiącego część ładunku statku Państwa
wysyłającego i będącego własnością obywatela tego Państwa.
4. Jeżeli jakikolwiek przedmiot, stanowiący część ładunku statku Państwa przyjmującego lub
państwa trzeciego, który uległ awarii, jest własnością obywatela Państwa wysyłającego i
zostanie znaleziony na brzegu lub w pobliżu brzegu Państwa przyjmującego, albo zostanie
dostarczony do portu tego Państwa i ani kapitan statku, ani właściciel przedmiotu, ani agent,
ani odpowiedni ubezpieczyciele nie są w stanie podjąć kroków w celu zabezpieczenia takiego
przedmiotu lub rozporządzenia nim, urzędnik konsularny jest uprawniony do podejmowania
w imieniu właściciela takich kroków, jakie mógłby w tym celu podjąć sam właściciel.

Artykuł 49
Postanowienia artykułów 44-48 niniejszej konwencji stosuje się odpowiednio również do
statków powietrznych, pod warunkiem że zastosowanie to nie będzie sprzeczne z
postanowieniami dwustronnych lub wielostronnych umów lotniczych, obowiązujących
między Umawiającymi się Stronami.

Rozdział V
Postanowienia ko

ńcowe

Artykuł 50
1. Konwencja niniejsza podlega ratyfikacji i wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od
dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w Warszawie.
2. Niniejsza konwencja zawarta jest na czas nie określony; pozostanie w mocy przez okres
sześciu miesięcy od dnia, w którym jedna z Umawiających się Stron notyfikuje drugiej
Umawiającej się Stronie zamiar wypowiedzenia tej konwencji.

Na dowód czego Pełnomocnicy Umawiających się Stron podpisali niniejszą konwencję i
opatrzyli ją pieczęciami.
Sporządzono w Moskwie dnia 22 maja 1992 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w języku
polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.

Po zapoznaniu się z powyższą konwencją, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam,
że:

- została ona uznana za słuszną w całości, jak i każde z postanowień w niej

zawartych,

- jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,
- będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 20 października 1992 r.

UMOWA

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Federacji Rosyjskiej o współpracy

w dziedzinie zapobiegania awariom przemysłowym, kl

ęskom żywiołowym i likwidacji

ich skutków,

sporządzona w Warszawie dnia 25 sierpnia 1993 r.

(Dz. U. z dnia 7 listopada 2002 r.)

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 25 sierpnia 1993 r. została sporządzona w Warszawie Umowa między Rządem
Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Federacji Rosyjskiej o współpracy w dziedzinie
zapobiegania awariom przemysłowym, klęskom żywiołowym i likwidacji ich skutków, w
następującym brzmieniu:

UMOWA
mi

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem

Federacji Rosyjskiej o współpracy w dziedzinie
zapobiegania awariom przemysłowym, kl

ęskom żywiołowym

i likwidacji ich skutków.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Federacji Rosyjskiej, zwane dalej Stronami:

- działając w duchu Traktatu między Rzecząpospolitą Polską i Federacją Rosyjską o
przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy, podpisanego w dniu 22 maja 1992 r.,
- zdając sobie sprawę z niebezpieczeństwa, jakie stwarzają dla ich krajów awarie
przemysłowe i klęski żywiołowe;
- uznając, że współpraca w dziedzinie zapobiegania awariom przemysłowym,
klęskom żywiołowym i likwidacji ich skutków może sprzyjać dobrobytowi i
bezpieczeństwu ich krajów;
- biorąc pod uwagę korzyści, jakie może przynieść dla Stron wymiana informacji
naukowo-technicznej w dziedzinie zapobiegania awariom przemysłowym, klęskom
żywiołowym i likwidacji ich skutków;
- kierując się tym, że istnieją wzajemnie powiązane systemy ekologiczne obu
krajów, wymagające prowadzenia uzgodnionej polityki zapobiegania awariom
przemysłowym, klęskom żywiołowym i likwidacji ich skutków oraz organizacji
jednolitego monitoringu środowiska naturalnego;
- biorąc pod uwagę możliwość powstania nadzwyczajnych sytuacji, którym nie
można przeciwdziałać za pomocą sił jednej Strony, i spowodowaną przez to
konieczność podjęcia skoordynowanych działań Stron w celu przeciwdziałania
tymże nadzwyczajnym sytuacjom i likwidacji ich skutków;
- uwzględniając postanowienia przyjętej 17 marca 1992 r. w Helsinkach konwencji
o transgranicznych skutkach awarii przemysłowych;
- uwzględniając rolę Organizacji Narodów Zjednoczonych i innych organizacji
międzynarodowych w dziedzinie zapobiegania awariom przemysłowym, klęskom
żywiołowym i likwidacji ich skutków

umówiły się, jak następuje:

Artykuł 1
Terminy używane w niniejszej umowie mają następujące znaczenie:

- "Strona Zwracająca się" - Strona, która zwraca się do drugiej Strony z prośbą o

skierowanie grup pomocy, odpowiedniego wyposażenia i środków materialnych;

- "Strona Udostępniająca" - Strona, która spełnia prośbę drugiej Strony o

skierowanie grup pomocy, odpowiedniego wyposażenia i środków materialnych;

- "grupy pomocy" - grupy specjalistów, w tym personel wojskowy, przeznaczone do

udzielania pomocy, wyposażone w niezbędny sprzęt;

- "wyposażenie" - materiały, środki techniczne, pojazdy, zaopatrzenie grup pomocy i

ich ekwipunek osobisty wykorzystywane do udzielania pomocy;

- "środki materialne" - środki przeznaczone do bezpłatnego rozprowadzenia wśród

ludności poszkodowanej w wyniku klęski żywiołowej lub awarii;

- "Kompetentny Organ" - organ wyznaczony przez Strony w celu koordynacji prac

związanych z realizacją niniejszej umowy.

Artykuł 2
Strony będą współpracować w następujących dziedzinach:
1) opracowywanie metod i podejmowanie działań w celu zwiększenia możliwości Stron w
dziedzinie zapobiegania klęskom żywiołowym i awariom przemysłowym oraz likwidacji ich
skutków;
2) tworzenie oficjalnych mechanizmów w celu operatywnej wymiany informacji o:

a) mających miejsce awariach przemysłowych i klęskach żywiołowych na terytorium

ich krajów,

b) zapotrzebowaniach i propozycjach Stron dotyczących pomocy i informacji od

odpowiednich organizacji międzynarodowych;

3) udzielanie

wzajemnej

pomocy

likwidacji

skutków

powstających

awarii

przemysłowych, katastrof i klęsk żywiołowych.
Współpraca w wyżej wymienionych dziedzinach będzie się opierać na zasadach równości i
wzajemnych korzyści.

Artykuł 3
Współpraca w ramach niniejszej umowy obejmuje:
1) wymianę specjalistów i naukowców;
2) wymianę informacji i technologii;
3) organizowanie wspólnych konferencji, seminariów i narad roboczych;
4) wspólne planowanie, opracowywanie i realizację projektów badawczych i pokazów;
5) przygotowywanie publikacji, referatów i badań tematycznych;
6) zapewnienie łączności między Kompetentnymi Organami Stron;
7) likwidację skutków awarii przemysłowych i klęsk żywiołowych;
8) wszelką inną działalność związaną z zapobieganiem awariom przemysłowym i klęskom
żywiołowym oraz likwidacją ich skutków, która może być uzgodniona przez Kompetentne
Organy.

Artykuł 4
Strony mogą, w razie potrzeby, promować współpracę między instytucjami państwowymi
uzupełniającymi działalność Kompetentnych Organów, a także między innymi organizacjami
i instytucjami, osobami prawnymi oraz fizycznymi prowadzącymi działalność w dziedzinie
zapobiegania awariom przemysłowym, klęskom żywiołowym i likwidacji ich skutków. Strony

mogą angażować zainteresowane organizacje międzynarodowe do przedsięwzięć związanych
z realizacją niniejszej umowy.

Artykuł 5
Ze Strony Rzeczypospolitej Polskiej Kompetentnym Organem jest Minister Spraw
Wewnętrznych.
Ze Strony Federacji Rosyjskiej Kompetentnym Organem jest Państwowy Komitet Federacji
Rosyjskiej do Spraw Obrony Cywilnej, Sytuacji Wyjątkowych i likwidacji Skutków Klęsk
śywiołowych.
Każda Strona niezwłocznie powiadomi drugą Stronę o utracie przez Kompetentny Organ
pełnomocnictw do wykonywania nałożonych na niego funkcji. Strona powiadamiająca w
najkrótszym czasie, ale nie później niż w ciągu sześćdziesięciu dni od chwili powiadomienia,
poda drugiej Stronie nazwę instytucji, która zostanie sukcesorem Kompetentnego Organu.

Artykuł 6
Kompetentne Organy obu Stron nawiążą bezpośrednie kontakty w celu koordynacji
wykonywania niniejszej umowy.
W celu planowania i koordynowania wspólnej działalności i rozpatrywania przebiegu
realizacji niniejszej umowy, w miarę potrzeby, będą się odbywać spotkania przedstawicieli
Kompetentnych Organów.

Artykuł 7
1. Cała działalność wynikająca z niniejszej umowy, łącznie z wymianą informacji i wymianą
specjalistów, oraz prowadzenie innej działalności na podstawie niniejszej umowy będzie się
odbywać zgodnie z ustawodawstwem wewnętrznym każdej ze Stron i dysponowaniem przez
każdą z nich niezbędnymi środkami.
2. Strona przyjmująca przedstawicieli drugiej ze Stron, uczestniczących w działalności
wynikającej z niniejszej umowy, lecz niezwiązanej bezpośrednio z udzieleniem pomocy w
likwidacji skutków powstających awarii przemysłowych, katastrof i klęsk żywiołowych,
ponosi koszty ich pobytu i przemieszczania na swoim terytorium, jeżeli Strony nie postanowią
inaczej. Przybycie na terytorium Strony przyjmującej i wyjazd z jej terytorium opłaca Strona
kierująca swych przedstawicieli.

Artykuł 8
Likwidacja awarii przemysłowych i klęsk żywiołowych jest prowadzona przy użyciu sił i
środków Strony, na której terytorium powstały.
Jeżeli ze względu na stan klęski Strona poszkodowana nie może samodzielnie poradzić sobie
z jego lokalizacją i likwidacją, to pomocy w przeprowadzeniu prac awaryjno-ratowniczych
udziela druga Strona, jeżeli otrzymała prośbę o udzielenie pomocy.
Działaniami wszystkich sił wykonujących prace awaryjno-ratownicze i inne pilne prace w
strefie objętej klęską kierują odpowiednie organy Strony Zwracającej się.
Siły i środki Stron, które uznają one za możliwe, mogą być sprowadzane do wykonywania
prac awaryjno-ratowniczych, awaryjno-naprawczych i innych na warunkach późniejszego
zrekompensowania poniesionych kosztów przez Stronę Zwracającą się lub jako pomoc
nieodpłatna, w zależności od uzgodnienia Stron.

Artykuł 9
W wypadku awarii przemysłowych i klęsk żywiołowych pomoc będzie udzielana przez
natychmiastowe wysłanie do miejsca ich powstania odpowiednio wyposażonych i

zaopatrzonych grup pomocy w celu ratowania ludzi, dóbr materialnych i ochrony środowiska
naturalnego.
Wyposażenie materiałowo-techniczne grup przybywających w celu udzielenia pomocy
powinno być wystarczające do prowadzenia autonomicznych działań w terenie, przynajmniej
w ciągu 72 godzin. W kolejnym okresie, po wyczerpaniu zapasów, zaopatrzeniem tych grup
we wszystko, co jest niezbędne do ich funkcjonowania, zajmuje się Strona Zwracająca się.
Grupy pomocy w miarę możliwości są kwaterowane na koszt Strony Zwracającej się. W razie
potrzeby udziela się im bezpłatnej pomocy medycznej.

Artykuł 10
Kompetentne Organy Stron wymieniają spisy środków materialnych i wyposażenia, które
mogą być skierowane przez jedną Stronę do drugiej z nich w ramach ich możliwości.
Kompetentne Organy Stron zbadają możliwości wprowadzenia praktyki jak najszybszego
uzyskiwania niezbędnych zezwoleń w wypadku przewożenia ładunków niewymiarowych i
innych ładunków specjalnych oraz bezpłatnego wykorzystywania infrastruktury transportowej.
Jeżeli grupy pomocy włączają do działania wojskowych, to przez cały czas ich pobytu na
terytorium Strony Zwracającej się są oni podporządkowani ustawodawstwu Strony
Udostępniającej regulującemu status wojskowego.

Artykuł 11
1. W celu zapewnienia efektywności i niezbędnej operatywności w udzielaniu pomocy Strony
zobowiązują się do ograniczenia do niezbędnego minimum formalności wymaganych podczas
przekraczania granicy.
2. Obywatele Strony Udostępniającej będący członkami grup pomocy przekraczają granicę i
przebywają na terytorium Strony Zwracającej się na podstawie dokumentów uprawniających
do przekroczenia granicy.
W wypadku gdy brak takiego dokumentu mógłby opóźnić akcję ratowniczą, przekroczenie
granicy państwowej odbywa się na podstawie każdego innego dokumentu pozwalającego
stwierdzić tożsamość osoby.
Kierownik grupy pomocy powinien posiadać upoważnienie wydane przez Stronę
Udostępniającą, potwierdzające fakt wypełniania misji, zakres i rodzaj działań ratowniczych,
wyposażenie oraz listę osób biorących udział w akcji.
W wypadkach szczególnie pilnych upoważnienie może zostać zastąpione innym dokumentem
stwierdzającym, iż przekroczenie granicy jest podyktowane wezwaniem grupy pomocy
zgodnie z niniejszą umową.
3. Przekroczenie granicy państwowej przez uczestników grup pomocy odbywa się przez
przejścia graniczne, z których można najszybciej dostać się na miejsce awarii przemysłowej,
katastrofy lub klęski żywiołowej.
W uzasadnionych wypadkach, na wniosek Strony Zwracającej się, służby graniczne Stron, po
wzajemnym porozumieniu i uzgodnieniu z organami celnymi swych państw, mogą zezwolić
na przekroczenie granicy w miejscu, w którym nie przewiduje się przejścia granicznego.

Artykuł 12
Strony przyczyniają się zgodnie z ich ustawodawstwem do uproszczenia procedury celnej
przy przewożeniu przez granicę wyposażenia i środków materialnych, niezbędnych do
realizacji prac związanych z niniejszą umową.

O ich wwozie Kompetentny Organ Strony Zwracającej się powinien z wyprzedzeniem
powiadomić właściwy organ celny.
W chwili przekraczania granicy kierownik grupy pomocy powinien przedłożyć miejscowym
organom celnym pełny spis wyposażenia i środków materialnych.
W wypadku gdy nie posiada on takiego spisu, grupa pomocy z wyposażeniem i środkami
materialnymi również otrzyma zezwolenie na przekroczenie granicy. W takim wypadku
Kompetentny Organ Strony Udostępniającej będzie musiał przedstawić taki spis w terminie
jednego miesiąca od dnia przekroczenia granicy.
Przewożone wyposażenie i środki materialne są wolne od opłat celnych i powinny być
wykorzystane lub rozprowadzone podczas akcji pomocy lub wywiezione po jej zakończeniu.
Jeżeli z powodu okoliczności szczególnych nie jest możliwe wywiezienie tego wyposażenia i
środków materialnych, to organy celne Strony Zwracającej się powinny być poinformowane
przez Kompetentne Organy Strony Udostępniającej o zaistniałym fakcie, pochodzeniu,
stopniu wykorzystania oraz stanie, ilości i miejscu znajdowania się tego wyposażenia i
środków materialnych.
W wypadku konieczności udzielenia pilnej pomocy medycznej zezwala się na wwiezienie na
terytorium Strony Zwracającej się zgodnie z ustawodawstwem tej Strony niezbędnej ilości
lekarstw zawierających substancje narkotyczne. Takie lekarstwa mogą być wykorzystane
wyłącznie przez wykwalifikowany personel medyczny, zgodnie z przepisami obu Stron.

Artykuł 13
Każda Strona udziela zezwoleń na przeloty do odpowiednich miejsc na swym terytorium
statkom powietrznym, kierowanym do udzielania pomocy drugiej Stronie.
O decyzji wykorzystania statków powietrznych do udzielania pomocy niezwłocznie
zawiadamia się odpowiednie organy Strony Zwracającej się.
Loty powinny się odbywać zgodnie z przepisami obowiązującymi każdą ze Stron,
regulującymi eksploatację i nawigację statków powietrznych podczas lotów nad jej
terytorium.
Tryb wykorzystania transportu samochodowego, kolejowego i morskiego w celu udzielenia
pomocy określają Kompetentne Organy, w uzgodnieniu z właściwymi organami i
instytucjami.

Artykuł 14
Tryb kompensowania kosztów poniesionych na udzielenie pomocy przez grupy pomocy,
łącznie z kosztami związanymi z utratą lub całkowitym bądź częściowym zniszczeniem
wwiezionego wyposażenia, będzie regulowany w drodze porozumienia Stron.

Artykuł 15
W duchu współpracy i wdzięczności, na których opierają się stosunki Stron, każda ze Stron
rezygnuje ze wszystkich roszczeń wobec drugiej Strony, dotyczących zrekompensowania
szkód związanych z uszkodzeniem mienia do niej należącego, jeżeli ta szkoda została
wyrządzona przy wykonywaniu zadań związanych z realizacją niniejszej umowy.
Każda ze Stron rezygnuje z wszelkich roszczeń wobec drugiej Strony o zrekompensowanie
szkód związanych ze śmiercią, uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia specjalistów lub
innych osób cywilnych drugiej Strony, jeżeli taka szkoda została wyrządzona przy
wykonywaniu zadań związanych z realizacją niniejszej umowy.
Jeżeli uczestnik grupy pomocy wyrządzi szkodę osobie trzeciej przy wykonywaniu zadań
związanych z realizacją niniejszej umowy na terytorium Strony Zwracającej się, to szkodę

rekompensuje Strona Zwracająca się, zgodnie z uregulowaniami prawnymi, które by
zastosowano w wypadku wyrządzenia szkody przez własne siły udzielające pomocy.
Kompetentne Organy Stron wymieniają między sobą wszystkie niezbędne informacje
dotyczące prac, w czasie których wyrządzono szkodę wymienioną w niniejszym artykule.

Artykuł 16
Po zakończeniu udzielania pomocy Kompetentny Organ Strony Udostępniającej przesyła
Kompetentnemu Organowi Strony Zwracającej się pisemny raport o przeprowadzonych
pracach.
Kompetentny Organ Strony Zwracającej się przesyła Kompetentnemu Organowi Strony
Udostępniającej raport końcowy dotyczący mającego miejsce zdarzenia, zawierający w
szczególności charakterystykę sytuacji nadzwyczajnej, rodzaju i wielkości uzyskanej pomocy,
wyniki przeprowadzonych prac.

Artykuł 17
W związku z działaniami wynikającymi z niniejszej umowy każda Strona zgodnie ze swym
prawem wewnętrznym będzie zapewniać wjazd na swoje terytorium i wyjazd z niego, a także
umożliwiać niezbędny dostęp do odpowiednich instytucji, organizacji i źródeł informacji
przedstawicielom drugiej Strony, niezależnie od tego, czy są związani z Kompetentnymi
Organami.

Artykuł 18
Informacja uzyskana w wyniku działalności prowadzonej w ramach niniejszej umowy, z
wyjątkiem tej informacji, która nie podlega rozgłaszaniu w myśl obowiązującego prawa
wewnętrznego Stron, jest publikowana zgodnie ze zwykłą praktyką i przepisami Stron, jeżeli
w formie pisemnej Kompetentne Organy nie uzgodniły inaczej.

Artykuł 19
Niniejsza umowa nie narusza praw i obowiązków Stron wynikających z wcześniej zawartych
przez nie umów międzynarodowych.

Artykuł 20
Rozbieżności w interpretacji i stosowaniu niniejszej umowy, które nie mogą być usunięte w
drodze konsultacji między Kompetentnymi Organami, są regulowane kanałami
dyplomatycznymi.
W wypadku gdy rozbieżności między Stronami nie zostaną uregulowane kanałami
dyplomatycznymi, na prośbę jednej ze Stron spór jest przekazywany do arbitrażu.
Arbitraż będzie się składać z trzech arbitrów. Każda Strona wyznacza po jednym arbitrze,
którzy zgodnie wybierają Przewodniczącego, przy czym na Przewodniczącego może być
wybrany wyłącznie obywatel lub poddany strony trzeciej.
Strony wyznaczają arbitrów w ciągu dwóch miesięcy, licząc od chwili, gdy jedna ze Stron
powiadomi drugą Stronę o swym zamiarze przekazania kwestii spornej do arbitrażu.
Wyznaczeni arbitrzy wybierają Przewodniczącego w ciągu jednego miesiąca od daty
wyznaczenia drugiego arbitra.
Jeżeli wyznaczeni przez Strony arbitrzy w ciągu dwóch miesięcy nie mogą osiągnąć
porozumienia

osoby

Przewodniczącego,

wyznacza

Przewodniczący

Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości na prośbę Strony, która skierowała spór do
arbitrażu.
Arbitraż wydaje orzeczenie, kierując się postanowieniami niniejszej umowy i innymi
stosowanymi normami prawa międzynarodowego. Arbitraż ustala procedurę rozpoznawania
sporu.
Orzeczenie arbitrażu jest wiążące dla Stron.

Artykuł 21
Niniejsza umowa wchodzi w życie z dniem ostatniej notyfikacji potwierdzającej, że dokonano
stosownych czynności wewnątrzpaństwowych, niezbędnych do jej wejścia w życie.
Niniejsza umowa zostaje zawarta na czas nieokreślony i będzie obowiązywać do upływu
sześciu miesięcy, licząc od dnia, gdy jedna ze Stron skieruje do drugiej Strony pisemne
powiadomienie o swym zamiarze jej wypowiedzenia.

Sporządzono w Warszawie dnia 25 sierpnia 1993 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w języku
polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc.
Po zaznajomieniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam,
że:

- została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej

zawartych,

- jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,
- będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 24 kwietnia 2002 r.

POROZUMIENIE

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w sprawie

współpracy wojskowo-technicznej,

podpisane w Moskwie dnia 22 kwietnia 2003 r.

(Dz. U. z dnia 4 października 2004 r.)

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 22 kwietnia 2003 r. w Moskwie zostało podpisane Porozumienie między Rządem
Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w sprawie współpracy wojskowo-
technicznej, w następującym brzmieniu:

POROZUMIENIE

ędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej w

sprawie współpracy wojskowo-technicznej
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Federacji Rosyjskiej, zwane dalej "Stronami":

- kierując się obopólnym dążeniem do umocnienia przyjaznych stosunków między
Stronami,
- dążąc do wzajemnie korzystnej, długoterminowej współpracy, opartej na
wzajemnym szacunku, zaufaniu i uwzględnianiu interesów każdej ze Stron,
- potwierdzając swoje oddanie celom i zasadom Karty Narodów Zjednoczonych,

uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1
Strony realizują współpracę wojskowo-techniczną w następujących kierunkach:
1) dostaw uzbrojenia i sprzętu wojskowego;
2) eksploatacji, remontu i modernizacji uzbrojenia i sprzętu wojskowego, a także
świadczenia innych usług o przeznaczeniu wojskowo-technicznym;
3) badań naukowych i prac rozwojowych w zakresie opracowania nowych wzorów
uzbrojenia i sprzętu wojskowego;
4) usług w zakresie budowy obiektów o przeznaczeniu wojskowym;
5) wymiany specjalistów w celu realizacji wspólnych programów w dziedzinie współpracy
wojskowo-technicznej;
6) szkolenia kadr wojskowych i personelu technicznego w jednostkach organizacyjnych
państw Stron z uwzględnieniem ich potrzeb i możliwości;
7) innych obszarów współpracy wojskowo-technicznej, co do których Strony wykażą
wzajemne zainteresowanie.

Artykuł 2
Organami właściwymi Stron do wykonywania niniejszego Porozumienia są:
1) ze strony Rzeczypospolitej Polskiej - Minister Obrony Narodowej;
2) ze strony Federacji Rosyjskiej - Komitet Federacji Rosyjskiej do Spraw Współpracy
Wojskowo-Technicznej z Zagranicą.

Artykuł 3
Strony zgodnie z prawem wewnętrznym każdego z państw będą współdziałać w celu
zawierania między przedsiębiorstwami, organizacjami i instytucjami rosyjskimi oraz
przedsiębiorcami i jednostkami organizacyjnymi polskimi, umów w dziedzinie współpracy
wojskowo-technicznej, w których będą określone warunki dostaw uzbrojenia i sprzętu
wojskowego lub świadczenia usług o przeznaczeniu wojskowym, realizacji badań naukowych
i prac rozwojowych, szkolenia i wymiany kadr wojskowych.

Artykuł 4
1. Strony w trakcie wykonywania niniejszego Porozumienia będą wymieniać informacje
niejawne, zgodnie z prawem wewnętrznym państw Stron, oznaczone klauzulą nie wyższą niż
"poufne".
2. Strony zapewniają dla tej informacji ochronę, której poziom nie jest niższy niż
obowiązujący dla własnej informacji o klauzuli "poufne" zgodnie z prawem wewnętrznym
państw Stron.
3. Informacje niejawne, oznaczone klauzulą "poufne" włącznie, przekazywane na podstawie
niniejszego Porozumienia, wykorzystywane będą przez Strony tylko dla określonych
wcześniej celów.
4. W przypadku stwierdzenia przez jedną ze Stron faktu nieuprawnionego ujawnienia
informacji objętej ochroną, przekazanej wcześniej drugiej Stronie, Strona ta niezwłocznie

powiadomi o tym fakcie drugą Stronę. Strona, która dopuściła do powstania tego zdarzenia,
powiadamia drugą Stronę o podjętych działaniach.
5. Sposób wymiany, warunki i środki ochrony informacji stanowiących tajemnicę państwową
określać będzie oddzielna umowa zawarta między Stronami.

Artykuł 5
śadna ze Stron, bez wcześniejszej pisemnej zgody drugiej Strony, nie będzie udostępniać
stronie trzeciej dostarczonego jej uzbrojenia i sprzętu wojskowego, w tym dokumentacji
technicznej do tych wyrobów, a także informacji otrzymanej lub uzyskanej od drugiej Strony
w rezultacie wojskowo-technicznej współpracy, jak również podczas wykonywania umów, o
których mowa w artykule 3 niniejszego Porozumienia.

Artykuł 6
1. Informacja, uzyskana w ramach niniejszego Porozumienia, może zawierać wyniki
działalności intelektualnej i stanowić przedmiot własności intelektualnej Strony, która taką
informację przekazała.
2. Strony zapewniają ochronę własności intelektualnej przekazanej lub wytworzonej w
ramach niniejszego Porozumienia oraz umów wynikających z jego realizacji i podejmą
działania mające na celu przeciwdziałanie jej nieuprawnionemu używaniu zgodnie z prawem
wewnętrznym państw Stron.
3. Sposób wykorzystania, ochrona prawna i zabezpieczenie uzyskanych wyników działalności
intelektualnej, a także prawa Stron do rezultatów działalności intelektualnej wytworzonych w
procesie wspólnych prac w ramach niniejszego Porozumienia, będą przedmiotem odrębnego
porozumienia. Do wejścia w życie odrębnego porozumienia zasady te będą określane w
umowach, o których mowa w artykule 3.

Artykuł 7
Porozumienie nie dotyczy zobowiązań Stron wynikających z innych dotychczas zawartych
umów międzynarodowych, w których uczestniczą Strony, i nie jest wymierzone przeciwko
jakiemukolwiek państwu trzeciemu.

Artykuł 8
Rozbieżności, związane z wykonywaniem i interpretacją niniejszego Porozumienia, Strony
będą rozstrzygały w drodze negocjacji.

Artykuł 9
1. W celu wprowadzenia w życie niniejszego Porozumienia Strony wykonają przewidziane
prawem wewnętrznym państw Stron procedury, po których zakończeniu Strony wymienią się
notami. Porozumienie wchodzi w życie w dniu otrzymania ostatniej noty.
2. Porozumienie niniejsze zawarte jest na okres pięciu lat. Obowiązywanie Porozumienia
przedłuża się na kolejne pięcioletnie okresy, jeżeli żadna ze Stron nie wypowie tego
Porozumienia w drodze notyfikacji. Porozumienie przestaje obowiązywać po upływie sześciu
miesięcy od daty otrzymania takiego pisemnego powiadomienia przez drugą Stronę.
3. Ustanie mocy obowiązywania niniejszego Porozumienia nie przerywa dalszego
wykonywania obowiązujących umów i porozumień, zawartych w celu wykonania niniejszego
Porozumienia, jeśli Strony nie dokonają innych uzgodnień. W przypadku ustania mocy
obowiązywania niniejszego Porozumienia, postanowienia artykułów 4, 5 i 6 tego
Porozumienia pozostają nadal w mocy.

4. Porozumienie może być zmienione lub uzupełnione w drodze wzajemnego uzgodnienia
przez Strony. Wszystkie zmiany i uzupełnienia wprowadzane są w formie pisemnej i uzyskują
moc obowiązującą w trybie określonym w ustępie 1 niniejszego artykułu.
POROZUMIENIE niniejsze podpisano w Moskwie dnia 22 kwietnia 2003 r., w dwóch
jednobrzmiących egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa
teksty mają jednakową moc.
Po zaznajomieniu się z powyższym Porozumieniem, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
oświadczam, że:

- zostało ono uznane za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim

zawartych,

- jest przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone,
- będzie niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 21 stycznia 2004 r.

UMOWA O PARTNERSTWIE I WSPÓŁPRACY

ustanawiaj

ąca partnerstwo między Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami

Członkowskimi a Federacj

ą Rosyjską

KRÓLESTWO BELGII,
KRÓLESTWO DANII,
REPUBLIKA FEDERALNA NIEMIEC,
REPUBLIKA GRECKA,
KRÓLESTWO HISZPANII,
REPUBLIKA FRANCUSKA,
IRLANDIA,
REPUBLIKA WŁOSKA,
WIELKIE KSIĘSTWO LUKSEMBURGA,
KRÓLESTWO NIDERLANDÓW,
REPUBLIKA PORTUGALSKA,
ZJEDNOCZONE KRÓLESTWO WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ,

Umawiające się Strony Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Traktatu
ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali oraz Traktatu ustanawiającego
Europejską Wspólnotę Energii Atomowej,
zwane dalej „Państwami Członkowskimi”, oraz
WSPÓLNOTA EUROPEJSKA, EUROPEJSKA WSPÓLNOTA WĘGLA I STALI I
EUROPEJSKA WSPÓLNOTA ENERGII ATOMOWEJ, zwane dalej „Wspólnotą”, z jednej
strony, oraz
FEDERACJA ROSYJSKA, zwana dalej „Rosją”, z drugiej strony,
UWZGLĘDNIAJĄC znaczenie historycznych związków istniejących między Wspólnotą, jej
Państwami Członkowskimi a Rosją oraz wartości, które podzielają,
UZNAJĄC, że Wspólnota i Rosja pragną umocnić powyższe związki oraz ustanowić
partnerstwo i współpracę, które pogłębiłyby i poszerzyły stosunki ustanowione między nimi w
przeszłości, w szczególności w drodze Umowy między Europejską Wspólnotą Gospodarczą i
Europejską Wspólnotą Energii Atomowej a Związkiem Socjalistycznych Republik

Radzieckich w sprawie handlu i współpracy handlowej i gospodarczej, podpisaną dnia 18
grudnia 1989 roku, zwaną dalej „Umową z 1989 roku”,
UWZGLĘDNIAJĄC zobowiązanie Wspólnoty i jej Państw Członkowskich, działających w
ramach Unii Europejskiej na mocy Traktatu o Unii Europejskiej z dnia 7 lutego 1992 roku
oraz Rosji do wzmocnienia swobód politycznych i gospodarczych, które stanowią podstawę
partnerstwa,
UWZGLĘDNIAJĄC zobowiązanie Stron do wspierania międzynarodowego pokoju i
bezpieczeństwa, jak również pokojowego rozstrzygania sporów oraz współpracy w tym celu
w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych i Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy
w Europie oraz na innych forach,
UWZGLĘDNIAJĄC trwałe zobowiązanie Wspólnoty i jej Państw Członkowskich oraz Rosji
do pełnej realizacji wszelkich zasad i postanowień zawartych w Akcie Końcowym
Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE), dokumentach końcowych
następujących po nich obrad w Madrycie i Wiedniu, dokumencie z Konferencji KBWE w
Bonn w sprawie współpracy gospodarczej, Paryskiej Karcie dla Nowej Europy oraz w
Dokumencie Helsińskim KBWE z 1992 roku, „wyzwania zmiany”,
POTWIERDZAJĄC przywiązanie Wspólnoty i jej Państw Członkowskich oraz Rosji do
celów i zasad wymienionych w Europejskiej Karcie Energetycznej z dnia 17 grudnia 1991
roku oraz w deklaracji z Konferencji w Lucernie z kwietnia 1993 roku,
PRZEKONANE o najwyższym znaczeniu państwa prawa i poszanowania praw człowieka, w
szczególności praw mniejszości, ustanowienia systemu wielopartyjnego z wolnymi i
demokratycznymi wyborami oraz liberalizacji gospodarczej mającej na celu ustanowienie
gospodarki rynkowej,
WIERZĄC, że pełna realizacja partnerstwa implikuje kontynuację i urzeczywistnienie reform
politycznych i gospodarczych w Rosji,
PRAGNĄC wspierać proces współpracy regionalnej w dziedzinach objętych niniejszą
Umową między państwami byłego ZSRR w celu wspierania rozkwitu i stabilności regionu,
PRAGNĄC ustanowienia i rozwijania regularnego dialogu politycznego w sprawie
dwustronnych i międzynarodowych zagadnień będących przedmiotem wspólnego
zainteresowania,
BIORĄC POD UWAGĘ gotowość Wspólnoty do zapewnienia pomocy technicznej, gdzie
stosowne, w celu realizacji reformy gospodarczej w Rosji oraz w celu rozwoju współpracy
gospodarczej,
MAJĄC NA UWADZE przydatność Umowy w sprzyjaniu stopniowemu zbliżeniu między
Rosją a szerszym obszarem współpracy w Europie oraz regionami sąsiadującymi i
stopniowemu włączaniu Rosji do systemu otwartego handlu międzynarodowego,
UWZGLĘDNIAJĄC zobowiązanie Stron do zliberalizowania handlu, opartego na zasadach
zawartych w Układzie ogólnym w sprawie taryf celnych i handlu zwanym dalej „GATT”,
zmienionym w wyniku negocjacji handlowych w ramach Rundy Urugwajskiej oraz
uwzględniając utworzenie Światowej Organizacji Handlu, zwanej dalej „WTO”,
UZNAJĄC, że Rosja nie jest już krajem prowadzącym handel państwowy, że jest obecnie
państwem o gospodarce będącej w okresie przejściowym oraz że dalszy postęp w kierunku
gospodarki rynkowej będzie wspierany poprzez współpracę między Stronami w formach
określonych w niniejszej Umowie,
ŚWIADOME potrzeby poprawy warunków wpływających na prowadzenie działalności
gospodarczej i inwestycje, oraz warunków w takich dziedzinach jak zakładanie spółek,
zatrudnienie, świadczenie usług oraz przepływ kapitału,
PRZEKONANE, że niniejsza Umowa stworzy nowy klimat dla stosunków gospodarczych
między Stronami, w szczególności dla rozwoju handlu i inwestycji, które mają znaczenie

podstawowe dla gospodarczej restrukturyzacji i modernizacji technologicznej,
PRAGNĄC ustanowienia ścisłej współpracy w dziedzinie ochrony środowiska, uwzględniając
współzależność istniejącą między Stronami w tej dziedzinie,
MAJĄC NA UWADZE, że Strony zamierzają rozwijać współpracę w dziedzinie
kosmonautyki w celu wzajemnego uzupełniania swoich działań w tej dziedzinie,
PRAGNĄC wspierać współpracę kulturalną oraz polepszyć przepływ informacji,
UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1
Ustanawia się niniejszym partnerstwo między Wspólnotą i jej Państwami Członkowskimi a
Rosją. Celami niniejszego partnerstwa są:
-

zapewnienie właściwych ram dla dialogu politycznego między Stronami, pozwalającego
na rozwijanie bliskich stosunków między nimi w tej dziedzinie,

wspieranie handlu i inwestycji oraz harmonijnych stosunków gospodarczych między
Stronami, opartych na zasadach gospodarki rynkowej i tym samym wspieranie
zrównoważonego rozwoju Stron,

umacnianie swobód politycznych i gospodarczych,

wspieranie rosyjskich wysiłków w celu konsolidacji jej demokracji i w celu rozwoju jej
gospodarki oraz w celu zakończenia przechodzenia do gospodarki rynkowej,

zapewnienie podstaw współpracy gospodarczej, społecznej, finansowej i kulturalnej
opartej na zasadach wzajemnych korzyści, wzajemnej odpowiedzialności i wzajemnego
wsparcia,

wspieranie działań będących przedmiotem wspólnego zainteresowania,

zapewnienie właściwych ram dla stopniowej integracji między Rosją a szerszym
obszarem współpracy w Europie,

stworzenie niezbędnych warunków dla przyszłego utworzenia strefy wolnego handlu
między Wspólnotą a Rosją, obejmującej zasadniczo cały obrót towarowy między nimi,
jak również warunków dla wprowadzenia swobody zakładania spółek, transgranicznego
handlu usługami oraz przepływu kapitału.

TYTUŁ I

ZASADY OGÓLNE

Artykuł 2
Poszanowanie zasad demokratycznych i praw człowieka, określonych w szczególności w
Akcie Końcowym z Helsinek oraz w Paryskiej Karcie dla Nowej Europy, stanowi oparcie dla
polityk wewnętrznych i zewnętrznych Stron i stanowi zasadniczy element partnerstwa i
niniejszej Umowy.

Artykuł 3
Strony zobowiązują się do rozważenia rozwoju odpowiednich tytułów niniejszej Umowy, w
szczególności tytułu III artykuł 53, o ile pozwolą na to okoliczności, w celu ustanowienia
strefy wolnego handlu między nimi. Rada Współpracy może formułować wobec Stron
zalecenia w sprawie takiego rozwoju. Rozwój taki jest wprowadzany w życie wyłącznie na
mocy umowy między Stronami, zgodnie z ich odpowiednimi procedurami. Strony badają
wspólnie w 1998 roku, czy okoliczności pozwalają na rozpoczęcie negocjacji w sprawie
ustanowienia strefy wolnego handlu.

Artykuł 4
Strony zobowiązują się do wspólnego zbadania, za obopólną zgodą, zmian, które mogą być
konieczne do wprowadzenia do jakiejkolwiek części Umowy w świetle zmian okoliczności, w
szczególności sytuacji związanej z przystąpieniem Rosji do GATT/WTO. Pierwsza analiza
ma miejsce po upływie trzech lat od wejścia w życie niniejszej Umowy lub w chwili, gdy
Rosja przystąpi do GATT/WTO, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.

Artykuł 5
1.

Klauzula najwyższego uprzywilejowania przyznana przez Rosję na mocy niniejszej

Umowy nie ma zastosowania w okresie przejściowym, który upływa pięć lat od wejścia w
życie niniejszej Umowy, w odniesieniu do korzyści przyznanych przez Rosję innym
państwom byłego ZSRR określonych w załączniku I. Okres ten może zostać przedłużony,
gdzie stosownie, dla poszczególnych sektorów, za wzajemnym porozumieniem Stron.
2.

W przypadku klauzuli najwyższego uprzywilejowania przyznanej na mocy tytułu III,

okres przejściowy określony w ustępie 1 upływa trzy lata od wejścia w życie Umowy lub w
chwili, gdy Rosja przystąpi do GATT/WTO, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.

TYTUŁ II

DIALOG POLITYCZNY

Artykuł 6
Ustanawia się między Stronami regularny dialog polityczny, który zamierzają one rozwijać i
wzmacniać. Towarzyszy on zbliżeniu między Unią Europejską a Rosją i umacnia je, wspiera
zmiany polityczne i gospodarcze trwające w Rosji oraz przyczynia się do ustanowienia
nowych form współpracy. Dialog polityczny:
-

umacnia związki między Rosją a Unią Europejską. Konwergencja gospodarcza
osiągnięta poprzez niniejszą Umowę doprowadzi do bardziej intensywnych stosunków
politycznych,

doprowadza do większej zbieżności stanowisk w sprawach międzynarodowych,
będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, zwiększając tym samym
bezpieczeństwo i stabilność,

przewiduje, że Strony zobowiązują się do współpracy w sprawach dotyczących
przestrzegania zasad demokracji i praw człowieka oraz do prowadzenia, w razie
potrzeby, konsultacji, o ile to konieczne, w sprawach odnoszących się do ich
właściwego wykonania.

Artykuł 7
1.

Spotkania przewodniczącego Rady Unii Europejskiej i przewodniczącego Komisji

Wspólnot Europejskich oraz Prezydenta Rosji odbywają się zasadniczo dwa razy w roku.
2.

Na poziomie ministerialnym, dialog polityczny prowadzony jest w ramach Rady

Współpracy, ustanowionej w artykule 90 oraz przy innych okazjach, włącznie z trojką Unii
Europejskiej, za porozumieniem Stron.

Artykuł 8
Inne procedury i mechanizmy dialogu politycznego są wprowadzane przez Strony w
szczególności w następujących formach:
-

spotkania odbywające się dwa razy w roku na poziomie wyższych urzędników między
trojką Unii Europejskiej a urzędnikami z Rosji,

pełne wykorzystanie kanałów dyplomatycznych,

wszelkie inne środki, włącznie z możliwością spotkań ekspertów, które mogą wnieść
wkład w umocnienie i rozwijanie tego dialogu.

Artykuł 9
Dialog polityczny na poziomie parlamentarnym prowadzony jest w ramach Komitetu
Współpracy Parlamentarnej, ustanowionego w artykule 95.

TYTUŁ III

WYMIANA TOWAROWA

Artykuł 10
1.

Strony przyznają sobie wzajemnie ogólną klauzulę najwyższego uprzywilejowania

określoną w artykule I ustęp 1 GATT.
2.

Postanowienia ustępu 1 nie mają zastosowania do:

korzyści przyznanych państwom sąsiadującym w celu ułatwienia przewozów w strefie
nadgranicznej;

korzyści przyznanych w celu stworzenia unii celnej lub strefy wolnego handlu lub w
wyniku utworzenia takiej unii lub strefy; pojęcia „unia celna” i „strefa wolnego handlu”
mają takie samo znaczenie, jak to określone w artykule XXIV ustęp 8 GATT lub
utworzone zgodnie z procedurą wskazaną w tym samym artykule ustęp 10 GATT;

korzyści przyznanych określonym państwom zgodnie z GATT oraz innymi
porozumieniami międzynarodowymi na korzyść krajów rozwijających się.

Artykuł 11
1.

Produkty z terytorium jednej Strony przywożone na terytorium innej Strony nie są

przedmiotem, bezpośrednio lub pośrednio, wewnętrznych podatków oraz innych opłat
wewnętrznych jakiegokolwiek rodzaju, przekraczających te stosowane, bezpośrednio lub
pośrednio, do podobnych produktów krajowych.
2.

Ponadto produktom tym przyznaje się traktowanie nie mniej korzystne niż to przyznane

produktom podobnym krajowego pochodzenia w odniesieniu do wszystkich przepisów
ustawowych, wykonawczych oraz wymogów wpływających na sprzedaż wewnętrzną,
oferowanie do sprzedaży, kupno, transport, dystrybucję lub użytkowanie. Postanowienia
niniejszego ustępu nie stanowią przeszkody dla stosowania wewnętrznych opłat
transportowych, wynikających wyłącznie z gospodarczego wykorzystywania środka
transportu, a nie pochodzeniu produktu.
3.

Artykuł III ustępy 8, 9 i 10 GATT stosuje się mutatis mutandis między Stronami.

Artykuł 12
1.

Strony postanawiają, że zasada swobody tranzytu jest zasadniczym warunkiem

osiągnięcia celów niniejszej Umowy.
W związku z powyższym, każda Strona zapewnia swobodę tranzytu przez swoje terytorium
towarom pochodzącym z obszaru celnego lub przeznaczonych do obszaru celnego drugiej
Strony.
2.

Zasady opisane w artykule V ustępy 2-5 GATT mają zastosowanie między Stronami.

Artykuł 13
Następujące artykuły GATT mają zastosowanie odpowiednio między Stronami:
1.

artykuł VII ustępy 1-4 litery a), b) i d) i ustęp 5;

artykuł VIII;

artykuł IX;

artykuł X.

Artykuł 14
Bez uszczerbku dla praw i obowiązków wynikających z międzynarodowych konwencji w
sprawie czasowej odprawy towarów, wiążących obydwie Strony, każda Strona przyznaje
ponadto drugiej Stronie zwolnienie z opłat i ceł przywozowych na towary dopuszczone
czasowo, w przypadkach oraz zgodnie z procedurami określonymi przez każdą inną wiążącą
ją konwencję międzynarodową w tej sprawie, zgodnie ze swoim ustawodawstwem.
Ustawodawstwo takie stosuję się na zasadzie najwyższego uprzywilejowania i jest zatem
przedmiotem wyjątków wymienionych w artykule 10 ustęp 2 niniejszej Umowy. Bierze się
pod uwagę warunki, na których zobowiązania wynikające z takiej konwencji zostały przyjęte
przez daną Stronę.

Artykuł 15
1.

Towary pochodzące z Rosji są przywożone do Wspólnoty bez ograniczeń ilościowych,

bez uszczerbku dla postanowień artykułów 17, 20 i 21 niniejszej Umowy oraz postanowień
artykułów 77, 81, 244, 249 i 280 Aktu Przystąpienia Hiszpanii i Portugalii do Wspólnoty.
2.

Towary pochodzące ze Wspólnoty są przywożone do Rosji bez ograniczeń ilościowych,

bez uszczerbku dla postanowień artykułów 17, 20 i 21 oraz załącznika 2 do niniejszej
Umowy.

Artykuł 16
Do czasu przystąpienia Rosji do GATT/WTO Strony prowadzą konsultacje w Komitecie
Współpracy w sprawie ich polityk dotyczących taryf przywozowych, w tym zmian w ochronie
celnej. Takie konsultacje proponuje się w szczególności przed podwyższeniem ochrony
celnej.

Artykuł 17
1.

W przypadku gdy jakikolwiek produkt jest przywożony na terytorium jednej ze Stron w

ilościach zwiększonych w ten sposób oraz na takich warunkach, które powodują lub grożą
spowodowaniem znacznej szkody dla krajowych producentów podobnych lub bezpośrednio
konkurencyjnych produktów, Wspólnota lub Rosja, odpowiednio, mogą przyjąć właściwe
środki, zgodnie z następującymi procedurami i warunkami.
2.

Przed przyjęciem jakichkolwiek środków lub w przypadkach, do których zastosowanie

ma ustęp 4, jak najszybciej od tego momentu Wspólnota lub Rosja, w zależności od
przypadku, przekazują Komitetowi Współpracy wszystkie istotne informacje w celu
znalezienia rozwiązania akceptowalnego dla obydwu Stron. Strony rozpoczynają
niezwłocznie konsultacje w ramach Komitetu Współpracy.
3.

Jeśli w wyniku konsultacji Strony nie osiągną porozumienia w ciągu 30 dni od

odwołania się do Komitetu Współpracy w sprawie działań mających na celu uniknięcie
sytuacji, Strona, która wnioskowała o przeprowadzenie konsultacji ma prawo do ograniczenia
przywozu danych produktów lub do przystosowania innych właściwych środków w zakresie
oraz przez okres jaki jest niezbędny dla zapobieżenia szkodom lub ich naprawienia.
4.

W okolicznościach krytycznych, w przypadku gdy opóźnienie spowodowałoby szkodę

trudną do naprawienia, Strony mogą przyjąć środki przed przeprowadzeniem konsultacji, pod
warunkiem że konsultacje zostaną zaproponowane niezwłocznie po podjęciu takiego
działania.
5.

Przy wyborze środków na mocy niniejszego artykułu, Strony przyznają pierwszeństwo

tym, które powodują najmniejsze utrudnienia w osiągnięciu celów niniejszej Umowy.

W przypadku gdy jedna Strona przyjmuje środek ochronny, zgodnie z postanowieniami

niniejszego artykułu, druga Strona ma prawo do odejścia od swoich zobowiązań wynikających
z niniejszego tytułu wobec pierwszej Strony w odniesieniu do zasadniczo równoważnego
handlu.
Działanie takie nie jest podejmowane przed zaproponowaniem konsultacji przez tę drugą
Stronę, ani w przypadku osiągnięcia porozumienia w ciągu 45 dni następujących od daty
zaproponowania tych konsultacji.
7.

Prawo do odstąpienia od zobowiązań określone w ustępie 6 nie jest wykonywane przez

pierwsze trzy lata, w których środek ochronny pozostaje w mocy, pod warunkiem że środek
ochronny został wprowadzony w wyniku absolutnego zwiększenia przywozu, na maksymalny
okres czterech lat oraz zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy.

Artykuł 18
Postanowienia niniejszego tytułu, i w szczególności artykułu 17, nie powodują uszczerbku,
ani nie wpływają w jakikolwiek sposób na przyjmowanie przez którąkolwiek ze Stron
środków antydumpingowych lub wyrównawczych, zgodnie z artykułem VI GATT,
Porozumieniem w sprawie wykonania artykułu VI GATT, Porozumieniem w sprawie
wykładni oraz stosowania artykułów VI, XVI i XXIII GATT lub odpowiedniego
ustawodawstwa krajowego.
W odniesieniu do dochodzeń antydumpingowych lub w sprawie subsydiów, każda Strona
zgadza się zbadać przedłożenia dokonane przez drugą Stronę oraz poinformować
zainteresowane strony o zasadniczych elementach stanu faktycznego oraz o rozważaniach, na
podstawie których podjęta ma zostać ostateczna decyzja. Przed definitywnym nałożeniem ceł
antydumpingowych i wyrównawczych Strony robią wszystko co jest w ich mocy w celu
znalezienia konstruktywnego rozwiązania problemu.

Artykuł 19
Umowa nie stanowi przeszkody w nakładaniu zakazów lub ograniczeń na przywóz, wywóz
lub towary w tranzycie, uzasadnionych względami moralności publicznej, porządkiem
publicznym lub bezpieczeństwem publicznym; ochroną zdrowia i życia ludzi, zwierząt lub
roślin; ochroną zasobów naturalnych; ochroną narodowych dóbr o wartości artystycznej,
historycznej lub archeologicznej lub ochroną własności intelektualnej, przemysłowej i
handlowej lub postanowieniami dotyczącymi złota i srebra. Takie zakazy lub ograniczenia nie
stanowią jednak środka arbitralnej dyskryminacji lub ukrytych ograniczeń w handlu między
Stronami.

Artykuł 20
Niniejszy tytuł nie wpływa na postanowienia Umowy między Europejską Wspólnotą
Gospodarczą a Federacją Rosyjską w sprawie handlu wyrobami włókienniczymi, parafowaną
w dniu 12 czerwca 1993 roku i stosowaną ze skutkiem retroaktywnym od 1 stycznia 1993
roku. Ponadto artykuł 15 niniejszej Umowy nie ma zastosowania do handlu wyrobami
włókienniczymi, objętymi działami 50-63 Nomenklatury Scalonej.

Artykuł 21
1.

Handel produktami objętymi Traktatem ustanawiającym Europejską Wspólnotę Węgla i

Stali jest regulowany:
-

postanowieniami niniejszego tytułu, z wyjątkiem artykułu 15, oraz

po jego wejściu w życie, postanowieniami Umowy w sprawie uzgodnień ilościowych
dotyczących wymiany produktów stalowych EWWiS.

Utworzenie grupy kontaktowej w sprawie węgla i stali jest regulowane Protokołem 1

załączonym do niniejszej Umowy.

Artykuł 22
Obrót materiałami j

ądrowymi

Handel materiałami jądrowymi objęty jest:

postanowieniami niniejszej Umowy, z wyjątkiem artykułów 15 i 17 ustępy 1–5 i 7,

postanowieniami artykułów 6, 7, 14 i 15 ustępy 1-3, zdanie pierwsze oraz ustępy 4 i 5
Umowy z 1989 roku,

załączoną wymianą listów.

Nie naruszając postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu, Strony postanawiają podjąć

dalsze kroki niezbędne w celu osiągnięcia porozumienia obejmującego handel materiałami
jądrowymi do 1 stycznia 1997 roku.
3.

Do czasu osiągnięcia takiego porozumienia nadal stosuje się postanowienia niniejszego

artykułu.
4.

Podjęte zostaną kroki w celu zawarcia umowy dotyczącej zabezpieczeń jądrowych,

ochrony fizycznej oraz współpracy administracyjnej w przekazywaniu materiałów jądrowych.
Do czasu wejścia w życie takiej umowy, w odniesieniu do przekazywania materiałów
jądrowych będą miały zastosowanie odpowiednie ustawodawstwo oraz międzynarodowe
zobowiązania Stron do nierozprzestrzeniania materiałów jądrowych.
5.

Do celów stosowania systemu przewidzianego w ustępie 1:

odniesienie w artykule 6 i artykule 15 ustęp 5 Umowy z 1989 roku do „niniejszej
Umowy” rozumiane jest jako system ustanowiony w ustępie 1 niniejszego artykułu,

odniesienie w artykule 17 ustęp 6 niniejszej Umowy do „niniejszego artykułu”
rozumiane jest jako artykuł 15 Umowy z 1989 roku,

odniesienie w artykułach 6, 7, 14 i 15 Umowy z 1989 roku do „Umawiających się
Stron” rozumiane jest jako Strony niniejszej Umowy,

odniesienie do „Wspólnego Komitetu” w artykule 15 Umowy z 1989 roku oznacza
Komitet Współpracy, przewidziany zgodnie z artykułem 92 niniejszej Umowy.

TYTUŁ IV

POSTANOWIENIA W SPRAWIE DZIAŁALNO

ŚCI GOSPODARCZEJ I

INWESTYCJI

ROZDZIAŁ I

WARUNKI ZATRUDNIENIA

Artykuł 23
1.

Z zastrzeżeniem przepisów ustawowych, warunków i procedur stosowanych w każdym

Państwie Członkowskim, Wspólnota oraz jej Państwa Członkowskie zapewniają, że
traktowanie przyznane obywatelom rosyjskim, legalnie zatrudnionym na terytorium Państwa
Członkowskiego jest wolne od wszelkiej dyskryminacji ze względu na obywatelstwo, w
odniesieniu do warunków pracy, wynagrodzenia lub zwolnienia, w porównaniu z jego
własnymi obywatelami.
2.

Z zastrzeżeniem warunków i procedur stosowanych w Rosji, Rosja zapewnia

traktowanie określone w ustępie 1 obywatelom Państwa Członkowskiego, którzy są legalnie
zatrudnieni na jej terytorium.

Artykuł 24

Koordynacja

zabezpieczenia

społecznego
Strony zawierają umowy w celu:
1.

przyjęcia, z zastrzeżeniem sytuacji i procedur mających zastosowanie w każdym z

Państw Członkowskich, postanowień niezbędnych do koordynacji systemów
zabezpieczenia społecznego dla pracowników posiadających obywatelstwo rosyjskie,
legalnie zatrudnionych na terytorium Państwa Członkowskiego i gdzie ma to
zastosowanie do członków ich rodzin, legalnie przebywających na tym terytorium.
Postanowienia te zapewnią w szczególności, że:
-

wszelkie okresy ubezpieczenia, zatrudnienia lub pobytu stałego odbyte przez
takich pracowników w różnych Państwach Członkowskich są dodawane do siebie
do celów emerytalnych, rentowych oraz świadczeń z tytułu śmierci oraz do celów
opieki zdrowotnej dla tych pracowników i, gdzie ma to zastosowanie, do
członków ich rodzin,

wszelkie emerytury z tytułu wieku, renty z tytułu śmierci, wypadków przy pracy
lub chorób zawodowych, albo inwalidztwa z nich wynikającego, z wyjątkiem
szczególnych świadczeń niemających charakteru składkowego są swobodnie
zbywalne zgodnie ze stawką stosowaną na podstawie prawa Państwa lub Państw
Członkowskich będących dłużnikami,

pracownicy, o których mowa, gdzie stosowne, otrzymują zasiłki rodzinne dla
wyżej wymienionych członków ich rodzin.

przyjęcia, z zastrzeżeniem warunków i procedur mających zastosowanie w Rosji,

postanowień niezbędnych do przyznania pracownikom będącym obywatelami Państwa
Członkowskiego i legalnie zatrudnionym w Rosji oraz członkom ich rodzin legalnie
tam zamieszkałym traktowania podobnego do tego określonego w ustępie 1 tiret drugie
i trzecie.

Artykuł 25
Środki przyjmowane zgodnie z artykułem 24 niniejszej Umowy nie wpływają na jakiekolwiek
prawa lub zobowiązania wynikające z dwustronnych umów wiążących Państwa Członkowskie
i Rosję, w przypadku gdy umowy te przewidują bardziej korzystne traktowanie obywateli
Państw Członkowskich lub Rosji.

Artykuł 26
Rada Współpracy bada, jakie ulepszenia mogą zostać dokonane w zakresie warunków pracy
dla przedsiębiorców zgodnie z zobowiązaniami międzynarodowymi Stron, włącznie z
wymienionymi w dokumencie Konferencji KBWE w Bonn.

Artykuł 27
Rada Współpracy formułuje zalecenia w celu wykonania artykułów 23 i 26 niniejszej
Umowy.

ROZDZIAŁ II

WARUNKI WPŁYWAJ

ĄCE NA ZAKŁADANIE I FUNKCJONOWANIE SPÓŁEK

Artykuł 28
1.

Wspólnota oraz jej Państwa Członkowskie i Rosja przyznają sobie wzajemnie

traktowanie nie mniej korzystne niż to przyznane jakiemukolwiek państwu trzeciemu, w
odniesieniu do warunków wpływających na zakładanie spółek na ich terytoriach oraz zgodnie
z przepisami ustawowymi i wykonawczymi mającymi zastosowanie w każdej ze Stron.
2.

Bez uszczerbku dla zastrzeżeń wymienionych w załączniku 3, Wspólnota oraz jej

Państwa Członkowskie przyznają wspólnotowym filiom spółek rosyjskich traktowanie nie
mniej korzystne niż to przyznane innym spółkom wspólnotowym lub spółkom
wspólnotowym, które są filiami spółek jakiegokolwiek państwa trzeciego, w zależności od
tego, które jest lepsze, w odniesieniu do ich funkcjonowania oraz zgodnie z ich przepisami
ustawowymi i wykonawczymi.
3.

Bez uszczerbku dla zastrzeżeń wymienionych w załączniku 4, Rosja przyznaje

rosyjskim filiom spółek wspólnotowych traktowanie nie mniej korzystne niż to przyznane
innym spółkom rosyjskim lub spółkom rosyjskim, które są filiami spółek jakiegokolwiek
państwa trzeciego, w zależności od tego, które jest lepsze, w odniesieniu do ich działania oraz
zgodnie z jej przepisami ustawowymi i wykonawczymi.
4.

Wspólnota i jej Państwa Członkowskie oraz Rosja przyznają oddziałom spółek

rosyjskich i wspólnotowych odpowiednio traktowanie nie mniej korzystne niż to przyznane
oddziałom spółek jakiegokolwiek państwa trzeciego, w odniesieniu do ich funkcjonowania
oraz zgodnie z ich przepisami ustawowymi i wykonawczymi.
5.

Postanowienia ustępów 2 i 3 nie mogą być wykorzystywane dla obchodzenia przepisów

ustawowych i wykonawczych Strony mających zastosowanie do dostępu do poszczególnych
sektorów lub działalności przez filie spółek drugiej Strony, założonych na terytorium
pierwszej Strony.
Z traktowania określonego w ustępach 2 i 3 korzystają spółki założone na terytorium
odpowiednio Wspólnoty i Rosji w momencie wejścia w życie niniejszej Umowy oraz spółki
założone po tej dacie, od czasu ich założenia.

Artykuł 29
Postanowienia artykułu 28 niniejszej Umowy, wraz z następującymi postanowieniami, stosuje
się w odniesieniu do usług bankowych i ubezpieczeniowych, określonych w załączniku 6.
1.

W odniesieniu do usług bankowych, określonych w załączniku 6 część B, charakter

traktowania przyznanego przez Rosję na podstawie artykułu 28 ustęp 1, w odniesieniu do
zakładania spółek w zakresie zakładania wyłącznie filii oraz na podstawie artykułu 28 ustęp 3,
jest określony w załączniku 7 część A.
W odniesieniu do usług ubezpieczeniowych, określonych w załączniku 6 część A ustęp 1 i 2,
charakter traktowania przyznanego przez Rosję na podstawie artykułu 28 ustęp 1 określony
jest w załączniku 7 część B.
2.

Nie naruszając innych postanowień niniejszej Umowy, Strona może przyjąć środki ze

względów ostrożności, w tym dla ochrony inwestorów, deponentów, posiadaczy polis lub
osób, którym należą się prawa powiernicze ze strony dostawcy usługi finansowej, lub w celu
zapewnienia integralności i stabilności systemu finansowego. Środki takie nie mogą być
wykorzystywane dla unikania przez Stronę jej zobowiązań wynikających z niniejszej Umowy.
śadne z postanowień niniejszej Umowy nie jest interpretowane jako wymagające od Strony
ujawnienia informacji odnoszących się do spraw lub rachunków klientów indywidualnych, lub
wszelkich informacji poufnych lub zastrzeżonych, będących w posiadaniu podmiotów
publicznych.
3.

Bez uszczerbku dla postanowień załącznika 7 część A ustęp 1 litery d) i e), Wspólnota i

Państwa Członkowskie oraz Rosja nie przyjmują żadnych nowych postanowień lub środków,
które wprowadziłyby lub zwiększyłyby dyskryminację w porównaniu z sytuacją istniejącą w
dniu podpisania Umowy, w odniesieniu do warunków wpływających na zakładanie spółek

drugiej Strony na ich odpowiednich terytoriach, w porównaniu z ich własnymi spółkami.
Strony postanawiają, że pojęcie „zwiększona dyskryminacja” obejmuje wzmożenie warunków
dyskryminacyjnych lub ich poszerzenie, lub ponowne wprowadzenie po obecnym okresie
stosowania.
4.

Do celów niniejszej Umowy, w odniesieniu do działalności bankowej, spółka jest

uważana za rosyjską filię spółki wspólnotowej, gdy ponad pięćdziesiąt procent (50%) jej
kapitału akcyjnego jest w posiadaniu spółki wspólnotowej.

Artykuł 30
Do celów niniejszej Umowy:
a)

„zakładanie spółek” oznacza prawo spółek wspólnotowych lub rosyjskich, określonych
w literze h) niniejszego artykułu do podejmowania działalności gospodarczej w drodze
tworzenia filii oraz oddziałów odpowiednio w Rosji lub we Wspólnocie.
W odniesieniu do usług finansowych, wymienionych w artykule 29, „zakładanie spółek”
oznacza prawo spółek wspólnotowych lub rosyjskich, określonych w literze h)
niniejszego artykułu do podejmowania działalności gospodarczej w drodze tworzenia
filii i oddziałów odpowiednio w Rosji lub we Wspólnocie, po uzyskaniu zezwolenia od
właściwych władz, zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi mającymi
zastosowanie w każdej ze Stron;

„filia” spółki oznacza spółkę, która jest kontrolowana przez pierwszą spółkę;

„działalność gospodarcza” oznacza działalność o charakterze przemysłowym,
handlowym lub zawodowym, w tym usługi finansowe;

„oddział” spółki oznacza zakład nieposiadający osobowości prawnej, który posiada
atrybuty stałości, do których należy na przykład bycie rozszerzeniem podmiotu
macierzystego, który posiada zarząd oraz jest materialnie wyposażony w celu
negocjowania spraw gospodarczych ze stronami trzecimi tak by te ostatnie, wiedząc, że
o ile to konieczne, będzie istniał związek prawny z podmiotem macierzystym, którego
siedziba zarządu znajduje się za granicą nie musiały kontaktować się bezpośrednio z
podmiotem macierzystym, lecz mogły zawierać transakcje gospodarcze w zakładzie
stanowiącym rozszerzenie tego podmiotu;

„filia wspólnotowa” lub „filia rosyjska” odpowiednio oznaczają „spółkę wspólnotową”
lub „spółkę rosyjską”, jak zdefiniowano poniżej, która jest także odpowiednio filią
„spółki rosyjskiej” lub „spółki wspólnotowej”;

obywatel Państwa Członkowskiego lub obywatel Rosji oznacza odpowiednio osobę
fizyczną, która jest obywatelem jednego z Państw Członkowskich lub Rosji, zgodnie z
ich odpowiednim ustawodawstwem;

„działalność” oznacza wykonywanie działalności gospodarczej;
W odniesieniu do usług finansowych wymienionych w artykule 29, „działalność”
oznacza wykonywanie każdej działalności gospodarczej dozwolonej na mocy
zezwolenia udzielonego spółce przez właściwe władze, zgodnie z przepisami
ustawowymi i wykonawczymi mającymi zastosowanie w każdej ze Stron;

„spółka wspólnotowa” lub „spółka rosyjska” oznacza odpowiednio spółkę utworzoną

zgodnie z przepisami ustawowymi Państwa Członkowskiego lub Rosji, oraz
posiadającą swoją siedzibę statutową lub zarząd, lub główne miejsce prowadzenia
działalności na terytorium odpowiednio Wspólnoty lub Rosji. Jednakże jeśli spółka,
utworzona odpowiednio zgodnie z przepisami ustawowymi Państwa Członkowskiego
lub Rosji, posiada jedynie swoją statutową siedzibę na terytorium Wspólnoty lub Rosji,
spółka jest uważana za spółkę wspólnotową lub rosyjską, jeśli jej działalność wykazuje
rzeczywisty i ciągły związek odpowiednio z gospodarką jednego z Państw

Członkowskich lub Rosji.

W odniesieniu do międzynarodowego transportu morskiego, adresatami postanowień
niniejszego rozdziału oraz rozdziału III są spółki żeglugi morskiej utworzone poza
Wspólnotą lub Rosją i kontrolowane odpowiednio przez obywateli Państwa
Członkowskiego lub Rosji, jeśli ich statki są zarejestrowane w tym Państwie
Członkowskim lub w Rosji, zgodnie z ich odpowiednim ustawodawstwem.
Do celów niniejszego postanowienia uważa się, że międzynarodowy transport morski
obejmuje działalność w zakresie transportu intermodalnego z wykorzystaniem drogi
morskiej, bez uszczerbku dla mających zastosowanie ograniczeń, wynikających z
przynależności państwowej, dotyczących przewozu towarów i pasażerów innymi
środkami transportu;

Do celów artykułu 29 i załącznika 7, w odniesieniu do usług bankowych, określonych w
załączniku 6 część B, „filia rosyjska” lub „filia wspólnotowa”, określone w literze e),
odnoszą się do takiej filii, która jest bankiem, zgodnie odpowiednio z przepisami
ustawowymi Rosji lub Państwa Członkowskiego.
Do celów artykułu 29 i załącznika 7, w odniesieniu do usług bankowych określonych w
załączniku 6 część B, „spółka wspólnotowa” lub „spółka rosyjska” określone w
literze h), odnoszą się do takiej spółki, która jest bankiem, zgodnie z przepisami
ustawowymi odpowiednio Państwa Członkowskiego lub Rosji.

Artykuł 31
Nie naruszając artykułu 100, postanowienia niniejszego tytułu nie uchybiają stosowaniu przez
każdą ze Stron wszelkich środków niezbędnych do zapobieżenia obchodzenia, z
wykorzystaniem postanowień niniejszej Umowy, swoich środków odnoszących się do dostępu
państwa trzeciego do jej rynku.

Artykuł 32
1.

Nie naruszając postanowień rozdziału I niniejszego tytułu, spółka wspólnotowa i spółka

rosyjska na terytorium odpowiednio Rosji lub Wspólnoty jest uprawniona do zatrudnienia
samemu, lub zlecania zatrudniania przez jedną z filii, oddziałów lub spółek joint venture,
zgodnie z ustawodawstwem obowiązującym w państwie przyjmującym założenia spółki, na
terytorium odpowiednio Rosji i Wspólnoty, pracowników, którzy są obywatelami Państw
Członkowskich i Rosji, pod warunkiem że tacy pracownicy stanowią personel kluczowy,
określony w ustępie 2 niniejszego artykułu oraz że są zatrudnieni wyłącznie przez spółki, filie,
oddziały lub spółki joint venture. Pozwolenie na pobyt i pracę takich pracowników obejmuje
jedynie okres takiego zatrudnienia.
2.

Personel kluczowy wyżej wymienionych spółek, zwanych w niniejszej Umowie

„organizacjami”, stanowią „osoby delegowane w ramach struktury korporacyjnej” w
rozumieniu litery c) w ramach następujących kategorii, pod warunkiem że organizacja jest
osobą prawną, oraz że wymienione osoby zostały zatrudnione przez nią lub były w niej
udziałowcami (innymi niż udziałowcy większościowi), przez co najmniej rok bezpośrednio
poprzedzający takie przeniesienie:
a)

osoby pracujące na wyższym stanowisku w organizacji, której podstawową funkcją jest
zarządzanie przedsiębiorstwem (oddział, filia lub spółka joint venture), poddane
ogólnemu nadzorowi lub kierownictwu głównie przez radę dyrektorów lub
akcjonariuszy spółki lub ich odpowiedników, włącznie z:

kierowaniem

przedsiębiorstwem

albo departamentem lub pododdziałem

przedsiębiorstwa,

nadzorowaniem i kontrolowaniem pracy innych pracowników na stanowiskach

nadzorczych, merytorycznych lub kierowniczych,

posiadające

osobiste

uprawnienia

zatrudniania

zwalniania

lub

rekomendowania zatrudniania, zwalniania lub innych działań personalnych;

osoby pracujące w organizacji, które posiadają specjalistyczną wiedzę mającą
zasadnicze znaczenie dla usług, sprzętu badawczego, technik lub zarządzania
przedsiębiorstwa. Ocena takiej wiedzy może odzwierciedlać, poza wiedzą o
szczególnym znaczeniu dla spółki, wysoki poziom kwalifikacji odnoszących się do
rodzaju pracy lub handlu, wymagających specyficznej wiedzy technicznej, w tym
przynależności do regulowanego zawodu;

„osoba delegowana w ramach struktury korporacyjnej” to osoba fizyczna pracująca w
organizacji na terytorium Strony, oraz czasowo delegowana w kontekście prowadzenia
działalności gospodarczej na terytorium drugiej Strony; organizacja, o której mowa
powinna mieć swoje główne miejsce prowadzenia działalności na terytorium Strony, a
delegowanie musi nastąpić do przedsiębiorstwa tej organizacji faktycznie prowadzącego
podobną działalność gospodarczą na terytorium drugiej Strony.

Artykuł 33
Strony uznają znaczenie przyznania sobie nawzajem traktowania narodowego w odniesieniu
do zakładania spółek oraz, w przypadku gdy nie jest to przewidziane w niniejszej Umowie,
funkcjonowania ich spółek na ich terytoriach oraz postanawiają rozważyć możliwość podjęcia
działań w tym kierunku, na wzajemnie korzystnych zasadach oraz w świetle wszelkich
zaleceń Rady Współpracy.

Artykuł 34
1.

Strony dokładają wszelkich starań w celu uniknięcia przyjmowania jakichkolwiek

środków lub działań, które sprawiają, że warunki zakładania i funkcjonowania ich spółek stają
się bardziej ograniczone niż sytuacja istniejąca w dniu poprzedzającym dzień podpisania
Umowy.
2.

Najpóźniej do końca trzeciego roku po podpisaniu Umowy, a następnie w rocznych

odstępach, Strony badają w ramach Rady Współpracy:
-

środki wprowadzone przez każdą Stronę od momentu podpisania Umowy, które
wpływają na zakładanie lub funkcjonowanie spółek jednej Strony na terytorium drugiej
Strony i które są przedmiotem zobowiązań przyjętych w artykule 28, oraz

czy jest możliwe przyjęcie przez Strony:

zobowiązania do niepodejmowania jakichkolwiek środków lub działań, które
mogą sprawić, że warunki zakładania lub funkcjonowania ich spółek stają się
bardziej ograniczone niż sytuacja istniejąca w chwili takiego badania, w przypadku
gdy nie jest to już przewidziane w niniejszej Umowie, lub

innych zobowiązań, wpływających na ich swobodę działania

w obszarach uzgodnionych między Stronami w odniesieniu do zobowiązań przyjętych w
artykule 28.

Jeżeli po takim zbadaniu jedna Strona stoi na stanowisku, że środki wprowadzone przez drugą
Stronę od daty podpisania Umowy wywołują sytuację, która znacznie bardziej ogranicza w
odniesieniu do zakładania lub funkcjonowania spółek pierwszej Strony na terytorium drugiej
Strony, w porównaniu z sytuacją istniejącą w momencie podpisania Umowy, taka Strona
może wnioskować od drugiej Strony o rozpoczęcie konsultacji. W takim przypadku stosuje
się postanowienia części A załącznika 8.
3.

W dążeniu do wykonania celów niniejszego artykułu, przyjmuje się środki jak wskazano

w części B załącznika 8.

Postanowienia niniejszego artykułu są bez uszczerbku dla tych z artykułu 51. Sytuacje

objęte artykułem 51 są regulowane wyłącznie jego postanowieniami, z wyłączeniem
zastosowania wszelkich innych artykułów.

Artykuł 35
1.

Artykuł 28 nie ma zastosowania do transportu lotniczego, transportu wodnymi drogami

śródlądowymi oraz transportu morskiego.
2.

Jednakże w odniesieniu do działalności, jak wskazano poniżej, podjętej przez agencje

żeglugi morskiej w celu świadczenia usług dla międzynarodowego transportu morskiego,
włączając operacje transportu intermodalnego z wykorzystaniem przewozu morskiego, każda
Strona zezwala spółkom drugiej Strony na obecność handlową na jej terytorium w postaci filii
lub oddziałów, na warunkach zakładania lub funkcjonowania nie mniej korzystnych niż te
przyznane ich własnym spółkom lub filiom, lub oddziałom spółek jakiegokolwiek państwa
trzeciego, w zależności od tego, które są lepsze, oraz zgodnie z przepisami ustawowymi i
wykonawczymi mającymi zastosowanie w każdej ze Stron.
3.

Do takiej działalności należy:

handel i sprzedaż usług transportu morskiego oraz związanych z nimi usług poprzez
bezpośredni kontakt z klientami, od wyceny do fakturowania;

nabywanie i odsprzedaż wszelkich usług transportowych i związanych z nimi usług, w
tym usług transportowych jakimkolwiek środkiem śródlądowym, niezbędnych dla
dostawy usługi intermodalnej;

przygotowanie dokumentacji dotyczącej dokumentów przewozowych, dokumentów
celnych lub innych dokumentów odnoszących się do pochodzenia i rodzaju
transportowanych towarów;

zapewnianie

informacji

handlowej

wszelkimi

środkami,

tym

przez

skomputeryzowane systemy informacji oraz wymiana danych elektronicznych (z
zastrzeżeniem

wszelkich

niedyskryminacyjnych

ograniczeń

dotyczących

telekomunikacji);

dokonywanie jakiegokolwiek uzgodnienia handlowego z innymi agencjami żeglugi
morskiej;

działanie w imieniu spółek, między innymi w organizowaniu zawinięcia statku do portu
lub przejmowanie ładunków, gdy jest to wymagane.

ROZDZIAŁ III

TRANSGRANICZNE

ŚWIADCZENIE USŁUG

Artykuł 36
W przypadku sektorów wymienionych w załączniku 5 do niniejszej Umowy, Strony przyznają
sobie wzajemnie traktowanie nie mniej korzystne niż to przyznane jakiemukolwiek państwu
trzeciemu w odniesieniu do warunków wpływających na transgraniczne świadczenie usług
przez spółki wspólnotowe lub rosyjskie na terytorium odpowiednio Rosji lub Wspólnoty,
zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi mającymi zastosowanie w każdej ze
Stron.

Artykuł 37
Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 48 niniejszej Umowy, Strony zezwalają sektorom
wymienionym w załączniku 5 do niniejszej Umowy na czasowy przepływ osób fizycznych,
które są przedstawicielami spółki wspólnotowej lub rosyjskiej oraz zamierzają czasowo
wjechać w celu negocjowania sprzedaży usług transgranicznych lub zawarcia umów
dotyczących sprzedaży usług transgranicznych dla tej spółki, w przypadku gdy wyżej
wymienieni przedstawiciele nie dokonują bezpośredniej sprzedaży dla ogółu społeczeństwa
ani samodzielnie nie dostarczają usług.

Artykuł 38
1.

W przypadku sektorów wymienionych w załączniku 5, każda Strona może określić

warunki transgranicznego świadczenia usług na jej terytorium. W zakresie, w jakim powyższe
postanowienia mają ogólne zastosowanie, są one administrowane w sposób rozsądny,
obiektywny i bezstronny.
2.

Ustęp 1 jest bez uszczerbku dla postanowień artykułów 36 i 50.

Najpóźniej do końca trzeciego roku po podpisaniu Umowy, Strony badają w ramach

Rady Współpracy:
-

środki wprowadzone przez każdą Stronę od momentu podpisania Umowy, które
wpływają na świadczenie usług objętych artykułem 36, oraz

czy jest możliwe przyjęcie przez Strony:

zobowiązania do nieprzyjmowania jakichkolwiek środków lub działań, które mogą
sprawić, że warunki transgranicznego świadczenia usług objęte artykułem 36 staną
się bardziej ograniczone niż sytuacja istniejąca w momencie takiego badania, lub

innych zobowiązań, wpływających na ich swobodę działania

w obszarach uzgodnionych między Stronami w odniesieniu do zobowiązań przyjętych w
artykule 36.

Jeżeli po takim zbadaniu jedna Strona uważa, że środki wprowadzone przez drugą Stronę od
daty podpisania Umowy wywołują sytuację, która znacznie bardziej ogranicza w odniesieniu
do transgranicznego świadczenia usług objętych artykułem 36 w porównaniu z sytuacją
istniejącą w momencie podpisania Umowy, taka pierwsza Strona może zażądać od drugiej
Strony przeprowadzenia konsultacji. W takim przypadku stosuje się postanowienia części A
załącznika 8.
4.

W dążeniu do wykonania celów niniejszego artykułu, środki są przyjmowane, jak

wskazano w części B załącznika 8.
5.

Postanowienia niniejszego artykułu są bez uszczerbku dla tych z artykułu 51. Sytuacje

objęte takim artykułem 51 są regulowane wyłącznie jego postanowieniami, będącymi
przedmiotem wyłączenia na mocy wszelkich innych artykułów.

Artykuł 39
1.

W odniesieniu do transportu morskiego, Strony zobowiązują się skutecznie stosować

zasadę nieograniczonego dostępu do międzynarodowego rynku i ruchu na zasadach
komercyjnych.
a)

Powyższe postanowienie nie wpływa na prawa i obowiązki wynikające z Konwencji
Narodów Zjednoczonych w sprawie Kodeksu postępowania dla konferencji morskich,
stosowanego przez Strony do niniejszej Umowy. Linie pozakonferencyjne mają
swobodę działania w ramach konkurencji z konferencją, tak długo jak przestrzegają
zasad uczciwej konkurencji na zasadach komercyjnych.

Strony potwierdzają swe przywiązanie do warunków swobodnej konkurencji, będących
zasadniczą cechą handlu suchymi i płynnymi towarami masowymi.

100

Stosując zasady ustępu 1 Strony:

nie stosują w ich handlu wzajemnym, od wejścia w życie niniejszej Umowy,
jakichkolwiek postanowień umów dwustronnych między jakimkolwiek Państwem
Członkowskim a byłym ZSRR dotyczących podziałów ładunku;

nie wprowadzają porozumień dotyczących podziału ładunku do przyszłych umów
dwustronnych z państwami trzecimi dotyczących handlu suchymi i płynnymi towarami
masowymi oraz żeglugi liniowej. Jednakże nie wyklucza to możliwości wprowadzenia
takich porozumień dotyczących ładunków liniowych w tych szczególnych
okolicznościach, w przypadku gdy towarzystwa żeglugi liniowej z jednej lub drugiej
Strony niniejszej Umowy nie miałyby inaczej skutecznej możliwości wykonywania
kursów w celach handlowych do i z danego państwa trzeciego;

znoszą, po wejściu w życie niniejszej Umowy, wszelkie jednostronne środki,
przeszkody administracyjne, techniczne i inne, które mogłyby stanowić ukryte
ograniczenie lub mieć skutki dyskryminacyjne wobec swobodnego świadczenia usług w
międzynarodowym transporcie morskim.
Każda Strona przyznaje, między innymi, traktowanie nie mniej korzystne niż to
przyznane własnym statkom Strony, statkom używanym do przewozu towarów,
pasażerów lub obu i pływających pod banderą drugiej Strony, w odniesieniu do dostępu
do portów otwartych dla statków obcych, wykorzystywania infrastruktury i
pomocniczych usług morskich w tych portach, jak również w odniesieniu do
związanych z nimi prowizji i opłat, ułatwień celnych oraz przyznawania miejsc postoju i
ułatwień dla załadunku i wyładunku.

Strony postanawiają, że po wejściu w życie niniejszej Umowy i nie później niż 31

grudnia 1996 roku przeprowadzą negocjacje w sprawie stopniowego otwarcia wodnych dróg
śródlądowych każdej Strony dla obywateli i spółek żeglugi drugiej Strony, z poszanowaniem
swobody świadczenia międzynarodowych usług rzeczno-lądowych.

Artykuł 40
Do celów ustanowienia korzystnych warunków dla transportu kolejowego między Stronami,
Strony uzgadniają, że w ramach niniejszej Umowy oraz poprzez właściwe dwustronne i
wielostronne mechanizmy wspierają:
-

ułatwianie procedur odprawy celnej oraz innych procedur odpraw granicznych dla
frachtu oraz taboru kolejowego,

współpracę w tworzeniu odpowiednich taborów kolejowych, spełniających wymogi
ruchu międzynarodowego,

zbliżanie przepisów i procedur, które regulują transport międzynarodowy,

ochronę i rozwój międzynarodowego ruchu pasażerskiego między Państwami
Członkowskimi a Rosją.

Artykuł 41
Współpraca zapewnia uczciwe, zrównoważone i konkurencyjne warunki dla wystrzeliwania w
przestrzeń kosmiczną oraz rynku transportowego, opartego na solidnych czynnikach
ekonomicznych oraz, w szczególności, podjęte zostaną kroki w celu wsparcia negocjacji i
wprowadzenia w życie wielostronnych norm dotyczących międzynarodowego handlu w
dziedzinie wystrzeliwania w przestrzeń kosmiczną oraz w usługach transportowych.
W okresie przejściowym do roku 2000 warunki dostaw usług w dziedzinie wystrzeliwania w
przestrzeń kosmiczną zostaną uzgodnione.

Artykuł 42

101

Strony dążą do zapewnienia sobie wzajemnie każdej możliwej pomocy w zakresie środków
wspierających handel transgraniczny ruchomą łącznością satelitarną na ich odpowiednich
terytoriach, zgodnie z ich stosownym ustawodawstwem, praktykami i warunkami. W 1996
roku Strony spotkają się w celu rozważenia możliwości wzajemnego przyznania klauzuli
najwyższego uprzywilejowania w zakresie usług ruchomej łączności satelitarnej.

Artykuł 43
W celu zapewnienia skoordynowanego rozwoju transportu między Stronami, dostosowanego
do ich potrzeb handlowych, Strony mogą, po wejściu w życie niniejszej Umowy, zawierać
szczegółowe umowy dotyczące warunków wzajemnego dostępu do rynku oraz świadczenia
usług w sektorze transportu, w zakresie w jakim warunki te nie są już objęte niniejszą
Umową. Umowy takie mogą mieć zastosowanie do więcej niż jednego lub tylko do jednego
środka transportu.

ROZDZIAŁ IV

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 44
Do celów rozdziałów II, III i tytułu V, nie bierze się pod uwagę traktowania przyznanego
przez Wspólnotę, jej Państwa Członkowskie lub Rosję w zastosowaniu zobowiązań
zaciągniętych na mocy umów dotyczących integracji gospodarczej.

Artykuł 45
Spółki, które są kontrolowane i stanowią wyłączną wspólną własność spółek wspólnotowych i
rosyjskich są również adresatami postanowień rozdziałów II i III niniejszego tytułu oraz tych
tytułu V.

Artykuł 46
1.

Postanowienia niniejszego tytułu stosuje się z zastrzeżeniem ograniczeń uzasadnionych

względami porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego i zdrowia publicznego.
2.

Nie mają one zastosowania do działalności, która na terytorium którejkolwiek ze Stron

jest powiązana, nawet tylko sporadycznie, z wykonywaniem władzy publicznej.

Artykuł 47
Rada Współpracy formułuje zalecenia w odniesieniu do dalszej liberalizacji wymiany usług,
uwzględniając rozwój sektorów usługowych w Stronach oraz inne zobowiązania
międzynarodowe zaciągnięte przez Strony, w szczególności w świetle ostatecznych wyników
negocjacji w ramach Układu Ogólnego w Sprawie Wymiany Usług, zwanego dalej „GATS”.

Artykuł 48
Do celów niniejszego tytułu, żadne z postanowień Umowy nie ogranicza stosowania przez
Strony ich przepisów ustawowych i wykonawczych dotyczących wjazdu i pobytu, pracy,
warunków zatrudnienia oraz osiedlania się osób fizycznych i świadczenia usług, pod
warunkiem że jednocześnie nie stosują ich one w sposób mogący unieważnić lub naruszyć
korzyści przypadające którejkolwiek ze Stron na mocy szczególnego postanowienia Umowy.
Powyższe postanowienie jest bez uszczerbku dla stosowania artykułu 46.

Artykuł 49
1.

Klauzula najwyższego uprzywilejowania przyznana zgodnie z postanowieniami

102

niniejszego tytułu lub tytułu V nie ma zastosowania do korzyści podatkowych, które Strony
przyznają obecnie lub przyznają w przyszłości na podstawie umów o unikaniu podwójnego
opodatkowania, lub innych ustaleń podatkowych.
2.

Postanowienia niniejszego tytułu lub tytułu V nie mogą być interpretowane w celu

zapobieżenia przyjęcia lub stosowania przez Strony jakichkolwiek środków mających na celu
uniemożliwienie unikania lub uchylania się od podatków na mocy postanowień podatkowych
umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz innych ustaleń w sprawie podatków, lub
krajowego ustawodawstwa podatkowego.
3.

Postanowienia niniejszego tytułu lub tytułu V nie mogą być interpretowane w celu

uniemożliwienia Państwom Członkowskim lub Rosji dokonania rozróżnienia, przy
stosowaniu odpowiednich przepisów ich ustawodawstwa podatkowego, między podatnikami,
którzy nie są w identycznej sytuacji, w szczególności w odniesieniu do ich miejsca
zamieszkania.

Artykuł 50
Bez uszczerbku dla artykułów 32 i 37, żadne postanowienie rozdziałów II, III i IV niniejszej
Umowy nie jest interpretowane jako dające prawo:
-

obywatelom odpowiednio Państw Członkowskich lub Rosji do wjazdu lub pobytu na
terytorium Rosji, lub Wspólnoty, w jakimkolwiek charakterze, w szczególności jako
akcjonariusza lub udziałowca w spółce lub dyrektora lub pracownika spółki, lub
dostawcy albo odbiorcy usług,

wspólnotowym filiom lub oddziałom spółek rosyjskich do zatrudniania samemu lub
zlecania zatrudniania na terytorium Wspólnoty obywateli Rosji,

rosyjskim filiom lub oddziałom spółek wspólnotowych do zatrudniania samemu lub
zlecania zatrudniania na terytorium Rosji obywateli Państw Członkowskich,

spółkom rosyjskim lub wspólnotowym filiom lub oddziałom bądź oddziałom rosyjskich
spółek do zapewniania pracowników, którzy są obywatelami rosyjskimi do działania na
rzecz oraz pod kontrolą innych osób, na podstawie umów o pracę na czas określony,

spółkom wspólnotowym lub rosyjskim filiom lub oddziałom spółek wspólnotowych do
dostarczania pracowników, będących obywatelami Państw Członkowskich do działania
na rzecz oraz pod kontrolą innych osób, na podstawie umów o pracę na czas określony.

Artykuł 51
1.

Traktowanie przyznane przez którąkolwiek ze Stron drugiej Stronie na mocy niniejszej

Umowy, od dnia poprzedzającego miesiąc przed datą wejścia w życie odpowiednich
zobowiązań GATS, w odniesieniu do sektorów lub środków objętych GATS, w żadnym
przypadku nie może być bardziej korzystne niż przyznane przez taką pierwszą Stronę na mocy
postanowień GATS, i to w odniesieniu do każdego sektora usług, podsektora oraz sposobu
dostaw.
2.

Bez uszczerbku dla automatycznego charakteru postanowień ustępu 1, Strona, która

zaciągnęła zobowiązania na mocy GATS informuje drugą Stronę o właściwych
postanowieniach oraz dostosowaniach wynikających z GATS dla niniejszej Umowy.
3.

W ciągu jednego miesiąca od otrzymania od Strony, która zaciągnęła zobowiązania na

mocy GATS, informacji określonych w ustępie 2, druga Strona może notyfikować pierwszej
Stronie swój zamiar przeprowadzenia dostosowań do swoich zobowiązań wynikających z
niniejszego tytułu, oraz dokonać tych dostosowań, zgodnie z poniższym:
-

w przypadku gdy sektor usług, podsektor lub sposób dostaw usługi został wyłączony z
Umowy, jego zakres zmniejszony lub uczyniony przedmiotem spełnienia warunków w
zastosowaniu ustępu 1, identyczny sektor, podsektor lub sposób dostaw mogą być

103

wyłączone lub ich zakres może zostać zmniejszony w ten sam sposób lub być
przedmiotem spełnienia identycznych lub podobnych warunków.

Powyższe dostosowania dokonane przez drugą Stronę powinny prowadzić do

przywrócenia równowagi zobowiązań między Stronami.
5.

W przypadku gdy Strona uzna, że dostosowania dokonane zgodnie z ustępem 3 nie

doprowadziły do przywrócenia równowagi zobowiązań między Stronami, Strona taka może
wnioskować do drugiej Strony o rozpoczęcie konsultacji w ciągu 30 dni, w celu znalezienia
zadowalającego rozwiązania w drodze jakiegokolwiek innego właściwego dostosowania
swoich zobowiązań na mocy niniejszego tytułu.
6.

Jeżeli w ciągu 30 dni od otwarcia takich konsultacji nie zostanie osiągnięte

zadowalające rozwiązanie, zastosowanie mają procedury artykułu 101, na wniosek
którejkolwiek ze Stron.

TYTUŁ V

PŁATNO

ŚCI I KAPITAŁ

Artykuł 52
1.

Strony zobowiązują się zezwolić, między rezydentami Wspólnoty i Rosji, na wszelkie

płatności bieżące w swobodnie wymienialnej walucie, związane z przepływem towarów,
usług lub osób, dokonywanym zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy.
2.

Strony zapewniają od wejścia w życie niniejszej Umowy swobodny przepływ kapitału

między rezydentami Wspólnoty i Rosji w postaci inwestycji bezpośredniej dokonanej w
spółkach utworzonych zgodnie z przepisami ustawowymi państwa przyjmującego oraz
inwestycji dokonanych zgodnie z postanowieniami tytułu IV rozdział II, oraz transfery takich
inwestycji za granicę, włącznie ze wszelkimi płatnościami wyrównawczymi wynikającymi ze
środków takich jak wywłaszczenie, nacjonalizacja lub środków mających skutek
równoważny, oraz wszelkich zysków wynikających z inwestycji.
3.

Postanowienia części 2 nie stanowią przeszkody dla Rosji w stosowaniu ograniczeń w

stosunku do wychodzących inwestycji bezpośrednich przez rosyjskich rezydentów. Strony
postanawiają przeprowadzić konsultacje, pięć lat po wejściu w życie niniejszej Umowy, w
sprawie utrzymania tych ograniczeń, uwzględniając wszelkie stosowne aspekty walutowe,
fiskalne i finansowe.
4.

Transfery w odniesieniu do przepływów kapitału objęte ustępem 2 dokonywane są na

tych samych warunkach kursowych jak te odnoszące się do transakcji bieżących.
5.

Bez uszczerbku dla ustępów 6 i 7, po okresie przejściowym pięciu lat od wejścia w

życie niniejszej Umowy Strony nie wprowadzają żadnych nowych ograniczeń w odniesieniu
do przepływu kapitału oraz płatności bieżących związanych z tym przepływem między
rezydentem Wspólnoty i Rosji oraz nie zaostrzają istniejących ustaleń. Jednakże
wprowadzenie ograniczeń w okresie przejściowym określonym w pierwszym zdaniu
niniejszego ustępu nie ma wpływu na prawa i obowiązki Stron na mocy ustępów 2, 3, 4 i 9
niniejszego artykułu.
6.

Po wejściu w życie zakazu określonego w ustępie 5 oraz bez uszczerbku dla ustępów 1 i

2, w przypadku gdy w wyjątkowych okolicznościach przepływ kapitału między Wspólnotą a
Rosją powoduje lub grozi spowodowaniem poważnych trudności dla funkcjonowania polityki
kursowej lub pieniężnej we Wspólnocie lub w Rosji, Wspólnota i Rosja, odpowiednio, mogą
przyjąć środki ochronne w odniesieniu do przepływu kapitału między Wspólnotą i Rosją na
okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, jeśli takie środki są rzeczywiście konieczne.
7.

W odniesieniu do postanowień niniejszego artykułu, do czasu wprowadzenia pełnej

wymienialności waluty rosyjskiej w rozumieniu artykułu VIII artykułów Umowy o utworzeniu

104

Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW), Rosja może stosować ograniczenia
dewizowe

związane

przyznawaniem

lub

zaciąganiem

krótkoterminowych

średnioterminowych kredytów finansowych, w zakresie w jakim powyższe ograniczenia są
nałożone na Rosję w odniesieniu do przyznawania takich kredytów oraz są dozwolone
zgodnie ze statusem Rosji w MFW.
Rosja stosuje te ograniczenia w sposób niedyskryminacyjny. Stosowane są w taki sposób, aby
powodować jak najmniejsze zakłócenia w funkcjonowaniu niniejszej Umowy. Rosja
niezwłocznie informuje Radę Współpracy o wprowadzeniu takich środków i o wszelkich ich
zmianach.
8.

Strony konsultują się wzajemnie w celu ułatwienia przepływu kapitału między

Wspólnotą a Rosją w celu wspierania celów niniejszej Umowy. Strony szczególnie dążą do
dalszej liberalizacji przepływu kapitału odnoszącego się do inwestycji portfelowych oraz
kredytów komercyjnych i przepływu kapitału odnoszącego się do pożyczek finansowych i
kredytów udzielanych rosyjskim rezydentom przez rezydentów wspólnotowych. Rada
Współpracy udziela właściwych zaleceń w ciągu pierwszych pięciu lat po wejściu w życie
niniejszej Umowy.
9.

Strony przyznają sobie wzajemnie klauzulę najwyższego uprzywilejowania w

odniesieniu do swobody płatności bieżących oraz przepływu kapitału, jak również w
odniesieniu do metod płatności.

TYTUŁ VI

KONKURENCJA; OCHRONA WŁASNO

ŚCI INTELEKTUALNEJ,

PRZEMYSŁOWEJ I HANDLOWEJ; WSPÓŁPRACA LEGISLACYJNA

Artykuł 53

Konkurencja

Strony postanawiają działać na rzecz zaradzenia lub usunięcia, poprzez zastosowanie

swoich przepisów dotyczących konkurencji lub w inny sposób, ograniczeń konkurencji
wywołanych przez przedsiębiorstwa lub spowodowanych przez interwencję państwa, w
zakresie w jakim mogą one wpłynąć na handel między Wspólnotą a Rosją.
2.

W celu osiągnięcia celów wymienionych w ustępie 1:

2.1. Strony zapewniają posiadanie i stosowanie przepisów ustawowych dotyczących

ograniczeń konkurencji wywołanych przez przedsiębiorstwa podlegające ich
jurysdykcji.

2.2. Strony powstrzymują się od przyznawania pomocy eksportowej, sprzyjającej niektórym

przedsiębiorstwom lub produkcji produktów innych niż surowce. Strony deklarują
również swoją gotowość, od trzeciego roku od daty wejścia w życie niniejszej Umowy,
do uchwalenia w stosunku do innej pomocy, która zakłóca lub zagraża zakłóceniem
konkurencji, w zakresie w jakim wpływa ona na handel między Wspólnotą a Rosją,
ścisłych środków dyscyplinujących, obejmujących natychmiastowy zakaz niektórych
form pomocy. Powyższe kategorie pomocy oraz dyscypliny stosowane do każdej z nich
są określane wspólnie w okresie trzech lat po wejściu w życie niniejszej Umowy.
Na wniosek jednej Strony, druga Strona przekazuje informacje w sprawie swoich
systemów pomocy lub w sprawie poszczególnych przypadków pomocy państwa.

2.3. W okresie przejściowym wygasającym pięć lat po wejściu w życie Umowy, Rosja może

przyjmować środki niezgodne z ustępem 2.2 zdanie drugie, pod warunkiem że
powyższe środki są wprowadzane i stosowane w okolicznościach określonych w
załączniku 9.

2.4. W przypadku monopoli państwowych o charakterze handlowym, Strony deklarują swoją

105

gotowość począwszy od trzeciego roku od daty wejścia w życie niniejszej Umowy, do
zapewnienia aby nie było dyskryminacji między obywatelami i spółkami Stron w
odniesieniu do warunków, zgodnie z którymi towary są zamawiane lub wprowadzane
do obrotu.
W przypadku przedsiębiorstw publicznych lub przedsiębiorstw, którym Państwa
Członkowskie lub Rosja przyznają wyłączne prawa, Strony deklarują swoją gotowość,
od trzeciego roku od daty wejścia w życie niniejszej Umowy, do zapewnienia
niewprowadzania lub nieutrzymywania jakiegokolwiek środka zakłócającego handel
między Wspólnotą a Rosją w zakresie niezgodnym z odpowiednimi interesami Stron.
Postanowienie to nie utrudnia wykonywania, w sensie prawnym lub faktycznym,
poszczególnych zadań powierzonych takim przedsiębiorstwom.

2.5. Okres określony w ustępach 2.2 i 2.4 może zostać przedłużony na mocy porozumienia

Stron.

W ramach Komitetu Współpracy mogą zostać przeprowadzone konsultacje na wniosek

Wspólnoty lub Rosji w sprawie ograniczeń lub zakłóceń konkurencji, określonych w ustępie 1
i 2 oraz w sprawie stosowania zasad konkurencji, z uwzględnieniem ograniczeń nałożonych
przez przepisy ustawowe dotyczące ujawniania informacji, poufności oraz tajemnicy
handlowej. Konsultacje mogą również obejmować pytania w sprawie wykładni ustępów 1 i 2.
4.

Strona mająca doświadczenie w stosowaniu zasad konkurencji dokładnie rozważa

możliwość zapewnienia drugiej Stronie, na jej wniosek oraz w ramach dostępnych środków,
pomocy technicznej dla rozwijania i wprowadzania w życie zasad konkurencji.
5.

Powyższe postanowienia w żaden sposób nie wpływają na prawa Strony do stosowania

odpowiednich środków, szczególnie tych określonych w artykule 18, w celu rozwiązania
problemu zakłóceń handlu.

Artykuł 54
Ochrona własno

ści intelektualnej, przemysłowej i handlowej

Na mocy postanowień niniejszego artykułu i załącznika 10, Strony potwierdzają

znaczenie jakie przywiązują do zapewnienia odpowiedniej i efektywnej ochrony i stosowania
praw własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej.
2.

Strony potwierdzają znaczenie jakie przywiązują do zobowiązań wynikających z

następujących konwencji wielostronnych:
-

Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej (Akt Sztokholmski z 1967
roku, zmieniony w 1979 roku),

Porozumienia Madryckiego dotyczącego międzynarodowej rejestracji znaków
towarowych (Akt Sztokholmski z 1967 roku, zmieniony w 1979 roku),

Porozumienia Nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji dóbr i usług do
celów rejestracji znaków towarowych (Genewa 1977 rok, zmieniona w 1979 roku),

Traktat Budapeszteński w sprawie międzynarodowego uznawania depozytu
mikroorganizmów do celów procedury patentowej (1977 rok, zmodyfikowany w 1980
roku),

Traktat o Współpracy Patentowej (Waszyngton 1970 rok, zmieniony i zmodyfikowany
w 1979 i w 1984 roku),

Protokół odnoszący się do Porozumienia Madryckiego dotyczącego międzynarodowej
rejestracji znaków (Madryt 1989 rok).

Wprowadzenie w życie postanowień niniejszego artykułu i załącznika 10 jest

poddawane regularnemu przeglądowi przez Strony zgodnie z artykułem 90. W przypadku
pojawienia się problemów w obszarze własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej
wpływających na warunki wymiany handlowej, są podejmowane pilne konsultacje, na

106

wniosek każdej ze Stron, w celu osiągnięcia wzajemnie zadowalających rozwiązań.

Artykuł 55

Współpraca legislacyjna

Strony uznają, że ważnym warunkiem wzmocnienia związków gospodarczych między

Rosją a Wspólnotą jest zbliżanie ustawodawstw. Rosja dąży do zapewnienia, aby jej
ustawodawstwo było coraz bardziej zgodne z prawodawstwem Wspólnoty.
2.

Zbliżanie ustawodawstw w szczególności dotyczy następujących dziedzin: prawa

spółek, prawa bankowego, rachunkowości spółek i podatków od spółek, ochrony
pracowników w miejscu pracy, usług finansowych, reguł konkurencji, zamówień publicznych,
ochrony zdrowia i życia ludzi, zwierząt i roślin, środowiska naturalnego, ochrony
konsumentów, podatków pośrednich, przepisów celnych, norm i standardów technicznych,
przepisów ustawowych i wykonawczych dotyczących spraw jądrowych, transportu.

TYTUŁ VII

WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA

Artykuł 56
1.

Wspólnota i Rosja popierają współpracę gospodarczą w szerokim zakresie, w celu

sprzyjania wzrostu ich gospodarek, stworzenia sprzyjającego międzynarodowego otoczenia
gospodarczego oraz integracji między Rosją a szerszym obszarem współpracy w Europie.
Taka współpraca umacnia i rozwija związki gospodarcze na korzyść obydwu Stron.
2.

Polityki i inne środki Stron odnoszące się do niniejszego tytułu są w szczególności

tworzone w celu wprowadzenia reform gospodarczo - społecznych i restrukturyzacji w Rosji
oraz kierują się wymogami trwałości i harmonijnego rozwoju społecznego; uwzględniają one
również w pełni względy związane z ochroną środowiska.
3.

Współpraca obejmuje między innymi:

rozwój ich odpowiednich gałęzi przemysłu i transportu,

eksplorację nowych źródeł zaopatrzenia i nowych rynków,

popieranie postępu technologicznego i naukowego,

popieranie stabilnego rozwoju społecznego i rozwoju zasobów ludzkich oraz rozwoju
lokalnego zatrudnienia,

wspieranie współpracy regionalnej w celu jej harmonijnego i trwałego rozwoju.

Strony uznają za mające zasadnicze znaczenie, aby wraz z ustanowieniem stosunku

partnerstwa i współpracy między sobą utrzymywały i rozwijały współpracę z innymi
państwami europejskimi oraz z innymi państwami byłego ZSRR w celu harmonijnego
rozwoju regionu oraz podejmują wszelkie działania w celu wspierania tego procesu.
5.

W zakresie w jakim jest to wykonalne, współpraca gospodarcza oraz inne formy

współpracy przewidziane w niniejszej Umowie mogą być wspierane przez Wspólnotę na
podstawie odpowiednich rozporządzeń Rady w sprawie pomocy technicznej dla państw
byłego ZSRR, uwzględniając priorytety uzgodnione przez Strony. Wsparcie może być
również zapewniane poprzez takie odpowiednie instrumenty wspólnotowe, jakie mogą być
dostępne.
Strony poświęcają szczególną uwagę środkom zdolnym sprzyjać współpracy z innymi
państwami byłego ZSRR.
6.

Postanowienia niniejszego tytułu nie mają wpływu na stosowanie zasad konkurencji

Stron oraz na szczególne postanowienia dotyczące konkurencji zawarte w niniejszej Umowie,
mające zastosowanie do przedsiębiorstw.

107

Artykuł 57

Współpraca przemysłowa

Współpraca ma w szczególności na celu wspieranie następujących dziedzin:

rozwoju związków gospodarczych między podmiotami gospodarczymi, w tym małymi i
średnimi przedsiębiorstwami,

ulepszania zarządzania na poziomie przedsiębiorstw,

procesu prywatyzacji w kontekście restrukturyzacji gospodarczej oraz wzmocnienia
sektora prywatnego,

wysiłków, zarówno w sektorze publicznym, jak i w prywatnym, zmierzających do
restrukturyzacji i modernizacji przemysłu w okresie przejściowym prowadzącym do
gospodarki rynkowej oraz zgodnie z warunkami zapewniającymi ochronę środowiska
naturalnego i trwały rozwój,

przekształcania przemysłów obronnych,

rozwój właściwych, zorientowanych na rynek zasad i praktyk handlowych, jak również
transfer know-how.

Inicjatywy w ramach współpracy przemysłowej uwzględniają priorytety ustalone przez

Wspólnotę i Rosję. Przedsięwzięcia powinny zmierzać w szczególności do określenia
odpowiednich ram dla przedsiębiorstw, do poprawy zarządzania know-how oraz do
wspierania przejrzystości w odniesieniu do rynków oraz warunków działalności
przedsiębiorstw.

Artykuł 58
Popieranie i ochrona inwestycji
1.

Mając na uwadze odpowiednie uprawnienia i kompetencje Wspólnoty i Państw

Członkowskich, współpraca ma na celu stworzenie korzystnego klimatu dla inwestycji,
zarówno krajowych, jak i zagranicznych, szczególnie poprzez lepsze warunki dla ochrony
inwestycji, transferu kapitału oraz wymiany informacji w sprawie możliwości inwestycyjnych.
2.

Celami tej współpracy są w szczególności:

zawieranie, stosownie do przypadku, między Państwami Członkowskimi a Rosją umów
w sprawie wspierania i ochrony inwestycji,

zawieranie, stosowanie do przypadku, między Państwami Członkowskimi a Rosją
umów o unikaniu podwójnego opodatkowania,

wymiana informacji na temat możliwości inwestowania w formie między innymi targów
handlowych, wystaw, tygodni handlowych i innych przedsięwzięć,

wymiana informacji w sprawie przepisów ustawowych, wykonawczych i praktyk
administracyjnych w dziedzinie inwestycji.

Artykuł 59
Zamówienia publiczne
Strony współpracują w celu rozwijania warunków dla otwartego i opartego na konkurencji
udzielania zamówień publicznych, w szczególności w drodze zaproszeń do składania ofert.

Artykuł 60
Normy i ocena zgodno

ści; ochrona konsumentów

W granicach swoich kompetencji oraz zgodnie ze swoim ustawodawstwem Strony

przyjmują środki w celu zmniejszenia różnic, jakie występują między nimi w dziedzinie
metrologii, normalizacji i certyfikacji poprzez zachęcanie wykorzystania uzgodnionych na
poziomie międzynarodowym instrumentów w powyższych dziedzinach.
Strony ściśle współpracują w powyższych dziedzinach z odpowiednimi organizacjami

108

europejskimi i międzynarodowymi.
Strony w szczególności wspierają praktyczne współdziałanie swoich odpowiednich
organizacji, w celu rozpoczęcia negocjacji w sprawie porozumienia o wzajemnym uznawaniu
w dziedzinie działań oceny zgodności.
2.

Strony nawiązują ścisłą współpracę w celu osiągnięcia zgodności między ich systemami

ochrony konsumentów.
Współpraca taka ma na celu w szczególności ustanowienie stałych systemów wzajemnego
informowania w sprawie produktów niebezpiecznych, ulepszenie informacji przekazywanych
konsumentom, szczególnie na temat cen, cech oferowanych produktów i usług, rozwój
wymiany między przedstawicielami interesów konsumentów oraz podnoszenie zgodności
polityk ochrony konsumentów.

Artykuł 61

Górnictwo i surowce

Strony współpracują w celu wspierania rozwoju sektorów górnictwa i surowców. Strony

poświęcają szczególną uwagę współpracy w sektorze metali nieżelaznych.
2.

Współpraca koncentruje się w szczególności na następujących dziedzinach:

wymianie informacji na temat wszelkich zagadnień będących przedmiotem
zainteresowania Stron, dotyczących sektorów górnictwa i surowców, w tym kwestii
związanych z handlem,

przyjęcie i wprowadzenie w życie ustawodawstwa w dziedzinie ochrony środowiska,

szkolenie.

Współpraca taka podlega okresowej ocenie Stron w ramach specjalnego komitetu lub

organu, który zostanie powołany zgodnie z postanowieniami artykułu 93.
4.

Niniejszy artykuł jest bez uszczerbku dla postanowień artykułów dotyczących bardziej

szczegółowo surowców, w szczególności artykułów 21, 65 i 66.

Artykuł 62
Nauka i technologia
1.

Strony wspierają dwustronną współpracę w dziedzinie cywilnych badań naukowych i

rozwoju technologii (RTD) na zasadach wzajemnych korzyści oraz uwzględniając dostępność
zasobów, odpowiedni dostęp do swoich odpowiednich programów oraz z zastrzeżeniem
właściwego poziomu efektywnej ochrony praw własności intelektualnej, przemysłowej i
handlowej.
2.

Współpraca w dziedzinie nauki i technologii obejmuje:

wymianę informacji naukowych i technicznych,

wspólne działania w ramach badań i rozwoju technologii,

działania szkoleniowe oraz programy wymiany dla naukowców, badaczy i techników
zaangażowanych w badania i rozwój technologii po obydwu stronach.

W przypadku gdy taka współpraca przybiera formę działalności dotyczącej edukacji i/lub
szkoleń, jest ona realizowana zgodnie z postanowieniami artykułu 63.
Prowadząc taką współpracę, Strony poświęcą szczególną uwagę przesunięciom naukowców,
inżynierów, badaczy techników, którzy pracują w dziedzinie badań nad bronią masowego
rażenia i jej produkcją.
3.

Współpraca taka jest wprowadzana w życie zgodnie ze szczególnymi ustaleniami, które

zostaną wynegocjowane i zawarte, zgodnie z procedurami przyjętymi przez każdą Stronę i
które określą, między innymi, właściwe postanowienia dotyczące praw własności
intelektualnej, przemysłowej i handlowej.

109

Artykuł 63
Kształcenie i szkolenie
1.

Strony współpracują w celu podniesienia poziomu ogólnego wykształcenia i

kwalifikacji zawodowych, zarówno w sektorze publicznym, jak i w prywatnym.
2.

Współpraca skupia się w szczególności na następujących dziedzinach:

modernizacji systemów kształcenia i szkolenia na poziomie szkolnictwa wyższego w
Rosji,

szkoleniu pracowników sektora publicznego i prywatnego oraz wyższych rangą
urzędników służby cywilnej w obszarach priorytetowych, które zostaną ustalone,

współpracy między uniwersytetami, współpracy między uniwersytetami i spółkami,

mobilności nauczycieli, absolwentów, młodych naukowców i badaczy, administratorów
i młodzieży,

wspieraniu nauczania w dziedzinie studiów europejskich w ramach właściwych
instytucji,

nauczaniu języków Wspólnoty i Rosji,

podyplomowym kształceniu tłumaczy konferencyjnych,

kształceniu dziennikarzy,

wymianie metod szkolenia i wspieraniu nowoczesnych programów kształcenia i
ułatwień technicznych,

rozwoju kształcenia na odległość oraz nowych technologii szkolenia,

szkoleniu trenerów.

Udział jednej ze Stron w odpowiednich programach w dziedzinie kształcenia i szkolenia

drugiej Strony mogłoby zostać rozważone zgodnie z ich odpowiednimi procedurami oraz,
stosownie do przypadku, mogłyby zostać wówczas ustanowione instytucjonalne ramy i plany
współpracy w oparciu o udział Rosji we wspólnotowym programie Tempus.

Artykuł 64
Rolnictwo i sektor rolno-przemysłowy
Współpraca ma na celu modernizację, restrukturyzację i prywatyzację rolnictwa oraz sektora
rolno - przemysłowego w Rosji na warunkach, które zapewnią poszanowanie środowiska
naturalnego. Współpraca taka jest realizowana, między innymi, poprzez rozwijanie
prywatnych gospodarstw rolnych oraz kanałów dystrybucji, metod magazynowania,
marketingu i zarządzania, modernizacji infrastruktury wiejskiej i ulepszanie wykorzystania
gruntów rolnych, planowanie, ulepszanie wydajności, jakości i efektywności, oraz transfer
technologii i know-how. Strony dążą do osiągnięcia zgodności między swoimi normami
sanitarnymi i fitosanitarnymi.

Artykuł 65
Energetyka
1.

Współpraca jest realizowana zgodnie z zasadami gospodarki rynkowej oraz

Europejskiej Karty Energetycznej, na podstawie stopniowej integracji rynków energetycznych
w Europie.
2.

Współpraca powyższa obejmuje między innymi następujące dziedziny:

poprawa jakości i bezpieczeństwa zaopatrzenia w energię, w sposób rzetelny pod
względem gospodarczym i ekologicznym,

formułowanie polityki energetycznej,

doskonalenie zarządzania oraz regulacji sektora energetycznego zgodnie z gospodarką
rynkową,

wprowadzenie szeregu warunków instytucjonalnych, prawnych, fiskalnych oraz innych,

110

niezbędnych w celu zachęcenia do większego handlu energią oraz inwestowania,

wspieranie oszczędności energii oraz efektywności energetycznej,

modernizację infrastruktury energetycznej, w tym wzajemnych połączeń sieci dostaw
gazu i energii elektrycznej,

wpływ produkcji energii, dostaw i konsumpcji na środowisko naturalne, w celu
zapobieżenia lub zminimalizowania szkód wyrządzonych w środowisku naturalnym,
wynikających z tych działalności,

udoskonalenie technologii energetycznych w dostawach oraz końcowym użytkowaniu
różnych rodzajów energii,

zarządzanie i szkolenie techniczne w sektorze energetycznym.

Artykuł 66
Sektor j

ądrowy

Mając na uwadze odpowiednie kompetencje Wspólnoty i jej Państw Członkowskich, odbywa
się cywilna współpraca w sektorze jądrowym między innymi poprzez wprowadzanie w życie
dwóch porozumień w sprawie fuzji termojądrowych i w sprawie bezpieczeństwa jądrowego,
które zostaną uzgodnione między Stronami.

Artykuł 67

Przestrze

ń kosmiczna

Bez uszczerbku dla artykułu 41, Strony wspierają długoterminową współpracę, gdzie
stosowne, w dziedzinach cywilnych badań, rozwoju i komercyjnego zastosowania przestrzeni
kosmicznej. Przykładają one szczególną wagę do inicjatyw w celu pełnego wykorzystania na
zasadach wzajemnych korzyści komplementarności swoich odpowiednich działań.

Artykuł 68

Budownictwo

Strony współpracują w dziedzinie budownictwa, szczególnie w dziedzinach objętych
artykułami 55, 57, 60, 62, 63 i 77 niniejszej Umowy.
Powyższa współpraca ma między innymi na celu modernizację i restrukturyzację sektora
budownictwa w Rosji zgodnie z zasadami gospodarki rynkowej oraz z należytym
uwzględnieniem związanych z tym aspektów zdrowotnych, bezpieczeństwa i ochrony
środowiska.

Artykuł 69
Środowisko naturalne
1.

Mając na uwadze Europejską Kartę Energetyczną oraz Deklarację z Konferencji w

Lucernie z 1993 roku, Strony rozwijają i umacniają swą współpracę w dziedzinie środowiska
naturalnego oraz zdrowia ludzkiego.
2.

Współpraca ma na celu zwalczanie degradacji środowiska naturalnego, w

szczególności:
-

efektywne monitorowanie poziomów zanieczyszczeń oraz ocenę środowiska
naturalnego; system informowania w sprawie stanu środowiska naturalnego,

zwalczanie lokalnych, regionalnych i transgranicznych zanieczyszczeń wody i
powietrza,

odnowę ekologiczną,

zrównoważoną, wydajną i przyjazną środowisku produkcję i wykorzystanie energii;
bezpieczeństwo zakładów przemysłowych,

klasyfikację i bezpieczne obchodzenie się z chemikaliami,

111

jakość wody,

zmniejszanie ilości odpadów, recykling i bezpieczna utylizacja, wykonywanie
Konwencji bazylejskiej,

oddziaływanie rolnictwa, erozji gleb oraz zanieczyszczeń chemicznych na środowisko
naturalne,

ochronę lasów,

zachowanie różnorodności biologicznej, obszarów chronionych oraz zrównoważonego
wykorzystania i zarządzania zasobami biologicznymi,

zagospodarowanie

przestrzenne,

włącznie

budownictwem

planowaniem

przestrzennym miast,

wykorzystanie instrumentów ekonomicznych i fiskalnych;

globalne zmiany klimatyczne,

kształcenie w dziedzinie ochrony środowiska i uświadamianie,

wykonanie Konwencji z Espoo w sprawie oceny wpływu na środowisko w kontekście
transgranicznym.

Współpraca jest realizowana w szczególności poprzez:

planowanie na wypadek katastrof oraz innych sytuacji kryzysowych,

wymianę informacji i ekspertów, w tym informacji i ekspertów zajmujących się
transferem czystych technologii oraz bezpiecznym i przyjaznym dla środowiska
wykorzystywaniem biotechnologii,

wspólne działania badawcze,

ulepszanie przepisów ustawowych z uwzględnieniem norm wspólnotowych,

współpracę na poziomie regionalnym, włącznie ze współpracą w ramach Europejskiej
Agencji Ochrony Środowiska, utworzonej przez Wspólnotę oraz na poziomie
międzynarodowym,

rozwój strategii, szczególnie w odniesieniu do spraw globalnych i klimatycznych oraz
również w celu osiągnięcia trwałego rozwoju,

badania wpływu na środowisko naturalne.

Artykuł 70
Transport
Strony rozwijają i umacniają współpracę w dziedzinie transportu.
Powyższa współpraca ma na celu między innymi restrukturyzację i modernizację systemów
transportu i sieci transportowych w Rosji oraz rozwijanie i zapewnianie, gdzie stosownie,
zgodności systemów transportu dla osiągnięcia bardziej globalnego systemu transportu.
Współpraca obejmuje między innymi:
-

modernizację zarządzania i działalności w transporcie drogowym, na kolei, w portach i
w portach lotniczych,

modernizację i rozwój infrastruktury kolei, dróg wodnych, dróg, portów, portów
lotniczych i nawigacji lotniczej, włączając modernizację głównych dróg będących
przedmiotem wspólnego zainteresowania oraz połączeń transeuropejskich dla wyżej
wymienionych środków,

wspieranie i rozwój transportu intermodalnego,

wspieranie wspólnych programów badawczych i rozwojowych,

przygotowanie ram legislacyjnych i instytucjonalnych dla rozwoju i wprowadzania w
życie polityki, w tym prywatyzacji sektora transportu.

Artykuł 71
Usługi pocztowe i telekomunikacja

112

Strony poszerzają i umacniają współpracę w tej dziedzinie w celu stopniowej integracji

na poziomie technicznym ich odpowiednich sieci telekomunikacyjnych i pocztowych. W tym
celu inicjują w szczególności następujące działania:
-

wymianę informacji w sprawie usług telekomunikacyjnych i pocztowych oraz polityk
telewizyjnych i transmisyjnych,

wymianę informacji technicznych i innych, prowadzenie szkoleń i działań doradczych,

dokonywanie transferów technologii i know-how,

spowodowanie, by właściwe władze obydwu Stron przygotowały i realizowały wspólne
projekty,

promowanie nowych ułatwień w dziedzinie łączności, przede wszystkim dla potrzeb
instytucji komercyjnych i publicznych,

promowanie europejskich norm technicznych, systemów certyfikacji oraz podejść
regulacyjnych,

współpracę w zakresie zabezpieczenia łączności w okolicznościach krytycznych,
konsultowanie wzajemne w sprawie opracowania wytycznych dla współpracy
podmiotów gospodarczych, współpracę w warunkach klęsk żywiołowych, itd.

Powyższe działania koncentrują się między innymi na następujących dziedzinach

priorytetowych:
-

rozwoju i modernizacji zintegrowanego sektora telekomunikacyjnego w Rosji w ramach
reform rynkowych oraz stworzeniu właściwej podstawy regulacyjnej,

modernizacji sieci telekomunikacyjnej Rosji oraz jej integracji na poziomie
technicznym z sieciami europejskimi i światowymi,

współpracy w rozwijaniu systemów wymiany informacji oraz przekazywania danych
między organizacjami Wspólnoty i Rosji,

integracji na poziomie technicznym transeuropejskich sieci telekomunikacyjnych,

modernizacji usług pocztowych i transmisyjnych Rosji, włączając aspekty prawne i
regulacyjne,

zarządzaniu

usługami

telekomunikacyjnymi,

pocztowymi,

telewizyjnymi

transmisyjnymi w zmieniającym się środowisku gospodarczym obydwu Stron,
włączając między innymi struktury organizacyjne, strategię i planowanie, politykę
taryfową oraz zasady zakupów.

Artykuł 72
Usługi finansowe
Strony współpracują w celu ustanowienia i rozwoju odpowiednich ram dla sektora usług
bankowych, ubezpieczeniowych oraz innych usług finansowych w Rosji, dostosowanych do
potrzeb gospodarki rynkowej.
Współpraca koncentruje się na:
-

rozwijaniu standardów rachunkowości, które są charakterystyczne dla wolnej
gospodarki rynkowej oraz które są zgodne z normami przyjętymi przez Państwa
Członkowskie,

restrukturyzacji systemu bankowego, ubezpieczeniowego i finansowego,

udoskonaleniu

monitorowania

zarządzania

sektorem

usług

bankowych,

ubezpieczeniowych i finansowych,

rozwijaniu kompatybilnych systemów księgowości,

wymianie informacji na temat odpowiednich przepisów ustawowych, obowiązujących
lub przygotowywanych,

modernizacji infrastruktury banków komercyjnych i prywatnych.

113

Artykuł 73
Rozwój regionalny
Strony umacniają współpracę między sobą w zakresie rozwoju regionalnego oraz
zagospodarowania przestrzennego.
Zachęcają do wymiany informacji przez władze krajowe, regionalne i lokalne w sprawie
polityk regionalnych i zagospodarowania przestrzennego oraz w sprawie metod formułowania
polityk regionalnych, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju obszarów pozostających w
niekorzystnej sytuacji.
Wspierają również bezpośrednie kontakty między odpowiednimi regionami i organizacjami
publicznymi odpowiedzialnymi za regionalny plan zagospodarowania przestrzennego w celu,
między innymi, wymiany metod i sposobów sprzyjania rozwojowi regionalnemu.

Artykuł 74

Współpraca w dziedzinie społecznej

W odniesieniu do bezpieczeństwa i higieny pracy, Strony rozwijają współpracę między

nimi w celu ulepszenia poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników.
Współpraca ta obejmuje szczególnie:
-

kształcenie i szkolenie w zakresie spraw zdrowia i bezpieczeństwa, ze szczególnym
uwzględnieniem sektorów działalności wysokiego ryzyka,

rozwijanie i wspieranie środków zapobiegawczych dla zwalczania chorób zawodowych
oraz innych dolegliwości związanych z pracą,

zapobieganie zagrożeniom wystąpienia poważnych wypadków oraz zarządzanie
toksycznymi chemikaliami,

badania w celu rozwijania podstaw wiedzy w odniesieniu do środowiska pracy oraz
zdrowia i bezpieczeństwa pracowników.

W odniesieniu do zatrudnienia współpraca obejmuje w szczególności pomoc techniczną

odnoszącą się do:
-

optymalizacji rynku pracy,

modernizacji usług w zakresie poszukiwania pracy oraz doradczych,

planowania i zarządzania programami restrukturyzacyjnymi,

wspierania rozwoju lokalnego zatrudnienia,

wymiany informacji na temat programów elastycznego zatrudnienia, włącznie z tymi
stymulującymi pracę na własny rachunek oraz wspierające przedsiębiorczość.

Strony poświęcają szczególną uwagę współpracy w dziedzinie ochrony socjalnej, która

obejmuje między innymi współpracę w zakresie planowania i realizacji reform systemu opieki
socjalnej w Rosji.
Reformy te mają na celu rozwijanie w Rosji metod ochrony właściwych dla gospodarek
rynkowych oraz obejmują wszystkie kierunki działań w zakresie zabezpieczenia społecznego.
Współpraca obejmuje również pomoc techniczną dla rozwijania instytucji ubezpieczeń
społecznych w celu wsparcia stopniowego przejścia do systemu składającego się z połączenia
składkowych form ochrony i pomocy społecznej, jak również odpowiednich organizacji
pozarządowych świadczących usługi społeczne.

Artykuł 75

Turystyka

Strony zwiększają i rozwijają współpracę obejmującą:
-

ułatwienie wymiany turystycznej,

współpracę między urzędowymi podmiotami zajmującymi się turystyką,

zwiększenie przepływu informacji,

114

transfer know-how,

analizowanie możliwości wspólnych działań.

Artykuł 76

Małe

średnie

przedsi

ębiorstwa

Strony dążą do rozwijania i wzmacniania małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) oraz

wspierania współpracy między małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MSP) Wspólnoty i
Rosji.
2.

Strony wspierają wymianę informacji i know-how, między innymi w takich dziedzinach

jak:
-

warunki prawne, administracyjne, techniczne, podatkowe, finansowe i inne niezbędne
warunki dla zakładania i rozwijania MSP oraz dla współpracy transgranicznej,

świadczenie usług specjalistycznych dla MSP, takich jak szkolenia w zakresie
zarządzania i marketingu, rachunkowości, kontroli jakości oraz tworzenie i umacnianie
agencji świadczących takie usługi,

ustanowienie ciągłych i stabilnych związków między wspólnotowymi i rosyjskimi
podmiotami gospodarczymi w celu poprawy przepływu informacji do MSP oraz
wspieranie współpracy transgranicznej, między innymi poprzez dostęp do i działalność
Sieci Współpracy Gospodarczej i Europejskich Ośrodków Korespondencyjnych Euro-
info, pod warunkiem spełnienia niezbędnych warunków dla którejkolwiek z tych sieci.

Strony ściśle współpracują w celu zapewnienia, aby zostały spełnione niezbędne
warunki dostępu do sieci.

Artykuł 77
Infrastruktura komunikacyjna, informatyczna i informacyjna
1.

Strony wspierają rozwój nowoczesnych metod posługiwania się informacjami,

włączając media. Podejmują stosowne kroki w celu stymulowania wzajemnej efektywnej
wymiany informacji. Priorytet mają programy mające na celu zapewnienie ogółowi
społeczeństwa podstawowych informacji o Wspólnocie oraz między innymi zawodowym
środowiskom gospodarczym specjalistycznych informacji.
2.

Strony podejmują niezbędne działania w celu poszerzenia i umocnienia współpracy w

celu ustanowienia właściwej infrastruktury informacyjnej. W tym celu inicjują w
szczególności następujące działania:
-

wymianę informacji w sprawie polityk odnoszących się do tworzenia infrastruktur
informacyjnych, włączając polityki regulacyjne,

badanie możliwości realizacji wspólnych projektów w sprawie badań i rozwoju w
zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz w sprawie tworzenia
infrastruktury informacyjnej dostosowanej do potrzeb gospodarki rynkowej,
uwzględniając potencjał w zakresie przekształcania rosyjskich przedsiębiorstw oraz
rosyjskie zainteresowanie informatyzacją, oraz pozwalającej na interoperacyjność z
infrastrukturami informacyjnymi Wspólnoty,

rozwój wspólnych programów dotyczących szkolenia specjalistów w zakresie
technologii informacyjnych oraz usług informacyjnych,

wspieranie europejskich norm technicznych, systemów certyfikacji oraz działań

115

regulacyjnych.

Artykuł 78
Cła
1.

Celem współpracy jest osiągnięcie zgodności systemów celnych Stron.

Współpraca obejmuje w szczególności:

wymianę informacji,

doskonalenie metod pracy,

harmonizację i uproszczenie procedur celnych dotyczących obrotu towarami między
Stronami,

wzajemne połączenia między systemami tranzytowymi Wspólnoty i Rosji,

wspieranie wprowadzenia i zarządzania nowoczesnymi systemami informacji celnej,
włączając systemy komputerowe w posterunkach celnych,

wzajemną pomoc i wspólne działania w odniesieniu do towarów podwójnego
przeznaczenia podlegających ograniczeniom pozataryfowym,

organizowanie seminariów i okresów szkoleń.

Pomoc techniczna jest zapewniana w miarę potrzeb.
3.

Bez uszczerbku dla dalszej współpracy przewidzianej w niniejszej Umowie, w

szczególności artykułów 82 i 84, wzajemna pomoc między organami administracyjnymi w
sprawach celnych Stron realizowana jest zgodnie z postanowieniami protokołu 2.

Artykuł 79

Współpraca statystyczna

Współpraca ma na celu rozwijanie efektywnych systemów statystycznych,

informacyjnej i programowo - technologicznej zgodności danych statystycznych, w celu
zapewnienia na czas rzetelnych danych statystycznych niezbędnych do wspierania i
monitorowania współpracy gospodarczej między Stronami oraz procesu reformy gospodarczej
w Rosji, jak również w celu wniesienia wkładu do rozwoju prywatnych przedsiębiorstw w
Rosji.
2.

Strony współpracują w szczególności:

w celu przyspieszenia rozwoju wydajnego systemu statystycznego w Rosji, w
szczególności w celu opracowania właściwych ram instytucjonalnych,

w celu poprawy standardów szkolenia oraz poziomu zawodowego kadr statystycznych,

w celu osiągnięcia harmonizacji z międzynarodowymi, w szczególności wspólnotowymi
metodami, normami i klasyfikacjami,

w celu zapewnienia właściwych danych makro - i mikroekonomicznych dla podmiotów
gospodarczych sektora prywatnego i publicznego,

w celu zagwarantowania poufności danych,

w celu wymiany informacji statystycznych oraz w tym celu stworzenia i/lub właściwego
korzystania z baz danych.

Artykuł 80

Gospodarka

Strony ułatwiają proces reformy gospodarczej oraz koordynację polityk gospodarczych
poprzez współpracę w celu poprawy zrozumienia podstaw ich odpowiednich gospodarek oraz
projektowania i realizacji polityki gospodarczej w gospodarkach rynkowych.
Strony:

116

wymieniają informacje w sprawie dokonań i perspektyw makroekonomicznych oraz w
sprawie strategii rozwojowych,

analizują zagadnienia gospodarcze będące przedmiotem wspólnego zainteresowania,
włączając określanie polityki gospodarczej oraz instrumenty wykonawcze,

popierają szeroką współpracę między ekonomistami i wyższymi urzędnikami w celu
przyspieszenia wymiany informacji i know-how dla celów projektowania polityk
gospodarczych, oraz zapewnienia szerokiego upowszechniania wyników badań
ważnych z punktu widzenia polityk.

Artykuł 81
Pranie pieni

ędzy

Strony postanawiają, że niezbędne jest dokonywanie wysiłków oraz współpraca w celu

zapobiegania wykorzystywaniu swoich systemów finansowych do prania pieniędzy
pochodzących z działalności przestępczej oraz z przestępstw narkotykowych w szczególności.
2.

Współpraca w tej dziedzinie obejmuje pomoc administracyjną i techniczną w celu

przyjęcia odpowiednich przepisów w sprawie zwalczania prania pieniędzy, równoważnych z
tymi przyjętymi przez Wspólnotę i fora międzynarodowe w tej dziedzinie, włączając Grupę
Zadaniową do spraw działań finansowych.

Artykuł 82

Narkotyki

Strony współpracują w zakresie zwiększania skuteczności i wydajności polityk i środków
zwalczania nielegalnej produkcji, dostaw i handlu środkami odurzającymi i substancjami
psychotropowymi, włączając zapobieganie upowszechniania prekursorów chemicznych, jak
również we wspieraniu zapobiegania i zmniejszania popytu na narkotyki. Współpraca w tej
dziedzinie jest oparta na wzajemnych konsultacjach i ścisłej koordynacji między Stronami w
sprawie celów i środków w różnych dziedzinach odnoszących się do narkotyków oraz
zapewnia między innymi wymianę programów szkoleniowych i obejmuje pomoc techniczną
ze Wspólnoty, w przypadku gdy jest ona dostępna.

Artykuł 83
Współpraca w dziedzinie regulacji przepływu kapitału i płatno

ści w Rosji

Bez uszczerbku dla artykułu 52, Strony, uznając potrzebę stabilnego funkcjonowania i
rozwoju wewnętrznego rynku walutowego Rosji, współpracują w dziedzinie stworzenia
efektywnego systemu regulacji przepływu kapitału i płatności w Rosji.
Mając na uwadze doświadczenie, kompetencję oraz odpowiednie możliwości Państw
Członkowskich i Wspólnoty, współpraca w tej dziedzinie wspierana poprzez pomoc
techniczną ze Wspólnoty obejmuje między innymi:
-

ustanawianie kontaktów między właściwymi władzami Wspólnoty i jej Państw
Członkowskich oraz Rosji,

regularną wymianę informacji,

pomoc w rozwijaniu właściwych regulacji.

W celu umożliwienia optymalnego wykorzystania dostępnych zasobów Strony zapewniają
ścisłą koordynację ze środkami podjętymi przez inne państwa i organizacje międzynarodowe.

TYTUŁ VIII

WSPÓŁPRACA W SPRAWIE ZAPOBIEGANIA NIELEGALNEJ DZIAŁALNO

ŚCI

Artykuł 84

117

Strony ustanawiają współpracę mającą na celu zapobieganie działalności nielegalnej, takiej
jak:
-

nielegalna imigracja oraz nielegalny pobyt osób fizycznych mających dane
obywatelstwo na ich odpowiednich terytoriach, biorąc pod uwagę zasadę i praktykę
readmisji,

działalność nielegalna w dziedzinie gospodarczej, w tym korupcja,

nielegalne transakcje różnymi towarami, włączając odpady przemysłowe,

fałszerstwa,

nielegalny obrót środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi.

Współpraca w wyżej wymienionych dziedzinach opiera się na wzajemnych konsultacjach i
ścisłym współdziałaniu oraz zapewnia pomoc techniczną i administracyjną, włączając:
-

projektowanie ustawodawstwa krajowego w dziedzinie zapobiegania działalności
nielegalnej,

tworzenie ośrodków informacyjnych,

zwiększanie efektywności instytucji zajmujących się zapobieganiem działalności
nielegalnej,

szkolenie personelu i rozwój infrastruktur badawczych,

opracowywanie wzajemnie akceptowalnych środków hamujących działalność
nielegalną.

TYTUŁ IX

WSPÓŁPRACA KULTURALNA

Artykuł 85
1.

Strony zobowiązują się wspierać współpracę kulturalną w celu umocnienia istniejących

związków między ich narodami oraz w celu wspierania wzajemnej wiedzy o ich
odpowiednich językach i kulturach, z poszanowaniem wolności tworzenia oraz wzajemnego
dostępu do wartości kulturowych.
2.

Współpraca obejmuje w szczególności następujące dziedziny:

wymianę informacji i doświadczeń w dziedzinie zachowania i ochrony zabytków i
miejsc chronionych (dziedzictwo architektoniczne),

wymianę kulturalną między instytucjami, artystami i innymi osobami pracującymi w
dziedzinie kultury,

tłumaczenie dzieł literackich.

Rada Współpracy może formułować zalecenia w celu realizacji niniejszego artykułu.

TYTUŁ X
WSPÓŁPRACA FINANSOWA

Artykuł 86
Dla osiągnięcia celów niniejszej Umowy, w szczególności postanowień tytułu VI i VII oraz
zgodnie z artykułami 87-89, Rosja korzysta z czasowej pomocy finansowej Wspólnoty,
udzielanej w drodze pomocy technicznej w formie dotacji w celu przyspieszenia
przekształceń gospodarczych Rosji.

Artykuł 87
Powyższa pomoc finansowa jest objęta programem Tacis przewidzianym w odpowiednim
wspólnotowym rozporządzeniu Rady.

118

Artykuł 88
Cele i obszary wspólnotowej pomocy finansowej są ustalane w indykatywnym programie
odzwierciedlającym ustanowione priorytety, do uzgodnienia między Stronami, biorąc pod
uwagę potrzeby Rosji, sektorowe zdolności do absorpcji oraz postęp reform. Strony informują
o powyższym Radę Współpracy.

Artykuł 89
W celu umożliwienia optymalnego wykorzystania dostępnych zasobów Strony zapewniają, że
wkłady w ramach pomocy technicznej Wspólnoty dokonywane są w ścisłej koordynacji z tymi
z innych źródeł, takimi jak Państwa Członkowskie, inne państwa oraz organizacje
międzynarodowe, takie jak Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju oraz Europejski
Bank Odbudowy i Rozwoju.

TYTUŁ XI

POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE, OGÓLNE I KO

ŃCOWE

Artykuł 90
Ustanawia się Radę Współpracy, która monitoruje wykonanie niniejszej Umowy. Rada zbiera
się na poziomie ministerialnym raz do roku oraz wtedy gdy wymagają tego okoliczności.
Bada wszelkie najważniejsze zagadnienia wynikające z Umowy oraz wszelkie inne
zagadnienia

dwustronne

lub

międzynarodowe

będące

przedmiotem

wspólnego

zainteresowania dla osiągnięcia celów niniejszej Umowy. Rada Współpracy może również
formułować właściwe zalecenia, na podstawie porozumienia osiągniętego między
przedstawicielami w ramach Rady Współpracy.

Artykuł 91
1.

W skład Rady wchodzą członkowie Rady Unii Europejskiej i członkowie Komisji

Wspólnot Europejskich oraz członkowie rządu Federacji Rosyjskiej.
2.

Rada Współpracy uchwala swój regulamin.

Urząd Przewodniczącego Rady Współpracy jest sprawowany przemiennie przez

przedstawiciela Wspólnoty oraz przez członka rządu Federacji Rosyjskiej.

Artykuł 92
1.

Rada Współpracy jest wspomagana w wykonywaniu swoich funkcji przez Komitet

Współpracy składający się z przedstawicieli członków Rady Unii Europejskiej i
przedstawicieli Komisji Wspólnot Europejskich oraz z przedstawicieli rządu Federacji
Rosyjskiej, zazwyczaj na szczeblu wyższych rangą urzędników państwowych. Urząd
Przewodniczącego Komitetu Współpracy jest sprawowany przemiennie przez przedstawiciela
Wspólnoty oraz przez przedstawiciela rządu Federacji Rosyjskiej.
W swoim regulaminie Rada Współpracy ustala obowiązki Komitetu Współpracy, do których
należy przygotowywanie posiedzeń Rady Współpracy oraz obowiązki, które są przewidziane
w artykułach 16, 17 i 53 i w załączniku 2, jak również sposób funkcjonowania Komitetu.
2.

Rada Współpracy może delegować którąkolwiek ze swoich kompetencji Komitetowi

Współpracy, który zapewnia ciągłość między posiedzeniami Rady Współpracy.

Artykuł 93
Rada Współpracy może podjąć decyzję w sprawie ustanowienia wszelkich innych specjalnych
komitetów lub organu, które mogą wspomóc ją w wykonywaniu jej obowiązków oraz ustala
skład i obowiązki takich komitetów lub organów oraz sposób ich funkcjonowania.

119

Artykuł 94
Przy badaniu jakiejkolwiek sprawy wynikającej z niniejszej Umowy w odniesieniu do
postanowienia odnoszącego się do artykułu GATT, Rada Współpracy bierze pod uwagę
możliwie najszerszy zakres wykładni, która jest ogólnie podana dla danego artykułu GATT
przez Umawiające się Strony GATT.

Artykuł 95
Ustanawia się Komitet Współpracy Parlamentarnej. Zbiera się on w odstępach, które sam
ustala.

Artykuł 96
1.

Komitet Współpracy Parlamentarnej składa się z członków Parlamentu Europejskiego

oraz członków Zgromadzenia Federalnego Federacji Rosyjskiej.
2.

Komitet Współpracy Parlamentarnej uchwala swój regulamin.

Komitetowi Współpracy Parlamentarnej przewodniczy przemiennie członek Parlamentu

Europejskiego oraz członek Zgromadzenia Federalnego Federacji Rosyjskiej, zgodnie z
przepisami, które zostaną ustanowione w jego regulaminie.

Artykuł 97
Komitet Współpracy Parlamentarnej może zażądać od Rady Współpracy istotnych informacji
dotyczących wykonania niniejszej Umowy, która przekazuje wówczas Komitetowi
wnioskowane informacje.
Komitet Współpracy Parlamentarnej jest informowany o zaleceniach Rady Współpracy.
Komitet Współpracy Parlamentarnej może formułować zalecenia dla Rady Współpracy.

Artykuł 98
1.

W zakresie niniejszej Umowy, każda Strona zobowiązuje się zapewnić, aby osoby

fizyczne i prawne drugiej Strony posiadały dostęp, wolny od dyskryminacji w odniesieniu do
swoich własnych obywateli, do właściwych sądów i organów administracji Stron w celu
obrony swoich indywidualnych praw i praw własności, w tym praw odnoszących się do
własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej.
2.

W granicach swoich odpowiednich kompetencji Strony:

zachęcają do przyjmowania arbitrażu dla rozstrzygania sporów wynikających z
transakcji handlowych i współpracy zawartych przez podmioty gospodarcze Wspólnoty
i Rosji,

uzgadniają, że w przypadku gdy spór jest przekazany do arbitrażu, każda strona sporu
może, z wyjątkiem przypadków, gdy zasady wybranego przez Strony ośrodka
arbitrażowego stanowią inaczej, wybrać swojego własnego arbitra, niezależnie od jego
obywatelstwa oraz, że przewodniczący trzeci arbiter lub arbiter wyłączny może być
obywatelem państwa trzeciego,

zalecają swoim podmiotom gospodarczym wybranie na zasadzie wzajemnego
porozumienia prawa regulującego ich stosunki umowne,

zachęcają do odwoływania się do zasad arbitrażu opracowanych przez Komisję
Narodów Zjednoczonych do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego (Uncitral)
oraz do arbitrażu dokonywanego przez jakikolwiek ośrodek państwa sygnatariusza
Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych,
sporządzonej w Nowym Jorku dnia 10 czerwca 1958 roku.

120

Artykuł 99
śadne z postanowień niniejszej Umowy nie uniemożliwia Stronie przyjęcia wszelkich
środków:
1.

jakie uzna za niezbędne dla ochrony swoich podstawowych interesów bezpieczeństwa:

w celu zapobieżenia ujawnieniu informacji szkodzącej jej podstawowym
interesom bezpieczeństwa;

które odnoszą się do materiałów rozszczepialnych lub materiałów, z których są
one otrzymywane;

które odnoszą się do produkcji lub handlu bronią, amunicją lub materiałami
wojskowymi lub do badań, rozwoju lub produkcji niezbędnych do celów
obronnych, pod warunkiem że takie środki nie naruszają warunków konkurencji
w odniesieniu do produktów nieprzeznaczonych do celów ściśle wojskowych;

w przypadku poważnych wewnętrznych zakłóceń wpływających na utrzymanie
porządku publicznego, w czasie wojny lub poważnych napięć międzynarodowych
stanowiących groźbę wojny lub w celu wykonania zobowiązań, jakie podjęła do
celów utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego; lub

jakie uzna za niezbędne dla poszanowania swoich zobowiązań międzynarodowych oraz

zobowiązań lub środków autonomicznych przyjętych zgodnie z takimi ogólnie przyjętymi
zobowiązaniami międzynarodowymi, oraz zobowiązań w sprawie kontroli towarów i
technologii przemysłowych podwójnego zastosowania.

Artykuł 100
1.

W dziedzinach objętych niniejszą Umową oraz bez uszczerbku dla jakichkolwiek

szczególnych postanowień w nim zawartych:
-

ustalenia stosowane przez Rosję w odniesieniu do Wspólnoty nie powodują
jakiejkolwiek dyskryminacji między Państwami Członkowskimi, ich obywatelami lub
ich spółkami,

ustalenia stosowane przez Wspólnotę w odniesieniu do Rosji nie powodują
jakiejkolwiek dyskryminacji między obywatelami rosyjskimi lub ich spółkami.

Postanowienia ustępu 1 są bez uszczerbku dla prawa Stron do zastosowania

odpowiednich postanowień ich ustawodawstwa podatkowego w odniesieniu do płatników,
którzy nie są w identycznych sytuacjach, w szczególności w odniesieniu do ich miejsca
zamieszkania.

Artykuł 101
1.

Każda ze Stron może skierować do Rady Współpracy jakikolwiek spór odnoszący się do

stosowania lub wykładni niniejszej Umowy.
2.

Rada Współpracy może rozstrzygnąć spór w drodze zalecenia.

W przypadku braku możliwości rozstrzygnięcia sporu zgodnie z ustępem 2, każda

Strona może notyfikować drugiej wyznaczenie koncyliatora; druga Strona musi w takim
przypadku wyznaczyć drugiego koncyliatora w terminie dwóch miesięcy. Do celów
stosowania niniejszej procedury, Wspólnotę i jej Państwa Członkowskie uważa się za jedną
stronę sporu.
Rada Współpracy wyznacza trzeciego koncyliatora.
Zalecenia koncyliatorów są formułowane większością głosów. Takie zalecenia nie są wiążące
dla Stron.
4.

Rada Współpracy może przyjąć regulamin rozstrzygania sporów.

121

Artykuł 102
Strony postanawiają niezwłocznie się konsultować poprzez właściwe kanały na wniosek
każdej Strony w celu omówienia jakiejkolwiek sprawy dotyczącej interpretacji niniejszej
Umowy oraz innych stosownych aspektów stosunków między Stronami.
Postanowienia niniejszego artykułu w żaden sposób nie naruszają i są bez uszczerbku dla
postanowień artykułów 17, 18, 101 i 107.

Artykuł 103
Traktowanie przyznane Rosji na mocy niniejszej Umowy w żadnym przypadku nie może być
bardziej korzystne niż to przyznane przez Państwa Członkowskie sobie wzajemnie.

Artykuł 104
Do celów niniejszej Umowy, określenie „Strony” oznacza Wspólnotę lub jej Państwa
Członkowskie, lub Wspólnotę i jej Państwa Członkowskie, zgodnie z ich odpowiednimi
uprawnieniami, oraz Rosję.

Artykuł 105
W zakresie, w jakim sprawy objęte niniejszą Umową są objęte Traktatem w sprawie Karty
Energetycznej oraz Protokołami do niego, taki Traktat i Protokoły po wejściu w życie mają
zastosowanie do takich spraw, lecz jedynie w zakresie, w jakim stosowanie to jest w nich
przewidziane.

Artykuł 106
Niniejsza Umowa zawarta jest na okres wstępny 10 lat. Umowa podlega automatycznemu
odnowieniu rok po roku, pod warunkiem że żadna ze Stron nie wypowie jej drugiej Stronie w
drodze pisemnego zawiadomienia co najmniej na sześć miesięcy przed jej wygaśnięciem.

Artykuł 107
1.

Strony podejmują wszelkie ogólne lub szczególne środki wymagane w celu wypełnienia

ich zobowiązań wynikających z niniejszej Umowy. Dokonują przeglądu, czy cele wymienione
w Umowie zostały osiągnięte.
2.

Jeżeli którakolwiek ze Strona uzna, że druga Strona nie wykonała zobowiązania na

mocy niniejszej Umowy może przyjąć właściwe środki. Przed ich przyjęciem, z wyjątkiem
przypadków szczególnej pilności, Strona ta przekazuje Radzie Współpracy wszelkie istotne
informacje niezbędne dla dokładnego zbadania sytuacji w celu znalezienia rozwiązania
akceptowalnego dla Stron.
Przy doborze tych środków, należy przyznać pierwszeństwo tym, które w najmniejszym
stopniu zakłócają funkcjonowanie Umowy. Powyższe środki są niezwłocznie notyfikowane
Radzie Współpracy, jeżeli druga Strona o to wnioskuje.

Artykuł 108
Załączniki 1-10 wraz z protokołami 1 i 2 stanowią integralną część niniejszej Umowy.

Artykuł 109
Do czasu osiągnięcia na mocy niniejszej Umowy równoważnych praw dla osób fizycznych i
podmiotów gospodarczych, niniejsza Umowa nie wpływa na prawa zagwarantowane im
poprzez porozumienia wiążące jedno lub więcej Państw Członkowskich i Rosję, z wyjątkiem
dziedzin wchodzących w zakres kompetencji Wspólnoty oraz bez uszczerbku dla zobowiązań
Państw Członkowskich wynikających z niniejszej Umowy w dziedzinach wchodzących w

122

zakres ich kompetencji.

Artykuł 110
Niniejsza Umowa stosuje się do terytoriów, na których stosuje się Traktaty ustanawiające
Wspólnotę Europejską, Europejską Wspólnotę Węgla i Stali oraz Europejską Wspólnotę
Energii Atomowej i na warunkach ustanowionych w powyższych Traktatach oraz do
terytorium Rosji.

Artykuł 111
Niniejsza Umowa została sporządzona w dwóch egzemplarzach w językach duńskim,
niderlandzkim, angielskim, francuskim, niemieckim, greckim, włoskim, portugalskim,
hiszpańskim i rosyjskim, przy czym każdy z tych tekstów jest jednakowo autentyczny.

Artykuł 112
Niniejsza Umowa zostanie zatwierdzona przez Strony zgodnie z ich procedurami
wewnętrznymi.
Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po
dniu, w którym Strony notyfikują siebie nawzajem, że procedury określone w akapicie
pierwszym zostały spełnione.
Po jego wejściu w życie oraz w zakresie, w jakim chodzi o stosunki między Wspólnotą i
Rosją, niniejsza Umowa zastępuje, bez uszczerbku dla artykułu 22 ustępy 1, 3 i 5, Umowę
między Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej a
Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich w sprawie handlu i współpracy
gospodarczej i handlowej, podpisaną w Brukseli dnia 18 grudnia 1989 roku.

Hecho en Corfú, el veinticuatro de junio de mil novecientos noventa y cuatro.
Udfærdiget i Corfu den fireogtyvende juni nitten hundrede og fireoghalvfems.
Geschehen zu Korfu am vierundzwanzigsten Juni neunzehnhundertvierundneunzig.
Έγινε στην Κέρκυρα, στις είκοσι τέσσερις Ιουνίου χίλια εννιακόσια ενενήντα τέσσερα
Done at Corfu on the twenty-fourth day of June in the year one thousand nine hundred and
ninety-four.
Fait à Corfou, le vingt-quatre juin mil neuf cent quatre-vingt-quatorze.
Fatto a Corfù, addì ventiquattro giugno millenovecentonovantaquattro.
Gedaan te Korfoe, de vierentwintigste juni negentienhonderd vierennegentig.
Feito em Corfu, em vinte e quatro de Junho de mil novecentos e noventa e quatro.
СОВЕРШЕНО НА КОРФУ ДВАДЦАТЬ ЧЕТВЕРТОГО ИЮНЯ ТЫСЯЧА
ДЕВЯТЬСОТ ДЕВЯНОСТО ЧЕТВЕРТОГО ГОДА
Pour le Royaume de Belgique
Voor het Koninkrijk België
Für das Königreich Belgien
På Kongeriget Danmarks vegne
Für die Bundesrepublik Deutschland
Για την Ελληνική ∆ηµοκρατία
Por el Reino de España
Pour la République française
Thar cheann Na hÉireann
For Ireland
Per la Repubblica italiana
Pour le Grand-Duché de Luxembourg

123

Voor het Koninkrijk der Nederlanden
Pela República Portuguesa
For the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
Por las Comunidades Europeas
For De Europæiske Fællesskaber
Für die Europäischen Gemeinschaften
Για τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες
For the European Communities
Pour les Communautés européennes
Per le Comunità europee
Voor de Europese Gemeenschappen
Pelas Comunidades Europeias
ЗА РОССИЙСКУЮ ФЕДЕРАЦИЮ
WYKAZ ZAŁ

ĄCZNIKÓW

Załącznik 1

Indykatywny wykaz korzyści przyznanych przez Rosję państwom byłego
ZSRR w dziedzinach objętych niniejszą Umową (stan na styczeń 1994 roku)

Załącznik 2

Odstępstwa od artykułu 15 (ograniczenia ilościowe)

Załącznik 3

Zastrzeżenia Wspólnoty zgodnie z artykułem 28 ustęp 2

Załącznik 4

Zastrzeżenia Rosji zgodnie z artykułem 28 ustęp 3

Załącznik 5

Transgraniczne świadczenie usług

Wykaz usług, w odniesieniu do których Strony przyznają sobie klauzulę

najwyższego uprzywilejowania

Załącznik 6

Definicje odnoszące się do usług finansowych

Załącznik 7

Usługi finansowe

Załącznik 8

Postanowienia w odniesieniu do artykułów 34 i 38

Załącznik 9

Okres przejściowy dla postanowień w sprawie konkurencji oraz dla
wprowadzenia ograniczeń ilościowych

Załącznik 10 Ochrona własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej, określona w

artykule 54

WYKAZ PROTOKOŁÓW
Protokół 1

w sprawie utworzenia grupy kontaktowej do spraw węgla i stali

Protokół 2

w sprawie wzajemnej pomocy administracyjnej w celu prawidłowego
stosowania ustawodawstwa celnego.

ZAŁĄCZNIK 1
INDYKATYWNY WYKAZ KORZYŚCI PRZYZNANYCH PRZEZ ROSJĘ PAŃSTWOM
BYŁEGO ZSRR W DZIEDZINACH OBJĘTYCH NINIEJSZĄ UMOWĄ
(stan na styczeń 1994 roku)
Korzyści są przyznawane dwustronnie na mocy odpowiednich porozumień lub ustalonej
praktyki. Przewidują one między innymi:
1.

Podatki przywozowe/wywozowe

Nie stosuje się żadnych należności celnych przywozowych.
Nie stosuje się żadnych należności celnych wywozowych w odniesieniu do towarów
dostarczanych

mocy

corocznych

dwustronnych

ustaleń

sprawie

międzypaństwowego handlu i współpracy w ramach nomenklatury i wielkości w nich
przewidzianych, uważanych za „wywóz dla potrzeb państw federalnych”, w rozumieniu
odpowiednich przepisów rosyjskich.
Nie stosuje się podatku VAT do przywozu.

124

Nie stosuje się podatków akcyzowych do przywozu.

Przyznawanie kwot i procedury udzielania pozwole

Kwoty wywozowe dla dostaw produktów rosyjskich na mocy corocznych dwustronnych
porozumień w sprawie międzypaństwowego handlu i współpracy są otwierane w ten
sam sposób jak w przypadku „dostaw na potrzeby państwa”.

Specjalne warunki dla wszelkich rodzajów działalności w sektorze bankowym i

finansowym (włączając zakładanie przedsiębiorstw, działalność), przepływ płatności
specjalnych i bieżących, dostęp do papierów wartościowych, itd.

System cen dotycz

ący rosyjskiego wywozu niektórych rodzajów surowców oraz

półproduktów (w

ęgiel, ropa naftowa, gaz ziemny, rafinowane produkty

ropopochodne)
Ceny są ustalane na podstawie odpowiednich średnich cen światowych przeliczanych na
ruble lub odpowiednie waluty krajowe po kursie stosowanym przez bank centralny
Rosji piętnastego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc wywozu.

Warunki dotycz

ące transportu i tranzytu

W odniesieniu do państw wchodzących w skład Wspólnoty Niepodległych Państw,
które są stronami Umowy wielostronnej w sprawie zasad i warunków odnoszących się
do stosunków w dziedzinie transportu i/lub na podstawie umów dwustronnych
dotyczących transportu i tranzytu, nie stosuje się żadnych podatków lub opłat na
zasadzie wzajemności za transport oraz odprawę celną towarów (włączając towary w
tranzycie) oraz tranzyt pojazdów.

Usługi komunikacyjne, w tym pocztowe, kurierskie, telekomunikacyjne,

audiowizualne i inne

Dost

ęp do systemów informacji i baz danych

ZAŁĄCZNIK 2
ODST

ĘPSTWA OD ARTYKUŁU 15 (OGRANICZENIA ILOŚCIOWE)

Wyjątkowe środki, które stanowią odstępstwo od postanowień artykułu 15 mogą być

przyjmowane przez Rosję w formie ograniczeń ilościowych na zasadach
niedyskryminacyjnych, przewidzianych w artykule XIII GATT. Takie środki mogą być
przyjęte tylko po upływie pierwszego roku kalendarzowego następującego po
podpisaniu Umowy.

Środki te mogą być przyjmowane jedynie w okolicznościach wymienionych w
załączniku 9.

Całkowita wartość przywozu towarów, które objęte są tymi środkami nie może
przekraczać następujących proporcji całkowitego przywozu towarów pochodzących ze
Wspólnoty:

10% w drugim i trzecim roku kalendarzowym następujących po podpisaniu
Umowy,

5% w czwartym i piątym roku kalendarzowym następujących po podpisaniu
Umowy,

3% po tych okresach, do czasu przystąpienia Rosji do GATT/WTO.

Wyżej wymienione proporcje zostaną ustalone poprzez odniesienie do wartości
przywozu przez Rosję towarów pochodzących ze Wspólnoty w ostatnim roku przed
wprowadzeniem ograniczeń ilościowych, dla których dane statystyczne są dostępne.
Postanowienia te nie będą obchodzone poprzez zwiększenie ochrony celnej na dane
towary przywożone.

Środki te nie mają zastosowania po przystąpieniu Rosji do GATT/WTO, o ile Protokół
w sprawie przystąpienia Rosji do GATT/WTO nie stanowi inaczej.

125

Rosja informuje Komitet Współpracy o wszelkich środkach, jakie zamierza przyjąć na
mocy niniejszego Załącznika oraz przed ich przyjęciem przeprowadzane są w ramach
Komitetu Współpracy konsultacje, jeżeli będzie o to wnioskować Wspólnota w sprawie
takich środków oraz w sprawie sektorów, do których mają one zastosowanie.

ZAŁĄCZNIK 3
ZASTRZE

śENIA WSPÓLNOTY ZGODNIE Z ARTYKUŁEM 28 USTĘP 2

Górnictwo
W niektórych Państwach Członkowskich może być wymagana koncesja na działalność
wydobywczą obejmującą węgiel i minerały dla spółek niekontrolowanych przez Wspólnotę.
Połowy
Dostęp i wykorzystanie zasobów biologicznych i obszarów połowowych usytuowanych na
wodach morskich znajdujących się pod suwerenną władzą lub podlegających jurysdykcji
Państwa Członkowskiego jest ograniczona do statków połowowych pływających pod banderą
Państwa Członkowskiego oraz zarejestrowanych na terytorium Wspólnoty, o ile nie
przewidziano inaczej.
Nabywanie nieruchomo

ści

W niektórych Państwach Członkowskich nabywanie nieruchomości podlega ograniczeniom.
Usługi audiowizualne, w tym radiowe
Traktowanie narodowe dotyczące produkcji i dystrybucji, w tym transmisji i innych form
transmisji publicznej, może być zastrzeżone do dzieł audiowizualnych spełniających niektóre
kryteria pochodzenia.
Usługi telekomunikacyjne, w tym usługi mobilne i satelitarne
Usługi zastrzeżone
W niektórych Państwach Członkowskich dostęp do rynku dotyczący usług uzupełniających
oraz infrastruktur jest ograniczony.
Usługi profesjonalne
Usługi zastrzeżone dla osób fizycznych będących obywatelami Państw Członkowskich. Pod
niektórymi warunkami osoby te mogą tworzyć spółki.
Rolnictwo
W niektórych Państwach Członkowskich traktowanie narodowe nie ma zastosowania do
spółek niekontrolowanych przez Wspólnotę, które zamierzają podjąć działalność rolniczą.
Nabywanie winnic przez spółki niekontrolowane przez Wspólnotę podlega obowiązkowi
notyfikacji lub, gdzie stosowne, zezwoleniom.
Usługi agencji informacyjnych
W niektórych Państwach Członkowskich istnieją ograniczenia w odniesieniu do
zagranicznego udziału w spółkach wydawniczych i spółkach nadawczych.

ZAŁĄCZNIK 4
ZASTRZE

śENIA ROSJI ZGODNIE Z ARTYKUŁEM 28 USTĘP 3

Wykorzystanie zasobów podziemnych i naturalnych, w tym górnictwo
1.

Może być wymagana koncesja dla górnictwa niektórych rud i metali dla spółek

niekontrolowanych przez Rosję.

Niektóre szczególne aukcje na wykorzystanie zasobów podziemnych i naturalnych dla

małych przedsiębiorstw lub przedsiębiorstw branży obronnej podlegających
demilitaryzacji mogą być zamknięte dla spółek niekontrolowanych przez Rosję

Połowy
Zezwolenie ze strony odpowiedniego organu rządowego jest niezbędne.
Nabywanie nieruchomo

ści (mienia nieruchomego) i pośrednictwo

126

Spółki niekontrolowane przez Rosję nie mogą nabywać gruntów. Jednakże spółki te
mogą dzierżawić grunty przez okres nie dłuższy niż 49 lat.

W drodze wyjątku od litery a), spółki niekontrolowane przez Rosję mogą nabywać
grunty w przypadkach gdy takie spółki są uznane jako nabywcy zgodnie z ustawą
Federacji Rosyjskiej o prywatyzacji państwowych i komunalnych przedsiębiorstw w
Federacji Rosyjskiej oraz innymi odpowiednimi przepisami ustawowymi i
wykonawczymi, włączając wymogi programów prywatyzacji:

w ramach prywatyzacji państwowych i komunalnych przedsiębiorstw w formie
przetargów i aukcji w przedmiocie inwestycji handlowych,

w ramach rozszerzania i dodatkowej budowy przedsiębiorstw w formie
przetargów i aukcji w przedmiocie inwestycji handlowych.

Telekomunikacja
Usługi telekomunikacyjne, obejmujące usługi mobilne i satelitarne, budowę, instalację,
działanie i konserwację urządzeń komunikacyjnych są ograniczone.
Usługi

środków masowego przekazu

Niektóre ograniczenia udziału zagranicznego w spółkach środków masowego przekazu.
Działalno

ść zawodowa

Niektóre działalności są zamknięte, ograniczone lub podlegające szczególnym wymogom w
przypadku osób fizycznych, które nie są obywatelami rosyjskimi.
Dzier

żawa własności federalnej

Dzierżawa własności federalnej, której wartość przekracza 100 milionów rubli spółkom z
udziałem kapitału zagranicznego jest dokonywana na podstawie zezwolenia organu
państwowego upoważnionego do zarządzania takim majątkiem. Ta wartość maksymalna
zostanie zwiększona i będzie wyrażona w walucie wymienialnej.

ZAŁĄCZNIK 5
TRANSGRANICZNE

ŚWIADCZENIE USŁUG

WYKAZ USŁUG, W ODNIESIENIU DO KTÓRYCH STRONY PRZYZNAJĄ SOBIE
KLAUZULĘ NAJWYśSZEGO UPRZYWILEJOWANIA (KNU)
a)

Sektory obj

ęte, zgodnie z tymczasową Centralną Klasyfikacją Produktów (CPC)

Organizacji Narodów Zjednoczonych:
Usługi konsultingowe odnoszące się do przeglądu ksiąg rachunkowych: część CPC
86212, inne niż „usługi audytorskie”
Usługi konsultingowe odnoszące się do usług księgowych CPC 86220
Usługi inżynieryjne CPC 8672
Zintegrowane usługi inżynieryjne CPC 8673
Usługi doradcze i przedprojektowe usługi architektoniczne CPC 86711
Usługi w zakresie projektowania architektonicznego CPC 86712
Usługi w zakresie planowania przestrzennego miast i krajobrazu CPC 8674
Usługi informatyczne i pochodne:

Usługi konsultingowe w zakresie instalacji sprzętu komputerowego CPC 841
Usługi w zakresie wdrażania oprogramowania CPC 842
Usługi w zakresie baz danych CPC 844

Reklama CPC 871
Badania rynku i opinii publicznej CPC 864
Usługi konsultingowe w dziedzinie zarządzania CPC 866
Usługi w zakresie badań technicznych i analizy CPC 8676
Usługi doradcze i konsultingowe odnoszące się do rolnictwa, łowiectwa i leśnictwa

127

Usługi doradcze i konsultingowe odnoszące się do połowów
Usługi doradcze i konsultingowe odnoszące się do górnictwa
Drukowanie i publikowanie CPC 88442
Usługi konferencyjne
Usługi tłumaczeniowe CPC 87905
Usługi projektowania wnętrz CPC 87907
Telekomunikacja:

Usługi o wartości dodanej, w tym (lecz nie tylko) poczta elektroniczna, poczta
głosowa, informacja on-line i udostępnianie zawartości baz danych, przetwarzanie
danych, elektroniczny transfer danych, konwersja kodów i protokołów.
Usługi w zakresie danych pakietowych i obwodowych

Budownictwo i pochodne usługi inżynieryjne: badanie miejsca budowy CPC 5111
Udzielanie franszyz CPC 8929
Usługi w zakresie edukacji dorosłych w drodze korespondencyjnej część CPC 924
Usługi informacyjne i agencji prasowych CPC 962
Usługi w zakresie wynajmu/dzierżawy bez podmiotów gospodarczych, odnoszące się
do innych rodzajów sprzętu transportowego (CPC 83101 samochody prywatne, 83102
pojazdy do transportu towarów, 83105) oraz odnoszące się do innych urządzeń i sprzętu
(CPC 83106, 83107, 83108, 83109)
Usługi pośrednictwa handlowego oraz sprzedaży hurtowej odnoszące się do handlu w
przywozie - wywozie (część CPC 621 and 622)
Badania i rozwój w zakresie oprogramowania
Usługi w zakresie reasekuracji i retrocesji oraz usługi pomocnicze wobec usług
ubezpieczeniowych, takie jak usługi w zakresie doradztwa, aktuarialne, oceny ryzyka i
zaspokajania roszczeń

Ubezpieczenie ryzyka odnoszącego się do:

(i) żeglugi morskiej i lotnictwa handlowego oraz wystrzeliwania w przestrzeń

kosmiczną i frachtu (w tym za pomocą satelitów), w przypadku których takie
ubezpieczenie pokrywa wszystko i każdą z następujących osób: osoby
przewożone, towary wywożone i przywożone, sam pojazd transportujący towary
oraz wszelką odpowiedzialność wynikającą z powyższego;

(ii) towary znajdujące się w tranzycie międzynarodowym; oraz
(iii) ubezpieczenie wypadkowe i zdrowotne; osobiste komunikacyjne ubezpieczenie od

odpowiedzialności cywilnej w przypadku ruchu transgranicznego.

Usługi w zakresie przetwarzania danych CPC 843
Dostarczanie i przekazywanie informacji finansowych i przetwarzanie danych
finansowych (patrz ustęp B.11 i B.12 załącznika 6):
W przypadku usług wymienionych w literze b), KNU będące przedmiotem artykułu 38
będzie stosowane bez litery A załącznika 8.

ZAŁĄCZNIK 6
DEFINICJE ODNOSZ

ĄCE SIĘ DO USŁUG FINANSOWYCH

Usługą finansową jest jakakolwiek usługa o charakterze finansowym, oferowana przez
dostawcę usługi finansowej jednej ze Stron. Usługi finansowe obejmują następujące rodzaje
działalności:
A.

Wszelkie usługi w zakresie ubezpieczenia i zwi

ązane z ubezpieczeniami

Ubezpieczenia bezpośrednie (w tym koasekuracja)

(i) na życie;
(ii) pozostałe.

128

Reasekuracja i retrocesja.

Pośrednictwo ubezpieczeniowe, takie jak pośrednictwo i usługi ajencyjne.

Usługi pomocnicze w stosunku do ubezpieczenia, takie jak usługi w zakresie
doradztwa, aktuarialne, oceny ryzyka oraz zaspokajania roszczeń.

Bankowo

ść i inne usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń)

Przyjmowanie od ludności depozytów i innych funduszy podlegających zwrotowi.

Pożyczki wszelkich rodzajów, w tym kredyty konsumenckie, kredyty hipoteczne,
faktoring i finansowanie transakcji handlowych.

Leasing finansowy.

Wszelkie płatności i usługi transferu środków pieniężnych, w tym karty kredytowe
i debetowe, czeki podróżne i czeki bankierskie.

Gwarancje i zobowiązania.

Handel na własny rachunek lub na rachunek klienta, zarówno na giełdzie, na rynku
pozagiełdowym, jak i w inny sposób następującymi wartościami:
a)

instrumentami rynku pieniężnego (w tym czekami, wekslami, certyfikatami
depozytowymi, itd.);

dewizami;

instrumentami pochodnymi w tym, ale nie wyłącznie, transakcjami typu
futures i opcjami;

instrumentami w zakresie kursów wymiany oraz stóp procentowych, w tym
produktami takimi jak swaps, umowy terminowe na stopę procentową, itd.;

zbywalnymi papierami wartościowymi;

innymi instrumentami zbywalnymi i aktywami finansowymi, w tym sztabami
złota.

Udział w emisji wszelkiego rodzaju papierów wartościowych, włączając
gwarantowanie emisji papierów wartościowych i subskrypcję oraz zatrudnianie
jako agenta (zarówno publiczne, jak i prywatne) i świadczenie usług odnoszących
się do takich emisji.

Pośrednictwo na rynku pieniężnym.

Zarządzanie aktywami, takie jak zarządzanie gotówką lub portfelem, wszelkie
formy

zbiorowego

zarządzania

inwestycjami,

zarządzanie

funduszami

emerytalnymi, usługami powiernictwa.

10. Usługi w zakresie rozliczeń i clearingu w przypadku aktywów finansowych,

włączając papiery wartościowe, instrumenty pochodne oraz inne instrumenty
zbywalne.

11. Dostarczanie i przekazywanie informacji finansowych oraz przetwarzanie danych

finansowych i związane z tym oprogramowanie przez dostawców innych usług
finansowych.

12. Pośrednictwo doradcze i inne pomocnicze usługi finansowe w odniesieniu do

wszelkich rodzajów działalności wymienionych w punktach 1-11, włączając
referencje kredytowe i analizę, badania i doradztwo w zakresie inwestycji i
portfeli, doradztwo w zakresie zakupów i w sprawie restrukturyzacji i strategii
przedsiębiorstw.

Następujące działania są wyłączone spod definicji usług finansowych:
a)

działalność prowadzona przez banki centralne lub przez wszelkie inne instytucje
publiczne w wykonywaniu polityki pieniężnej i walutowej;

działalność prowadzona przez banki centralne, agencje lub służby rządowe, lub
instytucje publiczne, na rzecz lub za poręczeniem rządu, chyba że powyższe
działania mogą być prowadzone przez dostawców usług finansowych w ramach

129

konkurencji z takimi podmiotami publicznymi;

działalność stanowiąca część ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego
lub powszechnych programów emerytalnych, chyba że powyższe działania mogą
być wykonywane przez dostawców usług finansowych w ramach konkurencji z
takimi publicznymi podmiotami lub instytucjami prywatnymi.

ZAŁĄCZNIK 7
USŁUGI FINANSOWE
A. W odniesieniu do usług bankowych, określonych w załączniku 6 część B, klauzula

najwyższego uprzywilejowania przyznana na podstawie artykułu 28 ustęp 1, w
odniesieniu do zakładania spółek jedynie w drodze utworzenia filii (wyłączając zatem
zakładanie spółek w drodze utworzenia oddziału) oraz klauzula narodowa przyznana na
podstawie artykułu 28 ustęp 3 przez Rosję, oznacza traktowanie nie mniej korzystne niż
traktowanie przyznane przez Rosję swoim własnym spółkom z następującymi
wyjątkami:

Rosja zastrzega sobie prawo do:

dalszego stosowania do filii i oddziałów rosyjskich spółek wspólnotowych
górnej granicy ograniczającej ogólny udział kapitału zagranicznego w
rosyjskim systemie bankowym, który funkcjonuje w momencie podpisania
Umowy;

stosowania wobec rosyjskich filii spółek wspólnotowych minimalnego
wymogu kapitałowego wyższego niż ten stosowany wobec swoich własnych
spółek, pod warunkiem że powyższy minimalny wymóg kapitałowy nie jest
podwyższany w porównaniu z obowiązującym w dniu podpisania Umowy,
przed zastosowaniem traktowania narodowego w odniesieniu do
minimalnego wymogu kapitałowego;

ograniczenia liczby oddziałów rosyjskich filii spółek wspólnotowych;

ustalenia minimalnego poziomu, nie wyższego niż 55 000 ECU, wobec sald
na rachunkach każdej osoby fizycznej w rosyjskich filiach spółek
wspólnotowych;

zakazania filiom rosyjskim spółek wspólnotowych prowadzenia transakcji
akcjami oraz instrumentami zamiennymi na akcje rosyjskich spółek
akcyjnych;

zakazania rosyjskim filiom spółek wspólnotowych prowadzenia transakcji z
rezydentami rosyjskimi.

Wyjątki określone w ustępie 1 mogą być stosowane wyłącznie zgodnie z
poniższymi warunkami:
(i)

pod warunkiem że są one stosowane do filii spółek każdego państwa; oraz

(ii)

w przypadku wyjątków wymienionych w ustępie 1 litery c), d) i e):

najpóźniej do upływu pięciu lat od podpisania Umowy w odniesieniu
do wyjątków wymienionych w literze c) i d) oraz trzech lat w
odniesieniu do wyjątku wymienionego w literze e); oraz

w przypadku gdy proporcja kapitału akcyjnego rosyjskiej filii spółki

wspólnotowej posiadanej przez obywateli lub spółki rosyjskie nie
przekracza pięćdziesięciu procent (50%); oraz

do filii rosyjskich spółek wspólnotowych utworzonych po wejściu w

życie tych wyjątków;

(iii) w przypadku wyjątku wymienionego w ustępie 1 litera f), do 1 stycznia 1996

roku oraz jedynie w odniesieniu do rosyjskich filii spółek wspólnotowych

130

utworzonych po 15 listopada 1993 roku lub które nie rozpoczęły swej
działalności z rosyjskimi rezydentami przed 15 listopada 1993 roku.

a) Po upływie pięciu lat od podpisania Umowy Rosja rozważy możliwość:

(i)

zwiększenia górnej granicy ograniczającej ogólny udział kapitału
zagranicznego w rosyjskim systemie bankowym, który funkcjonuje w
momencie podpisania niniejszej Umowy, wymienionego w literze a) ustępu
1, biorąc pod uwagę wszelkie stosowne aspekty walutowe, fiskalne,
finansowe i bilansu płatniczego oraz stan systemu bankowego Rosji;

(ii) zmniejszenia minimalnego wymogu kapitałowego, wymienionego w

ustępie 1 literze b), biorąc pod uwagę wszelkie stosowne aspekty walutowe,
fiskalne, finansowe i bilansu płatniczego oraz stan systemu bankowego
Rosji.

Po upływie trzech lat od podpisania niniejszej Umowy Rosja rozważy rozluźnienie
ograniczeń wymienionych w ustępie 1 litery c) i d), uwzględniając wszelkie
stosowne aspekty walutowe, fiskalne, finansowe i bilansu płatniczego oraz stan
systemu bankowego Rosji.

B. W odniesieniu do usług ubezpieczeniowych określonych w załączniku 6 część A

ustępy 1 i 2, klauzula najwyższego uprzywilejowania przyznana na podstawie artykułu
28 ustęp 1 w odniesieniu do zakładania spółek w drodze jedynie tworzenia filii
upoważnionych do prowadzenia czynności z zakresu ubezpieczeń, jest określona w
przepisach ustawowych i wykonawczych mających zastosowanie w Rosji w dniu
założenia, uwzględniając następujące warunki:
1.

najpóźniej po upływie pięciu lat od podpisania Umowy Rosja zniesie maksymalny
limit zagranicznego udziału w kapitale spółki wynoszący 49%;

w trakcie pięcioletniego okresu przejściowego zniesienie maksymalnego limitu
udziału zagranicznego nie uniemożliwia Rosji wprowadzenia środków w
odniesieniu do przyznawania spółkom wspólnotowym zezwoleń w niektórych
rodzajach ubezpieczeń. Powyższe środki mogłyby zostać przyjęte jedynie w
dziedzinie obowiązkowych systemów ubezpieczeń w ramach pomocy społecznej
lub w stosunku do zamówień publicznych, lub z przyczyn wymienionych w
artykule 29 ustęp 2, oraz nie unieważniają lub znacząco naruszają skutków
zniesienia maksymalnego limitu udziału zagranicznego w wysokości 49%.

ZAŁĄCZNIK 8
POSTANOWIENIA W ODNIESIENIU DO ARTYKUŁÓW 34 I 38
Cz

ęść A

Konsultacje rozpoczynają się w ciągu 30 dni od przekazania wniosku pierwszej Strony w tej
sprawie. Przeprowadza się je w celu osiągnięcia porozumienia albo w sprawie:
-

wycofania przez drugą Stronę środków, które wywołały znacząco bardziej ograniczającą
sytuację, lub

dostosowań zobowiązań obydwu Stron, lub

dostosowań, jakie powinny zostać przeprowadzone przez pierwszą Stronę w celu
kompensacji za bardziej ograniczającą sytuację, stworzoną przez drugą Stronę.

Jeżeli porozumienie nie jest osiągnięte w ciągu 60 dni od wniosku o przeprowadzenie
konsultacji wniesionego przez pierwszą Stronę, taka pierwsza Strona może podjąć właściwe
dostosowania kompensacyjne do swoich zobowiązań. Takie dostosowania zostaną dokonane
w zakresie oraz na taki okres, jaki jest niezbędny do wzięcia pod uwagę znacząco bardziej
ograniczającej sytuacji, stworzonej przez drugą Stronę. Musi zostać przyznane pierwszeństwo
środkom, które najmniej zakłócają realizację Umowy. Prawa jakie podmioty gospodarcze

131

nabyły na mocy Umowy w momencie dokonywania takich dostosowań nie zostają naruszone
przez dostosowania, o których mowa.
Cz

ęść B

Działając w duchu partnerstwa i współpracy rząd Rosji informuje Wspólnotę, w trakcie

trzyletniego okresu przejściowego następującego po podpisaniu Umowy, o swoich
zamiarach przedstawienia nowych przepisów ustawowych lub przyjęcia nowych
przepisów wykonawczych, które mogą spowodować, że warunki zakładania lub
funkcjonowania rosyjskich filii i oddziałów spółek wspólnotowych będą bardziej
restrykcyjne niż sytuacja istniejąca w dniu poprzedzającym datę podpisania Umowy.
Wspólnota może wnioskować do Rosji o przedstawienie projektów takich przepisów
ustawowych lub wykonawczych oraz przeprowadzenie konsultacji w sprawie
powyższych projektów.

W przypadku gdyby nowe przepisy ustawowe lub wykonawcze wprowadzone w Rosji

w okresie przejściowym wymienionym w ustępie 1 spowodowały, że warunki
funkcjonowania rosyjskich filii i oddziałów spółek wspólnotowych są bardziej
restrykcyjne niż sytuacja istniejąca w dniu poprzedzającym datę podpisania Umowy,
takie stosowne przepisy ustawowe lub wykonawcze nie mają zastosowania do tych filii
i oddziałów już utworzonych w Rosji w czasie wejścia w życie odpowiedniej ustawy,
do czasu upływu okresu trzech lat od takiego wejścia w życie.

ZAŁĄCZNIK 9
OKRES PRZEJ

ŚCIOWY DLA POSTANOWIEŃ W SPRAWIE KONKURENCJI

ORAZ DLA WPROWADZENIA OGRANICZE

Ń ILOŚCIOWYCH

Okoliczności wymienione w artykule 53 ustęp 2.3 i w załączniku 2 ustęp 2 są rozumiane w
odniesieniu do sektorów gospodarki rosyjskiej, które:
-

przechodzą restrukturyzację, lub

napotykają na poważne trudności, szczególnie w przypadku gdy trudności te pociągają
za sobą poważne problemy społeczne w Rosji, lub

grozi im zniesienie lub drastyczna redukcja ogólnego udziału w rynku posiadanego
przez spółki lub obywateli rosyjskich w danym sektorze lub przemyśle w Rosji, lub

są nowopowstającymi przemysłami w Rosji.

ZAŁĄCZNIK 10
OCHRONA WŁASNO

ŚCI INTELEKTUALNEJ, PRZEMYSŁOWEJ I HANDLOWEJ

OKRE

ŚLONEJ W ARTYKULE 54

Rosja nadal polepsza ochronę praw własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej

w celu zapewnienia do końca piątego roku po wejściu w życie Umowy poziomu
ochrony podobnego do tego, jaki istnieje we Wspólnocie, włączając efektywne środki
niezbędne dla egzekwowania takich praw.

Do końca piątego roku po wejściu w życie Umowy Rosja przystąpi do następujących
konwencji wielostronnych w sprawie praw własności intelektualnej, przemysłowej i
handlowej, których Państwa Członkowskie są Stronami lub które są faktycznie
stosowane przez Państwa Członkowskie, zgodnie z odpowiednimi postanowieniami
zawartymi w tych konwencjach:

Konwencji berneńskiej o ochronie dzieł literackich i artystycznych (Akt Paryski,
1971 rok),

Międzynarodowej Konwencji o ochronie wykonawców, producentów fonogramów
oraz organizacji nadawczych (Rzym, 1961 rok),

Międzynarodowej Konwencji o ochronie nowych odmian roślin (UPOV) (Akt

132

Genewski z 1978 rok).

Rada Współpracy może zalecić, aby ustęp 2 niniejszego załącznika był stosowany także
do innych konwencji wielostronnych.

Od wejścia w życie niniejszej Umowy Rosja przyznaje spółkom i obywatelom
wspólnotowym w odniesieniu do uznania i ochrony własności intelektualnej,
przemysłowej i handlowej, traktowanie nie mniej korzystne niż to przyznane
jakiemukolwiek państwu trzeciemu na mocy porozumień dwustronnych.

Postanowienia ustępu 4 nie mają zastosowania do korzyści przyznanych przez Rosję
jakiemukolwiek państwu trzeciemu na rzeczywistej zasadzie wzajemności oraz do
korzyści przyznanych przez Rosję innemu państwu byłego ZSRR.

PROTOKÓŁ 1
w sprawie utworzenia grupy kontaktowej do spraw w

ęgla i stali

Między Stronami tworzy się grupę kontaktową. Grupa składa się z przedstawicieli

Wspólnoty i Rosji.

Grupa kontaktowa wymienia informacje w sprawie sytuacji w przemyśle węgla i stali na

obu terytoriach oraz w sprawie handlu między nimi, w szczególności w celu
zidentyfikowania problemów, jakie mogą się pojawić.

Grupa kontaktowa bada również sytuację przemysłu węgla i stali na poziomie

światowym, włączając w to rozwój handlu międzynarodowego.

Grupa kontaktowa wymienia wszelkie użyteczne informacje na temat struktury danych

przemysłów, rozwoju ich zdolności produkcyjnych, postępu naukowego i badawczego
w stosownych dziedzinach, oraz rozwoju zatrudnienia. Grupa bada również problemy
związane z zanieczyszczeniami i ochroną środowiska.

Grupa kontaktowa bada również postęp dokonany w ramach pomocy technicznej
między Stronami, w tym pomocy w zarządzaniu finansowym, handlowym i
technicznym.

Grupa kontaktowa wymienia wszystkie istotne informacje w odniesieniu do stanowisk

przyjmowanych we właściwych organizacjach lub forach międzynarodowych.

Jeżeli i w przypadku gdy Strony uznają za właściwą obecność i/lub udział

przedstawicieli przemysłu, grupa kontaktowa jest poszerzana w celu ich włączenia.

Grupa kontaktowa spotyka się dwa razy w roku, przemiennie na terytoriach każdej

Strony.

Przewodnictwo grupy kontaktowej sprawuje przemiennie przedstawiciel Komisji

Wspólnot Europejskich oraz rządu Federacji Rosyjskiej.

PROTOKÓŁ 2
w sprawie wzajemnej pomocy administracyjnej w celu prawidłowego stosowania
ustawodawstwa celnego
Artykuł 1

Definicje

Do celów niniejszego protokołu:
a)

„ustawodawstwo celne” oznacza przepisy mające zastosowanie na terytoriach Stron i
regulujące przywóz, wywóz, tranzyt towarów oraz ich poddanie jakiejkolwiek
procedurze celnej, włącznie ze środkami zakazu, ograniczenia i kontroli przyjętymi
przez wymienione Strony;

„należności celne” oznaczają wszystkie cła, podatki, opłaty lub wszelkie inne opłaty,
które są nakładane i pobierane na terytoriach Stron, przy zastosowaniu ustawodawstwa
celnego, z wyjątkiem prowizji i opłat, których wysokość ograniczona jest do

133

przybliżonych kosztów świadczonych usług;

„władza wnioskująca”, oznacza właściwą władzę administracyjną, wyznaczoną przez
Stronę w tym celu i która występuje z wnioskiem o udzielenie pomocy w sprawach
celnych;

„władza, do której kierowany jest wniosek”, oznacza właściwą władzę administracyjną,
wyznaczoną przez Stronę w tym celu i która otrzymuje wniosek o udzielenie pomocy w
sprawach celnych;

„naruszenie”, oznacza wszelkie naruszenia ustawodawstwa celnego, jak również
wszelki zamiar naruszenia takiego ustawodawstwa.

Artykuł 2
Zakres
1.

Strony udzielają sobie pomocy, w ramach swoich kompetencji, w trybie i na warunkach

ustanowionych w niniejszym protokole, w zapewnianiu, że ustawodawstwo celne jest
stosowane prawidłowo, w szczególności przez zapobieganie, wykrywanie oraz prowadzenie
dochodzeń w sprawie naruszeń tego ustawodawstwa.
2.

Pomoc w sprawach celnych, przewidziana w niniejszym protokole, ma zastosowanie do

każdej władzy administracyjnej Stron, która są jest właściwa do stosowania niniejszego
protokołu. Nie narusza ona zasad regulujących wzajemną pomoc w sprawach karnych. Nie
obejmuje również informacji, w tym dokumentów uzyskanych na podstawie uprawnień
wykonywanych na wniosek władzy sądowej, chyba że władze te tak postanowią.

Artykuł 3

Pomoc na wniosek

Na wniosek władzy wnioskującej, władza do której kierowany jest wniosek przedstawia

tej pierwszej wszelkie istotne informacje w celu umożliwienia jej zapewnienia, aby
ustawodawstwo celne było prawidłowo stosowane, włącznie z informacjami dotyczącymi
działań wykrytych lub planowanych, które są, wydają się lub byłyby niezgodne z takim
ustawodawstwem.
2.

Na wniosek władzy wnioskującej, władza, do której kierowany jest wniosek informuje

tę pierwszą czy towary wywożone z terytorium jednej ze Stron zostały właściwie
przywiezione na terytorium drugiej Strony, wskazując, stosownie do przypadku, procedurę
celną zastosowaną do towarów.
3.

Na wniosek władzy wnioskującej, władza do której kierowany jest wniosek podejmuje

niezbędne kroki w celu zapewnienia, że jest prowadzony nadzór nad:
a)

osobami fizycznymi lub prawnymi, wobec których istnieją uzasadnione powody do
domniemania, że naruszają one lub naruszyły ustawodawstwo celne;

miejscami, w których zapasy towarów zostały zgromadzone w taki sposób, że istnieją
uzasadnione powody do domniemania, iż są one przeznaczone jako dostawy dla działań
niezgodnych z ustawodawstwem celnym drugiej Strony;

przepływami towarów, które notyfikowano jako dające powody do przypuszczenia, że
mogą one stanowić naruszenie ustawodawstwa celnego;

środkami transportu, w odniesieniu do których istnieją uzasadnione powody do
domniemania, że zostały, są lub mogą być używane w naruszaniu ustawodawstwa
celnego.

Artykuł 4
Dobrowolna pomoc
Strony w ramach swoich kompetencji udzielają sobie nawzajem pomocy, bez uprzedniego

134

wniosku, w przypadku gdy uznają, że jest to konieczne dla prawidłowego stosowania
ustawodawstwa celnego, w szczególności gdy uzyskają informację dotyczące:
-

działań wykrytych lub planowanych, które są, wydają się lub mogłyby stanowić
naruszenie takiego ustawodawstwa,

nowych środków lub metod wykorzystywanych do prowadzenia takich działań,

towarów, o których wiadomo, że są przedmiotem poważnego naruszenia
ustawodawstwa celnego w sprawie przywozu, wywozu, tranzytu lub wszelkich innych
procedur celnych.

Artykuł 5
Forma i tre

ść wniosków o pomoc

Wnioski, stosownie do niniejszego Protokołu, sporządzane są w formie pisemnej.

Dokumenty niezbędne do realizacji takich wniosków są dołączane do wniosku. Jeżeli wymaga
tego nagła sytuacja, wnioski ustne mogą zostać przyjęte, lecz muszą zostać niezwłocznie
potwierdzone w formie pisemnej.
2.

Wnioski zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu zawierają następujące informacje:

władza wnioskująca, występująca z wnioskiem;

wnioskowany środek;

cel oraz uzasadnienie wniosku;

stosowne przepisy ustawowe, reguły i inne elementy prawne;

wskazania, jak najdokładniejsze i najobszerniejsze, w sprawie osób fizycznych lub
prawnych będących celem dochodzeń;

streszczenie odpowiedniego stanu faktycznego.

Wnioski składa się w języku urzędowym władzy, do której kierowany jest wniosek lub

w języku akceptowanym przez taką władzę.
4.

Jeśli wniosek nie spełnia wymogów formalnych, można zażądać jego korekty lub

uzupełnienia; można jednak zarządzić przyjęcie środków zapobiegawczych.

Artykuł 6
Realizacja wniosków
1.

Wnioski o pomoc są realizowane zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi i

innymi instrumentami prawnymi Strony, do której kierowany jest wniosek.
2.

W celu realizacji wniosku o pomoc, władza, do której kierowany jest wniosek postępuje

zgodnie ze swoimi kompetencjami oraz w ramach dostępnych środków, tak jakby działała na
własny rachunek lub na wniosek innych władz tej samej Strony, poprzez dostarczanie już
posiadanych informacji, przeprowadzanie właściwych dochodzeń lub organizację ich
przeprowadzenia.
3.

Należycie upoważnieni urzędnicy Strony mogą, za zgodą drugiej zaangażowanej Strony

oraz na warunkach przewidzianych przez tę ostatnią, uzyskać od biur władzy wnioskującej lub
innej władzy, za którą władza, do której kierowany jest wniosek odpowiada, informacji
dotyczących naruszenia ustawodawstwa celnego, jakie władza wnioskująca potrzebuje do
celów niniejszego protokołu.
4.

Urzędnicy Strony mogą, w szczególnych przypadkach za zgodą drugiej zaangażowanej

Strony oraz na warunkach przewidzianych przez tę ostatnią, być obecni w tracie dochodzeń
prowadzonych na terytorium tej ostatniej.
5.

Jeśli w okolicznościach, określonych w niniejszym protokole, urzędnicy jednej Strony

są obecni podczas dochodzeń prowadzonych na terytorium drugiej Strony, muszą oni w
każdym czasie być w stanie przedstawić dowód działania w charakterze urzędowym. Nie
mogą oni być umundurowani ani nosić broni.

135

Artykuł 7
Forma przekazywania informacji
1.

Zgodnie z warunkami oraz w granicach ustanowionych w niniejszym protokole, Strony

przekazują sobie nawzajem informacje w formie dokumentów, uwierzytelnionych kopii
dokumentów, sprawozdań i podobnych.
2.

Oryginalne akta i dokumenty mogą być przekazywane na wniosek jedynie w

przypadkach, w których uwierzytelnione kopie nie byłyby wystarczające. Powyższe akta i
dokumenty zwracane są przy najbliższej okazji.
3.

Dokumenty wymienione w ustępie 1 mogą zostać zastąpione informacją

skomputeryzowaną sporządzoną w jakiejkolwiek formie w tym samym celu. Wszelkie
informacje istotne do celu wykorzystania materiału przekazywane są na wniosek.

Artykuł 8

Wyj

ątki od obowiązku udzielenia

pomocy
1.

Strony mogą odmówić udzielenia pomocy przewidzianej w niniejszym protokole,

udzielić jej częściowo lub udzielić jej z zastrzeżeniem niektórych warunków lub wymogów, w
przypadku gdy udzielenie pomocy:
a)

mogłoby naruszyć suwerenność, porządek publiczny, bezpieczeństwo lub inne
zasadnicze interesy;
lub

mogłoby naruszyć tajemnicę przemysłową, handlową lub zawodową.

W przypadku gdy władza wnioskująca poprosi o pomoc, której sama nie byłaby w

stanie udzielić jeśliby została o nią poproszona przez inną Stronę, zwraca na ten fakt uwagę w
swoim wniosku. Do władzy, do której kierowany jest wniosek należy decyzja, w jaki sposób
odpowiedzieć na taki wniosek.
3.

Jeżeli pomoc jest wstrzymana lub jej odmówiono, decyzja oraz jej przyczyny muszą być

niezwłocznie notyfikowane władzy wnioskującej w formie pisemnej.

Artykuł 9
Zobowi

ązanie do przestrzegania poufności

Każda informacja przekazana w jakiejkolwiek formie zgodnie z niniejszym protokołem

ma charakter poufny. Jest ona objęta zobowiązaniem do zachowania tajemnicy urzędowej
oraz korzysta z ochrony rozszerzonej na podobne informacje na mocy odnośnych przepisów
stosowanych w Stronie, która otrzymała informację oraz odpowiadających im przepisów
mających zastosowanie do instytucji wspólnotowych.
2.

Dane osobowe nie są przekazywane w każdym przypadku gdy istnieją uzasadnione

powody do domniemania, że przekazanie lub wykorzystanie przekazanych danych byłoby
sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa jednej ze Stron oraz, w szczególności, jeżeli
stanowiłoby to uszczerbek dla podstawowych praw człowieka zainteresowanej osoby. Strona
przyjmująca wniosek informuje Stronę przekazującą, na wniosek tej ostatniej, o
wykorzystaniu dostarczonych informacji oraz o osiągniętych wynikach.
3.

Dane osobowe mogą być przekazywane wyłącznie administracji celnej oraz, w razie

potrzeby do celów postępowania sądowego, publicznym organom ścigania i sądowym. Inne
osoby lub władze mogą uzyskiwać powyższe informacje jedynie na podstawie uprzedniego
upoważnienia ze strony władzy przekazującej.
4.

Strona przekazująca sprawdza dokładność przekazywanych informacji. W każdym

przypadku gdy wydaje się, że dostarczone informacje są niedokładne lub powinny zostać

136

usunięte, Strona otrzymująca powinna zostać niezwłocznie o tym poinformowana. Strona ta
jest zobowiązana do dokonania korekty lub usunięcia.
5.

Bez uszczerbku dla przypadków przeważającego interesu publicznego, zainteresowana

osoba może uzyskać, na swój wniosek, informacje na temat przechowywania danych oraz na
temat celu tego przechowywania.

Artykuł 10
Wykorzystywanie informacji
1.

Uzyskane informacje wykorzystywane są jedynie do celów niniejszego protokołu oraz

mogą być wykorzystywane przez każdą ze Stron do innych celów jedynie za uprzednią zgodną
władzy administracyjnej, która dostarczyła informacje i podlegają wszelkim ograniczeniom
ustanowionym przez tę władzę.
2.

Ustęp 1 nie stanowi przeszkody w wykorzystywaniu informacji w jakimkolwiek

postępowaniu sądowym lub administracyjnym wszczętym z powodu nieprzestrzegania
ustawodawstwa celnego.
3.

Strony mogą, w swoich protokołach zeznań, sprawozdaniach oraz zeznaniach i w

postępowaniach oraz oskarżeniach wnoszonych przed sądami, wykorzystywać w charakterze
dowodów uzyskane informacje i skonsultowane dokumenty zgodnie z postanowieniami
niniejszego protokołu.

Artykuł 11
Eksperci i

świadkowie

Funkcjonariusz władzy wnioskującej może zostać upoważniony do występowania, w
granicach udzielonego upoważnienia, jako ekspert lub świadek w postępowaniach sądowych
lub administracyjnych dotyczących spraw objętych niniejszym protokołem i będących
przedmiotem jurysdykcji innej Strony oraz do przedstawiania takich przedmiotów,
dokumentów lub uwierzytelnionych kopii dokumentów, jakie mogą być potrzebne w
postępowaniu. Wniosek o stawienie się musi wyraźnie wskazywać, z jakiego powodu i na
jakiej podstawie funkcjonariusz będzie przesłuchiwany.

Artykuł 12

Koszty pomocy

Strony zrzekają się wszelkich wzajemnych roszczeń w zakresie zwrotu wydatków
poniesionych na mocy niniejszego protokołu, z wyjątkiem, gdzie właściwe, wydatków
związanych z ekspertami i świadkami oraz tłumaczami, którzy nie są zatrudnieni w służbach
publicznych.

Artykuł 13

Wykonanie

Wykonanie niniejszego protokołu powierza się właściwym służbom Komisji Wspólnot

Europejskich i, stosownie do przypadku, administracjom celnym Państw Członkowskich oraz
centralnej administracji celnej Rosji. Podejmują one decyzje na temat wszelkich środków i
porozumień niezbędnych do stosowania protokołu, biorąc pod uwagę zasady w obszarze
ochrony danych. Mogą zalecić Radzie Współpracy wprowadzenie zmian do niniejszego
protokołu, jakie uznają za stosowne.
2.

Strony konsultują się wzajemnie oraz następnie informują na bieżąco o szczegółowych

zasadach wykonania, jakie są przyjęte zgodnie z postanowieniami niniejszego protokołu.

Artykuł 14

137

Komplementarno

ść

Niniejszy protokół uzupełnia, lecz nie utrudnia stosowania jakichkolwiek porozumień w

sprawie wzajemnej pomocy, jakie zostały zawarte między poszczególnymi lub kilkoma
Państwami Członkowskimi a Rosją. Nie wyklucza on również udzielania szerszego zakresu
wzajemnej pomocy udzielanej na mocy porozumień już zawartych lub które mogą zostać
zawarte.
2.

Bez uszczerbku dla artykułu 10, umowy takie nie naruszają przepisów prawa

wspólnotowego regulujących przekazywanie między właściwymi służbami Komisji oraz
władzami celnymi Państw Członkowskich wszelkich informacji uzyskanych w sprawach
celnych, które mogłyby być przedmiotem zainteresowania Wspólnoty.

AKT KO

ŃCOWY

Pełnomocnicy:
KRÓLESTWA BELGII,
KRÓLESTWA DANII,
REPUBLIKI FEDERALNEJ NIEMIEC,
REPUBLIKI GRECKIEJ,
KRÓLESTWA HISZPANII,
REPUBLIKI FRANCUSKIEJ,
IRLANDII,
REPUBLIKI WŁOSKIEJ,
WIELKIEGO KSIĘSTWA LUKSEMBURGA,
KRÓLESTWA NIDERLANDÓW,
REPUBLIKI PORTUGALSKIEJ,
ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ,
Umawiających się Stron Traktatu ustanawiającego WSPÓLNOTĘ EUROPEJSKĄ, Traktatu
ustanawiającego EUROPEJSKĄ WSPÓLNOTĘ WĘGLA I STALI, oraz Traktatu
ustanawiającego EUROPEJSKĄ WSPÓLNOTĘ ENERGII ATOMOWEJ,
zwanych dalej „Państwami Członkowskimi”, oraz
WSPÓLNOTY EUROPEJSKIEJ, EUROPEJSKIEJ WSPÓLNOTY WĘGLA I STALI, i
EUROPEJSKIEJ WSPÓLNOTY ENERGII ATOMOWEJ, zwanych dalej „Wspólnotą”,
oraz
pełnomocnik FEDERACJI ROSYJSKIEJ, zwanej dalej „Rosją”,
spotkawszy się na Korfu dnia dwudziestego czwartego czerwca tysiąc dziewięćset
dziewięćdziesiątego czwartego roku w celu podpisania Umowy o partnerstwie i współpracy
ustanawiającej partnerstwo między Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami
Członkowskimi a Federacją Rosyjską, zwanej dalej „Umową o Partnerstwie i Współpracy”,
przyjęli następujące teksty:

Umowę o Partnerstwie i Współpracy, włączając załączniki do niej oraz następujące

Protokoły:
Protokół 1 w sprawie utworzenia grupy kontaktowej do spraw węgla i stali,
Protokół 2 w sprawie wzajemnej pomocy administracyjnej dla prawidłowego

stosowania ustawodawstwa celnego.

Pełnomocnicy Państw Członkowskich i Wspólnoty oraz pełnomocnik Rosji przyjęli teksty
wspólnych deklaracji, wymienionych poniżej, załączonych do niniejszego Aktu Końcowego:

Wspólna deklaracja w odniesieniu do tytułu III i artykułu 94 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 10 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 12 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 17 Umowy

138

Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 18 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 22 ustęp 1 tiret drugie Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 24 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułów 26, 32 i 37 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 28 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 29 ustęp 3 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 30 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 30 litery a) i g) Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do pojęcia „kontrola” w artykule 30 litera b) i
artykule 45 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 30 litera h) akapit trzeci Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 31 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 34 ustęp 1 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułów 34 i 38 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 35 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 39 ustęp 2 litera c) akapit drugi Umowy
w sprawie otwarcia portów
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 39 ustęp 2 litera c) akapit drugi Umowy
w sprawie statków pod banderą państwa trzeciego
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 44 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 46 ustęp 2 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 48 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 52 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 53 ustęp 2.2 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 54 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 99 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 101 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 107 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 107 ustęp 2 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułów 2 i 107 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 112 Umowy
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 6 protokołu 2.

Pełnomocnicy Państw Członkowskich i Wspólnoty oraz pełnomocnik Rosji odnotowali
również następujące wymiany listów załączone do niniejszego Aktu Końcowego:

Wymiana listów w odniesieniu do artykułu 22 Umowy
Wymiana listów w odniesieniu do artykułu 52 Umowy.

Pełnomocnik Rosji odnotował deklaracje wymienione poniżej, załączone do niniejszego Aktu
Końcowego:

Deklaracja Wspólnoty w odniesieniu do artykułu 36 Umowy
Deklaracja Wspólnoty w odniesieniu do artykułu 54 Umowy.

Pełnomocnicy Państw Członkowskich i Wspólnoty odnotowali deklarację wymienioną
poniżej, załączoną do niniejszego Aktu Końcowego:

Deklaracja Rosji w odniesieniu do artykułu 36 Umowy.

Hecho en Corfú, el veinticuatro de junio de mil novecientos noventa y cuatro.
Udfærdiget i Corfu den fireogtyvende juni nitten hundrede og fireoghalvfems.
Geschehen zu Korfu am vierundzwanzigsten Juni neunzehnhundertvierundneunzig.
Έγινε στην Κέρκυρα, στις είκοσι τέσσερις Ιουνίου χίλια εννιακόσια ενενήντα τέσσερα.
Done at Corfu on the twenty-fourth day of June in the year one thousand nine hundred and
ninety-four.

139

Fait à Corfou, le vingt-quatre juin mil neuf cent quatre-vingt-quatorze.
Fatto a Corfù, addì ventiquattro giugno millenovecentonovantaquattro.
Gedaan te Korfoe, de vierentwintigste juni negentienhonderd vierennegentig.
Feito em Corfu, em vinte e quatro de Junho de mil novecentos e noventa e quatro.
СОВЕРШЕНО НА КОРФУ ДВАДЦАТЬ ЧЕТВЕРТОГО ИЮНЯ ТЫСЯЧА
ДЕВЯТЬСОТ ДЕВЯНОСТО ЧЕТВЕРТОГО ГОДА
Pour le Royaume de Belgique
Voor het Koninkrijk België
Für das Königreich Belgien
På Kongeriget Danmarks vegne
Für die Bundesrepublik Deutschland
Για την Ελληνική ∆ηµοκρατία
Por el Reino de España
Pour la République française
Thar cheann Na hÉireann
For Ireland
Per la Repubblica italiana
Pour le Grand-Duché de Luxembourg
Voor het Koninkrijk der Nederlanden
Pela República Portuguesa
For the United Kingdom and Northern Ireland
Por las Comunidades Europeas
For De Europæiske Fællesskaber
Für die Europäischen Gemeinschaften
Για τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες
For the European Community
Pour les Communautés européennes
Per le Comunità europee
Voor de Europese Gemeenschappen
Pelas Comunidades Europeias
ЗА РОССИЙСКУЮ ФЕДЕРАЦИЮ

140

Wspólna deklaracja w odniesieniu do tytułu III i artykułu 94
Do celów tytułu III i artykułu 94, GATT jest rozumiane jako Układ ogólny w sprawie taryf
celnych i handlu, podpisany w Genewie w 1947 roku, z późniejszymi zmianami, stosowany w
dniu podpisania niniejszej Umowy, o ile Strony nie postanowią inaczej w ramach Rady
Współpracy ustanowionej na mocy artykułu 90.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 10
Strony uzgadniają, że postanowienia artykułu 10 ustępu 1 nie mają zastosowania do
warunków dotyczących przywozu produktów na terytorium Rosji w ramach pożyczek i
kredytów finansowych przyznanych do celów rozwoju i humanitarnych, pomocy technicznej i
humanitarnej oraz innych podobnych porozumień zawartych między Rosją a państwami
trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi, w zakresie, w jakim takie państwa lub
organizacje międzynarodowe wymagają szczególnego traktowania takiego przywozu.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 12
Artykuł 12, w ramach tytułu III na temat obrotu towarowego, dotyczy zagadnienia tranzytu.
Strony rozumieją, że artykuł 12 dotyczy wyłącznie swobody tranzytu towarów. Jest to zgodne
ze zwyczajową praktyką GATT. Zagadnienie tranzytu może zostać podjęte w toku przyszłych
negocjacji w sprawie porozumień transportowych, zgodnie z artykułem 43.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 17
Wspólnota i Rosja oświadczają, że tekst klauzuli ochronnej (artykuł 17) nie przyznaje
traktowania ochronnego GATT.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 18
Rozumie się, że postanowienia artykułu 18 oraz te w kolejnym ustępie nie mają, ani nie będą
mieć na celu, spowolnienia, powstrzymania lub utrudnienia procedury przewidzianej w
odpowiednim ustawodawstwie Stron dotyczącym dochodzeń antydumpingowych i w sprawie
subsydiów.
Strony postanawiają, że, bez uszczerbku dla ich obowiązującego ustawodawstwa i praktyki,
przy określaniu normalnej wartości należy zwrócić ogólną uwagę, w każdym przypadku gdy
naturalne porównywalne korzyści mogą być wykazane przez zainteresowanych producentów
w odniesieniu do czynników, takich jak dostęp do surowców, proces produkcyjny, bliskość
produkcji w stosunku do klientów oraz szczególne ceny produktu.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 22 ust

ęp 1 tiret drugie

W odniesieniu do Wspólnoty, przepisy ustawowe i wykonawcze, określone w artykule 6
Umowy z 1989 roku, obejmują, między innymi, Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę
Energii Atomowej i rozporządzenia wykonawcze do niego, w szczególności postanowienia
tych tekstów, które określają prawa, uprawnienia i obowiązki Agencji Dostaw Euratomu oraz
Komisji Wspólnot Europejskich.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 24
Uznaje się, że pojęcie „członkowie ich rodzin” jest zdefiniowane zgodnie z ustawodawstwem
krajowym zainteresowanego państwa przyjmującego.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułów 26, 32 i 37
Strony zapewniają, że wydawanie wiz i zezwoleń na pobyt stały zgodnie z przepisami
ustawowymi i wykonawczymi odpowiednio Państw Członkowskich i Rosji jest prowadzone
w sposób zgody z zasadami dokumentu końcowego Konferencji KBWE w Bonn, w
szczególności w celu ułatwienia szybkiego wjazdu, pobytu i przemieszczania się
przedsiębiorców w Państwach Członkowskich i w Rosji. Wysiłki takie mają zastosowanie w
szczególności do personelu kluczowego, określonego w artykule 32 oraz do sprzedających
usługi transgraniczne określonych w artykule 37, i w celu zapewnienia, aby procedury
administracyjne nie anulowały lub naruszały korzyści przyznanych którejkolwiek Stronie na
mocy tych artykułów Umowy.

141

Strony postanawiają, że ważnym elementem w tym kontekście jest zawarcie we właściwym
czasie porozumień w sprawie readmisji między Państwami Członkowskimi a Rosją.
Rada Współpracy dokonuje regularnych przeglądów ewolucji sytuacji w tych dziedzinach.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 28
Bez uszczerbku dla postanowień artykułu 50 i 51, Strony postanawiają, że wyrażenie
„zgodnie z ... postanowieniami ustawowymi i wykonawczymi” wymienione w artykule 28
ustępach 1 i 4 oznacza, że każda Strona może regulować zakładanie spółek, w drodze
tworzenia filii i oddziałów, określonych w artykule 30 oraz działalność oddziałów, pod
warunkiem że te przepisy ustawowe i wykonawcze nie tworzą zastrzeżeń skutkujących mniej
korzystnym traktowaniem niż to przyznane spółkom lub oddziałom jakiegokolwiek państwa
trzeciego.
Bez uszczerbku dla zastrzeżeń wymienionych w załącznikach 3 i 4 oraz postanowień
artykułów 50 i 51, Strony postanawiają, że wyrażenie „zgodnie z ... przepisami ustawowymi i
wykonawczymi” wymienione w artykule 28 ustępach 2 i 3 oznacza, że każda Strona może
regulować działalność spółek na swoim terytorium, pod warunkiem że takie przepisy
ustawowe i wykonawcze nie tworzą wobec działalności spółek drugiej Strony jakichkolwiek
nowych zastrzeżeń skutkujących mniej preferencyjnym traktowaniem niż to przyznane ich
własnym spółkom lub oddziałom spółek jakiegokolwiek państwa trzeciego, w zależności od
tego, które jest lepsze.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 29 ust

ęp 3

Strony potwierdzają, że żadne z postanowień artykułu 29 ustęp 3 nie uniemożliwia Rosji
przyjęcia jakichkolwiek nowych przepisów lub środków, które wprowadziłyby lub pogłębiły
dyskryminację w porównaniu z sytuacją istniejącą w dniu podpisania niniejszej Umowy w
odniesieniu do warunków wpływających na zakładanie spółek spoza Wspólnoty na swoim
terytorium, w porównaniu ze swoimi własnymi spółkami.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 30
Strony potwierdzają znaczenie zapewnienia, że udzielanie zezwoleń, określonych w artykule
30 litery a) i g):
-

jest oparte na obiektywnych i przejrzystych kryteriach, takich jak kompetencja i
zdolność do świadczenia usług,

nie jest bardziej uciążliwe ponad to, co jest konieczne dla zapewnienia jakości usług,

nie stanowi samo w sobie ograniczenia świadczenia usług.

Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 30 litery a) i g)
Artykuł 3 litera a) akapit drugi i litera g) akapit drugi uwzględniają specyfikę dostępu do
usług finansowych jak to jest uzgodnione w ramach niniejszej Umowy, oraz nie wpływają na
definicje „zakładania spółek” oraz „działalności”, gdyż mają zastosowanie do usług
finansowych do innych celów niż cel niniejszej Umowy.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do poj

ęcia „kontrola” w artykule 30 litera b) i w

artykule 45
1.

Strony potwierdzają ich wzajemne zrozumienie, że kwestia kontroli zależy od
faktycznych okoliczności danej sprawy.

Spółka na przykład jest uważana za „kontrolowaną” przez inną spółkę a tym samym za
filię takiej innej spółki jeżeli:

inna spółka ma bezpośrednio lub pośrednio większość prawa głosu, lub

inna spółka ma prawo do mianowania lub odwoływania większości członków
organu administracyjnego, organu zarządzającego lub organu nadzorczego oraz
jest jednocześnie udziałowcem lub członkiem filii.

Obydwie Strony uważają kryteria wymienione w ustępie 2 za niewyczerpujące.

Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 30 litera h) akapit trzeci

142

Uwzględniając ograniczenia istniejące obecnie w odniesieniu do przewozu ładunków i
pasażerów środkami transportu śródlądowego, Strony postanawiają, że do czasu zniesienia
takich ograniczeń, wyrażenie „czynności transportu intermodalnego z wykorzystaniem
przewozu morskiego” jest rozumiane jako organizacja takich czynności.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 31
Postanowienia artykułu 31 zezwalają Stronom na zastosowanie jakiegokolwiek środka
mającego na celu zapobieganie obchodzeniu przez spółkę państwa trzeciego środków Stron
dotyczących zakładania spółek tego państwa trzeciego na ich odpowiednich terytoriach w
drodze jakiejkolwiek możliwości przewidzianej w niniejszej Umowie.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 34 ust

ęp 1

Uwzględniając wyjaśnienia przedstawione przez Rosję Wspólnocie, iż w niektórych
odniesieniach oraz dla niektórych sektorów traktowanie przyznane rosyjskim filiom i
oddziałom spółek wspólnotowych jest lepsze niż traktowanie oferowane spółkom rosyjskim
generalnie, a mianowicie traktowanie narodowe, Strony postanawiają, że jeśli środki zostały
wprowadzone przez Rosję w celu zrównania traktowania rosyjskich filii i oddziałów spółek
zagranicznych z traktowaniem narodowym, nie może to być uważane za naruszenie
zobowiązań Rosji do podjęcia wszelkich starań zawartych w artykule 34 ustęp 1.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułów 34 i 38
Strony postanawiają, że jeśli zdaniem którejkolwiek ze Stron druga Strona nieprawidłowo
zinterpretowała pojęcie „znacznie bardziej ograniczające”, użyte w artykułach 34 ustęp 2 lub
38 ustęp 3, taka Strona może być zmuszona odwołać się do procedur określonych w artykule
101.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 35
Strony uzgadniają, że działalność określona w artykule 35 ustęp 3 litery a) i b) nie obejmuje
działania w charakterze przewoźnika.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 39 ust

ęp 2 litera c) akapit drugi w

sprawie otwarcia portów
Na podstawie informacji przedstawionej przez stronę rosyjską dotyczącej jej portów
otwartych dla statków zagranicznych, Wspólnota odnotowuje, że Rosja zamierza nadal
podejmować wysiłki w celu zwiększenia liczby portów otwartych dla statków zagranicznych.
Strona rosyjska również odnotowuje politykę wspólnotową odnośnie utrzymywania otwartymi
dla statków zagranicznych wszystkich portów otwartych dla handlu międzynarodowego.
Strony uważają, że stopień otwartości portów dla statków zagranicznych jest zasadniczą cechą
oceny warunków niezbędnych do swobodnego świadczenia usług w międzynarodowym
transporcie morskim. W związku z powyższym, zobowiązują się one do dokonania przeglądu
sytuacji dotyczącej portów otwartych dla statków międzynarodowych, przynajmniej co dwa
lata w drodze konsultacji, które są przeprowadzane w ramach Rady Współpracy. W
przypadku powstania poważnych trudności w utrzymaniu portu otwartego dla statków
zagranicznych, Strona, na której terytorium dany port się znajduje informuje drugą Stronę; na
wniosek tej ostatniej przeprowadzane są konsultacje w celu zapewnienia, aby każde podjęte
działanie wpływało w jak najmniejszy sposób na swobodne świadczenie międzynarodowych
usług morskich.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 39 ust

ęp 2 litera c) akapit drugi w

sprawie statków pod bander

ą państwa trzeciego

Strony postanawiają po upływie pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszej Umowy
rozważyć możliwość zastosowania postanowień artykułu 39 ustęp 2 litera c) akapit drugi do
statków pod banderą państwa trzeciego, eksploatowanych przez spółki żeglugi morskiej lub
obywateli Państwa Członkowskiego lub Rosji.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 44

143

Do celów niniejszej Umowy, układem w sprawie integracji gospodarczej jest układ zgodnie z
zasadami określonymi w artykule V Układu Ogólnego w sprawie handlu usługami. W
odniesieniu do jakiegokolwiek aspektu niniejszej Umowy obejmującego dziedziny inne niż
działalność usługowa, układem w sprawie integracji gospodarczej jest układ zgodnie z
zasadami określonymi w artykule XXIV GATT w sprawie tworzenia stref wolnego handlu lub
unii celnych.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 46 ust

ęp 2

Strony potwierdzają swoje wzajemne zrozumienie, że kwestia, czy działalność jest związana,
nawet tylko sporadycznie, z wykonywaniem władzy publicznej na ich odpowiednich
terytoriach, zależy od okoliczności każdej szczególnej sprawy. Analiza w każdej szczególnej
sprawie, czy taka działalność jest związana z:
-

prawem do używania ograniczeń fizycznych, lub

wykonywaniem funkcji sądowych, lub

prawem jednostronnego wprowadzania wiążących przepisów,

pomoże w ustaleniu odpowiedzi na takie pytania.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 48
Sam fakt wymogu wizy dla osób fizycznych niektórych Stron, lecz nie w stosunku do innych,
nie jest uważany za znoszący lub naruszający korzyści wynikające ze szczególnego
zobowiązania.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 52 (definicje)
„Płatności bieżące”
„Płatności bieżące” są płatnościami związanymi z przepływem towarów, usług lub osób
dokonywanymi zgodnie ze zwyczajnymi międzynarodowymi praktykami gospodarczymi oraz
nie obejmują ustaleń, które co to istoty stanowią połączenie płatności bieżących i transakcji
kapitałowych, takich jak odroczenia płatności i zaliczek, które mają na celu obejście
odpowiednich przepisów ustawowych Stron w tej dziedzinie.
Niniejsza definicja nie uniemożliwia Rosji zastosowania lub przyjęcia ustawodawstwa, które
stanowi, że takie płatności muszą być przeprowadzane za pośrednictwem tych banków
rosyjskich, które otrzymały odpowiednie zezwolenia od banku centralnego Federacji
Rosyjskiej na prowadzenie takich czynności w swobodnie wymienialnych walutach.
„Inwestycja bezpośrednia”
„Inwestycja bezpośrednia” jest to inwestycja do celów ustanowienia trwałych stosunków
gospodarczych z przedsiębiorstwem, taka jak inwestycje, które dają możliwość wywierania
efektywnego wpływu na jego zarządzanie, w danym państwie przez nierezydentów lub za
granicą przez rezydentów poprzez:
1.

stworzenie lub poszerzenie przedsiębiorstwa, do którego ma się wyłączny tytuł
własności, filii lub oddziału, nabycie pełnej własności istniejącego przedsiębiorstwa;

udział w nowym lub istniejącym przedsiębiorstwie;

pożyczkę pięcioletnią lub na dłuższy okres.

„W pełni wymienialna waluta”
„W pełni wymienialną walutą” jest jakakolwiek waluta uznana za taką przez
Międzynarodowy Fundusz Walutowy.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 53 ust

ęp 2.2

„Surowce” to produkty określone jako takie w GATT.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 54
Strony postanawiają, że do celów Umowy, własność intelektualna, przemysłowa i handlowa
obejmuje w szczególności prawa autorskie, w tym takie prawa w odniesieniu do programów
komputerowych, oraz prawa pokrewne, patenty, wzory przemysłowe, oznaczenia
geograficzne, w tym określenie pochodzenia, znaki towarowe i znaki usługowe, topografie

144

układów scalonych, jak również ochronę przed nieuczciwą konkurencją, określoną w artykule
10a Konwencji paryskiej o Ochronie Własności Przemysłowej oraz ochronę informacji
niejawnych w sprawie know-how.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 99
Strony postanawiają, że środki przewidziane w artykule 99 nie są przyjmowane w celu
zakłócenia warunków konkurencji na właściwych rynkach i tym samym w celu przyznania
ochrony produkcji krajowej.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 101
Strony zapraszają Radę Współpracy do niezwłocznego zbadania regulaminu, który może być
pomocny dla rozstrzygania sporów w ramach niniejszej Umowy.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 107
Strony postanawiają, za obopólną zgodą, w celu jego poprawnej interpretacji i praktycznego
zastosowania, że pojęcie „przypadki szczególnej pilności” zawarte w artykule 107 Umowy
oznaczają przypadki istotnego naruszenia Umowy przez jedną ze Stron. Istotne naruszenie
Umowy polega na:
a)

niewykonywaniu niniejszej Umowy niedozwolonym przez ogólne normy prawa
międzynarodowego; lub

naruszeniu zasadniczego elementu Umowy określonego w artykule 2.

Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 107 ust

ęp 2

Strony postanawiają, że „właściwe środki” określone w artykule 107 ustęp 2 są środkami
przyjętymi zgodnie z prawem międzynarodowym.
Jeśli Strona przyjmuje środek w przypadku „szczególnej pilności” zgodnie z artykułem 107
ustęp 2, druga Strona może skorzystać z procedur przewidzianych w artykule 101.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułów 2 i 107
Strony oświadczają, że włączenie do Umowy odniesienia do poszanowania praw człowieka
stanowiące zasadniczy element Umowy oraz w stosunku do przypadków o szczególnej
pilności wypływa z:
-

polityki Wspólnoty w dziedzinie praw człowieka, zgodnie z deklaracją Rady z dnia 11
maja 1992 roku, która przewiduje włączenie takiego odniesienia do układów
dotyczących współpracy lub stowarzyszenia między Wspólnotą a jej partnerami z
KBWE, jak również

polityki Rosji w tej dziedzinie, oraz

przywiązania obydwu Stron do odpowiednich zobowiązań, wynikających w
szczególności z Aktu Końcowego z Helsinek oraz Paryskiej Karty dla Nowej Europy.

Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 112
Strony potwierdzają, że chociaż niniejsza Umowa zastępuje Umowę z dnia 18 grudnia 1989
roku dotyczącą stosunków między Stronami, Umowa nie uchybia lub w inny sposób nie
wpływa na jakiekolwiek środki przyjęte przed wejściem w życie niniejszej Umowy lub umów
zawartych między nimi przed tą datą zgodnie z Umową z 1989 roku oraz na warunkach i na
okres stosowania zawartych w takich środkach lub umowach.
Wspólna deklaracja w odniesieniu do artykułu 6 protokołu 2
1.

Strony postanawiają przyjąć niezbędne środki w celu udzielenia sobie pomocy, zgodnie
z niniejszym protokołem oraz bezzwłocznie, w przypadku następujących przepływów
towarów:

przepływu broni, amunicji, materiałów wybuchowych i urządzeń wybuchowych;

przepływu dzieł sztuki i antyków, które mają znaczącą wartość historyczną,
kulturową lub archeologiczną dla jednej ze Stron;

przepływu towarów trujących, jak również substancji niebezpiecznych dla
środowiska naturalnego oraz zdrowia publicznego;

145

przepływu towarów wrażliwych i strategicznych objętych ograniczeniami
pozataryfowymi zgodnie z wykazami uzgodnionymi przez Strony.

Strony postanawiają, jeżeli jest to dozwolone na mocy podstawowych zasad ich

odpowiednich systemów prawnych, przyjąć niezbędne środki w celu umożliwienia
właściwego wykorzystania techniki zakupu kontrolowanego na podstawie wzajemnie
uzgodnionych przepisów wykonawczych przyjętych przez nie, zgodnie z procedurami
niniejszego protokołu.

Strony postanawiają przyjąć wszelkie niezbędne środki, zgodnie z ich odpowiednimi
przepisami ustawowymi w celu:
-

dostarczenia wszelkich dokumentów,

notyfikowania wszelkich decyzji,

wchodzących w zakres niniejszego protokołu adresatowi, mieszkającemu lub mającemu
siedzibę na ich odpowiednich terytoriach na podstawie wzajemnie uzgodnionych
przepisów wykonawczych przyjętych przez nie, zgodnie z procedurami niniejszego
protokołu. W takim przypadku stosuje się artykuł 5 ustęp 3.

Strony postanawiają, że w przypadku gdy władza, do której kierowany jest wniosek nie
może działać samodzielnie, wydział administracyjny, do którego wniosek został
skierowany przez tę władzę działa na takich samych warunkach, jakie stosuje się do
władzy, do której kierowany jest wniosek.

WYMIANA LISTÓW
w odniesieniu do artykułu 22
A. List Rosji
Szanowny Panie!
Celem niniejszego listu jest potwierdzenie, że w odniesieniu do handlu materiałami
jądrowymi objętymi artykułem 22 Umowy o partnerstwie i współpracy podpisanej w dniu
dzisiejszym, osiągnęliśmy następujące porozumienie:
Rosja zamierza działać jako stabilny, wiarygodny i długoterminowy dostawca materiałów
jądrowych do Wspólnoty, a Wspólnota uznaje ten zamiar. Rząd rosyjski odnotowuje, że
Wspólnota uważa Rosję, w szczególności w celach swojej polityki dostaw w dziedzinie
jądrowej, jako źródło dostaw, które jest oddzielne i odmienne od innych dostawców.
W celu uniknięcia wszelkich trudności w handlu, konsultacje są przeprowadzane regularnie
lub na wniosek w sprawie rozwoju w handlu materiałami jądrowymi między Rosją a
Wspólnotą. Konsultacje te mogą obejmować ciągły i regularny dialog na temat rozwoju rynku
i prognoz.
Konsultacje są prowadzone w ramach artykułu 92.
Zgodnie z artykułem 13 Umowy o partnerstwie i współpracy regulacje, określone w artykule 6
Umowy z 1989 roku, są wprowadzane w życie w sposób jednolity, bezstronny i sprawiedliwy.
Odnoszę się do naszego wspólnego pragnienia ułatwienia wszelkimi praktycznymi sposobami
trwającego procesu rozbrojenia jądrowego. Postanowiliśmy podjąć wszelkie niezbędne kroki
w celu przeprowadzenia konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi państwami, jeśli wydaje
się, że wykonywanie odpowiednich umów dwustronnych i wielostronnych powoduje lub grozi
spowodowaniem znaczących szkód dla instalacji Stron.
Proponuję, aby niniejszy list wraz z Pańską odpowiedzią stanowiły formalną umowę między
nami.
Proszę przyjąć, Szanowny Panie, wyrazy mojego najwyższego poważania.

W imieniu Rządu Federacji Rosyjskiej

List Wspólnoty

Szanowny Panie!

146

Dziękuję za Pański list z datą dzisiejszą, który brzmi jak następuje:

„Celem niniejszego listu jest potwierdzenie, że w odniesieniu do handlu materiałami
jądrowymi objętymi artykułem 22 Umowy o partnerstwie i współpracy podpisanej w
dniu dzisiejszym, osiągnęliśmy następujące porozumienie:
Rosja zamierza działać jako stabilny, wiarygodny i długoterminowy dostawca
materiałów jądrowych do Wspólnoty, a Wspólnota uznaje ten zamiar. Rząd rosyjski
odnotowuje, że Wspólnota uważa Rosję, w szczególności w celach swojej polityki
dostaw w dziedzinie jądrowej, jako źródło dostaw, które jest oddzielne i odmienne od
innych dostawców.
W celu uniknięcia wszelkich trudności w handlu, konsultacje są przeprowadzane
regularnie lub na wniosek w sprawie rozwoju w handlu materiałami jądrowymi między
Rosją a Wspólnotą. Konsultacje te mogą obejmować ciągły i regularny dialog na temat
rozwoju rynku i prognoz.
Konsultacje są prowadzone w ramach artykułu 92.
Zgodnie z artykułem 13 Umowy o partnerstwie i współpracy regulacje, określone w
artykule 6 Umowy z 1989 roku, są wprowadzane w życie w sposób jednolity, bezstronny
i sprawiedliwy.
Odnoszę się do naszego wspólnego pragnienia ułatwienia wszelkimi praktycznymi
sposobami trwającego procesu rozbrojenia jądrowego. Postanowiliśmy podjąć wszelkie
niezbędne kroki w celu przeprowadzenia konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi
państwami, jeśli wydaje się, że wykonywanie odpowiednich umów dwustronnych i
wielostronnych powoduje lub grozi spowodowaniem znaczących szkód dla instalacji
Stron.
Proponuję, aby niniejszy list wraz z Pańską odpowiedzią stanowiły formalną umowę
między nami.”

Potwierdzam, że Pański list i moja odpowiedź stanowią formalną umowę między nami.
Proszę przyjąć, Szanowny Panie, wyrazy mojego najwyższego poważania.

W imieniu Wspólnot Europejskich

WYMIANA LISTÓW
w odniesieniu do artykułu 52
A. List Rosji
Szanowny Panie!
W odniesieniu do artykułu 52 Umowy o partnerstwie i współpracy, potwierdzam, że
postanowienia niniejszego artykułu nie są interpretowane jako ograniczające transfer za
granicę przez rezydentów wspólnotowych inwestycji dokonanych w Rosji przez rezydentów
wspólnotowych, włączając wszelkie płatności wyrównawcze wynikające ze środków, takich
jak wywłaszczenie, nacjonalizacja lub środki o równoważnym skutku oraz wszelkie
wynikające z nich korzyści.
Proponuję, aby niniejszy list wraz z Pańską odpowiedzią stanowiły formalną umowę między
nami.
Proszę przyjąć, Szanowny Panie, wyrazy mojego najwyższego poważania.

W imieniu Rządu Federacji Rosyjskiej

List Wspólnoty

Szanowny Panie!
Dziękuję za Pański dzisiejszy list, który brzmi jak następuje:

„W odniesieniu do artykułu 52 Umowy o partnerstwie i współpracy, potwierdzam, że
postanowienia niniejszego artykułu nie są interpretowane jako ograniczające transfer za
granicę przez rezydentów wspólnotowych inwestycji dokonanych w Rosji przez

147

rezydentów wspólnotowych, włączając wszelkie płatności wyrównawcze wynikające ze
środków, takich jak wywłaszczenie, nacjonalizacja lub środki o równoważnym skutku
oraz wszelkie wynikające z nich korzyści.
Proponuję, aby niniejszy list wraz z Pańską odpowiedzią stanowiły formalną umowę
między nami.”

Potwierdzam, że Pański list i moja odpowiedź stanowią formalną umowę między nami.
Proszę przyjąć, Szanowny Panie, wyrazy mojego najwyższego poważania.

W imieniu Wspólnot Europejskich

Deklaracja Wspólnoty w odniesieniu do artykułu 36
Wspólnota oświadcza, że transgraniczne świadczenie usług określone w artykule 36 nie
zakłada przepływu dostawcy usług na terytorium państwa, które stanowi jej miejsce
przeznaczenia, ani przepływu odbiorcy usługi na terytorium państwa, z którego usługa
pochodzi.
Deklaracja Wspólnoty w odniesieniu do artykułu 54
Postanowienia Umowy są bez uszczerbku dla kompetencji Wspólnoty Europejskiej oraz jej
Państw Członkowskich w sprawach własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej.
Deklaracja Rosji w odniesieniu do artykułu 36
Rosja oświadcza, że dostawcy wymienieni w deklaracji Wspólnoty w odniesieniu do artykułu
36 nie mogli zostać uznani za osoby fizyczne, które są przedstawicielami spółki wspólnotowej
lub rosyjskiej, ubiegającymi się o czasowy wjazd w celu negocjowania sprzedaży usług
transgranicznych lub zawarcia porozumień w celu sprzedaży usług transgranicznych dla tej
spółki.

Protokół z podpisania Umowy o partnerstwie i współpracy ustanawiaj

ącej partnerstwo

ędzy Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi a Federacją

Rosyjsk

Pełnomocnicy Królestwa Belgii, Królestwa Danii, Republiki Federalnej Niemiec, Republiki
Greckiej, Królestwa Hiszpanii, Republiki Francuskiej, Irlandii, Republiki Włoskiej,
Wielkiego Księstwa Luksemburga, Królestwa Niderlandów, Republiki Portugalskiej,
Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Wspólnoty Europejskiej,
Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, oraz
pełnomocnicy Federacji Rosyjskiej podpisali Umowę o partnerstwie i współpracy między
Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi a Federacją Rosyjską w dniu 24
czerwca 1994 roku na Korfu.
Z tej okazji, Republika Francuska złożyła następującą deklarację:
„Republika Francuska odnotowuje, że Umowa o partnerstwie i współpracy z Federacją
Rosyjską nie ma zastosowania do krajów i terytoriów zamorskich, stowarzyszonych ze
Wspólnotą Europejską zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską.”
Niniejsza deklaracja została podana do wiadomości Federacji Rosyjskiej, która nie zgłosiła
zastrzeżeń.
Niniejszy Protokół zostanie opublikowany w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Umowy Polska Rosja (Договоры Польша Россия), Том 2
Kulisy umowy gazowej między Polską a Rosją
Uwarunkowania historyczne i terazniejszosc stosunkow wzajemnych Polska-Rosja[1], WSCiL VI semestr, P
Polska – Rosja Z Księgi i Wiedzy Rymów (Księga IV Osądów)
Polska-Rosja 2000-, studia- politologia, międzynarodowe stosunki polityczne
5 Polska a Rosja Sowiecka i ZSRR w latach18 1939
40 Polska i Rosja w XVIIw
D19240111 Konwencja Sanitarna pomiędzy Polską a Rosją, Ukrainą i Białorusią, podpisana w Warszawie
D19210299 Ustawa z dnia 15 kwietnia 1921 r o ratyfikacji Traktatu Pokoju między Polską a Rosją i Uk
Polska Rosja wojna i pokoj Od Jan Kochanczyk(1)
Pojednanie Polska – Rosja, Polska – Niemcy 150 rocznica Powstania Styczniowego 1863 roku – Anatomia
Polska Rosja wojna i pokoj Tom 2 Od Napoleona do Putina
Polska Rosja wojna i pokoj Tom 2 Od Napoleona do Putina e 03gm
D19230249 Ustawa z dnia 16 marca 1923 r w przedmiocie personalnej wymiany osób między Polską a Rosj
Polska Rosja wojna i pokoj Tom 2 Od Napoleona do Putina
Polska i Rosja zaczęły ujawniać wszystkie historyczne tajemnice

więcej podobnych podstron