„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Elżbieta Zagożdżon-Kuśmirek

Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia 322[01].O1.05

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
Lek med. Mariusz Długosz
Dr n. med. Piotr Majcher


Opracowanie redakcyjne:
mgr Elżbieta Zagożdżon-Kuśmirek

Konsultacja:
mgr Ewa Łoś

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu Jednostki modułowej 322[01].O1.05
,,Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu asystentka stomatologiczna.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

6

3. Cele kształcenia

7

4. Przykładowe scenariusze zajęć

8

5. Ćwiczenia

12

5.1. Działalność gospodarcza

12

5.1.1. Ćwiczenia

12

5.2. Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej

14

5.2.1. Ćwiczenia

14

5.3. Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego usługi zdrowotne

16

5.3.1. Ćwiczenia

16

5.4. Kontraktowanie usług medycznych

18

5.4.1. Ćwiczenia

18

5.5. Finansowanie świadczeń zdrowotnych

20

5.5.1. Ćwiczenia

20

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

22

7.

Literatura

38

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik ten będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych jednostki modułowej

„Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia”. Jest poradnikiem,
z którego mogą korzystać uczniowie kształcący się w zawodzie asystentka stomatologiczna.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń – zestaw ćwiczeń pomocny przy weryfikacji wiadomości
teoretycznych ucznia oraz kształtujący jego umiejętności praktyczne,

−

wskazówki do ćwiczeń – wskazówki dotyczące metod realizacji poszczególnych
ćwiczeń, podpowiedzi rozwiązań ćwiczeń problemowych,

−

sprawdzian postępów – sprawdzian umożliwiający uczniowi sprawdzenie opanowania
danego zakresu materiału,

−

test osiągnięć – przykładowy zestaw pytań. Zaliczenie testu przez ucznia będzie
potwierdzeniem opanowania materiału całej jednostki modułowej,

−

ocenianie ucznia – propozycja sposobu oceniania ucznia,

−

literaturę.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami

ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania (wprowadzenie teoretyczne w Poradniku dla ucznia) – w miarę
możliwości

uczniowie

powinni

przeanalizować

samodzielnie.

Obserwuje

się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką uczniowie
powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu prawniczego (ustaw, rozporządzeń
i innych aktów prawnych) ze zrozumieniem. Szczególny nacisk należy położyć na
zrozumienie przez uczniów nowych, trudnych treści związanych z podejmowaniem
działalności gospodarczej i kontraktowaniem usług medycznych,

−

po przeczytaniu wprowadzenia teoretycznego Pytania sprawdzające mają wykazać,
na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest przygotowany do wykonania
ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom samodzielne odpowiedzenie
na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi
na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może
uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
Ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną
propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

uwzględniając różne możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które
z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu techn.-
dydaktycznym szkoły. Prowadzący może również przedstawić swoje propozycje tematów
ćwiczeń i sposobów ich realizacji,

−

następnym etapem pracy ucznia jest Sprawdzian postępów. Uczeń powinien
samodzielnie czytając zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć
opanowanie określonego zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel
powinien do tych zagadnień wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są
wynikiem niezrozumienia przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy
ucznia w trakcie nauczania. W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż
od postawy nauczyciela, sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi
zainteresowanie ucznia. Uczeń niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem
ćwiczeń nie nabędzie w pełni umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy
rozbudzić wśród uczniów tak zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia
opanowania materiału nauczania rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do
sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia z tego zakresu,

−

zaliczenie całej jednostki modułowej odbywa się poprzez przeprowadzenie Testu
osiągnięć. Wskazane jest przeznaczyć na rozwiązanie testu 45 minut. Nauczyciel wybiera
odpowiednią ilość pytań do rozwiązania,

−

ocena ucznia – każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę możliwych
do uzyskania punktów. Ocena końcowa uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów.
Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu oraz zaproponować własną
skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby
umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.

Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać uwagę na predyspozycje

ucznia, ocenić czy uczeń ma większe uzdolnienia twórcze, czy też łatwiej sobie radzi
z rozwiązywaniem problemów teoretycznych. Każdy uczeń po uzyskaniu oceny końcowej
powinien być świadom, w jakim kierunku jest uzdolniony, aby w przyszłości mógł jak
najefektywniej swoje uzdolnienia wykorzystać, a ewentualne braki umiejętności uzupełnić.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia zawodowego to:

−

pogadanka,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

metoda projektów,

−

metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

Schemat układu jednostek modułowych

322[01].O1

Podstawy działalności zawodowej

322[01].O1.01

Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny

pracy, ochrony

przeciwpożarowej

oraz ochrony środowiska

322[01].O1.04
Nawiązywanie

i utrzymywanie kontaktów

międzyludzkich

322[01].O1.02

Charakteryzowanie budowy,

fizjologii

i patologii narządu żucia

322[01].O1.03

Stosowanie leków

w leczeniu chorób jamy

ustnej

322[01].O1.05

Przestrzeganie przepisów

prawa i zasad ekonomiki

w ochronie zdrowia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

korzystać z różnych źródeł informacji,

–

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu przedsiębiorczości,

–

rozróżniać czynniki wpływające na popyt i podaż usług,

–

wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej,

–

sporządzać dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem,

−

charakteryzować podstawowe przepisy prawa dotyczące praw i obowiązków
pracowników i pracodawców,

–

interpretować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej,

–

współpracować w grupie,

–

obsługiwać komputer.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować podstawowe pojęcia: towar, rynek, popyt, podaż,

−

wyjaśnić funkcjonowanie mechanizmu rynkowego we współczesnej gospodarce,

−

zinterpretować przepisy prawa medycznego,

−

określić źródła finansowania świadczeń zdrowotnych,

−

wyjaśnić istotę i zasady funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce,

−

zinterpretować przepisy prawa dotyczące świadczeń ubezpieczeniowych oraz pomocy
społecznej,

−

określić podstawy prawne dotyczące funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej
i płatnika,

−

zinterpretować przepisy ustawy o zakładach opieki zdrowotnej oraz ustawy
o zamówieniach publicznych,

−

określić czynniki wpływające na popyt i podaż usług medycznych,

−

określić podmioty uprawnione do realizacji świadczeń zdrowotnych,

−

wyjaśnić zasady reglamentowania dostępu do niektórych usług medycznych,

−

wyjaśnić mechanizmy konkurencji między podmiotami świadczącymi usługi medyczne,

−

rozróżnić rodzaje kontraktów na usługi medyczne,

−

określić procedurę kontraktowania usług medycznych,

−

uzasadnić znaczenie profesjonalizmu i zaufania do personelu medycznego udzielającego
świadczeń medycznych,

−

określić organy ochrony praw pacjenta,

−

wykonać czynności prawne związane ze świadczeniem usług medycznych,

−

zaspokoić uzasadnione roszczenia pacjenta dotyczące świadczonych usług medycznych,

−

zastosować przepisy prawa pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika oraz
pracodawcy,

−

zastosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych,

−

sporządzić dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem,

−

zastosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej,

−

skorzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

…………………………………….……….................….

Modułowy program nauczania:

Asystentka stomatologiczna 322[01]

Moduł:

322[01].O1.

Podstawy działalności zawodowej

Jednostka modułowa: Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia 322[01].O1.05

Temat: Kontraktowanie usług medycznych.

Cel ogólny: Posługiwanie się wiedzą i umiejętnościami z zakresu zasad kontraktowania

usług medycznych w niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wyszukać akty prawne regulujące kontraktowanie usług medycznych,

−

scharakteryzować warunki kontraktowania świadczeń zdrowotnych,

−

scharakteryzować metody opłacania usług zdrowotnych,

−

określić zalety i wady poszczególnych rodzajów kontraktów,

−

wybrać najkorzystniejszy rodzaj kontraktu,

−

uzasadnić wybór określonego rodzaju kontraktu.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przypadku.

Środki dydaktyczne

−

opis sytuacji niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej,

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

instrukcja pracy metodą przypadku,

−

zestawy aktów prawnych na temat kontraktowania usług medycznych,

−

zestaw materiałów na temat rodzajów kontraktów na usługi medyczne,

−

pytania prowadzące,

−

papier formatu A4, pisaki.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 4–6 osobowych.

Czas: 4 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia

Pracujesz w niepublicznym zakładzie opieki zdrowotnej, który działa w terenie wiejskim

obejmującym duży obszar rzadko zamieszkany. Mieszkańcy – potencjalni usługobiorcy to
głównie ludzie starsi, o przeciętnym statusie materialnym. Jesteś odpowiedzialny za wybór
kontraktu i jego przygotowanie. Przeanalizuj dostępne materiały na temat kontraktów na
usługi medyczne i dokonaj wyboru najlepszego kontraktu. Uzasadnij wybór określając zalety
i wady kontraktu z punktu widzenia twojego zakładu, świadczeniobiorców i płatnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Przygotowanie opisu przypadku.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza I
1. Prezentacja opisu przypadku.
2. Wstępna analiza przypadku.
3. Uzupełnienie informacji (zadawanie pytań przez uczniów i odpowiedzi nauczyciela

na nie).

Faza II
1. Analiza opisu przypadku – nauczyciel zwraca uwagę na konieczność zapoznania się

z literaturą na temat kontraktów (np. Przewodnik dla ucznia) i aktami prawnymi
n. t. kontraktów.

2. Selekcja informacji.
2. Uczniowie pracują w zespołach odpowiadając na zawarte w opisie pytania i polecenia.

Faza III
1. Zgłaszanie propozycji wyboru kontraktów wraz uzasadnieniem wyboru.
2. Weryfikacja zgłoszonych propozycji rozwiązania problemu. Podkreślenie rozwiązań

zgodnych z etyką pracy pracownika ochrony zdrowia.

3. Wybór rozwiązania optymalnego i jego uzasadnienie.

Faza IV
1. Ocena trafności stawianych pytań.
2. Ocena prawidłowości wnioskowania.
3. Wyeksponowanie najcenniejszych pod względem dydaktycznym rozwiązań: uczniowie

wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności.

4. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były

ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

5. Sprawdzenie stopnia realizacji celów zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:

…………………………………….……….................….

Modułowy program nauczania:

Asystentka stomatologiczna 322[01]

Moduł:

322[01].O1.

Podstawy działalności zawodowej

Jednostka modułowa: Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia 322[01].O1.05

Temat: Rodzaje kosztów i składniki kosztów świadczeń zdrowotnych.

Cel ogólny: Rozróżnianie kosztów i składników kosztów wytworzenia świadczeń

zdrowotnych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wyjaśnić znaczenie kosztów w zakładach opieki zdrowotnej,

−

rozróżnić rodzaje kosztów,

−

scharakteryzować składniki wytworzenia kosztów,

−

obliczyć próg rentowności w niepublicznej firmie medycznej.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przypadku.

Środki dydaktyczne:

−

opis sytuacji niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej,

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

instrukcja pracy metodą przypadku,

−

zestawy materiałów na temat finansowania usług medycznych,

−

pytania prowadzące,

−

papier formatu A4, pisaki.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 4–6 osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia

Pan Jan Kowalski skończył policealną szkołę medyczną, ale nie dostał się na studia. Za

rok będzie zdawał jeszcze raz, a na razie, żeby nie siedzieć w domu bezczynnie, chce trochę
popracować. Wraz ze swoim kolegą Markiem, który właśnie kończy szkołę zarządzania
i marketingu postanowili, że założą własną firmę. Będą szkolili pracowników małych
zakładów opieki zdrowotnej i ośrodków pomocy rodzinie w świadczeniu opieki w warunkach
domowych. Produktem ich firmy, którą nazwali „Medicopter”, będzie pakiet usług
edukacyjnych, za który mężczyźni planują pobierać opłatę 2000 zł za kurs.

Realizacja tej usługi pociągnie za sobą koszty zmienne, związane z używaniem telefonów

komórkowych, zużyciem benzyny i materiałów biurowych, które wycenili na 800zł
od klienta. Na koszty stałe złożą się: koszt wynajęcia pomieszczenia, ogłoszenia w mediach,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

zakup materiałów komputerowych i biurowych, opłata abonamentu komórkowego, koszty
energii i wynagrodzeń pana Jana i pana Marka wraz z pochodnymi, a także podatek od
działalności gospodarczej – wszystko w sumie 7000 miesięcznie. Na początek, żeby nie
zwiększać kosztów, będą wykorzystywać w firmie własny sprzęt komputerowy i samochód
Jana. Czy w liczącej 40.000 mieszkańców miejscowości wypoczynkowej znajdzie się
wystarczająca ilość klientów, którzy zechcą kupić produkt firmy „Medicopter”? Czy cena jest
właściwa? Czy koszty nie są skalkulowane zbyt optymistycznie? Takie problemy często
towarzyszą przyszłym przedsiębiorcom, zwłaszcza na rynku usług medycznych.

Polecenie:

1. Pomóżcie panom Janowi i Markowi policzyć, przy jakiej ilości klientów „Medicopter”

będzie im przynosił zyski.

2. Obliczcie próg rentowności, zbadajcie, jak się będzie zmieniał, jeśli podniosą lub obniżą

cenę o 25%.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Przygotowanie opisu przypadku.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza I
1. Prezentacja opisu przypadku.
2. Wstępna analiza przypadku.
3. Uzupełnienie informacji (zadawanie pytań przez uczniów i udzielanie odpowiedzi na nie).

Faza II
1. Analiza opisu przypadku.
2. Selekcja informacji.
3. Uczniowie pracują w zespołach odpowiadając na zawarte w opisie pytania i polecenia.

Faza III
1. Zgłaszanie propozycji rozwiązań.
2. Weryfikacja zgłoszonych propozycji rozwiązania problemu.
3. Wybór rozwiązania optymalnego i jego uzasadnienie.

Faza IV
1. Ocena trafności stawianych pytań.
2. Ocena prawidłowości wnioskowania.
3. Wyeksponowanie najwartościowszych pod względem dydaktycznym rozwiązań:

uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

4. Sprawdzenie stopnia realizacji celów zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5. ĆWICZENIA

5.1. Działalność gospodarcza

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj analizy form organizacyjno-prawnych prowadzenia działalności gospodarczej.

Wskaż ich wady i zalety oraz możliwość wykorzystania jako formy prowadzenia publicznego
i niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału „Działalność gospodarcza”. Należy zwrócić uwagę na umiejętność poszukiwania
właściwych aktów prawnych i wykorzystanie do tego technologii komputerowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy materiału na temat form organizacyjno-prawnych prowadzenia

działalności gospodarczej,

2) dokonać analizy przepisów prawa mówiących o zakładaniu działalności gospodarczej

w ochronie zdrowia,

3) wypisać wady i zalety poszczególnych form prowadzenia działalności,
4) określić możliwość wykorzystania poszczególnych form organizacyjno-prawnych

do prowadzenia działalności usługowej w ochronie zdrowia,

5) wskazać formy prowadzenia działalności przydatne do prowadzenia publicznego

i niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Sporządź wykaz czynności związanych z zakładaniem działalności gospodarczej

pozwalającej na świadczenie usług medycznych w twoim zwodzie. Przydatne będą adresy
internetowe: www.rejestrzoz.gov.pl, www.mz.gov.pl, www.iFirma.pl, www.wskazowkiksiegowe.pl,
www.eGospodarka.pl.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału „Działalność gospodarcza”. Należy zwrócić uwagę na umiejętność poszukiwania
właściwych aktów prawnych i wykorzystanie do tego technologii komputerowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać we wskazanej przez nauczyciela literaturze i w Internecie odpowiednie akty

prawne, regulujące działalność gospodarczą w ochronie zdrowia,

2) dokonać analizy przepisów prawa mówiących o zakładaniu działalności gospodarczej,
3) ustalić wykaz czynności niezbędnych do założenia działalności gospodarczej,
4) wskazać instytucje, w których dokonuje się rejestracji przedsiębiorstwa osoby fizycznej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Znajdź i przeanalizuj akty prawne określające zasady powoływania oraz warunki

działania i funkcjonowania prywatnej praktyki w twoim zawodzie medycznym. Przydatne
będą adresy internetowe www.nfz.gov.pl, www.rejestrzoz.gov.pl, www.mz.gov.pl

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału „Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej”. Należy zwrócić uwagę
na umiejętność poprawnego czytania i analizowania aktów prawnych warunkujących
działanie prywatnej praktyki w zawodach medycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać w materiałach dydaktycznych i w Internecie akty prawne określające zasady

powoływania i warunki działania prywatnej praktyki w wybranym zawodzie medycznym,

2) dokonać analizy tych aktów prawnych,
3) zapisać warunki, jakie muszą być spełnione, aby powstała i mogła funkcjonować

prywatna praktyka.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Znajdź w dostępnej literaturze i w Internecie, a następnie dokonaj analizy aktów

prawnych, dotyczących prawa cywilnego, prawa pracy, prawa o ubezpieczeniach społecznych
i zdrowotnych, które powinien znać nowo przyjmowany pracownik.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału „Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej”. Należy zwrócić uwagę
na analizowanie i wyjaśnianie przepisów prawnych obowiązujących pracodawcę
i pracownika.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować dostępną literaturę i adresy w Internecie,
2) wskazać akty prawne zawierające przepisy dotyczące praw i obowiązków pracownika,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

3) wskazać akty prawne dotyczące prawa o ubezpieczeniach społecznych i zdrowotnych,
4) dokonać ich analizy pod kątem wykorzystania w pracy w Twoim zawodzie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Sporządź dokumenty niezbędne Ci do podjęcia czynności związanych z zatrudnieniem:

CV, list motywacyjny, scenariusz rozmowy kwalifikacyjnej, kwestionariusz osobowy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać przykładowe

CV i listy motywacyjne oraz obejrzeć film z rozmowy kwalifikacyjnej. Należy zwrócić
uwagę na sposób prezentowania swoich osiągnięć i mocnych stron potencjalnemu
pracodawcy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować dostępną literaturę,
2) przeanalizować CV i listy motywacyjne dostarczone przez nauczyciela i znajdujące się

w Internecie,

3) w oparciu o w/w napisać własne CV i list motywacyjny,
4) opracować scenariusz rozmowy z przyszłym pracodawcą,
5) wypełnić druk obowiązującego kwestionariusza osobowego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

przykładowe CV i świadectwa pracy,

−

druki kwestionariusza osobowego,

−

papier formatu A4,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.3. Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego

usługi zdrowotne

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Analiza SWOT wykorzystuje prosty schemat klasyfikacji, dzieląc wszystkie czynniki

wpływające na obecną i przyszłą sytuację strategiczną przedsiębiorstwa według miejsca
powstania (na wewnętrzne i zewnętrzne) i sposobu oddziaływania (na pozytywne
i negatywne). Ze skrzyżowania tych dwóch kryteriów powstają szanse, zagrożenia, mocne
i słabe strony. Dokonaj analizy SWOT przedsiębiorstwa z opisu:

Pan Janek, który skończył szkołę medyczną wraz ze swoim kolegą Markiem, który

właśnie kończy szkołę zarządzania i marketingu postanowili, że założą własną firmę. Będą
szkolili pracowników małych zakładów opieki zdrowotnej i ośrodków pomocy rodzinie
w świadczeniu opieki medycznej w warunkach domowych, gdyż na te usługi jest bardzo duże
zapotrzebowanie. Produktem ich firmy, którą nazwali „Medicopter”, będzie pakiet usług
edukacyjnych, za który mężczyźni planują pobierać opłatę 2000 zł za kurs.

Realizacja tej usługi pociągnie za sobą koszty związane z używaniem telefonów

komórkowych, zużyciem benzyny i materiałów biurowych, koszt wynajęcia pomieszczenia,
ogłoszenia w mediach, zakup materiałów komputerowych i biurowych, opłata abonamentu
komórkowego, koszty energii i wynagrodzeń pana Jana i pana Marka wraz z pochodnymi,
a także podatek od działalności gospodarczej – wszystko w sumie 7000 miesięcznie.
Na początek, żeby nie zwiększać kosztów, będą wykorzystywać w firmie własny sprzęt
komputerowy i samochód Jana.

W ich miejscowości działa już od kilku lat jeden zakład szkoleniowy, ale on prowadzi

kursy w wielu dziedzinach, nie tylko medycznej. Czy w liczącej 50.000 mieszkańców
miejscowości wypoczynkowej znajdzie się wystarczająca ilość klientów, którzy zechcą kupić
produkt firmy „Medicopter”?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału „Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego usługi zdrowotne”. Należy
zwrócić uwagę na prawidłowe zapisywanie planowanych działań.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować literaturę na temat dokonywania analizy SWOT,
2) wskazać podstawowe elementy analizy,
3) dokonać analizy SWOT,
4) określić brakujące informacje,
5) zaplanować, jakie jeszcze dane należy uwzględnić, aby analiza SWOT była pełna.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Środki dydaktyczne:

−

opis przypadku,

−

papier formatu A4, flamastry,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Opracuj projekt biznesplanu przydatny dla prowadzenia działalności gospodarczej

we własnym zawodzie medycznym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału „Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego usługi zdrowotne”. Należy
zwrócić uwagę na prawidłowe zapisywanie planowanych działań.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować wskazaną przez nauczyciela literaturę na temat opracowywania

biznesplanu,

2) wskazać podstawowe elementy biznesplanu,
3) wybrać sposób zapisania biznesplanu,
4) dokonać analizy SWOT,
5) określić założenia strategiczne i plan działania,
6) dokonać wstępnej analizy finansowej,
7) sporządzić biznesplan.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

komputer z dostępem do Internetu, wyposażony w program Excel,

−

nośnik elektroniczny ze wzorem biznesplanu (płyta, dyskietka),

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.4. Kontraktowanie usług medycznych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj analizy poszczególnych rodzajów kontraktów na świadczenie usług

medycznych. Wskaż ich wady i zalety oraz możliwość wykorzystania w publicznym
i niepublicznym zakładzie opieki zdrowotnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni wspólnie

z nauczycielem przeczytać przykładowy kontrakt zakładu opieki zdrowotnej z Narodowym
Funduszem Zdrowia. Należy zwrócić uwagę na dokładne analizowanie wskazówek NFZ oraz
wady i zalety zastosowania omawianego kontraktu w publicznej i niepublicznej placówce
ochrony zdrowia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać analizy materiału na temat kontraktów na świadczenie usług medycznych,
2) dokonać analizy przepisów prawa mówiących o kontraktowaniu świadczeń

w ochronie zdrowia,

3) wypisać wady i zalety poszczególnych kontraktów,
4) określić możliwość wykorzystania poszczególnych rodzajów kontraktów do prowadzenia

działalności usługowej w ochronie zdrowia,

5) wskazać rodzaje kontraktów przydatne do prowadzenia niepublicznego zakładu opieki

zdrowotnej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Opracuj ofertę usług medycznych, niezbędną do przygotowania kontraktu na świadczenie

usług medycznych w Twoim zawodzie. Pomocna będzie klasyfikacja procedur medycznych
ICD-9.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału „Kontraktowanie usług medycznych”. Należy zwrócić uwagę na dokładne
analizowanie przepisów prawnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odnaleźć stronę internetową Narodowego Funduszu Zdrowia,
2) dokonać analizy wymagań stawianych wybranym podmiotom medycznym przez

Narodowy Fundusz Zdrowia,

3) dokonać analizy usług i procedur medycznych świadczonych przez te podmioty

medyczne,

4) wybrać usługi medyczne, dla których opracujesz ofertę,
5) przygotować ofertę wybranych usług medycznych.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

nośnik elektroniczny (płyta, dyskietka),

−

poradnik dla ucznia,

−

papier formatu A4, flamastry,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5.5. Finansowanie świadczeń zdrowotnych

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyniki spółki „Medicopter” za dwa kolejne okresy obrachunkowe zawiera poniższa

tabela 1.

Lp.

Wyszczególnienie

Okres ubiegły

Okres bieżący

1

Przychody ze sprzedaży netto

3 420 000

4 270 000

2

Koszt własny sprzedanych usług

2 850 000

3 470 000

3

Aktywa

5 000 000

5 500 000

4

Odsetki od kredytów

285 000

525 000

5

Wskaźnik zadłużenia ogólnego

40%

42%

6

Stopa podatku dochodowego

38%

36%

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału „Finansowanie świadczeń zdrowotnych”. Należy zwrócić uwagę na dokładne
analizowanie przepisów prawnych.

W oparciu o powyższe dane:

a) oceń rentowność kapitału własnego,
b) oblicz efekt dźwigni finansowej,
c) dokonaj rozliczenia czynników, które wpłynęły na zmianę rentowności kapitału własnego

w dwóch kolejnych okresach obrachunkowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) znaleźć właściwą literaturę w wykazie literatury do przedmiotu,
2) dokonać analizy literatury i przystąpić do rozwiązania zadania,
3) dokonać obliczeń w kolejności podanej w poleceniu,
4) dokonać analizy otrzymanego wyniku i określić stan finansowy badanej spółki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

zadanie do rozwiązania,

−

kalkulator,

−

papier formatu A4, długopis,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Ćwiczenie 2

Dokonaj analizy literatury i przepisów prawnych mówiących o sposobach finansowania

usług medycznych i ustal, jaki rodzaj kontraktu na świadczenie usług medycznych może
Ci przynieść największe zyski jako świadczeniodawcy w twoim zawodzie. Określ też, jakie
wiążą się z tym zagrożenia dla świadczeniobiorcy i płatnika.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału „Finansowanie świadczeń zdrowotnych”. Należy zwrócić uwagę na dokładne
analizowanie przepisów prawnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) znaleźć właściwą literaturę w wykazie literatury do przedmiotu oraz akty prawne

mówiące o finansowaniu świadczeń zdrowotnych,

2) dokonać analizy literatury i aktów prawnych i wybrać najlepszy według Ciebie rodzaj

kontraktu,

3) uzasadnić wybór i określić jego wady i zalety,
4) określić zagrożenia dla pacjenta i płatnika związane z dokonanym przez Ciebie wyborem

kontraktu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

poradnik dla ucznia,

−

papier formatu A4, flamastry,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykład narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Przestrzeganie przepisów
prawa i ekonomiki w ochronie zdrowia”

Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 2, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 24, 25 są z poziomu
podstawowego,

−

zadania 1, 7, 9, 14, 23 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 18 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 22 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. d, 4. a, 5. b, 6. c, 7. d, 8. d, 9. d, 10. a, 11. d,
12. b, 13. c, 14. a, 15. a, 16. b, 17. d, 18. c, 19. b, 20. c, 21. d, 22. a, 23. a, 24. a,
25 c.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności
gospodarczej

C

PP

d

2

Wyjaśnić mechanizmy regulowanej konkurencji
między producentami świadczeń medycznych

B

P

c

3

Wskazać instytucje mające wpływ na politykę
zdrowotną państwa

A

P

d

4

Posłużyć się podstawową terminologią z zakresu
ekonomiki i zarządzania

C

P

a

5

Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
pracownika

C

P

b

6

Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
pracodawcy

C

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

7

Określić roszczenia pacjenta dotyczące
świadczonych usług medycznych

C

PP

d

8

Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
pracownika

C

P

d

9

Zinterpretować podstawowe przepisy prawa
dotyczące odpowiedzialności karnej

C

PP

d

10 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące

pracownika i pracodawcy

C

P

a

11 Scharakteryzować działalność organizacji

i instytucji zajmujących się ochroną praw pacjenta

C

P

d

12 Scharakteryzować system organizacji ochrony

zdrowia w Polsce

C

P

b

13 Posłużyć się podstawową terminologią z zakresu

ekonomiki i zarządzania

C

P

c

14 Zinterpretować przepisy prawa medycznego

C

PP

a

15 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności

gospodarczej

C

P

a

16 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności

gospodarczej

C

P

b

17 Wskazać podstawy prawne funkcjonowania

zakładów opieki zdrowotnej

A

P

d

18 Zidentyfikować podmioty uprawnione do realizacji

świadczeń zdrowotnych

A

P

c

19 Wyjaśnić specyfikę rynku świadczeń zdrowotnych

B

P

b

20 Określić źródła i sposoby finansowania świadczeń

zdrowotnych

C

P

c

21 Określić zasady zawierania kontraktów na

świadczone usługi medyczne

B

P

d

22 Rozróżnić rodzaje kontraktów na usługi medyczne

B

P

a

23 Sporządzić dokumenty związane z zatrudnieniem

C

PP

a

24 Wskazać czynniki wpływające na popyt i podaż

świadczeń zdrowotnych

A

P

a

25 Uzasadnić znaczenie profesjonalizmu i zaufania

personelu medycznego w świadczeniu usług
zdrowotnych

B

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą, informację o ubezpieczeniu do Narodowego

Funduszu Zdrowia zgłasza
a) twój pracodawca.
b) ZUS.
c) KRUS.
d) ty sam.

2. Opiekę zdrowotną można podzielić na

a) stacjonarną, ambulatoryjną.
b) stacjonarną, podstawową.
c) podstawową, specjalistyczną.
d) specjalistyczną, ambulatoryjną.

3. O prawie obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do ochrony zdrowia mówi

a) Konstytucja RP art. 64.
b) ustawa o zakładach opieki zdrowotnej z dn. 5 sierpnia 1993 r. z późniejszymi

zmianami.

c) ustawa o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r.
d) Konstytucja RP art. 68.

4. Źródła zewnętrzne finansowania działalności zakładów opieki zdrowotnej to

a) leasing.
b) zysk netto.
c) amortyzacja.
d) sprzedaż usług.

5. Umowę na czas określony można wypowiedzieć

a) nie można jej wypowiedzieć.
b) za 2-tygodniowym wypowiedzeniem.
c) za 2-tygodniowym wypowiedzeniem po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji

związkowej.

d) za 3-dniowym wypowiedzeniem.

6. Umowa na okres próbny nie może być dłuższa niż

a) 1 tydzień.
b) 2 tygodnie.
c) 3 miesiące.
d) 6 miesięcy.

7. Skargi i wnioski dotyczące świadczenia usług medycznych mogą być składane do

a) sądu pracy.
b) sądu grodzkiego.
c) wojewódzkiego lub Miejskiego Rzecznika Praw Konsumenta.
d) okręgowego rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Izb zrzeszających.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

8. Prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego pracownik niepublicznego zakładu opieki

zdrowotnej uzyskuje
a) po przepracowaniu pierwszego miesiąca.
b) po przepracowaniu ½ roku.
c) po przepracowaniu 1 roku.
d) zależy od poziomu wykształcenia.

9. W odpowiedzialności karnej odpowiadamy za czyn zabroniony, bezprawny lub

karygodny. Wskaż okoliczności uchylające odpowiedzialność
a) stan wyższej konieczności.
b) zgoda osoby pokrzywdzone.
c) dowód wdzięczności jako zwyczaj.
d) wszystkie powyższe.

10. Za pracę w niedzielę i święto przysługuje pracownikowi

a) dzień wolny w dowolnym czasie wskazanym przez pracownika.
b) dzień wolny w dowolnym czasie wskazanym przez pracodawcę.
c) dzień wolny w czasie skazanym przez ustawodawcę.
d) dzień wolny lub dodatek, zależnie od możliwości pracodawcy.

11. Naprawienie szkody w odpowiedzialności cywilnej może nastąpić w postaci

a) według wyboru poszkodowanego.
b) przywrócenie stanu poprzedniego.
c) zapłacenie odszkodowania.
d) wszystkie powyższe są prawdziwe.

12. Aby działalność mogła być zakwalifikowana jako gospodarcza, musi spełnić następujące

warunki
a) posiadać statut, lokal, mieć podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.
b) posiadać

cel,

samodzielność

ekonomiczno–finansową,

działać

w

sposób

zorganizowany i ciągły.

c) posiadać cel, środki finansowe i rzeczowe, mieć podpisany kontrakt z Funduszem.
d) figurować w wykazie działalności gospodarczej, spełniać wymogi ustawy o zakładach

opieki zdrowotnej.

13. Osoba fizyczna to

a) skarb państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy przyznają osobowość

prawną.

b) każdy człowiek od poczęcia aż do naturalnej śmierci.
c) człowiek, który dysponuje zdolnością prawną od chwili urodzenia, dzięki czemu ma

możność bycia podmiotem prawa.

d) osoba prowadząca działalność gospodarczą na mocy kontraktu lub ustawy.

14. Aby podjąć działalność gospodarczą w ochronie zdrowia, należy zastosować

się do obowiązujących przepisów prawnych, określonych w
a) ustawie „prawo działalności gospodarczej”.
b) ustawie o „zakładach opieki zdrowotnej”.
c) ustawie o „finansowaniu zakładów opieki zdrowotnej”.
d) ustawie o „zawieraniu kontraktów na świadczenie opieki zdrowotnej”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

15. Numer statystyczny REGON jest nadawany przez

a) wojewódzki urząd statystyczny.
b) urząd skarbowy.
c) urząd celny.
d) urząd miasta.

16. Każdy z podatników posiada swój numer identyfikacji podatkowej NIP. Warunkiem jego

uzyskania jest
a) złożenie deklaracji podatkowej.
b) dokonanie przez podatnika zgłoszenia identyfikacyjnego na obowiązującym

formularzu.

c) wpłacenie pierwszej zaliczki na podatek dochodowy.
d) wpłacenie po raz pierwszy podatku od towarów i usług.

17. Zakład opieki zdrowotnej może rozpocząć działalność dopiero po uzyskaniu

a) zatwierdzenia Statutu organizacji.
b) akceptacji ministra zdrowia.
c) zarejestrowaniu zakładu w Urzędzie Skarbowym.
d) wpisu do rejestru zakładów opieki zdrowotnej.

18. Zakładem opieki zdrowotnej nie jest

a) pogotowie ratunkowe.
b) żłobek.
c) przedszkole.
d) pracownia diagnostyczna.

19. Niepubliczny zakład opieki zdrowotnej może być utworzony przez

a) wojewodę.
b) kościół.
c) państwową uczelnię medyczną.
d) organ gminy.

20. W systemie kontraktowym metoda opłacania za liczbę osób objętych opieką powoduje,

że pacjent ma dostęp do świadczeń medycznych
a) bardzo dobry, świadczenia są wysokiej jakości.
b) przeciętny, świadczenia są bardzo wysokiej jakości.
c) przeciętny, świadczenia są przeciętnej jakości.
d) utrudniony, świadczenia są udzielane niechętnie.

21. Zawarta w kontrakcie metoda opłaty za przypadek chorobowy powoduje,

że świadczeniodawca jest zmotywowany do pracy
a) wcale nie zmotywowany.
b) zmotywowany przeciętnie, utrudnia chorym dostęp do świadczeń.
c) zmotywowany do udzielania świadczeń wysokiej jakości.
d) zmotywowany do utrzymywania kosztów na niskim poziomie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

22. Kontrakt, w którym usługodawca ponosi całkowite ryzyko, to kontrakt zawierający

metodę opłaty
a) opłatę kapitacyjną.
b) opłatę za usługę.
c) pensję.
d) opłatę za przypadek.

23. Umowę o pracę pracownik powinien otrzymać

a) przed przystąpieniem do pracy.
b) w pierwszym tygodniu pracy.
c) w pierwszym miesiącu pracy.
d) po zakończeniu okresu próbnego.

24. Główne wewnętrzne elementy mające wpływ na postępowanie konsumenta na rynku

usług zdrowotnych to
a) potrzeby, proces postrzegania, postawy, działania marketingowe dostawców.
b) preferencje, osobowość człowieka, czynniki społeczno-kulturowe.
c) potrzeby, osobowość człowieka, proces uczenia się i zapamiętywania, postawy.
d) status ekonomiczny, czynniki kulturowe, osobowość człowieka.

25. Na opinię o świadczeniodawcach wpływ ma ich

a) tytuły naukowe, czas oczekiwania na wizytę, bliskość miejsca zamieszkania

świadczeniodawca.

b) brak błędów w sztuce leczenia, styl, w jakim traktuje się pacjenta, status materialny

świadczeniobiorców.

c) kultura osobista, stopnie i tytuły naukowe, łatwość dojazdu do zakładu, czas

oczekiwania na wizytę.

d) estetyka zakładu opieki zdrowotnej, łatwość dojazdu, sporadyczne błędy w sztuce

leczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

21

a

b

c

d

22

a

b

c

d

23

a

b

c

d

24

a

b

c

d

25

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Test 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Przestrzeganie przepisów
prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia”

Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24 są z poziomu
podstawowego,

−

zadania 3, 4, 11, 14, 25 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. d, 3. c, 4. a, 5. c, 6. b, 7. b, 8. b, 9. c, 10. b, 11. b,
12. c, 13. b, 14. d, 15. d, 16. d, 17. b, 18. d, 19. a, 20. b, 21. d, 22. a, 23. b, 24. c,
35. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Wskazać czynniki wpływające na popyt i podaż
świadczeń zdrowotnych

A

P

a

2

Wyjaśnić zasady funkcjonowania systemu
ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce

B

P

d

3

Zinterpretować przepisy prawa medycznego

C

PP

c

4

Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności
gospodarczej

C

PP

a

5

Uzasadnić znaczenie profesjonalizmu i zaufania
personelu medycznego w świadczeniu usług
zdrowotnych

B

P

c

6

Wskazać instytucje mające wpływ na politykę
zdrowotną państwa

A

P

b

7

Wskazać podstawy prawne funkcjonowania
zakładów opieki zdrowotnej

A

P

b

8

Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
pracownika

C

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

9

Scharakteryzować system organizacji ochrony
zdrowia w Polsce

C

P

c

10 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące

pracodawcy

C

P

b

11 Zaspokoić uzasadnione roszczenia pacjenta

dotyczące świadczonych usług medycznych

C

PP

b

12 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące

pracownika

C

P

c

13 Określić zasady zawierania kontraktów na

świadczone usługi medyczne

C

P

b

14 Zinterpretować podstawowe przepisy prawa

dotyczące odpowiedzialności karnej

C

PP

d

15 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące

pracownika i pracodawcy

C

P

d

16 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności

gospodarczej

C

P

d

17 Wyjaśnić mechanizmy regulowanej konkurencji

między producentami świadczeń medycznych

B

P

b

18 Scharakteryzować działalność organizacji

i instytucji zajmujących się ochroną praw pacjenta

C

P

d

19 Posłużyć się podstawową terminologią z zakresu

ekonomiki i zarządzania

C

P

a

20 Zastosować przepisy prawa dotyczące działalności

gospodarczej

C

P

b

21 Wskazać podmioty uprawnione do realizacji

świadczeń zdrowotnych

A

P

d

22 Wyjaśnić specyfikę rynku świadczeń zdrowotnych

B

P

a

23 Określić źródła i sposoby finansowania świadczeń

zdrowotnych

C

P

b

24 Rozróżnić rodzaje kontraktów na usługi medyczne

B

P

c

25 Sporządzić dokumenty związane z zatrudnieniem

C

PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 25 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Wpływ na postępowanie konsumenta na rynku usług zdrowotnych mają elementy

wewnętrzne. Najważniejsze z nich to
a) potrzeby, osobowość człowieka, proces uczenia się i zapamiętywania, postawy.
b) potrzeby, proces postrzegania, postawy, działania marketingowe dostawców.
c) preferencje, osobowość człowieka, czynniki społeczno-kulturowe.
d) status ekonomiczny, czynniki kulturowe, osobowość człowieka.

2. Narodowy Funduszy Zdrowia jest odpowiedzialny za wiele świadczeń, ale do jego

podstawowych zadań należy

a) informowanie o świadczeniach zdrowotnych i o tym, jak z nich korzystać w ramach

działania wybranej placówki zdrowotnej.

b) interweniowanie w przypadku niewłaściwego poziomu udzielania świadczeń

zdrowotnych przez placówkę opieki zdrowotnej wybraną przez pacjenta.

c) określanie, komu i jak długo przysługuje prawo do świadczeń po wygaśnięciu

obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego.

d) określanie jakości i dostępności oraz analiza kosztów świadczeń opieki zdrowotnej

w zakresie niezbędnym do zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej.

3. Działalność gospodarczą w ochronie zdrowia można podjąć pod warunkiem, że się

zastosuje do obowiązujących przepisów prawnych określonych w

a) ustawie o „zakładach opieki zdrowotnej”.
b) ustawie o „zawieraniu kontraktów na świadczenie opieki zdrowotnej”.
c) ustawie „prawo działalności gospodarczej”.
d) ustawie o „finansowaniu zakładów opieki zdrowotnej”.

4. W przypadku prowadzenia przez Ciebie działalności gospodarczej, informację

o ubezpieczeniu do Narodowego Funduszu Zdrowia zgłasza

a) ty sam.
b) ZUS.
c) twój pracodawca.
d) KRUS.

5. W przypadku zakładu opieki zdrowotnej na opinię o świadczeniodawcach mają wpływ

ich

a) brak błędów w sztuce leczenia, styl, w jakim traktuje się pacjenta, status materialny

świadczeniobiorców.

b) estetyka zakładu opieki zdrowotnej, łatwość dojazdu, sporadyczne błędy w sztuce

leczenia.

c) kultura osobista, stopnie i tytuły naukowe, łatwość dojazdu do zakładu, czas

oczekiwania na wizytę.

d) tytuły naukowe, czas oczekiwania na wizytę, bliskość miejsca zamieszkania

świadczeniodawcy.

6. Informacja o prawie obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do ochrony zdrowia zawarta jest w

a) Konstytucji RP art. 64.
b) Konstytucji RP art. 68.
c) ustawie o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r.
d) ustawie o zakładach opieki zdrowotnej z dn. 5 sierpnia 1993 r. z późniejszymi

zmianami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

7. Działalność zakładu opieki zdrowotnej może być rozpoczęta dopiero po uzyskaniu przez

niego
a) zatwierdzenia statutu organizacji.
b) wpisu do rejestru zakładów opieki zdrowotnej.
c) akceptacji ministra zdrowia.
d) zarejestrowania zakładu w urzędzie skarbowym.

8. Po zawarciu umowy na czas określony, w razie potrzeby można wypowiedzieć

a) za 3-dniowym wypowiedzeniem.
b) za 2-tygodniowym wypowiedzeniem.
c) za 2-tygodniowym wypowiedzeniem po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji

związkowej.

d) nie można jej wypowiedzieć.

9. Jeśli działalność organizacji medycznej ma być zakwalifikowana jako gospodarcza, musi

ona spełnić następujące warunki
a) figurować w wykazie działalności gospodarczej, spełniać wymogi ustawy o zakładach

opieki zdrowotnej.

b) posiadać statut, lokal, mieć podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.
c) posiadać

cel,

samodzielność

ekonomiczno–finansową,

działać

w

sposób

zorganizowany i ciągły.

d) posiadać cel, środki finansowe i rzeczowe, mieć podpisany kontrakt z Funduszem.

10. Umowę na okres próbny można zawrzeć na okres nie dłuższy, niż

a) 6 miesięcy.
b) 3 miesiące.
c) 2 tygodnie.
d) 1 tydzień.

11. Jeżeli pacjent ma zastrzeżenia do pracy zakładu ochrony zdrowia, to skargi i wnioski

dotyczące świadczenia usług medycznych może składać do
a) wojewódzkiego lub miejskiego rzecznika praw konsumentów.
b) okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej izb zrzeszających.
c) sądu pracy.
d) sądu grodzkiego.

12. Prawo do pierwszego pełnego urlopu wypoczynkowego pracownik niepublicznego

zakładu opieki zdrowotnej uzyskuje

a) po przepracowania pierwszego miesiąca.
b) po przepracowaniu pół roku.
c) po przepracowaniu pierwszego roku.
d) to zależy od poziomu wykształcenia.

13. Świadczeniodawca w przypadku zawarcia kontraktu z wyborem metody opłaty

za przypadek chorobowy, jest zmotywowany do pracy

a) zmotywowany do udzielania świadczeń wysokiej jakości.
b) zmotywowany do utrzymywania kosztów na niskim poziomie.
c) zmotywowany przeciętnie, utrudnia chorym dostęp do świadczeń.
d) wcale nie zmotywowany.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

14. Odpowiedzialność

karna

to odpowiadanie

za

czyn

zabroniony,

bezprawny

lub karygodny. Wskaż okoliczności uchylające odpowiedzialność

a) dowód wdzięczności jako zwyczaj.
b) zgoda osoby pokrzywdzonej.
c) stan wyższej konieczności.
d) wszystkie powyższe.

15. Jeżeli pracownik pracuje w niedzielę i święto, to przysługuje mu

a) dzień wolny lub dodatek, zależnie od możliwości pracodawcy.
b) dzień wolny w dowolnym czasie wskazanym przez pracodawcę.
c) dzień wolny w czasie wskazanym przez ustawodawcę.
d) dzień wolny w dowolnym czasie wskazanym przez pracownika.

16. NIP to numer identyfikacji podatkowej, który posiada każdy z podatników. Warunkiem

jego uzyskania jest

a) wpłacenie po raz pierwszy podatku od towarów i usług.
b) wpłacenie pierwszej zaliczki na podatek dochodowy.
c) złożenie deklaracji podatkowej.
d) dokonanie przez podatnika zgłoszenia identyfikacyjnego na obowiązującym

formularzu.

17. Opiekę zdrowotną można podzielić na

a) podstawową, stacjonarną.
b) podstawową, specjalistyczną.
c) stacjonarną, ambulatoryjną.
d) ambulatoryjną, specjalistyczną.

18. W odpowiedzialności cywilnej naprawienie szkody może nastąpić w postaci

a) przywrócenia stanu poprzedniego.
b) zapłacenia odszkodowania.
c) według wyboru poszkodowanego.
d) wszystkie powyższe są prawdziwe.

19. W przepisach prawnych wyodrębnia się osoby prawne i osoby fizyczne. Do grupy osób

fizycznych zalicza się
a) człowieka, który dysponuje zdolnością prawną od chwili urodzenia, dzięki czemu ma

możność bycia podmiotem prawa.

b) każdego człowieka od poczęcia aż do naturalnej śmierci.
c) osobę prowadzącą działalność gospodarczą na mocy kontraktu lub ustawy.
d) skarb państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy przyznają osobowość

prawną.

20. REGON jest numerem statystycznym nadawanym przez

a) urząd skarbowy.
b) wojewódzki urząd statystyczny.
c) urząd celny.
d) urząd miasta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

21. Do zakładów opieki zdrowotnej nie należy

a) pogotowie ratunkowe.
b) pracownia diagnostyczna.
c) żłobek.
d) przedszkole.

22. Zakład opieki zdrowotnej niepubliczny może być utworzony przez

a) kościół.
b) wojewodę.
c) organ gminy.
d) państwową uczelnię medyczną.

23. Metoda opłacania za liczbę osób objętych opieką w systemie kontraktowym powoduje,

że pacjent ma dostęp do świadczeń medycznych
a) utrudniony, świadczenia są udzielane niechętnie.
b) przeciętny, świadczenia są przeciętnej jakości.
c) przeciętny, świadczenia są bardzo wysokiej jakości.
d) bardzo dobry, świadczenia są wysokiej jakości.

24. Jeśli wybrany został przez świadczeniodawcę kontrakt, w którym usługodawca ponosi

całkowite ryzyko, to jest to kontrakt zawierający metodę opłaty
a) opłatę za przypadek.
b) opłatę za usługę.
c) opłatę kapitacyjną.
d) pensję.

25. Pracownik powinien otrzymać umowę o pracę

a) po zakończeniu okresu próbnego.
b) przed przystąpieniem do pracy.
c) w pierwszym tygodniu pracy.
d) w pierwszym miesiącu pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Przestrzeganie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

21

a

b

c

d

22

a

b

c

d

23

a

b

c

d

24

a

b

c

d

25

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

7. LITERATURA

1. Baza informacji prawnej w Internecie: system LEX, serwis Prawo i zdrowie
2. Boratyński J., Dudek B., Morkis G.: Obsługa klienta. Prawo pracy
3. Buczyńska T.: Makroekonomia. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa – Łódź 2000
4. Buczyńska T.: Mikroekonomia. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa – Łódź 1999
5. Chwierut S., Kulis M., Wójcik D.: Elementy zarządzania finansowego w ochronie

zdrowia. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Kraków 2000

6. Cyrson E. (red.): Kompendium wiedzy o gospodarce. Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa, Poznań 2000

7. Getzen T.: Ekonomika zdrowia. PWN, Warszawa 2000
8. Kodeks cywilny
9. Kodeks pracy
10. Kodeks spółek handlowych
11. Mierzejewska-Macherek J.: Podstawy ekonomii. Centrum Doradztwa i Informacji Difin,

Warszawa 2003

12. Musiałkiewicz J.: Zarys wiedzy o gospodarce. Ekonomik, Warszawa 2001
13. Sobiecki R. (red.): Podstawy przedsiębiorczości w pytaniach i odpowiedziach. Centrum

Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa 2003

14. Sobiecki R.: Zarys gospodarki rynkowej. EUROMARK, Warszawa 2000
15. Trocki M. (red.): Nowoczesne zarządzanie w opiece zdrowotnej. Instytut

Przedsiębiorczości i Samorządności, Warszawa 2002