NOWOTWÓR
" TUMOR  guz
Nieprawidłowa tkanka, która:
" NEOPLASMA  nowotwór
" rośnie autonomicznie, w sposób
" ONKOLOGIA  nauka o nowotworach
nieskoordynowany z otaczającymi ją tkankami
(oncos = tumor)
prawidłowymi
" bez celu
" CARCINOMA  rak
" zachowuje się tak samo nawet po usunięciu
czynnika, który ją wywołał
" SARCOMA  mięsak
" wykorzystuje zasoby energetyczne i odżywcze
gospodarza
TUMOR CHORISTOMA
" Ektopiczne umiejscowienie normalnej tkanki np.
N
nadnercza pod torebką nerki
E
HAMARTOMA
O
HAMARTOMA " Normalne, dojrzałe tkanki w swoim miejscu, ale
P
bez organizacji architektonicznej np. w płucu
CHORISTOMA
L
HAEMATOMA
A
TUBERCULOMA
S
M
A
Dwie główne cechy
A
AGODNE
nowotworów złośliwych
(benignum)
NOWOTWORY
INVASIO
(neoplasma)
(naciekanie)
METASTASES
(przerzuty)
ZA
OŚLIWE
(malignum)
1
NOWOTWORY NIEZRÓŻNICOWANE
przerzuty
= ANAPLASTYCZNE
ANAPLAZJA
naczynia naczynia PMR wszczepy
chłonne krwionośne do jam
surowiczych
LN
wątroba płuca
Niezróżnicowanie, brak zróżnicowania
rak jajnika
naciekanie dużych żył
= PROLIFERACJA BEZ DOJRZEWANIA
" rak nerki
" pierwotny rak wątroby
STOPIEC
ZRÓŻNICOWANIA =
ZRÓŻNICOWANIE NOWOTWORU
GRADING = histologiczny stopień
" KIERUNEK ZRÓŻNICOWANIA -
złośliwości
przykłady
 naczyniak krwionośny
" now. łagodny różnicujący się w kierunku naczyń Io Ł� IIo Ł� IIIo
krwionośnych
(najlepiej) (najgorzej)
 rak gruczołowy (gruczolakorak)
" now. złośliwy różnicujący się w kierunku nabł.
gruczołowego inaczej
" STOPIEC
ZRÓŻNICOWANIA
 n. wysokozróżnicowane (G1)
 n. średniozróżnicowane (G2)
G1 Ł� G2 Ł� G3
 n. niskozróżnicowane (G3)
(najlepiej) (najgorzej)
Cytologiczne i histologiczne cechy Cytologiczne i histologiczne cechy
złośliwości komórek (1) złośliwości komórek (2)
komórek
" Pleo(poli)morfizm = różnorodność " Błona jądrowa
jąder
Dużo,
kształtu wielkości zabarwienia Duże,
" J
DERKA
Nieregularne
" Hyperchromasia & heterochromasia jąder
" MITOZY
" N/C = 1:1 (łag. 1:4 - 1:6)
Dużo Patologiczne: Y, H, Z
" CHROMATYNA  nieregularny:
 KSZTAA
T, WIELKOŚĆ, ZABARWIENIE " ANARCHIA ARCHITEKTONICZNA
2
CARCINOMA ANAPLASTICUM GLANDULAE THYREOIDEAE
STAGING = kliniczne stadium
zaawansowania nowotworu u
pacjenta
T N M
Przerzuty do
węzłów
Wielkość Przerzuty
chłonnych
guza drogą
krwionośną
NOWOTWORY MIEJSCOWO
NOWOTWORY
ZA
OŚLIWE
A
AGODNE ZA
OŚLIWE
NACIEKANIE
nie ma jest
PODŚCIELISKA
NACIEKAJ
ale NIE DAJ
PRZERZUTÓW
PRZERZUTY
nie ma są
1. Raki podstawnokomórkowe
OTOREBKOWANIE
zwykle jest nie ma
WZNOWY MIEJSCOWE
nie ma są skóry
WZROST
powolny szybki
2. Glejaki
BUDOWA
zróżnicowana cechy anaplazji
HISTOLOGICZNA
ANGIOGENEZA 3. Guz mieszany ślinianki
niewielka duża
HETEROGENNOŚĆ
mała bardzo duża
NOWOTWORY A
AGODNE NOWOTWORY A
AGODNE
NABA
ONKOWE
NABA
ONKOWE MEZENCHYMALNE MEZENCHYMALNE
 Gruczolak
 Gruczolak  Tłuszczak (LIPOMA)  Tłuszczak (LIPOMA)
(ADENOMA)
(ADENOMA)
 Włókniak (FIBROMA)  Włókniak (FIBROMA)
 Torbielako-
 Torbielako-
HAEMANGIOMA HAEMANGIOMA
gruczolak
gruczolak
(CYSTADENOMA)  Naczyniak (ANGIOMA)
 Naczyniak (ANGIOMA)
(CYSTADENOMA)
 Brodawczak
LYMPHANGIOMA LYMPHANGIOMA
 Brodawczak
(PAPILLOMA)
 Chrzęstniak (CHONDROMA)  Kostniak (OSTEOMA)
(PAPILLOMA)
 CYSTADENOMA
LEIOMYOMA  Chrzęstniak (CHONDROMA)
PAPILLOMATOSU
 CYSTADENOMA
M
PAPILLOMATOSUM  Mięśniak (MYOMA) LEIOMYOMA
RHABDOMYOMA  Mięśniak (MYOMA)
RHABDOMYOMA
3
NOWOTWORY ZA
OŚLIWE
NOWOTWORY ZA
OŚLIWE
pochodzenia nabłonkowego
" Gruczolakorak (ADENOCARCINOMA)
" Rak płaskonabłonkowy (CARCINOMA
MEZENCHYMALNE
NABA
ONKOWE
PLANOEPITHELIALE)
(sarcoma)
(carcinoma)
" Rak anaplastyczny (CARCINOMA
ANAPLASTICUM)
Rak (carcinoma) = nowotwór
" Rak embrionalny (CARCINOMA
EMBRYONALE)
złośliwy poch. nabłonkowego
" inne
Mięsak (sarcoma) = nowotwór
złośliwy poch. mezenchymalnego
NOWOTWORY ZA
OŚLIWE GA
ÓWNE TYPY HISTOLOGICZNE
pochodzenia mezenchymalnego NOWOTWORÓW
" LIPOSARCOMA
! RAK
" FIBROSARCOMA
HAEMANGIO-
! MI
SAK
" ANGIOSARCOMA
LYMPHANGIO-
! CHA
ONIAK ZA
OŚLIWY
" CHONDROSARCOMA
" OSTEOSARCOMA
! CZERNIAK ZA
OŚLIWY
RHABDOMYO-
" MYOSARCOMA
LEIOMYO-
4