Życie umysłowe i kulturalne w Polsce epoki oświecenia - szkolnictwo, teatr, mecenat króla, czasopiśmiennictwo.











Wtorek, 25 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marek, Jarosław, Elwira
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Oświecenie >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Życie umysłowe i
kulturalne w Polsce epoki oświecenia - szkolnictwo,
teatr, mecenat króla, czasopiśmiennictwo.










kategoria:   J.polski
zakres:   Oświecenie
dodano:   1999-08-18




MECENAT -
Stanisław August jako polityk nie odniósł większych sukcesów, ale
jako mecenas kultury przyczynił się do jej znakomitego rozwoju.
Skupił wokół siebie grono ludzi wykształconych, literatów, malarzy,
których wspomagał materialnie, zapraszał na słynne obiady
czwartkowe, licząc na ich wkład w tworzenie światłej i nowoczesnej
Polski. Dzięki niemu rozwijało się malarstwo, m.in. Belotto
Canaletto (obrazy osiemnastowiecznej Warszawy), Marcello Baciarelli
(portrety). Zasługą króla było również założenie w roku 1766 Szkoły
Rycerskiej, zwanej Korpusem Kadetów, komendantem której był Adam
Kazimierz Czartoryski. Była to szkoła średnia, przeznaczona dla
młodzieży szlacheckiej, przygotowująca do służby wojskowej, której
głównym zadaniem było wychowanie młodzieży w duchu kultury
oświeceniowej i wpojenie obowiązku służby ojczyźnie.
CZASOPISMIENNICTWO - "Monitor" wydawany i redagowany przez
Franciszka Bohomolca. Pismo wzorowane na angielskim "Spectator",
ukazywało się dwa razy w tygodniu i rozwijało działalność społeczną,
polityczną i oświatową. Do współpracowników "Monitora" należeli
wybitni pisarze, jak Ignacy Krasicki czy Adam Naruszewicz. Na łamach
czasopisma propagowano idee oświecenia, walczono z ciemnotą i
zacofaniem, ośmieszano sarmatyzm szlachecki. Głównym przedmiotem
krytyki stała się obyczajowość szlachecka, a przede wszystkim
pijaństwo, marnotrawstwo, życie nad stan, okrucieństwo wobec
poddanych, pogoń za cudzoziemszczyzną. Innym czasopismem, o
charakterze typowo literackim były "Zabawy Przyjemne i Pożyteczne".
Przyczyniło się ono do kształtowania smaku literackiego, rozwijało
zamiłowanie do książki i szerzyło znajomość twórczości
najwybitniejszych pisarzy. W "Zabawach..." drukowali swoje utwory
tacy poeci, jak: Krasicki, Naruszewicz, Kniaźnin, Zabłocki.
Codzienne najpopularniejsze to: "Gazeta Warszawska", a w okresie
obrad Sejmu Czteroletniego "Gazeta Narodowa i Obca", poświęcona
zagadnieniom politycznym - była organem stronnictwa patriotycznego.
SZKOLNICTWO - obowiązek szerzenia oświaty, kształcenia
umysłów i charakterów spadł przede wszystkim na szkolnictwo, którego
rozwój w duchu nowoczesności i postępu zapoczątkował Stanisław
Konarski i założona przez króla Szkoła Rycerska. Kontynuację ich
zamierzeń podjęła powołana w 1773 roku Komisja Edukacji Narodowej
(KEN), pierwsza w Europie władza oświatowa o charakterze odrębnego
ministerstwa. Szkolnictwo odebrano Kościołowi, a kasacja zakonu
jezuitów umożliwiła przekazanie jego majątku na cele oświaty.
W szkołach zniesiono łacinę jako język wykładowy i
zastąpiono ją językiem polskim. Wprowadzono poglądową metodę
nauczania zamiast pamięciowej, wśród przedmiotów nauczania znalazły
się: rolnictwo, ogrodnictwo, które łączono z praktycznym
doświadczeniem, oraz znajomością fizyki i chemii. Zadbano o kondycję
fizyczną uczniów, wprowadzając tzw. ćwiczenia cielesne. W
1775 roku założono Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych, zajmujące się
opracowywaniem podręczników szkolnych. Napisano wówczas pierwszy
polski podręcznik gramatyki - "Gramatykę języka polskiego" (Onufry
Kopczyński). Toczono walkę z francuszczyzną i zepsutą łaciną
polszczyzną, układano podręczniki wymowy i stylu oraz wydawano
dzieła pisarzy odrodzenia, przede wszystkim Jana Kochanowskiego, aby
od nich uczyć się pięknej polszczyzny. TEATR - w 1765 roku
powstał w Warszawie pierwszy teatr publiczny, stając się od razu
narzędziem wychowania szerokich rzesz widzów teatralnych, przede
wszystkim szlachty i mieszczan. Teatr przestał być instytucją
zamkniętą, dostępną jedynie dla wybrańców, dla których dawał
przedstawienia teatr krakowski (lub teatry magnackie). Służąc
oświeceniowej zasadzie, by "uczyć bawiąc", wykorzystuje się na
scenie głównie komedie, które poprzez żart i humor ośmieszały groźne
dla ogółu wady szlacheckie i uczyły zarazem krytycznie myśleć oraz
nakazywały widzieć wady ustroju. KOLEKCJONERSTWO - Stanisław
August kolekcjonował rzeźby, obrazy, wykupując je od artystów, dając
tym samym przykład bogatym magnatom. Pomoc artystom,
kolekcjonerstwo, zmiana obyczajowości z barokowej - sarmackiej, na
oświeceniową, rozwinięcie i zreformowanie oświaty dało szansę
istnienia polskości przez ponad 150 lat panowania zaborów.








Autor: Nieznany

Ocena : 0.0 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000