r o b o t y k a
Specjaliści firmy Seiko Epson Corporation ( Epson ) zajmują
się konstruowaniem nie tylko nowoczesnych zegarków, czy
drukarek, ale także  bawią się , wymyślając najmniejsze w
Å›wiecie mikroroboty, w tym latajÄ…ce maszyny µFR ( Micro
Flying Robot ). Chodzi im o zademonstrowanie możliwości
Mikrorobot na dłoni
najnowocześniejszej, rozwijanej w firmie od wielu lat tech-
cjÄ™ publicznoS
ci i zbadać proble-
nologii  mikromechanotroniki i tworzonych na jej podsta- my zwiÄ…zane z jego funkcjonalno-
S
cią, a następnie skoncentrować
wie podzespołów oraz przebadanie właściwości użytkowych
siÄ™ na dalszym doskonaleniu i po-
mikrorobotów.
szukiwaniu ewentualnych przy-
szłych zastosowań tego rodzaju
urządzeń.
Ostatnio Epson pokazał jesz-
cze lżejszego i nowoczeS
niejszego
J e r z y Ch mi e l e ws k i
NAJMNIEJSZY
HELIKOPTER W ÅšWIECIE
laboratoriach tej firmy naj- UkÅ‚ady sÄ… zasilane napiÄ™ciem 3,5 V, nastÄ™pcÄ™ µFR - µFR-II, zdalnie ste-
pierw opracowano i upo- a pobór mocy wynosi 3 W. rowanego i wyposażonego w auto-
Wwszechniono całą rodzinę mi- Mikrohelikopter posiada po- nomiczne x
ródło zasilania. Zadanie
krorobotów znanych jako  EMRoS dwójny wirnik, którego łopaty wiru- to wymagało opracowania lżej-
(Epson Micro Robot System), po- jące w przeciwnych kierunkach na- szych podzespołów i zwiększenia
czynając od modelu o nazwie pędzane są najcieńszym w S
wiecie siły noS
nej. W tym celu opracowano
Monsieur (objętoS
ć 1 cm3). Mon- mikrosiłownikiem (ultradx
więko- nowy czujnik żyroskopowy, pięć ra-
sieur, który pojawił się w sprzeda- wym silniczkiem) o najwyższym w zy lżejszy od jego poprzednika (no-
ży jeszcze w roku 1993, od razu S
wiecie wskax
niku stosunku mocy wy rekord S
wiatowy w tej dziedzi-
trafił do Księgi Rekordów Guinnes- do ciężaru. Liniowy mikrosiłownik nie). Tego rodzaju czujniki są stoso-
sa. Na tę serię składały się ponad- wykorzystano w mechanizmie sta- wane np. w systemach kompensu-
to modele Nino (objętoS
ć 0,5 cm3), bilizatora kontrolującego położenie jących drgania kamer i aparatów
Ricordo (z funkcjÄ… zapisu i odtwa- mikrohelikoptera podczas lotu. Naj- cyfrowych.
rzania) oraz Rubie, dysponujący bardziej istotne było to, aby dzięki W układach sterujących za-
całym szeregiem funkcji pozwala- mikromechanotronice stworzyć nie- stosowano dwa 32-bitowe mikro-
jących mu na swobodne wędrowa- zwykle zwartą konstrukcję celem kontrolery RISC i montaż o dużym
nie. Ciekawostką jest to, że mode- zminimalizowania wielkoS
ci i cięża- zagęszczeniu elementów. Siłę no-
le te miały zdolnoS
ć podążania za ru układów sterujących. S
ną zwiększono o około 30%, wyko-
x
ródłem S
wiatÅ‚a. W 2003 roku po- OpracowujÄ…c µFR, Epson rzystujÄ…c wydajniejsze ultradx
wiÄ™-
jawiła się wersja Monsieur II-P, bę- postanowił zademonstrować moż- kowe silniczki i nowo opracowane
dÄ…ca prototypem mikrorobota wy- liwoS
ć rozszerzenia obszaru dzia- łopatki wirników o zoptymalizowa-
korzystującego do napędu ultra- łania mikrorobotów z przestrzeni nym kształcie. (Przy ich opracowy-
cienki silnik ultradx
więkowy oraz dwuwymiarowej (na powierzchni waniu pomagali specjaliS
ci z Labo-
moduły sterujące z małym pobo- ziemi) na przestrzeń trójwymiaro- ratorium Aeronautyki uniwersytetu
rem mocy, w standardzie Blue- wą. Układy kontrolno-sterujące w Tokio.) Jako x
ródło zasilania wy-
tooth, umożliwiające jednoczesne były wprawdzie zdalnie sterowa- korzystano powszechnie dostępne
zdalne sterowanie wieloma podze- ne za poS
rednictwem fal radio- baterie polimerowo-litowe.
spoÅ‚ami. wych, ale zasiÄ™g lotu byÅ‚ ograni- Mikrohelikopter µFR-II zasila-
Potem przyszła pora na coS
czony przez kabel, doprowadzają- ny jest napięciem 4,2 V, a jego po-
ciekawszego. Mikrohelikopter µFR cy napiÄ™cie zasilajÄ…ce z zewnÄ™trz- bór mocy wynosi 3,5 W.  Maszyna
ma S
rednicę około 130 mm, wyso- nej baterii. Prototyp opracowano ma S
rednicÄ™ 136 mm, wysokoS
ć
koS
ć 70 mm i waży około 8,9 g także z myS
lą o pokazywaniu go około 85 mm i waży wraz z bateria-
(w tym układy sterujące ważą około na wystawach i imprezach tech- mi 12,3 g (8,6 g bez baterii). Czas
2,5 g, czujniki 0,9 g i mechanika 5,1 g). nicznych, aby obserwować reak- trwania lotu dochodzi do 3 minut.
37
3
7
MA
ODY TECHNIK
1/2005