Pytanie nr 6 Emocje i nastroje - główne cechy definicyjne i właściwości
Emocje są krótkotrwałymi zjawiskami psychologicznymi i fizjologicznymi; służą
określeniu naszych relacji ze środowiskiem, popychając nas do pewnych osób,
obiektów, działań i idei. a odpychając od innych. Przechowuj ą też wrodzone i
wyuczone wpływy środowiska oraz decydują zarówno o podobieństwie jak i o
zróżnicowaniu jednostek, grup i kultur. Mają jedyną w swoim rodzaju zdolność do
wyłączania w jednym momencie całości doświadczeń nagromadzonych w trakcie
życia, wpływów kultury , odsłaniając wspólny mianownik ludzkich reakcji. Emocje
umożliwiają nam dostęp do prostszych i nielicznych, ale mniej czasochłonnych
sposobów przystosowania. Umożliwiają kontakty społeczne, obronę przed
zagrożeniem, zdobyw anie pożywienia, opiekę nad potomstwem oraz prokreację.
Większość emocji, których doświadcza współczesny człowiek ma charakter
społeczny
• kochamy i nienawidzimy innych ludzi, reagujemy nieÅ›miaÅ‚oÅ›ciÄ…, gdy spotykamy
kogoś nieznajomego, wstydzimy się. gdy nasze otoczenie spostrzega, że
zrobiliśmy coś niestosownego.
Emocja jest zwykle wynikiem świadomej lub nieświadomej oceny zdarzenia jako
istotnie wpływającego na cele bądź interesy podmiotu; jest odczuwana jako
pozytywna, jeśli zdarzenie jest zgodne ze wspomnianymi celami i interesami, a
negatywna, jeśli jest z nimi niezgodna.
Istotą emocji jest uruchomienie gotowości do realizacji programu działań.
Emocja uruchamia priorytet dla określonego działania, któremu nadaje status
pilnego. Poszczególne _ ^ emocje uaktywniają odmienne programy działań.
Emocja jest zwykle doświadczalna jako szczególny rodzaj stanu psychicznego.
Często towarzyszą j ej lub następują po niej zmiany somatyczne, ekspresje
mimiczne i pantomimiczne oraz zachowania.
Na pojęcie emocji składają się:
• specyficzne doÅ›wiadczenie o charakterze somatycznym .
• tendencja do podejmowania okreÅ›lonego dziaÅ‚ania
• myÅ›li towarzyszÄ…ce sytuacji (która doprowadziÅ‚a do powstania emocji) zwiÄ…zane
z odczuciami somatycznymi i dotyczące wzbudzonej tendencji do działań
• ekspresja twarzy i reszty ciaÅ‚a
Nastroje są zwykle mniej intensywne i przeważnie nie mają swojego obiektu.
Emocja zmienia stan gotowości do działama. a nastrój nie wywołuje nagłych
priorytetów i nie tylko nie zmienia, ale podtrzymuje określoną gotowość do
działań, np. człowiek w nastroju depresyjnym najprawdopodobniej nie zechce
pójść na wesołą zabawę - nastrój depresji podtrzymuje w tym wypadku pasywność.
Nastrój to stan afektywny mający Walencję (pozytywną lub negaty\vną) i
intensywność (z\vykle niewielką), zawierający też mniej lub bardziej
wykrystalizowane oczekiwania co do odczuwania w na/bliższej przyszłości stanów
zgodnych ze swojÄ… WalencjÄ….
Nastrój zatem to system, który sygnalizuje organizmowi, że interakcja ze
środowiskiem może być dla niego korzystna lub nie. Nastrój jest zwykle mniej
intensywny od emocji i w odróżnieniu od nich nie ma obiektu. Nastrój nie
zawiesza też aktualnie realizowanych przez podmiot programów działań, co jest
charakterystycznÄ… cechÄ… emocji.